REPORT. #2 voorjaar Versmelting van gebouw en landschap. Architectuur en veiligheid. Kantoor - complex met high-tech gevel

#2

voorjaar 2008

REPORT Magazine van Reynaers Aluminium

museum historial Versmelting van gebouw en landschap focus Architectuur en veiligheid

’t rabot Kantoor­­complex met high-tech gevel

#2

 CS 68-FP (Fire Proof)

Verantwoordelijk uitgever: Peggy Caluwaert Productie: RSM co-publishers

Vertrouwen

I

n deze tweede editie van Reynaers Report besteden we aandacht aan het thema veiligheid. Enerzijds belicht dit onderwerp heel wat problemen in onze hedendaagse samenleving. Maar anderzijds houdt het ook een grote vanzelfsprekendheid in zich. We voelen ons veilig en vertrouwd in onze dagelijkse bezigheden; zo stappen we dagelijks vol vertrouwen in de auto en consumeren we zonder achterdocht ons voedsel. Dit vertrouwen en het bijbehorende gevoel van veiligheid zijn een vorm van immateriële welvaart en hebben een zeer grote waarde in ons dagelijks leven. Vertrouwen hebben we ook in de gebouwen waar we dagelijks in vertoeven. Bij architectuur en materiaalkeuzes moeten we er van kunnen uitgaan dat alles goed functioneert en veilig is, zelfs al zijn nooit alle risico’s uit te sluiten. Op welke wijze de veiligheid wordt gewaarborgd, daar denkt de gemiddelde gebruiker niet over na, en dat hoeft gelukkig ook niet. De vanzelfsprekendheid van veiligheid is een thema dat voor Reynaers Aluminium een grote rol speelt. Al blijft dat voor de gebruiker buiten beeld. In de meeste van onze producten is alles wat met veiligheid te maken heeft onzichtbaar. De transparantie, lichtheid en strakke vormgeving van onze systemen dragen in de eerste plaats bij aan de architectonische kwaliteit, de esthetische beleving en het gebruikscomfort. Dat onze producten in alle opzichten veilig zijn en op deze wijze een essentiële bijdrage leveren aan de veiligheid van kantoren, luchthavens, sportcomplexen, woningen enzovoorts, is voor de gemiddelde gebruiker misschien niet direct afleesbaar. Voor onze producten en hun veelzijdige toepassingen is veiligheid niettemin van cruciale betekenis: voor ons, voor iedereen die met onze systemen werkt, en vooral ook voor de gebruikers van alle gebouwen waar wij aan hebben mogen bijdragen. Olaf Müller, Country Manager DACH Reynaers Aluminium

in dit nummer

4

58

Architectuur en veiligheid

Nieuwe veiligheidsbevorderende systemen

FOCUS

INNOVATIES

10

60

n Historial de la Vendée, Les-Lucs-sur-Bologne 10 n ‘t Rabot, Gent 20 n Sainsbury’s, Maidenhead 26 n Wrocławse arcaden, Wrocław 34 n Arp Museum, Remagen 42 n De Hofdame, Rotterdam 50

Een overzicht van projecten waaraan Reynaers heeft bijgedragen

projecten

referenTIes

4

focus

architectuur en veilig­heid

integrale oplossingen, onzichtbaar voor het oog 5

Tekst: Kirsten Hannema Illustratie: Paul Faassen

V

 Veiligheid en beveiliging zijn actuele thema’s in de architectuur. Dit is een project van de Nederlandse architect Tim de Boer, die een gebouw van beeldschermen heeft voorgesteld waarop opnamen van beveiligingscamera’s zijn te zien.

eiligheid heeft altijd al een fundamentele rol gespeeld in de architectuur. Bouwden mensen immers niet de eerste primitieve hutten om zichzelf te beschermen tegen weer en wind en zich te verbergen voor wilde dieren en vijandelijke stammen? Heel expliciet zien we die beschermende functie terug in Middeleeuwse kastelen en vestingsteden, met hun dikke stenen muren, ophaalbruggen en –poorten, slotgrachten en uitkijktorens. Maar ook architectonische en landschappelijke elementen als hekken, hagen, patio’s en luiken kunnen de boodschap overbrengen: de stad, het gebouw of de woning zondert de mens af van potentieel gevaar en biedt een gevoel van geborgenheid.

In de loop van de tijd is ons idee over wat veilig is, of wat veilig voelt, wel behoorlijk veranderd. In de meeste landen kennen we geen rivaliserende stammen meer en om wilde dieren hoeven we ons ook nauwelijks zorgen te maken. De nieuwe gevaren zijn terrorisme, vandalisme, grote branden, diefstal... Meer dan ooit zijn we ons bewust van deze gevaren. Schietpartijen op scholen, branden op de vliegvelden Düsseldorf (1996) en Schiphol (2005) en natuurlijk 9/11 – de media brengt het allemaal heel dichtbij. Bij het ontwerp van gebouwen en de omgeving speelt deze evolutie een belangrijke rol. In de openbare ruimte en in winkels zien we steeds vaker camera’s, op stations detectiepoortjes en veel kantoorgebouwen kun je alleen nog betreden met een toegangspas of code. En op het gebied van woningbouw zien we in verschillende landen een toenemende populariteit van gated communities.

6

nieuwe normen Erik Rasker, Chief Technology Officer bij Reynaers Aluminium, herkent het toenemende verlangen naar veiligheid. “Het is één van de grote onderwerpen die aan de basis liggen van onze ontwikkelingen, naast duurzaamheid, comfort en architecturaal design. Sinds een jaar of tien is het heel actueel, temeer omdat er allerlei normen en verplichte testen zijn bijgekomen. Inbraakwerendheid was altijd al een aandachtspunt en in veel landen bestaan sinds een aantal jaren ook

FOCUS

veiligheid van het gebouw als geheel. We werken aan totaaloplossingen. Ons product, zeker als het een gevel betreft, speelt daarin een belangrijke rol. Het vormt immers de eerste laag van het gebouw. Maar er is uiteraard een wisselwerking met binnen, het gaat ook om toegangscontrole, brandmelders en compartimentering van het gebouw. Dat hoort allemaal bij de totaaloplossingen die wij bieden.” dualistische vraag Raskers Duitse collega Olaf Müller, Country Manager Reynaers DACH (Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland), denkt dat de veiligheidstrend nog een tweede oorzaak heeft. “Ik denk dat het gerelateerd is aan de toenemende hang naar ‘cocooning’. In de snelle wereld waarin wij leven ligt er een grote druk op mensen. Thuis willen zij afgesloten zijn van de onbekende buitenwereld, ze willen zelf controle uitoefenen, en alles binnen kunnen reguleren. Aan de andere kant willen ze ook naar buiten kunnen kijken, gebouwen moeten transparant zijn. Het is aan ons om met integrale oplossingen te komen voor deze dualistische vraag.” Om die reden wil Reynaers een regisserende rol innemen in het bouwproces. Daarbij wordt alle benodigde informatie met betrekking tot veiligheid verzameld en aangereikt aan de verschillende partners – de opdrachtgever, de architect, de constructeur, producenten van andere producten. Voor de benodigde accessoires en apparatuur werkt Reynaers nauw

‘“Als je het goed doet, zie je veilig­ heidsmaatregelen noch aan de bui­ten­kant, noch aan de binnenkant”

veiligheidscertificaten, zoals het politiekeurmerk in Nederland. Maar we zien ook een enorme groei in andere toepassingen. Zo hebben wij aansluitend op nieuwe regelgeving een systeem ontwikkeld voor rookafvoer, met rookdetectie en ramen die automatisch opengaan bij brand.”

samen met de betreffende leveranciers. Müller: “We willen oplossingen op maat aanbieden. We gaan echt in discussie met de architect over wat er gevraagd wordt. En dat betekent ook dat we, indien nodig, uitsluitend voor een specifiek project tests uitvoeren. We kunnen de resultaten op papier aanbieden.”

