Samen zijn wij nog zo sterk, laat ons dan ook in alle broederlijkheid en samenhorigheid het nieuwe schuttersjaar aanvangen. Hoofdman Marc Reynvoet

Jaargang 10 • Nr. 3 • september 2004 • Kantoor van afgifte: Gent X

EDITORIAAL September, een maand met vele herinneringen, start van een nieuw en hopelijk veelbelovend en vruchtbaar schuttersjaar. Zoals eerder vermeld, hadden diverse broeders met gezondheidsproblemen te kampen: de maand juli 2004 zal in ons geheugen geprent blijven als een maand vol droefheid. Na een kort verblijf met vrienden in de Ardennen, is exBroeder Piet (Camiel) Broché, vader van Broeder Frank Broché, plotseling overleden bij zijn terugkeer in Gent. Sedert de jaren 60 was Piet steeds actief in onze Gilde aanwezig. Wegens gezondheidsredenen was hij echter de laatste jaren afwezig en sedert 2003 niet meer verbonden aan onze Gilde. Op 31 juli laatstleden verloren wij nogmaals een gewaardeerd Broeder en oud lid van de Eed, namelijk Meester Robert Van De Wiele, vader van onze Broeder Meester Peter Van De Wiele. Ondanks zijn langdurige en pijnlijke ziekte heeft zijn plotseling overlijden ons diep getroffen. Wij blijven dan ook de mooiste herinneringen aan hem bewaren. Naast dit droevig verlies voor onze Gilde, mochten wij ons verheugen in de plechtige opname van een nieuwe broeder, met name Statianus Hellemons en dit op 11 september laatstleden. De aankomst van nieuwe leden is een absolute noodzaak in iedere vereniging en moet onze toekomst veilig stellen. Eind januari 2005 zullen wij nogmaals het geluk hebben 2 nieuwe broeders te mogen verwelkomen. Zoals blijkt uit het verslag van het schuttersjaar 2003/04 is de sportbalans enigzins negatief voor wat betreft het aantal geschoten reeksen ten opzichte van het vorig seizoen. Hopelijk kunnen wij deze trend “positief“ omzetten voor het nieuwe schuttersjaar. De Eed en het sportcomité zullen dan ook trachten initiatieven te ontwikkelen om de schutters aan te moedigen en om het kruisboogschieten nog meer onder de aandacht te brengen. Samen zijn wij nog zo sterk, laat ons dan ook in alle broederlijkheid en samenhorigheid het nieuwe schuttersjaar aanvangen. Hoofdman Marc Reynvoet

De Koningsschieting van 2004 Op zondag 26 september werd om 16 uur het eerste schot gelost voor onze jaarlijkse Koningsschieting. Met 16 deelnemers op de 20, 10 op de 10 en 21 op de 6 m hebben we het laagst aantal deelnemers voor deze prestigieuze titel bereikt. De vraag is echter wie zich als eerste broeder in onze geschiedenis Koning zal schieten op de drie afstanden tegelijk. Om 21 uur werden de volgende Koningen aangesteld: op de 20 m Roland Van den Bossche (Roland schoot zich Koning van het Gild in de 2e doorgang). Op de 10 m Johan Hoste (schoot zich eveneens Koning in de 2e doorgang). Op de 6 m werd er afgekampt tussen Danny Staelens en Gaston Hanquet. Danny schoot zich met een mooie roos Koning van het Gild.

Sport kort • Keizer Jean Vanderhaeghen heeft in Zundert (NL) de nationale titel Field outdoor binnengehaald. In deze discipline, die op 65, 50 en 35 m verschoten wordt versloeg hij Manfred Keller en Meester Carlo Schollaert, die derde werd. • Ploeg ook zeker van eremetaal, Meester Peter Van De Wiele verlengt zijn titels op de korte afstanden Bij het ingaan van de laatste wedstrijd van het B.K. op 6 en 10 m in Dampremy (bij Charleroi) kon nog alles gebeuren, zowel individueel als per ploeg. Met wat extra opgetrommelde mankracht poogden we de oogst per ploeg te maximaliseren: Individueel mocht Peter Van De Wiele in de erecategorie op 6 m al op beide oren slapen. Voor de 10 m kwamen zijn naaste belagers uit de Sint-Rochusstal. Wat er ook zou gebeuren, het bleef in de eigen familie, was de geruststellende gedachte. Maar hij liet niets aan het toeval over en haalde met 2 maximumscores ook de beide 10m-disciplines binnen. Zo mag hij zich voor het tweede opeenvolgende jaar Kampioen van België noemen op de korte afstand. • Keizer Carlo Schollaert wint goud. Keizer Carlo Schollaert heeft in Zwevegem goud behaalt op de 10 m trophy en de 30 m match, respectievelijk tegen 8 en 3 tegenstanders. Op zaterdag 11 september hebben we Hellemons Statianus definitief in onze gilde opgenomen. Zij peters zijn Christian Schotte en Juliaan Achtergaele. Broeder Statianus is geboren op 3 september 1948 en woont in de Boerderijstraat te Gent. Hij is op brugpensioen en was jaren geleden nog lid van Den Crans tot hij naar Gent verhuisd is.

Driemaandelijks tijdschrift van de v.z.w. Oude Koninglyke Gilde Sint-Rochus • Sint-Pietersplein 13, 9000 Gent Verantw. uitg.: Reynvoet Marc, Adolf Daensstraat 1, B-9040 Gent • www.sint-rochus.be

Sint Rochus Gazette

september 2004 -

2

Wij namen voorgoed Een Algemene Statutaire afscheid van Broeder Meester Vergadering met ontbijt In aanwezigheid van 35 leden opende Hoofdman Marc Robert Van De Wiele Eens te meer is onze Gilde in diepe rouw. Ondanks een aanslepende en pijnlijke ziekte, heeft het overlijden van Robert Van De Wiele ons diep getroffen. Het is mij dan ook een bijzonder voorrecht, hulde te brengen aan een lid dat 32 jaren in ons midden was. Hij werd gedoopt op zaterdag 13 mei 1972 met als peters Joseph en Michel Boon. Wij hebben Robert steeds gekend als een werklustig iemand, steeds bereid een helpende hand toe te steken bij diverse karweitjes. Als geheimschrijver, een functie die hij op zich nam van 1977 tot juni 1980, nam hij steeds zijn verantwoordelijkheid op binnen de Eed. Als kritisch en planmatig persoon hadden wij soms meningsverschillen, doch deze werden steeds met begrip en respect voor iedereen bijgelegd. Diverse leden zullen zich zijn aanpak herinneren van de materiaalzolder evenals zijn bijdrage in de realisatie van onze automatische banen. Persoonlijk kende ik Robert en zijn familie reeds lang, want hij was jarenlang collega en vriend van mijn vader en ik hou er dan ook de mooiste herinneringen aan over, onder andere de diverse bezoeken in de Langerbrugsestraat. Dank zij broeder Michel Boon werd hij lid van onze Gilde en zorgde tevens voor jong bloed en opvolging door zijn zoons lid te maken van onze Gilde. Dat hij ook een niet onverdienstelijk schutter was bewijzen zijn drie Koningstitels. Op de 6 m in 1979 en tweemaal op de 10 m in 1986 en 1991. Broeder Robert, wij zijn ervan overtuigd dat de laatste maanden van uw pijnlijke ziekte, steeds omringd door uw liefhebbende echtgenote Emmy en uw kinderen, enigzins verlicht werden door de diverse bezoeken van enkele leden van onze Gilde. Een Gilde die u zo nauw aan het hart lag ! Hoofdman Marc Reynvoet

De tijd van ‘schootje zitten’ was al lang vervlogen. ‘Handjes vasthouden’ vond ik ook al een hele tijd niets meer. Maar nu hij er niet meer is, besef ik maar al te goed in welke mate hij mijn gids was, is en blijft, met heel strikte principes, maar vol waarheid, echtheid en eerlijkheid. In al wat ik denk, zeg en doe zal hij voortleven.

