SCALPEL U BENT IN GOEDE HANDEN

DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT - VERENIGING VAN VLAAMSE OPERATIEVERPLEEGKUNDIGEN NR 66 - APRIL - MEI - JUNI 2007

SCALPEL U BENT IN GOEDE HANDEN

- P2A9798

- “IS THIS PATIENT HAVING A STROKE?” PREHOSPITAL STROKE RECOGNITION - CHIRURGEN EN FILMSTERREN: VERGELIJKENDE STUDIE -W WAT AT IS DE PRIJS OM AAN DE TOP VAN DE TECHNISCHE EVOLUTIE IN DE GEZONDHEIDSZORG TE BLIJVEN?

AFGIFTEKANTOOR 2400 MOL

V.U. HASELAARS MARC, ST. LODEWIJKSTRAAT 76, B-3600 GENK

EN VERDER IN DIT NUMMER

SUPPORTED BY:

AND

Symposium: sfeerbeelden

Inhoud Collage symposium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Edito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Van de redactie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Colofon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Activiteitenagenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Adverteerderslijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Adverteren in Scalpel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Phenotypic differences between male physicians, surgeons, and film stars: Comparative study . . . . . . . . . . . . . . . .8 Wat is de prijs om aan de top van de technische evolutie in de gezondheidszorg te blijven? . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 “Is this patient having a stroke?” Prehospital stroke recognition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Handhygiëne: preventie van infecties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 Bedenkingen voor prikbord en koffiekot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 Voortgezette opleidingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Regionale werkgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29 Nationaal bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30

2 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI 2007

Edito De afstand tussen de rails van de spoorwegen in de US is 4 ft 8.5

A

Alvorens afscheid te nemen wil ik toch enige bedenkingen formuleren voor de toekomst. Er zijn nog uitdagingen die we moeten aandurven. Ik geloof steevast dat wij als vereniging vooruit moeten. Af en toe moeten wij bezinnen, zijn wij goed bezig, zijn wij bezig met wat er leeft aan de basis. Wij moeten ons niet krampachtig vasthouden aan het verleden.Wij moeten mee evolueren. Een succesvol verleden is nog geen garantie voor een succesvolle toekomst.Wij moeten anders gaan denken als wij als vereniging geloofwaardig willen overkomen. Ik geef u nu een voorbeeld van hoe overtuiging en waarden blijven bestaan. De standaard afstand tussen de rails van de spoorwegen in de VS is 4 ft 8.5 inches. Deze afstand bestaat omdat men deze maten aanhield in Engeland en het waren de Engelsen die de eerste spoorwegen bouwden in de VS. Maar waarom gebruikten de Engelsen deze afstand? Omdat dezelfde mensen die de spoorwegen aanlegden dezelfde waren als deze die de tramsporen aanlegden en de afstand daar was 4 ft 8.5 inches.

M

Maar waarom juist die afstand. Omdat dezelfde mensen ook rijtuigen maakten en de wielafstand 4 ft 8,5 inches was. Dat was de afstand van de voren op de wegen.Deze voren ontstonden door soldaten die met hun oorlogstuigen over de wegen raasden. Die werden getrokken door paarden. En opdat die paarden goed zouden rijden werd deze afstand aangehouden. Dit verhaal gewoon om te zeggen dat de herkomst van bepaalde dingen uit het verre verleden komen en soms in de huidige tijd niet meer relevant zijn. Voor de vereniging geldt eigenlijk hetzelfde .

E E

Er wordt bij de oprichting onder bepaalde omstandigheden een koers uitgestippeld en doelen bepaald. Het kan niet zijn dat deze doelen na 25 jaar werking dezelfde zijn. Er moet bijgestuurd worden. Er moet gekeken worden naar de evolutie van de gezondheidszorg, de plaats van de verpleegkundigen hierin. De aanpassing van de opleiding aan de vernieuwing. En wij zien inderdaad op korte tijd heel veel veranderen. Wij moeten daarom onze identiteit niet verwaarlozen, maar wij moeten er wel voor zorgen dat wij als beroepsgroep up to date blijven. Daarom is de rol van de vereniging zo vitaal. Zij is de spreekbuis van alle operatieverpleegkundigen Het is de uitdaging voor het nieuw bestuur. Zij zal andere accenten moeten zetten. Wij mogen ons niet vastklampen aan oude gewoonten. Het was vroeger wel goed maar nu misschien voorbijgestreefd. Vandaar. De VVOV rekent op u , als lid, om die doelstellingen te helpen realiseren. Dit door een gezonde positieve en opbouwende kritiek en een actieve medewerking. Zoals reeds eerder gezegd de VVOV dat zijn jullie. De vakantieperiode komt eraan en het is misschien niet het moment om bijkomende inspanningen te vragen. Maar toch is dit misschien het moment om even te filosoferen over de weg die wij moeten inslaan

Ik wens jullie allen een rustgevend en creatief verlof. Tot in september.

Claudio Roncada editor 3 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

Medicor medical supplies

05-06-2003

13:14

Page 1

Uw partner in ...

Medicor Medical Supplies Timmerik2 • 3020 Herent tel.: 016/27.18.18 fax: 016/22.44.23

thoraxdrainage

Van de redactie Blankenberge

O V I

Ons congres is alweer enige tijd voorbij. Bedankt dat jullie weer allemaal aanwezig waren. Volgend jaar komt ons 25ste symposium eraan, een jubileumversie, verdere uitleg over lokatie en thema zullen jullie nog in de loop van het jaar kunnen lezen in onze volgende edities. Zoals aangekondigd in onze vorige editie is onze nieuwe website online.

Velen onder U zullen al wel eens naar www.operatieverpleegkundige.be gesurft hebben en zullen ook gezien hebben dat de laatste 11 Scalpels online na te lezen zijn maar wat zou het paswoord zijn om deze online edities te kunnen raadplegen. Daarom geven we hier het paswoord, let op het is case sensitve: ORSCALPELOR

Veel leesplezier. Indien er nog verpleegkundigen zijn die willen meewerken aan ons tijdschrift kunnen hun kandidatuur steeds doorgeven op [email protected]

De redactie

Colofon Advertenties dienen bij de drukkerij binnen te zijn uiterlijk 1 maand voor verschijnen. I.e. 15/2, 15/5, 15/8, 15/11

Scalpel Tijdschrift van de Vereniging Vlaamse Operatie Verpleegkundigen. ( VVOV ) 25 jaargang, nr. 64 december 2006 http://www.VVOV.info Verschijnt driemaandelijks. Afgiftekantoor 2400 Mol. ISSN 1370-6594

Eindredactie Marc Haselaars Claudio Roncada

Abonnementen Prijs per jaargang: 20 eur. ( lidgeld ) Los nummer: 5 eur. Rek. nr.: 001-1281906-30 t.n.v. VVOV. lidgeld

Abonnementenadministratie en advertenties Haselaars Marc Sint Lodewijkstraat 76 3600 Genk Tel. 089/35.75.35 Werk : 089/325060 [email protected]

Redactiesecretariaat Haselaars Marc Sint Lodewijkstraat 76 3600 Genk Tel. 089/35.75.35 Werk : 089/325060 [email protected]

Redactieleden Haselaars Marc

Druk en Lay-out Drukkerij Dils NV. Grote Steenweg 3 B-2440 Geel

De redactie laat de verantwoordelijkheid over de inhoud van de artikels volledig aan de auteurs.

http://www.VVOV.info

5 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

ELEKTROCHIRURGIE

ELEKTROCHIRURGIE

VOOR,

CRYOCHIRURGIE STERILISEERBARE ACCESSOIRES STERILISEERBARE INSTRUMENTEN CHIRURGIE

ORTHO

CARDIO

GYN

KNO

GASTRO

NEURO

LEVER

UROLOGIE

EDUKATIE

ERBE BENELUX

Tel: 02-403 13 60 • Fax: 02-403 13 59 • www.erbe.be

Activiteiten Agenda REGIO LIMBURG • 9 oktober 2007: Peri-operatieve aspecten van de plastische chirurgie spreker: Dr. Bosmans, Plastisch chirurg, Regionaal ZH St. Trudo en CAZ campus St. Fransiscus Uur: 20u00 Locatie: Borrelhuis Hasselt