Behalve de toenemende vraag, wijst Rasker ook op de complexiteit bij het inbouwen van de veiligheid in gebouwen. “Wat ik zie is dat men de veiligheid van een gebouw nu benadert in al zijn aspecten: brand, inbraak, explosiegevaar, kogelwerendheid, aardbevingen, enzovoorts. Hoewel Reynaers Aluminium in principe enkel een onderdeel van het gebouw levert, richten wij ons op de

Onzichtbaar Maar hoe vertaalt deze veiligheidstrend zich naar architectuur en design? Het is niet toevallig dat we tegenwoordig op allerlei plaatsen ‘vestingstadjes’ en ‘kastelen’ zien opduiken. Maar afgezien van dergelijke neo-traditionalistische projecten, die herinneren aan het veiligheidsgevoel van vroeger, kunnen we over het algemeen constateren dat veiligheid zich nauwelijks

7

In het gevelontwerp van Engel & Zimmermann voor het hoofdkantoor van kleding­fabrikant S. Oliver in Rottendorf (Duitsland) is de gevraagde inbraakwerende oplossing een integraal onderdeel van een specifieke architectuur. Door toepassing van speciaal voor dit project ontwikkelde profielen zijn de te openen ramen van buiten onherkenbaar en toont de gevel als één glazen vlak. 

8

FOCUS

 Voor het winkelcentrum Kanyon in Istanbul was een aardbevingbestendig gevelsysteem vereist dat bewegingen kan opvangen. De toegepaste CW 86 profielen (cassettes) zijn geassembleerd tot een scharnierende constructie, waarin de cassettes ‘los’ op de hoofddraagconstructie liggen. Het systeem is zowel getest op zeer hoge dynamische druk als op beweging van het gehele gebouw.

manifesteert in het de uitstraling van gebouwen. Rasker: “Het gaat om technische oplossingen als brandwerende strips en speciaal beslag, die volledig ingebouwd zijn in onze profielen. Uiterlijk is het dus niet zichtbaar. Op het vlak van inbraak­ beveiliging is dit natuurlijk een logische eis; de genomen maatregelen moeten voor inbrekers niet afleesbaar zijn.” “Als je het goed doet, zul je veiligheids­ maatregelen noch aan de buitenkant, noch aan de binnenkant zien”, zegt Gregorz Cabaj, Sales Director voor Reynaers in Polen. Zijn werkveld is Centraal Europa, waar momenteel een groeiende vraag is naar brandbeveiliging voor deuren en gevels. Cabaj voorziet dat in de toekomst de integratie van veiligheidsvoorzieningen en architectuur nog belangrijker zal worden. “Veel architecten hier hebben een uitgesproken ontwerpvisie. Wij willen hen helpen om de benodigde veiligheidsmaatregelen te integreren door complete oplossingen aan te bieden die aansluiten bij hun esthetische visie en ideeën.” Naast een hoge technische kwaliteit gaat het Reynaers er om architecten esthetische oplossingen te bieden. Zij hechten bijvoorbeeld veel belang aan de aanzichtbreedte van profielen. Bij alle Reynaers safety producten blijft die gelijk, alleen kogelwerende profielen hebben door de stalen opzetstukken een extra dikte.

de vaste delen. De profielen voor deze ramen zijn specifiek voor dit project ontwikkeld. Bijzonder is dat alle 500 ramen bovendien elektronisch gecontroleerd worden. Müller hoopt in de toekomst meer van zulke innovatieve oplossingen te ontwikkelen. Erik Rasker voorziet daarnaast dat met name klimaatveranderingen een rol gaan spelen in de ontwikkeling van veiligheidsvoorzieningen in gebouwen. “Behalve normen ten aanzien van duurzaamheid krijgen we toch in toenemende mate te maken met maatregelen bij natuurrampen zoals overstromingen en hevige rukwinden of windhozen. Er komen nieuwe normen die weer aanleiding zullen zijn voor testen en specificaties van producten. In verschillende landen is dit al aan de orde. In orkaangevoelige gebieden zoals Florida bestaan er reeds specificaties voor extreme wind- en waterdichtheid. En in enkele landen, zoals Duitsland, komen er eisen waarbij van gebouwen en de betrokken gevelelementen een sterk verhoogde waterdichtheid gevraagd wordt. Die nieuwe eisen opnemen in totaaloplossingen, dat is de volgende uitdaging.” n

“Die nieuwe eisen opnemen in totaaloplossingen, dat is de volgende uitdaging“

emotie Olaf Müller benadrukt dat het belangrijk is om verder te kijken dan regelgeving, prijzen en mechanische eisen. “We moeten zoeken naar intelligentere producten en systemen die ook de emoties van mensen aanspreken. Een raam zou meer moeten zijn dan alleen een ding in een gevel dat open en dicht kan.” Een voorbeeld waarbij een inbraakwerende oplossing onderdeel is geworden van een specifieke architectuur is het nieuwe hoofdkantoor van kledingfabrikant S. Oliver in Rottendorf (architect: Engel & Zimmermann). De te openen ramen in de glazen gevel zijn van buiten onherkenbaar; ze zien er precies hetzelfde uit als

9

10

project

museum historial de LA Vendée

les-lucs-surboulogne, frankrijk Tekst: Sophie Roulet Fotografie: Stéphane Chalmeau, Frédéric Delangle

Plan01 laat gebouw en landschap versmelten 11

H

et museum Historial de la Vendée, dat in de omgeving van het dorpje Les-Lucs-sur-Boulogne is gebouwd, nestelt zich in het golvende landschap en wil een beeld geven van de bewogen geschiedenis van de streek, vanaf de prehistorie tot de 21ste eeuw. Hier wordt de architectuur bepaald door de locatie, terwijl het gebouw ook iets toevoegt aan het landschap. De ogenschijnlijk paradoxale opdracht luidde om een aantrekkelijk cultureel oord te scheppen dat zou aansluiten op het landschap, zonder daarin al te veel op te vallen. Om aan deze wens tegemoet te komen hebben de architecten van Plan01 een museum ontworpen dat schuilgaat onder een dak dat bestaat uit met gras ingezaaide vlakken.

