Reinier Toemen was de eerste voorzitter van de KBO-Budel en kreeg in 1970 deze oorkonde uitgereikt na 5 jaren voorzitterschap. In 1965 nam hij met

1966 - 2006

Reinier Toemen was de eerste voorzitter van de KBO-Budel en kreeg in 1970 deze oorkonde uitgereikt na 5 jaren voorzitterschap. In 1965 nam hij met enkele anderen het initiatief om te komen tot oprichting van een KBO-afdeling Budel. Een jaar later, dus in 1966, vond de officiële oprichting plaats. 1

40 JAAR KBO-BUDEL 40 jaar lang diverse activiteiten voor onze ouderen. 40 jaar lang de inzet van vele vrijwilligers die dit alles mogelijk maken. Dat is een felicitatie waard! Ik durf te zeggen dat een vereniging als de KBO-Budel een onmisbare schakel in onze gemeenschap vormt. Dat blijkt ook wel uit het fors groeiende ledenbestand. En dat komt niet alleen door het toenemend aantal ouderen in onze samenleving. Het heeft vooral te maken met de grote diversiteit aan activiteiten die de KBO te bieden heeft. Een middagje bridgen? De KBO-Budel organiseert het. Of een dansje wagen? Ook dat kan de KBO u bieden. Fietsen, wandelen, muziek maken, een busreis: de KBO-Budel is van alle markten thuis. Voor alle ouderen in Budel is er wat te doen. Niemand hoeft achter de geraniums te (blijven) zitten. En mocht u noodgedwongen aan huis gekluisterd zijn, dan komt de KBO gewoon naar u toe! Juist wanneer de jaren gaan tellen is het zo belangrijk om, vooral leuke, dingen te ondernemen. Om actief te blijven. Om anderen te ontmoeten. Het is fijn om dan een vereniging achter je te hebben staan die dit alles mogelijk maakt. Vanaf deze plaats feliciteer ik alle leden, maar vooral ook de vrijwilligers met deze geweldige mijlpaal. Dat de KBO-Budel nog lang door mag gaan met haar dankbare activiteiten! Met vriendelijke groet, B.P. Meinema Burgemeester van Cranendonck

2

PROFICIAT KBO-BUDEL 40 Jaar een vereniging gaande houden is al een prestatie die een gelukwens waard is. Hoeveel temeer dan een vereniging zoals de KBO Budel, die zich niet alleen gedurende 40 jaar staande wist te houden, maar in de loop van die 40 jaar is uitgegroeid tot een bloeiende en nog steeds groeiende seniorenvereniging van ± 650 leden. Er is tussen de jaren 1966 en 2006 veel gebeurd, maar vooral ook veel veranderd. Niet alleen dat besturen en leden in de loop van die veertig jaar door opeenvolgende generaties zijn vervangen, ook de activiteiten zijn voor een groot deel uitgebreid en aan de tijd aangepast. De KBO uit de jaren 60 was in hoofdzaak een vereniging waar men elkaar ontmoette omwille van de gezelligheid, waar men samen kaartte, keuvelde, de nieuwtjes uitwisselde en misschien zelfs ook al kiende. De z.g. drie K’s. vierden hoogtij. Maar laten we daar vooral niet laatdunkend over doen, want nog altijd staat bij het organiseren van activiteiten in de K.B.O. de gezelligheid, het sociale contact voorop. Er wordt nog steeds met veel plezier gekaart, gezellig gepraat, gebiljart en natuurlijk ook de nodige nieuwtjes uitgewisseld. Dat er in een periode van 40 jaar tijd behoefte is ontstaan aan andere activiteiten en andere doelstellingen van een ouderenorganisatie, is een logisch gevolg van de ontwikkelingen en veranderingen die zich in onze maatschappij hebben voorgedaan en dus ook in de wensen en behoeften van mensen. Veel respect en waardering is daarom op z’n plaats voor al de mensen van het eerste uur en voor al hun navolgers, tot op de dag van vandaag. Daarom mag ik als trotse voorzitter de “robijnen” KBO Budel van harte feliciteren met het bereiken van deze mijlpaal en haar een nog lange, voorspoedige toekomst toewensen. Petra Brandts Kramer, Voorzitter KBO-Budel 3

KBO-LEDEN IN BUDEL Van harte proficiat met het 40 jarig jubileum van de KBO afdeling Budel. Een prachtige mijlpaal met terecht veel aandacht voor allen die zich in de loop van de jaren voor deze KBO afdeling hebben ingezet. Zij hebben de KBO opgericht en gemaakt tot wat deze nu is en dat verdient veel waardering. Maar mijn felicitaties zijn ook voor alle leden van de KBO in Budel die samen deze actieve KBO afdeling vormen. Dat is immers van groot belang, zeker in deze tijd waarin bezuinigingen aan de orde van de dag lijken. De KBO is natuurlijk allereerst een ontmoetingsplek van senioren, waarin allerlei activiteiten worden georganiseerd en waarin mensen elkaar kunnen ontmoeten. De KBO is echter ook een plek waar mensen kunnen aankloppen voor advies of hulp op allerlei gebied. De afdeling is een goed adres om vragen te stellen, maar ook om je diensten of kennis zelf in te kunnen zetten voor leeftijd-genoten. Bij de KBO kun je veel “halen”, maar je kunt er ook veel “brengen” en je inzetten met je kennis, ambities en talenten. En alle twee is belangrijk! De KBO afdeling Budel heeft een groot ledental en is goed georganiseerd.. Zo’n sterke organisatie heeft als vertegenwoordiger van de senioren invloed, bijvoorbeeld bij de gemeente . En dat is belangrijk omdat de gemeente steeds meer zelf moet zorgen voor voldoende voorzieningen en diensten voor senioren. De KBO afdeling Budel is daarbij betrokken, weet wat er leeft onder de senioren, welke vragen en wensen er zijn en waar problemen zijn of kunnen ontstaan. De afdeling is een goede vertegenwoordiging van de leden en functioneert goed. Kan dus de kracht en invloed op de juiste wijze inzetten in het belang van de leden en de senioren in Budel in het algemeen. Een jarige afdeling dus om trots op te zijn! Wees daar zuinig op en koester het, want het is van grote waarde en belang. Nu en naar de toekomst. Ad Bos, directeur KBO-Brabant. 4

JUBILERENDE VERENIGING Bij gelegenheid van het 40-jarig jubileum van de Katholieke Bond van Ouderen, afdeling Budel, wil ik het bestuur en de leden van harte feliciteren met deze mijlpaal. Gelukwensen voor alles wat er in de loop van die 40 jaar door de bestuursleden voor de leden van de vereniging is gedaan én wat de leden voor elkaar hebben betekend. Proficiat voor deze inzet, deze toewijding, deze onderlinge steun. Een jubileum is een geschikte gelegenheid om even stil te staan en terug te blikken naar het begin. Waarom is de vereniging 40 jaar geleden in Budel opgericht? Wat is het doel van de K.B.O.? Hoe heeft de afdeling aan dit doel beantwoord? Wat zijn de ervaringen van de leden? De Katholieke Bond van Ouderen is een organisatie van senioren, die vanuit haar levensovertuiging tal van activiteiten ontplooit. Het doel van deze activiteiten is het behartigen van de belangen van ouderen én het bevorderen van sociale contacten. Ouderen hebben nood aan bijstand op materieel, financieel, technisch, spiritueel en sociaal gebied. Vanuit die doelstelling wil de vereniging het welzijn van de senioren bevorderen en hun participatie in de samenleving. Dit jubileum is een goede gelegenheid aan de pioniers van het eerste uur te denken. Deze bestuursleden hebben de vereniging opgericht en geloofd in een ideaal. Door hun inzet, hun enthousiasme, hun geloof, is de K.B.O. geworden wat ze nu is. Reeds diverse jaren heb ik een bescheiden bijdrage mogen leveren in de vieringen van de K.B.O. Dit zijn de jaarlijkse Mariabedevaarten, telkens in een andere locatie, en de kerstvieringen in de parochiekerk te Budel, waarbij de laatste jaren een bekend koor de muziek verzorgde. Op deze manier wordt uitdrukkelijk invulling gegeven aan de “K” van Katholiek. Met heel veel voldoening denken we terug aan die Mariabedevaarten. Zo waren de leden van de K.B.O. in Maastricht, in Banneux, Tongeren, Den Bosch, enz. 5