REGIO WEST EN OOST VLAANDEREN • Zaterdag 15 september 2007: Voetchirugie Onderwerpen: Hedendaagse technieken door K. Pierets Anesthesie door K. Van Belle Uur: 9u30 - 11u30 (Inschrijvingen vanaf 9u00) Locatie: VZW Oostkust, campus Knokke

• 25 - 26 januari 2008: 2de orthodagen Onderwerpen: Kruisbandchirurgie en knieprothese Locatie: Mariaziekenhuis Overpelt

REGIO ANTWERPEN • Zaterdag 22 september 2007 Onderwerpen: Urologie

Adverteerderslijst Erbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Mölnlycke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28

Gasthuiszusters van Antwerpen . . . . . . . . . . . . . . . 24

Mölnlycke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10

Initial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

Katholieke Hogeschool Brugge . . . . . . . . . . . . . . . 25

Inspine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

Katholieke Hogeschool Kempen . . . . . . . . . . . . . . . 26

Johnsson & Johnsson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14

Lohman & Rauscher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Medicor

...................................4 6 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

Adverteren in Scalpel 1. Adverteren • Scalpel is het tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse Operatiezaalverpleegkundigen. Er verschijnen 4 edities per jaar met een oplage van 1300 exemplaren. Via onze mailing bereiken we de belangrijkste ziekenhuizen in het Vlaamse land. Ook wordt Scalpel verstuurd naar 17 andere landen van Europa die lid zijn van de Europese vereniging, EORNAC. Ons tijdschrift biedt aan bedrijven, ziekenhuizen en collega beroepsorganisaties de mogelijkheid tot adverteren of het plaatsen van vacatures en aankondigingen van symposia.

• Advertentiemodaliteiten : - zwart-wit :

1/2 pagina : 125 eur/ editie 1 pagina : 250 eur/ editie - 4 kleuren : 1/2 pagina : 375 eur/ editie 1 pagina : 500 eur/ editie - steunkleur : 1/2 pagina 200 eur/ editie 1 pagina : 300 eur/ editie - buitenkaft, 4 kleuren : 900 eur/ editie - binnenkaft, 4 kleuren : 750 eur/ editie - personeelsadvertentie : Toeslag op bovenstaande tarieven : 100 % Deze prijzen zijn geldig vanaf 1/05/2000. Verschijningsdata van het tijdschrift zijn: 15/03, 15/06, 15/09, 15/12.

2. Sponsoring evenementen • Ook bestaat de mogelijkheid voor de industrie om op te treden als sponsor bij de verschillende activiteiten van het V.V.O.V.( zowel nationaal als regionaal), zoals lezingen, symposia, minisymposia e.d. In ruil hiervoor biedt het V.V.O.V. een stand aan op de activiteiten met vermelding van de bedrijfsnaam op affiches en uitnodigingen. Andere modaliteiten zijn altijd bespreekbaar.

3. Hoofdsponsorship • In overleg met het hoofdbestuur.

4. Gebruik adressenbestand • Het V.V.O.V. beschikt over een uitgebreide en up-to-date adressenbestand van al onze leden en medische bedrijven. Deze mailinglist is te verkrijgen op label voor éénmalig gebruik. (contract). Prijs per adres: 0,75 eur.

• Voor alle verdere informatie : Marc Haselaars Sint Lodewijkstraat 76 3600 GENK Tel/fax : 089/ 35 75 35 Z.O.L. Campus St. Jan Tel : 089/32 50 60 fax : 089/32 79 82 Email : [email protected] 7 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

PHENOTYPIC DIFFERENCES BETWEEN MALE PHYSICIANS, SURGEONS, AND FILM STARS: COMPARATIVE STUDY A NTONI T RILLA , M ARTA A YMERICH , A NTONIO M L ACY , M ARIA J B ERTRAN

used the “good looking score” to classify each participant. This score measures the degree of handsomeness on a seven point Likert scale (1, ugly; 7, very good looking).

We finished our medical training at the University of Barcelona more than 25 years ago, and have enjoyed our work ever since. At medical school we noted certain differences between male trainees who selected either surgery or medicine as their specialty. The tallest and most handsome male students were more likely to go for surgery, and the shortest (and perhaps not so good looking) ones were more likely to become physicians (including doctors of internal medicine and its subspecialties).

We discarded the highest and lowest score (outliers) for each participant and used the six remaining scores for our study. Mean scores, differences in means with 95% confidence intervals, and standard deviations were used to compare the three groups. We used the standard t test to compare age and the non-parametric (Mann-Whitney U) test to compare height and mean good looking scores.

Now, after all these years we hypothesise that, on average, surgeons are taller and better looking than physicians. We conducted a comparative study to test this hypothesis.

R

Results We contacted 14 surgeons and 16 physicians (24 surgeons and 38 physicians were eligible). Only two surgeons and two physicians did not answer the questionnaire or send a picture (their out of office auto reply was switched on). Two additional physicians were dropped from the final analysis because of the poor quality (technical, of course) of their pictures. The final analysis therefore comprised 12physicians and 12 surgeons plus four external controls. The mean age of physicians was 50.6 years (SD 4.02) and of surgeons 51.1 years (SD 4.11) (P = 0.76). The mean height of physicians was 172.6 cm (95% confidence interval 170.2to 175.4) and of surgeons 179.4 cm (175.1 to 184.0) (P = 0.01). Film stars (external controls) had significantly

M

Methods We selected a random sample of senior staff surgeons and physicians working at the University of Barcelona Hospital Clinic (a 700 bed public hospital), matched by age (52±7 years) and sex (all men), from the staff payroll of the surgical and medical departments. We contacted all eligible participants by email. If they agreed to participate, their height (in cm) was recorded and they were asked to submit a digital picture. Age (in years) was registered and checked against that recorded in the payroll database. The external controls were four well known film stars, mostly in their 50s—Harrison Ford as Dr Richard Kimble (a neurosurgeon in the film The Fugitive), George Clooney as Dr Doug Ross (a paediatrician in the television series ER), Patrick Dempsey as Dr Derek Shepherd (a surgeon in the television series Grey’s Anatomy), and Hugh Laurie as Dr Gregory House (a nephrologist and infectious disease specialist in the television series House).

{ { Film stars had significantly higher good looking scores than surgeons.

We randomly organised the pictures of all surgeons, physicians, and external controls and showed them to an independent group of eight female observers—three doctors and five nurses from our hospital. All observers were in the same age group as the participants (no further checking of this information was attempted). We decided to avoid (for the time being) male observers, because of potential bias. Observers 8 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

PHENOTYPIC DIFFERENCES

training fellows, nurses, anaesthetists, and the like, his height and appearance make him easily identifiable as their leader.

higher good looking scores than surgeons (5.96 v 4.39; difference between means 1.57, 95% confidence interval 0.69 to 2.45; P = 0.013) and physicians (5.96 v 3.65; 2.31, 1.58 to 3.04; P = 0.003). Surgeons had statistically significantly higher good looking scores than physicians (4.39 v 3.65; 0.74, 0.25 to 1.23; P = 0.010). We found small, non-significant differences between film stars who played either surgeons or physicians. Incidentally, we noted a higher proportion of baldness (surrogate marker) among physicians.

How do surgeons become taller and better looking than physicians? There are several potential explanations for the phenotypic changes between surgeons and physicians. Firstly, surgeons spend a lot of time in operating rooms, which are cleaner, cooler, and have a higher oxygen content than the average medical ward, where physicians spend most of their time. Furthermore, surgeons protect (but not always properly) their faces with surgical masks, a barrier to facial microtrauma, and perhaps an effective anti-ageing device (which deserves further testing). They often wear clogtype shoes, a confounding factor that adds 2-3 cm to their perceived height. The incidental finding that fewer surgeons are bald might be related to these environmental conditions and to the use of surgical caps.

The figure shows a control, a surgeon, and a physician from our study (the physician and surgeon are by chance authors of this study) to provide a snap shot summary of the main study findings. We did not make individual results public. However, widespread rumours, discussions, polls, and illegal bets arose throughout the institution as a by-product of our study. If they requested, participants were privately told about their personal score compared with the average score of the relevant group.

