Schetsend Denken
(N)ERGENS OM GEVEN
rrood 21 november 2008 de glazenzaal den haag
rrood
tijd ontvangst
10.00 – 17.00 09.45
bedrijven € 450,-particulieren € 222,--
stimuleert een kunstige kwaliteit van denken. bestuurders, directeuren, managers, politici, ondernemers en wetenschappers worden uitgedaagd een verrassende werk- en denkhouding te ontwikkelen.
engagement 21 november 2008
incl. BTW, lunch en consumpties
aanmelden www.rrood.nl route www.deglazenzaal.nl
.
Barbara Zwaan Bert Blans Bianca Hiemcke Schriek Guus Bakker Hein van Dongen Jan Menu Klaartje van Veldhoven Marius Gosschalk Rembrandt Frerichs Rico Sneller Vinsent Planjer
dichter filosoof auteur bass filosoof bariton sax zang acteur piano filosoof drums
SPREKERS
BIANCA HIEMCKE SCHRIEK is musicus, schrijver, programmamaker en directeur van het rrood engagement. Zij staat in het bedrijfsleven op de bres voor de ontwikkeling van bewustzijn bij onopvallende processen. Haar aandacht gaat uit naar de opmerkelijke gevolgen wanneer we gedachte’gangen’ ontdekken. PROF. DR. BERT BLANS is bijzonder hoogleraar te Wageningen en docent wijsbegeerte aan de theologische faculteit
te Utrecht en Tilburg. Hij heeft gestudeerd in Leuven en is daar gepromoveerd. Sindsdien is Bert Blans werkzaam om mensen gevoel te geven voor de samenhang van filosofie, levensinrichting en spiritualiteit. DR. HEIN VAN DONGEN is werkzaam op het raakvlak tussen filosofie, architectuur en innovatie en houdt zich bezig
met onderzoek naar esthetische ervaringen. Hij werkt als filosofisch consulent, musicus en is gastdocent aan verschillende universiteiten. Binnen rrood werkt hij met het concept ‘schetsend denken’ DR. RICO SNELLER is universitair docent wijsgerige ethiek; geschiedenis van de filosofie, metafysica en hermeneutiek aan de Leidse Universiteit. Hij studeerde theologie in Utrecht en Leiden, en filosofie in Parijs. Hij kreeg aan de Leidse Universiteit de onderwijsprijs. Zijn bijzondere interesse gaat uit naar de idee van een absoluut Goed.
LOKATIE
DE GLAZENZAAL
In hartje Den Haag ligt de unieke locatie De Glazenzaal. Gesitueerd tussen de voormalige Portugese Synagoge en een statige pand aan de Prinsessegracht. Bouwen in dit deel van Den Haag was in de 18e eeuw alleen voorbehouden aan diegenen die banden onderhielden met adel en koningshuis. Daniel Marot, een van de beroemdste bouwmeesters van die tijd, kreeg opdracht tot de bouw van de Portugese synagoge. Dit deel van de stad geeft de sfeer van die dagen nog altijd weer. De 18e eeuw weerspiegeld in hypermodern transparant glas.
BEREIKBAARHEID
PRINSESSEGRACHT 26, DEN HAAG
De Glazen Zaal van de Liberaal Joodse Gemeente ligt in het historisch centrum van Den Haag, tegenover het Malieveld. De Glazen Zaal ligt op vijf minuten loopafstand van het Centraal Station. Vanaf het station kunt u lijn 1 of lijn 9 nemen, beide stoppen praktisch voor de deur. Er is voldoende parkeergelegenheid, zowel aan de Prinsessegracht als in de parkeergarage onder het Malieveld.
09.45
ONTVANGST MET KOFFIE OF THEE
10.00
VAN HET HART NAAR DE BUIDEL
BIANCA HIEMCKE
Een joods aforisme wil dat de mens op drie verschillende manieren zijn karakter toont: door zijn beker (zijn eetlust), zijn buidel (zijn verhouding tot geld) en zijn temperament. Bianca Hiemcke Schriek zal het aan het begin van het programma over de 'buidel' hebben en hoezeer we onszelf - door de wijze waarop we daarmee omgaan - blootgeven. In ieders buidel komen kwesties van overleven en aanverwante gebieden aan het licht, kwesties die te maken hebben met overdaad, eigendom en onzekerheid. De langste weg is die van het hart naar de buidel.
