REPORTAGE
De vernieuwde opleiding Initiator Paardrijden, hoe zit dat nu? In een eerdere uitgave van Hippo Revue kon u al lezen dat Donaat Brondeel benoemd werd tot Directeur Sportkaderopleiding. Hij kan in zijn eerste jaar uitpakken met de vernieuwde Initiator-opleiding. Tijd dus voor een gesprek om even de diverse opleidingen en visies te overlopen. Vooreerst even schetsen hoe de structuur van deze opleiding in elkaar zit. Deze wordt aangeboden door de VTS (Vlaamse Trainersschool) in samenwerking met de paardensportfederaties VLP (Vlaamse Liga Paardensport) en LRV (Landelijke Rijverenigingen). De VTS biedt eigenlijk vier opleidingsniveaus aan: Initiator, Instructeur B, Trainer B en Trainer A. De Initiatoropleiding is dus het eerste niveau en heeft als doel ‘het leren lesgeven aan beginnende en recreatieve sporters op clubniveau’. Hippo Revue: “Donaat, kun je even jouw job omschrijven?” Donaat: “Sinds januari is dit voor mij een halftijdse job. Ik werk eigenlijk vanuit Bloso, binnen de structuur van de VLP. Mijn taken bestaan erin om de trainersopleidingen te optimaliseren. Er moet gezorgd worden voor een grotere instroom alsook
een grotere doorstroom. Naast deze opleidingen is het ook de bedoeling om de trainers beter te gaan omkaderen, zeker naar topsport toe. Want dat is het einddoel: vanaf een laag niveau een structuur opbouwen tot aan topsport. Wat betreft de opleidingen, die worden gegeven door docenten. Wat betreft het inhoudelijke, daar werk ik wel aan mee door de juiste mensen op de juiste plaatsen te brengen.” Hippo Revue: “Hoe omschrijf je de relatie van de VTS met de paardensportfederaties?” Donaat: “De VTS is een samenwerkingsverband tussen Bloso, de Vlaamse universiteiten en hoge scholen met een opleiding LO (VUB, UGent en KU Leuven) en de Vlaamse Sportfederatie vzw (VSF) als vertegenwoordiger van alle door de Vlaamse overheid erkende sportfederaties. Hun doel is om kwaliteitsvolle opleidingen aan te bieden. De federaties spelen daarin een heel belangrijke rol. Want het moet van daar uit gedragen worden.” Hippo Revue: “Hoe kun je de hippische opleidingen omschrijven?” Donaat: “Vooreerst is het belangrijk om te weten dat het niet over rijopleidingen gaat waarbij men leert rijden maar wel over een opleiding om lesgever (initiator en instructeur B) of trainer (trainer B en trainer A) te worden. De noodzakelijke sporttechnische kennis is heel belangrijk maar die kennis op de juiste manier kunnen overbrengen is de hoofdzaak van deze opleidingen. Beginnen kan men eigenlijk als aspirant-initiator. Dat is een attest voor mensen die een trainer willen bijstaan of helpen. Vanaf Initiator gaat het over het lesgeven. Dat is een vrij algemene opleiding waarin dressuur, jumping en een stuk eventing aan bod komen. Er wordt ook kennis gemaakt met andere hippisch disciplines zoals voltige, mennen,… Vanaf de opleiding Instructeur B wordt er een scheiding gemaakt tussen dressuur, springen en eventing. Dit loopt dan door tot het hoogste niveau, trainer A.”
Donaat Brondeel combineert zijn job als Directeur Sportkaderopleiding met een job als professionele springruiter. 44 | 007_Reportage.indd 44
Hippo Revue: “Hoe lang duren dergelijke opleidingen en wat zijn de te doorlopen fasen?” Donaat: “Dergelijke opleidingen volgen is een tijdsinvestering. Op de hogere niveaus speelt ook het aantal kandidaten een rol om een opleiding te starten. Soms kunnen gemotiveerde mensen niet direct van start gaan door een gebrek aan kandidaten. Dat is wel iets wat we willen verbeteren in de toekomst. Ik wil daarbij hard inzetten om de trainers een betere rol te geven binnen de paardensport. Zodat ze meer erkenning en waardering krijgen. Dit is momenteel te weinig. Iedereen kan bij manier van spreken lesgeven. Wij willen dus echt de
december 2015 27/11/15 10:55
dan de sporttechnische kennis mee. Daar hebben we een aantal gekende namen. De bedoeling is om ook meer en meer gekende ruiters erbij te betrekken.”