In contrast, senior physicians are surrounded by fewer people in their habitat (the patient’s bedside and the office), and they therefore have less need to be easily identified or spotted by families and nurses in the middle of a swarm. Physicians tend to hang heavy stethoscopes around their necks, which bows their heads forward and reduces their perceived height. They also complain of a (clearly abnormal) need to endlessly update their knowledge in accordance with the current evidence based approach to medicine by reading and studying heaps of medical journals; this overload of information further grinds them down. Although a prospective study found that doctor’s white coats decrease in weight with increasing seniority, no significant difference was found between the mean weight of physicians’ coats and surgeons’ coats (1.4 v 1.5 kg)3.

D

Discussion Our study shows that, on average, senior male surgeons are significantly taller and better looking than senior male physicians. It also shows that film stars who play doctors are significantly better looking than real surgeons and physicians.

Differences between surgeons and physicians Perhaps because of their training, surgeons have a different attitude and approach to the practice of medicine compared with physicians. The surgeon’s image is that of competence, trust, expertise, and compassion1. Surgeons are the only doctors who practise what has been called “confidence based medicine,” which is based on boldness2. They are often practical and fast acting, and they exert tight control on their natural turf—the operating theatre. Being taller and better looking has several evolutionary advantages for surgeons. Their extra height makes them more likely to be masters and commanders, and gives them a better view of the operating room, including the patient lying on the table. Also, as the senior male surgeon is normally surrounded by junior surgical staff,

Limitations and future studies Firstly, we did not independently assess the height of the study subjects. However, we trust in their honesty and believe that any potential bias would always point in the same direction, as people tend to overestimate rather than underestimate their height. Secondly, we did not check if the submitted photographs had been improved using the latest technology. 9

SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

biogel eclipse indic PORT ADS NL

31-05-2007

15:00

Pagina 1

Detecteer het gevaar voordat het uw eigen vlees en bloed bereikt Handschoenperforaties komen vaak voor tijdens een ingreep1 – wat een risico op infectie inhoudt met een mogelijke besmetting van uw eigen vlees en bloed. Met het Biogel Eclipse™ Indicator™ systeem merkt u de perforatie echter onmiddellijk op waardoor u zich meteen bewust bent van het potentiële gevaar. Referenties: 1. Hollaus P.H. et al. Eur. J. Cardiothoracic Surg. 1999; 15: 461-464. 2. Wigmore S.J. & Rainey J.B. BJS 1994; 81: 1480. 3. Maffulli N. et al. J. Hand Surg. 1991; 16: 1034-1037. Verdeler: Nederland: België:

D-Care Logistics BV, Postbus 288, NL – 3990 GB Houten Tel. 030 63 44 180, Fax 030 63 44 181 Mölnlycke Health Care NV, Industriepark, Romeinse Steenweg 176, BE - 4300 Waremme – Tel. 0800 94 705, Fax 0800 94 706

In een studie met Biogel® Reveal™ (*) ontdekten chirurgen 97% van de handschoenperforaties in aanwezigheid van vocht2 – dit in contrast met slechts 8% detectie bij het gebruik van enkele handschoenen tijdens een ingreep.3 Waarom handschoenperforaties niet meteen detecteren voor het uw eigen vlees en bloed bereikt? Voor meer informatie surf naar www.eclipseprotectionzone.com [*] Reveal is de UK/US versie van Indicator

Biogel Eclipse lndicator TM

TM

SETTING THE STANDARD IN PROTECTION

Mölnlycke Health Care BV, Postbus 3196, NL - 4800 DD Breda – Tel. 076 521 96 63, Fax 076 522 17 82 Mölnlycke Health Care NV, Berchemstadionstraat 72 bus 2, BE - 2600 Berchem – Tel. 03 286 89 50, Fax 03 286 89 52 www.molnlycke.com De Mölnlycke Health Care naam, het Mölnlycke Health Care-logo, Biogel®, Biogel Eclipse™, Indicator™, Reveal™ en het hands device zijn gedeponeerde handelsmerken van Mölnlycke Health Care.

PHENOTYPIC DIFFERENCES

The members of the evaluating committee know all the study subjects well, and would easily have spotted any gross attempt at cheating (such as submitting photographs taken when the subject was younger or photographs of another person). Thirdly, the evaluation process of the good looking score is subjective, but we have no reliable alternative. The best known alternative published in the literature (asking a mirror, “Mirror, mirror on the wall, who is the fairest of them all?”) works only for queens, a notable shortcoming of this test4. Although it is widely known that the mirror always spoke the truth, at present we do not have access to this device (not currently supplied by the Spanish national health system).

Credtits Hospital Clinic, University of Barcelona, 08036 Barcelona, Spain

• Antoni Trilla, director of preventive medicine and epidemiology unit

• Marta Aymerich, consultant, haemopathology unit

• Antonio M Lacy, consultant, general and digestive tract surgery unit

• Maria J Bertran, specialist, preventive medicine and epidemiology unit Correspondence to: A Trilla [email protected] BMJ 2006;333:1291–3

Further studies are needed to assess whether our findings also apply to junior male surgeons and physicians, as well as to senior and junior female staff. Currently the number of female surgeons in their 50s at our institution is small, and we cannot enrol enough study subjects, a situation that will change no doubt over the next five to 10 years. We believe also that a noncrossover design deserves further testing (good looking score of men evaluated by men and a similar system for women).

Thanks to all participants in our study who provided a breath of fresh air and a touch of humour. Thanks also to the members of the evaluating committee for taking the risk and having some fun together. Finally, thanks to Sarah Lafuente and Beatriz Serrano for help in the statistical analysis. Contributors: All authors designed the study. MA and MJB designed the good looking score. AT and AML are guarantors.

Conclusions Male surgeons are taller and better looking than physicians, but whether these differences are genetic or environmental is unclear. However, most surgeons and physicians are pleased with their career choices and even with their looks (personal communications).

Funding: None Competing interests: AT is a physician and AML is a surgeon. AT and MA have been happily married for 25 years. MA’s good looking score for AT was not requested to avoid any problems at home for Christmas. Ethical approval: Submitted to the institutional review board (IRB) but transferred for approval by the institutional beauty review (IBR), an ad hoc subcommittee of our institution.

{ {

1 Rowland PA, Coe NPW, Burchard KW, Pricolo VE. Factors affecting the professional image of physicians. Curr Surg 2005;62:214-6. 2 Isaacs D, Fitzgerald D. Seven alternatives to evidence based medicine. BMJ 1999;319:1618. 3 Gordon PM, Keohane SG, Herd RM. White coat effects. BMJ 1995;311:1704. 4 Wikipedia. Snow White. http://en.wikipedia.org/wiki/Snow_White. (Accepted 20 October 2006)

Mirror, mirror on the wall, who is the fairest of them all?

doi 10.1136/bmj.39015.672373.80

11 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

Wat is de prijs om aan de top van de technische evolutie in de gezondheidszorg te blijven?

D

Dit was de titel van een voordracht die ik heb gehouden op een congres voor chirurgen. Mij werd gevraagd om het verpleegkundig aspect toe te lichten. Maar wij zijn geen financiële experts, dat wordt ook niet van ons verwacht. Ik heb toen gesteld dat ze in deze voordracht geen diagrammen of financiële analyses mogen verwachten. Ik heb de vraag anders gesteld nl wat is de invloed van de nieuw technische evoluties o.a. minimale invasieve chirurgie op het perioperatief verpleegkundig gebeuren.

evolutie van toestellen, technieken en devices mogen wij de belangrijkste factor in dit verhaal niet vergeten nl onze zorg voor de patiënt. Al bij al werken wij onder moeilijke omstandigheden en de kans dat wij de patiënt vergeten is reëel.

De discussie gaat niet over de kost van een verpleegkundige of over de inspanningen die geleverd worden om alternatieven te zoeken voor verpleegkundigen. Het gaat wel over de waarde van peri operatieve verpleegkunde. De huidige en zeker de toekomstige trends en vernieuwingen in de chirurgie zullen ongetwijfeld een invloed hebben op de rol van de peri operatieve verpleegkunde.

