Referentiekader Initiatieven beschut wonen (IBW)
Algemeen
(NC) Het initiatief van beschut wonen heeft een samenwerkingsverband afgesloten met een CGG én met een psychiatrisch ziekenhuis of een algemeen ziekenhuis met een A-dienst. (NC) Er wordt geen onderscheid gemaakt op basis van levensbeschouwing, godsdienst en politieke overtuiging.
Infrastructuur/wonen
(NC) De woningen liggen buiten de campus van een psychiatrisch ziekenhuis of van een dienst voor geestelijke gezondheidszorg.
(NC) De woningen liggen in de lokale leefgemeenschap. Groepswonen (NC)In één groepswoning wonen ten minste drie en ten hoogste tien bewoners. (NC) Er is minimum een living, een eetkamer, een keuken en een individuele slaapkamer per bewoner. (NC) Er is een bad of douche en een toilet voorzien in de woning. (NC) Per slaapkamer is er een individuele lavabo met warm en koud stromend water. Deze individuele lavabo op de slaapkamer kan vervangen worden door een lavabo op de badkamer met maximaal twee lavabo’s per badkamer (dus maximaal twee individuele slaapkamers zonder lavabo). (TK) Een studio kan aanzien worden als groepswonen indien gebruik van gemeenschappelijke ruimtes voorzien is en indien deze gemeenschappelijke ruimtes via een interne weg in hetzelfde gebouw te bereiken zijn. Onder gemeenschappelijke ruimte wordt (minstens) een living en/of eetkamer verstaan. (TK) Per bewoner wordt minimaal een oppervlakte van 9 m² per individuele kamer voorzien. Indien een kamer slechts 9 m² beslaat wordt zo snel mogelijk naar een meer geschikte kamer uitgekeken. Een oppervlakte van 12 m² is immers wenselijk. Standpunt ingenomen op 3/01/2008: - Indien, bij voorlopige erkenning, de individuele slaapkamer van de bewoner minder dan 9m² bedraagt en de bewoner woont op moment van aanvraag nog niet in de woning, dan zal de voorlopige erkenning geweigerd worden. - Indien, bij voorlopige erkenning, de individuele slaapkamer van de bewoner minder dan 9m² bedraagt en de bewoner woont op moment van aanvraag reeds in de woning; dan zal de voorlopige erkenning toegestaan worden. Echter, er zal expliciet aangegeven worden dat er zo snel mogelijk naar een meer geschikte woonst dient uitgekeken te worden. Zolang dat deze
individuele kamer minder dan 9m² bedraagt, zal deze plaats beschut wonen niet definitief erkend worden. Individueel wonen (NC) Maximaal 20% van het totaal aantal erkende plaatsen van een initiatief beschut wonen kan onder de vorm van individueel wonen aangeboden worden. (TK) De minimale globale oppervlakte van een individuele woonst is 15 m². (TK) Een individuele woning is minimaal een “studio” . Dit is een ruimte die een badkamer (met douche/bad en lavabo), een toilet en een keuken/kitchenette omvat. (TK) De woning is licht en luchtig. (TK) Bij individueel BW worden door het initiatief extra zekerheden worden ingebouwd om het wegvallen van de sociale controle op te vangen: - scenario’s bij crisissituaties - mogelijkheid tot (her)opname in psychiatrisch ziekenhuis - voldoende sociale contacten. (NC) Enkel indien twee personen in een vrijwillige samenlevingsrelatie in begeleiding zijn, kunnen 2 plaatsen BW op eenzelfde adres erkend worden. Dit gebeurt onder de vorm van individueel wonen.
