Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
Toelichting risico
Kritische beheersmaatregelen
Analyse Oorzaak
Effect
Omschrijving
- SWOT analyse - Marktverkenning en inventarisatie belangen stakeholders - Onderzoek naar demografische ontwikkelingen - Patiënttevredenheidsonderzoeken - Aantrekken gekwalificeerde bestuurders (onderdeel selectiecriteria), etc. - Stakeholders regelmatig uitnodigen en bespreken belangen
Risico beoordeling Impact
Kans
Totaal score
Interne risico's Strategische risico's Onvoldoende zicht op omgeving van zorginstelling, te weten demografische ontwikkelingen, concurrenten, belangen stakeholders, behoeften cliënten
- Onvoldoende kennis en kunde van het management - Teveel interne focus - Cultuur is niet marktgericht maar zorggericht
- Productmix sluit niet aan bij cliëntbehoeften (geen (heldere) productmarktcombinaties - Kansen worden niet opgemerkt en benut - Verlies marktaandeel - Duurdere klinische zorg blijft behouden hetgeen ten laste gaat van het resultaat
4
1
4
1.2
Onvoldoende inspelen op technologische onwikkelingen
Onvoldoende zicht op nieuwe technologische ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld E-zorg, inzet van internetdiensten, etc.
- Onvoldoende kennis en kunde van het management - Technologie wordt nog niet gezien als onderscheidend
- Kansen worden niet opgemerkt en benut - Verlies marktaandeel - Inefficiënte benutting van middelen
- Aantrekken gekwalificeerde personeel - Middelen alloceren voor technologische ontwikkelingen en vertalen naar concreet beleid en doelstellingen, etc.
2
1
2
1.3
Onvoldoende stuurinformatie
Management informatiesystemen (MIS) voldoen niet om tijdige, volledige en juiste sturing te geven. MIS hebben overwegend een financiële focus.
- Ontbreken van juiste applicaties voor MIS - Onvoldoende bereidheid tot investering in MIS - IT Infrastructuur voldoet niet
- Onvoldoende zicht op kostprijs dienstverlening (ZZP's en DBC's) - Inefficiënte benutting van middelen - Toename faalkosten - Tekorten op begroting
- Investeren in MIS applicaties, infrastructuur en trainen in gebruik en vastlegging - Definiëren van een bredere set van prestatieindicatoren (stakeholders, clienten, omgeving, processen, middelen (personeel), besturing (cultuur)
4
1
4
1.4
Onjuiste selectie strategisch samenwerkings- of fusiepartner
Binnen de GGZ worden instellingen steeds meer genoodzaakt tot samenwerking in de zorgketen, hetgeen kan leiden tot een onjuiste keuze
- Onvoldoende in kaart brengen van potentiële voor- en nadelen - Teveel focus op zorg, onvoldoende op markt en cultuur - Angst - Persoonlijke voorkeuren bestuurders
- Toename faalkosten - Inefficiënte benutting van middelen - Onderlinge concurrentie in bepaalde regio's (elkaars markt opeten) - Onvoldoende synergie - Botsing van culturen en toename conflicten - Te grote 'span of control' - Logge aansturing en vergroting bureaucratie (te veel lagen) - Lijken uit de kast - Bestuurlijke aansprakelijkheid
- Gedegen onafhankelijk due dillengence onderzoek - Onafhankelijke analyse synergie - In kaart brengen risico's (bedreigingen en kansen en actieplan ter verbetering - Samenwerkingsverband formaliseren in contract (alloceren risico's en aansprakelijkheden) - Etc.
4
2
8
is
Onvoldoende inspelen op marktonwikkelingen
Ka n
eo
r. L D ©
ne r
hu
1.1
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
1.5 Onvoldoende reputatie management Interne risico's
Toelichting risico
Analyse
Kritische beheersmaatregelen
Risico beoordeling
Oorzaak
Effect
Omschrijving
Branding en imagebescherming heeft onvoldoende aandacht
- Onvoldoende kennis en kunde management - Ontbreken crisismanagement structuur en crisiscommunicatie (mediatraining) - Onvoldoende transparantie
- (Bestuurlijke) aansprakelijkheidsclaims - Negatief in het nieuws - Verlies klanten en marktaandeel - Financiële schade - Imagoschade
4
1
Totaal score 4
2
1
2
3
2
6
Onvoldoende focus en richting van organisatie
Beleidskaderbrief en jaarplannen zijn nog te vaag.
