Ond er au spi ci ën va n d e U ni e Vr ij zi nn i ge Verenig ing en v.z.w. • Verantw. Uitg.: Fr. Ardies, Guldenstraat 27, 2800 Me che le n • nr 6 - de ce m be r ‘09 - januari ‘10
België - Belgique P.B. 2800 Mechelen 1 8/4482
P4A8001
Tweemaandelijks tijdschrift voor de Regio Mechelen - Willebroek – Rumst Afgiftekantoor 2800 Mechelen 2
Met ee n ie ein deja a rs atte nt vo o r de lede n
Scheiding tussen kerk en staat? p. 16-18
Winterzonnewende ten voordele van Wereldkids p. 11
“Jezus wie?” – literaire apero met Herman Sebroeck p. 13
Edito: Evenwicht. uit Spanje en de witte schimmels De maand november was nauwelijks begonnen of de stoomboten Pieten en Sinten verschenen in de (of de 21-eeuwse versie er van) kwamen er weer aan. Chocolade Niks van te merken. etalages, tezamen met bergen speelgoed, nieuw of vernieuwd. Crisis? of de eerste reclameblaadjes met En de eerste Sint had nog maar nauwelijks voet aan wal gezet mouwen op en bestookten klanten kerstgeschenken verschenen al. Restaurants rolden hun feestelijke of oudejaarsavond. Crisis? Even met prachtige menu’s die konden geconsumeerd worden op kerstniet, dank u. n in overvolle centra, de desperate Toch we kijken er allemaal weer een beetje tegenop. Het winkele nood aan ‘he-wat-leuk’-kadoolast-minute zoektochten naar ‘iets tofs’ om aan de jaarlijks terugkerende om de tafels vol Bourgondische tjes voor familie en vrienden te voldoen. De lange boodschappenlijstjes spijs en drank te krijgen. gaan aanpakken, tijdig beginnen, En elk jaar beloven we onszelf dat we het de volgende keer anders betekenen, en drank en spijzen matig zijn met uitgaven, to-the-point geschenken zoeken die echt iets t daar is, weer in dezelfde hoorn met mondjesmaat tot ons te nemen. Om ons, wanneer het momen des overvloeds te storten. n jaar: zeer hoopvol!) worden Na de 11.11.11-aktie (die dit jaar op straat evenveel ophaalde als verlede Soms lezen we ook nog de stukjes we enkele weken consument in de volle betekenis van het woord. die het ‘anders’ aanpakken. vinden, in de kranten en weekbladen van hen die dit gedrag verwerpelijk het feestgedruis, hoe sterker de Extra inspanningen voor hen die het minder hebben. Want hoe groter m zijn of arm. Of waarvoor het eenzaamheid of de armoede gevoeld worden door hen die eenzaa wel niet zo zichtbaar. leven in die periode niet leuk is. En ze zijn niet met weinig, maar over de balans tussen de twee. Onze vrijzinnige levensbeschouwing houdt in dat we nadenken momenten wat intenser zijn. Dus Vrienden, familie, ze verdienen onze aandacht. En dat mag bij iteit, onze zorg voor een vrijzinnig waarom niet met kerst en/of nieuwjaar? Maar vanuit onze solidar voor eigenwaarde, armoede en oog geïnspireerde aanpak van een duurzame levenskwaliteit, met voor zij die het geestelijk of eenzaamheid, moeten we in die periode ook extra aandacht hebben evenwicht in een soms hectische materieel met minder moeten stellen. Dat misschien wat moeilijke met anderen! periode verdient wat vrijzinnige inzet. Koester je geluk en deel het Jean-Pierre De Greve Voorzitter
Colofon Verantwoordelijke uitgever: Frieda Ardies Guldenstraat 27, 2800 Mechelen Redactie: Frieda Ardies Jean-Pierre De Greve Monique Loyez Josiane Rombauts Frans Van der Vorst Sebastiaan Verheyen
2
Secretariaat: vzw Vrijzinnig Mechelen t.a.v. J. Rombauts Guldenstraat 27, 2800 Mechelen, T. 015 21 24 71,
[email protected] www.vrijzinnigmechelen.be Artikels of activiteiten mogen verzonden worden naar: Redactie De Schakel p/a Lindestraat 67, 2860 St. Kat Waver
[email protected]
Onder de auspiciën van UVV p/a CMD Mechelen Onze-Lieve-Vrouwestraat 29, 2800 Mechelen T. 015 45 02 25 Noot: Ondertekende artikelen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie
Grijze Geuzen Voorbije activiteiten: • DINSDAG 20 OKTOBER 2009: “Het waarom in de kookkunst” door Karel Bruggemans. Tijdens het eerste gedeelte kregen wij van de gastspreker een lesje in chemie. Bij de meeste onder ons zitten begrippen als atomen, moleculen, ionen en elektronen ver weg in ons geheugen. Op een zeer verstaanbare manier bracht Karel ons opnieuw bij hoe de biochemische samenstelling van de mens in elkaar zit. Zoals we weten is water het belangrijkste bestanddeel, maar wat is nu het verschil tussen mineraalwater en natuurlijk water, bronwater, spuitwater en kraantjeswater? Aan de hand van een filmfragmentje over reclame voor Spa Reine weten we nu ook dat we niet alles moeten geloven wat
de mensen uit de reclamewereld ons proberen wijs te maken. Sommige reclame is echt misleidend. Na de pauze - de tongen kwamen al goed los - kregen we verschillende uitspraken voorgeschoteld met de vraag: “juist of niet ?” Er kwam een geanimeerd gesprek op gang, waarbij we op de vragen eindelijk een duidelijk antwoord kregen. Eindelijk weten we nu wat te doen om zo weinig mogelijk te wenen bij het pellen van ajuin! Bedankt Karel voor deze leerrijke namiddag.
• DINSDAG 17 NOVEMBER 2009: “De kuren van de keizer en andere weetjes uit de geschiedenis” door Lode Melis. Lode Melis, de auteur van de befaamde “Schakelweetjes”, kwam met enthousiasme zijn mooie boek voorstellen.
Komende activiteiten: • DINSDAG 15 DECEMBER 2009: “Preventie en veiligheid” door Maarten Thiry Uit onderzoek blijkt dat een inbreker op zoek gaat naar woningen die verlaten zijn, gemakkelijk benaderbaar (langs de achterzijde) en voorzien zijn van beperkte beveiligingen. De inbreker maakt misbruik van lichte, makkelijk draagbare werktuigen om een toegangsweg te forceren (schroevendraaier, kleine koevoet). Burgers die zich op een goede manier beveiligen tegen inbraak kunnen er meestal voor zorgen dat de inbreker een ander doelwit zoekt. Zich op een goede manier beveili-
gen begint bij de discipline van de bewoner. Een goede beveiliging is natuurlijk ook afhankelijk van degelijke sloten. De stad Mechelen heeft de laatste jaren veel geïnvesteerd in preventie- en veiligheidszorg. Het is de bedoeling dat Maarten Thiry ons wegwijs zal maken in de talrijke - soms minder zichtbare - initiatieven van de dienst Preventie en Veiligheid.
• DINSDAG 19 JANUARI 2009: “Op wandel langs Mechelse standbeelden” door Herman Vermeulen. Vanuit onze stoel maken we een tochtje doorheen Mechelen. Jullie zullen ervan versteld staan hoeveel pareltjes van beeldhouwkunst onze stad rijk is. Bekende namen zijn hiermee verbonden. Om er maar enkele te noemen: Theo Blickx (1875 -1963): Eén van de meest toonaangevende Mechelse kunstenaars. Hij was zowel een getalenteerde schilder als beeldhouwer en directeur van de Mechelse Academie. Ernest Wynants (1878 - 1964): Op diverse plaatsten in de Mechelse binnenstad ontdekt men beelden van zijn hand. Als beeldhouwer had hij een voorkeur voor vrouwelijke modellen. Rik Wouters (1882 - 1916): Zijn beelden ontstonden heel spontaan en waren uit het leven gegrepen. Na zijn overlijden kwam een grote collectie van zijn beelden in het bezit van de stad. Frans Walravens (1928): Was niet alleen leerling en leraar, maar ook directeur van de Mechelse Academie
voor Schone Kunsten. Frans heeft een typische stijl: realistisch maar toch met enige vorm van abstractie. Met deze kleine opsomming denk ik jullie nieuwsgierigheid en interesse voldoende geprikkeld te hebben om een grote opkomst te mogen verwachten op onze eerste bijeenkomst van 2010. Tot dan, Rita.