Reynvoet de Algemene Statutaire Vergadering om 9 uur stipt. 6 volmachten werden ingediend waardoor de vergadering stemgerechtigd was. Door het vroege uur van deze vergadering had iedere aanwezige zich kunnen tegoed doen aan een ontbijt. Na het openingswoord door Deken Joseph De Schepper werd het sportverslag voorgelezen door Griffier Christophe Vanderhaeghen. Die had het vooral over de 18 individuele medailles die Sint-Rochus in het verlopen jaar behaald had en de 4 gouden titels per ploeg, het groot aantal initiatieschietingen en de povere deelname van Sint-Rochusschutters aan buitenlandse wedstrijden. Voor het tweede jaar op rij werden er minder reeksen geschoten wat toch wel een aandachtspunt voor het Sportcomité én voor de Eed wordt. Het Sportverslag wordt integraal, zoals gewoonlijk, afgedrukt in de volgende Gazette. Door de overvolle agenda werd de uitreiking van de verschillende schuttersprijzen kort gehouden. De huldiging van jubilaris Meester Johan Hoste voor zijn 25-jarig lidmaatschap werd echter met de nodige eer en luister voltrokken. Het volgende punt, na de toespraak van Hoofdman Marc Reynvoet, was het vastleggen van de nieuwe statuten zoals voorgeschreven in de nieuwe wetgeving. Deze werden door de Algemene Statutaire Vergadering goedgekeurd. Na de slottoespraak van Hoofdman Reynvoet is men zoals gebruikelijk naar de kerk gegaan waarna wij de erewijn genuttigd hebben voor de jaarlijkse lunch.

september 2004 -

Sint Rochus Gazette

Interview met (I) • Wanneer hebt u voor het eerst kennis gemaakt met de gilde? Eigenlijk is dat begonnen in 1938, wanneer ik als stagiair dagelijks voorbij de Frascati in de Hoogstraat kwam. Het waren Pierre Blanckaert – toendertijd een goede kennis van mij – en Hoofdman Alfons Roels die aandrongen om lid te worden. Maar door het onstabiele tijdperk van mobilisatie en demobilisatie was het ledenbestand en het bezoek aan het lokaal en nog meer aan de schietstand erg onregelmatig. Daardoor kwam het dat ik noodgedwongen geen contact meer had. Ik wil echter niet beweren dat ik in 1938 reeds lid was. Hoe het dan verder verliep met de Gilde weet ik dus niet meer. Eén feit is absoluut zeker dat mijn naam (in potlood) genoteerd werd in het ledenregister. Tot daar de prehistorie. • Bent u tijdens de IIe wereldoorlog nog lid geweest van de gilde? Neen want door de reeds vernoemde toestand en de daaropvolgende oorlogsperiode, mijn studies en daaropvolgend mijn vrijwillige militaire dienst en een twaalfjarige carrière als architect in Congo heb ik tot 1962 geen contact meer gehad met Sint-Rochus. • Wanneer bent u dan terug aangesloten bij Sint-Rochus? Dat was in 1962, via de karabijnclub de Gentse Schutters, waar onder andere mijn vader, erewapenmeester Stany Vanderhaeghen en broeder Leopold Bouquet lid van waren. Daar broeder De Landtsheer en ik op de Heuvelpoort woonden drongen zij aan om op maandagavond – eveneens de oefenavond van de Gentse Schutters – ook eens binnen te komen bij Sint-Rochus. Wij werden dan ook vlug gevraagd om lid te worden. Ik ben gedoopt op 10 november 1962. Mijn peters waren Stany Vanderhaeghen en kunstenaar Jan Anteunis. Het was dan, vooral op aandringen van Jan Anteunis, dat ik mij met de esthetische kant van de gilde begon bezig te houden. Op 28 december 1963 werd ik per brief gevraagd om commissaris van

Albert Ylen

Sint-Rochus te worden. Wat ik dan ook aanvaard heb en op 28 januari 1964 werd dit bevestigd door de Eed. • Wanneer bent u dan archivaris geworden? In de daaropvolgende jaren had de Eed geen enkel zicht op het archief. Het werd door de toenmalige archivaris bij hem thuis bewaard en was zogezegd à jour. Dat heeft jaren geduurd tot men mij in 1967 vroeg om archivaris te worden en dat heb ik ook aanvaard. Het werd op 27 juni van datzelfde jaar in de Eed bekrachtigd en op 17 september daaropvolgend aan de Algemene Vergadering voorgelegd. Ik heb dan eerst en vooral orde in het archief gebracht en later naarmate men mij de stukken overmaakte het archief bijgehouden en vervolledigd. Als archivaris had men toen geen stem-

3

Ere-archivaris én ouderdomsdeken recht in de Eed. Het is pas later dat men dat gewijzigd heeft. Vooral Hoofdman Robert Dekoning stond daarop. • U hebt ook talrijke blazoenen en ontwerpen gemaakt, noem er eens een paar op. Ja, tamelijk veel – onmogelijk die op te noemen. Er waren er “geestige” bij zoals de blazoenen voor de Sint-Niklaasschietingen en /of andere gelegenheden. Er waren er dan ook meer artistieke bij zoals die voor een gelegenheidsschieting tussen Sint-Rochus en Le Grand Serment van Brussel. • Wat hebt u nog meer ontworpen en soms zelf gemaakt? In 1971 heeft toenmalig secretarisgeneraal van de NUKB en later onze hoofdman wijlen Gilbert Roegiers mij gevraagd om een medaille en een meer eigentijds logo voor de NUKB te ontwerpen. Het is nu nog altijd in gebruik als medaille en in hun drukwerk (zie afbeelding onderaan deze bladzijde). Ook het ontwerp van de nieuwe vlag, die op 21 september 1980 ons 160-jarig bestaan meer luister moest geven, heb ik mogen ontwerpen. Het feit dat we maar een éénzijdige vlag hebben was te wijten aan de zeer hoge kostprijs, zowat het dubbele van de prijs dat ze nu gekost heeft. De vlag is uiterst kunstig uitgevoerd door het befaamde kunstatelier Insignia in Brugge. Het is dan ook na ernstige besprekingen in de Eed dat hun de bestelling werd toevertrouwd. Sommigen verlangden een dubbelzijdige vlag, naar het type van onze oude vlag, maar daar moest, zoals reeds vermeld, van worden afgezien wegens de te hoge kostprijs. (wordt vervolgd) Frank Wilbers, Elsa Brandström Strasse 10 in D-47906 Kempen (Duitsland) verzamelt alle drukwerk over schuttersverenigingen. Hij heeft ook een interessante website: http://space.arcor.de/frankwilbers

