Ruimte voor Duurzame Energie
Portefeuillehoudersoverleg Leefomgeving Holland Rijnland 17 februari 2016
WATER
STEDELIJKE TRANSFORMATIES
OV KNOPEN
ENERGIE
ENERGIE OPGAVE LANDELIJK
OFFICE ENERGIELANDSCHAP
WOONGEBIED
DERDE TRANSITIE
DENKEN VANUIT ACTOREN
WIE HEEFT WAT EN KAN WAT?
BIOPORT TERNEUZEN
POTENTIE VAN DE REGIO
ENERGIE TRANSITIE LEIDSE REGIO
Verbruik
LEIDSE REGIO
2% duurzaam zelf opgewekt (2012)
LEIDSE REGIO
BEPERKINGEN
‘HARDE’ BEPERKINGEN rijkswegen spoor hoogspanningsleidingen gas‐ en buisleidingen primaire waterkeringen woonkernen waterwingebieden provinciale vaarwegen bestaande turbines
‘ZACHTE’ BEPERKINGEN regionale wegen uitbreidingsgebied bedrijventerrein uitbreidingsgebied woningen (beperkt)kwetsbare panden buitengebied beschermd stads‐ en dorpsgezicht beschermd rijkslandgoederen buitengrens gemeente stiltegebied natura 200 gebied bosgebieden molenbiotopen
BEPERKINGEN
3 MW ‘harde’ beperkingen • • • • • • • • •
rijkswegen spoor hoogspanningsleidingen gas‐ en buisleidingen primaire waterkeringen woonkernen waterwingebieden provinciale vaarwegen bestaande turbines
WIND
‘HARDE’ BEPERKINGEN rijkswegen spoor hoogspanningsleidingen gas‐ en buisleidingen primaire waterkeringen woonkernen waterwingebieden provinciale vaarwegen bestaande turbines
‘ZACHTE’ BEPERKINGEN regionale wegen uitbreidingsgebied bedrijventerrein uitbreidingsgebied woningen (beperkt)kwetsbare panden buitengebied beschermd stads‐ en dorpsgezicht beschermd rijkslandgoederen buitengrens gemeente stiltegebied natura 200 gebied bosgebieden molenbiotopen
BEPERKINGEN
3 MW WIND
3 MW, theoretisch maximale opbrengst 12,3 PJ
WIND
‘HARDE’ BEPERKINGEN rijkswegen spoor hoogspanningsleidingen gas‐ en buisleidingen primaire waterkeringen woonkernen waterwingebieden provinciale vaarwegen bestaande turbines
‘ZACHTE’ BEPERKINGEN regionale wegen uitbreidingsgebied bedrijventerrein uitbreidingsgebied woningen (beperkt)kwetsbare panden buitengebied beschermd stads‐ en dorpsgezicht beschermd rijkslandgoederen buitengrens gemeente stiltegebied natura 200 gebied bosgebieden molenbiotopen
BEPERKINGEN
3 MW inclusief ‘zachte’ beperkingen • • • • • • • • • • •
regionale wegen uitbreidingsgebied bedrijventerrein uitbreidingsgebied woningen (beperkt)kwetsbare panden buitengebied beschermd stads‐ en dorpsgezicht beschermd rijkslandgoederen buitengrens gemeente stiltegebied natura 200 gebied bosgebieden molenbiotopen
WIND
3 MW, inclusief alle ‘zachte’ beperkingen opbrengst 6,9 PJ
WIND
voorbeeld ‘zachte’ beperkingen •
(beperkt)kwetsbare panden buitengebied
minus 4,6 PJ
WIND
voorbeeld ‘zachte’ beperkingen •
molenbiotopen
minus 1,7 PJ
WIND
voorbeeld ‘zachte’ beperkingen •
rijkslandgoederen
minus 0,5 PJ
WIND
LEIDEN EN OMGEVING
ZONNE AKKER
Zonne‐energie op daken en akkers • 1,3 PJ op woningen • 0,2 PJ op HDO • 4,5 PJ op akkers • 20,5 % v.h verbruik in 2050 • • •
ca. 18% van alle daken geschikt ca. 18% in beschermd stadsgezicht. Nadere studie kan zichtlijn integreren 10% landbouwareaal
10% ZONNE AKKER
Zonne‐energie op Biomassa: covergisting en daken en akkers verbranding •• 3,4 PJ op woningen ~0,6 PJ •• 0,5 PJ op HDO 2 % v.h. gebruik in 2050 • 4,5 PJ op akkers Uitgangspunt voldoende mest •• 31,3 % v.h verbruik voorhanden. •
•
1e claim op reststromen van het land en uit bossen. (nog) geen beperkingen winbaarheid Enkel RWZI, grasland, landbouwareaal en bos
BIOMASSA
Geothermische energie: • Waar is het technisch mogelijk? • Aanwezige Warmtevraag in directe omgeving?
