17‐10‐2012
Rio de Janeiro
Een landschap van Morros en water
Rob Hekkenberg
De naamgeving
Lang geleden, nog vóór Gondwana ontstond
Portugese schepen kwamen in 1502 langs Suger Loaf en dachten dat de Guanabara Bay de uitmonding was van een grote rivier. Guanabara Bay was first encountered by Portuguese explorers on January 1, 1502. According to some historians, the name given by the exploration team to the bay was originally Ria de Janeiro "January Sound", then a confusion took place between the word ria, which at the time was used to designate a bay or a sound, and rio "river". Anyway, the name of the bay was soon fixed as Rio de Janeiro Oude kaart van Guanabara Bay in de zestiende eeuw.
A Portugese immigrant in 1895.
Lang geleden, nog vóór Gondwana ontstond
Lang geleden, nog vóór Gondwana ontstond
1
17‐10‐2012
Lang geleden, nog vóór Gondwana ontstond
Verschillende cratons vormen Gondwana
Position of Cameroon at the transition from the Congo Craton to the CAFB (modified after Kusky 2003)
Verschillende cratons vormen Gondwana
Gondwana valt uit elkaar
Fig. 1. Map of the South Atlantic salt province.
Gondwana is klaar
Gondwana valt uit elkaar Figure 2 Main geomorphologic structures of the Brazilian margin. Africa Zout deposits Vulcanic activities
2
17‐10‐2012
Gondwana valt uit elkaar
Gondwana valt uit elkaar Figure 2 Main geomorphologic structures of the Brazilian margin. Africa Zout deposits Vulcanic activities
Rio en de Guanabara Bay Guanabara Bay De baai is het resultaat van een tektonische depressie gevormd in het Cenozoïcum (-66 Mj), tussen twee blokken van de storing: de Organ Mountains en een aantal grote kust-blokken. Het is de op een na grootste baai langs de kust van Brazilië, met een oppervlakte van ongeveer 380 km ². De gemiddelde diepte in de baai is 3 meter, 8,3 meter diep ter hoogte van de Rio-Niterói Bridge en 17 meter in het kanaal kanaal. Vroeger, bij de instroom in de rivieren, mangroven was de afzetting, die was omringd door typische vegetatie voor het Atlantische woud.
Guanabara Bay
Guanabara Bay
A graben is the result of a block of land being downthrown producing a valley with a distinct scarp on each side. Graben often occur sideby-side with horsts. Horst and graben structures are indicative of tensional forces and crustal stretching. Graben are produced from parallel normal fault, where the hanging wall is downthrown and the footwall is upthrown. The faults typically dip toward the center of the graben from both sides. Horsts are parallel blocks that remain between graben;
3
17‐10‐2012
Pau-nh-açuquã, Pot de beurre, Pao de assucar, Sugarloaf Geologisch gezien is de berg een klein deel van een enorme granitische batholiet die aan weerszijden van de Baai van Guanabara langs de Braziliaanse kust dagzoomt. De batholiet ontstond 800 miljoen jaar geleden tijdens een fase van gebergtevorming. D Door erosie i ontstonden t t d uit it d de batholiet b th li t de d rotsen t rond d Rio Ri d de Janeiro. De ronde vorm is kenmerkend voor graniet (een hard, homogeen en breukbestendig gesteente). Wanneer graniet in de beperkte ruimte van een intrusie uitkristalliseert bouwen zich zowel verticaal als horizontaal spanningen op, slechts in toom gehouden door het gewicht van het bovenliggende gesteente. Komt de intrusie vrij te liggen en valt die druk weg, waarbij gebogen lopende splijtvlakken ontstaan. Door erosie krijgt de rots een glad, gebogen oppervlak.
Pau-nh-açuquã, Pot de beurre, Pao de assucar, Sugar Loaf
Sugar Loaf and Urca Hill
Wat is een Batholiet Batholiet Een batholiet is een lichaam stollingsgesteente, meestal diepte- of ganggesteente als graniet of granodioriet. Een batholiet is een uiteindelijk gestolde ges o e magmakamer. g e De naam batholiet is afgeleid van de Griekse woorden bathos ("diepte") en lithos ("gesteente"). Schematische weergave van intrusielichamen in een gebied waar vulkanisme plaatsvindt. A = batholiet (nog niet gestold: een magmakamer); B = dike; C = laccoliet; D = pegmatiet; E = sill; F = stratovulkaan. Processen in de afbeelding: 1 = jongere intrusie snijdt door een oudere heen; 2 = xenoliet of roof pendant in een magmakamer; 3 = contactmetamorfose; 4 = aardoppervlak wordt opgeheven als gevolg van het ontstaan van een laccoliet.
