Feuerstein's Intellectuele Erfenis
6 maart 2015
INCENA Inclusion & Enablement
Feuerstein’s Intellectuele Erfenis
[email protected]
INSIDE
INCLUES
Daffodil
DISTINC
www.inclues.org Clues to inclusive & cognitive education
Dynamic assessment of functioning for development towards inclusive learning
Developing In-service Training for Inclusive Education
Reuven Feuerstein
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
Botosan (Roemenië) °1921- Jerusalem (IL) 2014 1939 Bucharest onderwijzer 1944 Youth Alliah Israël 1949 Zwitserland, tbc Ontmoetingen met Piaget- Rey – Jung Stage in vluchtelingenkampen Marseille- Marocco behoefte aan andere vormen van evaluatie en interventie – mediatietheorie- IVP en LPAD 1962 Hadassah-Wizo-Canada Research Institute 1970 Doctoraat Psychologie Sorbonne 1971-1986 Professor Bar Ilan Universiteit Tel Aviv 1980 first international workshop Shoresh-Israel 1993 International Centre for the Enhancement of Learning Potential, Jerusalem 2012 International Feuerstein Institute www.icelp.info 2015 36th International Workshops - Firenze
1
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
Waarom Feuerstein als inspiratiebron? 1. 2. 3.
4.
5.
6. 7.
8. 9. 10.
Sterke wortels in ervaring met achterstandskinderen Degelijke theoretische onderbouwing Praktisch arsenaal: mediatiecriteria, denktrainingprogramma, dynamisch leeronderzoek Ontwikkelend onderwijs: domein-overstijgende (transversale) leervaardigheden ontwikkelen Sterk uitgangspunt: modificeerbaarheid, geen vaststaande intelligentie Nadruk op leerkracht-vaardigheden= mediatie Nadruk op transfer naar domeinen van leren: schools, sociaal-emotionele, creatieve, dagelijks leven en werk Leent zich tot differentiatie ( heterogene groepen) Mogelijke groeps-toepassing of individueel Inclusief kader
Structurele cognitieve modificeerbaarheid en Gemedieerde leerervaring: wat is dat voor iets?
Fragmenten uit BBC film “The transformers”
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
2
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
The Mind of a Child
Fragment The Mind of a Child - L’Esprit d’un Enfant van Gary Marcuse (Face to Face Media Vancouver) over het werk van Feuerstein met autochtone Inuit in Canada en Afro-Americans in Washington en Ethiopische immigranten in Israel: alle drie “achtergestelde” groepen, met veel onderwijs- en sociale problemen. Illustratie van de mediatietheorie, en hoe je tekort aan mediatie leidt tot een tekort in cognitieve functies
De persoon Feuerstein Reuven Feuerstein met één van zijn kleinkinderen
Fragment uit het laatste interview met Reuven Feuerstein, maart 2014, waarin hij vertelt wat hem drijft
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
3
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
De Theorie: Structurele Cognitieve Modificeerbaarheid & Gemedieerde Leerervaring
Modificeerbaarheid : vermogen van mensen om duurzaam gemodificeerd te worden door prikkels uit de omgeving Intelligentie ligt niet vast bij de geboorte Radicaal optimisme: iedereen is modificeerbaar Ondanks barrières zoals leeftijd, oorzaak, ernst Veranderen ≠ modificeren Toestand vs. Permanente kenmerken Voorbij de labels: verstandelijke beperking, PDD, ADD, ASS, etc.
Voorbeelden van modificeerbaarheid
Ondanks genetische afwijkingen, hersenschade, onvoldoende hersenontwikkeling
“De chromosomen hebben niet het laatste woord”
Wouter uit Leuven is nu student op Lemmens, met individueel, nietdiplomagericht programma
Feuerstein met zijn kleinzoon El Hanan
Peetjie Engels uit Schinnen haalde haar rijexamen
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
4
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
Structurele cognitieve modificeerbaarheid
Cognitieve functies worden structureel Piaget: cognitieve structuren ontstaan door sensomotorische ervaring + rijping Vygotsky, Bruner, Feuerstein : culturele oorsprong van cognitieve structuren (↔ Piaget). Belangrijke rol van gezin en school Feuerstein: gemedieerde leerervaring is nodig om tot cognitieve structuren te komen
Verschillende manieren van leren
Leren door directe blootstelling aan stimuli Gemedieerde Leerervaring
S
H
O
H
R
Schema om mediatietheorie van Feuerstein te verduidelijken: Stimulus – organisme – respons schema uit gedragspsychologie, aangevuld met de H van“humane mediator”, die stimuli filtert, verandert, vergelijkt, aandraagt, en ook de respons beïnvloedt, bv. je aandacht reguleert, je even doet denken voor je antwoordt, je helpt antwoorden te verwoorden, enz.
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
5
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
Gemedieerde Leerervaring Cognitieve kaart parameters
Cognitieve functies
Kind
De “mediatiedriehoek” van Feuerstein: hoe een kind functioneert in zijn denken, brengen we in kaart met de cognitieve functies. Hoe het materiaal eruit ziet en wat ermee kan gedaan worden, brengen we in kaart met de cognitieve kaart. Hoe de mediator medieert, brengen we in kaart met de mediatiecriteria
Stimulus
Mediator MLE criteria
Schema van oorspong van culturele deprivatie Endogene oorzaken (erfelijk, hersenen, zintuigen)
Exogene oorzaken (emotioneel, sociaal, cultureel, socioeconomisch)
Voldoende gemedieerde leerervaring
Onvoldoende gemedieerde leerervaring
Opbouw van de cognitieve functies
Deficiente cognitieve functies
Verhoogde modificeerbaarheid
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
Verlaagde modificeerbaarheid
6
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
Wat bedoelt Feuerstein met culturele deprivatie?