Sint Rochus Gazette

september 2004 -

4

Niets nieuws onder de zon... VI 1872 was voor Sint-Rochus geen jaar van vreugdekreten. De breuk met het middenbestuur had zo zijn gevolgen. Men kon aan geen enkele wedstrijd in de stad nog deelnemen, wellicht tot grote misnoegdheid van de leden die geen prijzen (of medailles) meer konden winnen. Dit ging zo ver dat men een jubileumwedstrijd op dezelfde datum liet doorgaan als de wedstrijd van de maatschappij Condordia tijdens de gemeentefeesten. Maar de stad was reeds maanden in de ban door een ander schuttersfeest ingericht door de Gentse Burgerwacht. De karabijnschutters kwamen van 1872 Het jaar begint met het ontslag als schatbewaarder van Frans Hardy1, tot dan toe de uitbater van de Union. Hij moet 527,30 fr. overhandigen – wat hij ook doet – aan de maatschappij. Een tekort van 23,88 fr., dat reeds jaren bestaat, zal als verlies geboekt worden. De nieuwe waard, J. Demeyer2 ontvangt dan een som van 990,90 fr. In deze som zit ook de waarde van acht coupons (23,60 fr.) van twee obligaties. Op diezelfde vergadering vragen enkele leden een buitengewone ledenvergadering aan. Deze zal gehouden worden op zondag 28 januari om 17u.30. Na het voorlezen van een brief en het aanhoren van de leden stelt Hyppoliet Bouckaert, op deze vergadering, dat het bestuur voltallig ontslag neemt. Hij zelf wacht niet af en geeft onmiddellijk zijn ontslag. De ondervoorzitter neemt over en heft de zitting. Men is dan een maand niet samengekomen. Pas op 4 maart komt men terug samen onder voorzitterschap van Santy en een discussie barst los. Mijnheer Dewitte laat weten dat de voorzitter (Bouckaert) bereid was te komen maar verontschuldigd was wegens familiezaken. Maar Vandergucht vindt deze opmerking overbodig omdat Bouckaert zelf ontslag genomen heeft. Men wil alleen verder discussiëren als de betrokkene zelf gehoord wordt. Men stelt dus alles uit tot zaterdag 9 maart. Maar op deze datum zijn terug enkele bestuursleden afwezig zodat terug een discussie ontstaat over het al dan niet aanvaarden van het ontslag van Bouckaert. 1 Frans Hardy is geboren rond 1809 en moet dus op het ogenblik dat hij de Union verlaat ±63 jaar oud geweest zijn. Zijn echtgenote, Catherina Morauw moet reeds vóór 1868 overleden zijn. Hun zoon Eugene Hardy, °Gent, 30 juli 1843 - † 19 september 1892, was ook lid (in 1864 aangesloten). Die trouwt op 22 juli 1868 met Leontina De Meyer, °Brugge 10 april 1845 - † Gent 12 april 1925, zonder beroep en wonende in de Groendreef. Eugene was bankwerker. Frans had nog twee zonen: Livinus (°1835 en ijzerdraaier) en August (°1845 en timmerman). Alleen van Livinus weten we dat hij ook lid was. In 1843 woonde Frans Hardy reeds op de Brugse poort en allicht reeds in de Union. 2 Was de nieuwe waard familie van de schoondochter van Frans Hardy, Leontina De Meyer?

overal zelfs uit Engeland en Nederland. Het feest zou 4 dagen duren en doorgaan vanaf maandag 16 september. Koning Leopold II heeft zelfs twee dagen in Gent verbleven om het feest bij te wonen. In het Casino heeft dan een banket plaats gehad met 1400 deelnemers. Enig min puntje was dat de bierverkopers op het schietterein kloegen over de lage omzet die ze haalden. Reeds maanden op voorhand had men de weiden verhuurd rond het schietterrein voor standhouders. De reaktie van de kranten was echter dat de prijzen voor een drankje veel te hoog lagen! Een stemming met 6 tegen 4 verwerpt dan het ontslag gegeven door Bouckaert. Op 12 mei keert hij eindelijk terug én met goed nieuws. Op deze vergadering laat hij weten dat het stadsbestuur ingestemd heeft met een subsidie van “twintig zilveren couverts ter gelegenheid harer jubelfeest” – op 18 januari 1872 had hij een brief aan het stadsbestuur geschreven – in het Frans – waarin hij een subsidie vraagt ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Sint-Rochus. Bij deze gelegenheid wil men een”internationale” wedstrijd houden met de kleine kruisboog. Tevens voegt de maatschappij 200 fr. bij de stadsprijs “op een vaste schijf” en 100 fr. “op een vrijwillige schijf”. En het houdt niet op: vier medailles (twee voor schutters uit Gent en twee voor schutters van buiten Gent) ter waarde van 100 fr. zullen eveneens uitgereikt worden. Tevens beslist men: ”dat er een vlaamsche en fransche bekendmaking ter schieting aan eenieder maatschappij zal gezonden worden”. Maar de breuk met het middenbestuur lijkt definitief, met alle middelen wil men stokken in de wielen steken. Misschien dat Sint-Rochus in dit jubeljaar het laken naar zich toe wilde trekken. Maar het was de beurt aan de maatschappij Concordia die waarschijnlijk het been stijf hield om tijdens de gemeentefeesten een grote wedstrijd te kunnen organiseren. Het moet diep gezeten hebben want op 27 mei beslist men dat schutters die lid zijn bij Sint-Rochus en elders ook lid zijn niet mogen deelnemen. Het blijft maar rommelen, ondervoorzitter Santy heeft er blijkbaar genoeg van en geeft zijn ontslag. Dat aanvaard men natuurlijk niet en er worden twee bestuursleden aangesteld om de plooien glad te strijken (Bertels en Vandergucht). Het voorlopig reglement dat in 1871 zoveel moeite koste om tot stand te komen zal op 100 exemplaren gedrukt worden. In deze zelfde vergadering worden op slag zeven nieuwe leden aangenomen. Midden juni wordt beslist om 25 zilveren prijzen in aanbesteding te geven, natuurlijk onder de leden (waarde 800 fr.). De heren Slimbroeck en Herman schrijven in. Juwelier Herman mag de vier eremetalen vervaardigen3 en de heer Mathieu mag “de schieting opschilderen”. Het is niet duidelijk dat men hiermee het lokaal of de doelen bedoelt.

Sint Rochus Gazette

Als toegevoegde commissarissen op de wedstrijd worden Boelaert, de broeders Mathieu, Goeminne en Everaert toegevoegd. Een optocht wordt eveneens goegekeurd. Als laatste punt worden de data vastgelegd, namelijk 13, 14 en 15 juli. En dan blijft het stil tot 5 augustus. Men heeft blijkbaar twee zilveren couverts over. Goudsmid Herman mag er één van overnemen voor 18 fr. De Koningsschieting wordt op deze vergadering verschoven naar 18 augustus. Datum waarop de brouwer (voor het eerst zo vermeld) een zilveren “decouper” schenkt die terzelfdertijd zal verschoten worden. En men kan blijkbaar niet meer eten in het lokaal. Op de 19e van dezelfde maand moet men uitwijken, waarschijnlijk om het 50-jarig bestaan verder te vieren, naar een lokaal in de Paddenhoek (de maaltijd kost 2,90 fr.). Tijd om de rekeningen te maken: de vaste schijf heeft 428 fr. opgebracht, de vrijwillige 247,90 fr. Samen: 675, 90 fr. En de rekeningen worden binnengebracht: Herman: 301,88; Goeminne: 249; Slimbroeck: 203; Mathieu: 79,35; Santy: 46,86; Demeyer: 22,53. Als diverse wordt nog 7,20 fr. opgegeven. Op 18 augustus is het terug Algemene Vergadering waarop de helft van het bestuur herkozen moet worden. 35 leden nemen eraan deel. J. Santy blijft ondervoorzitter, Matton Louis, die trouwens nog geen jaar lid was (oktober 1871), wordt met 20 stemmen verkozen tot ontvanger. Vandergucht August, een koophandelaar, Boulaert, Dewitte en Herman Theodore, de goudsmid, worden verkozen tot commissaris. L. Slimbroeck, nog maar enkele maanden lid (april 1872), schiet zich diezelfde dag Koning. Secretaris Westendorp wint de zilveren decouper, geschonken zoals hoger vermeld door de brouwer. De maand daarop volgt er nog een betaling aan leden die een rekening binnen brengen: onder andere aan Dulle 18 fr. voor het “plakken van affichen”, aan Cnudde (banket) 146,90 fr. En dan is er terug een merkwaardig feit. Vier kandidaat-leden (Bouckaert F., Bouckaert J., Bouckaert Al. en Buysse E.) worden geweigerd. De reden wordt niet vermeld maar de eerste drie waren wellicht familie van voorzitter Hippoliet Bouckaert die op deze vergadering niet aanwezig was. In de volgende vergadering van 14 september protesteert hij trouwens tegen deze gang van zaken. Hertschap vraagt echter om de geweigerde leden opnieuw te mogen voordragen, ook dit wordt niet aanvaard. Wel wil men op 22 september een Algemene Vergadering beleggen en daar voorstellen dat geweigerde leden na drie maanden terug mogen voorgedragen worden. Op diezelfde vergadering is het Zomers Ad. die vragen heeft bij het feit dat op het banket ook niet-leden aanwezig waren. Boulaert, die de plaats inneemt van de afwezige Henri Westendorp, verzekert de heer Zomers dat niet-leden de volledige som van het banket hebben 3 Eén van deze medailles is wellicht deze die zich in het penningkabinet van de Koninklijke Bibliotheek Albert I te Brussel bevindt. Zie de Sint-Rochus Gazette van 2001, nr. 2, blz. 6.

