SAMACHAR 24e jaargang nr.1 / maart
Het enige nieuwsblad over Nepal wordt verzorgd door stichting ICFON, International Council for Friends Of Nepal
ICFON
International Council for Friends of Nepal, The Netherlands
ICFON aan het werk,
p03 p04
Stichter ICFON overleden
ICFON aan het werk,
Sportproject Play for Peace stopt
Reportage,
p06 p10
Nieuws,
p11
Veldwerk,
p12
ICFON aan het werk,
Bovenverdieping NTS is gereed
Projectvoorstellen voor komende twee jaar in de maak
Nieuw kiesstelsel helpt vrouwen aan betere overheidsposities
Interview Jun Maya Thapa Magar
p13
ICFON en ik,
Een uitdaging om direct iets te kunnen betekenen voor Nepal
Nieuws uit Nepal,
p14 p16
Nieuwe impuls voor ‘kauwkaas’
De keerzijde,
Spoorlijn dwars door de natuur
1
Voorwoord Beste Nepalvrienden en donateurs, We zitten al in maart van het nieuwe jaar en dit is de eerste Samachar van 2014. Dat betekent niet dat we de afgelopen maanden niets gedaan hebben. Integendeel, we zijn juist heel druk geweest met de nieuwe projectvoorstellen voor 2014 en 2015 en met de rapportages vanuit Nepal. Onze partners doen veel goed werk in Nepal, maar in deze tijd moeten zij ook in staat zijn om het goed te verwoorden en een goede planning te maken van nieuwe activiteiten. Deze rapportages hebben wij weer nodig om fondsen te werven voor de projecten en, als er een goede planning gemaakt wordt, kunnen ze in Nepal misschien ook wat geld besparen op de projecten. Ook hebben we veel discussies over wie wat moet betalen: meer bijdrage van de overheid, of van de boeren zelf, of meer projecten financieren als een lening. Hierdoor voelen mensen zich misschien meer eigenaar van het project met hopelijk een meer succesvolle implementatie. ICFON moeten in de fondsenwerving helaas wel concurreren met organisaties die minder kritisch zijn hierover, maar wel een goed publiek profiel hebben. Hopelijk ziet u wel het nut in van onze kleinschalige en vooral kritische aanpak en wilt u dit kenbaar maken door middel van uw donaties dit jaar. Alvast hartelijk dank hiervoor en veel leesplezier toegewenst! Namens het bestuur van ICFON, Wilko Verbakel
Stichting International Council for Friends of Nepal – the Netherlands Postadres: Lobo Braakensiekstraat 156 1065 HR Amsterdam Telefoon: (020) 6175954 IBAN: NL57ABNA0491202490 BIC: ABNANL2A t.n.v. ICFON, Delft KvK:
41156774
RSIN: 816065366
Op de cover...
Op de foto staan bouwvakkers van de de bovenste verdieping, van de New Tulip School.
Sinds kort is ICFON aangesloten bij YouBeDo. com. Dit is een organisatie die boeken levert tegen de normale vastgestelde verkoopprijs, waarbij 10% van de aankoopprijs naar een goed doel gaat. Dit goede doel wordt door degene die bestelt bepaald. En vanaf nu kan dat ook ICFON zijn! Dit is dus een win-win situatie: degene die bestelt krijgt gewoon de bestelde boeken en zonder dat het iets extra’s kost wordt het goede doel ondersteund. In principe zijn alle leverbare boeken via YouBeDo te bestellen. Op www.youbedo.com leest u alles over de achtergronden van YouBeDo en kunt u de gewenste boeken bestellen. Via onze eigen website www.icfon.nl kunt u meerdere artikelen bestellen, zoals de onlangs verschenen postkaarten. De winst uit deze producten gaat rechtstreeks naar de projecten van ICFON.
Ten eerste...
Colofon
Aan deze Samachar werkten mee: Ruben Meijerink (hoofdredactie), Wilko Verbakel, Randy Dommerholt, Sandra RuttenKroot en Henk Dijkstra. Technische realisatie: Drukkerij Argus - Rotterdam De artikelen in deze Samachar weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur van ICFON. Bestuursleden Voorzitter: Penningmeester: Secretaris: Algemeen lid:
2
Wilko Verbakel Henk Dijkstra ? Shiba Degenhart Ruben Meijerink Erwin van Hal Sandra Rutten-Kroot
ICFON aan het werk
Nieuwe regels periodieke giften en ANBI ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling en houdt in dat giften aan dergelijke instellingen van de belasting mogen worden afgetrokken.
als ICFON via de notaris te regelen. Dat kan nu ook door een schriftelijke overeenkomst tussen de schenker en de instelling. Het grote voordeel hiervan is dat er geen kosten aan zijn verbonden. Een periodieke gift is zowel voor de schenker als voor ICFON aantrekkelijk. Voor de schenker omdat de giften van de belasting kunnen worden afgetrokken en voor ICFON betekenen periodieke giften een structurele bron van inkomsten. Alle informatie over periodieke giften kunt u vinden op onze website www. icfon.nl, onder het tabblad “Steun ICFON”. En u kunt natuurlijk ook contact opnemen met de penningmeester per email via
[email protected] of telefonisch via het nummer 015-2566159.
Een ANBI instelling moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moeten diverse gegevens (zoals de doelstelling, namen van bestuurders, een financiële verantwoording, een beleidsplan, beloningsbeleid, een jaarverslag) op een website gepubliceerd worden. ICFON heeft alle gegevens op haar website www.icfon.nl gepubliceerd en voldoet aan de vereisten. Met ingang van 1 januari 2014 is het niet meer noodzakelijk om periodieke giften aan een ANBI instelling
Oprichter ICFON overleden Op 17 oktober jongstleden is Rudi de Groot overleden. De Groot heeft ICFON begin jaren negentig opgericht.
voor de blindenorganisatie NAWB. Stichting ICFON kende een roerig begin van haar bestaan met verscheidende kort op elkaar volgende bestuurswisselingen. Jos Bus is nog wel één van de vroege bestuurleden die nog steeds nauw betrokken is voor ICFON, laatst genoemde organiseerde in de jaren negentig een grootscheepse sponsorwerving voor een kostbare hartoperatie van de Nepalese Kesharlal. Deze sponsoren zijn tevens de eerste donateurs van ICFON. Nog steeds kan ICFON bouwen op trouw gebleven donateurs die het eens zijn met de ongewijzigde visie van stichting ICFON. Rudi de Groot zelf bemoeide zich de laatste veertien jaar niet meer met de stichting. In 2003 keerde hij nog één keer naar Nepal terug, hij kreeg daar oorkondes van blindenorganisatie NAWB in ontvangst. In totaal is Rudi de Groot meer dan dertig keer in Nepal geweest. Nadat hij in 1999 een hersenbloeding heeft gekregen, verslechterde zijn gezondheid met de jaren. Rudi de Groot is 81 jaar geworden.