De plechtige eucharistieviering was telkens een verademing, een geestelijke bron, waaruit de leden rijkelijk konden putten. Ik was gaarne in hun midden en proefde de stemmige sfeer, de rust, de bewustwording. Naast de viering en het gezamenlijke eten zorgde het uitstapje voor de nodige energie. Het deed de leden goed en ze keken ernaar uit. De jaarlijkse kerstvieringen in de parochiekerk kenden de laatste jaren grote opkomsten. Dat werkt bemoedigend. Je komt in je vertrouwde kerk, waar je de Heer wil ontmoeten. De goede sfeer wordt voortgezet aan de uitgebreide koffietafel, waarbij gezelligheid niet ontbreekt. Een onvergetelijk kerstevenement dat opbeurt, licht geeft en het soms zware leven verzacht. Je ziet en ervaart de voldoening bij de leden. De K.B.O. geeft je het gevoel van een grote familie. Je vindt er troost en gezelligheid, saamhorigheid en interesse, aanspraak en fijne uitstapjes Terugblikkend op de geestelijke zorg, waaraan oudere senioren behoefte hebben, meen ik te mogen schrijven: het heeft ons goed gedaan en het doet ons nog steeds goed als we in Jezus naam bijeenkomen. Hij wil voor ons zijn: licht op onze weg. Dat licht zet ons op weg naar elkaar, om elkaar nabij te zijn, om echt van het leven te kunnen genieten. Mensen kunnen voor elkaar een zegen zijn. Dat is geen eenrichtingsverkeer. Als je iets voor de ander wil betekenen, als je je voor de ander kunt inzetten, krijg je ook zoveel terug. Het individualisme kan doorbroken worden als we om elkaar geven en elkaar waarderen en bevestigen. Nogmaals van harte proficiat met dit jubileum en alle goeds toegewenst voor de toekomst, in het welzijn van de leden. Ik wens u allen toe: op naar het gouden feest!! p. W. van Meijl

6

BESTUUR EN LEDEN VAN DE K.B.O. Graag wil ik u, als voorzitter van het gemeenschapshuis de Borgh van harte feliciteren met het bereiken van een mijlpaal, namelijk 40 jaren oud. Of moet ik zeggen 40 jaren jong want u als vereniging K.B.O heeft de leeftijd van uw leden nog niet bereikt. Een mooie opgave dus voor de vereniging: zo oud worden als uw leden. Het is u van harte toegewenst want dit betekent dat u als vereniging nog een lange weg hebt te gaan. Ik weet dat dit voor u geen opgave is maar een wens, want wat is nog mooier dan het besef dat er nog veel jaren zijn te gaan om u in te zetten voor de belangen van de leden. Als Bestuur van De Borgh zijn wij blij dat wij hieraan een bijdrage kunnen leveren door het beschikbaar stellen van faciliteiten voor het uitvoeren van uw activiteiten en samenkomsten. Zo als een goede huisvesting van groot belang is voor het goed functioneren van de kleinste leefgemeenschap, namelijk het huisgezin, is een goede thuishaven voor een vereniging met zo’n groot aantal leden van enorm belang. Dit beseffen wij als huisvestingsinstelling voor zoveel verenigingen in onze dorpsgemeenschap terdege. Ons uitgangspunt is dan ook: als het een vereniging goed gaat dan gaat het ons als instelling ook goed. Een beetje eigenbelang dus ook, immers de Borgh bestaat bij de gratie van een goed functionerend verenigingsleven. Wij hopen dan ook dat u nog een lang en gelukkig bestaan als KBO-vereniging voor de boeg hebt. Wij zullen u daarbij voor zover het mogelijk is de helpende hand bieden. We wensen bestuur en leden van de KBO-Budel een zeer geslaagde viering en gedenking van het jubileumjaar toe J.G.H.Canjels, Voorzitter Stichting De Borgh.

7

De feestdag van KBO Budel ter gelegenheid van het 40 jarig jubileum wordt gehouden op zondag 2 april 2006 en begint om: 10.30 Heilige Mis in de kerk O.L.V. te Budel. Deze H. Mis wordt opgedragen door Deken van Meijl, pastoor Roes en pater Lammers. De dienst wordt opgeluisterd door het “Budels Gemengd Koor” Na afloop gaan we te voet naar de “De Borgh”, waar U welkom wordt geheten door de voorzitter van KBO Budel. 12.00 Brabantse koffietafel. 14.00 Optreden van Gerard van Maasakkers. 14.45 Pauze, U krijgt koffie en vlaai aangeboden. 15.45 Vervolg optreden van Gerard van Maasakkers. Omstreeks 16.45 sluiting van deze feestmiddag

8

Wie is Gerard van Maasakkers? Gerard van Maasakkers, (1949, Nuenen) begon zijn loopbaan met het schrijven van liedjes met een Brabantse tongval en ging daarbij op zoek naar nieuwe eigentijdse wegen. Hij koos zijn eigen onderwerpen, waarbij hij niet schuwde de vinger te leggen op de zere plekken in onze samenleving. Daarbij hanteert hij naast het Brabants ook het Nederlands, zonder daarbij zijn eigen afkomst te verbergen; “ik ben nu eenmaal geworteld in Brabant. Ik ben door de taal en de mensen gevormd. Op school heb ik pas Nederlands geleerd…”.Deze instelling mondde uit in een keur van chanson-achtige, fijnzinnige liedjes, die ver uitstijgen boven het peil van gemakkelijke meezingers en carnavalskrakers. Zijn repertoire is ook zeer veelzijdig. Hij hekelt waar het misgaat, geeft rake soms aandoenlijke typeringen van mensen als Cis Verdonken hij zorgt voor kippenvel bij “Liedje van altijd” en “Dragen”. Hij geeft zijn publiek meeslepende liedjes als “Achter de schuur” en “’t Is altijd nou”. Kortom: van Maasakkers heeft een repertoire opgebouwd dat letterlijk Jan-en-alleman aanspreekt en waar iedereen zich in terug kan vinden. Dat verklaart ook het succes van zijn 11 albums. Een optreden van Gerard van Maasakkers is een informeel feest; op een losse manier legt hij contact met het publiek. Hij kreeg ter gelegenheid van zijn zilveren zangersjubileum in september 2003 de hoge onderscheiding “Hertog Jan” van de provincie Noord-Brabant.

9

GESCHIEDENIS VAN KBO–BUDEL Na de tweede wereldoorlog kwamen mensen die vanwege hun leeftijd niet meer konden of mochten werken, in grote (financiële) problemen. Veel organisaties voelden zich aangesproken om bejaarden met hulp en aandacht terzijde te staan. De verzuiling in de maatschappij (men was katholiek; hervormd; gereformeerd; vrijzinnig; enz.enz.) was nog stevig verankerd, en toen de Algemene Bond voor Ouden van Dagen werd opgericht, schreeuwde dit natuurlijk ook om een Katholieke tegenhanger. Het bestuur van de K.A.B. (Katholieke Arbeiders Beweging) plukte de Katholieke leden uit die Algemene Bond en zij vormden samen de eerste Katholieke Bond van Ouden van Dagen. In het bisdom Breda werden de verschillende afdelingen samengevoegd in de Katholieke Bond van (nog steeds) de Ouden van Dagen. Het duurde niet lang of ook de andere bisdommen volgden het voorbeeld, zoals : ‘sHertogenbosch, Roermond, Haarlem en Utrecht, maar allen waren toch nog steeds verbonden aan de K.A.B. Pas in 1952 ging de KAB over tot oprichting van een zelfstandige Rooms Katholieke Bond van Ouden van Dagen, maar in 1955 werd die federatie veranderd in de Unie KBO en in 1964 besloot de Unie als zelfstandige organisatie verder te gaan. Zoals U uit de genoemde jaartallen kunt opmaken, bestond de Unie nog maar twee jaar, toen ook in Budel enkele mensen het initiatief namen om een plaatselijke KBO-afdeling van de grond te krijgen. Hun namen mogen in dit overzicht niet ontbreken: De heer R.Toemen, samen met Mevr. KramerLourens, Mevr. Geers-Boelens, Mevr. Zentjens, Dhr. Groenen, Dhr. Lamers en Dhr.Hegge hebben op 13 maart 1966 de Katholieke Bond van Ouderen Budel opgericht. Om uitgebreid de geschiedenis vanaf de oprichting tot nu toe, te kunnen vertellen, daarvoor is er helaas te weinig schriftelijk materiaal bewaard gebleven. Een kort résumé wil ik U echter 10

niet onthouden en past ook binnen het kader van dit jubileumboekje. Uit de jaarverslagen van de Kath.Bond van Bejaarden en Gepensioneerden in het Bisdom ‘sHertogenbosch lezen we dat in 1966 Budel als nieuwe afdeling van harte welkom is, terwijl enkel R.Toemen genoemd wordt als bestuurslid. Er wordt geen ledenaantal noch activiteiten genoemd. Maar dat verandert al snel. In 1967, wordt van een achttal activiteiten verslag gedaan, waaronder een feestavond vanwege het 75-jarig bestaan van de Zinkfabriek. Als secretaris wordt nu Mevr. Geers-Boelens genoemd. Het ledenaantal was 120, voorwaar een hele prestatie in één jaar tijd. Subsidie werd nog niet toegekend. In 1968 worden geen activiteiten noch ander nieuws vermeld, wat niet wil zeggen dat er in dat jaar niets gebeurd is. Het wordt alleen niet vernoemd. 1969 is een goed jaar geweest, zo lees ik. Men was in die tijd zeer reislustig en leergierig, want er werden een vijftal excursies gemaakt, terwijl er ook “ thuis” nog 5 gezellige middagen werden georganiseerd, enz. enz. Intussen waren er 150 leden en ja hoor, het subsidieverzoek werd gehonoreerd met fl 5.- per lid., en dat goed voorbeeld goed doet volgen, zien we onder “nieuwe afdelingen” want sinds dit jaar zijn Dorplein en Budel Schoot ook van de partij. In 1970 stopt de Brabantse Bond met het vermelden van de activiteiten van hun afdelingen en vermeldt nog slechts datgene, wat voor hun administratie van belang is, nl.: het aantal leden; de secretarisfunctie en de ontvangen subsidie. Er volgt nu een periode van betrekkelijke stilte voor wat betreft de verslaglegging over het reilen en zeilen van de KBO Budel. Wel weten we dat op 26.03.1976 het 10-jarig bestaan wordt gevierd. Vervolgens: op 15.09.1978 het koperen jubileum. op 14.03.1986 het 20jarig bestaan en dan op op 13.03.1991 het 25-jarig of zilveren jubileum. Uit korte vermeldingen van de bestuursvergaderingen van die jaren zien we dat het goed gaat met de afdeling, zowel wat ledental, activiteiten als financiën betreft. 11

