Samenwerking moet gedragen worden door de hele organisatie. Oorlog in advertentieland met komst HABO-huis-aan-huis-krant

v o o r

o n d e r n e m e n d

l cia pe es m cla Re

M a g a z i n e

T w e n t e

| Twentevisie | Jaargang 13 | Nummer 10 | December 2001 |

Herman Wessels en Jan Smit:

“Samenwerking moet gedragen worden door de hele organisatie” Oorlog in advertentieland met komst HABO-huis-aan-huis-krant Vacature bij circusfestival: directeur met liefde voor het vak Private Banking Van Lanschot wil meer ondernemers als klant Deze maand reclamespecial met nieuwe marketingcampagne Grolsch | Twentevisie | Jaargang 13 | Nummer 10 | December 2001 |

www.cevae.nl

doe de click test

Het regionale job-netwerk

U zoekt in deze regio een kandidaat op MBO, HBO of universitair niveau. En natuurlijk het liefst iemand die uw taal spreekt, waar het mee klikt… Het meest omvangrijke regionaal georiënteerde job-netwerk cevae.nl brengt u in contact met de besten. Snel, met geringe inspanning van uw kant en tegen kosten die u zeker aangenaam zullen verrassen. Testen? Click naar www.cevae.nl of bel met 074 2915555

Colofon

Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente.

Herman Wessels en Jan Smit: sportieve topondernemers

Twentevisie-driebandenspeler Rudolph 2

Ontslaggolf in Twente: recessie of mismanagement?

62

Makelaarsgroep ten Hag 7

Nieuw weekblad HABO steekt Wegener naar de kroon

nadert de absolute top

zeer actief in sportsponsoring

65

Wielrenner Joost Legtenberg 10

verovert Burkina Faso

67

UITGEVER

Blydenstein-Willink na 200 jaar: doorgaan met Verosol en Lakatex

Henk Kerkdijk over personeelsbeleid “Binden en boeien”

Directie Robert Staal

84

Het negende Twente Concert in beeld

Blad manager Anno Oude Engberink Ass. Marion Kosterink

86

E-rena: Syntens start met high-tech Grand Café

Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur) Pascal Jacobs, Bert Eeftink Martin Steenbeeke, Eddy van der Ley Eric Brinkhorst (fotografie)

82

1

Inhoud

MediaSales Nederland bv. Anninksweg 50, Hengelo Postbus 702, 7550 AS Hengelo Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected] Website: www.twentevisie.nl

89

Tien jaar Van Lanschot Bankiers: op zoek naar ondernemers

15

SKT heeft nieuwe website: www.kwaliteittwente.nl

90

Politici misstaan bij Redactie IKT Niko Wind Saskia Rikhof-Slot H.C. de Jonge (fotografie)

1e regionale ondernemerscongres

23

Jan Medendorp Circusdirecteur Bram van der Weide wil afbouwen

25

Secretariaat IKT Hengelosestraat 585 Postbus 5501, Enschede 7500 GM Enschede Telefoon 053 - 48 49 980 / Fax 053 - 48 49 985 E-mail: [email protected] / Website: www.ikt.nl

Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv. Jeroen Achterberg, Lidy Busscher en Aleid Kluivers Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected]

Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv. Postbus 702, 7550 AS Hengelo

Privé-abonnementen Kosten: ƒ75,- per jaar (10 nummers). Opgave: uitsluitend per fax 074 - 250 35 13 of E-mail: [email protected]

Basis lay-out & vormgeving

Beursanalyse en commentaar OBX op de helling

26

DTZ Zadelhoffs Edwin Mulder: “Geen last van teruglopende markt”

31

Reclamespecial met Grolsch, Horneman en Markt & Media

47

Rubrieken/columns Online Strategie

13

Nieuws & Feiten

18

Juridisch Gezien

21

Notarieel Advies

33

Financieel Accent

35

Onroerend Goed

37

IKTvisie op ...

81

Scope

91

IKT Nieuws

91

Twente Agenda

92

TerZake. reclameadvies, Hengelo

Lithografie Laserline, Hengelo

Druk Roelofs, Enschede

Coverfoto Eric Brinkhorst, Beckum De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

Gerben Kuitert is mijn voorganger bij dit blad. Ik heb veel respect voor hem; hij is de bedenker van de uitstekende formule van Memphis. Hij had in die jaren een pen waarop ik jaloers was. Ja, was. Kuitert had goede relaties, een goed journalistiek gevoel en kon uiterst vilein schrijven. Hij werd (hoe erg) chef stadsredactie Enschede van Tubantia. Na een paar jaar vergaderen (dat doen chefs) en nadat de economienieuwshatende hoofdredacteur (Driehuis) weggepromoveerd was, ging Kuitert weer schrijven. Ik vermoedde zware concurrentie voor dit blad. Nou lees ik soms verhalen in de krant die ik ook wel in Twentevisie had willen hebben. Maar erg vaak maakt Kuitert zich er gemakkelijk van af, als het gaat om serieuze verhalen met lastige klanten als Boomkamp, Polman en Gelink. Ik zou niets liever willen dan een verhaal met deze heren. Een goed verhaal wel te verstaan. Maar daar zitten deze cowboys helaas niet op te wachten. Wel op de gemakkelijke telefoontjes/bezoekjes van Kuitert die al zijn scherpheid heeft wegvergaderd in de afgelopen jaren. Het succes van Twentevisie, van De Roskam is voor een niet onbelangrijkheid deel te danken aan de arrogantie, de laksheid van de krant. De politicus, de ondernemer heeft tegenwoordig keus uit verschillende media. Nou en? De adverteerder bleef wel! En daar draait het om bij de krant, bij Wegener. En nou komt er ook een nieuw advertentieblad...

Twente visie. 10/2001

Interview met twee topondernemers annex BVO-voorzitters

Echte liefde Jan Smit, 55 jaar.

2


De inwoner van Ommen stak aan het begin van het seizoen zijn hoofd in een strop door te zeggen dat hij op zou stappen als Heracles de nacompetitie niet zou halen. Typisch Smit. Nooit te beroerd voor een ferme uitspraak en liefhebber van de daaropvolgende belangstelling voor zijn persoon. Dat de Herald Tribune de deurwaarder onlangs als de ‘biggest collector’ van Nederland portretteerde, vat hij op als een soort kroon op zijn werk. Smit groeide op in Almelo waar hij als zoon van een winkelierechtpaar al op pad werd gestuurd om onbetaalde rekeningen te innen. In 1969 werd hij benoemd tot jongste deurwaarder van Nederland, nu is hij de grootste. Geregeld gaat hij zelf nog op stap om een rekening te vereffenen. De sociale vaardigheden die een deurwaarder nodig heeft, komen hem goed van pas in het betaalde voetbal. Want Smit is er inmiddels achter dat het runnen van een voetbalclub lastiger is dan het leiding geven aan een deurwaarderskantoor. “Van hard werken word ik nooit moe,” zei hij eens. Maar inmiddels is hij toch maar korter gaan werken. Voor het geld hoefde hij het toch al niet te doen want enkele jaren geleden verkocht hij zijn zaak aan de Nederlandse Credietverzekering Maatschappij. De tijd die hij nu overhoudt, steekt hij in de club. Als onbezoldigd voorzitter is hij bezig aan zijn vierde, en wellicht laatste, seizoen.

Twee topondernemers die ook een betaald voetbalorganisatie leiden. Herman Wessels (FC Twente) en Jan Smit (Heracles). Twee mannen die zowel qua uiterlijk als gedragingen in niets op elkaar lijken, maar wel goed met elkaar overweg kunnen. De belangrijkste overeenkomst is dat ze beiden financieel onafhankelijk zijn. En dat ze aan de wieg willen staan van een huzarenstukje: innige samenwerking tussen FC Twente en Heracles.

(door Mar tin Steenbeeke en Jan Medendorp)

Herman Wessels (HW): “Ik vind mezelf niet introvert. Ik sta wel wat meer op de achtergrond ten aanzien van de club als mijn collega Jan Smit. Ik ben absoluut geen egotripper. Voor het runnen van de club hebben we deskundige mensen en ik mag het boegbeeld zijn van de club. Ik ben wel eens bij Heracles geweest en als een speler iets niet goed doet, dan zie ik Jan opstaan en schreeuwen. Dat is zijn emotie, hij is voorzitter, dat ben ik ook, hij is ook supporter. Ik ben een wat

‘Ik lig meer wakker van de sportieve malaise bij Twente dan van mijn werk bij Volker Wessels Stevin’

rustiger supporter, ik kijk ook vaak als voorzitter. Als er weer wat gegooid wordt, dan zit ik meteen al aan geld te denken en wat de boete zal zijn. Ik vind dat we beiden geen verstand van voetbal hebben.” Jan Smit (JS): “Ik vind wel dat we er kijk op heb gekregen. Herman stopt net als ik geen vermogen in de club. Dat moet je ook niet doen als voor-

Herman Wessels en Jan Smit:

of schijnhuwelijk zitter. Ik ben gewoon lid van de businessclub, ik heb een reclamebord en dat is het. Als de jongens van Heracles een keer echt goed gespeeld hebben, dan doe ik een keer privé iets in de spelerspot. Maar daar houdt het mee op.”

Emoties HW: “Eerlijk gezegd lig ik meer wakker van de sportieve malaise bij Twente dan van mijn werk bij Volker Wessels Stevin. Daar draait het uitstekend.” JS: “Ik denk dat ik in mijn vak nul emoties heb. Wat ik moet doen, kan ik allemaal emotieloos doen. Het voorzitten van Heracles is een heerlijke tegenpool. En ik vind de omgang met jonge sportmensen fantastisch. Uit mijn werk haal ik overigens net zo veel voldoening als uit mijn voorzitterschap. Nee, het heeft niets met ijdelheid te maken. Ik heb nog nooit een stukje uit de krant geknipt, ik hecht daar helemaal geen waarde aan. Ik draag ook geen ring, ik heb geen horloge, ik heb helemaal niks. Wat ik in mijn eigen vakgebied heb gepresteerd vond ik leuk om dat te bereiken en dat heeft mij veel financiële genoegdoening gegeven. Ik vind het nog steeds een leuk vak. Maar in de sport is een totaal andere dimensie, die vier jaar voorzitter-

‘Als het bestuur en technische staf vinden dat die spelers kunnen komen, komen ze. Dan moet de trainer maar wijken’

schap had ik niet willen missen. Het leiden van een voetbalclub is veel moeilijker dan ik in het begin gedacht had. Ik denk dat het leiden van een machinefabriek drie keer gemakkelijker is dan een voetbalclub.” HW: “Als voorzitter doe je een schat aan ervaring op. Hoe langer je voorzitter bent, hoe beter je wordt, daar ben ik van 

Herman Wessels, 47 jaar. De jongste Wessels is dankzij zijn voorzitterschap van FC Twente broer Dik in bekendheid bijna voorbijgestreefd. Dat was niet de bedoeling toen Herman in 1999 het voorzitterschap accepteerde. Bij gebrek aan een bekwame opvolger van Cees Anker werd Wessels naar voren geschoven. En dat was tegen zijn natuur want de Rijssenaar is geen man die graag op de voorgrond treedt. Van jongs af aan was hij, de jongste uit een gezin van zes, er aan gewend dat oudste broer Dik de eerste viool speelde. Bij FC Twente zag hij zichzelf als een interim-voorzitter maar gaandeweg de rit raakte hij gehecht aan het pluche. Het voorzitterschap van FC Twente combineert hij met een baan als directeur bij het bouwconcern Volker Wessels Stevin. In de bouwwereld is hij, voormalig timmerman en metselaar, ‘autodidactisch doorgegroeid’ tot de directielaag net onder de raad van bestuur en verantwoordelijk voor de Nederlandse bouwactiviteiten. In het betaalde voetbal ontbeert Wessels praktijkkennis. Hij had meer talent voor tafeltennis dan voetbal. Inmiddels zegt de voorzitter van de Raad van Commissarissen van de BV FC Twente, er ‘enige kijk op te hebben’.

3


5

overtuigd. Ja hoor, ik zou ook voorzitter van Heracles kunnen zijn.” JS: “Ik zou geen voorzitter van FC Twente kunnen zijn. Ik moet emotie voor de club hebben.” HW: “Ik heb wel moeite met scheldkanonnades. Aan de andere kant is dat all-in-the-game. Ik denk als ik supporter was en ik zat op Vak P, dat ik dan ook best in staat ben mee te zingen. Ja, mijn zoon staat daar, ik vraag hem wel eens of hij ook meedoet. Hij zegt dan: nee.” JS: “Bij Telstar was ik erbij. Toen kwam die hele meute over het gaas heen toen we met 2-1 vijf minuten voor tijd wonnen. Ik dacht, ik ben straks echt de kop van jut, ik voelde me niet happy. Maar ik zing met alle strijdliederen mee.”

Sponsors HW: “We hebben 600 sponsors ten opzichte van meer dan 13.000 supporters. Het voetbal is voor sponsors een avond uit geworden. Maar ze beleven het anders dan de mensen aan de overkant. In het Diekman zag je hooguit vijf of zes dames lopen. Nu is een kwart van de bezoekers in de businessclub vrouw.” JS: “Ik denk dat in de beleving van de wedstrijd er geen verschil is, de meeste sponsors zijn ook echt supporter van de club.” “Financieel is de wal het schip aan het keren. Het is gewoon niet meer op te brengen. Het gemiddelde salaris is bij Heracles 125.000 gulden. Als ze presteren, dan heb ik geen bezwaar tegen hoge salarissen. Het is marktwerk, allemaal vraag en aanbod. Het probleem is dat je langjarige contracten niet kan aanpassen als het wat minder wordt.” HW: “Als je bedrijfsmatig zou handelen, zou je niet die speler aantrekken, maar bijvoorbeeld extra verwarming op de tribune, maar zo werkt het niet. Het ideaalbeeld is voor

mij de wijze waarop Heerenveen werkt. Dat noem ik bouwen aan een club. Als de supporters roepen om het vertrek van een trainer dan duperen ze op dat zelfde moment hun club op financieel gebied. Want het contract van de trainer moet uitbetaald worden en er moet een nieuwe trainer komen.” JS: “Ik laat me absoluut niet meer door de trainer beetnemen. Vorig jaar heeft Herman mij drie spelers aangeboden, Thijs Houwing, Käre Becker en Pascal de Vries. Voor niets, maar Korbach wilde ze niet hebben. Die zei, ‘wat moet ik met dat spul van Twente’. Dat zou me nou niet meer overkomen. Als het bestuur en technische staf vinden dat die spelers kunnen komen, komen ze. Dan moet de trainer maar wijken.”

er jaarlijks gemiddeld 1,5 doorbreken. We willen dat graag opkrikken met de voetbalacademie. Door samenwerking zouden we met minder elftallen toe kunnen.” JS: “Als de werkgroepen klaar zijn, zetten we twee borden neer. Eén met alle plussen en één met alle minnen. En daarmee gaan we naar de sponsors en supporters. Het merkwaardige is dat bij FC Twente alle supporters er achter staan en bij Heracles roepen ze maar dat ze overgenomen worden. Dat is absoluut niet het geval. Heracles blijft een zelfstandige club en moet gewoon meedraaien boven in de top van de totodivisie en liefst promoveert naar de eredivisie. Ik denk wel dat je moet proberen om één systeem in te voeren.”

Samenwerking Smit heeft ooit gezegd ‘Almeloërs en Enschedeërs, dat kan nooit goed gaan samen’. “De voetbalclubs moeten zelfstandig blijven. Je zou aan een holding kunnen denken op financieel vlak. We hebben werkgroepen ingesteld, die moet je op dit moment niet storen, dat zijn broedende kippen. Die zijn bezig met vragen als kunnen wij op het gebied van spelers, scouting, technische staf, medische staf en met allerlei ander zaken samenwerken.” HW: “Het gaat mij om het Twentegevoel. Nee, niet FC Twente. Ik stel me voor twee regionale clubs die samenwerken. Niks satellietclub. Jan Smit en ik kunnen het wel met elkaar eens zijn, maar moet gedragen worden in de hele organisatie, vandaar werkgroepen. Ik constateer dat FC Twente, Heracles, Go Ahead Eagles, en zelfs Heerenveen hier in de regio scouten. Dat betekent dat in totaal zo’n 200 jeugdspelers opgeleid worden van wie

HW: “Ik vind ook belangrijk dat er eenzelfde technische uitstraling komt. Het moet voor beide clubs een win-win situatie zijn. Dan kun je niet zeggen we gaan op technisch beleid onze eigen gang. Als Heracles een nieuwe trainer aantrekt, dan zal die zich moeten vinden in het technisch beleid van beide clubs.” JS: “Ik ben er inmiddels van overtuigd dat beide clubs op basis van argumenten met elkaar praten en niet op basis van grootte of van macht.” HW: “Nee, maar het is wel laatste kans. Als het nu niet wil, dan is het wat mij betreft over en uit en dan gaan we met een ander club verder.” JS: “Mijnheer Wessels hoeft niet te waarschuwen. Twee jaar geleden liepen de gesprekken met FC Twente mis. Daarna hebben we met twee andere eredivisieclubs gesproken en daar zagen wij helemaal geen voordelen in. Met FC Twente hebben de beste kans. Dat hoop ik oprecht als Tukker.” ■


Commentaar op de economische situatie in Oost-Nederland

Van polder- naar actiemodel 7

Was het toeval? Precies in de week dat op Radio 2 de week van de jaren zeventig werd gehouden, herinnerden reorganisaties en massaontslagen aan de drama’s die zich een kwart eeuw geleden in Oost-Nederland voltrokken. Staat zo’n drama weer voor deur? “Nee,” zegt Jan van der Hel, advocaat en bij faillissementen vaak curator. “In negen van de tien gevallen gaat het om mismanagement, bewust of onbewust.” Toon Verdijsseldonk (bestuurder FNV-Bondgenoten) zegt: “Ja, ook in goede tijden worden er veel managementfouten gemaakt, maar die leiden dan niet tot grote problemen.” Misschien heeft het poldermodel de strijdvaardigheid van de werknemers aangetast. Twentevisie zet de zaken op een rij.

(door Jan Medendorp en Mar tin Steenbeeke)

Bij Rossmark en Howden ging het om strategische concernbeslissingen, bij Union, Polman en Boogaart ging het om misma-

De bedrijven die in de afgelopen maanden arbeidsplaatsen schrapten: Rossmark in Almelo en Oldenzaal 220, Howden in Hengelo 40, Semecs in Almelo 85, Union 140, Brugman Machinefabriek in Almelo 110, TKF 140, AKZO in Hengelo 200, Boogaart in Hengelo 50. Wärtsilä in Zwolle 700, Polman in Enschede 50. Totaal 1800. Deze lijst is niet volledig. En wat de consequenties zijn bij toeleveranciers is ook onduidelijk. Soms gaat het een handjevol banen, soms worden de tijdelijke contracten niet verlengd zoals bij Ten Cate in de textiel: 60 banen, en wat verder van ons bed Ten Cate Enbi in Nuth. FNV Bondgenoten praat een paar keer per jaar met kaderleden van de metaalbedrijven in Twente. Eind november kwamen de kaderleden Texas iNstruments, Pacton, Thales, Holec Holland, Holec HAT, 5M Compagne, Flexovit, Floserve, PSM, Howden, Cirex en Verenfabriek Bakker bijeen. Bij alle bedrijven heeft de leiding aangegeven zich zorgen te maken en zich voor te bereiden op slechtere tijden. Bij zes van deze bedrijven hebben in totaal al tientallen mensen met een tijdelijk contract te horen gekregen dat hun contract niet verlengd wordt.

nagement, onkunde. Dat is (helaas) van alle tijden. Anders ligt het bij de beursgenoteerde bedrijven AKZO en Wärtsilä en in mindere mate Twentsche Kabel. Daar gaat het vooral om het belang van de aandeelhouder, winstmaximalisatie. Deze bedrijven zeggen gedwongen te zijn te reorganiseren om de winsten veilig te stellen. Let wel: er is geen sprake van een eindeloze reeks verliezen en een bodemloze put, maar een teruggang in de winst. Het is verbazingwekkend dat de hogere winsten uit de afgelopen jaren nu niet gebruikt kunnen worden om de teruggang op te

TKF: ook veel banen geschrapt.

vangen. Geen wonder dat werknemers, vakbonden en politici moord en brand schreeuwen. Drastisch ingrijpen als een onderneming slecht draait, is acceptabel. Maar reorganiseren om de winstgevendheid omhoog te tillen staat gelijk aan het tarten van werknemers en overheden.

Wärtsilä Het grootst was de verbazing in Zwolle. Juist op het moment dat de locatie voor het eerst sinds drie jaar winst maakt, kwam de aankondiging van de sluiting. “De afgelopen jaren hadden we begrip 


kunnen opbrengen voor een sluiting, want het ging heel slecht,” zegt CNV-bestuurder Theo Katerberg. “Maar nu niet meer. Dit is pure kapitaalvernietiging van machines en mensen.” Wärtsilä zegt niet anders te kunnen; de overcapaciteit op dieselmotoren voor scheepsbouw en energiecentrales is dertig procent en kan alleen tenietgedaan worden door één van de fabrieken te sluiten. De keuze viel op Zwolle, of eigenlijk op Nederland, want ingrijpen in Frankrijk staat garant voor een groot arbeidsconflict, Finland ligt te dicht bij de moederschoot terwijl Italië volgens Wärtsilä beter in staat is om de Zwolse productie over te nemen dan andersom. Het personeel in Zwolle lijkt strijdvaardig, maar kiest niet voor een keiharde confrontatie: “We richten ons liever op de politiek,” zegt OR-voorzitter Daan Koetzier.

Politiek

niet uit. Annie Schreijer (CDA) vindt dat Zwolle te goed van vertrouwen is geweest. “Omdat het bedrijf zelf ook investeert mogen we het niet hebben over de 14 miljoen van de lokale overheid? Het is wel belastinggeld waar we over praten.” Inmiddels werken rijk en gemeente samen aan een schadeclaim richting Wärtsilä. Het rijk wil iets terugzien van de ruim veertig miljoen ontwikkelingskrediet. Zelfs al zou de rechter een gunstige uitspraak doen, gaan er jaren overheen. “Wij vermoeden dat de Italiaanse overheid een wurgcontract met Wärtsilä heeft afgesloten,” zegt Schreijer. Zij denkt, een tikkeltje naïef, dat door vragen in het Europese Parlement de Italianen schuld zullen bekennen.

Europese ondernemingsraden Volgens Schreijer moet de klok teruggedraaid worden, het vrije markt-mechanis-

overtredingen melden. En Schreijer kan zich beter kwaad maken over de slechte positie van de Europese Ondernemingsraden die de kwaliteit van een papieren tijger hebben. Die hoeven alleen geïnformeerd te worden, terwijl in Nederland adviesrecht en instemmingsrecht duidelijk in de wet omschreven staan. Het Nederlandse poldermodel is ondergelopen door Europese golven van economische eenwording. Fabrieken zijn verworden tot schaakstukken die naar believen opgepakt en verplaatst kunnen worden.

9

Bonden meer invloed Tegen winstmaximalisatie (voor de aandeelhouders) en ongunstige concernbeslissingen zou door bonden en personeel veel harder opgetreden moeten worden. Bij Wärtsilä, Polman en Union was het duidelijk; fabriek dicht en dus had het personeel niets meer te verliezen. Maar als

Diezelfde politici, van minister Jorritsma tot wethouder Baarsma, voelen zich voor schut gezet door Wärtsilä waar de politici onlangs nog te gast waren. “Ik wist van niets,” bekende Jorritsma de Tweede Kamer. “Ik ben met stomheid geslagen,” meldde wethouder Jaap Baarsma aan de Zwolse gemeenteraad. De VVD-fractie in Zwolle verweet Baarsma dat hij geen goede afspraken met Wärtsilä heeft gemaakt naar aanleiding van de investeringen in de Zwolse infrastructuur van 14 miljoen. Los van het feit dat toentertijd niet Baarsma maar de (hoe saillant) VVD’er Van Hasselt verantwoordelijk was, heeft Baarsma gelijk: “Het was een kwestie van vertrouwen, als een onderneming zelf meer dan honderd miljoen gulden investeert, verwacht je niet dat ze een aantal jaren later de stekker eruit trekken.” De Tweede Kamer blinkt vooralsnog ook

‘Het Nederlandse poldermodel is ondergelopen door Europese golven van economische eenwording. Fabrieken zijn verworden tot schaakstukken die naar believen opgepakt en verplaatst kunnen worden’

me waarin de overheid alleen de omstandigheden creëert waarin bedrijven tot wasdom kunnen komen, is volgens haar te ver doorgeschoten. “Je moet iets doen als overheid. We zijn ‘gekke Henkie’ niet.” Dat is een zwaktebod natuurlijk. De open economie moet juist ten volle uitgenut worden. De overheid trekt zich terug en laat het controlerende werk over aan allerlei onafhankelijke instanties met mooie keurmerken. Waarom dan geen Europees instituut oprichten die de afspraken van individuele bedrijven met diverse overheden maken, controleert? Zo’n instelling moet de industriepolitiek van de verschillende landen tegen het licht houden en

het een deel van het personeel treft, houdt iedereen stijf de kaken op elkaar in de ijdele hoop over het hoofd gezien te worden. Tegen foute managementbeslissingen kan in een vroeg stadium worden opgetreden als de OR en de vakbond tenminste enige invloed hebben in een bedrijf. Maar de Polmannen en Meekes (van Boogaart) konden tijden ongestoord hun gang gaan. Bij een faillissement doet de curator altijd onderzoek naar mismanagement. Maar zelfs als het al komt tot een aanklacht zoals bij de Grote Een (dankzij curator Wilderink) is het Openbaar Ministerie kwantitatief en kwalitatief niet bij machte ■ handelend op te treden.

Eerder ten onder aan mismanagement dan aan economische recessie.


10

HABO wordt vanaf april ond er 230.000 huishoudens verspreid

Aanval op Wegener:

Manager / coördinator Jeroen Boll met de dummy van HABO, de advertentiekrant die in april volgend jaar zal verschijnen. Op de achtergrond Robert Staal, directeur van MediaSales Nederland. (Foto: Studio Beerens.)


In heel Twente zal vanaf april volgend jaar het advertentieblad HABO elk weekeinde in de bus rollen. Het blad wordt in full-color gedrukt, in weekendformaat en in een oplage van 230.000 huis-aan-huis verspreid. HABO staat voor Huizen, Auto’s, Banen en Ontspanning/Overige. Het grote geld zal vooral met personeelsadvertenties verdiend moeten worden. Voor de zogenaamde bewaarfunctie is een deal met RTV Oost gemaakt die op pagina twee de programma’s van die week zal laten afdrukken. Er komt geen letter redactionele tekst in. Hoewel de initiatiefnemers het nadrukkelijk ontkennen, is HABO een regelrechte aanval op Wegener, op Tubantia. Oorlog in advertentieland.

Albert Heijn “Als ik mensen vraag wat ze lezen in de krant, is het de voorpagina, sport, regionaal nieuws, politiek. Nooit zegt iemand, ‘ik lees alleen de advertenties’. Terwijl daar de krant wel van bestaat. Albert Heijn heeft de waarde van de eigen advertenties in de landelijke kranten onderzocht en heeft besloten voortaan alleen eigen kranten, folders en magazines te verspreiden.” Een dik pak advertentiefolders van onder meer de Gamma, Kruidvat, Bart Smit, valt elke week bij de mensen door de brievenbus. “Jij gooit het misschien direct bij het oud-papier, maar het blijkt dat heel veel mensen de folders wel lezen, en niet alleen de mensen die minder te besteden hebben.” Staal noemt het medialandschap in Twente met de regionale krant, RTV Oost, De Roskam en Twentevisie compleet. “Vergeet teletekst en internet niet.”

Personeelsadvertenties (door Jan Medendorp)

HABO wil alleen advertenties van bedrijven, winkeliers en ondernemingen.

altijd dus. We garanderen die structurele korting met een accountantsverklaring. Wie nu meegaat, heeft voor altijd een flinke streep voor. En we garanderen die adverteerders ook dat we hoe dan ook een jaar zullen verschijnen.” De achilleshiel van kranten is de verspreiding. Elk weekend moeten er dus 230.000 kranten rondgebracht worden. “De deadline voor adverteerders is vrijdagochtend, daarna wordt hij gedrukt en in het weekeinde separaat rondgebracht. Daarvoor hebben we een eigen verspreidingsdienst. Zonder folders van de slager en de groenteboer. En zelfs met een nabezorg-dienst.”Als manager/coördinator is Jeroen Boll aangetrokken.

11

Internet Internet speelt een belangrijke rol bij HABO, want makelaars of autodealers kunnen zoals gebruikelijk paginagrote advertentieruimte kopen waarin zij hun

oorlog in advertentieland MediaSales in Hengelo is een succesvolle uitgeverij van onder meer Twentevisie en andere bladen. Daarom wordt MediaSales regelmatig benaderd door redacties en uitgevers om ook andere bladen uit te gaan geven. Onder winkeliers en bedrijven bestaat veel onvrede over het advertentiebeleid van de regionale

‘Wie nu meegaat, heeft voor altijd een flinke streep voor’ krant. Dat is bekend, als reactie daarop geeft nota bene het advertentiebedrijf van Tubantia een aantal keren per jaar de bladen Ondernemen en Auto Idee uit. Als bijlage bij de ‘echte’ krant. “De onvrede is niet weggenomen, MediaSales is benaderd door de initiatiefnemers/financiers en de krant HABO is ontstaan. Nee, het wordt geen uitgave van MediaSales, er is een aparte BV, HABO BV, opgericht voor dit advertentieblad,” zegt directeur Robert Staal van MediaSales.

Geen Kleintjes van particulieren. “Je zoekt je laveloos naar een bepaalde advertentie in de krant. Bij ons zijn de vier hoofdrubrieken in katernen met kleur heel duidelijk onderverdeeld. Je slaat dus over wat je niet interesseert.” HABO gokt vooral op de personeelsadvertenties. “Voor een eenmalige personeelsadvertentie in Tubantia full color met 360 mm tarief, en dat is een relatief kleine advertentie, betaal je 11.872 gulden. Diezelfde advertentie kost in HABO 1056 gulden.” Het heeft ook met imago te maken, de kwaliteit van het lezerspubliek van HABO en natuurlijk ook de prijs of bedrijven in grote mate van het nieuwe medium gebruik zullen maken. Bovendien lijkt de economie terug te lopen en komt de nieuwe krant wellicht op een verkeerd moment. “Wij hebben verschillende reclamebureaus in Twente gevraagd wat zij van dit concept vinden. Het verbaasde ons niets dat men zeer enthousiast was, maar het verbaasde ons ook niet dat men zei: ‘breng die krant maar uit en dan zullen wij wel kijken wat wij ermee doen.”

Adverteerders van het eerste uur “We geven de adverteerders van het eerste uur een heel sterke korting. Ja, voor

‘Een personeelsadvertentie in Tubantia full-colour 360 mm, kost 11.872 gulden, in Habo 1.056 gulden.’ huizen en automodellen showen, maar nieuw in HABO is om de vacature slechts met één regel aan te kondigen. “Als je dan een code intikt kom je rechtstreeks terecht bij de desbetreffende vacature. En op de site kun je de vacature dan alle kanten bekijken en alle informatie krijgen die je wilt hebben.” Maar niet iedereen heeft internet. “Als je zelf geen computer hebt met internet, hebben je kinderen het wel of de buren. Je kunt ook terecht in de bibliotheek.” “Iedereen heeft de mond vol van internet, maar het probleem is nog altijd, hoe word ik gevonden op internet. Met deze manier van werken wordt dat optimaal ■ gebruikt, ” aldus Staal.


Projectwebsites U kunt samen met leveranciers en klanten werken aan projecten via internet. Het grote voordeel hiervan is een eenduidige communicatie met alle betrokken partijen, met als gevolg het dalen van faalkosten.

Met name als u werkt in een complexe projectmatige omgeving waarbij u samenwerkt met meerdere leveranciers om een product of project op te leveren. Uw klanten bepalen tot aan het eind toe, samen met uw ontwerpers, het uiteindelijk op te leveren product. U hebt te maken met een scala aan wijzigingen tijdens het project. Deze zullen consequenties hebben voor ontwerp-, inkoop- en productieafdelingen. Het juist communiceren van deze wijzigingen is een moeizaam proces. In deze situatie is structureren van de communicatie en informatieuitwisseling met alle betrokken partijen van essentieel belang. Slaagt u daar niet in dan zult u te maken krijgen met verschuivende planningen, toenemende faalkosten en ontevreden klanten. Projectwebsites kunnen u helpen bij het structuren en uitwisselen van informatie tussen alle betrokken partijen.

Wat zijn projectwebsites en hoe werken ze? Projectwebsites zijn websites die speciaal gericht zijn op het ondersteunen van de communicatiestromen die bij het samenwerken aan projecten of producten vrijkomen. Documenten worden via de website gedistribueerd aan leveranciers of klanten. Het werkt als volgt. Op de website is ruimte gereserveerd voor data. Documenten worden door projectmedewerkers op een beveiligde plek op de websi-

Specifieke branchefunctionaliteit Afhankelijk van de branche waarin u werkzaam bent zult u behoefte hebben aan meer over minder geavanceerde functionaliteit. Voor de zakelijke dienstverlening kunnen we denken aan de volgende functionaliteit:1. Volledige internetfunctionaliteit gebruik makend van browsers, zoekmachines en HTML functionaliteit. 2. E-mail, taakbeheer, agendabeheer en contactpersonenbeheer van het project. 3. Project deelnemerbeheer met toekennen van autorisaties. 4. Document- en versiebeheer. 5. Discussies met de mogelijkheden tot vraag en antwoord. 6. Eenvoudige workflow. Als u werkzaam bent in de bouwbranche dan zult u aanvullende functionaliteit nodig hebben zoals tekeningenbeheer. U

wilt met speciale ‘viewers’ tekeningen kunnen bekijken en op de tekeningen met behulp van ‘notitievelden’ opmerkingen vastleggen voor de overige projectdeelnemers. Bent u werkzaam in de projectmatige productiebedrijven zoals machinebouw, interieurbouw of scheepsbouw dan zult u naast het tekeningenbeheer waarschijnlijk ook het stuklijstbeheer van de tekeningen via de projectwebsite geregeld willen zien. Hebt u enige ervaring opgedaan met projectwebsites dan zullen wijzigingenbeheer met workflow en integratie van de projectwebsite met backoffice systemen wenselijk zijn.

Voordelen van het samenwerken Via internet en een webbrowser hebt u eenvoudig toegang tot gegevens onafhankelijk van tijd en plaats. Het fysiek versturen van documenten is niet meer nodig, alle projectdeelnemers kijken via het internet naar de laatste versie van hetzelfde document. Het autoriseren van documenten zal sneller plaatsvinden door gebruik van workflow. Indien u klanten toegang geeft tot onderdelen van de projectwebsite zal de klanttevredenheid stijgen door de eenduidige communicatie met de klanten en doordat ze het gevoel hebben daadwerkelijk deel te kunnen nemen aan de ontwikkeling van een project. Door het opslaan van alle wijzigingen in de projectwebsite en het structureren van de autorisatie daarop zal de communicatie rondom wijzigingen gestructureerd verlopen. Eenduidige communicatie rondom projecten zal leiden tot het dalen van de faalkosten. Staart u zich echter niet blind op de technische mogelijkheden van producten die in het kader genoemd worden maar start met een pilotproject. Als u de eerste hindernissen in het gebruik hebt overwonnen, dan zult u de projectwebsites, hoe eenvoudig ook, snel gaan waarderen.