september 2004 -

5

betaald en Boulaert neemt geen blad voor de mond. Hij vindt het spijtig dat enkele leden, waaronder Vanwaeyenbergh, die hij trouwens met naam noemt, rondstrooien dat het nieuwe bestuur te veel geld uitgeeft en zo Sint-Rochus in de schulden steekt. Die ontkent dat waarop Boulaert de heer Frans Ghysbrecht aanduidt als uitbrenger. Ghysbrecht ontkent natuurlijk dit gezegd te hebben waarop Vanwaeyenbergh aanstuurt op een blaam voor Boulaert. Waarschijnlijk om de gemoederen te bedaren wordt het incident naar de eerstvolgende zitting verschoven. Op de 22e september is het duidelijk nogmaals menens met de breuk met het middenbestuur. Lammens die tot dan toe ontvanger was van het middenbestuur en wellicht nog geld bezat van deze laatste, vraagt om twee leden van elke maatschappij te mogen uitnodigen en zo de rekeningen te vereffenen. Op diezelfde dag wordt het voorstel tot wijziging van het reglement betreffende de geweigerde leden naar voor gebracht. 54 leden nemen er aan deel. 21 stemmen voor, 33 stemmen neen. De geweigerde kandidaat leden mogen dus na drie maanden niet hervoorgesteld worden. Ook het roddelincident komt terug ter sprake. Vandergucht vraagt aan Frans Ghysbrecht zich te verontschuldigen ten opzichte van Vanwaeyenbergh. Ghysbrecht beschuldigt nu de heer Deloof van de roddel. Die protesteert en ontkent natuurlijk ook in alle talen. Frans Ghysbrecht krijgt uiteindelijk bij stemming van alle leden een blaam. Boulaert die het incident aan de kaak stelde krijgt geen blaam. En men rommelt maar verder. Voorzitter Boeckaert bewijst dat zijn zoon op het banket van 15 augustus wel degelijk betaald heeft. Op 6 oktober moet men zelfs een Buitengewone bestuurszitting bijeenroepen omdat, volgens Vandergucht die het woord neemt, 23 ontslagen van leden zijn toegekomen waaronder 7 bestuursleden. Hij stelt dan ook vast dat men een algemene vergadering moet samenroepen omdat het bestuur geen meerderheid meer heeft en hij wil ook geen ontslagen aanvaarden van leden die nog niet in orde zijn met hun bijdragen aan de maatsschappij. Bovendien klaagt hij de heer Louis Matton aan omdat deze leden heeft laten deelnemen aan de laatste prijsschieting zonder dat zij in orde waren met hun bijdragen. De heer Dewitte is zo iemand en hij heeft een prijs gewonnen. Men zal schriftelijk de prijs terugeisen. Op 20 oktober opent de Koning de algemene vergadering met de mededeling dat de heren Santy, ondervoorzitter, H. Westendorp secretaris, Aug. Vandergucht, Ch. Vandeweghe en J. Guenter commissarissen hun ambt neerleggen en het hele bestuur moet herkozen worden. Met applaus worden dan benoemd: als voorzitter, Aug. Vandergucht, als ondervoorzitter, J. Santy, als secretaris, nog steeds Henri Westendorp en als ontvanger Fl. Lammens. De commissarissen worden: F. Bertels, J. Ligny, J. Guenter, Jos. Beeckmans, Th. Vanmeenen, Th. Dhaeninck, C. Goeminne en L. Vancoppenolle.

september 2004 -

Sint Rochus Gazette

Niet minder dan 18 leden worden aanvaard ontslaggevend te zijn. Er zijn trouwens een paar klinkende namen bij: H. Bouckaert, J. Goossens, Th. Herman, P. Dewitte, L. Hertschap, J. Winkelmans, Em. Declercq, D. Duquenne, H. Ghysbrecht, A. Mathieu, Matton, Ed. Boulaert, J. Deleu, Meersman, Demeester, J. Peleys, Devreese en F. Leybaert. Dit verlies wordt direct voor een deel opgevangen door 8 nieuwe leden. Op 27 oktober komt het nieuwe bestuur voltallig voor het eerst samen. Er wordt direct een schieting ingericht ter waarde van 30 fr. op 10 november. Uitgetreden lid goudsmid Theodore Herman heeft nog gelden van de maatschappij. Men zal hem een brief sturen met de vraag hoeveel hij ontvangen heeft van de collecte om een medaille te maken voor de voorzitter en op zondag 16 november wil men een banket voor de leden en hun dames in het lokaal inrichten. Dan wordt men slordig in de verslaggeving. Op 9 november aanvaard men nog 7 nieuwe leden zonder zelfs hun naam te vermelden. En dan stoppen de verslagen tot 10 januari 1873...

6

Onze medaillewinnaars van het verlopen schuttersjaar 06 m categorie Elite: Peter Van De Wiele (Goud) Carlo Schollaert (Zilver) 10 m categorie Elite: Peter Van De Wiele (Goud) Carlo Schollaert (Zilver) 10 m categorie B: Eric Achtergaele (Goud) 10 m diopter cat. Elite: Peter Van De Wiele (Goud) Christophe Vanderhaeghen (Zilver) 10 m diopter cat. B: Danny Staelens (Zilver) Field indoor 2003: Peter Van De Wiele (Goud) Jean Vanderhaeghen (Zilver) Field outdoor 2003: Peter Van De Wiele (Goud) Jean Vanderhaeghen (Zilver) Field outdoor 2004: Jean Vanderhaeghen (Goud) Carlo Schollaert (Brons) Match 10 m: Carlo Schollaert (Goud) Match 30 m: Carlo Schollaert (Goud) BK 20 m: Roland Van den Bossche (Goud) Johan Hoste (Brons)

De Gildekampioenschappen 2003-04 Pittig slot van de competitie op 20 m & verrassende driestrijd op 6 m Tijdens de zomermaanden valt het doek over onze interne gildecompetitie. Belangrijke maanden omdat het reglement erin voorziet dat slechts de beste 10 maanden in rekening gebracht worden: dat betekent dat men eventuele mindere maandscores nog kan wegwerken om zo zijn klassement te verbeteren. Met het 10m-trophy-wapen blijft Carlo Schollaert de sterkste van onze drie overblijvende matcheurs: hij was al lang voor het einde van de competitie zeker van winst met ruime voorsprong. De tegenstand op 10 m was te beperkt (of kampte met wapentroebels) om Peter Van De Wiele te beletten zijn titel nog maar eens te verlengen in de hoogste categorie. Op de valreep wist Carlo Schollaert onze griffier Christophe Vanderhaeghen nog te verdringen van de tweede plaats. In de 2 de categorie maken onze 2 Juliens het mooie weer. Deze ‘oude knarren’ kampten dan wel met wat gezondheidsproblemen, maar brachten toch de moed en het doorzettingsvermogen op om het kampioenschap uit te schieten. Julien Bauters won met ruime voorsprong. Heel wat spannender werd het op 20 m. In de hoogste categorie bleven Peter Van De Wiele en Carlo Schollaert gelijke tred houden tot halfweg het seizoen. Toen kroop Peter een puntje voor, maar moest in april die voorsprong terug prijsgeven. Geplaagd door heel wat technische perikelen, worstelden beiden zich door het slot van de competitie. Peter vond een oplosing met het wapen van Johan Bauters en slaagde erin het parcours verder foutloos af te werken. In juni liet Carlo het puntje liggen dat hem uiteindelijk de titel kostte. Met regelmaat op zeer hoog niveau wist Johan Hoste zich te verzekeren van een derde plaats. Johan Bauters domineerde het hele seizoen in de eerste categorie, met regelmatige en goede scores,