Voordat de Groot ICFON opgericht had, was hij al een echte Nepal liefhebber. Dat blijkt ook wel uit zijn nagelaten fotoboeken uit de begin jaren tachtig. Deze vijf fotoboeken kreeg stichting ICFON van een familielid van Rudi de Groot.De boeken onderstrepen zijn fotografisch inzicht (hij had een fotostudio aan de Scheveninger pier in Den Haag) en hij leefde voor de vele reizen naar Nepal. De Groot was in de jaren tachtig werkzaam voor vereniging Nederland Nepal, met deze kennis richtte hij in 1991 stichting ICFON op. Alvorens hij ICFON oprichtte had hij al gesprekken gehad met Ebindra Neupane, nog steeds de huidige projectleider van ISARD en Hom Nath Aryal, oprichter van de New Tulip School en in die tijd werkzaam
Een foto van de Groot (links) uit 1980 3
ICFON aan het werk
Project ´Play for Peace´ stopt Hopelijk blijft de kennis bestaan Bas Kroot en Sandra Rutten-Kroot zijn in augustus 2012 nog eenmaal teruggegaan om in kaart te brengen wat nodig was. Tijdens dit overleg kwam naar voren dat NEST een hoop ideeën had en beloofden ze om initiatief te tonen en voorstellen te doen richting ICFON. Jammer genoeg is het ze niet gelukt zich hieraan te houden. Tevens bleek dat het geven van gymlessen geen prioriteit heeft
Door: Sandra Rutten-Kroot
Vanaf 2006 heeft ICFON het sportproject ‘Play for Peace’ gesteund in Hetauda, zestig kilometer ten zuiden van Kathmandu. Het project dat onder begeleiding van Loes Meulenbroeks en Sandra RuttenKroot werd opgericht is nu gestopt wegens gebrek aan support op de scholen en tijdgebrek van de vrijwilligers bij NEST.
ICFON bedankt de studenten Roos Kwakkel, Mayke Heijmerink, Nicole van de Ven, Naomi Geurds, Michiel Warmerdam en Esther Fuite voor hun enthousiasme, inzet en doorzettingsvermogen. Het geld wat nog in de pot zat voor het sportproject ´Play for Peace´ zal ingezet worden voor het project voor de arme landloze boeren van CHESS.
Loes en Sandra hebben in samenwerking met Nepal Educational Support Trust (NEST) het sportproject destijds opgezet om de arme kinderen meer aan het sporten te krijgen en de omgeving het belang van sport in te laten zien. In 2006 was er nog volop oorlog in Nepal en door te sporten en samen te werken konden de kinderen even de dagelijkse beslommeringen vergeten. In het schooljaar 2010-2011 heeft het project een doorstart gekregen toen drie studenten vanuit een samenwerking met de CALO in Zwolle een aantal maanden naar Nepal ging om les te geven en in kaart te brengen wat er nodig was om het sportproject te continueren. Ze hebben goed werk verricht, maar ook bleek dat er weinig input kwam vanuit Nepal en dat de docenten in Nepal veel van de Nederlandse studenten af lieten hangen. Het schooljaar erna, 2011-2012, gingen opnieuw drie studenten naar Nepal om les te geven, materialen te ontwikkelen en docenten op te leiden. Er was geld ingezameld voor onder andere de aanleg van sportvelden. Het is de studenten gelukt een multifunctioneel sportveld te realiseren met mogelijkheden tot voetbal, basketbal en volleybal. Helaas bleek dat er bij NEST steeds minder tijd was om energie te stoppen in het sportproject. Daarnaast kwamen weinig scholen met ideeën en eigen initiatieven.
op scholen. Voldoen aan de eindexameneisen en leerlingen opleiden naar een diploma is in Nepal erg belangrijk en tijd inlassen voor gymlessen hoort daar niet bij. Aangezien er op een gegeven moment geen feedback meer gegeven werd door NEST, geen voortgangsrapportages meer werden gestuurd en we niet meer hoorden wat de scholen deden met bijvoorbeeld de activiteitenmappen die de studenten hadden gemaakt, is besloten te stoppen met het Play for Peace project. Jammer voor de studenten en de overige betrokkenen maar gelukkig hebben de studenten een stuk bewustzijn met betrekking tot sport gecreëerd in Hetauda en omgeving. Ook hebben ze kinderen en docenten laten zien wat er mogelijk is en wat belangrijk is richting de toekomst. Hopelijk kunnen de docenten en kinderen datgene wat ze van de studenten geleerd hebben voortzetten en overdragen aan hun opvolgers.
De projecten in een notendop ISARD: (Integrated Selfhelp Association for Rural Development), district Sindupalchok. Dorpsontwikkeling in 30 dorpen: landbouw, alfabetisering, onder wijsstimulering,coöperaties etc. ABC: (Agro Business Creation), district Kaski. Dorpsontwikkeling in 8 dorpen, vergelijkbaar met ISARD.
SEED: (Sustainable Effort for Economic Development), district Gorkha. Dorpsontwikkeling in 5 dorpen, 192 families, vergelijkbaar met ISARD.
4
NTS: (New Tulip School), Kathmandu. School voor meer dan 400 leerlingen van de armste families. NEST: (Nepal Educational Support Trust), waaronder Janapriya Technical School, district Makwanpur. Project bedruipt zichzelf.
ICFON aan het werk
Nieuwe verdieping NTSschool is gereed Door: Shiba Degenhart
De uitbreiding is noodzakelijk, niet alleen vanwege de groei van het aantal scholieren, maar ook vanwege het nieuwe beleid van de overheid wat scholen ertoe verplicht om ofwel onderwijs tot klas twaalf aan te bieden of het onderwijs tot lower secundary niveau (tot en met klas acht) terug te brengen.De NTS kan met haar uitbreiding van extra klaslokalen onderwijs tot klas twaalf aanbieden, waardoor de NTS studenten nog beter voorbereid worden op een vervolgstudie of op een plaats op de arbeidsmarkt.
