roeivereniging Rijnland

December - 2012

roeivereniging Rijnland Opinie

Een Rijk Roeileven Vijfentwintig jaar lang ben ik uitsluitend in het weekeinde op onze roeivereniging geweest. De strijd om de boten op zaterdagochtend, de hectiek op het vlot, de jeugdinstructeurs die zo’n 20 kids de kunst van het roeien bijbrengen, met daarna de gesprekken over Facebook onder het Rijnland-theedrinken op z’n Engels, de zaterdagmiddagploeg (ZAMIP) die ‘rustiger vaarwater’ heeft gezocht met een goede boot en coach, de bardienst die op volle toeren draait met twee diensten op zaterdag en twee op zondag, en de zondagochtendinloop die ons visitekaartje is. Het zijn de ‘gewone’ weekeinden. Onlangs was ik in de gelegenheid een kijkje te nemen op doordeweekse dagen. Op deze dagen blijkt het soms net zo druk te zijn als in het weekeinde. Op maandag roeit de waarschijnlijk oudste damesploeg,

“de 4Ms”, de Maandag Morgen Mazzel Meiden: zij hebben mazzel met elkaar en met het weer. Maandagmiddag roeit de oudste herenploeg “de Teubner-VIII”, die al 45 jaar elke outing vastlegt in het logboek, eerst met handgeschreven teksten en later met digitale bijdragen. Dinsdagochtend en doorlopend tot in de middag is er aangepast roeien. Gemiddeld zo’n twintigtal minder valide roeiers vaart in wherry’s, waarbij elke roeier wordt begeleid door twee valide roeiers. De walkapitein deelt in en houdt het overzicht vanaf het vlot. Zeer indrukwekkend om een ieder naar eigen vermogen en met hulp van begeleiders, de takel of het instaphekje, te zien wegvaren. Op woensdag wordt veelal in ploegverband geroeid en is ‘s middags de ‘Rijnland Werkploeg’ druk bezig met repareren en creëren om het gebouw in goede staat te houden. De bootsman zet zich op woensdag en donderdag in om onze vloot optimaal te laten varen. Donderdag- en vrijdagmiddag komen commissies bij elkaar om hun

plannen te smeden … En dan is het weer weekeinde! Wat een inzet en plezier, wat een rijk (roei)leven! Marianne Bovenhoff

1. 2. 3. 4.

Opinie Introductie Columnisten Agenda Informatie avond ‘Veilig Varen’ 5. Wijziging contributie 6. Ploeg stelt zich voor: De Vronesteyn twee 7. Coach en Techniek 8: De Inpik 4 en 8. Bladenlakactie 9. Meerdaagse zwerftocht 10. Coach en Techniek 9: Balans houden 6 en 11. Nieuwe leden 12. Nieuwjaarswens 13. Keuken 14. Colofon

1 2 2 2 3 3 5 5 6 7 7 8 8 8

1

Even voorstellen

Introductie Columnisten Zoals in het vorige katern beloofd, hierbij de intro van de nieuwe columnisten. Zij verzorgen in de komende maanden het opniniestuk dat op de eerste pagina te vinden is.

• Jan Willem Boissevain • Roeit: 3 x per week in 2-, 8+, 4-, 4+ • Roeit het liefst: bakboord op elk water • Het leukste aan roeien: wedstrijden • Is ook actief bij Rijnland: via Twitter @rvrijnland en Facebook Roeivereniging-Rijnland • Vindt ook leuk: 3 x per jaar de Mont Ventoux fietsen Volg zijn sportieve verrichtingen via twitter @jwboissevain of RunKeeper.com

• Ton van der Pennen • Roeit: op de Carrochtend in de Windlust • Roeit het liefst: met het doel op de Vlietlandplas een baantje te kunnen roeien • Het leukste aan roeien: op het water zijn met de wind door de haren & het roeigezelschap • Is ook actief bij Rijnland: meedenken met de koers van de Carr • Vindt ook leuk: lezen: romans t/m dagelijkse krant & kijken naar bewegende beelden: docus t/m speelfilms

• Marina van den Berg • Roeit: 3 x per week in alles wat maar vaart • Roeit het liefst: in een gladde 2 op een doodstil meer of in een c3 door onmogelijk smalle grachtjes • Het leukste aan roeien: in trance raken samen met de mederoeiers • Is ook actief bij Rijnland: leesclubjes & tochten organiseren, instructie geven en meedenken over de toekomst van de club • Vindt ook leuk: schaatspret

