Renovatie bredeschool, Nieuwland te Brussel uitbreiding dossier blok ABZ
Bestek deel stabiliteit
Project – deel stabiliteit
ART. 00. VOORBEREIDENDE WERKEN .......................................................................................... 4 00.01. Onderzoek van bestaande bouwonderdelen ............................................................................................... 4 00.01.02 Onderzoek bestaande gebouw: .................................................................................................................. 4 00.02. Stut- en schoringswerken ............................................................................................................................. 4 00.02.01 Algemeen..................................................................................................................................................... 4 00.02.01 Stutten van bestaande en te behouden bouwwerken ............................................................................... 5
ART. 03. BETON ....................................................................................................................................... 6 03.01. Gewapend beton - Algemeen....................................................................................................................... 6 03.01.01 Algemene voorschriften .............................................................................................................................. 6 03.01.02. Betonsamenstelling .................................................................................................................................... 7 03 01.03 Bekisting....................................................................................................................................................... 9 03.01.04.Wapeningen .............................................................................................................................................. 12 03.01.05 Uitvoering .................................................................................................................................................. 12 03.02. Ter plaatse gestort gewapend beton.......................................................................................................... 14 03.02.01 Algemeen................................................................................................................................................... 14 03.02.02 Materiaal ................................................................................................................................................... 14 03.02.03 Uitvoering .................................................................................................................................................. 14 03.02.04 Omvang ..................................................................................................................................................... 15 03.02.05 Meting ....................................................................................................................................................... 15 03.04. Wapening voor gewapend beton ............................................................................................................... 16 03.04.01. Staven en netten ...................................................................................................................................... 16 03.04.02. Thermische onderbreking beton - beton ................................................................................................. 19 03.04.03. Thermische onderbreking beton - staal ................................................................................................... 20 03.04.04 Chemisch verankeren van wachtstaven. .................................................................................................. 20
ART. 04. STALEN CONSTRUCTIEELEMENTEN........................................................................... 34 04.01 structuurelementen staal – algemeen......................................................................................................... 34 04.01.01 Algemeen................................................................................................................................................... 34 04.01.02 Materiaal ................................................................................................................................................... 35 04.01.03 Uitvoering .................................................................................................................................................. 36 04.01.04 Montage van de staalstructuur ................................................................................................................. 37 04.01.05 Inspectie van de staalstructuur ................................................................................................................. 38 04.01.06 Meting ....................................................................................................................................................... 38 04.03 Blanke staalconstructie: niet in te betonneren............................................................................................ 40 04.03.01 Algemeen................................................................................................................................................... 40 04.03.02 Materialen ................................................................................................................................................. 40 04.03.03 Uitvoering .................................................................................................................................................. 40 04.03.04 Omvang ..................................................................................................................................................... 40 04.03.05 Meting ....................................................................................................................................................... 40 04.06.01 Brandbeveiliging van staalconstructies – Algemeen ................................................................................ 40 04.06.02. Brandbeschermend schilderwerk op blank staal. .................................................................................... 41 04.09 Chemische verankering van draadstangen .................................................................................................. 43 04.09.01 Algemeen................................................................................................................................................... 43 04.09.02 Materiaal ................................................................................................................................................... 43 04.09.03 Uitvoering .................................................................................................................................................. 43 04.09.04 Omvang ..................................................................................................................................................... 43 04.09.05 Meting ....................................................................................................................................................... 43
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 2
Project – deel stabiliteit
ART. 05. DRAAGVLOEREN MET VOORGESPANNEN BALKEN IN BETON EN VULSTENEN............................................................................................................................................ 44 05. 01. DRAAGVLOEREN MET VOORGESPANNEN BALKEN IN BETON EN VULSTENEN IN HOUTVEZELS ................ 44 05.01.01 Algemeen................................................................................................................................................... 44 05.01.02 Materiaal ................................................................................................................................................... 44 05.01.03 Uitvoering .................................................................................................................................................. 44 05.01.04 Omvang ..................................................................................................................................................... 45 05.01.05 Meting ....................................................................................................................................................... 45
ART 06 VERBOUWINGSWERKEN .................................................................................................. 46 06.02 VERSTEVIGEN BESTAANDE STALEN PROFIELEN.......................................................................................................... 46 06.02.01 Algemeen .................................................................................................................................................. 46 06.02.02 Materiaal ................................................................................................................................................... 46 06.02.03 Uitvoering.................................................................................................................................................. 46 06.02.04 Omvang ..................................................................................................................................................... 46 06.02.05 Meting ....................................................................................................................................................... 46
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 3
Project – deel stabiliteit
ART. 00. VOORBEREIDENDE WERKEN 00.01. ONDERZOEK VAN BESTAANDE BOUWONDERDELEN De werken omvatten het volledig vrij maken van de te onderzoeken bouwonderdelen. Het desnoods behandelen of ontmantelen van deze bouwonderdelen teneinde deze exact te kunnen evalueren. Het opmeten en schetsmatig optekenen van deze blootgemaakte onderdelen, met inbegrip van een gedetailleerde opgave van afmetingen, materialen, enz... Na onderzoek dient de onderzochte zone terug te worden hersteld in zijn originele toestand.
00.01.02 Onderzoek bestaande gebouw: De werken omvatten het onderzoek naar de uitvoering en de samenstellende onderdelen van het bestaande gebouw. Voor deze structuurelementen, waar op de plannen vraagtekens ?/? vermeld staan, moet de wapening en afmetingen worden bepaald, indien deze niet beschikbaar of onduidelijk leesbaar zijn op de bestaande stabiliteitsplannen van het bestaande gebouw De herstellingen zijn inbegrepen in dit artikel, conform volgens het hoofdstuk “Hfst 5: Betonherstellingen”. Deze structuurelementen omvatten: - Balken - Bestaande vloerplaten Toepassing Onderzoek bestaande structuur gebouw ABZ zie verrekening VV008
00.02. STUT- EN SCHORINGSWERKEN
00.02.01 Algemeen Stut- en ondervangingswerken bovengronds maken integraal deel uit van de opdracht van de aannemer en zijn te begrijpen in de totaliteit van de aanneming. In zoverre niet verder gespecifieerd in andere artikels van dit bestek, gebeuren deze werken volgens de opvatting van de aannemer. Hij is alleen verantwoordelijk voor deze werken. De uitvoering van het werk, volgens de aanwijzingen van de Bouwdirectie, ontslaat de aannemer niet van zijn verantwoordelijkheid, voortvloeiend uit de overeenkomst. Hij blijft aansprakelijk voor het toezicht over zijn werken en het gebruik van al zijn middelen, en uitvoeringswijze, en moet op eigen kosten, risico en gevaar alle vereiste maatregelen treffen om schade of ongevallen te voorkomen. DOCUMENTEN Iedere planning voor stut- & ondervangingswerken dient vooraf te worden voorgelegd aan de stabiliteitsingenieur, de veiligheidscoördinator-verwezenlijking en het Bestuur. Onderhavige werken worden in de planning opgenomen. De aannemer bezorgt eveneens voor de uitvoering, de nodige berekeningsnota’s en de documentatie / certificaten van de te gebruiken systemen / materialen, alsook een plan met de door hem voorziene uitvoeringsmoten. UITVOERING VAN DE WERKEN De werken omvatten het nemen van de nodige maatregelen om de stabiliteit van de belendende en van de te bewaren bouwwerken te verzekeren. De aannemer geeft zich bij zijn prijsofferte volledig rekenschap van de staat en omvang van de in het bijzonder bestek beschreven schoringswerken. De aannemer zal zich daartoe voorafgaandelijk van de plaatselijke omstandigheden vergewissen. De opdrachtgever zal, na afspraak, voorzien in de toegankelijkheid van de af te breken constructies. De bestaande bouwwerken in de onmiddellijke omgeving van de op te richten constructie, die tijdens de werken schade zouden kunnen oplopen, worden degelijk gestut, namelijk door schragen van de vloeren, BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 4
Project – deel stabiliteit de venster- en deuropeningen en de gemene- en andere muren, waarvan de stabiliteit zou kunnen in het gedrang komen door het uitvoeren van de werken. Alle onderstuttings- en schoringswerken gebeuren op volle verantwoordelijkheid van de aannemer, zonder inmenging van de bouwdirectie. De aannemer dient derhalve zelf de nodige berekeningen te maken en de risico's moeten door een verzekering gedekt zijn. De aannemer zal kopie van de polis aan de Bouwheer overhandigen voor de aanvang der werken. De aannemer informeert het bestuur betreffende zijn ondersteuningsplan en zijn uitvoeringsprogramma. De aannemer zal minstens twee weken voor de aanvang van de schoringswerken een werkplanning ter goedkeuring voorleggen aan het Bestuur. Het Bestuur behoudt zich het recht voor hieraan correcties aan te brengen, waar de aannemer rekening mee zal houden. De aannemer zal zich voor alle onderdelen van het werk voorzien op mogelijke slechte weersomstandigheden, regen, stormwinden, e.d. en dienaangaande tijdig de nodige maatregelen treffen. De bouwdirectie is gerechtigd bijkomende veiligheidsmaatregelen te eisen, indien hij de genomen schikkingen onvoldoende acht, en dit zonder de verantwoordelijkheid van de aannemer te verminderen. Het uitvoeren van alle stutwerken geschiedt onder volledige verantwoordelijkheid van de aannemer en voldoet aan de geldende reglementeringen van het ARAB. De aannemer zal de werken met de grootste voorzichtigheid uitvoeren, op zijn kosten, risico en gevaar. Alle schade door de werken veroorzaakt aan omliggende gebouwen of de openbare weg, moet door zijn toedoen hersteld of vergoed zijn vooraleer tot de voorlopige oplevering wordt overgegaan. De aannemer dient alle nodige stut- en schoringwerken uit te voeren om de integriteit van de aanpalende constructies en zijn eigen werken te verzekeren. De aannemer zal zonder meerprijs alle tijdelijke versterkingen en/of verbeteringen aanbrengen die hem door de architect of de controleorganen zouden opgelegd worden. De stutten worden verwijderd naarmate het optrekken van de bouwwerken vordert. De veiligheid van het geheel moet steeds verzekerd blijven.
00.02.01 Stutten van bestaande en te behouden bouwwerken 00.02.01.01 Beschrijving van de werken De studie van de schoor- en stutwerken dient te worden uitgevoerd door de aannemer op basis van de werkelijke toestand en de plannen van de uit te voeren werken. Alle onderstuttings- en schoringswerken gebeuren op volle verantwoordelijkheid van de aannemer. De aannemer zal dan ook voor deze schoorwerken een gespecialiseerde firma dienen aan te duiden. De aannemer legt een uitvoerings- en faseringsplan voor. Berekeningsnota’s dienen verplicht te worden voorgelegd aan het studiebureau stabiliteit en dit tenminste 2 weken voor de aanvang van de stut- en schoringswerken. Het bestuur is gerechtigd aan de hand van deze berekeningsnota’s om bijkomende veiligheidsmaatregelen te eisen, indien hij de genomen schikkingen onvoldoende acht, en dit zonder de verantwoordelijkheid van de aannemer te verminderen. Het wijzigen van de uitvoering door ir. stabiliteit zal dan ook geen meerprijs tot gevolg hebben. Bijkomende stutten die dienen te worden voorzien om de veiligheid te waarborgen zijn niet aan verrekening onderworpen. De schoorwerken kunnen worden verwijderd naargelang de werken vorderen.
00.02.01.02 Omvang - Schoorwerken bij het maken van nieuwe deur-, raamopeningen en andere openingen in bestaande te behouden draagmuren. - Schoren van de bestaande gevel niv+4 bij het afbreken van de bestaande vloerplaat boven niv +4 - Schoren van de bestaande gevel niv+2 bij uitbraak van de bestaande roostering boven niv +2 etc...
00.02.01.03 Meting Aard van de overeenkomst: Globale Prijs: Meetcode: dit omvat alle nodige maatregelen en werken om te voldoen aan de beschrijving der werken.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 5
Project – deel stabiliteit ART. 03. BETON
03.01. GEWAPEND BETON - ALGEMEEN
03.01.01 Algemene voorschriften Documenten die de aanneming beheren In zoverre niet wordt afgeweken door de bepalingen van dit bestek zijn op de aanneming de volgende bepalingen en voorwaarden van toepassing (en in volgorde van voorrang in geval van tegenstrijdigheden): Normen: -
Normenreeks NBN B 03 i.v.m. belastingen van de constructies Normenreeks NBN B 11 i.v.m. aggregaten NBN EN 12620 ‘Toeslagmateriaal voor beton’ Normenreeks NBN B 12 i.v.m. cement Normenreeks NBN EN 197-1 “Cement deel 1 Normenreeks NBN EN 197-2 “Cement deel 2 NBN EN 1008 ‘Aanmaakwater beton’ Normenreeks NBN B 15 i.v.m. beton, gewapend beton en voorgespannen beton NBN ENV 13670-1 ‘Het vervaardigen van betonconstructies – Deel1 Algemeen’ NBN EN 206-1’ Beton’ Normenreeks NBN A 24-301 t.e.m. A 24-304: Staalprodukten – betonstaal NBN EN 10080’ Staal voor gewapende beton’ Norm NBN T 61 i.v.m. hulpstoffen voor mortel en beton NBN EN 934 ‘ Hulpstoffen voor beton, moertel en injectiemortel’ Normenreeks NBN S 21 -201tem 208/302 i.v.m. brandveiligheid van hoge en middelhoge gebouwen Norm NBN 539 i.v.m. geprefabriceerde vloeren van gebakken aarde en van beton, met erratum. Norm NBN 713-020 Beveiliging tegen brand gedrag bij brand van bouwmaterialen en bouwelementen – weerstand tegen brand van bouwelementen. PTV 200: geprefabriceerde structuurelementen van gewapend beton en van voorgespannen beton (probeton) PTV 201: geprefabriceerde holle vloerelementen van gewapend beton (probeton) PTV 202: Breedplaten van gewapend beton (probeton) PTV 212 + addendum: geprefabriceerde wandelementen NTN 101: Brandweerstand van geprefabriceerde bouwdelen van gewapend beton en van voorgespannen beton (probeton).