Maar ergens midden jaren negentig ontstaat er een impasse, waarvan de oorzaak niet duidelijk is, althans, ik kan die niet uit de mij ter beschikking staande papieren achterhalen. Maar men gaat niet bij de pakken neerzitten en er wordt, evenals in 1966, door diverse mensen actie ondernomen om de afdeling nieuw leven in te blazen en weer soepel te laten draaien. Evenals de namen van de oprichters worden hier ook hun namen vernoemd. Mevrouw Jozefien de Kever heeft samen met Dhr. Kees Renkens en de toen zittende bestuursleden Bert Vlassak (voorzitter), Driek Broers, Toon Lammers, Mia Vetturani-Sools; Martien van de Boomen en geestelijk adviseur pastoor Frans van Esch de schouders eronder gezet en er voor gezorgd Mevr. J. de Kever dat de KBO Budel weer werd wat een ouderenvereniging moet zijn. De eerste twee jaren waren zeker niet gemakkelijk, maar ook hun inspanningen zijn niet voor niets geweest. De KBO afd. Budel is door hun inzet en de medewerking van velen, waarbij zeker de hulp van de vele vrijwilligers binnen de KBO Budel niet vergeten mag worden, weer gaan bloeien en groeien, een organisatie die bruist van leven en activiteiten, zowel ontspannende, leerzame, sportieve, als culturele activiteiten en met een ledental van bijna 650. De jubilerende KBO afdeling Budel kan de komende jaren vol vertrouwen tegemoet zien.

DE BESTUREN VAN TOEN TOT NU Het is voor ons niet mogelijk een volledig overzicht te geven van alle bestuurderen, die de KBO Budel in de voorbije 40 jaren gediend hebben, eenvoudigweg omdat dat in de beschikbare archieven niet allemaal terug te vinden is. Wat we wel konden opsporen vindt u hieronder.

12

OVERZICHT VAN 1966 TOT 1995. Eerste voorzitter was Reinier Toemen en hij is dat minimaal 5 jaren geweest. Verder staan als voorzitter vernoemd Maria Damen-Groenen en Gradje Kissen. Secretaris waren o.a. Berta Geers-Boelens, Dhr. Martens en Dhr. Meeuwissen. Als penningmeester staan vermeld Geertje Kramen-Lourens, Sjang Nouwen en Sjraar Houben. Dan de "gewone" bestuursleden: Teun Damen. Mevr. Lamers, Mevr. Jansen, Mevr. Geboers, Mevr. Westerlaken, Mevr. Slegers, Dhr. van Cranenbroek, Mevr. Slenders-Kivits, Dhr. Lamers, Mevr. Zentjens, Dhr. Hegge, Dhr. Groenen, Martien v.d. Boomen (tot 1998) en Toon Lammers (tot 1999) Geestelijk adviseur waren Pastoor v.d.Heuvel en Pastoor van Esch (overleden in 2001)

Dhr. T. Lammers

OVERZICHT VANAF 1996 In 1996 was Bert Vlassak voorzitter en bleef dat tot en met 1997. Daarna is hij in 1998 nog een jaar bestuurslid geweest. Petra Brandts-Kramer nam begin 1998 de voorzittershamer over. Kees Renkens werd in 1996 secretaris. Penningmeester in 1996 en 1997 was Josephien de Kever. Daarna was zij nog een jaar bestuurslid. In 1998 werd Joop Tilborghs penningmeester. Ten slotte de bestuursleden: Driek Broers tot 1997. Mia Vetturani-Sools tot 1998. Cato Vermeulen-Lammers was bestuurslid in 1998. In 1999 traden toe tot het bestuur Nellie Lammmers-Roefs, Frits v.d. Steen, Elmar Sauren en Piet Vriens. Piet overleed in 2001.

13

In 2000 werd Nellie Duisters–Bax een nieuw gezicht in het bestuur. Gerrit van Vlierden volgde in 2002, en in 2003 kwam Franz Twardy het bestuur versterken.

KBO Bestuur 2005 van links naar rechts.

Gerrit van Vlierden, Kees Renkens, Frits van der Steen, Petra Brandts-Kramer, Nellie Duisters-Bax, Nellie Lammers-Roefs, Franz Twardy, Elmar Sauren en Joop Tilborghs

14

BUDEL, ZOALS IK HET KEN Geboren in Budel in september 1935, wil ik proberen mijn herinneringen aan Budel uit mijn kinderjaren op te halen. Op de Markt achter het vroegere raadhuis ben ik geboren. Voor de mensen van buiten de kom was ik derhalve een echte “turpeklitser”. De wegen naar Gastel, de Broekkant, de Bosch, de Meemortel (tot in Weert toe), de Berg, enz. waren nog niet verhard. Het waren zandwegen, en na een regenbui modderwegen.

Het pand van Schepens, waar nu de HEMA is.

De doktoren van die tijd, Visschers en Raeven hebben heel wat moeten ploeteren om bij hun patiënten te komen. Van oudere mensen heb ik vaak gehoord dat ze in de uitoefening van hun dokterstaak op zware motoren door Budel, Soerendonk, Maarheeze en omgeving knorden. De mensen van het Turp hadden minder last van die zandwegen, maar fietsen over de kinderkopjes was ook niet altijd een pretje. Mijn verhaal speelt zich uiteraard voor het grootste deel af op en 15

rond de Markt. Het oude raadhuis, het tegenwoordige schepenhuis, was onze trainingsmuur en goal bij het voetballen. Een balletje koppend tegen de muur hoog houden deden we vaak. Sommigen lukte dat ooit wel honderd of meer keren. De veldwachter woonde weliswaar vlakbij in de Kerkstraat, maar die zagen we (gewoonlijk) op tijd aankomen, zodat we toch met een redelijk gerust gemoed konden voetballen en spelen (o.a. kiriotten). Verraste hij ons toch, dan was het bal of prop papier (we hadden niet altijd een echte bal) inleveren en moesten we wat anders verzinnen.Wat het meest in het oog springt als je herinneringen ophaalt over de Markt en omgeving zijn de veranderingen aan gebouwen en families die het plein omzoomden. Om bij mijn thuis te beginnen: ons pap en mam, Sjef en Cathrien van Vlierden, hadden een café achter het raadhuis. Het was altijd open en ouderwets gezellig. Het was een echt volkscafé, iedereen was er welkom. Hier waren meerdere verenigingen thuis, zoals Schutterij St. Nicolaas en St. Antonius, de “Schut van Buul”, en rijvereniging St. Martinus, met ruiters als Tinus Clement, Bert van Thijsse, oftwel Bert Lamers, Luc Compen etc. Hun commandant was Joep Verburght en voordien Bert Lammers uit de Bosch. ’s Zondags na de hoogmis vooral, was het er druk, want het was trouw tarief dat dan veel Budelse mannen de weg naar het café vonden om er te biljarten, te kaarten, te buurten en vooral ook om te horen hoe het met de handel gesteld was. Maar voor het zover was liepen de mensen eerst naar de voorkant van het raadhuis, waar dorpsomroeper Sjef Spee, na het luiden van de bel, met luide stem gemeentelijke berichten voorlas. “Zegt het voort, zegt het voort” waren de woorden waarmee Sjef zijn nieuws afrondde. 16

Dan de café in. Als ze dan, na enkele uurtjes, met een rood hoofd (rooie kop) en een dikke sigaar rokend, op de zondagse ‘hinnensoep’ afgingen, kon je zien dat ze wat ongelukkig liepen op hun zondagse schoenen, ze waren immers gewend de hele week op klompen te lopen. Met St. Andriesmarkt op ‘n maandag in November stonden er veel manden met biggen voor de deur van ons café en als ’s avonds alles achter de rug was en de mensen weer naar huis waren, lag er dikwijls meer stro in het café dan in de manden. Ook het handjeklap van de gebroeders van Os uit Tiel met de Budelse boeren is me altijd bijgebleven. Het café is er nog altijd, weliswaar met een andere uitbater en een andere naam “Quincy”. Om op het raadhuis terug te komen, daar werkte in onze jeugd een markante Budelse ambtenaar: Toontje Ras, een op en top Bulander, die van geen onvertogen woord over Budel wilde horen. Wie kent niet zijn karakteristieke motto: “Dao is mer ieën Buul, en dao woone willie”. We gaan terug naar de achterkant van het raadhuis. Rechts naast ons hadden Lex Mansvelt en zijn Gonneke hun tabaks-, sigaren- en sigarettenzaak. Maar ook voor een toverbal, dropstaaf en overig snoep moest je bij Lekske zijn. Vooral ’s zondags na de mis was het er dringen geblazen van de kinderen, die bij “Lekske” hun zondagscenten gemakkelijk op konden. Aan de andere kant van ons café woonden Janus Mansvelt en Anna met hun zonen, allemaal in het schoenmakersvak en dat ook altijd gebleven. De dochters deden vaak de winkel. Het was in die tijd een drukke winkel, voor zover ik me kan herinneren. Richting Kerkstraat kwam je dan bij Gerritje en Nel van Winkel, de bakkerij met Jèn, Sjraar, Tiek en Toon en hun kwaaie duitse herder Rudy. Als de voetbal tijdens een partijtje bij van 17