10.15
JEWISH SONGS
KLAARTJE VAN VELDHOVEN
Klaartje van Veldhoven is een jonge Nederlandse sopraan. Zij behaalde in 2006 cum laude haar Master solozang aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. In oktober van dat jaar won zij de eerste prijs bij de competitie voor je ‘John Kerr Award for English Song’ in Goudhurst Engeland. Vandaag zingt ze samen met haar ensemble van viool, hobo, cello, accordeon en slagwerk Three Jewish Songs Chakcha simah menat rashay, Am tzidkecha. Neem jouw maat! Portie van de hoofden van t volk, neem waar je recht op hebt.
10.30
GEVEN NEMEN DELEN
DR. HEIN VAN DONGEN
Geven en nemen worden evenals het ruilen en de zogenaamde marktmechanismen vaak plat materialistisch opgevat. Achter het ruilverkeer spelen echter fundamentele behoeften een rol en het is daarmee gebaseerd op medemenselijkheid. De eerste theoreticus van het ruilverkeer, Adam Smith schreef al dat onderlinge sympathie de basis van het economisch leven is. 'Geven' stopt als het wordt afgedwongen, maar ook als we te vrijblijvend geven, als wat we geven voor onszelf of de ander niets betekent. Een werkelijke gift is waardevol en welgemeend. Geven en nemen worden als het goed is gedragen door een bereidheid tot delen, of ze scheppen die bereidheid.
10.45
EVEN IETS DRINKEN
11.00
GAVE EN OVERGAVE
DR. RICO SNELLER
Het komt bij geven vrijwel altijd neer op nemen. Ik geef jou een cadeau voor je verjaardag - maar verwacht er bestendigheid in ons type relatie voor terug. Ik geef jou opslag - maar verwacht er gelijke, of zelfs verdubbelde inzet voor terug. Ik bied jou mijn hulp - maar zie graag dat jij mij bij toerbeurt helpt. Geven stelt een relatie of een wisselwerking in, en is er vaak ook een gevolg van. Een gave komt nooit zo maar uit de lucht vallen. Wat zou er gebeuren als er gegeven werd zonder enige verwachting? Kan dat überhaupt wel? Hoe zou ik dat moeten aanpakken? Is een gave alleen een gave als het gegeven-worden helemaal wordt uitgewist?
11.55
LUISTEREN MET OVERGAVE
Jan Menu Bariton Sax, Rembrandt Frerichs Piano, Guus Bakker bass, Vinsent Planjer drums. Deze jonge aanstormende talenten geven u een waterval van tonen cadeau. Klanken uit Brazilië scharen zich naast herinneringen aan Andalusië en doen denken aan componisten als Grieg. Frerichs legt een solide vangnet onder een woelig solerende Jan Menu. Hier en daar doet het spel denken aan een verhaal. Soms zwerft een fluwelen sax boven de piano uit, dan weer vraagt de bass om aandacht of stuwen drums het ritme. Muziek maken ‘n kwestie van geven en nemen, luistert u met overgave….
12.25
PAUZE
Een kopje tomatensoep, gegarneerd met room en een takje peterselie. Hierbij serveren wij biologisch brood, verse rrode sappen en een keur van rrood fruit.
In haar bundeltje wil Drs. Barbara Zwaan iets van de rijkdom die besloten ligt in het woord 'geven' aan het licht brengen. “Taal biedt een schat aan betekenisvolle woorden rond 'geven'. Je kunt hoog of laag over iemand opgeven, je opgeven voor een rrooddag, maar ook een gewoonte of verwachting opgeven. Geef je mee of werk je tegen? Wat geef je van jezelf bloot? Hoe moeilijk is het toe te geven dat je fout zat, 'het spijt me' te zeggen?” U kunt het bundeltje op deze rrooddag aanschaffen. Barbara Zwaan zal uw aankoop tijdens de pauze signeren.
13.10
VORM GEVEN
DR. HEIN VAN DONGEN
Creativiteit is een doorlopend proces: alleen in uitzonderlijke situaties zijn we ‘klaar’ met iets. Concepten die we bedenken lijken voltooid, maar in de praktijk worden ze voortdurend doorontwikkeld en krijgen ze steeds een nieuw leven. Grote dingen als gebouwen zijn niet ‘af’ als ze opgeleverd worden, er volgen eeuwen van verbouwingen en herinrichtingen die het gebouw in leven houden. Kunstvoorwerpen worden kunstwerken wanneer ze zich ‘geven’, als er iemand door geraakt wordt. Desondanks zien mensen ‘de schepping’ als een soort voltooid product, die na de creatie aan zijn lot is overgelaten. Er is een manier van kijken die zich richt op het creatief proces en niet op het definitieve resultaat, een invalshoek die de vraag ‘hoe is het zo gekomen’ overbodig maakt. Dat wat ontstaat is geen afgerond maaksel, maar geeft zich in wording.