13

Column on-line strategie

Wanneer is samenwerken aan projecten via het internet interessant voor u?

te geplaatst. Aan de documenten worden ‘ontvangers’ gekoppeld. De projectwebsite kan daaraan zien wie op de hoogte gesteld moet worden van het feit dat een nieuw document beschikbaar is. De genoemde ‘ontvangers’ worden via de mail op de hoogte gesteld van de aanwezigheid van het nieuwe document. Zij kunnen direct reageren op de inhoud van het document door aan te loggen op de projectwebsite en opmerkingen in een ‘notitie’ aan het document koppelen. De projectverantwoordelijke verzamelt de ‘notities’ en plaatst een nieuwe versie van het document, waarin de laatste wijzigingen zijn verwerkt, op de website. Het versiebeheer van documenten wordt volledig door de website afgehandeld.U kunt de omschreven situatie vergelijken met het via de post versturen van kopieën van documenten aan de diverse betrokken. Zij reageren via de post of fax aan u terug en u maakt een nieuwe versie van het document dat via de post opnieuw verstuurd wordt.

Aanbieders projectwebsites Zakelijke dienstverlening www.projectplace.nl www.opentext.com www.filenet.com

Bouw www.brink.nl www.edificium.com www.lip.nl www.file2share.nl www.smartproject.nl

Projectmatige productie www.ptc.com www.sdrc.com www.matrixone.com www.ugs.com www.ibm.com

Drs. Rob ter Brugge. De auteur is Consulting Partner van de CAPE Groep en deelnemer aan het samenwerkingsverband Online Strategie (www.online-strategie.nl)


Directeur Erik Koning en Ed Kosterink (directeur vermogensadvisering) in de als kool gegroeide vestiging in Enschede. “Nu de zakelijke markt.”

15

Van Lanschot Bankiers werd in 1737 in Brabant opgericht. Het is nog de enige zelfstandige bank in Nederland waarvan de (beursgenoteerde) aandelen voor 12% in handen is van de oorspronkelijke familie. De rest is in handen van een paar grote partijen zoals Delta Lloyd en de Friesland Bank. Pas tien jaar geleden (in oktober 1991) kwam Van Lanschot naar Twente door de overname van De Hoop Effecten. Met drie werknemers werd de markt bewerkt. Het bovenste deel van de markt wel te verstaan, want je moet minimaal een kwart miljoen gulden verdienen (of vermogen hebben) voordat één van de accountmanagers je te woord wil staan. In de afgelopen tien jaar openden meer dan 2000 Twentenaren een rekening bij Van Lanschot. Inmiddels werken er twintig mensen in het oorspronkelijk pand van Baurichter (uit 1932) aan de Hogelandsingel dat onder meer heeft dienstgedaan als rusthuis en onderkomen van de patsers van Robé. De nieuwe uitdaging is de zakelijke markt.

(door Jan Medendorp)

De banken met het grote marktaandeel zijn Rabo en ABN AMRO. Banken die landelijk reorganiseren. De winstgevendheid per klant moet omhoog. Als je alleen een salarisrekening hebt, willen de banken je eigenlijk niet meer in één van hun filialen zien: het gaat om de jaarlijkse

Van Lanschot in Enschede bestaat tien jaar

Private Bank zoekt ondernemers winststijging van 12-15%. Bij de ABN AMRO verdwijnen als gevolg daarvan 6250 banen; met oprotpremie als je voor 15 januari vertrekt. De betrekkelijk nieuwe directeur (Erik Koning) van Van Lanschot in Enschede (sinds 1 september) is ook van Dé Bank afkomstig. “Geen misverstand, ook niet al onze 2000 klanten zijn even winstgevend. Sommige nemen maar één of twee producten af, maar als een klant zich meldt, gaan we om de tafel om te kunnen bespreken wat we voor hem of haar kunnen doen”.

Rendement per klant hoger Breng je niet minimaal een ton aan Euro’s mee, dan word je vriendelijk doch dringend verwezen. “Dan kunnen we niet de toegevoegde waarde leveren die je van ons mag verwachten.” Van Lanschot heeft in Nederland slechts 34 kantoren met een balanstotaal van 10 miljard Euro (waarvan Enschede een half miljard voor zijn rekening neemt). Van de 2000 Twentse klanten heeft bijna een derde (600 klanten) ook de beleggingsportefeuille in Enschede ondergebracht. En die 600 mensen zijn samen goed voor 200 miljoen Euro. Van Lanschot heeft slechts drie kantoren met een pinautomaat. In vergelijking met de grote banken is Van Lanschot een kleine speler,

maar het rendement per klant ligt hoger dan bij de concurrent. In ruil daarvoor heeft de accountmanager veel tijd voor hem en hoeft hij nooit in de rij te wachten voor een loket. Behalve in de Benelux heeft Van Lanschot vestigingen in de belastingparadijzen Zwitserland, Luxemburg, Jersey en Curaçao.

Zakelijke markt Van Lanschot wordt beschouwd als bank voor ‘private banking’. En dat betekent dat de ondernemer voor zijn salaris-, spaar en beleggingsrekeningen en persoonlijke hypotheken bij Van Lanschot aanklopt, maar deze bank over het hoofd ziet bij zijn zakelijke activiteiten. En dat betreurt Koning. “We willen ook voor het middelgrote familiebedrijf, de directeur annex aandeelhouder, wat betekenen. Bij zaken als bedrijfsovernames, waardebepaling van bedrijven, financieringen kan je ook bij ons terecht. Dat is helaas wat minder bekend. Nee, niet voor Philips en Shell, en ook niet voor de bakker op de hoek, maar voor de bedrijven met 50 tot 500 werknemers. Vanuit Twente hebben we het werkgebied tot Apeldoorn en Zwolle, inmiddels zitten we rond de honderd zakelijke relaties. En dat willen we uitbreiden.” ■


Het vernieuwde pand van Auto en Truck Schade’s in Losser.

Auto en Truck Schade’s Hassink BV

18

Nieuws & feiten

in Losser heeft op 2 november jl. zijn vernieuwde pand aan de Broekhoekweg 38 officieel in gebruik genomen. In de nieuwe hal voor bedrijfswagens kunnen aan meerdere vrachtwagens, met lengtes van 20 meter, tegelijk worden gewerkt. Aan de voorkant van het bedrijf zijn nieuwe kantoorruimtes, sociale ruimtes en een vernieuwde receptie gekomen. Tevens heeft er een interne verbouw plaatsgevonden waardoor de routing in het bedrijf is geoptimaliseerd.

Enschede Airport Twente BV wil snel privatiseren. Dit werd medegedeeld op de aandeelhoudersvergadering van 15 november jl. Om de luchthaven financieel gezond te maken en toekomstige investeringen te kunne financieren is een bedrag nodig van circa 15 miljoen gulden. Met het rijk is inmiddels de principeafspraak gemaakt dat ongeveer een derde deel daarvan door het ministerie van Verkeer en Waterstaat zal worden ingebracht, op voorwaarde dat de rest door de regio wordt bijgedragen. De regionale overheden zijn thans voor het overgrote deel eigenaar van de luchthaven. De grootste aandeelhouders zijn de gemeenten Enschede, Hengelo, Haaksbergen, Oldenzaal, de provincie Overijssel en de Kamer van Koophandel.

Tech-Wood Nederland BV in Rijssen is met de ontwikkeling van ‘duurzaam hout’ de winnaar van de Overijssel Innovation Award 2001. Dit maakte juryvoorzitter professor Apers van de Universiteit Twente tijdens de tv-uitzending in het Provinciehuis in Zwolle bekend. Het winnende bedrijf heeft op basis van de traditionele extrusietechniek een geheel nieuwe technologie ontwikkeld waarmee van 70% resthoutvezels en 30% polypropyleen een breed scala aan houtproducten geproduceerd kan worden. TechWood Nederland werd gekozen uit acht genomineerden en ontving uit handen van gedeputeerde Thijs Bennink ƒ 10.000,en een kunstzinnig aandenken.


Op 16 januari a.s. vindt in het Dish Hotel te Enschede een congres splaats over de Vastgoedmarkt in Oost-Nederland.

Voor meer informatie en opgave zie www.twentevisie.nl De Saxion Hogeschool Enschede wil haar succesvolle opleiding ‘Small Business & Retail Management’ vanaf september 2002 binationaal aanbieden in het Wirtschaftszentrum Gronau (WZG). Vanaf die datum kunnen toekomstige ondernemers, startende ondernemers en ondernemende managers in het WZG opgeleid worden. ENOTIS, het binationale hogeschoolcentrum van de Saxion Hogescholen Enschede / Deventer en de Fachhochschule Osnabrück, speelt een toonaangevende rol bij de doorvoering van bovengenoemde opleiding. Het doel van het in 1997 door de ministeries van onderwijs van Nederland en Niedersachsen opgerichte hogeschoolcentrum is een onderwijsgebied zonder grenzen, dat ook de oprichting van binationale instituten omvat. Vijf jaar geleden werd Innofonds Twente BV in Enschede opgericht. Genoemd fonds is een participatiemaatschappij die risicodragend vermogen verstrekt voor de start, doorstart of doorgroei van kennisintensieve innoverende ondernemingen in Twente. Met een fondsomvang van ƒ 25 miljoen investeert Innofonds tussen de ƒ 250.000,- en ƒ 2.000.000,- per bedrijf en verwerft een minderheidsbelang. Op dit moment bestaat de portefeuille uit 23 bedrijven.

De provincies Overijssel en Gelderland willen in Oost Nederland een kritische massa van industriële bedrijvigheid ontwikkelen met een uitstralende werking naar kennisintensieve bedrijven in de hele wereld. In september 2000 hebben zij daartoe het initiatief genomen door NEW Triangle te starten. NEW Triangle is een proces waarin, vanuit speerpunten van de universiteiten van Nijmegen, Enschede en Wageningen, nieuwe en kansrijke combinaties van kennis worden gevormd, die de dragers worden voor nieuwe industriële en maatschappelijke ontwikkelingen. Momenteel worden er programma’s opgezet in het Ondernemingshuis te Enschede om u te informeren en de gelegenheid te bieden te verkennen welke kansen NEW Triangle voor u in petto heeft. Als gevolg van de toenemende terughoudendheid tot investeren door de ICT- en Telecomsector, alsmede verslechterde algemene economische omstandigheden, gaat NV Twentsche Kabel Holding TKH) in Haaksbergen niet langer uit van een ongeveer gelijkblijvend resultaat in 2001 ten opzichte van het voorgaande jaar (EUR 31 miljoen). Verwacht wordt dat de winst uit gewone bedrijfsvoering over 2001 circa 35% lager zal uitkomen in vergelijking tot 2000. Het resultaat voor bijzondere baten en lasten zal daarmee uitkomen op circa EURO 20 miljoen. De gevolgen van de terughoudendheid binnen de ICT- en Telecomsector hebben met name invloed op de bedrijfsontwikkeling binnen de kabelgroep en in mindere mate binnen de technische handelsgroep. De huidige aandeelhouders van Aannemingsmij Olde Rikkert in Oldenzaal, de heren G.J. en L.L.A. Olde Rikkert, en het management van het bedrijf hebben overeenstemming bereikt inzake de overname van de aandelen door het management. Het bedrijf werd in 1940 opgericht en heeft vestigingen in Oldenzaal, Almere, Zwolle, Zeewolde, Harderwijk en Elburg. Naast deze vestigingen behoren een timmerfabriek en een vastgoed ontwikkelingsbedrijf tot de onderneming. De bedrijfsactiviteiten, met een jaaromzet van circa 55 miljoen gulden,

hebben betrekking op utiliteitsbouw, woningbouw, renovatie en onderhoud en projectontwikkeling.

In nauw overleg tussen Vogel Nederland BV en Transportdata AG, is Transportdata Solutions BV opgericht. De kernactiviteiten van laatstgenoemde zullen bestaan uit levering en doorontwikkeling van systemen voor rit-/rijregistratie, communicatie, plaatsbepaling en bewaking. Transportdata AG is onderdeel van de Kayser-Threde groep, een onderneming met 225 medewerkers en een jaaromzet van 48 miljoen Euro. Kayser-Threde is actief op terreinen van ruimtevaart, verkeer en milieu.

Edel Grass, Thiolon Grass/Koninklijke Ten Cate en Rubber Recources zijn de partners waarmee Ajax en Amsterdam ArenA een samenwerkingsverband zijn aangegaan voor het kunstgrasproject. Einddoel van het project is de Amsterdam ArenA te voorzien van een kunstgrasveld dat minimaal de kwaliteit heeft van natuurgras. Begin november 2001 heeft de van origine Almelose onderneming Van Dijk Verf een nieuwe vestiging aan De Bolder in het Friese Drachten. Deze vestiging gaat tevens dienen als hoofdkwartier van het groothandelsbedrijf. Van Dijk Verf heeft verder filialen in Almelo en Arnhem. Deze nieuwe start is een direct gevolg van een ingrijpende managementwisseling. Op 1 april jl. werd de leiding van het bedrijf overgenomen door de nieuwe algemeen directeur, de heer R. Keuning. Met zijn aantreden werden naast plannen voor een nieuwe

Van Dijk Verf heeft een nieuwe vestiging in Drachten.

vestiging in Drachten ook besloten de Almelose vestiging begin 2002 te verhuizen naar een nieuw pand en de bestaande locatie in Arnhem te upgraden. De Raad van Toezicht van de Saxion Hogescholen heeft mevrouw drs. A.M.L. van Dalen en de heer drs. J.W. Boomkamp per 1 januari 2002 benoemd tot lid van de

Raad van Bestuur van de Saxion Hogescholen. Met deze benoemingen zal de Raad van Bestuur vanaf 1 januari 2002 weer volledig zijn. Naast de benoemden bestaat de Raad van Bestuur uit de heer mr.drs. C. Boom (voorzitter) en de heer drs. M.F. Koeman (vice-voorzitter). De heer drs. R.J. de Goede zal de Raad van Bestuur in 2002 verlaten. Twaalf jaar geleden startte Gullimex BV in Oost-Nederland met het in de markt zetten van ARCHIE een CRM product voor marketing en verkoop. In 2002 gaan zij met dit product de Duitse markt op. Voor een betere profilering is besloten de Archie-activiteiten uit Gullimex te halen en te verzelfstandigen. Hiervoor is onlangs Ceréma opgericht. In het provinciehuis van Overijssel werd op 15 november jl. het Europese RIS+ Innovatie Congres gehouden. Het congres vormde de afronding van de Regional Innovation Strategy (RIS+) dat moet zorgen voor een verdere verdieping en uitvoering van de regionale plannen op het gebied van innovatie. Het congres bestond uit drie onderdelen. In het eerste deel stond de discussie over innovatie centraal. Een internationaal gezelschap van ondernemers en deskundigen ging hier met elkaar in discussie. Daarna werd het convenant ‘samenwerking in de regio’, waar de provincie Overijssel, de Ontwikkelings- en Investeringsmij voor Overijssel (OOM) en Syntens naar streven, ondertekend. Het derde deel bestond uit een live tv-uitzending waarin de winnaar van de Overijssel Innovation Award 2001 bekend werd gemaakt. De Provincie Overijssel heeft het bureau Royal Haskoning gevraagd onderzoek te doen naar de mogelijke locaties waar groot- en kleinschalige toepassing van windenergie mogelijk is. De landschappelijke inpassing is daarbij leidend. De resultaten van het onderzoek werden op 22 november jl. besproken met vertegenwoordigers van gemeenten, natuurorganisaties, andere instellingen en particuliere initiatiefnemers tijdens een bijeenkomst in het provinciehuis. Hun inbreng tijdens de discussie wordt door het provinciaal

bestuur meegenomen in de afweging die gemaakt moet worden in het kader van de herziening van het streekplan. Per 1 november zijn alle elektrotechnische installatiewerkzaamheden van Electro Bleijenberg Losser BV overgenomen door Elektrotechnisch Bureau H.F. Hillen BV gevestigd op het Euregiopark te Enschede. Hillen BV realiseert, met 100 medewerkers, enerzijds grootschalige projecten zoals ziekenhuizen, verzorg-/verpleegtehuizen, winkelcentra en industriële complexen en anderzijds kent zij een Service, Onderhoud en Storingen (SOS)-afdeling. De aandrijfspecialisten Spit Elektromechanica in Almelo en Koning Elektromechanica in Apeldoorn gaan samen verder onder de naam Spit Elektromechanica. De bekendmaking valt samen met de toetreding tot het Drives Alliance Partners Programma van ABB. Spit Elektromechanica brengt een compleet programma producten op het gebied van de aandrijftechniek zoals motoren, DC- en AC-aandrijvingen etc., voert automatiseringsprojecten uit en is actief op het gebied van reparatie en onderhoud. Het Drive Alliance Partner Programma van ABB is een nieuw verkoop- en servicenetwerk op het gebied van totaaloplossingen op aandrijftechniek.

19

Nieuws & feiten

Op 31 oktober jl. werd in het Ondernemingshuis Twente in Enschede een intentieverklaring tussen het Ministerie van Verkeer & Waterstaat en de OOM (Ontwikkelings- en Investeringsmij voor Overijssel) ondertekend. Deze geeft aan dat de OOM als intermediair zal optreden tussen bedrijven die meedoen aan een samenwerkingsproject om het goederenvervoer in Twente te verbeteren. Het project, dat meerdere jaren duurt, moet leiden tot een besparing van kilometers, een vermindering van uitstoot van uitlaatgassen en een reductie van transportkosten.

H.F. Hillen heeft een deel van Electro Bleijenberg Losser overgenomen.

Innofonds Twente B.V., een participatiemaatschappij die risicodragend vermogen verstrekt voor de start, doorstart of doorgroet van kennisintensieve innoverende ondernemingen in Twente, heeft voor het eerst sinds zijn bestaan sinds 1996 een fraai geïllustreerd jaarverslag in de openbaarheid gebracht. Innofonds heeft een fondsomvang van ƒ 25 miljoen en investeert tussen ƒ 250.000,- en ƒ 2.000.000,- per bedrijf en verwerft een minderheidsbelang. www.twentevisie.nl, de website van dit magazine, kent sinds enige tijd een nieuwe rubriek, Expo Center Nieuws. Daarop zijn alle wetenswaardigheden te vinden van de belangrijkste beurzen en evenementen voor de zakelijke markt. Op dit moment worden de beurzen Euregio Business en ICT in Business uitgelicht. ■


ZZP-ers, haken en ogen aan overeenkomst van opdracht

In het Nederlandse arbeidsrecht kennen wij drie manieren om voor iemand te werken: 1. de arbeidsovereenkomst; 2. het aannemen van werk; 3. de overeenkomst van opdracht. De kenmerken van een arbeidsovereenkomst zijn het betalen van loon, een gezagsverhouding en de verplichting om persoonlijk arbeid te verrichten. Bij de andere twee arbeidsvormen ontbreekt tenminste één element. De essentie van aanneming van werk is dat de aannemer tegen een bepaalde prijs een bepaald stoffelijk werk tot stand brengt. De aannemer krijgt een opdracht, bijvoorbeeld de bouw van een garage of het schilderen van een gebouw en heeft bij het uitvoeren van die opdracht een vrijheid om het project naar eigen inzicht uit te voeren. Hierbij gaat het dus doorgaans om duidelijke projecten en zal de juridische status niet zo’n probleem zijn. Bij de derde categorie, de overeenkomst van opdracht, ligt dat anders. Dit is eigenlijk een restcategorie en als er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst of het aannemen van werk, wordt het in het vat van de overeenkomst van opdracht gegoten. Veel ZZP-ers zijn op deze basis werkzaam, ten minste dat denken partijen. Maar hoe zit het als een werknemer wordt ontslagen en daarna als zelfstandige op projectbasis bij dezelfde werkgever kan komen werken? Of de eigenaar die zijn bedrijf verkoopt en vervolgens een managementovereenkomst sluit met zijn oude bedrijf? Of een advocaat die lessen recht verzorgt bij de Hogeschool Enschede? Bij de beoordeling of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst van opdracht, is de feitelijke situatie doorslaggevend. Gekeken wordt onder andere naar de bedoeling van partijen, de wijze van betaling, de mate waarin de opdracht-

nemer in een bedrijf geïntegreerd is, de vrijheid die de opdrachtnemer heeft om het werk naar eigen inzicht uit te voeren. Er is niet één gegeven doorslaggevend. Het geheel wordt beoordeeld.

Verschillende rechters verschillende zinnen Een extra complicerende factor is dat er drie rechters zijn die zich kunnen gaan bemoeien met de vraag of iemand werkt als ZZP-er: 1. de civiele rechter; 2. de belastingrechter; 3. de bestuursrechter (bij geschillen over werknemerspremies). De burgerlijke rechter zal geneigd zijn wat meer te kijken naar de bedoeling van partijen terwijl de bestuursrechter alleen kijkt naar de feitelijke situatie en al gauw aanneemt dat de aannemer verplicht verzekerd is voor de werknemersverzekeringen. De belastingrechter zit daartussenin.

Gevolgen van foute benoeming De gevolgen van een foute benoeming zijn aanzienlijk. Als iemand ‘promoveert’ van opdrachtnemer tot werknemer, kan hij aanspraak maken op alle voordelen van het werknemersschap. Hij kan bijvoorbeeld vakantiegeld vorderen en uitbetaling van niet genoten vakantie- of ATV-dagen. De belastingdienst kan bij de werkgever aankloppen voor achterstallige loonbelasting en het LISV (de vroegere bedrijfsvereniging) voor de werknemerspremie. Belasting en premies die in de regel door de opdrachtgever betaald moeten worden, kunnen niet op de opdrachtnemer/werknemer verhaald worden, tenzij partijen dit vastleggen in een overeenkomst.

Verklaring arbeidsrelaties/ zelfstandige verklaring De ZZP-er kan bij de belastingdienst een verklaring arbeidsrelatie vragen. De aanvrager verzoekt de belastingdienst daarmee vooraf een oordeel te geven over zijn fiscale positie. De bedoeling daarvan is dat de opdrachtgever en de opdrachtnemer niet voor verrassingen komen te staan. Het is de bedoeling dat met ingang van 1 januari 2002 de verklaring ook het LISV bindt. Toch biedt het hebben van een verklaring arbeidsrelatie geen zekerheid. De belastingdienst gaat namelijk af op de feiten en

omstandigheden zoals die door de aanvrager worden verstrekt. Het kan echter zijn dat die gegevens niet juist zijn of de feitelijke situatie gaandeweg is gewijzigd. De belastingdienst kan dan alsnog beslissen dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst met alle gevolgen van dien.

Ontslag Een overeenkomst van opdracht kan worden gesloten voor bepaalde of onbepaalde tijd. In het laatste geval kan de overeenkomst niet zomaar beëindigd worden. Op grond van art. 6 BBA moet er een ontslagvergunning gevraagd worden. Ook de rechter kan de overeenkomst van opdracht beëindigen. In dat geval is de rechtbank en niet de kantonrechter bevoegd. Bij een ontbinding van een arbeidsovereenkomst kent de kantonrechter vaak een vergoeding toe op basis van de zogenaamde kantonrechtersformule. Hoewel de overeenkomst van opdracht daar niet in wordt genoemd, kan de rechter bij de beëindiging daarvan toch een vergoeding toekennen, zeker als er sprake is van een langdurige relatie.

Vermijden van problemen Hoe kan worden voorkomen dat een overeenkomst van opdracht wordt gezien als een arbeidsovereenkomst? Antwoord: sluit een duidelijke overeenkomst en voorkom dat de opdrachtnemer binnen het bedrijf als een gewone werknemer wordt beschouwd. Belangrijk is bijvoorbeeld om in het contract op te nemen waarom er een overeenkomst van opdracht wordt gesloten. Daarnaast dat er bijvoorbeeld per drie maanden of per half jaar wordt betaald op basis van declaraties die de opdrachtnemer opstelt. Vermijdt arbeidsovereenkomstige termen zoals: vakantiegeld, vakantiedagen enz. De praktijk is echter veel belangrijker. Geef hem / haar een duidelijke taak, geen vaste parkeerplaats, neem de naam niet op in de interne telefoonlijst. Kortom, voorkom dat de ZZP-er een werknemer wordt.

S.H.G. Swennen Jacobs Kranenburg advocaten Almelo

21

Column juridisch gezien

Het begrip ZZP-er (zelfstandige zonder personeel), kennen wij al sinds jaar en dag maar staat de laatste tijd weer in de belangstelling. ZZP-ers kennen wij onder allerlei benamingen zoals freelancers, invallers, oproepkrachten enz. De naam die aan de overeenkomst wordt gegeven, is niet belangrijk; het gaat om de inhoud en de invulling van de functie.


Eerste Regionaal Ondernemers Congres bij Van der Valk

Kritiek op trage politiek en gesloten lobby-circuits 23

Een congres speciaal voor (startende) directeur-eigenaren van bedrijven. Naast de vaste kern ambtenaren, secretarissen en directeuren van de Kamers van Koophandel, Syntens, Regio Twente, Overijsselse Ontwikkelingsmaatschappij en de sponsorende organisaties (ING, MKB) zaten er een honderdtal bij Van der Valk in de zaal. De workshops ’s middags waren een succes omdat daarvoor goede mensen als Eric Nijkamp, Henny ten Hag, Rein Sanders, Joop van Keulen en Ruth Semmekrot waren uitgenodigd. Het blijft een raadsel waarom dit soort congressen moet worden opgesmukt met nietszeggende politici die hun teksten voorgekauwd krijgen.


De Hengelose wethouder Theo Huitink (CDA) maakte als portefeuillehouder Economische Zaken van de Regio Twente een karikatuur van zichzelf, daarbij geholpen door dagvoorzitter Han Pape (hoofdredacteur van De Roskam). Huitink probeerde goede sier te maken over de rug van de mensen (zoals Henk Bolk) achter de waterterminal in Hengelo. Het succes is eerder ondanks de politiek dan dankzij types als Huitink die verder wat algemeenheden debiteerde. Het is niet slecht voor Hengelo en de politiek in zijn algemeenheid dat Huitink na de verkiezingen niet terugkomt.

Ambtenaar die hard loopt ‘De politiek doet niets’. Dat was veelgehoorde kritiek tijdens het plenaire gedeelte. Een man die nooit wat terughoort op zijn vragen en ideeën en om een turbo-aansluiting vroeg bij de overheid, kreeg de lachers op zijn hand. Het was bijna gênant om te zien hoe Huitink hulpeloos ten onder ging. Met die aantekening dat veel ondernemers informatie niet of nauwelijks lezen, druk zijn met

hun eigen bedrijf en pas in het geweer komen (bijvoorbeeld bij het afschaffen van subsidies of investeringspremies) als het te laat is. De dolksteek voor Huitink kwam van Aldo van der Laan die zijn betoog begon met het verhaal dat hij dankzij een ambtenaar in Almelo van Den Haag naar het oosten kwam. “Hij liep zijn benen uit zijn gat voor ons bedrijf. Daarna heb ik zulke mensen bij de overheid nooit meer meegemaakt.” Verder ook kritiek aan het adres van de bestaande netwerken die nauwelijks nieuwe ondernemers toelaten. En al helemaal niet op sleeptouw nemen. “Dat heb ik nooit gemerkt,” pareerde Henny ten Hag van het gelijknamige makelaarskantoor. “Toen ik 20 jaar gulden voor een gulden mijn partner uitkocht, zocht ik relaties, netwerken en ik ben toen in het kerkbestuur begonnen. Later werd ik ook voor andere dingen gevraagd. Ik heb niet de indruk dat we nieuwe ondernemers links laten liggen.”

Site In één van de workshop gaf Ruth Semmekrot van Semmekrot Van Drooge communicatie-advies (Delden) een aardig verhaal over de wijze waarop je internet in je communicatie kunt gebruiken. Geen commercieel verhaal, maar haar eigen ervaringen over wat er komt kijken bij het maken van een eigen interactieve internetsite. “Dat heeft ons een halve ton gekost. Dankzij subsidies via Syntens kregen we de helft terug. Syntens gaf ook tips over goede webbouwers. Klanten van ons kunnen per e-mail aangeven dat ze een nieuw product hebben en dan maken wij daarover een persbericht dat we naar wens van de klant naar diverse media kunnen versturen.” “Verder hebben we het hele archief van de klant op het net dat ze via een eigen login-code kunnen bekijken. En we hebben een elektronisch prikbord ontwikkeld voor vacatures in de mediasector. Mensen kunnen hun CV achterlaten en bedrijven kunnen neuzen voor voorlichters en dergelijke.” ■

Ruth Semmekrot vertelt haar eigen ervaringen over de bouw van een eigen site aan directeur-ondernemers.


Bram van der Weide zoekt jonge opvolger met gevoel voor circus

Jongleren met marges Het circusfestival in Enschede gaat alweer het zesde jaar in. Directeur Bram van der Weide is uit de schulden, hij heeft in de afgelopen jaren zelfs een klein winstje kunnen maken waardoor er een potje van circa 20 mille is gemaakt om tegenvallers op te vangen. Van verzadiging van de markt heeft hij nog weinig gemerkt. Er zijn al zes voorstellingen uitverkocht. Vorig jaar boekte hij een record met 30.000 bezoekers waardoor 92% van de plaatsen was verkocht. De finale is dit jaar op 30 december. “Dan ronden we alles af, dan hebben we nog niets met de Euro te maken, dan zit je met de kassa, tickets, hotelreserveringen, je moet alles omzetten.” Van der Weide is inmiddels 55 jaar. Hij wil afbouwen. De tenten neerzetten, tribunes huren, olie bestellen, verwarming regelen en noem maar op, daarvoor bestaan draaiboeken. “Daar zijn sjablonen voor. Ik ben al heel lang op zoek naar een jonge vent die begrijpt dat dit een vak is waar je niet over uren praat, maar over mensen en projecten.”


“Ik heb een weddenschap met de man van de publiekscatering. Ik denk dat hij dit jaar een topomzet zal draaien, de mensen moeten toch van hun guldens af,” lacht Van der Weide, die niet echt een verklaring voor zijn circussucces kan geven. Het goedkoopste kaartje kost 27,50 gulden. Toch een hoop geld. “Hoe kom je daar nou bij? Als je het vergelijkt met andere circussen of met de bioscopen, dan is onze prijs helemaal niet zo hoog.” Het aantal sponsors, bedrijven die met geld of materiaal helpen, is met 80 onveranderd hoog. De begroting is ongeveer 1,2 miljoen gulden. Als het loopt zoals hij verwacht, blijft er dit jaar zestig- tot tachtigduizend over. Voor de reserve. “Ik heb nog wel eens nachtmerries van het eerste jaar, toen het zo steenkoud was. Want de marges zijn zo klein.” Hij geeft het voorbeeld van de dieselolie waarvan hij 30.000 liter gebruikt. Hij heeft gebudgetteerd 1,26 gulden per liter (prijs van vorig jaar), maar inmiddels kost een liter negen dubbeltjes. “Voor hetzelfde geld was het 1,50 geweest. De gages

25

kan je redelijk inschatten, maar de vliegprijzen weer niet. “Er komen dit jaar achttien Russen, voor 277 dollar per ticket van Moskou naar Nederland. Maar de terugreis is een crime. Ik heb een datum nodig voor het visum en ik wil weten wat de kosten zijn. Ik hoorde net dat die tickets dan 415 dollar kosten.”

‘Ik heb nog wel eens nachtmerries van het eerste jaar, toen het zo steenkoud was’ Jongleur Die artiesten hebben rekwisieten die met de vrachtwagen moeten worden ingevoerd. Als ik niet uitkijk, wordt mij door die transporteur in Moskou een oor aangenaaid. Die gasten verdelen daar de vracht, een ander hoef ik niet te bellen, want die rekent dan een nog hogere prijs.” Het is een spel, maar wel een spel dat op het scherpst van de snede wordt gespeeld. Het eerste jaar bouwde Van der Weide een schuld op die pas de laatste jaren is weggepoetst. “Ik weet

zeker dat het festival net als de Military wel 25 jaar meekan. Maar als ik er nog een keer geld bij moet leggen, dan stop ik er gewoon mee. Dan doen we blijkbaar iets niet goed. Dan stop ik.” Maar ook als er de komende jaren winst gemaakt wordt, houdt het voor Van der Weide een keer op. “Ik vind het programma maken het allerleukste. Ik zie mezelf als de voetbaltrainer die van de spelers een elftal maakt. Ik moet er een mooie show van maken. Ik zoek een opvolger, maar niet een evenementenbureau. Ik zoek iemand die weet wanneer je een schouderklopje geeft en wanneer je iemand de huid moet vol schelden. Iemand die weet dat als een jongleur de eerste knots laat vallen, je dan beter met het nummer kunt stoppen.” Van der Weide is een prater, een man vol anekdotes, komt dan met het verhaal over Rosalie, de dochter van Sjoukje Dijkstra. Die heeft een koeiennummer. “Die koeien kunnen niet veel, die maken een rondje. Ik zeg, we maken er een nummer van met lama’s en paarden. Met verbazing zag ik in De Telegraaf een verhaal over Sjoukje Dijkstra en die zegt nota bene op de pagina van Henk van der Meyden dat ze bij mij in het circus komt. Die Van der Meyden zal wel iemand vreselijk op zijn kloten geven, want Van der Meyden schrijft normaal alleen over zijn eigen Chinese Staatscircus.” ■

Bram van der Weide: “Als ik er nog een keer geld bij moet leggen, dan stop ik er gewoon mee.”


Overijsselse Beursbedrijven Index (OBX) op de helling

Beleggers ten onder aan 26

De heer Gernaat uit Holten (links) voorspelde dat de AEX in november zou stijgen tot 511, op 27 november stond de AEX op 507 punten. En daarmee won Gernaat het flesje wijn dat hij overhandigd kreeg van Sjoerd van Es van de Rabobank Twente tijdens de opname van Memphis.


Nieuwe beurssystemen en een zwakke, onzekere economie op de drempel van 2002. Teleurstellende bedrijfswinsten, saneringen, stijgende werkloosheid en geen vertrouwen van de consumenten in de naaste toekomst. En juist in deze tijd loopt de beurs toch op. “Dat komt omdat de beurzen vooruit lopen op de ontwikkelingen en toch verbeteringen verwachten als gevolg van de wereldwijde rentedalingen in Amerika en Europa. En aangezien ook de inflatie daalt als gevolg van de sterk gedaalde olieprijs, zijn er voldoende aanknopingspunten voor een economisch herstel in 2002,” verklaart Sjoerd van Es, beleggingsadviseur van de Rabobanken Twente. “Het belangrijkste is het consumentenvertrouwen.” Verder het verhaal van een daytrader.


In november stonden de technologieen telecomaandelen in de belangstelling. De nieuwe KPN-topman Scheepbouwer pakte de zaak voortvarend aan, nadat voormalig minister Wijers bevestigde dat KPN minimaal tot 2004 op ‘intensive care’ blijft liggen. Er kwam een loonoffer en er volgde een emissie die vijf miljard Euro opbrengt om de schuldenlast te verlagen. “Het is een goed begin. Ja, die optieregeling kan Scheepbouwer veel geld opleveren, maar het is ook een signaal dat hij er van uitgaat dat de koers aantrekt. En dat is goed voor alle aandeelhouders. De KPNkoers werd ook geholpen door meevallende cijfers van het Britse Vodafone en het Spaanse Telefonica,” aldus Van Es.