Om dit te bereiken zijn er verschillende componenten

Het peri operatief verpleegkundig gebeuren is ons terrein en het is onze verantwoordelijkheid om te zorgen dat de volgende generatie operatieverpleegkundigen een goede basis meekrijgt.

O

1 Opleiding Ikzelf ben afgestudeerd in 1969. Tijdens de opleiding waren er stages, verplicht, voor het OK. Minstens voor 4 weken hadden wij de mogelijkheid om van de sfeer in het OK te proeven. Ik weet dat de tijden toen en nu niet te vergelijken zijn, maar toch waren opleiding en kunde van de verpleegkundigen heel opvallend. Vandaag hebben de meeste afgestudeerden geen notie van een OK, behalve via series als Spoed of ER. Series die alles behalve de realiteit weergeven. Wij mensen van de basis ervaren dit als een enorme tekortkoming. De nieuwkomers moeten van nul beginnen, dat vraagt tijd en energie en dat in een tijd van een tekort aan verpleegkundigen. Wij hebben dat bij verschillende instanties aangekaart. Een ding is duidelijk, er moet geïnvesteerd worden in opleiding. Volgens mij is er een lacune tussen opleiding en werkveld. Wij krijgen afgewerkte producten die niet inzetbaar zijn.

It is time to shape the face and the future of our profession William Duffy, deze uitspraak moet zeker overwogen worden. Van opleiding ben ik operatieverpleegkundige en aldus zeker op de hoogte van de uitdagingen en de druk waaraan wij worden blootgesteld om veilige, kwalitatieve en financieel verantwoorde zorg toe te dienen. De dagen kunnen zijn lang en door de explosie van nieuwe technieken mogen wij niet op onze lauweren rusten. Maar ondanks de enorme

Operatieverpleegkundigen verstrekken gespecialiseerde zorg binnen het chirurgisch team dat complexe interventies uitvoert. En dat op een moment dat de patiënt het meest kwetsbaar is. Elke OK verpleegkundige moet een klare kijk hebben op de rol die hij vervult naar de patiënt toe en binnen het team.

{ { De volgende generatie moet een goede basis meekrijgen.

Deze rol is uniek maar essentieel voor de veiligheid en het resultaat voor de patiënt. Er is geen ruimte voor gemiddeld of juist goed genoeg. Helaas is het zo dat maar een beperkt percentage van de OK verpleegkundigen tot de catego-

12 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

WAT IS DE PRIJS ?

B

2 Bestaffing Hier gaat het niet om de normale werktijden maar ook tijdens de WE en nachten. Wij willen de nodige kennis en expertise geven op alle mogelijke momenten. Wij zijn ons bewust dat in kritieke situaties de nodige kennis en kunde aanwezig moet zijn. Ik spreek niet over flexibiliteit maar over engagement. Ik weet dat niet alle collega's deze mening delen. Er zijn veel taken in het OK die niet patiënt gebonden zijn en door een ander categorie van mensen kunnen uitgevoerd worden.

V

3 Veiligheid Het operatiekwartier is een van de meest gevaarlijke omgevingen in de gezondheidszorg. Chirurgie is per definitie invasief. Instrumenten die gemaakt zijn om in te patiënt te dringen kunnen ook de gebruiker kwetsen. Er is overal bloed. Tempo is belangrijk. Urgenties kunnen op elk moment opduiken en de gewone routine doorbreken.

Het voorkomen van ongevallen en blootstellen aan gevaren is de uitdaging Wij moeten de chirurgische omgeving veiliger maken en dat houdt in: • Patiënt gebonden met name huid en wonde • Chirurgische staf- handhygiene • Uitrusting - flow van materiaal en decontaminatie • Omgeving - asepsis

rie van uitmuntend behoren. Wij moeten ons verbinden om ons leven lang te leren. De VVOV blijft voorstander om gegradueerde verpleegkundige hiervoor op te leiden en via banaba een diploma operatieverpleegkundige te verwerven. De chirurgie evolueert enorm vlug, wordt meer technisch en minder invasief dan open chirurgie. Er was een tijd dat een operatieverpleegkundige met een hand de retractor vast hield met de andere hand de instrumenten aangaf en nog tijd had om tampons te monteren en hechtingsmateriaal op de naaldvoerder te plaatsen. Volgens sommige verpleegkundigen is minimaal invasieve chirurgie vervelend. Een van de grootste uitdagingen voor de operatieverpleegkundigen van vandaag is om niet zeeziek te worden van het kijken naar alle monitoren en toch nog geïnteresseerd doen tijdens een totale colectomie van 6 of 7 uur.

Ik ben overtuigd dat niemand anders dan de operatieverpleegkundige hiervoor in aanmerking komt en niet te vervangen is zelfs niet tijdens de koffiepauze of lunch

B

4 Benchmarking De grootste uitdaging is de kwaliteit van de geleverde zorg. Benchmarking, vergelijking met anderen, is daar het beste hulpmiddel voor

Dit proces vraagt • Databank • Beste manier om ons beroep uit te oefenen • Veranderingsmanagement • Voortdurend herzien van de gegevens

Wij willen goed opgeleide verpleegkundige met een professioneel gedrag. Wij moeten onze strategie, om verpleegkundigen aan te trekken, herzien en aanpassen.

Dit alles kan leiden tot een verbetering van wisseltijden, flow, uitrusting, operatieschema, flexibiliteit in gebruik van de zalen en efficiëntie. 13

SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

De eerste en enige antibacteriële

hechtingsdraad

Johnson & Johnson Medical N.V. Eikelenbergstraat 20 1700 Dilbeek tel: 02/481.74.00 e-mail: [email protected] www.vicrylplus.com

WAT IS DE PRIJS ?

Wij moeten als groep, alle operatieverpleegkundigen,naar de toekomst kijken en een strategie bepalen.

{ { We moeten realistische doelen stellen en standaards bepalen.

Wij hebben mensen nodig met een professionele attitude. Wij spelen een andere rol dan enkele jaren geleden, wij moeten ons daar bewust van worden. Er zijn natuurlijk collega's die blijven beweren dat zij dat niet kunnen of willen, dat ze niet willen veranderen. Zij trachten de trein die vertrokken is tegen te houden. Hiervoor worden zelfs ongebruikelijke technieken toegepast, alleen om eigen privileges veilig te stellen. De peri operatieve verpleegkunde zal standaards bepalen en handhaven om de kwaliteit van de zorg te verhogen en dit op een kost effectieve wijze opdat de patiënt er beter op wordt.

4 Evidence based Vooral medici zijn hiermee bezig. Maar is dat ook niet iets dat voor operatieverpleegkundigen is weggelegd. Ik vind dat evidence based voor ons geen hol begrip mag zijn.

De vraag is dan uiteraard "wat mag dat kosten". Evidence based wordt omschreven als nauwgezet en verstandig gebruik maken van beslissingen om de kwaliteit van verpleegkundige zorg voor de individuele patiënt te verhogen. Wij kunnen ons vandaag niet beroepen op het feit dat wij het altijd op die manier hebben gedaan en het nu nog zo zullen doen.

Claudio Roncada OK adviseur

Als wij ons hier niet gaan op toeleggen gaan wij veel krediet verliezen als beroepsgroep. Veel zaken in het OK moeten eens grondig geanalyseerd worden. Ik denk hier aan veel rituelen die wij dagelijks uitvoeren zonder ons af te vragen waarom dat zo is. In evidence based zou ik o.a. volgende elementen plaatsen: • telling van instrumenten • chirurgisch handen wassen • pre operatief scheren • huid voorbereiding • schoenovertrekken Wij moeten realistische en haalbare doelen stellen. Wij moeten standaards bepalen, praktische en logische. Gezien de beperkte budgetten zal het al moeilijk zijn. 15 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

"Is this patient having a stroke?" Prehospital stroke recognition J OCHEN B ERGS , M ARC S ABBE , H ERMAN A RNAUTS A

B

B

B

AND

P HILIP M OONS * A

A-B

Background Since thrombolysis is a valid treatment option for patients with ischaemic stroke, prehospital recognition and prenotification of the receiving hospital is important to reduce door-to-treatment time. In this respect, prehospital care providers (nurses and paramedics) must be able to recognise stroke and distinguish it from stroke mimics. Therefore, several prehospital stroke scales have been created: the Los Angeles Prehospital Stroke Screen (LAPSS), the Face Arm Speech Test (FAST), the Cincinnati Prehospital Stroke Scale (CPSS) and the Melbourne Ambulance Stroke Screen (MASS). The aim of the present study was to directly compare the diagnostic value of these four instruments.