Zij spreken over een onopvallend gebouw, over de ambiguïteit tussen een discrete en een expressieve aanwezigheid, over inbedding en over verheffing. Want de groeiende stroom bezoekers naar het gebied staat ook symbool voor een onderdompeling in de geschiedenis van de Vendée en voor een bewogen traject dat de streek hier op een hoger plan tilt. Sinds juni 2006 biedt dit museum, dat een totaaloppervlakte heeft van 6000 m², het publiek een interactief avontuur in drie dimensies, van het exposeren van de collecties tot de meest geavanceerde multimediatechnologieën, tegen het expressieve decor van een kunstmatig landschap. Uit het bouwplan sprak duidelijk de wens om het Historial te laten versmelten met het landschap, om het te laten opgaan in een negentien hectare groot natuurpark

uit het bouwplan kwam duidelijk de wens naar voren om het historial te laten versmelten met het landschap 12

Opvallend onopvallend: het 8000 m² grote sculpturale grasdak. In de lente zal het dak veranderen in een zwevende weide met gras tot 60 cm

13

FD

14

de ontwikkeling van het complexe profiel van het dak was een werk van lange adem

aan de oevers van de Boulogne. Dankzij zijn adequate interpretatie van deze wens heeft PLAN01, een collectief waarin vier architectenbureaus verenigd zijn, de opdracht binnengehaald. Dit nieuwe generatie-museum weerspiegelt de krachtige persoonlijkheden van de tien architecten van Plan01, die erin geslaagd zijn om in hun ideeënlaboratorium een collectieve en innovatieve ontwerpmethode te ontwikkelen. Vegetatiedak en gordijngevels Met zijn dak dat bestaat uit achtduizend vierkante meter geometrische, met vegetatie bedekte vlakken, is het monochrome, bronsgroene gebouw ingebed in het landschap, terwijl de glazen gevels uitzicht bieden op de rivier. De ontwikkeling van het complexe profiel van het dak met behulp van maquettes en 3D-modellering was een werk van lange adem. Het dak bestaat uit een aantal vlakken die aansluiten op het landschap, terwijl ze het gebouw tegelijkertijd voldoende zeggings-

  Ingang naar de centrale hal met de twee aangrenzende gaanderijen

De gevel zonder dwars­regels biedt de aanblik van een verlijmd beglazings­ systeem

kracht verlenen om het van de natuurlijke omgeving te onderscheiden. “Het museum laat zich raden onder zijn geometrische dak waarvan de randen zich losmaken van het natuurlijke landschap en uitsparingen vormen, waardoor het licht de ontvangstruimten kan binnenstromen en de gevels van het project zichtbaar worden,” aldus de architecten. “De linkervorm van deze staalconstructie is onderverdeeld in driehoeken, die elk een verschillend oppervlak beslaan. Het gehele dakoppervlak is bedekt met een structuur van tien centimeter dik schuimglas waaraan zowel aan de boven- als de onderzijde een laag bitumen is gehecht. Hierop is een geperforeerde stalen bak geplaatst. Deze in lagen opgebouwde structuur van cellulair glas zorgt voor de warmte-isolatie en waterdichtheid. Vervolgens kan er een lichte groenbedekking op worden aangebracht. In de brede onderlaag van het dak bevindt zich een kunstmatig bevloeiingssysteem dat onmisbaar is voor de levensvatbaarheid van deze dakbedekking, die gelijkenis vertoont met een grondloze teelt. Zodra het

15



16

Het gebouw is flexibel opgezet, met een portaalconstructie die 21 meter overspant

De open ruimten bieden overal doorzichten naar het omringende rivierlandschap 

 Via de verdiepingshoge beglazing onder de enorme overstekken vloeit het interieur vanzelfsprekend over in het exterieur

De glazen gevel biedt niet alleen uitzicht maar zorgt ook voor een groten­deels natuurlijke verlichting van het gebouw 

17

lente is, verandert het dak in een zwevende weide met gras dat dertig tot zestig centimeter hoog kan worden.” Venster op het landschap Met behulp van een compact gedeelte in de vorm van een W zijn de expositieruimten verdeeld over twee hoofdgebouwen, waardoor de impact van het gebouw op het landschap beperkt blijft en er een optimale ingang is gecreëerd naar een centrale hal met twee aangrenzende galerijen. “Om te beantwoorden aan de eisen om de grootte van de expositieruimten te kunnen aanpassen, hebben wij een gebouw ontworpen met een gelijkmatige structuur, waarin een portaalconstructie is voorzien die 21 meter overspant.” Zo worden de hoofdruimten van 450 m² afgebakend, die elk uit twee lagen bestaan (tot zes meter hoog voor expositie- of opslagruimte, en zes tot negen meter hoog voor het rooster ten behoeve van de technische voorzieningen en de balken) en zo bij uitstek geschikt zijn voor hun gebruik. Aan de zuidgevel laat het aan de randen oplopende dak een enorme raampartij vrij, die voor een natuurlijke verlichting van de hal en de

galerijen zorgt en uitzicht biedt op het landschap van de rivier de Boulogne. Deze façade heeft een verticale structuur zonder horizontale regels, met om de 1,20 meter over de gehele hoogte een profiel dat aan de binnenzijde plat is en aan de buitenzijde reliëf vertoont. De gevel vormt een reeks plooien die niet evenwijdig lopen met de dakrand en is gerealiseerd met het systeem CW 50 van Reynaers Aluminium. Door het achterwege laten van dwarsregels lijkt het uiterlijk op een verlijmd beglazingssysteem. Het op maat maken van de verschillende panelen die in de gevels zijn verwerkt, was een ingewikkelde opgave. De glasgevels zijn bovenaan gescheiden van de staalconstructie en worden horizontaal gesteund door een systeem van verbindingsplaten dat uitzetting van tien centimeter in het spant mogelijk maakt. Los van de constructieve aspecten, waardoor er een strak en aaneengesloten venster op het landschap kon worden gecreëerd, is het Historial ontegensprekelijk een prachtig kunstwerk dat in het landschap van de Vendée is neergestreken. n historial de la vendée Architect: PLAN01, Michel Joyau Landschapsarchitect: Paysage & Lumière Opdrachtgever: Conseil Général de Vendée (departementsraad) Constructeur: Seralu Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50

LK

18

19

FD

Het op maat maken van de panelen die in de gevels zijn verwerkt, was een ingewikkelde opgave

project

’t Rabot kantoren

Trans­ parantie en energieefficiËntie verenigd in een hightech gevel GENT, BELGIË Tekst: Veronique Boone Fotografie: Louis Jongeneelen

20

I

n Gent ondergaat de Rabotwijk, gelegen langs de negentiende-eeuwse stadsgordel, een grote facelift. Via het masterplan ‘Bruggen naar Rabot’, wil het bestuur de wijk opnieuw bij het stadscentrum laten aansluiten. De oude industriële weverijgebouwen langs de ringlaan, die in de negentiende eeuw de glorie van de wijk bepaalden, krijgen één voor één nieuwe functies, zoals woningen, kantoren en designwinkels. Aan de overzijde, op het terrein van het oude rangeerstation, pronken nu in een park het nieuwe Gerechtsgebouw van Gent en een jongerenontmoetingscentrum.

22

Temidden van de negentiende-eeuwse indus­ triële weverijen ontwierpen Bontinck Architecten een nieuw kantoorgebouw, dat bekend staat onder de naam ’t Rabot. De Rabotwijk was met enkele troeven zoals de ligging langs de stadsring en de goede bereikbaarheid met openbaar vervoer een ideale locatie voor het nieuwe kantoorgebouw. Bovendien ligt ze op loopafstand van het historische centrum. Het gebouw richt zich met een kopse, gesloten zijde naar de ring. Inspiratiebron hiervoor was het gesloten karakter en de natuurstenen muren van het ‘Rabot’, de vijftiende-eeuwse keersluis met twee torentjes. De voor- en achtergevel zijn opgebouwd uit geprefabriceerde betonnen gevelpanelen met een ruwe kiezellaag die weerstand biedt aan vervuiling, lawaaihinder en inkijk. Dit in fel contrast met de high-tech open zijkant, die bestaat uit een glazen gevel, zonweringen en een gedeeltelijk overkraagd balkon. Eenmaal weg van de gesloten indruk aan de straatzijde, toont het kantoorgebouw zich dan ook als een open, transparant gebouw. De glazen zijgevels bieden voor de onderste kantoorverdiepingen