-
Eurocode 2: gemeenschappelijke uniforme richtlijnen voor betonconstructies Eurocode 4: gemeenschappelijke uniforme richtlijnen voor staal-beton constructies
-
TB 104 (1963) met zijn addendum 3 (1999) TB 110 (1979) deel III.1.5: doorbuiging
-
NBN EN 12350 ‘Beproeving van betonspectie’ NBN EN 12390 ‘Beproeving van verhard beton’ prEN 13791 ‘ Beoordeling van de druksterkte van beton in constructies of structurele elementen’ NBN EN 12504 ‘Beproeving van beton in constructie’
-
De aannemer is verplicht de werken in gewapend beton uit te voeren overeenkomstig de hogervermelde onderrichtingen en normen. De aannemer is verondersteld kennis te hebben genomen van de inhoud van de bedoelde documenten.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 6
Project – deel stabiliteit Plannen en documenten door de Bouwdirectie te leveren De documenten (bekistings-, wapeningstekeningen en staalborderellen) betreffende de werken in ter plaatsen te storten gewapend beton worden geleverd door het Raadgevend Ingenieursbureau B.E.C. nv, Jubelfeestlaan 51 te 1080 Brussel. Tel. 02/424.07.95. Fax. 02/424.12.17. De aannemer heeft recht op 1 papieren exemplaar van elk plan. De principetekeningen en de basiscriteria voor stabiliteit en wapeningen van de geprefabriceerde elementen zullen door het Raadgevend Ingenieursbureau B.E.C. nv geleverd worden. De aannemer staat in voor de berekeningen en voor het opstellen van de werktekeningen van de elementen in geprefabriceerd beton, en dient deze ter controle en ter goedkeuring aan de Bouwdirectie over te maken Indien op de plannen van de andere aannemers (bv. constructeur liften, ramen...) en op de plannen van het gewapend beton verschillende afmetingen voorkomen, moet de Bouwdirectie hiervan door de aannemer op de hoogte gesteld worden, alvorens de betreffende structuurdelen uitgevoerd worden. De beton- en stabiliteitstudies zullen stipt nageleefd worden wat betreft samenstelling, dikte en vorm van de staalwapening enz. met inbegrip van alle nodige houten bekisting en houtblokken voor vasthechting, uitsparingen en verankeringen enz.. Tijdens de uitvoering zullen gebeurlijke tegenstrijdigheden tussen de plans onmiddellijk gesignaleerd worden. Ze zullen echter geen aanleiding vormen tot termijnverlenging. De aannemer dient tijdens de uitvoering alle maten na te zien en eventueel aan te passen aan de werkelijke toestand ter plaatse. De lengte van balken, kolommen, platen e.d., alsmede de staalborderellen zijn gegeven ten titel van inlichting en dienen door de aannemer nagezien en eventueel aangepast te worden. Hij zal in geen geval kunnen beroep doen op eventuele verrekeningen in meer tengevolge bovenvermelde afwijkingen. Voorstel door de aannemer tot wijziging van de beton- of staalplannen De aannemer is verplicht zijn inschrijving op te maken volgens de voorziene uitvoeringsmethodes. De Bouwdirectie voorziet alle beton, die niet expliciet aangeduid is als prefabbeton, als ter plaatse gestort. Indien de aannemer alternatieve uitvoeringsmethoden voorstelt, dient hij dit binnen de 30 kalenderdagen na toewijzing te doen. Wanneer de Bouwdirectie eventueel een alternatieve uitvoeringsmethode aanvaardt, moet de aannemer de nodige uitvoeringsplannen en berekeningen zelf opstellen en deze minimum 60 kalenderdagen voor de datum van de uitvoering ter controle en goedkeuring overmaken aan de Bouwdirectie. De berekeningen worden uitgevoerd overeenkomstig de Belgische Normen en de specificaties van het bijzonder lastenboek. Na goedkeuring mag de aannemer overgaan tot de productie van deze elementen. Deze eventuele voorstellen mogen in geen geval aanleiding geven tot een prijsverhoging of termijnsverlenging. Alternatieve uitvoeringswijzen kunnen door de ingenieur geweigerd worden indien hij deze minderwaardig acht aan het voorzien. Berekeningsgrondlagen en -methoden De nuttige overlasten welke als basis genomen worden voor de berekeningen worden bepaald door de Normenreeks NBN B 03 i.v.m. belastingen van de constructies
03.01.02. Betonsamenstelling 03.01.02.01. Beschrijving grondstoffen De materialen zijn overeenkomstig de betreffende normen en worden gecontroleerd zoals voorzien in het bijzonder BENOR reglement voor stortklaar beton en de normen NBN B 15-001 en NBN EN 206-1. Het cement: Het cement is van het type CEM I-42,5 of CEM III/A-42,5 cfr. NBN EN 197-1. Het cement voldoet aan de eisen van de normenreeks NBN EN 197-1 en NBN EN 197-2. Voor bepaalde contructiedelen kan de Bouwdirectie toelaten dat cement van het type CEM III/B of CEM III/C wordt toegepast
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 7
Project – deel stabiliteit Granulaten: Het zand is rivier- of groefzand. Zanden afkomstig van secundaire grondstoffen zijn niet toegestaan. Het grind is riviergrind van de Maas, de Waal of de Rijn. Het gebruik van gerecycleerde granulaten in beton is te allen tijde verboden. Zand en grind voldoen aan de eisen van de normenreeks NBN B 11 en NBN EN 12620. De hulpstoffen: Alle hulpstoffen voldoen aan de normen van de reeks NBN T 61 en de reeks NBN EN 934. De aannemer legt de samenstelling van de toegepaste vloeimiddelen en plastificeerders ter goedkeuring voor aan de Bouwdirectie. Vloeimiddelen op basis van lignosulfonaten zijn verboden. De fabrikant van het vloeimiddel zal technische bijstand verlenen op de werf. Hij zal de te gebruiken formule bepalen, de dosering bepalen volgens de gevraagde verwerkbaarheid en de betonsamenstelling mede bepalen in overeenstemming met de werfomstandigheden. Hij zal tevens een waarborgcertificaat van zijn produkten afleveren. De dosering is minimaal 1 000 cc per 100 kg cement en toevoeging geschiedt op de bouwplaats in de betonmixer. Na toevoeging wordt als stelregel vooropgesteld dat men 1 minuut dient te mengen per m³ beton. Vloeimiddelen zijn beperkt in duur, afhankelijk van de omgevingstemperatuur en van de vochtigheidsgraad. Indien de lostijd toch langer zou duren dan voorzien, zodat het beton zijn vloeibaarheid verliest, mag er geen water worden toegevoegd. Toevoegingen van vliegas geschieden overeenkomstig NBN B 15-001. Het chloorionengehalte van beton is beperkt volgens NBN EN 206-1 03.01.02.02. Algemeenheden over de samenstelling Het beton moet geproduceerd en geleverd worden door een centrale met BENOR-keuring, voorzien van een voormenginstallatie. Het BENOR-attest wordt 40 kalenderdagen op voorhand aan de Bouwdirectie voorgelegd. De levering op de werf gebeurt uitsluitend met vrachtwagens die zodanig uitgerust zijn dat het beton gedurende het vervoer niet ontmengd wordt. De leveringsbonnen moeten alle gegevens vermelden voor een mengsel met gespecificeerde eigenschappen, zoals bepaald door NBN B 15-001. In het bijzonder dient op elke leveringsbon de hoeveelheid en het type van de hulpstoffen in cc of in liters te worden vermeld. Deze leverings¬bonnen zijn op de werf ter beschikking van de Bouwdirectie. 03.01.02.03 Basiseisen in verband met betonkwaliteit De aard van het beton wordt enkel aangegeven door de kwaliteit ervan en niet door de samenstelling. De samenstelling beantwoordt volledig aan de eisen gesteld door NBN 15-001 en NBN EN 206-1 met volgend minimum eisen: Platen, opstort breedplaatvloeren, ... Sterkteklasse: C25/30 Omgevingsklassen: EI Consistentieklasse: S3/F3 Max. korrelgrootte granulaten: 20 mm Balken, kolommen, binnenwanden, trappen en bordessen binnen ... Sterkteklasse: C25/30 Omgevingsklassen: EI Consistentieklasse: S3/F3 Max. korrelgrootte granulaten: 20 mm
De aannemer is vrij een samenstelling te nemen die hij verkiest op voorwaarde dat de opgelegde breukweerstand wordt bekomen. Hij waarborgt de bestendigheid en de eenvormige kleurtoon voor gans de zichtbaar blijvende structuur van het werk.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 8
Project – deel stabiliteit Het is aan de aannemer verboden water aan de samenstelling, die in een betoncentrale gedoseerd werd, toe te voegen. 03.01.02.04 Controle Index 26.05 van het TB 104 van 1963 en add. 3 van 1973 zijn van toepassing. Proefkubussen en proefboringen De leidende ingenieur kan overgaan tot het doen nemen en laten onderzoeken van proefkubussen en proefboringen, ten allen tijde waar en wanneer hij het wil. De kosten van deze proeven zijn ten laste van de aannemer. De proeven op betonkubussen gebeuren in een erkend laboratorium overeenkomstig de voorschriften van de norm NBN B15-220 en worden door de aannemer aan het bestuur overgemaakt. De keuze ervan gebeurt in overleg met het bestuur en de leidende ingenieur. De resultaten van de proeven stemmen overeen met de vooropgestelde breukweerstanden van het beton. Bijkomende proeven Het staat de bouwheer vrij alle bijkomende proeven te doen uitvoeren om het werk van de aannemer te controleren. Indien een dezer proeven een weigering van materialen en/of constructie met zich zou brengen zal de aannemer de tegenproeven die hij nodig acht door een door de raadgevende ingenieur aanvaard labo kunnen laten uitvoeren om de hoedanigheid van zijn werk te bewijzen. De tegenbewijzen zullen ten laste vallen van de verliezende partij. 03.01.02.05. Beton voor zichtbaar blijvende elementen Alle zichtbaar blijvend beton zoals gladde betonbalken, -kolommen en vooral de gladde betonwanden, dienen met de grootst mogelijke zorg te worden uitgevoerd. Al deze elementen zullen worden uitgevoerd in beton met een constante samenstelling (cementtype en hoeveelheid, zandsoort en -hoeveelheid enz...) zodat geen kleurverschillen zichtbaar zijn. De consistentie en samenstelling dienen van die aard te zijn dat geen grintnesten optreden, bv. door gebruik van kleinere granulaten en/of meer fijne stoffen. Van alle zichtbeton wordt een onberispelijk uitzicht gevraagd dwz: geen gietbramen mogen overblijven uitstekende delen van neopreenopliggingen of isolatiemateriaal moeten weggsneden worden de wapening mag zich niet aftekenen op de oppervlakte maar dient voldoende diep te zijn verzonken in het beton beschermen tegen bevuiling en/of beschadigingen
03 01.03 Bekisting 03.01.03.01 Algemeen Meetcode: deze is inbegrepen in meting van beton. Index 26.02.1. van het TB 104 add. 3 van 1973 is van toepassing. Stijfheid en sterkte Bekistingen en stutten zijn voldoende stijf en overeenkomstig de voorschriften van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming. De verzakkingen en vervormingen van bekistingen en stutten mogen de werken die uitgevoerd worden, niet schaden (maximum 1/1 000ste van de overspanning). Men moet rekening houden met het gewicht en de hydrostatische druk van het beton, met de dynamische werking te wijten aan het trillen, het belopen door het personeel, het rijden van kipwagens, het opslaan van materialen en de werking van de wind. Er moeten ook alle nodige maatregelen getroffen worden om knikgevaar uit te sluiten. Zuiverheid van bekisting De bekistingen worden gereinigd vooraleer het storten van het beton aanvangt. Er mag geen beton of cementpap aan kleven en contact met geroeste wapening moet vermeden worden. In geval de bekistingen verscheidene malen herbruikt worden zal men, ingeval van zichtbaar blijvend beton, voor éénzelfde element, bekistingen gebruiken die reeds een gelijk aantal malen werden gebruikt.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 9
Project – deel stabiliteit De bodem van de bekistingen zal zorgvuldig gereinigd worden na het plaatsen van de wapeningen, om alle stukjes binddraad en andere afval dat er zich zou kunnen ophopen, te verwijderen. De houten bekistingen worden voor het betonneren met water verzadigd. . Bekistingsolie mag gebruikt worden op voorwaarde dat ze het beton niet vervuilt. Bij de keuze van bekistingsolie dient er rekening mee gehouden te worden dat bij gebruik van bezetwerk, de goede hechting hiervan zonder bijkomende problemen of kosten kan gebeuren. De aannemer dient eveneens alle voorzorgsmaatregelen te treffen om het aflopen van cementmelk te voorkomen. Tegenpeil De bekistingen van de horizontale elementen waarvan de draagwijdte groter is dan 6 m moeten zo geplaatst worden dat deze elementen t.g.v. de doorbuiging van eigengewicht en vaste overlasten, een licht tegenpeil van ongeveer 1/1 000ste van de draagwijdte behouden. Stortnaden De stortnaden zullen uitgevoerd worden door het aanbrengen van een driehoekig profiel op de binnenzijde van de bekisting. Dit profiel zal volgens onderrichtingen van de Bouwdirectie en op de door hem aangeduide plaats in de bekisting worden aangebracht. De aansluitvlakken van de stortnaden zijn stroef en worden voor het verder storten van het beton ingestreken met een dunne laag rijke en plastische cementmortel. De triltijd van het beton in contact met het aansluitvlak wordt met 50 % verhoogd. Druiplijsten De druiplijsten voor alle overkragende betonelementen van kroonlijsten en oversteken dienen uitgevoerd te worden met een stijf profiel in synthetische stof, 23 x 10 mm (b x h) U-vormig met uitstekende randen voor goede verankering. Deze profielen in grijze kleur worden op minimum 3 cm van de buitenranden met gegalvaniseerde nagels om de 25 cm op de bekisting genageld, en niet uit het beton weggenomen. Afschuiningen op de hoeken Behoudens andere onderrichtingen die op de plans worden aangeduid, zijn alle hoeken van balken en kolommen en ribben voor zichtbaar blijvend beton, afgeschuind over 2 cm. Deze afschuining wordt uitgevoerd door een driehoekslat 2 x 2 cm uit hout. Deze lat wordt voldoende vast geplaatst om een perfecte afwerking te garanderen. Betondekking Volgens het KB van 19-12-1997 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan nieuwe gebouwen moeten voldoen, behoort de constructie tot de klasse van de lage gebouwen. Een brandweerstand van Rf = 1,00 uur is vereist voor alle structurele elementen Voor de wapeningsdekking gelden de voorschriften van Eurocode 2, NBN EN 1992-1-2. Afstandhouders voor verticale wanden De aannemer zal tussen de bekistingspanelen buisvormige afstandhouders in PVC met konische stoppen aanspannen. Ze hebben een grijze kleur en een diameter van maximum 2 cm. De assen van de afstandhouders zijn horizontaal. Ze zijn in regelmatige opstelling en in een rechthoekig raster op tussenafstanden van minimum 1,00 m aan te brengen. Na het ontkisten zullen de gaten ter plaatse van de afstandhouders vlak worden opgestopt met een fijne betonspecie die dezelfde kleur van het beton bezit, en zo weinig mogelijk bewerkingssporen zal nalaten. Er wordt hierbij bijzondere aandacht verleend aan de randen van deze opvulling zodat de betonoppervlakte geen onregelmatige polygonale vlekken vertoont. Bijzondere aandacht dient besteed aan de bekisting van grond- en/of waterkerende wanden. Speciale voorzieningen moeten worden genomen om de waterdichtheid te verzekeren. De aannemer legt uiterlijk 10 dagen vóór het betonneren het procédé voor dichting van deze buisjes voor. 03.01.03.02 Bekisting voor funderingen
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 10
Project – deel stabiliteit nvt 03.01.03.03 Bijkomende maatregelen voor gladde bekisting Meetcode: inbegrepen in betonhoeveelheden. Er wordt gebruik gemaakt van speciale hiervoor bestemde gladde, watervast verlijmde, gebakeliseerde multiplexpanelen van voldoende dikte. Deze panelen moeten beantwoorden aan de hieronder opgegeven voorwaarden: de buitenlagen van de panelen zullen uit een kwalitatief hoogstaande betonmultiplex bestaan; de randen van de panelen zullen ingestreken worden met een waterwerend produkt teneinde indringen van vocht te vermijden; * de dichting tussen de verschillende panelen zal volkomen zijn door het plaatsen van een dichtingsband of een mastiek; * het gebruik van ontkistingsolie is toegelaten maar de olie mag geen kleurvariaties veroorzaken op de zichtbare oppervlakten. De bekisting is samengesteld met panelen van minstens 1,00 m breedte, bijzonder verzorgd en absoluut stijf om weerstand te bieden zonder merkbare vervorming aan alle lasten en trillingen, zodat een beton bekomen wordt waarvan het oppervlak onberispelijk is De naden van de platen worden geschikt volgens de aanduidingen van de architect. Onaanvaardbare gebreken: geen enkel zichtbaar vlak mag diepe beschadigingen vertonen (kloven, barsten, afschilferingen, spleten); grindnesten, luchtbellen, grindranden aan de hoeken; afwijkingen in kleur ten opzichte van het gekozen monster; krimpscheuren die aantasting van de wapening kunnen veroorzaken; onvoldoende dekking van de wapeningsstaven; indien het beton gebreken vertoont, zal de Bouwdirectie oordelen hoe de herstelling moet gebeuren; bij onaanvaardbare gebreken kan de Bouwdirectie beslissen tot afbraak van de constructie. Omvang: alle in zicht blijvende beton. 03.01.03.04 Openingen, uitsparingen en verankeringen De aannemer zal in zijn bekisting alle openingen en uitsparingen voorzien voor leidingen, kokers, doorboringen, enz... welke nodig zijn voor de voltooiingswerken. De doorboringen die hem bijtijds niet zouden overhandigd geweest zijn zullen naderhand zeer zorgvuldig uitgevoerd worden. Openingen kleiner dan 1m² zullen niet afgetrokken worden van de hoeveelheden. De openingen en uitsparingen voorzien op de bekistings-, coordinatieplannen dienen door de aannemer begrepen te zijn in zijn werken van gewapend beton. Alle andere openingen, gevraagd door de andere aannemers, zijn voor rekening van die andere aannemers, maar worden uitgevoerd door de hoofdaannemer. Indien ankers of andere voorzieningen voor de betonstructuur dienen ingebetonneerd te worden, zal de aannemer alle nodige schikkingen treffen voor het tijdig leveren en plaatsen volgens het overeenkomstig detailplan. 03.01.03.05 Toleranties voor de ontkiste betonvlakken Dit artikel wordt niet afzonderlijk in rekening gebracht, maar is inbegrepen in het geheel van het werk. De aannemer moet een bijzondere aandacht wijden aan het eerbiedigen van de toleranties die op de aanneming betrekking hebben, en voor de coördinatie van de toleranties van de werken van de aangestelde onderaannemers. Hij is volledig verantwoordelijk voor alle mogelijke directe en indirecte gevolgen van gebrekkige uitvoering terzake, en dus ook voor alle onkosten voor het hermaken of aanpassen van elementen die tot zijn aanneming of tot andere aannemingen behoren. Het is evenwel de bouwdirectie die zal beslissen welk element hermaakt of aangepast moet worden. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 11
Project – deel stabiliteit
Voor de hoofdelementen van de ruwbouw (vloeren, balken, borstweringen, elementen, betonwanden, kolommen, dakgebinten, enz.) gelden volgende bepalingen: 1. de aannemer gebruikt de referentie-assen van de plannen; 2. alle maten worden vanuit deze assen uitgezet en gemeten; 3. de afwijkingen worden gecontroleerd op alle vlakken van elk element, en dit op alle plaatsen van elk vlak; 4. voor elk element afzonderlijk zal elke afwijking maximum +0,5/-0,5 cm bedragen t.o.v. de referentieassen; 5. voor elk paar opeenvolgende elementen zal de afwijking maximum +1/-1 cm bedragen tussen de werkelijke en de nominale onderlinge afstanden van de elementen; 6. de elementen moeten gelijnd zijn met een afwijking van maximum +0,5/-0,5 cm. Onafgezien deze bepalingen moeten de elementen, op zichzelf beschouwd, beantwoorden aan tolerantievoorschriften van de NBN ENV 13670. 03.01.03.06 Ontkistingsvoorwaarden en -termijnen De ontkisting zal zonder schokken geschieden en niet eerder mogen aangevangen worden dan wanneer het beton een voldoende weerstand heeft verkregen om veilig de belastingen te dragen waaraan het onmiddellijk na de ontkisting zal onderworpen worden. De betonwerken mogen niet ontkist worden vooraleer het beton een voldoende verharding bereikt heeft. De daartoe nodige verhardingstijd zal, bij een gemiddelde temperatuur van 20 °C, hoe dan ook nooit korter zijn dan: * kolommen, zijvlakken van wanden en balken: 40% van de te bereiken drukweerstand; * vloerplaten tussen balken of wanden: 60% van de te bereiken drukweerstand; de Bouwdirectie kan steeds eisen dat een zeker aantal stutten na ontkisten behouden blijft; * onderzijde van balken, ribben, balkenloze vloeren: 60% van de te bereiken drukweerstand. Wanneer door de Bouwdirectie schade vastgesteld wordt bij het ontkisten, heeft deze het recht, een grotere ontkistingstermijn op te leggen. Ingeval grindnesten zichtbaar zouden zijn na ontkisting en als hun afmetingen zowel esthetisch als onder oogpunt van waterdichtheid en stabiliteit schadelijk zijn, zal het de aannemer streng verboden zijn direct na ontkisting er een cementlaag op aan te brengen. Ingeval dergelijke grindnesten voorkomen moet de Bouwdirectie hiervan onmiddellijk door de aannemer verwittigd worden, naarmate ze bij ontkisting ontdekt worden. Met toestemming van de Bouwdirectie neemt hij alle nuttige maatregelen: wijziging der korrelverhouding, meer geschikte of bijkomende trilverrichting, enz. opdat dergelijk feiten zich niet opnieuw voordoen. Bij het ontdekken van grindnesten zal de aannemer als volgt te werk gaan: 1) het constructiegedeelte slopen als de nesten te talrijk en te dicht bij elkaar zijn; of 2) afbikken en verwijderen ervan op de gehele oppervlakte en diepte (met beitel en hamer en niet met kaphamer) tot op de gave delen; daarna weer betonneren met beton dat geen of heel weinig krimp ondergaat; de aannemer dient de samenstelling van dit beton aan de Bouwdirectie voor te leggen; 3) toch slopen indien de Bouwdirectie de herstelling niet aanvaardt in het kader van de toegestane bouwtoleranties, of wegens het te grote aantal herstellingen. Belangrijke opmerking: bij de betononderdelen uitgevoerd in beton met sterkteklasse C 35/45 of hoger hebben fouten zoals grindnesten altijd afbraak van het desbetreffende betononderdeel tot gevolg.
03.01.04.Wapeningen Alle constructiedelen in gewapend beton worden voorzien van een wapening in overeenstemming met art. “Staal voor gewapend beton”. De aard, de hoeveelheid en de schikking van deze wapeningen worden bepaald door het raadgevend ingenieursbureau.