Doelen zijn niet concreet doorvertaald naar KPI's en meetbaar gemaakt (SMART)
- Toename faalkosten - Inefficiënte benutting van middelen - Aansturing organisatie is te informeel - Mensen doen te veel dingen zonder focus
1.7
Onbestendig personeelsbeleid
De komende jaren is er een krapte op de arbeidsmarkt te verwachten.
- Ontbreken langetermijn visie - Onvoldoende inspelen op arbeidsmarkt
- Personeelstekorten op kritische functie - Verloop - Onduidelijk functiehuis met te veel functies - Inefficiente benutting van middelen
- Bestendig leeftijdsbewust personeelsbeleid ontwikkelen met lang termijn visie op aantrekken en opleiden van voldoende gekwalificeerd personeel, functiehuis en beloningsstructuur - Alloceren van voldoende middelen om beleid uit te voeren - Promoten aantrekkelijkheid GGZ sector
hu
ne r
©
D
r. L
eo
Ka n
Kans
is
1.6
- Vergroten transparantie in zorgverleningsproces - Opstellen crisiscommunicatieplan naar stakeholders (o.a. cliënten) voor diverse scenario's (ontsnapping patient, incidenten, medische fouten, etc.) - Mediatraining - Integriteitscode voor medewerkers (ook voor laten tekenen) - Opzetten marketing en branding functie binnen instelling -Etc. - Definieren van concrete set van doelstellingen (SMART) - Vertalen en definiëren van deze doelen naar prestatie-indicatoren (stakeholders, clienten, omgeving, processen, middelen (personeel), besturing (cultuur)) - Afrekenen op resultaten (cultuur)
Impact
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
Toelichting risico
Analyse
Kritische beheersmaatregelen
Risico beoordeling
Oorzaak
Effect
Omschrijving
Impact
Kans
Totaal score
- Onvoldoende kennis en bekwaamheid - Selectiecriteria onvoldoende (vermogen tot samenwerken) - Samenstelling van het team is niet goed, soms zelf geen team
- Ongeloofwaardigheid naar samenwerkingspartners - Stuurloze organisatie - Onverantwoorde risico's - Foute besluiten - Geen besluiten - Besluiteloosheid - Problemen Raad van Bestuur, verkeerde beslissingen worden niet of te laat aangepakt - Gezichtsverlies voor gehele organisatie
- Het creëren van een open cultuur, waarbij bestuurders kunnen worden aangesproken door Management Team, Raad van Toezicht of externe organisatie (bijv. Wfz) - Selectiecriteria scherper formuleren en aanpassen
4
1
4
- Samenstelling drastisch wijzigen - Selectieprocedures aanpassen (geen vriendjespolitiek of "old boys network") - Raad van Bestuur moet voldoende kritisch zijn op functioneren Raad van Toezicht en de leden aanspreken
3
1
3
- Aanpassen van de organisatie naar een logische structuur - Taken, verantwoordelijkheden en bevoegheden helder formuleren en alloceren
3
1
3
- Invoeren "job rotation" - Aantrekken van nieuw talent van buitenaf - Opstellen development programma voor talent - Noodzaak tot verandering duidelijk maken en uitdragen
3
1
3
- Verminderen van het aantal locaties
2
1
2
- Grondige analyse nut en noodzaak voor aangaan samenwerking - Bestaande samenwerkingen periodiek kritische evalueren en eventueel stopzetten
2
1
2
2
1
2
2.2
Slecht functionerende Raad van Toezicht
Raad van Toezicht houdt onvoldoende - Onvoldoende kennis en toezicht, durft niet voldoende kritisch te bekwaamheid zijn en houdt geen spiegel voor. - Selectiecriteria onvoldoende (vermogen tot samenwerken)
2.3
Onduidelijke organisatiestructuur
De verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn niet helder
- Structuur is ondoordacht - Organisatie is om personen gebouwd - Fusies en overnames
2.4
Cultuur is niet veranderingsgericht
Veranderingsbereidheid is beperkt
- Mensen zitten te lang in een bepaalde functie en er is te weinig doorstroming - Organisatie is teveel intern gericht
