Resolutions of the Council of Policy of Cape of Good Hope Cape Town Archives Repository, South Africa
Reference code: C. 196, pp. 203−282.
Woensdag, den 7 Sept:r 1791. Alle præsent, dempto den Heere Gordon. Wierden, na dat door de titulaire Kooplieden Egbertus Bergh, en Rijno Johannes van der Riet, op derselver ter Sessie van den 26 Aug:s Jongstleeden gedaane aanstellingen tot Secretaris deezes Raads, en Adjunct Secretaris der Weeskamer resp:e den Eed van Purge, mitsgaders door laatstgem: insgelijks den tot desselfs eeven gem: bediening Staanden gewoonlijken Eed was afgelegd, de onder den 26, 27, en 31, der ged: Maand Augustus Successivelijk genoomene Resolutiën geresumeerd, en deselve vervolgens, als Conform d'intentie en meeninge des Raads bevonden zijnde, gearresteerd, Waarna is geleesen het volgend Request, door 'S Compagnies gecontracteerde Slagters ingedient, tenfine derselver bedenkingen op te geeven, mitsgaders hunne belangen voor te draagen, teegen de middelen door Commissarissen uit den Raade van Justitie voorgeslagen, en bij deeze Regeering ter Sessie van den hier boven gemelde laatsten Augustus g'amplecteerd, om den zoo hoogen en voor de Smalle gemeente zoo drukkenden prijs van't Vleesch op eene dragelijken Voet te brengen. Aan den Wel Edele Achtb: Heer Johannes Izaac Rhenius, Gezachhebber van Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien, &c:a &c:a &c:a benevens den Edele Achtbaaren Politiecquen Raade deezes Gouvernements. Wel Edele Achtbaare Heer en Edele Achtbaare Heeren. Geeven op de Eerbiedigste wyze te kennen, UWel Edele Achtbare en Edele Achtbaarens zeer needrige Dienaaren, de ondergeteekende gecontracteerde Slagters der Ed: Comp:e Johannes Gijsbertus van Reenen, en Sebastiaan Valentijn van Reenen, Hoe zij Supplianten in de Jongst afgeweekene maand Augustus voor Heeren Commissarissen g'appoincteerd zijnde, ingevolge dat appoinctement compareerende door wel gem: Heeren gecommitteerdens aan de Suppl:te zeekere motive zijn voorgehouden, die hun Edelens hadden bewoogen te ondersoeken, of zij Suppl:te voortaan 't vleesch aan particulieren verkogt werdende, niet voor eene minder prijs konde afleeveren, Dat de Suppl:ten als doen diverse gegronde reedenen hebben opgegeven, om welk hun zulx ten eenemaal ondoenlijk was. Dat intusschen eenige persoonen gevonden wierden, welke op zig name aan particuliere ingeseetenen te willen leeveren, vier Pond Schaape vleesch voor Een Schelling, en Vijf lb beeste vleesch voor een Schelling onder Conditie, dat die aanneemers 't voorregt zoude Moogen genieten, daar meede den tijd van vier agter Eenvolgende Jaaren te moogen continueeren, Dat door welgem: Heeren Commissarissen daarop aan de Suppl:te is bekend gemaakt, hoe de Suppl:te meede in't zelve accoord moeste treeden, of andersints van hun regt tot het verkoopen van vleesch aan particuliere 1
ingeseetenen zoude verstooken worden, Dat de Suppl:te uit hoofde van't werkelijk gevaar, dat haar drijgde, als meede om hunne huishoudings te conserveeren, en hun totaal ruïiën te verhoeden, zig in de absolute noodzaakelijkheid vonde UWelEdele Achtb:e en Ed: Achtb:s protextie te versoeken, en aan hoogst deselve op de Eerbiedigste wijze te erinneren. Dat volgens usantie deeser Lande reeds voor taggentig Jaaren herwaards, aan de gecontracteerde Slagters is toegelaaten het vleesch ook aan particuliere ingezeetenen te moogen verkoopen, werdende dit geconsidereerd, altoos Stil zwijgende onder de Conditien der verpachting begreepen te zijn geweest, Dat zulx ook zeekerlijk meer noodsaakelijk Schijnd, wijl aan UWelEdele Achtb:e en Edele Achtb:s bekend is, dat de gecontracteerde Slagters verpligt en gehouden zijn, niet alleen aan de hier ter rheede leggende Scheepen der Ed: Comp:e, maar ook aan de Scheepen der vreemde natiën op derselver Eijsschen te moeten doen Slagten, zoo veel vee als ter leevering van de begeerd wordende honderd ponden vleesch benodigt is, Dat dikwijls het vee geslagt zijnde, de zuijd ooste winden, en andere onguur weeder het overvoeren na de Scheepen eenige daagen verhindert, waardoor de Suppl:te in dat geval genoodzaakt worden, 't vleesch aan de Ingeseetenen te moeten verkoopen, vermits het zelve in't Soomer Saisoen, als Spoedig verderf onderheeven, dan aan de zeelieden niet kan geleverd worden, en consequentelijk een merkelijke Schaade aan de Suppl:te zoude toebrengen, zoo dat immers uit de g'allegueerde reedenen :/'t zij met Eerbied gezegd,:/ niet anders voort vloeijd, dan dat de vrijslagterije ook aan de Slagterij voor d' Ed: Comp:e ende Scheepen onafschijdelijk verknogt is. Dat ter Staaving van dit Laatste al meede diend, hoe in den Jaare 1788, en dus voordat de Suppl:te deese Slagterij gepagt hadden, door heeren Commissarissen aan den doenmaaligen WelEdele Gestr: Heer Gouverneur, en den Ed: Achtb:e Politiecquen Raade bij request is versogt, om de particuliere Slagterije van die voor de Ed: Comp:e te Separeeren, dog dat bij vervolg van tijd is koomen te blijken, dat in deeze Intentie niet hadde gereuseerd, wijl de verpagting als op den ouden voet geschiede, kunnende bij de Suppl:te daar uit niet anders worden gemaakt, dan dat de Wel Edele Gestrengen Heer Gouverneur en Ed: Achtb: Politicquen Raade /:Zeekerlijk op deselve gronde:/ de Separeering van dien zeer nadeelig geoordeelt hebben. Dat de Suppl:te te meer grond hebben, om UWelEdele Achtb:e en Ed: Achtb:s protextie te verwagten, alsoo de Heer J: Smuts aan de Eerste onderget:e Suppl:t heeft gesegd, dat zij Heeren Commissarissen bij apostil op hun request aan de WelEdele Gestr: Heer Gouverneur en Ed: Achtbaaren Politiecquen Raad waaren aangemerkt, als zig te bemoeijen met zaaken buijten hun bestek, zijnde de Intrest der Ed: Comp:e aan de zorge van zijn Wel Edele Gestr: en hun Ed: Achtb:s toevertrouwd, de Suppl:te der halven zig dan ook flatteeren, dat UWelEdele Achtb:e en Ed: Achtb:s ten deeze ook in deselve gunstige denkbeelden zullen blijven verseeren. Dat ingevalle voor deeze verpagting zodanige Separatie was geschied, en de particuliere Slagterij van die der Ed: Comp:e waaren afgeschijden geworden, immers niemand het vleesch voor zoo minne prijs had konnen leveren, 't welk in vijf Jaaren aan de Ed: Comp:e een Schaade zoude hebben toegebragt van Circum circa 150,000:− en welke Schaade bij den Wel Edele Gestr: Heer Gouverneur en Edele Achtb:e politiecquen Raade, zeeker zullen voorsien, en diesweegens deese verpachting op den ouden voet gelaaten zijn, dus konnende Suppl:te immers niet verwagte, dat deeze zo duidelijk voorsien zijnde Schaade, op privaate persoonen, welke zig Conditioneel verbonden hebben, zoude konnen werden overgebragt, Dat de Suppl:te wijders, /:onder UWelEd:s Achtb:e en Ed: Achtb:s wel neeme:/ Sustineere, te moogen Jouisseeren van zodanige prærogative, als na usantie altoos heeft plaats gehad, en bij hunne predecesseurs genooten zijn, buiten welke zy Suppl:te nimmer aan de Ed: Comp:e voor Sulke een modique prijs 't vleesch zoude konnen leeveren, zonder de Enorme verliessen te leijden, gemerkt ijder Hamel met de Kosten, die op 2