Begeleiding
(NC) In het initiatief beschut wonen, wonen personen met psychiatrische problemen die geen voltijdse ziekenhuisbehandeling nodig hebben. (NC) De begeleidende personeelsleden zijn niet voortdurend aanwezig in de woningen. (NC) De begeleiding richt zich op het verwerven van sociale vaardigheden gericht op de maximale ontwikkeling van de persoonlijke zelfstandigheid van de bewoners. (NC) De begeleiding zal o.m. volgende domeinen omvatten: 1° het aanleren van sociale vaardigheden; 2° het aanleren van administratieve vaardigheden, bvb inzake het geldbeheer; 3° het organiseren en stimuleren van een zinvolle tijdsbesteding; 4° het bevorderen van de contacten van de bewoners met hun milieu van herkomst (TK) 5° het verwerven van huiselijke vaardigheden (NC) Er is een verblijfsovereenkomst. Deze verblijfsovereenkomst wordt afgesloten met de bewoners of hun wettelijke vertegenwoordigers. Hierin staan de huurvoorwaarden, de opzegmodaliteiten en de begeleidingsmodaliteiten. (NC) De prijs per woning, met vermelding van inbegrepen kosten, dient meegedeeld te worden. (NC) Indien de woonst eigendom is van de cliënt van het IBW worden enkel de begeleidingsmodaliteiten omschreven.
(NC) Er is een huishoudelijk reglement. Hierin worden alle andere opnamemodaliteiten en verblijfsregels omschreven. Elke bewoner ondertekent dit huishoudelijk reglement voor kennisname. (NC) De naam van de verantwoordelijke voor het huis of voor de werking wordt gecommuniceerd. (NC) De verantwoordelijke voor het huis of voor de werking, of zijn afgevaardigde, is te allen tijde bereikbaar. (NC) De modaliteiten van bereikbaarheid van de verantwoordelijke voor het huis of voor de werking, of van zijn afgevaardigde, worden meegedeeld aan de bewoner(s). (NC) De medische nazorg van de bewoners wordt verzekerd. (TK) Uit de begeleidingsplannen blijkt dat elke bewoner op regelmatige basis wordt geëvalueerd (een eerste maal na drie maanden, daarna op 12 maanden en vervolgens elk jaar) door het begeleidend team. (TK) Na elke evaluatie wordt een gemotiveerd besluit genomen tot staving van het verder verblijf en het vooruitzicht naar alleen wonen, psychiatrische thuiszorg,zorgfunctie ‘activering’,…
Multidisciplinaire werking / personeelskader
(NC) Er is 1 VTE begeleiding per 8 bewoners. (NC) Dit personeelslid dient in het bezit te zijn van een licentiaatdiploma of diploma hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan zoals sociaal verpleegkundige, psychiatrische verpleegkundige, psycholoog, criminoloog, maatschappelijk assistent of ergotherapeut. (TK) Het begeleidend team is multidisciplinair samengesteld. (NC) Er is een coördinator voor de werking van de beschutte woonvorm aangesteld door de inrichtende macht. (TK) Bij langdurige afwezigheid van een begeleider wordt vervanging voorzien. (NC) Alle teamleden overleggen minstens één keer per maand. (NC) Er is een coördinerende psychiater. (NC) De coördinerende psychiater is aanwezig bij het teamoverleg. (NC) De coördinerende psychiater staat in voor de vorming van de teamleden. (TK) Deze (coördinerende) - 3 uren per week bij een - 5 uren per week bij een - 6 uren per week bij een - 7 uren per week bij een - 8 uren per week bij een - 9 uren per week bij een
psychiater is beschikbaar gedurende: IBW met 20 bewoners IBW met 40 bewoners IBW met 60 bewoners IBW met 80 bewoners IBW met 100 bewoners IBW met meer dan 100 bewoners
Het aantal uren dat de psychiater beschikbaar is neemt proportioneel toe binnen deze schijven. (TK) Per huis wordt minstens wekelijks een bewonersvergadering gehouden. (TK) Tijdens de bewonersvergadering wordt het onderling functioneren van de bewoners “in huis” besproken en worden eventuele moeilijkheden hierbij aangekaart. Eventueel andere betrokkenen (vertegenwoordiger PZ – CGG – OCMW, huisarts, familielid,…) kunnen op uitnodiging aan deze vergaderingen deelnemen. (A) De teamleden zijn actief betrokken bij de bewonersraad. (NC) Het individuele dossier van iedere bewoner bevat medische, sociale en juridische gegevens. (NC) Deze individuele dossiers bevinden zich op een “veilige” plaats, achter slot.