NTS – DE NTS heeft weer een succesvol jaar achter de rug. 471 kinderen , waarvan de helft meisjes, hebben kunnen genieten van uitmuntend onderwijs en er is een extra verdieping gebouwd op het schoolgebouw. Het schooljaar van 2014 start met 475 kinderen, waarvan het merendeel zich in zeer armoedige omstandigheden bevindt. Ook dit jaar worden de ouders van deze kinderen tijdens de ouderavonden aangesproken op hun verantwoordelijkheid om de schoolprestaties van de kinderen te bevorderen. Zij worden gewezen op het belang van een harmonieuze leefomgeving, waardoor de kinderen beter kunnen leren. Hierbij worden oud NTS studenten uitgenodigd om hun ervaringen met de ouders te delen.
In 2014 zal de NTS de verdere voorbereidingen treffen voor de uitbreiding van het onderwijsniveau om vervolgens in 2015 van start te gaan met de extra klassen.
Foto’s : NTS
De bevlogen NTS leraren, vaak met een vergelijkbare achtergrond als de meeste kinderen van de NTS, zullen zich wederom inspannen om de kinderen naast het normale onderwijs extra te ondersteunen door middel van het bieden van naschoolse huiswerkbegeleiding, maar ook door gesprekken te voeren met kinderen die persoonlijke problemen hebben. De school breidt nu uit tot hoger onderwijsniveau. Wilde Ganzen draagt een derde van het totale bedrag bij, Wilde Ganzen was gekoppeld aan het bedrag wat is opgehaald tijdens de Oranjeborrel van reclame bureau Kellerman. Hierdoor werd de bouw van een extra verdieping op de NTS school mogelijk gemaakt. De bouw startte net voor het regenseizoen in juni en werd afgerond half december 2013.Het bouwproject verliep zeer voorspoedig, onder het toeziend oog van het bestuur van de NTS school. Dit bestuur heeft inmiddels enige ervaring met een bouwproject aangezien de NTS al twee keer eerder is uitgebreid. De totale kosten kwamen op NPR 1.863.244 wat ruim dertien duizend euro is. Het gebouw is aardbeving bestendig gebouwd en voorzien van veiligheids-maatregelen, waaronder een trapleuning en hoge balustrades op de balkons.
Boven: Arbeiders zijn druk bezig om cement te maken. Onder: De NTS mét een extra verdieping.
5
Reportage
Koers komende twee jaar van CHESS en ISARD wordt bepaald Door: Wilko Verbakel en Sandra Rutten-Kroot
ISARD/ CHESS - Van november tot en met februari is het bestuur van ICFON druk geweest met de nieuwe projectvoorstellen van ISARD en CHESS. We hebben gevraagd om deze keer eens op tijd met de voorstellen voor de komende twee jaren te komen. Hier volgt een impressie hoe zo’n projectvoorstel tot stand komt. Sinds november communiceert ICFON met zowel ISARD als CHESS over de projectvoorstellen. Uiteindelijk moet er een voorstel voor de komende twee jaar ingediend worden wat inhoudelijk klopt en financieel haalbaar is. Er zijn echter nog vele slagen nodig om tot een uiteindelijk voorstel te komen met projectonderdelen waar wij ook achter staan en een budget dat we denken te kunnen realiseren. Zowel bij ISARD als bij CHESS zijn er tientallen emails heen en weer gegaan met discussie om het budget te reduceren, om projectonderdelen duidelijker te krijgen en om te zorgen dat onze bijdrage niet ten koste gaat van de zelfvoorzienendheid. Dat laatste is erg belangrijk: de dorpelingen moeten zich realiseren dat onze bijdrage eindig is en dat ze zelf de projecten moeten voortzetten zonder financiële inbreng van een buitenlandse stichting. In geval van CHESS is dit heel duidelijk: zowel SEED als ABC project zullen volgens afspraak eind 2015 eindigen. Dat betekent dat 2014 het jaar is van afbouwenen em het jaar 2015 van de laatste projectonderdelen en follow-up. Natuurlijk proberen dorpelingen zoveel mogelijk projectonderdelen volledig gefinancierd te krijgen. Wij vinden dat onze partners moeten onderhandelen met de dorpelingen om duidelijk te maken dat ze meer zelf moeten bijdragen. Maar dit is niet altijd even gemakkelijk voor CHESS en ISARD, soms kiezen ze voor de weg van de minste weerstand en proberen ICFON te laten betalen voor deze onderdelen.
Bij de bepaling van deze onderdelen moeten we niet alleen naar ICFON kijken en naar wat we zelf vinden, maar ook naar wat eventuele grote
Een Bishwokarma smid in zijn werkplaats
De taak van de projectcoördinatoren van ICFON is om uit te zoeken wat we wel en niet zouden moeten betalen en vervolgens moeten we onze partners ervan overtuigen dat sommige onderdelen geschrapt moeten worden en andere beter uitgewerkt of zelfs toegevoegd.