deselve komt te vallen tot agthien Schell: inkoop beloopt, en wijl bij de Ed: Comp:e voor ijder leevendig Schaap niet meer dan Seeven Schellingen word betaald, zoo volgd immers, dat de Suppl:te bij ijder leevendig Schaap voor de Ed: Comp:e Elf Schellingen koomen te verliesen. Dat bij de Leverantie van vleesch een hamel word bereekend op lb 42, kostende als eevengemeld rd:s 2:2:− dat bij gem: leverantie aan de Ed: Comp:e die 42 lb vleesch à 1 St:vers. per lb bedraage
rd:s −:7:−
de Staart
d:o −:1:−
Het niervet en afval
d:o −:3:− 1:3:−
Gevolgelijk bij de Suppl:te op ijder geslagt Schaap verlooren word zeeven Schellingen. Dus bij de Leverantie van vleesch aan de Ed: Comp:e ijder jaar afzonderlijk gereekend een wiskundig verlies uitleeverd van 40,000:− Dat de ressourse der vreemde Scheepen in verre na niet is toerijkend tot herstel van zodanig important verlies, te meer daar derselver komst in deeze haaven, alleenlijk als toevallig dient te worden geConsidereerd, dus UWelEdele Achtb:e en Ed: Achtb:s zoo klaar als de middag zon kunnen ontwaaren, de onmogelijkheid, inwelke de Suppl:te zijn, omme aan het voorstel der Heeren geCommitteerdens te voldoen, hoe zeer zij Suppl:te andersints betuige geneegen te weesen, alles te wille Contribueeren, dat tot algemeen welsijn zoude konnen Strekken. − dat de Suppl:te bij den aanvang hunner Slagterij werkelijk preuve hebben gegeeven van hunne goede Sentimenten omtrent het algemeen Welzijn, door het vleesch voor de minst moogelijke prijs, Ja met groot verlies aan de Ingeseetenen af te leeveren, een aansienlijk Capitaal tot inkoop van dien hebben te werk gelegd, onder wenschelijk vooruitsigt, dat de buiten lieden wat gemodereerder in de prijs van het vee zoude handelen, dog dat tot verhindering van der Suppl:te goede Intentie in deese bij de vrij Slagters M:l Elser, en J:J: Meijer is gepractiseerd, omme hunne knegts te Gelasten de hooge prijs van twee Rijksdaalders voor ijder hamel te presenteeren, dus als authentiecque oorsaak der duurte dienen te worden geconsidereerd, waarvan de origineele verklaaring ter Secretarije van justitie zijn berustende; Dat de Suppl:te zich door deeze handelwijze in de onvermijdelijke noodzaakelijkheid gebragt zien, omme ten fine hun Contract met d' EComp:e te Effectueeren eeven zoo veel voor de hamels te moeten betaalen, als door de andere vrij Slagters wierd gedaan, of dat bij manquement van genoegsaam vleesch voor d'EComp:e volgens gestipuleerde pagt Conditiën ad Art: 15, bij andere vrijSlagters zoude werden gekogt, Zullende het meerder kostende, als geaccordeerd of aan genoomen zal weesen door den aanneemer vergoed en betaald worden, Dat de Suppl:te de groote Somma van Contante die vereischt worde, om de Landlieden te betaalen, Zoo dra zij hunne penningen koomen in te vorderen, bezwaarlijk hebbende konnen negotieeren, hoopte te zullen moogen profiteeren van gelijk Credit, dat wel Eer aan andere geContracteerde Slagters der Ed:Comp:e was gegeeven, door uit 'S E Comp:s Cassa eenige penn: ter leen te moogen hebben, 't welk door den doenmaaligen Wel Edele Gestr: Heer Gouverneur Van de Graaf en den WelEdele Achtb:en Heer J:I: Rhenius goedgunstig aande Suppl:te is geaccordeert, dog door den Ed: Agtb: Heer Cassier van de hand geweesen, waardoor de Suppl:te in de uiterste verleegentheid geraakte, om hun Credit onderde Landlieden te bewaaren, Zoo zij Suppl:te door meerder rente, tot hun merkelijk nadeel geen geld hadde weeten te bekoomen. Dat de Eerst get:e op de gunstige toezegging van in allen opzichte gemaintineerd, te zullen werden, niet heeft agtergelaaten, alle præjudicieele demarches ter kennisse van Heeren Commissarissen te brengen, Egter met 3
Leedweesen moeten betuijgen, dat zij Suppl:t juist het teegendeel koomen te ontwaaren. Dat zelfs de Heer M:H:O: Woeke, landdrost der Colonie Graaf Reinet, aan de opgeseetenen zijner Colonie aldaar heeft getragt in te boesemen, dat de Suppl:te het vee op eene laage prijse tragtende te brengen, Land bedervers waaren, door welk instigatie het vee op eenen hooge prijs word gehouden, Zonder dat tot vermindering van dien prijs heeft konnen helpen.' Dat de Suppl:te aan hunne knegts beloofde eene præmie van Een Hondert Ducatonnen voorhun, die het dermaate wist te dirigeeren, dat de prijs der hamels op 12 Schell: wierde bepaald. Dat de Suppl:te UWelEdele Achtb: en Ed: Achtb:s eijndelijk eerbiediglijk versoeke, te willen letten op de aard en wijze hoedanig de verpagting deezer Slagterij aan voorige, en eeven zoo ook aan de Suppl:te is gedaan, namentlijk dat, /:om geallegueerde reedenen:/ zulks op den ouden voet is geschied, dat niet alleen de Voorige pagters deeser Slagterij hun vleesch aan de particulieren ingeseetenen hebben verkogt, voor Een prijs, Zoo min als hun zulx na inkoop van't vee mogelijk was, maar dat ook zij Suppl:te ingevolge voorsz: op Expresse Conditiën en voorwaarden bij den WelEdele Gestr: Heer Gouverneur en Ed: Achtb:e politiecquen Raad voorgesteld; deeze Slagterij niet alleen hebben gepagt, maar ook op den voet als voorens van primo Maij 1789 tot op heeden, dus twee jaaren en vier maanden, daar meede hebben gecontinueerd, het immers zoude Suppl:te /:onder verbeetering:/ Sustineere met de regulen van billijkheid en regtmaatigheid Strookt, dat daar zij Suppl:te niet alleen gehouden zijn, 't Contract voor den tijd van Vijf jaaren getrouwelijk na te koomen, maar