Regio West-Brabant de energietransitie & mobiliteit
de potentie van het informele
mobiliteit & de energietransitie Overige 3%
38% Aardgas
Motorbrandstoffen 30%
28% Elektriciteit
bron: CBS, bewerking ECN - beeld: omroep Zeeland
totaal: 111 GJ / 0.000111 PJ per gemiddeld huishouden direct energieverbruik van een gemiddeld Nederlands huishouden in 2012, het mobiliteitsaandeel is significant
450
30
372
158
377
50
8
91
4
60
4
100
4
80
4
32
1
545
1
540
1
108
beeld: Atelier Tussenruimte - bron: energiefeiten.nl (* 1 liter benzine = 32,6 megajoule)
Hoeveel kilometers kan een individu per vervoersmiddel reizen gebruikmakend van dezelfde hoeveelheid energie?
vervoersmiddelen (maximale vervoerscapaciteit) vergelijking van het aantal kilometers per liter benzine-equivalent* per vervoerde persoon
Het huidige tijdvak is een experimentele transitieperiode
bron: passionforwheels.nl, compareautomechanics.com, wunc.org
een innovatieve en experimentele zoektocht: biogas, biodiesel, electriciteit en waterstof als alternatieve energiebronnen voor automobiliteit
bron: tech36.nl, pedelecs.co.uk, ebay.at, goodnewproducts.com, proidee.co.uk
een innovatieve en experimentele zoektocht: een immer toenemende keuze aan vervoersmiddelen
Het huidige tijdvak: een steeds verdergaande integratie van soft- & hardware.
actuele in-car technology: moving object detection, lane departure warning, forward emergency braking, blind spot warning
A270 Helmond - Eindhoven doorgaande weg èn test site uitgerust met geavanceerde systemen voor het uitvoeren van verkeersexperimenten
beeld: nissan.co.uk, nrcreader.nl, Google maps
A58 Oirschot - Eindhoven doorgaande weg èn test site uitgerust met WiFi-P voor het verzamelen èn delen van lokale, realtime verkeersinformatie
De relevantie van open platformen die kunnen anticiperen op toekomstige ontwikkelingen
beeld: nrcreader.nl
de risico’s van het inzetten op gesloten platformen: het Fyra debacle
De potentie van informele, open platformen
Makkinga, Friesland het eerste verkeerstekensvrije dorp van Nederland - infrastructuur, woonomgeving en landschap versmelten
The Villages, Florida infrastructuur, woonomgeving en landschap versmelten
beelden: shared-space.org, thevillages.com, Joost Ketel
Veghel, Noord-Brabant Rijkswaterstaat onderzoekt de fietspotentie van haar onderhoudspaden t.o.v. het regionale netwerk van officiële fietspaden
Regio West-Brabant de energietransitie & mobiliteit Twee grote opgaven voor de toekomst die nu om actie vragen: opgave 1
Toekomstbestendige, hybride infrastructuur opgave 2
Volle inzet op besparing en efficiëntie
Voorbereid op een toekomst zonder fossiele brandstoffen: Inzet op hybride, multifunctionele infrastructuur bestaande uit open platforms die actualiseerbaar en dus toekomstbestendig zijn. Open platforms zijn in staat toekomstige ontwikkelingen te incorporeren en te anticiperen op onvoorziene omstandigheden. Volle inzet op het besparen van energie binnen de mobiliteitsketen kan een substantiële bijdrage leveren aan de energietransitie als geheel.
Toekomstbestendige, hybride infrastructuur
beeld: Atelier Tussenruimte
het snelwegtracé als langgerekte landstrook: gebied van formaat vol latente gebruiksmogelijkheden
Het snelwegtracé als open platform: actualiseerbaar en dus toekomstbestendig
beeld: Atelier Tussenruimte
(inter)nationale ontwerpopgave: hybride infrastructuur - het snelwegtracé als multifunctioneel win-, verzamel- en transportgebied
Heeft asfalt een aanzuigende werking op verkeer?