donoren zouden willen. Bijvoorbeeld Impulsis, het loket voor ontwikkelingssamenwerking van ICCO, Kerk in Actie en Edukans, is al sinds 2006 medefinancierder van het ISARD project. Vroeger 6
d
Reportage
Foto: Wilko Verbakel
droeg Impulsis de helft van de projectkosten bij winstgevend zijn van het project veel groter zijn en kon het project heel divers zijn. Sinds vier jaar voor de allerarmsten. Dit is ook de reden dat is hun bijdrage nog maar een derde en door de veel organisaties zich niet echt richten op de kortingen van de overheid op ontwikkelingshulp, allerarmsten, maar op de “middenklasse armen”, kunnen ze nu alleen nog bijdragen aan projecten een groep die gemakkelijker te helpen is. ICFON in een bepaalde richting. Vanwege de landbouw wil echter niet de allerarmsten vergeten, en we en veeteelt onderdelen is onze moeten daarom een balans zien te richting “voedselzekerheid”. Impulsis ‘ICFON wordt vinden tussen onze bijdrage en de is erg kritisch over financiële gestimuleerd lokale bijdrage, en dat is niet altijd bijdragen: welke onderdelen als om kritisch te even gemakkelijk. “lening” worden gegeven, hoe de kijken’ rente voor de lening bepaald wordt ISARD en waarvoor ook werkelijk rente Het komende jaar gaat ISARD gevraagd moet worden. Het is goed dat ICFON uitbreiden naar elf nieuwe dorpen. Deze bevinden ook gestimuleerd wordt nog kritischer te kijken zich in de regio’s waar we al projecten hadden in naar de projecten en dat we in het achterhoofd andere dorpen, maar de nieuwe dorpen liggen houden dat hoe meer we puur doneren zonder bijvoorbeeld hoger op de helling. Daarnaast iets terug te vragen, hoe groter de kans dat de gaan de projecten verder in de dorpen waar we ook de afgelopen jaren projecten hadden, maar in sommige van deze dorpen worden de projecten nu afgebouwd. In de nieuwe dorpen wordt in 2014 en 2015 begonnen met allerlei trainingen zodat de dorpelingen leren samen te werken, groepen te vormen, gezamenlijk te sparen en leiders te kiezen die het dorp vertegenwoordigen. Deze leiders zullen ook weer training krijgen. Dit zijn de eerste stappen naar verdere ontwikkeling. De groepen zijn belangrijk omdat de dorpen ook vaak aanspraak kunnen maken op fondsen van de overheid, alleen weet niemand nu dat ze ook rechten hebben, noch hoe ze erom kunnen vragen. Een verzoek om overheidsbijdrage heeft alleen zin als het uit naam van zoveel mogelijk dorpelingen gedaan wordt. Het traject van groenteteelt, dat we de afgelopen jaren zijn begonnen, gaan we de komende tijd voortzetten. Er zijn drie demonstratieboerderijen, in Piskar, Tungatali en Budepa waar de boeren uit de omgeving kunnen leren over landbouw. Daarnaast zullen onze landbouwspecialist Bishnu en andere assistenten regelmatig de dorpen bezoeken om individuele boeren advies te geven. Boeren kunnen bij de ISARD coöperatie een lening krijgen om bijvoorbeeld kassen te bouwen of zaden aan te kopen. Als er boeren zijn die interesse hebben in fruitteelt zullen zij geholpen worden met fruitboompjes. Dit zal variëren van appelbomen in de hoger gelegen dorpen boven 1800 meter (Jaljale, Pokhare, Khajilung en Lapse) tot (sub) tropisch fruit in de lage gebieden. We verwachten nog niet dat dit op commerciële basis kan, dus dit wordt nog niet grootschalig aangepakt. >>
ontvanger financieel afhankelijk van ons wordt. Echter, voor de allerarmsten is het onmogelijk om rente te vragen of zelfs onze bijdrage als lening te zien, omdat de risico’s van het niet 7
Reportage
Foto: Wilko Verbakel
betalen. In de oude dorpen is het al bijna zover dat alle huizen een toilet hebben. We dragen dit jaar nog bij aan de constructie van de laatste toiletten voor de allerarmsten. Door de trainingen die daar al gegeven zijn kunnen deze dorpen eind 2014 of 2015 uitgeroepen worden als “vrij van open defecatie”. (wildplassen en wildpoepen)
Een ander groot gezondheidsprobleem was altijd de rook van het vuur in de huizen. Huizen hadden geen schoorstenen en de rook moest via de deur weer naar buiten. Dit zorgt voor veel longproblemen en hoesten onder de dorpelingen. Daarom is ISARD drie jaar geleden begonnen met de introductie van “smokeless stoves”. De plek om te koken wordt anders ingericht en zodanig gebouwd dat het meer warmte vasthoudt. Een schoorsteen pijp die naar buiten leidt zorgt dat er geen rook meer in de huizen is. Het bijkomende voordeel is dat er ook minder hout gebruikt hoeft te worden. ISARD verzorgt vooral de trainingen en betaalt de schoorsteenpijp, de rest moeten de mensen zelf betalen.
Bouw van een toilet in Dawi
De afgelopen jaren is ook gebleken dat de teelt van kardemom voor een goed inkomen kan zorgen. Zeker als de kardemom gedroogd is in een speciale droger, want dan brengt een kilo kardemom bijna € 2,50 op. Daarom zal de kardemomteelt flink worden uitgebreid. De regeling is dat de boeren na vier jaar het aantal gekregen planten teruggeeft aan ISARD zodat ISARD ze door kan geven. Er is echter zoveel meer vraag dat ISARD nog eens 50.000 nieuwe planten gaat verdelen. Tevens worden in Bungatali en Piskar twee drogers geïnstalleerd. De dorpelingen zullen hier zelf ook een derde aan bijbetalen. Het is een flinke investering van in totaal € 1900 per droger, maar de verwachting is dat deze kosten in ongeveer twee jaar worden terugverdiend. In 2014 zullen weer 350 geiten worden geretourneerd aan ISARD van het geitendoorgeef-systeem. Deze worden dan weer in de nieuwe dorpen uitgereikt. Vooraf krijgen de dorpelingen trainingen over het houden van geiten, en een kleine bijdragen voor het maken van verbeterde geitenstallen. De veearts van ISARD zal daarnaast regelmatig langs alle dorpen gaan om eventuele zieke geiten te behandelen.
Onze aanpak van toilettenbouw en rookvrije kooktoestellen is heel anders dan bij de meeste andere organisaties werkzaam in Nepal. Meestal betaalt de ontwikkelingsorganisatie helemaal de toiletten en de rookvrije kooktoestellen. Dat is redelijk eenvoudig: ze hoeven dan geen trainingen te geven, en mensen te overtuigen van het nut. Projecten zien er dan ook eenvoudig uit: een budget voor elk toilet en kooktoestel en projecten kunnen snel gerealiseerd worden omdat er niet eerst een jaar van trainingen aan vooraf gaat. Daarentegen begrijpen dorpelingen dan ook soms niet goed waarom ze hun gedrag moeten veranderen. ICFON en ISARD willen dat de mensen zelf een belangrijke bijdrage leveren. Ze moeten zelf bouwen en zelf het grootste deel betalen. Door de trainingen raken ze eerst overtuigd dat het goed is voor hun gezondheid en de dorpelingen zijn meer bereid om te investeren in hun gezondheid. Tevens kunnen ze trots zijn op wat ze zelf gerealiseerd hebben en dat is weer een garantie voor betere duurzaamheid.