ook daar voor Sufficante cautie hebben moeten Stellen, dat het, /:zeggen de Suppl:te eerbiedig:/ niet meer dan eevenreedig is, dat ook 't zelve Contract geduurende gem: tijd van vijf Jaaren door Heeren Commissarissen niet ondermeijnd kan nog mag worden, Dat de Suppl:te het ten dien Eijnde eerbiedig zijn wendende, tot UWelEd: Achtb:e en Ed: Achtb:s ootmoedig Smeekende, dat het wel deselve goed gunstig mooge behaagen, ingevalle door Heeren Commissarissen dan wel door ijmand anders eenige poogingen mogte werden aangewend tot verbreeking van dit, niet alleen ter goede trouw, maar zelfs onder 't publicq gezag der Hooge overigheid alhier, opgerigte Contract, in naame der Generaale Neederlansche Geoctroijeerde Oostindische Comp:e voor Ultimo Maij 1794, de Suppl:te in zulk geval in UWelEdele Achtbaaren en E: Ed Achtb:s goedgunstige protextie te willen neemen, en teegen de bedrijgd werdende gevaaren hun Suppl:ten bij derselver regt de billijkheid en wettige voortsetting hunner affaire te willen beschermen, /:onderstond:/ 'T welk Doende &c:a /:was Get:kd:/ J:G: van Reenen, S:V: van Reenen /:Ter zijde Stond:/ Cabo de Goede Hoop, den 7 September 1791. ' Omtrent de Continue van welk Stuk over 't algemeen aanvankelijk gereflecteerd zijnde, dat hoe plausibel de daarbij voorkomende allegaties in den eersten opSlag ook Schijnen moogen, deselve egter, voor 't meerder deel, bij een naauwkeurige examinatie de proef niet kunnen doorStaan, alsoo de Zaaken of aan den eenenkant merkelijk bij vergroting werden hervoortgebragt, of aan de andere zijde aan een vermeend regt, op Usantiën en uit dezelve afgelijde prævilegiën gegrond, veels te veel extentie is gegeeven, is wijders bij ondersoek van ijder der principaalste positiven in't bijzonder te remarqueeren gevallen. Dat de Stilzwijgende Concessie aan 'S Comp:s gecontracteerde Slagters in der tijd vergund, om bij hunne affaire met de E Comp:e ook te moogen drijven de vrijSlagterije, zonder tot nog toe gebonden te zijn geweest; aan zodanige Schrijftelijke ordonnantie, als ter observance voorgeschreeven en ter hand gesteld werd aan de respective particuliere Slagters welke zig met deese broodwinning erneeren willen, veel eer is te beschouwen als een bijzondere faveur waar van men de Suppl:te meede wel heeft willen laaten jouisseeren, om dezelve, zoo lange zij daar van geen verkeerd gebruik maakten, hierdoor in hunne onderneeming te gemoet te koomen, 4
dan als een regt 't welk hun bij 't aanneemen van den Pagt toegekend zou zijn geworden, daar niet alleen van een zodanig beding bij de Conditiën van aanbesteeding niets werd gevonden, maar het ook van al oude tijden t' overbekend is, dat niet het geaccrocheerd zijn van een onbepaalde permissie, om vrij te moogen Slagten, aan de Leverantie van versch vleesch, en leevendige Schaapen ten behoeve der Ed: Comp:e, het lokaas tot het aanneemen van voorsz: pagt komt te zijn, maar wel het uitsluitend en expres gestipuleerd Previlegie, om met uitzondering van alle andere alleen, de gaande en koomende vreemde Natiën van deeze noodwendige articulen te moogen voorsien, gelijk daarvan die exempelen zijn, dat veele, zoo niet de meeste, der Sucessivelijk met de Maatschappij gecontracteerd hebbende Slagters, in't geheel geen vrijslagterij hebben gedaan, terwijl anderen vande vergunning welke zij daar toe hadden, geen ander of meerder gebruik gemaakt hebben gehad, dan hun noodig was, om zig door het Slagten voor een tijd ten behoeve der Ingeseetenen t' ontdoen van het overtollige vhee, waarmeede nu en dan bij ontstentenisse van het gecalculeerd debit aan de vreemdelingen, zijn verleegen geweest, in welke gevallen het altoos als een heilsaame gevolg is op gemerkt geworden, dat de prijsen van 't vleesch over 't algemeen dan ook sterk zijn koomen te dalen, daar in teegendeel thans, dat de gecontracteerde Slagters de particuliere Slagterije als onafschijdelijk van hunne affaire met de Comp:e koomende te beschouwen, uit de combinatie van het eene met het ander een Studie maaken, om daar meede voor zig zelven voordeel te doen, zonder veel reguard te slaan op den Kommerlijken toestand der Schamele gemeente, de duurte van dat zoo noodzakelijk articul in de huijshoudingen der wijse gesteegen is, en zoo wel onderhouden werd, dat alle tentaames telkens aangewend om deselve tot op een dragelijke prijs te doen dalen, tot heeden toe van het gewenscht effect niet hebben kunnen agtervolgd werden. Dat ook de verpligting om Zo voor 'S Comp:es als vreemde Naties, Scheepen dagelijks de begeerde quantiteiten vee te moeten doen Slagten, om in voorraad te worden aangehouden, niet teegenstaande 'er dikwijls hindernissen voorkomen die 'er d' afleevering van beletten, dit een dier inconvenienten is, welke altoos onderneemingen van zodanigen aard als die der Suppl:te vergezellen, en waar op dan ook bij d' aanneeming ordinair gecalculeerd werd, als op een articul van hazard, van welkers goeden uitslag men profiteerd, terwijl men zig dies quaade reusite notoirlijk getroosten moet. En dat de dispositiën deezer regeering, in den jaare 1788, op zeeker vertoog van Commissarissen uit den raade van Justitie genoomen, waar bij aan dat Collegie 'S Raads ongenoegen is te kennen gegeeven, dat het zelve zig heeft g'immisseerd gehad, in zaaken welke van haare Competentie niet was, geen sints in de waereld zijn gebracht geweest om 'er, gelijk thans, door particulieren allegaties van te zien maaken, maar alleen om aan Commissarissen zelve, aan te wijsen de bornes waar binnen zig in't vervolg haare werkzaamheid bepaalen moest. Dat al verder wel in't eerste aCord zeer frappeert het wiskunstig Jaarlijks verlies van 40'000:− het welk de Suppl:ten uit hunne manier van bereekening betoogen willen, op derselver Leverantie van versch vleesch en leevend vhee aan de Ed: Comp:e te lijden, dog dat alle verwondering diend weegen zeer Schielijk zoude ophouden, wanneer de Suppl:te konden goedvinden, een Calculatie op den Zelfden leest geschoeijd, van de Winsten en voordeelen door hun, en uit hunne avantagieuse accoorden met de huur regimenten alhier, en uit hunne Considerable verstrekkingen aan een zeer groot getal gepasseerde vreemde Naties Scheepen bepaald, daarteegen over te Stellen, en