"De aanleg van spitsstroken en het verbreden van snelwegen leidt amper tot een toename van het verkeer... Het verbreden van wegen heeft wel een enorm effect op de verkeersstromen in de omgeving... Als er meer ruimte is op de snelweg, zullen minder mensen sluiproutes gebruiken waardoor het drukker wordt op de snelweg."
bron: Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) | beelden: omroepzeeland.nl
10.000
5.000
2.000
1.000
Wh/tonkm
500
250
Het energieverbruik van brandstofmotoren is het meest efficiënt binnen de snelwegomgeving waar het verkeer over langere afstanden beweegt met een constante, hoge snelheid. Voorwaarde is wel dat doorstroming van het snelwegverkeer zo min mogelijk wordt verstoord door bijvoorbeeld invoegend verkeer of files.
LZV 39,5 ton
Truck >20 ton Truck 10-20 ton Truck <10 ton
Stedelijk
Trekker-oplegger 26 ton
Grote bestelwagen >2 ton Kleine bestelwagen <2 ton
LZV 39,5 ton
Truck >20 ton Truck 10-20 ton Truck <10 ton
Niet-stedelijk
Trekker-oplegger 26 ton
Grote bestelwagen >2 ton Kleine bestelwagen <2 ton
LZV 39,5 ton
Truck >20 ton Truck 10-20 ton Truck <10 ton
Snelweg
Trekker-oplegger 26 ton
Grote bestelwagen >2 ton Kleine bestelwagen <2 ton
bron: VUB-MOBI (2014), Den Boer et al. (2011) - beeld: Atelier Tussenruimte
energie-intensiteit Well To Wheel voor zwaar wegvervoer (2009) de hoeveelheid verbruikte energie per ton vervoerde vracht is het laagst binnen de snelwegomgeving
De as Randstad - Vlaamse Ruit Het aantal op- en afritten van West-Brabantse snelwegen
beeld: Atelier Tussenruimte
De as Randstad - Vlaamse Ruit (Noord - Zuid) is binnen West-Brabant veruit de belangrijkste verbinding voor (inter)nationaal goederenvervoer. Ontvlechting van verkeerssoorten (lange en middellange afstand) bevordert een goede doorstroming en daarmee de energie-efficiëntie.
Volle inzet op besparing en efficiëntie
beeld: Atelier Tussenruimte
regionale ontwerpopgave: een optimale ontvlechting van (inter)nationaal goederenvervoer en regionaal personenvervoer
10.000
5.000
2.000
1.000
Wh/tonkm
500
250
Brandstofmotoren verbruiken veel energie in de stedelijke omgeving in vergelijking met electromotoren. De electromotor werkt veel efficiënter in een omgeving met relatief korte afstanden en lage snelheden; een omgeving waar veel wordt afgeremd, opgetrokken en met lopende motor wordt stilgestaan.
LZV 39,5 ton
Truck >20 ton Truck 10-20 ton Truck <10 ton
Stedelijk
Trekker-oplegger 26 ton
Grote bestelwagen >2 ton Kleine bestelwagen <2 ton
LZV 39,5 ton
Truck >20 ton Truck 10-20 ton Truck <10 ton
Niet-stedelijk
Trekker-oplegger 26 ton
Grote bestelwagen >2 ton Kleine bestelwagen <2 ton
LZV 39,5 ton
Truck >20 ton Truck 10-20 ton Truck <10 ton
Snelweg
Trekker-oplegger 26 ton
Grote bestelwagen >2 ton Kleine bestelwagen <2 ton
bron: VUB-MOBI (2014), Den Boer et al. (2011) - beeld: Atelier Tussenruimte
energie-intensiteit Well To Wheel voor zwaar wegvervoer (2009) de hoeveelheid verbruikte energie per ton vervoerde vracht is het hoogst in de stedelijke omgeving
Volle inzet op besparing en efficiëntie
beeld: Atelier Tussenruimte, fiatjusititia.nl
stedelijke beleidsopgave: transitie naar electrisch rijden - efficiënt energiegebruik in de stedelijke omgeving, geluidsreductie, geen emissie
450
30
372
158
377
50
8
91
4
60
4
100
4
80
4
32
1
545
1
540
1
108
beeld: Atelier Tussenruimte - bron: energiefeiten.nl (* 1 liter benzine = 32,6 megajoule)
De specifieke eigenschappen van de stedelijke omgeving - hoge congestie, korte afstanden, lage snelheden maken dat veel energie-efficiënte vervoersmogelijkheden relatief eenvoudig kunnen worden toegepast en gestimuleerd.