In de nieuwe dorpen begint ISARD met trainingen over hygiëne en de noodzaak van toiletten. Er wordt een begin gemaakt met toilettenbouw. Dat moet voor het grootste deel door de dorpelingen zelf gedaan en betaald worden. Alleen voor de allerarmsten draagt ISARD bij door bijvoorbeeld cement, pijpen en materialen voor het dak te 8
Reportage We gaan ook weer bijdragen aan de scholen in de regio. Een groot aantal schooltjes in de dorpen is ooit gestart door de dorpelingen zelf met financiële steun van ICFON. Die zijn dan na een aantal jaren overgedragen aan de overheid, nadat ICFON meebetaald heeft aan een nieuw schoolgebouw. In het algemeen betalen we het dak, de deuren, ramen, het meubilair en de watervoorziening. De rest moeten de dorpelingen zelf betalen. De overheid betaalt dan een paar docenten. Vaak is dat niet voldoende en er is geen geld voor management. Daarom draagt ICFON jaarlijks hieraan bij voor de scholen in Lapse, Bhumestan en Dhuskun.
beheer van microkredieten. Er worden jaarlijks vele tientallen leningen uitgegeven, dat is heel anders dan de paar leningen van een paar jaar geleden. We zijn druk in gesprek met ISARD om te zorgen dat de coöperatie zelfstandiger wordt. De bedoeling is dat over één tot twee jaar het personeel van de coöperatie en alle andere variabele kosten betaald kunnen uit de renteinkomsten van de coöperatie.
‘Vaak betaalt de overheid te weinig aan scholen’
Foto: Wilko Verbakel
We hebben in de afgelopen Samachars al bericht over de slechte eindexamenresultaten in de dorpen. We betalen daarom voor extra lessen voor de leerlingen van drie scholen, in Budepa, Piskar en Gorhtali. Gedurende een aantal maanden krijgen de studenten dan vijf uur extra lessen per dag, drie uur extra in de ochtend en twee uur in de middag. Het voordeel voor de studenten is tevens dat ze dan op school zijn en niet thuis gedwongen kunnen worden te helpen met het huishouden en op het land. We hopen heel erg dat dit zijn vruchten zal afwerpen. In mei zullen we het weten.
In 2013 is een groep van zes allerarmste boeren geholpen een gezamenlijke boerderij te beginnen op gehuurd land in een naburig dorp. Ze hebben daar met een flink microkrediet van de ISARD coöperatie een grote tomatenkas opgezet. Ze krijgen trainingen en begeleiding van onze landbouwexpert Bishnu. De komende jaren worden ze geholpen om ook een geitenboerderij op te zetten want ze hebben Watervoorziening in Terse (SEED project) nu gebrek aan mest. De geiten worden dan gefokt voor de verkoop en de mest wordt gebruikt om het land vruchtbaar te maken. In de komende jaren moeten ze de Hierboven zijn de belangrijkste onderdelen van lening gaan terugbetalen. Dit brengt ons op ISARD voor de komende jaren beschreven. de microkredieten in het algemeen. De ISARD Natuurlijk is het niet volledig. Er zijn nog vele ontwikkelingsorganisatie heeft een eigen trainingen die niet genoemd zijn en kleinere coöperatie die leningen kan verstrekken. Het projectonderdelen. Maar de grote lijnen zijn geld bestaat uit de fondsen voor leningen die hiermee hopelijk duidelijk en we blijven in de ICFON de afgelopen acht jaar aan ISARD heeft komende Samachars berichten over de voortgang. gegeven. Daarnaast kunnen dorpelingen sparen Op de volgende bladzijde volgt nog een bij de coöperatie. Het afgelopen jaar heeft ISARD beschrijving van het CHESS project. >> personeel trainingen gekregen over het grote
9
Reportage
Foto: Wilko Verbakel
CHESS’ Project for the poor zijn vooral mensen van een lage kaste, Dalit, Zoals in het verhaal over de projectdiscussies maar er zijn ook Brahmanen zonder land. beschreven, zijn de projecten van ICFON wel gericht op de arme bevolkingsgroepen, maar is CHESS heeft twee projecten voorgesteld om het toch moeilijk om de allerarmsten te bereiken. vijftien families van allerarmsten te helpen. Om de Deze allerarmsten hebben bijvoorbeeld geen land levensstandaard voor de allerarmsten te vergroten en geen dieren en ze moeten werken voor de zullen er komend jaar kippenboeren opgeleid wat minder arme mensen. ICFON heeft zich de worden. Daarnaast krijgt een aantal mannen, afgelopen jaren sterk gemaakt om ook projecten waarvan de familie oorspronkelijk smid was te starten voor de allerarmsten. Dat moeten maar die vanwege armoede geen smederij meer andere projecten zijn dan geiten houden of hebben, de mogelijkheid om de smederij een landbouw, want daar hebben ze nieuw leven in te blazen. Het geen land voor. CHESS heeft nog ‘ICFON heeft zich de maken van metaalwerken is wel uitgezocht of er land gehuurd afgelopen jaren sterk een traditionele bezigheid van kan worden, maar dat bleek niet gemaakt om ook de smeden, de Bishwokarma mogelijk. In de ABC dorpen is projecten te starten van de Dalit kaste. De te weinig goed, vruchtbaar, land voor de allerarmsten’ Bishwokarma hebben veel beschikbaar en alle boeren die kennis en oefenen het beroep land hebben, hebben het voor al jaren uit. Zo maken ze zichzelf nodig. Als ze al land willen verhuren, dan onder andere schoffels, bijlen, schoppen, zagen, zijn dat maar kleine stukjes. Deze allerarmsten kookpannen en messen. Deze gebruiksvoorwerpen hebben mensen in het dagelijks leven nodig dus de ernaar vraag is groot. Zes smeden krijgen een bedrag van CHESS, waar ze de smederij mee op kunnen zetten en materialen kunnen kopen. Een deel van het bedrag krijgen ze als lening, het andere deel is een gift, een soort startkapitaal. Door middel van de winst die ze maken moet de lening langzaam terug betaald gaan worden.
Boer van het ABC project bedankt voor onze steun 10
De smeden krijgen trainingen om te leren hoe ze de voorwerpen moeten maken, hoe ze een bedrijf kunnen runnen en hoe ze de markt op kunnen zodat ze hun voorwerpen kunnen verkopen en ´commercieel´ kunnen gaan. Daarnaast zullen negen boeren opgeleid worden tot kippenboeren. Door middel van training leren ze hoe ze kuikens kunnen verzorgen en voeden zodat ze kunnen opgroeien tot volwaardige kippen, waarvan de eieren verkocht kunnen worden op de markt. Tevens leren ze wat ze kunnen doen indien een kuiken of kip ziek wordt. Ook kunnen de kippen, als ze zich voortgeplant hebben, verkocht worden voor het vlees. Vooral de beter bedeelde Nepalezen eten kippenvlees bij hun rijstmaaltijd. Samen met CHESS is gekozen voor de aanschaf van Giriraj kippen. Deze kippen hebben een hoge ei productie en groeien vaak beter dan de lokale variant. Ze hebben geen speciale voeding nodig en uit onderzoek blijkt dat deze kippen een goede investering zijn om mee te beginnen als kleine ondernemer of kippenboer in wording.