Vlierden achter over de draad naar van Winkel vloog, was het een heel karwei om hem zonder kleerscheuren terug te halen. Toch hadden ze een druk beklante winkel. Toos Martens uit de Broekkant heeft hier jarenlang gewerkt. Met Gastel-kermis brachten de mensen van Gastel hun “spies” op de platte wagen naar van Winkel, en als de vlaaien uit de oven waren, gingen ze op dezelfde manier terug richting Gastel. De wespen in de nazomer waren dan echt een plaag voor ons. Maar de bakkers trokken er zich begrijpelijkerwijs niets van aan. Een bekend figuur in de Kerkstraat was ongetwijfeld Piet Masolijn. Piet heeft ooit geprobeerd een voettocht naar Rome te maken, maar daarin in hij jammer genoeg niet geslaagd. Ik steek nu de straat over, waar Cathrien, Josien en Nolda Peerlings woonden. Voor velen van de ouderen onder de Budelse vrouwen is Nolda zeker de bekendste van de drie. In menig huisgezin was zij te vinden wanneer er weer een kleintje bij was gekomen. Ze was dan de trouwe en deskundige verzorgster van moeder en kind. Ze woont nog steeds in Budel en zoals Nolda zegt: “Het gaat nog steeds goed met mij’.

Het hele “turp” liep uit voor de foto

18

Daarnaast had Jo van der Wielen zijn kapsalon. Hij had altijd tijd voor een praatje en veel aandacht voor zijn “shaggy”. Willem en Fien Nouwen namen het café over van Cathrien Peerlings. Naderhand opende Willem ook een vishandel, die later door zoon Peter werd voortgezet. Nu is Verberkmoes op deze plek gevestigd. Waar nu Liplijnmode zit woonde in mijn kinderjaren “Vajjer Schruur”, een karakteristieke Budelse Vajjer Schruur, verschijning, die ook wel het Theodoor van den Berk ‘lopend nieuwsblad’ genoemd werd. Vajjer, zoals iedereen hem noemde, was dikwijls aan de wandel. Met hoed op, en in de hand soepeltjes zijn wandelstok, die hij steeds ronddraaide, bleef hij stil staan bij alles wat er op straat gebeurde en maakte over alles de nodige opmerkingen. Om een oud gezegde te gebruiken “”Er kon geen kat te geselen zijn of hij stond erbij”. Op een keer stond hij te kijken bij mannen, die met straatstenen aan het werk waren en ik vroeg hem: ”Kun je het allemaal bekeken krijgen, Vajjer?” Hij sprak Limburgs en zei: “Ja, ich waas van plan mich eine knecht te heuren, euveral is zoe veul te zeen, det ich ’t allein neet kan biehoujen”. Vajjer was eigenlijk kleermaker, maar runde ook een café. Hier is later “Boek- en Handelsdrukkerij Benelux” begonnen. Hier hebben Jan Duisters, Wiel Bergmans, Hen Schepens en ik de beginselen geleerd van het drukkersvak. Wij hadden een deftige naam voor ons beroep: “Typograaf”. Daarnaast woonde Sjang van Winkel met vrouw en drie dochters. Een hiervan is getrouwd met Kees Verschuren, de koster van de parochie onder pastoor Panis en de opvolger van Leo Slaats. Wie kent nog de Kuster en zijn vrouw Lien? Ook zij hadden een café, maar tevens een paardenhandel. Ik zie nog de 19

paarden over de markt hollen onder de vakkundige blikken van koper en verkoper. Zoiets kan nu natuurlijk niet meer met al dat drukke gedoe op de Markt. Verderop had je Piet Weekers, de loodgieter van Budel, waar later Louw Jacobs zijn zaak had en waar nu Jola gevestigd is. Vervolgens bakkerij Rooijmans, al vele generaties in Budel. Harrie en Leen, de grootouders van Loet heb ik nog goed gekend. Het volgende pand deed vroeger dienst als postkantoor. Gusta van de post zwaaide daar de scepter. In dit pand begon later Frans Vonken zijn schoenmakerij. Zijn buren waren Harrieke van den Broek en zijn vrouw Tieneke

Baudoin, die oorspronkelijk uit Leende kwam. Zij runden een slagerswinkel. Waar nu de HEMA is gingen we vroeger naar de film in het Nova-theater van Harrie Schepens. Ook hier weer een café. We gingen als tiener wel eens stiekum naar de film, want dat mocht niet altijd. Op het einde van de Markt kwam je bij de baron van Budel, Jan van Heeckeren en zijn vrouw Doortje Menten. Zij voerden een groentenwinkel en Jan heeft lang de bus gereden. We steken de straat over en komen dan bij de familie Kees, op de 20

hoek van de Markt en de Marktstraat. In de zomer was hier de hangplek van de turpeklitsers. Ook toen al een hangplek. Daarnaast woonde de familie Geers in een pand dat ook nu nog tot de mooiste van Budel behoort. Je moet het maar eens goed bekijken. Vroeger bezat dit gebouw, dat de naam Oranjehotel droeg, een fraaie veranda. Jammer dat die weg is, al verdient Henry Rooijmans, die in het pand een fotozaak runt een pluim voor de wijze, waarop hij het pand onderhoudt. Persoonlijk vind ik dit nu het mooiste gebouw van Budel. Op de hoek van de Nieuwstraat en Markt, waar nu Intertoys zit, was bakkerij van Ool, later ook ijssalon. Hiervan herinner ik me, dat je daar een ijsje kon kopen van één cent, we riepen dan: “Enne van enne. We steken de straat over en komen dan bij de stoffen- en fourniturenzaak van Door Verhees. Ik herinner me de talloze laatjes achter de toonbank waar de knopen en knoopjes van allerlei maat en kleur te koop lagen. Volgens mij had Door een zuster Maria, en twee broers Mies en Sjoek. Van deze laatste heb ik altijd een avond onthouden in “De Bonte Os’. Frans van Winkel moest biljarten en hij stond erop dat het stil en rustig was, anders kon hij zich niet goed concentreren en stuurde Sjoek naar de zijkant van het biljart. Op een gegeven moment maakte Sjoek met zijn hand vangbewegingen, alsof hij een vlieg wilde vangen. Dat irriteerde Frans en vroeg aan Sjoek: “Wat ben je aan het doen?”, waarop Sjoek antwoordde: “Muffels vangen”. Frans op zijn beurt: “Muffels, wat zijn dat nu weer?" “Weet ik niet”, zei Sjoek,”Ik heb er nog geen een gevangen". Een lachsalvo door het café was het gevolg. We gaan nu naar de 21

groentenwinkel van diezelfde Frans van Winkel, hij was ook tuinarchitect. Hij kon smeuiige, sterke verhalen vertellen. Zijn huis, dat van zijn buurman, de familie de Laat, directeur van de boterfabriek en het huis van Toke en Betje Stevens vormden een deftig geheel, met van die zware kettingen voor hun woningen, waar wij als kinderen graag in schommelden. Maar de directeur was daar niet altijd blij mee. In het huis, waar nu “De Brasser” gehuisvest is, had je slagerij van Lierop. Vroeger werden daar regelmatig ‘noodslachtingen’ verricht. Dan liep het er al gauw storm, want iedereen wilde

Het marktaanzicht anno 2006 is totaal anders

natuurlijk graag meeprofiteren van het voordelige vleesaanbod. We komen vervolgens bij Jèn Glaudemans, huisschilder en vele jaren wethouder van de gemeente Budel. Later werd hij van huisschilder een zeer verdienstelijk landschapsschilder. Naast hem woonde zijn broer Toon Glaudemans die met zijn vrouw een drogisterij annex fotohandel exploiteerde. Hun buren waren de uitbaters van “Hotel De Arend”. Dat waren vroeger Graad Feijen en zijn vrouw Maria Stollman. Hun dochter was Liesbeth van “De Bonte Os’. Je ziet maar weer: 22