het een met het ander in Computatie te brengen: alzo daar uit dan zeer ras zoude koomen te blijken, hoe prodigieuselijk de winst welke bij deeze laatsten werd gemaakt, Surpasseerd het opgegeeven, en verondersteld verlies, dat in faveur van den eersten ter erkenning van een zoo uitmuntend voorregt moet gedraagen worden, dat belangende de Preuves welke de Suppl:te zeggen bij den aanvang hunner Slagterij aan den dagt gelegt te hebben, van derselver goede dispositië, om ten hunnen kosten het algemeen welzijn, te bevorderen; waar is; dat men de Suppl:te het vleesch eens op een tamelijken prijs heeft sien Stellen, en geduurende een korten tijd zodanig aan den gaanden en koomenden man afleeveren, dog dat hier meede bij hun weederom zijnde gesupercedeert, even nadat, op twee na, alle de Slagters de Continuatie der vrij Slagterij hadden op gegeeven, zonder dat zij Suppl:ten t' zeedert, niet teegenstaande d'omstandigheeden /:wat zij 'er ook anders van zeggen 5
mooge:/ voor hun waarlijk vrij gunstig zijn gebleeven, en zij zig bij aanvaarding der Pacht in Raade wel deeglijk bij monde verbonden hebben, het daar heen te zullen dirigeeren, dat de Prijs van 't Vlees weeder daalen zou op den voet van vroeger daagen, daar meede op nieuw begonnen zijn, dit allen grond geeft, om te moogen vast Stellen, dat hier niet het publiecq welzijn, maar inteegendeel wel deeglijk der Suppl:te particulier belang, regtstreeks daar teegens aanloopende, de drijveer hunnen handelingen is geweest, en dat het Stellen van een laagen prijs op 't vleesch, voor een tijd, met Sacrifice van een Somme gelds, alleen ten oogmerk heeft gehad, de particuliere Slagters den voet te ligten, om zoo doende de gantsche Slagterije te monopoliseeren, en vervolgens omtrend de prijs van 't vleesch naar goeddunken te handelen; in welke veronderstelling 'er zeekerlijk ook meerder reeden zou zijn, om te gelooven, dat zoo 'er eenige menéés ofte practijcquen in't werk werden gesteld om de duurte van't vee te onderhouden, die eer van de Suppl:te dan van de bij hun genoemde Slagters Elser en Meijer haar oorsprong moeten ontleenen. Dat d' imputatie op den Heer Kassier de Wet, rakende het van de hand wijsen van't versoek der Suppl:te het hier meede in deeser voegen is geleegen; dat derselver begeerte zijnde geweest, om in mindering van't geen zij in der tijd van de Comp:e zouden te prætendeeren hebben telkens een zeekere Somma gelds teegens een onderhandse erkentenisse uit 'S Comp:s Cassa te moogen ontfangen, aan dees begeerte door hem Heere Kassier, niet heeft kunnen werden gedefereert, om dat de Suppl:te bij die gelegentheeden zig nimmer hebben gepremunieerd gehad, van een Schriftelijk ordonnantie, 't zij van den gerepatrieerde Heere Gouverneur; dan wel van den presenten Heer Gezachhebber, veel min van eene Resolutie deezes Raads, zonder welke hij Cassier, tot eene diergelijke afgaave geene bevoegdheid had, en, dat betreffende der Suppl:te Sustenue, dat geduurende den tijd dat derselver Pacht nog duuren moet, aan de Conditiën op welke zij deselve aanvaard hebben, geen attaente mooge werden toegebragt, zeer zeeker is, dat nog Commissarissen uit den Raade van Justitie, nog iemand anders; wie hij zij, daar toe de bevoegdheid heeft, zoo lange de Suppl:te die Condititiën niet zelve over schreeden, of hun Privïlegie ten nadeele der E Comp:e dan wel der Ingeseetenen quaalijk uit leggen, of ook zig een regt en magt aanmaatigen welke hun niet is toeKoomende. Waarom dan ook, den Raade deselve Suppl:ten ingevolge hun versoek bij derselver goed regt in zo verre willende maintineeren, als met den weezendlijken zin van't Contract d' intentie der Hoog Gebiedende Heeren Meesteren en het daaruit voortvloeijend welzijn deezer Ingeseetenen Compatibel komt te weesen, beslooten is de Resolutië deezes Raads van 31 Aug:s ll, inzo verre t' interpreteeren en t' expliceeren, dat verstaan zal moeten werden, de meeninge bij't overneemen en der door Commissarissen voorgeslaagene middelen te zijn geweest, dat 'S Comp:s gecontracteerde Slagters, de Suppl:ten in deesen zullen moeten worden uitgenodigt, in 't door Commissarissen ontworpen Contract van uitsluijtend voorregt om voor d' ingezeetenen te moogen Slagten, te participeeren: dat dezelve op de vastgestelde Conditiën en bedingen in't zelve niet begeerende begreepen te zijn, zij Commissarissen het voorsz: engagement dan zullen moeten zien tot Stand te brengen met de Burgers Elser en Meijer, C:S: neevens zodanige andere Slagters als inclineeren mogten zig indeezen met hun te voegen, der wijze, dat daar bij aan de Suppl:te wel zal moeten werden gelaaten, het zo hoog opgevijzeld en bij hun als een der principaalste bedingen van hun accoord met de Ed: Comp:e; beschouwd werdend regt, om naar mate der omstandigheeden waar in zij zig met betrekking tot hunne affaire zullen bevinden te verseeren, al dan niet, voor particulieren te moogen slagten op den voet zoo als tot nu toe is geschied, dat is te zeggen, zonder bepaling van tijd, of gemunieerd te moeten zijn van een ordonn:, dog dat zij des niet te min voor den tijd wanneer van dees Concessie zullen komen gebruik te maaken, gehouden en verpligt zullen zijn, Stipte en punctueelijk even als alle andere vrij Slagters, t' observeeren, en na te koomen alle wetten en ordonnantiën op 't Stuk der vrij Slagterije bereids g'emaneert ofte nog vast te Stellen, en wel bijzonderlijk zig bepaald en gebonden te moeten houden aan de prijsen door Commissarissen met de Teekenaaren van't ontworpen Contract te treffen, zonder, geduurende den tijd dat het voorsz: accoord zal stand grijpen, voor die gefixeerde prijsen of minder of ook meerder vleesch te moogen geeven, op een Boete van Een Duizend Guldens Caabs, te verdeelen â Usu, met oogmerk om hier meede voor te koomen alle zodanige practijcquen, als zij gecontracteerde Slagters wel eens getendeerd zoude kunnen werden, in't werk te 6