Nieuws
Aanstelling vrouwen op overheidsfuncites gemakkelijker Door Randy Dommerholt
De onrust in de politieke situatie van Nepal is nog steeds niet tot een einde gekomen. De grondwet is er nog steeds niet en het besturen van het land wordt er niet makkelijker op. Toch komt er zo af en toe ook wat positief nieuws naar buiten. Er is nog steeds geen grondwet, hoewel deze er natuurlijk allang had moeten zijn. Inmiddels heeft NC leader Bahadur Deuba aangegeven dat hij verwacht dat de grondwet er toch dit jaar al zal zijn. Ook als dat betekent dat er amendementen op de huidige wetgeving moeten plaatsenvinden om dit mogelijk te maken. Een oplossing zou kunnen zijn dat de grondwet met tweederde meerderheid wordt aangenomen, in plaats van op basis van unanimiteit. Hij heeft aangekondigd dat het Nepali Congress (NC) zo flexibel mogelijk zal zijn om bij te dragen aan de totstandkoming van de nieuwe grondwet. Dit wil het NC wel doen met inachtname van de democratische principes en waarden.
in werking zal worden gezet. Maar voor nu is het belangrijk dat het lokale bestuur weer kan besturen en het land weer verder kan. Vrouwen en de verkiezingen Op 28 februari 2014 werd de 104de Internationale vrouwendag gevierd in Kathmandu. Ter gelegenheid van deze dag heeft vicevoorzitter van de grondwetgevende vergadering, Onsari Gharti, aangegeven dat het erg belangrijk is dat er ook hervormingen in het nieuwe kiessysteem moeten komen om vrouwen meer toegang te kunnen bieden tot overheidsfuncties. Verder gaf de vicevoorzitter wel aan dat de quotum regel voor de aanstelling van vrouwen in overheidsfuncties gehanteerd moet blijven. De verandering in het kiesstelstel zou betekenen dat het gemakkelijker moet worden om op vrouwen te kunnen stemmen. Daardoor zou deze quotum gemakkelijker behaald moeten worden in de toekomst. NC leider Meena Pande zei dat veranderingen in het kiesstelsel de vrouwen zal helpen met hun eigen empowerment. Bronnen: Nepalnews.com Foto:Image Khabar.com
Het lokale bestuur Ondertussen wordt erkend dat het niet goed is dat er in het land nog geen lokale verkiezingen zijn gehouden. Dat maakt het bestuur op lokaal niveau lastig. Er kan niet bestuurd worden en besluiten kunnen niet genomen worden. Daarom heeft vicepremier en minister voor federale zaken en lokale ontwikkeling Prakash Man Singh aangekondigd dat er op niet al te lange termijn toch lokale verkiezingen zullen komen. Geruchten gaan dat dit rond zeven juni zou kunnen plaatsvinden. Ook dit zal betekenen dat op korte termijn de huidige wetgeving aangepast zal moeten worden om dit te kunnen laten doorgaan. Hij heeft wel aangegeven dat in de toekomst nieuwe verkiezingen gehouden moeten worden op lokaal niveau, nadat de nieuwe grondwet is aangenomen en er een nieuw kiessysteem
Onsari Gharti Magar is de vice voorzitter van de grondwetgevende vergadering. 11
Veldwerk
Succesverhaal dankzij CHESS
Jun Maya Thapa Magar en haar zes kinderen kwamen tot kort geleden nauwelijks rond. Dit motiveerde de vrouw die nooit haar opleiding heeft afgemaakt om zich aan te sluiten bij CHESS Nepal. Sindsdien heeft ze onder andere een vrouwengroep opgericht, is benoemd tot beste groenteteler en heeft haar kinderen kunnen voorzien van een opleiding. Tessa: Hoe en waar ben je opgegroeid? Jun Maya: Ik werd 43 jaar geleden
Tessa: En hoe onderhield je je eigen gezin?
Jun Maya: Ik verbouwde voorheen
Foto: CHESS
geboren in Bhumlichok VDC-7. Ik heb acht broers en zussen. Mijn ouders haalden mij vroegtijdig van school: ik ben nooit verder dan de tweede klas gekomen. Dit omdat mijn ouders het niet belangrijk vonden dat hun dochters hun opleiding afmaakten. Mijn familie en ik waren erg arm. Op mijn zestiende trouwde ik met Khadka Bahadur Thapa Magar uit Ghyalchok VDC-6, Aapchaur. Met hem heb ik drie zoons en drie dochters.
granen zoals rijst en maïs. Het kostte mij echter erg veel moeite om hiervan rond te komen. Het leven van mij en mijn gezin was zwaar. Omstreeks deze tijd kwam ik in aanraking met CHESS Nepal. Zij gaven landbouw- en veeteelt trainingen. Ik deed mee aan deze trainingen. Datzelfde jaar verdiende ik NRp 35.000. Dit was echter niet genoeg om mijn kinderen te kunnen voorzien in een opleiding. Om deze reden ging ik op zoek naar extra bronnen van inkomst. Tessa: CHESS Nepal en ICFON begonnen het Sustainable Effort for Economic Development (SEED) project in het dorp waar Jun Maya woont. Ook richtten zij de Sayapatri Women Group op. Dit inspireerde jouw om de Chandisthan Women Group op te richten. Aan welke trainingen nam jij deel?
Jun Maya: Ik nam deel aan verscheidene
trainingen van CHESS Gorkha op het gebied van sociale en economische ontwikkeling, waaronder over leiderschap, groepsdirectie, seksuele voorlichting en voortplanting, HIV/AIDS, seizoensgroenten, kwekerijbeheer, compost en mest beleid, dierenzorg, cornerstone trainingen (sociaal maatschappelijke cursus waarbij zelfpresentatie en het verlenen van hulp centraal staan) en PSRP (Participatory Self-evaluation Review and Planning). De groep bestond uit negentien vrouwen
‘Ik werd onlangs benoemd tot beste groenteteler’
Tessa:
Hebben één van deze trainingen directe gevolgen gehad voor jouw leven? Jun Maya: Door deze voorlichtingen begon ik mij ook meer bezig te houden met sociale hygiëne. De overige leden van de gemeenschap en ik maken het dorp regelmatig schoon zodat we in een gezonde omgeving kunnen wonen.
