Reisverslag inleefreis Peru 21 december 2014 – 5 januari 2015
Deelnemers: Sint-Catharinacollega Geraardsbergen: Charles-David De Decker, Elise Delauw, Evelyne De Man, Margot Tassignon en Hilde De Clippeleer. Don Bosco college Kortrijk: Kato Declercq, Pieter Christiaens, Eline Deneir, Pauline Debu en Annie Vermeersch. Immaculata Ieper: Rieke Man, Tabitha Glorie, Jesse De Jonge, Fien Loontjens en Leen Fiey. Sint-Lievenscollege Gent: Brecht Lauwers, Elana Willems, Ine Fransoo, Aillan Bruyneel en Nele Verburgh. Reisbegeleidster Nele Vermeulen (Studio Globo) en cameraman Jeroen Broeckx (Story Lab). 1. DE VOORBEREIDING Vooraleer we op inleefreis vertokken, ging een hele voorbereiding aan vooraf. In de zomervakantie vertrokken we op wereldkamp naar Riel. Dit is een jaarlijks tentenkamp georganiseerd door Broederlijk Delen dat in teken staat van ontwikkelingsthema’s en deze keer inzoomde op LatijnsAmerika. We kregen op een leuke manier tal van workshops voorgeschoteld over de grondstoffenschaarste, de mijnbouwproblematiek, ontwikkelingssamenwerking, etc. Alle deelnemers van de inleefreis waren aanwezig, waardoor we op een leuke manier kennis konden maken. De regen die tijdens het wereldkamp met bakken uit de lucht viel, brak de leuke sfeer niet. Op wereldkamp van Broederlijk Delen (juli 2014)
1
In oktober volgde een voorbereidingsweekend in Antwerpen. Op zaterdag bestudeerden we de politiek, economie, mijnbouw, cultuur van Peru. We bereidden het jongerenforum voor dat de laatste dagen in Peru zal doorgaan samen met Peruaanse jongeren. Op zondag kregen we concrete tips over het inleefverblijf zelf bij het gastgezin van een studente die enkele jaren geleden ook op inleefreis naar Peru is geweest. Tot slot werd ons het officiële reisprogramma voorgeschoteld waar we allen halsreikend naar hadden uitgekeken. Tijdens het eerste semester, kregen we wekelijks Spaanse les op maandag van mevr. Liesbeth Dermaux. Zo hadden we al een basis Spaans wanneer we richting Peru vertrokken. Om de kostprijs van deze inleefreis te drukken introduceerden we een ‘insectenchallenge’ op school. Zo werden leerkrachten uitgedaagd om een gebakken sprinkhaan op te eten. Per leerkracht die een sprinkhaan at, werd per deelnemende leerling 0,10 cent aan ons project geschonken. Weigerden de leerkrachten een sprinkhaan op te eten, dan vroegen we hen om € 10 aan ons project te schenken. Na enkele spannende speeltijden was het de beurt aan de deelnemende leerlingen, zij mochten ook eens proeven van een sprinkhaan, zonder verplichtingen. Daarnaast organiseerden we een benefietconcert op 23 november in de kerk van Ledeberg. Heel wat leerkrachten en leerlingen, maar ook het Livinuskoor onder leiding van Hans Boussery stonden klaar om het concert vorm te geven. Het werd een prachtig concert met heel wat variatie aan liederen. Zowat 250 man konden we verwelkomen op ons benefietconcert. Met de insectenchallenge haalden we ruim € 1300 op en het benefietconcert bracht maar liefst € 1450 op! Daarnaast werd 2MW3 2de op de adventshappening met hun presentatie en voeldozen over Peru waardoor het bedrag van € 150 aan het project Peru werd geschonken. Ook een gulle gift van € 500 werd geschonken door de school. Om de kosten van de inleefreis te drukken ging in totaal € 2700 van de opbrengst naar het betalen van de inleefreizen. Zo verminderde de oorspronkelijke prijs van de inleefreis (€ 2360 p.p.). De rest van de opbrengst wordt gebruikt voor de mondiale dag op school op vrijdag 13 maart waar de verschillende problematieken in Peru centraal zullen staan.