Eenmaal weg van de gesloten straatzijde is het gebouw open en transparant zicht op een semi-publieke binnentuin. De bovenste laag heeft uitzicht over de historische binnenstad met de drie torens van Gent. Het balkon begeleidt de bezoeker naar de centrale ontvangstruimte en circulatiehal van de kantoren, en naar de achterliggende ondergrondse parking en de binnentuin. Het kantoorgebouw zelf heeft een eenvoudige structuur. Tussen de twee kopse zijden zitten de laterale gevels met het lamellenscherm gevat, waarachter vier verdiepingen kantoren zitten. Centraal

 In zijn langsgevels toont het kantoor zich als een transparant gebouw

23

 De gesloten kopgevels zijn bekleed met prefab betonnen panelen

 Gevelaanzichten  Doorsnedes

24

in het gebouw bevindt zich een open liftschacht en een traphal die over de hele hoogte beglaasd is. Dit maakt het mogelijk het gebouw op te delen in twee autonome kantoorgedeeltes. De oriëntatie van de gesloten kopse gevels en de open zijgevels is voor de kantoorfunctie zeer gunstig: de glazen gevels hebben een noordoost- en een zuidwest-oriëntatie, waardoor de lage zon ’s ochtends, ’s avonds, en in de winter kan binnenvallen voor natuurlijk licht. De hoge zon, en dus ook de warmte, worden door de lamellenwand en de gesloten kopse gevels buitengehouden. keuze voor aluminium “Bij de keuze voor de aluminiumprofielen voor de gevels speelden twee aspecten,” vertelt Bert Dekeyser van Bontinck, projectleider voor het kantoorgebouw, “een architectonische en een programmatische.” De architecten hadden het high-tech beeld voor ogen van schermwanden met zonweringen. Aluminium paste als materiaal perfect voor dit opzet. Doordat tijdens het ontwerp in eerste instantie de gebruiker van het gebouw nog niet gekend was, wilde de opdrachtgever een zo groot mogelijke

flexibiliteit en gebruiksvriendelijkheid. Het gebouw werd zo ontworpen dat het via de centrale circulatie opgedeeld kan worden in twee afzonderlijk afsluit­ bare delen. Bij de materiaalkeuzes is nadrukkelijk aandacht besteed aan de duurzaamheid en onderhoudsvrien­ delijkheid. Ook hier sluit de keuze voor aluminium profielen praktisch aan bij de eis van de opdracht­ gever. Gedurende het bouwproces werden enkele aanpassingen gedaan aan het ontwerp, om in te spelen op de toekomstige strengere energienormen. De isolatiewaarde van het dubbel glas werd opge­ trokken, en er werd gekozen voor de ranke profielen van CW 50 die een goede thermische isolatiegraad geven. Hieraan werden de onderhoudsbalkons en het lamellenscherm bevestigd. Dankzij de ruime afstand tussen het lamellenscherm en de glazen gevel, de hellingshoek van de lamellen, de minimale afmetin­ gen van de profielen en de afstanden van de horizon­ tale glaslatten, heeft de gevel een grote transparan­ tie gekregen bij een hoge energie-efficiëntie. n ’t rabot Architect: Bontinck Opdrachtgever: VKW Synergia Constructeur: Hermans Aannemer: Franki Reynaers-systemen: CW 50, BS 100

Bij de materiaalkeuzes is nadrukkelijk aandacht besteed aan duurzaamheid en onderhoud

Zijgevel, bestaand uit glazen geveldelen, lamellenscherm en het deels overkraagde balkon

project

Sainsbury’s supermarkt

MAIDENHEAD, GROOTBRITTANNIË

26

Tekst: Cordula Zeidler Fotografie: Nick Short

veelzijdig complex voor wonen, werken en winkelen

27

28

 De supermarkt­ ingang aan de rustige zijde

S

ommige mensen noemen de keten van steden even buiten Londen de Silicone Corridor. Reading, Slough en Maidenhead, genesteld langs autosnelweg M4, produceren namelijk een aanzienlijk aandeel van de computersoftware van het land. Ze staan niet zozeer bekend om hun schoonheid, als wel om hun industriële bedrijvigheid, waardoor het zuidoosten van Engeland veel welvarender is dan de rest van het land. Straat na straat wordt omzoomd door bedrijvenparken en kantoorgebouwen van een ongeïnspireerde architectuur. Deze plaatsen werden internationaal beroemd en berucht door de

comedyserie ‘The Office’, waarin het kleurloze leven van kantoormensen in de Silicone Corridor met zijn saaie kantoorpanden op de hak wordt genomen. Tot voor kort voldeed het noordelijke stadscentrum van Maidenhead inderdaad aan dit cliché. Op iets meer dan een steenworp afstand van het gemeentehuis en High Street was de omgeving een ware nachtmerrie, gedomineerd door een vijandig ogende kolos van rode baksteen: de Sainsbury’s supermarkt, met een minikantooraanbouw en ernaast niet één maar twee parkeergarages. En ondanks de centrale ligging had deze locatie een groot nadeel: aan de noordzijde werden de

29

 Het veelzijdige en veelvormige complex gezien vanaf de hoofdweg

 Ingang van de supermarkt

bewegingsvrijheid en het uitzicht op de verderaf gelegen gedeelten van Maidenhead beperkt door de ringweg. Vijf jaar geleden ging Sainsbury’s van start met een grootscheeps herontwikkelingsprogramma voor dit gebied. Het kantoor, de supermarkt en één van de parkeergarages werden afgebroken. In het nieuwe programma werd uitgegaan van dezelfde functies plus woonruimte, maar in een heel andere vorm. Sainsbury’s wilde graag een grotere winkel bouwen en de plaatselijke autoriteiten wilden vasthouden aan de parkeervoorzieningen. Er was een – deze keer veel groter – kantoorgebouw gepland dat naast de circa 150 wooneenheden moest bijdragen aan de financiering van het project. aanpak De architecten van het in Londen gevestigde Chetwood Associates moesten dit project in eerste instantie aanpakken als planologen. De locatie had dringend behoefte aan een betere verbinding met

het stadscentrum en grotere openbare ruimten waren vereist om het project de nodige kwaliteit en visuele rust te geven. De diverse functies stapelen bleek de ideale oplossing. De supermarkt vormt nu de basis van een groot, nieuw gebouw, met vijf parkeerniveaus erboven, die op hun beurt omgeven worden door een buitenring van appartementen. Deze benadering laat ruimte voor een brede voetgangerszone aan de zijkant. De aankleding van het gebouw was de volgende drempel. Er moest rekening gehouden worden met de 4 verschillende functies en milieus van het gebouw inzake isolatie. Bovendien was er de harde werkelijkheid van de locatie: een grote weg aan de ene kant, enige laagbouw aan de andere kant, een grote openbare ruimte aan de derde kant en de overgebleven parkeergarage aan de vierde kant. Chetwood was genoodzaakt een flexibele aanpak te kiezen voor de gevels en besloot te werken met Reynaers Aluminium, dat tijdens het millenniumproject van een nieuwe Sainsbury’s winkel in Greenwich, bij Londen, een succesvolle samenwerkingspartner was gebleken.