Hippo Revue: “Wat zijn de voordelen om de opleidingen te doen?” Donaat: “In de eerste plaats veel kennis opdoen en in contact komen met ervaren trainers. De federaties hebben jeugdsportprojecten voor clubs. Als clubs werken met een gediplomeerde lesgever/trainer worden ze beloond. Voor VLP is dat nieuw vanaf 2016. Daarnaast zijn er ook gemeentelijke subsidies voor clubs die werken met gediplomeerde lesgevers/ trainers. Vanaf volgend jaar zal er via VLP een verzekering aangeboden worden exclusief voor gediplomeerde trainers. Een direct voordeel voor Initiators is dat ze ingeschakeld kunnen worden op de VLP-sportkampen, omdat daar een diploma vereist is. Ook in Blosocentra kunnen enkel gediplomeerden aan de slag. Op hoger niveau komen de trainers ook samen. Daar willen we blijven op inspelen. Zodat er een groepsgevoel is onder de trainers en ze elkaar ook kunnen inspireren. Ook tijdens bijscholingen is het interessant dat ze elkaar kennen. De betrachting is om de trainers nog meer te betrekken bij bepaalde rijopleidingen.”
Philippe Vandelanoitte (Trainer B Jumping): “Het is de verantwoordelijkheid van iedere lesgever om te investeren in zijn eigen vaardigheden. Alleen zo kunnen we aan iedereen een betere opleiding aanbieden.”
Hippo Revue: “Wat is het voordeel van geschoolde trainers?” Donaat: “Het is belangrijk dat er voldoende geschoolde trainers zijn. Bijvoorbeeld het is voor ouders belangrijk dat ze weten wie gediplomeerd is. Het is voor hen vaak moeilijk om in te schatten wie er een goede trainer is. Daarom gaan we op korte termijn trainerslijsten online zetten, waarbij de trainers dan ingedeeld worden per regio en per niveau. Ouders die op zoek zijn naar een goede trainer kunnen zo geholpen worden bij het maken van een keuze.” Hippo Revue: “Waar gaan dergelijke opleidingen door en hoe moet je dat concreet zien?” Donaat: “Voor de basisopleidingen zijn er meestal in iedere provincie mogelijkheden. De trainersopleidingen worden dan centraler georganiseerd. Vaak worden ook locaties gekozen waar de combinatie van theorie- en praktijklessen mogelijk zijn. De Bloso-centra worden daar vaak voor gebruikt. Meer dan de helft van de opleiding omvat theorie. Het praktische gedeelte bestaat dan vooral uit het leren lesgeven. Het praktische gedeelte omvat dus niet het zelf leren paardrijden. We zetten ondertussen ook al meer in op avond- en weekendlessen om het toegankelijker te maken voor volwassenen die overdag en in de week al een job hebben.” Hippo Revue: “Wie zijn de docenten en hoe worden ze geselecteerd?” Donaat: “Een aantal mensen zijn al heel lang actief. Bijvoorbeeld bij de initiatoropleiding zijn het niet altijd de meest gekende mensen, maar het zijn mensen met veel ervaring en dat is belangrijk. Ze worden dus geselecteerd op hun ervaringen als lesgever. Voor de hogere niveaus speelt
Hippo Revue: “Hoe zit het met de slagingspercentages?” Donaat: “De initiatoropleiding werd lichtjes aangepast naar volgend jaar toe. De rijvaardigheidsproef is weggevallen. De vereiste is nu om een B-brevet te hebben om te mogen starten aan de opleiding. Daardoor vergemakkelijkt de instroom. Anderzijds zal de cursus op zich wel strenger worden. Bijgevolg verwachten we wel een daling van het slagingspercentage. De bedoeling is wel om de mensen, vanaf 17 jaar, zo goed mogelijk te begeleiden. De cursus wordt dus toegankelijker omdat we vaststelden dat er veel mensen tegengehouden werden door indirecte redenen, zoals bijvoorbeeld geen geschikt paard hebben voor de rijvaardigheidsproef. Nog een belangrijke wijziging in die opleiding is de extra aandacht voor jonge kinderen. We merken dat meer en meer jonge kinderen starten met paardrijden. We moeten in de opleiding daar rekening mee houden. We moeten de lesgevers hiervan bewust maken zodat ze zorgen dat de kinderen veilig, maar toch met plezier, opgeleid worden. We moeten zoveel mogelijk jeugd laten proeven van onze sport zonder dat ze schrik opdoen en het aangenaam blijft zonder dat de kwaliteit van de opleiding in gedrang komt. Vanaf Instructeur B, die de jeugdige wedstrijdruiter kan begeleiden, speelt dan het rijtechnische meer en meer. Daar zijn trouwens nog werkpunten. Vaak wordt er goed aan de basis gewerkt in diverse maneges. Maar om dan de stap te maken naar een hoger niveau, worden mensen nog te vaak aan hun lot overgelaten. In vergelijking met andere sporten zie ik nog te veel jonge ruiters op wedstrijd gaan zonder begeleiding.” Hippo Revue: “Wat zijn volgens jou de toekomstplannen en de werkpunten binnen deze sportkaderopleidingen?” Donaat: “Er zijn heel veel mensen gemotiveerd om iets bij te leren en een idealisme hebben om hun kennis over te dragen. We doen daarom veel moeite om goede cursussen te voorzien. We willen echt een hoge kwaliteit aanbieden in de opleiding. Het is wel een uitdaging voor de federaties om de trainers een echte rol te geven binnen hun werking. Dat is de grootste uitdaging. Het diploma moet echt iets waard zijn. Zodat nog meer mensen gemotiveerd worden om zich op te leiden. Zodat onze structuur beter wordt. Het zal bijdragen tot een veiligere december 2015
007_Reportage.indd 45
REPORTAGE
mensen die moeite doen om zich bij te scholen en een diploma te halen er meer voor belonen. Beginnen doet men dus bij Initiator. Per niveau moet je minstens een jaar rekenen. Voor initiator is er wel een formule dat dit binnen het half jaar kan. Als alles meezit, dan kun je na vier jaar het hoogste niveau bereiken. Maar mensen nemen best hun tijd. Men moet ook rijpen in het lesgeven. Ervaring opdoen is belangrijk om verder te komen.”