ondanks de hem vertrouwde ‘slippertjes’ die hem nu en dan een 8 opleveren. Ook hij won uiteindelijk comfortabel voor Jacques Vervaet die Marc De Groote net achter zich hield. In de tweede categorie bleef Walter Antheunis als enige strijder aan het front over: een verdienste op zich! De spannendste en meest verrassende eindstrijd kwam er op de 6 m, zoals het terloops al werd aangegeven in vorige edities van deze gazette. Eric Achtergaele bleef de druk de baas en slaagde erin om tijdens de laatste maanden van de competitie de nodige maximumscores te behalen om in een nakamp mee te strijden voor de kampioenstitel. Daarin treft hij de routiniers Carlo en Peter: in een kampreeks gevolgd door kampschot vochten zij de strijd onderling uit. Nog iets te weinig ervaring bij Eric om zich te mengen tussen de twee ‘anciens’. Zenuwen kregen de bovenhand en deden zijn kampscore haperen op 96/100. Carlo en Peter nog maar eens samen in de ring dus, voor een thriller: beiden misten uiteindelijk niet tijdens hun kampreeks, alhoewel Carlo bij zijn voorlaatste schot het ergste vreesde. Het pintje bovenop, voor het mooiste kampschot, gaf de tweestrijd nog wat extra pit. En nog maar eens blijken kampschoten niet Peters ding: schot kwijt, nog net een tien, maar niet mooi genoeg om Carlo te verschalken. In de tweede categorie zat Marc De Groote in een zetel, en hoefde de laatste twee maanden zelfs niet meer te schieten om de winst binnen te halen voor Johan Bauters en Dirk Vande Papeliere. Bij de senioren bleef Octaaf Geenens de concurrentie makkelijk afhouden. Onze senioren blijven trouwens actieve 6m-schutters en vormen een stevige kern van schutters die het kampioenschap op de kortste afstand afwerken. Peter Van De Wiele

september 2004 -

Sint Rochus Gazette

Op zoek naar Sint-Rochuswijnen... Het is al jaren een streven van mij om in het gildeleven een wijn te introduceren die verbonden is met de naam Sint-Rochus. Het ideale was geweest een ton wijn te kopen, hem zelf op flessen te trekken en er een eigen etiket op te kleven maar voorlopig is dit niet realiseerbaar. Zou het niet mooi zijn als gilde een wijnkelder te bezitten met niet anders dan flessen met onze patroonheilige zijn naam of een afbeelding van hem erop? Ik was dan ook ten zeerste verheugd én verbaasd toen onze goeie ouwe Charles Janssens met een fles Fitou op de proppen kwam genaamd... Domaine Saint-Roch. De kurk was eraf. Met andere woorden ik wou wel eens nagaan hoeveel cuvées, caves, domaines, châteaus Sint-Rochussen er wel bestonden. Daarvoor prijzen we ons gelukkig dat we heden ten dage het internet hebben. Voorlopig heb ik er een achttal gevonden, maar er zijn er zeker meer. Laten we starten – met klasse – in de Medoc en wel in Saint-Estèphe. Voor wie de Medoc niet direct kan situeren. Deze streek ligt ten noordwesten van Bordeaux op de linkeroever van de Gironde met als hoofdplaats, een stad kan men dit moeilijk noemen, Pauillac. Wat reputatie betreft is dat het eerste wijndistrict van Bordeaux en misschien nog altijd van de gehele wereld. Ten Noorden van Pauillac vindt men Saint-Estèphe, een slaperig – beroemd – dorp waar in de zomer weinig te beleven is. Alleen sproeiende en snoeiende tractoren met hun hoge wielen in de wijnvelden en werknemers die manueel de slecht ontwikkelde druiventrossen verwijderen zodat de mooie trossen nog beter kunnen groeien en rijpen onder de zon. Ten zuiden van SaintEstèphe ligt het Château Andron-Blanquet (cru bourgeois), eigendom van de heer Bernard Audoy, die eveneens het Château Cos-Labory (grand cru classé) bezit ([email protected]) – beide kastelen liggen maar één kilometer van elkaar en liggen werkelijk in de schaduw van het Château Lafite-Rothschild. Het is een gegeven dat vele eigenaars twee kastelen bezitten, één voor het rijpingsproces (1.500 tonnen zijn geen uitzondering en daar is plaats voor nodig) en één met de bottelmachines en bewaringsgebouwen. Op het Château Andron-Blanquet wordt dus een Château Saint-Roch gemaakt (voor de kenners: 50% Cabernet Sauvignon druif, 30% Cabernet Franc en 20% Merlot, appelation Saint-Estèphe contrôlée). Eigenlijk is Château Saint-Roch een merknaam en de heer Bernard Audoy weet niets te vertellen over het ontstaan van deze wijn. Zoals we later nog zullen zien kan het zijn dat erin het gehucht Cos een SintRochuskapel bestond of dat er een kerk gewijd aan Sint-Rochus bestaat en dat men dus daarom de naam van onze patroonheilige gebruikte. Dat komt nog voor. Het oogstjaar 2000 dat nu nog maar op de markt komt wordt als stevig en stoer gebouwd omschreven. Hij is tafelklaar maar mag nog gerust een tien jaar liggen en zou uitstekend smaken bij kaas, rood vlees en wild.

7

1

Een wijn die het uitstekend zou doen bij onze regelmatige gastronomische eskapades. De Cháteau SaintRoch van 1982 had nog de classificatie cru bourgeois. Wie langs de Rue de Glabais nr.1 in Genappe passeert – Espacevin Pirard – mag mij er altijd eentje meebrengen, Dit is de enige wijnverdeler in België die deze Château Saint-Roch verkoopt (www.espacevin.com). Ik zal ze hem met plezier terug betalen. Archie

Cru Bourgeois: is dat een kwaliteitsgarantie? ‘Cru Bourgeois’ groepeert een aantal bordeauxwijnen uit de Médoc. De oorspronkelijke classificatie telde zo’n 150 kasteelwijnen, van zeer wisselvallige kwaliteit, gaande van de absolute top tot zeer bescheiden kwaliteit. Deze classificatie dateert van 1932 en gaat terug naar wijnklassementen uit de tijd van Napoléon III. De verkoopprijs was het meest doorslaggevende argument in de ‘beoordeling’. De lijst van deze wijnen werd sedertdien nooit aan een kritische kwaliteitsoordeel onderworpen, tot voor kort … Het klassement werd volledig herzien – en opgewaardeerd – in 2003. Het grote verschil is nu dat verschillende jaartallen van eenzelfde wijn worden geproefd door een vakjury. Een wijn wordt pas opgenomen in het klassement wanneer hij door de jaren heen een constante kwaliteit kan voorleggen. Het resultaat is een lijst van 247 kastelen: 9 Cru Bourgeois Exceptionnel 87 Cru Bourgeois Supérieur 151 Cru Bourgeois De volledige lijst is te vinden op het internet.

september 2004 -

Sint Rochus Gazette

8

HET NUMISMATISCH ŒUVRE VAN JAN ANTEUNIS door Huguette Taymans De Medaille en Breve van erkentelijkheid van de Gentse Gebuurtedekenijen (1950) In 1950 besloot het Koninklijk Verbond der Gebuurtedekenijen jaarlijks een “Medaille en Breve van Erkentelijkheid” te verlenen aan een persoon die door zijn artistieke, letterkundige of wetenschappelijke arbeid nieuwe luister had bijgebracht aan de stad Gent. Het eerste jaar werden er uitzonderlijk vier uitgereikt. De medaille, die aan een diploma (of Breve) werd gehangen, is een verkleinde versie van de penning die Jan Anteunis het jaar voordien voor de actie “Klokke Roeland terug” had vervaardigd. Er werden 52 exemplaren vervaardigd (goed voor een uitreiking tot het jaar 2000), waarna de matrijzen vernietigd werden29.

deel III

met opgerichte kop en naar hem opziend, dit alles van goud.” Het bijhorend diploma werd ingelijst en in de raadszaal opgehangen. Ook de vlag van de gemeente werd officieel erkend32. Het bij het nieuwe wapen passend gemeentezegel werd door de bevoegde Minister goedgekeurd op 6 juli 1950.