30

Een van de matglazen trappenhuizen van het ­gebouw

 Doorsnede, met op de begane grond de dubbelhoge winkelverdieping en daaboven vier woonlagen 

Commerciële ruimte en appartementen aan de rustige zijde van het complex

31

32 



De lichte ingang van de supermarkt

Doorsnede van het ‘shopfront’gedeelte

shopfront Greenwich wordt beschouwd als een ‘groene’ supermarkt, die zelfs bedekt is met glooiende grasvelden. Een relatief klein, maar zeer belangrijk gedeelte van het gebouw had beglazing nodig: het ‘shopfront’ zoals Paul Hunter van Chetwood de prachtige ingang van de winkel beschrijft. Het heeft de vorm van een oog, is volledig beglaasd en elegant gebogen. Het project was een enorm succes. Het Greenwich-project oogste dan ook veel prijzen, waaronder een ‘Aluminium Imagination Award’ die in 2001 werd toegekend door de Aluminium Extruders Association. In Maidenhead bleek het ‘shopfront’-gedeelte ook een uitdaging te zijn. De ingang moest volgens de plaatselijke overheid namelijk aan de noordzijde van het gebouw komen, zodat klanten de openbare ruimte aan de zijkant moesten oversteken. Dit

maakte dat het twee verdiepingen tellende ingangsgedeelte naar de ringweg gericht was. Chetwood had een product nodig dat zowel thermische isolatie als een mooie belijning kon bieden. De ingang was namelijk van groot belang voor Sainsbury’s om opnieuw een aangename, open en uitnodigende omgeving te creëren. Reynaers’ CW 50-SC gevelsysteem is een overtuigende oplossing, die de welving van het gebouw volgt en geen onelegante afdekking aan de buitenkant nodig heeft. Verder biedt het CS 68 raam- en deursysteem goede prestaties en hoge isolatiewaarden. Het project toont de flexibiliteit van een gevarieerde bouwkundige benadering. Hopelijk vormt het een van de bouwstenen van een opwindende toekomst voor Maidenhead. n Sainsbury’S Architect: Chetwood Architects Opdrachtgever: Sainsbury’s Constructeur: Spec-Al Aannemer: HBG Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50-SC, CS 68, TLS 110

chetwood had een product nodig dat zowel thermische isolatie als een fraai uiterlijk kon bieden

33

34

project

Wrocławse Arcaden

Met zo’n 100.000 m² is Arkady een stad in de stad

Wrocław, polen Tekst: Roman Rutkowski Fotografie: Kryspin Matusewicz

35

D

e op 28 april 2007 geopende Arkady Wrocławskie (Wrocławse Arcaden) is een van de grootste commerciële investeringen van de laatste jaren in Wrocław, een 650 jaar oude stad in Zuidwest Polen die momenteel een dynamische ontwikkeling doormaakt. Het gebouw is gelegen op een zeer aantrekkelijke locatie: vlakbij het centrum, aan het begin van de Świdnicka straat, de hoofdas van de binnenstad. De omgeving van het project is niet eenvoudig en zal dat ook niet worden: de Arkady zijn ongewild de eerste fase van gigantische investeringen in dit stadsdeel die door bedrijven uit het binnen- en buitenland gerealiseerd zullen worden. Hierdoor zal Wrocław in de toekomst uitgroeien tot een van de belangrijkste locaties met werkgelegenheid, handel, vermaak en woonruimte. De verantwoordelijke autoriteiten hebben toestemming gegeven om in deze omgeving veel hoogbouw te ontwikkelen, wat ongetwijfeld zal resulteren in een reeks dicht op elkaar gebouwde hoge en zeer hoge gebouwen. De eigenaren en architecten van de Arkady moesten met dit toekomstperspectief rekening houden bij de ontwikkeling van hun plannen en zetten een gebouw neer dat niet zal onderdoen voor de nieuw te bouwen architectuur. 36

Alleen de cijfers al getuigen van de grootte van de Arkady. Op een kavel met een oppervlakte van 17.500 m² is een handels-, kantoren- en dienstencomplex ontstaan van bijna honderdduizend vierkante meter. Dertigduizend vierkante meter wordt benut voor ongeveer 130 winkels, vijfduizend vierkante meter voor een bioscopencomplex met tien bioscoopzalen voorzien van 2.874 stoelen. Meer

de arkady Wrocławskie vult bijna het complete stadsdeel dan negenduizend vierkante meter is bestemd voor een kantoorgebouw, waar een aantal buitenlandse en Poolse bedrijven (waaronder de investeerder zelf) kantoorruimte hebben gehuurd. En de garage met maar liefst zeven niveaus telt 1.100 parkeerplaatsen. Qua ontwerp bestaat de Arkady Wrocławskie uit drie elementen: een wolkenkrabber, een cilinder en een blokvormig gebouw. De wolkenkrabber telt dertien verdiepingen die uitsluitend voor kantoorruimte bestemd zijn, terwijl het blok en de cilinder

 De Arkady mar­ keert het begin van de Świdnicka­ straat, de hoofdas in de binnenstad

37





Fragment van de dubbele gevel van de wolkenkrabber

Horizontaal geveldetail

38

de dubbele gevel fungeert als buffer tegen overmatig zonlicht en straatlawaai

een mix van de overige functies vervullen. In de ruimtelijke indeling van Wrocław vormt de cilinder de afsluiting van de as die bij de markt aan de Świdnickastraat begint, terwijl de wolkenkrabber het stadsgezicht aan de zuidelijke kant bepaalt. dubbele gevel Juist aan deze wolkenkrabber is vanwege de stedenbouwkundige ligging tijdens het ontwerp de meeste aandacht besteed. Daarbij is volledig gebruik gemaakt van Reynaers technologie. De kantoren liggen op het zuiden. Een dubbele gevel, nog vrij zeldzaam in Polen, fungeert als buffer die het gebouw tegen overmatig zonlicht en straatlawaai beschermt. Vanwege de Poolse brandveiligheidsvoorschriften is het niet mogelijk om een dergelijke gevel als een doorlopende ventilatieluchtstroom langs de gehele hoogte van het gebouw te bouwen. In het geval van de Arkady werd de gevel per verdieping verdeeld en werd deze weer opgesplitst in twee onafhankelijk van elkaar geventileerde glasmodules in de vorm van brede rechthoeken. Aan de buitenkant zijn glaspanelen van kleurloos glas bevestigd op stalen steunen met als basis het CW 50-SC semi-structurele systeem. Aan de binnenkant is een standaardafwerking van het CW 50 systeem met draagprofielen en dwarsprofielen toegepast, bevestigd tussen de vloer en het plafond en opgevuld met ramen die om de module op een kierstand gezet kunnen worden. Tussen de twee glaslagen is een jalouziesysteem geplaatst. Het plooien van de gevel was een pittige uitdaging voor de uitvoerder.

 Atrium van het cilindergebouw

39

Uiteindelijk is daar een zeer eenvoudige oplossing voor gevonden: platte glaspanelen die onder verschillende hoeken zijn geplaatst. Het geheel geeft deze wolkenkrabber, gelegen aan een van de belangrijkste kruisingen in Wrocław, een specifieke diepte en een interessante schakering van licht en schaduw, waardoor hij een soort moderne poort naar het centrum is geworden.