‘De appel valt niet ver van de boom’. Iets later namen Jan Geven en zijn vrouw Anneke de honneurs waar in De Arend. Anneke is inmiddels 93 jaar, en zoals ze in Budel zeggen “nog goe hel”. Ten slotte werd Jan Sprankenis er gastheer. Jammer dat dit hotel midden op de Markt plaats heeft moeten maken voor een gebouw met een duidelijk mindere uitstraling. Sjang Ras woonde naast De Arend. Achter zijn huis was een leerlooierij en later werd dat een vetsmelterij van Gouda’s Glorie. Sjang bezat ook een betrekkelijk grote boomgaard in de huidige van Baarsstraat, op de plaats waar nu de Bierketel en de electrozaak van Slenders gevestigd is. In de oogsttijd had die tuin een onweerstaanbare aantrekkingskracht op de jeugd uit de buurt, vooral ook, omdat Sjang vaak op patrouille ging in zijn fruittuin. Trouwens in de Mathijssenstraat had Sjang ook een tuin tussen de panden van Leo van der Steen en de Coöperatie van Jan Bakens, dus op de plaats waar Harrieke de Laat later een kapperszaak begon. Deze tuin stond vol met zwarte bessenstruiken en middenin een kersenboom. Het waren behalve gewone vogels, ook andere rare vogels die aan de kersen zaten. Op de plek waar Sjang woonde hebben naderhand Kees Walravens en zijn vrouw Anneke lange tijd een fotozaak geëxploiteerd. Ook heeft juwelier Peter Bax hier een periode zijn juwelen te koop aangeboden. Momenteel heeft Stefan Thijssen er een goed lopende sportzaak. We zijn de Markt bijna rond. We zijn aanbeland bij Sjef Verhees. Hij woonde in een gebouw dat eerder de status had van een klooster. Hier waren in vroeger jaren paters Capucijnen gevestigd. Vandaar de naam Capucijnerplein. En in de Budelse café’s kun je een capucijner bestellen gebrouwen door de Budelse Brouwerij. We steken nog een keer de straat over om stil te staan bij de Coöperatie van Jan Bakens. Jan had geen rekenmachine nodig om de boodschappen van de klanten bijeen te tellen. Feilloos rekende hij in ‘no time’ het af te rekenen bedrag uit het hoofd uit. Na Jan Bakens kwam hier Frans Sprankenis met de Gezondste Apotheek. Frans was een vrolijke Frans en had 23

altijd wel een praatje of een grapje bij de hand. Daar achter, wat weggedrukt in de hoek, woonde vroeger o.a. Bernard Nouwen, die beneden woonde; Piet Kerkhofs met zijn gezin woonde boven. We zijn weer aangekomen op het punt waar we onze rondgang begonnen. Nog veel andere personen, feiten en verhalen over het Budel uit mijn kinderjaren schieten door mijn hoofd. De boomhakker van Budel, Deurke Tivoli (Slenders) woonde in wat nu de Treurenburgstraat heet. Driekske Evers uit Soerendonk, genoemd de ‘keutelevèger’, die de paardenmoppen in Budel opruimde. En dan niet te vergeten ‘Hoempa’ Hoempa, Jan op 't Veld met zijn karretje met daarop zijn reclamespreuk: ‘Handel in besseme’. Hij kwam gewoonlijk rond Nieuwjaar zijn waar aan de man brengen. “Mos ze noch ’n ventielslengske?” was een van zijn vele vragen. Hij kwam oorspronkelijk uit Stevensweert, en heette officieel Jan op ’t Veld. Jan van Dael woonde waar nu Jan Rooijmans woont, en in de Kerkstraat woonde Jan Rutten, de fietsenmaker, met daarnaast de veldwachter. Hier hebben later verschillende politiemensen gewoond, zoals Leijtens, Renkens, Slagers en niet te vergeten Gerrit Vervoort. Daar schuin tegenover lag de St. Annaschool. Leo Slaats (de köster) en Mieke zijn vrouw woonden daar naast. Leo was jarenlang de koster van de parochie, toen pastoor Panis de scepter zwaaide. Wie kent nog de eierhandel van Pier Kennis in de Kerkstraat. Daarnaast had je het WitGele-Kruisgebouw, waar nu Gerard van Maasakkers woont. Nog een bekend persoon uit Budel was Pierre Gubbels, de tamboer van harmonie E.M.M. Gubbelske zoals hij door het leven ging kon bijna lyrisch doen over het trommelen. Een uitspraak van hem: ‘Dich kunst neet trommelen, det mos ze zoe doon’. 24

En dan kwam het bekende tromgeluid zoals alleen hij dat kon. Ook gingen de Turpeklitsers bijna dagelijks na school voetballen op het ‘perdeterrein’, vlak achter de hof van de zusters. Vandaar de huidige naam ‘Zustershof’. Schaatsen deden we op de ‘Burcht’, een soort gracht die in de Mathijsenstraat lag en rondliep tot aan de tuin van het klooster. Deze gracht lag tussen het Protestants kerkje en de

smederij van Kosman, vroeger de schop van Graad Meurkens, en momenteel het pand van Van der Kampen.Ook de ‘mesters’ van die tijd schieten door mijn hoofd. Meester Winkelmolen, Bèr Ras, Jan Smolenaers, Jan en Chris Deben, maar ook Charles Brandts. Hij is voor mij altijd een gewaardeerd leraar geweest en gebleven. Zijn vertelsels over Bertram en Dolf, twee deugnieten, hebben altijd, ook bij klasgenoten een onuitwisbare indruk achter gelaten. Ook meester Boggia kan ik mij nog herinneren. Volgens mij is hij verdronken in de Peel. Mijn verhaal zou natuurlijk veel langer kunnen zijn. Als ik de verhalen zou vertellen die wij thuis meegemaakt hebben met klanten, dan zou ik er bij wijze van spreken een boek over 25

kunnen schrijven. Gewoon leuke dingen die gebeurd zijn, maar natuurlijk, zoals overal, ook minder leuke voorvallen. Mijn verhaal is ten einde, maar ik wil Frits van der Steen ook bedanken voor zijn bijdrage. Hij heeft me helpen herinneren aan bepaalde voorvallen. Frits heeft mijn tekst ook nagelezen, en waar nodig aangepast. Gerrit van Vlierden CARNEVAL “HET LESTE DRUPKE “ Een van de meest markante leden van de KBO Budel is ongetwijfeld Marie Damen-Groenen geweest. Door haar tomeloze inzet voor de KBO sleepte zij veel andere leden mee. Marie werd dan ook voorzitter van de KBO Budel. In 1986 richtte Marie Damen-Groenen de eerste KBO carnavalsvereniging op. Het bestuurslid Gerard Kissen met zijn echtgenote Cato werden het eerste prinsenpaar en de andere bestuursleden maakten deel uit van de raad van elf. Jean Kums en Bertha Kums werden het volgende prinsenpaar en zijn 2 jaren het prinsenpaar gebleven van de KBO Budel. Toen Toon van den Eijnde en Cisca van den Eijnden werden gekozen tot het prinsenpaar werd aan de carnavalsvereniging de naam gegeven: “Het Leste Drupke”, een heel geschikte toepasselijke naam. Ook dit prinsenpaar heeft 2 jaren de scepter gezwaaid. In de volgende jaren en tot februari 2001 zijn de volgende leden Prins, Prinses of Prinsenpaar geweest: Prinses Mia Teeuwen Prinses Mia Vetturani Prinsenpaar Piet Saes en Ann Saes Prinsenpaar Tinus Lammers en Lena Lammers De raad van elf werd gevormd door: Martien van den Boomen 26

Paul Valkenburg Lies van Moorsel-Wullems Toon Lammers Veronique Verhagen-Gouweleeuw. ’t Leste Drupke bezocht alle recepties in de gemeente Budel, doch ook in Soerendonk en Sterksel. Ook werd de carnavalsclub uitgenodigd bij de sleuteloverdracht in het gemeentehuis en bij de viering in zorgcentrum Mariënburght. De seniorenzitting van de Buulder Buk werd begeleid door ’t Leste Drupke en prins en raad zaten met z’n allen in de engelenbak op het podium. Toon Lammers trad meestal als spreekstalmeester van de carnavalsclub op. In februari 2001 werd ’t Leste Drupke opgeheven, er kwamen helaas geen jongere leden bij, de inspanningen van het carnavalsgebeuren werden voor sommigen te veel en er werd geen lid bereid gevonden om als Prins of Prinses te fungeren. Jammer genoeg kunnen een aantal van de carnavalsleden het 40 jarig jubileum niet meer meevieren.In het bijzonder zouden wij dit Marie Damen-Groenen, graag gegund hebben

Prinses Mia Teeuwen-v.d.Linden met haar gevolg.

27

KEGELEN Elke derde dinsdag van de maand komen de kegelaars bijeen in zaal “de Bellevue”. Kegelen is een fijne sport, die bijna alle spieren van het lichaam in beweging brengt, en daardoor gezond voor ziel, lijf en leden.. De regelaar van de kegelaars is Frits de Laat, die met hart en ziel onze mensen kan blijven motiveren. Door zijn inbreng geeft hij de deelnemers het gevoel er echt bij te horen. Elke kegelmiddag kenmerkt zich door een fijne sfeer en veel gezelligheid. De opkomst is dan Frits de Laat ook constant goed.