• Marianne Bovenhoff • Roeit: 2 x per week in 8+, 4x+ of 4+ • Roeit het liefst: bakboord Dames Veteranen 8 • Het leukste aan roeien: elke keer bijleren omdat we gecoacht worden. Dingen doen met de ploeg: van koffiedrinken tot wintersporten • Is ook actief bij Rijnland: als voorzitter • Vindt ook leuk: James Bond films kijken

januari 2013 zo 13 Nieuwjaarsreceptie do 17 Instructeursavond Veilig Varen (19.30-22.00 uur) za 26 ROW-in; indoorwedstrijden ergometeren maart 2013 di 19 Algemene Ledenvergadering

Informatieavond ‘Veilig Varen’ Zoals elk jaar wordt ook voor 2013 een programma samengesteld voor de instructeursopleiding. Als kick off van dit 2013-programma organiseert Nico van Ravesteyn op 17 januari 2013 (vanaf 19.30 uur) een clinic over ‘Veilig Varen’. Het belooft een interessante avond te worden waarin onderwerpen worden besproken als: sturen en omgaan met drukke scheepvaart, onderkoeling en kleding.

Handig als voorbereiding voor het theorie-examen, maar de avond is er voor iedereen die belangstelling heeft. Wie zelf roei-instructie wil gaan geven wordt van harte uitgenodigd. Kandidaat roei-instructeurs moeten tenminste beschikken over het basis-examen C-roeien, Sturen-4 en liefst ook S1. Opgeven en informatie kan bij ([email protected]) Nico van Ravesteyn

2

Ploeg stelt zich voor

De Vronesteyn twee: Peter en Pieter Elke week zijn ze meestal tweemaal op het water te vinden. Peter Franken en Pieter Lingen. Samen op en neer naar de sluis, waarbij de terugweg vaak het karakter van een verlengde sprint heeft. Over de 6 km naar huis deden ze ooit 28:50. ‘Een mooie tijd voor onze categorie, maar die halen we niet meer’, zegt Pieter. ‘Ja, maar vergeet niet te zeggen’, voegt Peter toe, ‘dat sinds we in 2007 zijn begonnen in de boord twee, toch een moeilijk boottype, onze techniek met stappen vooruit gegaan is. Dat komt door de ervaring opgedaan in ruim 1500 km samen roeien in de afgelopen jaren en door geconcentreerd goede oefeningen te blijven maken. De outings zijn daarom een plezier, ook al is het slecht of koud weer, beaamt Pieter. Ik vraag naar hun roeiverleden. Beiden zijn vroeg begonnen. Peter begon op z’n twaalfde bij het Spaarne en Pieter was in zijn studententijd een stevige oarser. De kriebel van roeien blijft, ook al kwam het er wegens verblijf in het buitenland of andere beslommeringen soms jaren niet van. Bij Rijnland begonnen ze in de door Hein gecoachte mixed-acht. Later vonden

Op de foto: het tweetal op de Vliet ter hoogte van Riverside in Leidschendam. Op de laatste maandag van november: bar koud. Pieter, met spiegel, op boeg en Peter, dik gejast, op slag. ze het leuk om daarnaast ook in de Beresteyn te roeien. De overstap naar de gladde Vronesteyn zagen ze als een uitdaging. ‘Het was wel wiebelen in het begin, want de Beresteyn ligt steviger in het water. ‘Je moet eraan wennen en veel doen’. Pieter: ‘In plaats van regelmatig omkijken heb ik nu een spiegeltje. Dat is een enorme winst. Peter beweert het zelfs te voelen als ik in het spiegeltje kijk’! Peter kijkt hem met een glimlach aan. ‘Pieter mag van geluk spre-

ken met zo’n gevoelig typetje op slag’, reageert hij. Roeien jullie nog meer?, vraag ik. Een hele opsomming volgt. In de Peters acht, waarmee jaarlijks de Head en Bernkastel wordt geroeid en ze zich voor het eerst dit jaar in Sevilla op de Guadalquivir begaven. Pieter in de mixed-acht en dubbel twee met Jan van Blankesteyn als coach. De Donau-tocht vorig jaar en recent de stoerevierentocht. Hans Kruijssen

Wijziging contributie De contributie wordt jaarlijks aangepast volgens de prijsindex ( artikel 2 lid 7 van het huishoudelijk reglement). De prijsstijging bedraagt 2,3 %. In de contributie zijn tevens begrepen de contributie van de KNRB/ZHRB en het abonnement op het blad “Roeien”. Ook de KNRBcontributie en de prijs voor het abonnement zijn verhoogd. Reglementair worden de bedragen naar boven afgerond.