40

Met zijn veelheid aan functies en gebouwonderdelen is Arkady een stad in de stad

Detail boven de entree, gelegen op de hoek van het complex 

overige gevels De overige gevels van de Wrocławskie Arkady zijn technisch gezien veel eenvoudiger, met de toepassing van het standaard CW 50 gevelsysteem uit het Reynaers-assortiment. Om ook daar het nodige contrast te creëren, is de zuidelijke gevel een groot, tweedimensionaal glaspaneel zonder kipramen in een regelmatig netwerk van verticale en horizontale verdeelprofielen. De constructie van de gevel van het westelijke winkel- en kantoorgedeelte van de Arkady, dat veel lager is dan de wolkenkrabber is vergelijkbaar. De interesse op deze gevel wordt gewekt dankzij de toepassing van ‘door-en-door’ gekleurd glas, met zeefdruk gedecoreerd glas en een aantal op bestelling gemaakte langwerpige vitrines op de eerste verdieping. De zonwering van glazen lamellen vormt de uitgesproken voorgevel aan de kant van de drukke hoofdstraat in het stadscentrum. Vergelijkbaar qua grafisch ontwerp en kleur is ook het glazen gedeelte van de noordelijke gevel van de Arkady, die een afscheiding vormt tussen het bioscoopcomplex en de stad met in het bijzonder het spoor en de passerende treinen. Producten van Reynaers Aluminium zijn ook toegepast in een groot deel van de parkeergarage. De speciaal hiervoor ontworpen verticale aluminium zonwering, is uitgevoerd als uit elementen opgebouwde donkerbruine panelen die na montage de indruk geven van een onregelmatig ritme, dat op deze manier de strakke, bruinbeige kleurstelling van het object aanvult. n Arkady Wrocławskie Architect: AP Szczepaniak Sp. z o.o. Opdrachtgever: LC Corp SA Constructeur: Alu-Partner, Riwal, Efekt Aluminium, Eurotechbud Aannemer: PORR Polska Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50, CW 50-SC, CS 68, BS 100, OS profielen

de wolkenkrabber is een moderne poort naar het centrum geworden

41

project

arp museum Wit en licht: de kraak­ heldere architectuur van Richard Meier

42

remagen, DUITSLAnD

RH

Tekst: Hans Ibelings Fotografie: Roland Halbe & Linie Fotoform

43

RH

44

R

ichard Meier’s Arp Museum in Remagen, niet ver van Bonn, was al een klassieker op het moment dat de Duitse bondskanselier Angela Merkel het in september 2007 officieel opende. Het Arp Museum, dat in de vakpers is geprezen als “een gebouw dat behoort tot het allerbeste dat Meier tot op heden tot stand heeft gebracht” is onmiskenbaar een topwerk binnen zijn rijke oeuvre. Het museum, gelegen op een heuvel langs de Rijn, is tevens een werk dat past in de lijn van de tijdloze museumarchitectuur die Meier sinds de jaren zeventig heeft gerealiseerd, van het Atlanta High Museum in Atlanta en het Getty Center in Los Angeles tot het Ara Pacis Museum in Rome. De geschiedenis van het Arp Museum gaat terug tot 1978, toen de Amerikaan Richard Meier (Newark, New Yersey, 1934) de opdracht kreeg om een onderkomen te maken voor de collectie van de kunstenaars Hans Arp en zijn vrouw Sophie Täuber-Arp. Het zou tot ver in de jaren negentig duren voordat het museumontwerp definitieve vormen ging aannemen. Was Meier al beroemd op het moment dat hij de opdracht kreeg, tegen de tijd dat de bouw begon, was hij wereldberoemd. Meier had op het moment dat hij de opdracht voor het Arp Museum kreeg, al vijftien jaar een eigen bureau. Na zijn

studie aan de Cornell University in Ithaca, werkte hij onder meer voor Skidmore, Owings & Merrill en Marcel Breuer. In 1963 begon hij voor zichzelf en hij onderscheidde zich al snel met een aantal stralend witte woonhuizen, vaak in dramatisch contrast met het omringende landschap. witheid Wit is altijd de favoriete kleur geweest van Meier’s architectuur. Een parafrase op de beroemde woorden van Henry Ford, die zei dat de T-Ford in alle kleuren leverbaar was zolang het maar zwart was, is van toepassing. Bij Meier is architectuur wit, in al zijn mogelijke tinten. En dat wit effectief vele gedaanten heeft, bleek toen Richard Meier een aantal jaren terug een kleurenwaaier voor een Nederlandse verffabrikant mocht samenstellen, met vijftig witvarianten. Bij de toekenning in 1984 van de Pritzkerprijs, een van de belangrijkste architectuurprijzen ter wereld, omschreef Meier deze voorliefde als volgt: “Wit is altijd het symbool van perfectie, puurheid en helderheid geweest. Als we ons afvragen waarom dat zo is, dan beseffen we dat waar andere kleuren relatieve waarden hebben, afhankelijk van hun context, wit altijd zijn absolutie behoudt. Gelijktijdig kan het zelf als kleur functioneren. Het is tegen een witte achtergrond dat het spel van licht en schaduw, massa en ruimte het beste tot zijn recht komt.”

LF

 De voorgevel van het museum met de door Reynaers geleverde lamellen die het licht in de tentoonstellingsruimte filteren

LF

45



RH

46

De betonnen tunnel naar de lift die toegang biedt tot de voornaamste tentoonstellingzalen

De liftschacht in de helling van de heuvel 

bij richard meier is archi­tectuur wit, in alle mogelijke tinten

RH

47

LF

48

LF

 De horizontale lamellen van de zonwering in het hoge raam in de zijgevel

49 Wit is de kleur van perfectie en puurheid en dat stelt hoge eisen aan witte architectuur, die staat of valt met de verfijning waarmee het is gebouwd. In de architectuur van het Arp Museum is dat zeker het geval. “De kwaliteit van de constructie en afwerking is eenvoudigweg groots”, was de complimenteuze conclusie van een van de kritieken. “Voor mij”, aldus Meier, “is wit de kleur die bij daglicht de waarneming van alle kleuren van de regenboog reflecteert en intensiveert, van alle kleuren die constant van aard veranderen, want de witheid van wit is nooit zomaar wit. Het wordt bijna altijd getransformeerd door het licht en dat wat verandert: de lucht, de wolken, de zon en de maan.” Transparantie Met dit als uitgangspunt is voor de architectuur van Meier transparantie even essentieel als witheid. Wit en daglicht zijn zoals hij het beschrijft onlosmakelijk met elkaar verbonden. En in het Arp Museum is een prachtige balans gevonden tussen daglicht en witheid, in een subliem licht gebouw. De lichtheid is zeer dominant bij het binnenkomen van het museum. De ingang bevindt zich onderin het Rolandseck station, dat onderaan een heuvel ligt. Behalve een functionerend treinstation op het traject Koblenz-Bonn bevat dit gebouw, dat eind

van de jaren zestig van de sloop is gered, tentoonstellingsruimte en een bistro. Vanaf het station komt de bezoeker via een lange gang en een eerste tentoonstellingzaal in een betonnen tunnel, die voert naar een lift die leidt naar het eigenlijke museum dat tegen de helling van de heuvel ligt. Eenmaal boven betreedt de bezoeker via een transparante voetgangersbrug, met indrukwekkend uitzicht op het rivierlandschap, de zee van licht en ruimte waarin Meier en zijn team de kunst van Hans Arp hebben ondergebracht. Op de lager gelegen niveau’s worden tijdelijke tentoonstellingen gepresenteerd. Net zoals wit niet de absentie van kleur is, maar een intensivering en sublimatie ervan, zo is transparantie niet louter de afwezigheid van iets ondoorzichtigs. Hoe vreemd het ook mag klinken, de transparantie van Meier ontstaat bij de gratie van het ondoorzichtige. En andersom laat de transparantie de architectuur niet verdwijnen, maar brengt deze juist nog sterker naar voren. Bij Meier wordt de transparantie gekaderd door glaspartijen en zonweringen. De door Reynaers geproduceerde lamellen op de gevel temperen het licht in de expositieruimten, filteren het magnifieke uitzicht op het Rijnlandschap en geven tevens vorm aan de transparantie. n arp museum Architect: Richard Meier & Partners Architects LLP Opdrachtgever: Stiftung Arp Museum Bahnhof Rolandseck Constructeur: Rupert App GmbH & Co Toegepaste Reynaers-systemen: BS 100

