Schemagerichte groepstherapie Scelta Nijmegen Informatie voor cliënten
Inleiding Schemagerichte therapie is ontworpen voor cliënten met diverse, al lange tijd bestaande emotionele problemen, waarbij ervan uit wordt gegaan dat de ontwikkeling hiervan in de kindertijd en adolescentie heeft plaatsgevonden. Langdurige emotionele problemen ontstaan omdat tijdens het ontwikkelingsproces niet voldaan is aan de belangrijkste levensbehoeften van ieder kind (gevoel van veiligheid; voorspelbaarheid; liefde, verzorging, aandacht; acceptatie en waardering; empathie; begeleiding en bescherming; validering van emoties en behoeften). Wordt aan deze basisbehoeften niet voldaan, dan ontstaan al vroeg “maladaptieve schema’s”. Een schema is een breed en hardnekkig thema of patroon dat opgebouwd is uit herinneringen, lichamelijke gewaarwordingen, emoties en gedachten ten aanzien van zichzelf en de relatie met anderen. Het ontstaan van de schema’s is mede gebaseerd op het temperament van het kind, negatieve levensgebeurtenissen en culturele invloeden. Schema’s bepalen hoe je kijkt naar jezelf, naar anderen en naar de wereld om je heen. Voor de manier waarop naar jezelf je kijkt en naar anderen om je heen is de kiem gelegd in je kindertijd en is verder gegroeid door hetgeen je daarna hebt meegemaakt. De zo ontwikkelde schema’s voelen vertrouwd aan. Ervaringen worden door mensen vaak zodanig aangepast dat zij de juistheid van schema’s bevestigen. Sommige mensen geven zich over aan hun schema’s en vinden manieren om de pijn die zij daardoor voelen te vermijden of uit te doven. Anderen overschreeuwen zichzelf, waardoor zij niets meer hoeven te voelen. Zij gaan bijvoorbeeld nog harder werken dan zij al deden. Zij gaan nog meer hun best doen. Bij mensen met persoonlijkheidsproblematiek zijn schema’s vaak in belangrijke mate destructief. In de schemagerichte therapie wordt ook gewerkt aan het beter leren omgaan met bepaalde situaties in je leven. Dit gebeurt onder andere aan de hand van de schemamodi (=meervoud van modus). Een schemamodus is een tijdelijke toestand van heftige gevoelens en het volgens een vast patroon omgaan met een bepaalde situatie in het leven. Vaak wordt een modus opgeroepen door situaties waarvoor
iemand gevoelig is. Zijn of haar kwetsbare plekken/valkuilen (de schema’s) worden geraakt. Vaak reageren mensen vanuit deze heftige emotionele toestand te fel. Ze reageren te boos of voelen zich te verdrietig, te bang of te blij. Dit kan leiden tot gedrag waar iemand uiteindelijk last van krijgt. Mensen kunnen ook heel kort achter elkaar wisselen van modus. Vaak gebeurt dat om het kwetsbare deel in zichzelf te beschermen. Schemagerichte groepstherapie Het doel van de schemagerichte groepstherapie is, cliënten te helpen hun schema’s op te sporen en te leren kijken naar hoe zij deze schema’s in hun dagelijks leven in stand houden. Inzicht krijgen in de schema’s die je last bezorgen en waarom en hoe je ze in stand houdt is de eerste stap in het veranderingsproces. Vervolgens ga je leren je schema’s uit te dagen. Je zult leren irreele gedachten uit te dagen en te oefenen met nieuwe gedragingen. Op deze manier leer je stap voor stap de oude gewoonten waarvan je last hebt te vervangen door gewoonten waar je je prettiger bij voelt. Groep De therapie wordt in een gesloten groep gegeven. Dat houdt in dat gedurende de therapie geen nieuwe deelnemers bij de groep komen. Er is gekozen voor een groep omdat herkenning en steun door anderen belangrijk is. Groepsleden kunnen van elkaar leren wat wel en niet kan helpen om schema’s te veranderen en schema’s uit te dagen. De groepsleiders zijn erop gericht iedereen een veilig gevoel te geven in de groep. Groepsregels, die in de eerste bijeenkomst uitgebreid worden besproken, zijn hier behulpzaam bij.
Praktische informatie ? De therapie bestaat uit 18 wekelijkse bijeenkomsten van circa anderhalf uur. De bijeenkomsten zijn op de maandagmiddag van 13.00 tot 14.30 uur. Daarna volgen in overleg met de groep nog 2 terugkombijeenkomsten (na 3 en 6 maanden). ? Iedere bijeenkomst heeft een vaste agenda, waarin ruimte is voor een groepsgesprek, het nabespreken van huiswerk, doen van oefeningen en voorbespreking van het huiswerk. ? De groep bestaat uit mannen en vrouwen en telt maximaal 8 groepsleden en 2 therapeuten. ? Voordat iemand aan de groep kan gaan deelnemen vinden er enkele individuele gesprekken plaats met de therapeuten. Samen met hen wordt gekeken welke schema’s en modi een rol spelen. ? Er zijn geen kosten verbonden aan het volgen van de therapie. Wel dien je zelf het werkboek aan te schaffen. Meer informatie Voor meer informatie over de cursus kun je contact opnemen met Annika Cornelissen of Niel van de Ven via telefoonnummer (024) 38 222 60 of mailadres
[email protected], onder vermelding van “de schemagerichte groepstherapie”.
Post- en bezoekadres Scelta Nijmegen Oranjesingel 32 6511 NV Nijmegen Telefoon: (024) 38 222 60 Fax: (024) 38 222 64 E-mail:
[email protected] Internet: www.scelta.net en www.ggnet.nl
Augustus 2011
7540