vervoersmiddelen (maximale vervoerscapaciteit) vergelijking van het aantal kilometers per liter benzine-equivalent* per vervoerde persoon
Toekomstbestendige, hybride infrastructuur
beeld: Atelier Tussenruimte
stedelijke ontwerpopgave: stedelijke infrastructuur die een veelheid aan huidige en toekomstige vervoersmogelijkheden optimaal faciliteert
De rurale omgeving vraagt om een expliciet andere aanpak van mobiliteitsvraagstukken dan de stedelijke omgeving door het grote verschil in omstandigheden m.b.t. congestie, demografie en reisafstanden.
beeld: Atelier Tussenruimte
inwonersaantallen regio West-Brabant
Volle inzet op het experiment: lokale, informele, hybride vormen van vervoer
bron: Buurtwagen, Samobiel, Kijk op S’bergen, omroep Brabant
rurale beleidsopgave: kleine kernen en netwerken tussen naburige gemeenten vragen om maatwerk m.b.t. mobiliteitsoplossingen
Heeft asfalt een aanzuigende werking op verkeer?
"Maatregelen, zoals egaliseren van asfalt... en het wegnemen van obstakels, vergroot de aantrekkelijkheid van fietsroutes... Deze formule is succesvol gebleken. Uit tussentijdse evaluatie blijkt dat het aantal fietsers op de routes aanzienlijk is toegenomen."
bron: verkeersnet.nl, de Fietsersbond / beelden: Wijnand Nijs, henkopweg.nl
Mobiliteitsbehoefte West-Brabantse rurale gebieden: de versterking van relaties tussen naburige gemeenten op streekniveau.
beeld: Atelier Tussenruimte - maten in meters | bron: Tordoir - Brabantse Netwerken
onderlinge afstanden tussen West-Brabantse kernen de relatief korte afstanden zijn gunstig voor een verdere optimalisatie van fietsverbindingen
Rucphen
Roosendaalsebaan, Rucphen
Roosendaal
Watermolenbeek, Roosendaal
Toekomstbestendige, hybride infrastructuur
beeld: Google | Atelier Tussenruimte - maten in meters
Achtmaalsebaan, Schijf
5.000
1.000
0
Roosendaalsebaan, Schijf
Schijf
interlokale ontwerpopgave: upgrading van informele paden om regionale netwerken van officiële fietspaden te verknopen en te vergroten
Regio West-Brabant de energietransitie & mobiliteit Hoofdopgave 1: Toekomstbestendige, hybride infrastructuur Hoofdopgave 2: Volle inzet op besparing en efficiëntie (inter)nationale ontwerpopgave: het snelwegtracé als multifunctioneel win-, verzamel- en transportgebied het snelwegtracé als open platform dat actualiseerbaar en dus toekomstbestendig is regionale ontwerpopgave: een optimale ontvlechting van goederen- en personenvervoer interlokale ontwerpopgave: upgrading van informele paden om regionale netwerken van officiële fietspaden te verknopen en te vergroten rurale beleidsopgave: kleine kernen en netwerken tussen naburige gemeenten vragen om maatwerk m.b.t. mobiliteitsoplossingen stedelijke beleidsopgave: transitie naar electrisch rijden - efficiënt energiegebruik in de stedelijke omgeving, geluidsreductie, geen emissie stedelijke ontwerpopgave: stedelijke infrastructuur die een veelheid aan huidige en toekomstige vervoersmogelijkheden optimaal faciliteert