Tessa: Hebben de trainingen ook geleid tot een
betere inkomenspositie? Jun Maya: Samen met de andere leden van de vrouwengroep vorm ik een coöperatie en ik ben daar tevens vice-president van. CHESS Gorkha heeft NRs. 2.000 in mij geïnvesteerd. Dit heeft haar NRs. 25.000 opgeleverd. Na vijftien maanden heb ik de winst afgedragen aan de vrouwengroep, aan het einde van het jaar wordt deze winst onder de leden dan weer verdeeld. In het afgelopen jaar heb ik zelfs meer dan NRs. 100.000 verdiend aan groenteteelt. Ik heb nu NRp. 15.000 gekregen van CHESS, bestemd voor commerciële landbouw, ik verbouw nu ook bloemkool, tomaat en bonen. Ik werd onlangs benoemd tot beste groenteteler en ontving hiervoor een geldprijs. De steun van CHESS en ICFON heeft mijn leven drastisch verbeterd. Ik wil projecten op andere plekken gaan opzetten om zo meer mensen te kunnen helpen. 12
4
4
Icfon en ik
vragen aan...
Stichting Icfon heeft bijna 400 donateurs. Iedereen met een eigen reden om de ontwikkelingsprojecten te steunen in Nepal. Maar meestal vanwege een persoonlijke band met het land.
Naam: Sandra Rutten-Kroot Leeftijd: 30 Woonplaats: Dongen Beroep: Orthopedagoog Donateur sinds: 2006 Auteur: Ruben Meijerink
Wat doe je in het dagelijks leven? In het dagelijks leven ben ik orthopedagoog. Na mijn studie tot gym docent heb ik doorgestudeerd. Ik werk twee dagen in de week op een middelbare school tussen regulier en speciaal onderwijs in. Daar onderzoek ik leerlingen met leer- en/of gedragsproblemen, geef ik workshops aan docenten, begeleid ik leerlingen met dyslexie, geef ik les in sociale vaardigheden en heel af en toe nog een gymles. Daarnaast werk ik drie dagen in de week bij een eerstelijns psychologenpraktijk waarbij ik cliënten tussen de vier en zeventig jaar behandel en trainingen geef. Mentaal intensief werk en ik vind het dan ook heerlijk om na mijn werk te sporten en met Nepal bezig te zijn, mijn twee grote hobby’s.
Wanneer ging je voor het eerst naar Nepal? In 2006 ging ik voor het eerst naar Nepal. Meteen voor ruim vijf maanden. Als student van begin 20, zonder enige ervaring in een ontwikkelingsland, was dit een enorme uitdaging! Vanuit mijn eindstage voor de opleiding docent lichamelijke opvoeding ging ik lesgeven op een school in Pokhara. Daarnaast was het de bedoeling een sportproject op te zetten. Op internet kwam ik bij ICFON terecht. De organisatie sprak me aan vanwege de doelstellingen en het niet hebben van een winstoogmerk. Het sportproject ´Play for Peace´ werd opgericht.
Ondanks de burgeroorlog die destijds heerste, de armoede en de cultuurverschillen heb ik Nepal sindsdien in mijn hart gesloten.
Dus je hebt Nepal daarna nog een keer bezocht? Eenmaal terug in Nederland bleef Nepal me bezig houden en had ik heimwee naar het prachtige land en de lieve mensen die ik heb ontmoet. Ik ben daarna nog drie keer teruggekeerd en moet elke keer weer afkicken als ik terug in Nederland ben.
En jouw werk met ICFON is er sindsdien niet minder op geworden? In de zomer van 2012 heb ik alle projecten van ICFON bezocht en ben ik nog enthousiaster geraakt over het werk wat ICFON doet en de resultaten die ik met eigen ogen gezien heb. Ik heb als vrijwilliger de afgelopen jaren af en toe klusjes gedaan voor ICFON, ben projectcoördinator van het sportproject Play for Peace geweest en vindt het dan ook een eer dat ik een half jaar geleden gevraagd ben om bestuurslid te worden. Het lijkt me een mooie nieuwe uitdaging om als bestuurslid mee te mogen beslissen over de diverse projecten van ICFON en zo bijna direct iets te kunnen betekenen voor de mensen daar in Nepal. 13
Nieuws
Het zit allemaal in je DNA Door: Ruben Meijerink
Een genetisch research centrum toont aan dat Tibetanen en sherpa’s genetisch geëvolueerd zijn om te leven op de Tibetaanse hoogvlakten. Dit in tegenstelling tot veel andere bergvolken in bijvoorbeeld Zuid Amerika.
van allen blijken over dezelfde mutatie (HIF gen) te beschikken die de Tibetanen en sherpa’s dus wel blijken te hebben. Uit studies die de Yak onderzochten, blijkt dat dit dier ook de positieve verandering in zijn genen heeft ondergaan. Een genetisch research centrum toont aan dat Tibetanen en sherpa’s genetisch geëvolueerd zijn om te leven op de Tibetaanse hoogvlakten. Dit in tegenstelling tot veel andere bergvolken in bijvoorbeeld Zuid Amerika.
’s Werelds grootste genetisch research centrum ´Beijing Genomics Institute´ heeft mutaties ontdekt in een gen dat de Tibetanen en Nepalezen, die al generaties lang op grote hoogten wonen, helpt bij de juiste aanpassing voor het leven op die grote hoogten. Het gaat om het gen Hypoxie Induceerbare Factor, afgekort HIF 2 alpha. Chronische hoogteziekte, CMS, komt veel voor bij toeristen die op trekking gaan of naar Tibet en Nepal afreizen. Maar de hoogteziekte komt ook veel voor bij bewoners op de Zuid-Amerikaanse hoogvlakten zoals Bolivia, Peru, Chili en Argentinië. Tevens krijgen bewoners die op grote hoogte leven in Colorado en de vele Han Chinezen die naar Tibet verhuizen, opvallend vaker dezelfde hoogteziekte. Geen
Aanpassen van het DNA
Om terug te herleiden over hoe lang de periode moet zijn geweest om een genetische aanpassing in de mens te krijgen worden geen uitspraken gedaan. Wel kan men zeggen, om een soortgelijke parallel te leggen, dat de Aziaten meer last hebben van melk intoleranties. De Europeanen begonnen zo’n zeven duizend jaar geleden al met het drinken van koemelk. Aziatische mensen hebben deze omschakeling nog niet gemaakt. Ook deze genetische aanpassing is geconstateerd. Bron: Nepali Times
Nieuwe impuls voor ‘kauwkaas’ Door: Ruben Meijerink
Terwijl de verkoop van de typisch Nepalese harde kaas Churpi op de lokale markt stagneert, neemt de vraag toe in het buitenland. Wat moeten de buitenlanders toch met die harde taaie blokken kaas? De Churpi wordt nog altijd traditioneel gemaakt van melk van de yak. Na het aan de kook brengen van de melk, wordt de substantie die achter blijft in doeken gewikkeld. De droge melkbestanddelen worden in de doeken te drogen gehangen. Uiteindelijk worden de stukken kaas boven een vuur geplaatst. De Churpi krijgt zijn karakteristieke smaak door het gistingsproces. De boeren verkopen de Churpi aan toeristen of distributeurs die ze door heel Nepal verspreiden. Alhoewel het populair blijft onder veel Nepalezen en wandelaars, groeit de vraag naar Churpi niet. Het tijdrovende proces om Churpi te maken staat per slot van rekening steeds minder in verhouding tot de winst. Veel boeren kiezen voor het maken van gewone kaas, dat minder intensief is. Er kan
nog veel gedaan worden om het produkt juist weer winstgevender te maken. Volgens de nonprofit organisatie Institution for Suitable Actions for Prosperity (ISAP) is er nog veel winst te halen uit de kennis van de veehouderij.