{ { Further investigation in a larger sample is required

was low. The specificity of the LAPSS and the MASS was much better, but the sensitivity of these instruments was somewhat lower. Positive and negative predictive values were acceptable in all instruments. Analysis of the individual items showed that assessment of facial paralysis and arm drift, and if relevant combined with blood glucose measurement, stroke can be most accurately identified (indicated in Table *).

Methods During a 5-month observation period, ambulance staff of the University Hospitals of Leuven was asked to fill out the assessment form for every patient with signs and symptoms relevant to stroke. Patients could be included in the study if they were 18 years of age or older and if they were transferred to the University Hospitals of Leuven. Trauma patients and unconsci< 8) were excluded. On a total ous patients (GCS _ of 1774 ambulance runs, 70 patients met the inclusion criteria. The ambulance staff completed the assessment form for 31 patients (44.3%).

Conclusion The results of this study show that prehospital workers can identify stroke with high sensitivity and specificity by using structured questions based on a physical assessment and blood glucose measurement. The findings need to be interpreted with caution. The limited number of eligible patients and the high non-response jeopardised the generalisability of the results. Further investigation in a larger sample is required.

Results Nineteen out of the 31 patients (61.3%) was diagnosed with stroke (hemorrhagic, ischaemic and TIA). Table 1 describes the diagnostic characteristics of the four instruments. Sensitivity of the CPSS and FAST were the highest. However, the specificity of these instruments

Tabel 1 Sensitivity (%) CPSS FAST LAPSS MASS *

95 95 74 74 95

Specificity (%) Predictive Value (%) 33 33 83 67 83

Positive Predictive Value (%) 69 69 88 78 90

Negative

Accurancy (%)

80 80 67 62 91

71 71 77 71 90

* a Centre for Health Services and Nursing Research, Katholieke Universiteit Leuven, Kapucijnenvoer 35/4, B-3000 Leuven, Belgium * b Department of Emergency Medicine, University Hospitals of Leuven, Belgium 16 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

17 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

Handhygiëne: preventie van infecties C HIRURGISCHE

HANDONTSMETTING

- L UC K NAEPKENS

I

Indeling • Nationale handhygiëne campagne België2005 -2007 • Opbouw van de huid • Schade aan de huid + preventie • Effecten HH op de huid • Terminologie • Voorwaarden chirurgische handrub • Scrub of rub? -Voor en nadeel -Kosten baten • CDC en WIP • Vergelijking werkzaamheid scrub en rub • Correcte complianc • CHX en besmette houders • Juwelen

Naleving handhygiëne vóór en na campagne, volgens beroepsgroep Handhygiëne: preventie van infecties • Handen wassen: water en zeetp • Handen wassen: antiseptische zeep (scrub) • Hygiënische alcoholische handontsmetting • Chirurgische alcoholische handontsmetting (rub)

Handhygiëne nationaal belang in België

PubMed en handhygiëne: een actueel onderwerp

Terminologie -opbouw huid

Chronologie Zomer 2004: Oproep tot deelname 15/01-13/02: Meting compliance precampagne en vragenlijst KAP 14/02-13/03: Campagne 15/04-14/05: Meting compliance postcampagne Post-campagne:Vragenlijst informatiesessies & verbruik handalcohol

Stratum corneum als barrière

• Stratum corneum:15 tot 20 cellagen van keratine schijven bestaande uit corneocyten 18

SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

HANDHYGIËNE: PREVENTIE VAN INFECTIES • Afkomstig van levende cellen uit het epiderm

• Karakteristieken - Beschermende flora - 100 tot 1.000/cm2 - Vermenigvuldigen in de bovenste lagen van

(keratinocyten) • Schijven zijn omgeven door vetten, vrijgekomen tijdens omvorming naar keratine • Deze vetten bestaan 1/3 uit o.a. cholesterol en vetzuren • De draadvormige organisatiestructuur van deze vetten zorgt voor een membraanachtige werking die alternerend lipofiel of hydrofiel wordt

het epiderm

- Neemt slechts met de helft af bij het handen wassen met gewone zeep gedurende 5 tot 6 min. • Lage virulentie behalve op steriel weefsel of bij een vreemd lichaam.

Terminologie: fysiologie huid Natuurlijke bacteriële afweer • Vrije verzadigde vetzuren - Proteïne metaboliet urease (vochtregulerende factor van de huid) • Antimicrobiële vetten - lysozyme en anti-leukoprotease uit epitheelcellen en keratinocyten • Grootte orde van dit antimicrobieel effect is echter nog onvoldoende gekend.

Schade aan de huid Soorten schade • Droge huid • Dermatitis • Contact dermatitis • Infecties Mate waarin schade optreedt • Persoonlijke afweer en immuunstatus - Ras - eizoen (winter > zomer) - Individuele gevoeligheid - Geslacht (vrouw > man) • Frequentie van blootstelling van de handen - Handen wassen - Gebruik van handalcohol - Gebruik van detergenten en desinfectans • Verbetering van de conditie tijdens vakantie duidt op professionele oorzaak • Verlagen van het vetgehalte door emulsie vorming • Vochtverlies -dehydratie • Gecombineerd effect • Bijkomende schade a. Werken met handschoenen: - Creëert een vochtig milieu - Bevatten allergenen (poeders, latex partikels) b.Gebruik van detergenten - Synthetische detergenten in zepen hechten zich aan de huid en blijven emulsies vormen - Kleur en geurstoffen als allergeen c.Gebruik van handalcohol - Vernietiging van de vetlaag van de huid - Geurstoffen en kleurstoffen kunnen werken als allergeen

Terminologie : physiologie huid Transiënte flora: belangrijkste oorzaak van kruisinfecties • Microbiologie: - bacteriën: Gram+ , Gram- virussen - Gisten (schimmels) • Karakteristieken - Bevinden zich toevallig op de huid - Worden geëlimineerd door goede handhygiëne - Vermenigvuldigen zich nauwelijks - Koloniseren niet • Pathogeniciteit hangt af van - Soort kiem - virulentie - Hoeveelheid kiemen - weerstand van gastheer

Terminologie: fysiologie huid Residente flora • Microbiologie: vooral Gram+ (CNS, Micrococcus Propionibacterium, Corynebacterium sp.), ook Gram(Acinetobacter sp., sommige enterobactericeae).

Bron afbeeldingen: http://www.jongeren.werk.nl/Images/medisch_tcm17-8521.jpg

19 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

HANDHYGIËNE: PREVENTIE VAN INFECTIES • Gebruik van vochtinbrengende crémes - systematisch gebruik van urea emulsies -

Droge huid • Kenmerken - Ruw oppervlak - Oncomfortabel gevoel - Gespannen gevoel - Jeuk • Verdwijnt na rehydratie • Is een teken van barrièrestoornis = waarschuwingssignaal

reydratie - voorkomt verdrogen en uitdrogen

- Bij handalcohol zal hygroscopische glycerine hetzelfde doen

• Bescherming geldt slechts - Tot volgende contact met degenererende producten

- Tot volgende pisode van dragen handschoenen

Inflammatoire reacties • Vreemd materiaal passeert het stratum corneum en komt in contact met levende epidermcellen die geactiveerd worden - Interacties met moleculen op het oppervlak - Interacties met celmembraan zelf • Gevolg: cytokines worden afgescheiden • Activatie via bloedbaan; rode en witte bloedcellen • Cellen van Langerhans zetten aan tot immuunrespons • Indien drempelwaarde wordt overschreden, ontstaan inflammatoire reacties.