Deze activiteiten gaan door in het V.O.C. Mechelen – Guldenstraat 27 – 2800 Mechelen telkens van 14u tot 17u. Ze zijn toegankelijk voor iedere geïnteresseerde 50-plusser en ze zijn gratis! De Grijze Geuzen hopen ook U daar te mogen verwelkomen! Info: Rita Drieghe – ( 015 21 85 21 – 8
[email protected]
3
MeLeMo Op avontuur in Paradisio 110 kinderen en 12 begeleiders liepen 3 oktober ’09 met de eerste herfst windstoten vol bewondering door de tuinen van Paradisio. De parkieten verwelkomen alle gasten en achter elke boom kan je verschillende dieren opmerken in volle natuur. De otters in de tuinen van Ganesha zwemmen in één van de talrijke waterpartijen. Iets voorbij de tempels van Bali kunnen we ook de Aziatische olifanten met hun kleintjes aanschouwen evenals de giraffen. De slaapplaatsen werden in een boot opgetrokken. “Nautilius”: een groot huis waar de oogjes van onze geboeide jongeren uitkeken naar de haaien, kleurrijke vissen en krokodillen. De roofvogelshow was zeker één van de hoogtepunten. Gieren, valken, arenden, uilen – (recht uit de “Harry Potter”-film) vlogen rakelings over onze hoofden op zoek naar voedsel bij de valkeniers. Sommigen waren ondeugend en liepen tussen de kinderen, wat voor grote opschudding zorgde. Na het verorberen van de meegebrachte picknick, kende de super grote speeltuin met tuigen voor elke leeftijd ook veel succes. Sommigen liepen via de hangloopbrug tot in de grote serre waar waardevolle flamingo’s en steltlopers hun stek hebben. Op het eiland Nosy Komba mochten we de ganse familie aapjes voederen met witte druiven. Ze liepen over onze hoofden, keken over de schouder mee… de vreugde- of angstkreten van de jongeren werden overal hoorbaar. Wat een fijne dag!
Het Joelfeest op 12 december ‘09 Onze voorouders, de Germanen, dachten dat wanneer het winter was en de dagen kouder en donkerder werden ze iets slechts hadden gedaan. Toen op 21 december de dagen terug begonnen te lengen vierden ze een groot feest om de terugkeer van de zon te vieren. Ze maakten grote vuren, gaven elkaar geschenkjes, zochten elkaar op en legden ruzies bij. Als herinnering aan het Germaanse joelfeest ( joelen = vrolijk roepen en schreeuwen ) zetten veel mensen een spar met brandende lampjes, vieren ze feest en geven ze elkaar geschenkjes. Wij vrijzinnigen, streven ook naar vrede en vriendschap. Daarom vieren wij ook mee! Waar? Koninklijk Atheneum Pitzemburg, Bruul Mechelen Start: 14 uur Einde: 17 uur Info en inschrijven via jouw leerkracht zedenleer
4
Hujo
ANIMATORENVORMING, VOOR JONGEREN MET ZIN. Op vakantie gaan als leid(st)er? Ga je graag met kinderen om? Spelen, gek doen, kind zijn, jezelf ontdekken en uitleven, creatief zijn … Spreekt dit jou wel aan? Dan ben je bij Hujo aan het juiste adres!
Wa is da?
Geen schoolse bedoening, maar een week vol fun en avontuur. Samen met anderen ga je actief en spelenderwijs op ontdekking: • Welke leid(st)er ben ik? • Hoe ga ik om met kinderen? • Hoe maak ik een schitterend spel? • Hoe sta ik zelfzeker voor een groep? • Leeuw, ridder, fee… grimeren, hoe moet dat nu? • Hoe pak ik ruzies aan? • Je doet er 101 spelideeën op • … en nog heel wat meer Na deze cursus ben je klaar voor de volgende stap. Na een geslaagde stage van minstens 60 uur op een van onze vakanties of bij een lokale groep, krijg je een ‘attest van animator in het jeugdwerk’, uitgereikt door de Vlaamse Gemeenschap.
Voor wie is da?
Iedereen die 16+ is of nog 16 wordt dit jaar is welkom op onze animatorenvorming.
Wanneer is da?
De animatorenvorming gaat door van 15/02/2010 tot en met 21/02/2010 in de Fiertel te Ronse. Inschrijven kan tot 25/01/2010.
Wa kost da?
140 euro (Hujoleden krijgen 5 euro korting) voor overnachting, maaltijden, verzekering, materiaal, inhouden, syllabus, plezier, fun, attest,…
Krap bij kas?
De meeste gemeenten betaling het inschrijvingsgeld gedeeltelijk of volledig terug. Vraag er naar bij jouw jeugddienst. Of neem contact op met Hujo en we zoeken het voor jou uit.
ht c e r n o = een
g het n i t i nkel in e u l t ie s n t we ons welke e ui l a i hoe en rdiepen c k e v e o o ” z g s p in der n ok o n van
e e d e o Arm
erga gaa an o Dit kan het celv , we ga . l a n e m k le e n e e th k t ik t opzeten effen nie nen ontw t gekoz d, tot he tr n n to u g k ta id ls in e e a it h w v slu n sti voor lijk ciale uit ctiviteite n moge Ideeën ieuwe fe u o a n . s h g n e k n n e d o li e e e o e o s e r en van g. Arm sproken Armoed le uitwis en, maa het mak menlevin d en be nationa individu r a in g s n te le e a ie e in z v g n r W n n o o welzij van ee en aan wereld. rden vo deelnem ma’s wo e buiten iten. ten f e d u e b th r ti r c r o a a a o v ja t a n e he oudcel. en r nieuw ag mee n de inh o verborg a a r o v k v g a n t n a e e ie v d le og sel) er n blijft komst: ur (Brus r er de door de , komt n u o ft e o 9 e e d ij 1 le t b m e ie o ende armoed dwijnt n r 2009 Eerstvolg ede ver ovembe o n m r 5 a 2 r g a Maa Woensd n... e it lu s te ee? de Doe je m it ? u n ë e e d e e eb jij id ar Joeri: oen? e armo mail na igine- H n om d an we d r f a o la o g p e f t k ij a r h u h c le W sc 79 20 stis oon een g? Bel, 02 521 n fanta w e in e e it e g j lu .b s ji je it jo u il u Heb sociale n? Of w joeri@h ede en te helpe komen o r m e r b a to d k wereld ron Vanaf o opzetten et onze bieden! te le actie ts n om m ie e m je a s jo u d udsan ft H ’n “inho r per ma Dan hee o e z e k In n é . um é te gaan we minim de slag n a a eit creativit
5
Vrijzinnig Katelijne-Waver
Vrijzinnig Katelijne-Waver
6
Woensdag 28 oktober 2009 was het een drukste van jewelste in het VOC Mechelen. Vrijzinnig Katelijne-Waver had namelijk het lumineuze idee een mailing te doen in alle 7000 brievenbussen van Sint-Katelijne-Waver. De brochure (waarin we de vrijzinnige levensbeschouwing uitleggen; uit de doeken doen welke onze taken zijn; onze activiteiten kenbaar maken en een overzicht geven van de vrijzinnige dienstverlening in de regio Mechelen) en de folder met de uitnodiging voor het eindejaarsfeest waren klaar en moesten samen in omslagen gestoken worden. 12 Met 18 helpende handen was de klus in twee uren geklaard, bedankt iedereen!
“ Vrijzinnig denken is een werkwoord” open JIJ die poort
brochure ik aanpas.indd 12
15-10-2009 14:04:57
Monique Loyez.
Vorig jaar in november hadden we onze vrij-zinnige kinderverwennamiddag. Hoewel deze activiteit een groot succes was, waren er ouders die liever een echt lentefeest hadden voor hun kinderen in de eerste graad. Daarom heeft Vrijzinnig Katelijne-Waver besloten tweejaarlijks een lentefeest in te richten voor de leerlingen zedenleer van het eerste en tweede leerjaar, telkens in het voorjaar. Omdat de kinderen die vorig jaar in het eerste leerjaar zaten, hun cadeautje hebben gekregen en omdat we een optimale voorbereiding plannen, zal het eerste lentefeest plaats vinden in het voorjaar 2011. Voor de kinderen van de 2de en 3de graad blijven we een verwendag organiseren, namelijk op zaterdag 24 april 2010.
Monique Loyez
Zaterdag 16 januari 2010: Nieuwjaarsreceptie in het VOC, Guldenstraat 27 te 2800 Mechelen van 11 tot 14 uur.
Vrijzinnig Rumst Ledenvergadering Vrijzinnig Rumst nodigt haar leden uit op donderdag 10 december 2009 te 20 uur in het Volkshuis Rumst voor: • • • • •
Verslag over de activiteiten tijdens 2009. Financieel verslag. Voorstel activiteiten en bespreking voor 2010. Varia. Gezellig samenzijn.