2.5
Te veel locaties
Instellingen creëren te veel locaties in de regio's
2.7
Veel complexe samenwerkingen
Zorgketen wordt langer
2.8
Organisatie kent te veel lagen
Door steeds groter wordende organisatie worden steeds meer lagen gecreëerd
hu
Raad van Bestuur geeft onvoldoende sturing en richting aan organisatie en speelt onvoldoende in op ontwikkelingen in de sector of omgeving instelling
ne r
Slecht functionerende Raad van Bestuur
- Slechte interne communicatie - Spanningen in de organisatie - Toename faalkosten - Inefficiënte benutting middelen
Ka n
2.1
r. L
eo
- Er wordt onvoldoende ingespeeld op externe ontwikkelingen - Organisatie staat onvoldoende open voor kritiek en verbeteringen - Toename kosten voor - Overheidsbeleid - Tendens zorg naar de mensen exploitatie brengen, laagdrempelige zorg - Moeilijke communicatie (cultuurverschillen) - Toename faalkosten - Inefficiënte benutting van middelen - Onvoldoende analyse van nut - Toename faalkosten en noodzaak samenwerking - Inefficiënte benutting van - Instelling wordt geleefd door middelen omgeving en speelt in op - Organisatie wordt minder impulsen stuurbaar door grote - Persoonlijke voorkeuren afhankelijkheid bestuurders - Onduidelijkheid taken, verantwoordelijkheden en bevoegheden in samenwerking
D ©
is
Interne risico's Organisatie risico's
- Er worden teveel management - Slechte interne communicatie - Terugbrengen van het aantal lagen posten gecreëerd voor mensen (boodschap komt "verminkt" - Promotie en beloningsmethodiek aanpassen aan op de werkvloer) (promotie niet alleen verticaal maar ook horizontaal) - Organisatie wordt log en onbestuurbaar - Organisatie wordt hierarchisch en het "Peter Principle" gaat gelden
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
Toelichting risico
Analyse Oorzaak
Kritische beheersmaatregelen
Effect
Omschrijving
Risico beoordeling Impact
Kans
Totaal score
Interne risico's Personeelsrisico's Te weinig gekwalificeerd personeel
3.2
Personeel is onvoldoende flexibel (zie ook risico 2.4)
3.3
Onvoldoende personeel
Komende jaren is een arbeidskrapte te - Te grote uitstroom verwachten. 44% van de vacatures - Te hoog verzuim/ pandemie was in 2008 moeilijk vervulbaar binnen GGZ sector
3.4
Vergrijzing personeelsbestand
Aantal 50-plussers binnen de GGZ - Demografie sector blijft stijgen tot ruim 34% in 2012 - Onvoldoende instroom
3.5
Fraude
Fraude kan vele vormen aannemen. - Onduidelijke Dit risico beperkt zich hier tot financiële tekenbevoegdheid fraude. - Ontbreken van duidelijke functiescheidingen
3.6
Ongevallen tijdens werkzaamheden
- Fysieke overbelasting in de Ongevallen kunnen zich voordoen tijdens werkzaamheden, zoals vertillen, werksituatie uitglijden, fysiek geweld, etc. - Niet naleven/ onbekendheid van instructies - Onoplettendheid
3.7
Onbestendig personeelsbeleid
De komende jaren is er een krapte op de arbeidsmarkt te verwachten.
3
9
2
1
2
- Ontwikkelen van bewust personeelsbeleid, waarin een opleidings- en scholingsprogramma is opgenomen voor diverse functies - Opstarten wervingscampagnes op universiteiten en scholen - Verbeteren imago in de regio door transparantie - Aantrekken van nieuw talent van buitenaf - Opstarten wervingscampagnes op universiteiten en scholen - Meer stageplaatsen verwezenlijken - Ontwikkelen leeftijdsbewust personeelsbeleid · Geld wordt gedurende een - Verantwoordelijkheid over het te betalen bedrag periode ongemerkt weggesluisd (bij voorbeeld urenverantwoording), en het uitvoeren van de betaling zijn gescheiden - Vastleggen van procedures voor het uitvoeren van betalingen (4-ogenprincipe) - Invoeren en trainen integriteitscode, waarvoor medewerkers tekenen - Etc.