Gemeentezegel van Ledeberg

3.3. Medaille van erkentelijkheid, 1949 (1950) Vz. Als van nr. 3. Kz. Als van nr. 3. Rond, met bolvormig draagoog en ring; door de ring is een zwart/wit lint getrokken, afgebiesd met de Belgische driekleur, waaraan een veiligheidsspeld is bevestigd – geslagen – atelier: Fisch (Brussel). Brons – 34,3 mm Ø – verzameling: Archief van het Koninklijk Verbond der Gebuurtedekenijen der Stad Gent.

Het nieuwe wapen werd op het fronton van het gemeentehuis aangebracht33 en Jan Anteunis kreeg de opdracht een officiële huldigingsmedaille te ontwerpen met een weergave van het gemeentezegel op de voorzijde. Tot dan had de gemeente zich bij de huldiging van verdienstelijke inwoners of verenigingen beholpen met in de handel beschikbare en niet voor een specifiek doel ontworpen penningen (veelal met de beeltenis van de vorst, het wapen van België of zelfs het wapen van Gent op de voorzijde). De juiste datum van deze opdracht werd niet teruggevonden, maar men mag aannemen dat die kort na de toekenning van het wapen is te situeren (±1951-1952).

Omdat het Verbond deze traditie na 2000 toch wou verderzetten, liet het nieuwe Medailles van Erkentelijkheid vervaardigen. Enkel de Feniks en het Gents wapenschildje op de keerzijde zijn nog gebaseerd op het werk van Anteunis, maar door het kopiëren hebben ze aan scherpte ingeboet en ze doen de kunstenaar zeker geen eer aan30. Gemeente Ledeberg (1951-1952) Tot aan de fusie met Gent op 1 januari 1977 was Ledeberg een autonome gemeente. Het regentsbesluit van 15 december 1949 kende haar volgend eigen wapen toe31: “Van keel met drie sleutels van goud paalsgewijs geplaatst, de sleutelboord naar omhoog en rechts gewend, het schild geplaatst voor een Sint Daniël met een stralenkrans omgeven, omkleed met een tunica, biddend met opgeheven handen, staande op een grasgrond, begeleid van twee zittende leeuwen

4. Huldepenning van de gemeente Ledeberg, z.d. (ca. 1951-1952) Vz. Een schild met het wapen van Ledeberg bevindt zich tussen twee elkaar aanziende zittende leeuwen; achter het schild staat de heilige Daniël (de patroon van Ledeberg) in tunica en met een aureool in vooraanzicht; hij heeft beide handen in gebed geheven; dit alles

Sint Rochus Gazette

bevindt zich op een grasveld; rondom, GEMEENTE LEDEBERG (bovenaan) / OOST~VLAANDEREN (onderaan) en een dunne effen boord; links, langs de boord, JAN ANTEUNIS (verzonken). Kz. Effen. Rond – geslagen. Brons – 69,8 mm Ø – privéverzameling. In privéverzamelingen bevinden zich exemplaren met volgende ingegraveerde opdrachten op de keerzijde : – T.T.C. / REFLEX / 1957 – AANGEBODEN AAN / DE HEER / HUBERT VAN GEYT / SCHATBEWAARDER GEBUURTEBOND / VELD EN STATIEWIJK / 1958.

Gemeente Gentbrugge (1952) In tegenstelling tot hun buur Ledeberg beschikte de gemeente Gentbrugge reeds lang over een eigen wapen. Het was al op 23 maart 1839 bij koninklijk besluit toegekend34. De kleuren van haar vlag – die reeds lang gebruikt werd – waren echter nog niet officieel erkend. Dit gebeurde pas op 29 september 1953, op verzoek van de gemeente zelf35. Het voorbeeld van Ledeberg werkte blijkbaar inspirerend, aangezien Anteunis ook door Gentbrugge werd aangesproken om voor haar huldepenningen te vervaardigen. Vermits het exemplaar van groot formaat van het Penningkabinet te Brussel in 1952 door de producent Mauquoy zelf geschonken werd, mogen we er van uitgaan dat dit ook het jaar van aanmaak is.

5. Huldepenning van de gemeente Gentbrugge, groot formaat, z.d. (1952) Vz. Een leeuw zit in vooraanzicht op een grasveld en houdt tussen zijn poten een schild met het wapen van Gentbrugge (een naar links klimmende gekroonde leeuw met in de bovenhoeken een G en een B); aan een lans, die zich achter het schild bevindt en op de rechterschouder van de leeuw rust, is een rechthoekige, met franjes omzoomde vlag met het wapen van OostVlaanderen bevestigd ; aan de punt van de lans is een lint gestrikt; rondom, GEMEENTE · GENTBRUGGE (bovenaan) / OOST~ VLAANDEREN (onderaan) en een effen boord; onderaan links, langs de boord, JAN ANTEUNIS (verzonken). Kz. Effen.

september 2004 -

9

Rond – geslagen – atelier : Mauquoy (Antwerpen). Brons – 69,0 mm Ø – verzameling: Penningkabinet van de Koninklijke Bibliotheek Albert I. Verzilverd brons – 68,1 mm Ø – privéverzameling. J. LIPPENS & A. VAN KEYMEULEN, De medaille in België van 1951 tot 1976, Brussel, 1980, nr. 29. In privéverzamelingen bevinden zich exemplaren met volgende ingegraveerde opdrachten op de keerzijde: – Aan Mijnheer / VAN HOUTTE Constant / meer dan 30 jaar beheerder der / S.M. De Gentbrugse Haard / ——— / 27 Juni 1954 (verzilverd brons) – Aan Mevrouw VAN DE VELDE- / VAN BELLEGEM Julia / uit erkentelijkheid / voor bewezen diensten / 23.11.1963 (brons) 5.1. Huldepenning van de gemeente Gentbrugge, klein formaat, z.d. (1952) Vz. Als van nr. 5. Kz. Effen. Rond – geslagen – atelier: Mauquoy (Antwerpen). Brons – 41,0 mm Ø – privéverzameling. Het enige gekend exemplaar is niet voorzien van een opdrachtgravure op de keerzijde.