“EEN WAARDIG LEVENSEINDE” - INFO NAMIDDAG • Euthanasie, de actuele wetgeving: wat is mogelijk en wat niet? • De wilsverklaring inzake euthanasie: waarom is registratie aangewezen en hoe doe ik dat? • Het levenstestament: hoe kun je jouw wensen met betrekking tot een waardig levenseinde laten vastleggen? Dr. Roel Crols geeft een verhelderende uitleg en beantwoordt uw vragen. Dinsdag 26 januari 2010 om 14u00. Hof van Crequi, Nieuwstraat 105, Rumst-Terhagen 03 844 86 72 Toegang Gratis. Meer info?
[email protected] Een organisatie van van het lokaal dienstencentrum Hof van Crequi i.s.m. Vrijzinnig Rumst, kern van Vrijzinnig Mechelen vzw.
VRIJZINNIG VILVOORDE vzw ACTIVITEITENKALENDER De vrijzinnige gemeenschap van Vilvoorde hoopt u talrijk te mogen ontmoeten op onderstaande activiteiten. Aarzel niet om kennissen, vrienden en buren mee uit te nodigen. We strijden o.a. tegen een verzuring van de maatschappij, u toch ook? DECEMBER DI
01/12
UPV-kern & Vermeylenfonds: “Moderne kunst in België na ‘45”, door prof. dr. Willem Elias - 20u
DO 03/12
HVV/Grijze Geuzen: “Afscheid” - 14u
DI 08/12
HVV/HV Vilvoorde i.s.m. HVV Vlaams-Brabant: “Feminisme en Darwinisme”, door mevr. G. Vandermassen (in het kader van het project “Mens & Levensvisie - Vrouwen in de wereld) - 20u
ZA 12/12
HVV/OVM: Lichtfeest: “Barones Babbelkont”, door Tine Hofman/Kip van Troje. Voor alle kinderen van het lager onderwijs. Deuren: 13u45, aanvang toneel: 14u, einde voorzien rond 16u. Inkom: 3€ - gratis voor het eerste leerjaar!
Vrijzinnig Rumst
François Possemiers
JANUARI DO 28/01
HVV/Grijze Geuzen: “Galapagoseilanden & Ecuador: reisverslag met
diareportage”, door dhr. en mevr. Jean & Paula Wuyts - 14u
Opgelet: vanaf januari 2010 heeft het VOC R. Moucheron een nieuw adres: Frans Geldersstraat 25, te Vilvoorde. Voor meer informatie kan u terecht bij Sarah Verstaen, coördinator van het VOC ( 02/252.15.47 8
[email protected]
7
CMD Mechelen Het ecologisch gedachtegoed binnen het vrijzinnig humanisme Zijn morele consulenten groene consulenten? In de hectiek van de ochtendspits de sinaasappelschillen bij het restafval gekieperd. Dan de verwarming vandaag maar een paar graden lager… Deze en andere halfhartige rekensommetjes moeten ons geweten sussen, als het over ecologie en klimaatbeheersing gaat. Lange onderbroeken dragen, peultjes uit Kenya terug in de rekken leggen, bonen in plaats van vlees eten en de bijhorende flatulentie voor lief nemen… Maar wat gebeurt er als alle Vlaamse en Brusselse morele consulenten de koppen een dag lang bij elkaar steken, en nadenken over ecologie? Op 15 oktober 2009 organiseerde de Unie Vrijzinnige Verenigingen een studiedag in Brussel voor alle Vlaamse en Brusselse morele consulenten in de Koninklijke Vlaamse Schouwburg, met als thema ‘ecologie en vrijzinnig humanisme’. Een aantal enthousiaste groene collega’s staken tijdens de voorbereidende werken de koppen bij elkaar en nodigden enkele eminente (vrijzinnige) sprekers uit: onthaal met Fair Trade koffie, en de immer aimabele Jean Paul Van Bendegem zorgde voor een inleiding. Ook de Nederlandse Universiteit voor Humanistiek (UVH) was goed vertegenwoordigd, met professor Harry Kunneman, Hoogleraar Sociale en Politieke theorie, en professor Henk Manschot, hoogleraar Filosofie en Ethiek. Rik Pinxten, voorzitter van de HumanistischVrijzinnige Vereniging, was zijn eigen bevlogen zelf, en Peter Tom Jones, Burgerlijk Ingenieur Milieukunde en geëngageerd wetenschapper, vroeg zich af ‘hoe het nu is, wat de gevolgen zijn en wat we eventueel nog kunnen doen’. Feestend ten onder gaan De centrale vraag tijdens deze studiedag: ‘welke plaats kan het ecologisch gedachtegoed innemen binnen het vrijzinnig humanisme van vandaag?’. De vraag stellen is ze beantwoorden… Op het vlak van energie en klimaat zien we ons wereldwijd voor een formidabele uitdaging geplaatst. De vraag is: welke betekenis geven we hieraan? Kiezen we ervoor, Live Fast Die Young, om de pot op te souperen en feestend ten onder te gaan? Of, Louis Neefs indachtig, Laat ons een bloem, wensen we voor onze achterkleinkinderen een leefbare aarde?
8
Onheilspredikers Wie op dit moment kijkt naar de gezondheid van onze planeet, kan niet anders dan vaststellen dat het vijf over twaalf is. De uitdaging die voor ons ligt, is enorm. Klimaatwetenschappers stellen dat we nog 10 tot 15 jaar hebben om het roer om te gooien. Daarna is het volgens onheilspredikers onherroepelijk te laat: er is een ‘point of no return’ Uiterlijk in 2014 of binnen 5 jaar moet de wereld een nieuwe industriële revolutie op gang brengen om tegen 2050 de CO2-emissie met liefst 80 procent te doen dalen tegenover 1990. Dat vereist gigantische investeringen en een aanpassing van alle economische processen. Na 2014 is het te laat om een stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde met minder dan 2° Celsius te voorkomen en slaat het klimaat op hol, zo besluit het World Wide Fund (WWF) in een nieuw rapport ‘Climate Solutions 2’. Milieuzorg op de werkvloer Moreel consulent Sofie de Maertelaere, 1986, studeerde sociaal-economische wetenschappen aan de Universiteit Antwerpen en is ‘groene consulent’ op het Centrum Morele Dienstverlening (CMD) van Mechelen: “Misschien hebben we als moreel consulent en als representant van onze levensbeschouwing wel een bepaalde voorbeeldfunctie. Dan denk ik aan ons aankoopbeleid op het CMD, onze energiefilosofie... Als vrijzinnig humanist propageer ik waarden als ‘vrijheid’ en ‘verantwoordelijkheid’, maar als wij in het Westen de vrijheden van anderen beperken, dan is dat slechts een staaltje van salon socialisme. Als humanist ga ik uit van een respectvolle, verantwoordelijke houding ten opzichte van de medemens. Als we de leefbaarheid van de aarde voor toekomstige generaties veilig willen stellen, zullen we een nieuwe koers moeten inslaan. Dan moet de milieuproblematiek bovenaan de humanistische agenda komen te staan. UVV heeft daar oren naar, en daar ben ik erg blij om. UVV organiseert binnenkort bijvoorbeeld een cursus ‘milieuzorg op de werkvloer’. Ik kijk er naar uit om deze te volgen en de voetafdruk van ons CMD te verkleinen. We kunnen als werknemers immers heel wat doen op de werkvloer. Onderzoeken tonen aan dat werknemers de milieudruk van een organisatie heel wat kunnen verkleinen: Besparen op elektriciteitsverbruik en verwarming
(3% tot 15% per jaar), besparen op papier (10 tot 30% per jaar)… We proberen ons ideologisch engagement met wat creativiteit en nét dat tikkeltje extra moeite om te zetten in de praktijk. Voorzitster van UVV, Sonja Eggerickx, zorgde tijdens de studiedag voor het slotwoord, en verwoordde daarmee de teneur van de dag: Op naar een humanisme van verwantschap, van verbondenheid en partnerschap. Jaap Kruithof brak hiervoor al een lans met zijn oproep tot een ecologisch humanisme
November 2009 Centrum Morele Dienstverlening Mechelen
Interessante links: http://assets.panda.org/downloads/climate_solutions_2_full_report_for_publication.pdf www.velt.be
9
Dankbaar terugblikken – herdenkingsplechtigheid in het VOC Op zondag 18 oktober ’09 vond er in het VOC Mechelen voor het eerst een vrijzinnige herdenkingsplechtigheid plaats. De aanwezigen konden een moment stilstaan en terugblikken op geliefde personen die gestorven zijn. De ceremonie was volgens een deelnemer ‘ontroerend, zonder melig te zijn’. De plechtigheid werd verzorgd door Wilfrieda Bruienne en Bodo Van de Voorde (twee toegewijde vrijwilligers), Sofie De Maertelaere en Jasmien Peeters (moreel consulenten verbonden aan het CMD Mechelen). Hoboïst Jan De Maeyer vulde het VOC met ingetogen en hoopvolle muziek (zie kader). De gebrachte teksten – zoals onderstaand gedicht - zijn gebundeld in een brochure en werden als aandenken uitgedeeld aan de bezoekers. Deze kan aangevraagd worden via het secretariaat van het VOC Mechelen.
