SCHATTING BBO OPBRENGSTEN 1. Opbrengsten BBO aan overheidsinkomsten Voordat wordt ingegaan op de opbrengsten die de BBO aan Lands kas zal bijdragen, wordt stilgestaan bij het gegeven dat het BBO-stelsel een cumulatief stelsel is, aangezien elke schakel in de bedrijfskolom wordt belast. De feitelijke belastingdruk is derhalve afhankelijk van het aantal schakels. 2. BBO met en zonder interleveranties In het onderstaande scenario 1, wordt voor illustratieve doeleinden geschetst dat bij de introductie van de BBO slechts één schakel in de bedrijfskolom, de BBO Afl. 270 miljoen zou opbrengen bij een economie die Afl. 9 miljard produceert. Scenario 1: zonder interleveranties
Producent Omzet = AFL 9.000
Opbrengst BBO
3% x 9.000 =
270.00
Consument *cijfers x 1 miljoen
In werkelijkheid wordt niet alles dat in een economie wordt geproduceerd (AFL 9 miljard) verkocht van de producent meteen aan de consument. In de praktijk nemen bedrijven ook onderling goederen en diensten van elkaar af. Deze gedachtegang geeft aanleiding tot het volgende scenario waarbij Afl. 3 miljard tussen bedrijven wordt verkocht en slechts de resterende productie van de Afl. 6 miljard aan de consument wordt verkocht.
oktober 2006
1
Scenario 2: met interleveranties (1 laag)
Opbrengst BBO
Inflatie (eerste orde effect)
Producent A Omzet = AFL 3.000
3% x 3.000 =
90.00
Producent B Omzet = AFL 6.090
3% x 6.090 =
182.70
Consument
Totaal
272.70
272.7/6.000 =
4.55%
*cijfers x 1 miljoen
In scenario 2 is ervan uitgegaan dat er slechts één schakel bestaat tussen de producten. In werkelijkheid zijn dit er uiteraard meer. Over het aantal schakels zijn geen gegevens beschikbaar. In het volgende scenario 3 wordt aangenomen dat één- derde van de productie bestaat uit leveranties tussen bedrijven en dat de resterende twee-derde van de productie betrekking heeft op verkoop aan de consument. Scenario 3: met interleveranties (2 lagen)
Opbrengst BBO
Inflatie (eerste orde effect)
Producent A Omzet = AFL 1.000
3% x 1.000 =
30.00
Producent B Omzet = AFL 2.030
3% x 2.030 =
60.90
Producent C Omzet = AFL 6.090,9
3% x 6.090,9 =
182.73
Consument
Totaal
273.63
273,63/6.000 =
4.56%
*cijfers x 1 miljoen
Uit hierboven is te concluderen dat naar gelang er meer schakels in de bedrijfskolom zijn, worden de opbrengsten van de BBO hoger. Dit wordt geschetst in scenario’s 2 en 3. Opmerkelijk is dat de verschillen tussen de scenario’s met betrekking tot de BBOopbrengsten niet veel van elkaar afwijken. Dit varieert namelijk van Afl. 270 miljoen tot ongeveer Afl. 274 miljoen. Wel valt in dit illustratief geval op, dat als gevolg van het cumulatieve stelsel een BBO van 3% zich vertaalt in een prijsstijging ineens van 4.6%. Het bovenstaande dient slecht als illustratie van de samenhang tussen de productie in de economie en de leveranties doe hiertoe ten grondslag liggen. In de volgende paragrafen wordt nader ingegaan op de grondslag van de BBO. 3. De macro-economische grondslag van de BBO
oktober 2006
2
