OOST-GELDERLAND
REGIONAAL ZAKENMAGAZINE | JAARGANG 12 | NUMMER 6 | JANUARI 2016
Gemeente Oost Gelre
Samen werken aan de toekomst
Profiel
business
Techniek Special Innovatief door samenwerking in de Achterhoek Familiebedrijven “Alles staat of valt met wendbaarheid.”
Piet Mosterd (AWL-Techniek): Verbinden met visie
Mark Eenink MBA Directeur
Mr. Hans Goorhuis MBA Directeur
We zijn uw partner bij een bedrijfsovername, bedrijfsfinanciering of een bedrijfswaardering. Voor meer informatie en profielen zie www.tauruscorporatefinance.nl
VOORWOORD Nieuw vuur Het is geen geheim: de regio Achterhoek kampt met demografische problemen: de (beroeps)bevolking vergrijst, nieuwe aanwas blijft achter. Dat heeft gevolgen voor de economische groei. Wat weer zijn weerslag heeft op de algemene leefbaarheid van de regio. Reden voor verschillende organisaties, de handen ineen te slaan om die teruggang tegen te gaan, die negatieve spiraal te doorbreken. Die organisaties zijn afkomstig uit wat de ‘triple helix’, maar ook de drie O’s wordt genoemd: Overheid, Ondernemers, en Onderwijs. Gezamenlijk, maar ook afzonderlijk ontwikkelen zij allerlei initiatieven zoals de Achterhoek Agenda 2020 om de economische vitaliteit weer nieuw vuur te geven. Daarbij wordt met name ingezet op de zaken waar de Achterhoek goed in is: de hoogontwikkelde (technische) maakindustrie. Maar dan wel op basis van recente innovatieve ontwikkelingen, vandaar ook initiatieven als Smart Industry. Met de slogan ‘Toekomst in de maak’ wil de regio zich profileren als ‘slimme’ koploper, zowel in de innovatieve maakindustrie als in sectoren als landbouw en dienstverlening. Jongeren moeten gestimuleerd worden, hier te blijven en niet elders werk en woning te zoeken. We hebben jongeren nodig om de leefbaarheid te garanderen, dus moeten we er voor zorgen dat we ze ook wat te bieden hebben: niet alleen banen, maar ook andere voorzieningen. Voorwaarde voor groei is bereikbaarheid. Bereikbaar zijn via de weg (verbetering N18 / A18), maar ook via de digitale weg: glasvezelverbindingen. In deze Techniek Special vindt u diverse mooie voorbeelden van initiatieven, van verschillende partijen. Samen gaan we er voor zorgen dat de regio weer tot volle bloei komt, dat de economische motor weer in de turbo-stand komt en dat de leefbaarheid gegarandeerd wordt. Wij als overheid onderkennen dat wij daar een belangrijke rol in hebben, en we nemen dan ook onze verantwoordelijkheid om al die initiatieven te faciliteren dan wel van harte te ondersteunen. De Achterhoek heeft heel veel te bieden, of zoals een van de geïnterviewde personen het bondig verwoordde: “Hier gebeurt het!” Annette Bronsvoort, Burgemeester gemeente Oost Gelre
van munster m e d i a
g r o e p
Zakenmagazine voor de regio Oost-Gelderland www.oostgelderlandbusiness.nl JAARGANG 9 Januari, editie 6 REDACTIE ADRES Postbus 6684, 6503 GD Nijmegen Kerkenbos 12-24A, 6546 BE Nijmegen Tel. (024) 373 8505, Fax (024) 373 0933
[email protected]
Techniek Special
van munster 6
g r o e p gemeente Oost Gelre: Samen werken aan de toekomst Coverstory
9
Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek:
“Innovatie moet, en zonder innovatie is er geen toekomst”
10
POA: Innovatief door samenwerking in de Achterhoek
12
Metzo College: “Wij zorgen dat leerlingen zich over techniek verwonderen”
14
Select4U: De menselijke factor
16
Pillen Group is dé werkplekspecialist
19
Wopereis: “Wij leveren niet zomaar zonnepanelen, wij leveren rendement”
22
VNO-NCW: “Laat jongeren zelf ervaren hoe leuk techniek is”
24
JAWS: Gemaakt voor de techniek
m e d i a
UITGEVER Michael van Munster HOOFDREDACTIE Sofie Fest EINDDREDACTIE Hans Hooft
NATIONAAL
REDACTIE BIJDRAGEN Susan Heimplaetzer, Jessica Scheffer, Hans Hooft, Stèfan van der Steen, Elly Molenaar, Hans Hajée
I Verbinden met visie Het vakmanschap van Piet Mosterd (AWL-Techniek)
VORMGEVING / OPMAAK Jan-Willem Bouwman, Margot Noyons
IV
FOTOGRAFIE COVER Marcel Krijgsman DRUK Balmedia
Nederland moet snelle groeiers stimuleren en faciliteren
ADVERTENTIE-EXPLOITATIE VM Sales en Support B.V. Ton Niesink t: 06-33307044 Joep van der Linden t: 024-6423449 ABONNEMENTEN Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan met en looptijd tot 31 december en worden automatisch verlengd tenzij de abonnee uiterlijk voor 31 oktober schriftelijk opzegt. Abonnementsprijs per jaar 39 euro (incl 2 vermeldingen op www.oostgelderlandbusiness.nl) COPYRIGHTS Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Hoewel de informatie gepubliceerd in deze uitgave zorgvuldig is uitgezocht en waar mogelijk gecontroleerd, sluiten de uitgever en de redactie uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens. © 2015 Overname van artikelen is slechts mogelijk na verkregen schriftelijke toestemming van de uitgever
BUSINESS NATIONAAL Landelijk katern van de regionale zakenmagazines
Postbus 14101, 3508 SE Utrecht T 030-2512818 E
[email protected] I www.business-nationaal.nl EINDREDACTIE: Hans Hajée REDACTIEMEDEWERKERS: William ten Brink, Arie Craanen, Paul de Gram, Cees Louwers, Mart Rienstra, Tony Vos ADVERTENTIE-EXPLOITATIE T 030-2512818 E
[email protected] VORMGEVING bpMedia + Design
Groeikapitaal gezocht
VI
‘Wees alert, nieuwsgierig en zorgzaam’
Tijdig betalen is part of the deal
28
Achterhoeks Centrum voor Technologie: De toekomst is er al
31
Business Flitsen
32
Stichting LIVA: “Alle aandacht voor je kind”
35
Stolwijk Kelderman stelt Raad van Advies aan voor zorgsector
37
Achterhoek Agenda 2020: Toekomst in de Maak met Smart Industry
38
Michelinsterren 2016
41
Business Flitsen
43
Column Lodder-Dales: Vaarwel 2015 en welkom 2016
46
MVO Nederland: Kenniscentrum wordt coalitiebouwer
48
Familiebedrijven: “Alles staat of valt met wendbaarheid”
50
Business Flitsen
12
“Het vmbo verdient een mooie plek in Doetinchem.”
22
“In Gelderland zijn veel bedrijven gevestigd met specifieke technische kennis.”
10
28
“Wat wij in ieder geval nog gaan meemaken, is dat er computers komen die slimmer zijn dan jij.”
De Achterhoek is de tweede innovatieve regio van Nederland.
46
“De beloning is groot.”
37
“Er is nu al veel belangstelling, ook van buiten de regio.”
48
“Duurzaamheid is een tweede natuur voor veel familiebedrijven.”
COVERSTORY
De gemeente Oost Gelre is in meerdere opzichten representatief voor de intensieve manier waarop in de regio Achterhoek wordt samengewerkt. Burgemeester Annette Bronsvoort: “Randvoorwaarde nummer 1 daarvoor is dat je een financieel gezonde en zelfbewuste gemeente bent. Dan kun je vanuit je kracht samenwerken. En ook de meerwaarde van samenwerking zien, want die zien wij absoluut.” FOTOGRAFIE MARCEL KRIJGSMAN
Burgemeester Annette Bronsvoort en Wethouder Marieke Frank
Gemeente Oost Gelre
Samen werken aan de toekomst Die samenwerking vindt plaats op meerdere manieren, en op meerdere vlakken, vertelt wethouder Marieke Frank. Kenmerkend voor de lokale en regionale ondernemers is de inventiviteit en de daaruit voortvloeiende innovativiteit, aldus de wethouder. “Dat mensen dingen aan het bedenken zijn: dit moet beter, het kan anders. En dan maken ze hun eigen oplossing, waarmee ze uiteindelijk een wereldwijde markt veroveren. In de regio Achterhoek zijn wij waarschijnlijk wel voorloper in Nederland als het gaat om patenten die worden aangevraagd, dus zijn de mensen toch wel bezig met innovatie.” “En dat zonder uitgebreide research and development afdeling”, voegt de burgemeester toe. “Er is zoveel know-how en de drive om dingen te veranderen, dat dat ook gebeurt. Bij vrijwel elk van onze vele bedrijfsbezoeken gaat er een wereld voor je open in termen van de klanten aan wie nationaal wordt geleverd, maar ook wereldwijd wordt geëxporteerd, hoe modern de bedrijfsvoering is. Maar waar de Achterhoek in zijn
6
algemeenheid maar zeker ook de gemeente om geroemd wordt, is de kwaliteit van het personeel. De professionaliteit, de loyaliteit, en ook het vakmanschap maken samen dat de bedrijven een goede positie op de markt hebben.”
Agenda Het besef is er echter wel degelijk dat die positie in gevaar dreigt te komen. Frank: “We hebben hier mooie bedrijven en een goede werkgelegenheid, maar willen we dat zo houden, dan moeten we toch wat meer op de trom gaan slaan. Daartoe is onder andere Achterhoek Agenda 2020 in het leven geroepen. Dat is een samenwerking van de drie O´s, het triple helix verhaal: ondernemers, maatschappelijke organisaties en overheid. Nummer 1 op de Agenda is: werk. Economie, en dan profilering als Smart Regio. Punt 2 is bereikbaarheid: dat de N18 opgewaardeerd wordt is een heel belangrijke stap, maar we zijn er nog niet, er zijn nog meer verkeersknelpunten. Maar ook de
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
De gemeente Oost Gelre heeft ongeveer 30.000 inwoners, de omvang van beroepsbevolking bedraagt 14.600 personen. Per 1.000 inwoners zijn er 115 vestigingen van bedrijven met in totaal 15.927 banen, dus 730 banen per 1.000 inwoners. Terwijl Gelderland er gemiddeld 693 heeft. Er zijn circa 400 bedrijven in de techniek, met name de metaalen maakindustrie, waarin circa 3.500 mensen werkzaam zijn.
digitale bereikbaarheid is een belangrijk onderdeel. Want willen onze bedrijven verder, dan hebben ze aansluiting op glasvezel gewoon nodig. Het laatste punt: wonen. Je kunt hier heel mooi wonen, maar met de demografische veranderingen verandert ook de woonbehoefte. Dus daar moeten we ook met elkaar als gemeente op inspelen. Maar
het belangrijkste is de economie, dat moeten we ook met elkaar doen.”
dat doen we ook in de Achterhoek 2020, tot Smart Werken.”
Stagiairs
Ruimtevraag
Een belangrijk onderdeel in het Achterhoek 2020 plan is onderwijs: te vaak blijven jongeren die – noodgedwongen, omdat de directe regio geen hoger onderwijsinstellingen heeft – elders hun studie vervolgen, daar ook hangen. Wethouder Frank hierover: “Wat we als overheid proberen, samen met het bedrijfsleven, is om studenten die in het laatste jaar van hun studie zitten, hier een stageplek te bieden. Dat proberen we met de Innovatiehubs. Als je de stagiairs aan je kunt binden, en ze een mooie baan kunt bieden, hopen wij veel mensen terug te kunnen halen. Daartoe moeten we ons meer profileren als interessante regio om te wonen én te werken.” Bronsvoort neemt over: “De term ‘Smart’ is ook niet een term die bedacht is, maar die logisch voortvloeit uit de mooie bedrijven die hier zijn. Aan de ene kant heet het Smart Industry, maar je kunt het ook verbreden, en
Dat Oost Gelre samen met buurgemeenten de bedrijvigheid wil stimuleren, blijkt onder andere uit de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen. Wethouder Frank noemt in dat verband het regionale bedrijventerrein de Laarberg. Dit terrein, dat samen met de gemeente Berkelland wordt ontwikkeld, is aangewezen als vestigingsterrein voor bedrijven met een grote ruimtevraag of in de zwaardere milieucategorie. “Denk aan distributiecentra, maar dat wil niet zeggen dat andere bedrijven daar niet kunnen. De Laarberg is heel geschikt voor bedrijven die willen uitbreiden of die moeten verplaatsen omdat ze bijvoorbeeld in dorpskernen liggen. Daar zijn wel aanzienlijke investeringen bij betrokken en dat is dus niet iets wat je alleen doet. Dan komt ook de provincie om de hoek kijken, denk aan milieuproblematiek en dergelijke. Maar we zien nu de vraag
toenemen, ook op de Lindebrook, een ander bedrijventerrein, dat meer is gericht op kleinschalige bedrijven.”
Schaal De burgemeester gaat in op die samenwerking met andere gemeenten: “De kunst is om de juiste schaal te vinden. Op de schaal van de regio, van Nederland, van Europa, ben je als gemeente te klein om een vuist te kunnen maken, dat zijn dingen die je absoluut samen moet doen.” Frank: “Nu hoor je wel eens: de Achterhoek zou één gemeente moeten zijn, maar dat zou een stap te ver zijn. Want wat wij hier op de collegetafel aan plannen en dergelijke krijgen, dat kennen we. We weten waar het over gaat. En als jij een gemeente hebt van 300.000 inwoners dan verlies je bepaalde zaken uit het oog. We horen nu van andere gemeentes: jullie zijn erg open, staan midden in de samenleving, zijn echt toegankelijk en jullie hebben heel veel mooie projecten die echt van de nieuwe tijd zijn, van de nieuwe overheid.”
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
7
COVERSTORY
Bronsvoort vervolgt: “We hebben onze eigen plannen en ideeën, we willen ook kleinschalig organiseren, maar dat doen we in samenwerking met de regio Achterhoek. Of als dat nodig is tussen Achterhoek en Twente. Als het over mobiliteit gaat en over glasvezelverbindingen, dan heb je elkaar nodig, dan moet je dat gezamenlijk oppakken.” Frank vult aan: “De provincie heeft ook aangeven dat hoe wij hier samenwerken met Achterhoek 2020, met de Stuurgroep en de Agenda, dat dat een voorbeeld is van hoe zij graag zien dat er in Gelderland wordt samengewerkt.” Ook de relatie met het Rijk is uitstekend, geven beide bewindslieden aan: regelmatig worden er over en weer bezoeken afgelegd. “We nodigen Kamerleden uit om hier te komen kijken,” zegt de burgemeester, “en dan laten we zien waar we goed in zijn. Maar ook om hen problemen die hier zijn, met eigen ogen te laten bekijken.” Maar ook internationaal wordt samengewerkt, vertelt de wethouder: “Wij kijken hoe we ondernemers hier kunnen verbinden met Duitse ondernemers omdat je daarmee je economische regio vergroot. De laatste jaren zijn we die banden echt aan het intensiveren.”
8
“We zoeken echt de samenwerking, met de buurgemeenten, maar ook in Euregioverband,” vult Bronsvoort aan, “en we hebben ook een gemeenschappelijk belang: verbindingen. Duitse ondernemers hebben er ook belang bij dat ze een goede verbinding met onze Randstad hebben. De verbinding tussen de N18 en de A1 hebben we hoog op ons verlanglijstje staan, en omgekeerd geldt hetzelfde voor de A31 in Duitsland.” Frank vervolgt: “Maar ook de doortrekking van de A15 hier naartoe is voor de ondernemers van belang: er komt dan een heel snelle verbinding met de Randstad, de grensovergang wordt belangrijker, en waar traffic is, daar komt bedrijvigheid omheen. Dat is heel belangrijk voor onze regio. Snelheid, daar draait het om, in meerdere opzichten: verkeer, bereikbaarheid, en breedband internet.”
Relatie De wethouder noemt nog een andere manier waarmee de gemeente de werkgelegenheid stimuleert: “We hebben een Innovatiefonds waarmee we bedrijven helpen om een idee verder uit te werken. Bedrijven die iets willen ontwikkelen maar geen geld of mogelijkheden hebben om zelf R&D te doen, die kunnen we dan financieel ondersteunen. We hebben ook een goede relatie met de
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
Industriële Kring, een paar keer per jaar praten we bij, en kijken we: wat kunnen we samen doen? We vragen ook regelmatig: wat verwacht je nu van ons? Wij willen weten wat er speelt bij de ondernemers, zodat we die goed kunnen bedienen. Zodat die kunnen ondernemen en zorgen voor de banen.” Die ondernemers zorgen ook voor andere, belangrijke zaken: de organisatie van evenementen. “We hebben hier in het jaar veel kleine en grotere evenementen die georganiseerd en gesponsord worden door ondernemers en heel veel vrijwilligers. Dat is een ander aspect van ondernemen, maar het maakt wel dat dit een bruisende gemeente is waar altijd wel wat te beleven valt. Zonder de ondernemers kunnen heel veel van dat soort zaken geen doorgang vinden. Dingen samen doen, dat is onze kracht, dat zijn de pijlers van Oost Gelre.” Burgemeester Bronsvoort sluit af: “De ondernemers zullen ondernemend moeten blijven en wij zullen een open en initiatiefrijke gemeente moeten blijven om de problemen die in de toekomst op ons af zullen komen, het hoofd te bieden. Maar wij zien de toekomst alleszins optimistisch tegemoet. Als je maar vasthoudt waar je sterk in bent, en je verder ontwikkelt.” n
FINANCIEEL
“Innovatie moet, en zonder innovatie is er geen toekomst” Dit stelt Ronald van Wetering, directeur bedrijven bij Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek. Een stellige uitspraak, die voortkomt uit een duidelijke visie op de regio én op ondernemerschap.
mensen en partijen en het faciliteren van mogelijkheden.”