03.01.05 Uitvoering BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 12
Project – deel stabiliteit
03.01.05.01 Verwerking van het gewapend beton en nabehandeling van het beton Het verdichten met behulp van trillen is verplicht behalve voor het zelfverdichtende beton. De verdichtingtoestellen die aangewend worden (trilnaald, trilbalk,...) moeten in overeenstemming zijn met het uit te voeren werk en de consistentie van het beton. Ten einde luchtholten te vermijden zal de betonlaag, door trilling te verdichten, niet dikker mogen zijn dan 30 cm. De pneumatische of elektrische trilnaald mag snel in het beton gestoken worden, maar moet er zeer langzaam uitgetrokken worden. Het aantal indringingen van de trilnaald in een gegeven volume beton hangt af van de invloedsfeer van de naald. Deze invloedsfeer is afhankelijk van het type trilnaald en dient door de leverancier van het toestel te worden opgegeven. De aandacht van de aannemer wordt erop gevestigd, dat een te lange trillingsduur aanleiding geeft tot segregatie van het beton; dit verschijnsel komt tot uiting door een overdreven opstijgen van cementspecie aan het oppervlak. Verwerkingstijd van het beton. Zie NBN B 15-001 § 10.5. Principe: Het beton moet gelost en volledig tewerkgesteld worden binnen de 100 minuten na het toevoegen van het aanmaakwater aan het betonmengsel. Winterwerk: basisprincipe: De temperatuur van het meest blootgestelde oppervlak van het beton moet gedurende een periode van 72 uren na het storten minstens +5 °C bedragen. De aannemer zal hiervoor alle nodige maatregelen treffen, vb. afdekken van het pas gestorte oppervlak d.m.v. isolatiemateriaal. Speciale aandacht zal besteed worden aan grote betonoppervlakte met kleine dikte, vb. vloerplaten, opstortgedeelte van breedplaatvloeren .... De aannemer zal tevens de aanbevelingen volgen zoals beschreven in "Betonstorten tijdens de winterperiode" uitgave WTCB (1995). De valhoogte van het beton bij het storten zal beperkt blijven tot 1,00 m, tenzij - en als enige uitzondering - voor verticale elementen (bv. kolommen) die hoger zijn dan 1,00 m. Indien deze elementen de 4,00 m overschrijden zal de aannemer in de bekisting stortluiken voorzien ofwel zal hij betonneren met behulp van stortbuizen. Dagboek der werken: al de inlichtingen betreffende het beton en de samenstellende delen ervan, alsmede de tijdens de stortperioden waargenomen temperaturen, minimum- en maximumtemperaturen, temperatuur te 8 uur 's morgens, de stoornissen en in het algemeen alle nuttige opmerkingen, worden in het dagboek der werken vermeld. 03.01.05.02 Voegen Hernemingsvoegen De stortnaden of hernemingsvoegen zijn te bepalen in overleg met de Bouwdirectie. De volgende regels zijn in ieder geval in acht te nemen: onderbrekingen zoveel mogelijk in gedrukt gedeelte; de nodige wachtstaven zijn te voorzien (zelfde sectie als de hoofdbewapening); het naadvlak ruw afwerken of met behulp van strekmetaal; het naadvlak zuiver maken, ontdoen van alle loszittende delen, bevochtigen en eventueel behandelen met kleefmiddel, onmiddellijk voor het storten van het volgend deel aan te vangen. Zettingsvoegen De zettingsvoegen staan aangeduid op de plannen, en worden voorzien waar differentiële zettingen te verwachten zijn (o.a. waar twee verschillende funderingssystemen toegepast worden). Uitzettingsvoegen De uitzettingsvoegen staan aangeduid op de plannen, en worden voorzien om uitzettingen t.g.v. temperatuurswerking, krimp en kruip op te vangen. 03.01.05.03 In te betonneren verankeringen Indien ankers of andere voorzieningen in de betonstructuur dienen ingestort te worden, zal de aannemer alle nodige schikkingen treffen voor het tijdig leveren en plaatsen volgens het overeenkomstig detailplan. De prijs van het instorten is begrepen in de overeenkomstige eenheidsprijs van het beton. Indien de bouwdirectie aanvaardt dat in de storten ankers vervangen worden door achteraf ingeboorde ankers, kan de aannemer geen aanspraak maken op een meerlast. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 13
Project – deel stabiliteit
03.01.05.04 Klaarmaken van het gewapend beton voor de afbouw Van alle zichtbeton wordt een onberispelijk uitzicht gevraagd: * Gietbramen moeten afgekapt worden. * Uitstekende delen van neopreen en/of polystyreenstrippen moeten weggesneden worden. * Openstaande voegen of openingen waarvoor in het onderhavig bijzonder bestek geen bijzondere afwerking voorgeschreven is, dienen te worden gedicht met een plastische kit tot op 1 à 2 cm van het dagvlak in het geval de betonvlakken zichtbaar blijven. In het geval de betonvlakken bepleisterd worden dienen deze openingen te worden gedicht met mortel op basis van cement. Vooral bij het gebruik van geprefabriceerde delen kunnen deze opvoegwerken belangrijk zijn. 03.01.05.05 Boringen in betonelementen In voorgespannen beton: In principe mag in deze elementen niet geboord worden. Indien een boring toch noodzakelijk blijkt zal de leverancier van de voorgespannen betonelementen op plan de plaatsen aanduiden waar mag geboord worden, evenals de diepte der boringen. In zichtbaar blijvend beton: In principe mag niet geboord worden. Indien een boring toch noodzakelijk blijkt zal de Bouwdirectie op plan de plaatsen aanduiden waar mag geboord worden. Eventueel dient aannemer de juiste plaats van de wapening vast te stellen. De boring zal hier zodanig gebeuren dat geen afbrokkeling van het omringend beton te vrezen is. 03.01.05.06 Beschermen van het beton Algemene maatregelen Al de zichtbaar blijvende betonelementen zullen beschermd worden door middel van geperforeerde plastiekfolie tegen bevuiling en beschadiging. Daar waar het gevaar voor beschadiging zich bijzonder kan stellen, moet de aannemer speciale beschermings-maatregelen treffen. Het is streng verboden potloodlijnen, verfstrepen of eender welke metalen bevestiging aan te brengen op het zichtbaar blijvend beton, noch op de bekisting hiervan. Bescherming van beton tegen versneld uitdrogen Op de bovenvlakken van vloeren en balken wordt hiertoe, hetzij een membraan curing-compound (meer dan 150 gram per m²) aangebracht als bescherming, dat minstens 8 dagen actief blijft, hetzij door besproeiing een voldoende vochtigheid bewaard. In geval van betonstorten bij warm en droog weder, zullen de bekistingsvlakken voor en na het storten van het beton regelmatig besproeid worden, en de bovenvlakken van de vloer- en balkelementen regelmatig en voortdurend vochtig gehouden worden.
03.02. TER PLAATSE GESTORT GEWAPEND BETON
03.02.01 Algemeen Overeenkomstig art 03.01. “Gewapend beton – Algemeen”. Met aanvulling van de hiernavolgende voorwaarden.
03.02.02 Materiaal Overeenkomstig art. 03.01 “ Gewapend beton – Algemeen”.
03.02.03 Uitvoering Overeenkomstig art.03.01 “Gewapend beton – Algemeen”. Met aanvulling van de hiernavolgende voorwaarden. Verwerkingstermijn BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 14
Project – deel stabiliteit Index 26.03 van het TB 104 add. 3 van 1973 is van toepassing. Het beton moet dadelijk na de bereiding verwerkt worden. Beton dat niet gestort is vooraleer de binding aanvangt, mag niet gebruikt worden. Voor het betonneren legt de aannemer een gedetailleerd betonneringsschema voor met de aanduiding van hernemingswijze. Onderbreken van het betonneren bij slecht weder Art. 26.0.3.7. van het TB 104 uitgave 1963, art. 3.6. van de NBN B15-104 zijn van toepassing. Het storten van het beton wordt onderbroken bij hevige regen, overvloedige sneeuw en bij vorst. Het pas verwerkte beton wordt beschermd tegen uitspoelen door regenbuien, hagel of schadelijke stoffen. Het beton wordt vochtig gehouden tijdens het eerste bindingsproces, vooral bij warm weer. Wanneer toeslagstoffen toegelaten worden dienen deze in ieder geval aan volgende voorwaarden te voldoen: de werking moet enkel fysisch zijn, niet thermisch; het zal noodzakelijk op het aanmaakwater werken; het mag geen chloor of andere bestanddelen bevatten die de wapening zouden kunnen aantasten of nadelige invloed hebben op de chemische processen der bindmiddelen; het gebruik van dit product moet een hogere drukbreukweerstand waarborgen en zal moeten toelaten met een kleine water-cementfactor te werken teneinde de krimp tot een minimum te herleiden.
03.02.04 Omvang -
Balken niv+4 en +5 ifv wijziging dakstructuur en nieuwe plaat boven niv+4 Wijziging kolom ifv van aangepast niv plaat boven niv+4 Ingestorte profielen ifv gewijzigde dakstructuur Opstort bestaande vloerplaat Verdeelbalken niv+2 en +4
03.02.05 Meting Meting der bekistingen De bekistingen worden niet afzonderlijk opgemeten en zit in de eenheidsprijs van de beton. De eenheidsprijs dekt alle leveringen en prestaties ten behoeve van het tewerkstellen van de bekistingen en het achteraf ontkisten met inbegrip van alle voorzorgen en nazorgen (o.a. schoringen, verstijvingen, bescherming gedurende werf, bijwerken van het beton,...). Meting van beton Meeteenheid: per m3; Voor zover er geen tegenstrijdigheid bestaat met het bijzonder bestek is de norm NBN B 06-001 i.v.m. Meting van gebouwen van toepassing. Geen aftrek vindt plaats voor het volume van: de wapening, kokers voor voorgespannen wapening; doorvoeringen van ankergaten, holle ruimten, ingestorte leidingen en uitsparingen elk met een volume van 0,05 m³ of kleiner; blokjes en afstandhouders; hoeklatten en dergelijke profileringen waarvan de oppervlakte van de doorsnede 0,0025 m² of kleiner is; sponningen, groeven en messingen. Geen enkele hoeveelheid beton zal dubbel geteld worden. Alle bijkomende werken ter hoogte van hernemingsvoegen zijn inbegrepen in de prijzen van het beton. De hoeveelheden, opgenomen in de samenvattende meetstaat, worden enkel gegeven bij wijze van inlichting en zijn gebaseerd op de plannen gevoegd bij de aanbestedingsdocumenten.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 15
Project – deel stabiliteit Indien de inschrijver van mening is dat bepaalde vaste hoeveelheden uit de samenvattende opmeting dienen gewijzigd te worden, zal hij aan de hand van een bijgevoegde en duidelijk opgestelde berekeningsnota de juiste hoeveelheid verrechtvaardigen. Deze wijzigingen mogen echter niet rechtstreeks in de bieding verwerkt worden. De aannemer zal zelf na het beëindigen van de werken, opgegeven in V.H. en/of bij verrekeningen de juiste opmetingsstaten opmaken en voorleggen aan de Bouwdirectie. Slechts na goedkeuring van deze hoeveelheden mogen zij als definitief in de maandelijkse vorderingsstaten opgenomen worden. Balken: De inhoud van de balken wordt gemeten tot de bovenkant van de vloer. Ze worden gemeten tussen de kolommen. De bekisting van de balken wordt gemeten tot de onderzijde van de naastliggende platen. Het volume van consoles en andere verzwaringen wordt bij de balk gerekend. Bij de ontmoeting van balken wordt de hogere doorgemeten en de lagere tussen de hogere gemeten. Lintelen boven binnendeuren, welke niet zijn getekend op de bekistingsplannen van het aanbestedingsdossier, zijn inbegrepen in de post metselwerken. Zij worden niet als balk opgemeten. Vloeren ter plaatse gestort Vloeren en daken worden gemeten met de voor de vloer voorgeschreven dikte tussen de dragende elementen in beton. Bij ingeklemde vloeren worden de werkelijke maten van de vloer in acht genomen. Aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheid (FH).
03.03. BETON VOOR WATERDICHT GEWAPEND BETON Niet van toepassing
03.04. WAPENING VOOR GEWAPEND BETON
03.04.01. Staven en netten 03.04.01.01 Materiaal De wapening moet voldoen aan de norm: NBN A 24-301: Algemeenheden en gemeenschappelijke voorschriften. NBN A 24-302: Staven en walsdraden. NBN A 24-303: Koudvervormde draden. NBN A 24-304: Gelaste wapeningsnetten. Reeks NVN A21: Ijzer en staalprodukten (algemene normen – kwaliteitsnormen) NBN EN 10080 – Staal voor betonwapening – lasbaan geribd betonstaal B 500. Technische leveringsvoorwaarden voor staven, rollen en gepuntlaste wapeningsnetten. De publicatie "Gewapend betonstaal, gebruikseigenschappen, catalogus der Belgische en Luxemburgse produkten" van 1981 is eveneens van toepassing (uitgave van het WTCB en het C.B.L.I.A.). Er wordt alleen lasbaar wapeningsstaal kwaliteit BE 500 toegepast voor losse staven en staal kwaliteit DE 500 voor de netten. Het gebruik van wapeningsstaal met kwaliteit DE 500 AS is verboden. Index 06.12. en 26.02.2. van het TB 104, addendum 3 van 1973, en NBN B15-104 art. 3.2. zijn van toepassing. Het wapeningsstaal wordt onderverdeeld in: a) staven met verbeterde hechting BE 500 S volgens de normen NBN A 24-302 en 303. b) bouwstaalmatten DE 500 BS. volgens de normen NBN A 24-304.Het gebruik van netten met kwaliteit DE 500 AS is verboden. 03.04.01.02 Uitvoering 1 Zuiverheid De wapeningen moeten ontdaan zijn van alle vuil, olie, verf, aarde, enz. Op het ogenblik van de plaatsing moeten zij volledig ontdaan zijn van alle losse roest.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 16
Project – deel stabiliteit 2 Plooien van de wapeningen Het koud buigen van het staal geschiedt langzaam en geleidelijk met een zodanig gereedschap dat scheuring of elke beschadiging van het staal vermeden wordt. Het is verboden de staven te verwarmen om het plooien te vergemakkelijken. De wapeningen worden geplooid volgens de vorm en de afmetingen opgegeven in de plannen en in de buigstaten. Het plooien van de wapeningen moet gebeuren: bij een temperatuur van minstens +5 °C; met een mechanisch aangedreven plooimachine. De wapening mag door plooien geen plotse knik krijgen waardoor de krachtoverbrenging in gedrang komt, inzonderheid bij de wachtstaven van de kolommen. Bijzondere aandacht wordt geschonken aan de kromtedoormeter bij het plooien van staven en beugels: 7 d. voor staven t.e.m. diameter 14 mm. 10 d. voor staven > diameter 14 mm. De aannemer mag nooit eigenhandig andere doormeters van staven gebruiken als voor-geschreven, of wijzigingen aanbrengen in het wapeningsprincipe. De toestemming hiervoor kan alleen gegeven worden door de Bouwdirectie. 3. Plaatsen van de wapening De overlappingen van de staven worden uitgevoerd volgens NBN B15-104 art. 2.3. uitgave 1976, en zoals op de plans is aangeduid. Het lassen van wapeningen op welke manier dan ook, is verboden tenzij anders vermeld op de plans. Alle betondekkingen zullen voldoen aan art. 26.02.2.7. van het TB 104 en aan NBN B15-104. Deze zullen in functie zijn van de vereisten voor brandweerstand (Rf). De aannemer dient hiermede rekening te houden bij het plooien van zijn staven en beugels. Geen enkele wapening mag na ontkisting zichtbaar blijven. Indien na de ontkisting de wapeningen zichtbaar blijven, dan is de Bouwdirectie gerechtigd de constructie te weigeren en haar op de kosten van de aannemer te laten afbreken en heropbouwen. Indien de betonplannen of het onderhavig bestek geen andere aanduiding geven zijn de te gebruiken afstanden tussen wapening en zij- of onderkant van het beton de volgende: 1 Tussen de wapeningen (wapeningen die het dichtst bij de wand gelegen zijn) en de onder- en zijvlakken der balken, of zolen, of kolommen: * minstens 1x de diameter van de wapeningsstaaf die het dichtst bij de wand gelegen is, met een minimum van 25 mm; * dit minimum wordt op 30 mm gebracht voor de funderingsbalken en -zolen, of de balken en zolen in aanraking met de grond; * dit minimum wordt op 35 mm gebracht voor bijzonder blootgestelde werken, d.w.z. werken die doorgaans in aanraking zijn met zuiver water of agressief water (riolen) of zeewater, of nog met andere stoffen, die hetzij het beton, hetzij de wapeningen kunnen aantasten, en voor de buitenwanden die moeten gebouchardeerd worden. 2 Tussen de wapeningen en de onder- en zijvlakken der platen: * tenminste 1x de diameter, met een minimum van: * 25 mm voor wapening geplaatst in één richting; * 20 mm voor wapening geplaatst in de twee richtingen. * dit minimum wordt op 30 mm gebracht voor de bijzonder blootgestelde platen, zoals dat onder 1.3 hierboven bepaald is; indien omwille van brandveiligheid grotere wapeningsdekkingen nodig zijn, zal de aannemer zich richten naar de waarden, opgegeven in art. 02.23.10 Ter plaatse gestort gewapend beton - § 3.5.8 Betondekking. 3
De maximale afstand tussen de assen van de hoofdwapeningsstaven der platen bedraagt maximaal 1,5x de totale hoogte van deze plaat. Het is uitdrukkelijk verboden de wapeningsstaven gedurende of na het betonneren op te heffen.