Het lidmaatschap kan alleen worden opgezegd aan het eind van een kalenderjaar, met inachtneming van een opzegtermijn van vier weken, per brief aan het adres van de ledenadministratie of aan het e-mailadres [email protected] (artikel 7 lid 3 van de statuten). Rita Reimer, penningmeester

Met ingang van 1 januari 2013 gelden de volgende contributiebedragen: Lidmaatschap

Contributie in € 2013

Senior lid Jeugdlid (jonger dan 18 jaar) Juniorlid (18 t/m 21 jaar) Buitengewoon lid (goedkeuring bestuur) Snuffellid gedurende 3 maanden (alleen voor jeugdleden en minder validen) Donateur minimaal Donateur + abonnement “Roeien” minimaal Samenwonende leden hoeven maar eenmaal een abonnement op het blad “Roeien” te

2012

310 302 236 230 278 271 159 155 50 50 25 25 53 52 betalen (€ 28).

3

Coach en Techniek 8

De Inpik Het verhaal hieronder is geschreven door Jan Cees Sabel. Een bekend gezicht, want behalve coach is Jan Cees ook een van de examinatoren. Hij begon met wedstrijdroeien in 1983 bij Proteus Eretes in Delft en heeft daar in totaal 6 jaar wedstrijd geroeid. Verder was hij er enkele jaren coach van wedstrijdroeiers en deed de coachcursus ‘B’ van de KNRB. Na Proteus Eretes was hij enige jaren lid van burgerroeivereniging DDS in Delft t/m 2000, roeide daarna tot 2005 niet en werd toen lid van RV Rijnland. De plaatjes in dit stuk komen van een Britse website over roeien: http://www.britishrowing.org/taking-part/ rowing-basics/rowing-stroke De haal kun je op verschillende manieren beschrijven. Vanuit een reeks plaatjes, die vooral het lichaamswerk benadrukken. Voor de roeier zelf is het bladwerk/waterwerk meestal beter zichtbaar. En waar het vooral om gaat en wat je als roeier kan voelen is de kracht in de haal. Uit elk van deze drie gezichtpunten beschrijf ik hieronder de opeenvolgende fasen van een goede inpik. Recover Lichaamshouding. Een goede inpik begint met een goede voorbereiding. In de derde stopstand moet je in feite al helemaal klaar zitten voor de inpik: armen en polsen gestrekt, schouders naar voren, rug ingebogen, waarbij je op je zitbotjes zit (kantelen vanuit het bekken). Afbeelding 1 toont ongeveer de vierde stopstand, met de knieën al enigszins gebogen.

Kracht Het oprijden wordt in het Engels niet voor niets ‘recover’ genoemd. In deze fase herstel je van de inspanning van de vorige haal. Handen en armen zijn weliswaar naar voren gestrekt, maar ontspannen en de vingers liggen ontspannen om de handle (niet knijpen). Vanuit ontspanning is het ook makkelijker om balansverstoringen op te vangen, omdat je dan nauwkeuriger en subtieler kunt reageren. Ook in de schouders moet zo min mogelijk spanning zitten, ze zijn laag en naar voren gestrekt (niet opgetrokken). De ontspanning maakt het ook mogelijk om te voelen hoe de boot onder je door glijdt en om de timing van de inpik te verzorgen. Laatste deel recover Bladwerk In het laatste stuk van de recover komt de laatste voorbereiding voor de inpik: het draaien van het blad. Let op dat dit wel ruim voor de plaatsbeweging voltooid is, zodat het opdraaien de plaatsbeweging niet ‘in de weg’ zit. Bij het opdraaien vormt de steel van de riem de draaiings-as. De handle beweegt dus gewoon in een lijn door. Zie afbeelding 2.

Afbeelding 2 Lichaamshouding In de inpikstand staan de schenen verticaal, zijn de bladen geheel opgedraaid en is de roeier helemaal ‘opgevouwen’, zonder loze ruimte, of speling, in de spanningsboog die gevormd wordt door rug, schouders, armen en handen. Op het voetenbord voel je de opgebouwde druk door het inveren van de benen. Kracht Het doel van de inpik is om vanuit het glijden de boot zo direct mogelijk op te pakken in de haal, met zo min mogelijk verstoring van het doorlopen van de boot. De druk op het voetenbord moet rechtstreeks en effectief op het water overgebracht worden, zonder schokken en zonder slip.

Afbeelding 1 Bladwerk/waterwerk De bladen mogen nog gekanteld zijn, dat maakt het makkelijker om kleine balansverstoringen op te vangen door even tegen het water te tikken. Let wel: veel slifferen gaat ten koste van de snelheid en de timing en moet dus vermeden worden. De beste voorbereiding voor de inpik gebeurt watervrij. Het blad beweegt in een rechte, doorgaande lijn naar de inpik toe, zonder te vlaggen en zonder haperingen of versnellingen.