Hoe zit het met dat verbinden en faciliteren? “Eén van de manieren waarop we verbinden is door in kaart te brengen welke initiatieven er in de regio zijn. Onze innovatiemanager speelt daar een belangrijke rol in. Hij kijkt naar trends en kansen wereldwijd en in de regio en brengt initiatieven bij elkaar. Dat kan op allerlei vlakken zijn. Maar altijd met als doel samen verder komen. Een mooi voorbeeld daarvan is het Cleantech center in Zutphen, dat wij vanuit de bank ondersteunen. In dat centrum komen de drie O’s bij elkaar: Ondernemers, Overheid en Onderwijs. Daar worden nu bijvoorbeeld diverse ideeën uitgerold voor nieuwe vormen van energieopslag. Door de samenwerking ontstaat daadkracht en draagvlak. Bovendien zie je een versnelling in de kennisslag. En dat zorgt ervoor dat dit soort initiatieven ook daadwerkelijk van de grond komen. Iets wat partijen onafhankelijk van elkaar niet zo hadden kunnen organiseren.”
“Innovatie is essentieel, zeker in onze regio. Om de economische dynamiek op gang te houden, als bedrijf een aantrekkelijke werkgever te zijn en in de toekomst een rol te kunnen blijven spelen voor je afnemers. En juist in de Achterhoek hebben we alle ingrediënten voor innovatie voorhanden: in de Achterhoekse cultuur zit verankerd dat we hard werken. Niet lullen maar poetsen. We zijn inventief en gaan voor onze ideeën. Bovendien zijn Achterhoekers zeer bereid elkaar te helpen. En dat is een voorwaarde voor duurzame innovatie. Want als je snel wilt gaan, kun je het alleen doen. Als je ver wilt komen, doe je het samen. Wij doen het graag samen.”
Hoe ziet dat samen er uit? “Daar waar wij als bank kunnen helpen innovatie aan te jagen, te verbinden of te faciliteren, pakken wij graag onze rol. Naar aanleiding van onderzoek naar onze regio, hebben we een aantal branches uitgekozen waarop we ons in eerste instantie richten als het gaat om het ondersteunen van innovatie. Eén van die branches is techniek, de maakindustie. We zien mooie bedrijven in de buurt die het ontzettend goed doen en door innovatie de concurrentie vóór blijven. Een goede inspiratie. Onze rol bestaat uit het delen van kennis, door bijvoorbeeld het organiseren van kennisevenementen en masterclasses, het verbinden van
Allemaal mooi gezegd, maar nu die financiering nog. Staan jullie dan nog steeds vooraan? “Ja, en ook daarin innoveren we. We weten dat er onder andere via internet steeds meer mogelijkheden zijn om aan krediet te komen. Een combinatie tussen bancair krediet en crowdfunding is dan bijvoorbeeld een optie die je steeds vaker voorbij zult zien komen. Wat voor mij als een paal boven water staat is dat elk goed plan een financiering verdient. Daar zetten we ons vol voor in. En mochten ondernemers andere ervaringen hebben met onze bank, laat het me dan meteen weten.” n
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
9
PLATFORM ONDERWIJS ARBEIDSMARKT ACHTERHOEK
Voor velen was het een verrassing en het moet hier en daar nog landen, dat de Achterhoek de tweede innovatieve regio is van Nederland. Hoe doen ze dat toch? Door gewoon aan te pakken! Samen. Niet alleen innovatief op het gebied van producten en diensten, maar ook door middel van samenwerking.
Innovatief door samenwerking in de Achterhoek Initiatieven voor leerlingen in het Primair Onderwijs Zo heeft het bedrijfsleven zo’n 20 jaar geleden, samen met de vmbo-scholen en het basisonderwijs, de techniekdagen opgezet, om de techniek te promoten. Een initiatief dat inmiddels ook elders in het land enthousiast is omarmd. Dit wordt uitgebreid met de Week van Techniek. Daarnaast is het bedrijfsleven tien jaar geleden samen met de vmbo-scholen en het basisonderwijs begonnen met het opzetten van technieklokalen zodat basisschoolleerlingen al tijdens de laatste klassen van het PO kennis kunnen maken met techniek en al concrete technische kennis kunnen opdoen. Inmiddels zijn er 7 technieklokalen. Wekelijks volgen ruim 7.000 basisschoolleerlingen uit de regio Achterhoek hier hun technieklessen. Er is een leerlijn ontwikkeld waardoor de leerlingen zich voorbereiden op de technieklessen op hun basisschool, vervolgens praktijkopdrachten uitvoeren in de technieklokalen en tenslotte weer op de basisscholen deze opdrachten met elkaar evalueren. Bij de meeste technieklokalen komt de financiering hiervan vanuit vier par-
10
tijen: bedrijfsleven, gemeenten, Voortgezet Onderwijs en Primair Onderwijs.
Initiatieven in het Voortgezet Onderwijs In de Oost-Achterhoek heeft de Edustrie (een samenwerkingsverband van 4 scholen voor voortgezet onderwijs en 4 industriekringen) gezamenlijk de stage voor vmbo-leerlingen geregeld. Eenduidig en efficiënt, zodat de stagiair en het bedrijf weet waar hij aan toe is en het bedrijf niet van alle kanten benaderd wordt. Dit initiatief wordt nu uitgerold in de hele regio. Er is in de Achterhoek ook een zeer goede structurele samenwerking tussen het vmbo en het mbo om te komen tot inhoudelijk afstemming van de programma’s en tot gezamenlijke inzet rondom promotie. Het samenwerkingsverband Profijt is hiervan een aansprekend voorbeeld. Deze intensieve samenwerking van het Graafschap College en het AOC met de scholengemeenschappen met vmbo-opleidingen richt zich op het realiseren van doorlopende leerlijnen, LOB-programma’s, scholing docenten en ook op gezamenlijke promotie van techniek
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
naar ouders en leerlingen. Hieraan gelinkt is er een vruchtbare samenwerking met de opleidingsbedrijven in de Technetkring Oost Nederland. Afgelopen jaar is met behulp van een aanjaagsubsidie van het OOM door een vmbo-school (Chr. College Schaersvoorde) een project gestart om het praktijkdeel van de vmbo-techniekopleidingen te laten plaatsvinden buiten de vmbo-school. Groepjes leerlingen metaaltechniek gaan een dag(deel) naar verschillende bedrijven, waar ze dan onder begeleiding van een vakman/vrouw per bedrijf een ander werkstuk maken. Dit praktijkleren is zodanig vormgegeven dat de leerlingen de modulen of keuzevakken helemaal kunnen afsluiten in een bedrijf. Hierdoor is het voor een vmbo-school mogelijk om leerlingen opleidingen te laten volgen die ze zelf anders niet zouden kunnen aanbieden. Het biedt de mogelijkheid om opleidingen die anders zouden verdwijnen in stand te houden. Een win-win situatie dus voor leerlingen, bedrijven en scholen. Dit project is dermate succesvol dat er een projectaanvraag wordt gedaan bij de provincie om dit praktijkleren
Primair onderwijs Technieklokalen Week van de Techniek
Voortgezet Onderwijs Mbo Afstemming Profijt Impulsprojecten Technet kring/Edustrie CIVON Smart praktijkopleidingsplaatsen
in de hele Achterhoek vorm te geven. De titel van het project is Smart Technical Education in een krimpgebied, het realiseren van Smart praktijkopleidingsplaatsen. Dit is precies ook wat het is: een SMART manier van inhoud geven aan vmbo-onderwijs. Om leerlingen van havo en vwo te stimuleren te kiezen voor een bèta-profiel is het technasium ontstaan. Van de vier scholen van het Technasium netwerk Gelderland liggen er, het zal u misschien niet meer verrassen, drie in de Achterhoek. Bedrijven participeren actief in de invulling van de lessen onderzoek en ontwerpen (O&O). Bedrijven leggen leerlingen van havo en vwo een reëel technisch probleem voor. De leerlingen zoeken naar oplossingen. Ze kunnen voor vragen en feedback bij een professional uit het bedrijf terecht. Doordat de leerlingen heel onbevangen aan de slag gaan, komen er vaak verrassende oplossingen.
Initiatieven in het mbo Om de keuze voor techniek te versterken heeft het bedrijfsleven samen met het Graafschap College de 'Impuls Projecten' in het leven geroepen. Met deze projecten probeert het bedrijfsleven samen met het Graafschap College leerlingen te stimuleren om te kiezen voor een techniekopleiding door deze leerlingen kosteloos de opleiding te laten doorlopen. Partijen werken zo intensief samen dat het zelfs mogelijk is geworden om een Centrum voor Innovatief Vakmanschap Oost-Nederland (CIVON) te realiseren. Het CIVON versterkt de maakindustrie in Oost-Nederland door innovatiebevordering, talent- en kennisontwikkeling op het gebied
van High Tech Systemen en Materialen. De focus van het CIVON ligt op het ondersteunen van innovatievragen uit de markt met innovatieve oplossingen. Het CIVON is het centrum voor bedrijven die ondersteuning nodig hebben voor innovatie en voor jongeren die kiezen voor een technische opleiding in het mbo.
Initiatieven in het hbo Om te stimuleren dat er meer hbo-jongeren tijdens hun opleiding kiezen voor een stage of een afstudeeropdracht bij een Achterhoeks (technisch) bedrijf, is het concept van de Innovatiehub ontwikkeld. Een innovatiehub is een fysieke locatie, gekoppeld aan één of meerdere bedrijven. De bedrijven kunnen hun innovatievragen neerleggen bij deze innovatiehub. Een hubmanager (een net afgestudeerde hbo’er) gaat vervolgens deze innovatievragen koppelen aan hbo/wo studenten van kennisinstellingen uit de regio maar zo nodig ook studenten van kennisinstellingen uit andere delen van Nederland (denk aan TU Delft). Samen met studenten wordt gewerkt aan oplossingen voor de innovatievragen. Als een stagiaire klaar is met zijn stage gaat de hubmanager op zoek naar een nieuwe student. Het resultaat is: continuïteit in innovatieprocessen en op termijn hopelijk nieuw personeel, kortom een win-winsituatie voor iedereen. Inmiddels vinden de eerste verkenningen plaats om innovatiehubs ook verder in Nederland en in de grensstreek van Duitsland uit te rollen (Innohub 3.0).
Hbo Innovatiehub
(Niet) Werkenden Servicepunt Techniek Sectorplan Regio Achterhoek
Initiatieven voor werkenden/ niet-werkenden In de Achterhoek is een actief Servicepunt Techniek Achterhoek. Doel van dit servicepunt is te zorgen dat vacatures zo snel mogelijk kunnen worden ingevuld en scholingsvragen van zittend personeel zo snel mogelijk kunnen worden opgepakt. Vanaf 1 november 2015 is er in de Achterhoek het Sectorplan regio Achterhoek. Het plan heeft een omvang van € 8,4 mln. Het geld is bedoeld om te zorgen dat moeilijk vervulbare vacatures kunnen worden opgelost door middel van (bij) scholing van geïnteresseerde kandidaten. Zo wordt geprobeerd intersectorale mobiliteit te stimuleren en te voorkomen dat mensen de regio verlaten als ze hun baan verliezen in een bepaalde sector. De moeilijk vervulbare vacatures zitten met name in de sector techniek. De ambitie is om in 2 jaar tijd 1000 moeilijk vervulbare vacatures in te vullen. Iemand merkte op dat het feit dat de Achterhoek de tweede innovatieve regio van Nederland is, misschien wel het beste bewaarde geheim van Nederland is. De Achterhoek ligt in het hart van drie stedelijke netwerken: Knooppunt Arnhem-Nijmegen, Twentestad en de Stedendriehoek. Het Ruhrgebied met 20 miljoen potentiële afnemers ligt op korte afstand. Redenen genoeg om rekening te houden met de Achterhoek. n Dit artikel is geschreven door: Liesbeth Laman Trip, secretaris Platform Onderwijs Achterhoek, en Wim Meijnen, projectleider onderwijsvernieuwing Christelijk College Schaersvoorde
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
11
ONDERWIJS
Het Metzo College in Doetinchem maakt zich als vmbo-instelling sterk voor voldoende aanwas van technisch personeel in de Achterhoek. Joop Brugman, coördinator Techniek, weet hoe een nieuwe generatie enthousiast gemaakt kan worden voor de technische sector. TEKST STÈFAN VAN DER STEEN
“Wij zorgen dat leerlingen zich over techniek verwonderen”
12
Het Metzo College was aanvankelijk, als gevolg van fusies, op drie locaties gevestigd en men zag het aantal leerlingen teruglopen van 1.400 naar 700. Het bedrijfsleven vreesde voor het verlies van vooral de technische opleidingen voor deze regio. Het bestuur van de school en de gemeente Doetinchem pikten tien jaar geleden de noodkreet op en zorgden dat de school verhuisde naar het huidige, markante schoolgebouw. Brugman vertelt: “De mensen die hier wonen, moeten we hier zien te houden. Dus het vmbo verdient een mooie plek in Doetinchem, aan een doorgaande weg en niet ergens verstopt op een industrieterrein.” Inmiddels telt de school weer bijna 1400 leerlingen en heeft de afdeling Techniek alle ruimte om een scala aan technisch onderwijs te bieden, van het monteren van elektrische schakelkasten, meters, verwarmingsradiatoren en ketels, en het maken van kozijnen en meubels, tot metaalbewerking, lassen en voertuigtechniek.
profielen aan: Zorg & Welzijn, Economie & Ondernemen, Horeca Bakkerij & Recreatie, Bouw Wonen Interieur, Produceren Installeren & Energie en Dienstverlening & Producten. Elk profiel heeft een algemeen deel van 50%, waarover een landelijk centraal examen wordt afgenomen. De andere helft van de opleiding mag de school zelf invullen. Het Metzo College kiest ervoor de drie laatstgenoemde profielen met technische vakken te vullen. “Het reeds bestaande profiel Dienstverlening & Producten blijkt landelijk vaak gekozen te worden door leerlingen die nog niet weten wat ze willen, waardoor dit de snelst groeiende opleiding van Nederland is”, licht Brugman toe. “Wij zien hier een kans om leerlingen te bedienen die wel interesse hebben in techniek maar nog niet zeker weten of het wel iets voor hen is. De school biedt dit profiel daarom in twee ‘smaken’ aan: Commerciële Techniek & Design en ICT-route.”
Profielen
Oriëntatie
Het Metzo College biedt per september 2016 voor de leerjaren 3 en 4 van het vmbo zes
De profielen bieden de leerlingen veel ruimte voor oriëntatie. “Leerlingen hebben
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
vaak wel een beetje een idee van wat ze willen, maar ze moeten nog snappen en voelen wat het inhoudt”, legt Brugman uit. “En daarbij zijn kinderen zeer verschillend, ook als ze allemaal geïnteresseerd zijn in techniek. Daarom bieden we veel keuzevakken aan met verschillende technische thema’s, zodat leerlingen kunnen ervaren wat het best bij hen past. We willen graag zo veel mogelijk aansluiten op de belevingswereld van het kind. In dit opzicht is er verschil tussen jongens en meisjes. Terwijl een jongen een opdracht vaak rechtstreeks uitvoert, wil een meisje vaak wat meer vrijheid, en meer doen met bijvoorbeeld de kleur of de vorm. Dus geven we daar extra ruimte voor in de opleiding.” Deze aanpak blijkt effect te hebben. Zo heeft de richting Commerciële Techniek & Design inmiddels een jaarlijkse instroom van twintig leerlingen. De helft daarvan zijn meisjes. “We vinden het belangrijk dat meisjes bij de keuze voor een opleiding geen drempel ervaren”, zegt Brugman. “Dankzij de brede oriëntatie krijgen ook zij hopelijk het idee dat techniek iets voor hen kan zijn.”
kind vast te houden. Ook geven we tijdens zo’n dag het thema duurzaamheid speciale aandacht door ze een houten huisje te laten isoleren waar een klein kacheltje in zit. De ene helft van het dak wordt geïsoleerd en de andere niet. De ene kant krijgt dubbel glas, de andere kant niet. Zo kunnen leerlingen het effect van isolatie meten en voelen. Door ze techniek te laten ervaren en zich erover te laten verwonderen krijgen ze echt interesse in dit vakgebied.”
Windboom
Bedrijfsbezoeken Om de leerlingen zich te laten oriënteren op het regionale bedrijfsleven, mogen ze in leerjaren 1 en 2 al bedrijfsbezoeken afleggen. Op één dag gaan dan 1.000 leerlingen langs bij ongeveer 200 bedrijven. Brugman vindt het belangrijk dat kinderen van die leeftijd met volwassenen in gesprek gaan over de beroepsmogelijkheden. Brugman: “Als je verkering krijgt doe je dat toch ook met iemand die je al ontmoet hebt. Je moet het bedrijfsleven dus wel ontmoeten om het leuk te vinden.” Ook zijn er op de woensdagen lintstages, waarbij leerlingen bij een bedrijf meelopen. Ze krijgen dan vier uur vrij van school en moeten er vier uur van hun eigen tijd in stoppen. Daarnaast probeert het Metzo College samen met ROC Graafschap
College een kwaliteitsslag te maken door gezamenlijk leerplekken aan te bieden.