Benefietconcert op 23 november 2014
2
2. DE INLEEFREIS ZELF DAG 1: Zondag 21 december: Vlucht naar Lima Afspraak in Zaventem om 5u15 (8u10 KLM-vlucht Brussel - Amsterdam, Amsterdam - Lima 19u10). Na een lange vlucht van Amsterdam naar Lima (14u) kwamen we om 20u plaatselijke tijd aan op de luchthaven van Lima, waar een bus ons opwachtte en ons naar het ‘Sociedad Misionera Santiago Apóstol’ bracht. Met een tijdsverschil van 6u, was het voor ons eigenlijk al 3u ‘snachts toen we arriveerden, waardoor iedereen spoedig in slaap viel. DAG 2: Maandag 22 december: Lima: bezoek aan kinder- en jongerenorganisatie Manthoc, partnerorganisatie van Broederlijk Delen – door Ine Fransoo Na onze eerste overnachting in ‘Sociedad Misionera Santiago’ te Lima, sprongen we vroeg uit de veren voor ons eerste bezoek. We gingen naar MANTHOC; Movimiento de Adolescentes y Niños Trabajadores Hijos de Obreros Cristianos. Letterlijk vertaald een beweging van werkende kinderen en adolescenten. Toen we er toekwamen leek het op een gezellig, godsdienstig en kleurrijk schooltje. We werden met open armen ontvangen en speelden meteen enkele kennismakingspelletjes in het Spaans en Nederlands. Wat opviel was hoe leergierig de kinderen waren. We zongen liedjes met dynamische bewegingen zoals ‘hoofd, schouders, knie en teen, knie en teen, …’ of ‘lief klein konijntje had een vliegje op zijn neus…’. We zagen hoe de kinderen de woorden in hun hoofd probeerden te prenten. Iedereen was daar ook zeer blij met ons komst, ze bleven maar staren en de meisjes giechelden steeds wanneer een van ons jongens in hun richting keek. Na wat amusement kwam Nicole, 14 jaar naar voor om ons hun organisatie voor te stellen. Ik blijf er van onder de indruk hoe matuur en gedreven ze vertelde. Ze begon met wat geschiedenis: Manthoc is ontstaan in 1976 vanuit de Peruaanse KAJ. Vandaag is hun werkterrein veel groter. Ze zijn actief in 11 regio's in Peru. Erna vertelde ze dat de organisatie een eigen visie heeft rond kinderen en kinderarbeid. Ze willen dat werkende kinderen en jongeren de hoofdrolspelers worden van hun eigen bestaan en zo hun levens- en werkomstandigheden verbeteren. In de organisatie zijn het de kinderen en de jongeren zelf die belangrijke beleidsbeslissingen nemen, natuurlijk met begeleiding van volwassenen. Afbeelding: “Mijn werk is waardig en verdient respect en solidariteit” Typisch Peruaanse markt waar heel wat kinderen werken
3
Manthoc is niet radicaal gekant tegen elke vorm van kinderarbeid. Kinderen werken meestal om bij te dragen tot het gezinsinkomen. Ze zien deze realiteit onder ogen en wil de werkende kinderen een stevige plaats in de maatschappij aanbieden. Daarvoor hebben ze zelfrespect nodig en een herwaardering van hun werk. Toegang tot onderwijs en strijd tegen alle vormen van uitbuiting van kinderen (bvb. kinderprostitutie) passen in deze visie. Nadat we helemaal onder de indruk waren van wat de kinderen ons wisten te vertellen, trokken we weer op stap voor een beetje ontspanning. We gingen naar de markt om de hoe van de straat van hun ‘huis’ (ook in Lima). Daar werd ons reukzintuig enorm geprikkeld. Elk standje had zijn eigen specialisatie. Er waren ook verschillende ‘gangen’: die van de vis, het vlees, het fruit, de ‘prulletjes’, … Er was zelf een gang om een massage te krijgen of je haren te laten knippen. De eerste dag was voor iedereen een zeer vermoeiende maar vooral interessante en blik verruimende dag. We waren helemaal klaar om er in te vliegen! Ine met kinderen van Manthoc