Stellen, om ook de Teekenaars van't Contract, eeven zoo als zij te vooren de meeste particuliere Slagters hebben gedaan te culbuteeren, en waartoe zij wanneer 'er bij hun de dispositie toe weezen mogte, na d'inrigting hunner zaaken en de faciliteijten waar van zij jouisseeren, met de op offering eener zeekere Somme gelds, welke hun daar na met woeker weederom toevloeijd, altoos zeer gemakkelijk kunnen koomen. Dan alsoo bij't voorsz: request onder andere doleantiën ook is voorgekoomen, eene formeele beschuldiging teegen− en aanklagte van den Landdrost van Graaff reinet Maurits Herman Otto Woeke, dat aand' opgeseetenen zijner eevengenoemde Colonie, zoude hebben getracht in te boesemen, dat de Suppl:ten Landverdervers waaren, omdat zij hadden getenteert het vee op een lager prijs te brengen, door welke instigatie de duurte van het zelve welprincipaalijk onderhouden werd, zonder dat tot vermindering iets had kunnen toebrengen alle de door de Suppl:ten aangewenden middelen, ja zelfs niet eene beloofde præmie van Hondert Ducatons aan die knegt ofte Knegts, welke het daar heen zou weeten te derigeeren, dat de prijs van een Hamel op 12 Schell: kwam te daalen; en het zeeker is dat het zoo wel voor 't belang van dit gantsche land, met haare inwoonders, als voor 't Intrest onser Heeren en Meesteren van d' uiterste noodsakelijkheid komt te weesen, dat denselven Landdrost, zich coupabel gemaakt hebbende, aan een zoo onvergeeflijke handelwijse, als waarmeede in deesen werd betigt, en waardoor regtstreeks aangewerkt zoude hebben teegen de heijlzaame bedoelinge deezes Raads, ende daaruit voortgevloeide herhaalde overleggingen van Commissarissen uit den Rade van Justitie, andere ten voor beelde op eene exemplare wijse werde gecorrigeerd, heeft men alwyders moetne resolveeren den ad interim fiscaal M:r Jacob Pieter de Neijs te gelasten, gelijk hij wel uitdrukkelijk gelast werd bij deesen naar't gunt voorsz: is, de naauwkeurigste perquisitiën te doen, om bij bevinding dat de ingebragte klagten zijn gefundeert, teegen opgem: Landdrost Woeke, zodanig te procedeeren, als, om zig van zijn pligt te queiten, vermeenen zal te behooren, ten welken eijnde hij pro interim Fiscaal al wijders werd gequalificeerd, omme, zulks nodig agtende, denselven Landdrost Woeke in den Naame deezer Regeering in Persoon alhier ter hoofd plaatse te moogen requireeren, en op ontbieden, mits, hiertoe overgaande, eerst en vooraf van zijne ingewonnene informatiën als de gronden waarop het voorsz: opontbod rusten moet, aan deesen Rade de nodige Ouverture enkennisse geevende. Kerkenraade van de Hervormde gemeente aan deese Hoofdplaatse aan de regeringe hebbende doen repræsenteeren; dat de gevestigde Usantie om de voorbereidings prædicatiën tot het H: Nagtmaal op de daar toe gestelde dagen altoos in den nanoen te houden, eene voornaame en aanlijdende oorsaak was bevonden, waarom het getal der auditeuren bij geleegendheid den gewoonlijk zeer gering kwam te weezen, vooral des Zomers, wanneer de Hitte op dat gedeelte van den dag dikwijls Schier ondragelijk zijnde, de opwekking en Stigting daar door merkelijk wierde gehindert, met bijgevoegd instantig versoek dat het deeze Raade dierhalven gunstig behaage mogte, te permitteeren dat dees' Godsdienst plegtigheid ter bevordering van 'S Volks Zielenhijl voortaan 'S morgens mooge geschieden; heeft men goedgedagt om de bij gebragte reedenen, aan dit verzoek te defereeren, en dienvolgens aan kerkenraaden voorm,: bij deesen toe te staan in't vervolg de voorbereidings preeken altoos 'S Voordemiddags te moogen houden Gelijk al wijders op het te kennen geeven van den Heer Cassier de Wet, dat den Generaalen Pagter der Caabsche Koele wijnen Jacobus Johannes van den Bergh, en zoo meede den Burger Jan Theunis Mulder als geweesen aanneemers van een der Brandewijns Perceelen niet teegenstaande derselver Previlegiën, met den termijn tot betaling der laatste paaij hunner uitgeloofde pagt penn: bereids met Ultimo Augustus jongstleeden zijn verscheenen geweest, zig als nog niet met de voldoening deeser laatste paaijen in's Comp:s Cassa hadden koomen t'acquitteeren van hun debet aan d' Ed Comp:e, goedgedacht is, aan't officie Fiscaal te demandeeren in deesen zodanige middelen van Contrainte bij der hand te neemen; en ter uitvoer te leggen, als de Pagt Conditiën op dit Stuk zelve dicteeren, om de maatschappij buiten verlies of Schade te houden. Terwijl rakende het versoek van den burger Brandmeester Arend van Wielingh, die bij de jongstgedane aanbesteeding der rijloonen voor d' Ed: Comp:e aanneemer gebleeven is, van de Transporten welke met ossen en Paardewaagens zoo naar de Baaij fals als elders heen naar buiten moeten worden gedaan, om onder zodanige bepalinge als de regeering zoude goedvinden hem voor te Schrijven, het zogenaamde Paarden 7
Eiland aan de Zoute rivier geleegen in huur te moogen hebben in Consideratie zijnde genoomen, dat het allesints met de billijkheid overeenStemt, dat men hem van Wieling in zijn onderneeming ter aanmoediging van anderen alle faciliteiten verschaft, en in deezen boven een ander de præferentie geeft, in zoo verre zulks zonder 'S Comp:e nadeel geschieden kan, daar hij ter nakooming zijner Engagementen gehouden is, altoos een Considerabel aantal van ossen en Paarden in de nabijheid van de Caab te moeten aanhouden, voor dewelke, gelijk een ijgelijk bekend is, hier in den omtrek nergens anders eene retraite of de minste weide werd gevonden, dan ook verstaan is, het voorsz: zogenaamd Paarden Eiland aangem: Brandmeester van Wielingh voor den tijd van Een Jaar van heeden af te dateeren en teegens betaaling eener recognitie van 125 Rijksdaalders in leening uit te geeven, onder Conditie egter, dat niet alleen Stipt zal hebben na te koomen en op te volgen de bepalingen welke deeze Regeering, bij een zodanige uitgaave aan de Hoog gebiedende Heeren Meesteren als noodzakelijk hebben koomen voor te draagen, maar bovendien ook in den gantschen ommetrek van 't gemelde Paarden Eiland niet zal Vermoogen eenig Hout te roeijen, of het land door Ploegen of omdelven andersints los te werken, ten einde hier meede het verstuijven der duijnen en zand gronden aldaar, Zeewaards heen, waardoor de rheede ondiep gemaakt en bedorven zoude kunnen werden, voor te koomen, van alle welke bedingen in't Contract van huur tusschen de E: Comp:e en dikwijls gem: van Wielingh aan te gaan, Specificque melding zullende moeten werden gedaan, zijn wijders om voorsz: acte in den Naame deezer Regeering met den beleende te passeeren, en te teekenen