4 Afstandhouders De afstandhouders zijn in PVC of in beton. zoals vermeld in de technische voorlichting nummer 78 van het WTCB, uitgegeven december 1969. Ze moeten in voldoende aantal geplaatst worden teneinde een volledige omhulling van het betonstaal te verkrijgen.Alle wapeningen zullen voldoende diep in de massa verzonken zijn. Voor het op zijn plaats houden van de bovenwapeningsnetten van vloerplaten, zal men gebruik maken van stoelen in wapeningsstaal, die zodanig geplaatst worden teneinde de doorbuiging van de bovenwapeningsnetten te beperken tot 15 mm; deze steunen niet op de bekisting, tenzij met tussenvoeging van afstandhouders. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 17
Project – deel stabiliteit
5 Bescherming van wachtstaven De wachtstaven zullen tegen weersinvloeden beschermd worden teneinde roestvorming en het ontstaan van vlekken van afdruipen op het reeds ontkist beton te vermijden. De bescherming kan bestaan in een eenvoudige instrijking met cementmelk of bedekking met een plastiekfolie of op een andere doeltreffende manier. 6 Keuren van de wapening Uiterlijk 48 uren vooraleer het betonneren wordt gestart of de bekistingen worden gedicht zal de aannemer de Bouwdirectie verzoeken om de plaatsing der wapeningen na te zien. Het betonstorten wordt slechts toegelaten nadat de plaatsing der wapeningen is goedgekeurd en dit vermeld staat in het dagboek der werken. 7 Controle van de wapening Enkel wapeningsstaal dat het merk BENOR draagt, mag aangewend worden. Bij elke levering van wapeningsstaal wordt een certificaat van oorsprong voorgelegd aan de Bouwdirectie. Dit certificaat vermeldt: * dat het staal het BENOR merk draagt; * de resultaten van een trekproef door de fabrikant; * de lasbaarheid van het staal. Alle wapeningsstaal dat niet het merk BENOR draagt, zal onmiddellijk van de werf verwijderd worden. Indien de De leidende ingenieur is gemachtigd om, ter controle van de wapeningskwaliteit, waar en wanneer hij wil trekproeven te laten uitvoeren. Deze proeven dienen plaats te vinden in een erkend laboratoria. Detrekproef wordt uitgevoerd volgens NBN A24-302. De resultaten dienen te voldoen aan de gestelde criteria voor de desbetreffende staalsoort, volgens NBN B15-102. Het rapport dient volgende gegevens en resultaten te bevatten: nominale diameter, gewicht, totale lengte, werkelijke diameter volgens NBN 179-01 en sectie volgens NBN 179-01; vloeigrens (last en spanning); breuk (last en spanning); lengte meetbasis volgens NBN 117-01; verlenging; rek na breuk (%); plaats van de breuk. De kosten van deze proeven vallen ten laste van de aannemer. Hij dient deze in de eenheidsprijzen van het gewapend betonstaal te voorzien. 8 Diameters + buigstaten Het studiebureau is vrij in de keuze van de staaldiameters van de gebruikte staalsoorten. Het overwegend gebruik van kleine of grote diameters kan geen aanleiding geven tot een herziening van de eenheidsprijzen van het wapeningsstaal. De gebruikte diameters zijn begrepen tussen 4 mm en 40 mm. Bij de wapeningsplannen zal de Bouwdirectie wapeningsborderellen voegen. Deze borderellen worden gegeven ten titel van inlichting, en dienen door de aannemer te worden geverifiëerd aan de hand van de wapeningsplannen alvorens de produktie van de wapening wordt aangevat. In geval van tegenstrijdigheid heeft het wapeningsplan voorrang op de buigstaten. In geval de wapening geplooid wordt toegeleverd van buiten de werf, zal de aannemer steeds een kleine wapeningshoeveelheid en een plooibank op de werf ter beschikking hebben, teneinde eventuele aanpassingen op de werf te kunnen uitvoeren. In geen geval zullen bijkomende vergoedingen, tenzij de te verrekenen staalhoeveelheid, worden toegestaan ingeval plotse lokale wijzigingen een aanpassing van de wapening noodzakelijk maken. Indien voorgeschreven netten niet in de handel verkrijgbaar zijn zal de aannemer deze netten zelf samenstellen bij middel van staven BE 500. Indien voor de uitvoering blijkt dat meer of grotere afstandhouders en/of stoelen dan normaal nodig zijn omwille van het gebruik van kleine staaldiameters of dikke platen, zal de aannemer de nodige stoelen en/of afstandhouders plaatsen zonder dat dit kan aanleiding geven tot een prijsvermeerdering. 9 Prefabricatie
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 18
Project – deel stabiliteit Het prefabriceren van de wapening of een gedeelte ervan in de vorm van netten in een gespecialiseerde werkplaats, kan slechts gebeuren na uitdrukkelijke en formele toestemming van de Bouwdirectie. In dit geval zal de montage van de onderdelen op de bouwplaats gebeuren door dezelfde vaklieden als deze welke de prefabricatie hebben bestudeerd en uitgevoerd. De transformatie van de plannen, opgesteld door de Bouwdirectie tot plannen geschikt voor prefabricatie en montage, zal gebeuren door de aannemer. De Bouwdirectie zal deze plannen niet nazien. De prefabricatie leidt geenszins tot een verhoging van de kostprijs. De Bouwdirectie zal zich echter op de werf vergewissen of de gerealiseerde wapening na plaatsing in overeenstemming is met de initieel opgestelde wapeningsplannen. Indien bepaalde wapeningen fundamenteel worden gewijzigd ten opzichte van het oorspronkelijk plan, zal men dit vooraf met de Bouwdirectie bespreken. 10 netten De netten zijn van de kwaliteit DE 500 BS volgens de normen NBN A 24-304. Het gebruik van netten met kwaliteit DE 500 AS is verboden. Maximum afmetingen van de netten: 2,50 m x 12 m. De netten worden gemaakt uit geribd staal diameter 4,0 tot en met diameter 12,0 mm, opklimmend met 0,5 mm en de diameter 13,0 en 14,0 mm. De asafstand van de langsstaven is een veelvoud van 50 mm of 75 mm. De asafstand van de dwarsstaven is willekeurig (eventueel verschillend binnen één net). De bijlegstaven dienen van kwaliteit BE 500 te zijn. Om tot gewichtsbesparingen te komen, zullen gereduceerde netten ("spaarnetten") voorzien worden; er dient zowel een reductie in de langsstaven als in de dwarsstaven voorzien te worden. Indien de aannemer afziet van het gebruik van spaarnetten, dient de wapening ter plaatse gevlochten. Bij toepassing van netten als onderwapening van dragende vloerplaten, zullen de netten steeds minimaal 10 cm op de draagelementen rusten. Indien dit niet het geval is, zal de aannemer op zijn kosten de nodige spelden voorzien.
03.04.02. Thermische onderbreking beton - beton 03.04.02.01 Omschrijving Om koudebruggen te vermijden, tengevolge van de verankering van uitkragende geprefabriceerde betonelementen t.p.v. de buitengevels aan de betonnen draagstructuur van het gebouw, wordt een thermische onderbreking voorzien over de spouwbreedte. 03.04.02.02 Materiaal De thermische onderbrekking bestaat uit horizontale trek- en drukwapeningen en een schuine wapening. Wapeningssystemen met thermische onderbreking moeten ontworpen worden volgens de methode van de grenstoestanden overeenkomstig de Belgische norm NBN-B03-001 ook de specifieke eisen uit de normen NBN-B15-001 en NBN-B15-002 met betrekking tot de duurzaamheid van beton, de betondekking, het beperken van de drukspanningen, de scheurvormige en de doorbuiging zijn van toepassing.Bij de berekeningen van de verankeringslengte van de wapeningen wordt rekening gehouden met een betonklasse C25/30. De thermische en akoestische onderbreking bestaat uit minerale wol (dikte 60 mm of 80mm) doorboord door horizontale en schuin oplopende staven in gekarteld roestvast staal 304 of 316 met de mechanische karakteristieken van BE 500S. De isolatie bestaat uit minerale wol, brandklasse A1. Hierdoor behaalt men een Rf waarde van 120 minuten. De trekstaven mogen geen structurele lassen bevatten. De drukstaven zijn drukdeuvels uit hoogwaardige staalkwaliteit die ervoor zorgen dat de drukkrachten worden overgedragen in een zone van gewapend beton. De drukdeuvels met aan het uiteinde 2 geponste koppen zijn gemaakt uit 1 stuk. De isolatie en de wapeningsstaven zijn gemonteerd tussen een onvervormbare stalen kooi. Op de werf zullen bijkomende wapeningen worden aangebracht. De vorm van de staven dient aangepast te worden in functie van de inbouwsituatie. Het is verboden om de elementen op de werf zelf te maken of te wijzigen. De berekeningen van de korven dienen vooraf ter goedkeuring te worden voorgelegd.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 19
Project – deel stabiliteit 03.04.02.03 Omvang Ter plaatsen van blok Z terras boven niv +3, onderzijde dakkapel straat kant en dakgoot zijde speelplaats 03.04.02.04 Meting Aard van overeenkomst: in vermoedelijke hoeveelheid: V.H Meetcode: stm (VH). de meting geschiedt in meters en per lengte van de uitkragende elementen en per type element (dakgoot, luifel, terras, enz...). De prijs omvat alle nodige leveringen en prestaties voor de geprefabriceerde wapening van de thermische onderbreking.
03.04.03. Thermische onderbreking beton - staal 03.04.03.01 Omschrijving Om koudebruggen te vermijden, tengevolge van de verankering van uitkragende geprefabriceerde betonelementen t.p.v. de buitengevels aan de stalen draagstructuur, wordt een thermische onderbreking voorzien. 03.04.03.02 Materiaal Het thermisch onderbrekingselement bestaat uit twee stalen platen die met elkaar verbonden zijn dmv minstens 4 staven. Tussen deze stalen platen bevindt zich minstens 4 cm isolatie.Aan de ene zijde zijn 4 bouten voorzien voor de bevestiging aan de staalstuctuur. Aan de andere zijde zijn wachtstaven voorzien om in te storten in beton Platen en staven worden gedimensioneerd in functie van de belasting, voor het overdragen De berekeningen van de korven dienen vooraf ter goedkeuring te worden voorgelegd. 03.04.03.03 Omvang Blok A en blok B bevestiging dakkapel en dakgoot zijde speelplaats aan spanten. 03.04.03.04 Meting Aard van overeenkomst: in vermoedelijke hoeveelheid: V.H Meetcode: ST (VH). de meting geschiedt per stuk en per type element. De prijs omvat alle nodige leveringen en prestaties voor de geprefabriceerde wapening van de thermische onderbreking. 03.04.04 Chemisch verankeren van wachtstaven. 03.04.04.01 Algemeen Bij het aanstorten van een nieuwe betonbestuur van een bestaand structuur worden de wachtstaven door middel van een hybridemortel verankerd in de boorgaten. De wachtstaven, die chemisch verankerd dienen te worden als gevolg van de uitvoeringsproblematiek van de aannemer, zijn niet te verrekenen onder dit art. 03.04.04.02 Materiaal De wachtstaven worden verankerd door gebruik te maken van specifieke twee-componenten injectieproducten zoals Hilti Hit-RE 500 of Spit Epcon of gelijkwaardig. 03.04.04.03 Uitvoering Na boren van het gat wordt dit volledig stofvrij gemaakt en wordt de hars door middel van een pneumatisch injectiepistool in de holte aangebracht. De wapeningsstaaf wordt onmiddellijk in het gat aangebracht. De as- en randafstanden dienen te voldoen aan de eisen opgelegd door de leverancier van de bevestigingsmiddelen. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 20
Project – deel stabiliteit
Uiterlijk één maand vóór de start der verankeringswerken wordt een technische fiche van het verankeringssysteem ter goedkeuring voorgelegd aan de Bouwdirectie. De voor te leggen nota omvat een volledige beschrijving van het verankeringssysteem, alsook een omstandige lijst van de resultaten van proeven, uitgevoerd door erkende laboratoria. De Bouwdirectie houdt zich het recht voor, en dit zonder enige meerkost, bijkomende proeven te eisen teneinde de kwaliteit van het verankeringsmateriaal te kunnen evalueren. De verankeringen zullen worden uitgevoerd onder de permanente supervisie van een ter zake bevoegde technicus, aangesteld door de leverancier van de bevestigingsmiddelen. 03.04.04.04 Omvang Volgens aanduiding op de wapeningsplannen. 03.04.04.05 Meting Aard van de overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheden: V.H. Meeteenheid: wapeningsstaal.
De meting geschiedt per stuk en per nominale diameter van het te verankeren
Meetcode: De prijs omvat alle nodige leveringen en prestaties voor het maken der boorgaten, het injecteren van de mortel en de plaatsing van de wachtstaven. Het wapeningsstaal zelf wordt verrekend in de post wapeningsstaal.
03.06. STRUCTURELE GEPREFABRICEERDE GEWAPENDE BETONELEMENTEN
03.06.01. Algemene voorschriften de
De voorschriften vermeld in de index 26.0. van het 3 addendum van 1999 aan het TB 104 van 1963 zijn van toepassing, tenzij anders aangegeven. De aannemer blijft verantwoordelijk voor de nauwkeurige, correcte en verzorgde uitvoering. De uitvoeringstekeningen worden door de aannemer opgemaakt en aan de ingenieur ter goedkeuring en ter nazicht voorgelegd. De ingenieur zal over minstens twee weken beschikken voor het nazicht en formuleren van opmerkingen. 03.06.01.01 Keuze van de aannemer De aannemer zal binnen de 30 kalenderdagen na toewijzing van de werken, de naam van de firma of firma's met BENOR-keuring vermelden die hij met de uitvoering zal gelasten. De firma dient voldoende ervaring en referenties van soortgelijke werken in België te bezitten. Er dient een permanente controle te zijn op de uitvoering. De Bouwdirectie behoudt zich het recht voor, firma's die naar haar oordeel niet voldoende waarborgen bieden, te weigeren. 03.06.01.02 Van toepassing zijnde normen In zover niet wordt afgeweken door de bepalingen van dit bestek zijn op de aanneming de bepalingen en voorwaarden van toepassing vermeld onder art. 03.01 ‘Ter plaatse gestort gewapend beton – Algemeen’ aan gevuld met volgende bepalingen en voorwaarden: Normenreeks NBN 539 i.v.m. geprefabriceerde vloer van gebakken aarde en van beton (+ erratum) Normenreeks NBN I10-001 t.e.m. 003 voorspanstaal Normenreeks NBN I10-201 t.e.m. 207 voorspanwapeningen Norm NBN EN 13213 – holle vloeren Brochure "Standaardisatie van de geprefabriceerde elementen in beton voor gebouwen" uitgegeven door de Federatie van de betonindustrie. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 21
Project – deel stabiliteit PTV 21-601 ‘ Geprefabriceerde architectonische en industriële elementen van sierbeton. 0.3.06.01.03 Plannen en rekennota’s De principetekeningen en de basiscriteria voor stabiliteit en wapeningen van de geprefabriceerde elementen zullen door de Bouwdirectie geleverd worden. De aannemer staat in voor de berekeningen en voor het opstellen van de werktekeningen van de elementen in geprefabriceerd beton, en dient deze ter controle en ter goedkeuring aan de Bouwdirectie over te maken. De aannemer legt de nodige detailplans, berekeningsnota’s inclusief de doorbuigingsberekeningen en legplans voor. De aannemer houdt er rekening mee dat de Bouwdirectie 10 werkdagen nodig heeft om de voorgelegde documenten na te kijken. Eventuele niet-goedkeuring van documenten kan door de aannemer niet aangewend worden om de uitvoeringstermijn te verlengen. De productie van de betreffende elementen mag pas gestart worden na schriftelijke goedkeuring van de Bouwdirectie Belastingen De nuttige overlasten welke als basis genomen worden voor de berekeningen worden bepaald door de Normenreeks NBN B 03 i.v.m. belastingen van de constructies Doorbuigingen De doorbuigingen (zowel de onmiddellijke als de uiteindelijke) worden beperkt overeenkomstig de bepalingen van het TB 110 art. 1.5. 03.06.01.04 Materiaalkarakteristieken Overeenkomstig art. 03.01 “Gewapend beton – Algemeen” aangevuld met volgende bepalingen en voorwaarden: Beton voor zichtbaar blijvende elementen Alle zichtbaar blijvend beton zoals gladde betonbalken, -kolommen en vooral de gladde betonwanden, dienen met de grootst mogelijke zorg te worden uitgevoerd. Al deze elementen zullen worden uitgevoerd in beton met een constante samenstelling (cementtype en hoeveelheid, zandsoort en -hoeveelheid enz...) zodat geen kleurverschillen zichtbaar zijn. De consistentie en samenstelling dienen van die aard te zijn dat geen grintnesten optreden, bv. door gebruik van kleinere granulaten en/of meer fijne stoffen. Van alle zichtbeton wordt een onberispelijk uitzicht gevraagd, dwz: geen gietbramen mogen overblijven uitstekende delen van neopreenopliggingen of isolatiemateriaal moeten weggesneden worden de wapening mag zich niet aftekenen op de oppervlakte maar dient voldoende diep te zijn verzonken in het beton beschermen tegen bevuiling en/of beschadigingen 03.06.01.05 Bekisting Overeenkomstig art. 03.01 “Gewapend beton – Algemeen” 03.06.01.05 Fabricatie De prefab elementen worden vervaardigd in een fabriek en zijn beschermend tegen weersomstandigheden. Het beton en de bekistingen hebben een temperatuur van minimum 5°C. De elementen worden tegen vorst en uitdroging beschermd tot ze voldoende sterkte hebben. Het ontwerp en de productie gebeuren onder bewaking van een kwaliteitssysteem volgens ISO 9001. De produktiecontrole zal gebeuren overeenkomstig de bepalingen van NBN B 15-001. Alle vlakken welke in aanraking komen met latere betonstortingen, worden ruw uitgevoerd. 03.06.01.06 Transport Alle elementen worden vervoerd op aangepaste voertuigen en door bedreven vrachtvervoerders. De elementen dienen een voldoende droogtijd te hebben doorlopen vooraleer ze mogen worden vervoerd. 03.06.01.07 Montage
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 22
Project – deel stabiliteit De elementen worden gelost en gemonteerd met aangepaste hulptuigen. Tussentijdse opslag moet zoveel mogelijk vermeden worden. Het monteren van de elementen gebeurt volgens de montagetekeningen en moet uitgevoerd worden door ervaren vaklui, waarbij alle geldende veiligheidsvoorschriften in acht dienen te worden genomen. In het bijzonder moet tijdens de montage aandacht worden besteed aan de opleggingen en verbindingen. Bij enige twijfel moet de leverancier van de prefab-elementen worden geraadpleegd.. 03.06.01.08 Aangieten van verankeringen De prefab elementen moeten zo snel mogelijk na de montage met aangepaste mortel en/of betonsamenstelling aangestort te worden. Vóór er gestort wordt, moeten de vlakken volledig worden gereinigd en bevochtigd; eventuele wapeningen worden nagezien en eventueel in de juiste positie geplaatst. Er wordt geen cementpapverlies geduld bij het toegieten van de semi-prefabelementen, noch in de knopen, noch in de voegen.