14.05
MUZIEK
14.20
THEE TIJD
KLAARTJE VAN VELDHOVEN
De gewoonte om te netwerken werd in 1840 geïntroduceerd door Anna de zevende hertogin van Bedford. Zij introduceerde de High Tea, een gewoonte die ontstond omdat zij de tijd tussen lunch en diner wat lang vond duren. Van een theekransje met haar vriendinnen groeide de High Tea uit tot een sociale gebeurtenis met tal van verfijnde gewoonten. Er werd gepronkt met zilver theegerei en mooie japonnen, de laatste nieuwtjes gingen rond. Langzaam groeide de High Tea uit tot wat het in onze tijd is geworden. Netwerken werd een gewoonte die in tegenwoordige zakelijke kringen een belangrijke plaats inneemt, het is het verband waarin wij elkaar aandacht geven. Geniet u van diverse soorten thee met scones, huisbereide jam en citroenroom.
14.40 GEGEVEN DE DINGEN
PROF. DR. BERT BLANS
Bert Blans vraagt aandacht voor hoe verschijnselen gegeven zijn. Wat dat geven in het verschijnen van de dingen is. Iets geeft zich bijvoorbeeld voor de zintuigen. Maar hoe zich iets geeft, verschilt. Men neemt niet alleen drank of voedsel waar, men proeft ook de kwaliteit. In opvoeding en onderwijs ontwikkelen we smaak, we leren waarderen en eren, waardoor we cultiveren. Voor de cultuur en voor het bedrijfsleven is het belangrijk te weten dat wat de een ziet en ervaart de ander nog niet waarneemt. Daarom kan voor een beleid niet gelden dat allen in eenzelfde formule voor functioneringsgesprekken passen of dat alle neuzen dezelfde kant uit (moeten) staan. Wanneer we een stap terugzetten kunnen we zien hoe we op de dingen betrokken zijn. Waar ben je je van bewust, wat zie je wel en wat (nog) niet of niet meer. Ben je je bewust van wat je waardeert, van wat je hoort, raakt, ervaart, ruikt, proeft. Ben je je bewust van hoe de wereld voor je gegeven is?
15.35
THEATER
MARIUS GOSSCHALK
De vertelling over Ebenezer Scrooge verschijnt op 19 december 1843 en is op de 22e uitverkocht. Dickens schrijft het verhaal om een schuld te kunnen afbetalen. Het verkoopsucces was belangrijker dan de literaire waarde. Toch is het boek met een verkoop van 6000 exemplaren binnen een week een onmiddellijk succes. Marius Gosschalk speelt Ebenezer de geldwisselaar die zich zijn leven lang richt op het verkrijgen van geld en verder niets. Een verhaal over sociaal onrecht en armoede, de relatie daartussen, hun oorzaken en gevolgen. Kijkt u naar een fragment uit een Victoriaanse allegorie over een verbitterde oude vrek.
16.15
HET VERMOGEN VAN EEN GAVE
r r o o d REAGEERT OP HET PUBLIEK
Met een kwinkslag en een knipoog, met ernst en met aandacht reageren de sprekers, de musici, de acteur, de schrijvers en de dichter van rrood gedurende een klein half uur op al uw vragen en opmerkingen. Bianca en Hein geven de aftrap: “Kun je geven van wat je niet hebt ontvangen? Wanneer we ons gedragen volgens de regel: 'wat van mij is, is niet het mijne en wat van jou is, is van jou, krijgen onze ideeën over eigendom - en daarmee over geven en nemen - een verrassende impuls. 'Wat van mij is, is niet het mijne' duidt op een bereidheid eigenaar te worden van een rijkdom die niet van ons - maar van de wereld - is. Is eigendom wat onze rijkdom veroorzaakt? Heft weggeven van eigendom armoede op? Bereiken we rijkdom wanneer we erkennen dat werkelijk geven niet over nemen gaat?
16.45
TOE’GIFT’
17.00
EINDE PROGRAMMA
KLAARTJE VAN VELDHOVEN