3
2
6
1
1
1
1
1
1
- Periodieke RI&E, ontwikkelen actieplannen en evaluatie opvolging -Hulpmiddelen ter beschikking stellen aan medewerkers, zoals tilliften, hoog-laag beddden -Medewerkers krijgen tilcursus en fysiotherapeutische hulp - Cursussen hoe om te gaan met agressie - Persoonlijk alarmsysteem - Incident en bijna-incident meldingen en evaluatie - Personeelstekorten op - Bestendig leeftijdsbewust personeelsbeleid kritische functie ontwikkelen met lange termijn visie op aantrekken - Verloop en opleiden van voldoende gekwalificeerd - Onduidelijk functiehuis met te personeel, functiehuis en beloningsstructuur veel functies - Alloceren van voldoende middelen om beleid uit te - Inefficiente benutting van voeren middelen - Promoten aantrekkelijkheid GGZ sector
1
3
3
3
1
3
- Ontwikkelen van bewust personeelsbeleid, waarin een opleidings- en scholingsprogramma is opgenomen voor diverse functies - Opstarten wervingscampagnes op universiteiten en scholen - Verbeteren imago in de regio door transparantie - Zie ook risico 2.4 - Meer inzet flexibel personeel - Verantwoordelijkheden beter toedelen - Registratie bewaken - Ontwikkelen van bewust personeelsbeleid, waarin een flexibele inzet en flexibiliteit centraal staat
ne r
hu
- Toename werkdruk - Medische fouten en/of behandelfouten - Afname kwaliteit zorg - Toename claims - Imagoschade - Zie ook risico 2.4 - Zie ook risico 2.4 - Percentage flexibel personeel - Exploitatie tekorten doordat is te laag om in te kunnen zorgvraag achterblijf blijft spelen op veranderingen eenzelfde inzet personeel zorgvraag - Kwaliteit van de zorg gaat achteruit door bijvoorbeeld EPD niet goed wordt gevuld
- Toename werkdruk - Medische fouten en/of behandelfouten - Afname kwaliteit zorg - Toename claims - Imagoschade - Relatief duurdere zorg (stijging personeelskosten) - Geen geleidelijke uitstroom
Ka n
r. L
D
©
3
- Slecht imago instelling en/of GGZ sector - Onvoldoende beleid ten aanzien van opleidingen en scholing
eo
Komende jaren is een arbeidskrapte te verwachten. Met name psychiaters en hoog gekwalificeerde verpleegkundigen. 44% van de vacatures was in 2008 moeilijk vervulbaar binnen GGZ sector Personeel kan niet meekomen met ontwikkelingen in de sector
is
3.1
- Ontbreken langetermijn visie - Onvoldoende inspelen op arbeidsmarkt
-Uitval van personeel -Kosten in verband met arbeidsongeschiktheid -Claims -Kosten vervangend personeel -Kosten voor reïntegratie trajecten
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector Kritische beheersmaatregelen
Oorzaak
Effect
Omschrijving
- Maatschappelijke waarden en normen vervagen - Korte-termijn beloningssystemen (bonus) - Graaicultuur
- Imageschade - Claims - Verlies marktaandeel - Negatief oordeel en sancties IGZ
- Implementeren intergriteitscode, training en mensen hiervoor laten tekenen - Selectiecriteria aanscherpen en opstellen van "zwarte lijst" - Verklaring voor goed gedrag vragen
Risico beoordeling Impact
Kans 2
2
Totaal score 4
eo
Ka n
ne r
hu
is
Integriteit medewerkers in geding, grensoverschrijdend gedrag
Analyse
r. L
3.8 Onethisch handelen personeel Interne risico's
Toelichting risico
D
Risico
©
nr.