Wanneer de lente komt, En als ik dan al dood ben, Zullen de bloemen net zo bloeien En de bomen zullen niet minder groen zijn dan het vorig voorjaar. De werkelijkheid heeft mij niet nodig. Ik voel een enorme vreugde Bij de gedachte dat mijn dood volstrekt onbelangrijk is. Als ik wist dat ik morgen zou sterven En het was overmorgen lente, Zou ik tevreden sterven, omdat het overmorgen lente was. Als dat haar tijd is, wanneer dan zou ze moeten komen tenzij op haar tijd? Ik houd ervan dat alles werkelijk is en alles zo als het moet zijn; Daar houd ik van, omdat het zo zou wezen ook als ik er niet van hield. Daarom, als ik nu sterf, sterf ik tevreden, Want alles is werkelijk en alles is zo zo als het moet zijn. Men mag Latijn bidden boven mijn kist, indien men wil. Indien men wil, mag men rondom dansen en zingen. Ik heb geen voorkeur voor wanneer ik toch geen voorkeur meer kan hebben. Dat wat zal zijn, wanneer het zijn zal, zal zijn dat wat het is. end jaar, Ook volg ag van rde zond e d e d p o ieuwe Fernando Pessoa zal een n oktober, gheid gsplechti herdenkin n. doorgaa Muziek tijdens de plechtigheid: Solo uit de 1e scène van de balletsuite “Het zwanenmeer” van P. I. Tschaikowski “Ne zanger is een groep” van Wannes Van de Velde “Niobe”, derde deel uit de “Six Metamorphoses after Ovid” van B. Britten Sarabande, 3e deel uit de “Partita in g” BWV 1013 van J.S. Bach Uittreksel uit het 1e deel “Pastorale” van het hoboconcerto van R. Vaughan-Williams Adagio, 2e deel uit het hoboconcerto op. IX, nr. 2 van T. Albinoni Aria “Reik me je hand” (“La ci darem la mano”) uit “Don Giovanni” van W. A. Mozart
10
>> Namiddaglezing: “Het Moorse Spanje en 1001 nacht”
Donderdag 10 december ’09 Wat hebben Don Quichot en de – 14u Engelse Morrisdans met de Moorse cultuur te maken? We bekijken ook de erotiek van 1001 nacht en de harem door een andere bril. De oriëntalistische schilders, Lady Montagu en … jawel Mozart!
Met Lode Melis Met de val van Granada in 1492 kwam er een einde aan de Moslimcultuur in Spanje en Europa. Tenminste dat denken we. Er is nog een hele “Moriskenoorlog” uitgevochten.
>> Winterzonnewende ten voordele van Wereldkids
Aanvang om 14u00 – VOC Mechelen – toegang € 5. Gelieve vooraf in te schrijven via Rob Feremans, Veluwestraat 3 bus 101, 2800 Mechelen,
[email protected] of 015 21 24 71 i.s.m. S-Plus
Woensdag 16 december ’09 – 18u
Ook dit jaar kun je dit eeuwenoude feest mee beleven in het VOC Mechelen. Vanaf 18u00 serveren de topkoks van het VOC stevige, gezonde en bovenal smakelijke IRISH STEW met alles erop en eraan! Neem je vrienden en familie mee, want de opbrengst hiervan gaat naar het project Wereldkids. Vanaf 19u30 wordt er gefeest met authentieke GUINNESS of geestverruimende WHISKY en is er een optreden van DOOLIN, een zeskoppige band die Ierse liederen en traditionals brengt. Zij versterken de feeststemming met een afwisselend programma van zachte wegdroomnummers tot hevige ambiance, gezongen en instrumentaal.
Gelieve voor de Irish Stew (12 € per persoon) vooraf in te schrijven via
[email protected] of 015 21 24 71. Vermeld ook of je komt eten tussen 18u00 en 19u00 of tussen 19u30 en 20u30.
Steun het vrijzinnig project Wereldkids en vier met ons mee!
Winterzonnewende Vanaf 18u00: IRISH STEW Vanaf 19u30: • authentieke GUINNESS • geestverruimende WHISKY • en een livemuziek van DOOLIN
Vrijzinnig Mechelen - kalender
EERSTVOLGENDE ACTIVITEITEN in en rond het VOC
11
Vrijzinnig Mechelen - kalender
EERSTVOLGENDE ACTIVITEITEN in en rond het VOC
12
>> Algemene Vergadering
Hierbij wordt u vriendelijk uitgenodigd op de Algemene Vergadering van de vzw Vrijzinnig Mechelen op woensdag 16 december 2009 om 19u00 in het VOC Mechelen. AGENDA 1. Verwelkoming 2. Goedkeuring verslag vorige vergadering 3. Begroting 2010 4. Werking 2010 5. Rondvraag
>> Café Parole: Tibet
Woensdag 16 december ’09 – 19u
Op deze Algemene Vergadering zijn alle leden - die in regel zijn met hun bijdrage 2009 - welkom. De statutaire effectieve leden hebben stemrecht, maar iedereen kan op deze bijeenkomst zijn inbreng doen.
Na deze vergadering volgt om 19u30 onze winterzonnewende! (zie boven)
Donderdag 17 december ’09 – 20u
Donderdag 17 december ‘09 – 20u Wie Tibet zegt, zegt ongetwijfeld ook China en onderdrukking. De Tibetanen zijn de laatste halve eeuw een minderheid in eigen land geworden. Catherine Vuylsteke weet dit maar al te goed. Tijdens deze Café Parole gaat ze vooral in op de sociaal-economische situatie van Tibet en de politieke verhoudingen met China. Catherine Vuylsteke is een Brusselse journaliste die al sinds haar jeugd gefascineerd is door China. Ze studeerde sinologie en werkt als buitenlandredactrice voor De Morgen.
Aanvang 20u - VOC Mechelen - toegang gratis Meer info:
[email protected] of 015 21 24 71 I.s.m. VormingPlus Regio Mechelen
>> Namiddaglezing: “Oceanische culturen” In deze voordracht worden de drie cultuurgebieden van Oceanië apart belicht: Melanesië, Polynesië en Micronesië.
Donderdag 14 januari ’10 - 14u
In de marge belichten we ook de toenemende belangstelling in de kunst- en antiekhandel voor de etnografische artefacten uit Oceanië. Waarom België draaischijf is van deze handel in kunstpatrimonium uit vreemde continenten en zolang getalmd heeft om de Unesco richtlijn ter zake te ondertekenen. Sprekers: prof. dr. Hugo Antonissen en Rob Feremans (antiquair/wereldreiziger)
Aanvang om 14u00 – VOC Mechelen – toegang € 5. Gelieve vooraf in te schrijven via Rob Feremans, Veluwestraat 3 bus 101, 2800 Mechelen,
[email protected] of 015 21 24 71 i.s.m. S-Plus
>> Nieuwjaarsreceptie Vrijzinnig Mechelen vzw en V.O.C. Mechelen vzw nodigen u graag uit op hun nieuwjaarsreceptie
op zaterdag 16 januari 2010
Zaterdag 16 januari ‘10 – 11u
In ons VOC Waar in een vrijzinnige sfeer het nieuwe jaar voortreffelijk wordt ingezet! Aanvang 11 uur
>> Literaire Apero Op deze literaire apero nodigen we auteur en beeldend kunstenaar Herman Sebroeck uit in het VOC. Hij komt er zijn nieuwe boek voorstellen: “Jezus wie? De tragische geschiedenis van een idealist die de wereld wilde veranderen.”
Zondag 31 januari ’10 – 11u
Dit goed gedocumenteerde boek beschrijft alles wat historische bronnen vertellen over het leven van de ware Jezus. Dat is niet erg veel, wat verwonderlijk is gezien de enorme impact die Jezus heeft gehad op de geschiedenis. Wat we vooral leren is dat Jezus een idealist was die een weinig originele boodschap verkondigde , al onderscheidde hij zich door zich ook tot de armen en de verworpenen te richten. Het koninkrijk dat hij beloofde is er niet gekomen. Op vele plaatsen op aarde heersen moord en vergelding, ook daar waar de christelijke leer zich heeft verspreid. De balans is niet fraai. Misschien zou Jezus wel beschaamd zijn als hij zou zien wat er van zijn boodschap is terechtgekomen? Deuren open om 10u30 – aanvang bespreking om 11u00 – napraten vanaf 12u00. i.s.m. boekhandel Forum en het Willemsfonds afdeling Mechelen
>> Tentoonstelling in het VOC
Tot eind december ‘09
Tim Guldentops stelt tentoon: 21 grams 21grams.be is een vrije zoektocht naar betekenis, waar het zoeken centraal staat, en de resultaten; afdrukken in de eeuwige zoektocht naar het gewicht van de ziel. Te bezichtigen tot eind december ‘09: Iedere zaterdag van 10u tot 14u en tijdens de activiteiten in het VOC Mechelen.