DAG 3: Beklijvende tentoonstelling over de burgeroorlog van 1980-2000 + Vlucht naar Cusco door Nele Verburgh Op de derde dag bezochten we een fototentoonstelling over de burgeroorlog in Peru. Tijdens de jaren ’50-’60 leidde kritiek op de ongelijke verdeling van land en inkomen tot een groeiend verzet van de campesinos (plattelandsbewoners) tegen de regering. Abimael Guzman richtte in 1980 de beweging ‘Sendero Luminoso’ (Het Lichtend pad) op en verklaarde de oorlog aan de Peruaanse Staat. Het Lichtend pad gebruikte radicale methodes waardoor de beweging één van de meest gevreesde en gewelddadige guerrillabewegingen werd in de recente geschiedenis van Peru. Het was een radicale, communistische partij, die elke afwijkende gedachte als verraad beschouwde. Als reactie daarop richtte het Peruaanse leger bloedbaden aan in vele dorpjes die gelinkt werden aan Het Lichtend pad. Aanvankelijk waren er vele campesinos die meestapten in het verhaal, maar toen het geweld steeds meer ontaardde, keerden heel veel Peruanen zich af van de beweging. Er ontstonden gewapende boerenpatrouilles die de gemeenschappen probeerden te beschermen tegen invallen van Het Lichtend Pad. Het waren dan ook deze boerenpatrouilles die de definitieve nederlaag toebrachten aan Het Lichtend Pad. Naar schatting zouden bijna 70.000 mensen gestorven zijn in deze burgeroorlog. 4
De fototentoonstelling plaatste de vele gezichten van de burgers op de voorgrond, maar bleef wat eenzijdig.
Vredesmars in Lima tegen Sendero Luminoso - 3 november 1989 Na het inpakken van onze bagage, kwam een bus ons ophalen en voerde ons naar de luchthaven waar we een vlucht naar Cuzco namen. (15u50 - 17u00: Lima – Cuzco (Peruvian Airlines)). Dankzij hevige regenval namen we de vlucht met anderhalf uur vertraging. Ook in de luchthaven zelf bleven we niet gespaard van de regen, er waren verscheidende lekken in het dak. DAG 4: Bezoek aan Cusco – door Nele Verburgh Na een goede eerste nacht in het ‘Casa Campesina’ in Cusco was het tijd om Cusco te verkennen met een lokale gids. Het was eerder een wandeling door Cusco dan een informatieve rondleiding, erg tevreden van onze lokale gids waren we niet. In de namiddag stond een kookworkshop op het programma onder leiding van de kok en kokkin van het ‘Casa Campesina’ waar we verbleven. Zo maakten we zelf ons eten op kerstavond. Op het menu stond ‘ceviche’, een typisch Peruaans voorgerecht met rauwe vis gemarineerd in limoen met kruiden en veel ajuin. Daarna volgde een lama stoofpotje aangevuld met stukjes ajuin en wortel met rijst en aardappelen. Als dessert was er rijstpap . Na het avondeten was het tijd voor een kerstbezinning om vervolgens de geschenkjes (iedereen diende een klein geschenkje mee te nemen uit België) uit te delen aan de hand van het spel ‘muzikaal pak’. Tot slot zou een Peruaan wat Andesspiritualiteit uitleggen, maar jammer genoeg daagde deze man niet op. De stad ligt op een hoogte van 3360 meter in het Andesgebergte. Tijdens de eerste dagen op deze hoogte duurde het dan ook niet lang alvorens enkelen last kregen van hoogteziekte.