Volgens de Nationale Rekeningen zoals samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek, bedroeg de totale output van de economie Afl. 8.9 miljard in 2002. Gegevens over latere jaren zijn niet beschikbaar (zie BIJLAGE 1 voor de Supply Table en de Output onderverdeeld naar bestedingscategorieën voor het jaar 2002). De output is gelijk aan het Bruto Binnenlands Product (BBP) van het eiland, vermeerderd met de importen en de leveranties tussen bedrijven. Output onderverdeeld naar bestedingscomponenten (AFL miljarden) 1997 1998 1999 Leveranties tussen bedrijven 2.5 2.6 2.7 Finale vraag componenten: 5.1 5.5 5.7 - Consumptie huishouden 1.4 1.5 1.6 - Consumptie overheid 0.6 0.7 0.7 - Investering bedrijven 0.7 0.8 0.9 - Investering overheid 0.1 0.0 0.0 - Investering in voorraden 0.1 0.1 0.1 - Exporten toerisme 1.2 1.2 1.3 - Exporten overige 1.1 1.2 1.2
2000 3.0 5.7 1.7 0.7 0.8 0.0 0.0 1.4 1.0
2001 3.0 5.7 1.7 0.8 0.7 0.0 0.0 1.5 1.0
2002 3.0 5.9 1.8 0.9 0.7 0.0 0.0 1.3 1.0
Totale output
7.6
8.1
8.4
8.6
8.7
8.9
Importen BBP
2.4 2.7
2.5 3.0
2.6 3.1
2.4 3.3
2.3 3.4
2.4 3.4
Bij de output wordt dus als het ware gekeken naar wat er in de economie op geaggregeerde basis wordt verkocht. Het verschil met het BBP is dus in feite dat bij het BBP niet wordt gekeken naar wat er verkocht is, maar naar wat de economie aan waarde heeft toegevoegd aan goederen en diensten. Op het eerste gezicht leent de output zich dus als macro economische grootheid goed om als grondslag te dienen voor de BBO. Wel moet de output geschoond worden van elementen die niet met productie te maken hebben, maar waaraan vanuit macro-economisch oogpunt wel een economische waarde wordt toegekend. Dergelijke elementen zijn bijvoorbeeld de imputatie van een toegevoegde waarde uit hoofde van het eigen woningbezit en de imputatie van diensten voortgebracht door de sector overheid. Behalve voor de voorgaande elementen, dient de output voorts geschoond te worden van betalingen verricht door ingezetenen voor dienstverlening verleend in het buitenland. Hieronder vallen bijvoorbeeld bestedingen verricht door ingezetenen tijdens buitenlandse vakanties, betalingen door bedrijven voor buitenlandse consultants, etc. (zie BIJLAGE 2 voor de correcties die zijn aangebracht naar aanleiding van de hiervoor genoemde imputaties en de betalingen van ingezetenen voor dienstverlening verleend in het buitenland). In totaal dient de output dus voor een totaal bedrag van Afl. 1.9 miljard neerwaarts te worden aangepast, waardoor de macro-economische grondslag van de BBO voor 2002 uitkomt op Afl. 7.0 miljard. 4. Vrijgestelde goederen en diensten
oktober 2006
3
Volgens het concept Landsverordening belasting op bedrijfsomzetten zullen bepaalde goederen en diensten van de BBO worden vrijgesteld. Op basis hiervan zijn de volgende correcties aangebracht op de output (zie BIJLAGE 3 voor verdere details) (de bedragen hebben betrekking op het jaar 2002): 1. de verkoop van elektriciteit door Valero aan WEB (Afl. 0.1 miljard); 2. de verkoop van jet fuel en gasoil van Valero aan WEB (Afl. 0.4 miljard); 3. accommodatie in hotels (Afl. 0.4 miljard); 4. internationale vervoersdiensten door middel van luchtvaartuigen en zeeschepen (Afl. 0.3 miljard); 5. rente inkomsten en offshore activiteiten (Afl. 0.3 miljard); 6. medische en sociale dienstverlening (Afl. 0.2 miljard); 7. dienstverlening van casino’s (Afl. 0.3 miljard); 8. vrije-zone importen (Afl. 0.1 miljard). Naast de bovenstaande correcties, dient olieraffinage (Afl. 0.4 miljard: merk op dat dit alleen de geschatte toegevoegde waarde is die op het eiland overblijft volgens de Nationale Rekeningen) ook buiten beschouwing te