Verwonderen Om ze zo jong mogelijk voor techniek te interesseren, haalt het Metzo College de leerlingen van de basisscholen uit de regio vier keer per jaar op met een grote bus. Er komen ongeveer 80 groepen langs van in totaal 2200 kinderen die dan met leuke werkstukjes aan de slag gaan. Brugman: “We kiezen daarvoor thema’s uit die ze zo veel mogelijk doen verwonderen. Ze maken bijvoorbeeld een zonnewijzer, of een tafelventilator met een zonnecel. Die krijgen ze mee naar huis, zodat er thuis nog een keer over wordt gesproken en er nog een keer even wordt geëxperimenteerd. Zo hopen we de interesse van het
Brugman ziet nog meer mogelijkheden om de interesse van leerlingen te prikkelen: “Wij hebben hier op school al 72 zonnepanelen op het dak liggen, maar die kunnen de leerlingen helaas niet zien liggen. Mijn droom is daarom dat we over anderhalf jaar een ‘windboom’ bij de school hebben staan. Zo’n metalen boom heeft 72 schoepjes op de takken, en die hebben elk een dynamo die energie opwekt. Zo’n boom van ongeveer 10 meter hoog, valt op en is voor de kinderen een beleving. We hebben in de aula al een scherm waarop je kan zien hoeveel wasmachines je op dit moment op onze zonnepanelen kunt laten draaien. Als we ook aan de windboom zo’n scherm verbinden, kunnen de kinderen vergelijken wat zonne-energie en wat windenergie oplevert. Ook met dit soort projecten laten we leerlingen zich zo veel mogelijk over techniek verwonderen. Met de profielen zorgen we er vervolgens voor dat ze ook met techniek aan de slag gaan.” n www.metzocollege.nl
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
13
UITZENDBRANCHE
De menselijke factor Wil een technisch opgeleid persoon werken via een uitzendbureau en zoekt een bedrijf een technisch uitzendbureau, dan hebben beide in de Achterhoek de keuze uit diverse uitzendbureaus. Maar niet elk bureau werkt op dezelfde wijze. Ook Select4U in Ulft heeft een geheel eigen benadering. Maarten Wolvetang: “We willen mensen helpen, en natuurlijk werk je voor je geld, maar dat hoeft niet ten koste te gaan van alles. Het is geven en nemen.” FOTOGRAFIE MARCEL KRIJGSMAN
Maarten Wolvetang en Petra Massop zijn samen eigenaren van Select4U. Wolvetang vertelt: “Het bedrijf is goed gegroeid, en wel zo goed dat er zelfs per 1 december een derde medewerker in dienst is genomen, zijn naam is Kevin Hogeweide. Het werd te druk en daar dreigde één van de voor
14
ons belangrijkste zaken onder te lijden: de persoonlijke benadering.”
Ervaring Zowel Wolvetang als Massop hebben een brede ervaring op het gebied van personeelsmanagement. Zo hebben beiden
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
al bij diverse uitzendbureaus gewerkt en re-integratie projecten begeleid. Wolvetang: “We kenden elkaar al langer en op een gegeven moment kwamen we elkaar weer tegen. We hadden op dat moment allebei een eenmanszaak en besloten om de handen ineen te slaan. Niet alleen uit praktische
overwegingen maar ook omdat we dezelfde opvattingen hebben over hoe je met mensen omgaat. Door ons grote netwerk en kennis van de bedrijven kunnen wij onze krachten bundelen en ontstaat er een win-win-win situatie.” Select4U richt zich voornamelijk op het werven en plaatsen van technische mensen. Massop: “Dan moet je denken aan ‘techneuten’, maar ook aan kantoorpersoneel zoals tekenaars, dat is ook technisch personeel.” “Maar eigenlijk kunnen we alles aan, als iemand een boekhouder nodig heeft, dan kunnen wij daar ook voor zorgen,” vult Wolvetang aan.
Transparant Massop vervolgt: “Menig (maak)bedrijf in de Achterhoek heeft problemen met het vinden van technisch personeel en ook wij merken dat er een tekort is aan technisch personeel. Wij proberen via verschillende
Wij streven er naar om transparant en open te zijn naar uitzendkrachten
“Je mag hier bijvoorbeeld ook gewoon binnenlopen, dat is geen probleem. We nemen de tijd voor de mensen, in een persoonlijk gesprek.” Op de vraag of die meer persoonlijke aanpak wellicht te maken heeft met de ervaringen op het gebied van re-integratie antwoordt Wolvetang: “Misschien wel, het heeft ook met ons als mens te maken, we geven de mensen ook echt aandacht en willen ze ook echt helpen.” “Ze werken voor ons en dat moet je nooit vergeten”, vult Massop aan. “Als zij er niet waren, konden wij niet bestaan.”
Open kaart Dat die benadering succesvol is, blijkt uit de gestage groei die het bedrijf doormaakt. Wolvetang: “We varen onze eigen koers en doen het op onze manier, en dat blijkt gewaardeerd te worden. We spelen ook open kaart met iedereen. Wij hebben geen geheimen over bijvoorbeeld tarieven en als we daarmee concurrerend zijn, dan doen we het goed. Maar wat veel belangrijker is, is dat je een klant goed aanvoelt en dat je de juiste mensen aanlevert.” Massop gaat verder: “Wij bieden de uitzendkrachten een contract aan waarbij ook de feestdagen doorbetaald worden, reserveringen voor vrije dagen worden opgebouwd en bij ziekte 91 % van het laatstverdiende
loon wordt uitbetaald. Ook voor opleidingen staan we open. Als er behoefte van de opdrachtgever bestaat dat een uitzendkracht een bepaalde opleiding zou moeten volgen om zijn kansen op een vaste baan daarmee vergroot denken wij hier graag aan mee.”
Eigen identiteit De toekomst? “Die zien we rooskleurig in,” zegt Wolvetang. “Maar het belangrijkste is dat je je eigen identiteit behoudt. Je kunt wel heel groot willen worden, maar als je daarmee je identiteit verliest, doe je het niet goed. We horen vaak: ‘goh, jullie nemen de tijd, geven een bak koffie’. Maar nogmaals: je hebt met mensen te maken en wij willen het op de manier blijven doen zoals we het nu doen. Dat de mensen zich ook mens voelen. En geen nummer.” Massop: “Behandel mensen zoals je zelf ook graag behandeld wil worden.” Wolvetang sluit af: “Als je wat afspreekt, moet je je uiterste best doen om dat na te komen. En soms is dat best moeilijk. Maar als je de intentie maar hebt om mensen te helpen. Dat moet de basisgedachte zijn.” n Select4U is gevestigd in het centrum van Ulft, makkelijk bereikbaar en voldoende gratis parkeergelegenheid. www.select4u.nl
kanalen te werven. Daar besteden we veel aandacht aan. We vinden het belangrijk dat de persoon niet alleen qua kunnen of CV maar ook als persoon bij het bedrijf moet passen. Het wordt uiteindelijk toch een collega c.q. werknemer waar je samen mee moet werken. Als de mensen voor ons gaan werken zorgen we ervoor dat alles goed geregeld is, door open te handelen en ze een vorm van vastigheid te bieden, bijvoorbeeld middels een detachering. In contact blijven en ze aandacht geven. Niet omdat dat moet, maar omdat we dat belangrijk vinden, zo zitten we ook in elkaar.” Wolvetang: “Wij streven er naar om transparant en open te zijn naar uitzendkrachten maar ook naar de bedrijven toe en dat is voor ons een basisgedachte.” Die openheid wordt ook letterlijk geboden: O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
15
INDUSTRIE
Lokaal verwarmen, verlichten en verbeteren van de akoestiek, daar waar het nodig is
Pillen Group is dé werkplekspecialist De Lichtenvoordse Pillen Group laat zich niet gemakkelijk in één zin omschrijven. Het familiebedrijf bestaat grofweg uit drie afdelingen; materiaalbewerking, checkout systems en eindproducten. Op het eerste gezicht hebben de verschillende divisies weinig met elkaar te maken. Toch zijn er de nodige overeenkomsten. Zo staat in het hele bedrijf innovatie centraal. In de showroom zijn de nieuwste snufjes te bewonderen. Specialist Theo Pillen legt uit. TEKST EN FOTOGRAFIE ELLY MOLENAAR
16
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
Specialist in metaalbewerking Pillen Group is een volwaardig specialist in de maakindustrie. “We bewerken alle materialen, van hout tot aluminium en van kunststof tot metaal”, zegt Pillen. “Het betekent dat we de producten die we bedenken ook in eigen huis ontwikkelen. Maar we leveren ook veel aan andere bedrijven. Binnen de Pillen Group is Pillen Industries bijvoorbeeld de specialist in toelevering van grote verspaning voor onder meer de gasindustrie en de offshore-industrie. Ook plaatbewerking behoort tot onze specialismen.” Pillen Group denkt bovendien graag mee met medewerkers van allerlei bedrijven op het gebied van verlichting, verwarming en akoestiek. “We worden niet voor niks werkplekspecialisten genoemd.”
HeatFun Hoe vaak komt het niet voor dat, in een kantoorruimte, de ene medewerker het warm heeft en de ander koud. De kachel wordt op zo'n moment vaak hoger gezet
voor die ene persoon. “Helemaal niet nodig”, zegt Pillen. Zijn innovatie HeatFun zorgt ervoor dat werkplekken lokaal en gericht verlicht én verwarmd kunnen worden. “Met infraroodverwarmingen die je bovendien het uiterlijk kunt geven dat jij wilt.” Een kantoorruimte goed en op een energiezuinige manier verwarmen is best lastig. Tegenwoordig bestaan veel moderne gebouwen uit glas. “Als de zon daarop schijnt, kan het erachter erg warm worden”, zegt Pillen. “Terwijl het aan de andere kant van de ruimte steenkoud is. HeatFun lost dit klimaatprobleem volledig op.”
Stralingswarmte In de Lichtenvoordse showroom is te zien en te voelen hoe het HeatFun-systeem werkt. Boven de tafel hangt een paneel met heldere ledlampen. Dat het paneel behalve licht ook warmte afgeeft, is niet te zien, maar zeker wel te voelen. Eronder is het aangenaam warm. “Alleen aan de tafel waaraan we zitten”, zegt Pillen. “Waarom
zou je tenslotte de hele ruimte verwarmen als we toch alleen maar hier zitten? De infraroodverwarmingen van HeatFun verwarmen plaatselijk en zijn daardoor energiezuinig. Daar waar behoefte is aan warmte, kan HeatFun verwarmen.” De verwarmingspanelen van Pillen Group zijn er in allerlei soorten en maten. Op de werkplek kunnen ze gemakkelijk onder het bureau geplaatst worden. Collega’s merken er bovendien niets van. Omdat Pillen begrijpt dat veel van zijn klanten geen tijd hebben naar de Achterhoek te reizen om de showroom te bezoeken, rijdt er ook een speciale showroomauto rond. “Daarin zit alles om zelf te ervaren hoe HeatFun werkt.”
Ouderenzorg Momenteel wordt de nieuwste innovatie van de Pillen Group nog vooral in de retail-, industriële en utiliteitsomgeving toegepast. Het familiebedrijf heeft al aan
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
17
INDUSTRIE
“De werkplek van de toekomst staat vol producten van ons.”
een aantal grote spelers in de retailmarkt geleverd. Maar Pillen is ervan overtuigd dat HeatFun ook in de ouderenzorg de toekomst heeft. Net als in ziekenhuizen en bij woningbouwstichtingen. “In een aantal zorginstellingen worden nu al prototypes van HeatFun gebruikt. Binnenkort komt er ook een verwarmingspaneel bij in het assortiment dat slechts één centimeter dik is en bovendien mobiel en antibacterieel is.” Infraroodstraling voelt prettig aan. Denk maar aan de zon die je huid verwarmt, zelfs als de buitenlucht koel is. Bovendien heeft infraroodstraling een gunstig effect op de gezondheid.
Besparen Behalve comfort, is duurzaamheid bij de producten van Pillen Group enorm belangrijk. Pillen: “HeatFun vervangt de reguliere verwarming niet volledig, maar gevolg is wel dat die een paar graden lager gezet kan worden. Iedere graad bespaart je zeven procent op je energiefactuur. Reken dus maar uit hoeveel je daarop kunt verdienen.”
Werkplek- en interieurspecialisten Het idee voor HeatFun is ontstaan op de checkout systems-afdeling van Pillen Group, waar kassameubelen en balies worden ontwikkeld. “In een supermarkt is het namelijk erg prettig wanneer de kassamedewerkers in een comfortabele temperatuur en met voldoende licht kunnen werken, terwijl de levensmiddelen koel
18
blijven. Bovendien is het voor klanten, die doorgaans met jassen aan en sjaals om hun boodschappen komen doen, prettig als de temperatuur in de winkel niet zo hoog is.” De kassameubelen die door Pillen Group ontwikkeld zijn, kunnen worden uitgerust met nog veel meer innovatieve snufjes. Zo kunnen ze bijvoorbeeld, door een simpele draaibeweging toe te passen, gemakkelijk omgebouwd worden tot zelfscankassa’s. Alles om het er zo aangenaam mogelijk te maken voor medewerker én klant. Dat principe geldt ook voor de kantooromgeving. “We ontwikkelen scheidingswanden en roomdividers met een akoestische werking. Ze werken geluiddempend. Onmisbaar als je rustig wilt werken in een drukke kantoorruimte.” Pillen denkt out of the box en maakt
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
eindproducten die gecombineerd kunnen worden met verwarming, verlichting en akoestische materialen. Alles om het comfort te verbeteren in het interieur.
Toekomst Pillen Group werkt veel samen met buitenlandse klanten. Het Achterhoekse bedrijf bedient de Duitse markt. “Maar steeds meer Nederlandse bedrijven ontdekken ook de voordelen van de innovaties die we ontwikkelen en leveren”, zegt Pillen. “Geluid, licht en verwarming zijn speerpunten waarin we steeds innoveren. De werkplek van de toekomst staat vol producten van ons.” n www.pillen.eu
DUURZAME ENERGIE
De overheid stelt diverse lucratieve subsidies ter beschikking om de transitie naar duurzame energie te stimuleren. Wopereis Solar & Installatietechniek BV in Doetinchem ziet hierin veel kansen voor bedrijven en instellingen. TEKST STÈFAN VAN DER STEEN Fred Reulink en Paul Stortelder
“Wij leveren niet zomaar zonnepanelen, wij leveren duurzaam rendement” Wopereis Solar & Installatietechniek BV maakt onderdeel uit van de Wopereis Groep. Wopereis startte in 1931 als staalconstructiebedrijf en werd in 1996 overgenomen door de huidige eigenaar, Paul Stortelder. Onder zijn leiding werd het bedrijf met meerdere werkmaatschappijen uitgebreid. Stortelder vertelt: “De staalbouw is nog steeds onze grootste afdeling. Maar tegenwoordig zijn we ook gespecialiseerd in onder andere agrarische systemen, stalinrichtingen, asbestsanering en dakrenovatie, melksystemen, RVS metaaltechniek, machinebouw, kunststof kozijnen en duurzame energiesystemen. Inmiddels werken binnen de gehele Wopereis Groep ongeveer 130 mensen en leveren wij onze producten niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsland en zelfs Rusland. Daar ben ik best trots op als je bedenkt dat ik dit bedrijf ooit als vakantiekracht binnen ben gekomen.”
Solar Twee jaar geleden werd de werkmaatschappij Wopereis Solar & Installatietechniek aan het bedrijf
toegevoegd. Deze divisie is gespecialiseerd in de ontwikkeling en realisatie van complete zonnestroomsystemen voor opwekking van duurzame energie. Wopereis Solar & Installatietechniek heeft een brede doelgroep: niet alleen industrie, MKB, agrarische sector, landen tuinbouw, maar ook (semi)overheid, scholen, sport- en woningbouwverenigingen, VvE’s, projectontwikkelaars, en energiecollectieven worden bediend. Bedrijfsleider Fred Reulink legt uit: “Vanwege het hoge en goed voorspelbare rendement, gecombineerd met een laag risicoprofiel, komen zonnepanelen ook steeds meer in de belangstelling van investeerders en fondsen. Zonnepanelen zijn dus niet alleen vanuit milieuoogpunt maar ook in financieel opzicht een duurzame belegging.”
Rendement Wopereis Solar opereert in de eerste plaats op de zakelijke markt, met systemen in de omvang van enkele kilowatts tot grotere energiecentrales in megawattbereik. “We verzorgen alles”, vertelt Reulink. “Vanaf de eerste advisering
en analyse tot en met de inbedrijfstelling, waarbij projecten turn-key worden opgeleverd. Het begint met het berekenen van het functionele rendement en het aanvragen van subsidies. Daarna worden alle zonnestroomsystemen ontworpen met behulp van professionele 3D-software, vervolgens door eigen montageteams geïnstalleerd en aangesloten op het energienet. Dit geschiedt geheel volgens strikte normen en richtlijnen.” Tijdens de ontwerpfase wordt de optimale paneelbelegging bepaald en de jaarlijkse stroomopbrengst nauwkeurig berekend. Daardoor kan naast het functionele ook het financiële rendement van de investering nauwkeurig worden vastgesteld. Een uitgebreide rendementsberekening wordt bij de offerte meegeleverd zodat de klant vooraf weet hoeveel zijn duurzame investering gaat opleveren, zowel in euro’s als in kilowattuur. Reulink: “Wij leveren niet zomaar zonnepanelen, wij leveren duurzaam rendement.”
Synergie De verschillende werkmaatschappijen van Wopereis vullen elkaar goed aan.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
19
DUURZAME ENERGIE
“We benutten echt de synergie van onze specialisaties, bijvoorbeeld als asbesthoudende daken gesaneerd moeten worden in combinatie met het plaatsen van zonnepanelen”, licht Reulink toe. “Door zonnepanelen op een dak te plaatsen, komt er bovendien behoorlijk wat meer gewicht op het dak en het is niet vanzelfsprekend dat het dak dit kan dragen. Dan is het heel belangrijk om ook meteen een statische berekening van het dak te maken en die expertise hebben we met onze constructeurs van Wopereis Staalbouw in huis.” Reulink benadrukt het belang van een dergelijke berekening. “Deze wordt door installateurs van zonnepanelen vaak gewoonweg achterwege gelaten, omdat ze zelf niet in staat zijn zulke berekeningen uit te voeren. Met name bij platte daken kan dit resulteren in ongewenste doorbuiging van het dak, waardoor er een flinke laag regenwater op kan blijven staan. Dit betekent dan nog meer massa, met alle nadelige gevolgen van dien. In
20
de meeste gevallen kunnen wij dergelijke problemen door aanpassing of versterking van het dak op voorhand voorkomen. Het maken van een statische berekening zou dus eigenlijk verplicht moeten zijn.”