03.06.03. Gewapende beton welfsels 03.06.03 01 Algemeen Overeenkomstig art. 03.07.01 “Structurele geprefabriceerde gewapende betonelementen – Algemeen”. Met aanvulling van de hiernavolgende voorwaarden. 03.06.03.02 Materiaal Overeenkomstig art. 03.07.01 “Structurele geprefabriceerde gewapende betonelementen – Algemeen”. Met aanvulling van de hiernavolgende voorwaarden. De geprefabriceerde vloerelementen in gewapend beton hebben een rechthoekige vorm en een breedte van 30/60 cm. De onderzijde wordt glad afgewerkt. Ingeval de onderzijde bepleisterd wordt, zal de aannemer zonder enige meerkost alle maatregelen treffen om een perfecte hechting van de pleisterlaag aan de ondergrond mogelijk te maken. De aangewende methode wordt uiterlijk op 25 dagen na de toewijzing ter goedkeuring aan de Bouwdirectie voorgelegd. Deze methode zal reeds toegepast en beproefd zijn bij andere constructies, waarvan de referenties en de proefresultaten zullen worden voorgelegd. De geprefabriceerde vloerelementen hebben een brandweerstand van Rf = 1,00uur 03.06.03.03 Uitvoering 1 Plannen en berekeningen uit te voeren door de constructeur De constructeur van de welfsels levert een rekennota en de legplannen met aanduiding van de verbindingdetails en een doorsneden van elk gebruikt welfseltype met aanduiding van de wapening. 2 Beschrijving - uitvoeringswijze Om te vermijden dat bij het storten van de druklaag beton vloeit in de holten van de welfsels dienen alle openingen gedicht te worden met stoppen (plastiek of PVC of dergelijke). Indien de welfsels onvoldoende opgelegd kunnen worden, dient per 60 cm plaatbreedte aan bovenzijde een kanaal opengemaakt zodat er sleuven van minimum 50 cm gevormd worden waarin de verbindingsbewapening kan worden gelegd en aangestort. Deze verbindingswapening is minimum diameter 12 mm en inbegrepen in de m²-prijs van het welfsel. Indien een welfsel in de lengterichting ervan, verbonden wordt met een andere willekeurig structuurelement van verschillende stijfheid (EI/l), dienen in dit welfsel om de 2,50 m hamerkopgaten voorzien teneinde elke differentiële zetting te vermijden. De hamerkopgaten die nog extra op de typedetails vermeld worden, zijn eveneens begrepen in de eenheidsprijs van het betreffende type welfsel.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 23
Project – deel stabiliteit Opgehoopt water in de kanalen kan aanleiding geven tot ernstige vorstschade of waterschade door lekken na ingebruikname van het gebouw. Om het bouwvocht of regenwater dat zich in de gaten zou kunnen ophopen te evacueren, worden in de onderzijde van ieder kanaal 2 gaatjes geboord in de fabriek. Teneinde het dichtslibban te vermijden, is de aannemer verplicht deze gaatjes langs onder door te prikken na de plaatsing en dit op regelmatige tijdstippen te herhalen indien nodig. Indien de welfsels zichtbaar blijven, dient de aannemer in afbouwfase al deze gaten op te stoppen, met een materiaal dat dezelfde kleur behoudt als het beton. De onderzijde van de platen dient uniform te zijn qua gladheid, en vrij te zijn van zichtbare beschadiging. De elementen worden op lengtemaat gezaagd waardoor de uiteinden een vrij gaaf uitzicht vertonen. Tussen de welfsels zal de nodige ruimte beschikbaar zijn om waar nodig een bijkomende wapening te plaatsen ter verankering met de draagbalken. Voor de inklemming op de balken worden langse sleuven voorzien in ieder element. 3 Opleg van de welfsels 3.1 Ter plaatse van uitzettingsvoegen Er wordt voor alle diktes van welfsels (van 12 cm tot 32 cm) een glij-oplegging voorzien. Dimensionering glij-oplegging: dikte: minimum 6 mm; breedte: minimum 50 mm; over de volledige lengte te plaatsen. 3.2 Op andere plaatsen De gewapende welfsels worden opgelegd op een verse mortellaag. Om de dikte en de dwarse stabiliteit van de verse mortel te waarborgen wordt per opleg in de mortellaag een wapeningsstaal diam. 10 gelegd. 4 Openingen Ter plaatse van de daklichten, schachten en ander openingen dienen raveelijzers te worden voorzien. Zij zijn te beschermen tot Rf1h dmv brandremmende verf, volgens art. 04.05.02. 5 Toleranties bij de produktie Hiervoor wordt verwezen naar de bepalingen van de technische voorschriften PTV 201 van Probeton. 6 Toleranties bij de montage Hiervoor wordt verwezen naar de bepalingen in art. 5.3 van de brochure "Standaardisatie van de geprefabriceerde elementen in beton voor gebouwen" uitgegeven door de Federatie van de betonindustrie. 7.Voegvulling Een verzorgde voegvulling in onontbeerlijk voor een goede lastenverdeling en het verzekeren van de schijfwerking van de vloer. De voegen dienen te worden opgevuld met kiftbeton C30/37 met een maximum korrelgrootte van 8 mm. Dit kan best zo vlug mogelijk gebeuren na het plaatsen van de vloerplaten. De voegen (en eventueel het bovenvlak) dienen te worden gereinigd en bevochtigd voor het betonneren. Na het opvoegen mag de vloer niet meer worden belopen tot er voldoende verharding is opgetreden. 8 Druklaag De dikte van de druklaag is aangeduid op de stabiliteitsplannen. De druklaag wordt gewapend met geprefabriceerde gelaste wapeningsnetten Ø8 mm alle 150 mm in beide richtingen. De druklaag wordt best aangebracht samen met de voegvulling na het reinigen en bevochtigen van de welfsels. De druklaag wordt uigevoerd met een betondruksterkteklasse C30/37. De netten voldoen aan art 03.04.01. “Staven en netten”, van onderhavig bestek. De overlapping van de netten bedraagt minimaal 2 mazen. Deze netten worden niet apart opgemeten. De prijs ervan is inbegrepen in de prijs voor het beton van de druklaag.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 24
Project – deel stabiliteit Bij toepassing van de druklaag zullen de platen een ruw afgewerkt betonoppervlak hebben. Aan de uiteinden van de welfsels wordt de dikte van de druklaag verhoogd met een waarde gelijk aan het tegenpeil van de welfsels, dit om een volledig horizontaal vlak te verkrijgen. 9 Transport en manipulatie De voorschriften van de fabrikant dienen te worden gerespecteerd m.b.t. het tillen en het stockeren/stapelen van de elementen. 03.06.03.04 Omvang Blok Z plaat boven niv +4 03.06.03.05 Meting Aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheden: FH. Meeteenheid: m² Meetcode:
De vloerelementen zijn gemeten in m² en per dikte. Bij het bepalen van het oppervlak wordt rekening gehouden met de opleglengte. In deze m²-prijs is o.a. inbegrepen: neopreen oplegging tussen welfsel en balk en/of wand; de vulbeton tussen de geprefabriceerde vloerelementen (voegvulling); hamerkopgaten en kanaalsleuven + beton hierin; alle wapeningen inclusief de wapening in de hamerkop- en kanaalsleuven; de stoppen; alle pasplaten en/of eventuele opvulbeton met wapening en bekisting; alle andere voorzieningen aangeduid op de plannen. Alle raveelconstructies ter hoogte van openingen in de vloeren zijn inbegrepen in de prijs per m², indien deze openingen voorzien zijn op de aanbestedingsplannen. Indien openingen achteraf worden vereist door de Bouwdirectie, zal de uitvoering ervan apart verrekend worden. De hamerkopsleuven en de open sleuven, die noodzakelijk zijn volgens art03.05.06.03 voor een goede uitvoering zijn inbegrepen in de eenheidsprijs van de welfsels. De beton van de druklaag wordt afzonderlijk verrekend. In de eenheidsprijs van de druklaag is de randbekisting en de wapening van de druklaag inbegrepen. Meetwijze: welfsels: Per dikte in m². druklaag: m³
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 25
Project – deel stabiliteit
03.08 GEPREFABRICEERDE ELEMENTEN IN SIERBETON
03.08.01 Geprefabriceerde elementen in sierbeton - Algemeen 03.08.01.01 Documenten die de aanneming beheren In zover niet wordt afgeweken door de bepalingen van dit bestek zijn op de aanneming de bepalingen en voorwaarden van toepassing vermeld onder art. 02.23.10 ‘Ter plaatse gestort gewapend beton – Algemeen’ aangevuld met de tweede uitgave van de Technische Voorschriften’ Geprefabriceerde architectonische en industriële elementen van sierbeton (PTV 21-601) en de hiernavolgende voorwaarden. 03.08.01.02 keuze van de fabrikant De aannemer dient binnen de 30 kalenderdagen na toewijzing van de werken, de naam van de firma met BENOR-keuring vermelden die hij met de uitvoering zal gelasten. De firma dient voldoende ervaring en referenties van soortgelijke werken in België te bezitten. Er dient een permanente controle te zijn op de uitvoering. Bij voorkeur worden al de geprefabriceerde gevelelementen uit sierbeton door één zelfde firma gemaakt. Hierbij zal het beton steeds van uit één en dezelfde betoncentrale komen. De Bouwdirectie behoudt zich het recht voor, firma's die naar haar oordeel niet voldoende waarborgen bieden, te weigeren. 03.08.01.03 Plannen en documenten door de fabrikant voor te leggen De fabrikant van de elementen in sierbeton zal uitvoeringstekeningen maken van alle elementen. Deze tekening vermeldt duidelijk de vorm, de afmetingen, de afwerking van de elementen. De wapeningen, de onderdelen die voorzien zijn voor de behandeling en de verankering aan de ruwbouw en alle nuttige inlichtingen, insnijdingen, uitsparingen, sponningen, speciale aansluitingen, hoekstukken, enz... staan ook vermeld op deze uitvoeringstekeningen zodat men zich een duidelijk beeld kan vormen van het voltooide element. De plannen vermelden tevens alle gegevens die enige invloed kunnen hebben op aansluitingen met andere elementen in het gebouw en o.a. voegbreedtes. De aannemer is geacht de maatvoering te toetsen aan de reeds uitgevoerde toestand. De aannemer houdt er rekening mee dat de Bouwdirectie 10 werkdagen nodig heeft om de voorgelegde documenten na te kijken. Eventuele niet-goedkeuring van documenten kan door de aannemer niet aangewend worden om de uitvoeringstermijn te verlengen. De productie van de betreffende elementen mag pas gestart worden na schriftelijke goedkeuring van de Bouwdirectie. De fabrikant zal een "checklist" aan de aannemer of de plaatser overhandigen die de verschillende belangrijke voorzorgsmaatregelen opsommen bij, o.a. het lossen, manipuleren, opslaan en monteren op de werf. 03.08.01.04 Materiaal De elementen worden vervaardigd volgens de technische voorschriften van PROBETON PTV 21601:2001 "Geprefabriceerde architectonische en industriële elementen van sierbeton". De PTV 21-601 slaat uitsluitend op het esthetisch aspect. Indien het element ook een structuurelement is, moet het daar en boven voor het aspect "structuurelement" voldoen aan de PTV 200 "Geprefabriceerde structuurelementen van gewapend beton en van voorgespannen beton", of een PTV van de 200-reeks. In overeenstemming met art. 02.23.10 Ter plaatse gestort gewapend beton – Algemeen 1 Beton 1.1 Samenstelling Het beton zal wetenschappelijk worden samengesteld na een granulometrische studie van zand en grind. Het zal voldoende cement bevatten om de vereiste weerstand te bieden aan druk en buiging, vorstbestendig te zijn en binnen de perken van de vereisten voor de porositeit en waterdichtheid te blijven. De water-cement-factor zal lager zijn dan 0,45.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 26
Project – deel stabiliteit De gebruikte materialen zullen volledig zuiver zijn en beantwoorden aan de normen in voege: NBN 15, 48, 130, 329, 589 enz... Er mogen geen elementen zijn waarvan de samenstelling op de lange duur aan de basis zou kunnen liggen van vlekken van gelijk welke oorsprong. De granulaten bevatten geen enkel mineraal dat, hetzij door oxidatie, hetzij door zure of alkalische aantasting, het aspect van de sierlaag van het beton zou kunnen veranderen Het beton zal geen chloriden bevatten evenmin als hulpstoffen die de aanhechting van de voegdichtingsmiddelen zouden verminderen. 1.2 Drukweerstand De karakteristieke drukweerstand van het beton bedraagt na 28 dagen, op kubussen van 20 cm zijde: 30 N/mm² voor niet dragende delen 40 N/mm² voor dragende delen. Bij het ontkisten moet het beton, ter voorkoming van scheurtjes of schade, ten minste 16 N/mm² drukweerstand hebben. Bij de levering zullen alle elementen 35 N/mm² drukweerstand halen ten einde de belastingen bij het vervoer en de montage te kunnen verdragen. 1.3 Wateropslorping en doorlaatbaarheid Het opslorpingsvermogen van het verharde beton, bepaald volgens de methode van de NBN B15-215, is geringer dan 7,5% voor kubussen met een ribbe van 20 cm en met een ouderdom van minstens 28 dagen. De oppervlakte zal onder 2,50 m water na 24 uur niet meer dan 75 g/dm² water doorlaten. 1.4 Vorstbestendigheid Na 28 dagen verhardingstijd voldoet het beton aan de vorstbestendigheidstest uitgevoerd op kubussen met een ribbe van 20 cm en uitgevoerd volgens de norm NBN B15-231. Het aantal cyclussen bevriezenontdooien is op 20 gebracht. Geen enkel spoor van verandering of van degradatie, geen enkele blootlegging van de granulaten mag zich derhalve na 30 opeenvolgende cyclussen voordoen. 2 Sierlaag Het uitzicht van de geprefabriceerde elementen in sierbeton, de kwaliteit van hun uitvoering, de mengvastheid van hun aggregaten, hun dimensionele nauwkeurigheid, staan garant voor de waarde van hun eindresultaat van het werk. De geprefabriceerde elementen van sierbeton worden onderscheiden in: 7. architectonische elementen in sierbeton 8. industriële elementen van sierbeton De voorschriften met betrekking tot de kenmerken van het sierbeton en van de afgewerkte elementen zijn desgevallend strenger voor architectonische elementen dan voor industriële elementen van sierbeton. Conform de voorschriften vermeld in de PTV 21-601 De elementen moeten voldoen aan de architecturale wensen van de ontwerper welke vermeld op de architectuurplannen en detailtekeningen. De samenstelling van het beton van de afwerkinglaag zal aangepast worden aan de door de ontwerper vooropgestelde eisen in verband met kleur en textuur. 2.1 Glad bekist Het bekiste oppervlak wordt niet nabehandeld, zodat enkel de cementhuid zichtbaar is en de granulaten onzichtbaar blijven. 2.2 Uitgewassen (= gewaterstraald) De cementhuid van het betonoppervlak wordt weggespoeld met water, waardoor de granulaten zichtbaar worden. Het uitwassen gebeurt hetzij bij het begin van de binding, hetzij erna door de hydratatie van het cement aan het oppervlak te verhinderen met behulp van desactiveerders of te vertragen met behulp van vertragingspapier of -pasta of van vertragende ontkistingsmiddelen. Het type vertrager is in functie van de uitwasdiepte die men nadien wenst te bekomen en welke op haar beurt wordt bepaald door het kaliber van de granulaten. 2.3 Geborsteld BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 27
Project – deel stabiliteit De cementhuid van het betonoppervlak wordt verwijderd door borstelen met een stijfharige niet-metalen borstel, al dan niet met water. Het borstelen gebeurt hetzij bij het begin van de binding, hetzij erna door de hydratatie van het cement aan het oppervlak te verhinderen met behulp van desactiveerders of te vertragen met behulp van vertragingspapier of -pasta of van vertragende ontkistingsmiddelen. 2.4 Gezuurd (= geëtst = gedesactiveerd = gedompeld) De cementhuid van het verhard betonoppervlak wordt verwijderd door uitwassen met of onderdompelen in een zuur, dat in functie van de gewenste inwerkingsdiepte is verdund. De gevelementen worden op zijn geheel en éénmalig gezuurd. Bestendige controle van het zuurgehalte is vereist; schommelingen in het zuurgehalte zijn niet toegelaten. Dagelijks zal de ph gemeten worden en genoteerd in een dagboek. Minimum ouderdom van de gevelelementen bij het zuren: 7 dagen. Vóór de onderdompeling worden de gevelelementen nat gespoten. Na het zuren worden de elementen afgespoeld met water en afgeborsteld. Door de behandeling worden de granulaten min of meer zichtbaar. 2.5 Behamerd Het verhard betonoppervlak wordt manueel of pneumatisch behamerd met een bouchardhamer, waarvan de afstand tussen de tanden gekozen is in functie van het gewenste uitzicht. 2.6 Gestraald (bv. gezandstraald) De cementhuid van het verhard betonoppervlak wordt verwijderd door zand, grit- of vlamstralen, waardoor de granulaten min of meer zichtbaar worden. Door het stralen worden de granulaten licht opgeruwd. 2.7 Geslepen De cementhuid van het verhard betonoppervlak wordt verwijderd door éénmalig slijpen met een slijpsteen, waardoor de granulaten zichtbaar worden. Nadien worden de grofste holten in het betonoppervlak opgevuld. 2.8 Gepolijst De cementhuid van het verhard betonoppervlak wordt verwijderd door in verschillende fase met steeds fijnere slijpstenen te slijpen, waardoor die granulaten zichtbaar worden. 1ste fase:- afslijpen met diamantschijf (± 3 mm) voor de korrelstructuren bloot te leggen. 2de fase: - opstoppen van de luchtbellen aan de oppervlakte met een mortel op basis van cement en zand (fijn zand) en toevoeging van een pigment (zelfde kleur als basisbeton). In de mortel wordt een kleefstof toegevoegd (aanhechting) - droogtijd ± 2 dagen of sneldrogen in een droogtunnel. 3de fase: - afslijpen van alle mortelresten en glad maken van de oppervlakte met een steentype M 220. 4de fase: fijnpolieren van de oppervlakte tot er een glans te voorschijn komt met een steentype M 600 of 800. 5de fase: alle gepolierde oppervlakken worden dan afgeschermd met een PVC-folie. Bij het maken van de gietvormen dient rekening gehouden te worden met deze af te slijpen laag, om de opgegeven netto maten te bekomen na bewerking. 2.9 Gestructureerd Het beton wordt in een mal gegoten die een bepaald reliëf heeft. 2.10 inwerken van ceramiek, baksteen, natuursteen, enz. 3 Wapening Er zal uitsluitend gebruik gemaakt worden van wapeningsnetten en wapeningsstaven met staal van klasse BE 500. Het ijzer moet voldoen aan de geldende BENOR-normen. De wapeningsnetten zullen elektrisch gelast worden met uitsluiting van andere door de normen niet toegelaten lasmethodes. De dekking van de wapening door het beton zal tenminste 40 mm bedragen gemeten vanaf het diepste punt van de sierlaag, voor alle elementen die aan weersinvloeden zijn blootgesteld. De berekeningen van de wapening zal geschieden volgens NBN B 15-002 en rekening houdend met alle mogelijke belastingen en de gepaste veiligheidscoëfficiënten. In het bijzonder zullen volgende belastingen worden beschouwd: BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 28
Project – deel stabiliteit
Ontkisten van het element wanneer het beton nog zeer jong is; Afwerking, laden en vervoeren; Montage en voorlopige bevestiging; Belastingen die het element in het gebouw draagt omwille van de rol die het erin vervult; verticale lasten, momenten, windbelasting, enz... opgegeven door de ingenieur stabiliteit; De aannemer dient zijn eigen berekeningen van de wapening en verankeringen voor te leggen.