De toestand dat je “verstoken” bent van je eigen cultuur Cultuur = alles: gewoonten, manieren van kijken, eten, leren, kleden, waarden maatschappelijke exclusie
Minder gemedieerde leerervaring
lage scholing
cognitieve functies worden minder ontwikkeld
leerproblemen op school Verminderde modificeerbaarheid
De “methode” van Feuerstein Theorie van de structurele cognitieve modificeerbaarheid
LPAD: evaluatie van leerdispositie
Instrumenteel Verrijkingsprogram ma = cognitieve interventie
Een modificerende omgeving vormgeven
De stimuli aanpassen
Mediërende opvoedingspraktijk: 12 mediatiecriteria
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
7
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
Instrumenteel Verrijkingsprogramma
© R. Feuerstein – logo IVP
Cultuur-onafhankelijk onderwijskundige interventie Inhoudsvrij: niet op kennis gericht Gericht op “leren hoe te leren” algemene probleemoplossende taken meer of minder abstract Bridging & transfert naar dagelijkse levensituaties, school, werk & relaties Heterogene toepassingen: onderwijs, revalidatie, voorbereiding werk voor mensen met arbeidshandicap
Instrumenteel Verrijkingsprogramma Niv I
IVP Standaard versie
IVP-basic versie
Leeftijd ≥8jaar tot volwassenen
≥4jaar+ SEN
Organisatie van Stippen; Oriëntatie in de Ruimte I; Vergelijken, Analytisch Waarnemen,
Organisatie van Stippen-basic Oriëntatie in de Ruimte-Basic; Van Eenheid tot Groep; Emoties herkennen; Van Empathie tot Actie; Vergelijk & Ontdek het absurde A; Trichannel Denk na om Geweld te voorkomen Leren vragen stellen en Begrijpend lezen; Weten & identificeren Ontdek en vergelijk het absurde B
Niv II
Classificeren Illustraties Tijdsrelaties Familierelaties Instructies Niv III Oriëntatie in de Ruimte II Cijferreeksen Syllogismen, Transitieve relaties Sjablonen (RSDT)
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
8
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
Wetenschappelijk onderzoek
Lebeer, J. (2014) (red.) Transylvanian Journal of Psychology, Special Issue Clinical and educational applications of Reuven Feuerstein’s Mediated Learning Experience Theory: current scientific evidence. Cluj University, te vinden via Ebsco Academic Premier databank of papierversie te bestellen via
[email protected] Nederlandstalig Overzicht: Lebeer, J. (2012), Wetenschappelijke appendix. In: De Wit, M. (2012), Worden wie je bent. Een reis door de ontwikkelingsfilosofie van Reuven Feuerstein. Amstelveen: Feuersteincentrum Nederland
Ruime basis wetenschappelijk onderzoek: effect hangt af van intensiteit, kwaliteit mediatie, kwaliteit van transfer + continuiteit
Feuerstein in de wereld… Feuersteincentrum aan de Babes-Bolyai Universiteit, Cluj-Napoca, Roemenië
85 Authorized Training Centers (ATC) in 26 countries
Centro Imparole, Milaan
Feuerstein met Tibetaanse leraren uit Dharamsala
Fundación San Joaquin de Los Andes, Puero Montt, Chile Het Centro de Desarrollo Cognitivo, Santiago de Chile
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
Hong Kong University
9
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
Feuerstein in België
1956, samenwerking met Mark Richelle, Ulg 1984 Project VVKBO Philippe Lamoral 1985 CEBCO Centrum ter Bevordering Cognitieve Ontwikkeling Kortrijk, opleidingen IVP, LPAD, Bright Start Haywood, Dynamic Assessment Tzuriel 1987 eerste internationale cursus in het Frans: Université de Mons Prof. Ghislain Magerotte & Nicole Montreuil; daarna oudercursussen 1990 Stedelijk Onderwijs Antwerpen – Anita Sohie 1993 Int. Conferentie EAMC Antwerpen + 1993 Project CREDIT Project Leer-en Inclusiebevordering Universiteit Antwerpen IVP – later INCENA (Inclusion& Enablement)+ daarna opeenvolgende Europese projecten Inside, Inclues, Daffodil, Distinc, Enablin+; invoegen introweek in Banaba buitengewoon onderwijs APhogeschool Opleiding Gent – Annie Weedaege + VELOO project Opleiding Leuven CESMOO Albert Janssens 2006 La Maison d’Emeraude, St Hubert Centre Eclore Libramont (CHA) 1200 mensen opgeleid in Vlaanderen. Hoeveel continueren in de praktijk = ?
Feuerstein in Nederland
1990
1998 2010
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
10
Feuerstein's Intellectuele Erfenis
Verder lezen
Feuerstein e.a., The Feuerstein Instrumental Enrichment Program, Jerusalem: ICELP Press www.icelp.info Feuerstein e.a., The Dynamic Assessment of Cognitive Modifiability, Jerusalem: ICELP Press Feuerstein e.a.(1993), Laat me niet zoals ik ben, Rotterdam: Lemniscaat Lebeer J (Edit.) (2003), Bouwen aan leren leren, Cognitieve Leerbevordering bij kinderen met risico op ontwikkelings- of leerstoornissen, Leuven: Acco Janssens, A. (1999), Ontwikkeling stimuleren. Werkboek voor ouders en opvoeders, Leuven/Leusden: Acco 1999 Warnez, J. (2001), Mediërend agogisch handelen, Leuven/Leusden: Acco 2001 De Wit, M. (2012), Worden wie je bent. Een reis door de ontwikkelingsfilosofie van Reuven Feuerstein. Amstelveen: Feuersteincentrum Nederland
© J.Lebeer, 2015, Universiteit Antwerpen & APhogeschool
11