>>
Noteer alvast in jouw agenda:
Woensdag 3 februari 2010 om 20u komt dhr. Luc Meys in het VOC Mechelen toelichting geven over het project. Meer info in de volgende Schakel
Vrijzinnig Mechelen - kalender
EERSTVOLGENDE ACTIVITEITEN in en rond het VOC
13
14
Namiddaglezing: ‘Het Moorse Spanje en 1001 Nacht’
VOC Open
Joelfeest
Namiddaglezing: ‘Preventie en veiligheid’
Creatieve Schildercursus
Winterzonnewende met Irish Stew
Algemene Vergadering Vrijzinig Mechelen
Café Parole: ‘Tibet’
VOC Open
VOC Open
Eindejaarsfeest voor eenzame inwoners van St.-Katelijne-Waver 19u30 - …
VOC Open
Creatieve Schildercursus
VOC Open
Creatieve Schildercursus
Namiddaglezing: ‘Oceanische Culturen’
Nieuwjaarsreceptie
Namiddaglezing: ‘Op wandel langs Mechelse standbeelden’ 14u00 - 17u00
Do 10/12/09
Za 12/12/09
Di 15/12/09
Wo 16/12/09
Do 17/12/09
Za 19/12/09
Za 26/12/09
Do 31/12/09
Za 02/01/10
Di 05/01/10
Za 09/01/10
Di 12/01/10
Do 14/01/10
Za 16/01/10
Di
VOC Open
Info-namiddag: ‘een waardig levenseinde’
Za 23/01/10
Di
VOC Open
Literaire Apero
Za 30/01/10
Zo 31/01/10
10u30 -12u00
10u00 - 14u00
19u00 - 22u00
14u00 - 16u00
10u00 - 14u00
19u00 - 22u00
11u00 - …
14u00 - 16u30
19u00 - 22u00
10u00 - 14u00
19u00 - 22u00
10u00 - 14u00
10u00 - 14u00
10u00 - 14u00
20u00 - 22u00
19u00 - 19u30
18u00 - …
19u00 - 22u00
14u00 - 17u00
14u00 - 17u00
10u00 - 14u00
14u00 - 16u30
19u00 - 22u00
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
Hof van Crequi, Rumst
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
Sint-Katelijne-Waver
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
K.A. Pitzemburg
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
VOC Mechelen
PLAATS
i.s.m. Willemsfonds - p. 13
p. 15
kern Vrijzinnig Rumst - p. 7
p. 15
kern Grijze Geuzen - p. 3
p. 12
i.s.m. S-Plus - p. 12
p. 15
p. 15
kern Vrijzinnig Katelijne-Waver, p. 6
i.s.m. VormingPlus - p. 12
p. 11
p. 11
p. 15
kern Grijze Geuzen - p. 3
kern MeLeMo - p.4
i.s.m. S-Plus - p. 11
p. 15
BIJKOMENDE INFO
Blijf op de hoogte van alle activiteiten van Vrijzinnig Mechelen: surf naar de activiteitenkalender op www.vrijzinnigmechelen.be!
Creatieve Schildercursus
26/01/10
Creatieve Schildercursus
19/01/10
Creatieve Schildercursus
Di 08/12/09
10u00 - 14u00
VOC Open
Za 05/12/09
TIJDSTIP
ACTIVITEIT
Vrijzinnig Mechelen - Agenda
Schildercursus in het VOC Sinds dit schooljaar kun je in het VOC terecht voor een echte cursus schilderen: aquarel, olieverf, acryl of andere, maar ook kleurleer en tekentechnieken. Dit alles onder de begeleiding van een professioneel kunstenaar én in een gezellige sfeer waar iedereen ook van iedereen kan en mag leren. Lees mee wat de deelnemers er van vinden: Een ‘schakel’ is niet zo maar een schakel! Een schakel staat voor ‘verbondenheid, vreugde, plezier, soms een intensief moment van mekaar aanvoelen, mekaar
bekijken en begrijpen...’ De lessen ‘tekenen en schilderen’ op dinsdagavonden zijn ‘de max’, ondertussen voor mij ‘een vaste waarde’; ons groepje geniet ervan! Toffe momenten! Kikker, vogel? Zitten we of vliegen we? We leren zoveel! We zijn met 5, maar ik denk dat het met 8 leuker zou zijn... vermits een ‘uitwisseling van gedachten en gevoelens’ ALTIJD kan opgewaardeerd worden!
Onze leraar, eigenlijk zou ik dit met een hoofdletter moeten schrijven, is een man die van heel wat (kunst)markten thuis is. Hij zorgt dat we elke week wat nieuws bij leren. Hij waakt er over dat we niet over de schreef gaan. Met woord maar vooral met daad staat hij ons bij. De sfeer onder de cursisten is familiaal. Ik kijk elke dinsdagavond uit naar de volgende les. Met oprechte en gemeende dank aan Bart en het VOC, dank zij hen wordt mijn wereld verruimd. Annie
Bedankt, Bart... voor alles! Nicole
“Nooit te oud om iets te leren!” Tekenen, schilderen, aquarellen, hebben mij altijd enorm aangesproken. Het beoefenen ervan heb ik echter niet kunnen waarmaken, tot er een schildercursus in het VOC werd ingericht. Deze lessen gaan op een hele toffe, losse en toch leerrijke manier door op dinsdagavond. Van onze sympathieke leraar Bart of “Beireke” heb ik al heel wat geleerd i.v.m. perspectief, kleurmengen van de verf, aquarellen, enzovoort. Maar wij zijn ook leergierige studenten! En inderdaad: je bent nooit te oud om te leren! Heb je ook zin, schrijf je dan in! Onze werkjes zijn te bewonderen in de loop van de maand mei in het VOC. Groetje, Paul
Eindelijk, … Onthaasten; jaren geen tijd om te schilderen, zelfs een ateliertje ingericht – maar toch geen resultaat. Tot het artikel in de Schakel; direct ingeschreven. Vanaf de eerste les was de vlam er terug in. Geen stijve les, maar een cursus onder vrienden met een drankje. Een verbetering met een kwinkslag van Bart; hij opent andere horizonten; een andere kijk op schilderen - vraag maar naar de appel! Voel je het kriebelen, kom er bij. Luc
Wil jij meedoen? Dat kan! De cursus gaat wekelijks door op dinsdagvond vanaf 19u in het VOC Mechelen. Interesse? Neem als de bliksem contact op met Bart Beuckelaers voor meer info en inschrijving. Bart Beuckelaers 0486 03 42 34
[email protected]
15
Forum: Scheiding tussen kerk en staat De scheiding tussen kerk en staat, of eerder van levensbeschouwing en staat, is en blijft voor de vrijzinnige gemeenschap het uiteindelijke streefdoel. Geloof en levensbeschouwing behoren tot de privé-sfeer, dat is althans de opinie van de Unie Vrijzinnige Verenigingen (www.uvv.be). Patrick Loobuyck gaf een goede omschrijving van het principe van scheiding tussen kerk en staat: “De scheiding tussen kerk en staat is de concretisering van de idee dat politiek en levensbeschouwing twee autonome domeinen zijn, met elk een afgescheiden functie en eigen interne regels. Het is het instrument bij uitstek om een pluralistische samenleving uit te bouwen. Het garandeert immers dat de politiek niet in de ban staat van één levensbeschouwing, en omgekeerd dat de levensbeschouwingen zich geen inmenging van de politiek moeten laten welgevallen. M.a.w. de politiek ontleent zijn legitimiteit aan het feit dat deze los van een levensbeschouwing bestaat en de levensbeschouwingen bepalen zelf hun inhoud en waarden zonder dat de politiek daarin mag tussenkomen of de inhoud beoordelen.” Wanneer is er scheiding tussen kerk en staat? We kunnen spreken van een scheiding tussen kerk en staat als de kerkelijke macht en staatkundige macht niet in dezelfde handen zijn en zij geen beslissende invloed op elkaar uitoefenen. Dit betekent dat de staat en de kerk elk hun eigen zaken organiseren. De overheidsdienaren bemoeien zich niet met de kerk en de dienaren van de kerk bemoeien zich niet met de staat. Bijgevolg beschouwt de vrijzinnige gemeenschap de scheiding tussen kerk en staat als: de niet-inmenging van alle religieuze of niet-confessionele levensbeschouwelijke organisaties in staatsaangelegenheden. Concreet betekent dit het stopzetten van alle praktijken die ertoe leiden de godsdienst van de meerderheid de facto als staatsgodsdienst voor te stellen. Denk bijvoorbeeld aan officiële religieuze plechtigheden of het toekennen van een bevoorrechte plaats aan de vertegenwoordigers van één enkele eredienst; de niet-inmenging van de staat in de aangelegenheden van
16