expresselijk geCommitteerd geworden de Heeren Raadsleeden de Wet en van Reede van Oudtshoorn. Hierna door den Heere Gezachhebber zijnde te kennen gegeeven, dat den Secretaris deezes Raads van zijn Ed: hadde gevraagd desselfs ordres, hoedanig te handelen met de Resolutiën t' zeedert den aanvang des voorleeden jaars 1790, tot op 't vertrek van den Heere Gouverneur van de Graaf genoomen, waarvan de meesten waaren geteekend door opgemelde Heere Gouverneur, met den meede gerepatrieerden Independent fiscaal van Lijnden, zonder dat de overige Leeden die besluiten egter met hunnen naamteekeningen hadden bekragtigd, of daar onder gesteld wierd gevonden de Signature van den overleedene Secretaris van Aarssen, of van zijnen gerepatrieerden adjunct Mappa, en van alle welke Resolutiën tot nog toe geene afschriften waaren gesuppediteerd, nog aan d'Illustre vergadering van 17:e nog aan de Heeren der Hooge Indiasche Regeering, met begeerte dat den Raad hier op Unanieme zoude decideeren, heeft men bij het te rug denking, hoe dikwijls bij Resumptie dier Resolutiën over derselven Contenue de heevigste debatten, ja zelfs formeele desavoeus hebben plaats gehad, om dat dezelve meest altoos na de Sinnelijkheid en het welbehaagen van hem Heere Gouverneur, dog eeven zoo zeer teegen d'intentie der præsente raadsleeden, als de Stellige ordres der Hoog Gebiedende Heeren Meesteren strijdende, gesteld zijn gevonden, ja dat men 'er in den Jaare 1790, zelfs toe heeft durven overgaan, om van zodanige resolutiën die nimmer ofte ooijt door eene volledige onderteekening derselver Sanctie hadden verkreegen, g'authentiseerde Copijen te laaten afgaan, waarin men deselve voorkoomen doed als door alle de Leeden geavoueerd en onderSchreeven te weezen, uit dien hoofde voorzigtigst g'oordeelt, alle dezelve resolutiën tot op den dag toe, van't depart van meerged: Heere Gouverneur van de Graaf naar NeederLand te reekenen, voor als nog niet af te zenden, maar daar meede te Suppercedeeren tot de aanStaande komste der verwagt werdende Hoog Edele Heeren Repræsentanten van zijn Doorlugtige Hoogheid, en de Illustre vergadering van 17:e als Commissarissen Generaal over dit Gouvernement, of ten minsten tot zo lange dat men tijd en geleegentheid zal gehad hebben, om de volumineuse Boekdeelen die dezelve uitmaaken te hebben kunnen nagaan ten einde bij ieder resolutie die remarques te Stellen, welke bij de deliberatiën ten dage dat se door den Heere Gouverneur van de Graaf zijn gedicteerd geworden gevallen zijn, waar en teegen egter alle zodanige besoignes en Resolutiën als naar het depart van hem Heere Gouverneur bij den Raade gehouden en genoomen zijn, ten eersten effen gesteld en geteekend zijnde, vervolgens aanstonds zullen moeten werden afgeschreeven, om zoo mogelijk nog met eene der dagelijks uit Indiën verwagt werdende retourneerende Pacquet booten ofte anders bij eene eerstvolgende nadere geleegentheid, zoo naar 't vaderland als na Batavia te worden overgezonden. Den Soldij boekhouder Clemens Matthiessen aan wien Extract afgegeeven is, van den Brief der Ceilonsse regering van 12 November 1790, raakende de voet waarop het regiment van Meuron aldaar werd afbetaald, omme zig met betrekking tot het alhier zijnde dêpot van dat Corps daar na te reguleeren, aan den Heere 8
Gezachhebber ter handen hebbende gesteld eene Confrontatie van d' Emolumenten, welke aan d'officieren van dat regiment, van de Capitein Lieutenant afgerekend; tot den aide Chururgijn inclusive, tot nog toe alhier zijn goed gedaan, teegen eene diergelijke bereekening van het geene zij op Ceilon koomen te genieten, welk Stuk overgelegd van volgende inhoude is bevonde. D' officieren van het Regiment Meuron werden afbetaald, als volgd. Te Colombo
Aan Cabo de Goede Hoop.
een Capit: Lieut:e
Een Capitein Lieut:t
Aan Kostgeld rd:s
8:−
Aan Kostgeld rd:s
8:05:−
d:o Huishuur d:o
6:−
d:o Huishuur d:o
9:−:−
d:o brand hout geld
2:24:
d:o Randsoen geld, d:o
3:36:−
d:o 7 lb booter à 14 St:s d:o
2:02:
rd:s
20:41:−
d:o 7 kann: Wijn d:o
3:38.
dus rd:s 7:23:− minder
d:o vrijwerker geld d:o
6:−
rd:s
28:16:
Een Lieuten:t
Een Lieut:t
Aan Kostgeld rd:s
4:38.
Aan Kostgeld
6:16:−
d:o vrijwerkers geld d:o
6:−
d:o Huishuur d:o
8:−:−
d:o 4 Kann: wijn d:o
2:08:−
d:o randzoen geld d:o
3:36:−
Dus rd:s 1:16: meerder rd:s
18:04:−
rd:s
16:46:−
Een Sous Lieut:t
Een Sous Lieut:t
Aan Kostgeld Rd:s
4:38:−
Aan Kostgeld Rd:s
4:36:
d:o Huishuur d:o
4:−:−
d:o Huishuur d:o
7:−
d:o Vrijwerkers geld d:o
3:−:−
d:o randsoen geld d:o
3:36
d:o Vier kannen wijn d:o
2:08:−
15:24. Dus meerder rd:s1:26:
Rd:s
13:46:−
Aide Chirurgijn Aan Kost geld rd:s
Aide Chirurgijn 3:09:−
Aan Kostgeld rd:s
3:08
7:− d:o Huishuur d:o
10: 08
dus rd:s 6:4:7:− meerder /:onderstond:/ 9
Casteel de Goede Hoop, den 7 Augustus 1791. /:was Getekend:/ C:t Matthiessen. Is , alsoo uit voorsz: Confrntatie distincte blijkt, dat het, wanneer men de 7 rd:s aan den aide Chirurgijn voor Huishuur betaald werdende, kan doen wegvallen, door hem het een of ander vertrek tot logement aan te wijzen, voor de maatschappij over 't geheel voordeeliger zoude uitkoomen, de zaaken op den ouden voet te laaten, als de nieuwe manier van betaling, volgens d'inrigting op Ceilon in te voeren, bestgedagt hierinne geen verandering te maaken, maar in teegendeel voorsz: Zoldij Boekhouder Matthiessen te qualificeeren, om zig in de bereekening der Emolumenten voor de Officieren van Meuron, welke zig alhier bij 't depot bevinden, te blijven reguleeren na de Schjikking die tot dus verre is geobserveerd geworden, terwijl om voorde maatschappij uit te winnen het zoo eevengemeld Sommetje van 7 Rd:s per maand voor Huishuur aan den zig bij het zelve bevindende Cirurgijn betaald werdende, bij de verplaatzing van dat depot, in het voor het zelve geprojecteerd quartier in 'S Comp:s geweesen PaardeStal aan ged: Chirurgijn aldaar teffens het een of ander appartement ter inleegering zal werden, aangeweesen. En na dien men bij dees geleegentheid, alsoo 'S raads attentie onder het delibereeren over 't dêpot van Meuron, ook was gevallen op het niet inkoomen van de dispositie der Heeren Meesteren op 't versoek door Jean Andrè de Mauras als Capitein bescheiden geweest bij't regiment van Luxemburg, en in die