Nieuwe beurs Op 29 oktober is de Amsterdamse beurs overgeschakeld naar de Euronext. Daarmee is een belangrijke stap gezet naar het ontstaan van de grootste effectenmarkt van Europa met één gecombineerd handelssysteem, één marktmodel en één set handelsregels. Volgens het nieuwe beurssysteem worden vanaf 7.00 uur ’s och-

tends al adviesprijzen afgegeven (geen handelsprijzen), om 9.00 uur vindt de openingsrotatie plaats en de openingskoersen verschijnen. Het nieuwe systeem accepteert alle orders die binnen een bepaalde marge rond de dan geldende bied-laat prijs worden ingelegd. Als een order in het systeem wordt gelegd die buiten deze marge ligt, krijgt het fonds de status ‘freeze’ en de opgegeven order wordt automatisch geroyeerd. Daarna volgt er een nieuwe adviesprijs en de handel wordt hervat. Op Euronext Amsterdam zijn 24 zogenaamde Liquidity Providers (LP’s) actief. In de Euronext 100 Index staan Nederlandse bedrijven zoals Koninklijke Olie en Philips genoteerd. ‘’Die bedrijven hebben die providers niet nodig, daar kan continue in gehandeld worden. Van de overige beursgenoteerde ondernemingen hebben 107 bedrijven één of meer van die providers gecontracteerd om de verhandelbaarheid van hun aandelen te bevorderen. De pijn zit hem vooral bij die bedrijven die geen provider hebben ingehuurd en die afgelopen jaar minder dan 5000 transacties in het centrale order-

hebberigheid boek in de dubbeltelling hadden. Deze aandelen zullen tweemaal per dag (om 10.30 en 16.30 uur) worden verhandeld via het zogenaamde veilingsysteem.’’ Het gaat dan om 33 binnenlandse fondsen waaronder Blydenstein Willink, Van Heek Tweka, Textielgroep Twenthe, Vredestein en Reesink. “De handel in deze fondsen was al niet groot en ik denk dat het verder opdroogt. En in dat kader kun je je afvragen of de OBX die voor de helft uit zogeheten veilingfondsen bestaat, nog wel bestaansrecht heeft,” vraagt Van Es zich af. In de komende maanden neemt de redactie een beslissing over de toekomst van de OBX.

Daytrader Toch zijn er mensen die in een moeilijke markt toch dagelijks geld kunnen verdienen, zoals Rob die niet met naam en toenaam in Twentevisie wil. Rob handelt in aandelen en in daarvan afgeleide producten zoals opties en futures. Hij koopt via een zogeheten broker (makelaar) op de beurs en verkoopt nog dezelfde dag met winst of met verlies. Het is een heel spannende bezigheid, waarvan de uitkomst binnen enkele uren duidelijk is. Om te kunnen daytraden is het noodzakelijk dat de koersen bewegen. Daytraden is dus iets anders dan beleggen. Beleggers kopen of verkopen aandelen met het oogmerk ze langer te houden. Daytraders zijn beroepsdaghandelaren of gepassioneerde hobbyisten. Voor de fiscus maakt dat een groot verschil. Een beroepshandelaar moet over zijn winst inkomstenbelasting betalen, voor de particuliere belegger en de hobbydaghandelaar is de koerswinst onbelast. Een economische opleiding en 25.000 gulden zijn genoeg om te beginnen met daytraden. Met een reserve om je eigen blunders te kunnen financieren. “Ik heb mijn verliezen kunnen financieren met wat ik op de beurs had verdiend. Maar per saldo verdien je dan niks. Ervaring is de belangrijkste leerschool voor een daytrader. Minstens vijf jaar, liever tien. Daytraden is daarom geen sport voor jongelui, maar eerder een ouwe herensport.” Het per jaar verdubbelen van het bedrag waarmee je handelt, is volgens Rob haalbaar. De internetsites die hij aanbeveelt zijn: www.aex.nl; www.iex.nl en www.investtech.com.

CNBC Rob haalt zijn informatie binnen via een schotelantenne. Daarmee plukt hij zijn broodnodige koersinformatie en nieuws uit de lucht. Een deel van die informatie is ‘real time’, dus zonder vertraging. Daarvoor betaalt hij op jaarbasis een kleine 20.000 gulden. Andere informatie is vrij verkrijgbaar. Van achter zijn bureau houdt Rob drie schermen in de gaten. Eén is een simpel tv-toestel, waarop permanent de Amerikaanse financiële tv-zender CNBC te zien is; het programma Squawk Box vindt hij het meest interessant, dat is het ontbijtprogramma voor Amerikanen waarin alles wordt besproken dat die dag op de Amerikaanse beurzen van belang zal zijn. Het tweede scherm op het bureau toont informatie van het internet. Het derde scherm staat niet voortdurend aan. Het toont onder meer koersinformatie van de beurs in Frankfurt. Rob noemt zijn activiteiten ‘een uit de hand gelopen hobby waar je veel geld in moet steken. Maar het geeft een geweldige kick’. Zijn dag begint steevast om acht uur in bad. Met het financiële katern van ’s lands grootste ochtendblad en met het Financieele Dagblad. Zodra hij beneden is, zijn er koffie, sigaretten en CNBC. Voordat de beurs open gaat heeft hij zijn eerste telefoontje naar ‘Amsterdam’ al gedaan. Opinies afstemmen met zijn ‘sparring partner’. Om negen uur heeft hij ‘het huiswerk gemaakt’ en zijn plan getrokken. Hij kijkt eerst hoe Amsterdam opent. In het eerste halfuur tekent zich de markt af en besluit hij al dan niet een transactie te doen. Gemiddeld gebeurt het eens per week dat hij geen 

29

transactie doet. “Dan is het gewoon mijn dag niet. Als ik geen visie heb, dan handel ik niet. Hebberigheid wordt namelijk afgestraft. Daytraden is een gevecht met de tegenstrijdige eigenschappen en gevoelens in jezelf.”

Internet te traag Rob doet al zijn zaken telefonisch met zijn vaste effectenkantoor KBW Wesselius. Hij belt zo tegen half tien. In de loop van de dag zal hij vaker contact onderhouden met zijn vaste aanspreekpunt; hij handelt niet elektronisch. Vooral wanneer het spannend gaat worden, is het internet toch te traag, vindt hij. Hij vergelijkt zijn activiteiten graag met die van de formule 1 coureur. Ook die weet heel goed welke risico’s hem bedreigen, maar hij neemt zeer bewust een gecalculeerd risico. Tien jaar geleden kreeg Rob van een familielid één aandeel; het geschenk intrigeerde hem en hij begon boeken te lezen en ging handelen. “Ik heb tien jaar fulltime in de marketingcommunicatie gezeten en bij dat jubileum heb ik mezelf een geschenk gegeven door ermee te stoppen.” Voor de buitenstaander lijkt het een eenzaam bestaan, zo alleen in een kantoortje in het gezelschap van een aantal computerschermen.

100.000 euro “Effectenkantoren zijn gespecialiseerd in beleggen. Het is hun vak. Die houden zich niet bezig met spaarbankboekjes of met betalingsverkeer. Ook niet met reizen en verzekeringen. Het probleem van effectenkantoren is dat ze zo arrogant zijn te zeggen dat ze alleen zaken met je willen doen wanneer je € 100.000 inlegt.” Van de meeste adviseurs bij de grootbanken heeft Rob geen hoge pet op. “Ze lopen vaak achter de feiten aan. Ik had een vriendin die ik geadviseerd heb aandelen Getronics te kopen. Ze komt bij de bank en krijgt te horen: ‘maar mevrouw, u weet

toch dat die onderneming een winstwaarschuwing heeft gegeven?’ Dat was wel zo, maar dat is inmiddels drie maanden geleden. De beurs reageert binnen seconden op dat soort nieuws. Ze heeft het toch gedaan en heeft die maand 600 gulden verdiend met niets doen. Dat is toch leuk. Bij zo’n bank weten ze niet eens dat er die dag iets is gebeurd waardoor het aantrekkelijk is geworden zo’n aandeel wel te kopen. Toen Philips op 60 stond, gaf de gemiddelde grootbank nog steeds het advies te kopen. Het aandeel doet nu ongeveer de helft.” Beleggingsadviseur Van Es haalt zijn schouders op bij het horen van die kritiek. “Als iemand liever via een effectenkantoor zijn zaken regelt, vind ik dat prima, jammer alleen dat hij dan andere beleggingsadviseurs moet beschimpen. Hij geeft dat voorbeeld van Philips en Gétronics, maar zo werkt het in de praktijk niet. Ik koop niet voor klanten aandelen van één of twee bedrijven. We stellen een pakket samen met laag, gemiddeld of veel risico. En daarmee kun je scoren of niet. Ik constateer dat we in de afgelopen jaren erg veel nieuwe klanten hebben gekregen en dat de meeste van hen tevreden zijn. En daarnaast hoeft mijn klant geen tienduizenden guldens te investeren om het beleggen te leren. Dat bespaar ik mijn klanten.”

extra bewaarheid, dan ben ik wel zo slim om te blijven zitten. Ik wacht nooit tot de bodem bij dalen of tot de top bij het stijgen. Als je altijd de top en de bodem haalt, dan ben je beter dan Onze Lieve Heer. Ik volg altijd alles, ook wat er ’s avonds in Amerika gebeurt.” Discipline is het allerbelangrijkste, naast het bezit van handelsbloed. “Je zit in een Ferrari, maar je mag maar 50. Dat is moeilijk, zeker als je weet wat een Ferrari kan en je denkt dat je die met die snelheid ook goed kunt besturen. Het is dus heel belangrijk om ook nee te kunnen zeggen.” “De relatie tussen de waarde van een onderneming en de waarde van de aandelen op de beurs zijn we al lang kwijt,” weet Rob. Daarom handelt hij het meest in Amsterdam. Hoe Nederlandse beleggers zullen reageren op ontwikkelingen, vindt hij veel gemakkelijker om in te schatten dan hoe de Duitse belegger reageert. Als beginner deed Rob tien tot vijftien deals per dag, maar hij is er achtergekomen dat dit toch niet de manier is. “Als je 15 keer instapt, neem je 15 keer het risico. De praktijk leert dat hoe vaker je je blootstelt aan risico, hoe groter de kans is dat je iets verkeerds overkomt. Je moet alleen doen waar je absoluut zeker van bent. Visie is het allerbelangrijkste. Als ik geen visie heb, handel ik niet. Ik ■ doe liefst maar één deal per dag.”

Ferrari De dagelijkse handel op de beurzen van Amsterdam, Frankfurt en de Verenigde Staten is voor Rob zeer profijtelijk. Ook nu de koersen al heel wat maanden in neerwaartse richting gaan. “Waar het om gaat is dat er beweging in zit. Je houdt de koersbeweging nauwlettend in de gaten en op enig moment stap je eruit. Er zijn dagen dat ik 40% winst maak, maar als ik verlies, gaat het met eenzelfde percentage. Als mijn visie klopt, dan haal ik dat ook en dan stap ik uit. Wordt mijn visie

Bezoekers van Memphis kunnen meespelen met het Rabo-beleggingsspel via de formulieren die in het Arke Stadion worden uitgereikt. Lezers van dit blad kunnen uitnodigingen krijgen voor de opname en meespelen met het beleggingsspel via www.twentevisie.nl. Een kistje wijn is dan snel en gemakkelijk verdiend. Twente visie. 10/2001

Edwin Mulder: “2001 wordt voor de Twentse onroerendgoedmarkt het op één na beste jaar in de geschiedenis.”

31

Terwijl in het bedrijfsleven de laatste weken steeds meer ontslagen vallen, faillissementen en reorganisaties schering en inslag zijn en het er steeds meer op lijkt dat een recessie niet lang meer kan uitblijven, is er op de markt van onroerende zaken nog altijd een positieve stemming. “Op onze markt gaat het nog helemaal niet slecht,” zegt Edwin Mulder van DTZ-Zadelhoffmakelaars in Enschede. “Sterker nog, 2001 wordt voor de Twentse onroerendgoedmarkt het op één na beste jaar in de geschiedenis.”

(door Mario van Santen)

Op de markt van bedrijfsmakelaars is DTZ Zadelhoff met 60% de hoofdrolspeler op de relatief kleine zakelijk onroerendgoedmarkt in Twente. ten Hag en Snelder Zijlstra vormen de concurrentie. “Natuurlijk is het zo dat sommige panden de laatste maanden langer leeg staan en dat er meer aanbod dreigt te komen, maar dat wil niet meteen zeggen dat het daardoor slecht gaat op de markt,” zegt directeur Edwin Mulder van het Enschedese kantoor van de internationaal opererende vastgoedadviseur. “Het jaar 2000 was een absoluut topjaar. Zoveel als toen hebben we nooit eerder omgezet. Dat het nu iets minder gaat, is een feit. Maar het is maar net welke referentie je neemt. Zetten we de cijfers van een gemiddeld jaar tegenover 2001, dan zie je dat er nog steeds hele behoorlijke resultaten worden gehaald.”

DTZ-Zadelhoff merkt weinig van aanstaande recessie:

‘2001 is opnieuw topjaar geweest’ meer te maken met emotie. “Wij gaan met een ondernemer op zoek naar een oplossing voor zijn probleem. Dat probleem is vaak zijn onderkomen. Of je nou in een slechte periode zit of niet, zijn probleem wordt er niet minder groot om. Wat wel vermindert, is het aantal ondernemers dat op een toplocatie een nieuw pand wil betrekken. Maar er is nog steeds geen sprake van afstel, dergelijke beslissingen worden nu alleen even aangehouden. Als

‘Op onze markt gaat het nog helemaal niet slecht’ gevolg daarvan stagneert de markt wel iets, maar van een drama is absoluut geen sprake. Het is ook maar net hoe je het ziet. Als er geen leegstand is, kun je ook geen doorstroming hebben.”

Goedkoop Zakelijk is rationeel Mulder kenmerkt de zakelijke markt als een markt waar rationeel wordt beslist. De woningmarkt daarentegen heeft veel

De bedrijfsmakelaars in Twente halen de omzet merendeels uit verhuur. Slechts 30% van het aanbod wordt verkocht. Toch is dat voor landelijke begrippen nog

een hoog percentage, omdat de ondernemer in de Randstad veel minder koopgraag is. “Dat zit hem ook een beetje in de landsaard van de gemiddelde Tukker, dus ook bij ondernemers. Zij willen zekerheid en continuïteit, daar past een pand in eigendom bij. En waarom zouden ze ook niet? Twente is nog altijd relatief goedkoop, heeft een hoge arbeidsmoraal, kent weinig files en maakt het bovendien nog erg prettig om te wonen. Een eigen pand geeft dan enige vorm van zekerheid en biedt bovendien ruimte voor de toekomst. Vooral in de hallenbouw zie je dat. Iemand bouwt een hal en gebruikt het slechts ten dele voor zichzelf, de rest gaat in de verhuur.” Voor DTZ is het van groot belang dat overheden ruimte geven, zodat het bedrijfsleven kan ademhalen en mogelijkheden houdt voor uitbreiding. “Wij zijn dan ook erg gelukkig met projecten als het Business & Sciencepark in Enschede, Westermaat in Hengelo en de stationsomgeving in Almelo,” aldus Mulder. “En de toekomst lijkt goed, want plannen als die met het ‘Hart van Zuid’ in Hengelo en het regionale bedrijventerrein in Bornerbroek zijn hard nodig, vooral als je weet dat we nog in onderhandeling zijn met twee grote bedrijven, die beide goed zijn voor 6000 vierkante meter kantoorruimte.” ■


Herziening Successiewet: algehele partnervrijstelling gaat niet door! een notarieel samenlevingscontract waarin een wederzijdse zorgplicht is opgenomen. Verder moeten zij tot het overlijden of de schenking na hun 18e jaar ten minste zes maanden respectievelijk twee jaar een gemeenschappelijke huishouding hebben gevoerd en gedurende deze periode op hetzelfde adres ingeschreven hebben gestaan in het bevolkingsregister. Een en ander geldt niet als zij in de vijf voorafgaande kalenderjaren niet hebben geopteerd voor het partnerschap in de zin van de nieuwe inkomstenbelastingwet, terwijl dat wel mogelijk was. Deze vijfjaarstermijn begint te lopen met ingang van 1 januari 2001.

Het kabinet stelde een gefaseerde invoering voor, aangezien invoering van alle voorstellen niet budgetneutraal kan geschieden. Op het laatste moment zijn ter gelegenheid van de parlementaire behandeling door het ministerie van Financiën nog een aantal ingrijpende wijzigingen doorgevoerd. Het ministerie heeft daarbij het voorstel voor een algehele successievrijstelling voor partners ingetrokken. In plaats hiervan wordt voor echtgenoten (geregistreerde partners daaronder begrepen), alsmede voor ongehuwde samenwoners per 1 januari 2002 de hieronder omschreven regeling van toepassing.

Overige ongehuwden: twee- en meerrelaties

Verruimde vrijstelling De Tweede Kamer ging dus niet akkoord met het voorstel de echtgenoot of geregistreerde partner geheel vrij te stellen van successiebelasting. Wel geldt voor deze personen, alsmede voor ongehuwde samenwoners met een notarieel verleden samenlevingscontract, dat zij worden belast in tariefgroep I, waarbij een vrijstelling geldt voor het successierecht van 453.780 euro (ofwel 1 miljoen gulden). Dit is min of meer een verdubbeling van de huidige vrijstelling. De vrijstelling bedraagt minimaal 129.650 euro in het geval er door het overlijden pensioenen of lijfrenten e.d. tot uitkering komen. In dat geval wordt de vrijstelling ingekort met het gekapitaliseerde bedrag van het pensioen of de lijfrente. Voor ongehuwden (niet zijnde bloedverwanten in de rechte lijn) geldt dat zij moeten beschikken over

Voor ongehuwden die niet kwalificeren voor de hiervoor genoemde regeling, wordt de huidige regeling gehandhaafd. Dit betekent, dat zij na vijf jaar duurzaam te hebben samengewoond, in tariefgroep I terecht komen. Ook de zogenaamde ingroeiregeling blijft gehandhaafd, met dien verstande dat de bedragen van de vrijstellingen worden verhoogd. Nadat de samenwoning twee, drie of vier jaren heeft geduurd, bedraagt de successievrijstelling respectievelijk 90.750 euro, 136.130 euro en 181.510 euro. Na vijf jaar samenwonen is de successievrijstelling in geval van een tweerelatie 453.780 euro (na inkorting in verband met pensioenen e.d. tenminste 129.650 euro) en bij een zogenaamde meerrelatie 226.890 (na inkorting in verband met pensioenen e.d. minstens 64.830).

Vrijstelling voor overige verkrijgers De algemene vrijstelling voor successierecht bedraagt thans 775 euro. Wordt meer dan dit bedrag verkregen, dan vervalt de vrijstelling geheel. Deze zogenaamde drempelvrijstelling wordt vervangen door een vrijstelling aan de voet (dus zonder drempel) van 1.679 euro.

aangifte te doen naar de balans bij het begin van het boekjaar van overlijden komt te vervallen. De 60% waarderingsregeling voor de eigen woning voor de successiebelasting komt ook te vervallen per 1 januari 2002. Degenen die gehoopt hadden, dat het parlement deze waarderingsregeling alsnog zou handhaven, zullen teleurgesteld zijn. Dit zal in het bijzonder gelden voor kinderen van toekomstige erflaters, nu vooral zij door het vervallen van deze prettige waarderingsmaatstaf zullen worden getroffen. Met name als kinderen een huis in volle eigendom erven, dat door beide ouders werd bewoond, is dit nadelig. Immers, in dat geval zullen de kinderen zich moreel verplicht voelen de langstlevende partner in het huis te laten wonen. De staatssecretaris komt hieraan tegemoet doordat op verzoek slechts successierecht wordt geheven over de blote eigendom. Na inwerkingtreding van het nieuwe erfrecht, medio volgend jaar, zal dit beleid worden ingetrokken, omdat de langstlevende dan op grond van de wet het vruchtgebruik van het huis kan claimen en dan vanzelf niet meer dan de blote eigendom bij de kinderen wordt belast. Tenslotte nog een andere wijziging. Voor de verschuldigde inkomstenbelasting, geheven terzake van het overlijden van de erflater, kan gedurende tien jaren renteloos uitstel van betaling worden verkregen. In het gewijzigde wetsvoorstel, dat inmiddels is aangenomen door de Tweede Kamer, is toegevoegd, dat deze regeling ook ziet op sterfgevallen die zich vanaf 1 januari 2001 hebben voorgedaan. Al deze door de Tweede Kamer aangenomen wetsvoorstellen maken deel uit van het Belastingplan 2002 en zullen in beginsel per 1 januari aanstaande van kracht worden, er van uitgaande dat de Eerste Kamer de wetsvoorstellen goedkeurt, hetgeen in de lijn der verwachting ligt.

33

Column notarieel advies

De plenaire behandeling van het Belastingplan 2002 in de Tweede Kamer heeft op 15 november jl. geleid tot het aannemen van het wetsvoorstel inzake herziening van de Successiewet. In twee eerdere columns besprak ik het rapport van de door de regering ingestelde werkgroep, die was belast met de opdracht tot het doen van onderzoek naar de modernisering van de successiewet, de wet die gaat over de belastingheffing bij erven en schenken. Dit heeft geleid tot een wetsvoorstel, dat in hoofdlijnen werd gesteund door het kabinet.

Overige wijzigingen Ondernemingsvermogen zal vanaf 1 januari 2002 uitsluitend nog mogen worden gewaardeerd voor de waarde in het economisch verkeer. De thans nog bestaande afwijkende waarderingsmogelijkheid om

Mr. R.A.C. Marres, notaris SuwijnLedeboer Notarissen, kantoor Hengelo


Eindejaarstips (in samenhang met de belastingherziening 2001)

In dit artikel zullen een aantal fiscale eindejaarstips de revue passeren die in verband met de invoering van de belastingherziening 2001 voor u van belang kunnen zijn. Desgewenst kunt u dus nog tijdig actie ondernemen.

Heretikettering van keuzevermogen bij een IB-ondernemer De staatssecretaris van Financiën heeft goedgekeurd dat de invoering van het nieuwe belastingstelsel een bijzondere omstandigheid is die nodig is om de in het verleden gemaakte keuze te herzien. Hierdoor kunt u bijvoorbeeld de auto, die u tot en met 2000 tot uw privé-vermogen rekende, op uw beginbalans over het jaar 2001 activeren. Dit kan, ondanks een in 2000 verhoogde bijtelling voor het privé gebruik van de auto, aantrekkelijk zijn. Aan de hand van een eenvoudige calculatie kunt u direct uw voordeel berekenen.

Hogere stakingsaftrek in 2001 Indien u overweegt op korte termijn uw onderneming te staken verdient het aanbeveling in 2001 actie te ondernemen. Vanaf 1 januari 2001 heeft een stakende ondernemer volgens de hoofdregel namelijk recht op een stakingsaftrek van ƒ 8.000,-. Voor ondernemers die reeds vóór 1 januari 2001 als ondernemer actief waren is er echter overgangsrecht in het leven geroepen waarbij de stakingsaftrek van ƒ 8.000,- gedurende 5 jaren met een aflopend bedrag verhoogd wordt. Door de werking van dit overgangsrecht hebben ondernemers die 55 jaar of ouder zijn bij staking in 2001 nog recht op een stakingsaftrek van ƒ 45.000,-. In 2002 loopt

deze aftrek af naar ƒ 37.600,-. Indien u als ondernemer nog geen 55 jaar bent en uw onderneming in 2001 staakt hebt u recht op een stakingsaftrek van ƒ 20.000,-. In 2002 bedraagt deze aftrek nog slechts ƒ 17.600,-. Indien u overweegt uw onderneming op korte termijn over te dragen verdient het aanbeveling deze overdracht in 2001 te realiseren zodat u nog van de hoogste stakingsaftrek kunt profiteren.

Geruisloze overdracht in 2001 Vanaf 1 januari 2001 kan een onderneming zonder fiscale eindafrekening (geruisloos) overgedragen worden, indien de opvolger minimaal drie jaar in een samenwerkingsverband met de uittreder heeft gewerkt (medeondernemer). Deze driejaarstermijn geldt vanaf 1 januari 2001 eveneens voor een geruisloze bedrijfsoverdracht in de familiesfeer! Voor het jaar 2001 is echter overgangsrecht getroffen waarbij geruisloze overdracht binnen de familiesfeer mogelijk is zonder dat voldaan wordt aan de driejaarstermijn. Indien u uw onderneming op korte termijn binnen de familiesfeer over wilt dragen aan een familielid waarmee u nog geen drie jaar samenwerkt, dient deze overdracht vóór het einde van het jaar 2001 te geschieden.

Durfkapitaal \ Tante Agaatlening Uitgeleend geld aan startende ondernemers (Tante Agaatleningen) kende vóór 2001 reeds een speciale fiscale behandeling. Deze regeling gold echter slechts voor particuliere ondernemers en niet voor de directeur-grootaandeelhouder (hierna DGA) en zijn B.V. Vanaf 1 januari 2001 heeft de belastingplichtige die een lening verstrekt aan een startende DGA en/of zijn B.V. het recht op dezelfde fiscale behandeling. Deze behandeling maakt het onder andere mogelijk om verliezen op deze lening in mindering te brengen op het ‘box 1 inkomen’. De Tante Agaatlening kent daarnaast nog een extra vrijstelling voor het ‘box 3 vermogen’ alsmede een extra heffingskorting van 1,3% van het vrijgestelde bedrag.

Rekening-courant verhouding Veel DGA’s hebben een rekening-courantverhouding met hun besloten ven-

nootschap. De belastingherziening 2001 brengt op het terrein van ontvangen en betaalde rente cruciale veranderingen. Vanaf 1 januari 2001 is de aan de B.V. betaalde rente niet meer aftrekbaar. Een consumptief krediet van de B.V. is voor een DGA zodoende niet meer aantrekkelijk. De van de B.V. ontvangen rente is door de werking van de meesleepregeling progressief belast in box 1. Zodoende is een aan de B.V. verstrekte lening eveneens niet meer aantrekkelijk. Het verdient derhalve aanbeveling de rekening-courantverhouding te saneren. Een lening van de B.V. kan bijvoorbeeld door een dividenduitkering worden afgelost. Hierdoor is men wel 25% dividendbelasting verschuldigd. Een lening aan de B.V. kan worden gebruikt om het kapitaal van de B.V.uit te breiden. In dit geval is men 0,55% kapitaalsbelasting verschuldigd.

Tenslotte Bovenstaand zijn een aantal fiscale tips in relatie met de belastingherziening 2001 besproken. Met nadruk dient te worden vermeld dat dit slechts een zeer beperkte selectie is. De gevolgen van de belastingherziening 2001 en de daarmee verband houdende tips zijn te omvangrijk om in één artikel te beschrijven. Het is daarom zeer belangrijk tijdig professioneel advies te vragen. Velen van u weten waar een dergelijk advies verkregen kan worden.

M.E.W Steenwelle FB. De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga te Haaksbergen

35

Column financieel accent

Het einde van het jaar 2001 nadert met rasse schreden. Vanuit fiscaal perspectief was het jaar 2001 door de invoering van het belastingplan voor de 21ste eeuw een turbulent jaar. In de loop van dit jaar zijn er nog vele aanvullingen en wijzigingen doorgevoerd. Aan het einde van dit eerste belastingjaar onder het nieuwe belastingstelsel is het daarom belangrijk nogmaals aandacht te besteden aan de nieuwe regelgeving.


Aanbod Bij het ter perse gaan van deze uitgave kan een gedeelte van het aanbod reeds zijn verkocht of verhuurd. Onder voorbehoud van zetfouten.

Almelo

Te huur / te koop ◆ Windmolen 22: 1580 m2 bedrijfs-/kantoorruimte, ƒ 215.000,- p.j. /ƒ 2.250.000,info: 053-8506070

Boekelo Te koop ◆ De Plooy 26-28: circa 800 m2 bedrijfsruimte + woning, ƒ 1.085.000,info: 053-8506070

Borne Te huur ◆ Oostermaat 3, kantorenpark Stroom Esch: circa 800 m2 nieuwbouw kantoorruimte, ƒ 236.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Ambachtstraat 7, circa 520 m2 bedrijfsruimte /opslag, ƒ 42.500,- p.j., info: 053-8506070 Te huur / te koop ◆ Ambachtstraat 28-30, bedr.ter.: 2 nieuwbouw bedrijfshallen met kantoorruimte, ƒ 49.500,- p.j., / ƒ 549.000,- v.o.n., info: 074-2503222 ◆ Oostermaat 9, kantorenpark Stroom Esch: circa 566 m2 kantoorruimte, ƒ 160.000,p.j. ,ƒ 1.830.000,-. info: 074-2503222

Enschede Te huur ◆ Da Costastraat 23: circa 330 m2 opslagruimte, ƒ 25.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Euregioweg 285: circa 420 m2 bedrijfs-/kantoorruimte, ƒ 50.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Wooldriksweg 150: ca 500 m2 showroom, ƒ 55.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Wooldriksweg 162: ca 645 m2 showroom, ƒ 75.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Binnenhaven 133-141: circa 5.220 m2 bedrijfsruimte / opslag, ƒ 4.500.000,-. Ook in units, info: 053-8506070 ◆ Buurserstraat 250: circa 4.720 m2 kantoor-/opleidingsruimte, ƒ 150,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Marssteden 84: 90 m2 kantoorruimte, ƒ 28.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Stationsplein: circa 1.980 m2 kantoorruimte, ƒ 250,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Strootsweg 18: 1.535 m2 bedrijfsruimte met 630 m2 kantoor, vanaf ƒ 95,-m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Noordesmarkerrondweg 372d: 385 m2 kantoor, ƒ 38.500,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Visserijstraat 3-5: 395 m2 kantoorruimte, ƒ 200,-m2/ p.j., info: 053-8506070

Delden Te huur ◆ De Berken 2d, bedr.terr.: circa 90 m2 bedrijfsruimte, ƒ 18.000,- p.j., info: 074-2503222 Te koop ◆ Langestraat 27: woonhuis/kantoorpand, prijs op aanvr., info 074-3763455

Te huur IJzersteden ong. Enschede Te huur op industrieterrein IJzersteden is circa 11.200 m2 bedrijfs-/expeditieruimte in units vanaf 5.600 m2. Aanvaarding: januari 2002. Huurprijs: ƒ 110,- per m2 p.j. excl. BTW. ten Hag bedrijfsmakelaars, tel. 053-8506070.

◆ Kopersteden ong.:

10 units à 310 m2, vraagprijs en huurprijs: n.o.t.k., info: 053-8506070 Te huur Kopersteden 21 Enschede Op industrieterrein De Marssteden is te huur een bedrijfsruimte met een oppervlakte van 1000 m2 inclusief 200 m2 showroom/kantoorruimte. De huurprijs bedraagt ƒ 140.000,- p.j. Zwijnenberg Vastgoed B.V., tel. 053 - 4354455

◆ Windbrugstraat 15-21:

345 m2 kantoor + 60 m2 archief, ƒ 195,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Haverstraatpassage 17: circa 225 m2 winkel, ƒ 180.000,-, info: 053-8506070 ◆ Irenepromenade: L units vanaf ± 70 m2, ƒ 330,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Zuiderhagen: circa 600 m2, in units vanaf 250 m2, huurprijs: n.o.t.k., info: 053-8506070 Te koop ◆ Lenteweg 82/84: Euregio bedr.park: 94 m2 en 56 m2 woonh. met bedrijfshal, prijs op aanvr., info: 053-5721302 ◆ Schietbaanweg 77-79: winkelpand circa 75 m2 met bovenwoning en garage, ƒ 295.000,-, info: 074-2503222 ◆ Oldenzaalsestraat 302, nabij centrum: 110 m2, vrijst. Villa met praktijk/ kantoorruimte, ƒ 1.075.00,info: 053-4354455 ◆ Oliemolensingel 177, Singels: 132 m2, kantoor/ praktijk in comb. met wonen, ƒ 1.600.000,-, info: 053-4354455 ◆ Marssteden 84: 72 m2 bedrijfsruimte met 72 m2 kantoorruimte, ƒ 310.000,info: 053-8506070 Te huur / te koop ◆ Marssteden 122: 72 m2 bedrijfsruimte met 72 m2 kantoorruimte, ƒ 24.000,p.j. / ƒ 268.000,info: 053-8506070 ◆ H. ter Kuilestraat 199: circa 1.425 m2 bedrijfsruimte met kantoor, ƒ 250.000,p.j. / ƒ 2.950.000,-

Glanerbrug Te koop ◆ Gronausestraat 1050: 200 m2 winkel + bovenwoning, ƒ 795.000,-

Goor Te Huur ◆ Grotestraat 78, centrum: circa 90 m2 winkelruimte, ƒ 27.500,- p.j., info 0547-272551 ◆ Grotestraat 79, centrum: circa 41 m2 winkelruimte met bovenwoning, ƒ 27.500,- p.j., info 0547-272551 ◆ Grotestraat 143, centrum: circa 350 m2 winkelruimte, ƒ 78.000,- p.j., info 0547-272551 Te Koop ◆ Grotestraat 78, centrum: circa 90 m2 winkelruimte met bovenwoning, ƒ 549.000,-, info 0547-272551 ◆ Grotestraat 143, centrum: circa 350 m2 winkelruimte, ƒ 875.000,-, info 0547-272551 ◆ Schoolstraat 124-126: woonhuis meet 5 woonunits en vrijstaande hal, ƒ 895.000,-, info 074-3763455

37

Onroerend goed

Te huur ◆ Twentepoort Oost 14a: 1.350 m2 kantoorruimte, ƒ 315,- m2 / p.j., info: 053-8506070

Te huur / Te koop ◆ De Eiken 3, bedr.terr.: circa 420 m2 kantoorruimte, ƒ 82.000,- p.j., ƒ 950.000,info: 074-2503222

Haaksbergen Te huur ◆ Blankenburgerstraat 23, centrum: 170 m2 winkelruimte, ƒ 49.500,- p.j., info: 053-5721302 ◆ Molenstraat 16C, centrum: 90 m2 bedrijfsruimte, ƒ 9.500,- p.j., info: 053-5721302 ◆ Tolstraat 31, bedr.terr.: 105 m2 (b.g.) en 70 m2 (1e et.) bedrijfsruimte, ƒ 1.850,- p.m., info: 053-5721302 ◆ Geukerdijk 76, rand wijkcentrum: 70 m2 kantoorruimte, ƒ 24.000,- p.j., info: 053-5721302 ◆ Jhr. von Heijdenstraat 20, centrum: circa 50 m2 winkelruimte, ƒ 18.000,- p.j., info: 074-2503222 


◆ Beukweg 82 A, nabij cen-

◆ Weijnksweg 30: circa 560 m2

◆ Wegtersweg 22-8: circa 200 m2

Bedrijventerrein Stepelo: 135 m2 kantoorruimte/ bedrijfsruimte, ƒ 24.000,- p.j.; info: 053-5724800 ◆ Elektrostraat 2, Bedrijventerrein Stepelo: ± 60 m2 kantoorruimte, ƒ 1.700,- p.m. info: 053-5724800 ◆ Jhr. von Heijdenstraat 1: winkelruimte/kantoorruimte, n.o.t.k. info: 053-5724800 ◆ Eibergsestraat 23: ± 180 m2 nieuw te bouwen kantoorruimte, huurprijs ƒ 54.000,p.j. info: 053-5724800 ◆ Dr. Prinsstraat: 6 kantoorunits vanaf ± 80 m2, huurprijs ƒ 250,- m2/ p.j. info: 053-5724800 ◆ Bouwstraat 3: circa 255 m2 vanaf 50 m2 kantoorruimte, ƒ 195,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Eibergsestraat 7: circa 70 m2 winkelruimte, ƒ 21.500,p.j., info: 053-8506070 ◆ Molenstraat 29: 77 m2 winkelruimte, ƒ 23.500,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Molenstraat 19: 77 m2 winkelruimte, ƒ 23.500,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Industriestraat 11: 750 m2 bedrijfsruimte, ƒ 49.500,- p. j., info: 053-8506070

trum: circa 100 m2 winkelruimte, ƒ 24.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Beursstraat 11, centrum: kantoorvilla, circa 412 m2, ƒ 75.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Binnenhavenstraat 63: bedr.terr.: circa 300 m2 opslagruimte, ƒ 25.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Van Galenstraat 302, nabij centrum: circa 489 m2 kantoorruimte, ƒ 70.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Hazenweg ong: bedrijventerrein bij A1, circa 435 m2 kantoorruimte, ƒ 120.000,p.j., info: 074-2503222 ◆ Drienerstraat 41: centrum, circa 145 m2 winkelruimte, ƒ 43.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Drienerstraat 49: centrum, winkelruimte, circa 630 m2, ƒ 135.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Geerdinksweg 261, bedr.terr.: circa 300 m2 bedrijfsruimte, ƒ 33.106,p.j., info: 074-2503222 ◆ Tuindorpstraat 61, nabij centrum: kantoor- en bedrijfsruimtes in div. opp., huurprijzen o.a., info: 074-2503222 ◆ Tuindorpstraat ong., nabij centrum: nieuwbouw kantoorvilla, ƒ 265.767,42 p.j. info: 074-2503222 ◆ Boortorenweg 20: 1.150 m2 bedrijfsruimte met kantoor, ƒ 115.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Opaalstraat 34: vanaf 1.000 m2 bedrijfsruimte met 1.000 m2 kantoor, ƒ 75,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Oude Boekeloseweg 50: 1.700 m2 bedrijfsruimte met kantoor, ƒ 90.000,- p.j., info: 053-8506070

bedrijfsruimte met kantoor, ƒ 65.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Amarilstraat 6-14”: ca. 150 m2 kantoorruimte, ƒ 225,m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Pasmaatweg 28: ca 1.200 m2 showroom, ƒ 180.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Boortorenweg 20:, circa 1.100 m2 kantoorruimte, eventueel in units van circa 310 m2, ƒ 200,-m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Smaragdstraat 3: 3.550 m2 bedrijfsruimte met 440 m2 showroom en 310 m2 kantoor en 20 m2 archief, ƒ 395.000,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Toermalijnstraat: 2.400 m2 bedrijfsruimte, in units vanaf 1.200 m2, ƒ 95,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Smutsstraat 32: 360 m2 kantoorruimte, ƒ 75.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Marskant 10: 294 m2 winkel/kantoor op begane grond, 52,5 m2 op verdieping, vanaf ƒ 250,- m2/ p.j., info: 053-8506070 ◆ Molenstraat 6: 135 m2 winkelruimte, ƒ 69.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Pasmaatweg 36: 1.160 m2 showroom, ƒ 191.400,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Enschedesestraat 166: 7.350 m2 bedrijfsruimte met showroom in units vanaf ƒ 450 m2, vanaf ƒ 135,- m2/ p.j., info: 053-8506070

bedrijfsruimte met kantoor /showroom, ƒ 32.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Welbergweg: circa 360 m2 kantoorruimte, vanaf circa 100 m2, ƒ 275,- m2/ p.j. / ƒ 1.200.000,- v.o.n, info: 053-8506070 ◆ Drienerstraat 16: circa 165 m2 winkelruimte, ƒ 49.000,p.j. / ƒ 525.000,- k.k. , info: 053-8506070 ◆ Demmersweg 32: 1.930 m2 kantoorruimte ƒ 275,- m2/ p.j. / ƒ 6.280.000,info: 053-8506070 ◆ Hassinkweg 3-11: 1.630 m2 bedrijfsruimte met 575 m2 kantoor, huurprijs: n.o.t.k. / ƒ 2.800.000,- , info: 053-8506070 ◆ Wegtersweg 16 / hoek Hassinkweg: 860 m2 bedrijfsruimte met 770 m2 kantoor, vanaf ƒ 75,- m2/ p.j. / ƒ 1.950.000,-, info: 053-8506070

Te koop ◆ Molenstraat 42-44, centrum, winkel/woonhuis, ƒ 495.000,info: 074-2503222 ◆ Metaalstraat - Elektrostraat: bedr.terr., 5 bedrijfsunits v.a. 60 m2, v.a. ƒ 159.500,- v.o.n. , info: 074-2503222 ◆ Handelsstraat 15: ± 265 m2 bedrijfshal met ± 55 m2 kantoor, ƒ 650.000,- k.k. info: 053-5724800 ◆ Metaalstraat hoek / Elektrostraat: vanaf 120 m2 bedrijfsruimte, ƒ 159.500,info: 053-8506070 Te huur / te koop ◆ Metaalstraat ong.: nieuwbouw circa 325 m2 bedrijfsruimte met 35 m2 kantoor op circa 715 m2 grond, ƒ 465.000,- v.o.n., ƒ 40.000,p.j., info: 053-8506070

Hengelo Te huur ◆ Aquamarijnstraat 129: bedr. terr., ca. 385 m2 bedrijfsruimte met kantoren, ƒ 50.000,- p.j., info: 074-2503222

Te huur Jhr. v. Heijdenstr. 1 Haaksbergen In het centrum gelegen winkel- of kantoorruimte met een oppervlakte van ongeveer 130 m2. De ruimte is onderdeel van een fraai, monumentaal pand. Voorzien van gas-c.v., systeemplafond, keuken en toilet. De huurprijs bedraagt ƒ 37.500,per jaar excl. btw. Burbach Makelaars, tel. 053 - 572 48 00

Te koop ◆ Enschedesestraat 196, nabij centrum: circa 200 m2 kantoren met bedrijfsruimte, ƒ 365.000,-, info: 074-2503222 ◆ Landmansweg ong: ca. 393 m2 bedrijfsruimte + woning, v.a. ƒ 793.250,- v.o.n., info: 053-8506070 Te huur / te koop ◆ Kantorenpark Oosterbosch, kantoorvilla’s, circa 2000 m2 - 6000 m2, v.a. ƒ 300,- p.m2, info: 074-2503222 ◆ Welbergweg ong.: kantorenpark Westermaat-Zuidoost: circa 360 m2 nieuwbouw kantoorruimte, ƒ 99.000,p.j. / ƒ 1.200.000,- v.o.n., info: 074-2503222

Nijverdal Te huur ◆ Jacob van Houtestraat 2:

Nijverdal nabij centrum, bedrijfshal 220 m2 incl,60 m2 kantoorruimte, ƒ 19.500,- p.j., info: 0548-612861.