worden gelaten. In totaal bedraagt de output behorende bij de bovenstaande vrijgestelde goederen en diensten (incl. toegevoegde waarde olieraffinage) Afl. 2.5 miljard. Hierdoor komt de macro-economische grondslag van de BBO uit op Afl. 4.4 miljard (inclusief een afrondingsverschil van Afl. 0.1 miljard). (Zie BIJLAGE 4 voor de macro-economische grondslag). Teneinde voorts rekening te houden met de vrijstellingen van de niet toerisme gerelateerde exporten, zijn deze in de Output tabel verlaagd met Afl. 0.5 miljard (zie BIJLAGE 5 voor het resulterende output tabel). Na deze correcties resteert Afl. 3.9 miljard voor de macro-economische grondslag. Hierbij wordt opgemerkt dat aangezien deze twee laatstgenoemde correcties uitsluitend aan de outputkant zijn uitgevoerd, er een discrepantie ontstaat van Afl. 0.5 miljard tussen het totale aanbod zoals opgenomen in BIJLAGE 4 en het totale output zoals opgenomen in BIJLAGE 5. 5. Opbrengsten BBO op interleveranties (basisjaar 2002) Bij de BBO worden omzetten van bedrijven die voortvloeien uit leveranties tussen bedrijven ook belast. Van de grondslag van Afl. 4.4 miljard, wordt geschat dat deze transacties ongeveer Afl. 1.6 miljard belopen voor het jaar 2002. Het totale bedrag van deze leveranties is te benaderen, maar uit de beschikbare gegevens is niet te achterhalen wat de diepte van de bedrijfskolom is die hieraan ten grondslag ligt. Wegens gebrek aan gegevens, wordt aangenomen dat er op geaggregeerd niveau twee lagen van leveranties tussen bedrijven zijn, waarvan één-derde in de eerste laag en tweederde in de tweede laag plaatsvindt. Uitgaande van een BBO van 3% zouden deze leveranties, op basis van de gegevens voor het jaar 2002, Afl. 48 miljoen op jaarbasis hebben opgebracht.
oktober 2006
4
BBO op interne leveranties in 2002 (AFL miljoenen) Leveranties tussen bedrijven - Eerste laag bedrijfskolom - Tweede laag bedrijfskolom
Output 1568 523 1046
oktober 2006
BBO 48 16 32
5
6. Totale opbrengsten BBO (basisjaar 2002) Van de totale grondslag voor het jaar 2002 van Afl. 4.4 miljard, wordt Afl. 2.3 miljard besteed door huishoudens, overheid, bedrijven en het buitenland (waarvan toeristen een groot deel voor haar rekening neemt). De onderverdeling van de bestedingscategorieën zijn in de onderstaande tabel te zien. De opbrengsten die voortvloeien uit de heffing van een BBO van 3% zou Afl. 70 miljoen bedragen. Inclusief de BBO opbrengsten op interne leveranties, zou een 3% BBO in totaal dus Afl. 118 miljoen in het jaar 2002 hebben opgebracht. Hierbij dient echter te worden opgemerkt dat in de onderstaande tabel ervan wordt uitgegaan dat de BBO op interleveranties nimmer op de finale vraagcomponenten (waaronder consumenten) wordt afgewenteld. In de praktijk zal dit niet het geval zijn. De BBO op interne leveranties zullen voor een groot deel, dan wel volledig, op de consument worden afgewenteld. BBO op finale vraag in 2002, excl. afwenteling (AFL miljoenen) Output Finale vraag componenten: 2339 - Consumptie huishouden 793 - Consumptie overheid 62 - Investering bedrijven 711 - Investering overheid 21 - Investering in voorraden 29 - Exporten toerisme 724 - Exporten overige 0
BBO 70 24 2 21 1 1 22 0