Substitutie van huidlipiden met huidverzorgende crèmes • Geven het gevoel en indruk schade te herstellen • Slagen er NIET in de schade te herstellen - Kunnen allergenen bevatten zoals parfums, bewaarmiddelen • Dit kan enkel met de authentieke producten - Indien onmiddellijk gebruikt na handhygiëne kunnen ze irritatie en/of allergie in de hand werken. • Incidentie bij ghw met contact dermatitis neemt toe met het toenemende gebruik van deze producten

Dermatitis • Kenmerken - Roodheid - Zwelling - Pijn - Blaarvorming - Afschilfering - Ruwheid • Contact dermatitis: door rechtsreeks contact • Herhaalde contacten met weerkerende schade (chronische schade en beroepsziekte)

Terminologie • Alcoholische handrub - Product voor aplicatie op de handen, bestaande uit alcohol met als doelstelling het aantal levende micro-organismen op de handen te reduceren (60%-95% ethanol of isopropanol) • Antimicrobiële zeep: zeep met een antisepticum • Antiseptisch handen wassen: wassen van de handen met een zeep die een antisepticum bevat • Persisterende werking na gebruik van het product - Verlengde antimicrobiële werking - Gedurende enkele minuten of uren - Preventie van proliferatie of overleven van MO - T.o.v. baseline niveau • = RESIDUELE ACTIVITEIT Voorwaarden chirurgische rub • Voldoen aan de CDC guidelines • EN 12054 en EN 12791 • Contacttijd en kostprijs • CDC guidelines 2002 - Op basis van alcoholoplossing ≥ 60% a. Isopropanol, ethanol, n-propanol b. Of een combinatie c. Gels minder effectief, voorkeur voor liquids

Behandeling versus preventie Preventie • Voorkomen van allergenen en irriterende produkten • Gebruik van detergenten die geen vetoplossenden of emusifiërende eigenschappen bevatten 20 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

HANDHYGIËNE: PREVENTIE VAN INFECTIES - Toevoeging substantie met remanente wer-

WIP november 2004 • Reductie van de residente flora binnen een aanvaardbare tijd (< 4min.) • Met cumulatief effect, de restwerking • Hoge eiwitfactor (inactivering door eiwitten) • Weinig overgevoeligheidsreacties • Oplossing van 0.5% chloorhexidine in 70% alcohol de beste keus. • Bij overgevoeligheid chloorhexidine PVPjodium scrub als alternatief • Geen vermelding EN normen

king a. Chloorhexidine: referentie b. Quaternair ammonium c. Triclosan d. ... Effectiviteit van chirurgische handontsmetting

• Keuze van het antisepticum - Alcohol a. Isopropanol 60% + 0,5% chloorhexidine b. Isopropanol 70% + 0,5% chloorhexidine - Chloorhexidine gluconaat 4% - Jood povidone 7,5% • Geen enkel product is ideaal voor elke situa-

Techniek chirurgische rub • Wip 2004 • Alleen bij een eerste operatie borstel gebruiken

tie: acceptatie door personeel na herhaaldelijk gebruik speelt belangrijk rol

• Eerste operatie - Handen wassen met water en zeep 1 min. - Daarna de handen en onderarmen wassen

Remanente werking: scrub

zonder borstel gedurende 2 min

- Goed afdrogen. - Handen en onderarmen inwrijven: 5 ml CHX 0,5% in alcohol 70%, tot huid droog is.

- Opnieuw handen en onderarmen goed inwrijven met 5 ml CHX 0,5% in alcohol 70%, tot de huid droog is. - Steriele operatiekleding aantrekken.

• Volgende operatie van dezelfde operatiesessie - Handen en onderarmen twee keer goed inwrijven, beide keren met 5 ml CHX 0,5% in alcohol 70% tot huid droog is. - Steriele operatiekleding aantrekken.

Voorwaarden chirurgische rub • Contacttijd scrub/rub • Daling van het aantal micro-organismen: - contacttijd van 2 tot 6 minuten, afhankelijk van de producent - Rub: 2 applicaties - Ontoereikend indien na 10 tot 15 min de huid droog aanvoelt • EN 12054 - In vitro reductie van E coli, Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Enteriococcus hirae - Reductie met 5log10 na 3 minuten - Voor 'klassieke'handhygiëne volstaat 3log10 (EN1500) • EN 12791 (2005)° - Betere reductie dan referentie van n-propanol 60% - Onmiddelllijke reductie met 5log10 - Ook aanbevolen door WHO WHO guidelines on hand hygiene in health care; Clean hands are safer hands 2005

Het enige nadeel Handalcohol bevat geen reinigende bestanddelen. Indien de handen (zichtbaar) bevuild zijn, moeten zij eerst worden gewassen en vervolgens ontsmet. To scrub or to rub? • Scrubben en rubben = even doeltreffend • Indien correct uitgevoerd Parienti JJ et al. JAMA 2004, 288 (6) 722-6

• Weinig literatuur beschikbaar over vergelijkende impact van de verschillende technieken op post-operative wondinfecties Compliance met contacttijden bij chirurgische handontsmetting • Weinig studies rond contacttijden bij chirurgische handontsmetting in de praktijk • De definitie van compliance is niet altijd dezelfde

Voorwaarden voor chirurgische handontsmetting 21 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

HANDHYGIËNE: PREVENTIE VAN INFECTIES

• meestal wordt de proportie van het correct aantal uitgevoerde procedures bedoeld.

{ { Minder irritatiedermatitis is bewezen !

Model compliance • 278 observaties RUB • gemiddelde duur rub: 5.2 min • kortstse 1 min, langste 8.5 min • 44% van personeel: 5 min SCRUB • gemiddelde duur scrub: 4.8 min • 28% personeel: 5 min • kortste 1.5 min, langste 8 min • OK verpleegkundigen > artsen en assistenten

c. Ze zijn multiresistent aan antibiotica, zon-

Remanente werking na 3 uur • Scrub met Chloorhexidine gluconaat 4% Hibiscrub® 3 min: 2.5 log10 • Rub met 70% isopropanol + 0.5% Chx Hibisol® 4 min: 1.71 log10 • n-Propanol 60% 4 min: 1.71 log10

der voorafgaande blootstelling aan deze antibiotica = INTRINSIEKE RESISTENTIE (Russell JAM 1997, 83, 155-165)

- Sommige wondzorg producten bevatten in zekere mate CHX: werkzaamheid?

- Deze kiemen vertonen in wisselende mate

Rotter et al. JHI 1990, 16 161-6

resistentie voor triclosan Kostprijs rub -scrub • Rub is 67% kostprijs van scrub - 1 Scrub = 190 liter water indien geen optische schakeling - Scrub: handoek nodig - Scrub: infrastructuur nodig - Rub enkel product nodig - Geen handdoek nodig - Weinig infrastructuur nodig - Milieuvriendelijk: afvalwater, handdoek - Korter in tijd: personeelskost werkloon

(Tattawasart etal. JHI 199 42, 219-229)

• Bedenkingen • Onderzoek met dispensers met navuldosis • Vast gemonteerd pompsysteem • Wekelijkse reiniging • Preventie • Houders voor volledige bussen • Flacons worden met pompsysteem weggegooid

• Flacons nooit bijvullen • Periodische controle van de status van het

Tavolacci, JHI 2006 (63), 55-59

materiaal

Van scrub naar rub • Teaching en info • Demonstratie • Procedure • Controle • Surveillance SSI

• Navuldispensers vermijden • Dispensers met elleboogbediening of voetbediening Dragen van juwelen • Hogere concentratie van micro organismen op de huid onder juwelen - Ze moeten worden bedekt met zonekledij - Bij verwijderen is er een hoge huidkolonisatie - Neuspiercings: mondneusmasker - Oorringen: operatiemuts • Ringen - Perforatie van handschoenen - 'Unresolved issue'voor CDC

Bacteriële aanwezigheid in zeep met Chloorhexidine • Betekenis - Gevaar voor dragerschap van deze gramnegatieve pathogenen op de handen. a. Ze vertonen resistentie tegen Chloorhexidine in ≠concentraties b. Deze resistentie is niet klinisch relevant in de praktijk 22 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

Bedenkingen voor prikbord of koffiekot Eenzaamheid

op e nu iet j t Wa raat z st ag je iet z rn ge vroe ens opter. e wa k ster

Twe doe e “dikk n e geen elkaar ” pijn

is beter dan slechte vrienden

d, e o g en t e e W d, e o g en v e l e w ben b e h we r a a m r. e e m en m o r d tgeen i u r o vo e l ë i r Mate t e i n t rg o z g gan e l e r o m r o o v r lange . g n a g it vooru

Wij gaan weken na drie ar Laos. Waar ligt dat?