religieuze of niet-confessionele levensbeschouwelijke organisaties. Een staat dient zich ervan te onthouden tussen te komen in hun interne organisatie, in de omschrijving van hun ethische standpunten of in de benoeming van hun vertegenwoordigers. Het waarborgen door de Staat van de autonomie van elk individu op het vlak van diens levensbeschouwelijke of religieuze overtuiging; indien de staat confessionele of niet-confessionele organisaties financiert, moet deze financiering beantwoorden aan de criteria van billijkheid en doorzichtigheid. Scheiding tussen kerk en staat in België De staat moet instaan voor de eerbiediging van de private sfeer van de burgers. Eveneens staat zij in voor een gelijke behandeling van elk individu of elke minderheid. Het pluralisme van deze maatschappij is gefundeerd op het respect van de staat voor alle levensbeschouwingen. De Belgische Grondwet spreekt zich niet formeel uit over de betrekkingen tussen de staat enerzijds en de erkende erediensten of niet-confessionele levensbeschouwelijke gemeenschappen anderzijds. Men vindt er geen enkel artikel dat expliciet duidt op het niet-confessionele karakter van de staat, noch op de strikte scheiding tussen kerk en staat. De scheiding tussen kerk en staat vormt wel een onderdeel van het Belgisch publiekrecht. De Grondwet verwijst naar een wereldlijke opvatting van de staat. Deze wordt gekenmerkt door een wederkerige onafhankelijkheid tussen de staat en de godsdiensten. Alsook door de erkenning van het bestaan van een levensbeschouwelijk pluralisme. Het gaat hier om een relatie van relatieve scheiding en wederzijdse onafhankelijkheid. De staat is tolerant en neutraal tegenover de geloofsovertuigingen en de levensbeschouwelijke opvattingen van haar burgers. De staat laat zich niet in met zaken die de levensbeschouwingen en erediensten aangaan. Evenmin duldt zij een inmenging vanwege hen in staatszaken. We zien dus dat het principe van scheiding tussen kerk en staat, zoals die door de Belgische wetgeving wordt opgevat, in geen geval wijst op een afkeuring van de
publieke financiering van de erediensten. Integendeel, artikel 181 van de Belgische grondwet belast de staat met de lonen en de pensioenen van de bedienaars van de erediensten en vrijzinnige moreel consulenten. Bovendien is het zo dat de kerkfabrieken, Israëlitische kerkraden en administratieve raden van de anglicaanse en protestantse kerk beschouwd worden als rechtspersonen van het publiek recht.
kunnen beleven. De staat mag dus middelen ter beschikking stellen van de erediensten. Men moet er zich steeds van bewust zijn dat het gaat om de middelen ten dienste van de gelovige of ongelovige burgers en niet van de eredienst zelf. Het laatste zou immers ingaan tegen de scheiding van kerk en staat zoals die resulteert uit de artikelen 20 en 21 van de grondwet.
Publieke middelen van overheden kunnen als legitiem beschouwd worden als zij ervoor kunnen zorgen dat burgers hun eredienst of levensbeschouwing in vrijheid
Wat betekent het principe van de scheiding tussen kerk en staat concreet in België? • De niet-inmenging van de kerk in staatszaken: de kerkelijke overheden worden dus niet als staatsmachten erkend. Concreet betekent dit dat zij geen wetten kunnen opleggen die in de Belgische wetgeving dienen te worden opgenomen. • De niet-inmenging van de staat in zaken die de kerk aanbelangen: de staat komt niet tussen in de interne organisatie van de kerk of haar gemeenschap, de aanwijzing van haar vertegenwoordigers en de positionering op ethisch vlak. • Het respect voor de vrijheid van eredienst t.a.v. elke burger en de gemeenschap: de vrijheid van eredienst in België bestaat uit enerzijds de strikte eerbiediging van de individuele overtuiging van de burger. Anderzijds omvat zij de aanvaarding van de gemeenschap waarbinnen de levensbeschouwing zich ontplooit. • Een doorzichtige subsidiëringspolitiek: indien de staat de levensbeschouwingen financiert, dient dit te gebeuren op grond van de billijkheid.
17
Lezers aan het woord Op voorgaande bladzijden kon je de visie van de Unie Vrijzinnige Verenigingen over de Scheiding tussen kerk en staat nalezen. Ga je hier mee akkoord, of juist niet? En vind jij dat de invloed van religie op onze samenleving toeneemt, of is de scheiding tussen kerk en staat nog lang niet in gevaar? Wij willen het graag weten! Je kunt jouw reacties kwijt via
[email protected] of VOC Mechelen, Guldenstraat 27, 2800 Mechelen.
Wij kregen alvast volgende reacties van onze lezers: Fanatieke en extreme religieuze vormen die de vrijheid van denken belemmeren, hebben op het ogenblik nog steeds een grote (zij het weleer een onderhuidse) invloed op de samenleving. Wetende dat de grootste partij van het land zijn fundamenten haalt uit zijn of haar dogmatisch geloof, en een brede sociale verzuiling velen verplichten om dit gegeven aan te houden, laat aanvoelen dat via HET GELOOF een macht wordt verworven die het verantwoord vrijdenken in de kiem smoort. Deze religieuze verzuiling zorgt er tevens voor dat men bij elke leeftijd, van geboorte tot en met de dood begeleid wordt door “HET WOORD”, dat geen tegenspraak wenst en zeker niet aan kritische vragen mag worden blootgesteld. Het blijft dan ook voor ieder van deze vormen erg belangrijk elke andersdenkende af te spiegelen als wereld
18
vreemd, en, niet behorend tot een eerbiedig en gehoorzaam individu. Als men anno de 21ste eeuw met al zijn wetenschap, nog steeds het verhaal van eender welke idealist die de wereld wenste te verbeteren, wil blijven geloven in blind vertrouwen, dan zal men eeuwig geremd blijven voor de realistische werkelijkheid waarin we ons bevinden. De vrijheid van denken zal “DE” manier zijn om maatschappelijk vooruit te gaan en wanneer gelovigen hun geloof uit eerbied voor anderen zelf beleven zonder hun opdringerige machten, zou al 80% van de gewapende wereldconflicten van de baan zijn. Zolang religieus fanatisme bestaat zal de scheiding van kerk en staat in gevaar blijven. Nees Rudi, Sint Katelijne-Waver.
Als vrijzinnige en atheïst ben ik me er al lang van bewust dat je als gelovige of ‘half-gelovige’ meer tot de mainstream behoort. Bij vrienden en kennissen waarvan ik vermoed dat ze niet gelovig zijn toets ik af en toe eens af hoe ver hun ‘niet geloven’ gaat. Maar zelden kom ik iemand tegen die alle godsdienstige begrippen en ideeën volledig kan loslaten. Als individuen dit al zo moeilijk kunnen, ben ik er van overtuigd dat religie in onze dagelijkse samenleving nog steeds een zeer grote rol speelt. Volgens mij kan religie zich echter beter verschuilen in onze huidige samenleving. Mensen zijn er niet meer zoveel mee bezig. Je mag gelovig zijn zonder naar de kerk te gaan, je mag moslim zijn, je mag atheïst zijn, .... alles mag en kan. Daardoor zijn mensen volgens mij minder bezig met een grote strijd voor de eigen overtuiging.
ding van de Zebradag vorig jaar ben ik hier meer over beginnen nadenken. Ik heb voor mezelf dan ook de beslissing genomen om mij, als ik de keuze heb, steeds tot een ziekenhuis te richten dat mijn visie over euthanasie deelt. Appendix verwijderen, een bevalling, kinderarts, ... euthanasie is dan niet aan de orde, maar ik doe op die momenten een extra inspanning (door verder te rijden dan het ziekenhuis om de hoek), want er komt een dag dat ik hen zal nodig hebben en dan hoop ik dat ze er zullen zijn voor mij.
Als individu heb je een gevoel van vrijheid en onafhankelijkheid, maar dat is eerder een vals gevoel. Zo kan je als individu misschien wel al eens nagedacht hebben over euthanasie, je hebt er je eigen mening over gevormd en eventueel heb je een wilsverklaring tot euthanasie opgesteld. Maar als je in het ziekenhuis terechtkomt kan de visie van het ziekenhuis ervoor zorgen dat jouw mening niet gehoord wordt. Caritas heeft hierover een duidelijk standpunt ingenomen, in hun ziekenhuizen is het niet mogelijk. Naar aanlei-
Voor mij is de invloed van religie op de gezondheidszorg te groot. Op andere vlakken merk ik daarentegen een positieve verandering. In het verenigingsleven lijkt de verzuiling minder en minder een invloed te hebben. Ik heb al enkele verenigingen zien samenwerken, los van de achterliggende zuil.
