School en ouders: partners of concurrenten?
4 vormen van ouderbetrokkenheid
1. INFORMEREN
2. ACTIEVE BETROKKENHEID meeMAKEN & MEEmaken
3. ONDERSTEUNEN
4. INSPRAAK / MEEDENKEN
1. INFORMEREN
Wederzijdsheid Communicatie boven alles Informeel => formeel Informele contacten met alle ouders Lage drempel
•Welkomstgesprek/ inschrijvingsbeleid
INFORMEREN
•Informele schoolpoortcontacten •Individueel oudercontact vanaf de eerste kleuterklas •Heen- en weerschriftje en agenda •Huisbezoeken •Rapporten
•Open-klasdagen •Informatieavonden •Peter- en meterouders •Schoolkrantje •Brieven en uitnodigingen •Pictogrammenbord •Week-, maand-, jaarkalender
•Informatiebrochure
•Rondleiding in de school
•Informatiezuil of bord
•Maandbrieven met info over de volgende maand
2. ACTIEVE BETROKKENHEID MEEmaken & meeMAKEN Breed observeren Initiatief van de leerkracht/school
ACTIEVE BETROKKENHEID
Samen met de ouders / grootouders werken Ouders gaan mee op schooluitstappen (Voor)leesouders Kookouders Zwemouders Feesten met de ouders Ouders betrekken bij onderwijsactiviteiten Schoolfeest Ouders van de week Open-klasmoment Hoekenouders (kookhoek, knutselhoek, vreemde talenh.,…)
3. ONDERSTEUNEN Ouder ondersteunt wat de leerkracht doet (vb. agenda bekijken en ondertekenen, met hun kinderen in interactie gaan over het schoolgebeuren,…) Wat mag de school verwachten van ouders? Pas op voor afschuiven en te hoge verwachtingen
Van ouderondersteunend leerkrachtengedrag naar schoolondersteunend oudergedrag Je kan niet verwachten van ouders dat zij de school gaan ondersteunen of gaan meedenken als de school zelf niet eerst zorgt voor ondersteuning van de ouders (vb. ouders informeren, eerst zelf interesse tonen voor de leefwereld van de ouders,…).
ONDERSTEUNEN
Interactie met kind over klasgebeuren Agenda lezen en ondertekenen Heen-en-weerschriftje gebruiken Moeder- en/of vadergroepen i.v.m.opvoedingsondersteuning Website van de klas met tips voor ouders Huiswerk begeleiden Doorverwijzen naar buurtwerking, hulpverlening,… Hulp bij het vertalen
4. INSPRAAK / MEEDENKEN Samen beleid bepalen Eerder over niet-didactische zaken Eerst: ouders structureel een plaats geven (vb. via een enquête nagaan in hoeverre hier behoefte aan is en op welke manier en waarover ouders inspraak willen hebben,...; als school hier zelf een standpunt in nemen,...)
“Ouders weten weinig af van (de aanwezigheid van) een oudercomité of schoolraad.” (Onderzoeksrapport ouderbetrokkenheid in Nederlandstalige scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – S. Samaey, 2006)
Maar! Dit wil niet zeggen dat ze niet betrokken zijn (zie vorige niveaus!)
INSPRAAK / MEEDENKEN
Samen denken: discussieforum tijdens infoavond Ervaringsuitwisseling Werken in groepen met ouders Informatief spelmateriaal over educatieve thema's Oudercomité / moedergroep / papagroep: maar afhankelijk van de invulling! Participatieraad
Desinteresse of …? Weinig constructief oudergedrag (agenda niet nakijken, niet opdagen op oudercontacten, niet helpen bij het huiswerk van de kinderen,…) wordt vaak geïnterpreteerd als een uiting van desinteresse. Maar: meestal is er een andere verklaring voor schijnbaar onverschillig, wantrouwend oudergedrag!
Desinteresse of …? Andere verklaringen voor schijnbaar onverschillig, wantrouwend oudergedrag: Moeite om gezin en carrière te combineren met oudercontacten Vrees op school aangesproken te worden over familiale problemen Denken dat ze enkel moeten komen bij problemen Angst enkel negatieve dingen te horen Voor ouders die niet vertrouwd zijn met het schoolmilieu is het vaak onduidelijk wat er van hen verwacht wordt Gevoel van onkunde (vb. onderwijsjargon!) Gehechtheid aan eigen taal en identiteit …
Visie Steunpunt GOK participatie begint bij betrokkenheid van ouders kan verschillende vormen aannemen: van interesse voor het eigen kind tot een algemene participatie en een formeel engagement in de GOK-context is elke vorm van betrokkenheid waardevol, ook de meest bescheiden vorm zich goed voelen in de klas / op school is een basisvoorwaarde om te kunnen leren. In de mate dat (leerlingen en hun) ouders meer betrokken zijn op het bredere klas- en schoolgebeuren, stijgt het gevoel van welbevinden, alsook de motivatie.
Ter info Ouders- & leerlingenparticipatie – Screeningsinstrument Steunpunt GOK http://www.steunpuntgok.be/downloads/screeningsins trument_participatie_2005.pdf Brede schOUDERS (Steunpunt Diversiteit & Leren) Inspiratieboek “Mondelinge en schriftelijke communicatie tussen ouders & school” http://www.ond.vlaanderen.be/gok/praktisch/inspiratie boek.pdf Ontwikkeld door: Lokaal Overlegplatform BaO Menen
[email protected]