39

Onroerend goed

◆ Metaalstraat 3-b,

Ootmarsum Te huur ◆ Schiltstraat 6, centrum:

circa 130 m2 winkelpand, ƒ 48.000,- p.j., info: 074-2503222 Te huur / te koop ◆ Textielstraat ong., bedr.ter.: 14 nieuwbouw bedrijfsunits v.a. 337 m2, v.a. ƒ 54.000,p.j. excl. BTW / v.a. ƒ 698.500,- v.o.n., info: 074-25032 22 Te koop ◆ Jaartsveldstraat 5, bedr.terr.: circa 1050 m2 bedrijfsruimte, ƒ 1.250.000,info: 074- 2503222 ◆ Hanzepoort 33-35, bedr.terr.: 600 m2 productie/ bedrijfsruimte, ƒ1.500.000,-, info: 053- 4354455 ◆ Deurningerstraat 25/25a, centrum: 200 m2 winkelruimte, 2 bovenwoningen, ƒ 2.500.000,-, info: 0541-515151 


Transacties

Almelo Op het bedrijventerrein Twentepoort Oost heeft DTZ Zadelhoff in collegiale verkoop met de Schakel Makelaars de laatste unit verkocht in het bedrijfsverzamelgebouw. De unit van circa 120 m2 is verkocht aan een particulier voor een bedrag van circa ƒ 189.000,- v.o.n., te vermeerderen met BTW. DTZ Zadelhoff trad op namens Janssen de Jong Plancoördinatie.

Staal Bankiers heeft t.b.v. de in medio 2002 te openen vestiging circa 650 m2 kantoorruimte gehuurd aan de M.H. Tromplaan 9. Het betreft de huidige villa van Ernst & Young Accountants, die wegens verhuizing vrij komt. Het huurprijsniveau begeeft zich omstreeks ƒ 200.000,- per jaar. DTZ Zadelhoff bracht de transactie tot stand namens de eigenaar. Het voormalige complex van Rorink & van den Broek met een oppervlakte circa 9.700 m2 op de Marssteden is voor naar verluidt een bedrag van circa ƒ 7.000.000,- gewisseld van eigenaar. De nieuwe eigenaar is Hegeman Holding BV uit Nijverdal. Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars trad op voor de verkoper, DTZ Zadelhoff voor de koper. Aan de Van Lochemstraat op de hoek van de Stadsgravenstraat is een winkelruimte verhuurd aan een kinderkledingwinkel. De winkel heeft een oppervlakte van circa 110 m2 op de begane grond en circa 50 m2 in de kelder. Naar verluidt bedraagt de huurprijs ƒ 33.000,- per jaar. DTZ Zadelhoff vertegenwoordigde de zittende huurder. DTZ Zadelhoff heeft namens een particuliere belegger een bedrijfspand verhuurd aan de

De combinatie Pieter Lem Makelaars/DTZ Zadelhoff, beide uit Enschede, bemiddelde bij de verkoop van een groot binnenstedelijk fabriekscomplex (ruim 3 hectaren perceelsoppervlakte) aan de Blekerstraat 160 inclusief 2 woningen aan de gemeente Enschede voor ƒ 14.200.000,. Deze aankoop is van groot belang in de ontwikkeling van het stadsvernieuwingsgebied Horstlanden-Veldkamp. De opdrachtgever was machinehandel Louwers & Co in Enschede. Pieter Lem Makelaars uit Enschede bemiddelde bij de verkoop van benzinestations aan de Wesselerbrinklaan en de Getfertsingel aan de gemeente Enschede namens AVIA. De gemeente kocht deze stations om het aantal LPG-verkooppunten te verminderen. Omtrent de prijs is niets bekend, maar aangenomen mag worden dat meer dan vier miljoen met deze transacties is gemoeid.

Haaksbergen Met ingang van november huurt Studio de Vos circa 650 m2 bedrijfsruimte met kantoorruimte aan de Twijnerstraat 4 voor een fitness-studio. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars bracht namens de verhuurder de transactie tot stand, waarmee naar verluidt een bedrag circa ƒ 55.000,- per jaar is gemoeid. Door Burbach Makelaars is in collegiale samenwerking met Zadelhoff Makelaars een bedrijfscomplex op het bedrijventerrein Stepelo in 8 units

Het pand aan de Aquamarijnstraat 29-39 in Hengelo, is verhuurd voor ƒ 80.000,-

van ongeveer 300 m2 deels verkocht en deels verhuurd; de gemiddelde koopprijs per unit was ƒ 435.000,- v.o.n., de gemiddelde huurprijs per unit ƒ 45.000,-

Hengelo Aan de Industriestraat 70 is dankzij bemiddeling van Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars een winkelpand met bovenliggend woonhuis verkocht aan een particulier. De koopsom bedraagt naar verluidt ƒ 275.000,-. DTZ Zadelhoff heeft aan de Aquamarijnstraat 29-39 namens een particuliere belegger een bedrijfsruimte verhuurd aan een onderneming gespecialiseerd in ergotherapeutische en revalidatieproducten. De oppervlakte bedraagt totaal circa 815 m2. De huursom bedraagt naar verluidt circa ƒ 80.000,-. Namens een particuliere belegger heeft DTZ Zadelhoff een kantoorruimte verhuurd aan de Demmersweg. De huurder, een onderneming gespecialiseerd in zuiveringsapparatuur, huurt een oppervlakte van circa 320 m2 voor een huursom van naar verluidt ƒ 255.000,- per jaar.

IBG trad op namens verhuurder een particuliere belegger. ten Hag bedrijfsmakelaars IBG verhuurde circa 410 m2 kantoorruimte aan de J.W. Hagemanstraat 52 te Eibergen aan Dentacept B.V. voor naar verluidt ƒ 85.000,- per jaar. ten Hag bedrijfsmakelaars IBG trad op namens verhuurder, een particuliere belegger.

Nijverdal Een horecaondernemer heeft de voormalige ABN-Amro bank aan de Grotestraat gehuurd voor naar verluidt een bedrag van ƒ 80.000,- per jaar. Het pand heeft een oppervlakte van circa 500 m2. Van Egmond Makelaardij en DTZ Zadelhoff waren door de verhuurder, een particuliere belegger, voor de verhuur ingeschakeld.

Oldenzaal Op het bedrijvencentrum Textielplein aan de Textielstraat 13 b is dankzij bemiddeling van Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars circa 337 m2 bedrijfsruimte verhuurd aan Haeger Europe B.V. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 54.000,- per jaar.

41

Onroerend goed

Enschede

Kopersteden 2-4. De oppervlakte bedraagt circa 750 m2. Het pand is gehuurd door een onderneming die handelt in apparatuur t.b.v. de zonneboilerindustrie, alsmede een groothandel in feestartikelen. Naar verluidt bedraagt de huurprijs in totaal circa ƒ 87.500,- per jaar.

Rossum Pieter Lem Makelaars adviseerde de Hervormde Gemeente in Hengelo bij de verkoop van een tweetal kerken Bethlehemkerk aan de Oelerweg en de Ark aan de Wielewaalstraat aan Droste Vastgoedontwikkeling BV voor de totaalprijs van ƒ 3.850.000,-. Droste zal de kerken herontwikkelen waarbij vermoedelijk de Bethlehemkerk als gebouw zal worden gehandhaafd. ten Hag bedrijfsmakelaars IBG verhuurde circa 590 m2 kantoorruimte gelegen aan de Diamantstraat 9 in Hengelo aan TS Consultants en HR Vastgoed voor naar verluidt ƒ 84.000,- per jaar. ten Hag bedrijfsmakelaars IBG trad op namens verhuurder Voskamp Vastgoed. Aan de Twekkeler Es 5 (gedeeltelijk) te Enschede verhuurde Ten Hag bedrijfsmakelaars IBG circa 850 m2 bedrijfsruimte met kantoor aan Welzorg Nederland voor naar verluidt ƒ 76.500,- per jaar. ten Hag bedrijfsmakelaars

In het centrum van Rossum aan de Grotestraat 23 verkocht Schlichter NVM Makelaars voor haar opdrachtgever een winkel met bovenwoning voor ƒ 280.000,-.

Vroomshoop ten Hag bedrijfsmakelaars IBG heeft op het industrieterrein Vroomshoop Oost circa 20.000 m2 industrieterrein verkocht aan o.a. Formido, Hutten Vastgoed, Bolhuis, AST Vloeren en schoonmaakbedrijf Klaas Harms voor prijzen variërend tussen ƒ 125,- en ƒ 150,- per m2. ten Hag bedrijfsmakelaars IBG trad op namens verkoper Roelofs Timmerhuis V.O.F. Aan de Sluis 41 te Vroomshoop heeft ten Hag bedrijfsmakelaars IBG circa 2.470 m2 bedrijfsruimte met 170 m2 kantoorruimte verkocht aan Seine Metaal voor naar verluidt ƒ 1.150.000,- k.k. ten Hag bedrijfsmakelaars IBG trad op namens verkoper, een particuliere belegger. ■


Hotel Het Witte Huis is een schitterende, karakteristieke villa waar eens een van de rijke Twentse textielbaronnen zijn domicilie had. De villa is omgebouwd tot een zeer gastvrij hotel, in het centrum van het vriendelijke dorpje Borne, het hart van Twente. De ideale bestemming voor het gehele gezin, heel gemakkelijk te bereiken met de auto of per openbaar vervoer. Er is voldoende parkeergelegenheid en een afsluitbare fietsberging.

Voor inlichtingen en reserveringen: HOTEL HET WITTE HUIS Grotestraat 262, 7622 GW Borne Tel. (074) 267 16 16 Fax. (074) 266 53 85 www.hotelhetwittehuis.nl

Conferentiehotel Drienerburght:

Studie- en vergaderfaciliteiten in een niet alledaagse omgeving In het centrum van de Ondernemende Universiteit staat het Conferentiehotel Drienerburght. Deelnemers aan uiteenlopende cursussen en congressen vinden er een gastvrij onderdak. In een rustige, groene omgeving, en bovendien met talrijke faciliteiten.

Het vergaren van kennis Drienerburght is een zelfstandige commerciële organisatie onder de paraplu van de UT. Het conferentiehotel is er in de eerste plaats voor cursussen, conferenties en congressen. Maar behalve de universiteit kunnen er allerhande organisaties terecht; de bijeenkomsten hebben meestal een gemeenschappelijk doel: het vergaren van kennis. Zo verwelkomt Drienerburght regelmatig medewerkers uit het bedrijfsleven, van opleidingsinstituten, onderwijsinstellingen en bijvoorbeeld de gezondheidszorg. Drienerburght beschikt over zes zalen. De kleinste is geschikt voor groepen tot 10 personen, de grootste biedt plaats aan 130 gasten. Voor grotere activiteiten werkt de Drienerburght samen met de Vrijhof, waar zalen beschikbaar zijn met een capaciteit tot 350 personen. Daar kan bijvoorbeeld het plenaire deel van een bijeenkomst worden gehouden, waarna de groep zich opsplitst voor workshops in Drienerburght. In Drienerburght is ook de wetenschappelijke boekhandel gevestigd. Naast de gangbare literaire en wetenschappelijke boeken kan de winkel met zijn aanbod aansluiten op het thema van een conferentie.

Sport en cultuur Door de ligging op het universiteitsterrein biedt Drienerburght veel extra faciliteiten aan zijn bezoekers. Indien tijdig gereserveerd, kan er van het sportcentrum gebruik worden gemaakt. Er is een alpineklimwand en de gasten kunnen er schermen, boogschieten, tennissen, zwemmen, roeien, paardrijden of relaxen in de sauna. Ook op cultureel gebied zijn er diverse activiteiten waar de congresbezoekers van kunnen genieten. Zo is er elke maandag tussen 12.30 en 13.30 uur een ‘Broodje Cultuur’: een voorstelling waarbij iedereen kan aanschuiven. In plaats van uitgebreid te tafelen krijgen de gasten een lunchpakket mee en kunnen ze een uur lang genieten van theater, toneel, poëzie of muziek. Donderdag is er filmavond in de Vrijhof. En als gasten iets bijzonders willen, kan Drienerburght een activiteit op maat organiseren. Ook kan het congreshotel contacten leggen als een groep bijvoorbeeld een bepaalde hoogleraar wil laten bijdragen aan een cursus. De mooie, groene, rustige omgeving leent zich er uitstekend voor om lekker te wandelen, te joggen of de architectuurroute langs diverse kunstwerken te volgen.

43

Te g a s t b i j

Medio jaren tachtig was er bij de Universiteit Twente een toenemende behoefte aan een eigen accommodatie voor het organiseren van conferenties, congressen en cursussen. Daarnaast wilde de universiteit hoogleraren kunnen onderbrengen die gastcolleges geven of in deeltijd werken. Daarom verrees in 1987 tegenover de Vrijhof op de campus het Conferentiehotel Drienerburght.

en hoe zaken als verlichting, bewegwijzering en hygiëne geregeld zijn. Ook mag men van een Erkende Vergaderaccommodatie verwachten dat er kopieer- en faxmogelijkheden zijn, en dat er tijdens een evenement altijd een duty manager beschikbaar is. Verder zegt het iets over de professionaliteit van de medewerkers. Nieuw is de binnenkort te openen businesscorner waar gebruik kan worden gemaakt van computerapparatuur. Niet alleen om even snel iets bij te werken, maar ook om te kunnen e-mailen en internetten.

Kleine en grote groepen Ook aan de indeling van de hotelkamers is te zien dat Drienerburght zich specifiek op de cursus- en congresmarkt beweegt. Van de 64 kamers zijn er 51 eenpersoons- en 13 tweepersoons. Deze zijn uiteraard ook beschikbaar voor individuele hotelgasten. Zijn er grotere groepen, dan heeft Drienerburght goede contacten met collega-bedrijven in de onmiddellijke omgeving. Naast logies in een rustige, groene omgeving biedt Drienerburght de gasten ook een goed ontbijt en een verzorgde lunch. Op loopafstand bevindt zich Restaurant de Bastille, waar ruim 300 personen kunnen dineren en waar de ruimte uit te breiden is voor een gezelschap tot ruim 1.000 personen. Behalve voor nationale evenementen wordt Drienerburght regelmatig voor internationale bijeenkomsten gebruikt. Ook gebeurt het dat Drienerburght wordt ingeschakeld voor bijzondere evenementen. Denk daarbij aan bijvoorbeeld popconcerten die op de campus worden georganiseerd. In juli was onder andere Sting te gast.

Conferentiehotel Drienerburght Postbus 217, 7500 AE Enschede telefoon: 053 - 433 13 66 , fax: 053 - 435 67 70 e-mail: [email protected], www.drienerburght.nl

Erkende Vergaderaccommodatie Sinds 1996 is Drienerburght een erkende congresorganisatie. Dit betekent dat de gasten een hoge kwaliteitsnorm mogen verwachten, onder meer als het gaat over de wijze waarop de ontvangstruimte, vergaderzalen en de ruimte voor de catering zijn ingericht


met Herman Wessels

44

Herman Wessels en Jan Smit genieten landelijke bekendheid als voorzitter van respectievelijk FC Twente en Heracles. Minder bekend is dat beide heren ook als ondernemer een respectabele staat van dienst hebben. Smit haalde onlangs als Europa’s grootste deurwaarder de Herald Tribune en Herman Wessels maakt per 1 januari aanstaande promotie tot directievoorzitter (de laag onder de Raad van Bestuur), dankzij zijn kwaliteiten, zijn achternaam maar ook door zijn nevenbaan. Op de pagina’s een foto-impressie, elders in dit periodiek het interview.

▲ Herman Wessels.

▲ Jan Smit.

De opname van het economisch programma Memphis heeft elke maand plaats in de businessruimte van FC Twente (tussen 17.00 en 18.00 uur). De volgende zijn op 2 januari, 29 januari, 26 februari, 2 april, 30 april en 28 mei. De toegang is gratis en via de e-mail (aanmelden via www.twentevisie.nl) kunt u automatisch worden geïnformeerd over de gasten.

▲ In het midden Jan Smit en Herman Wessels worden geïnterviewd door Martin Steenbeeke (uiterst rechts) en Jan Medendorp.

▲ Opnieuw veel bezoekers in de fraaie businessclub van FC Twente.

en Jan Smit

45

▲ Onder de toehoorders onder anderen biljarter Ben Velthuis (links) en Heracles-trainer Gertjan Verbeek (midden).

Image Consultancy Drs. Gonnie Klein Rouweler voor

Personal Image [email protected] tel: 0541-522 759 Postbus 99, 7570 AB Oldenzaal

Z a k e l i j k e

v i s i e

o p

R e c l a m e

i n

T w e n t e

Reclamespecial

Nieuwe reclamecampagne Grolsch agressiever: “Meer bierig” Markt & Media’s Marcel Willemsen: “Reclame is gewoon een kunstje dat je toevallig kunt”

Mediatycoon Hans Horneman:

“Alles gebeurt in het westen” | Twentevisie / Reclamespecial | Jaargang 13 | Nummer 10 | December 2001 |

‘Jonge ondernemers hebben geen kans om iets op poten te zetten’

Hans Horneman: van reclame (Ber t Eeftink)

48

Hans Horneman: “Het Twentse imago mag best opgepoetst worden. Hoger opgeleiden mijden het oosten vaak niet voor niets.”

Merkwaardige move, twee jaar terug was u de drukte in de reclamewereld meer dan beu? “Klopt. Ik heb bewust een stap terug gedaan. Ik kreeg een geweldige inzinking, die volgde op een groot aantal tropenjaren. Het intense werk bij More, het voorzitterschap van Go Ahead Eagles, familieverdriet; het hoopte zich allemaal op. Ik heb me teruggetrokken. Het hoofd moest leeg worden.” U wilde niet meer terug naar het jachtige wereldje, zei u destijds. U wilde alleen nog maar leuke dingen doen. “Dacht ik toen ook. Uiteindelijk is het soort sabbatical year geworden. Omdat het toch weer begon te kriebelen. Van nietsdoen word je bloednerveus; ik wel tenminste. En bovendien heb ik nog niet de leeftijd om op mijn lauweren te rusten. Daar ben ik in dat ene jaar wel achter gekomen.” Dus weer afscheid genomen van de familie? “Nee, ik heb nu een juiste balans gevonden tussen werk en privé-leven. Ik ben


Hij is al meer dan een kwart eeuw reclameman in hart en nieren. Hans Horneman. In 1972 werd hij vanuit Amsterdam naar het oosten van het land gelokt om in Wierden aan de slag te gaan als directeur van het reclamebureau Marketwinning. Ruim tien jaar later was hij een van de medeoprichters van het gerenommeerde reclamebureau More. Tot 1998 bleef hij daar directeur. Een jachtige en eerzuchtige man, die met zevenmijlslaarzen door de reclamewereld denderde. Maar aan het einde van de eeuw knakte er iets bij Horneman en deed hij een flinke stap terug. Op zoek naar rust; familieen privé-leven kregen voorrang. Hij zou min of meer op zijn lauweren gaan rusten. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan en inmiddels is Hans Horneman terug aan de top; als Chief Executive Officer van O.M.D. (Optimum Media Direction, een van ’s lands grootste mediabureaus). Terug in de stress en de hectiek van de reclamewereld. “Heerlijk.”


magnaat naar mediatycoon de markt weer opgegaan, wilde iets nieuws doen. Vrij snel had ik weer een mooie klus. Bij het ministerie van verkeer en waterstaat, als verantwoordelijke man voor de communicatie. Dat was geheel iets anders dan ik ooit gedaan had. Je verkoopt daar geen producten, je verkoopt beleid. Het Nationaal Verkeer en Vervoer Plan (NVVP) moest zowel intern, binnen het ministerie, als extern gecommuniceerd worden. Tolpoorten, kilometerheffing, dat soort zaken. De kabinetsvisie over de verbetering van de Nederlandse infrastructuur. ‘Van A naar Beter’, een heel breed plan, met een budget van ongeveer 10 miljoen gulden voor communicatie. Wekelijks overleg met minister Netelenbos. Mooie ervaring.” Reclame of propaganda? “Beide. Het ging om het beleid van het ministerie dat naar buiten toe vertaald moest worden.”

‘Dit jaar verloopt alles dramatisch. Voortdurend hangt de dreiging van een recessie boven de markt’ U bent geen ambtenaar voor het leven gebleven... “Nee, hoewel ze bij het ministerie wel graag gezien hadden dat ik langer gebleven was. Wilde ik niet. Mijn overheidservaring bracht me wel weer bij de volgende baan. Reclamebureau O.M.D. (Amstelveen) had de overheid als klant en zocht iemand om dat proces te begeleiden. Alles wat tegenwoordig van de overheid naar de consument gaat, loopt via O.M.D. Inmiddels is er zelfs een speciale divisie in Den Haag gerealiseerd waar ongeveer 20 mensen werken.” En u bent Chief Executive Officer bij O.M.D. Klinkt mooi. “Is ook mooi. Vergis je niet, het is een heel groot mediabureau met een omzet

van om en nabij de 700 miljoen gulden per jaar. Het is een grote uitdaging om zo’n bedrijf te mogen leiden. Eindelijk, want de ambitie was er altijd al. Boeiend en spannend.” Vergelijkbaar met vroeger, of zijn het compleet andere tijden? “Het zijn andere tijden. Nu merk ik pas hoe groot de macht is van buitenlandse bedrijven op de Nederlandse reclamewereld. Dat heeft met name de laatste tien jaar gestalte gekregen. In Nederland - en ik praat nu over de top - zitten vrijwel alleen nog maar zetbazen. Globalisering: op zich fascinerend maar tegelijk gevaarlijk. Op den duur hebben we geen kloten meer te vertellen hebben. Jonge ondernemers krijgen nu al bijna geen kans meer om iets op poten te zetten. Tegen de grote jongens kun je niet opboksen. Alle grote klanten zijn internationaal geregeld. Ik moet er niet aan denken dat ik in deze tijden - zoals ooit met More - weer een eigen onderneming zou moeten opstarten. Vroeger was het de kick om grote ‘vissen’ te vangen. Destijds bij More haalden we FBTO en Volvo binnen. Maar dat was in een tijd dat tachtig tot negentig procent van de grote bedrijven, de klanten, van Nederlandse bodem kwam. Dat is nu nog maar dertig procent. En je ziet een grote verschraling. Merken verdwijnen. Kijk naar alle fusies die er de afgelopen jaren hebben plaatsgehad in bijvoorbeeld het banken verzekeringswezen, in de gezondheidszorg en in de levensmiddelenbranche.” Dat klinkt allemaal erg somber. “Ach nee, het is gewoon de realiteit. In sommige sectoren is de concurrentie voor een groot deel weggevallen. Kijk bijvoorbeeld ook naar de teloorgang van de telecombedrijven. KPN spendeerde in 2000 nog tweehonderd miljoen gulden aan reclamegelden. Volgend jaar nog een kwart van dat bedrag of misschien nog minder, gezien de meest recente ontwikkelingen.” Wat zijn karakteristieke eigenschappen voor een goede reclamejongen? Noem eens wat steekwoorden. “Nuchterheid, gedrevenheid, betrouwbaarheid, creativiteit, een goede kennis van zaken. Maar een reclameman is in

deze tijd vooral een pur sang ondernemer. Je moet in plussen en minnen denken en gewoon keihard werken voor je brood. De grote ‘push’ van twintig jaar geleden - toen de bomen tot in de hemel groeiden - is voorbij.”

49

‘Een reclameman is in deze tijd vooral een pur sang ondernemer’

U bent nu weer in het oude nest beland. De Randstad, de plek waar u eindelijk vandaan komt. “Het voelt vertrouwd. De grote reclamejongens zitten in de Randstad. Alles gebeurt in het westen, dat is een duidelijke maatschappelijke ontwikkeling. Twente zal nooit een tweede Randstad worden; moeten ze ook niet proberen. Hoewel het Twentse imago best opgepoetst mag worden. Hoger opgeleiden mijden het oosten vaak niet voor niets. Dat heeft met uitstraling te maken.” Hoe ziet de nabije toekomst van de reclamebusiness er uit? “Dat hangt van mondiale ontwikkelingen af. Voorlopig lijkt de ‘hype’ even voorbij. Maar het tij kan ieder moment keren. Het gaat razendsnel en keihard in de wereld. Het millenniumjaar 2000 was voor de reclamejongens een topjaar. Dit jaar verloopt alles dramatisch. Voortdurend hangt de dreiging van een recessie boven de markt, met saneringen en reorganisaties tot gevolg. Reclamebedrijven merken dat als eerste. De omzetpercentages zijn dit jaar absoluut omlaag gegaan.” En uw eigen toekomst? “Ik kijk niet meer zo ver vooruit. Spreek ook geen stellige toekomstverwachtingen meer uit. De eerste twee jaar blijf ik nog aan O.M.D. verbonden en daarna zie ik wel verder. Ik laat dingen op me afkomen, handel naar bevinden. Het enige wat wel als een paal boven water staat is dat ik in Twente blijf wonen. Daar ga ik ■ niet meer weg.”


‘Komt d’r in, dan kö’j d’r oetkieken’ Marcel Willemsen is niet het type ‘snelle’ reclamejongen. Geen duur pak, geen zijden blouse, laat staan een fleurige stropdas. Gewoon een spijkerbroek met slobbertrui. Eenvoudig. De vlotte babbel heeft hij wel, met onvervalst Twents accent en periodiek ondersteund door enkele rake krachttermen. Over ‘het’ reclamevak hoef je volgens hem ook niet al te moeilijk te doen. “Het stelt geen zak voor,” badineert hij zijn baan. “Het is gewoon een kunstje dat je toevallig kunt.” Samen met collega Marcel Oorthuis runt hij sinds 1994 het Oldenzaalse reclamebureau Markt & Media. Een kleintje in de markt, maar wel een bureau dat bij tijd en wijle boven het maaiveld uitkomt. Bijvoorbeeld dankzij de almaar toenemende bemoeienissen op de Duitse markt. En dankzij wat landelijke stunts. In 2000 mocht M&M bijvoorbeeld alle spelersbussen van het Europees Kampioenschap Voetbal voorzien van zelf ontworpen bestickering. En ook de grote meneer Blokker wist de weg naar Oldenzaal al meermalen te vinden.


De simpele filosofie van het Oldenzaalse Markt en Media:

Marcel Willemsen: “We stellen in de grote wereld geen ene moer voor.”

51

(door Ber t Eeftink)

Marcel Willemsen was vroeger advertentieacquisiteur voor de regionale krant in Twente. In die functie kwam hij regelmatig bij de oosterburen op bezoek. Zo vaak zelfs dat hij besloot te gaan werken voor de Duitse krant Grafschafter Nachtrichten in Nordhorn. Zo leerde hij de adverteerders en potentiële klanten aan beide kanten van de grens kennen. Die wetenschap nam hij mee toen hij in 1994, samen met Marcel Oorthuis, begon met Markt & Media. Oorthuis had op dat moment al een eenmanszaakje, een eigen reclamestudio. “Ik heb altijd al iets gehad met reclamebureaus,” vond Willemsen. Dus hakte hij de knoop door, zegde zijn baan op en sprong in het diepe. En niet zonder succes. Want in de zeven jaar dat Markt & Media nu bestaat heeft het bedrijf grote progressie geboekt. Het kantoor van M&M is inmiddels gevestigd in het voormalige 


Wat u van een TerZake-kundig reclame-adviesbureau mag verwachten.

respons resultaat rendement

Welbergweg 9, 7556 PE Hengelo, Telefoon (074) 250 65 22, E-mail info@ komTerZake.nl, Internet www.komTerZake.nl

l cia pe es m cla Re Markt & Media maakt de huisstijl van Blokker.

53

kantoorgebouw van Cogas in Oldenzaal en het aantal werknemers is gegroeid tot boven de zestig. En elk jaar steeg de omzet met tientallen procenten tot meer dan twintig miljoen gulden in het afgelopen jaar. De combinatie ‘zakenpief’ (Willemsen) en ‘creatieveling’ (Oorthuis) werkt.

Vakmanschap “We vullen elkaar aardig aan. Ik beschik over een groot netwerk, zowel in Nederland als in Duitsland. Marcel Oorthuis heeft een groot vakmanschap als ontwerper en vormgever. En we blijven met beide benen op de grond staan,” verklaart Willemsen een deel van het succes. Het is zelfs een beetje het handelsmerk van het Oldenzaalse bureau. Nuchterheid, degelijkheid en soberheid staan hoog in het vaandel, want: “Groot en klein weten de weg naar ons te vinden omdat we laagdrempelig zijn en blijven. Iedere klant is voor ons gelijk; niemand maakt me de kop gek.” Ontzag voor de grote jongens is er dan ook niet, wel respect. “Iedereen kookt zijn eieren in water.” De activiteiten van Markt & Media zijn te convergeren in twee segmenten: er is een mediapoot (veel advertentiewerk) en er zijn de zogenaamd klassieke taken van een reclamebureau, dat wil zeggen campagnes, logo’s en dergelijke. “We stellen in de grote wereld geen ene moer voor,” relativeert Willemsen. Om daarna toch met enige trots melding te maken van een aantal grote en middelgrote klanten: “Cogas, de luchthaven Münster-Osnabrück, van Gils Meubelen, het Expo Center en Blokker.”

Toonaangevend En dan is er de Duitse markt. In het voorjaar van 2000 nam M&M een nieuw kantoor in het Duitse Nordhorn in gebruik. Dat was nodig omdat het zich nadrukkelijk roert over de grens. Zo doet het bedrijf

zaken met een reeks uitgevers in het noorden en het westen van Duitsland. Daartoe behoren zeker acht grote Duitse dagbladen. “We willen toonaangevend zijn in de grensoverschrijdende reclame. Het moet zo zijn dat iedere Duitser die in Nederland wil adverteren, eerst langs ons komt. In feite zijn we al een heel eind op de goede weg. Als jij als Duitser in de Telegraaf wilt adverteren, moet dat via Markt & Media.” M&M doet ook veel in de adviserende sfeer. “Alleen maar advertenties verkopen om er snel en makkelijk rijk aan te worden is niet zo moeilijk”, zegt Willemsen. “Maar op termijn gaat dat natuurlijk tegen je werken. Je moet tevreden klanten hebben en houden en dus sturen we de Duitse klanten in die richting waarvan wij denken dat ze er baat bij hebben. Ieder Nederlands dagblad heeft zijn eigen publiek en zijn eigen soort advertenties. Kijk maar eens naar de verschillen tussen de zaterdagse edities van De Telegraaf en van De Volkskrant.” “Grensoverschrijdende reclame zal in de toekomst alleen maar toenemen,” zo meent Willemsen. Hij wijst daarbij naar de aanstaande invoering van de Euro die het voor mensen nog makkelijker maakt om prijzen met elkaar te vergelijken. M&M wil zich dan ook verder ontwikkelen op de Duitse markt. Er wordt hard gewerkt aan de realisatie van een Holland Media House in Duitsland. “Daar moet iedere geïnteresseerde Duitser terechtkunnen voor informatie op het gebied van reclames en advertenties in Nederland.” Van een simpel foldertje tot een grote campagne. Andersom liggen er ook plannen om op termijn een German Media House in Nederland van de grond te krijgen. “In Zeist of in Amsterdam.”