Zorgfunctie ‘activering’
(NC) Elk initiatief - 0,50 VTE voor IBW - 0,75 VTE voor IBW - 1,25 VTE voor IBW - 1,50 VTE voor IBW - 2,00 VTE voor IBW - 3,00 VTE voor IBW
Beschut Wonen heeft recht op personeel voor activering: met maximum 19 erkende plaatsen met 20–39 erkende plaatsen met 40–59 erkende plaatsen met 60–99 erkende plaatsen met 100–149 erkende plaatsen met meer dan 150 erkende plaatsen
(NC) Niet alleen de bewoners van het eigen IBW worden geholpen, maar ook het brede publiek van cliënten met een psychiatrische problematiek. (NC) Daghospitalisatie is een vorm van behandeling. Daghospitalisatie kan bijgevolg niet beschouwd worden als een vorm van ‘activering’. (NC) De activiteiten met betrekking tot deze zorgfunctie dienen beschreven te worden in een activiteitenverslag. Dit verslag wordt jaarlijks overgemaakt aan het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. (TK) Het IBW werkt samen met minstens één ander IBW in de regio. Deze samenwerking wordt beschreven in een formele samenwerkingsovereenkomst. Hierin beschrijft men de wijze waarop men het personeel voor de zorgfunctie activering gezamenlijk zal inzetten.
Varia
(NC) Het crisisscenario is duidelijk uitgewerkt. De richtlijnen (wat moet er gebeuren bij een crisis?) hangen in een duidelijk leesbaar lettertype en op een goed zichtbare plaats. (NC) Uit het crisisscenario blijkt dat er vlot een psychiater bereikbaar is. (NC) Zowel de normale werkregeling als de permanentie tijdens weekends en op feestdagen hangt op een goed zichtbare plaats.
(NC) Er is een reglement voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer (voor de verwerking van persoonsgegevens die betrekking hebben op patiënten, in het bijzonder de medische gegevens). (NC) De bepalingen van het reglement voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer worden aan de patiënten meegedeeld.
Brandveiligheid
* Woonplaatsen door initiatief BW aan bewoner ter beschikking gesteld * Woonplaatsen door cliënt beschut wonen gehuurd bij een derde * Woonplaatsen in eigendom van cliënt (TK) Er is een: - poederblusser met controlelabel of haspel met controlelabel of haspel per bouwlaag waarop een (kamer-)woning van het initiatief zich bevindt - individuele rookdetector per bouwlaag waarop een (kamer-)woning van het initiatief zich bevindt, bij voorkeur in de gang - branddeken in elke keuken (TK) Er is een vormingsplan inzake brandveiligheid voor zowel personeelsleden als bewoners. (TK) Dit vormingsplan omvat minstens jaarlijkse vorming inzake risicogedrag, het correct gebruik van de verwarmingstoestellen, de plaats en de werking van de brandbestrijdingsmiddelen, de inhoud en de toepassing van het evacuatie- en interventieplan. (TK) Er is een elektrisch fornuis in elke woning van een initiatief beschut wonen (aardgasfornuizen zonder thermostatische koppeling worden als onveilig beschouwd voor deze doelgroep). Ook gasboilers in de badkamer dienen vermeden te worden. (TK) “Als de bewoner (die eigenaar is van zijn woning of de woonst huurt bij een derde) er niet in slaagt bepaalde nieuwe vaardigheden te verwerven in het kader van brandveiligheid of als de brandveiligheid van een bepaalde woning op fundamentele punten niet kan gegarandeerd worden, neemt de beheerder zijn verantwoordelijkheid op.” Dit dient duidelijk omschreven te worden in de verblijfsovereenkomst. (TK) In uitvoering van bestaande bepalingen inzake controle en onderhoud van elektrische installaties , verwarmingsinstallaties … enz. plant het initiatief de nodige controles door de daartoe erkend organismen.