Subsidies Wopereis Solar heeft uitgebreide kennis in huis met betrekking tot alle relevante subsidieregelingen. Zo kunnen eigenaren van een agrarisch of voormalig agrarisch bouwblok bij asbestsanering gecombineerd met het installeren van circa 20 zonnepanelen, ook in 2016 weer gebruik maken van de provinciale subsidieregeling 'asbest eraf, zonnepanelen erop'. Deze subsidie bedraagt € 4,50 per m2 gesaneerd asbestdak. Reulink: “Daarnaast geldt er vanaf 1 januari 2016 een nieuwe landelijke regeling die inhoudt dat als er een asbestdak wordt gesaneerd van ten minste 36 m2, en dat hoeft niet eens in combinatie met zonnepanelen, er nóg een subsidie kan worden verkregen van € 4,50 per m2 asbest dat wordt verwij-
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
derd. En deze subsidie geldt niet alleen voor de agrarische sector of het buitengebied. Beide asbestsubsidies mogen worden gestapeld, dus dat betekent dat er in totaal een subsidie van € 9,- per m2 mogelijk is als aan beide voorwaarden wordt voldaan. Dat is heel interessant als je bedenkt dat er vanaf 2024 een asbestverbod van kracht wordt op alle daken in het buitengebied.”
Kansen Reulink gaat verder: “In 2016 zijn er sowieso erg veel kansen voor bedrijven. Dat komt omdat duurzame energie nu hoger dan ooit op de agenda staat. Denk bijvoorbeeld aan de subsidieregeling SDE+ (Stimulering Duurzame Energie), die vanaf 1 maart 2016 door minister Kamp van Economische Zaken weer wordt opengesteld. De SDE+ vergoedt het verschil tussen de kostprijs van grijze energie en die van duurzame energie over een periode van 15 jaar. De regeling is alleen beschikbaar voor bedrijven met
een zogenoemde grootverbruikersaansluiting, dat wil zeggen groter dan 3x80 ampère. In 2015 was het SDEsubsidiebudget nog 3,5 miljard, maar in 2016 wordt het budget meer dan verdubbeld, namelijk 8 miljard. Hierbij geldt ‘op is op’, dus tijdig voorbereiden en aanvragen is essentieel.”
Korting Ook voor andere instellingen en organisaties gaan er komend jaar tal van subsidiemogelijkheden van start. Sportverenigingen kunnen vanaf 1 januari 2016 bij de aanschaf van zonnepanelen maar liefst 30% van de investering in materialen en componenten, exclusief montage, vergoed krijgen. Voor sportstichtingen geldt een vergelijkbare subsidie, die 15% van de investering bedraagt. Energiecollectieven en VvE’s kunnen vanaf 1 januari 2016 een korting van 9 cent per kWh op de energiebelasting krijgen. Voorheen was dit nog 7,5 cent
per kWh. Deze regeling geldt ook voor zogenoemde ‘postcoderoos’-projecten, waarbij particulieren die in hetzelfde of aangrenzende postcodegebied wonen, hun eigen energieverbruik op andermans dak kunnen opwekken. Deze gezamenlijk geproduceerde duurzame energie mogen ze dan salderen met het eigen stroomverbruik, waardoor er wordt bespaard op de energiebelasting.
Toekomst Wopereis denkt vooruit en is bezig met de ontwikkeling van verscheidene nieuwe producten. “Zo zijn we nu druk bezig met ‘e-carports’, waarvan we denken dat die in de toekomst deel gaan uitmaken van het straatbeeld”, aldus Reulink. “De opkomst van de elektrische auto is onstuitbaar en vergt een hele andere gedragsgewoonte van autobestuurders. Nu zijn we gewend om de benzinetank even vol te gooien, maar het opladen van een accu duurt een stuk langer. Daarom zal de tijd dat
een elektrische auto stilstaat, zo veel mogelijk benut moeten worden om de acculading op peil te brengen en te houden. Dit is mogelijk door de auto tijdens het parkeren steeds op een elektriciteitsvoorziening aan te sluiten, ook bijvoorbeeld tijdens het boodschappen doen of tijdens een zakelijke afspraak. En als dit door middel van duurzaam opgewekte stroom kan, is dat helemaal mooi meegenomen. Dus ontwikkelen we voor deze toepassing overkappingen en carports met geïntegreerde zonnepanelen. Bewust van de synergie binnen de Wopereis Groep, steken we graag onze energie in een duurzame toekomst.” n De genoemde subsidies zijn gedurende een beperkte periode beschikbaar. Kijk voor meer informatie op www.wopereis-solar.nl.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
21
VNO-NCW MIDDEN
Techniek is overal. In elke sector en op elke werkplek speelt techniek een rol, groot of minder groot. In de zorg, energievoorziening, bouw en industrie, ICT, voedselproductie of onze mainports: technologie is niet weg te denken. Mede dankzij goed opgeleide technici heeft Nederland een sterke concurrentiepositie in de wereld. Om die positie te houden is het essentieel dat de instroom van jongeren in technische opleidingen toeneemt. Nog steeds kiezen te weinig jongeren voor een toekomst in de techniek. Ten onrechte, want een technische opleiding geeft meestal garantie op een baan met carrièreperspectieven en een goed belegde boterham.
Voorzichtige stijging aantal techniekleerlingen
“Laat jongeren zelf ervaren hoe leuk techniek is” 28.000 technische vacatures Werkgeversvereniging VNO-NCW heeft een grotere instroom van jongeren in technisch onderwijs hoog op de agenda staan en is een van de ondertekenaars van het Nationaal Techniekpact 2020, dat in mei 2013 werd gesloten. Het Techniekpact is een gezamenlijke aanpak van onderwijsinstellingen, werkgevers, werknemers, jongeren, topsectoren, regio’s en Rijk om te zorgen voor meer technisch geschoolde vakmensen. Het is een ambitieus plan, maar de ondertekenaars maken het waar. Zo is het aandeel instromende bèta-studenten aan de universiteit in de afgelopen tien jaar gestegen van 26% naar 35% (19.123 in 2014/2015). In het hbo is het aandeel technische studenten met 4% gegroeid naar 22% en steeds meer leer-
22
lingen in het voortgezet onderwijs kiezen voor een technisch profiel. “Desondanks zijn er nog steeds 28.000 openstaande vacatures voor bijvoorbeeld elektromonteurs en cybercrimespecialisten”, zegt Marcel Hielkema, voorzitter van VNO-NCW in Gelderland. “In Gelderland zijn veel bedrijven gevestigd met specifieke technische kennis. Als de economie verder aantrekt, neemt de vraag naar technisch personeel alleen maar toe. Het dreigende tekort aan bèta-technici wordt een belangrijk knelpunt voor het toekomstig groeivermogen van de economie in Oost-Nederland. Het is belangrijk dat ondernemers inspelen op die ontwikkeling. Dat betekent dat we nu moeten investeren in jongeren. Uitleggen dat techniek toekomst heeft en veel werkgelegenheid biedt. Maar
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
vooral: jongeren zelf laten ervaren hoe leuk techniek is”, vindt Hielkema.
Techniekdagen Om die reden is VNO-NCW Midden vijftien jaar geleden samen met regionale onderwijsinstellingen, overheden en bedrijfsleven gestart met de organisatie van Techniekdagen, eerst in de Achterhoek, later ook in De Liemers, Arnhem en Nijmegen. De techniek krijgt tijdens de Techniekdagen in alle facetten en op elk niveau aandacht. “Het doel hiervan is jongeren op vroege leeftijd kennis te laten maken met technische beroepen”, legt Hielkema uit. “Scholen en bedrijven presenteren doe-activiteiten, zodat de jonge bezoekers spelenderwijs ontdekken hoe leuk techniek is.” VNO-NCW werkt nu aan een
JEUGD WEET TECHNIEKDAGEN STEEDS BETER TE VINDEN In het najaar werd voor de zevende keer de Techniekdag Nijmegen georganiseerd, dit keer bij het junior Technoviom. Met ruim 4000 bezoekers was de dag een daverend succes. Ook de Techniekdagen in de Achterhoek, Arnhem en De Liemers noteren grote bezoekersaantallen. “Ik ben erg tevreden met de fantastische belangstelling”, reageert Pieter de Boer, regiomanager VNO-NCW regio Arnhem-Nijmegen enthousiast. “VNO-NCW Midden heeft in het verleden de Techniekdagen opgestart om jongeren te interesseren voor een toekomst in de techniek.
doorontwikkeling van het Techniekpact. Resultaten worden in kaart gebracht, de driedeling kiezen, leren, werken blijft en de regionale aanpak wordt doorgezet en versterkt. In het Techniekpact 2016-2020 komt meer aandacht voor ICT (en smart industry), cross sectorale activiteiten (en mobiliteit) en ‘Een leven lang leren’. De tweede fase van het Techniekpact wordt voorjaar 2016 bekrachtigd.
Aandacht voor kwaliteit opleidingen Een hogere instroom in technische opleidingen is belangrijk, maar de inzet van VNO-NCW is breder. Net zoveel aandacht gaat uit naar de kwaliteit van opleidingen. Hielkema: “De kwaliteit is primair een taak van het onderwijs, maar het is belangrijk dat het bedrijfsleven zelf ook bijdraagt, bijvoorbeeld door docenten te ontvangen voor korte stages, zelf gastlessen te verzorgen of met het hoger onderwijs marktgerichte Associate degree (Ad)-opleidingen te starten.” Deze tweejarige hbo-studie met een eigen graad leidt werkenden met een mbo-4 diploma, mbo-doorstromers en havisten op tot een hbo werk- en denkniveau. “Ik weet van leden dat zij hier een groeiende
behoefte aan hebben en ben daarom blij met de verdere positionering van de Ad-opleidingen, waar minister Bussemaker dankzij lobby van VNONCW nu plannen voor heeft.” n
Veel ondernemers in de technische branches hebben moeite om goed geschoold personeel te vinden. Willen deze bedrijven in de toekomst concurrerend blijven dan moeten deze zich inzetten op het interesseren van de jeugd voor een toekomst in de techniek”, legt De Boer uit. Dat techniek allang niet meer alleen voor mannen is of dat het alleen aan auto’s sleutelen is, blijkt wel op de Techniekdagen. In Nijmegen waren 25 enthousiaste bedrijven aanwezig die een activiteit organiseerde. De Koninklijke Luchtmacht was er met een professionele flight-simulator, Synthon schoof aan om de jeugd te tonen hoe interessant het is om als laborant te werken en het was mogelijk om met een 3D-printer je eigen speelgoed te printen, zelfs een drone! Daarnaast waren NXP, NACCO en SMIT transformatoren ook van de partij. De eerstvolgende Techniekdag is op 19 maart 2016 bij MPS in Lichtenvoorde. Wilt u ook een activiteit organiseren tijdens een Techniekdag? Neem contact op met Pieter de Boer, regiomanager VNO-NCW regio ArnhemNijmegen, 06-53786919.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
23
PERSONEEL
Technische bedrijven zijn een belangrijke spil in de Nederlandse economie. Ze zijn maar liefst een kwart van alle bedrijven in Nederland en verantwoordelijk voor 41% van de productiewaarde! De verwachting is dat er grote tekorten komen aan technisch personeel. Zal dit leiden tot de ‘War for technical talent?’ Om deze ‘War’ te ondervangen en organisaties in de toekomst te voorzien van vakkundig technisch personeel heeft JAWS in samenwerking met het UWV en Bedrijfstakschool Anton Tijdink “Gemaakt voor de techniek!” opgericht. Het is een convenant tussen de drie O´s: overheid, ondernemer en onderwijs. Vertegenwoordigers van die partijen geven een toelichting.
Gemaakt voor de techniek
Een unieke samenwerking tussen drie O´s AAN TAFEL: - Jürgen van Aalst, Directeur JAWS B.V. - Roy van Aalst, Senior Accountmanager JAWS B.V. - Mike Broekhuizen, Directeur Bedrijfstakschool Anton Tijdink; - Eckhard Gramentz, Praktijkopleider Bedrijfstakschool Anton Tijdink;
Jürgen van Aalst legt uit: “JAWS B.V. verzorgt werving & selectie, uitzenden en detacheren van technisch personeel. Het convenant is formeel gesloten tussen het UWV en JAWS. Het werving & selectie bureau wil een bijdrage leveren aan de arbeidsparticipatie van werkzoekenden. Door middel van de samenwerking met het UWV kan JAWS de doelgroep (bijstand en WW) bereiken. Het doel is om deze mensen op te leiden en/of om te scholen tot gekwalificeerd technisch personeel bij de Bedrijfstakschool Anton Tijdink.” Mike Broekhuizen vult aan: “De Bedrijfstakschool is een stichting die is opgericht door ondernemers om te zorgen voor voldoende kwalitatief personeel. Momenteel gedragen door een 90-tal ondernemers.”
24
Van Aalst benadrukt dat, hoewel JAWS onderdeel is van de Kaak Groep, het convenant ook andere ondernemingen in de regio zal ondersteunen. “Uiteindelijk is de hele regio erbij gebaat dat we meer mensen in de techniek krijgen. Het alternatief is dat we mensen uit het buitenland halen of het werk naar andere landen gaan brengen. Ik denk dat wij daar als regio niet wel bij varen. Dus laten we er gewoon voor zorgen dat we het werk hier houden, dat we de mensen ook aan het werk krijgen en laten we ervoor zorgen dat die mensen daar een goede opleiding voor krijgen. Dat is wat we hier aan tafel nastreven.”
Aanwas Broekhuizen gaat verder: “Je hebt een bepaalde instroom nodig, om de capaciteit die je nodig hebt aan kennis en kunde op peil te houden en dan heb ik het nog niet eens over een stukje economische groei want dan heb je extra aanwas nodig. Als we uitgaan van een gelijkblijvend niveau zal er uiteindelijk veel uitstroom zijn in verband met de pensioengerechtigde leeftijd. De vaardigheid en ervaring dreigt dus te verdwijnen. Tevens zal er weinig instroom zijn in verband met de krimp. De aanwas aan de onderkant is onvoldoende om aan de vraag die er binnen het bedrijf is, te voldoen. Je zult dus naar
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
alternatieven moeten kijken. Dat betekent dat je naast de geijkte paden zoals vmbo-scholieren en scholing van zittend personeel ook naar een derde traject moet gaan kijken: de zij-instromers. Dit zijn mensen die afkomstig zijn uit andere bedrijven, en andere sectoren die door omstandigheden thuis zitten, om wat voor reden dan ook. Er is aanbod en er is vraag er zit alleen een mismatch tussen. Daar moet je aansluiting krijgen.” Roy van Aalst vervolgt: “Wat we willen, is een nieuwe instroom creëren vanuit het UWV. Zij-instromers, bijvoorbeeld mensen die nu in de WW zitten, maar vroeger wel een technische opleiding hebben gevolgd en best hun oude vak weer op zouden willen pakken. Maar ook mensen die een opleiding hebben gevolgd maar niet aan het werk kunnen komen, omscholen naar een technische functie. Daar liggen de kansen. Om dit in goede banen te leiden is mijn functie binnen JAWS gecreëerd. Ik zal de selectie maken om te kijken of iemand geschikt is voor een baan in de techniek en voor welke opdrachtgever.”
Flexibeler Het omscholen van uitkeringsgerechtigden is op zich niet nieuw: enkele jaren geleden liep er ook al een vergelijkbaar traject. Helaas bleek de opzet niet optimaal en kwam het
proces tot stilstand. Broekhuizen: “Maar de kennis die wij daarin opgedaan hebben en de fouten waar we van geleerd hebben, nemen we mee in het traject waar we nu in zitten. Dan kom je er achter dat je ook veel beter en ook veel flexibeler kunt werken als je daar echt maatwerktrajecten van maakt. Je moet dus zorgen dat niet alleen de kennis en kunde, maar ook de karakters passen. Want als dat niet past, dan gaat het vandaag of morgen toch fout. Dus: maatwerk leveren en zelf heel direct betrokken zijn – en blijven – bij het traject, dus ook een stuk nazorg leveren.” Juist omdat de school is opgericht door ondernemers bestaat er een zeer intensieve samenwerking, vertelt Eckhard Gramentz: “Iedere praktijkopleider van Anton Tijdink kent de bedrijven en is daar al tientallen keren geweest. De bedrijfscultuur is hierdoor bekend en is het matchen van kandidaten, qua taken en qua karakter, eenvoudiger.” Van Aalst: “De samenwerking, het convenant dat we gesloten hebben met deze partijen, is uniek en onderscheidend in zoverre dat we geen uniform product aanbieden maar zorgen voor maatwerk.”
Verantwoording Volgens Eckhard Gramentz heeft werken in de techniek nog steeds te kampen met voor-
oordelen. “Maar vergis je niet: in de techniek van vandaag wordt veel kennis gevraagd. Je staat aan machines die een kapitaal waard zijn en daar ben jij, als technicus, verantwoordelijk voor. De technologische ontwikkelingen gaan steeds sneller. Hierdoor ontstaat er een mismatch tussen enerzijds de technologische mogelijkheden en anderzijds het arbeidspotentieel. Als het scholen van je belangrijkste kapitaal (de medewerkers) niet tot de strategische doelen van een organisatie behoort, zullen de technologische ontwikkelingen aan de organisatie voorbij gaan. Het is dus cruciaal om actief te kijken naar het personeelsbeleid en eventuele scholingsmogelijkheden.”