Euro 2000 Over grote campagnes gesproken. In het voorjaar van 2000 kwam het Oldenzaalse

bureau plotseling in de schijnwerpers te staan door een megaklus die het voor vervoersmaatschappij Connexxion mocht opknappen. Connexxion droeg zorg voor het vervoer van supporters en spelers tijdens het voetbaltoernooi Euro 2000 in de lage landen. M&M kreeg opdracht voor de externe ‘aankleding’ van de spelersbussen. Ze werden volledig beplakt met fraaie tekeningen, een methode die M&M al enige jaren toepaste (naar Amsterdams voorbeeld waar trams en bussen al lange tijd volledig bestickerd worden). De klus leverde M&M meer dan publiciteit op. “Dankzij die bussen kwam de Blokker Holding naar ons toe. Ze wilden het vrachtwagenpark restylen en de huisstijl aanpakken. We hebben voor Blokker een omvangrijke campagne opgezet waarmee we zo’n beetje de hele zomer zijn bezig geweest.” De twee Oldenzaalse reclamedirecteuren mochten om de haverklap in Amsterdam komen opdraven. “Daar zijn mijn grote Tukker-vrienden weer,” sprak Jaap Blokker dan. “Inmiddels is er een akkoord voor het beplakken van de vrachtwagens. 220 in getal. “En op termijn volgt wellicht de restyling van de winkels.” Tot slot. Kan een klein bedrijf als M&M overleven in de reclamewereld die kennelijk steeds meer door internationalisering en globalisering gestuurd wordt? “Natuurlijk. Als je goed bent blijf je altijd over. Het gaat uiteindelijk om de ideeën die je hebt. En bovendien: een klein bureau heeft ook grote voordelen. Als er hier wat moet gebeuren kunnen we dat heel snel. We zijn flexibel en zeven dagen per week beschikbaar. Groter worden is prima, maar evengoed loopt het anders. Wie zien wel wat er gebeurt. Gewoon met de beide benen op ■ de grond. Dan komt alles goed.”


BIJWONEN MEMPHIS-OPNAMES Betreft ?

: uitnodiging voor de opnames

Hoe ?

: uitsluitend via www.twentevisie.nl

Wat ?

: • persoonlijke e-mail met uitnodiging voor de opname van Memphis circa 2 weken vooraf • herinnering met nadere informatie enkele dagen voor de opname

Kosten ?

: gratis

BEDRIJVEN IN DE REGIO

U vindt het op www. twentevisie.nl

Betreft ?

: vermelding in rubriek Bedrijven in de regio

Hoe ?

: uitsluitend via www.twentevisie.nl

Wat ?

: een ruime, maar uitgekiende selectie van bedrijven in Twente

Kosten ?

: gratis

RABOBANK AEX-BEURSSPEL Betreft ?

: deelname aan het Rabobank AEX-beursspel

Hoe ?

: • via www.twentevisie.nl • tijdens de opnames van Memphis • via de adresdrager van Twentevisie

Wat ?

: • voorspelling van de AEX-beursindex

Kosten ?

: gratis

• maandelijks een prijs

Grolsch opent met nieuwe reclamebureau PPGH/JWT de aanval

Ons vakmanschap 56

De Grolsche Bierbrouwerij BV verruilde onlangs het veelzeggende reclamebureau FHV / BBDO na een langdurige samenwerking voor een andere grote op reclamegebied: PPGH/JWT. Daarmee veranderde ook de slogan. ‘Komt tijd komt Grolsch’ werd ‘Je hebt bier en je hebt Grolsch’. Twentevisie sprak met de bedenkers van de nieuwe slogan over het belang van reclame, de gevolgen van de aankomende recessie, trends in de reclame en natuurlijk over het verschil tussen bier en bier.

(door Pascal Jacobs)

Eerst lag het nog aan het uiteenspatten van de dotcom-luchtbel maar nu ook de traditionele brick- and mortarbedrijven scheuren vertonen is er reden om zenuwachtig te worden. De recessie komt eraan en die pijn zal in veel sectoren gevoeld worden. “En zeker in de reclamebran-

‘Komt tijd komt Grolsch was niet meer aanvallend genoeg’ che,” zegt Chantal van Binsbergen die bij PPGH/JWT medeverantwoordelijk is voor de Grolsch-campagne. “Bedrijven zijn snel geneigd reclame-uitgaven te bevriezen. Dan maken we dat tv-filmpje maar niet, redeneren ze dan. Er is dus makkelijk te snijden in mediabudgetten. In Amerika is die tendens al wat langer aan de gang, mede ingegeven door de dotcoms. Zij investeerden onevenredig veel geld in reclame. Op een gegeven moment waren er bij de uitzending van de Amerikaanse Super Bowl, dat is hele dure zendtijd, van de tien spotjes zes voor new-economy bedrijven. Het failliet gaan van dotcoms is ook merkbaar in de reclamebranche.”


Desondanks gaat het goed met de nieuwe partner van Grolsch, het van origine Nederlandse PPGH/JWT. PPGH/JWT is

een door vier Nederlandse reclamemensen opgericht bureau, dat na 10 jaar aansluiting zocht bij het internationale netwerk van JWT. Volgens Van Binsbergen haalde het bureau dit jaar méér klanten binnen dan dat er weggingen. “En met de bestaande klanten gaat het merendeels heel goed. Waarmee niet is gezegd dat we helemaal niets van de ophanden zijnde recessie merken. Bij KPN Telecom, waar PPGH/JWT ook voor werkt, wordt de spoeling toch wat dunner. Daarnaast richt dochter PPGH/JWT-Colors, ook in de nieuwe huisvesting aan de Amsterdamse oostelijke Handelskade gevestigd, zich sterk op direct en interactieve marketing, business-to-business en sales promotions. Vanuit die activiteiten krijgt Colors meer met ICT-bedrijven te maken.”

aan de standaard die je zelf in je campagne wilt hebben. Daarop ga je in eerste instantie kiezen en pas veel later worden prijzen uitonderhandeld.” Bert Baron is senior brandmanager bij Grolsch: “Het belang van de keuze van een reclamebureau wordt ingegeven door de intensiteit van de samenwerking”, zegt hij. “Het is net een huwelijk. Je doet veel samen om een zo goed mogelijk resultaat te behalen. Ik kom hier vanwege de nieuwe campagne zeker een keer per week over de vloer en we hebben dagelijks contact. Van Binsbergen en ik zullen het immers eens moeten zijn over de achtergronden, de inhoud en de uitwerking van de campagne. Je voelt het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid wanneer het goed of fout gaat.”

Maarten en Rijk Grolsch niet de grootste Grolsch klinkt in Twente als een klok en is daar een van de grootste, in ieder geval een van de meest aansprekende, bedrijven. Vanuit het grote Amsterdam kan men daar echter anders tegenover staan. Hoe belangrijk is het voor een wereldwijd opererend bedrijf om een merk als Grolsch binnen te halen? “Grolsch is niet één van de grootste klanten van PPGH / JWT, maar is natuurlijk wel een heel mooi merk om voor te werken. Het is een heel zichtbaar merk, dat goed is voor ons imago. De hele bureauwereld kijkt dan ook naar wat wij voor dit merk gaan maken. In die zin is Grolsch een heel belangrijke klant. De belangrijkste klanten qua grootte zijn echter ABN-AMRO, KPN Telecom en Essent. We hebben dit jaar ook veel voor DSM gedaan. Daarnaast doen we ook enkele wereldwijde campagnes voor merken als Mentos, TNT en in Nederland frisdrankproducent Vrumona, zoals Sisi en Rivella en Nutricia.” Grolsch schreef een competitie uit onder vier bureaus. Hoe hard is de competitie in de reclame-business? “Op prijs wordt eigenlijk niet geconcurreerd. Maar juist wél op creatieve en strategische inhoud. Niet dat geld niet belangrijk is voor de klant. Integendeel, maar de keuze van een bureau wordt daar niet op gemaakt. De grote bureaus, die meer kwaliteit bieden, ontlopen elkaar qua prijs ook niet zoveel. Feitelijk zoek je een reclamebureau uit dat bij je past en die kan voldoen

Opvallend is dat het in de nieuwe Grolsch-campagne veel gezelliger is dan in de ‘Komt tijd komt Grolsch’-commercial. Het individualistische lijkt er wat af te zijn. Is dat in parallel met een nieuwe

‘Grolsch is een mooi merk om voor te werken’ trend in de reclame? “We hebben Pierre Mancini gehad, Cora van Mora, Gerard Cox als de Duyvisman. We noemen dat brandspokesmen. Maar dat is eigenlijk weer een beetje uit.” Van Binsbergen beaamt de visie van haar partner: “Dit zijn een soort karikaturen die een bepaalde echtheid ontberen”, zegt ze. “Mensen zitten daar niet meer om verlegen. Je merkt dat het hele individualistische jaren negentig-gevoel plaats maakt voor een zoektocht naar een soort sociale context, naar echtheid en waarachtigheid. Wie zijn je echte vrienden? Dat soort vragen. Dat betekent ook dat het hele oppervlakkige, lollige, van een Gerard Coxcommercial de mensen steeds minder aanspreekt. Ze vinden het prettiger als Cox dat vanuit zichzelf zou vertellen. Dat zou veel meer aansluiten bij de huidige tijdsgeest.”


wordt bieriger

Chantal van Binsbergen, bij PPGH/JWT verantwoordelijk voor de Grolsch-campagne: “Grolsch is zeker niet één van de grootste klanten van PPGH/JWT, maar het is wel een heel mooi merk om voor te werken.”

Maar Rijk de Gooijer en Spanjer spelen in de KPN-reclame toch ook een stel flapdrollen? “Ja, er komt ook weer een nieuwe campagne aan, maar dat terzijde, De Gooijer en Spanjer spelen toch echt zichzelf. Ze hebben geen pakje, geen accent, geen snor op. Natuurlijk spelen ze een spelletje maar Maarten speelt Maarten en Rijk speelt Rijk.”

57

Merkimago Grolsch wil mede met deze campagne in de toekomst natuurlijk weer veel meer bier gaan verkopen. Welke doelen zijn er geformuleerd en in hoeverre kan reclame daaraan bijdragen? “Het is duidelijk dat we naar een groter marktaandeel en volumegroei streven. Bestuursvoorzitter Troch zegt elk jaar weer bij de presentatie van de jaarcijfers dat hij vijf à zeven procent groei wenst. Ik denk dat een reclamecampagne, die vooral gericht is op merkimago, daar heel veel aan kan bijdragen. Naast natuurlijk een goede prijswaarde-verhouding, een juiste presentatie en sterke promotionele activiteiten. Maar als je nagaat hoeveel procent van mijn marketingbudget opgaat aan commercials via de media dan is dat aanzienlijk: 50-60 procent, bij twintig procent voor promotie-activiteiten. Logisch, want een imagobouwen doe je voornamelijk met bewegende beelden en die kosten vele miljoenen. Desondanks hoeft reclame niet altijd dé manier zijn om je bedrijfsdoeleinden te halen. Kijk naar Smiths. De chipsproducent investeerde al zijn geld juist in flippo’s. Een zeer effectieve en in ieder geval afzetvergrotende strategie. Kortom, het geheim zit soms in de verpakking. Grolsch heeft daar ook ervaring mee toen we de traditionele grijze Grolsch-kratten inwisselden voor groene kratten met vijf handvatten. Die verbetering viel duidelijk in de smaak en heeft een puntprocent marktaandeel opgeleverd.” Maar dat Smiths tot de uitzonderingen behoort en de flippo’s gewoon een briljante stunt zijn lijkt toch wel duidelijk. Van Binsbergen: “Er zijn genoeg voorbeelden aan te voeren die aangeven wat er gebeurt als je géén campagne voert. Je verliest op termijn geheid marktaandeel. Neem Pepsi; dat oordeelde dat het wel genoeg geld in reclame had gestoken. Coca Cola voerde toen juist een hele

forse campagne en wist weer marktleider te worden binnen de VS.”

Campagne “De campagne ‘Komt tijd komt Grolsch’, een boodschap die Grolsch samen met het Amsterdamse reclamebureau FHV /

BBDO ruim zes jaar lang liet klinken, was te bevestigend geworden voor de consument. De campagne was niet meer vernieuwend en bouwde niet meer aan het merk. Terwijl we juist een bredere groep consumenten willen aanspreken. Kortom, het merk moet opener en toe- 



gankelijker worden. Constistentie in vorige campagnes heeft er toe geleid dat heel veel mensen zich een archetype Grolsch-drinker voor de geest kunnen halen. En ook een Grolschmoment, momenten van rust en ontspanning bijvoorbeeld. Probleem hiermee is echter dat je jezelf in één hokje plaatst terwijl er nog heel veel andere hokjes zijn. Mensen hebben namelijk nog heel veel andere momenten waarop bier gedronken wordt. Kortom, we zijn te rustig geworden of om in marketingtermen te spreken, te weinig aanvallend.”

59

‘Je hebt bier en je hebt Grolsch’ is in het verlengde van dit denken socialer geworden. In die sfeer spelen de nieuwe commercials zich ook af. Niet meer op het dakterras maar gewoon in het café. “We worden wat bieriger,” zegt Baron. “en we willen de doelgroep jongeren beter bereiken. Veel jongeren vinden Grolsch een heel mooi merk maar ze vinden het vaak een merk voor ‘later’. Voor als ze ouder en volwassen zijn. We gaan straks uitstralen dat Grolsch ook een prima bier is voor andere momenten.”

Bert Baron, brandmanager bij Grolsch: “We worden wat bieriger.”

‘Het is alsof je een huwelijk met elkaar aangaat’

Wat niet verandert, is de nadruk op kwaliteit. Grolsch waakt er wat dat betreft voor om de bestaande cliëntèle niet van zich te laten vervreemden. “Het idee dat Grolsch staat voor kwaliteit is rotsvast verankerd bij de consument. Daar blijven we op terugkomen en het mooie is dat we ons daarmee blijven onderscheiden van onze concurrenten want noch Amstel, noch Heineken of andere bierbrouwers praten over het bier zelf. Amstel gaat over vriendschap, over die drie vrienden die bij de voetbalclub zitten. Een campagne die overigens heel goed staat en goed de toegankelijkheid van het merk Amstel voor jongeren en mannen weergeeft. Heineken schermt met het feit het bekendste merk van Nederland te zijn. ‘Denk je aan bier dan denk je aan Heineken’, zo interpreteer ik dat maar.”

Vakmanschap is Meesterschap Centraal in de nieuwe Grolsch-commercial staan heel gewone mensen die ech-

Grolsch meet haar bekendheid voortdurend. Het belangrijkste instrument is de zogenaamde top-of-mind-meting omdat het merk dat als eerste wordt genoemd ook het meeste wordt gekocht: De centrale vraag aan de consument is dan ‘als je aan een biermerk denkt, waar denk je dan aan.’ Het gaat dus om het biermerk dat mensen als eerste noemen. De top-of-mindbekenheid van Grolsch ligt op 21 procent. Dus 21 procent van de geïnterviewden noemt eerst Grolsch en daarna pas Amstel of Heineken. Een ander meetinstrument is de spontane bekendheid. In 75 procent van de gevallen komt Grolsch voor in het rijtje van bekendste merken. Heineken staat op alle hitlijsten aan top als grootste en bekendste merk. Grolsch wil via de nieuwe campagne 25 procent, maar niet ten koste van alles: “Je kunt een merk heel snel kapot maken maar het opbouwen ervan is een kwestie van lange adem”, aldus Baron.

ter iets van het leven maken. Die bijzonder zijn, net zoals Grolsch bijzonder wil zijn. Baron: “We hebben twee tvcommercials. In de eerste laten we een senior zien, een meester, een bluesgitarist die op enthousiaste wijze zijn vak uitoefent. Dat beeld wordt afgewisseld met twee jongeren, leerlingen die meer in een oefensituatie zitten. Je hoort de gitaren janken en dan is de slogan ‘Je hebt janken en janken, Je hebt bier en je hebt Grolsch’. Met andere woorden, we etaleren dat we beter willen zijn dan anderen. De tweede commercial brengt

twee jongeren, twee drummers, die in een café heel knap in handen klappen en zo met elkaar communiceren. ‘Je hebt gesprekken en gesprekken, Je hebt bier en je hebt Grolsch’, is dan de slogan. In beide commercials vereenzelvigen we ons dus met vakmensen. Je ziet dan ook dat de lijfspreuk Vakmanschap is Meesterschap weer sterker naar voren komt in de communicatie. Samenvattend, Grolsch zet met “Je hebt bier en je hebt Grolsch” het kwaliteitsverschil, voortkomend uit vakmanschap, weer ■ centraal.”


Christan Rudolph is bijna letterlijk met de keu in de hand geboren

‘Ik kan in potentie beter worden Blomdahl vertrok ruim twee jaar geleden en voor hem in de plaats kwam Christian Rudolph (36), gescout door teammanager Ben Velthuis. Velthuis, die zo’n beetje alle mondiale topbiljarters persoonlijk kent, had de talenten van Rudolph al weer een paar jaar geleden onderkend toen hij drie jaar op rij in Duitsland een wisselbeker won. “Maar toen was er geen plaats voor hem in het team, want je mag maar twee buitenlanders opstellen,” aldus Velthuis. Eind jaren negentig won het beste biljartteam ooit (Blomdahl, Zanetti, Burgman en Velthuis) alles wat er maar te winnen viel. Blomdahl en Burgman zijn inmiddels weggekocht en Zanetti is er vaker niet dan wel, waardoor Rudolph dit seizoen (zijn derde bij Twentevisie) doorschoof naar de nummer 1 positie, met alle plezierige (hogere winstpremies) en onplezierige kanten (hoge verwachtingen) van dien. Overigens speelt Rudolph ook in Duitsland waar hij onder contract staat bij Wesel.

62

Christian Rudolph: “Als ik in mijn spel kom, gaat de tegenstander fouten maken.”

‘Nee, nee, ik eis niets, ik zit niet in die positie en zo ben ik niet’ Achterstand

De leermeester had het zweet in zijn handen staan. Torbjörn Blomdahl leidde riant met 46 tegen 26 punten. Hij zou de partij winnen en daarmee de winst voor zijn ploeg Van Wanrooij veilig stellen. Maar uitgerekend zijn opvolger bij het biljartteam van Twentevisie, Christian Rudolph, de man die hem Blomdahl beschouwt als zijn voorbeeld, is op zijn best als hij in verloren positie staat. Hij kwam terug tot 47-47 en liet daar overigens ook meteen de beste kans op de wedstrijd liggen. Ook in de nastoot kwam hij niet verder dan 50-49. En daarmee kwam meteen een einde aan de fraaie reeks wedstrijden van de kampioenenkiller Rudolph.



Een plaats waarmee hij ogenschijnlijk moeite heeft. Niet als je naar zijn conduitestaat kijkt, want hij won dit seizoen verpletterend van onder anderen Dick Jaspers (Safety Holland) en Frédéric Caudron (Crystal Kelly). Maar wel nadat hij eerst op flinke achterstand was gekomen. “Ja, dan valt de druk weg, dan ik in mijn spel komen. En als ik in mijn spel kom, gaat de tegenstander fouten maken, die denkt dat hij gewonnen heeft en ziet ineens de achterstand kleiner worden. Dat was bij Blomdahl ook zo. Die staat dan ineens meer onder druk dan ik. Het is niet erg om van Blomdahl te verliezen. Hij is de beste ter wereld. Maar als hij na zo’n voorsprong verliest, is dat niet goed, bovendien spelen we in dat geval in de wedstrijd met 2-2 gelijk tegen Van Wanrooij,” verklaart Rudolph. “Geen misverstand, ik had erg graag gewonnen van Blomdahl, dan had ik

dan Jaspers en Blomdahl’ 63

“Het is niet erg om van Blomdahl te verliezen. Hij is de beste ter wereld.”

deze competitie van alle grote spelers gewonnen.” Van Blomdahl heeft Rudolph nog nooit gewonnen en de laatste winstpartij op Jaspers dateert van voorjaar 1994.

Biljart-gen Rudolph is bijkans letterlijk met de keu in zijn handen geboren. Niet alleen is zijn vader twee maal vice Europees Kampioen geweest, de kleine Christian kreeg bij het doopfeest een keu cadeau van een goede vriend van de familie die vermoedt dat er een (erfelijke) biljart-gen bestaat. Bij Twentevisie heeft Rudolph na een paar moeilijke jaren het plezier in biljarten teruggevonden. Zoals op zoveel topsporters (zie de voetballers, de tennissers) is de druk bijna onmenselijk in Duitsland. Verliezen kan en mag niet meer. Daarbij kwam dat het aantal toeschouwers minder is dan in Nederland en de wedstrijden in een privéclub worden afgewerkt in tegenstelling tot in Nederland waar de biljartzalen het decor is. “Dat is veel gezelliger, gemoedelijker. En ik vind het mooi als er veel publiek op de tribune zit, daar houd ik van.”

Beste Rudolph was van jongs af aan een topper. Een snelle speler ook. Maar op een bepaald

moment liep het minder. “Ik ging te veel nadenken over de stoten, ik werd onzeker.” Dat was ook de tijd dat hij als een verdedigende speler werd afgeschilderd; een speler die drukker was om het zijn tegenstander zo moeilijk mogelijk te maken dan zelf te willen scoren. “Zo wilde ik niet verder. Ik wil met plezier spelen.” Dat plezier

‘Het is geen toeval dat ik van Jaspers won. Tegen hem speelde ik mijn beste partij ooit’ heeft hij terug gekregen. Hij bezocht de fitness om een betere conditie te krijgen, hij is verlost van een ontsteking in zijn voorholte die hem lang in de greep had en hij doet een soort yoga annex haptonomie om zijn zelfvertrouwen terug te krijgen. Aan zijn techniek ligt het niet. Hij staat in de top 10 en vindt van zichzelf dat hij de beste kan worden. “In potentie kan ik de

beste speler van de wereld worden, beter dan Jaspers en Blomdahl. Het is geen toeval dat ik van Jaspers won. Tegen hem speelde ik mijn beste partij ooit. Mijn zwakte is mijn mentale weerbaarheid.”

Europacup Die mentale weerbaarheid versterkt hij tijdens de wedstrijden door tegen zichzelf te praten: ‘Ik heb het naar mijn zin, het publiek zit er voor mij’. En met die gedachte in zijn achterhoofd heeft hij aanbiedingen naast zich neergelegd. Bij Twentevisie wordt hij op waarde geschat. Hoewel het team de beste jaren achter zich lijkt te hebben en is weggezakt in de troosteloze middenmoot, eist Rudolph geen versterkingen. “Nee, nee, ik eis niets, ik zit niet in die positie en zo ben ik niet. Bovendien weet ik dat er alles aan gedaan wordt om het team voor komend jaar te versterken.” Hij betreurt het dat de wedstrijden om de Europacup komende zomer in Portugal worden gespeeld en niet in Hengelo voor het thuispubliek.” Rudolph denkt niet dat Twentevisie gelet op dit seizoen niets te zoeken heeft in Portugal. “Tijdens die wedstrijden kunnen wij Burgman inzetten. En zelfs zonder Zanetti hebben we dan een topteam.” ■


A C T IE

MESSCHERP FULL-COLOR DIGITAAL DRUKWERK NU MESSCHERP GEPRIJSD

NIEUW. LASERLINE VERZORGT NU HET COMPLETE PRODUCTIEPROCES VAN PREPRESS TOT EN MET DIGITAAL DRUKWERK. SPECIAAL VOOR KLEINE OPLAGES MET EEN MAXIMUM FORMAAT

VAN

AFLOPEND

A3

IS

ONZE

INDIGO

DIGITALE

KLEURENPERS

EEN

SNEL,

GOEDKOOP EN KWALITATIEF ALTERNATIEF. TER KENNISMAKING EEN MESSCHERPE AANBIEDING: HONDERD GULDEN RETOUR OP UW EERSTE OPDRACHT MET EEN MINIMUM OPLAGE VAN 300 STUKS. GA ER EENS ÉCHT SCHERP LANGS EN BEL 074 250 52 22

IvO Nederland bv verzorgt unieke management-leergangen Reeds 25 jaar organiseert IvO Nederland bv in de regio’s Noord Nederland, de Randstad en Zuid Nederland opleidingen volgens een zeer succesvol concept. In Oost Nederland gaan we in 2002 met een tiental bedrijven van start. Programmamanager voor dezeregio is mevrouw Monique Gribnou. Info: Monique Gribnou, tel. 074 - 259 39 04. Tevens bij onze kantoren: tel. 050 - 535 00 80 (Haren) of tel. 020 - 676 06 55 (Amsterdam). Of per e-mail: [email protected] Zie tevens onze website: www.ivonederland.nl

Michel en Ben ten Hag sponsoren clubs in plaatsen waar ze zelf een vestiging hebben

65

ten Hag als sponsor zeer actief in oostelijke sportwereld

‘De helft van het reclamebudget is weggegooid geld’ In de huidige, van commercie doortrokken sportmaatschappij is sponsoring een machtig wapen. Twentevisie belicht al enige tijd het sponsorbeleid van Twentse bedrijven. In deze aflevering aandacht voor ten Hag makelaarsgroep/financiële dienstverlening, een bedrijf dat zich nadrukkelijk manifesteert aan het regionale sportfirmament.

(door Eddy van der Ley)

Om maar gelijk duidelijkheid te scheppen: ja, Erik ten Hag is inderdaad een telg uit het Haaksbergse makelaarsgeslacht. En nee, de middenvelder van FC Twente fungeert niet als een veredeld prinstrument voor het bedrijf van zijn familie. Of het moet indirect zijn. “Want we worden natuurlijk wel vaak aangesproken op de link met Erik,” zegt zijn broer Michel ten Hag, directeur van de makelaarsgroep. “Ik zeg dan altijd maar dat ik hem het voetballen heb geleerd. Maar zonder gekheid, Erik heeft niet de ambitie om in het bedrijf te gaan werken en dus betrekken we hem niet bij onze activiteiten.”

Relatiemarketing Bovendien aast ten Hag niet per sé op vergroting van de naamsbekendheid, zegt Ben ten Hag, directeur financiële dienstverlening en oom van de voetballer. “Naast een stukje maatschappelijke

verantwoordelijkheid is ons sponsorbeleid is vooral gericht op het opzetten en onderhouden van netwerken, dus op relatiemarketing.” Dat is ook de reden dat ten Hag zich niet als shirt- of hoofdsponsor manifesteert. Michel ten Hag: “Los van het feit dat een dergelijke activiteit financieel niet voor een bedrijf van onze omvang is weggelegd, leggen we ons toe op businessclubs.” Dat zijn er anno 2001 nogal wat. ten Hag participeert in de businessclubs van vier betaald voetbalclubs (FC Twente, De Graafschap, Go Ahead Eagles en FC Zwolle), een korfbalhoofdklasser (DOS/WK), de landskampioen bij de volleybalsters (Arke/Pollux), de Military van Boekelo, de Twente Marathon en doet verschillende dingen in de wielerwereld. “We zijn actief bij clubs in de plaatsen waar wij zelf een vestiging hebben. We hebben ook vaste mensen die de betreffende businessclubs bezoeken. Zo is de directeur van onze vestiging in

Zwolle, Gerwout Hovenberg, naast vicevoorzitter van FC Zwolle daar zelfs voorzitter van de businessclub.”

Rechtlijnig ten Hag is rechtlijnig in het formuleren van het sponsorbeleid. “We zullen nooit geld pompen in amateurclubs. We hebben gekozen voor het betaalde voetbal. Het is financieel onmogelijk alle amateurverenigingen in ons werkgebied te sponsoren.” Ook over het type-sport is nagedacht. “Je zult ons niet zo snel een handbalclubje zien sponsoren, maar juist wel weer de Military in Boekelo, omdat dat evenement ook past bij onze klanten. Niet voor niets nodigen we jaarlijks 1000 van onze relaties op de Military uit, voor wie wij de kaartjes betalen. We bezorgen die mensen een fijne dag, in de hoop dat het zich later een keer uitbetaald. Maar dat is vaak een kwestie van de lange adem, het komt zelden gelijk tot zaken.” Het meten van de sponsorimpact is toch nauwelijks te peilen, weet Ben ten Hag. “We besteden ruim vier procent van onze omzet aan het reclamebudget, dat voor een groot gedeelte bestaat uit sportsponsoring, maar je weet bij voorbaat dat de helft weggegooid geld is. De vraag is alleen: welke helft?” ■


De triomftocht door Burkina Faso

Joost Legtenberg: van koelie tot wielerkoning Joost Legtenberg wilde nog één keer aan een mooie ronde meedoen alvorens afscheid te nemen van het professionele wielerpeloton. Tot dan toe had de 26-jarige Markeloër tamelijk naamloos tussen de grote ridders van het stalen ros meegefietst. Altijd moest Legtenberg zich als knecht opofferen, terwijl hij over de capaciteiten beschikte om zélf te winnen. Daarom besloot de immer zwijgzame Twent zich niet langer door collega’s te laten koeioneren tussen de dunne wieltjes. Met een opleiding als bedrijfseconoom kiest hij voor een andere toekomst. Maar eerst nog die ene mooie afscheidsronde: Le Tour de Burkina Faso. Ofwel: een glorieuze triomftocht in verzengende hitte, over stoffige weggetjes, door dorpen van lemen hutten met door armoe geteisterde mensen en exotische dieren .

67

(door Gerhard Nijboer)

“Ik heb daar dingen gezien en meegemaakt die ik niet kan beschrijven, gewoon omdat ze nauwelijks te bevatten zijn.” Elke dag gingen de beelden van barre etappes, primitieve omstandigheden voor renners en publiek en exotisch randgebeuren over de hele wereld. Een actie van de Societé du Tour de France, de organisator van de Tour de France die sinds drie jaar ook de Tour du Faso in zijn armen heeft gesloten. En indien heren als Jean Marie Leblanc, Bernard Hinault en Bernard Thevenet zich ergens in wielerland mee bemoeien staan ook de media meteen stram in het gareel. In het kielzog van de Grande Messieurs du Societé toog het hele circus derhalve subiet richting Quadadougou om te registeren hoe een in principe naamloos evenement werd verheven tot een heus, internationaal aansprekend spektakel. De Internationale Wieler Unie (UCI) plakt er een aantrekkelijk aantal bonuspunten aan vast en dat alles samen is voldoende om zelfs de meest kritische journalist te overtuigen van het feit dat de Ronde van Burkina Faso binnen no time is gepromoveerd tot één van de grootste koersen ter wereld.

Schitterend evenement “De ronde wordt nu ook door de wat grotere ploegen in Europa gezien als hét wielerevenement van Afrika,” zegt Joost Legtenberg. “Dat is aantrekkelijk voor de publiciteit, temeer omdat met de grotere sponsors en met de verbeterde organisatie ook de betere renners aan het vertrek komen. Vanaf dat moment is de cirkel

rond: betere organisatie, meer punten, meer en betere renners, grotere sponsors en meer media. Voeg daar dan ook nog eens die specifieke armoedige Afrikaanse toestanden bij en je hebt een schitterend evenement voor zowel de Afrikaanse als de Europese markt.” Geen enkel zichzelf respecterend Afrikaans land haalt het nu nog in zijn hoofd om geen ploeg te laten starten in de Ronde van Burkina Faso. Dat zou immers een blamage voor het land zijn. De veelal niet bijster democratische leiders zouden dat niet alleen als een sportieve nederlaag ervaren, maar ook als een klap in het gezicht van de ‘hoge heren van de UCI en de Tour de France’. En dus sturen zij een ploeg van zes renners, die nauwelijks voorzien zijn van materiaal, laat staan dat er een volwaardig begeleidingsteam ter beschikking is. De standaarduitrusting van een Afrikaanse wielrenner bestaat vaak dan ook uit niet meer dan een summier EHBO-trommeltje, een blikken doosje met wat sleutels en tangen en een pakketje met niet meer dan twee reservebanden. Van medische begeleiding hebben ze nog nooit gehoord en het gebeurt regelmatig dat een Afrikaanse renner met pech in de koers langdurig langs de weg moet wachten omdat zijn ploegleider geen reservemateriaal voorhanden heeft of, erger, hem gewoon over het hoofd ziet in de stofwolken van voortrazende auto’s.

Individualisten De aanwezigheid van landenploegen van Senegal, Mali, Kongo, Marokko, Tunesië en natuurlijk het gastland levert derhal-

ve met regelmaat grote hilariteit in het peloton op. “Het is toch ongelooflijk hoe die jongens met dergelijk materiaal en die matige begeleiding redelijk meekomen tussen de Europese collega’s. Ik heb meerdere dagen gehad dat ik met mijn ploeg tot het uiterste moest gaan om de koers te kunnen controleren. En ik had meer last van de Afrikaanse renners dan van de Europeanen. Die lokale coureurs zijn gewend aan de hitte, de slechte voeding en de onhygiënische omstandigheden. Die gaan dus maar door, want een etappeoverwinning is voor hen het hoogst bereikbare in hun carrière. Dan zijn ze ook meteen een held in heel Afrika. Alleen het tactische vermogen om een koers naar hun hand te zetten missen die jongens. En van samenwerking in een ploeg hebben ze ook nog nooit gehoord. Een ploegleider kan daar niets aan doen, dat is daar niet meer dan een veredelde mecanicien. Rijdt achter het peloton in een rammelend busje dat van narigheid bijna uit elkaar valt. En 

Langs het parcours boden vrouwen versnaperingen aan aan de renners op de traditionele manier: op hun hoofd!


Info: 074 - 245 52 52

maar schreeuwen, zelfs al heeft hij geen renner meer in koers. Evenals de renners zijn de Afrikaanse ploegleiders pure individualisten. De meeste renners komen na een etappe helemaal uitgewoond over de streep. Demarreren de hele dag op de gekste momenten en wanneer ze maar kunnen. Wij Europeanen laten ze dan maar razen, halen ze een paar kilometer voor de finish in en sprinten dan zelf voor de overwinning. Maar qua conditie en vechtlust moet je diep respect voor ze hebben.”

De verzorging vond plaats in tenten. Op de grond ligt Legtenberg, een masseur knielt bij hem neer om zijn benen te masseren.

69

Bernard Hinault Al vanaf de eerste dag werd Joost Legtenberg van alle kanten gefêteerd door de organisatie, maar vooral door de plaatselijke bevolking en stamhoofden. Een dag nadat het door financiële zorgen gekwelde Sabena de Markeloër met één van zijn laatste vluchten op het vliegveld van Quadadougou had gedropt, sprintte Legtenberg naar de zege in de eerste etappe. “We kwamen in de slotfase met vijf man los van het peloton. Twee Afrikanen en drie renners uit onze Marco Polo-ploeg. Ik win, Maarten Tjallingi wordt tweede en een Marokkaan derde. Ja en dan naar het podium voor de huldiging.” Niemand minder dan vijfvoudig Tour-winnaar Bernard Hinault trok Joost Legtenberg de gele trui over het hoofd. “Dan sta je toch even te kijken in zo’n plaatsje. Midden tussen de hutten van de plaatselijke bevolking hadden ze een podium in elkaar geprutst, wat spandoeken van de sponsors er over heen, ik werd er op gezet, kreeg de gele trui en wat bloemen van Hinault en toen begon het feest van zang en dans door de plaatselijke bevolking. Werkelijk één deinende massa. En telkens kwamen weer verschillende stamhoofden of andere hoogwaardigheidsbekleders in kleurige kleding om mij te huldigen. Die ceremonie duurde de eerste dag wel een uur. In de brandende zon ruim boven de veertig graden.”