Ceviche
Lamastoofpot met rijst en frietjes 5
DAG 5: Kerstdag: Rondrit naar historische Incasites in de Heilige Vallei: Salineras, Moray, Ollantaytambo – door Nele Verburgh Kerstmis brengen de meeste Peruanen met het gezin door. Op deze hoogdag lopen velen met een wiegje en daarin een Jezusbeeld rond. Peruanen hechten veel belang aan hun kerststal. Deze vind je dan ook in de meest uiteenlopende vormen, groottes en kleuren in alle huizen en openbare gebouwen. Aan deze tradities namen we niet deel, in de plaats bezochten we de Heilige Vallei van de Inca’s. De Heilige Vallei is een vallei ten noorden van Cusco met tal van archeologische sites. Bij het vertrek werd duidelijk dat onze nieuwe gids andere richtlijnen had gekregen van de reisorganisatie. We waren al vertrokken toen de reisbegeleidster opmerkte dat we de andere kant uitgingen. We maakten rechtsomkeer en de flexibiliteit van zowel de buschauffeur als gids werd op prijs gesteld. Peru zou Peru niet zijn zonder deze typische misverstanden en chaos. De Heilige Vallei was vroeger een belangrijk centrum van de landbouw en dat werd duidelijk toen we Moray bezochten. Moray is de bakermat van de terrasbouw. Ooit experimenteerden de Inca’s hier met concentrisch aangelegde terrassen met een bepaalde oriëntatie voor zon en wind en ondervonden ze dat er een temperatuursverschil van 15°C kon oplopen tussen de hoogste en laagste trap. Zo ontstonden microklimaten en kwam men heel wat te weten over de invloeden van deze microklimaten op de gewassen die men er verbouwde. Het landschap was er indrukwekkend. Moray
Salineras
Vanuit Moray reden we via een zeer smal en kronkelend pad naar Salineras. Hier worden zoutpannen verbouwd. Via een ingenieus systeem loopt het zoute water in de duizenden verschillende pannen. Door de zon verdampt het water waardoor enkel zout overblijft dat zo ontgonnen kan worden. De zoutpannen zijn eigendom van de families van de gemeenschap. Zo kan een buitenstaander nooit eigenaar worden van een zoutpan. De grootte van de zoutpan hangt af van de grootte van de familie. Tot slot reden we naar Ollantaytambo, een stadje met een strategisch perfecte ligging, waar mooi bewaarde Incaruïnes te bezichtigen zijn. Zo kun je er de overblijfselen van een zonnetempel bewonderen, onder andere opgebouwd uit zeven reusachtige stenen. Volgens archeologen zijn deze stenen afkomstig uit een steengroeve 6 km verder en waarschijnlijk via waterwegen vervoerd. In het stadje zelf is het volledige stratenplan van de Inca’s bewaard gebleven.
6
Muur van zes monolieten in Ollantaytambo
Onze gids met een foto van de opbouw van de muur
Ollantaytambo 7
DAG 6: Bergen komen, bergen gaan – door Brecht Lauwers
Kopermijn in Espinar Bergen komen, bergen gaan. Zeker in Peru, het land waar men bergen kan verzetten, letterlijk zelfs. We kregen een rondleiding tussen de mijnen van Espinar, vergezeld door twee mensen – Vital Merma en Ard Schoemaker – stuk voor stuk experts in hun vak. Vital Merma. In mijn ogen is Vital een lokale Robin Vital Merma Hood, een ware held, een man met moed. Hij is één van de weinige, lokale journalisten die de onverbloemde waarheid schrijft over de impact van de mijnen en tegelijkertijd ook de enige die zijn mening durft verspreiden onder de lokale bevolking en op het internet. Vitals lef wordt niet in dank afgenomen door de Westerse mijnbedrijven: hij wordt continue in de gaten gehouden, hij kan problemen krijgen omdat hij ons rondleidt en hij werd in het verleden al zeven keer opgepakt en gemarteld vanwege zijn scherpe pen. Het mijnbedrijf betaalt sommige boeren om een knokploeg te vormen die iedere verbale weerstand de kop inslaat, ze stelen zijn fotografisch materiaal, ze hacken zijn e-mailadres, … Al deze inspanningen dienen om hun eigen schandalen voor de buitenwereld te verbergen zodat ze geen financiële verliezen lijden. Ard Schoemaker
Ard Schoemaker. Ard Schoemaker is een coöperant van Broederlijk Delen, gespecialiseerd in de impact van mijnbouw op het milieu en de samenleving. Hij geeft ons een korte veiligheidsbriefing: wij zijn doodgewone Belgische toeristen die op doorreis zijn naar Espinar, wij spreken totaal geen Spaans (wat voor sommigen toch een beetje het geval is) en we mogen geen paspoorten of identiteitsbewijzen afgeven, aangezien ze geen enkel recht hebben om die te vragen. Zolang we met onze voeten op openbare grond blijven, mogen ze ons niet ondervragen, meenemen of arresteren.