Motivatie Het grote verschil van zij-instromers ten opzichte van de jonge vmbo’ers is volgens Gramentz de motivatie: “Het zijn geen tieners meer, ze zijn werkloos met een uitkering, maar hebben ook een hypotheek en een gezin. Deze mensen zijn tot op het bot gemotiveerd. We hebben het hier over het oplossen van het probleem van het bedrijf, maar we lossen ook het probleem van de mensen op.” Roy van Aalst geeft aan: “Je moet procesmatig gaan kijken: waar wil je als bedrijf over een X-aantal jaren staan? We hebben het net al over de mensen uit de WW / bijstand
gehad, maar er is nu ook de Participatiewet, daar hangt een quotumregeling aan. Op het moment dat we niet aan die garantiebanen voldoen, dan wordt het een verplichting. Het zou mooier zijn als we met elkaar die verplichting zouden kunnen voorkomen en zeggen: we gaan ondernemen met elkaar op de manier waarop we dat allemaal graag zouden willen doen.”
Vergoeding Op de vraag hoe het traject gefinancierd wordt, antwoordt Jürgen van Aalst: “JAWS zorgt voor de voorfinanciering van het traject, wij doen de selectie (uiteraard in goed overleg met de uiteindelijke opdrachtgever) en betalen de opleidingskosten. De opleiding wordt verzorgd door de Bedrijfstakschool Anton Tijdink. Tijdens het opleidingstraject wordt er verwacht van de ‘werkzoekenden’ dat ze stage gaan lopen om al werkervaring op te doen. De klant betaalt daar een vergoeding voor, wat uiteindelijk voor een deel bijdraagt aan de opleidingskosten.” Broekhuizen vult aan: “Als er branchegelden komen, dan kunnen die ook ingezet worden. We hebben heel korte lijnen met de brancheverenigingen in de metaal.” Waar het in feite om gaat, is vertrouwen:
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
25
PERSONEEL
de ondernemers in de metaal moeten vertrouwen hebben in de opzet van het traject. Jürgen van Aalst: “Je moet de kans van slagen ook naar een heel hoog niveau brengen. Dit zal uiteindelijk resulteren tot tevredenheid van de ondernemers. Het product moet een oplossing bieden voor de tekorten bij organisaties. Op deze manier wordt je een partner van de ondernemer.” Roy van Aalst is positief: “De maakindustrie komt weer helemaal terug, daar staat de Achterhoek ook om bekend. Enkele jaren geleden zeiden enkele bedrijven al: we gaan het hier lokaal maken, bijvoorbeeld in samenwerking met SW-organisaties. Vervolgens zie je de ontwikkeling richting automatisering tot stand komen. In die fase zitten we nu ook.” Broekhuizen ziet ook dat bedrijven fysiek werk terug halen uit lagelonenlanden. Gramentz vult aan: “En dat die lagelonenlanden de spullen bij ons bestellen. Hier in de Achterhoek gebeurt het gewoon!” Broekhuizen sluit af: “Hoe de samenwerking tussen het onderwijs en het
26
bedrijfsleven is opgebouwd hier in de regio kan als voorbeeld dienen voor de rest van Nederland. Het is uniek hoe de markt op deze wijze wordt bewerkt. Dit is uiteraard niet van vandaag op morgen gebeurd, daar hebben we met z’n allen dertig jaar hard voor gewerkt.”
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
Heeft u vragen over bovenstaand traject, kunt u contact opnemen met de heer Roy van Aalst (Senior Accountmanager JAWS) 0315-339200 of 06-12408663. n www.jaw-s.nl
ONTWIKKELINGEN
Achterhoeks Centrum voor Technologie
De toekomst is er al De technieksector in de Achterhoek maakt belangrijke ontwikkelingen door. Op meerdere vlakken worden initiatieven ontplooid om de techniek naar een hoger plan te brengen. Een initiatief dat al langere tijd loopt, is het Achterhoeks Centrum voor Technologie, dat opereert onder de naam ACT-Nu.nl. We spraken met Martin Stor van het ACT.
28
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
Stor vertelt: “Het ACT is opgezet door een aantal ondernemers uit de maakindustrie. Wat ik doe is het verbinden van bedrijven onderling, en bedrijven met kennisinstellingen.” Vanuit een heel groot netwerk kan Stor antwoord geven op vragen zoals: wij hebben een bepaalde techniek ontwikkeld, weet jij soms een bedrijf dat dit zou kunnen gebruiken voor een andere toepassing? Het werkveld van Stor en het ACT is heel breed, van agro tot en met ICT. Stor: “Ja, maar alles is techniek. We hebben het over Smart Industry, en dat gaat alleen maar over ICT. Alles wordt intelligent. Chips worden steeds intelligenter én steeds betaalbaarder. Daardoor kun je die tegen heel lage kosten overal in je proces inzetten. Bij de productie, robots, productiemachines, de hele logistiek, dat wordt allemaal door ICT aangestuurd. Je kunt dus met ICT de klantenwensen op een heel nieuwe manier invullen. En dat is Smart Industry. Wat er eigenlijk gebeurt is dat de klant steeds meer in je fabriek te zeggen krijgt.” Dat heeft natuurlijk ingrijpende gevolgen voor de keten. Stor: “De keten wordt in zoverre intensiever dat je het vaak niet meer alleen doet, maar dat het over verschillende bedrijven plaatsvindt. De klant bepaalt hoe zo´n hele keten gaat samenwerken. Dus op alle plekken waar geproduceerd wordt, wordt ICT toegepast.” Maar er is nog een belangrijke factor: het apparaat zelf wordt ook intelligenter. “The internet of things, inderdaad. Er zijn op dit moment al meer sensoren dan dat er mensen zijn, alles raakt met elkaar verbonden. Dat is een explosie, en als je ze als het ware samen laat communiceren, leert het apparaat omdat het samen met andere apparaten verbonden is, het leert beter functioneren. Het is moeilijk voorstelbaar, maar het gebeurt.”
Robots Stor noemt een voorbeeld van de snelheid waarmee de technologie zich ontwikkelt: “Wat wij in ieder geval nog gaan meemaken, is dat er computers komen die slimmer zijn dan jij. Er zijn nu ook al computers die in de juridische branche worden gebruikt, die beter voorspellen dan advocaten kunnen hoe de uitspraak van de
rechter zal zijn. Ook robots zullen steeds slimmer worden.” Stor onderkent de bezorgdheid bij veel mensen dat veel beroepen en banen zullen verdwijnen omdat die taken kunnen worden verricht door robots. “Er komen weer andere soorten banen voor in de plaats. Het is niet het probleem van de technologie. Die technologie zorgt voor een steeds hogere productiviteit. Dus de BV Nederland kan met steeds minder mensen steeds meer geld verdienen. Hoe je vervolgens omgaat met die rijkdom, dat is een politieke vraag. En dan is de overheid aan de beurt. Sommige mensen hoeven minder hard te werken, wat is daar mis mee? Vroeger moesten mensen nog echt zwaar handwerk doen, dat mag tegenwoordig eigenlijk niet eens meer van de arbowet. Bij het werk moeten we goed nadenken over:
“De keten wordt in zoverre intensiever dat je het vaak niet meer alleen doet, maar dat het over verschillende bedrijven plaatsvindt.”
wat is de kracht van ICT bij het maken van dingen? En dat zal onze toekomst zijn, maar die is er dus eigenlijk al. Het is niet futuristisch, het is realistisch. Veel bedrijven kunnen je al laten zien dat het werkt en dat is voor de regio een kans.”
Innovatiehubs Het Achterhoeks Centrum voor Techniek is opgericht door ondernemers. “En ik ben bij hen dus in dienst,” zegt Stor. “Onze doelgroep dat zijn voornamelijk maakbedrijven, die verbind ik met andere maakbedrijven en zo gaat het sneller.” Maar natuurlijk zijn er ook diverse partners, zoals hogescholen en instellingen. “We hebben hier ook overal innovatiehubs opgezet. Dat zijn telkens drie, vier bedrijven die gezamenlijk groepen studenten aan het werk houden onder leiding van een innovatiemanager. Dat is een pas
afgestudeerde hbo’er en de studenten komen overal vandaan, van alle sectoren: Wageningen, Saxion, TU Delft, noem maar op. We hebben inmiddels 10 van die centra in de Achterhoek, kijk maar eens op www.innovatiehub.com en dat levert nu al op dat er per jaar zo’n 300 studenten door die innovatiehubs heen stromen. Ze komen dus allemaal in aanraking met maakbedrijven, en daardoor leren ze de Achterhoek goed kennen, zien ze de kansen die hier liggen.”
Bijeenkomsten Het ACT organiseert regelmatig activiteiten, waar veel bedrijven op af komen. Daarbij wordt vaak gebruik gemaakt van de faciliteiten van het ICER in Ulft, op het terrein van de voormalige DRU-fabrieken. Stor: “Maar we doen ook heel kleine bijeenkomsten. Begin volgend jaar gaan we bijvoorbeeld met een aantal bedrijven naar het Rijnstate Ziekenhuis. Daar gaan we alles over 3D-printen vertellen aan die medisch specialisten. Dat is een soort mini-beursje en dan laten Achterhoekse ondernemers die dergelijke printers maken, zien hoe je die kunt toepassen.” De financiering van de activiteiten vindt plaats door de provincie en Europa. “Maar ik word aangestuurd door ondernemers, en dat is een heel grote sterkte. Ondernemers weten wat zich in de doelgroep afspeelt en zorgen dat ik de dingen doe die echt nodig zijn; dit maakt het ook een ijzersterke formule.” Stor ziet het voor de hele maakindustrie wel positief in, op dit moment. “Voor sommige ondernemingen is het nog wel een beetje dun ijs, er zijn flinke klappen uitgedeeld, maar ik hoor toch dat iedereen weer goed draait. Dat zit zowel in de toelevering als in de bedrijven die eigen producten maken. De markt trekt aan, zeker weten. Wat belangrijk is, is dat de Achterhoek zich als een smart hub wil profileren en dat betekent dat Smart werkt, voor de industrie, maar ook voor de agro, de zorg, dat is in elke branche belangrijk. En daar willen we ons echt in profileren in de Achterhoek.” n www.act-nu.nl
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
29
We ❤ PrintMedia
B
Houdt u ook zo van schitterend drukwerk, scherpe prijzen en uitstekende service? Neem nu contact op en ondervind zelf de geweldige kwaliteit van ons Nederlands/Baltisch traject: optimaal van boom tot deur. Bouwmeesterweg 52 | 3123 AA Schiedam T 010 247 6666 W www.balmedia.com E
[email protected]
BAL_adv_magazine.indd 4
24-02-15 16:30
PANNENKOEKBAKKERIJ REUVERSHOEVE
Vo� zakelijke en f�stelijke bij�nkomsten Wij bieden u:
• Ruime parkeergelegenheid • Fraai gelegen terras • Verschillende ruimtes voor
vergadering, lunch, buffet, receptie, inspiratiedag en feest
• Van 10 tot 250 personen
Zutphensestraat 199 | 6971 JT Brummen | 0575 56 00 47 |
[email protected] | reuvershoeve.nl Wij zijn geopend van april t/m 30 sept van 11.00 - 20.30 uur en van 1 oktober tot en met 31 maart van 12.00 - 20.30 uur Onze keuken is geopend van 12.00 -20.00 uur. Dinsdags zijn wij gesloten.
BUSINESS FLITSEN NATHAN GROUP KOOPT KAVEL OP BUSINESSPARK 7POORT IN ZEVENAAR Op 17 december hebben Wolf Nathan, directeur van Nathan Group en wethouder Anja van Norel-Hansen van de gemeente Zevenaar gezamenlijk de koopovereenkomst getekend van een kavel op Businesspark 7Poort. Op 15 december stemde het College van B&W van Zevenaar in met de verkoop. Het gaat om een kavel van ruim 15.000 m2 grond waarvan ongeveer 7.500 m2 al in 2015 wordt geleverd voor de eerste fase van de realisatie van een bedrijfspand. Start bouw is gepland in het voorjaar van 2016. Duurzaam Het huidige pand van Nathan Group, gelegen aan de A12 in Duiven, is te klein voor de totaalaanbieder van hoogwaardige projecten, systemen en betrouwbare producten in duurzame klimaattechnologie. Het nieuwe pand wordt groter en nog energiezuiniger dan het huidige pand. Het wordt gebouwd volgens de nieuwste
technieken op het gebied van duurzaam verwarmen en koelen. Onder andere door het gebruik van betonkernactivering voor verwarming en verkoeling, ventilatie met warmteterugwinning en zonwerende triple beglazing werkt men naar een energie nul-concept toe.
Kenniscentrum Uniek aan het nieuwe pand is de aanwezigheid van een kenniscentrum waar service en techniek hoog in het vaandel staan. Het is ontworpen om scholingen te houden en trainingen aan onder andere installateurs te geven. Een kenniscentrum om kennis op te doen en te delen. Gebouw Het gebouw is een ontwikkeling van Veenstede Vastgoedontwikkeling, naar een ontwerp van WillemsenU. De natuurlijke en stedelijke omgeving vormde een grote bron van inspiratie en een belangrijk uitgangspunt voor het ontwerp. Door een vloeiende beweging trekt het land-
ACHTERHOEKSE GEMEENTEN KLAAR VOOR NIEUWE BASISMOBILITEIT Met de vaststelling van Samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk staat de Achterhoek definitief in de startblokken voor een nieuwe basismobiliteit in de regio. Komend jaar worden vanuit gemeente Winterswijk alle voorbereidingen getroffen. Vanaf 1 januari 2017 kunnen reizigers gebruik gaan maken van het nieuwe, efficiëntere systeem voor vervoer in de Achterhoek. Onder basismobiliteit verstaan de Achterhoekse gemeenten alle vormen van vervoer, waarvan iedereen gebruik kan maken en dat tegen een redelijk tarief. Zo valt het regiotaxivervoer straks onder het nieuwe systeem. Maar ook
schap zich omhoog en omsluit het kantoor, om tenslotte uit te komen in een beschermende luifel. Deze ingreep onttrekt het parkeren aan het zicht en richt de kantoren en de showroom naar het omringende landschap. Het nieuwe gebouw krijgt een formele voorgevel aan de hoofdweg, een talud en informele gevel aan de groene vestibule, en een hal en loadingdocks aan de expeditiestraat.
ander doelgroepenvervoer zoals het leerlingenvervoer of bijvoorbeeld het georganiseerde vervoer naar dagbestedingslocaties. Zelfs vrijwilligersinitiatieven en initiatieven van zorgaanbieders die zelf het vervoer regelen, kunnen erop aansluiten. Bij de voorbereidingen voor het nieuwe systeem worden de gebruikers en (zorg) instellingen betrokken. Daarnaast is er in 2016 ruimte voor pilots en experimenten. Bijvoorbeeld de dorpsauto in Oude IJsselstreek, de Noaberbus in Berkelland en de pilot Mobiel Gedeeld in Aalten, Berkelland, Bronckhorst en Oost Gelre. Uit deze pilots zal blijken of en op welke manier deze soorten vervoer ook aan het nieuwe systeem van basismobiliteit toegevoegd kunnen worden.
WEDEO, WERK & INKOMEN EN ISWI SAMEN VERDER ONDER NAAM LABORIJN Per 1 januari 2016 gaan Werk & Inkomen van de gemeente Doetinchem, ISWI uit Oude IJsselstreek en Wedeo samen verder in één nieuwe organisatie onder de naam Laborijn. Met de fusie bundelen de organisaties hun krachten voor een efficiënte en effectieve uitvoering van de Participatiewet. De officiële fusie per 1 januari is het startpunt voor deze nieuwe organisatie. In 2016 bouwen management en medewerkers samen aan de ontwikkeling van Laborijn. Voor de cliënten en andere relaties van de oude organisaties verandert er op 1 januari nog niet veel. Voorlopig zit iedereen nog op de bekende locaties en houdt iedereen de bekende contactpersonen. Het enige verschil is de naam ‘Laborijn’ in het mailadres, op de website en aan de telefoon.
De fusie is een direct gevolg van de invoering van de Participatiewet op 1 januari 2015. Deze wet voegt de oude Wet Werk en Bijstand (WWB), de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) en een gedeelte van de arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong) samen. De nieuwe fusieorganisatie biedt kansen om alle inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt ook in de toekomst beter en efficiënter te kunnen helpen. Laborijn voegt alle vormen van dienstverlening en beschikbare middelen samen om mensen te ondersteunen in het doorgroeien naar regulier werk. Hierdoor is een breder aanbod beschikbaar en kan meer maatwerk worden geleverd. De integratie heeft ook voordelen bij de andere veranderingen binnen het Sociaal Domein.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
31
MVO
Stichting Liva
“Alle aandacht voor je kind” Wat doe je als je zorgintensieve kindje meerdere keren per week naar het ziekenhuis moet, of met regelmaat opgenomen moet worden? Dan zet je als ouder alles opzij en maak je je alleen nog maar zorgen om de gezondheid van je kleintje. Helaas brengt dit wel de nodige financiële en psychische consequenties met zich mee. Ervaringsdeskundige Imke Emons richtte stichting LIVA op om ouders van onder andere zorgintensieve kinderen een helpende hand te bieden.