Levende kip Vanaf die eerste dag trok Joost Legtenberg als een vorst door de jungle van Burkina Faso. Iedere dag voor de start waren er de officiële plichtplegingen zoals Afrikanen dat gewend zijn: met veel zang en dans en diverse authentieke presentjes uit de regio. Ieder gebied heeft zijn eigen specialisme en Legtenberg maakte kennis met bijna alles. “Zelfs met een levende kip,” volgt de zoveelste anekdote. “Die mensen hebben daar dus echt niets. Daar komt nog bij dat een levende kip zo’n beetje het symbool voor de vruchtbaarheid is. Zo’n dier vertegenwoordigt een enorme waarde voor de gewone bevol-

De podiumplaats waar Legtenberg keer op keer gehuldigd werd.

king van Burkina Faso. Afijn, we hebben weer eens een huldiging in één of ander dorp, komt er een dorpshoofd aan met wel tien vrouwen aan zijn zijde. Ik trek mijn zoveelste gele trui van Bernard Hinault aan, zwaai met de bloemen naar de mensen en wordt meteen omringd door die vrouwen. Ze beginnen te dansen in een kring rondom mij en in die tussentijd krijg ik van het dorpshoofd een enorme levende kip in mijn handen geduwd. Iedereen juichen, want het was zo’n beetje het mooiste cadeau dat je van hem kon krijgen. En ik maar buigen als een knipmes. Maar ja, wat moet ik met zo’n kip? Na bijna een dag in de kofferbak gezeten te hebben, hebben we het beestje maar weer weggegeven aan de bevolking van een ander dorp. Dolblij waren ze er mee”.

Marco Polo Tussen de feestelijkheden en andere exotische ervaringen door moest Legtenberg wel degelijk hard werken om zijn leidende positie te behouden. Hij had daarbij de

steun van de Marco Polo-ploeg, een gelegenheidsformatie die door de Stichting Marco Polo in het leven is geroepen. De Stichting stelt zich ten doel om de wielersport over de hele wereld te promoten, vooral in Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Eerder stond Marco Polo al met teams aan de start in de ronden van onder meer China, Afghanistan, Bolivia, Tibet en Kirgizië. “Het is een vrijwilligersorganisatie, puur gericht op promotie van het fietsen”, verklaart Legtenberg, die zich bij de organisatie aanmeldde om zijn afscheidswedstrijd als profrenner te rijden. “Bij AXA (de ploeg waar Legtenberg de laatste twee jaar prof in dienst was) had ik het niet zo erg naar mijn zin. Ik ben gevoelig voor sfeer en voor een management dat respect predikt. Bij die ploeg was het allemaal wat afstandelijk. Dat strookte niet zo met mijn mentaliteit en ik zit ook niet zo in elkaar dat ik daarover mijn beklag doe. Naarmate het seizoen vorderde kreeg ik in de gaten dat ik ook op termijn geen kans zou krijgen om wedstrijden te mogen win- 


nen. Dan wordt het tijd om eens bij jezelf te rade te gaan of de wielersport wel je toekomst is. Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik het beter elders kan gaan zoeken. Maar ik wilde nog een mooie afscheidsronde rijden. Als je een overwinning dan toch aan iemand op moet dragen, doe ik dat aan die organisatie. Zij hebben me die onvergetelijke ervaring bezorgd.”

De internationale pers interviewt Legtenberg na zijn overwinning.

Gezond blijven Die dank is wederzijds, want dankzij Legtenberg is de naam van Marco Polo zeker in Afrika gevestigd. Elke dag controleerde de blauwe Nederlandse trein de koers, reed altijd in de voorste gelederen mee, won met Legtenberg niet alleen het individuele eindklassement, maar de Markeloër zegevierde ook in het sprintklassement (de groene trui), het regelmatigheidsklassement en ook het algemeen ploegenklassement werd een prooi voor de Marco Polo-formatie. En dat in het gezelschap van niet alleen de reeds genoemde Afrikaanse landenploegen, maar ook van zes semi-profteams uit Frankrijk en drie Belgische formaties. De successen van Legtenberg en zijn maten in Burkina Faso krijgen nog meer glans bij de wetenschap dat van de 162 gestarte coureurs er na twaalf etappes maar 46 de finish in Quadadougou. De rest was ziek, zwak en misselijk afgestapt: de man die de ronde van Burkina Faso wil winnen, moet gezond blijven! “Daar gezond blijven is een hele opgave, zeker voor de Europeanen. Onze Afrikaanse collega’s zijn gewend om iedere dag voedsel te nuttigen waar wij onze neus voor ophalen. Het is absoluut niet hygiënisch, maar zij hebben kennelijk een natuurlijk afweersysteem opgebouwd. Water drinken is voor ons verboden, want het is niet meer dan bruine drab. Maar die Afrikanen slurpen dat gewoon op en hebben nergens last van. Ongelooflijk wat deze mensen kunnen verdragen. Ik ben ook ziek geweest, maar kreeg snel in de gaten dat ik daar naast het wielrennen niets anders moest doen dan liggen. Uitrusten.” “Onze hele ploeg heeft twee weken zo geleefd en wij zijn als enige team compleet aan de finish gekomen. De Afrikanen werden gesloopt door het gebrek aan faciliteiten, de Europeanen door het gebrek aan lichamelijke weerstand. Alleen wij bleven overeind. Maar ik was wel ontzettend blij dat het afgelopen was. Ik was echt aan het eind van mijn Latijn. Die hitte, het slechte eten en drinken en de onmogelijkheid om een goede nachtrust te genieten slopen je op den duur helemaal.” Dat Legtenberg de situatie ter plekke op waarde had geschat blijkt uit het feit dat hij de eerste niet-

71

Afrikaanse winnaar in de 15-jarige geschiedenis van de Ronde van Burkina Faso is.

Winnaarsplicht “En zo schrijft een tamelijk anonieme Nederlandse prof in zijn afscheidswedstrijd toch nog wielergeschiedenis.” Het onverwachte succes in Burkina Faso heeft hem niet op andere gedachten gebracht. Hij stopt als professioneel wielrenner, maar voelt zich wel verplicht om volgend jaar minimaal nog één keer vol aan de bak te gaan. “Dat is de plicht van een winnaar. Ik zal toch proberen om mijn gezicht ook volgend jaar in Burkina Faso te laten zien. En dan niet om alleen mee te rijden, want het volk ziet me daar echt als een vedette. Dus zal ik weer pro-

‘De terugreis duurde twee dagen en kostte uiteindelijk meer dan wat we verdiend hadden’ beren om te winnen, ik hoop met een gesponsorde Marco Polo-ploeg. Maar van de andere kant zie ik er nu al als een berg tegenop om nog eens twee weken in die geweldige hitte te moeten rijden. Maar ik doe het wel, want eerlijk is eerlijk: ik heb iets met die mensen gekregen. Deze ervaring zal me mijn hele leven bij blijven. Zelfs een paar weken later zie ik nog die gelukkige gezichtjes van kinderen die mij een handje mochten geven. En het stamhoofd dat voor mij op de knieën ging. En

de koning van het land, die mij op de laatste dag in een witte toga hulde, omdat dat voor Burkina Faso veel belangrijker is dan de gele trui in Frankrijk. En er zijn nog zoveel andere indrukken en ervaringen die mij geestelijk tot een tot rijker mens hebben gemaakt. Wat dacht je bijvoorbeeld van de eerste etappe-overwinning van een renner uit Burkina Faso in eigen land? Hij won dit jaar de op één na laatste etappe en is nu voor eeuwig held van de staat. Deze jongen hoeft zich nooit meer zorgen te maken.”

Uniek wielrenner Joost Legtenberg beseft inmiddels dat hij als een uniek wielrenner de geschiedenis in gaat. Hij is de eerste Nederlander die een etappe in een Afrikaanse rittenkoers won, hij is de eerste Europeaan die een meerdaagse rittenkoers in Afrika won en hij is de eerste blanke wielrenner die de Ronde van Burkina Faso won. Ongeveer 30.000 gulden fietste Joost Legtenberg met zijn Marco Polo-team bij elkaar in Burkina Faso. In totaal bedroeg het prijzengeld ruim 70.000 gulden. Dat is in principe niet veel in vergelijking met de Europese rondes, maar voor Afrikaanse begrippen is Legtenberg nu miljonair. “We hadden afgesproken dat het gewonnen geld naar Marco Polo zou gaan, maar uiteindelijk bleef er niets van over. Want de retourtickets van Sabena bleken niets meer waard. De maatschappij was failliet, de hele ploeg moest met Air France naar Parijs vliegen en vervolgens met de TGV naar Nederland. Die reis duurde twee dagen en kostte uiteindelijk meer dan wat we verdiend hadden. Ik heb dus nog een paar gulden bijbetaald om de kosten te dekken. Maar heb geen medelijden met mij, want het einde van mijn profcarrière heeft een onuitwisbare indruk achtergelaten.” ■


in id es T-l al 52 IK diaS 52 s al Me 45 g in el - 2 eld ?: B 74 0 rm s ve lgid ief: e r Uw IKT t ta de r he o vo

Dé telefoongids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.twentevisie.nl BOUWNIJVERHEID

FINANCIËLE INSTELLINGEN

Lastechniek

◆ Bruns en Bonke Bouw Postbus 504, 7550 AM HENGELO TEL 074-2561414 / FAX 074-2917143 Contactpersoon: dhr. A.H.J. Terhalle E-mail: [email protected]

◆ Scharenborg & Rijckenberg Lasondersingel 98, 7514 BV ENSCHEDE TEL 053 - 4349435 / FAX 053 - 4349436 Contactpersoon: dhr. Ton Hakvoort Gespecialiseerd in: Verzekeringen, Pensioenen, Employé Bénefits E-mail: [email protected]

◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

◆ Initial Varel Security Goudstraat 7, 7554 NG HENGELO TEL 074-2404200 / FAX 074-2506362 Contactpersoon: dhr. J.A.M. de Hoog Gespecialiseerd in: technische beveiliging E-mail: [email protected] i Website: www.initialvarel.nl ◆ Janssen de Jong Plancoördinatie B.V. Postbus 572, 7550 AN HENGELO TEL 074-2500800 / FAX 074-2918521 Contactpersoon: dhr. A.J. Kleinjan Gespecialiseerd in: projectontwikkeling bouw E-mail: [email protected] i Website: www.jajo.com p Bedrijfsprofiel

◆ Novicon Beheer B.V. Sacharovstraat 4, 7575 EA OLDENZAAL TEL 0541-573030 / FAX 0541-573031 Contactpersonen: G. Vehof / H. Vos Gespecialiseerd in: Staalbouw - Dak- en Gevelbekleding E-mail: [email protected] i Website: www.novicon.nl ◆ Schildersbedrijf Wissink BV Grotestraat 105, 7471 BM GOOR TEL 0547-272720 / FAX 0547-272212 Contactpersoon: dhr. H.J. Vaneker Gespecialiseerd in: schilder- + glaswerken E-mail: [email protected] i Website: www.forag.nl/wissink ◆ Unica Ponsioen b.v. Postbus 174 7550 AD HENGELO TEL 074-2490149 / FAX 074-2432955 Contactpersoon: dhr. Frans A.M. Dijkstra Gespecialiseerd in: installatietechniek, E, W, sprinkler, ICT E-mail:[email protected] i Website: www.unica.nl

Aannemers ◆ Aannemersbedrijf Gebr. Scharenborg Tolstraat 4 7482 DB HAAKSBERGEN TEL 053 - 5721466 / FAX 053 - 5729417 Contactpersonen: dhr. B. Scharenborg, Gespecialiseerd: nieuwbouw, verbouw en renovatie E-mail: [email protected] i Website: www.scharenborg.nl

Installatiebedrijven ◆ Alferink BV Installatietechniek Industriestraat 71 7482 EW HAAKSBERGEN TEL 053 - 5730100 / FAX 053 - 5727725 Contactpersoon: dhr. H. Alferink Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18 7666 LB FLERINGEN TEL 0546 - 629629 / FAX 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] i Website: www.loohuis.nl ◆ Weber Installatie Technieken bv Wegtersweg 3 7556 BP HENGELO TEL 074 - 291 28 67 / FAX 074 - 243 91 39 Contactpersoon: de heer G.W. Kolthoff Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected]

Wegenbouw ◆ Infra “Balast Nedam” Ambachtsweg 5 7442 CS NIJVERDAL Postbus 394 7440 AJ NIJVERDAL TEL 0548-618200 / FAX 0548-618215 Contactpersoon: dhr. J.C. van Nijen Gespecialiseerd in: Wegenbouw E-mail: [email protected]

CULTUUR, SPORT EN RECREATIE ◆ De Twentsche Schouwburg NV Langestraat 49 7511 HB ENSCHEDE TEL 053-4858585 / FAX 053-4858590 Contactpersoon: dhr. A. Siekmans Gespecialiseerd in: theater/muziek/ feesten/congressen E-mail: [email protected]

◆ Theodoor Gilissen Bankiers N.V. Nijverheidstraat 1, 7511 JM ENSCHEDE TEL 053-4854500 / FAX 053-4854520 Contactpersoon: dhr. R. de Jong Gespecialiseerd in: vermogensbeheer E-mail: [email protected] i Website: www.gilissen.com

◆ TerWeele Advise b.v. (TWA) Parallelweg 11, 7141 DL GROENLO TEL 0544-466240 / FAX 0544-467295 Contactpersoon: Dhr. J.B. ter Weele Gespecialiseerd in: Textiel / Advies / in- en verkoop E-mail: [email protected] i Website: www.twa-bv.nl p Bedrijfsprofiel

Verlichting ◆ Herin Lichttechniek Kalanderstraat 20A, 7461 JM RIJSSEN TEL 0548-541861 / FAX 0548-541862 Contactpersoon: dhr. H. Tijhuis Gespecialiseerd in: verlichting E-mail: [email protected]

◆ Wensink & Masselink Financieel Adviseurs BV Bedrijvenpark Twente 305, 7602 KL ALMELO TEL 0546-549 338 / FAX 0546-549 340 Contactpersoon: Dhr. D.G.A. Masselink Gespecialiseerd: Onafhankelijke Financieel Planners E-mail: [email protected] i Website: www.wensinkmasselink.nl p Bedrijfsprofiel

Wijnimporteurs

Verzekeringen

◆ Redeker Horeca groothandel b.v. Gruttostraat 81, 7471 ER GOOR TEL 0547-272645 / FAX 053-260202 Contactpersoon: dhr. Van Regteren

◆ AON Nederland Makelaars in Assurantiën & Risico-Adviseurs Beursstraat 1a, 7551 HP HENGELO TEL 074 - 2423355 / FAX 074 - 2434970 Contactpersoon: dhr. S. Roodenburg E-mail: [email protected] i Website: www.aon.nl ◆ TSA Verzekeringen Capitool 20 7521 PL ENSCHEDE TEL 053 - 4809209 / FAX 053 - 4809309 Contactpersoon: dhr. J.H. Meijer

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG Arbodiensten ◆ Arbo Unie Oost-Nederland Haven NZ 39 7606 ES ALMELO Postbus 480, 7600 AS ALMELO TEL 0546 - 822022 / FAX 0546 - 813161 Contactpersoon: drs.ir. P. Staal, alg. dir. ◆ Benefit stabiliteit in bewegen Prinsenstraat 1 7607 JC ALMELO TEL 0546-538050 / FAX 0546-539950 Contactpersoon: D.W.H. Bosch Gespecialiseerd in: arbeidsreïntegratie E-mail: [email protected] ◆ Maetis Arbo Spoorstraat 50 7551 CA HENGELO TEL 074-255 27 27 / FAX 074-255 27 00 Contactpersoon: Mevrouw Y. van Rheenen Gespecialiseerd in: Arbodienstverlening E-mail: [email protected] i Website: www.maetis.nl

GROOTHANDEL EN HANDELSBEMIDDELING ◆ Carel Lurvink BV Marssteden 40 7547 TC ENSCHEDE TEL 053-4344343 / FAX 053-4337105 Contactpersoon: dhr. C. Lurvink Gespecialiseerd in: schoonmaak-, schilders- en veiligheidsartikelen E-mail: [email protected] i Website: www.carellurvink.nl ◆ Electro Automatisering Smelt Twekkeler Es 7 7547 ST ENSCHEDE Postbus 411, 7500 AK ENSCHEDE TEL 053 - 4846666 / FAX 053 - 4846699 Contactpersoon: dhr. B.H.G. Nijmeijer E-mail: [email protected] i Website:www.eas.nl ◆ Ter Brugge Relatiepakketten B.V. Ambachtsstraat 26 7622 AP BORNE TEL 074-267 22 22 / FAX 074-267 22 92 Contact persoon: G.H.M. ter Brugge E-mail: [email protected] i Website: www.terbrugge.com

Appendages ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

◆ Heisterkamp Wijnkopers / Het Wijngebouw Eerste Stegge 2 Postbus 63, 7631 AE OOTMARSUM TEL 0541 - 292222 / FAX 0541 - 292024 Gespecialiseerd in: Boeren kwaliteitswijnen uit klassieke streken Contactpersoon: dhr. Jan Herbrink

HORECA ◆ AC Restaurant & Hotel Holten Langstraat 22, 7451 ND HOLTEN TEL 0548 - 362680 / FAX 0548 - 264550 Contactpersoon: dhr. F.H. Lanfers Gespecialiseerd in: dineren, vergaderen, overnachten E-mail: [email protected]

73

I K Te l g i d s

◆ Loohuis Installatietechniek Pastoor Boddestraat 18, 7666 LB FLERINGEN TEL 0546-629629 / FAX 0546-629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: werktuigbouwkundige en elektrotechnische installatie E-mail: [email protected] i Website : www.loohuis.nl

◆ Spekschate Assurantie en Financieel Advies Grotestraat 216, 7622 GT BORNE TEL 074-266 44 55 / FAX 074-266 02 02 Contactpersoon : Dhr. A. Bartelink Gespecialiseerd: Assurantiën en Financieel Advies E-mail : [email protected] i Website: www.spekschate.nl p Bedrijfsprofiel

Texieladvies

◆ De Assinkhof, Hengelosestraat 437, 7521 AG ENSCHEDE TEL 053 - 435 35 31 / FAX 053 - 433 00 25 Contactpersoon: dhr. J. Assink ◆ Conferentiehotel Drienerburght Drienerlolaan 5, 7522 NB ENSCHEDE TEL 053 - 4331366 / FAX 053 - 4356770 Contactpersoon: mevr. M.J.F. Schmand ◆ Golden Tulip Hotel De Broeierd Hengelosestraat 725 7521 PA ENSCHEDE TEL 053-8506500 / FAX 053-8506510 Contactpersoon: Mevr. S. Lammersen Gespecialiseerd in: Hotel, Restaurant, Vergaderen en broodjesservice E-mail: [email protected] i Website: www.broeierd.nl p Bedrijfprofiel ◆ Hotel Restaurant In den Drost van Twente Hengelosestraat 8 7491 BR DELDEN TEL 074-3764055 / FAX 074-3765412 Contactpersoon: dhr. E. van Gemeren Gespecialiseerd in: zakenlunch, diner, meeting, presentatie ◆ Landgoed de Wilmersberg Rhododendronlaan 7 7587 NL DE LUTTE TEL 0541 - 585555 / FAX 0541 - 585565 Contactpersoon: Dhr. Maikel J.A. Pot Gespecialiseerd in: hotel / restaurant / conferentie centrum E-mail: [email protected] i Website: www.wilmersberg.nl

Vergaderaccommodaties ◆ Van der Valk Hotel Hengelo Bornsestraat 400 7556 BN HENGELO TEL 074 - 2555055 / FAX 074 - 2555010 Contactpersoon: dhr. P.A. van der Valk Gespecialiseerd in: hotel, restaurant, zakenverhuur E-mail: [email protected] i Website: www.valk.nl ◆ Theaterhotel Almelo Schouwburgplein 1, 7607 AE ALMELO TEL 0546-810061 / FAX 0546-821665 Contactpersoon: Jan-Willem Holtmaat Gespecialiseerd in: theater, horeca, hotel, congres en zalenverhuur E-mail: [email protected] i Website: www.theaterhotel.nl

INDUSTRIE ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a, 7151 HP EIBERGEN TEL 0545-472052 / FAX 0545-474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaalrecycling/autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl

Websites van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het symbooltje i , zijn ook te vinden via de website: www.twentevisie.nl Alle bedrijven met het symbooltje p hebben een bedrijfsprofiel op de website: www.twentevisie.nl Alle IKTel-leden staan tevens op: www.twentevisie.nl, voorzien van plattegrond en routeplanner.


a d v e r t o r i a l

Eerste (en enige) Professionele Project Verhuizer in Twente

UTS Grijpma Verhuizingen Met vijfentwintig vaste verhuismedewerkers en een omvangrijk eigen wagenpark is UTS Grijpma het grootste verhuisbedrijf in de regio. Samen met de andere elf partners in het UTSnetwerk is het bedrijf in staat om ook landelijk actieve bedrijven te bedienen van personeelsen bedrijfsverhuizingen.

Ook archiefopslag UTS Grijpma doet echter meer dan verhuizingen en opslag. Het bedrijf heeft zich inmiddels ook gespecialiseerd in archiefbeheer voor gemeenten, instellingen en dienstverleners als banken, accountants en advocaten. Samen met het zusterbedrijf UTS Hersevoort in Zwolle beheert UTS Grijpma momenteel zo’n 30 km aan archiefdozen. Het ‘afgelegde’ archief staat droog en veilig, maar - voor geautoriseerde medewerkers - toch direct bereikbaar, in de speciale geconditioneerde opslagloodsen. Een, aan barcodes gekoppeld automatiseringssysteem, zorgt er voor dat archiefstukken snel en eenvoudig teruggevonden (en teruggeleverd) kunnen worden.

Particulieren Uiteraard werkt UTS Grijpma ook voor de particuliere markt op het gebied van tijdelijke opslag van inboedels en verhuizingen binnen als buiten Nederland. “We zijn niet voor niets partner van het Carreer Center Twente als verhuizer van al het nieuwe talent dat vanuit de Randstad naar Twente komt om hier te werken en te genieten van onze unieke natuur en cultuur.”

Met de acceptatie als lid van de vakgroep projectverhuizers binnen de branchevereniging SAVAM, mag UTS Grijpma Verhuizingen als eerste (en enige) bedrijf in Twente het predikaat ‘professioneel projectverhuizer’ dragen: een waardering voor de kennis en de kunde van het management en de medewerkers, de gehanteerde standaards én de wijze waarop het bedrijf zich de afgelopen jaren heeft onderscheiden in het plannen en uitvoeren van bedrijfsverhuizingen.

UTS Grijpma is met recht de verhuizer van ‘de groten’ in Twente. En dat geldt zowel voor bedrijven en instellingen als voor gemeenten en overheidsdiensten, getuige ook de vele referenties. Directeur Leo Brant, die met zijn bedrijf zo’n zestig procent van de omzet uit de zakelijke markt uit Twente haalt, benadrukt echter dat ook kleinere bedrijven van harte welkom zijn. “Voor hen geldt dezelfde professionaliteit en hoge kwaliteit van dienstverlening. Alleen is de planning vaak wat eenvoudiger.”

UTS Grijpma Verhuizingen B.V. Transportcentrum 13 Postbus 481 7500 AL ENSCHEDE Tel. 053-48 49 000 Fax 053-48 49 070 www.grijpma.nl

◆ Indugas - Rhee bv Twekkeler Es 8, 7547 SM ENSCHEDE TEL 053-4803380 / FAX 053-4307232 Contactpersoon: Dhr. M.J.M. Buterowe Gespecialiseerd in: Industriële en vloeibare gassen E-mail: [email protected] ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18, 7666 LB FLERINGEN TEL 0546 - 629629 / FAX 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek ◆ Werk en Vakmanschap Bornsestraat 1E, 7556 BA HENGELO TEL 074 - 2500959 / FAX 074 - 2590446 Contactpersoon: dhr. R. Bruns Gespecialiseerd in: flexibiliteit van gekwalificeerde arbeid E-mail: [email protected] i Website: www.interstroom.nl/~ werkenvakmanschap p Bedrijfsprofiel

Aandrijftechniek ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers ◆ Maxon Motor Benelux B.V. De Giem 22, 7547 SV ENSCHEDE TEL 053 - 4320566 / FAX 053 - 4303665 Contactpersoon: dhr. R.J.H. Keultjes Gespecialiseerd in: aandrijftechniek E-mail: [email protected]

Zeefdrukkerijen

OVERIGE DIENSTVERLENING

◆ A 1 Printservice VOF Olieslagweg 120, 7521 JG ENSCHEDE TEL 053 - 4302520 / FAX 053 - 4317247 Contactpersoon: dhr. W. Rozema Gespecialiseerd in: tampondruk E-mail: [email protected] i Website: www.a1-printservice.com

◆ SOWECO N.V. Postbus 308, 7600 AH ALMELO TEL 0546 - 875678 / FAX 0546 - 875604 Contactpersoon: dhr. W.Th.H. Visscher Gespecialiseerd in: verrassend, vertrouwd, veelzijdig E-mail: [email protected] i Website: www.soweco.nl

MILIEUDIENSTVERLENING

PROD. EN DISTR. VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER

◆ BMD Advies Oost Munsterstraat 3, 7418 EV DEVENTER TEL 0570-676695 / FAX 0570-676255 Contactpersoon: de heer ir. A.J. Oortgiesen Gespecialiseerd in: milieu, energie, arbo en kwaliteit E-mail: [email protected] i Website: www.bmdadvies.nl

Bodemonderzoek/sanering ◆ Verhoeve Groep/Verhoeve Milieu bv Lansinkesweg 4, 7553 AE HENGELO TEL 074 - 2555666 / FAX 074 - 2503215 Contactpersoon: mevr. ing. I.M. Bruns E-mail: [email protected]

Milieuadvies- en onderzoekbureaus ◆ Geofox BV Eektestraat 10-12, 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL 0541 - 585544 / FAX 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker Gespecialiseerd in: bodem water (o.a. Legionella), asbest E-mail: [email protected] i Website: www.geofox.nl

ONDERWIJS Bedrijfsopleidingen/advies

◆ Rotor BV Mors 2 , Postbus 45, 7150 AA EIBERGEN TEL 0545 - 464640 / FAX 0545 - 475065 Contactpersoon: mw. A.C. Mulder

◆ Centrum Vakopleiding César Franckstraat 1, 7604 JE ALMELO TEL 074 - 2557800 / FAX 074 - 2557840 Contactpersoon: dhr. F.G.M. Holtkamp

Beroeps/bedrijfskleding ◆ EHCO-KLM Kleding NV Strootsweg 16, 7547 RX ENSCHEDE Postbus 78, 7500 AB ENSCHEDE TEL 053 - 4800300 / FAX 053 - 4800301

◆ Party Solutions Pompmolenlaan 9, 3447 GK WOERDEN TEL 0348-431144 / FAX 0348-430777 Contactpersoon: dhr. Ing. R.F.M. Baks Gespecialiseerd in: automatiserings- en computeropleidingen

Drukkerijen

Opleidingsinstituten/onderwijs

◆ Hassink Drukkers b.v. Postbus 177 7480 AD Haaksbergen TEL 053-5721777 / FAX 053-572675 Contactpersoon: Dhr. W.J. Hassin Gespecialiseerd in: Kwalitatief hoogwaardig drukwerk E-mail : [email protected] i Website : www.hassink.nl

◆ ROC Oost-Nederland Lupinestraat 9, 7552 HJ Hengelo TEL: 074-8503333 / FAX: 074-8503210 Contactpersoon: de heer F.G.C.M. Tillemans Gespecialiseerd in: Opleidingen en Trainingen Email: [email protected] i Website: www.roc-on.nl

Electrotechnische industrie ◆ Odink & Koenderink B.V. Parallelweg 10 7482 CA HAAKSBERGEN TEL 053 - 5730303, FAX 053 - 5726315 Contactpersoon: afdeling verkoop

Machinefabrieken ◆ Machinefabriek Bouman b.v. Postbus 68 7600 AB ALMELO TEL 0546 - 862468 / FAX 0546 - 861039 Contactpersoon: dhr. Ing. A. Wessels Gespecialiseerd in: machinefabriek en externe montage E-mail: [email protected] i Website: www.bouman.nl

Metaalindustrie ◆ Galvano Hengelo B.V. Zuidelijke Havenweg 40 7554 RR HENGELO TEL 074 - 2483938 / FAX 074 - 2484070 Contactpersoon: dhr. P.I.M. Bebseler Gespecialiseerd in: galvanotechniek E-mail: [email protected]

Metaal recycling ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a 7551 HP EIBERGEN TEL 0545 - 472052 / FAX 0545 - 474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaal- en autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl

Productie machines en apparaten ◆ Kiekens Products B.V. Postbus 99, 7600 AB ALMELO TEL 0546-871555 / FAX 0546-871985 Contactpersoon: dhr. Ten Doeschate Gespecialiseerd in: luchttechniek E-mail: [email protected] i Website: www.kiekens-products.com

◆ ROC Twente Plus Twentheplein 5, 7607 GZ ALMELO TEL 0546-830200 / FAX 0546-830245 Contactpersoon: mevr. Elfering Gespecialiseerd in: MBO-, MBO-plus-, HBO-kort-onderwijs E-mail: [email protected] i Website: www.ROCTwentePlus.nl ◆ STODT praktijkcentrum voor geavanceerde techniek César Franckstraat 1a, 7604 JE ALMELO TEL 0546 - 822455 / FAX 0546 - 827487 Contactpersoon: dhr. G.A. Wieffer Gespecialiseerd in: Kenniscentrum voor de metaal, elektro en kunststof E-mail: [email protected] ◆ OLCT Hengelosestraat 527 7521 AG ENSCHEDE TEL 053 - 434 03 44 / FAX 053 - 434 12 59 Contactpersoon: Paula de Regt, account manager Gespecialiseerd in: Opleidingen en Trainingen E-mail: [email protected] i Website: www.olct.nl ◆ SWOT Postbus 5502, 7500 GM ENSCHEDE TEL 053-4849831 / FAX 053-4849832 Contactpersoon: mevr. L. Bok Gespecialiseerd in: deeltijdopleidingen op HBO-niveau E-mail: [email protected] i Website: www.swot.nl

OPENBAAR BESTUUR, OVERHEIDSDIENSTEN ◆ Gemeente Almelo Postbus 5100 7600 GC ALMELO TEL 0546 - 541184 / FAX 0546 - 541199 Contactpersoon: dhr. J. Melsen Gespecialiseerd in: econ. ontwikkeling ◆ Gemeente Oldenzaal Postbus 351 7570 AJ OLDENZAAL TEL 0541 - 588111 / FAX 0541- 588249 Contactpersoon: dhr. L. Van Dijk E-mail: [email protected]

◆ COGAS Postbus 71 7600 AB ALMELO TEL 0546 - 836666 / FAX 0546 - 811267 Contactpersoon: dhr. H. Bijker Gespecialiseerd in: energie-adviezen en stortgasbenutting E-mail: [email protected] i Website: www.cogas.nl

REPARATIE GEBRUIKSGOEDEREN Autobedrijven ◆ Auto Scholing Almelo b.v. Buitenhavenweg 1, 7604 PW ALMELO TEL 0546-815490 / FAX 0546-817519 Contactpersoon: dhr. J.C.H. Sjoers Gespecialiseerd in: Honda Automobielen

Heftrucks ◆ Loohuis Heftruckservice b.v. Van der Hoopweg 7, 7602 PJ ALMELO TEL 0546 - 86 34 29 / FAX 0546 - 86 50 58 Contactpersoon: mevrouw G.M. Loohuis-Peters

UITGEVERIJEN ◆ MediaSales Nederland bv Anninksweg 50 7557 AH HENGELO Postbus 702, 7550 AS HENGELO TEL 074 - 245 52 52 / FAX 074 - 2503513 Contactpersonen: dhr. J.W. Achterberg, dhr. R.H.M. Staal E-mail:[email protected]

75

I K Te l g i d s

◆ Quadrant EPP Nederland b.v. Anth. Fokkerweg 2, 7602 PK ALMELO Postbus 59, 7600 AB ALMELO TEL 0546 - 877777 / FAX 0546 - 860796 Contactpersoon: dhr. H. Hoekstra Gespecialiseerd in: Rubber- en kunststofproducten


Dé telefoongids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.twentevisie.nl

VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE ◆ Beijers autotransport & bergingsbedrijf Tinsteden 2, 7547 TG ENSCHEDE TEL 053-4283028 / FAX 053-4283018 Contactpersoon: Dhr. A. ter Mors Gespecialiseerd in: vervoer van auto’s E-mail: [email protected]

Reisorganisaties ◆ Arke Reizen, Deurningerstraat 16, 7514 BH ENSCHEDE Postbus 365, 7500 AJ ENSCHEDE TEL 053-4880880 / FAX 053-4351515 Contactpersoon: dhr. P. van Eenbergen ◆ Reisburo Brinkman Van Loenshof 84-90, 7511 NM ENSCHEDE TEL 053-4327485 / FAX 053-4324063 Contactpersoon: dhr. B. Brinkman E-mail: [email protected] ◆ OAD Groep Postbus 20 7450 AA HOLTEN TEL 0548-377777 Contactpersoon: dhr. H. Verborg Gespecialiseerd in: organisatie vakantie- en zakenreizen E-mail: [email protected] p Bedrijfsprofiel

Verhuizingen ◆ Grijpma Verhuizingen Transportcentrum 13 7547 RT ENSCHEDE TEL 053-4849000 / FAX 0534849070 Contactpersoon: dhr. Leo F. Brant Gespecialiseerd in: projectverhuziingen, archiefbeheer en opslag E-mail: [email protected] i Website : www.grijpma.nl

ZAKELIJKE DIENSTVERLENING ◆ BMW Bedrijf-Mens-Werk “Het Scheepvaarthuis” Haven N.Z. 37e, 7607 ES ALMELO TEL 0546-923929 / FAX 0546-539190 Contactpersoon: mevr. C.J. Dujardin Gespecialiseerd in: P&O/BMW; tests, advies E-mail: [email protected] i Website: www.bedrijf-mens-werk.nl ◆ Congres Associatie Twente Postbus 217 7500 AE ENSCHEDE Drienerlolaan 5, 7552 NB ENSCHEDE TEL 053 - 4894444 / FAX 053 - 4894442 Contactpersoon: dhr. Huub Isendoorn Gespecialiseerd in: congres/evenementenorganisatie E-mail: [email protected] i Website: www.congress.nl




Uniek platform voor werkgelegenheid in regio Twente

Bedrijven en personeel vinden elkaar via Cevae.nl regio jobs maken bij het zoeken naar een baan. Het vormt dan ook een geïntegreerd onderdeel van de werkwijze van Cevae. “We hebben de enige écht regionale vacaturesite,” vertelt een trotse eigenaar. Het gros van de sollicitanten meldt zich via de site aan. Men kan via de site het eigen c.v. opsturen, rechtstreeks op een vacature solliciteren of zich aanmelden voor de nieuwsbrief. Op dit moment heeft de site zo’n 500 unieke bezoekers per dag en ontwikkelt zich daarmee in hoog tempo tot hét belangrijkste platform van werkgelegenheid in de regio Twente. Luttikhuis: “Bedrijven kunnen via de site ook rechtstreeks personeel werven zónder tussenkomst van ons. Dat is beduidend goedkoper dan het plaatsen van een advertentie in een willekeurige krant. Bovendien werkt het uitzonderlijk snel.