Ik ben natuurlijk maar één individu en of ik nu naar een ‘sinten’-ziekenhuis ga of niet, dat zal de visie niet veranderen. Maar het is wel mijn manier om te tonen dat ik er niet mee akkoord ga dat religie een invloed heeft op de gezondheidszorg.
Naam en adres bekend bij de redactie.
Reactie op het edito: “Over onbenullige zaken” (Schakel 5, 2009, p. 2). Zoals steeds begon ik de lectuur van de Schakel met het editoriaal van onze voorzitter Jean-Pierre De Greve. In zijn vlotte stijl beschrijft hij in de editie oktober/ november hoe zijn blij gemoed na een gezellige pannenkoekenavond omsloeg naar diepe droefenis bij het aanschouwen van een aantal in de Vaart geworpen fietsen. Ik begrijp zijn opstand tegen het gebrek aan achting van de snoodaards die andermans fietsen na onrechtmatig gebruik in het kanaal gooien in plaats van zichzelf als rechtgeaarde burgers spontaan met rijwiel en al bij de politie te gaan aangeven. Het geeft inderdaad geen opwekkend beeld over het respect dat wij normaal voor elkaar zouden moeten hebben. Misschien kan ik de voorzitter een klein beetje opvrolijken door hem te vertellen dat deze fietsen niet toevallig op de bermen van de Vaart terechtgekomen zijn, maar wel door vrijwilligers gratis en voor niets uit het kanaal gevist zijn. Dat weekend had immers de jaarlijkse triatlon plaats, waarbij enkele honderden sportlui van de Plaisancebrug tot aan het zwembad Geerdegemvaart zouden zwemmen. Om te voorkomen dat ze zich aan allerlei obstakels - waaronder fietsen - zouden kwetsen hebben wij met een tiental leden van de Mechelse duikschool Neptunus vrijdagnacht tussen 21 en 24 uur de hele
afstand met duikflessen onder water afgezwommen en, met de hulp van andere vrijwilligers langs de kant, de Vaart gezuiverd van alle gevaarlijke hindernissen. In totaal werden zo 17 fietsen, enkele stukken onbekend metaal en wat andere rommel uit het kanaal gehaald. U ziet, mijnheer de voorzitter, dat het gebrek aan achting voor de maatschappij van de enen meteen gecompenseerd werd door de onbaatzuchtige inzet van de anderen. En ik wil hiermee vooral de stelling dat we onmachtig staan tegen het misprijzen van de maatschappelijke leefregels tegenspreken: we kunnen er wel degelijk iets aan doen door met inzet en spontane acties te tonen dat het anders kan. Patrick Swinnen
Voel je je aangetrokken tot het vrijzinnig gedachtegoed? Blijf je graag op de vrijzinnige hoogte van wat er reilt en zeilt in Mechelen en omstreken? Wil je de lokale vrijzinnige gemeenschap steunen? Hernieuw dan vandaag nog je ledenbijdrage! Alle info vind je in de brief in bijlage.
19
Vrijzinnig Willebroek
www.vrijzinnigwillebroek.be
WiLeMo
20
Op woensdagnamiddag waren ze er…de leerlingen van het eerste en twee jaar. Ze hadden een moeilijke klus voor de boeg. De hele namiddag moest er gezwoegd worden. Van proef naar proef - lees: van beproeving naar beproeving! Telkens weer moesten ze met het hele groepje bewijzen dat ze de opdracht met glans konden uitvoeren. Anders konden ze niet vooruit op het ganzenbord (dat eigenlijk een dierenbord was). Maar ze hebben dat allemaal prachtig gedaan. Met al het jeugdige enthousiasme dat ze in zich hadden. Opdracht volbracht (zouden we zo zeggen)!
GRIJZE GEUZENWIJZER
>>
Nieuwjaarswensen maak je onvergetelijk doo r ze te verzenden in een ongefrankeerde omslag. (B. Seulsten)
VERJAARDAGSKALENDER van de GRIJZE GEUZEN
Iedereen van 02.10 05.10 05.10 07.10 14.10 26.10 27.10 30.10
: : : : : : : :
Van der Plas Paula Somers Karel Bourleaux Georgette Goossens Marina De Raeymaeker Jan Muyshondt Eugeen Hens Werner Van Muylder Celina
02.11 09.11 09.11 13.11 16.11 17.11 23.11 23.11 29.11
: : : : : : : : :
COLOFON KATERN WILLEBROEK
har te gefelic
De Bondt Roza Van den Broeck Simonne Van Roy Jos Schampaert Madeleine Van Dijck Isabelle Stevens Dirk Verstrepen Frans De Laet Carola De Wieuw Janin
iteerd !!!
Redactie : Gerda De Cock André Dezaeger Frank Dezaeger Debbie Van Daele Rony Van Mol Ingrid Muyldermans Secretariaat Vrijzinnig Willebroek : Swa Flerackers Europalaan, 18 2830 Willebroek Webmaster : Perry Van de Meutter E-mail :
[email protected]
Wat voorbij is Op dinsdag, 22 september om 9 uur vertrokken we vanaf het Louis Denaeyerplein in Willebroek naar Tisselt, vervolgens naar Heindonk, om omstreeks 10 uur in Mechelen in te schepen aan boord van de “Likamboté”. Het gezelschap bestond uit 61 leden van Okra Willebroek, Tisselt en Heindonk en 6 (zes) Grijze Geuzen. Na een tocht op de Leuvense vaart van een half uurtje, kwamen we toe aan de achterzijde van het prachtige domein Planckendael. Buiten enkele groepen schoolkinderen, die deelnamen aan een zoekwedstrijd “Doe de Darwin speurtocht”, was het zeer rustig in Planckendael. Blijkbaar was er in onze groep niemand geïnteresseerd om deel te nemen aan deze wedstrijd, men moest immers droog over water geraken, hoog in bomen klauteren en diep onder wortels kruipen.
Planckendael is opgedeeld in verschillende continenten. Zo kan men een bezoek brengen aan Afrika, met het nieuw savanne verblijf voor de giraffen, de hyena’s, struisvogels, zebra’s en natuurlijk de bonobo’s. In Oceanië zijn het koala’s, kangoeroes, enz. In Zuid- en Noord Amerika ziet men de buffels, de goudkopleeuwaapjes. In Azië zijn het dan de leeuwen, neushoorns en een prachtige sneeuwluipaard. Om 15 uur vertrokken we naar “De Nekker” voor een drankje en een hapje. Maar… om iets te drinken in “De Nekker” moet men entree betalen. Betalen om binnen te mogen, vonden wij nogal straf. Wij zij dus maar naar Willebroek gereden. Zo eindigde een zonnige, prachtige en leerrijke dag. Gaston Fromont
Defensiespecialist prof. dr. Sven BISCOP bij de Grijze Geuzen Op donderdag 24 september ’09, kwam onze eminente spreker, in de goed gevulde zaal van kasteel “Bel-Air”, de Grijze Geuzen laten proeven van Internationale betrekkingen, zoals hij die beleeft in het Koninklijk Instituut “EGMONT” te Brussel. Spreker - van Willebroekse origine – stelde de aanwezigen direct op hun gemak met enkele plezierige kwinkslagen. In een eerste deel maakte hij op een klare manier duidelijk wat diplomatie, defensiepolitiek, Europese en Internationale betrekkingen wil zeggen. Na zijn helder betoog was het de beurt aan de toehoorders om hun vragen af te vuren. Niets werd gespaard: Afghanistan, de Palestijns-Israelische kwestie, de NAVO, Al-Qaida en de Taliban, de politiek van de nieuwe US-president Barak Obama, democratie in Afrika en het Midden-oosten, de nieuwe machtsblok-
ken Brazilië, China, India, Zuid-Afrika en nog veel meer. Onze GG schenen bijzonder geïnteresseerd en vergaten bijna hun traditioneel drankje tussendoor. Conclusies: we zullen niet gauw een Volkswagenfabriek neerpoten in Afghanistan. De Navo zou best hervormd worden tot een echt geïntegreerde Europese strijdmacht en daarin kan ons leger zich bijvoorbeeld beter specialiseren door transportvliegtuigen i.p.v. F-16 gevechtstoestellen ten dienste te stellen. Is een democratie op Westers model mogelijk of zelfs wenselijk in Afrika en in het Midden-Oosten? Vele vragen en vele bedenkingen tijdens deze voordracht, als opening van ons nieuw werkingsjaar 2009-2010. Om te eindigen was er nog een hartelijk applaus en uitgebreid nakaarten. André Dezaeger
Een voltreffer van formaat: “Wilfried Baeken” stelde tentoon. Op vrijdag 17 oktober ’09 organiseerde de “VAERTGEUS” een schitterende tentoonstelling van de schilderwerken van Wilfried Baeken – een Willebroekse “dorpsgenoot” – zoals Frank Dezaeger, voorzitter van de “Vaertgeus”, hem beschreef in zijn verwelkoming. De inleiding van de kunstenaar gebeurde door Thomas - zoon van. Als journalist was het voor hem niet zo moeilijk om een levensschets te brengen over zijn
vader. Op een amusante manier toonde hij de evolutie die zijn vader heeft doorgemaakt van graficus en cartoonist (Bik) tot een volwaardig kleurrijke schilder. Met enkele goedgekozen familiale anekdotes, wisten wij uiteindelijk heel wat over het leven, de emoties en de liefde van Wilfried. Tijdens de rondgang van de bijna honderd aanwezigen, werd een zeer gesmaakte receptie aangeboden door “Vrijzinnig Willebroek”.