Pau-nh-açuquã, Pot de beurre, Pao de assucar, Sugarloaf
De berg is één van zeven zogenaamde morros van graniet die vanuit de Atlantische Oceaan oprijzen in de buurt van Rio de Janeiro. (> 600Mj)
De berg is één van zeven zogenaamde morros van graniet die vanuit de Atlantische Oceaan oprijzen in de buurt van Rio de Janeiro. (> 600Mj)
(A Morro is a rocky outcrop in the shallow waters of a harbor) Famous examples are the San Felipe del Morro Castle, located in San Juan, Puerto Rico, Sugar Loaf in Rio de Janeiro, Brazil, Morro Solar in Lima, Peru and Morro Rock in California, USA
(A Morro is a rocky outcrop in the shallow waters of a harbor) Famous examples are the San Felipe del Morro Castle, located in San Juan, Puerto Rico, Sugar Loaf in Rio de Janeiro, Brazil, Morro Solar in Lima, Peru and Morro Rock in California, USA
Een aantal Morros
Corcovada (hunchback)
Corcovado, meaning "hunchback" in Portuguese,[1] is a mountain in centralRio de Janeiro, Brazil. The 710-metre (2,329 ft) granite peak is located in the Tijuca Forest, a national park. It is sometimes confused with nearby Sugarloaf Mountain Corcovado hill lies just west of the city center but is wholly within the city limits and visible from great distances. It is known worldwide for the 38-meter (125 ft) statue of Jesus at the top of its peak, entitled Cristo Redentor or "Christ the Redeemer". (verlosser)
When you look west from the top of the rock (photo), you can see Arpoador Beach, Ipanema, Leblon and, in the distance, Morro Dois Irmãos (Two Brothers Hill) and Pedra da Gávea (Gávea Rock) behind it
4
17‐10‐2012
Sugarloaf
Sugar Loaf and Urca hill
Tussen Copacabana en Ipanema
Copacabana)
Gneis (uit Oudhoogduits gneistan = fonkelen) is een middel- tot hooggradig metamorf gesteente met een geband uiterlijk. De textuur van een gneis wordt bepaald door een voorkeursrichting waarin de kristallen liggen. Gneis ontstaat als een gesteente (vaak zandsteen of graniet) onder hoge druk (>1 GPa) en temperatuur (>600 graden Celsius) gedeformeerd wordt.
Gávea rock & São Conrado beach
Gávea rock
5
17‐10‐2012
Dois Irmãos (two brothers)
A Floresta da Tijuca (the Tijuca Forest) is a mountainous rainforest in the city of Rio de Janeiro. It has 8,150 acres which makes it the largest forest area within a city. Rainforests, it should be noted, are important because they are home to two-thirds of all the living animal and plant species on Earth. However, what makes this rainforest unique is that it was hand-planted. This is because the original forest had been destroyed to make way for coffee farms, Tijuca was replanted by Major Manuel Gomes Archer in the second half of the 19th century, in a successful effort to protect Rio's water supply. By 1870, this forest area had around 60,000 trees, mostly of a native variety.
SugarLoaf, Guanabara Bay en Tijuca forest
Tijuca National Park
Tijuca National Park
Serra dos Órãos Escarpment
Serra dos Órãos Escarpment
6
17‐10‐2012
Serra dos Órãos Escarpment, Finger of God
Buzios
Ilha Granda
Omgeving Buzios
Omgeving Buzios Praia Brava
Baia Ferradura
7
17‐10‐2012
Omgeving Buzios
Diopsiet-biotiet gneis
Omgeving Buzios
Sillimaniet-biotiet schist Granaat-biotiet schist
Kyaniet-granaat gneis vervormd
Sillimaniet-kyaniet-granaat gneis
Omgeving Buzios
Veel vervuiling in de kust gebieden en de baai
Basaltic Dykes
De stad Rio de Janeiro De Vavela’s
Referenties - Geomorphological Landscapes of the World, Chapter 10, Rio de Janeirp: A metropolis between Granite –Gneiss Massifs, N.F.Fernandez, DOI 10.1007/978-90481-3055-9_10, Springer, 2010 - LUIZ JOSE TOMAZELLI et al, LATE QUATERNARY GEOLOGICAL HISTORY OF RIO GRANGE DO SUL COASTAL PLAIN, SOUTHERN BRAZIL, Revista Brasileira de Geociências, 30(3):474-476, setembro de 2000 - IAN DAVISON, Geology and tectonics of the South Atlantic Brazilian salt basins, RIES, A. C., BUTLER, R. W. H. & GRAHAM, R. H. (eds) 2007. Deformation of the Continental Crust: The Legacy of Mike Coward. Geological Society, London, Special Publications 272, 345 Publications, 345–359. 359. 0305 0305-8719/07/$15 8719/07/$15 © The Geological Society of London 2007 - Emmanoel V. Silva-Filho et al, Groundwater chemical characterization of a Rio de Janeiro coastal aquifer, SE – Brazil, Journal of South American Earth Sciences 27 (2009) 100–108 - César Cainelli1 et al, Some remarks on the evolution of sedimentary basins along the eastern Brazilian continental margin, Episodes, Vol. 22, no. 3, 09-1999 - B. L. RENO, In situ monazite (U–Th)–Pb ages from the Southern Brası´lia Belt, Brazil: constraints on the high-temperature retrograde evolution of HP granulites, J. metamorphic Geol., 2012, 30, 81–112 - Wikipedia pages
8
17‐10‐2012
9