“We willen hét centrale punt in de regio worden waar vraag en aanbod van werk samenkomen.” Met dit ambitieuze plan in zijn achterhoofd richtte Joost Luttikhuis drie jaar geleden zijn werving en selectiebureau Cevae.nl op, daarmee direct refererend aan de site. Door de uiterst efficiënte manier van werken is hij inmiddels al aardig in die opzet geslaagd. Jaarlijks worden honderden werkzoekenden in deze regio aan een vaste baan geholpen. Naast de persoonlijke bemiddeling vinden bedrijven en werkzoekenden elkaar rechtstreeks via de regionale vacaturesite Cevae.nl. Cevae.nl werd in november 1998 in Almelo opgericht en bemiddelt uitsluitend in vaste banen in de regio. Een jaar geleden besloot Luttikhuis, met een team van inmiddels zes vaste medewerkers, uit te wijken naar een centrale locatie in Twente. Het bedrijf is nu fraai gehuisvest op het kantorenpark Westermaat Noord in Hengelo.

Persoonlijke bemiddeling “Ieder mens is anders, met eigen specifieke wensen, mogelijkheden, dromen en ambities. Daar kun je geen gestandaardiseerde modus op los laten met de verwachting dat een geschikte match wordt gemaakt. Mensen hebben behoefte aan iemand die betrokken is, die meedenkt en adviseert. Personeelsbemiddeling zal altijd maatwerk blijven,” aldus Luttikhuis. Werkzoekenden in deze regio worden via allerlei kanalen opgeroepen om hun c.v. naar Cevae.nl te sturen wanneer zij op zoek zijn naar een (andere) baan. “Door die continue stroom van open sollicitaties beschikken wij te allen tijde over het beste kandidatenbestand. Hierdoor zijn we in staat om binnen twee dagen onze relaties succesvol te bedienen met de meest geschikte kandidaten van dat moment. En dat is toch vrij uniek in de huidige arbeidsmarkt!”

Belangstellenden solliciteren direct per e-mail bij het desbetreffende bedrijf. De advertentie blijft een maand lang, 24 uur per dag op de site staan.” Circa 3500 tot 4000 abonnees van de nieuwsbrief ontvangen bovendien wekelijks via e-mail een gratis update van de actuele vacatures binnen het eigen vakgebied. Daardoor is het bereik van de advertenties vele malen groter dan alleen het aantal site-bezoekers. Sterker nog, je bereikt uitsluitend die groep die op zoek is naar een vaste baan in de regio, of graag op de hoogte gehouden wil worden van de mogelijkheden op de Twentse arbeidsmarkt. Landelijk opererende personeelsorganisaties met klinkende namen en vele bedrijven uit de regio hebben de weg naar Cevae.nl inmiddels gevonden. ‘Cevae.nl, het regionale job-netwerk’

www.cevae.nl dhr. J. Luttikhuis 074 291 55 55

Regionale vacaturesite Internet is een nieuw en efficiënt medium, waarvan ook steeds meer werkzoekenden gebruik

[email protected]

◆ De Bleeker Groep Postbus 300 7550 AH HENGELO TEL 074-2550444 / FAX 074-2550445 Contactpersoon: dhr. B.H.J. Schwering Gespecialiseerd in: Opel/Autorent/Focwa/ Schadeherstel/Autowas ◆ Eurocon Management Consultants B.V. Postbus 99 7580 AB LOSSER TEL 053-538 84 85 / FAX 053-538 84 22 Contactpersoon: Dhr. T.H.P. Weterings Gespecialiseerd in: Organisatie- en subsidieadvies, marktonderzoek, projectmanagement E-mail: [email protected] i Website: www.eurocon.nl ◆ Protekt Nederland BV Deldenerstraat 61 7551 AC HENGELO TEL 074-2429224 / FAX 074-2430847 Contactpersoon: dhr. R. Duine Gespecialiseerd in: bedrijfshulpverlening, brandpreventie, noodplan E-mail: [email protected] i Website: www.protekt.nl

◆ Villa, Expertise voor bedrijven Postbus 70.000, 7500 KB ENSCHEDE TEL 053-4871871 / FAX 053-4302474 Contactpersonen: mevr. Mariska van der Meer, mevr. Yvonne Bloem Gespecialiseerd in: bedrijfsopleidingen, onderzoek, advies, coaching, cursussen E-mail: [email protected] i Website: www.villa.hen.nl

Accountants ◆ Countus accountants en adviseurs Hengelosestraat 48 7514 AF Enschede TEL 053-4353208 / FAX 053-4339844 Contactpersoon: Dhr. B.J. Meijer Gespecialiseerd in: Accountancy en Belastingadvies E-mail : [email protected] i Website: www.countus.nl p Bedrijfsprofiel ◆ GIBO Groep Visserijstraat 5 7514 BZ ENSCHEDE TEL 053 - 4322722 / FAX 053 - 4341010 Contactpersoon: dhr. L.G. Nijkamp RA Gespecialiseerd in: Accountancy

◆ Geofox B.V. Eektestraat 10-12, 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL 0541-585544 / FAX 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker ◆ Grontmij Burg. Roelenweg 38-40 8021 EW ZWOLLE TEL 038-4227555 / FAX 038-4227697 Contactpersoon: dhr. H.J. Manschot E-mail: [email protected] i Website: www.grontmij.nl ◆ Ingenieursburo Holland bv Postbus 95, 7550 AB HENGELO TEL 074 - 2435436 / FAX 074 - 2914710| Contactpersoon: dhr. B. Otten (directeur) ◆ Innovatie Adviesbureau Van der Meer & Van Tilburg Institutenweg 40 7521 PK ENSCHEDE TEL 053 - 4323000 / FAX 053 - 4338465 Contactpersoon: ir. J.J. van Tilburg Gespecialiseerd in: beleid-marketingtechnologie-kwaliteit E-mail: [email protected] i Website: www.innovation.nl ◆ KPMG, Hengelosestraat 581 Postbus 574 7500 AN ENSCHEDE TEL 053 - 4832525 / FAX 053 - 4832500 Contactpersonen: dhr. A.J. Voskamp, dhr. J.H.M. van der Meer, dhr. A.J.M Oude Weernink E-mail: [email protected] ◆ Lemmens Adviesgroep bv Oldenzaalsestraat 120, 7514 DS ENSCHEDE TEL 053-4343519 / FAX 053-4340852 Contactpersoon: dhr. S. Lemmens Gespecialiseerd in: adm. & bel. advies, fin. planning en ass. E-mail: [email protected] i Website: www.lemmens-adviesgroep.nl ◆ Restyle Groep Nederland B.V. Wierdensestraat 25b, 7607 GE ALMELO TEL 0546-453989 / FAX 0546-453979 Contactpersoon: dhr. ing. J.G.J. Nijland E-mail: [email protected] ◆ TUTORIAL Opleidingen en Advies B.V. Beltstraat 82, 7512 AA ENSCHEDE TEL 053 - 4329794 / FAX 053 - 4340781 Contactpersoon: Peter Bettonville

◆ KPMG Accountants en Adviesbureau n.v. Hengelosestraat 581 7521 AG ENSCHEDE TEL 053-4832525 / FAX 053-4832500 Contactpersoon: dhr. A.J. Voskamp en dhr. A.J.M Oude Weernink Gespecialiseerd in: diverse branches E-mail: [email protected]

◆ Van Rees & Partners BV Postbus 545, 7500 AM ENSCHEDE TEL 053-4836692 / FAX 053-4836669 Contactpersoon: dhr. J.M. van Rees Gespecialiseerd in: projectmanagement E-mail: [email protected] i Website: www.vanreesbv.nl

◆ Ten Kate & Huizinga Postbus 2323 7500 CH ENSCHEDE TEL 053 - 8522222 / FAX 053 - 8522223 Contactpersoon: dhr. G. Heerink Gespecialiseerd in: accountancy en belastingadvies E-mail: [email protected] i Website: www.tkhabc.com

◆ Bureau Pioen Wolter ten Catestraat 50 7551 HZ HENGELO TEL / FAX 074-25 93 904 Contactpersoon: mevrouw M.C.J. Gribnou

Administratiekantoren ◆ Administratiekantoor Vijn & Lotgerink B.V. Oostermaat 11 7623 CS BORNE TEL 074 - 2666216 / FAX 074 - 2666225 Contactpersoon: Dhr. J.G.M. Lotgerink Bruinenberg E-mail adres: [email protected] i Website: www.vijnenlotgerink.nl

Adviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8 7511 JK ENSCHEDE TEL 053 - 4316161 / FAX 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.D.H. van Nugteren dhr. mr. D.J.B. Jongbloed

P & O Adviesbureaus

◆ Creyf’s Select (voorheen VDN Groep bv) Zeearend 12, 7609 PT ALMELO TEL 0546-821840 / FAX 0546-821120 Contactpersonen: T.Alink/Mevr. M. Bragonje/ Mevr. N. Ertman/T. Evers/Mevr. E. Groothuis/ G. Legtenberg Gespecialiseerd in: Werving en Selectie van personeel E-mail: [email protected] i Website: www.creyfsselect.nl ◆ Profil, P & O Consultants Kantorenpark Stroom Esch Oostermaat 1C, 7623 CS BORNE Postbus 61, 7620 AB BORNE TEL 074 - 2670044 / FAX 074 - 2664195 Contactpersoon: dhr. C.H. Scheffer en dhr. H.J.P. Olthuis Gespecialiseerd in: werving, selectie en psychologische testen E-mail: [email protected]

◆ STRATEGIC Business Partner Gronausestraat 710 7543 AM ENSCHEDE TEL 053-4618014 / FAX 053-4618015 Contactpersoon: dhr. M. Leyen Gespecialiseerd in: MBO/MBT en overnames E-mail: [email protected] i Website: www.s-b-p.nl ◆ Synténs Innovatienetwerk voor ondernemers Hengelosestraat 585 7521 AG ENSCHEDE Postbus 5503, 7500 GM ENSCHEDE TEL 053 - 4849800 / FAX 053 - 4849810 Contactpersoon: dhr. ir. R.J. Roelfzema Gespecialiseerd in: innovaties E-mail: [email protected] i Website: www.syntens.nl

Advocatenkantoren ◆ Advocatenkantoor Vestering Deldenerstraat 34 7551 AG HENGELO TEL 074 - 2505240 / FAX 074 - 2505310 Contactpersoon: dhr. Mr. J. Vestering Gespecialiseerd in: ontslag, incasso’s, echtscheidingen ◆ Damsté Advocaten ALMELO: Twentelaan 15 TEL 0546-533633 / FAX 0546-820827 Postbus 479, 7600 AL ALMELO HENGELO: Welbergweg 50 TEL 074-2488888 / FAX 074-2488800 Postbus 56, 7550 AB HENGELO ENSCHEDE: Lasondersingel 94/96 Postbus 126, 7500 AC ENSCHEDE TEL 053-4840000 / FAX 053-4341799 Contactpersoon: Mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: Ondernemingsrecht, Arbeidsrecht, Vastgoedrecht, Letselschade, Strafrecht, Bestuursrecht, Milieurecht, Bouwrecht E-mail: [email protected] ◆ De Jonge Peters Remmelink Advocaten M.H. Tromplaan 10/12, 7511 JK ENSCHEDE TEL 053 - 4331133 / FAX 053 - 4330381 Mede in Deventer, Doetinchem, Groenlo en Zutphen Contactpersoon: dhr. mr. D.K. Kalma Gespecialiseerd in: ondernemings-, arbeids-, bestuurings- en milieurecht en ruimtelijke ordening i E-mail: [email protected] Website: www.jpr.nl

77

I K Te l g i d s

◆ Start Loopbaaninterventie Nijverheidsstraat 5, 7511 JM Enschede TEL 053-4814600 / FAX 053-4814659 Contactpersoon: R. Langeslag Gespecialiseerd in: personele mobiliteit en outplacement i Website: www.start.nl

◆ EBM bureau voor bedrijfsvoering Enschedesestraat 66 7481 CS HAAKSBERGEN TEL 053 - 5740743 / FAX 053 - 5725546 Contactpersoon: dhr. Th. Geurts E-mail: [email protected]

in id es T-l al 52 IK diaS 52 s al Me 45 g in el - 2 eld ?: B 74 0 rm s ve lgid ief: e r Uw KT t ta I de r he o vo


◆ Jacobs Kranenburg advocaten Postbus 320, 7600 AH Almelo TEL.: 0546-535565 / FAX.: 0546-816014 Contactpersoon: mevrouw S.H.G. Swennen Gespecialiseerd in: Ondernemersrecht, Arbeidsrecht, Bestuursrecht Email: [email protected] ◆ Morsink Advocatenkantoor M.H. Tromplaan 25, 7513 AB ENSCHEDE Postbus 111 / 7500 AC ENSCHEDE TEL 053-434 11 50 / FAX 053-434 27 26 Contactpersoon: Dhr. Mr. A.J. Morsink Gespecialiseerd: Letselschade, ondernemingsrecht ◆ De Singel Advocaten Lasondersingel 125 7514 BP Enschede TEL 053-433 35 52 / Fax 053-436 15 88 Contactpersoon: dhr. J.F. Saburadin Gespecialiseerd in: huurrecht, echtscheidingsbemiddeling Contactpersoon: dhr. J.F. Sabaroedin E-mail: [email protected] i Website: wwwdesingeladvocaten.nl

Arbeidsondersteuning/job coaching ◆ Job Coach Company Postbus 22, 7580 AA LOSSER TEL 053 - 5369988 / FAX 053 - 5369989 Contactpersoon: dhr. R. Kamphuis Gespecialiseerd in:Reïntergratie van mensen met een arbeidshandicapt E-mail: [email protected] i Website: www.jobcoachcompany.nl

Architectenbureaus ◆ De Boer De Witte Van der Heijden Architecten Prinsenstraat 13 7607 JC ALMELO TEL 0546-814928 / FAX 0546-816040 Contactpersoon: H.J.A. van der Heijden Gespecialiseerd in: architectuur, tekenbureau,interieur E-mail: [email protected] i Website: www.dewittevanderheijden.nl

◆ Carrière Switch Welbergweg 55 7556 PE HENGELO TEL 074 - 2504505 / FAX 074 - 2503303 Contactpersoon: dhr. H.J. Bos Gespecialiseerd in: Loopbaanadv., P&O advies, Financ. Planning E-mail:[email protected]

◆ SORG advies, Postbus 3008, 7600 EA ALMELO TEL 0546-646350 / FAX 0546-646315 Contactpersoon: dhr. I. Te Winkel Gespecialiseerd in: organisatie- en personeelsadvies E-mail: [email protected] i Website: www.sorg.nl

Adviesbureaus voor bedrijfsvoering

Automatiseringsbedrijven

◆ DHV Milieu en Infrastructuur B.V. Vestiging Oost Nederland Postbus 246 7550 AE HENGELO TEL 074-25 52 000 / FAX 074-243 92 45 Contact persoon: Dhr. ing. A.J. Dragt Gespecialiseerd: transport, infrastructuur water, milieu, ruimtelijke ordening E-mail: [email protected] i Website: www.dhv.nl

◆Händelton Management Advies B.V Postbus 8080 7550 KB HENGELO TEL 074-2782620 / FAX 074- 2782526 Contactpersoon: de heer drs. J.H.Handlogten Gespecialiseerd in: organisatie ontwikkeling en verandering in de professionele dienstverlening (profit en non-profit) E-mail: [email protected] i Website: www:handelton.nl

◆ Blue Point BV Steenmijerstraat 4, 7555 NB HENGELO Postbus 1047, 7550 BA HENGELO TEL 074-2506000 / FAX 074 - 2501509 Contactpersoon: dhr. J.M.B.J. Quax Gespecialiseerd in: leveren van ICT-producten en diensten E-mail: [email protected] i Website: www.bluepoint.nl p Bedrijfsprofiel

◆ Morsink Architecten BV Laagsestraat 40, 7637 PC OUD OOTMARSUM TEL 0541 - 291327 / FAX 0541 - 292855 Contactpersoon: dhr. G.H.J.M. Morsink




Rabobanken Enschede, Haaksbergen en Twentehof samen in Rabobank BeleggingsAdvies

Twente belegt in Enschede

De Rabobanken Enschede, Haaksbergen en Twentehof hebben hun krachten op het gebied van beleggingsadviezen gebundeld. Sinds 2 november 2001 is Rabobank BeleggingsAdvies gevestigd aan de Hengelosestraat 50, pal aan de rotonde tegenover de brandweerkazerne. Volgens Hoofd Beleggingen Jan Haverkate brengt deze bovenlokale samenwerking belangrijke voordelen voor de klanten met zich mee. “De beleggingsmarkt biedt steeds meer mogelijkheden, maar wordt daardoor ook steeds gecompliceerder,” aldus Haverkate. “Omdat wij als Rabobank ook in de toekomst garant willen staan voor een professioneel, deskundig advies aan onze klanten, hebben drie regionale kantoren besloten hun kennis op het gebied van beleggingen bijeen te brengen in een nieuwe, bovenlokale vestiging.”

Synergie Het nieuwe geheel is groter dan de som der delen, vindt Haverkate. “Tot nu toe had elk kantoor een eigen team voor beleggingsadvisering. Zo’n team bestond uit een klein aantal specialisten. Nu we deze deskundigheid op één adres hebben samengebracht, kunnen onze specialisten van elkaars kennis en ervaring profiteren, wat uiteindelijk de kwaliteit van onze dienstverlening ten goede zal komen. We beginnen elke werkdag met een teamvergadering, waarin

iedereen zijn actuele ideeën en bevindingen op tafel legt. Op die manier ontstaat een synergie waar onze relaties wel bij varen.”

Persoonlijk Haverkate vindt het belangrijk dat de persoonlijke benadering van de klant intact blijft. “Vertrouwen speelt een grote rol als het gaat om beleggingen. Dikwijls betreft het forse investeringen. De klant vertrouwt erop dat zijn belangen door zijn persoonlijke Rabobank-adviseur goed behartigd worden. Daarom houdt elke klant ook in de nieuwe situatie zijn of haar eigen persoonlijke adviseur. Een verschil met vroeger is echter dat deze persoonlijke adviseur nu geruggensteund wordt door een aantal even deskundige collega’s, die hem indien nodig kunnen bijstaan of vervangen. Op die manier is de klant te allen tijde verzekerd van een ter zake kundig advies. Continuïteit in dienstverlening dus. Overigens kan het contact tussen klant en adviseur zowel op ons kantoor als bij de klant thuis of op het bedrijf plaatsvinden, maar natuurlijk ook op één van de kantoren van de deelnemende Rabobanken.”

Rabobank en Robeco. Kenners weten dat deze aanpak helder inzicht geeft in de mogelijkheden en risico’s van een bepaalde investering. Aan de hand van dit zogenaamde ‘doelrisicoprofiel’ kan nauwkeurig worden bepaald welke combinatie van fondsen de klant het grootste rendement kan verwachten. Haverkate: “De kwaliteit van onze dienstverlening wordt ook gewaarborgd door het feit dat we DSI-gecertificeerd zijn. Het certificaat van het onafhankelijke Dutch Security Institute geeft aan dat onze medewerkers over een adequate opleiding en veel ervaring beschikken.” Voor alle duidelijkheid: Rabobank BeleggingsAdvies richt zich met name op de omvangrijke portefeuilles. Voor de wat minder gecompliceerde transacties kan de klant als vanouds terecht op het eigen Rabobank-kantoor of via de website www.rabobank.nl.

Rabobank BeleggingsAdvies

Rendement Bij alles wat Rabobank BeleggingsAdvies doet, staat één ding voorop: het rendement voor de klant. Daarom werkt Rabobank BeleggingsAdvies altijd op basis van de gegevens van IRISresearch, een gezamenlijke onderneming van de

Hengelosestraat 50 Enschede Telefoon (053) 488 59 60 E-mail [email protected]

◆ VHT Automatisering BV Institutenweg 38, 7521 PK ENSCHEDE TEL 053 - 4803500 / FAX 053 - 4803501 Contactpersoon: dhr. P.B.A. Temmink E-mail: [email protected] i Website: www.vht.nl

Belastingadviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8, 7511 JK ENSCHEDE TEL 053 - 4316161 / FAX 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.J.H. van Nugteren dhr. mr. J.B. Jongbloed

Beveiligingsbedrijven ◆ Platvoet Beveiligingssystemen Kleibultweg 6, 7575 BN OLDENZAAL TEL 0541 - 515790 / FAX 0541 - 523205 Contactpersoon: dhr. H. Platvoet Gespecialiseerd in: Beveiling E-mail: [email protected] i Website: www.platvoet.com

Detacheringsbedrijven ◆ Impuls Violierstraat 81, 7601 GR ALMELO TEL 0546 - 825565 / FAX 0546 - 823057 Contactpersoon: J.M.B.P. Adolfsen Gespecialiseerd in: detachering en bemiddeling

Direct mail & fullfilment ◆ De Brink Direct Mail Postbus 1010, 7500 BA ENSCHEDE TEL 053-4305515 / FAX 053-4309186 Contactpersoon: Dhr. R. in het Veld Gespecialiseerd in: Directmail en Fullfillment + Databasebeheer E-mail: [email protected] i Website: www.brinkmail.nl

Expertises en taxaties ◆ Alg. Expertise Bureau ‘Overijssel’ AEO Taxaties B.V. Kuipersdijk 81, 7512 CB ENSCHEDE Postbus 3222, 7500 DE ENSCHEDE TEL 053 - 4312588 / FAX 053 - 4312662 Contactpersoon: dhr. R.C.W. Schenk

Film/video/multimedia ◆ Apex audio-visuals Rijkmansstraat 2 7411 GB DEVENTER TEL 0570-624960 / FAX 0570-609057 Contactpersoon: dhr. W. Berends E-mail: [email protected] i Website: www.apex-av.nl ◆ Faassen Media Producties Niemansgang 9 7514 DM ENSCHEDE TEL: 053-4325444 / FAX: 053-4344968 Contactpersoon: mevr. T.W.C. Melsen Gespecialiseerd in: av-producties, multimedia, tv-commercials, etc. E-mail: [email protected] i Website: www.faassenmedia.nl

Fotostudio’s ◆ Henny de Mönnink fotografie Oosterstraat 33 7514 DX ENSCHEDE Postbus 773, 7500 AT ENSCHEDE TEL 053 - 4357714 / FAX 053 - 4340088 Contactpersoon: dhr. H.H.M. de Mönnink

Incassobureaus ◆ Deurwaarders- en Incassobureau Enschede B.V. Lasondersingel 142 7514 BW ENSCHEDE Postbus 82, 7500 AB Enschede TEL 053 - 4313232 / FAX 053 - 4359040 Contactpersoon: L.J. Kroep & P. Jansen Gerechtsdeurwaarders Gespecialiseerd in: juridische dienstverl. incasso’s E-mail: [email protected] ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8 7553 LG HENGELO TEL 074 - 2490300 / FAX 074 - 2490301 Contactpersoon: dhr. Y.P.J. Drost E-mail: [email protected]

Informatietechnologie ◆ Oktos crossmedia partners Welbergweg 90, 7556 PE HENGELO TEL 074-85 05 505 / FAX 074-85 05 599 Contactpersoon: dhr. E. Iping Gespecialiseerd: Kennismanagement, E-business en crossmedia E-mail: [email protected] i Website: www.oktos.com p Bedrijfsprofiel

◆ Innovadis BV, Pantheon 14, 7521 PR ENSCHEDE Postbus 677, 7500 AM ENSCHEDE TEL 053-4329944 / FAX 053-4329863 Contactpersoon: H.M.A. Disberg Gespecialiseerd in: internet en database toepassingen E-mail: [email protected] i Website:www.innovadis.com

IT audit ◆Resolit audit en consultancy Hengelosestraat 705, 7521 PA ENSCHEDE TEL 053-4836477 / FAX 053-4836478 Contactpersoon: de heer E.van Kouteren Gespecialiseerd in: IT auditing E-mail: [email protected] i Website: www.resolit.nl

Juridische dienstverlening ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8 7553 LG HENGELO TEL 074 - 2490300 / FAX 074 - 2490301 Contactpersoon: dhr. Y.P.J. Drost

Kantoor- en projectinrichting ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL 0547 - 274750 / FAX 0547 - 271813

Management ◆ ASW Interimmanagement Mediation Hulsbekenkamp 54, 7576 GC OLDENZAAL TEl 0541-537422 / FAX 0541-537430 Contactpersoon: dhr. Arthur P. Wijma Gespcialiseerd in: interimmanagement en mediation E-mail: [email protected]

Marktonderzoek ◆ I&O Research, Postbus 563 7500 AN ENSCHEDE TEL 053-4825000 / FAX 053-4825009 Contactpersoon: drs. Nico Buurman Gespecialiseerd in: marktonderzoek E-mail: [email protected] i Website: www.io-research.nl p Bedrijfsprofiel

Multimedia ◆ Present Media BV Gronausestraat 710 7534 AM ENSCHEDE TEL 053 - 4611083 / FAX 053 - 4617146 E-mail: [email protected] i Website:www.presentmedia.nl

Notariskantoren ◆ Hofsteenge, Wesseling & Faber notarissen Hengelosestraat 42-44 7514 AH ENSCHEDE Postbus 18,7500 AA Enschede TEL 053 - 4314977 / FAX 053 - 4310299 Contactpersoon: dhr. mr. C.J. Wesseling Gespecialiseerd in: estate-planning en escrow-contracten E-mail: [email protected] i Website: www.henw.nl

Reclameadviesbureaus ◆ Abecom Communicatie Management BV Postbus 434, 7570 AK OLDENZAAL TEL 0570-631121 / FAX 0570-631385 Contactpersoon: dhr. A.C. Bagerman Gespecialiseerd in: business-to-business communicatie E-mail: [email protected] i Website: www.abecom.nl ◆ Markt & Media Advertising & Marketing Bisschop Balderikstraat 3 7575 AJ OLDENZAAL TEL 0541-53 12 33 / FAX 0541-53 12 44 Contacpersoon: dhr. M.A.A. Willemsen Gespecialiseerd in: full-service reclamebureau E-mail: [email protected] i Website: www.markt-media.nl ◆ Reclamebureau Checkpoint Zuidwal 82 7571 DJ OLDENZAAL TEL 0541-533766 / FAX 0541-533769 Contactpersoon: dhr. P. Oosterhof Gespecialiseerd in: Strategie, Creatie en Media E-mail: [email protected] ◆ SIR: Business to Business Communicatie Bisschopstraat 41 7513 AJ ENSCHEDE Postbus 3775, 7500 DT ENSCHEDE TEL 053 - 4307044 / FAX 053 - 4306786 Contactpersoon: dhr.M.B. Schenning E-mail: [email protected] i Website: www.sir.nl

◆ Studio Van Dijken Oliemolensingel 175 7511 BB ENSCHEDE TEL 053-4808606 / FAX 053-4808600 Contactpersoon: Gerard ten Berge Gespecialiseerd in: communicatie en vormgeving E-mail: [email protected]

Schoonmaakbedrijven ◆ Asito Schoonmaak bv Plesmanweg 24 7602 PE ALMELO TEL 0546 - 484950 / FAX 0546 - 484955 Contactpersoon: drs. G.J. Morsink RM ◆ CSU total care Vendelier 51c 3905 PC VEENENDAAL TEL 0318-535555 Contactpersoon: dhr. J.H. Hazelaar Gespecialiseerd in: schoonmaak ◆ De Magneet Wilthuisstraat 37 7561 AG DEURNINGEN TEL 074 - 278 02 83 / FAX 074 - 278 08 75 Contactpersoon: dhr. A.F.G. Oude Lansink ◆ IDG-Presto Twentepoort-Oost 39 7609 RG ALMELO TEL 0546-481120 / FAX 0546-481130 Contactpersoon: dhr. G.A. Seiger Gespecialiseerd in: specialistische reiniging E-mail: [email protected] ◆ Lavold Postadres: Kanaalstraat 62 7332 BC APELDOORN TEL 055-5340033 / FAX 055-5340204 Contactpersoon: dhr. F.G. Kremer

Uitzendbureaus ◆ Adecco The Flex Company Nijverheidstraat 9 7511 JM ENSCHEDE TEL 053-4305300 / FAX 053-4305303 Contactpersoon: mevr. R. Blankenborg Gespecialiseerd in: uitzenden, detacheren, werving & selectie E-mail: [email protected]

79

I K Te l g i d s

◆ Van der Molen Detec B.V. Twenteweg 20, 7532 ST Enschede Tel.: 053-4609010 Fax.: 053-4609015 Contactpersoon: de heer G.G. van der Molen Gespecialiseerd in: Beveiliging Email: [email protected] i Website: www.detec.nl

Internet



◆ Olympia Uitzendbureau BV Korte Haaksbergerstraat 22 7511 JS ENSCHEDE TEL 053-4342787 / FAX 053-4342880 Contactpersoon: mevr. A. Arps Gespecialiseerd in: administratieve sector ◆ Unique Uitzendburo Marktplein 57 7607 HL ALMELO TEL 0546 - 543005 / FAX 0546 - 543009 Contactpersoon: mevr. M. Vreuls Gespecialiseerd in: flexible arbeid E-mail adres: [email protected] ◆ Unique Uitzendburo Enschedesestraat 41 7551 EJ HENGELO TEL 074 - 2452060 / FAX 074 -2452069 Contactpersoon: mevr. D.N. Mensink Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren E-mail adres: [email protected] ◆ Unique Uitzendburo Beltstraat 1 7511 JZ ENSCHEDE TEL 053 - 4809105 / FAX 053 - 4809109 Contactpersoon: mevr. E. Gest Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren E-mail adres: [email protected]

Zakenreizen ◆ BBT Brinkman Business Travel Van Loenshof 84-90 7511 NM ENSCHEDE TEL 053-4327485 / FAX 053-4324063 Contactpersoon: dhr. B. Brinkman Gespecialiseerd in: zakenreizen E-mail: [email protected] i Website: www.reisburo-brinkman.nl ◆ Advanced Travel Partners Grotestraat 7 7461 KE RIJSSEN TEL 0548-540800 / FAX 0548-542055 Contactpersoon: dhr. B. Nijkamp E-mail: [email protected] ◆ WorldTravel Holland Atoomweg 350 3542 AB Utrecht TEL 030-2404949 / FAX 030-542055 Contacpersoon: mevr. M. Pronk E-mail: [email protected] i Website: www.worldtravelholland.com



Modern personeelsbeleid:

“Binden en boeien van 84

Henk Kerkdijk.

Henk Kerkdijk is duidelijk in zijn visie op modern personeelsbeleid: “Je moet de medewerkers zien als de meest kritische succesfactor bij het realiseren van de organisatiedoelstellingen. En dat geldt zowel in de profit- als in de nonprofit sector.” Het werk van zijn bureau Sorgadvies richt zich daarom regelmatig op het binden en boeien van medewerkers aan organisaties. “Kernpunten daarin zijn beoordelen en belonen en zorgen dat beloftes ook waargemaakt kunnen worden.”

(door Niko Wind)

Henk Kerkdijk, die zich bijna vier jaar geleden vanuit een adviesfunctie bij VNO/NCW in Twente vestigde, is een vurig aanhanger van de ideeën van prof. Rob Vinke (die anderhalf jaar geleden voor IKT een lezing verzorgde): “Het gaat

bij Human Resources Management om drie aspecten: personeelsstromen (dus de arbeidsmarkt, werving e.d.), ontwikkelen (opleiden, competentie management, organisatieontwikkeling) en sturen. Dat laatste omvat zaken als arbeidsvoorwaarden, beoordelen, functioneren en belonen.” Het is daarbij, volgens Kerkdijk, essentieel eerst een analyse uit te voeren waar binnen een organisatie de behoeften en uitdagingen liggen. “Het kan best zijn dat in de ene organisatie vooral gewerkt moet worden aan het ontwikkelen van de individuele talenten van medewerkers, terwijl elders, bijvoorbeeld in een pure productieorganisatie, de knelpunten liggen op het gebied van beoordelen en resultaatgericht belonen.”

De Twentse situatie Tijdens zijn presentatie voor IKT legde Kerkdijk een koppeling met een, door zijn bureau uitgevoerd onderzoek naar het HRM-beleid binnen de grotere (met

meer dan vijftig werknemers) Twentse organisaties. “Het gaat in het huidige personeelsbeleid vooral om het binden en boeien van de medewerkers, wat een duidelijke relatie heeft met beoordelen en belonen.” Dat blijkt met name uit de redenen waarom men van werkgever wisselt. De deelnemende organisaties aan de enquête (43) geven aan dat meer liefst 21% van de medewerkers vertrok vanwege onvoldoende trainings- en opleidingsmogelijkheden en 16% vanwege onvoldoende verantwoordelijkheden. De arbeidsvoorwaarden waren slechts in 10% van de gevallen de reden van vertrek. “Als men medewerkers wil behouden speelt het geld, dus de beloning, maar een beperkte rol.” De periodieke beoordeling is dus van essentieel belang. Tenminste als deze op de juiste wijze wordt uitgevoerd. “De kern moet zijn: communicatie, het stimuleren van de ontwikkeling van de medewerker en de functie- en organisatieontwikkeling.”

de medewerkers” Men moet, in de ogen van Kerkdijk, eerlijk zijn in de mogelijkheden die iemand heeft om zich te ontwikkelen en de verwachtingen ook waarmaken.

Eenduidig systeem van beoordelen Ruim 75 procent van de deelnemende Twentse organisaties hebben een beoordelingssysteem, maar of deze allemaal voldoen aan Kerkdijk’s criteria is niet waarschijnlijk. “Het gaat er om dat het systeem eenvoudig is, uitnodigt tot eenduidig gebruik én het moet helder en transparant in de communicatie zijn.” Beoordelen is in zijn ogen niet meer en niet minder dan het doen van een waarneming en deze vergelijken met een tevoren vastgestelde maatstaf. “Eén van de grote fouten is dat er niet tevoren is afgesproken naar welke maatstaven iemand beoordeeld wordt. Dat schept verwarring en kan tot sterk subjectieve beoordelingen leiden.”

Geen beoordelingssysteem zonder goede functiestructuur Beoordeling roept altijd spanningen op omdat je de subjectieve beleving van je eigen functioneren moet vergelijken met die van anderen. “Alleen met een goed systeem kan je als leidinggevende op deze vragen antwoord geven. Zo’n systeem moet maatwerk zijn, want het systeem is afhankelijk dan de doelen die je als organisatie wilt bereiken én uiteraard van de aard van de organisatie.”

Vier stappen Het opzetten van een beoordelingssysteem is niet iets, wat je ‘even’ doet. Een goed systeem vraagt om een grondige aanpak in vier stappen: verkennen, veranderen, analyseren en implementeren. Bij het verkennen gaat het onder meer om de vraag of het überhaupt zinvol is om een beoordelingssysteem op te zetten. Dus of er wel een duidelijke organi-

Sorgadvies (Sociaal Organisatieadvies) telt momenteel drie adviseurs. Zij richten zich met name op het brede terrein van arbeidsvoorwaarden en op organisatie- en functiestructurering. Inherent aan hun aanpak is de communicatie naar de medewerkers en het verkrijgen van draagvlak. Het bureau heeft samenwerkingsverbanden met Rold & Assiociates (strategieontwikkeling), LatentTalent (opleidingsmanagement) PWA (personeelsinformatie en payroll) en Free Beans (Arbeidsvoorwaardenkeuzesystemen). Sorgadvies beschikt in www.sorg.nl over een uiterst informatieve website, die naast de resultaten van het onderzoek in Twente is gevuld met een indrukwekkend hoeveelheid informatie op het gebied van human resources management.

satiestructuur is met daarin vastgelegde taken en verantwoordelijkheden. Daarnaast is het noodzakelijk om goed te kijken wat het doel moet zijn: ontwikkelen, sturen of beheersen. In de tweede stap moet bekeken worden hoe de beoordeling wordt opgezet. Dus wie beoordeelt, wie betrek je in de beoordeling en hoe speel je het spel? Het systeem zelf moet, in de optiek van Henk Kerkdijk, altijd van binnenuit de organisatie ontwikkeld worden, dus door een werkgroep of een projectgroep. “Vergeet daarbij niet dat de OR uiteindelijk het instemmingsrecht heeft!” In de implementatiefase gaat het zowel om het informeren van betrokkenen als ook om het trainen van de beoordelaars. “De medewerkers moeten weten wat een beoordeling inhoudt en de beoordelaars moeten weten hoe ze zo’n gesprek aan moeten gaan.” Dat een beoordeling tot goede vervolgafspraken moet leiden is, volgens Kerkdijk, logisch. In de praktijk blijkt dit echter tegen te vallen. Uit zijn onderzoek blijkt dat 3% van de personeelsfunctionarissen over zichzelf zeggen dat dit slecht gebeurt en 38% het predikaat redelijk op deze activiteiten zet. Van de geënquêteerden bedrijven bleek 19% in het geheel niet over een beoordelingssysteem te beschikken!