4 Bekisting 4.1 .Uitzicht van de elementen. De bekistingen worden gerealiseerd door middel van vormen met een zodanige kwaliteit dat zij borg staan voor het bekomen van een uitzicht en van toleranties zoals hierboven beschreven. Er dient gebruik gemaakt te worden van materialen van 1ste kwaliteit eigenschappen: maatvastheid, stijfheid en volledige dichtheid. Het uitzicht van de elementen beantwoordt aan volgende voorschriften: Alle zichtbare zijden zijn bij het ontkisten perfect vlak De hoeken zijn scherp, zonder fouten of afbrokkelingen De uniformiteit van de tint is een zeer belangrijk criterium, wat het weigeren van niet conforme stukken kan rechtvaardigen Alle zichtbare zijden zijn perfect vlak en van een onberispelijke afwerking. Alle brokjes of onvolmaaktheden van deze kanten zijn een afdoende reden om de beschadigde stukken te weigeren. De herstellingen van enig omvang, uitgevoerd door een specialist zijn slechts toegelaten na voorafgaandelijk akkoord van de werfleiding. Alle voorzorgen worden genomen zodat de bevestigingen, de wachtstaven, de eventuele hefankers,... geen aanleiding geven tot eender welke roestsporen.Deze elementen worden duurzaam beschermd tegen corrosie. 9. De aannemer waarborgt het uitzicht en het onberispelijke bewaren in de tijd, zonder spoor van scheurvorming, voor de duur van 10 jaar. 4.2 Maattoleranties. De maten van de uitvoeringsplannen moeten strikt gerespecteerd worden. De hoge kwaliteit van de bekistingen, waarborgt de voortreffelijkheid van het uitzicht, evenals de zeer strakke maattoleranties van de elementen in prefabbeton. 5 Goedkeuring en verantwoordelijkheden i.v.m. de in productie nemen van de elementen Teneinde een definitieve overeenkomst te bekomen omtrent uitzicht en afwerking van de geprefabriceerde elementen, wordt de fabrikant ertoe gehouden stalen voor te leggen welke beantwoorden aan de beschrijving van het lastenboek Deze handeling wordt herhaald totdat een volledig akkoord tussen architect, bouwheer en fabrikant wordt bekomen. De definitieve keuze wordt opgenomen in het werfverslag en met een referentienummer bevestigd aan de fabrikant. Na definitieve goedkeuring van het staal, wordt dit nu op wel bepaalde plaatsen door de werfleiding beschadigd en daarna door de fabrikant hersteld. Doel daarvan is na te zien of met de gekozen betonsamenstelling herstellingen mogelijk zijn en als vergelijkbasis te dienen voor de goedkeuring van herstellingen van elementen die eventueel in de loop van transport, montage, enz... gedegradeerd zouden zijn. Vooraleer de elementen in productie te nemen, zullen de voorgelegde documenten goedgekeurd worden door de architect, het ingenieursbureau en de aannemer. De definitieve goedgekeurde uitvoeringstekeningen en berekeningen worden aan hen overhandigd. Indien de fabrikant, om productieredenen, de detaillering van de elementen wenst te wijzigen, zal de architect vooraf geraadpleegd worden. Slechts na ontvangst van een akkoord kunnen de wijzigingen als geldig beschouwd worden. 03.08.01.05 Uitvoering 1 Algemeen De fabrikant en de aannemer van de montage dienen te beschikken over de nodige technische gegevens voor de montage zoals algemene plans, montageplans, een lijst met de technische karakteristieken van elk element (afmetingen, gewicht, ingestorte hefvoorzieningen, eventuele schoorvoorzieningen, manipulatie- en transportwijze, het al dan niet dragend zijn), een lijst met de montagetoebehoren en -details per element, technische voorwaarden van het lastenboek, de beschrijving van de werken, de plaats en de waarden van de referentiepunten en de speciale BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 29
Project – deel stabiliteit voorschriften van de bouwplaats. Ook dienen alle gegevens i.v.m. de planning bekend te zijn, zoals montagevolgorde, ritme per dag en de toegangsmogelijkheden. 2 Transport 2.1. Laden Het is de taak van de fabrikant (in samenspraak met de transportonderneming) te zorgen voor volgende punten: - bepalen van het type transport in functie van de vorm, het gewicht en het volume van de elementen; - bepalen van het aantal elementen per vracht; - bepalen van de beste stand van de elementen op het voertuig, evenals het voorzien van het gepaste stouwing- en ondersteuningsmateriaal. (De stand bij transport is niet altijd de stand bij montage); - alle elementen worden enkel geladen volgens de bij de studie voorzien standen; - zorgen voor de stabiliteit van de volledige lading op de lastwagen, met aangepaste vasthechtingen en spieën; 2.2 Transport, afladen en aanvaarding van de elementen op de werf De elementen zullen uitsluitend vervoerd worden door ervaren vrachtvoerders. De transporteur schaft zich de nodige toelatingen aan in geval van buitengewoon transport. De elementen worden zorgvuldig afgeladen met de door de fabrikant voorgeschreven hulptuigen. Zij worden zó gestapeld dat elk contact met de grond wordt vermeden. De aannemer zorgt ervoor dat de elementen beschermd worden tegen vervuiling en beschadiging. Ze worden van elkaar gescheiden door tussenvoegsels die de oppervlakken niet kunnen beschadigen of bevuilen. De ondersteuning van de elementen zal oordeelkundig gekozen worden volgens de voorschriften van de fabrikant. Het aanbrengen van opschriften of merktekens op zichtvlakken is verboden. Leveren van elementen op werf in voldoende hoeveelheid en voldoende op voorhand om de continuïteit van de bouw te kunnen garanderen. De elementen worden geleverd met een leveringsbon (of verzendingsborderel) waarop vermeld wordt: verklaring dat de elementen in goede staat worden afgeleverd element, aantal en identificatie uur van aankomst en vertrek op werf Voor BENOR-elementen is de goedkeuring en opleveringscontrole overbodig in de mate dat de certificatie het geheel van de specificaties bevat. Het lossen gebeurt onder de verantwoordelijkheid van de aannemer of gemandateerde uitvoerder van de montage. Bij vaststelling van gebreken worden deze genoteerd op het verzendingsborderel vooraleer de elementen af te laden. Herstelbare beschadigingen tijdens het transport kunnen geen aanleiding geven tot de weigering van het element. 2.3 Opslag en verhandeling op de werf Bij opslag (stockage) op de bouwplaats is de uitvoerder van de montage en/of de algemene aannemer verantwoordelijk voor de verhandeling, juiste stand en bescherming van het element. Het stapelen gebeurt derwijze, dat geen enkel spoor of aftekening ontstaat op de zichtbare vlakken (vb. roestvlekken, vochtvlekken, enz.). De elementen worden bij voorkeur gestapeld op houten steunliggers, met een vochtwerende folie bekleed. Elke aanraking van de elementen met metalen gedurende het stapelen is verboden. Zowel opslag als verhandeling van elementen moet gebeuren zoals beschreven in PTV 21-601 paragraaf 6.3. Het hijsen van de elementen moet gebeuren op de door de fabrikant voorziene hijspunten die op zijn plannen zijn aangeduid. Eventueel door de fabrikant geleverde hulpstukken zijn te gebruiken volgens de voorschriften van het geleverd materiaal. Door hun afmetingen dienen bepaalde elementen gekanteld te worden alvorens ze te monteren. Bij deze kantelfase dienen alle nodige maatregelen getroffen teneinde scheurvorming in het oppervlak te voorkomen. 3 Montage De onderlinge verankering/verbinding van de panelen zijn rekentechnisch te verantwoorden en ter goedkeuring voor te leggen aan de bouwdirectie. Het niet goedkeuren door de bouwdirectie mag geen aanleiding geven tot het claimen van een meerwerk. 3.1 Personeel en materieel BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 30
Project – deel stabiliteit De montage van de elementen kan toevertrouwd worden aan de fabrikant, aan een gespecialiseerd aannemer of aan de algemene aannemer van het gebouw. Men dient te beschikken over bevoegd personeel, aangepaste werktuigen en hijsmaterieel. In elk geval dient er een doeltreffende coördinatie te bestaan tussen de organisatie van de montage, de productieplanning, de bouwplaatsvoorschriften (waaronder de veiligheid), en de toegang tot de bouwplaats. Het uitvoerend montagepersoneel wordt geleid door een verantwoordelijke welke eveneens de coördinatie met de aannemer ter plaatse verzorgt, en is onderworpen aan de algemene bouwplaatsreglementen. 3.2 Montagedocumenten en voorbereidende werkzaamheden De montage en de verankering van de elementen moet gebeuren volgens de detailtekeningen van de fabrikant, indien deze laatste de studie heeft uitgevoerd. De uitvoerder van de montage moet de nodige documenten en gegevens ter beschikking gesteld krijgen in verband met de uitvoering van zijn opdracht; o.a. : 1. De algemene plannen van het werk en de aanduiding van de merkpunten en de hoogtepeilen; 2. De schema’s van de machines, torenkranen of mobiele kranen, met opgave van hun hefcapaciteit en inplanting t.o.v. de ruwbouw. 3. De schema's met de te gebruiken toegangen en aangewezen rijwegen voor kranen en vrachtwagens, waarbij de aandacht dient gevestigd te worden op ondergrondse leidingen, riolen, kelders, kabels, enz.; 4. Plannen (eventueel topografische) met alle basispunten noodzakelijk voor de montage zoals: aanzetniveaus van de elementen, bouwlaagniveaus, referentie- en uitlijnings-punten, enz.. De gegevens voor punten 1 t.e.m. 4 worden verstrekt door de algemene aannemer van de ruwbouw. 5. De specifieke montageplannen en voorschriften, de karakteristieken per element zoals lengte, breedte, gewicht, type, codenummer enz. en de lijst met de te gebruiken toebehoren voor bevestiging en/of verbindingen. Ook alle gegevens en voorschriften noodzakelijk tijdens het voorlopig schoren en/of aanbrengen van een voorlopige bevestiging. 3.3 Montage der elementen en bevestiging De algemene aannemer stelt de infrastructuur en de reeds bestaande constructies ter beschikking van de montageonderneming. Deze constructies moeten in staat zijn de acties en sollicitaties op te nemen, veroorzaakt door de montage van de geprefabriceerde elementen. De algemene aannemer stelt de infrastructuur en de reeds bestaande constructies ter beschikking van de montageonderneming. Deze constructies moeten in staat zijn alle acties en sollicitaties op te nemen, veroorzaakt tijdens de montage van de geprefabriceerde elementen. Vóór aanvang van de montage dient een algemene controle te gebeuren door de algemene aannemer van al zijn werkzaamheden welke een invloed kunnen hebben op de montage (o.a. ruwbouw, structuur, ingestorte toebehoren, uitlijning enz.). Afwijkingen in zijn uitvoering ten opzichte van de plannen welke BUITEN de toelaatbare toleranties vallen, moeten door de algemene aannemer tijdig gesignaleerd worden aan de uitvoerder van de montage. Na overleg met de verantwoordelijke van de montage wordt beslist welke nodige verbeteringen en aanpassingen moeten uitgevoerd worden. In het bijzonder mogen de verhandelingen en de montage van de elementen geen parasitaire spanningen doen ontstaan die niet voorzien zijn bij de stabiliteitsberekeningen. Op elk ogenblik moeten voldoende veiligheidsmaatregelen genomen worden om de stabiliteit van de elementen te verzekeren, zowel tijdens als na montage. Uitdrukkelijk wordt gewezen op de veiligheidsmaatregelen bij voorlopige bevestiging; m.a.w. verankeringen aangebracht vóór de definitieve bevestiging (bv. opstortzones). Alle gebruikte hulpmiddelen voor opspieën of bescherming dienen zodanig ontworpen dat ze geen vlekken of andere beschadigingen aan de elementen veroorzaken. Alle definitieve verbindingen tussen elementen dienen overeenkomstig de plannen en de voorschriften uitgevoerd te worden en nagezien door de bouwdirectie (mortelvulling, betonneren na plaatsing der verbindingsstaven, injecteren, opvoegen, lassen, vastschroeven of losvijzen van bouten, enz.). Deze verbindingen kunnen in onderling akkoord uitgevoerd worden door de algemene aannemer of door de uitvoerder van de montage. In elk geval dienen deze prestaties en hun verantwoordelijkheden op voorhand vastgelegd te worden. Alle mechanische en definitieve verbindingen die in de tijd kunnen onderhevig zijn aan corrosie zullen uitgevoerd worden in roestvrij staal kwaliteit: AIS 316Ti. Speciale voorzorgsmaatregelen ter voorkoming van vorstschade na montage Voorkomen van ijsvorming in uitsparingen en ophefpunten. Water plus vorst (ijsvorming) in deze uitsparingen kan leiden tot ernstige vriesschade aan beton rondom deze sparingen. Dergelijke beschadigingen zijn groot en onvoorspelbaar in afmetingen; en zijn in het algemeen niet onzichtbaar te herstellen. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 31
Project – deel stabiliteit Onmiddellijk na montage vakkundig opstoppen van hijsopeningen met krimpvrije mortel. Regeling en uitlijning van de elementen In het algemeen wordt een eerste grof-regeling uitgevoerd tijdens de montage der elementen waardoor een voorlopige uitlijning ontstaat. Achteraf kan een fijnregeling volgen samen met de definitieve verbinding, zoals aangegeven op de plannen. Speciale aandacht dient door de uitvoerder van de montage te worden besteed aan de volgende punten: Na elke montagefase doet de montageconducteur, samen met de algemene aannemer, een controle van de regeling der elementen. Deze controle geldt als aanvaarding vooraleer verdere uitvoeringswerken aan te vatten. Indien er zich onvoorziene moeilijkheden voordoen, dient de klant tijdig verwittigd te worden, zodat nog een alternatief kan worden uitgewerkt. Plaatsingstoleranties Tijdens de plaatsing moet men zoveel mogelijk de fabricagetoleranties opheffen. Tenzij strengere voorwaarden gesteld worden, gelden de volgende toelaatbare plaatsingsafwijkingen: - inplanting: ·± 5 mm; - verticaliteit: ± 1 mm/m met een maximum van 5 mm per element; - horizontaliteit : ± 5 mm; - voegbreedte : ± 5 mm. Voegen De voegen moeten gedimensioneerd en uitgevoerd worden in overeenstemming met de voorschriften van de STS 56.1 "Dichtingskitten voor gevels". Voor iedere handeling, moeten de voegen zorgvuldig gereinigd worden (nl. voor het verwijderen van de bekistingsoliën). De voegen worden als volgt gerealiseerd na het plaatsen van de elementen door gespecialiseerde arbeiders en volgens de voorschriften van de fabricant. a) coating van de betonranden op de plaats waar de voeg moet aangebracht worden; door middel van een primer geleverd door de fabrikant van het product b) inbrenging in de voegholte van een polyethyleen middel met gesloten cellen, op gepaste afstand van de buitenkant. c) plaatsen van een elastische voegkit op basis van tweekomponenten-polysulfur, conform aan de voorschriften van STS 38 (art 08.71.32). De 2 kit-komponenten moeten zorgvuldig gemengd worden. Een bepaald aantal originele verpakkingen, die dienst deden voor de vermenging, moeten bewaard worden zodat men kan controleren of de polymerisatie goed uitgevoerd werd. De toepassing van de voegkit mag alleen gebeuren op goed droge oppervlakten en bij de door de fabrikant toegestane temperatuur. De toe te passen voegendichting worden voorgelegd aan de bouwdirectie. Eventuele niet goedkeuring kan door de aannemer niet aangewend worden om hiervoor een meerprijs te vragen. Het aanbrengen van de voegdichting mag pas gestart worden na schriftelijk goedkeuring van de bouwdirectie. 4 Herstellingen op de werf van beschadigingen Elementen met fabricatiegebreken, beschadigingen, krimpscheuren en andere gebreken in de zichtvlakken worden in principe geweigerd. De herstelde elementen beantwoorden aan dezelfde eisen en specificaties die voor de andere elementen gelden. De herstelling gebeurt conform het vooraf goedgekeurd hersteld staal. 5 Tijdelijke bescherming (tot de oplevering) De aannemer zorgt voor de bescherming van de elementen tegen alle risico's van vervuiling en beschadiging. De gebruikte materialen voor de bescherming mogen geen blijvende negatieve invloed veroorzaken op de elementen. 6 Reiniging Elke bevuiling moet voorkomen worden. Indien dit toch gebeurt, dient deze onmiddellijk met behulp van zuiver water verwijderd te worden. Elke bevuiling die op het einde van de montage overblijft, wordt door de aannemer weggenomen (door gespecialiseerde arbeiders). Bij controle voor de voorlopige oplevering worden alle stukken door de hoofdaannemer gereinigd. De fabrikant is niet verantwoordelijk voor schade en bevuiling na plaatsing van de prefabelementen.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 32
Project – deel stabiliteit 7 Nabehandeling en bescherming op lange termijn Oppervlaktebeschermingsproducten mogen het esthetisch aspect van de elementen niet benadelen. Ze zullen UV-bestendig zijn en aangepast aan de compositie en de afwerking van het beton. Hun gebruiksen onderhoudsaanwijzingen zullen aan de bouwheer overhandigd worden. De oppervlaktebeschermingsproducten worden systematisch op alle zichtbare vlakken aangebracht, die op voorhand gereinigd moeten worden. De toepassing moet gebeuren volgens de technische fiche van het product. 8 Anti graffiti behandeling De toepassing moet gebeuren volgens de technische fiche van het product. 03.08.04. Dakkapellen in prefabbeton - zichtbeton 03.08.04.01 Algemeen Overeenkomstig art. 03.08.01 “Geprefabriceerde elementen in sierbeton - Algemeen”. Met aanvulling van de hiernavolgende voorwaarden. 03.08.04.02 Materiaal Overeenkomstig art. 03.08.01 “Geprefabriceerde elementen in sierbeton - Algemeen”. Het geheel van de materialen, de draagelementen en de verbindingen moeten voldoen aan de vooraf opgegeven gebruiksbelasting De vorm en afmetingen dakkapellen worden uitgevoerd volgens de detailtekeningen van de architect. Eigenschappen afwerklaag sierbeton Afwerkingsgraad: industriële beton Kleur: grijs Structuur:- Glad bekist, Volgens de beschrijving onder art 03.07.01. De sierlaag is tenminste even dik als de diameter van de grootste gebruikte korrel, echter zonder minder dan 40 mm te bedragen. 03.08.04.03 Uitvoering Overeenkomstig art. 03.08.01. “Geprefbriceerde elementen in sierbeton - Algemeen” aangevuld met volgende bepalingen en voorwaarden: De dakkapel is op te splitsen in twee delen. De onderste dorpel is door middel van een doorlopende thermische onderbreking te verankeren aan de betonnen ringbalk. De zijwanden en de dakplaat zijn uit te voeren als één geheel en te bevestigen aan de stalen draagstructuur door middel van thermische onderbrekingen. Het manipuleren en plaatsen van de prefab-elementen zal steeds gebeuren in onderling overleg tussen de aannemer en de fabrikant. Hijsankers dienen te worden verankerd aan de wapeningen. Indien de bevestiging van de hijankers in het zicht blijven, zal de aannemer de inplanting en de afwerking van de openingen voorleggen aan de architect. Op basis hiervan stelt de fabrikant de bekistings- en wapeningsplannen op, die voorafgaandelijk aan de productie goedgekeurd worden. 03.08.04.04 Omvang Zie aanbestedingsplannen architectuur / stabiliteit Dakkappelen blok A,B en Z 03.08.04.05 Meting PM opmeting zie dossier architectuur
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 33
Project – deel stabiliteit
ART. 04. STALEN CONSTRUCTIEELEMENTEN
04.01 STRUCTUURELEMENTEN STAAL – ALGEMEEN De post "structuurelementen staal" omvat alle werken en leveringen voor de realisatie van de ruwbouwconstructies uit staal, met inbegrip van alle verbindingssystemen, de eigenlijke uitvoering in het werk, de aansluiting met de ruwbouw, verankeringen, hulpstukken, corrosiebescherming, ...