Alle kegelaars bijeen in de “Bellevue”

28

BRIDGECLUB "KBO-DE BORGH" Het bridgen maakt - qua aantal jaren - maar een klein deel uit van de geschiedenis van de KBO afdeling Budel. Toch is het in die korte tijd al uitgegroeid tot een activiteit, waarvoor iedere woensdagmiddag zich zo'n dertig tot veertig leden naar "De Borgh" begeven, om deze altijd spannende en ontspannende denksport te beoefenen. Terugkijkend moeten we vaststellen, dat het ontstaan van het bridgen voor KBO-leden in Budel, zo ongeveer heeft plaats gehad in de loop van het jaar 2002. Een echte begindatum is nauwelijks te noemen, zij het dat in dat jaar zo'n twee, en later zo'n vier of vijf paren, zich aan een partijtje waagden. Het zijn diezelfde personen, die zich van meet af aan ingezet hebben om het bridgen in "De Borgh" te promoten. En met succes. Het kan in middels één van de vaste activiteiten van onze afdeling genoemd worden, waaraan een vaste groep leden veel plezier beleeft. Bert v.d. Tillaart

29

HET KBO-RIKTOURNOOI Sinds jaar en dag komen een aantal leden elke woensdag- en donderdagmiddag in de Borgh bijeen om een kaartje te leggen. Dat is altijd rikken, maar regelmatig ook kruisjassen en jokeren. Ook bridgen heeft een vaste plaats op de menukaart gekregen.

De 5 winnaars in 2005, geflankeerd door de twee spelleiders

In 2002 hebben Frits van der Steen en Gerrit van Vlierden het initiatief genomen om een dimentie aan het kaarten toe te voegen. In november van dat jaar zijn wij gestart met het inmiddels al niet meer weg te denken riktournooi voor onze senioren. In het eerste jaar namen zo'n 40 leden deel, die elke eerste dinsdagmiddag van de wintermaanden november tot en met maart in de Borgh neerstreken om een rikje of piekje te wagen. In het begin kregen we vaak vragen over de interpretatie van de opgestelde spelregels en soms moesten we stante pede nieuwe afspraken aan het reglement 30

toevoegen. Maar onder het motto "deelnemen is belangrijker dan winnen" heeft de gezelligheid nooit geleden onder verschillen van mening omtrent de uitleg van regels. Anders gezegd: een misère heeft nooit tot misère geleid. Het laatste woord was in uitzonderlijke gevallen aan de leiders hierboven, en daar legde men zich altijd goedschiks en –gemutst bij neer. Een paar weken geleden (7 maart j.l.) is het vierde toernooi in een prettige sfeer afgesloten. De eerste twee jaren omvatte het tournooi vijf middagen, maar op verzoek van velen beginnen we nu al in oktober en gaan door tot maart, dus spelen we zes keer. Vanaf 2002 is het aantal kaarters traag maar gestaag toegenomen tot boven de 50. Elke tournooimiddag zijn er een vijftal gevarieerde prijzen te winnen, die op een smaakvolle en kundige wijze worden samengesteld door Mia (van Gerrit) van Vlierden. Op het einde van het seizoen zijn er dan bovendien nog de hoofdprijzen van Joop de Schatbewaarder. In dit jubileumjaar willen we natuurlijk iets speciaals doen op kaartgebied. Dat zal ergens in het najaar gebeuren. De ideeën verkeren nog in een pril stadium, maar u kunt erop rekenen, dat er wat aan zit te komen.

Gezelligheid is troef

31

KBO-BILJARTEN. Ook hier is het streven om zo veel mogelijk senioren deel te laten nemen. Bijna wekelijks komen meer dan 50 senioren op de groene lakens in actie om met een keu in de aanslag voor de eer te strijden. Een sociale en aantrekkelijke activiteit voor de KBO-leden, zo blijkt, want het aantal leden blijft stijgen. In de Borgh wordt op twee middagen in een onderlinge competitie om het KBO-kampioenschap gespeeld. Deze competitie heeft de hoogste prioriteit. Daarnaast zijn er regelmatige ontmoetingen met andere seniorenverenigingen en ook enkele teams nemen in speciaal tenue deel aan de kringcompetitie met andere biljartclubs in Cranendonck. Een actieve werkgroep bestaande uit Jan van Seggelen, Harrie van Gils, Franz Twardy, Janus Fransen, Hub Gubbels en Jén van Vlierden staan er garant voor, dat alles vlotjes verloopt.

Biljartgroep “De Borgh”

32

Pentatlontoernooi 2005

De onderlinge competitie

33

JEU DE BOULES De jongste tak aan de activiteitenboom van onze afdeling is het jeu de boules. Deze uit Frankrijk afkomstige tak van sport zou je kunnen vertalen met kogelspel, want de bollen doen denken aan de ijzeren kogeltjes in een kogellager van bijv. de naaf van een fietswiel, maar dan XXL. Je kunt ook een verband leggen met de kogels van het kogelstoten en kogelslingeren in de atletiek, maar dan maatje S. In onze vereniging is de wens om te gaan boulen (kogelen) een "voortborduursel" op het koersballen, dat een vast onderdeel uitmaakte en, nog steeds uitmaakt, van de gezellige veertiendaagse soosmiddagen in ons clubhuis "De Borgh". Onder het motto: "Je moet het ijzer smeden als het heet is" werd een aantal jaren geleden, toen het voorplein van De Borgh aan renovatie en herinrichting toe was, door onze KBO de kans gegrepen om met De Borgh afspraken te maken voor de aanleg van twee banen. Zo geschiedde. In de beginperiode was de animo vrij matig, maar de laatste jaren trekt deze wat aan. Dat is ook te danken aan de mooie verlichting die enkele jaren terug met steun van de Cornelisstichting is aangebracht. Leider van de boulers (kogelers) en hartstochtelijk beoefenaar is vanaf het eerste uur Harrie Boots. Elke donderdagmiddag, maandagavond en in onderling overleg op andere tijdstippen kan er gebould worden.

Het is vaak milimeterwerk

34

LINE-DANCE Deze activiteit is gestart in 2000 op initiatief van de K.B.O. Budel. Dat betekent niet, dat uitsluitend leden van de K.B.O. deel kunnen nemen aan deze vorvm van bewegen en ontspannen; ook veel niet-K.B.O.-leden behoren tot de groep. Elke donderdagmorgen gaan in de Borgh de beentjes van de vloer onder de enthousiaste en vakkundige leiding van Tamara en Dirk Wijnen.

Allemaal samen bij het eerste lustrum in 2005

De line-dance is overgewaaid van het Amerikaanse platteland, waar de cowboys en -girls in formatie dansten op de ritmische tonen van de welbekende country-music. Er zijn, ook in Nederland zelfs, groepen die in country-outfit hun dance-acts uitvoeren. Maar zover gaan we in Budel niet. Op 15 september 2005 hebben de dancers op bescheiden wijze hun eerste lustrum gevierd. Er is een hechte band ontstaan, wat resulteert in een constant goede opkomst. Elke 35

donderdag komen de mannen en vrouwen graag naar de Borgh. Het gaat dan ook niet enkel om het harmonieus bewegen, ook het onderlinge sociale contact is erg belangrijk. De Line-Dance K.B.O. telt ruim 50 leden en is in twee groepen verdeeld. De stuwende krachten achter deze activiteit zijn onze twee Nellie’s, nl. Nellie Lammers-Roefs en Nellie Duisters-Bax DE FIETSERS De werkgroep fietsen bestaat uit 10 leden en Theo van de Broek is voor het bestuur het aanspreekpunt. Het fietsseizoen loopt van mei tot en met september. Twee keer per maand trekken ze er op uit. De werkgroep is verdeeld in 5 duo’s, die elk 1 of 2 keer per seizoen een fietstocht met rustplaats uitstippelen. Als er een 5e woensdag in een maand zit staat er een verrassingstocht op de agenda. Het fietsen heeft een positieve invloed op de gezondheid, het is leuk, goed voor de sociale contacten en de conditie verbetert.De werkgroep hoopt in het jubileumjaar 2006 met een grote groep fietsers weer op pad te gaan en wenst U veel fietsplezier.

Dat noemen we ook fietsen

36

DE WANDELAARS Reeds jarenlang wordt er bij de KBO Budel gewandeld. Elke tweede en vierde dinsdag van de maand trekken de wandelliefhebbers van onze afdeling de paden op en de lanen in om te genieten van het moois dat Budel en wijde omgeving te bieden heeft. En dat is heel wat: heide, vennen, bossen, zandverstuivingen, moerassen, beekdalen, kanalen, gehuchten. Bijna nergens in ons land schenkt de natuur ons zo'n grote verscheidenheid aan landschappen als juist onze regio. En de KBO geeft u de gelegenheid om daar het hele jaar door onder leiding van echte kenners van te genieten. Een eind kuieren is hartstikke goed voor je lijf en je uithoudingsvermogen. Je blijft er opgewekt en gezond van. Het vertrekpunt is steeds achter "De Borgh" om half twee precies. Onderweg of na afloop is er tijd voor een kopje koffie of thee om even uit te blazen. De afstand bedraagt telkens om en nabij de 8 km. Soms kiezen we voor een locatie iets verder van huis, zoals het Leudal bij Heythuysen en Neer aan de Maas. Voorloper en regelaar is Gerrit van Vlierden.