GEOTHERMIE
DENKEN VANUIT ACTOREN
Drie typen bouwstenen Belevingsbouwstenen Deze bouwblokken maken de energietransitie tastbaar en helpen om het bewustwordingsproces te versnellen en kunnen het imago van Leiden als green bio‐tech regio versterken. Lokale bouwstenen Deze bouwblokken dragen bij aan het energieneutraal maken van de regio, en zijn sterk verbonden met de lokale economie, het landschap of lokale stakeholders. Generieke bouwstenen Deze generieke bouwblokken kunnen op veel meer plekken in Nederland een rol spelen bij het realiseren van de energietransitie. Ze zijn belangrijk om genoeg energie op te wekken in de regio en kunnen worden gekoppeld aan lokale omstandigheden.
BOUWSTENEN
BOUWSTENEN
*zonder wind langs de kustlijn
PRODUCTIE EN GEBRUIK
BESPARING: BZK / LEIDEN VERBRUIK, HOOGSTE 60%
BESPARING: BZK / LEIDEN 40% BESPARING
BESPARING: BZK / LEIDEN 60% GROOTSTE BESPARING
Individueel
Perlator Luchtgordijn 'slimme deur' Restwarmte (Stoomcondenstaat) Afdekking koelmeubelen Slimme thermostaat (bewustwording en monitoring) Zoneregeling klimaat en lichtsysteem Verlichting: Hoogfrequente TL‐verlichting Verlichting: LED‐basisverlichting Verlichting: Solatube WTW douchewater Waterbesparende douche WTW uit koel/vries (glas) HR++ Dubbel glas achterzetraam isolerende glasfolie PV‐glas Stralingsverwarming Koudewiel WTW (lucht) WTW zwembad (water) WTW zwembad (lucht) Zonneboiler tapwater ruimteverwarming combi PV‐cellen PVT‐cellen Triple solar Isoleren spouwmuur Isoleren muur (binnenzijde) Isoleren muur (buitenzijde) Isoleren gevelpanelen Isoleren plat dak Isoleren schuin dak Isoleren vloer Groen dak Wit dak automatische buitenzonwering (zomer) automatische buitenzonwering (winter en zomer) windturbines op het gebouw (urban windmills) micro‐WKK (HRe) Warmtepomp lucht/water warmtepomp lucht/water warmtepomp water/water warmtepomp Pelletkachel Lage temperatuur verwarming (LTV) Hoge Temperatuurkoeling (HTK) Inreglen verwarming (HR‐ketel) Nieuwbouw Inleggen waterleiding zonnewarmte sferische collector (zonneboiler) Warmte uit gracht Verdampingskoeling (DEC‐koeling) WKO individueel Warmtepompboiler Gasabsorptiewarmtepomp WKK
Collectief Zonneboiler PV‐cellen PVT‐cellen bio‐WKK Warmtepomp Gasabsorptiewarmtepomp Absorptiekoeling Brandstofcel Brandstofcel met warmtepomp windturbines op terrein (urban windmills) Warmte /koude uit de gracht/water Warmte uit riool WKK WKO gedeeld Restwarmte koudenet warmtenet Geothermie Stadsverwarming WKO netwerk
MODELLEREN BESPARINGSOPTIES
Aerophotostock.nl
100% ENERGIETRANSITIE