Ard vertelt ook dat hij in de gaten wordt gehouden. Toen hij terugkwam van een vakantiereisje, kwamen verschillende onbekenden aan hem vragen “en Ard, hoe was je vakantie?” – “Wat heb je allemaal gedaan op je reis, was het leuk?”. Allerlei zaken die mensen alleen konden weten via zijn mailverkeer. Hij – een West-Europeaanse burger – wordt gecontroleerd en geïntimideerd door een reusachtig, op en top Westers bedrijf. 8
We rijden naar het eerste punt en stoppen aan de voet van een heuvel. Op 4200 meter hoogte hadden we zicht op – wat van ver leek – een grote put met giftig blauw water, een berg waarvan het grootste gedeelte leek afgesneden te zijn en een grasvlakte die niet valer kon zijn. Vier uur lang reden we langs mooie, onbezoedelde natuur. Deze verlaten mijn is een litteken in de Peruviaanse bodem, een struikelblok voor alle mensen die er ooit in alle rust en vrede hun schapen en koeien lieten grazen en een langdurend probleem voor de bewoners die in de buurt zware metalen binnenkrijgen.
Wat verder stappen we uit bij een verwerkingsfabriek die kleine brokstukken tot stof en as herleidt. Vital geeft uitleg over de werking van de fabriek. Hij legt ons uit dat men de lokale bevolking werkgelegenheid belooft voor de bouw van de fabriek. Wat men uiteraard niet vermeldde, was dat ze er meestal maar drie maanden mochten werken om daarna zonder excuus ontslagen te worden. De “echte” werknemers komen uit het noorden van Peru: als ze ontslaan worden, blijven ze niet te lang hangen rond te fabriek en keren ze uiteindelijk terug naar hun huis in het noorden. Tijdens zijn uitleg arriveert er een auto van de mijn. Er stappen drie politiemannen uit, wat op zich al vreemd is: sinds wanneer gebruikt de politie vervoer van een bedrijf? Ze komen op ons af, het wordt plots dodelijk stil, ze zeggen dat we hier weg moeten omdat er zo meteen een ontploffing gaat plaatsvinden, niemand durft een woord te zeggen. Totdat Ard het woord op zich neemt: “het spijt ons enorm, mijnheren. Het is inderdaad zeer dom van ons om hier te zijn. Bedankt om ons te waarschuwen, we vertrekken meteen!”. Ze zijn volledig overtuigd door het geniale antwoord van Ard en ze vertrekken weer. In de bus legt Ard ons uit dat er daar geen ontploffing kan plaatsvinden aangezien de mijn verderop ligt. De echte ontploffingsplaats bevindt zich 8 kilometer verder. We rijden – zoals beloofd – verder, richting het ontploffingsgebied om van op veilige afstand te kijken. Ze hebben ons opgemerkt, waardoor ze de ontploffing hebben uitgesteld. Een beetje verder passeren we het huisje van een zeer dappere dame. Ze is één van de weinige omwonenden die blijft volhouden: ze woonde op haar lapje grond, ze woont er nog altijd en ze zal er ook altijd blijven wonen. Naast haar tuintje staan grote hekken, inclusief vijf bewakers. Ze weigert om haar lapje grond te verkopen, ook al wordt er veel druk op haar uitgeoefend door het mijnbedrijf. 9
De bevolking is zeer verdeeld. Iedereen heeft zijn argument voor of tegen. De mijnbedrijven zorgen voor deze verdeeldheid: twee andere inleefreizigers waren getuige van een promotieactie. Een truck vol speelgoed werd uitgedeeld aan lokale kindjes. Speelgoedbusjes, klein bulldozers en mini werfkranen, allemaal materiaal dat in de mijn, uiteraard in grotere uitvoering, wordt gebruikt. De lokale bevolking wordt tijdelijk tevreden gesteld door een simpel gebaar, niet wetende dat de komst van een mijn een drastische wending kan geven aan hun hele manier van leven. Recht op vrijheid en veiligheid, recht op vrije meningsuiting, recht op privacy en recht op eigendom zijn de universele mensenrechten die het plaatselijke mijnbedrijf (per ongeluk?) over het hoofd ziet. Het schenden van één van deze rechten binnen Europa zou een ongelooflijke commotie veroorzaken. Denk maar aan de vreselijke aanslag op vrije meningsuiting in de redactie van Charlie Hebdo. Op het moment dat ik dit artikel schrijf, zijn er verschillende Westerse, Europese bedrijven die deze fundamentele rechten dagelijks aan hun laars lappen op een ander continent zonder dat er ook maar een haan om kraait. In mijn ogen is iedere persoon die ook maar een beetje zijn stem laat horen over deze dagelijkse onrechten een nieuwe held. Vergeet Spiderman, lange leve Vital Merma, lang leve Ard Schoemakers.