www.vrijzinnigwillebroek.be
Boottocht met bezoek aan “Planckendael”
21
Wat voorbij is
www.vrijzinnigwillebroek.be
10 jaar “Vrijzinnig Willebroek” werd uitbundig gevierd!
22
Op zaterdag 17 oktober ’09 werd de 10de Dag van de Vrijzinnigheid gevierd onder grote belangstelling. Het Cultureel Centrum “De Ster” was eivol en de ambiance zat er onmiddellijk in. In korte bewoordingen herhaalde voorzitter André Dezaeger de reden van bestaan van “Vrijzinnig Willebroek”: een collectief van vrijzinnig-humanisten die zich wensen te profileren tussen het Islamitisch gewoel en de Katholieke verzuiling. Hij zei verheugd te zijn dat het Willebroekse voorbeeld in meerdere steden en gemeenten navolging heeft gekregen. Na een uitgebreide receptie met de lekkere “Europahapjes” van de kookclub “Gastronello” werd verder genoten in de feestzaal “De Zolder”. Het thema was ook dit jaar: “Een Gastronomische Wandeling door Europa” (een onuitputtelijke bron van lekkernijen). Gestart met een bordje wildpaté uit Luxemburg, gevolgd door een Belgische “Bouché à la Reine”, kwam de spectaculaire Spaanse Paella op de proppen met nadien de smeuïge Franse Auvergnekazen
en een klassieke “Apfelstrüdel” uit Oostenrijk. Perfect diner met aangepaste wijnen (uitverkocht) en een spetterend optreden van Dave (Gilbert Becaud) en zijn ensemble. De avond eindigde met een stevige danspartij tot in de late uurtjes.
DANKBAAR TERUGBLIKKEN Op zondagmorgen 18 oktober werd in het VOC te Mechelen een Vrijzinnige Herdenkingsplechtigheid gehouden. Het was een indrukwekkende ceremonie die heel wat emoties los maakte bij de 70 aanwezigen. Vrijzinnig Mechelen wil samen met andere vrijzinnigen uit de regio de spits afbijten van wat een jaarlijkse traditie mag worden. Samen zijn en dankbaar terugblikken in een intieme sfeer, met inspire-
rende teksten, ontroerende muziek en de troostende nabijheid van anderen. Voor deze gelegenheid werd van het VOC een stemmige, stille ruimte gemaakt, die uitnodigde te bezinnen en te reflecteren over de diepere betekenis van leven en eindigheid. Zo werd het een ontmoeting van mensen, met bijzondere aandacht voor overledenen, voor elkaar, voor zichzelf en voor het leven.
Ons “BIERFEEST” kende een groot succes Op donderdag 22 oktober kwam een vlotte verteller onze Grijze Geuzen in Kasteel “Bel Air” onderhouden over het bier en zijn randverschijnselen. Spreker Bob Magerman maakte ons duidelijk wat het verschil is tussen wijn en bier. Het besluit was dat wijn met zijn amper 2 ingrediënten veruit het onderspit moet delven tegen het bier met zijn 5 componenten. Vertrekkend uit het Tsjechische Pilsner, waar de authentieke pils werd uitgevonden en nog altijd wordt gebrouwen, heeft deze drank uiteindelijk de hele wereld veroverd. Met talrijke pittige details over oude, Vlaamse en Waalse bieren kon de spreker de aanwezigen absoluut begeesteren. Hij toonde het verschil aan tussen de
klassieke “hopbieren” en de “pekelbieren” – zoals de Rodenbach. Hij ging dieper in op het belang van de verschillende “abdijbieren” en het leven in de abdijen zelf. Waar soms op de etiketten van een abdijbier een dikbuikige pater met rode wangen een pot staat te drinken, is het in werkelijkheid heel anders: in de abdijen heerst meestal een serene sfeer en is het bestaan van de paters strikt gereglementeerd. De 50 aanwezige Geuzen proefden ondertussen als voorbeeld een halve Bel Pils en een halve Rodenbach. De causerie werd afgesloten met een stevige pot Maredsous, als abdijbier. Een gezellige en sfeervolle namiddag !
Komende activiteiten Op donderdag 17 december te 15u00 in Kasteel ‘Bel Air’ komt onze familie-musicoloog Roland Broekaert de Grijze Geuzen vergasten op een splinternieuw onderwerp: George GERSHWIN. Deze vermaarde Amerikaanse componist raakte vooral bekend door zijn werk op de grens van het klassieke genre en de opkomende jazz. Geboren als zoon van Russisch-Joodse immigranten begon hij zijn loopbaan rond 1916 als liedjescomponist. Al snel kreeg Gershwin landelijke bekendheid in Amerika en kwam hij in contact met theaterproducenten. Hij begon muziek en succesvolle musicals te schrijven voor Broadway. Zijn ‘Songbooks’ zijn door diverse zangers en zangeressen op plaat en op CD gezet. Een van de bekendste verzamelingen is die gezongen door Ella Fitzgerald. Kijk en luister eens op onze website: www.vrijzinnigwillebroek.be! Hij wilde echter als een serieuze ‘klassieke’ componist beleefd worden. Met zijn “Rhapsody in Blue” poogde hij klassieke muziek en jazz tot elkaar te brengen, wat hem aardig gelukt is. “An American in Paris” en zijn meesterwerk “Porgy and Bess” (met daarin de aria “Summertime”) werden spoedig zeer gewaardeerd – spijtig genoeg na zijn te vroeg overlijden op 38-jarige leeftijd ten gevolge van een hersentumor. (Naar recente WIKIPEDIA gegevens.)
GRATIS voor de leden; niet-leden betalen 5.00€ voor de receptie met ‘bubbels’ en hapjes.
NIEUWJAARSRECEPTIE van de GRIJZE GEUZEN met een uitzonderlijke TENTOONSTELLING van RENÉ LAUWERS Op donderdag 21-01-2010 om 15u00 gaat in het CC ‘De Ster’ de tentoonstelling van René Lauwers van start. Het is voor het eerst dat deze talentvolle kunstenaar zijn werken tentoonstelt. Nadien volgt – naar goede gewoonte – een receptie (met een hapje en een drankje). Vervolgens staat in de feestzaal ‘De Zolder’
het traditioneel “Jacky’s” taartenbuffet klaar en is de babbelbar open voor iedereen. Let wel: GRATIS voor de leden; niet-leden zijn welkom en betalen 5,00€.
Een gesprek met René Lauwers, de Willebroekse vrijzinnige kunstenaar die voor de Grijze Geuzen tentoonstelt: Geboren in Willebroek, startte ik op 14 jarige leeftijd een opleiding in de bouwsector. Daar kwam ik in contact met allerhande natuurstenen. De uitdaging om met deze natuurmaterialen creatief aan de slag te gaan maakte van mij een autodidact beeldend kunstenaar. Later heb ik mij verder bekwaamd in het werken met hout. In mijn beelden tracht ik de natuurlijke rijkdom en de schoonheid van het materiaal tot zijn recht te laten komen. Mijn atelier is in de tuin gevestigd, omgeven
door het natuurpark “Het Broek”. De omgeving van het bos is mede een bron van inspiratie voor mijn werk. Mijn ideeën komen op verschillende manieren tot uitdrukking: - stenen sculpturen; - draaiwerk in hout; - werken met stukken afvalhout die opnieuw tot een geheel worden verwerkt; - aanzet tot het maken van juwelen met natuurmaterialen en koper.
www.vrijzinnigwillebroek.be
Met MUZIEK het jaar uit : GEORGE GERSHWIN
23
Winterzonnewende
Vier samen de terugkeer van het licht, op een liefdevol nieuw jaar!
w w w. v r i j z i n n i g m e c h e l e n . b e