4

Het plaatsen Kracht De inpik zelf is in feite bijna niets. Het is een heel kleine, maar nauwkeurig getimede en snelle beweging waarbij het blad in zo kort mogelijke tijd van enkele cm boven water tot netaan onder water beweegt. Deze plaatsbeweging zit naadloos ingeklemd tussen de heengaande beweging van het oprijden en de teruggaande beweging van het uittrappen als het blad staat. Het plaatsen

gebeurt vanuit de schouders, maar voor het gevoel komt het bijna uit de vingers. Lichaamshouding Vrijwel onveranderd ten opzichte van voor het plaatsen. Het enige verschil is dat na het plaatsen de handen hoger zitten. Bladwerk Op afbeelding 3 is het begin van het plaatsen te zien, de pijl geeft de beweging van de handen aan. Een klein fonteintje (‘backsplash’) wordt gevormd, waarvan na het plaatsen het restant nog is te zien (afbeelding 4).

Afbeelding 3

Begin van de haal Na het plaatsen wordt de boot zo direct mogelijk meegenomen in de haal door de benen uit te trappen. De spanningsboog van rug, schouders, armen en handen blijft in het eerste deel van de haal hetzelfde, de rugzwaai komt pas later in de haal. Zie afbeelding 4, ongeveer halverwege de beentrap. De rest van de haal gaat vanzelf beter als de inpik goed gaat. Maar dit stukje gaat over de inpik, dus hier laten we het bij... Jan Cees Sabel

Afbeelding 4

Bladenlakactie: meld je aan!

In de laatste dagen van het jaar worden, onder leiding van Marius van Otterloo, de riembladen onder handen genomen: schuren, gronden, twee laklagen en strepen plakken. Een heel werk. Het gaat om vijf ochtenden van 9 tot 11 uur. Per keer zijn er 5 man/ vrouw nodig plus een paar reserves. De data zijn: 24, 27, 28, 29 en 31 december. Graag aanmelden bij Marius van Otterloo, Ernst Ford of via de website.

5

Meerdaagse zwerftocht De toercommissie organiseert zoals ieder jaar ook in 2013 verschillende tochten. Natuurlijk springt de Meerdaagse Zwerftocht er opnieuw uit. Dit jaar naar Eernewoude. Een prachtig watergebied in het Nationaal Pak De Alde Feanen (zuid oost van Leeuwarden). Het is een Nationaal Park met een zeer afwisselend landschap dat grotendeels vrij bevaarbaar is. Het bijna 4000 ha grote

laagveenmoeras bestaat onder andere uit meren, veenplassen, petgaten, rietlanden, ruigten, struwelen en moerasbossen. Voor veel Rijnlanders is het een bekend gebied: we waren er in 2009 tot groot genoegen van de deelnemers. We gaan van 26 - 29 april en 29 april - 2 mei. Er zijn hotelkamers beschikbaar, en verder royale kampeermogelijkheden (tent, caravan, stacaravan). De inschrijving start half december en

sluit eind februari. In verband met het reserveren van voldoende hotelkamers is tijdige inschrijving noodzakelijk. Alle bijzonderheden (kosten) zijn vanaf 15 december op de website. Inschrijven op de website. Natuurlijk staan de leden van de toercommissie open voor vragen, opmerkingen, suggesties. Altijd welkom! Hans Kruijssen, toercommissie

Coach en Techniek 9

Balans houden In dit dubbeldik nummer ook de samenvatting van een door heren van de Asser roeiclub geschreven verhaal. De volledige tekst is te lezen op de website van die roeiclub (google: Asser roeiclub wedstrijdboten). Zij haalden hun info vooral uit ‘Balance of Racing Rowing Boats’ van Steve Kerr. Theoretisch, stellen zij, is het een wonder dat een roeier met wankele wedstrijdboten overeind blijft, maar de volgende 6 punten maken dit toch mogelijk:

6

1. Actief zitten van de roeier Eerst keek Kerr naar een ‘punter’, een lage, platte boot, die op de Theems gebruikt wordt en met een vaarboom wordt voortgeduwd. Het evenwicht wordt bewaard door losjes te staan en de punter heen en weer te wiebelen. Een steeds wisselende, lichte druk op de linker en rechter

voet zorgt ervoor dat de punter overeind blijft. In een (wedstrijd)roeiboot doe je hetzelfde, maar nu door met je voeten en je zitbeentjes steeds iets naar links en rechts te wiebelen. Anders dan bij vrachtschepen met een vast zwaartepunt, worden roeiboten overeind gehouden door een bewegend zwaartepunt. Geen enkele

wedstrijdboot blijft stabiel liggen als de bemanning er strak en stijf in zit. Wiebelen moet. Het is de kunst door ‘actief zitten’ de boot rechtop te houden. 2. Rompvorm van de boot Wedstrijdroeiboten worden zo wankel gebouwd, omdat men merkte dat de beste roeiers het voor elkaar kregen met steeds smallere boten steeds sneller te varen. Als het om de stabiliteit gaat is de breedte belangrijk. Als het om snelheid gaat is de rompvorm belangrijk. De rompvorm beïnvloedt, door zijn natte oppervlak, de wrijvingsweerstand en daarmee de snelheid. De paraboolvorm scoort het best.

4. Handlevoering niet bij recover maar tijdens haal Een zeer belangrijke factor tijdens de haal, en ook tijdens de uitpik, is de kracht van de riem op het water. Met deze kracht kan een iets scheefhangende boot tijdens de haal rechtop gebracht worden. Ligt de boot scheef bij de recover, dan kun je dat het beste maar zo laten. Corrigeren van de hoogte van de riemen heeft namelijk een averechts effect. De boot gaat nog meer scheef hangen als je je handen beweegt om de bladen op gelijke hoogte te brengen. Dit idee gaat tegen je gevoel in, maar is wel het effect volgens de theorie van de mechanica. Dus: wacht met de correctie tot de volgende haal en trek dan de boot recht.

3. Snelheid van de boot Kerr merkte dat een flinke snelheid een gunstig effect had op de stabiliteit. Door sneller te varen ontstaat een dynamische, zelfoprichtende kracht. Voor wedstrijdboten is dit van belang. Het maakt niet zoveel uit of een boot instabiel is als hij stilligt, we kunnen hem dan op de riemen laten rusten. Belangrijk is dat hij vlak ligt wanneer hij in beweging is.

5. Slifferen - scheren Slifferen is voor beginners handig. Naarmate het watervrij roeien beter lukt, scheren de bladen vlakker over het water. Vooral bij skiff en 2x geeft dit scheren een stabiliserend effect. Er ontstaat een aerodynamisch grondeffect, zoals dat ook bij vliegtuigen optreedt als ze vlak over de grond vliegen. Tussen de vleugel en de grond wordt de lucht wat samengeperst en de vleugel wordt iets

omhoog geduwd. Hetzelfde geldt voor de bladen van de riemen als ze over het water scheren. Op vlak water is dit effect goed merkbaar. Zodra er golfjes komen is het weg. 6. Massatraagheid van boot + roeiers Je zet de boot dus rechtop tijdens de haal, en bij de recover volgt het geleidelijk omvallen (zie punt 4). Door de massatraagheid van roeiers lichaam duurt het even voordat de boot echt scheef gaat. Met wiebelen kan dit omvallen worden vertraagd, maar in principe bestaat roeien uit een serie gecontroleerde valpartijen. Hoe hoger het tempo, des te vlugger is daar de corrigerende haal weer. Verlies je met een skiff in ruw water snelheid dan kun je dus het beste in hoog tempo korte haaltjes maken tot de snelheid er weer in zit en de dynamische oprichtende kracht weer terug is. Commentaar is welkom per mail [email protected] Minke Portengen

Balans of niet?

7

Liesbeth

Hans

Minke

De redactie van het katern en de webmaster wensen u een voorspoedig 2013: met veel fijne roeidagen, goede gezondheid, voldoende conditie en natuurlijk heel veel plezier. Wij doen ons best, met jullie bijdragen, ook in het komend jaar elke maand een mooi en inspirerend katern af te leveren.

Evert

Peter

Loes Keuken ‘Adopteer een boot’: sommige ploegen kiezen een ander adoptieobject. De woensdagmiddagploeg van actieve dames koos voor: de keuken. En die wordt zeker niet stiefmoederlijk bejegend! Geweldig idee en er is meer mogelijk voor een ploeg die de handen uit de mouwen wil steken! Dus ieder initiatief is welkom!

R.V.RIJNLAND www.rvrijnland.nl december 2012 BOTENHUIS Oostvlietweg 63, 2266 GN Leidschendam 071-5610314 LEDENADMINISTRATIE Agneet Roest Roodenburgerstraat 28 2313 HL Leiden 071 5135352 [email protected] REDACTIE Dit nummer : Hans Kruijssen/Minke Portengen Volgend nummer : Hans Kruijssen/Peter Reimer kopij voor het januari 2013 nummer (verschijnt 25/1/2013) inzenden vóór 28/12/2012 [email protected]

8