DAG 7: voorbereiding voor inleefverblijf in lokalen van Cedep Ayllu + vertrek naar gastgezin door Elana Willems Doordat we die dag een lange bustocht voor de boeg hadden, moesten we allemaal om 6 uur klaarstaan om met de bus te vertrekken naar Accha. Normaal gezien was het de bedoeling dat we om 11 uur zouden arriveren in de lokalen van Cedep Ayllu, maar omdat de buschauffeur zijn weg niet kende, zijn we vaak moeten stoppen om de weg te vragen. Uiteindelijk kwamen we na een bustocht van 6 uur lang aan in Accha. Na een hartelijke verwelkoming kregen we de laatste informatie over de families en hun situatie. Daarna werd verteld wie in welk dorp zou verblijven. Uiteindelijk bleek dat Evelyne en ik in Ccoyani zouden verblijven. Later bleek dat we in hetzelfde dorp zouden verblijven als Nele en Leen, 2 van de leerkrachten die ook mee waren op reis. Na een voedzaam en overvloedig middagmaal, vertrokken we naar de gastgezinnen. De jeep werd volgepropt met rugzakken en wij werden daartussen geschoven. Ik werd naar de achterbank verbannen naast alle rugzakken en met de knieën in de nek, comfortabel was anders maar we zaten er toch allemaal in. Na 2 korte stops onderweg, arriveerden we uiteindelijk in Ccoyani. Maar onze familie was niet thuis, ze waren naar de kerk. Toen de dienst dan 5 minuten laten gedaan was, maakten we kennis met onze familie en werden we direct welkom geheten in hun kleine huisje. Eenmaal binnen werden we direct op een bankje in de hoek van de kamer gezet, waar we de volgende dagen veel tijd op zouden doorbrengen. Na veel aandringen mochten we uiteindelijk toch iets doen om mee te helpen: 10 aardappelen, 1 wortel en 1 tomaat schillen. Een werkje van 3 minuten dus. Daarna moesten we terug op ons bankje gaan zitten. We hebben uiteindelijk 2 uur zitten wachten op dat bankje, met als enige pauze een toiletbezoek (wat dus gewoon een open veldje achter het huis was, waar er vaak genoeg mensen passeerden). Na die 2 uur van wachten en pijnlijke stilte (want ik heb uiteindelijk ontdekt dat de mama óf te verlegen was óf gewoon geen Spaans kon), mochten we eindelijk eten. Tegen die tijd was het al 10
pikdonker buiten en dus ook in de kamer waar wij zaten. Het enige lampje dat de familie had, hing in de andere kamer. Evelyne was nog niet klaar met eten of de zoon, Alex, kwam ons al halen om naar de kamer te gaan en te gaan slapen. Ons kamer bleek de kamer van Alex te zijn, met aan de ene kant zijn bed en aan de andere kant een bed en een matras. De twee delen waren gescheiden door een blauw zeil, zodat we toch nog een beetje privacy zouden hebben. Nog geen 10 minuten later begon het opeens enorm te hagelen, zo hard dat we af en toe dachten dat het dak niet sterk genoeg zou zijn. Maar we zijn er levend en wel de volgende dag uitgekomen.