Imke Emons en haar partner kwamen in een lastig parket terecht toen bij geboorte van hun tweeling Xavi en Fleur hun zoontje Xavi een ernstige hartafwijking bleek te hebben. Er volgde een lange periode van opname en hierna veel ziekenhuisbezoeken waardoor hun financiële middelen langzaam maar zeker uitgeput raakten en haar partner last kreeg van een posttraumatische stressstoornis door alles wat er gebeurd was. Emons klopte ondere andere aan bij de gemeente en haar zorgverzekering, maar beide instanties konden helaas niet veel voor haar betekenen. Emons vond het maar moeilijk om te geloven dat er in Nederland zo weinig geregeld was voor ouders die in deze situatie zitten. “Helaas vallen er heel veel gezinnen met onder andere zorgintensieve kindjes veelal buiten de zogenoemde ‘potjes’. Als gevolg hiervan ondervinden deze gezinnen financiële moeilijkheden. Want als je kindje doodziek is, denk je niet na over kosten voor brandstof, parkeren, maaltijden in het ziekenhuis of een verblijf in een RonaldMcDonald Huis. Totdat op een dag het geld op is.”
32
Steun Haar verhaal werd opgepikt door Telegraaf Vrouw en het programma ‘Puur Geluk’ van RTL 4. Gesteund door alle positieve reacties besloot Emons in juli 2015 stichting LIVA op te richten. “Ik weet dat wij absoluut niet het enige gezin in Nederland zijn dat in een soortgelijke situatie zit. Ik wil met stichting LIVA alle ouders die problemen hebben ervaren rondom de bevalling, na de geboorte van hun kind of bij het overlijden van hun kind, een helpende hand bieden.” Inmiddels zijn er bij de stichting diverse vrijwilligers aangesloten. Dit zijn vrijwilligers die een soortgelijke situatie hebben meegemaakt. Zij zijn 24 uur per dag beschikbaar om steun te geven en vragen te beantwoorden.
Ook werken wij met LIVA-experts. Het rijtje aan hulp wordt met de week groter: momenteel hebben wij een psycholoog, jurist, gezinscoach, neonatologie verpleegkundige en smartcoach/kinderfluisteraar. Deze experts voorzien hulpbehoevende ouders van gratis advies. Naast de experts betalen wij momenteel al met regelmaat de benzine in de vorm van tankkaarten en regelen wij parkeerkaarten en de verblijfskosten in het Ronald McDonald Huis. Maar ook geven wij de kindjes die al heel lang verblijven in het ziekenhuis een knuffel of ballon met een kaartje. In het begin hangen de kamers namelijk nog vol kaarten, maar bij langdurige opname zie je dat dit steeds minder wordt.” Emons heeft nog 2 bijzondere doelen die zij op langere termijn hoopt te kunnen waarmaken. “Ik wil graag mensen een weekendje of midweekje weg cadeau geven zodat zij even op adem kunnen komen. Want veel mensen vergeten hoe heftig en zwaar de zorg voor deze gezinnen is, ook voor het broertje of zusje is het soms best moeilijk. Ook zoek ik mogelijkheden tot samenwerking met locaties of de realisatie hiervan waar gezinnen volledig gratis kunnen verblijven in de buurt van het ziekenhuis waar hun kindje is opgenomen. Dit kan gerealiseerd worden zodra de donaties echt goed op gang komen!” Doneren aan stichting LIVA is extra aantrekkelijk vanwege de status als ANBI. Dit
DONATIES Meer informatie over stichting LIVA vindt u op www.stichtingliva.nl en www.facebook.com/stichtingliva. Donaties zijn van harte welkom. Ook is er een speciale LIVA armband ontworpen in samenwerking met JaceysJewellery. De opbrengst van deze armband gaat naar stichting LIVA. Bestellen kan via www.jaceys.nl
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
LIVA-penningsmeester Geert Emons, LIVA-voorzitter Imke Emons en Michael van Munster tekenen de samenwerkingsovereenkomst.
betekent dat bedrijven en personen geen belasting over hun donatie betalen, en LIVA 100% eerlijk en open is in wat er met de donaties wordt gedaan. Voor de donateur is het heel prettig om te weten dat zijn gift aftrekbaar voor de belasting is. Emons: “Bovendien werkt iedereen bij LIVA volledig op vrijwillige basis. Wij kunnen geen geld verdienen aan het leed van al deze Nederlandse gezinnen. Zelf ben ik namelijk ook nog niet uit deze situatie.”
Overeenkomst Michael van Munster, uitgever van onder andere Oost-Gelderland Business en eigenaar van Van Munster Media Groep, werd erg geraakt door haar verhaal en besloot op
dinsdag 17 november een samenwerkingsovereenkomst te ondertekenen met stichting LIVA. Van Munster Media zal stichting LIVA gaan helpen met het genereren van publiciteit. “Mijn motivatie om me aan deze stichting te binden is deels persoonlijk. Een aantal van mijn medewerkers heeft in een soortgelijke situatie gezeten waarbij er bij de geboorte van hun kind complicaties optraden. Dan heb je geen fijne start van het ouderschap, terwijl de kraamtijd toch een periode is waar je van moet kunnen genieten. Bovendien vind ik dat kleinere stichtingen die geen budget voor publiciteit hebben, ook recht hebben op aandacht.
ons voorbeeld zullen volgen en dit prachtige initiatief gaan steunen!” Emons is ontzettend blij met de samenwerking. “Ik vind het geweldig dat Van Munster Media Groep zich op deze manier wil verbinden aan stichting LIVA. Mede met hun hulp hoop ik zo veel mogelijk ouders te kunnen helpen zodat zij al hun aandacht kunnen vestigen op hun kind, en niet afgeleid worden door financiële problemen.” �
Ik hoop dat veel bedrijven en particulieren O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
33
Volg, check en maak kennis met Oost-Gelderland Business @redactie_ogb Volg ons voor het laatste regionale nieuws en updates rondom onze evenementen. Of geef feedback op het magazine.
www.oostgelderlandbusiness.nl Check op onze vernieuwde website het laatste nieuws uit de regio, zoek naar bedrijven in ons uitgebreide bedrijvenregister en lees de columns van onze vaste columnisten. Heeft u interessante informatie voor onze website of wilt u columnist worden? Stuur een email naar
[email protected]
Blader alle printedities van Oost-Gelderland Business ook online door met onze handige blockspagina’s. Ook zeer geschikt voor tablet en smartphone!
Business Ontmoet Business
Bezoek onze BOB-borrels en maak kennis met ondernemers uit de regio. Meer informatie vindt u op bob.oostgelderlandbusiness.nl
Foto: vlnr: Gerard Stolwijk, Wim Oosterom (RvA), Dick de Waard (RvA), Mireille Leisink, John Orriëns en Gert Bouwhuis (Accountants).
Om beter in te spelen op de steeds veranderende wet- en regelgeving voor de zorgsector heeft Stolwijk Kelderman Accountants en Fiscalisten onlangs een Raad van Advies aangesteld. Deze Raad, bestaande uit twee ervaringsdeskundige adviseurs en (voormalig) registeraccountants, fungeert als (strategische) sparringpartner voor bestuurders en toezichthouders van zorginstellingen en als intern klankbord voor de accountants, werkzaam voor de zorgsector.
Accountantskantoor Stolwijk Kelderman stelt Raad van Advies aan voor zorgsector De Raad van Advies wordt gevormd door Drs. W. (Wim) Oosterom en Prof. Dr. D.A. (Dick) de Waard RA. Beide heren hebben een ruime ervaring in de zorgsector als adviseur en toezichthouder. Naast hun functie als klankbord bespreekt de raad met de accountants van Stolwijk Kelderman periodiek belangrijke ontwikkelingen in de zorgsector. Deze gedeelde kennis draagt ertoe bij dat tijdens een accountantscontrole alle actuele risico’s in kaart gebracht worden en dat alle mogelijkheden worden benut. Zorginstellingen lopen risico’s, juist vanwege de continue veranderende wet- en regelgeving. Gert Bouwhuis, accountant bij Stolwijk Kelderman zegt hierover: “Uit ervaring weet ik dat bestuurders en toezichthouders behoefte hebben aan een sparringpartner. Een adviseur die hen helpt te analyseren welke impact nieuwe wetten en regels hebben op de bedrijfsvoering. Wij zijn die sparringpartner en maken op opbouwend kritische wijze strategische en operationele zaken bespreekbaar.”
Actuele analyse Ondersteund door de Raad van Advies richt Stolwijk Kelderman zich bij controlewerkzaamheden specifiek op een actuele
analyse van voornoemde risico’s en de daaruit voortvloeiende aandachtspunten. Het kantoor heeft de juiste omvang om controleopdrachten uitstekend uit te kunnen voeren. De focus van Stolwijk Kelderman Accountants en Fiscalisten ligt bij controlewerkzaamheden voor zorginstellingen op de caresector. Hieronder vallen organisaties die actief zijn op het gebied van verpleging, verzorging en thuiszorg, gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg, zelfstandige behandelcentra en eerstelijnsvoorzieningen.
Controlepraktijk De controlepraktijk van Stolwijk Kelderman beschikt over de AFM vergunning voor wettelijke controles. Het kantoor, met vestigingen in Doetinchem en Zevenaar, telt ca. 100 medewerkers. Er werken 20 medewerkers in de controlepraktijk, waarvan 6 (register)accountants. Medewerkers van Stolwijk Kelderman kunnen gebruikmaken van de aanvullende kennis van aangesloten specialisten binnen het Stolwijk Kennis Netwerk. www.stolwijkkelderman.nl
STOLWIJK KELDERMAN ORGANISEERT IN 2016 EEN AANTAL BIJEENKOMSTEN VOOR PROFESSIONALS IN DE ZORGSECTOR: 24 februari om 16.00 uur tot 18.00 uur: “Ontwikkelingen in de zorg”, door Wim Oosterom. Voor toezichthouders en bestuurders in de zorgsector. Locatie: kantoor Stolwijk Kelderman te Zevenaar. 9 maart om 17.00 uur tot 22.00 uur: “IT Security Event”, georganiseerd door TLA. Voor bestuurders en controllers in de zorgsector. Locatie: kantoor Stolwijk Kelderman te Zevenaar. 1 juni om 16.00 uur tot 18.00 uur: “Masterclass Corporate Governance, integriteit en transparantie”, door Dick de Waard. Voor toezichthouders en bestuurders in de zorgsector. Locatie: kantoor Stolwijk Kelderman te Zevenaar. In september (datum n.t.b.): “Workshop Bestuursverslag” door Dick de Waard. Voor bestuurders en controllers in de zorgsector.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
35
De Viske: de weg naar maatwerk ICT-oplossingen!
Laat ICT het werk voor u doen!
De Viske ICT kan uw organisatie optimaal ondersteunen en begeleiden op meerdere disciplines, waaronder: • ICT-Beheer • Applicatie-ontwikkeling • Afas ondersteuning/ koppelingen
T 0314 760 710
[email protected] www.deviske.nl
“De juiste aanpak voor uw kwaliteitszorg”
Meetsma | Advies Brengt structuur in uw organisatie K WA L I T E I T S Z O R G & C E R T I F I C E R I N G O R G A N I S AT I E O N T W I K K E L I N G C O A C H I N G CO N F L I C T HA N T E R I N G B E D R I J F SO P L E I D I N G E N W W W . M E E T S MA . N L
136-012 Advertentie_3steden-4_typen.indd 3
19-02-2009 13:24:36
ACHTERHOEK AGENDA 2020
Dirk Jan van den Hout, managing director van Royal Lovink Industries en lid van de Regiegroep Smart Industry, kan met recht een pionier worden genoemd. “Kort nadat premier Rutte het rapport Smart Industry kreeg overhandigd, april 2014, heb ik contact gelegd met het Graafschap College en het CIVON en gezegd: Dit is het concept van de toekomst. Hier moeten we iets mee in de Achterhoek.”
SmartHub Academy biedt Masterclasses Smart Industry & Business Modeling aan
Toekomst in de Maak met Smart Industry Samenwerken zonder concurreren Met Smart Industry zetten bedrijven in op ‘slimme’ producten en op het optimaliseren van processen en diensten. Smart Industry gaat over integratie van componenten zoals ICT, nieuwe productietechnologieën en sensoren. De exponentiële ontwikkelingen hierin zorgen voor een gigantische versnelling in mogelijkheden. “Het leidt tot veel sneller, slimmer maar vooral flexibeler produceren, waardoor volkomen nieuwe producten, productieprocessen en diensten ontstaan. Denk aan zero-defectproductie, mass customization of de verkoop van big data. Dat vraagt om nieuwe businessmodellen en op termijn gaan ook andere sectoren zoals agro-food, logistiek en zorg hiervan op grote schaal profiteren. Het mooie van Smart Industry is dat dit concept zich geweldig leent om samen te werken zonder elkaar te beconcurreren. Dat is de Achterhoek op het lijf geschreven. Ik zet me daar met volle overtuiging voor in. De regio gaat mij aan het hart! Daarnaast heeft Lovink goed opgeleide mensen nodig die hier
graag werken, in een omgeving van vooruitstrevende bedrijven. En daarin is Lovink echt niet de enige.”
Masterclasses Van den Hout en vier andere bevlogen mannen: Carel van Sorgen (247TailorSteel), Kees Nieuwenhuijse (CIVON), Martin Stor (ACT) en Chris Willemsen (Oost NV) ontwikkelden het idee van een masterclass. “Hoe zorg je dat bedrijven met dit concept aan de slag kunnen? Door ze mee te nemen in een proces om het direct toe te passen. We hebben onder begeleiding van een deskundige op het gebied van leren en ontwikkelen een serie masterclasses opgezet met experts en strategy designers van hoog niveau. Alles komt daarbij aan bod: productiesystemen en -processen, marketing, data-analyse en de sociale component: omdat het bedrijf sterk verandert, veranderen de werkzaamheden van mensen ook. Deelnemers gaan daarnaast direct aan de slag met business modeling voor hun eigen bedrijf. We stellen als voorwaarde dat tenminste vier personeelsleden deelnemen, inclusief de algemeen leidinggevende. Daarvoor hebben we heel
bewust gekozen, zodat het geleerde goed kan wortelschieten.” De masterclasses sluiten aan bij Boost - Actieagenda Smart Industry Oost-Nederland.
Vertrouwen In 2016 biedt SmartHub Academy de Masterclasses Smart Industry & Business Modeling opnieuw aan in ICER (Ulft). “Er is nu al veel belangstelling, ook van buiten de regio.” Is het na de masterclasses afgelopen? “Zeker niet! We blijven elkaar zien en wisselen uit wat goed en minder goed gaat. Tijdens de bijeenkomsten geef je veel prijs. Dat vraagt om vertrouwen en zorgt voor binding. Precies wat we voor ogen hebben: een stevig netwerk, SmartHub Achterhoek.” Het CIVON heeft flink geïnvesteerd in de ontwikkeling van de masterclasses. “Daar zijn we heel blij mee. Het succes van de eerste serie bewijst dat we op de goede weg zijn.” Meer informatie? Neem contact op met de SmartHub Academy via www.smarthub.nl Aanbevolen literatuur: ‘Exponentiële organisaties’ door Salim Ismail & Yuri van Geest.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
37
Michelinsterren 2016
Het nieuwe sterrenfirmament voor komend jaar Maandag 7 december presenteerde Michelin haar nieuwe restaurantgids in het DeLaMar Theater in Amsterdam. Bijzonder is dat geen één restaurant een ster verloor.
De Leest in Vaassen en De Librije in Zwolle hebben ook voor komend jaar hun eer weer hoog kunnen houden en mogen drie Michelinsterren voeren. Een tweede ster werd gegund aan restaurant De Groene Lantaarn in Zuidwolde. Daarmee komt het totaal aantal tweesterrenrestaurants in Nederland op twintig. De Heeren van Harinxma (Beetsterzwaag), Zarzo (Eindhoven), De Swarte Ruijter (Holten), Het Roode Koper (Ermelo), Aan de Zweth (Schipluiden), Joelia (Rotterdam) en
Strandlodge in Winterswijk kregen hun eerste Michelinster. Daarmee zijn er in ons land nu 85 restaurants met één ster te vinden. Het totaal aantal restaurants (één of meer sterren) staat nu op 107, een record voor Nederland! Tijdens de uitreiking werd ook stilgestaan bij restaurant De Kromme Dissel in Heelsum, waar chef-kok Tonny Berentsen de leiding heeft. Het restaurant kreeg voor het 45e jaar op rij een Michelinster toegewezen, wat eveneens een Nederlands record is.