Ee maa rst nade een kt een g nken stuk e gem sprek a lijke kker

23 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

*5 -BCP 0QMFJEJOHFO -PHJTUJFL %PPS[JDIU

Welkom bij een groep ziekenhuizen en ouderenvoorzieningen waar bijna 3000 medewerkers en 350 artsen de patiënten en bewoners omringen met de allerbeste zorgen. Groep Gasthuiszusters van Antwerpen is een dynamische en continu innoverende werkomgeving die onderzoek hoog in het vaandel voert en soepel inspeelt op maatschappelijke evoluties. Daarbij geven we ook voor elkaar, als collega’s, het beste van onszelf. Voor AZ Sint-Augustinus zijn wij op zoek naar verpleegkundigen voor onze kritieke diensten (OK, Spoed, Recovery, Inzo). Momenteel hebben wij vacatures voor (m/v):

Verpleegkundigen OK

voltijds • vast

Functie: Het operatiekwartier is een dynamische werkomgeving waar de patiënt en de patiëntveiligheid centraal staan. Er zijn 16 operatiezalen waar alle disciplines - met uitzondering van cardiochirurgie - vertegenwoordigd zijn. Teams van verpleegkundigen, chirurgen, anesthesisten, logistiek medewerkers en secretaressen werken dagelijks samen tussen 07.00 en 20.00 uur om dit te verwezenlijken. Indien u deel wilt uitmaken van dit team wordt u een opleiding aangeboden van 6 maanden die gecoördineerd wordt door de leidinggevende “vorming en opleiding”. U krijgt een persoonlijk opleidingsplan waar alle kennis en vaardigheden aangeleerd worden, noodzakelijk voor de functie van omloopverpleegkundige. In de praktijk wordt u gedurende deze opleiding door de verschillende teams optimaal ondersteund. Bij een succesvolle beëindiging van de opleiding wordt er de mogelijkheid geboden om te specialiseren binnen één van de verschillende disciplines. In functie van het aanbod kan een bijkomende vorming tot verpleegkundige-instrumentist(e) gevolgd worden. Na de opleiding maakt u deel uit van de oproepbare wacht. Werken op het operatiekwartier is een deel van een persoonlijk en permanent vormingsproces. Er is ook een mogelijkheid om op het OK oftalmologie tewerkgesteld te worden. Profiel: • u behaalde het diploma bachelor verpleegkunde • u behaalde het getuigschrift van de wettelijke opleiding radioprotectie of bent bereid dit alsnog te behalen • u hebt basistechnische kennis i.v.m. werking van apparaten • u bent bereid wachten te doen (ongeveer 1 week op 10, oproepbaar via gsm) • u kunt binnen de 30 minuten in het ziekenhuis aanwezig zijn.

Adjunct-hoofdverpleegkundige OK oftalmologie achtersegment voltijds • vast Functie: Het operatiekwartier oftalmologie achterste oogsegment is een hooggespecialiseerde werkomgeving met internationale uitstraling. U geeft leiding aan een sterk gemotiveerd en gespecialiseerd team van verpleegkundigen. Het operatiekwartier oftalmologie achterste oogsegment omvat 2 zalen en maakt organisatorisch deel uit van een totale capaciteit van 16 operatiezalen. In de praktijk werkt u nauw samen met de 4 collega-leidinggevenden die u in hun deelgebied optimaal zullen ondersteunen. Werken op het operatiekwartier is een deel van een persoonlijk en permanent vormingsproces. Profiel: • u hebt een diploma bachelor of master van verpleegkundige behaald • u behaalde bij voorkeur een bijkomende opleiding leiding geven of bent bereid deze alsnog te volgen • u hebt bij voorkeur kennis en ervaring op een operatiekwartier • u hebt een sterke persoonlijkheid en een dynamische inzet • u kunt mensen en teams enthousiasmeren, ondersteunen en coachen • u hebt leiderschapscapaciteiten en organisatietalent • u bent stressbestendig • u hebt computerkennis • u hebt interesse voor oftalmologie. Sollicitaties met cv en pasfoto kunt u richten aan de personeelsdirecteur, p/a Groep GvA, Sint-Augustinuslaan 20, 2610 Wilrijk. Voor eventuele vragen kunt u e-mailen naar [email protected] Meer vacatures: www.gvagroup.be JOUW GOEDE ZORG L A AT M E N S E N ZICHZELF ZIJN

Groep GvA

Sint-Augustinuslaan 20, 2610 Wilrijk

APR7-G702388B.indd 1

AZ Sint-Augustinus, Wilrijk

Sint-Vincentiusziekenhuis

Campus Sint-Vincentius, Antwerpen Campus AZ Sint-Jozef, Mortsel

Sint-Bavo, Wilrijk

RVT Sint-Gabriël, Antwerpen

De Bijster, Essen

Sint-Camillus Gasthuiszusters van Antwerpen, Antwerpen

4/12/07 5:05:41 PM

Voortgezette opleidingen KATHOLIEKE HOGESCHOOL BRUGGE-OOSTENDE Departement Gezondheidszorg Campus SINT-MICHIEL Spoorwegstraat 12 B-8200 Brugge tel.: +32 50 40 51 20 fax: +32 50 40 51 30

Operatieverpleegkunde Bachelor na bachelor (BaNaBa) 1 ACADEMIEJAAR (of deeltijds over 2 jaar gespreid) = 28 LESDAGEN Door het volgen van deze opleiding kunnen gegradueerde verpleegkundigen en bachelors in de verpleegkunde een WETTELIJK DIPLOMA behalen conform het hogeschooldecreet. Deze opleiding is modulair opgevat en omvat 450u theorie en 450u stage. De theorie wordt gedeeltelijk georganiseerd onder de vorm van afstandsonderwijs. De opleiding kan zowel gevolgd worden door verpleegkundigen uit het werkveld, als door pas afgestudeerden. Deze bachelor-na-bacheloropleiding start op donderdag 27 september 2007.

Postgraduaat 18 LESDAGEN (gespreid over 6 maanden) De opleiding omvat zowel theoretische als praktische lesuren. Na het doorlopen van deze opleiding wordt een getuigschrift "POSTGRADUAAT OPERATIEVERPLEEGKUNDE" afgeleverd. Deze navorming start op donderdag 13 december 2007.

Permanente vormingsdag donderdag 14 februari 2008

Voor concrete informatie: H. Vanden Eeckhoute - [email protected] - tel 050 40 51 69 Brochure + inschrijvingen: H. Descheemaecker - [email protected] - tel 050 40 51 20

25 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI 2007

Voortgezette opleidingen KATHOLIEKE HOGESCHOOL KEMPEN Campus Lier Departement Gezondheidszorg Antwerpsestraat 99, 2500 Lier tel. 03 480 29 10, fax 03 488 15 63 [email protected], www.khk.be

Banaba in de operatieverpleegkunde Doelgroep en omschrijving De opleiding bachelor in de operatieverpleegkunde richt zich tot de bachelors in de verpleegkunde en bachelors in de vroedkunde die interesse hebben in het operatiekwartier als hun toekomstig werkveld. Ze richt zich tevens tot de verpleegkundigen die reeds werkzaam zijn in het operatiekwartier en die zich via deze opleiding verder willen bekwamen en specialiseren. Door de snelle ontwikkelingen op het vlak van chirurgie en anesthesie worden hoe langer hoe hogere verwachtingen gesteld aan het verpleegkundig personeel. Vanuit deze optiek is een permanente bijscholing van de verpleegkundigen op het operatiekwartier een absolute noodzaak. In de opleiding komen de meest recente anesthesietechnieken en chirurgische technieken uitgebreid aan bod.

Inhoud • • • • • •

Verpleegkundige Wetenschappen Anesthesie en specifieke verpleegkunde Gespecialiseerde OK verpleegkunde Stralingsprotectie Klinisch onderwijs Scriptie Met volgende instellingen wordt

Opleidingsduur Voltijds (één jaar) of deeltijds (twee jaar). Een lesdag start om 8.15 uur en eindigt om 17.45 uur.