Mijn gastfamilie, de familie van Marco (2de volwassene van links) die de centrale figuur speelt in de campagne van Broederlijk Delen.
DAG 8: Het inleefverblijf – door Elana Willems Al heel vroeg waren we wakker door blaffende honden, luidpratende mensen in de winkel onder onze kamer, en de lokale omroeper. Rond 6.30 deed ik mijn GSM weer aan (want die moesten we van Alex zeker en vast afzetten vanwege het onweer) om te kijken hoe laat het was, maar besloot om nog heel even te blijven liggen. Ik had zo een voorgevoel dat we anders toch weer op een bankje zouden moeten zitten wachten tot het tijd was om te eten. Om iets na 8 uur kwam Alex ons uiteindelijk wakker maken voor het ontbijt, wat een soort van dikke melk met brokken rijst was met een broodje. Na het ontbijt werden we weer achtergelaten en verdween de mama voor de hele dag. Maar al snel kwamen we Nele en Leen tegen, en praatten we al even bij over ons verblijf tot nu toe. Ze nodigden ons ook uit om een wandeling te maken met de kindjes van hun familie omdat we toch niets te doen hadden. We zeiden dat we het niet wisten omdat we dachten dat dat misschien onrespectvol zou overkomen. Maar na een tweede maaltijd om 10 uur en nog maar eens een uur op het bankje te moeten wachten, had ik dan tijdens het broodjes maken met Alex gevraagd of we even later met de andere familie mochten gaan wandelen. Hij vond het wel goed en wenste ons veel 11
plezier. Even later waren we met 4 Belgen en 2 enthousiaste Peruviaanse kinderen op weg naar het aardappelveld van de familie. Na een wandeling van 1:30 uur kwamen we eindelijk aan op het veld. Wij waren allemaal bekaf van de wandeling alleen al, maar de kinderen waren al direct gedreven aan het werk. Het bemesten was enorm lastig maar op die hele tijd dat we daar op het veld waren, heb ik die kinderen geen enkele keer horen klagen of pauze zien nemen. Ik was onder de indruk, de kinderen zijn hier zo snel volwassen en verantwoordelijk. Maar ergens is het ook wel jammer, het zijn kinderen, maar krijgen ze ook wel tijd om echt kind te zijn? De kinderen die ik daar heb leren kennen waren al veel volwassener dan mijn medeleerlingen die zoveel jaar ouder zijn dan hen. Ik was in tweestrijd. Kinderen in verwende westerse landen zouden qua volwassenheid en verantwoordelijkheid nog kunnen leren van deze kinderen, maar aan de andere kant dacht ik aan welke jeugd deze kinderen zouden hebben. Door de problematiek in Peru en het dure onderwijs waren ze verplicht om vanaf jonge leeftijd al hard te werken voor hun onderwijs. Dat was voor mij het moment dat ik besefte dat ik een deel wou uitmaken van de acties van Broederlijk Delen en Via Don Bosco, omdat ik weet dat het ook anders moet kunnen.
Elana, Leen, Nairuth, Evelien en Christian met de aardappelenvelden op de achtergrond.
12
DAG 9: Kennismaking met de jongeren van Don Bosco op Oudejaar - Door Aillan Bruyneel Tijdens onze reis naar Peru verbleven we van 31 december tot 4 januari bij de jongeren tussen 14 en begin de 20 jaar van het Don Bosco centrum in Lima. Op de eerste avond leerden we elkaar onmiddellijk beter kennen omdat we samen oudejaar konden vieren. We vierden samen met de Peruvianen oudejaar op het dak van het Don Bosco centrum waar we een immens mooi zicht hadden op een groot deel van Lima. Oudejaarsavond begon rustig met verschillende gesprekken tussen ons en de Peruvianen, tot opeens de Pater van het centrum ons allemaal bijeenriep om Bingo te spelen. Dit spel was spijtig genoeg niet perfect georganiseerd waardoor het voor de meeste mensen een domper op de vreugde was. Maar na de bingo en na het avondmaal mochten we vrij feest vieren en dansen met de Peruvianen op het dak van het centrum. Om twaalf uur leerden we verschillende gebruiken kennen van de Peruvianen waaronder twaalf druiven eten, hierbij mag je bij elke druif een wens doen. Dankzij het mooie uitzicht konden we heel goed het vuurwerk bekijken dat overal werd afgestoken.