04.01.01 Algemeen 04.01.01.01 Stabiliteitsstudie De tekeningen opgemaakt door de Bouwdirectie zijn principetekeningen. De aannemer dient op zijn kosten uitgewerkte uitvoeringstekeningen van de structuur ter goedkeuring aan de Bouwdirectie voor te leggen. Dit dient ten laatste 45 kalenderdagen na de toekenning van de werken te gebeuren. De Bouwdirectie heeft minimum 15 werkdagen tijd om deze te controleren en goed te keuren. De wijze van verbinden van verschillende elementen onderling, (lassen, bouten, klinknagels), de uitvoeringswijze van deze verbindingen, enz... zijn door de constructeur al naargelang zijn werkwijze zelf te kiezen en te berekenen. De wijze van verbinden van de verschillende elementen onderling (lassen, bouten, aangelaste doken, klinknagels,…) gebeurt behoudens andere bepalingen op de detailplannen en/ of in het bijzonder bestek, op voorstel van de aannemer en zal waar nodig bijkomend gestaafd worden met de nodige berekeningen. De aannemer staat in voor het opmaken van de berekeningen van de verbindingen op basis van de snedekrachten die hem door de ingenieur worden opgegeven. De berekening van de verbindingen gebeuren overeenkomstig de voorschriften van de laatste uitgave van de norm NBN B 51002 of NBN ENV 1993 - Eurocode 3. De Bouwdirectie behoudt zich het recht voor om verbindingen, aansluitings- en oplegdetails om esthetische overwegingen te doen wijzigen. Na goedkeuring mag de aannemer overgaan tot de produktie van deze elementen. 04.01.01.02 Normen In zoverre niet wordt afgeweken door de bepalingen van dit bestek, zijn op de aanneming volgende bepalingen en voorwaarden van toepassing (en in aangegeven volgorde van voorrang in geval van tegenstrijdigheden): * Normenreeks NBN B 51: Stalen bouwconstructies * Normenreeks E 27 - Bevestigingselementen (schroeven, pennen, assen, stiften, onderlegplaatjes, spieën) * NBN 293: IJzer en staalprodukten, gewalst staafstaal voor klink en nagels, bouten, moeren en andere verbindingsorganen * NBN A 21-101 ijzer en staalprodukten * NBN 533 ijzer en staalprodukten: balkstaal IPE – balkprofielen met parallelle flenzen * NBN 633 ijzer en staalprodukten: breedflensbalen verkorte aanduiding en afmetingen. * Normenreeks NBN F 21 - Berekening van gelaste constructies * Normenreeks NBN F31 – Losse toevoegprodukten * Normenreeks NBN F 51 - Beproeven en controle van de lassen * NBN EN 10020 Indeling van staalsoorten * NBN EN 10021 Algemene technische leveringsvoorwaarden voor staal en staalprodukten * NBN EN 1515-1 Flenzen en hun verbindingen. Boutverbindingen – Deel 1: keuze van bouten en moeren. * NBN EN 10027 – Systemen voor het aanduiden van staalsoorten deel 1 & 2 * NBN EN 10034 – I en H profielen uit bouwstaal – vormen en/of metingstoleranties. * NBN EN 10277 – produktie van blank staal – technische leveringsvoorwaarden deel 1-5 * NBN EN 10278 – afmetingen en toleranties van produktie van blank staal. NBN EN 10025 – warmgewalse producten van constructiestaal. NBN ENV 1090 – uitvoering. 04.01.01.03 Berekeningsgrondslagen Belastingen: volgens normenreeks NBN B 03: Belastingen van de constructies. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 34
Project – deel stabiliteit Windbelasting: volgens NBN B 03-002-1, NBN B 03-002-2: Windbelasting op bouwwerken. Berekeningen en vervormingseisen: volgens NBN B 51-001 en B 51-002: Stalen bouwconstructies of EUROCODE 3 (inclusief alle instabiliteitsberekeningen). In dit verband zullen de doorbuigingen zowel van het geheel als van alle afzonderlijke elementen beperkt worden tot de volgende waarden: 1/500 van de overspanning onder invloed van de vaste last + nuttige overlast. 1/250 van de overspanning voor stukken in uitdraging. In geval de aannemer een variante staalstructuur wenst uit te voeren, zal hij hiervoor alle berekeningsnota's en uitvoeringsplannen zelf opstellen en ter goedkeuring voorleggen aan de Bouwdirectie, dit uiterlijk 45 kalenderdagen na toewijzing. De Bouwdirectie houdt zich altijd het recht voor varianten te weigeren, welke niet voldoen aan de esthetische eisen van de architectuur. Bij het opstellen van deze varianten, zullen alle overlasten beschouwd worden, zoals beschreven onder supra. De minimale vrije hoogte, welke op de plannen is aangegeven, dient behouden te blijven en de totale constructiehoogte blijft onveranderlijk. In alle geval is het gebruik van koudgewalste staalprofielen verboden. Ten allen tijde zal de variante structuur dermate ontworpen worden dat de verbindingen met de fundering of onderstructuur scharnierend gebeurt. 04.01.02 Materiaal De bepalingen van de normen NBN - EN 10025 en NBN – EN 10277 zijn van toepassing 1 Staalsoorten Tenzij expliciet aangeduid op de plannen, zal voor de gewalste staalprofielen de staalkwaliteit S 235 JO (Fe360C)gebruikt worden. Voor alle werken uitgevoerd met buisprofielen zal men gebruik maken van staalkwaliteit S 355 JO (Fe 510C), conform de norm NBN - EN 10025. De kopplaten en schetsplaten worden uitgevoerd in staalkwaliteit S 235 JO (Fe 360C). Indien de constructieplaten worden gegalvaniseerd, dient men bij de keuze van het staal, rekening te houden met het feit dat de legering volgende eigenschappen heeft: * minder dan 0,25 % C (koolstof) * minder dan 0,04 % P (fosfor) * minder dan 1,35 % Mn (mangaan) * minder dan 0,04 % Si (silicium) 2 Profieltypes * HEA, HEB, HEM, IPE, UPN, IPN, HD, ...; * alle buisprofielen; * alle hoekprofielen; * alle platen en strippen. 3 Verbindingen 3.1
Bouten
De bouten voldoen aan de specificaties van de normen : - NBN EN ISO 898-1 - Mechanische eigenschappen van bevestigingsartikelen van koolstofstaal en gelegeerd staal - Deel 1: Bouten, schroeven en tapeinden - NBN EN 20898-2 - Mechanische eigenschappen van bevestigingsartikelen van koolstofstaal en gelegeerd staal - Deel 2: Moeren met voorgeschreven proefbelastingswaarden - Schroefdraad met grove spoed. - Reeks NBN E 03 – Schroefdraad - NBN EN ISO 4759 - Toleranties voor bevestigingsartikelen - Voor bouten van roestvast staal geldt de norm NBN EN ISO 3506. - Bij bestelling van de bouten, moeren en onderlegringen dient de aannemer volgende gegevens door te geven aan de leverancier : - De draadsoort en diameter: M8, M10, M12, M16, M20, … - De steellengte: 80, … - De sterkteklasse: 4.6, 8.8, 10.9, … (4.6 treksterkte = 400 N/mm2; vloeigrens = 60% van de terksterkte = 240 N/mm2) - Het nummer van de norm met specificaties (ISO-normen, DIN-normen; cfr. NBN EN ISO 4014 e.v., DIN 931,…) Voorbeeld van aanduiding: M20 x 80 - 4.6 - DIN 601 BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 35
Project – deel stabiliteit Eventuele nabehandeling: verzinken, cadmium-laag, … Bij levering van de bouten dient een keuringsrapport 3.1.B volgens NBN EN 10204 (keuring door onafhankelijk organisme, door de leverancier te kiezen) voorgelegd te worden met vermelding van de testresultaten van de in NBN EN ISO 898-1 en NBN EN 20898-2 beschreven testen. Voor bouten met hoge treksterkte (sterkteklasse 8.8 en hoger) dient de keuring te gebeuren volgens NBN E 27-073. 3.2 Lasverbindingen Het lassen gebeurt in principe uitsluitend in het werkhuis onder beschermde omstandigheden en door een erkend lasser, die gecertificeerd is volgens de normen NBN EN 287 EN729 deel3, EN15607, EN15609 en EN15614. Indien, mits toestemming van de raadgevend ingenieur, ten gevolge van een aanpassing op de werf, toch moet worden gelast, dient dit te gebeuren door een erkend lasser bij gunstige klimaatomstandigheden en moet de las d.m.v. metallisatie worden beschermd tegen oxidatie. De aannemer legt een lasprogramma ter goedkeuring voor aan de architect. De lasnaden zullen van goede kwaliteit zijn en volgens de regels der kunst aangebracht. De stukken worden aaneengezet met doorlopende lassen, zonder onderbrekingen, noch openingen. Inzonderheid voor de buitenstukken wordt hier bijzondere aandacht aan besteed, met het oog op een degelijke roestbestendigheid. Alle lasslakken, bramen en uitsteeksels moeten zorgvuldig verwijderd worden door bikken, borstelen, slijpen of stralen en worden netjes bij geschuurd. De laselectroden resp. de toevoegmaterialen voor de lasverbindingen zijn aangepast aan de karakteristieken van het moedermateriaal. Volgens de normenreeks NBN F31 Alle lasverbindingen zullen uitgevoerd worden met de grootste zorg door terzake gekwali-ficeerd personeel volgens de normen EN729 deel3, EN287, EN15607, EN15609 en EN15614. 04.01.03 Uitvoering De uitvoeringswijze zal beantwoorden aan onderstaande algemene criteria : - De aannemer ziet er op toe dat de aangewende verbindingssystemen volstrekt verenigbaar zijn met de andere structurele, technische en/of afwerkingselementen waaruit de constructie is samengesteld. Voor het verbinden van verzinkte structuurelementen worden enkel verzinkte verbindingselementen toegelaten. - De delen van het werk, die volgens de plannen uit één stuk zijn, mogen niet samengesteld worden uit verscheidende stukken door lassen, lasplaten of op een andere wijze verenigde stukken. - Alle elkaar rakende eindvlakken zullen goed vlak en gerecht zijn; het vlakken en rechten wordt met de vlakpers of met de walsmachine uitgevoerd zonder kloppen, noch hameren. - Alle stukken die volgens de plannen moeten doorlopen tot tegen andere stukken (vulplaten onder verstijvingen, onder bevestigingshoekijzers, onder knoopplaten; verstijvingen; lasplaten; …) zullen op de juiste lengte gebracht en pasgemaakt worden, met rechtlijnige en goed tegen elkaar aansluitende boorden. Het snijden en korten van de stukken geschiedt derwijze dat geen scheuren, barsten of metaalvervorming wordt veroorzaakt. - De benen van bevestigingshoekijzers die paarsgewijze aan de uiteinden van elementen zijn aangebracht, moeten volledig in hetzelfde vlak liggen zodat een perfect contact over het hele aansluitingsoppervlak verzekerd is. - De voegen moeten goed pas afgewerkt worden, zodat de stuitnaden overal goed gesloten zijn, in het bijzonder daar waar ze op druk belast worden. - Voor scharniervormen worden de stukken geklonken met cilindervormige beugels; de stijve verbindingen zijn van pinnen of krammen voorzien. - Men moet volstrekt vermijden reeds verbonden stukken te rechten. De aannemer moet in de werkplaats en op de werf al de nodige voorzorgen nemen om vervorming van de stukken tijdens de behandelingen te voorkomen. De scherpe kanten en uitstekende delen moeten beschut worden door middel van bv. houten vulstukken. - De boutverbindingen worden uitgevoerd overeenkomstig NBN ENV 1090 of NBN E 27-072. - De boutgaten moeten zorgvuldig geboord worden. De gatdiameter moet hierbij 1 mm (voor bouten M12 tot M14), 2 mm (voor bouten M16 tot M24) of 3 mm (voor bouten M27 en groter) groter zijn dan de boutdiameter. - Verbindingen in het werkhuis of montage van geprefabriceerde onderdelen ter plaatse op de werf geschieden behoudens andere bepalingen op de detailplannen en/of in het bijzonder bestek, op voorstel van de aannemer, hetzij met bouten, hetzij door lassen.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 36
Project – deel stabiliteit 04.01.04 Montage van de staalstructuur 1 Bouten Overeenkomstig de norm NBN E 27-072. Alle verbindingen, uit te voeren op de werf, gebeuren door middel van bouten. Indien de bouten van een bepaalde verbinding niet met de momentsleutel kunnen worden aangedraaid, mag dit gebeuren met een gewone sleutel, mits toepassing van volgende vuistregel: - Aanspanning met een beperkt moment om de verbonden stukken met elkaar in aanraking te brengen, dat moment is te vergelijken met hetwelk bekomen wordt met een gewone handsleutel en stemt overeen met het begin van het hameren van de slagsleutel. - De definitieve aanspanning wordt vervolgens bekomen door een aanvullende rotatie, in het geval van de metrische draad: a ° = e + d + 90° In die formule stellen voor: a ° = rotatiehoek in graden e = totale dikte van de aangespannen elementen, in mm d = boutdiameter in mm Deze methode laat het gebruik toe van handsleutels of van slagsleutels, niet voorzien van een aanwijzer van de waarde van het uitgeoefende moment. Indien bepaalde verbindingen op de principeplans als "voorgespannen verbinding" zijn aangeduid, dienen - voor wat betreft de behandeling van de raakvlakken en het aanspannen van de bouten passende voorzorgen en uitvoeringswijzen gerespecteerd. Dit alles dient te geschieden volgens de normen NBN E 27-071 t.e.m. NBN E 27-073. 2 Ankerbouten De staalconstructeur stelt tijdig de volgens de uitvoeringstekeningen vervaardigde anker-bouten, samen met de dubbele moeren en schablonen, ter beschiking van de aannemer om deze toe te laten de ankerbouten correct in te storten. Tolerantie op de inplanting van de ankerbouten: (L = lengte in mm): tussen de bouten van één kolom: + of - 1 mm; tussen de bouten van verschillende kolommen: + of - [5 mm + L/5 000 ]; op niveaus: + of - 20 mm. De staalconstructeur controleert de juiste positie van de ankerbouten voor en na het gieten van het beton en brengt hiervoor verslag uit bij de Bouwdirectie. De ankerbouten worden na plaatsing tegen bevuiling beschermd. Na afregeling en inspectie van de staalconstructie zullen de kolomvoetplaten met krimpvrije mortel ondervuld worden. Het type krimpvrije mortel zal uiterlijk 15 dagen vóór de start der montage ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Bouwdirectie. Bij de uitvoering zal de aannemer de instructies van de fabrikant nauwgezet opvolgen. De zijkanten van de mortellichamen worden bekist. In de voetplaten van de kolommen zijn voldoende ontluchtingsgaten te voorzien. De dikte van de aangietmortel is 30 à 50 mm. 3 Toleranties op de staalconstructie na montage -
afstand tussen aanpalende kolommen: ± 10 mm; verticaliteit van de kolommen: H/1 000 tot maximum 10 mm (H = hoogte in mm); totaalmaten van delen begrensd door gevels en uitzetvoegen, zowel voor de zijden als de diagonalen (L = lengte in mm): ± (10 mm + L/4 000); niveaus: ± 10 mm; alignement der kolommenrijen: ± 5 mm; centreren: ± 5 mm.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 37
Project – deel stabiliteit 04.01.05 Inspectie van de staalstructuur 04.01.05.01 Bouten Conform de norm NBN E 27-073. 04.01.05.02 Lassen Conform de normenreeks - NBN F 51. De controle van de lasverbindingen is inbegrepen in de prijs van de staalconstructies. De proeven worden uitgevoerd door een erkend controle-organisme. De evaluatie van de proeven is comform niveau C van de norm EN 25817 (lasfouten). Hoeklassen die niet doorgelast zijn worden magnetisch of volgens de penetrantmethode (met gekleurde inkt) getest. Lassen die wel volledig doorgelast zijn, worden ultrasoon gecontroleerd. Initieel wordt 15 % van de lassen gecontroleerd (in het begin, midden en einde van de werken in werkhuis). Indien de lassen niet voldoen worden deze uitgeslepen, gereinigd, opnieuw gelast en allen opnieuw gecontroleerd. Als één las niet voldoet worden de controles uitgebreid tot 30 % van alle lassen. Indien dan nog fouten worden gevonden worden uiteindelijk 50 % tot 100 % van alle lassen gecontroleerd tot men uiteindelijk verzekerd is van een degelijke constructie. Alle proeven en meerwerken die hieruit voortvloeien zijn ten laste van de aannemer en kunnen geen aanleiding geven tot termijnverlenging. Het verslag van de proeven wordt rechtstreeks doorgestuurd naar de Bouwdirectie en omvat een schriftelijke goed- of afkeuring van de betreffende lassen. Nota: Voor wat betreft de evaluatie van de proeven verwijzen we naar het naslagwerk "Toelaatbare lasfouten - Statisch" van het Staalbouwkundig Genootschap (1976). 04.01.05.03 Uitvoering De Bouwdirectie heeft op elk ogenblik de mogelijkheid om zelf over te gaan tot inspectie van onderdelen of van reeds voltooide elementen, zowel in het werkhuis als op de werf. In het bijzonder zullen worden geïnspecteerd: * de kwaliteit van het zandstralen; * de toleranties op de onderdelen en gemonteerde structuren; * de lassen: afmetingen en kwaliteit bij middel van penetrante vloeistoffen en ultrasoon; * de bouten: aandraaimomenten; * de verfdikte, grondlaag en eindlaag. Indien de resultaten van deze controles, in aanwezigheid van de aannemer uitgevoerd, geen voldoening geven, dient de aannemer de nodige aanpassingswerken te verrichten alvorens een erkend controleorganisme, op kosten van de aannemer de inspectie zal overdoen en een rapport aan de Bouwdirectie zal overmaken. Deze procedure kan herhaald worden tot de uitvoering overeenkomstig dit bestek wordt bevonden.
04.01.06 Meting In overeenstemming met de algemene en/of specifieke bepalingen van het bijzonder bestek, dienen de onder deze post begrepen eenheidsprijzen, hetzij volgens uitsplitsing in de samenvattende opmeting, hetzij in hun globaliteit, steeds te omvatten : 10. het desgevallend opmaken van de nodige studie en de uitvoeringstekeningen; 11. de voorbereiding en nodige bewerking van het staal in het werkhuis (snijden, plooien, …), met inbegrip van alle las- en boutverbindingen; 12. de corrosiebescherming (d.m.v. metallisatie, thermisch verzinken en/of roestwerende verf, ...) 13. de levering en montage van de stalen constructie-elementen op de werf, met inbegrip van alle verbindingsstukken, oplegmiddelen en verankeringen;
04.02. INGEBETONNEERD PROFIELSTAAL
04.02.01 Algemeen
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 38
Project – deel stabiliteit Overeenkomstig art. 04.01 Structuurelementen staal - Algemeen Met aanvulling van de hiernavolgende voorwaarden.
04.02.02 Materialen Overeenkomstig art. 04.01 Structuurelementen staal – Algemeen Materiaal: A 37 gewalst staal. Index 06.11 van het TB 104 is van toepassing, aangevuld door NBN A21-101 en omzendbrief 576-A/6. De gebruikte profielen zijn van het type: balkstaal IPE/IPN breedflensbalken HEA/HEB/HEM anderen: L, T, U.
04.02.03 Uitvoering Overeenkomstig art. 04.01 Structuurelementen staal - Algemeen De in te betonneren delen blijven onbehandeld en zijn volkomen vrij van vet. Niet aanklevende roest wordt verwijderd met een harde borstel. De Bouwdirectie zal de metaalstructuur keuren vooraleer de bekisting wordt gedicht. De aannemer verwittigd hiervoor de Bouwdirectie minimaal 48 uren vooraf.