| 45 27/11/15 10:55
Foto: Mathias Wentein
REPORTAGE
en kwaliteitsvollere manier van lesgeven. Met als doel om de basis nog te verbreden zodat er meer jeugd kan doorstromen tot op topniveau. Daarnaast werken we aan een trainersplatform. Dat zal enerzijds bestaan uit een website waar men via e-learning (video’s, documenten,…) veel informatie kan verzamelen. Een gediplomeerd trainer zal daar dan exclusief toegang tot krijgen. Alsook willen we een vereniging van trainers creëren waarvoor bijscholingen, workshops… georganiseerd kunnen worden zodat ze ook makkelijker in contact kunnen komen met toptrainers. Er is namelijk veel vraag naar omkadering vanuit de trainers maar ook vanuit de sportbeoefenaars en hun entourage.”
Karin Donckers (Trainer A jumping, dressuur, eventing): “Het is belangrijk om een theoretische achtergrond te hebben om zo de kennis om te zetten in de praktijk. Ik vond de opleidingen interessant en professioneel en kan het aanraden om te doen.” Hippo Revue: “Wordt er daarbij gekeken naar de werking in andere landen?” Donaat: “Toch wel. In Groot-Brittannië zijn ze daar heel goed mee bezig. Ze hebben zo met een lange termijn visie gewerkt naar de Olympisch Spelen in Londen en er de vruchten van geplukt. Dergelijke successen zijn niet gebaseerd op losse flodders. Ook Nederland heeft daarin een goede structuur. Ik weet wel dat dit niet de enige factoren zijn om succes te
halen op topniveau, maar een goede basisopleiding is daarbij cruciaal.” Hippo Revue: “Worden er voor gediplomeerden nog concrete bijscholingen georganiseerd?” Donaat: “De bijscholingen komen vooral via initiatieven vanuit de federatie. Zo is ‘Mis de Train niet’ een project van VLP die jaarlijks verschillende bijscholingen voorziet zoals dit jaar de opleiding ‘Coachen met de M-factor’. In deze opleiding leer je gedreven les geven zodat de ruiters met volle goesting komen paardrijden. Daar zijn veel inschrijvingen voor. Ook LRV organiseert regelmatig clinics waar lesgevers heel wat inspiratie en kennis kunnen uithalen.” Hippo Revue: “Even terug naar jezelf. Welke opleidingen heb je zelf gevolgd en wat zijn nog je sportieve ambities?” Donaat: “Via mijn studies als licentiaat lichamelijke opvoeding heb ik de optie training/coaching gedaan. Op die manier heb ik dan ook een diploma trainer A springen en trainer B dressuur gehaald. Ik heb mij zelf dan nog verder vervolmaakt in Nederland bij onder meer Henk Nooren. Ook van Jos Kumps op de Trainer A cursus heb ik veel geleerd. Iedere coach met ambitie en idealisme moet zichzelf eigenlijk constant willen vervolmaken. Als springruiter blijf ik actief. Dat was ook een deel van de overeenkomst om deze job te doen. Ik heb daar nog steeds dezelfde ambitie. Door deze nieuwe job vind ik dat ik nog veel bijleer. Dat komt mijn eigen carrière ten goede. Ik zie dus zelf op het terrein dat er nood is om een duidelijke opleidingsstructuur na te streven. Dat is dan ook mijn uitdaging. Iedere ruiter die een stap omhoog zet in zijn carrière moet correct gecoacht en verder opgeleid worden.” Het is dus duidelijk dat Donaat Brondeel het belang van de sportkaderopleidingen promoot. Deze opleidingen staan uiteindelijk in direct verband met sportieve successen!