hoedanigheid als Commandant van het dêpot, het welk dat Corps alhier heeft gehad in dit Gouvernement gemiliteerd hebbende, onder den 23:e Junij 1789, aan deeze Regeering gedaan, welk verzoek men geresolveerd had aande WelEdele Groot Achtb: Heeren Bewindhebberen ter Kamer Zeeland over te zenden, van den Eerst gezw: Clercq ter politiecque Secretarije Goetz, heeft koomen te verneemen, dat over dees materie nimmer eenig Schrijvens, nog ook aan de vergadering van 17:e is afgegaan, in voegen het ligt is te bezeffen, dat 't langer verbeiden van dispositie op een zaak, waaromtrent men nimmer aan de Hooge Gebiederen de verschuldigde kennisse gegeeven, of waarop men nooijd hoogstderselver ordres gevraagd heeft gehad, niet alleen vrugteloos zoude weezen, maar deezen Raade zelfs in't geval zoude kunnen brengen, van aan de Comp:e te moeten vergoeden, al wat men na eene zodanige ontdekking aan gem: Mauras verder zoude moogen laaten uitbetalen, Zoo is ten deezen opzigte uit aanmerking dat het voorsz: geheele regiment van Luxemburg al voor lange en wel op Ultimo Julij 1789 ten vollen afbetaald, mitsgaders toen ook ten eenemaale uit 'S Comp:s dienst gelicentieeerd is geworden, beslooten, als nu ook met den dag van heeden te doen cesseeren, de gagiën, welke men tot nog toe heeft gecontinueerd gehad maandelijks uit 'S Comp:s Cassa aan ged: Mauras te laaten voldoen, en hem teffens finaal uit 'S Comp:s dienst te Congedieeren, omme, zulks geraaden oordeelende, met een van 'S Comp:s retourbodems naar Europa te kunnen te rug keeren, van welke dispositie zoo aan den Heere Cassier als aan den Soldijboekhouder ter hunner gouverno de nodige Extracten zal werden afgegeeven. Vervolgens door Commissarissen uit den Raade van Justitie volgens Jaarlijkse gewoonte zijnde overgelegd, de bij hun geformeerde quotisatie rolle, over de gezamentlijke Ingeseetenen van deese Hoofdplaatse, en haar onderhoorig District, voor zoo verre die in de termen van deese belasting vallen zijn, om dezelve Rolle na te zien en van derselver bevinding aan deeze Regeering verslag te doen, gecommitteerd geworden, de Heeren Leeden M:r Jacobus Johannes Le Sueur en W:F: van Reede van Oudshoorn. Waarna op 't onderstaande Request van den Capitein Ingenieur Sebastiaan Willem van de Graaff. Aan den WelEdele Achtb: Heer Johannes Izaac Rhenius, Gezachhebber van Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien, &c:a &c:a &c:a benevens den Edele Achtb: raad van Politie. WelEdele Achtbare Heer, en Edele Achtbare Heeren.
10
Geeft Reverentlijk te kennen, Uwer WelEdele Achtb: en Ed: Achtb: needrigen Dienaar Sebastiaan Willem van de Graaf, Capitein Ingenieur ten deezen Gouvernemente, zijnde in A:o 1785, in eevengem: qualiteit met het Schip voorschooten alhier aangeland. Hoe hij Suppl:t g'inclineerd zijnde bij voorkoomende Convenabele Scheepsgeleegentheijd, met zijn familje weeder te repatrieeren, en omme zig daar toe behoorlijk in staat te Stellen, en de nodige arrangementen ten dien opzigte over zijne domesticque Zaaken te bewerkstelligen, mitsgaders de nodige ordre op het een en ander te Stellen, hij te raaden is geworden, zig bij UWel Edele Achbt: en Ed:e Achtb:s te addresseeren, met onderdanigst versoek, hem, behoudens zijne qualiteit, uit den dienst der Ed: Comp:e te willen ontslaan, dan, daar het welligt zoude kunnen gebeuren, dat den Suppl:t weeder inclineerde na deeze plaatse te retourneeren, zoo neemt hij wijders de vrijheid UWelEdele Achtb:e en Ed: Achtb:s ootmoedigst te Suppliceeren, dat het van Hoogst derselver goede geliefde zij mooge, aan de Hooge Gebiedende Heeren Majores gunstige voorschrijvens te laaten afgaan, om hem in zodanige geval in zijne radicale rang en qualiteit weeder in den dienst der Maatschappij alhier te kunnen werden g'emploijeerd. /:onderstond:/ 'T welk Doende &c:a /:was Getekend:/ S:W: van de Graaff. /:Terzijde Stond:/ Gezien:/ en Getekend:/ P:H: Gilquin. verstaan is, onder het accordeeren, van 't versogte ontslag uit 'S Comp:s dienst, aan den Suppl:t de Satisfactie te doen weedervaaren, dat men de Heeren Majores bij convenable geleegentheid zal informeeren, van de allesints loffelijke conduites door hem in dees colonie Steeds gehouden, en op fundament van dien van hoogst deselve instantigt versoeken zal, gunstig reguard op desselfs Sollicitatiën te willen Slaan, wanneer hij Suppl:t in der tijd mogte inclineeren, voor deszelfs radicale rang en qualiteit naar dit Gouvernement te rug te keeren, dan vermits de ordres der voorsz: Hooge Gebiederen, raakende 't rembours aan de Ed: Comp:e van de gagiën en Emolumenten bij den gerepatrïeerden Groote Major de Bonstetten te veel genooten, voor welkers restitutie den Suppl:t zig neevens den Capitein Lieut: Ingenieur Michiel Thiebaut heeft koomen t' interponeeren, ieterative maalen herhaald, zoo Stellig zijn, dat den Raad, wil zij dient weegen niet zelve aansprakelijk werden gehouden, zig in d'absolute noodsakelijkheid bevind te moeten zorgen, dat 'er de voldoening met den Eersten in 'S Comp:s Cassa van geschiede, en daar uit gevolglijk van zelve voortvloeid, dat gemelde Capitein van de Graaf alvoorens van hier te moogen vertrekken, eerst en vooraf, aan dees dispositie van haar WelEdele Hoog Achtb:s pligtschuldig zal moeten gehoorsaamen, is wijders goedgedagt dit aan meerged: Suppl:t ter zijner informatie en narigt te doen notificeeren. Terwijl alvoorens te disponeeren op het Suppliecq bij het onderstaande versoekschrift van den onlangs provisioneel onder afgesz: gage gestelden Capitein bij de genie Hendrik Pieter Wijting Schull voorkoomende. Aan den Wel Ed: Achtb: Heer Johannes Izaac Rhenius Gezachhebber van Cabo de Goede Hoop, en den Ressorte van dien etc: etc: etc: benevens de WelEdele Achtbaren Politiecquen Raadt. WelEdele Achtbare Heer, en Edele Achtbare Heeren! De ondergeteekende in't zeekere geinformeert, dat den Capitein Ingenieur S:W: van de Graaf, zig bij UWelEdele Gestr: en Ed: Achtb:s Staat te adresseeren ten einde onder ultimo Augustus zijne demissie te versoeken, neemt bij deesen onderdanigst, de vrijheid te Solliciteeren, dat het UWel Edele Gestr: en Ed: Achtb: gunstiglijk behaagen mooge, hem in deeze vaceerende plaats weederom in zijne vorige qualiteit aan te Stellen.