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
Toelichting risico
Analyse Oorzaak
Kritische beheersmaatregelen
Effect
Omschrijving
- Ontwikkelen uitwijkplan (IT Disaster Recovery Plan) - Opzetten uitwijkcentrum of spiegeling van data en applicatie op alternatieve tweede locatie) - Back-up procedure - Back-up buiten het pand bewaren - Regelmatig testen van back-up procedure - Etc. - Inrichten adequaat MIS systemen - inzichtelijk maken vraag en aanbod per financieringsstroom en afstemmen op plafonds - Trainen en opleiden van mensen om systemen van juiste informatie te voorzien
Risico beoordeling Impact
Kans
Totaal score
Interne risico's Processen & Middelen risico's 3
3
9
3
2
6
- Handel in medicatie op terrein - Naleven medicatieprotocol (toezien op inname) instelling - Geen open "bulk" voorraden en toepassing just-in- Imageschade time systeem (JIT) - Behandelfouten (overdosis)
1
2
2
- Acute continuïteitsproblemen - Faillisement instelling - Druk op middelen organisatie
- Opzetten van een goede liquiditeitsanalyse en planning - Inrichten van volwaardige treasury functie (incl. cash management)
3
3
9
- Financiële schade - Productieverlies - Stopzetten bouw - Imagoschade
- Invoeren projectrisicomanagement - Contract management systeem invoeren, waarbij risico's worden gealloceerd naar de diverse partijen en contractueel worden vastgelegd en bewaakt - Adequate verzekeringen en toezien op verzekeringen aannemers
2
2
4
Verlies van IT
Instellingen zijn in steeds grotere mate - Instabiliteit IT systemen afhankelijk informatietechnologie - Brand in serverruimte - Uitval elektriciteit - Waterschade - Fout tijdens upgrading applicaties
- Stilstand van alle administratieve processen - Cliënteninformatie niet beschikbaar voor behandelaars
4.2
Onvoldoende voorbereid op productiefinanciering per financiële stroom
De instellingen hebben te maken met een veelheid aan financieringsstromen (AWBZ (ZZP), DBC, WMO, PGB, Justitie)
- toename faalkosten - Inefficiënte benutting van middelen - Verlies op onderproductie - Onbetaalbare overproductie (overschrijding plafonds per financieringsstroom)
4.3
Diefstal en fraude medicatie
4.4
Liquiditeitstekort
4.5
Overschrijding bouwplanning
ne r
©
D
r. L
eo
Ka n
- Onvoldoende ingericht MIS - Vraag en aanbod per financieringsstroom is beperkt inzichtelijk - Plafonds per financieringsstromen worden niet goed vertaald in begroting (cumulatie-effect) Binnen instellingen wordt medicatie - Medicatievertrekking is niet verstrekt, waarbij diefstal of fraude kan waterdicht worden gepleegd - Procedures worden niet nageleefd - Ruimte met voorraad medicijnen is niet of onvoldoende afgesloten Liquiditeitsproblemen hebben zich - Ontbreken van goede afgelopen jaar bij instellingen liquiditeitsprognose en voorgedaan cashmanagement functie - Wijzigingen overheidsbeleid en wetgeving (van bevoorschotting naar nafinanciering) - Werkkapitaalsfinanciering door banken is veel beperkter Er vindt veel nieuwbouw plaats bij - Onvoldoende professioneel instellingen projectmanagement - Geen heldere afspraken met aannemers (tijd, budget, kwaliteit) - Fasering project onvoldoende doordacht - Risico's per en tussen bouwfase(s) niet in kaart gebracht en adquaat beheerst - Allocaties van risico's niet goed - Faillisement aannemer
hu
is
4.1
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
Toelichting risico
Analyse
Kritische beheersmaatregelen
Oorzaak
Effect
Omschrijving
Het veiligheidsbeleid moet explicieter verwoord worden in een op te stellen ‘Veiligheidsplan LKH’. Het Veiligheidsbeleid moet worden geïntegreerd met het Kwaliteitsbeleid, het risicomanagement en de doelstellingen van de instelling. Door de integratie is er dan continue en structureel aandacht voor veiligheid zonder dat dit een apart op zichzelf staand thema is. De opleiding en training rond verschillende ‘veiligheidscursussen’ krijgt veel aandacht. Medewerkers melden zonder schroom: ze ervaren geen ‘afrekencultuur’. Ze durven de vinger op de zere plek te leggen.
Risico beoordeling Impact
Kans
Totaal score
Interne risico's Clientveiligheid Veligheidsbeleid en - organisatie
Veiligheidsbeleid en -organisatie moet zijn ingebed in de organisatie
Veiligheid kan worden gezien als iets dat er bij komt
Onvoldoende aandacht en draagkracht voor aanpakken risico's
5.2
Veiligheidscultuur
Gericht op een veilig klimaat voor client en medewerker
Geen aandacht voor veiligheid
Risico's blijven onopgemerkt en/of maatregelen worden niet genomen
5.3 5.4
Prospectieve risicoanalyse Veilig Incident Melden (VIM)
Identificeren risico gebieden Geidentificeerde risico's en incidenten zien als verbeterpunten
Risico's blijven onopgemerkt Blame & shame cultuur
Risico's worden werkelijkheid Risico's en incidenten worden afgedekt waardoor geen adequate maatregelen kunnen worden genomen.