Wanneer Startdatum: 17/09/07

26 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

VOORTGEZETTE OPLEIDINGEN KHK

Lesdata: 2007: 17-21/9, 24-25/9, 15-19/10, 19-23/11, 17-21/12 2008: 7-11/01, 11-15/2, 22/2, 7/3, 10-14/3, 7-11/4, 5-9/5

Scriptie Alle studenten maken een scriptie met presentatie voor een jury. De deeltijdse studenten maken dit tijdens het tweede deeljaar.

Stages Te volbrengen stages: 450 stage-uren op een operatiekwartier met inbegrip van de recovery of PAZA. Voor de voltijdse studenten wordt de stage geregeld door de opleidingsverantwoordelijke. De studenten doen veertien weken stage op een operatiekwartier in een door hen uit het aanbod gekozen instelling. Met volgende instellingen wordt nauw samengewerkt: UZ Gasthuisberg te Leuven, UZA te Edegem, St-Augustinus te Wilrijk, Imeldaziekenhuis te Bonheiden, St-Maarten te Duffel, St.-Jozef te Mortsel. De vijftiende stageweek doet elke student een kijkstage in een andere instelling. Deeltijdse studenten mogen, indien gewenst, hun stage volbrengen in het ziekenhuis waar ze werkzaam zijn. Voor hen gebeurt de stageregeling in samenspraak met de opleidingsverantwoordelijke.

Blok - Examens De opleiding is verdeeld over twee semesters. De examens vinden plaats op het einde van elk semester.

Inschrijvingsgeld Dit bedraagt 533 euro voor de volledige opleiding (voltijds of deeltijds), inclusief examengeld, exclusief cursussen. Je kan ook per studiepunt inschrijven, per lesdag (30 euro) of per halve lesdag (20 euro). De vermelde bedragen kunnen wijzigen ifv de wetgeving.

Informatie en contactpersoon Nancy Eyer, T 03 480 29 10, [email protected], www.khk.be Uiterste inschrijfdatum: 14/07/07

27 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI 2007

NLBE_BarrierGown_3_210x297.qxd

07-01-26

13.10

Sida 1

Nieuwe BARRIER® operatiejassen. Extra flexibel ontwerp voor prestaties op topniveau.

De nieuwe single-use BARRIER operatiejassen geven u de vrijheid en het vertrouwen om te presteren tijdens de moeilijkste operaties. Een geavanceerd ergonomisch ontwerp, een hoge kwaliteit en ademend materiaal geven u een nieuwe bewegingsvrijheid die u toelaat te opereren zonder belemmeringen. De materialen van de nieuwe BARRIER operatiejassen bieden verschillende bescherming, van een basisniveau, met voorsprong conform aan de standaarden EN13795 & AAMI, tot een geavanceerd niveau voor zeer risicovolle ingrepen. Ontdek een nieuwe vrijheid en flexibiliteit dankzij de BARRIER operatiejassen op www.molnlycke.com

Mölnlycke Health Care NV, Berchemstadionstraat 72, bus 2, B-2600 Berchem. Tel: +32 (0)3-286 89 50. Fax: +32 (0)3-286 89 52 Mölnlycke Health Care BV, Postbus 3196, NL-4800 DD. Tel: +31 (0)76-521 96 63. Fax: +31 (0)76-522 17 82. www.molnlycke.com De naam en het logo van Mölnlycke Health Care alsook het handelsmerk BARRIER® zijn geregistreerde handelsmerken van Mölnlycke Health Care.

Regionale werkgroepen Regio Antwerpen

Regio West-Vlaanderen

Voorzitster: Kristin De Jongh Schildebaan 28 2240 Zandhoven Tel: 03 464 14 14 AZ St. Jozef Zoersel, tel: 03 380 23 30 [email protected]

Voorzitster ad interim: Els Catrysse Ringovenlaan 52 2845 Niel Tel: 03 663 70 51 Eeuwfeest kliniek MKA Antwerpen Tel: 03 240 26 11 [email protected]

Regio Brabant

Regio Oost-Vlaanderen

Voorzitster: Frieda Mathay Broekstraat 11a, 3210 Lubbeek. Tel: 016/348650 [email protected]

Voorzitster: Edith Haemers Kloosterlaan 13 9850 Nevele Tel: 09 371 65 57 AZ.Maria Middelares Gent, tel: 09 260 67 08 [email protected] Greta Pauwels Van Huylebroeckstraat, 2B4 9060 Zelzate Tel: 09 345 62 85 Elizabeth ZH- HH Kliniek, tel: 09 376 05 70 [email protected]

Regio Limburg Voorzitster: Anita Steensels Solterweg 48 3960 Bree Tel: 089 86 51 28 Salvatorziekenhuis Hasselt Tel: 011 28 95 26 [email protected] [email protected]

29 SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

Nationaal bestuur Website: http://www.VVOV.info e-mail: [email protected] Maatschappelijke zetel VVOV Keinkestraat 16, 3600 Genk

Werkgroep HOOP • Patrick Nieulandt Hof van Rietlaan 37, 2640 Mortsel. tel. 03 440 11 96 [email protected] AZ St. Maarten, campus Duffel tel. 015 30 42 60

Rekeningnummer 001-1281906-30 Voorzitter Van Hiel Monique Mechelsesteenweg 340, 2820 Bonheiden, tel.015 55 05 60 Imeldaziekenhuis, Bonheiden, tel. 015 50 53 15 [email protected]

•

Bestuursleden • Chantal Vekeman Assestr. 16 9550 Herzele, Tel: 054 50 25 76 St.lucas Ziekenhuis Gent, tel. 09 224 57 90, gsm: 0496 25 08 03 [email protected]

Ondervoorzitster Chantal De Geyter Aarschotsebaan 153, 1910 Kampenhout tel. 016 65 00 02 [email protected] UZ Gasthuisberg Leuven Secretaris Els Catrysse Ringovenlaan 52, 2845 Niel tel: 03 663 70 51 Eeuwfeest kliniek MKA Antwerpen tel 03 240 26 11 [email protected] Penningmeester Stercq Guy Hoogstraat 159, 2830 Tisselt, tel. 03 886 44 16 [email protected] UZ Brussel, tel. 02/476 31 57, fax: 02 477 89 00 gsm 0496 04 03 37 [email protected] Ledenadministratie Haselaars Marc St. Lodewijkstraat 76, 3600 Genk tel. 089 35 75 35, fax 089 35 75 35 ZOL. Campus St. Jan,Genk tel. 089 32 50 60 [email protected] [email protected]

•

Suzy Kimpen Kruisstraat, 51, 3520 Zonhoven tel. 011 81 10 41 UZ.Gasthuisberg Leuven Tel: 016 34 30 05 [email protected]

•

Glenn Verelst Hagelkruis 36 bus 2, 2990 Wuustwezel tel. 03 297 17 68 AZ KLINA Brasschaat tel. 03 650 52 34 [email protected]

Redactie tijdschrift Haselaars Marc Roncada Claudio

Europese vereniging • Loureiro Maria. Volaardestraat, 75 A, 9200 Dendermonde tel. 052 41 42 92 [email protected] UZ Brussel, tel: 02 477 89 27 •

Ann De Troetsel Helsstraat 66, 2630 Aartselaar tel. 03 887 93 21 [email protected] UZ Antwerpen, tel. 03 821 36 86

Eindredactie Haselaars Marc St. Lodewijkstraat 76, 3600 Genk tel. 089 35 75 35, fax 089 35 75 35 [email protected]

Brigitte Vandewalle Duindistellaan 19, 8370 Blankenberge tel. 050 41 62 61 [email protected] AZ Fabiola ZH Blankenberge, tel. 050 43 49 10

Roncada Claudio Keinkestraat 16, 3600 Genk, tel. 089 30 85 90 [email protected] 30

SCALPEL

-

V.V.O.V. NIEUWSBRIEF

-

APRIL

-

MEI

-

JUNI

2007

een volledig en innovatief gamma voor het operatiekwartier

Laboratoires Lohmann & Rauscher s.a. Rue des Pontons 25 B-4032 Liège (Chênée) Tel.: 04 367 97 11 Fax: 04 367 97 33 [email protected] www.lohmann-rauscher.be

lohmann & rauscher