ROTTERDAM, NEDERLAND Tekst: Kirsten Hannema Fotografie: Luuk Kramer

project

woongebouw ‘de hofdame’

50

Klunder Architecten ontwierp een woonkolos met een licht karakter

51

“we wilden meer diversiteit in het woningaanbod brengen en grotere buitenruimten creëren”

LK

52

K

lunder Architecten wilden de enorme massa van het woongebouw De Hofdame lichter laten lijken. In de beglazing aan de balkons en terrassen mochten dan ook geen overbodige stijlen en regels zichtbaar zijn; het moesten verdiepingshoge schuifdeuren worden die de volle breedte van een woning konden overbruggen. Het CP 96 schuifdeursysteem van Reynaers Aluminium bleek de perfecte oplossing. Rotterdam heeft grootse plannen voor de komende decennia. In maart 2007 presenteerde het college van burgemeesters en wethouders de Stadsvisie 2030. Daarin staat dat de stad, om de concurrentie van de andere grote Nederlandse en Europese steden bij te houden, een versterking beoogt van de (kennis-) economie en een aantrekkelijker woonklimaat wil creëren. In de Rotterdamse binnenstad wonen nu relatief weinig mensen: er is één bewoner op drie werknemers. In Amsterdam is dit bijvoorbeeld één op één. Daarom is in de

 Het gebouw is optisch verkleind doordat de bovenste drie lagen terugspringen

Stadsvisie besloten om alle 56.000 nieuw geplande woningen binnen bestaand stedelijk gebied te bouwen en zo oude wijken nieuw leven in te blazen. De ontwikkeling van De Hofdame speelt hierop in. Het wooncomplex staat in het binnenstedelijke Laurenskwartier, waar in totaal vijftienhonderd nieuwe woningen zullen verrijzen in gebouwen met gemengde functies. Het project met een ander ontwerp sleepte al een aantal jaar aan. Tot de ontwikkelaar uiteindelijk bij Klunder Architecten aanklopte voor een second opinion. Zij wisten het omvangrijke programma toch op een ruimtelijke en financieel haalbare manier op de locatie onder te brengen. organisatie Architect Sjoerd Berghuis legt uit dat hij en zijn collega Rien de Ruiter zich niet op de vorm, maar vooral op de organisatie van het geheel hebben geconcentreerd. “We hebben de begane grond bijvoorbeeld helemaal open gemaakt, zodat deze direct toegankelijk is vanaf de straat. En om kosten te besparen hebben we maar één ondergrondse parkeerlaag

53

 Royale buitenruimten waren een van de uitgangspunten voor het ontwerp

54

In contrast met het stedelijke bakstenen exterieur, is de binnengevel in hout uitgevoerd 

 De binnentuin: een oase midden in de stad

Begane grond (geheel onder) en tweede verdieping 

voorzien. De tweede parkeerlaag is op de eerste verdieping gesitueerd, wat meteen iets van sociale controle biedt. Maar bovenal wilden we meer diversiteit in het woningaanbod brengen en grotere buitenruimten creëren. Zoals bijvoorbeeld de binnentuin: een groene oase midden in de stad.” De volgende stap voor de architecten was grip krijgen op de omvang van het gebouw, met 231 appartementen, 345 parkeerplaatsen, 1800 m2 binnentuin en circa 2000 m2 commerciële ruimte. Het ging erom alle functies in te passen op de locatie en tegelijk de kolossale massa niet te laten domineren. Berghuis wil bewoners het gevoel geven dat zij op de begane grond al een beetje thuis komen. optisch bedrog Het gebouw is optisch verkleind door de bovenste drie lagen vijf meter terug te laten springen. Op deze manier volgt het gebouw de vijfentwintig meter hoge hoogtelijn van de naastgelegen Laurenskerk. Vanuit de smalle omliggende straten zie je de bovenste verdiepingen niet meer. Pas vanaf het aangrenzende marktplein ervaar je de totale hoogte van het volume – gelijk aan de nokhoogte van de kerk. De gebruikte materialen ondersteunen dit ef-

55

56

fect. De onderbouw is gemetseld, terwijl de bovenste lagen zijn uitgevoerd in glas en aluminium. Met de afwisselende compositie van de balkons hebben de architecten de schaal van de afzonderlijke woning willen benadrukken. Berghuis: “Bewoners mogen niet het idee hebben dat ze een nummertje achter een raam zijn. Aan de stadsgevel kun je elke woning identificeren.” En zo lijkt het gebouw inderdaad kleiner dan het totaalpakket effectief is. Maar de architecten wilden ook vooral dat het licht zou ogen. Het gebruik van veel glas, gevat in zo slank mogelijke profielen, speelt daarin een belangrijke rol. Berghuis: “We hebben de hoeken van de ingang en de bovenliggende appartementen open gemaakt, de ramen sluiten daar op elkaar aan met een kitnaad. Ook in het zicht naar de buitenruimten toe wilden we zo min mogelijk stijlen en regels. Het moesten verdiepingshoge schuifdeuren zijn en alles moest in één constructie opgelost kunnen worden. Andere leveranciers kwamen met vaste delen, die naast het schuivende deel zouden geplaatst worden. Dan krijg je weer dubbele stijlen. Met het CP 96 systeem van Reynaers konden we de breedte van een woning met het schuivende deel in één keer overbruggen. Het resultaat is een heel luchtige constructie, echt fantastisch.” Maar Berghuis benadrukt dat behalve het beeld de prijs-kwaliteit verhouding van een product minstens zo belangrijk is. “Wij leggen een wens neer bij de aannemer. Die kijkt echter niet alleen naar de esthetiek, maar ook naar het financiële aspect. Ook wat dat betreft overtuigde Reynaers.” n de hofdame Architect: Klunder Architecten Opdrachtgever: Heijmans Era Ontwikkeling v.o.f. Constructeur: Smits Gevelbouw Aannemer: Bouwcombinatie De Hofdame (Heijmans IBC Bouw/Era Bouw) Toegepaste Reynaers-systemen: CP 96

 Het toe­gepaste profiel CP 96





De variabele positie van balkons benadrukt de individuele woningen

Alle ramen zijn verdiepingshoog uitgevoerd voor een zo licht mogelijk interieur

In hoogte volgt het bouwvolume de nok van de Laurenskerk 

In de nieuwste producten van Reynaers Aluminium wordt rekening gehouden met de hoogste eisen van veiligheid, of het nu gaat om brandveiligheid of de beveiliging tegen geweld. Gelijktijdig voldoen onze systemen ook aan de hoogste esthetische eisen. Net zo min als esthetiek ten koste van veiligheid zou mogen gaan, huldigt Reynaers Alumium het uitgangspunt dat veiligheid de esthetiek niet in de weg mag zitten.

innovaties: veiligheid BRANDWERENDE SYSTEMEN: CW 50-FP en CS-FP (Fire Proof) egenwoordig worden steeds meer en strengere eisen gesteld aan brandveiligheid. Opdrachtgevers, architecten en andere betrokken partijen moeten rekening houden met verschillende specificaties zoals brandcompartimentering, vluchtwegen en brandtrappen. Daarnaast dient in de gevel een oplossing gevonden te worden om brandoverslag tussen de verdiepingen te voorkomen. En, afhankelijk van de situatie, moeten er maatregelen getroffen worden tegen overslag tussen gebouwen. Reynaers Aluminium biedt advies over de producten en combinaties van maatregelen. Het CW 50-FP systeem voor gevels en het CS 68-FP systeem voor ramen en deuren zijn brandwerende systemen die dezelfde creatieve vrijheid bieden als de standaard systemen. Bovendien zijn de brandwerende maatregelen volledig geïntegreerd in het profiel, en dus onzichtbaar aan de buitenzijde. Het principe berust op de toepassing van speciale profielen in combinatie met brandwerend glas. In de profielen zit een vuurvaste zwelstrip die de temperatuur gedurende een lange periode laag houdt en de hitte absorbeert als een vuurvast front. Een brandwerende gevel wordt daarnaast verstevigd met stalen profielen die het glas en de gevel ondersteunen zodat instorting voorkomen wordt. Tests worden uitgevoerd in overeenstemming met de laatste Europese normen (EN-1363-3 en alle relevante substandaarden). Reynaers Aluminium biedt momenteel zowel voor CW 50 als CS 68 een FP-variant met een brandwerendheid van 60 minuten (EI 60). Eind 2008 zal Reynaers een volledig nieuw gamma brandwerende deuren aanbieden (zowel 30 als 60 minuten) gebaseerd op het systeem CS 77.