5.5
Continue verbeteren
Lering trekken uit incidenten
5.6
Clientparticipatie veiligheidsbeleid
Verbinding houden met doelgroep
2
1
2
3
1
3
2 3
2 2
4 6
2
3
6
3
2
6
ne r
hu
is
5.1
©
D
r. L
eo
Ka n
VMS toevoegen in het risicomatrixmodel. Er worden vooral incidenten gemeld. Geadviseerd wordt om nu ook bijna-incidenten te gaan melden. Door de verbeterde analyse en adviesfunctie van de ARBO en MIC commissie is een actievere feedback mogelijk naar de (afdeling van de) melder. Hierdoor wordt het effect van het melden duidelijker zichtbaar waardoor het melden van (bijna-)incidenten gestimuleerd wordt. Incidenten blijven zich herhalen Continue verbetering Het continue verbetermodel werkt al goed in het bij onvoldoende beheersmaat- minimaliseert incidenten en Kwaliteitsmanagementsysteem. Na de regelen bijna incidenten implementatie van de analyse van de (bijna)incidenten door ARBO en MIC commissie met verbetervoorstellen die worden opgenomen in het Activiteitenplan zal ook het continue verbetermodel voor het Veiligheids-managementsysteem goed kunnen functioneren. Organisatie en Client zijn aparte Er kan onvoldoende lering Via de CCR met daarin de verschillende deelraden domeinen worden getrokken uit ervaringen is er al een goed contact met de cliënten. van clienten Geadviseerd wordt om de CCR actiever te betrekken bij het VMS.
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
Toelichting risico
Analyse
Kritische beheersmaatregelen
Oorzaak
Effect
Omschrijving
- Goede relatie met banken onderhouden - Gedegen financieringplannen met betrouwbare prognoses, liquiditeits- en cashflowplanning en betere onderbouwing financieringsbehoefte - Meer sturen op balansposities (solvabiliteit) - Verhogen transparantie naar banken - Gedegen risicoanalyse - Geen bouwplannen realiseren zonder adequate financiering - Duidelijk treasurybeleid ten aanzien van beleggen
Risico beoordeling Impact
Kans
Totaal score
Interne Externerisico's risico's Economische risico's Kredietcrisis heeft een wereldwijde recessie veroorzaakt
- Ineenstorting financiële wereld door incourante producten en massale afboekingen - Liquiditeits- en solvabiliteitsproblemen banken - Dalende aandelenprijzen door gebrek aan vertrouwen
-Financiering door bank wordt lastiger - Kosten leningen worden duurder - Nieuwbouw stagneert - Waarde pensioenfondsen dalen waardoor premie toeneemt - Afname reserves
6.2
Toename kans op faillissement andere zorginstelling
Kredietcrisis heeft een wereldwijde recessie veroorzaakt
- Problemen met aantrekken financieringen - Liquiditeitsproblemen
6.3
Toename werkloosheid
Kredietcrisis heeft een wereldwijde recessie veroorzaakt
- Laagconjunctuur als gevolge van kredietcrisis en afname consumentenvertrouwen - Gedwongen ontslagen - Toename faillissementen
- Aanvullen van disagio voor geborgde leningen bij WfZ - Kans: uitbreiding martkaandeel - Kans: toename vraag naar zorg - Kans: aantrekken personeel
6.4
Stijging van rentetarief
Kredietcrisis heeft een wereldwijde recessie veroorzaakt
- Vreemd vermogen wordt duurder door economische omstandigheden
6.5
Mogelijke verhoging BTW tarief
Zorginstellingen zijn niet BTW plichtig
6.6
Inflatie
Inflatie wordt niet gecompenseerd in indexatie
3
3
9
- Geen leningen meer borgen - Adequaat inspelen en aantrekken cliënten failliete instelling
1
2
2
- Inventariseren op voor welke laagdrempelige functies tekorten zijn (of te verwachten) - Contacten onderhouden met UWV voor reïntegratietrajecten - Opleidingstrajecten en omscholingscursussen ontwikkelen voor ontslagen personeel - Ontwikkelen van volwaardige treasury functie binnen instelling - Inzet rente-instrumenten
1
1
1
2
3
6
- Interne flexpool opzetten zodat externe inhuur minder wordt - Meenemen in kosten- baten analyse ten aanzien inhuur en uitbesteden diensten (catering, IT, etc.)