KROON OP HET WERK Voor restaurants worden de Michelinsterren beschouwd als dé kroon op het harde werk en blijk van waardering en kwaliteit. De sterren worden toegekend aan de hand van vijf criteria: de kwaliteit van de producten, de beheersing van kooktechnieken en smaken, hoe de persoonlijkheid van de chef in zijn gerechten doorklinkt, de prijskwaliteitverhouding en de constantheid van de prestaties door de tijd heen en over de hele kaart. DE VERDELING: 3 Michelinsterren: -Vaassen: De Leest -Zwolle: De Librije 2 Michelinsterren: -Amsterdam: Bord'Eau -Amsterdam: Ciel Bleu -Amsterdam: &lsamhoud places -Amsterdam: Librije’s Zusje -Amstelveen: Aan de Poel -Bloemendaal: Chapeau! -Giethoorn: De Lindenhof -Hoofdplaat: De Kromme Watergang -Harderwijk: ’t Nonnetje -Heeze: Boreas -Kruiningen: Inter Scaldes -Maasbracht: Da Vinci -Maastricht: Beluga -Nuenen: De Lindehof
38
De betekenis van de sterren is als volgt: * 1 ster – Uitzonderlijke keuken ** 2 sterren – De keuken is een omweg waard *** 3 sterren – De keuken is een reis waard
-Overveen: De Bokkedoorns -Rotterdam: FG -Rotterdam: Fred -Rotterdam: Parkheuvel -Waalre: De Treeswijkhoeve -Zuidwolde: De Groene Lantaarn
-Ermelo: Het Roode Koper -Harderwijk: Basiliek -Heelsum: De Kromme Dissel -Wageningen: O Mundo -Winterswijk: Strandlodge -Zutphen: ‘t Schulten Hues
1 Michelinster (per provincie):
GRONINGEN -Aduard: Herberg Onder de Linden -Onderdendam: In de Molen
DRENTHE -Zuidlaren: De Vlindertuin -Zuidwolde: De Groene Lantaarn FRIESLAND -Beetsterzwaag: De Heeren van Harinxma -Drachten: Koriander -Leeuwarden: Élevé GELDERLAND -Bennekom: Het Koetshuis -Duiven: 't Raedthuys
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
LIMBURG -Maastricht: Château Neercanne -Maastricht: Tout à Fait -Roermond: One -Venlo: Valuas -Tegelen: Aubergine -Ubachsberg: De Leuf -Weert: Bretelli -Well: Brienen aan de Maas
MICHELINSTERREN
NOORD-BRABANT -Breda: Wolfslaar -Eindhoven: Avant-Garde Van Groeninge -Eindhoven: De Karpendonkse Hoeve -Eindhoven: Wiesen -Eindhoven: Zarzo -Etten-Leur: De Zwaan -’s-Hertogenbosch: Sense -Oss: Cordial -Sint-Oedenrode: Wollerich -Vught: De Heer Kocken -Wouw: Mijn Keuken
-Hoorn: Lucas Rive -Monnickendam: Posthoorn -Santpoort: De Vrienden van Jacob -Schoorl: Merlet -Texel: Bij Jef
NOORD-HOLLAND -Amsterdam: Bridges -Amsterdam: Lastage -Amsterdam Le Restaurant -Amsterdam: La Rive -Amsterdam: Ron Gastrobar -Amsterdam: Sazanka (Hotel Okura) -Amsterdam: Sinne -Amsterdam: Vermeer -Amsterdam: Vinkeles -Amsterdam: Yamazato -Bussum: Soigné -Castricum: Apicius -Haarlem: ML -Haarlem: Ratatouille Food & Wine -Heemstede: Cheval Blanc
UTRECHT -Amersfoort: Blok’s -Bosch en Duin: De Hoefslag -Driebergen-Rijsenburg: La Provence -Houten: Kasteel Heemstede -Loenen aan de Vecht: ’t Amsterdammertje -Loenen aan de Vecht: Tante Koosje -Linschoten: De Burgemeester -Vreeland: De Nederlanden
OVERIJSSEL -Blokzijl: Kaatje bij de Sluis -Hardenberg: De Bokkepruik -Hengelo: 't Lansink -Holten: De Swarte Ruijter -De Lutte: De Bloemenbeek
ZUID-HOLLAND -Capelle aan den IJssel: Perceel -Den Haag: Calla’s -Den Haag: HanTing Cuisine -Noordeloos: De Gieser Wildeman -Noordwijk aan Zee: Latour -Reeuwijk: Kaagjesland -Rijswijk: Niven -Rotterdam: Amarone -Rotterdam: FG Food Labs -Rotterdam: Joelia -Rotterdam: Wereldmuseum -Scheveningen: Seinpost -Schipluiden: Aan de Zweth -Warmond: De Moerbei
ZEELAND -Breskens: Spetters -Cadzand: Pure C -Koewacht: ’t Vlasbloemeken -Sluis: La Trinité -Wilhelminadorp: Katseveer
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
39
B
ADboxNED
08-08-2006
18:03
Pagina 1
SAME QUALITY...
...BETTER PRICE !
Uw eigen ‘custom made’ blik, reeds mogelijk vanaf 3.000 stuks ! www.theboxnl.com
[email protected]
0031 (0)55 3603851 0031 (0)55 3603854
The Box b.v. Tin packaging specialists
BUSINESS FLITSEN THE BOX ONTWIKKELT DISPENSERBLIK
De blik specialisten uit Apeldoorn hebben een dispenserblik voor onder meer de horeca ontwikkeld. De buitenmaten zijn 147 x 147 x 214 mm en het blik heeft een scharnierdeksel. Aan de voorzijde bevindt zich het dispenser, dat kan worden geopend en gesloten. Het afgebeelde blik is
(in mat zilver) uit voorraad leverbaar. Private labels met eigen design kunnen natuurlijk ook, het minimum aantal daarvoor is 2.000 stuks. Meer informatie over dit dispenserblik of andere mogelijkheden voor 'blik'? Neem contact op met www.theboxnl.com
VIVIUM ZORGGROEP KIEST MACKNIFICENT
Macknificent gaat de arbeidsmarktcommunicatie voor Vivium Zorggroep verzorgen. Vivium Zorggroep is de zorgspecialist in de regio Gooi en Vechtstreek, waar 24 uur per dag, 7 dagen per week woonzorg, verpleeghuiszorg en thuiszorg wordt geboden. Daarnaast biedt Vivium revalidatiezorg, jeugdgezondheidszorg, maatschappelijk werk, mantelzorgondersteuning, diverse dagactiviteiten, informatieavonden, cursussen en diensten aan huis. Macknificent gaat werken aan een nieuwe employer brand voor Vivium Zorggroep en zal zich tevens richten op de werving van HBO-V’ers en zogeheten Viggers: verzorgenden in de Individuele Gezondheidszorg.
ARBEIDSMARKT VOOR IT-FUNCTIES IN NEDERLAND KLEINER DAN IN OMRINGENDE LANDEN Per inwoner zijn er in Nederland minder vacatures voor IT-banen dan in Duitsland, Ierland en het Verenigd Koninkrijk. Dat betekent echter niet dat er in Nederland een minder groot tekort bestaat aan technisch personeel – de vraag naar dergelijke vacatures is hier namelijk ook lager. De concentratie van IT-functies ligt in Nederland wel hoger dan in Frankrijk, waar per inwoner dan weer iets vaker gezocht wordt naar dergelijke functies. Amsterdam is de Nederlandse stad met de meeste IT-vacatures; de hoge concentratie van IT-vacatures maakt van de hoofdstad zelfs een van de zes Europese techhubs. Dat blijkt uit onderzoek van Indeed, de nummer 1-vacaturesite ter wereld. Om tot die conclusie te komen, vergeleek Indeed het aantal in Nederland geplaatste vacatures voor IT-functies met het aantal in andere landen. De vacaturesite deed hetzelfde met het
aantal zoekopdrachten en hield ook daarbij rekening met het aantal inwoners per land. Behalve vacatures voor programmeurs nam Indeed ook softwaregerichte functies als engineer, webdeveloper, data scientist en andere specialismen mee in de vergelijking. Uit het onderzoek van Indeed blijkt ook dat, als het om IT-banen gaat, er in Nederland het meest wordt gezocht naar vacatures voor data-analisten, gevolgd door de zoektermen data scientist en big data. In de zoektocht naar internationaal talent pakken Nederlandse bedrijven het slimmer aan dan hun concurrenten in andere niet-Engelstalige landen, zo komt verder uit het onderzoek naar voren. Op vacatures die in het Engels worden geplaatst, wordt vanuit het buitenland gemiddeld twee keer zo vaak geklikt als op vacatures in de nationale taal.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
41
Vitale teams, leiders en organisaties? Keppelseweg 16, Postbus 395, 7000 AJ DoeƟnchem T +31 (0)314 32 80 40 F +31 (0)314 32 80 41 E
[email protected]
VitaMee B.V. | Beenengang 8, 7131 DA Lichtenvoorde 0544-353000 |
[email protected] | www.vitamee.nl
v2 adv 92x62mm Seesing 12-14_Opmaak 1 22-12-14 14:54 Pagina 1
Techniek
Transport
Logistiek
Groen
Administratief & Commercieel
Rembrandtplein 8 7131 EJ Lichtenvoorde Telefoon: 0544 35 37 39 Website: seesingpersoneel.nl
Bouw
Hoofdsponsor Official sponsor
UITZENDEN WERVING & SELECTIE DETACHERING PAYROLLING
Uw partner in technisch personeel gevestigd in Ulft en Dinxperlo. Zoekt u technisch werk? Of zoekt u technisch personeel? Bel gerust voor een afspraak.
www.hulshof-kantoorspecialisten.nl - Lichtenvoorde
www.select4u.nl
[email protected] 0315 - 20 01 02
kantoorartikelen | kantoormachines | kantoormeubelen | projektinrichting
Een goed gevoel bij communicatie
TOPADVOCATUUR IN DE ACHTERHOEK Gespecialiseerde advocaten Korte lijnen Betaalbare tarieven Gratis ondernemersspreekuur •
•
www.profilers.nl
advocaten & mediators
Telefoon (0544) 397 200 Fax (0544) 397 203
Zilverlinde 1 Lichtenvoorde
[email protected] www.steentjeswoltersmulder.nl
COLUMN BELASTINGADVIES
Vaarwel 2015 en welkom 2016
Nieuw uiterlijk box 3 per 1-1-2017
Het jaar 2015 is alweer voorbij. Hier en daar wensen mensen elkaar nog het allerbeste. Maar wat heeft 2016 in fiscaal opzicht voor ons in petto? Een aantal fiscale maatregelen wordt hieronder kort benoemd.
Verlaging tarief inkomstenbelasting en heffingskortingen De tweede en derde belastingschijf zijn verlaagd naar 40,15% (2015: 42%). De arbeidskorting is verhoogd, wat met name positief uitwerkt bij een inkomen tot € 34.000. Ook is de inkomensafhankelijke combinatiekorting (kinderkorting) en de ouderenkorting (voor 65-plussers) verhoogd. Daar staat tegenover dat de algemene heffingskorting inkomensafhankelijk blijft en lager wordt voor personen met een inkomen van € 20.000 of meer.
Toeslagen Zowel de kinderopvangtoeslag als de kinderbijslag en het kindgebonden budget zijn verhoogd.
Inge Drabbels FB MB. Belastingadviseur www.lodder.com
Verdwijnen VAR Zoals het er nu uitziet, zal de belastingdienst vanaf 1 april 2016 geen VAR meer verstrekken en kan aan de bestaande VAR geen vrijwaring voor loonheffingen meer worden ontleend. Partijen dienen in de plaats daarvan met de door de Belastingdienst goedgekeurde overeenkomsten te werken. Dit geeft opdrachtgevers vooraf zekerheid over de inhouding van loonheffingen.
Het belastingtarief in box 3 blijft 30% en het heffingsvrije vermogen gaat naar € 25.000 per persoon. Het forfaitaire rendement op spaargeld zal worden vastgesteld op 1,63% en voor beleggingen op 5,5%. Voor het box 3-vermogen komen drie schijven, met in iedere schijf een andere vermogensmix. Op dit moment loopt nog de discussie om box 3-heffing te baseren op het werkelijk behaalde rendement.
Schenkingsvrijstelling voor eigen woning per 2017 De vrijstelling wordt structureel verhoogd van € 53.016 (bedrag 2016) tot € 100.000 (bedrag 2017). Daarnaast komt de beperking te vervallen dat de schenking moet zijn gedaan van een ouder aan een kind; buiten de gezinssituatie kan dus ook. Wel dient de begunstigde tussen 18 en 40 jaar oud te zijn.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
43
Gorssel
Laren
Lochem Neede
Zutphen Borculo
Vorden
Eibergen Ruurlo Bronkhorst Hengelo (G)
Rosendaal
Groenlo Zelhem
Doesburg
Lichtenvoorde
Arnhem Wehl Duiven Zevenaar
Doetinchem
Winterswijk
Varsseveld
Didam Terborg Zeddam ‘s - Heerenberg
Silvolde
Aalten
Ulft Gendringen Dinxperlo
Accommodatie voor training, vergader, en recreatiegroepen in Gaanderen. Informatie: 06-44115569 www.bongerd.eu
www.oostgelderlandbusiness.nl
Toplocaties in Oost-Gelderland BuitenK
het Betere Boshuis Bed Sterk in Tent(huis) vakanties Ook hét adres voor uw Boerengolf... heerlijk onthaasten in een landelijke omgeving. Boshuisweg 8 - 7233 SE Vierakker Tel. 0575 - 44 13 02 www.tboshuis.nl
VAN ZAKENLUNCH TOT BEDRIJFSPRESENTATIE EN THEMAFEEST; ALLES ONDER EEN DAK Sint Jansgildestraat 27 7037 CA Beek T 0316-532041 E
[email protected] I www.heuveltje.nl
Rezonans
Geschikt voor: - Vergaderingen - Heisessies - Teambuilding - Coaching voor bedrijven - Brainstorm sessies - Arrangementen op maat
Adresgegevens Oude Borculoseweg 12, Warnsveld Gelderland, Nederland T 0575 431171 M 06 51257921 E
[email protected] www.rezonans.nl
KKKKKKK KKKKKK KKKKKK KKKKK KKK KKK
K KK 0575-470086
[email protected] www.buiteninzicht.nl
Graag verwelkomen wij u en uw relaties, collega's of cursisten voor uw training of workshop in een persoonlijke, natuurlijke en inspirerende omgeving. Landhuis de Bevermeer is een stijlvolle, unieke en sfeervolle locatie, gelegen in twee hectare privé natuurbos op 10 minuten rijden vanaf de A12. Zeer geschikt voor exclusief gebruik door groepen van 10 tot 15 personen, die prijs stellen op privacy, rust en sfeer.
Bevermeerseweg 12 - Angerlo T 088 4530542 E
[email protected] I www.landhuisdebevermeer.nl
groepsaccommodaties en meer...
Inspiratie, rust en ruimte vindt u bij Gelders Groenland in Barchem. Het adres voor groepsvakanties, vergaderingen en teambuilding activiteiten. Families, vrienden en zorggroepen tot 45 personen kunnen hier, genietend van het buitenleven vakantie vieren. Voor de zakelijke markt bieden wij verschillende vergaderarrangementen, met of zonder overnachting. Bezoek de website: www.geldersgroenland.nl en laat u verrassen op de virtuele rondleiding! Haytinksdijk 1b, 7244 NZ Barchem / Tel. 06-53153580 / 06-12996251
[email protected]
MVO
MVO Nederland versnelt transitie
Kenniscentrum wordt coalitiebouwer Zelfs in crisistijd nam de aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen verder toe. Stip aan de horizon voor MVO Nederland: ons land als wereldvoorbeeld van een circulaire en inclusieve economie. Daarbij worden koplopers gekoesterd maar maakt het peloton het verschil. MVO Nederlanddirecteur Willem Lageweg benadrukt dat we de wereld goed moeten achterlaten voor onze (klein) kinderen. "De wetenschap dat daartoe nog maar weinig tijd rest, heeft mij feller gemaakt." TEKST HANS HAJÉE
46
MVO Nederland bevindt zich volgens directeur Willem Lageweg in de derde levensfase. "Ruim elf jaar geleden zijn we gestart als door de overheid gefinancierd kenniscentrum over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Voorlichting was de belangrijkste taak." De overheidsondersteuning voor deze rol was eindig. "Daarom is in 2009 begonnen met het bouwen van een partnernetwerk. Dat bestaat nu uit zo'n 2.100 bedrijven van uiteenlopende aard; groot en klein, koplopers en beginners op het gebied van MVO." Deze partners betalen contributie en maken de activiteiten van MVO Nederland mede mogelijk. "Zij zorgen voor een stevig fundament in onze huidige fase. Voorlichting is nog altijd belangrijk maar de nadruk ligt op coalitievorming. We brengen partijen bij elkaar om met duurzame initiatieven het verschil te maken."
besteders als vastgoedpartijen en overheden inmiddels hun voorkeur uitgesproken voor duurzaam beton." Ook in de gezondheidszorg treedt MVO Nederland op als matchmaker. "Ziekenhuizen en verpleeginrichtingen gebruiken veel bedrijfskleding. Die is meestal van katoen en gemaakt in lagelonenlanden onder slechte omstandigheden. Productie en reiniging zorgen voor forse milieudruk door het gebruik van veel water en chemicaliën. Met zorginstellingen als UMC Utrecht en BrabantZorg zijn richtlijnen geformuleerd. Op basis daarvan is samen met aanbieders en innovatieadviseurs alternatieve kleding ontwikkeld. Die heeft een 75% lagere footprint en wordt mensvriendelijk geproduceerd. Verder bevat de kleding innovaties zoals een sensor die een signaal geeft als verkeerd gebukt of getild wordt."
Matchmaker
Kennis en kennissen
Eén daarvan betreft beton. "Bij de betonproductie komt veel CO2 vrij. Samen met marktpartijen is onderzocht hoe deze uitstoot op een economisch verantwoorde manier teruggebracht kan worden. Daartoe zijn innovaties ontwikkeld zoals het gebruik van vlieggas en meer granulaat. De uitstoot neemt hierdoor af en hergebruik wordt eenvoudiger." Volgende stap is het creëren van vraag. "Bij een aantal projecten hebben aan-
Bij projecten als deze is het netwerk van MVO Nederland van grote waarde. "We brengen niet alleen kennis maar ook kennissen in: bedrijven, overheden, ngo's en kennisinstellingen." MVO Nederland brengt partijen bij elkaar en fungeert vervolgens als transitieversneller. "Doel is dat een nieuwe oplossing niet alleen leidt tot substantiële verduurzaming maar ook meerwaarde heeft voor de betrokken bedrijven. In de aanloopfase
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
worden initiatieven vaak gefinancierd met projectsubsidies van de overheid. Later in het traject vergoeden de deelnemers onze uren."
Wereldvoorbeeld Lageweg constateert dat MVO steeds meer impact krijgt. "Kijk naar de horeca met veel aandacht voor streekvoedsel en biologische producten. Of naar de bouw waar het duurzame karakter van een pand de waarde positief beïnvloedt. Ook komen er steeds meer dienstverleners die bedrijven in brede zin ondersteunen bij duurzaamheid." Het aantal prikkels om verantwoord te ondernemen, neemt toe. "Denk aan de MVO-eisen die de overheid stelt bij inkoop. Ook bedrijven onderling vragen steeds vaker om aantoonbaar duurzame prestaties." Deze ontwikkeling sterkt MVO Nederland in haar ambitieuze doelstelling: "Stip aan de horizon is Nederland als wereldvoorbeeld van een circulaire en inclusieve economie. Anders gezegd: een land waar geen afval meer is en waar ieder talent meedoet. Idealiter zou het personeelsbestand van elk bedrijf een afspiegeling van de samenleving moeten zijn." De zorg voor medewerkers strekt zich uit buiten de landsgrenzen. "Als handelsnatie is het onze verantwoordelijkheid dat ook mensen bij buitenlandse leveranciers onder goede omstandigheden hun werk kunnen doen."