Op oudejaar dragen vele mensen een gele slip, want geel is in Peru er de kleur van ‘geluk’. Er waren gele ballonnen, gele feesthoedjes en gele slingers voorzien.
Oudejaar op het Don Bosco-internaat
13
DAG 10: Kennismaking met de jongeren van Don Bosco en hun leefwereld. Door Aillan Bruyneel Enkele dagen later hebben we met deze jongeren enkele jongerenforums gedaan, hier leerden we hen beter kennen, leerden we wat belangrijk is in hun leven maar leerden wij hen ook, wat wij belangrijk vinden in ons leven. Zodat we een beetje meer elkaar zouden begrijpen en ons een beetje zouden kunnen inleven in de ander zijn leven, het was tenslotte een inleefreis. De eerste dag begonnen we met te bekijken wat de jongeren van Peru en wat de jongeren van België hebben/doen in hun leven, alsook wat we de belangrijkste gebeurtenissen in ons leven vonden. Hierbij leerden we dat zowel de jongeren van Peru als wij de scholing heel belangrijk vinden en dat wij in België ook onze reizen heel belangrijk vinden terwijl de meeste jongeren van Peru nog nooit buiten Peru zijn geweest. De tweede dag bekeken we wat hun persoonlijke dromen zijn en wat onze persoonlijke dromen zijn zowel de reële dromen als de irreële dromen. Ook gingen we in verschillende groepjes zitten, de jongeren van Peru en die van België door elkaar. We stelden ons voor dat wij de Minister van Jeugd en Cultuur waren, we bekeken wat we konden veranderen/verbeteren in Peru voor de Jeugd zodat het voor iedereen mogelijk is om op te groeien. Daarna vergeleken we met de andere groepen en zagen we dat scholing, voeding, verblijfplaats, kleding, sportvoorzieningen bij elke groep een MUST was voor de Jeugd.
3. DE NAVERWERKING De inleefreis liet een grote indruk op ons na. Onze ervaringen willen we delen met zoveel mogelijk mensen en daarom staan volgende activiteiten op het programma: -
-
-
-
-
Een fototentoonstelling met prachtige foto’s van de inleefreis naar Peru, genomen door Brecht Lauwers. Deze fototentoonstelling is te bezichtigen tijdens de mondiale week (9-13 maart) in het OLC en op het Sint-Lievensfeest (26 april 2015). Op het Sint-Lievensfeest zal een ‘Murales’, een muurschildering zoals we in Peru gemaakt hebben, geschilderd worden op de kleine speelplaats. Iedereen die wil meeschilderen, is welkom. Op de mondiale dag (13 maart) zullen de inleefreizigers (Elana, Brecht, Ine en Aillan) samen met twee leerlingen (Bram en Noémi) die ook het Peru-project volgen een getuigenis geven aan alle leerlingen van de tweede en derde graad. Water staat centraal in de campagne van Broederlijk Delen. Water is voor de boeren in de Andes uiterst belangrijk. Wegens de klimaatverandering en de vervuiling door de mijnbouw is zuiver water er schaars in vele streken. Op 20 maart is het wereldwaterdag en zullen de zes leerlingen die het Project Peru volgen een waterresolutie voorleggen en in debat gaan met leerlingen van andere Gentse scholen. We geven getuigenissen op de startavond van Broederlijk Delen in Oostakker (14 januari), op een spelavond over grondstoffen in kader van Belmundo (28 maart in het Kasteel ter Beken, Mariakerke) en in verschillende parochies. 14