De paden op, de lanen in

37

VERHAAL OVER VROEGER (door Ceel Lammers) Denk ik aan de oude tijd, dan denk ik aan mijn gouden tijd. Ik ben geboren in 1922, dus ik hoor zeker tot de oudere garde. We waren bij ons thuis met vijftien kinderen, ik had zes broers en acht zussen. Ik zat middenin en heb nooit honger hoeven lijden en verveelde me nooit, al was er geen T.V.of radio zoals nu, en ook geen computer. Ik ben geboren in de Buulderbosch en heb daar 68 jaar gewoond. Als ik terug kijk, wat een verschil is er dan tussen vroeger en nu. Wij woonden 2 km. van het dorp, dus een half uur lopen naar kerk en school. ’s Zondags moesten we 2x naar de H.Mis en als toegift nog naar het Lof, en niet te vergeten om de twee weken biechten. Ik moest dan wel ooit nadenken, wat ik zou gaan zeggen. Door de week was er een gezongen mis door de pastoor en v.d.Eerenbeemd, die de organist en tevens zanger was. Van de 360 leerlingen van de lagere school gingen er zo’n 300 naar de H.Mis. De klassen waren ook groter dan nu. Elke meester had wel 50 leerlingen en kon niet iedereen de aandacht geven die nodig was. Er bleef dikwijls iemand zitten, of ging in de vierde klas al van school af, maar schopte het soms toch nog ver. Wat ik me ook nog herinner is, dat we dikwijls in de klas appels zaten te eten. De meester verbood dat, maar ik had blijkbaar slechte oren, en dan kwam hij naar mij toe met een gezicht om bang van te worden. Toen ik 15 jaar was ging ik als boerenknecht naar Geldrop. Het was crisistijd, dus er moest bijverdiend worden en doorleren was er, op een enkele uitzondering na, niet bij. Ik verdiende elf gulden in de maand en kreeg 1 kwartje zondagsgeld. Een pakje sigaretten kostte in die tijd 11 cent; 20 potten bier hfl.1.00 en voor hfl.20.00 had je een nieuwe fiets. In de oorlogsjaren veranderde weer alles. Er werd veel gesmokkeld en we gingen met eieren in de tas voor en achter op de rug de grens over. Het was echt een avontuur. Soms 38

werden we aangehouden. Later werd het beter. In 1950 werd de Werktuigenvereniging opgericht. Ik was daarvan secretaris en penningmeester, en we hadden 70 leden, die elk ongeveer 7 hectare grond hadden. De machines werden ongeveer 15 jaar lang verkocht en verhuurd aan de leden. In 1951 trouwde ik en we begonnen te boeren met 1 koe, 2 vaarsen, 1 zeug met biggen en 50 kippen. We leverden 2 dagen melk, en pas na 3 weken beurden we geld: zegge en schrijve hfl.3.43. We hadden geen elektriciteit en mijn moeder zei dan: ”kom ’s avonds maar naar ons, dan kun je koffie, licht en vuur sparen”. en dat deden we dan ook, en konden meteen het rozenhoedje meebidden, met de nodige litanieën van heiligen er achteraan. De hele buurt had nog geen radio, maar wij hadden er een van thuis meegekregen en waren dolgelukkig met dat ding. De burenhulp was in die tijd geweldig: iedereen stond klaar voor elkaar. Toen we 3 jaar getrouwd waren kregen we een flinke dochter, en er volgden nog vier kinderen die ons 16 kleinkinderen hebben geschonken en daar zijn we heel gelukkig mee.

De boterfabriek

39

JEUGDHERINNERINGEN. (van Petra Brandts-Kramer) In mijn herinnering ga ik terug naar de bewaarschool (kleuterschool) waar we van zuster Pasqueline, Zr. Willefridus en Zr. Rudolph leerden matjes te vlechten, te vouwen en in mooi gekleurd papier keurige muizentandjes te maken. Mijn lagere schooltijd. Dan zie ik juffrouw Lies Thijssen,die in mijn herinnering een zware stem en een bril met een donker montuur had. Ze zag er in ieder geval voor een klein zesjarig meisje heel streng uit. Mijn moeder vertelde haar dat ik linkshandig was en ze antwoordde: “Dat geeft niet, dat zal ik haar wel heel vlug afleren” ,en ik heb nooit meer links durven schrijven. Belangrijk was de voorbereiding op de Eerste Communie door Zr. Theresia, die dat samen met kapelaan Renders en de hierboven genoemde juffrouw Lies Thijssen deed. Zij was juffrouw in de eerste klas. Ook denk ik terug aande eerste biecht, het oefenen met de ongeconsacreerde hostie, de liedjes die ons geleerd werden door Zr. Philomena, de handwerklessen van Zr. Cletica en Zr. Margaretha, en natuurlijk Zr. Alarda, de lieve zuster uit de zesde klas, die bij jong en oud bekend was. Wat hebben we veel zilverpapier en postzegels gespaard voor haar zwarte kindertjes in de Missie. Grote indruk maakten op ons vooral de zeer bijzondere gebeurtenissen, zoals de jaarlijkse Kindsheid- Heilig Hart- en Sacramentsprocessie. Dan mochten we bruidje zijn, of als we heel braaf waren geweest, engeltje. In een mooie lange jurk met vleugeltjes op de rug en met een gouden kroon op ons hoofd strooiden we bloemblaadjes, schrijdend voor de pastoor uit, die onder een baldakijn de monstrans droeg. En wat waren we trots als we uitverkoren werden om de blauwe linten of de sleep van Maria vast te houden! Het was nog echt de tijd van

Zr. Alarda

40

“Het Rijke Roomsche Leven. Al schrijvende komen er steeds meer herinneringen boven drijven: de luidende klokken op Paaszaterdag, de grote teilen op de speelplaats met wijwater, wat ieder gezin in kannen en flessen voor een heel jaar insloeg. Zr. Agrippine verpleegde de zieken en als ze met een zwarte sluier over haar witte kap door het dorp liep, dan wisten we allemaal dat er iemand dood was, want Zr. Agrippine legde ook de doden af. Het zijn slechts enkele onvolledige jeugdherinneringen Ik zou nog kunnen vertellen over de spelletjes die we speelden, de aftelrijmpjes om te bepalen wie”‘m moest zijn”, over juffrouw Jo, juffrouw Christien, Beatrix, en al die anderen die deel uitmaakten van de St. Anna schoolgemeenschap.Maar in het kader van dit Jubileumboekje voert dat veel te ver, maar ik denk toch dat veel van mijn vrouwelijke leeftijdgenoten zich in dit verhaaltje herkennen en net als ikzelf met een beetje weemoed aan onze onbezorgde jeugdjaren terugdenken.

Huisbezoek zieken. Leden die langer dan 8 dagen in een ziekenhuis hebben gelegen worden thuis bezocht. De mensen die wij bezoeken waarderen het dat daar de tijd voor genomen wordt en ook de meegebrachte attentie wordt door de zieken graag aanvaard. Door de toename van het aantal alleenstaande ouderen dreigt voor velen het sociaal isolement. De K.B.O. Budel zal daaraan constant aandacht aan blijven besteden. Bij het bezoeken van zieken komt deze problematiek vaak naar voren. De zieken worden bezocht door de bestuursleden NellieLammers-Roefs,Nelly Duisters-Bax en Petra BrandtsKramer.

41

'T IS MAER DAE GE 'T WET De “Katholieke Bond van Ouderen” van Buul bestet fertig jaor en dae moet gevierd wèren. As ’n verieëniging ’n jubilejum viert dan wèren er mestal jubilarissen gehuldigd. Maer eech deenk neet dae er iemed bie de K.B.O. gehuldigd zal wèren vanwege ’t fertigjaorig lidmaatschap! Eech of ozze Sjang, miene mins zoegezigd, toch in ieder geval hieël zeker neet. Dae kan neet umdae willie neet bie die bejaardenboond zien. Eech en ozze Sjang hêmmen ós dao nöit as lid vur opgegèven. Vreuger, toen eech al bekant zêstig jaor was, dâcht eech er ne aon um bie die club te gaon. “Eech goi mich toch zeker neet me die âw mênnekes en die âw wiefkes bezig hawwen,” dâcht eech toen. Trouwes, eech was toen al bie de Boerinnenboond hiê in Buul en dao hoefde ne âwd vur te zien. Maer in dien tiêd wâren er óch nog échte âw meensen. Vreuger kósde aen de meensen zeen as ze âwd wâren. Tiggeworig ne mier. De K.B.O. is de ieënige club die eech kin die aen “leeftijdsdiscriminatie” duut. Um lid te wèren van de K.B.O. moeie viêf-en-vieftig jaor zien. Dae vin eech vuls te joonk. Meensen van viêf-en-vieftig jaor zien toch gen âw meensen. Meensen van viêf-envieftig jaor die hêmmen toch zeker niks bie unne bejaardenboond te zeuken. ’t Is toch nog ne zoe lang gelejen dae meensen van viêf-envieftig jaor nog tiên jaor nao de febriek moesten um er te gôn werken. Niks te “Vutten” of te “Pré Vutten” of te “Overgangsregelingen”. Dao moes vreuger gewerkt wèren um broeëd op de plânk te kriêgen. As meensen tiggeworig zoewa in de fieftig zien dan beginnen ze van alles te verzinnen um maer neet mer te hoêven werken. Dan vinnen ze zichzêlf te âwd um nog te moeten werken. En as ze dan me ‘n “goei regeling” toês kunnen bliêven dan wèren ze pas écht actief. Dan koeëpen ze fietsen van zoe’n doêzend euro per stuk en dan trekken zillie er op oêt. Hij en zij neturlek alletwieë dezêlfde kleur fietsen zoe dae ge kunt zeen dae ’t man en vrouw is. En die “jonggepensioeneerden” duun er van alles aon um toch maer joonk te bliêven of er tenminste joonk te bliêven oêtzeen. Veul vröllie bliêven vuls te lang hun haor vêrven. Ge wet wel wa eech bedoel. Dae 42