Beloning Een klimaatneutraal bedrijfsleven betekent dat per saldo geen sprake meer is van uitstoot. "Onder meer de NS bewijst dat dit mogelijk is. Als grote elektriciteitsverbruiker draaien zij in 2018 volledig op duurzame energie. Inspirerend voorbeeld is ook Interface. Deze tapijtfabrikant wil in 2020 met een zero footprint – dus geheel afvalloos – opereren." Dergelijke ambities vergen een forse inspanning. "Maar de beloning is groot," benadrukt Lageweg. "Organisaties die serieus werk maken van duurzaamheid presteren aanzienlijk beter dan bedrijven die zich slechts minimaal inspannen. Koplopers inspireren en laten andere bedrijven zien wat mogelijk is. Maar uiteindelijk zijn die anderen – het peloton – essentieel voor het creëren van echte impact. Dat realiseren wij ons terdege."
Belazeren Door de toenemende aandacht voor MVO – ook in crisistijd – kan Willem Lageweg niet ontevreden zijn. "Bedenk echter wel dat de CO2-uitstoot wereldwijd nog met zeker 80% moet dalen om te voorkomen dat de aarde met meer dan 2 graden opwarmt. En uitstoot
DE TIJD DRINGT MVO Nederland en haar netwerk kennen in Europa hun gelijke niet. Hoe staat het met de duurzame prestaties van Nederland? "Bij internationale arbeidsvraagstukken in de handelsketen horen we bij de kopgroep," weet Lageweg. "Op het gebied van duurzame energie echter liggen wij ver achter op landen als Denemarken, Duitsland en Spanje.’ Het ontbrak lange tijd aan een consistent overheidsbeleid. Stimuleringsregelingen waren beperkt en maar van korte duur. "Onze grote gasvoorraad speelde hierbij zeker een rol; de urgentie werd minder sterk gevoeld. Bestuurlijk is dat nu anders maar de inhaalslag verloopt moeizaam. Het Energieakkoord moet zorgen voor een versnelling maar het afgelopen jaar zijn we nog niets opgeschoten. Ook hier geldt: de tijd dringt."
verpest niet alleen het milieu maar bedreigt ook onze gezondheid. Niet voor niets pleiten ziekenhuizen in Californië voor een strengere klimaatwet. Vergeleken met de huidige wetgeving zullen de kosten voor gezondheidszorg in de Amerikaanse staat daardoor jaarlijks met acht miljard dollar dalen. Vertaal deze consequenties naar globaal niveau en de gevolgen laten je duizelen." Actuele rapporten over klimaatontwikkeling en biodiversiteit zijn volgens Lageweg alarmerend. "Naarmate ik ouder word, besef
ik steeds sterker dat wij de wereld goed moeten achterlaten voor onze (klein)kinderen. De wetenschap dat daartoe nog maar weinig tijd rest, heeft mij feller gemaakt. Gelukkig zetten steeds meer mensen en bedrijven zich met hart en ziel in voor duurzaamheid. Tegelijkertijd maakt de fraude door VW duidelijk dat een groot internationaal concern de boel simpelweg belazert – en blijkbaar de onderliggende noodzaak van emissierichtlijnen niet onderkent. Dat baart grote zorgen. Want er is echt geen tijd te verliezen." n
Willem Lageweg: "Stip aan de horizon is Nederland als wereldvoorbeeld van een circulaire en inclusieve economie."
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
47
FAMILIEBEDRIJVEN
Prima perspectief voor familiebedrijven
‘Alles staat of valt met wendbaarheid’ Met 150 leden verenigt FBNed een substantieel aantal familiebedrijven en ondernemende families. Directeur Albert Jan Thomassen schetst een overwegend zonnig perspectief voor deze groep, onder meer door hun van nature duurzame identiteit. "Door deze authentieke eigenschap uit te dragen, versterken familiebedrijven hun positie." Ook uitbreiding van activiteiten naar het buitenland biedt kansen. TEKST HANS HAJÉE FOTOGRAFIE MARCEL BAKKER
Na een lichte daling zit FBNed met zo’n 150 leden weer op het niveau van voor de crisis. "Ook de aandacht voor familiebedrijven neemt toe," zegt directeur Albert Jan Thomassen. "Zij hebben een goede pers. De nadruk op continuïteit, conservatieve financiering plus de natuurlijke affiniteit met MVO en duurzaamheid krijgen steeds meer waardering." Vergeleken met multinationals ligt de sympathie van consumenten eerder bij familiebedrijven. "Je ziet dat zij hun onderscheidende eigenschappen inzetten om concurrentievoor-
48
Albert Jan Thomassen: ‘Familiebedrijven die uit hun comfortzone komen, plukken daar de vruchten van.’
deel te bereiken. Als FBNed stimuleren en faciliteren wij dit, onder meer met workshops over branding en sustainability."
Motor van werkgelegenheid Ook de overheid erkent de specifieke rol van familiebedrijven in de economie. "Dat blijkt onder meer uit de gelukkig gehandhaafde bedrijfsopvolgingsregeling. Hierdoor is het grootste deel van het ondernemersvermogen vrijgesteld van erfen schenkbelasting. Dat maakt overdracht binnen de familie een stuk eenvoudiger.
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
Ook blijft het vermogen in het bedrijf om te kunnen ondernemen." Thomassen breekt wel een lans voor het grotere familiebedrijf. "De politiek heeft vooral oog voor kleinere familieondernemingen en gezinsbedrijven. De rol van (middel)grote familiebedrijven als motor van werkgelegenheid en innovatie blijft echter onderbelicht. Waar bij multinationals banen verdwijnen door reorganisaties en het verplaatsen van activiteiten naar het buitenland, zijn het met name deze familiebedrijven die zorgen voor groei en nieuwe
banen. Zij moeten voldoende ruimte krijgen om zich verder te ontwikkelen."
Koudwatervrees Bij die ontwikkeling is financiering een cruciale randvoorwaarde. "Goedlopende familiebedrijven ervaren op dit vlak weinig problemen, Maar dat komt simpelweg omdat ze sterk presteren en een gezonde financiële basis hebben. Wel heeft in branches waar banken normaal gesproken terughoudend zijn met financieren een familiebedrijf soms een streepje voor." De tijd dat banken als vanzelfsprekend de volledige financiering op zich namen, ligt achter ons. "Vaak worden meerdere financieringsvormen ingezet. Zo wordt crowdfunding steeds belangrijker. Bij familiebedrijven merk je daarbij af en toe nog enige koudwatervrees; lever ik door crowdfunding geen zeggenschap in? De stap uit de comfortzone van bancaire financiering kan even wennen zijn." Familiebedrijven treden ook op als verstrekker van financiering. "Je ziet steeds vaker dat familieondernemingen met overtollig vermogen investeren in andere bedrijven. Kredietunies zijn hiervoor een logische intermediair. Uit oogpunt van risicospreiding is dit een verstandige strategie. Ook krijg je door te investeren in jonge bedrijven toegang tot nieuwe ontwikkelingen en technologie. Het mes snijdt dan aan twee kanten."
Antenne Als klankbord speelt ook de adviseur een belangrijke rol. Een relatie met een familiebedrijf is echter geen business as usual. "Het gaat niet alleen om analyse en advies," weet Thomassen. "Familiebedrijven vereisen vaak een procesmatige benadering. Een adviseur moet die processen kunnen doorgronden en inrichten." Adequaat advies veronderstelt ook een brede scope. "Denk bijvoorbeeld aan het fiscaal optimaliseren van eigendomsoverdracht. Dat heeft ook consequenties voor het huwelijksvermogensrecht. Een adviseur hoeft niet alles zelf te beheersen maar moet wel in staat zijn op het juiste moment andere specialisten in te schakelen." Empathisch vermogen is een onmisbare eigenschap. "Je moet gevoel hebben voor de dynamiek binnen het bedrijf en de familie. En onderscheid kunnen maken tussen leiding en eigenaars. Dat
"Je ziet steeds vaker dat familieondernemingen met overtollig vermogen investeren in andere bedrijven."
Lakmoesproef Opvolging is dé lakmoesproef voor elk familiebedrijf. Is de volgende generatie uit het juiste ondernemershout gesneden? "Vooral middelgrote en grote bedrijven kiezen in toenemende mate voor een pragmatische benadering. Het eigendom blijft binnen de familie; is daar geen geschikte opvolger beschikbaar dan wordt voor de dagelijkse leiding iemand van buiten aangesteld. Een goede ontwikkeling. En een logisch vervolg op adviesorganen als een raad van commissarissen die steeds meer familiebedrijven instellen. Hierdoor raken zij gewend aan externe inbreng en soms ook kritiek. De stap naar een directie van buiten de familie is dan minder groot."
zijn deels andere personen met vaak ook andere belangen. Meer dan aan de directietafel is aan de eigenaarstafel sprake van een langetermijnafweging. Als adviseur moet je kunnen schakelen tussen beide tafels." Niet iedereen beschikt over een antenne voor deze bijzondere dynamiek. "Bij het hr-beleid van accountantskantoren, banken en andere adviesorganisaties zou hier oog voor moeten zijn. Want vergeet niet dat het bij ruim zestig procent van alle Nederlandse bedrijven gaat om familieondernemingen."
Uit het hart Technologische ontwikkelingen gaan steeds sneller, nieuwkomers veroveren
KLEINERE VIJVER Stel, opvolging binnen de familie lukt niet en besloten wordt om tot verkoop over te gaan. Is het moeilijker een koper te vinden dan bij een niet-familiebedrijf? "DGA-bedrijven zijn soms erg afhankelijk van de aanwezigheid van de ondernemer zelf," zegt Thomassen. "Verder kan een dominante bedrijfscultuur integratie in een andere organisatie bemoeilijken. Of voelen eigenaren een sterke verantwoordelijkheid voor hun personeel en zoeken zij een koper die daar in dezelfde mate oog voor heeft. De vijver met kandidaten wordt hierdoor kleiner." Ook komt het voor dat de aandacht van de familie verslapt en het bedrijf onder haar kunnen presteert. "Dit kan de verkoopwaarde negatief beïnvloeden. Aan de andere kant: als een nieuwe eigenaar wel vol gas geeft, biedt dat juist extra kansen."
in no time een dominante marktpositie. De huidige disruptieve economie lijkt niet direct een natuurlijke habitat voor familiebedrijven. "Alles staat of valt met wendbaarheid," stelt Thomassen. "Vasthouden aan een model omdat het altijd zo heeft gewerkt, is vragen om problemen. Maar bedrijven die alert zijn op nieuwe ontwikkelingen en openstaan voor experimenten hoeven niet te vrezen. Er zijn genoeg voorbeelden van familiebedrijven die anno 2015 succesvol zijn in een andere sector dan hun oorspronkelijke core business." De FBNed-directeur ziet vooral kansen. "Duurzaamheid is een tweede natuur voor veel familiebedrijven. Aandacht voor de omgeving komt echt uit het hart. Waar grote organisaties hun duurzame identiteit moeten construeren, is dit bij familiebedrijven een authentieke eigenschap. Door die uit te dragen, versterk je je positie." Ook uitbreiding van activiteiten naar het buitenland biedt mogelijkheden. "Dat lijkt een grote stap, maar technologie maakt het tegenwoordig makkelijker om over de grenzen actief te zijn. Ook hier geldt: familiebedrijven die uit hun comfortzone komen, plukken daar de vruchten van." n
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
49
BUSINESS FLITSEN ONDERNEMERS ANTICIPEREN OP GROEI CHINESE E-COMMERCE IN NEDERLAND
Chinese e-commerce in Nederland groeit; het grote prijsvoordeel en het enorme aanbod aan producten die in Europa veelal niet te koop zijn, maakt de Chinese markt interessant voor de Nederlandse consument en ondernemer. Wanneer de prijs van een product wordt vergeleken, blijkt deze via een Chinese site, ondanks de hogere verzendkosten, nog steeds lager uit te vallen. Steeds meer Chinese e-commerce sites worden daarom beschikbaar gemaakt voor de Nederlandse markt. Een platform dat hierbij niet kon ontbreken is China’s grootste online marktplaats Taobao.com, dat goed te vergelijken is met het Nederlandse marktplaats. Op het nieuwe platform Taobao.nl wordt het gehele productaanbod van Taobao. com ontsloten. Taobao.com, dat onderdeel uitmaakt van het Alibaba imperium, heeft alleen in China al meer dan 270 miljoen actieve gebruikers en is daarmee de grootste online marktplaats ter wereld. Het eindeloze aanbod van ruim één miljard producten en het gigantische prijsvoordeel zijn interessante gegevens voor de Nederlandse online shopping markt, die de komende jaren ook alleen maar lijkt te groeien. Begin 2015 deed 78 procent van alle Nederlanders ouder dan vijftien jaar één of meerdere online aankopen. Dat is een stijging van 4 procent ten opzichte van 2014.
PETER RIKKEN NIEUWE VOORZITTER VNO-NCW ACHTERHOEK
Werkgeversvereniging VNO-NCW Achterhoek krijgt een nieuwe voorzitter: Peter Rikken. De huidige voorzitter van VNO-NWC Achterhoek, Jan Paul Kiefmann, heeft besloten om de voorzittershamer over te dragen. Formeel zal hij dat doen tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van VNO-NCW Achterhoek in Villa Ruimzicht op 14 januari. Jan Paul Kiefmann is 4,5 jaar bestuurslid geweest, waarvan ruim 2 jaar in de rol van voorzitter. Naast de reguliere voorzitterstaken heeft hij veel bijgedragen aan Achterhoek 2020 en de regiomarketing waarvan de lancering van SmartHub Achterhoek recent heeft plaatsgevonden. Peter Rikken is DGA van Meilink, een totaaldienstverlener aan de exporterende maakindustrie. Meilink is een familiebedrijf dat is opgericht in 1874; heeft 400 medewerkers op 9 vestigingen en een omzet van 60 miljoen euro. Rikken is sinds 2012 bestuurslid van VNO-NCW Achterhoek en is tevens vicevoorzitter, belast met de portefeuille infrastructuur en bereikbaarheid, waaronder ook glasvezel. Rikken heeft ruime bestuurservaring als voorzitter van de branchevereniging EPV en als bestuurslid van WTC Twente. Als voorzitter van het bestuur van VNO-NCW Achterhoek maakt Rikken deel uit van het algemeen bestuur van VNO-NCW Midden, de werkgeversvereniging van Midden- en Oost-Nederland die 1900 leden vertegenwoordigt.
50
O O S T- G E L D E R L A N D B U S I N E S S | N U M M E R 6 | J A N U A R I 2 0 1 6
VB-AIRSUSPENSION STEUNT DAKAR TEAMS
Op 3 januari gaat vanuit de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires de Dakar Rally 2016 van start. Vanuit Nederland staat onder andere het Ginaf Rally Power team aan de start met Jan Lammers als stuurman. VB-Airsuspension uit Varsseveld steunt dit team als Silversponsor in 2016 bij alle rally’s waar zij aan deelnemen. Naast het sponsorschap, bewijzen de rally’s de kwaliteit en werking van de (lucht)veringproducten die VB-Airsuspension produceert. Het is een ultieme beproeving waarbij de producten keer op keer onder de meest extreme omstandigheden moeten presteren. Het is dan ook niet de eerste keer dat VB-Airsuspension zichtbaar is tijdens de zwaarste rally ter wereld. De afgelopen jaren steunde het bedrijf verschillende teams en in 2009 nam CEO Iginio Voorhorst zelf deel aan de Dakar Rally. Voor het vierde jaar op rij steunt VB-Airsuspension nu als Silversponsor het Ginaf Rally Power team. Naast het Ginaf Rally Power team, is ook de truck van het Van Velsen Rallyport team en het service voertuig van het team van Tilburgs Truck Parts voorzien van luchtvering van VB-Airsuspension. De luchtvering zorgt onder andere voor extra comfort en veiligheid vanwege de stabilisatie van het voertuig op ruw terrein. De inzittenden raken minder snel vermoeid aangezien de klappen die het voertuig te verduren krijgt minder hard binnenkomen. Dit draagt weer bij aan een betere focus en uiteindelijk meer snelheid maar ook veiligheid. Vanuit de start van de Dakar Rally 2016 op 3 januari in Buenos Aires vervolgen de deelnemers hun weg via Bolivia uiteindelijk naar ca. 10.000 loodzware kilometers terug naar Argentinië, waar ze op 16 januari over de finishlijn komen in de stad Rosario.
N
1985
2016
Dienstverleners in ICT. Automatiseringsoplossingen voor het midden- en klein bedrijf. www.passoft.nl 0314 - 34 51 98 Wij wensen u een gezond en succesvol 2016
De Pillen Group is een familiebedrijf sinds 1956. Door de jaren heen is de organisatie (inter) nationaal doorgegroeid met veel gerenommeerde klanten als referentie. De organisatie bestaat inmiddels uit verschillende bedrijven met eenieder een eigen specialisme; van toelevering in de fijnmechanische industrie tot eindproduct in de interieurbouw. Van kleine uitvinder tot groot merk uw toeleverancier in de metaalbewerking
Van kleine uitvinder/ ontwerper tot groot internationaal merk kunt u bij Pillen terecht. Daag ons eens uit en we zullen u verbazen.
Postbus 75 - 7130 AB Lichtenvoorde T: +31 (0)544 390 000 -
[email protected]
WWW.PILLEN.EU