Huidige struikelpunten
Maarliefst 25 procent van de Chauris (vrouwtjes Yak) kan geen melk produceren omdat de dieren ziek zijn, een miskraam hebben of dat de bevruchting mislukt is. Een ander probleem is de inconsistentie. Er is geen Churpiblok hetzelfde; ze variëren in grootte en de kwaliteit is nogal verschillend. Het ISAP team is momenteel bezig om een basisopleiding te verzorgen aan veehouders wat betreft gezondheidszorg en een standaardisatie van de produktie van Churpi. Een grotere afzetmarkt zou kunnen zijn dat de Churpi een basis is voor hondenkluiven; de taaie, gomachtige textuur en de volle smaak van Churpi maken het een uitstekende snack voor de hond. Een kleine afzetmarkt in Amerika, Canada en Japan is al tot stand gekomen. Bron: Nepali Times 14
15
Foto: Rudi de Groot
D
eze foto werd gemaakt door Rudi de Groot, de pas overleden oprichter van stichting ICFON (zie pagina 3). De vrouw is gefotografeerd in één van de dorpjes op de Rolwaling trek, ergens tussen 3 en 18 november 1980. De Rolwaling trekking ligt in centraal oost Nepal, ten zuiden van de Rolwaling vallei. Het gebied ligt in het Sagarmatha National park en de trekking wordt ook vaak gecombineerd met een wandeling naar de Mount Everest. Er wonen Tamang en Sherpa’s in de vallei en de bevolking is overwegend boeddhistisch. Ook wordt dit van oudsher gezien als de woonomgeving van de legendarische Yeti. Vanuit deze plek zijn talloze expedities geleid.
Tot slot
Spoorlijn dwars door natuurpark Door: Ruben Meijerink
In een verslag van het ministerie van Spoorwegen werd eerder deze maand in de Nepali Times gewezen op de toekomst plannen van het gedetailleerd project rapport (DPR), waarbij een geplande spoorlijn onvermijdelijk het natuurgebied Chitwan zou doorkruisen. Vele Nepal kenners zullen bij de gedachte van een ministerie van Spoorwegen de wenkbrauwen doen fronsen, er ligt momenteel namelijk nog geen vijftien kilometer werkend spoor in Nepal. De ambitieuze Mechi- Makhali spoorweg moet een spoorverbinding vormen in de volle breedte in het zuiden van het land,de terrai region. In totaal moet de verbinding maarliefst 1318 kilometer worden. Minister van financiën Shankar Koirala introduceerde het plan vorig jaar als de nationale trots van de toekomst, mede mogelijk gemaakt door een flinke financiële bijdrage van de Indiase regering. De grondwervingen zijn reeds in volle gang, blijkbaar is dit een hele klus aangezien alleen dit proces al een half jaar achter loopt op schema . Al in 2010 is een haalbaarheidsstudie opgesteld om de spoorweg langs de voet van de Someswor Hills nabij het beroemde Tiger Tops Resort in het noorden van Chitwan te laten leggen. Omdat dit gebied zo’n belangrijke overgangsplek is voor alle dieren, wijst de
studie uit dat het spoor beter langs de reeds bestaande weg van Hetauda naar Bharatpur gelegd zou moeten worden. Het bezwaar van medewerkers en dorpelingen uit het nationaal park Chitwan kwam dan ook niet als een verassing. “Er is geen gegronde reden voor het bouwen van een weg of spoorlijn door één van ’s werelds meest vooraanstaande en succesvolle nationale parken” aldus Hemanta Mishra, natuurbeschermer en architect van Chitwan National Park. Een gelekt gedetailleerd verslag liet vorige maand echter zien dat er alleen nog opties worden aangedragen om dwars door Chitwan eenspoorlijn aan te leggen. De optie om langs de bestaande snelweg een spoorlijn aan te leggen is 30 kilometer langer en dus veel duurder en wordt niet langer voorgesteld. Ook een andere optie voor het graven van twee lange tunnels van respectievelijk veertien en elf kilometer, strandden vanwege de kosten. Het lijkt alleen nog de vraag welke optie door het park het minst schadelijk is voor het wildleven. Mochten de plannen doorgezet worden om toch een spoorlijn door het nationaal park Chitwan aan te leggen dan is het nodig om onderdoorgangen voor het wild te maken met daarnaast hekwerken voor de veiligheid. Het laatste woord is er nog niet over gezegd. We zijn benieuwd wat het ministerie van Spoorwegen uiteindelijk beslist
ICFON VERSTREKT
BEGUNSTIGER
- Hulp aan (educatieve en humanitaire) projecten in Nepal - Informatie over Nepal en ICFONprojecten - Advies over hulp aan ontwikkelingsprojecten - Bulletins met informatie over Nepal
Zij die een gift aan de stichting schenken, zijn overeenkomstig artikel 4 van de statuten, begunstiger van de stichting. Indien u Euro 35,- of meer schenkt, ontvangt u viermaal per jaar de nieuwsbrief Samachar (Nepali 16 voor nieuws).
Bron: Nepali Times, railnews. co.in, mongabay.com
E-mail: Website: Twitter: Facebook:
[email protected] www.icfon.nl www.twitter.nl/ICFON www.facebook.com/ ICFON