Er dient maximaal ingezet te worden om met gediplomeerde lesgevers te werken. (Foto: VLP) 46 | 007_Reportage.indd 46
december 2015 27/11/15 10:56
REPORTAGE
Kalender opleidingen 2016: NIVEAU Initiator Initiator Initiator Initiator Initiator Initiator Initiator Initiator Initiator Initiator Instructeur B Instructeur B Instructeur B Instructeur B Instructeur B springen Instructeur B springen Instructeur B springen Instructeur B springen Instructeur B dressuur Instructeur B dressuur Instructeur B dressuur Trainer B
MODULE 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1&2 1&2 1&2 1&2 3&4 3&4 3&4 3&4 3&4 3&4 3&4 1&2
PROVINCIE Antwerpen West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen Limburg Vlaams-Brabant Antwerpen West-Vlaanderen West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen Limburg West-Vlaanderen Brabant West-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Limburg Vlaams-Brabant West-Vlaanderen West-Vlaanderen Vlaams-Brabant
Interessante statistieken
LOCATIE Dessel / Grobbendonk Westouter Vosselare Woumen Genk Oud-Heverlee Kontich Waregem Waregem Zwijnaarde Waregem Genk Woumen Oud-Heverlee Woumen Oud-Heverlee Waregem Genk Oud-Heverlee Waregem Woumen Oud-Heverlee
Statistieken zijn altijd leuk. Hierbij enkele interessante cijfers over de sportkaderopleidingen. Aantal gediplomeerden in de olympische disciplines (dressuur, springen en eventing): (oktober 2014) Aspirant-initiator paardrijden 146 Initiator paardrijden 2538 Instructeur B paardrijden dressuur (vanaf 2012) 26 Instructeur B paardrijden jumping (vanaf 2012) 32 Trainer B paardrijden dressuur 219 Trainer B paardrijden jumping 169 Trainer B paardrijden eventing 23 Trainer A paardrijden dressuur 48 Trainer A paardrijden jumping 16 Trainer A paardrijden eventing 11
LOCATIE Welkomhoeve / Groenendijk Ruiterclub Rodeberg Hof ter Couter Bloso-centrum Bloso-centrum LRV Ruiterschool / Meerdaalhof Pronkenberg Bloso-centrum Bloso-centrum De Hoefslag Bloso-centrum Bloso-centrum Bloso-centrum LRV Ruiterschool Bloso-centrum LRV Ruiterschool Bloso-centrum Bloso-centrum LRV Ruiterschool Bloso-centrum Bloso-centrum LRV Ruiterschool
BEGINDATUM 15/feb 20/feb 5/mrt 28/mrt 28/mrt 28/mrt 4/jul 18/jul 3/sep 15/okt 11/jan 4/feb 2/jul 19/sep 16/apr 1/aug 13/sep 15/sep 6/feb 3/mei 10/sep 4/okt
UREN 74 74 74 74 74 74 74 74 74 74 36,5 36,5 36,5 36,5 24 24 24 24 24 24 24 33
Lies Vlamynck, die als directeur VLP de opleiding met grote aandacht volgt, bezorgde ons ook nog enkele interessante gegevens over de VLP. Zo waren er in 2014 36022 leden. In 2013 waren dat er nog 32849. Van die 36022 zijn er 6782 die een competitieve licentie hebben. Verder zijn ook het aantal clubs toegenomen. Dat is gestegen van 522 naar 560. Voor 2015 lijkt dit nog verder te stijgen. Voor meer info over de opleidingen, de locaties waar ze gegeven worden, vragen,… kan men bij VLP terecht bij Karen De Clercq (coördinator opleiding) via
[email protected] of telefonisch 09/242 91 46. Er is ook een Facebookpagina: https://www. facebook.com/trainersplatformpaardensport. Inschrijven voor facebook.com/trainersplatformpaardensport de nieuwe initiatorcursus kan via www.bloso.be/vts www.bloso.be/vts. ■ Mathias Wentein – foto’s: Mark Wentein
De jeugd op een aangename manier laten proeven van de paardensport zonder dat de kwaliteit van de opleiding in het gedrang komt, is één van de betrachtingen. (Foto: VLP)
december 2015 007_Reportage.indd 47
| 47 27/11/15 10:56
Ben jij enthousiast? Werk je graag met kinderen en jongeren?
Wil je graag lesgeven? Ben je gebeten door de paardenmicrobe?
WORDT DAN INITIATOR PAARDRIJDEN! Data en inschrijven: www.bloso.be/vlaamsetrainersschool
Meer weten over de vernieuwde initiatoropleiding? Of over de opleiding instructeur B, trainer B of trainer A? www.vlp.be - www.lrv.be
007_Reportage.indd 48
27/11/15 10:56