T

58

1a CW 77-FP 1b CW 50-FP 1c Testen op brandwerendheid

KOGELWEREND SYSTEEM: CS 77-BP S 77-BP is een kogelwerend systeem voor ramen en deuren. Dergelijke systemen worden toegepast in militaire gebouwen, kantoren, banken en postkantoren. Het principe van kogelwerendheid berust op de combinatie van kogelwerend glas en kogelvaste profielen. De profielen verkrijgen hun extra hardheid door stalen opzetschalen, afhankelijk van de gewenste hardheid in een of meerdere lagen. Extra aandacht wordt tijdens het testen van deze systemen besteed aan de hoeken - de zwakke plekken. Ook te openen geveldelen vragen om extra maatregelen. Bij kogelwerendheid in deuren wordt in het binnenwerk van het profiel een extra stalen blokje geplaatst. Door de geringe dikte van de opzetstukken is het verschil met een standaard profiel nauwelijks waarneembaar, slechts het gewicht van het profiel verschilt. De elementen worden getest bij gebruik van verschillende kalibers in het Laboratory for Ballistic Research volgens de Europese norm EN 1522-1.

C

2a Testen op kogelwerendheid 2b CS 77-BP -SE (Smoke and heat Evacuation system) ooruitlopend op de nieuwe Europese norm EN 12101-2 voor ‘Natural Smoke and Heat Evacuation and Ventilation Systems’ heeft Reynaers Aluminium in samenwerkling met Siegenia-aubi SE ontwikkeld. Dit evacuatiesysteem biedt een oplossing voor de gevaren die rook- en hitteontwikkeling bij brand met zich meebrengen. Hierbij gaat het er om zo snel mogelijk de bron van de brand te detecteren en personen die zich in het gebouw bevinden te evacueren. De SE-toepassing zal geïmplementeerd worden in de raam-en deurreeksen Eco system, CS 59, CS 68, CS 77 en CS 86, in het CW 50 gevelsysteem en in CR 120 veranda’s en serredaken. Het systeem bestaat uit de (van buiten onzichtbare) integratie van de schakelingen en aandrijfsystemen van Siegenia-aubi in de profielen van Reynaers. Deze combinatie zet bij brand een proces in gang om zo rook en warmte via natuurlijke luchtstromen uit het gebouw af te voeren. Dit levert waardevolle tijd op voor een veilige evacuatie en beperkt potentiële schade aan het gebouw tot een minimum.

V

3 Het SE evacuatiesysteem maakt deel uit van een geïntegreerd beveiligingssysteem

1a

2a

1b

2b

1c

3

REFERENTIES Klaipeda, Litouwen

60

Twee torens die samen de letters vormen waar dit complex de naam aan ontleent.

Multifunctioneel complex K&D Architect: Arches Opdrachtgever en aannemer: Palangos Statyba Constructeur: ASF, Vilnius Reynaers-systemen: CS 68, CW 50

61

Sant Andreu de Llavaneres, Spanje

De voorgevel van deze bibliotheek is gezichtsbepalend voor dit openbare gebouw en begrenst tevens een plein in deze Catalaanse gemeente.

Openbare bibliotheek Architect: Andreu i Bellmunt Opdrachtgever: G  emeente Sant Andreu de Llavaneres Constructeur: Vidres i Aluminis J. Ramos Reynaers-systemen: CW 50-HL, CW 50-SC, BS 100, TR 200, CS 59

referenTIES

Moskou, Rusland Vier woontorens vormen samen een monumentaal ensemble.

62

Woningbouw Grand Park Architect: Mosproject 2 Opdrachtgever: Zao Inteco Constructeur: Abitec Engineering, Moskou Reynaers-systemen: CS 68, CW 50

Varna, Bulgarije Een mix van eigentijdse en klassieke vormen vormt een opvallende straathoek in Varna.

Renovatie kantoorgebouw Architect: Dizarh (Delyan Zhechev, Svetoslav Stanislavov) Opdrachtgever: Manex-Nasko Manasiev, Varna Constructeur: Komfort Ltd, Lorex Ltd, Varna Reynaers-systemen: CW 50, BS 100

63

Boekarest, Roemenië Strakke zakelijkheid en geometrische helderheid.

Kantoorgebouw Dimar Architect: Avangard Proiect (Eugen Popescu) Constructeur: Amvic Ferestre, Bragadiru, Ilfov Reynaers-systemen: CW 50-HL

referenTIES Johannesburg, Zuid-Afrika

64

Vijfsterrenhotel en topappartementen in een klassieke wolkenkrabber van 135 meter.

Michelangelo Towers Architect: Bentel Associates International Constructeur: World of Windows Reynaers-systemen: CW 50-SC

Bentel Associates International: “de Michelangelo Towers zijn meer dan een gebouw; het is een manier van leven; een exclusieve lifestyle”

65

Riga, Letland

Kantoorgebouw met op-art effecten in de gevel.

Kantoorgebouw Duntes Nami Architect: Arhis Constructeur: Glaskek Riga SIA Reynaers-systemen: CS 68, CW 50

referenTIES

Dnepropetrovsk, Oekraïne Weldadige terraswoningen in theatrale verkaveling. 66

Woningbouw Amphitheatre Constructeur: Harvest Industriales, Dnepropetrovsk Reynaers-systemen: CW 50-HI, CP 155-HI, CS 77-HI

Konya, Turkije

Een markante toevoeging aan het landschap van deze Anatolische stad.

Konya Selcuklu Towers Architect en aannemer: Ittifak Inșaat A.Ș Opdrachtgever: Ittifak Holding Constructeur: Nur Cephe Sistemleri Reynaers-systemen: CW 50-SC

67

Cha-Am, Thailand Een vijfsterrenhotel aan het strand in Cha-Am: energieefficiënt en in een eigentijdse Thaise stijl.

GRAND PACIFIC SOVEREIGN RESORT & SPA Architect: Tigon Design Group Opdrachtgever: Vitune Thanakor Co Constructeur: Glass Line Co.,Ltd. Reynaers-systemen: CP 45Pa, CS 59Pa

WE BRING ALUMINIUM TO LIFE

BELGIË - REYNAERS ALUMINIUM N.V. Oude Liersebaan 266 · B-2570 · Duffel t +32 (0)15 30 85 00 · f +32 (0)15 30 86 00 www.reynaers.be · [email protected]

NEDERLAND - REYNAERS B.V. Maisdijk 7 · 9102 · NL-5704 RM · Helmond t 0492 56 10 20 · f 0492 56 10 30 www.reynaers.nl · [email protected]