Indien ervan uit wordt gegaan dat de BBO op interne leveranties volledig op de finale vraagcomponenten worden afgewenteld, zou de BBO in het jaar 2002 Afl. 119 ( Afl. 48 + Afl. 70 + Afl. 1) hebben opgebracht. Het additionele bedrag van Afl. 1 miljoen vergeleken met het scenario zonder afwenteling wordt veroorzaakt door het cumulatie effect van de BBO. BBO op finale vraag in 2002, incl. afwenteling (AFL miljoenen) Output Finale vraag componenten: 2339 - Consumptie huishouden 793 - Consumptie overheid 62 - Investering bedrijven 711 - Investering overheid 21 - Investering in voorraden 29 - Exporten toerisme 724 - Exporten overige 0
oktober 2006
BBO 119 40 3 36 1 1 37 0
6
7. Totale opbrengsten BBO voor 2007 Uitgaande van een geprojecteerde cumulatieve groei van het nominale BBP van 20% gedurende de periode 2003-2007, en aannemende dat de output dienovereenkomstig ontwikkelt, wordt de grondslag van de BBO voor het jaar 2007 op Afl. 4.7 miljard geschat. Indien voorts dezelfde basisveronderstellingen worden gehanteerd als in de voorgaande paragraaf, zou een BBO van 3% naar schatting Afl. 57 miljoen opbrengen op de leveranties tussen de bedrijven. BBO op interne leveranties in 2007 (AFL miljoenen) Leveranties tussen bedrijven - Eerste laag bedrijfskolom - Tweede laag bedrijfskolom
Output 1882 627 1255
BBO 57 19 38
Zonder dat die belastingdruk wordt afgewenteld op de finale vraagcomponenten, wordt geprojecteerd dat de BBO Afl. 84 miljoen opbrengt, waardoor de totale BBO ontvangsten op Afl. 141 miljoen uitkomen voor het jaar 2007. BBO op finale vraag in 2007, excl. afwenteling (AFL miljoenen) Output Finale vraag componenten: 2806 - Consumptie huishouden 951 - Consumptie overheid 74 - Investering bedrijven 853 - Investering overheid 25 - Investering in voorraden 35 - Exporten toerisme 869 - Exporten overige 0
BBO 84 29 2 26 1 1 26 0
Indien rekening wordt gehouden met afwenteling van de BBO op leveranties tussen bedrijven op de finale vraagcomponenten, worden de totale BBO ontvangsten op Afl. 143 (Afl. 57 + Afl. 84 + Afl. 2) miljoen geprojecteerd voor het jaar 2007. BBO op finale vraag in 2007, incl. afwenteling (AFL miljoenen) Output Finale vraag componenten: 2806 - Consumptie huishouden 951 - Consumptie overheid 74 - Investering bedrijven 853 - Investering overheid 25 - Investering in voorraden 35 - Exporten toerisme 869 - Exporten overige 0
oktober 2006
BBO 143 48 4 43 1 2 44 0
7
Aangezien er voorts van wordt uitgegaan dat de inning van de BBO enige vertraging zal oplopen in het eerste jaar dat het ingevoerd wordt, wordt aangenomen dat 90% daadwerkelijk geïnd zal worden, waardoor de BBO opbrengsten in het jaar 2007 op Afl. 129 miljoen worden geschat. Geschatte BBO in 2007 (AFL miljoenen) Finale vraag componenten: - Consumptie huishouden - Consumptie overheid - Investering bedrijven - Investering overheid - Investering in voorraden - Exporten toerisme - Exporten overige
Output 2806 951 74 853 25 35 869 0
oktober 2006
BBO 129 44 3 39 1 2 40 0
8
MACRO-ECONOMISCHE EFFECTEN
Overzicht macro-economische effecten Prijzen Direct Consumptieprijs % Exportprijs Consumptie (% volume) Export (% volume) Investering (% volume) Import (% volume) Toegevoegde waarde bedrijven (% volume) BBP (%) Totaal opbrengst overheid
Indirect* Totaal 3.4 2.4 5.8 1.7 -1.3 -1.8 -3.1 -0.4 -0.3 -0.6 -1.5 -0.9 -0.6 -1.5 -0.9 -0.8
-0.7 -0.7
-1.6 -1.5
59.4
3.0
62.4
*Indirect effect kan lopen tot een periode van 4 jaar
oktober 2006
9