1
2
2
- Scherper inkopen - Contractmanagement leveranciers - Flexibilisering personeelbestand - Goede kostprijsberekeningen van geleverde zorg en daar op sturen
3
3
9
is
Kredietcrisis
Ka n
ne r
hu
6.1
©
D
r. L
eo
- Hogere rentekosten door stijging rente op leningen - Lagere vergoedingen op tegoeden instelling Aanpassing overheidsbeleid en - Inkoop wordt nog duurder mogelijke verhoging BTW tarief doordat BTW niet verrekend naar 20% (voorlopig nog kan worden (met name voor inhuur personeel of uitbesteding uitgesteld) diensten) - Bezuinigingen overheid in - Expoitatietekorten zorg - Hetzelfde of meer zorg verlenen voor hetzelfde bedrag
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
Toelichting risico
Analyse
Kritische beheersmaatregelen
Oorzaak
Effect
Omschrijving
Kredietcrisis heeft een wereldwijde recessie veroorzaakt. Overheid heeft fors moeten bijspringen om banken overeind te houden en economie te stimuleren Zorg wordt onbetaalbaar
- Begrotingstekort overheid veroorzaakt bezuinigingen in zorg
- Expoitatietekorten - Scherper inkopen - Hetzelfde of meer zorg - Flexibilisering personeelbestand verlenen voor hetzelfde bedrag - Goede kostprijsberekeningen van geleverde zorg en daar op sturen
- Grootte en omvang van de sector - Onvoldoende lobby - Onvoldoende zichtbaarheid effect van inzet
- Continuïteit van de sector in geding - Kwaliteit van de zorg staat onder druk
Risico beoordeling Impact
Kans
Totaal score
Interne risico's Politieke risico's 4
3
12
4
3
12
3
2
6
- Interne managementsystemen Zie risico 4.2 worden ingewikkelder - toename administratieve last - toename faalkosten
3
3
9
- Financiering zorg komt onder druk - Delen van de zorg vallen weg (preventie) - Er worden verschillende definities, inkoopprocedures en bewakings- en verantwoordingssystemen gehanteerd tussen verzekeraars - Korte termijn denken wordt gestimuleerd (prijs/kwaliteit) - Onderhandelingen op basis van mandaat
3
3
9
Bezuinigingen overheid
7.2
Onvoldoende middelen voor de sector
7.3
Niet mogelijk formuleren en/of vasthouden bestendig beleid
Krachtenveld waarin instelling zich begeeft is complex
- Krachtenveld waarin instelling zich begeeft veranderend in steeds sneller tempo - Instelling kampt met tegenstrijdige belangen en steeds groter wordende groep stakeholders - Overheid is wispelturig en onbetrouwbare partner - Overheid is incidentgedreven
- Expoitatie- tekorten Zie risico 7.1 - Hetzelfde of meer zorg verlenen voor hetzelfde bedrag - Suboptimalisatie organisatie - Veranderingsmoeheid
7.4
Versnippering zorg
Overheidsbeleid is ingezet op vergroting marktwerking
- Vele verschillende financieringstromen en systemen waar zorg in valt (AWBZ, ZVW, MvJ, WMO, PGB
Overheidsbeleid is ingezet op vergroting marktwerking
- Mandatering is grotendeels overgedragen aan de ziektekostenverzekeraars
ne r
hu
- Opzetten van een goede sectorbrede lobby - Transparantie vergroten en toegevoegde waarde en resultaten communiceren naar politieke beslissers
Ka n
eo
D ©
Toename macht verzekeraars/ verschillend beleid verzekeraars
r. L
Markt risico's 8.1
is
7.1
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
- Verhogen inzicht in kostprijs geleverde zorg om hier beter op te kunnen sturen - Relatiemanagement zorgverzekeraars intensiveren - Verhogen transparantie en resultaten kenbaar maken - Vertalen en inbedden verschillende definities, inkoopprocedures, bewakings- en verantwoordingssystemen naar instelling
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector Toelichting risico