De Begonia-Rallye (1954) Van 29 tot 31 augustus 1954 werd te Lochristi het vierde Begoniafestival georganiseerd36. Het thema dat jaar was “België rond”, zodat de vermaarde bloementapijten een aantal bekende Belgische locaties weergaven. De Auto-Motor Club (AMC) Gent Center37 speelde hierop in en organiseerde op zaterdag 29 en zondag 30 augustus een internationale “Begonia-Rallye”, met het festival te Lochristi als eindpunt. Alhoewel de te winnen bekers, kristallen schalen van Val Saint-Lambert en andere prijzen in natura een zeer grote waarde vertegenwoordigden, lag de nadruk toch uitdrukkelijk op het toeristisch aspect en werd veel zorg besteed aan de nevenactiviteiten: op zaterdag ging op de pas herstelde binnenkoer van de SintPietersabdij een Breughelfeest door, waarbij de leden van AMC Gent Center in middeleeuwse klederdracht een folkloristisch tafereel opvoerden; in de namiddag werden de deelnemers uitgenodigd voor een bezoek per boot aan de haveninstallaties, terwijl de anderen onder leiding van gediplomeerde gidsen de voornaamste monumenten van de binnenstad konden bezoeken. Op zondag ging het dan richting Lochristi. ’s Avonds had de prijsuitdeling plaats in het Royal Casino, tijdens een groot banket voor alle rallye-rijders en officiële genodigden. Het evenenement werd er afgesloten door een danspartij, die ook openstond voor buitenstaanders. Jan Anteunis vervaardigde dit kenteken voor dit gebeuren:

Sint Rochus Gazette

6. Kenteken van de Begonia-Rallye, 1954 Vz. De torens van het Gents Belfort en van de SintBaafskathedraal steken uit boven een band van begonia’s die links en rechts hoger bloeien dan in het midden; onderaan, op de voorgrond, staat een motorfiets naar links; bovenaan rechts, in het veld, een schild met het wapen van Gent; rechts van de motorfiets, langs de boord, JAN ANTEUNIS (verzonken); bovenaan, langs de boord, INT – BEGONIA – RALLYE – I954; rondom, een effen boord met links en rechts op halve hoogte een ronde uitstulping. Kz. Verzonken spiegelbeeld van de voorzijde. Rond, met in elke uitstulping van de boord een rond bevestigingsgaatje. Messing – 56 mm Ø – privéverzameling.

De twee bevestigingsgaatjes tonen aan dat dit kenteken bestemd was om gemonteerd te worden; mogelijk was het een onderdeel van een trofee. Emeritaat van professor Paul Van Oye (1956) Paul van Oye (˚Oostende, 1886 - †Gent, 1969) promoveerde in 1911 aan de Gentse Universiteit tot doctor in de natuurwetenschappen (groep dierkunde). Tijdens de Eerste Wereldoorlog werkte hij in Batavia en Djakarta (Nederlands-Indië). Na een zending in Belgisch-Kongo (1922) promoveerde hij aan de Gentse Rijksuniversiteit tot doctor in de genees- en verloskunde (1924) en tot doctor in de tropische geneeskunde (1925). Na een kort intermezzo als laboratoriumarts in Belgisch-Kongo begon hij te doceren aan de Gentse Rijksuniversiteit: eerst dierkundige systematiek en dierenaardrijkskunde als docent (1926) en later vergelijkende anatomie, botanische en etnografische aardrijkskunde, volkenkunde, algemene biologie en fysiologie als gewoon hoogleraar (1937). Ter gelegenheid van zijn emeritaat werd van Oye op 29 oktober 1956 in de Aula gehuldigd door de universiteit en door het Koninklijk Natuurwetenschappelijk Genootschap Dodonaea, waarvan hij sinds 1937 voorzitter was. Er werd hem een schilderij van Denise De Wilde overhandigd en een bronzen bas-reliëf met zijn portret, van de hand van Jan Anteunis. De kosten van dit medaillon werden gedekt door een inschrijving die liep van 1 maart tot 31 mei 1956. De 137 inschrijvers die 250 frank of meer hadden gestort ontvingen de hieronder beschreven gegoten plaket. Annie Anteunis, nicht van de kunstenaar, was in die periode assistente van Prof. Van Oye, en het is via haar dat hij deze opdracht heeft bekomen.

september 2004 -

10

7. Herdenkingsplaket, z.d. (1956) Vz. Buste van Van Oye, met bril, naar links ; rechts, onder de afsnede van de schouder, Jan / Anteunis (verzonken); in de afsnede, PROF. DR P. VAN OYE Kz. Effen. Rechthoekig – gegoten – atelier: Fonderie d’Art Minne Frères (?). Verguld brons – 82,8 x 62,8 mm – privéverzameling. A. DESPRETZ, Academia Gandavensis in Nummis, Gent, 1997, nr. 5.31.

De Trofee Anteunis van de kruisbooggilde SintRochus (1956) Jan Anteunis was een fervent kruisboogschutter. Hij werd in 1953 lid van de Koninklijke Maatschappij Sint-Rochus, die toen gevestigd was in Café Frascati in de Hoogstraat 8838. Hij ijverde er voor het invoeren van de zes meter-discipline en werd in 1959 en 1960 zelf koning op deze afstand.

Koningsdiploma van Jan Anteunis (door hemzelf ontworpen) Na de restauratiewerken aan de voormalige SintPietersabdij kon Sint-Rochus in 1960 over een eigen lokaal beschikken in de kelders van de oude ziekenzaal 39. De verhuis naar het Sint-Pietersplein ging gepaard met een plechtige mis in de Sint-Pieterskerk, een door talrijke prominenten bijgewoonde academische zitting en een banket. Anteunis nam het op zich om het vrij bescheiden gildepatrimonium uit te breiden zodat het zou passen in de prachtige nieuwe locatie. Naast een nieuw blazoen, beelden en medaillons vervaardigde hij ook zilveren breuken en waardigheidstekens voor de leden van de “Eed” 40, en de wisseltrofee Sint-Joris/Sint-Rochus41. Drie jaar na zijn aansluiting bij Sint-Rochus besloot Jan Anteunis om een bijzondere prijsschieting in te

Sint Rochus Gazette

Toespraak van Anteunis op het inhuldigingsbanket van het nieuw lokaal stellen. De overwinnaar ontving een door hem ontworpen bronzen plaket; de tweede kreeg een versie in terracotta van ca. 26,5 x 21 cm.

8. Prijsplaket (eerste prijs) van de Trofee Anteunis, z.d. (1956) Vz. Twee gekruiste kruisbogen; erboven, een helm in vooraanzicht met een lang, diep uitgesneden en omkrullend helmkleed dat de bovenste helft van het veld omsluit; eronder, een open krans van een eikentak en een lauriertak tussen 18 – 20; links en rechts in het veld, een pijl evenwijdig aan de onderkant van de bogen; rondom, een effen omlijsting, waarvan enkel in de hoeken een horizontaal en een zeer kort verticaal gedeelte zichtbaar is; in de afsnede, tussen de zichtbare stukken van de omlijsting, ST ROCHUS; in de rechter benedenhoek, J. Anteunis Kz. Effen, met “TROFEE ANTEUNIS / 1956 / PEETERS OCT.” ingegraveerd42. Rechthoekig – gegoten. Brons – 102,2 x 81,1 mm – verzameling : archief van de Sint-Rochusgilde. Een ander exemplaar is gemonteerd in een houten staander, met op de sokkel de inscriptie STANY VANDERHAEGHEN / 1960 / TROFEE ANTEUNIS43