zien van die vröllie bie wie ge aen hun gezeecht kunt zeen dae ze al ’n hieël lèven achter zich hêmmen, maer mej unne haordos roond loeëpen van ’n meid van tweentig. Die snappen neet dae ge me flêskes, pötjes en pillekes de waarheid neet kunt bedekken. Zoe zien er óch van die manskèrels die deenken dae ze den tiêd vur de gêk kunnen hawwen. Ge zult ze óch wel ‘s öit tegen gekomen zien. Manskèrels van in de zeuvetig die inens ’n spijkerbrook gôn drâgen. En dao boven drâgen ze dan unne roje trui die ze óch bie hunne blauwe jas me unne roje krâg kunnen dragen. En die gôn dan wandelen mej unne vuls te gröte hoond umdae hun vrouw neet mej get wandelen, umdae die zich onderhând ’n bitje schamt vur die vertoeëning. En die meensen gèven zich op as lid van de K.B.O. De meste meensen duun dae um dreij reejen. Um de weenter door te komen en um de hêb en de kriêg. Sweenters meugen de meensen van de K.B.O allemaol gezellige spêllekes speulen in de Borgh. De manskèrels meugen dao vur niks of vur ’n hieël klen bitje biljarten of vogelenpieken. Leden van de K.B.O. meugen óch bie de Borgh gôn Zjeu de Boelen. De mesten wieëten nog gen ens hoe ze ’t moeten schriêven maer ze Zjeu de Boelen! Leden van de K.B.O. kriêgen in sómmige weenkels korting en kunnen zich goeiekoeëp verzekeren. Dae zal óch wel noeëdig zien as ge zoe’n duur fietsen aongeschaft haet! Nieje, eech en ozze Sjang veulen ós te âwd um nog bie de K.B.O. te gaon. Dae is iets vur viêfen-vieftig plussers en meensen die nog kwiek zien. Eech blief gewoon bie mien Boerinnenboond, want die is er neet allieën maer vur âw meensen die vuls te joonk zien. En de K.B.O.? Eech feliciteer ze, óch nâmens ozze Sjang, mej hun jubileum. En eech vin ’t fantastisch wa zillie duun vur al die fieftigplussers. Maer echte âw meensen hoêven gen spêllekes mer te speulen, hoêven nemmer te Zjeu de Boelen, hoêven nemmer te fietsen. Die zien ’t lèven vurbiê. Ge ziet óch gen échte âw meensen in de Borgh. De vieftig-plussers hêmmen hun plakken ingenomen. Echte âw meensen zitten aen de Graafschap van Hornelaan, wo ze ôetzichtloos achter ’n raom nao boêten stâren, wâchtend op hun lêste bus…

43

www.kbobudel.nl Technische vernieuwingen vinden in een hoog tempo plaats. Ook senioren moeten bij blijven. Daarom hebben we sinds januari van dit jaar een eigen website “in de lucht”. Franz Twardy heeft veel energie gestoken in de ontwikkeling van deze site. Vanaf nu kunt op de site terecht voor alle KBOBudel-activiteiten en andere wetenswaardigheden met betrekking tot senioren-belangen. De naam van de website is: www.kbobudel.nl

KBO IN BEELD De kerstvieringen van de laatste jaren zullen bij menig KBOleden in het geheugen gegrift worden als hoogtepunten van onze activiteiten. Een stemmige eucharistieviering met een prachtig koor trekt elk jaar een volle kerk, en niet alleen van leden. Ook de gezamenlijke koffietafel daarna en de verloting van zo’n 50 kerststukjes worden erg gewaardeerd.

44

De muzikale middagen, elk jaar twee, vallen bijzonder in goede smaak bij onze leden, getuige de grote opkomst. Vooral het muziekfeest in november met talenten van eigen bodem is een schot in de roos.

45

De KBO-Budel biedt haar leden een ruim en gevarieerd aanbod aan reizen aan. Elk jaar staan op het programma twee culturele reizen naar historische steden en monumentale gebouwen, een natuurreis, een middagtocht, een bedevaartreis en een middagtocht special voor leden, die wat moeilijk te been zijn.

46

Het Chinees buffet in “de Borgh” heeft een aan belangstelling niet te klagen.

Elk jaar wordt er aandacht geschonken aan de vrijwilligers van onze vereniging. Hun inzet is onmisbaar voor de KBO. De laatste twee jaar werden ze getrakteerd op een gezellig etentje, geserveerd door leerlingen van “het Kwadrant”

47

Het jubileumboek is mede tot stand gekomen dankzij onderstaande sponsoren. Waarvoor onze hartelijke dank. Forum Taverne Eetcafé Hamont Gebr. Vos Account- en adviesbureau Gebr. Kuppens Grondverzet Gebr. Beelen Dakdekkerbedrijf Gerda v. Engelen Ruveni Damesmode Geven N. Podotherapie G & S Glascentrale Schildersbedrijf v.Gogh Bouwbedrijf Groenrijk Tuincentrum v. Fulpen Automaterialen Haarlijn Kapsalon v. Hapert huisarts Hallal Particuliere- en groothandelslagerij Hensen Sport & speeltoestellen Hompes Chevrolet dealer Houbraken Loonbedrijf v. Horne Tjeu Caravancentrum v. Horne Brandstoffen v. Hunsel & Govers bv Assuranties & hypotheken Jager fysiotherapie v.d. Kampen EP partners De Kempen Koerier Centrum Kemtec Installaties Koos Verbeek Optiek Kring Apotheek Budel Op de Laak Notariaat Lammers Staalconstructie Staalbekleding Lammers Ad Aannemingsbedrijf Le Cornet Restaurant en Partycentrum Liplijn Mode Maatschap Trienekens Belasting- adviesbureau Manning en Partners Architectenbureau Mathijssen Domestica Martinique Lingerie

Aarts Frans Autoschade ABC Hekwerk Aben en Slag Advocaten Alpro Kunststof ramen en deuren Annemieke Groenten en Fruit Assuplan J. Umans Verzekeringen v.Asten Reisbureau ATEP Binnenhuisspecialisten Auto Vlassak bv VW Audi Beckers, Meesterbloembinders Beerten bv Grondverzet machineverhuur Bellevue Café zaal kegelbanen BP station Frans en Maria Brauwers De Bergakkers Hondenpension De Brouwer Architectuur en Advies Budel Airport Luchhtaven/restaurant Budelse Brouwerij B.V.I Installatiebedrijf C 1000 Budel Hesselberth Casa Nostra Makelaardij Compen Parket Soerendonk v. Cranenbroek fysiotherapie Dakdekkersbedrijf Gebr. Beelen Dansschool Mirjam & Algo Davids Machines en speciaalconstructies De Budelse Drukkerij De Poelier Th. Cox De Wielerbaan Café zaal De Zadeltas Lederwaren Dierenartsenpraktijk G. Seijbrands & K. Hengeveld Dierenartsenpraktijk De Meemortel Eetcafé Kierewiet Elegance Mode- en comfortschoenen Feron Huidverzorging Feijen Bakkerij Fitlife Fitnesscentrum Fietswereld Vlassak Fleuren huisarts

48

v. Meijl Automobielmaatschappij Meeuwissen Bloem en Kado Philip Optiek Brillen – lenzen Pro Voet Voetverzorging pedicure Rabobank Budel Restaurant ’t Schuurtje Rooymans Foto en film Rooymans Bakkerij Rutten Bloemensierkunst Saanen & Knoups Architectenbureau Saes J. Party en verhuursdevies Schilderwerken Budel bv Schilderwerken Van der Kruijs Slenders Jan Tegelwerken Scholten Slijterij Staals Jac Autobedrijf v.d. Steen Electrotechniek bv v.d. Straaten Makelaardij Tasko Modeschoenen pasvormschoenen Teeuwen Bakkerij The Bodyfactory Fitness Centrum Toon’s Bikes Rijwielen Valkenaars Installatiebedrijf Valkenaars J Kastenbouw Verberkmoes Assurantiën Verweijen Slaapcenter Vlassak Aannemingsmaatschappij Vocotec Installatietechniek bv Vonken Sportprijzen Vonken Administratie en Belastingadvies Vonken Keurslager Vos-Roefs Annie Pedicure ’t Wapen Poel-darts-biljartcafé Wyczisk Juwelier Goudsmit Zinifex Budel Zink Peeters Joep Installatiebedrijf