Analyse Oorzaak
8.2 Toename concurrentie Interne risico's
Kritische beheersmaatregelen
Effect
Omschrijving
Ontstaan van zogenaamde dumpstores - Marktwerking (bijvoorbeeld PsyQ) - Toename vrijgevestigde psychiaters - Prijsvoordeel (goedkoper personeel (leiden niet op) en minder overhead)
- Instelling raakt simpele en winstgevende behandelingen kwijt (verlies marktaandeel) - Complexe en duurdere behandelingen blijven bij instelling - Exploitatietekort
- Opzetten ZBC's (Zelfstandige behandel Centrum) - Grondige marktanalyse laten plaatsvinden (bestaande en mogelijke productmarkt combinaties) en plan van aanpak maken om marktaandeel te behouden of vergroten - Transparant maken van productportfolio en marketing opzetten richting gemeenten - Regiefunctie opeisen - Samenwerkingen onderzoeken
3
3
Totaal score 9
Zie risico 6.2
- Kwaliteit zorg gaat achteruit Zie risico 8.2 en 7.1 - Instellingen moeten keuzen maken en kunnen geen compleet pakket van zorg meer bieden - Zorg wordt duurder - Inspelen op demografische ontwikkelingen met (complexere zorg) passend zorgpakket - Toename zorgvraag
4
3
12
2
2
4
- Toename claims - Toename juridische kosten - Contractvorming en verantwoording worden belangrijker - Afname verzekerbaarheid - Maatschappelijk ondernemen nog belangrijker - Incident gedreven en ad hoc beleid - Ontstaan angstcultuur
- Invoeren contractmanagement systeem - Ontwikkelen eigen standaard inkoopvoorwaarden en contractsvormingsprocedure - Investeren in juridische deskundigheid - Aansprakelijkheidclausule in contracten opnemen
2
1
2
- Crisiscommunicatieplan - Mediatraining - Goede verantwoording
3
2
6
9.4
Toename invloed media
Ka n
Toename claimcultuur
-Ontstaan van zogenaamde mediacratie - Media heeft veel meer middelen ter beschikking (internet) en krijgt grotere invloed
eo
9.3
- Mensen worden gemiddeld ouder door betere leefomstandigheden en zorg - Minder aantal kinderen per gezin - Mondigere en beter geïnformeerde klanten - "Veramerikanisering" maatschappij
r. L
Vergrijzing
Kans
D
9.2
- Andere bekostigingstructuur - Onbetaalbaarheid zorg en afbouw AWBZ door toename vraag
Impact
©
Verschraling van de zorg
ne r
Maatschappelijke risico's 9.1
Risico beoordeling
is
Risico
hu
nr.
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012
Risicomatrix GGZ Sector nr.
Risico
Toelichting risico
Analyse Oorzaak
Kritische beheersmaatregelen
Effect
Omschrijving
Risico beoordeling Impact
Kans
Totaal score
Interne risico's
Toelichting impact en kans
1 2 3 4
Impact: De schade die op kan treden indien het risico zich voordoet is uitgedrukt in financiële schade. Categoriëen voor financiële schade: Verwaarloosbaar: EUR 0 –100.000 Klein: EUR 100.000 - 250.000 Groot: EUR 250.000 - 1.000.000 Catastrofaal: EUR 1.000.000,-
ne r
Zeer onwaarschijnlijk (gemiddeld 1 keer per 10 jaar of minder) Onwaarschijnlijk (gemiddeld 1 keer per 5 jaar of minder) Waarschijnlijk (gemiddeld minder dan 1 keer per jaar) Zeer waarschijnlijk (1 of meerdere keren per jaar)
Ka n
1 2 3 4
hu
is
Kans: De kans dat het risico zich voordoet. Bij het vaststellen van de kans wordt rekening gehouden met de aanwezige beheersmaatregelen. De kans is kwalitatief beschreven met behulp van de volgende klassen:
©
D
r. L
eo
Score: is de vermenigvuldiging van de kans en het gevolg en geeft de prioriteit van het risico aan. De scores zijn verdeeld in: Klein: 1-2 Middelgroot: 3-4-6 Groot: 8-9 Zeer groot: 12 en 16
Risicomatrix GGZ Sector (Voorbeeld LKH), Risicotabel
25-4-2012