04.02.04 Omvang Het Leveren en plaatsen van de profielen vermeld op de aanbestedingsplannen Blok Z niv +4 04.02.05 Meting Overeenkomstig art. 04.01.06 Blanke staalconstructies - Algemeen. Aard overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheden: V.H. Meeteenheid: kg Meetcode: De opmeting geschiedt in kg. Bij het bepalen van het gewicht wordt rekening gehouden met een soortelijk gewicht van 7,85 kg/dm³. De opmeting wordt verricht aan de hand van stuklijsten en dit volgens de gegevens in algemeen aanvaarde profiellijsten van het staalinfocentrum – België-Luxenburg. Het gewicht van kopplaten, schetsplaten, voetplaten, ankers en ankermalplaten, e.d. is inbegrepen in het gewicht van de profielen en zijn mee opgenomen in de stuklijsten. Alle middelen tot het bekomen van verbindingen, zoals uitboringen, lassen en dergelijke zijn in de prijs inbegrepen Lasmateriaal en bouten worden gedefinieerd als 3% van het bekomen theoretische gewicht van de profielen. De beton van de ingebetonneerde stalen ligger wordt apart verrekend onder art gewapende beton.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 39
Project – deel stabiliteit 04.03 BLANKE STAALCONSTRUCTIE: NIET IN TE BETONNEREN.
04.03.01 Algemeen Overeenkomstig art. 04.01 Structuurelementen staal - Algemeen Met aanvulling van de hiernavolgende voorwaarden.
04.03.02 Materialen Overeenkomstig art. 04.01 Structuurelementen staal - Algemeen
04.03.03 Uitvoering Overeenkomstig art. 04.01 Structuurelementen staal - Algemeen
04.03.04 Omvang Het Leveren en plaatsen van de profielen vermeld op de aanbestedingsplannen
04.03.05 Meting Overeenkomstig art. 04.01.06 Blanke staalconstructies - Algemeen. Aard overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheden: V.H. Meeteenheid: kg Meetcode: De opmeting geschiedt in kg. Bij het bepalen van het gewicht wordt rekening gehouden met een soortelijk gewicht van 7,85 kg/dm³. De opmeting wordt verricht aan de hand van stuklijsten en dit volgens de gegevens in algemeen aanvaarde profiellijsten van het staalinfocentrum – België-Luxenburg. Het gewicht van kopplaten, schetsplaten, voetplaten, ankers en ankermalplaten, e.d. is inbegrepen in het gewicht van de profielen en zijn mee opgenomen in de stuklijsten. Lasmateriaal en bouten worden gedefinieerd als 3% van het bekomen theoretische gewicht van de profielen. Dit percentage wordt gevoegd bij het theoretische gewicht. Het ondervullen met krimpvrije mortel is eveneens inbegrepen in de eenheidsprijs per kg.
04.06.01 Brandbeveiliging van staalconstructies – Algemeen 04.06.01.01 Algemeen De bepalingen van de normen NBN S21-201 t.e.m. 205 en S21-301 zijn van toepassing. 04.06.01.02 Materiaal De brandbeveiliging van de staalconstructies wordt gerealiseerd door aanwending van systemen waarvan de weerstand tegen brand proefondervindelijk bewezen is door een proef uitgevoerd volgens de norm NBN 713-020. Alleen derwijze gecertificeerde materialen mogen worden aangewend: ten bewijze daarvan zal de aannemer een copie van het proefverslag voorleggen, en een monster van alle materialen, bevestigingsmiddelen, voegafwerken, enz... zodat de Bouwdirectie zich kan vergewissen van de conformiteit met het proefverslag. 04.06.01.03 Uitvoering De materialen moeten worden geplaatst zoals beschreven in het voorgelegde proefverslag. Geen enkele afwijking van de gecertificeerde uitvoeringsmethode kan worden toegestaan.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 40
Project – deel stabiliteit 04.06.01.04 Omvang De weerstand tegen brand is een wezenlijke eis gesteld aan de structuur van het gebouw. De aannemer is verantwoordelijk voor de correcte beveiliging tegen brand van alle onderdelen van de structuur. In overeenstemming met de eisen van dit bestek en de normen NBN S 21-201, S 21-202 (+ add) en S 21203.
04.06.02. Brandbeschermend schilderwerk op blank staal. 04.06.02.01 Algemeen
De bepalingen van de NBN S 21-201, -202, -203, -204, -205 en S 21-301 zijn van toepassing. De bepalingen van NBN 713-020 zijn van toepassing, samen met het erbij horende ISIB rapport. 04.06.02.02 Materiaal Alle profielen zoals kolommen en liggers zullen behandeld worden met een zwelverf, minimum in drie lagen aan te brengen met borstel of spuit. Na de behandeling zal een beschermlaag worden aangebracht tegen vochtigheid zodat de levensduur wordt opgetrokken. Een attest dient voorgelegd vóór de aanvang van de werken De schildering zal uitgevoerd worden met een brandwerend verfsysteem voor stalen structuren met een brandweerstand van 1uur (Rf: 60 min). Voor de goedkeuring van de zwelverf zal de fabrikant een attest voorleggen, uitgegeven door het Instituut voor Brandveiligheid (ISIB) dat de verf voldoet aan de norm NBN 713.020 voor de gevraagde Rf-waarde. Als enig aanvaard alternatief kan een geldig attest van Certifire worden voorgelegd 04.06.02.03 Uitvoering 1 Reiningen: Zandstralen tot Sa2.5 : Het oppervlak van het staal moet schoon en droog zijn zodat er geen condensvorming kan voorkomen Alle olie- en vetvlekken of ander vuil worden verwijderd met een hoge drukreiniger. Daarna wordt gezandstraald om de walshuid, roest of vreemde verf te verwijderen. Het behandelde oppervlak moet voldoen aan de norm Sa2.5. Na zandstralen wordt de oppervlakte stofvrij gemaakt met een borstel of perslucht. Binnen de 4 uur na zandstralen, vooraleer er opnieuw roestvorming is, moet een primerlaag aangebracht worden. 2 brandwerend verfsysteem Het brandwerend verfsysteem dient in volgende opeenvolgende lagen aangebracht worden: Grondlaag Sneldrogende, roestwerende coating, gepigmenteerd met zinkfosfaat. Hoogwaardige corrosiewering, lood- en chromaatvrij. Gemakkelijk aan te brengen. Uitstekende doordroging bij lage temperaturen Toepassing al roestwerende primer op gestraald of handontroest staal. Na doordroging geschikt om brandwerende verf te ontvangen. Dichtheid: ca 1,4kg/ltr Vaste stofgehalte: ca 48 volume% VOS : ca 420gr/ltr (vluchtige organische stoffen) Droge laagdikte 35-70 µm Nate laagdikte 65-130µm Vlampunt 27°C Temperatuurbestendigheid 120°C droge belasting Brandvertragende verf Vormt onder invloed van hitte een isolerende schuimlaag. De verf moet goedgekeurd zijn door de universiteiten van Gent of Luik volgens de NBN 713.020. Alvorens de eindlaag aan te brengen moet de laagdiktes gecontroleerd worden. Pas als de meetresultaten overeenstemmen met de opgegeven laagdiktes, mag de eindlaag aangebracht worden, zoniet moet er bijgewerkt worden. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 41
Project – deel stabiliteit Dichtheid: Vaste stofgehalte: VOS : Droge laagdikte
ca 1,2kg/ltr ca 74 gew% ca 310gr/ltr (vluchtige organische stoffen) afhankelijk van de massiviteit en de gewenste Rf op te geven door de leverancier
Eindlaag Sneldrogende alkyd dekverf voor binnen en buiten. Deze verf moet compatibel zijn met de brandvertragende verf Dichtheid: ca 1,1-1,2kg/ltr Vaste stofgehalte: ca 48 volume% VOS : ca 350gr/ltr (vluchtige organische stoffen) Droge laagdikte 40-60 µm Nate laagdikte 70-110µm Vlampunt >21°C Temperatuurbestendigheid 95°C droge belasting Na de uitvoering van de anticorrosie laag en het brandwerend schilderwerk dienen alle oneffenheden te worden weggewerkt. Dit dient te gebeuren met een aangepaste plamuur. Indien er dient te worden geschuurd, dienen de gevraagde laagdiktes te blijven gerespecteerd. De aannemer zal een kleurenkaart voorleggen met voldoende tinten, teneinde de Bouwdirectie toe te laten hieruit een passende selectie te maken. 04.06.02.04 Omvang Alle elementen in staal die deel uitmaken van de structuur van het gebouw, uitzondering van de profielen van de tijdelijke constructie. 04.06.02.05 Meting Overeenkomstig art. 04.01.06 “Blanke staalconstructies – Algemeen” Alle leveringen en prestaties ten behoeve van de uitvoering van de schilderwerken, inclusief proeven, kosten controle-organisme, verzekering, ... worden verrekend in de eenheidsprijs van het staal, ongeacht de verhouding oppervlakte / gewicht. Meetcode: de schilderwerken van de verbindingen zijn inbegrepen in het schilderen van de profielen. In de eenheidsprijs zijn volgende werken vervat: het voorbereiden van het oppervlak het aanbrengen van een anticorrosie laag het aanbrengen van de zwelverf het aanbrengen van de afwerking leveren van berekeningsnota voorafgaand aan de werken controle van de aangebrachte laagdikte ter plaatse leveren van attest omtrent de plaatsing
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 42
Project – deel stabiliteit 04.09 CHEMISCHE VERANKERING VAN DRAADSTANGEN
04.09.01 Algemeen
04.09.02 Materiaal
De ankers zijn als volgt samengesteld: een voldoende lange draadstang met moer en eventuele rondellen; gewone uitvoering: 5,8 ISO 898 T 1, galvanisch verzinkt minimum 5 micron; roestvaste uitvoering: X 5 Cr Ni Mo 17122, 1.4401, A4-70 een patroon met mortel op basis van epoxyacrylaat met hoge elasticiteit. Dit materiaal met lage wateropnamecapaciteit heeft een uitstekend gedrag bij temperatuurvariaties, hoge temperatuur en vochtigheid. Door de relatief lage viscositeit wordt een uitstekende hechting gerealiseerd. Type HILTI HIT/HY 150 of gelijkwaardig 04.09.03 Uitvoering
Uiterlijk één maand vóór de start der verankeringswerken wordt een technische fiche van het verankeringssysteem ter goedkeuring voorgelegd aan de Bouwdirectie. De voor te leggen nota omvat een volledige beschrijving van het verankeringssysteem, alsook een omstandige lijst van de resultaten van proeven, uitgevoerd door erkende laboratoria. De Bouwdirectie houdt zich het recht voor, en dit zonder enige meerkost, bijkomende proeven te eisen teneinde de kwaliteit van het verankeringsmateriaal te kunnen evalueren. De plaatsingsgegevens van de fabrikant dienen nauwgezet nageleefd te worden betreffende: -
de boordiameter de boorgatdiepte de rand- en tussenafstanden
Een bijzondere aandacht dient te worden besteed aan het naleven van het gevraagde aanspankoppel tijdens de montage.
04.09.04 Omvang De verankering van nieuwe staalconstructies aan reeds bestaande betonstructuren zal worden gerealiseerd door middel van patronen met hybridemortel.
04.09.05 Meting Aard van de overeenkomst: Vermoedelijke Hoeveelheden: V.H. Meeteenheid: stuks. Meetcode: Inbegrepen zijn: de levering en de plaatsing van de verankeringspatronen en de draadstang met een lengte tot 50x de diameter. De meting geschiedt per stuk en per diameter met vermelding of het gaat om een gewone uitvoering of een roestvaste uitvoering.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 43
Project – deel stabiliteit
ART. 05. DRAAGVLOEREN MET VOORGESPANNEN BALKEN IN BETON EN VULSTENEN 05. 02. DRAAGVLOEREN MET VOORGESPANNEN BALKEN IN BETON EN VULSTENEN IN HOUTVEZELS 05.01.01 Algemeen Overeenkomstig art Geprefabiceerde elemeneten uit spanbeton – Algemene voorschriften Met aanvulling van de hiernavolgende voorwaarden: Combinatievloeren conform, aan de normen NBN EN 15037-1 en PTV204, opgebouwd uit balken en vulstenen. 05.02.02 Materiaal De vloer is opgebouwd uit: -
Geprefabriceerde balken in omgekeerde T-vorm zijn aan de bovenzijde gekarteld. Afhankelijk van de gamma zijn de balken geproduceerd met een hoogte van 11, 13 of 17cm . De balken zijn voorgespannen met staaldraden met verbeterde hechting en eventueel versterkt met een extra ingewerkte wapening of een tralieligger (staal BE 500).
-
Vulstenen in gebogen vorm met versterkingsribben, in gemalen geselecteerde en gekalibreerde houtvezels, bestemd om geplaatst te worden tussen de voorgespannen balken. De te realiseren bekistingshoogte (gemeten tussen de onderkant van de balken en de bovenkant van de vulstenen) zijn 9, 12, 16 en 20cm. De vulsteen, met een standaardlengte van 120cm, kan gezaagd worden. De minimum aanvaardbare lengte is 20cm. Deze vulstenen hebben een minimum individuele weerstand op doorbuiging van 1,50 kN.
-
De kwaliteit van de beton van de druklaag moet conform de EN 206-1 norm zijn, met een minimum weerstand van 25Mpa op 28 dagen. De vloeibaarheid en de korrelverdeling moeten perfect geschikt zijn voor een optimale opvulling van de ruimtes tussen balken en vulstenen.
-
Thermische weerstand (R) van de ruwe vloer: min. 0,13 m²K/W.
05.02.03 Uitvoering 05.02.03.01 Plannen en rekennota’s De principetekeningen en de basiscriteria voor stabiliteit en wapeningen van de geprefabriceerde elementen zullen door de Bouwdirectie geleverd worden. De aannemer staat in voor de berekeningen en voor het opstellen van de werktekeningen van de elementen in geprefabriceerd beton De aannemer legt de nodige detailplans, berekeningsnota’s inclusief de doorbuigingsberekeningen en legplans voor. De aannemer houdt er rekening mee dat de Bouwdirectie 10 werkdagen nodig heeft om de voorgelegde documenten na te kijken. Eventuele niet-goedkeuring van documenten kan door de aannemer niet aangewend worden om de uitvoeringstermijn te verlengen. De productie van de betreffende elementen mag pas gestart worden na schriftelijke goedkeuring van de Bouwdirectie Belastingen De nuttige overlasten welke als basis genomen worden voor de berekeningen worden bepaald door de Normenreeks NBN B 03 i.v.m. belastingen van de constructies Doorbuigingen De doorbuigingen (zowel de onmiddellijke als de uiteindelijke) worden beperkt overeenkomstig de bepalingen van het TB 110 art. 1.5. Brandweerstand De vloeren waarvoor een verplichte brandweerstand vereist is (60, 90 of 120 min.) worden speciaal berekend en verantwoord door een berekeningsnota conform aan de norm EN 1992-1-2. BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 44
Project – deel stabiliteit
05.02.03.02 Beschrijving - uitvoeringswijze -
-
De plaatsing moet gebeuren volgens de richtlijnen van de producent (plaatsing schoren e.d.) De balken worden geplaatst met een tegenpeil van 1/500 waarna de vulstenen tussen de balken geschoven worden. De tussenafstand van de balken bedraagt maximaal 59 cm (as op as) Een wapeningsnet (5/5/150/150) in DE 500 BS staal is aangebracht als bovenwapening over de ganse oppervlakte van de vloer. Eventuele versterkingen kunnen aanbevolen zijn volgens de voorschriften van het legplan. Die bijkomende wapening wordt geplaatst voor het storten van het beton Het vul- en dekbeton van de druklaag moet in één handeling gegoten worden. Vóór het betonneren dienen de balken en vulstenen nat te worden gemaakt en van alle onzuiverheden gereinigd. De prefab balken mogen nooit door boorgaten of doorkappingen gekwetst worden. De vloer wordt geplaatst met een tijdelijk onderschoring. De schoren worden weggenomen als het beton van de druktafel zijn maximale druksterkte heeft bereikt, in elk geval niet vóór de 21ste dag.
05.02.03.03 Toleranties bij de produktie Hiervoor wordt verwezen naar de bepalingen van de technische voorschriften PTV 201 van Probeton. 05.02.03.04 Toleranties bij de montage Hiervoor wordt verwezen naar de bepalingen in art. 5.3 van de brochure "Standaardisatie van de geprefabriceerde elementen in beton voor gebouwen" uitgegeven door de Federatie van de betonindustrie. 05.02.03.05 Druklaag De dikte van de druklaag is aangeduid op de plannen. De druklaag wordt gewapend met geprefabriceerde gelaste wapeningsnetten diameter 6 mm alle 150 mm in beide richtingen. De netten voldoen aan art. Geprefabriceerde gelaste wapeningsnetten, van onderhavig bestek. De overlapping van de netten bedraagt minimaal 2 mazen. Deze netten worden niet apart opgemeten. De prijs ervan is inbegrepen in de prijs voor het beton van de druklaag. 05.02.04 Omvang Gebouw ABZ Boven niv+2 vervangen houten roostering door draagvloer met voorgespannen balken en vulstenen Boven niv+4 nieuwe vloerplaat 05.02.05 Meting Aard van de overeenkomst: Forfaitaire Hoeveelheden: F.H. Meeteenheid: m² Meetcode: De oppervlaktes worden bepaald conform de meetwijze in art. Structurele geprefabriceerde gewapende betonelementen, van onderhavig bestek. Alle raveelconstructies ter hoogte van openingen in de vloeren zijn inbegrepen in de prijs per m², indien deze openingen voorzien zijn op de aanbestedingsplannen. Indien openingen achteraf worden vereist door de Bouwdirectie, zal de uitvoering ervan apart verrekend worden. De beton van de druklaag en de randbekisting zijn inbegrepen in de eenheidsprijs. Meetwijze welfsels: Per dikte
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 45
Project – deel stabiliteit
ART 06 VERBOUWINGSWERKEN
06.02 VERSTEVIGEN BESTAANDE STALEN PROFIELEN
06.02.01 Algemeen Conform artikel 04.01 structuurelementen staal – algemeen
06.02.02 Materiaal Conform artikel 04.01 structuurelementen staal – algemeen 06.02.03 Uitvoering Naast de algemene eisen beschreven in de betrokken artikels, moet men volgende richtlijnen in acht nemen bij het verstevigen van de bestaande I-profielen. Alvorens over te gaan tot het verstevigen van de bestaande profielen, volgens de vermelding op het stabiliteitsplan, dienen de desbetreffende oppervlakten van de bestaande profielen gereinigd te worden en ontdaan van alle verfresten. De lasverbinding dient uitgevoerd te worden door een ervaren persoon en volgens de regels van de kunst. De lassen moeten over de volledige lengte zonder onderbreking gebeuren.
06.02.04 Omvang Zie aanbestedingsplannen. Verstevigen van de bestaande profielen niv +2 blok B en A
06.02.05 Meting Aard van de overeenkomst: PM Meetwijze: De op te lassen platen voor de versteviging van de bestaande profielen worden verrekend in het art: Blanke staalconstructies: niet in te betonneren – plaatstaal. In de prijs is inbegrepen het reinigen en voorbehandelen van de bestaande I-profielen, het lassen van de verstevigingsplaten op de profielen en het opnieuw aanbrengen van corrosiebeschermend schilderwerk op verstevigde profielen. Het brandwerend bekleden van de verstevigde profielen wordt afzonderlijk geteld onder de post brandwerende bekleding.
BEC nv - Jubelfeestlaan 51 - 1080 Brussel
Pagina 46