Belonen Henk Kerkdijk schetste de noodzakelijke verschuiving in de grondslagen van de beloning. “Het gaat van functiezwaarte en context naar competenties en resultaten.” Binnen de Twentse markt doet in de sfeer van de variabele beloning 34% van de bedrijven ‘iets’ aan belonen op resul-

taat en 52% ‘iets’ in de sfeer van variabel belonen op basis van competenties. Volgens hem past het systeem van ‘automatische’ periodieken, zoals vooral bij de overheid wordt toegepast, niet bij een goed beoordelingssysteem. “Het is veel beter om - naar aanleiding van de beoordeling - een variabel percentage van het maximum van de schaal in de vorm van een periodiek toe te kennen.” Hoewel de vakbeweging (nog) niet veel ziet in prestatiebeloning, is binnen Twente bij 32% van de deelnemers van de enquête individuele resultaatbeloning ingevoerd. Resultaat afhankelijk groepsbeloning (voor afdelingen, divisies of de gehele organisatie) gebeurt maar in 3% van de gevallen.

Arbeidsvoorwaarden bijna nooit reden van vertrek Tot slot gaat Henk Kerkdijk nog even in op het modebegrip ‘competenties’, dus wat de uitstekend functionerende medewerker onderscheidt van anderen. “Je moet naar mijn mening primair sturen op de belangrijkste kerncompetenties die gelden voor de organisatie en niet op het brede assortiment aan al dan niet aanwezige functiecompetenties. Wanneer je dit voor ogen houdt als organisatie ben je als P&O’er in staat een goede bijdrage te leveren aan het realiseren van ■ de organisatiedoelstellingen.”

85

86

Twenteconcert

Tijdens het negende Twente Concert op donderdag 8 november jl. in de Oude Kerk te Delden waren - naast veel IKTdeelnemers en hun gasten - wederom veel prominenten uit de regio aanwezig, waaronder de Commissaris van de Koningin, gedeputeerden, burgemeesters en kamerleden. De sopraan Miranda van Kralingen en haar vaste begeleider Bert van den Brink zorgden met het programma ‘Vocal Variety’ voor een verrassend concert met daarin zowel een klassiek als een modern repertoire. Tussen beide optredens verzorgde het NOG Ensemble een klassiek miniconcert. Het traditionele diner in ‘De Rustende Jager’ te Bentelo werd muzikaal opgelijst door ‘The Buffoons’, die met hun jeugdsentiment in ‘De Rustende Jager’ velen op de dansvloer kregen.

2001

87

E-rena past bij VIT en provinciaal beleid

Syntens Enschede start met high-tech Grand Café In januari 2002 zal het Onderhuis Twente een nieuw fenomeen rijker zijn: soort grand café waar ondernemers, medewerkers van ICTbedrijven, studenten, investeerders en andere ‘belangstellenden in de ICT’ onder - in een ontspannen sfeer en onder het genot van een kopje koffie - met elkaar en met Syntens-adviseurs kunnen praten. In analogie van de E-room, waarin ondernemers in een aantal stappen kunnen kennismaken met de wereld van internet en E-bussiness, krijgt de ruimte de naam E-lounge. Om in de ‘E-woorden’ te blijven, past de E-lounge in het E-rena concept, waarmee Syntens Enschede een extra impuls wil geven aan de innovatie in Twente en in het bijzonder de informatie- en communicatietechnologie.

(door Niko Wind)

Syntens-directeur Rob Roelfzema wil ‘zijn’ deel van het ondernemershuis om-

vormen tot een ontmoetingsplaats voor alle mensen die zakelijk (of als onderzoeker) bezig zijn met de ontwikkeling van ICT. “En uiteraard zijn de gebruikers van deze technologie ook welkom. Zij kunnen zien wat er te koop is en praten met aanbieders.” Omdat dit concept uitstekend past binnen het actieprogramma Versterking Industriepotentieel Twente, werd het E-rena concept tijdens een VIT-lunch op 5 december jl. aan het Twentse gepresenteerd. Syntens wil nog een stap verder gaan en ook een E-dee-room inrichten waarin alle nieuwigheden op het gebied van ICT- en computertechniek tentoon worden gesteld. Dit initiatief van Syntens Enschede sluit, volgens de provinciale innovatie-coördinator Patrick Welman, exact aan op het streven van de Provincie om Overijssel binnen Europa te profileren als innovatieve regio en daarmee hoogwaardige werkgelegenheid te scheppen. De Provincie sloot hiertoe onlangs een convenant met Syntens en de Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij voor Overijssel OOM NV.

Niet alleen digitaal Het E-rena-project is er vooral op gericht om - in deze wereld van internetcommunicatie - de meer en minder belangrijke spelers binnen de Twentse ICT-wereld ook fysiek met elkaar te laten praten. Volgens projectleider Harry Bosch zijn de techniek en de toepassingsmogelijkheden daarvan zeker niet de enige onderwerpen: Syntens richt zich al lang niet meer alleen op technologische innovatie, maar adviseert en ondersteunt bijvoorbeeld ook op het gebied van financiering, samenwerking, ■ marketing en personeelsbeleid.

89

De E-room krijgt binnenkort in de E-lounge een sfeervol en gezellig zusje

Herstart IACS na faillissement Al voor het uitspreken van het faillissement was ondernemer Harry Roewen al in gesprek met de Stichting TIB en de participatiemaatschappij Ondernemend Twente. Nog geen maand later had hij de draad weer opgepakt en kon IACS international in afgeslankte vorm verder. Met participaties van Ondernemend Twente en Innofonds kwam ook een adviseur binnen die een perfect inzicht heeft in bedrijfsvoering, de technologie én de markt voor de producten van het Bornse elektronica-ontwikelbedrijf: Bert Trienen, oud-topman van Texas Instruments.

IACS richt zich met name op het ontwerpen van elektronische apparaten en modules op basis van embedded software. Bij deze systemen wordt de software volledig in de hardware geïntegreerd, waardoor de totale besturing vanuit één printplaat kan worden geregeld. Het zijn als het ware PC’s die zo ver zijn uitgekleed dat ze exact dat kunnen doen waarvoor we ze nodig hebben.

Legionella In tegenstelling tot veel andere ontwikkelbedrijven richt IACS zich ook op het ontwikkelen van eigen producten, die dan weer door anderen ‘in de markt’ gezet worden. Een mooi voorbeeld daarvan is het ‘legionella-kastje’, een meet- en registratiesysteem dat moet voorkomen dat deze gevaarlijke bacterie zich in de warm-

watervoorziening ontwikkelt. Een van de eenvoudigste methoden daarvoor is periodiek doorspoelen met heet water. Het ontbrak echter aan apparatuur om deze procedures te bewaken en te registreren. De waTch-Legio wordt door het Hengelose bedrijf Prowater met succes op de markt gebracht. Een tweede ‘eigen’ product is Trenn-control, een module die de conventionele snijtafels in de metaalindustrie kan upgraden tot een CNC-gestuurde machine. Naast eigen producten richt IACS zich op het binnenhalen van opdrachten van derden. Het gaat daarbij zowel om meetsystemen en machinebesturingen als om systemen voor het verwerken van gegevens die uit zo’n systeem komen, in vaktaal ‘tracking and tracing’ genoemd. Kortom een bedrijf, dat bruist van nieuwe ideeën en ■ een goede toekomst verdient.

Het virtuele gezicht van de SKT

www.kwaliteittwente.nl 90 Arjan van Liere hield een vurig pleidooi voor www. kwaliteittwente.nl én voor meer kwaliteit op internet.

Johan Greven, die vijf jaar SKT als voorzitter diende, ontving de Persoonlijke Kwaliteitspenning uit handen van de vice-voorzitter van SKT, Jan Pieter Loppersum, voor zijn niet aflatende inzet voor de verbetering van het kwaliteitsmanagement in Twente.

Na tien Twente Quality Awards heeft de Stichting Kwaliteitsmanagement Twente (SKT) de koers drastisch bijgesteld. Met de introductie van de website www.kwaliteittwente.nl is SKT geëvolueerd van fysiek naar virtueel.

(door Niko Wind)

De site werd tijdens de jaarlijkse kwaliteitsdag met groot enthousiasme ontvangen. En dat gold niet alleen voor de spetterende intro (het werk van Van der Veer vormgevers), maar vooral ook voor de opbouw en de mogelijkheid om schier onbeperkt informatie toe te voegen. Bij de bouw van de site, een kunststukje van het Enschedese bedrijf Innovadis, is uitgegaan van het managementmodel van het Instituut Nederland Kwaliteit (INK). Elk vlak in het model vormt (ook letterlijk) de basis van een (kennis-)cirkel. Door de opzet van de site, kunnen onderwerpen binnen deze cirkels weer als startpunt voor subcirkels fungeren.

Ton ten Vergert (Kamer van Koophandel) gaf Johan Greven (rechts) de eer de site te openen.

Bij de start op 14 november jl. was het nieuwe Twentse virtuele platform nog maagdelijk leeg, maar daar zal snel verandering in komen. Zowel Jan Pieter Loppersum (SKT) als Arjan van Liere (Present Media) benadrukten dat de regionale bedrijven en (kennis-)instellingen zelf moeten zorgen voor het vullen van de verschillende deelgebieden. Het SKT-bestuur verwacht veel van de Universiteit Twente en de Saxion Hogeschool Enschede, maar ook binnen het Twentse bedrijfsleven is veel kennis op het gebied van kwaliteitsmanagement aanwezig. Dit bleek al staande de bijeenkomst, toen Johan Greven namens Vernay Europa niet alleen aanbood om de eigen kennis in te brengen, maar ook het ‘beheer’ over het deelgebied ‘strategie’ op zich te nemen. Zijn voorbeeld werd tijdens ‘het hapje en het drankje’ in de E-room van Syntens door velen gevolgd.

Benchmark en discussie De site moet als virtuele platform aan de ene kant organisaties en hun medewerkers van informatie te voorzien en met elkaar in contact brengen. Aan de andere kant wil SKT hen prikkelen door het aanbieden van benchmarks op het vlak van Total Quality Management en leiderschap en door het uitlokken van digitale discussies over thema’s op het gebied van kwaliteitsmanagement.

In de Stichting Kwaliteitsmanagement Twente (SKT) participeren de Industriële Kring Twente (IKT), de Kamer van Koophandel, de Kwaliteitskring Twente (KKT) en de Universiteit Twente. De KKT heeft onlangs besloten om alle ‘eigen’ informatie direct aan de nieuwe Twentse kwaliteitssite www.kwaliteittwente.nl te linken. ■

Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen. Indien u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur op diskette MS.Word aan te leveren. Deadline persberichten: 18 december 2001

IKT-Agenda januari 2002 IKT-bestuursvergaderingen 15 januari

Ons adres: IKT/Twentevisie, t.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501, 7500 GM ENSCHEDE Tel. 053 - 48 49 980, Fax. 053 - 48 49 985

4Euro Vlaggen & Banieren heeft onlangs haar nieuwe pand aan de Enschedesestraat 46 in Oldenzaal betrokken. 4Euro, gespecialiseerd in zeefdruk en digitaaldruk op textiel, is onder meer verantwoordelijk voor ‘het banieren vlagvertoon’ van een aantal grote ondernemingen, waar onder ABN-AMRO, C&A, Trendhopper, Intres, V&D, Casema, l’Oreal-Wella, Biotherm en een aantal Nederlandse, Belgische en Duitse voetbalclubs. Mede voor het penetreren op de Duitse markt - vanuit een nieuw op te richten GmbH - wordt binnenkort een tweede buitendienstmedewerker aangetrokken. Nadere informatie: telefoon 0541-294 082; www.4euro .nl.

Ondernemen & Communicatie

17 januari West-Twente

21 januari

Het Expertisecentrum Dagindeling Haaksbergen organiseert samen met Syntens op maandagavond 28 januari 2002 in ‘t Iemenschoer te Haaksbergen een informatieavond voor ondernemers over de mogelijkheden voor hun medewerkers om werk en zorg te combineren. Het gaat daarbij onder meer om bijdragen in kinderopvangkosten, deeltijdarbeid, flexibele werktijden en verlof. Nadere informatie: Resy Leuverink, tel. 053 - 5723505. ■

IKT-Eibergen/Neede Op woensdag 9 januari 2002 om 19.00 uur organiseert de kring Eibergen / Neede haar nieuwjaarsbijeenkomst in restaurant ‘t Haantje te Neede. Net als voorgaande jaren belooft het weer een uiterst gezellige en informele avond te worden, waarbij ook zeker de inwendige mens niet vergeten zal worden. Voor nadere details verwijzen wij u naar de uitnodiging.

Financiën & Economie

IKT-Haaksbergen 23 januari Productie, Logistiek & Techniek

29 januari Almelo

31 januari Personeel & Organisatie

IKT-bijeenkomsten 9 januari

De kring Haaksbergen organiseert op vrijdag 11 januari 2002 om 12.00 uur haar nieuwjaarslunch in restaurant ‘t Hagen te Haaksbergen. De voorzitter van de kring Haaksbergen, de heer ir. J.D. Van Oosten zal tijdens deze lunch een nieuwjaarstoespraak houden en de uitslag van de jaarlijkse enquête bekendmaken. Vervolgens zal burgemeester Schouten een visie geven op de (economische) ontwikkelingen binnen de gemeente Haaksbergen.

Eibergen/Neede

IKT-West-Twente 11 januari

De huidige aandeelhouders van Aannemingsmaatschappij Olde Rikkert, dhr. G.J. Olde Rikkert en dhr. L.L.A. Olde Rikkert, en het management van het bedrijf hebben overeenstemming bereikt inzake de overname van de aandelen door het management, dat bestaat uit de heren M.S. Greven, G. van Enk, W. Clemens en B. Wolferink. Omdat zowel bij het management als bij de aandeelhouders de wens bestaat de identiteit en de continuïteit van het bedrijf te waarborgen, is voor deze constructie gekozen. Door deze ‘interne’ transactie en de aanwezige ambitie en deskundigheid zal het bedrijf een extra impuls krijgen de activiteiten op een succesvolle wijze uit te bouwen. De huidige jaaromzet bedraagt ca. 55 miljoen gulden.

IKT-nieuws

Haaksbergen


De nieuwjaarsbijeenkomst van de kring West-Twente wordt dit jaar gehouden op donderdag 31 januari 2002 vanaf 18.00 uur. Voor nadere details verwijzen wij u graag naar de uitnodiging. ■

Nieuwe IKT-deelnemers IKT-Enschede Heijman Public Management Support B.V. Spoorstraat 43 7481 HW Haaksbergen Contactpersoon: mr. drs. H.W.M. Heijman (ook deelnemer geworden van Haaksbergen en Hengelo) Pentagoon B.V. Ribbelerbrinkstraat 73 7531 CB Enschede Contactpersoon: I.R. Haarman en J. Beeker

Händelton Management Advies B.V. Postbus 808 7550 KB Hengelo Contactpersoon: drs. J.H. Handlogten Buro 5 Sanderij 15 7491 GX Delden Contactpersoon: S.O. Kruze

IKT-Oldenzaal Essent Kabelcom Postbus 1040 7550 BA Hengelo Contactpersoon: N.E. Duinhouwer-Bekke

IKT-Hengelo Machinefabriek Sonder B.V. Deurningerweg 27c 7623 AG Borne Contactpersoon: H.L.M. Sonder

BGJH Business Coaching Result Thijstraat 45 7590 KJ Rossum Contactpersoon: B.G.J.H. Rutten

91

Twente Agenda 2002

92

Scope

Datum

Aanvang

Onderwerp

Plaats

Organisatie

09 11 12 31 05 12 14 26 27 04 18 22 27 02 10 16 18 20 23 14 16 28 05 06 11 14 17 20 25 26 01 22 05 10 11 17 19 20 23 25 07 10 07 16 19 21 22 25 26 27 09 11 12 17

19.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 18.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.30 uur 16.30 uur 12.00 uur 16.15 uur 16.00 uur 12.00 uur 15.30 uur 16.00 uur 11.30 uur 16.30 uur 16.00 uur 09.30 uur 07.00 uur 17.00 uur 07.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.15 uur 16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.15 uur 12.00 uur 12.00 uur 15.00 uur 18.00 uur 09.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 16.15 uur 18.00 uur 12.00 uur 20.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 17.00 uur

Nieuwjaarsbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Nieuwjaarslunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Nieuwjaarsbijeenkomst WVM Twente Nieuwjaarsbijeenkomst IKT-West-Twente Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Forum politiek-bedrijfsleven Twente Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Lunchbijeenkomst VIT Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Oldenzaal Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Eib./Neede Workshops Ondernemerschap Jaarvergadering met aansluitend Lunch IKT-Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-West-Twente Klootschieten IKT-Haaksbergen Ontbijtbijeenkomst IKT-Almelo e.o. Bedrijfsbezoek Polaroid Ontbijtbijeenkomst IKT-Oldenzaal Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst VIT Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Jaarvergadering + Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Slotbijeenkomst WVM Twente Bijeenkomsten IKT-Personeel & Organisatie Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen Bedrijfsbezoek IKT-Almelo e.o. Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Informele bijeenkomst IKT-Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Almelo e.o. Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst VIT Lunchbijeenkomst IKT-Oldenzaal Jaarvergadering IKT Twente Concert Interregionaal Klootschiet Toernooi Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Informele bijeenkomst IKT-Almelo e.o. Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Lunchbijeenkomst VIT Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo

Neede Haaksbergen Haaksbergen n.t.b. Hengelo Beckum Enschede Hengelo n.t.b. Hengelo Oldenzaal Haaksbergen n.t.b. Enschede Enschede Hengelo n.t.b. Haaksbergen Almelo Enschede De Lutte Hengelo n.t.b. n.t.b. Hengelo De Lutte Hengelo Haaksbergen n.t.b. Eibergen n.t.b. n.t.b n.t.b. n.t.b. Neede Hengelo Hengelo Haaksbergen Hengelo n.t.b. De Lutte n.t.b. Bentelo/Delden Diepenheim Hengelo n.t.b. Haaksbergen Hengelo n.t.b. Neede De Lutte n.t.b. Enschede n.t.b.

IKT IKT WVM Twente IKT IKT WVM Twente IKT IKT OOM IKT IKT IKT IKT WVM Twente IKT IKT IKT IKT IKT WVM Twente IKT IKT OOM IKT IKT WVM Twente IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT OOM IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT OOM IKT IKT

jan. jan. jan. jan. febr. febr. febr. febr. febr. maart maart maart maart april april april april april april mei mei mei juni juni juni juni juni juni juni juni juli aug. sept. sept. sept. sept. sept. sept. sept. sept. okt. okt. nov. nov. nov. nov. nov. nov. nov. nov. dec. dec. dec. dec.

Voor nadere informatie: IKT VIT/OOM WVM Twente

tel. 053 - 484 99 80 tel. 053 - 484 96 49 tel. 055 - 522 26 06

Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.

www.countus.nl

Enschede Hardenberg Markelo Oldenzaal Ommen Raalte Steenwijk Staphorst Vriezenveen Wierden Zwolle

E-rena past bij VIT en provinciaal beleid

Syntens Enschede start met high-tech Grand Café In januari 2002 zal het Onderhuis Twente een nieuw fenomeen rijker zijn: soort grand café waar ondernemers, medewerkers van ICTbedrijven, studenten, investeerders en andere ‘belangstellenden in de ICT’ onder - in een ontspannen sfeer en onder het genot van een kopje koffie - met elkaar en met Syntens-adviseurs kunnen praten. In analogie van de E-room, waarin ondernemers in een aantal stappen kunnen kennismaken met de wereld van internet en E-bussiness, krijgt de ruimte de naam E-lounge. Om in de ‘E-woorden’ te blijven, past de E-lounge in het E-rena concept, waarmee Syntens Enschede een extra impuls wil geven aan de innovatie in Twente en in het bijzonder de informatie- en communicatietechnologie.

(door Niko Wind)

Syntens-directeur Rob Roelfzema wil ‘zijn’ deel van het ondernemershuis om-

vormen tot een ontmoetingsplaats voor alle mensen die zakelijk (of als onderzoeker) bezig zijn met de ontwikkeling van ICT. “En uiteraard zijn de gebruikers van deze technologie ook welkom. Zij kunnen zien wat er te koop is en praten met aanbieders.” Omdat dit concept uitstekend past binnen het actieprogramma Versterking Industriepotentieel Twente, werd het E-rena concept tijdens een VIT-lunch op 5 december jl. aan het Twentse gepresenteerd. Syntens wil nog een stap verder gaan en ook een E-dee-room inrichten waarin alle nieuwigheden op het gebied van ICT- en computertechniek tentoon worden gesteld. Dit initiatief van Syntens Enschede sluit, volgens de provinciale innovatie-coördinator Patrick Welman, exact aan op het streven van de Provincie om Overijssel binnen Europa te profileren als innovatieve regio en daarmee hoogwaardige werkgelegenheid te scheppen. De Provincie sloot hiertoe onlangs een convenant met Syntens en de Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij voor Overijssel OOM NV.

Niet alleen digitaal Het E-rena-project is er vooral op gericht om - in deze wereld van internetcommunicatie - de meer en minder belangrijke spelers binnen de Twentse ICT-wereld ook fysiek met elkaar te laten praten. Volgens projectleider Harry Bosch zijn de techniek en de toepassingsmogelijkheden daarvan zeker niet de enige onderwerpen: Syntens richt zich al lang niet meer alleen op technologische innovatie, maar adviseert en ondersteunt bijvoorbeeld ook op het gebied van financiering, samenwerking, ■ marketing en personeelsbeleid.

89

De E-room krijgt binnenkort in de E-lounge een sfeervol en gezellig zusje

Herstart IACS na faillissement Al voor het uitspreken van het faillissement was ondernemer Harry Roewen al in gesprek met de Stichting TIB en de participatiemaatschappij Ondernemend Twente. Nog geen maand later had hij de draad weer opgepakt en kon IACS international in afgeslankte vorm verder. Met participaties van Ondernemend Twente en Innofonds kwam ook een adviseur binnen die een perfect inzicht heeft in bedrijfsvoering, de technologie én de markt voor de producten van het Bornse elektronica-ontwikelbedrijf: Bert Trienen, oud-topman van Texas Instruments.

IACS richt zich met name op het ontwerpen van elektronische apparaten en modules op basis van embedded software. Bij deze systemen wordt de software volledig in de hardware geïntegreerd, waardoor de totale besturing vanuit één printplaat kan worden geregeld. Het zijn als het ware PC’s die zo ver zijn uitgekleed dat ze exact dat kunnen doen waarvoor we ze nodig hebben.

Legionella In tegenstelling tot veel andere ontwikkelbedrijven richt IACS zich ook op het ontwikkelen van eigen producten, die dan weer door anderen ‘in de markt’ gezet worden. Een mooi voorbeeld daarvan is het ‘legionella-kastje’, een meet- en registratiesysteem dat moet voorkomen dat deze gevaarlijke bacterie zich in de warm-

watervoorziening ontwikkelt. Een van de eenvoudigste methoden daarvoor is periodiek doorspoelen met heet water. Het ontbrak echter aan apparatuur om deze procedures te bewaken en te registreren. De waTch-Legio wordt door het Hengelose bedrijf Prowater met succes op de markt gebracht. Een tweede ‘eigen’ product is Trenn-control, een module die de conventionele snijtafels in de metaalindustrie kan upgraden tot een CNC-gestuurde machine. Naast eigen producten richt IACS zich op het binnenhalen van opdrachten van derden. Het gaat daarbij zowel om meetsystemen en machinebesturingen als om systemen voor het verwerken van gegevens die uit zo’n systeem komen, in vaktaal ‘tracking and tracing’ genoemd. Kortom een bedrijf, dat bruist van nieuwe ideeën en ■ een goede toekomst verdient.

Het virtuele gezicht van de SKT

www.kwaliteittwente.nl 90 Arjan van Liere hield een vurig pleidooi voor www. kwaliteittwente.nl én voor meer kwaliteit op internet.

Johan Greven, die vijf jaar SKT als voorzitter diende, ontving de Persoonlijke Kwaliteitspenning uit handen van de vice-voorzitter van SKT, Jan Pieter Loppersum, voor zijn niet aflatende inzet voor de verbetering van het kwaliteitsmanagement in Twente.

Na tien Twente Quality Awards heeft de Stichting Kwaliteitsmanagement Twente (SKT) de koers drastisch bijgesteld. Met de introductie van de website www.kwaliteittwente.nl is SKT geëvolueerd van fysiek naar virtueel.

(door Niko Wind)

De site werd tijdens de jaarlijkse kwaliteitsdag met groot enthousiasme ontvangen. En dat gold niet alleen voor de spetterende intro (het werk van Van der Veer vormgevers), maar vooral ook voor de opbouw en de mogelijkheid om schier onbeperkt informatie toe te voegen. Bij de bouw van de site, een kunststukje van het Enschedese bedrijf Innovadis, is uitgegaan van het managementmodel van het Instituut Nederland Kwaliteit (INK). Elk vlak in het model vormt (ook letterlijk) de basis van een (kennis-)cirkel. Door de opzet van de site, kunnen onderwerpen binnen deze cirkels weer als startpunt voor subcirkels fungeren.

Ton ten Vergert (Kamer van Koophandel) gaf Johan Greven (rechts) de eer de site te openen.

Bij de start op 14 november jl. was het nieuwe Twentse virtuele platform nog maagdelijk leeg, maar daar zal snel verandering in komen. Zowel Jan Pieter Loppersum (SKT) als Arjan van Liere (Present Media) benadrukten dat de regionale bedrijven en (kennis-)instellingen zelf moeten zorgen voor het vullen van de verschillende deelgebieden. Het SKT-bestuur verwacht veel van de Universiteit Twente en de Saxion Hogeschool Enschede, maar ook binnen het Twentse bedrijfsleven is veel kennis op het gebied van kwaliteitsmanagement aanwezig. Dit bleek al staande de bijeenkomst, toen Johan Greven namens Vernay Europa niet alleen aanbood om de eigen kennis in te brengen, maar ook het ‘beheer’ over het deelgebied ‘strategie’ op zich te nemen. Zijn voorbeeld werd tijdens ‘het hapje en het drankje’ in de E-room van Syntens door velen gevolgd.

Benchmark en discussie De site moet als virtuele platform aan de ene kant organisaties en hun medewerkers van informatie te voorzien en met elkaar in contact brengen. Aan de andere kant wil SKT hen prikkelen door het aanbieden van benchmarks op het vlak van Total Quality Management en leiderschap en door het uitlokken van digitale discussies over thema’s op het gebied van kwaliteitsmanagement.

In de Stichting Kwaliteitsmanagement Twente (SKT) participeren de Industriële Kring Twente (IKT), de Kamer van Koophandel, de Kwaliteitskring Twente (KKT) en de Universiteit Twente. De KKT heeft onlangs besloten om alle ‘eigen’ informatie direct aan de nieuwe Twentse kwaliteitssite www.kwaliteittwente.nl te linken. ■

Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen. Indien u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur op diskette MS.Word aan te leveren. Deadline persberichten: 18 december 2001

IKT-Agenda januari 2002 IKT-bestuursvergaderingen 15 januari

Ons adres: IKT/Twentevisie, t.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501, 7500 GM ENSCHEDE Tel. 053 - 48 49 980, Fax. 053 - 48 49 985

4Euro Vlaggen & Banieren heeft onlangs haar nieuwe pand aan de Enschedesestraat 46 in Oldenzaal betrokken. 4Euro, gespecialiseerd in zeefdruk en digitaaldruk op textiel, is onder meer verantwoordelijk voor ‘het banieren vlagvertoon’ van een aantal grote ondernemingen, waar onder ABN-AMRO, C&A, Trendhopper, Intres, V&D, Casema, l’Oreal-Wella, Biotherm en een aantal Nederlandse, Belgische en Duitse voetbalclubs. Mede voor het penetreren op de Duitse markt - vanuit een nieuw op te richten GmbH - wordt binnenkort een tweede buitendienstmedewerker aangetrokken. Nadere informatie: telefoon 0541-294 082; www.4euro .nl.

Ondernemen & Communicatie


21 januari

Het Expertisecentrum Dagindeling Haaksbergen organiseert samen met Syntens op maandagavond 28 januari 2002 in ‘t Iemenschoer te Haaksbergen een informatieavond voor ondernemers over de mogelijkheden voor hun medewerkers om werk en zorg te combineren. Het gaat daarbij onder meer om bijdragen in kinderopvangkosten, deeltijdarbeid, flexibele werktijden en verlof. Nadere informatie: Resy Leuverink, tel. 053 - 5723505. ■

IKT-Eibergen/Neede Op woensdag 9 januari 2002 om 19.00 uur organiseert de kring Eibergen / Neede haar nieuwjaarsbijeenkomst in restaurant ‘t Haantje te Neede. Net als voorgaande jaren belooft het weer een uiterst gezellige en informele avond te worden, waarbij ook zeker de inwendige mens niet vergeten zal worden. Voor nadere details verwijzen wij u naar de uitnodiging.

Financiën & Economie

IKT-Haaksbergen 23 januari Productie, Logistiek & Techniek

29 januari Almelo

31 januari Personeel & Organisatie

IKT-bijeenkomsten 9 januari

De kring Haaksbergen organiseert op vrijdag 11 januari 2002 om 12.00 uur haar nieuwjaarslunch in restaurant ‘t Hagen te Haaksbergen. De voorzitter van de kring Haaksbergen, de heer ir. J.D. Van Oosten zal tijdens deze lunch een nieuwjaarstoespraak houden en de uitslag van de jaarlijkse enquête bekendmaken. Vervolgens zal burgemeester Schouten een visie geven op de (economische) ontwikkelingen binnen de gemeente Haaksbergen.

Eibergen/Neede

IKT-West-Twente 11 januari

De huidige aandeelhouders van Aannemingsmaatschappij Olde Rikkert, dhr. G.J. Olde Rikkert en dhr. L.L.A. Olde Rikkert, en het management van het bedrijf hebben overeenstemming bereikt inzake de overname van de aandelen door het management, dat bestaat uit de heren M.S. Greven, G. van Enk, W. Clemens en B. Wolferink. Omdat zowel bij het management als bij de aandeelhouders de wens bestaat de identiteit en de continuïteit van het bedrijf te waarborgen, is voor deze constructie gekozen. Door deze ‘interne’ transactie en de aanwezige ambitie en deskundigheid zal het bedrijf een extra impuls krijgen de activiteiten op een succesvolle wijze uit te bouwen. De huidige jaaromzet bedraagt ca. 55 miljoen gulden.

IKT-nieuws

Haaksbergen


De nieuwjaarsbijeenkomst van de kring West-Twente wordt dit jaar gehouden op donderdag 31 januari 2002 vanaf 18.00 uur. Voor nadere details verwijzen wij u graag naar de uitnodiging. ■

Nieuwe IKT-deelnemers IKT-Enschede Heijman Public Management Support B.V. Spoorstraat 43 7481 HW Haaksbergen Contactpersoon: mr. drs. H.W.M. Heijman (ook deelnemer geworden van Haaksbergen en Hengelo) Pentagoon B.V. Ribbelerbrinkstraat 73 7531 CB Enschede Contactpersoon: I.R. Haarman en J. Beeker

Händelton Management Advies B.V. Postbus 808 7550 KB Hengelo Contactpersoon: drs. J.H. Handlogten Buro 5 Sanderij 15 7491 GX Delden Contactpersoon: S.O. Kruze

IKT-Oldenzaal Essent Kabelcom Postbus 1040 7550 BA Hengelo Contactpersoon: N.E. Duinhouwer-Bekke

IKT-Hengelo Machinefabriek Sonder B.V. Deurningerweg 27c 7623 AG Borne Contactpersoon: H.L.M. Sonder

BGJH Business Coaching Result Thijstraat 45 7590 KJ Rossum Contactpersoon: B.G.J.H. Rutten

91

Twente Agenda 2002

92

Scope

Datum

Aanvang

Onderwerp

Plaats

Organisatie

09 11 12 31 05 12 14 26 27 04 18 22 27 02 10 16 18 20 23 14 16 28 05 06 11 14 17 20 25 26 01 22 05 10 11 17 19 20 23 25 07 10 07 16 19 21 22 25 26 27 09 11 12 17

19.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 18.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.30 uur 16.30 uur 12.00 uur 16.15 uur 16.00 uur 12.00 uur 15.30 uur 16.00 uur 11.30 uur 16.30 uur 16.00 uur 09.30 uur 07.00 uur 17.00 uur 07.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.15 uur 16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.15 uur 12.00 uur 12.00 uur 15.00 uur 18.00 uur 09.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 16.15 uur 18.00 uur 12.00 uur 20.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 17.00 uur

Nieuwjaarsbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Nieuwjaarslunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Nieuwjaarsbijeenkomst WVM Twente Nieuwjaarsbijeenkomst IKT-West-Twente Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Forum politiek-bedrijfsleven Twente Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Lunchbijeenkomst VIT Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Oldenzaal Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Eib./Neede Workshops Ondernemerschap Jaarvergadering met aansluitend Lunch IKT-Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-West-Twente Klootschieten IKT-Haaksbergen Ontbijtbijeenkomst IKT-Almelo e.o. Bedrijfsbezoek Polaroid Ontbijtbijeenkomst IKT-Oldenzaal Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst VIT Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Jaarvergadering + Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Slotbijeenkomst WVM Twente Bijeenkomsten IKT-Personeel & Organisatie Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen Bedrijfsbezoek IKT-Almelo e.o. Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Informele bijeenkomst IKT-Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Almelo e.o. Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst VIT Lunchbijeenkomst IKT-Oldenzaal Jaarvergadering IKT Twente Concert Interregionaal Klootschiet Toernooi Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Informele bijeenkomst IKT-Almelo e.o. Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Lunchbijeenkomst VIT Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo

Neede Haaksbergen Haaksbergen n.t.b. Hengelo Beckum Enschede Hengelo n.t.b. Hengelo Oldenzaal Haaksbergen n.t.b. Enschede Enschede Hengelo n.t.b. Haaksbergen Almelo Enschede De Lutte Hengelo n.t.b. n.t.b. Hengelo De Lutte Hengelo Haaksbergen n.t.b. Eibergen n.t.b. n.t.b n.t.b. n.t.b. Neede Hengelo Hengelo Haaksbergen Hengelo n.t.b. De Lutte n.t.b. Bentelo/Delden Diepenheim Hengelo n.t.b. Haaksbergen Hengelo n.t.b. Neede De Lutte n.t.b. Enschede n.t.b.

IKT IKT WVM Twente IKT IKT WVM Twente IKT IKT OOM IKT IKT IKT IKT WVM Twente IKT IKT IKT IKT IKT WVM Twente IKT IKT OOM IKT IKT WVM Twente IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT OOM IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT OOM IKT IKT

jan. jan. jan. jan. febr. febr. febr. febr. febr. maart maart maart maart april april april april april april mei mei mei juni juni juni juni juni juni juni juni juli aug. sept. sept. sept. sept. sept. sept. sept. sept. okt. okt. nov. nov. nov. nov. nov. nov. nov. nov. dec. dec. dec. dec.

Voor nadere informatie: IKT VIT/OOM WVM Twente

tel. 053 - 484 99 80 tel. 053 - 484 96 49 tel. 055 - 522 26 06

Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.

www.countus.nl

Enschede Hardenberg Markelo Oldenzaal Ommen Raalte Steenwijk Staphorst Vriezenveen Wierden Zwolle

Samenwerking moet gedragen worden door de hele organisatie. Oorlog in advertentieland met komst HABO-huis-aan-huis-krant

Recommend Documents