11
Hij zoude zelfs in Persoon de Eer gehad hebben, zijne respectueuse Sollicitatiën bij UWelEdele Gestr: en Ed: Achtb:s te hebben koomen doen, indien niet door zijne teegenswoordige ziekelijke omstandigheeden daar inne belet wierde. Dan Eerbiedig vertrouwende dat hij bij UWel Edele Gestr: en Ed: Achtb:s, door zijne lang jaarige dienst niet kwalijk gemeriteerd heeft, en voor 't overige zich gerustelijk dog met verSchuldigde respect beroepende op de favorable Getuijgenisse van zijnen geweesenen Cheff zoo hoopt hij dat UWelEdele Gestr: en Ed: Achtb:s hem dit zijn verzoek wel gunstiglijk zullen gelieve te accordeeren. /:onderstond:/ 'T welk doende &c:a /:was Getekend:/ H:P: Wijting Schull, /:Ter zijde Stond:/ Cabo de Goede Hoop, Den 1 September 1791. Het zelve verzoekSchrift zal werden gesteld in handen van deszelfs Cheff den Colonel Gilquin, ten einde noopens de wijze, hoedanig de voordragten ten opzigte van officieren, welke omme g'emploieerd dan wel bevordert te werden aan deezen Raade gepræsenteerd werden geschieden moeten daar omtrent t'observeeren en op te volgen de regul en ordre door de Heeren Meesteren vast gesteld, enbij Brief van 28 Julij 1785, aan dit Gouvernement gerigt ter observance voorgeSchreeven. Gelijk, raakende het onderstaande Schriftuur door den geweezen Lieutenant bij 't Wurtembergs regiment Andreas Scheuble gepræsenteerd. Aan den WelEd: Achtb: Heer, Johannes Izaac Rhenius Gezachhebber deeses Gouvernements, en den Ressorte van dien, &c;a &c:a &c:a benevens de verdere WelEdele Achtb:e Heeren Leeden van den Ed: Achbtaren Raad van Politie deeses Gouvernements. Geeft met behoorlijk respect te kennen, den Lieutenant Militair, onder het alhier in Guarnisoen leggend Regiment Wurtemberg Andreas Scheuble, Dat den Suppl:t geinclineerd en genoodzaakt is, omme met het hier ter Rheede vertoevend Ed: Comp:s Schip 'T Meeuwtje ter zaake van eenige Familje affaires, van hier naar Ceilon te vertrekken, dan, dat den Suppl:t hiertoe noodzaakelijk van UWEdele en Achtbaarens, behoefde een gunstige Permissie niet alleen, maar dat hij ook volgens de Capitulatie, door de Hooge Gebiedende Heeren Majores, met zijn Doorlugtige Hoogheid, den Heere Hertog van Wurtemberg gesloten, /:waar uit ten klaarsten blijkt/ dat de E Comp:e genoodzaakt zijn zal, omme aan de respective officieren van dat regiment, wanneer dezelve mogte inclineeren, omme van hier naar Europa te repatrieeren, dat de Ed: Comp:e hen zal hebben te Excuseeren van de gewoone Transport en Kost penn:, Dan daar den Suppl:t genoodzaakt is, omme van weegens eenige Familje aangeleegendheeden, van hier naar derwaards te vertrekken, Zoo neemt hij de vrijheid om zich met gepaste Eerbied tot UW Edele Achtbaren te keeren, Humbel insteerende, om aan den Suppl:t te verleenen, een Vrije passage, met bovengem: bodem 't Meeuwtje van hier naar Ceilon, en hem mitsdien te Excuseeren, vande betaling van het gewoone Transport en Kostgeld. Verbindende den Suppl:t zich wijders, omme wanneer den zelven t'eeniger tijdt, ad Patriam mogt retourneeren, als dan die reize op zijne eigene kosten te doen. /:onderstond:/ 'T welk doende &c:a /:was Getekend:/ Scheuble, Lieutenant. 12
ook raadsaamst geoordeelt is aan het daar bij begeerde niet te defereeren, maar den Suppl:t vrijheid te laaten, om met een van 'S Comp:s retourbodems te moogen repatrieeren, en des geraden vindende zijne voorsz: verzoeken in Neederland aan de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren zelve voor te draagen. Waar en teegen na gedaane Lecture van eene Missive door Mejuffrouw de Weduwe van wijlen den Heere Secunde Hemmij aan den Heere Gezachhebber gerigt, tendeerende omme te moogen worden gededomageeren voor het missen van 't Brandhout, 't welk door haar uit de bosschen der Ed: Comp:e altoos was genooten, en haare een Soulaas had verschaft, in de bekrompene toestand, waar in zij zich bevind. Bij overweeging der omstandigheeden waar in zij Suppl:te is verzeerende unanime als ten uitersten billijk is beschoud, dat uit Consideratie van haar's mans getrouwe en langjaarige diensten aan de maatschappij beweezen, haarend'weege, van de zijde deezes Raads in deezen werde te gemoet gekomen, en dien volgens beslooten aande Suppl:te des eene Equivalent voor 't tot dusverre genootene Brandhout, voortaan uit 'S Comp:s Cassa even als aan het oud lid deeses Raads, den Heere Westerhoff, bereids is geschied, toe te leggen, een Somma van Zesthien Rijksdaalders per maand. Zoo als ook op d'onderstaande Requesten door diverse Persoonen gepræsenteerd, Derwijse favorabel is gedisponeerd, dat geaccordeert is, Aan Francoïs de Wet, Lieutenant bij de derde Compagnie Burger dragonders aan Stellenbosch, desselfs ontSlag van dees zijne burgerlijke functie met behoud van desselfs rang, en Aan Christiaan Ludolph Neetheling, Hermanus Staal, en Guilliam de Zwart, het Burgerregt deezer plaatse, en de zulks uit Consideratie dat de borstquaal waar aan eerstgem: deezer drie laatste Suppl:te die een inboorling van deeze uithoek is, komt te laboreeren hem voor een Secretair Leeven ten eenemaale ongeschikt maakt, terwijl de twee anderen al t' zeedert langen tijd onder afgeschreeven gage gesteld, of in leening zijnde geweest, en zig met het oeffenen van Burgerlijke broodwinningen intusschen erneert hebbende, in de beslommering van huishoudingen en famielles zijn geraakt, voor welkers onderhoud als nu verpligt zijn te moeten zorgen. Zijnde eijndelijk op het dientweegen gedaan versoek zo door den Burger Krijgsraad alhier, als door Landdrost en Krijgsraad van Zwellendam, goedgevonden, de volgende ammunitiën voor den Jaarlijxen optrek en waapenoeffening der Burgerij te laaten verstrekken, te weeten, Voor de Burgerij alhier, − 2400 lb Buskruit, − 500 d:o Loot, en − 2000 p:s Vuursteenen mitsgaders, voor die van Zwellendam, − 900 lb Buskruit, − 1200 d:o Loot, en − 1000 p:s Vuursteenen. Aldus Geresolveerd, ende Gearresteerd, In't Casteel de Goede Hoop, Ten Daage en Jaare voorschr: J:I: Rhenius R:J: Gordon J:J: Le Sueur 13
O:G: de Wet W:F: v: Reede van Oudtshoorn Mij præsent E: Bergh p:l Secret:
Publication is only permitted if the name of the repository and the reference number are mentioned.
14