september 2004 -

11

29 Onze Dekenijen, jaargang 1957, nr. 2, p. 1. 30 Op de voorzijde van deze stukken prijkt de rij van de drie Gentse torens, tussen ERKENTELIJKEIDSMEDAILLE (sic) en KONINKLIJK VERBOND / DER GEBUURTDEKENIJEN / VAN DE STAD GENT; de keerzijde vertoont nog steeds de feniks en het Gents wapenschildje van Anteunis, maar de omschriften zijn weggelaten en vervangen door HOU ENDE TROU (bovenaan). Er werden 50 exemplaren besteld, maar na een eerste uitreiking in 2001 aan de Gentse jazzpianist Norbert Detaeye werd de spellingsfout in de tekst (ERKENTELIJKEIDSMEDAILLE zonder H) opgemerkt en werden de resterende 49 exemplaren teruggestuurd naar de fabrikant. In 2003 werd het eerste van de 50 stukken met verbeterd opschrift uitgereikt (Gegevens verstrekt door het secretariaat van het Koninklijk Verbond der Gebuurtedekenijen der Stad Gent). 31 Archief van het dienstencentrum Ledeberg, register Gemeenteraden 1949 tot 1952 (nr. 172.2), p. 201. 32 Twee stroken, de ene van keel en de andere van goud, verticaal geplaatst, de strook van keel tegen de vaandelstok [Archief van het dienstencentrum Ledeberg, register Gemeenteraden 1949 tot 1952 (nr. 172.2), p. 201]. 33 Dit bas-reliëf van 170 cm hoog en 25 cm diep is in Euvillekunststeen uitgevoerd door de Gentse aannemer Scifort en beeldhouwer Van den Meerssche [Archief van het dienstencentrum Ledeberg, register Gemeenteraden 1949 tot 1952 (nr. 172.2), p. 201]. 34 Archief van het dienstencentrum Gentbrugge, Register der beraadslagingen van 6 juli 1951 tot 5 december 1956, p. 114: Zitting van 22 oktober 1953. 35 Archief van het dienstencentrum Gentbrugge, Register der beraadslagingen van 6 juli 1951 tot 5 december 1956, p. 114: Zitting van 22 oktober 1953: brief van het Ministerie van Binnenlandse zaken dd. 29 september 1953. 36 De Gentenaar, 24, 27 en 29 augustus 1954. 37 De Auto-Motor Club Gent Center was gevestigd aan de Hooiaard te Gent en bestaat niet meer. De naam “BegoniaRallye” werd later door andere organisaties overgenomen. 38 In de eerste decennia van de negentiende eeuw was het een “must” voor elke Gentenaar die een belangrijke positie bekleedde om lid te worden van één der vier hoofdgilden. Het zeer hoog inschrijvingsgeld (tot zesendertig frank !) maakte ze tot elitaire verenigingen waar de schuttersactiviteiten van secundaire betekenis waren. Een aantal mannen uit de burgerij die ook de kruisboogsport wensten te beoefenen, stichtten daarom in 1820 of 1821 in de herberg “De Koning van Spagnien” een nieuwe schuttersvereniging die onder het patroonschap van de heilige Rochus werd geplaatst. Het was de eerste Gentse kruisboogmaatschappij zonder wortels in het Ancien Régime. In de daaropvolgende jaren ontstonden er nog een tiental andere, die echter alle voor de eeuwwisseling verdwenen. Sint-Rochus overleefde met vallen en opstaan deze moeilijke periodes. In 1920 kreeg ze de titel van Koninklijke maatschappij en op 4 mei 1958 verleende de Hoofdgilde van Sint-Joris haar de toelating om “Oude Gilde” genoemd te worden (B. BAILLIEUL, op.cit., p. 7 & 26). 39 B. BAILLIEUL, op. cit., p. 26. 40 Het nieuw blazoen draagt de definitieve benaming “Oude Koninglyke Gilde Sint Rochus”. Het benodigde zilver voor het gieten van de breuken en de draagtekens van de bestuursleden verkreeg Anteunis door de toen nog circulerende zilveren geldstukken op te sparen. 41 Dit zijn de twee nog overblijvende kruisbooggilden van Gent. De trofee blijft bij Sint-Rochus, maar voor iedere overwinning wordt een plaatje met het ingegraveerd jaar aangebracht langs de kant van het embleem van de gilde in kwestie. 42 Octaaf Peeters (°20-2-1924) sloot aan bij Sint-Rochus in 1950. Hij behaalde er de koningstitel op de twintig meter in 1951 en 1973 en werd op dezelfde afstand kampioen van België in 1954 (B. BAILLIEUL, op.cit., p. 67-68). 43 Stany Vanderhaeghen werd in 1956 lid van Sint-Rochus en van de kort voordien opgerichte Air Rifle Club Ghent. Bij Sint-Rochus was hij lange tijd wapenmeester. Hij behaalde er de koningstitel op de 20 meter (1974 en 1979), op de 10 meter (1964, 1968, 1972, 1980 en 1984) en op de 6 meter (1961) en de Trofee Anteunis (1960). Bij de Air Rifle Club werd hij koning in 1963 (B. BAILLIEUL, op.cit., p. 68).

september 2004 -

Sint Rochus Gazette

12

———— Eindklassement Gildekampioenschap 2003-2004 ———— 20 m traditioneel

10 m traditioneel

Cat. Elite

6 m traditioneel

Cat. I

Van De Wiele Peter Schollaert Carlo Hoste Johan Van den Bossche Roland Vanderhaeghen Jean

1999 1996 1978 1971 1967

Cat. I

Van De Wiele Peter Schollaert Carlo Vanderhaeghen Christophe Hoste Johan Van den Bossche Roland Staelens Danny

1992 1970 1968 1959 1956 1886

Cat. I Bauters Johan Vervaet Jacques De Groote Marc De Meyer Wim Staelens Danny Bauters Julien

1914 1889 1885 1873 1852 1819

Cat. II Antheunis Walter

1779

Schollaert Carlo Van De Wiele Peter Achtergaele Eric Hoste Johan Vanderhaeghen Christophe Van den Bossche Roland Staelens Danny

2000 2000 2000 1987 1985 1980 1973

Cat. II Bauters Julien Achtergaele Juliaan

1862 1757

Broeder schiet voor broeder als broeders kragt ontbreekt

Challengewinnaars 2004

Cat. II De Groote Marc Bauters Johan Vande Papeliere Dirk Hellemons Statianus

1954 1933 1914 1684

Cat. Senior Geenens Octaaf Bauters Julien Antheunis Walter Achtergaele Juliaan Casteels Frans Verleye René

1917 1866 1848 1836 1805 1774

Volgende Broeders mogen zich verheugen op het verwerven van een Challenge: Chal. Meester Peter Van De Wiele: Juliaan Achtergaele Chal. Ere-archivaris Albert Ylen : Julien Bauters Chal. wijlen Broeder Albert Valcke : Carlo Schollaert 10 m Trophy Chal. Erelid Charles Janssens: Octaaf Geenens Schollaert Carlo 1942 Chal. Hoofdman Marc Reynvoet : Johan Bauters Van De Wiele Peter 1870 Chal. Wapenmeester Gaston Hanquet: Frans Casteels Hoste Johan 1828 Chal. Willy De Bunderie: Gaston Hanquet Chal. Hofmeester Dirk Vande Papeliere: Marc De Groote Chal. Ere-wapenmeester Stany Vanderhaeghen: Oktober 06 m: Statianus Hellemons 4 20u30 Vergadering commissie lokaal en patrimonium 20 m: Johan Bauters 9/10 Wisselbeker Lafortune in Leuven 10 BK 20 m in Hoogstraten 11 Sint-Joris Gent/Sint-Rochus 16 19u30 Challenge wijlen A. Valcke Inhoudstafel 18 19u30 Challenge wijlen A. Valcke 25 19u30 Herfstschieting 27 20u00 Vergadering van de Eed

1

• Editoriaal • Sport kort

3

• Interview met erearchivaris Albert Ylen

12

6

• Onze • medaille• winnaars van • Afscheid • het verlopen • van Broeder • schuttersjaar • Robert • De Gilde• Van De Wiele • kampioeschap• De Konings• pen 2003-04 • schieting

2

• Eind• klasse• ment van het • Gildekampioen• schap • Challenge• winnaars 2004 • Kalender

4

• Niets • nieuws • Het numisonder de zon... matisch œuvre VI van Jan Anteunis, deel III

8

7

• Op zoek • naar Sint-Rochus wijnen...

November 6 19u30 7 12 24 20u00

Koningsbanket BK Field Indoor in Brugge BK NMBS Vergadering van de Eed

KALENDER

December 3 20u00 Vergadering van het Sportcomité 4 15u00 Chocoladetafel en Sintbezoek, om 16u00 Sinterklaasschieting 11 19u30 Challenge Hoofdman Marc Reynvoet 13 19u30 Challenge Hoofdman Marc Reynvoet 22

20u00 Vergadering van de Eed

Januari 2005 3 20u00 1ste gaaischieting. 10 21u00 Nieuwjaarsbezoek Deken