Redactie van vonnissen en arresten: vormelijke en inhoudelijke vereisten Ref.: JUR-037 __________________________________________________________________________________
Doelgroep ▪
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
magistraten van de zetel die hun loopbaan hebben aangevat sinds 1 januari 2014 op basis van het slagen voor het examen inzake beroepsbekwaamheid of het mondelinge evaluatie-examen die deze opleiding verplicht moeten volgen derdejaars gerechtelijke stagiairs die deze opleiding verplicht moeten volgen magistraten die aan het begin van hun loopbaan staan of die hun taalgebruik wensen te verbeteren referendarissen bij de hoven van beroep en de rechtbanken van eerste aanleg parketjuristen voor de derde sessie: griffiers met ten minste vijf jaar ervaring recentelijk benoemde jeugdrechters
Doelstelling ▪ ▪
het aangeven van knelpunten die juridische teksten minder leesbaar maken het aanleren van technieken om een leesbare, correcte en duidelijke juridische taal te hanteren
Data ▪ ▪ ▪ ▪
Maandag 20 oktober 2014 Woensdag 22 oktober 2014 Donderdag 6 november 2014 Woensdag 10 december 2014
(9u tot 17u) (9u tot 17u) (9u tot 17u) (9u tot 12u30)
Joker (1ste verd.) Moriarty (2de verd.) Joker (1ste verd.) Moriarty (2de verd.)
Plaats Instituut voor gerechtelijke opleiding – Zaal Bonnie (eerste verdieping) - Louizalaan 54– 1050 Brussel
Opmerkingen Deze opleiding is verplicht voor alle derdejaars gerechtelijke stagiairs (aanvang stage op 1 oktober 2012). Meer ervaren magistraten kunnen desgewenst enkel deelnemen aan de derde sessie. Deze sessie staat tevens open voor griffiers met ten minste vijf jaar ervaring. Omwille van de interactieve benadering wordt het aantal deelnemers van de derde sessie beperkt tot 20 personen. Zo nodig wordt deze sessie herhaald. De deelnemers krijgen vooraf een syllabus toegestuurd, samen met een verplicht te maken praktische schrijfopdracht. Daardoor kunnen ze zich voorbereiden op de opleiding en precieze vragen stellen aan de lesgevers. Ook moeten ze een eigen vonnis (of juridische tekst) bezorgen van maximum vier bladzijden. De lesgevers zullen dan individueel schrijfadvies geven bij de ingestuurde tekst. Indien het vonnis of de tekst langer is dan vier bladzijden, zullen de lesgevers er een passage ter correctie uitkiezen. De
vonnissen / teksten moeten wel vooraf geanonimiseerd worden en zullen ook enkel anoniem besproken worden in groepsverband. De afgewerkte verplichte schrijfopdracht en het eigen vonnis moeten uiterlijk één maand vóór de datum van de sessie per email worden toegestuurd aan de heer Karl Hendrickx (
[email protected]). De cursus kan aldus optimaal op de praktijk worden afgestemd. De deelnemers die de volledige cyclus volgen, ontvangen de handboeken “De motiveringsverplichting van de strafrechter. Een algemene inleiding”, Alain Smetryns, Larcier, 2005, en K. Hendrickx en K. Deschamps, Juridisch Nederlands, Leuven, Acco, 2010. Bij deelneming aan deze opleiding krijgen gerechtelijke stagiairs zes punten. De opleiding wordt volgend gerechtelijk jaar herhaald.
-2-
Programma ______________________________________________________________________________
1) Maandag 20 oktober 2014 Voorzitter :
de heer Bart WYLLEMAN, raadsheer in het hof van beroep te Gent
9.15
Onthaal
9.30
Inleiding: Voorstelling van de sprekers en korte uiteenzetting van het programma de heer Bart WYLLEMAN, voornoemd
9.40
Wettelijke en ambtelijke vormvereisten voor de redactie van een vonnis/arrest in burgerlijke zaken spreker: de heer Bart WYLLEMAN, raadsheer in het Hof van Cassatie
10.50
Koffiepauze
11.10
Wettelijke en ambtelijke vormvereisten voor de redactie van een vonnis/arrest in burgerlijke zaken (vervolg)
12.00
Structuur van een vonnis met casus spreker: de heer Koenraad DE GREVE, vrederechter van het kanton Zomergem
12.30
Einde voormiddagsessie
12.30
Lunch
14.00
Structuur van een vonnis met casus (vervolg)
15.40
De formulering van het beschikkend gedeelte spreker: de heer Bart WYLLEMAN, voornoemd
17.00
Einde.
______________________________________________________________________________ 2) Woensdag 22 oktober 2014
Voorzitter :
de heer Ivo MENNES, Kamervoorzitter in het hof van beroep te Antwerpen
9.15
Onthaal
9.30
De motivering van rechterlijke beslissingen in strafzaken spreker: de heer Ivo MENNES, Kamervoorzitter in het hof van beroep te Antwerpen
10.50
Koffiepauze
11.10
De motivering van rechterlijke beslissingen in strafzaken (vervolg)
-3-
sprekers: de heren Filip VAN VOLSEM, raadsheer in het Hof van Cassatie, en Bart MEGANCK, raadsheer in het hof van beroep te Gent. 12.30
Lunch
14.00
De motivering van rechterlijke beslissingen in strafzaken (vervolg) sprekers: idem
15.20
Koffiepauze
15.40
De motivering van rechterlijke beslissingen in strafzaken (vervolg) sprekers: idem
17.00 Einde. ______________________________________________________________________________ Donderdag 6 november 2014 * Voorzitter : de heer Raf Van RANSBEECK, raadsheer bij het hof van beroep te Brussel 9.15
Onthaal Voorzitter: de heer Raf Van RANSBEECK, voornoemd
9.30
Een leesbare juridische taal
10.00
Stijl en taalkundige aspecten bij de redactie van juridische teksten sprekers: de heer Karl HENDRICKX, docent Rechtstaalbeheersing aan de Universiteit Antwerpen en aan de Katholieke Universiteit Leuven, en mevrouw Karen DESCHAMPS, praktijkassistente Juridisch schrijven aan de Katholieke Universiteit Leuven
10.50
Koffiepauze
11.10
Stijl en taalkundige aspecten bij de redactie van juridische teksten (vervolg)
12.30
Lunch
14.00
Klassikale bespreking van het opgegeven vonnis en individuele bespreking van het eigen vonnis sprekers: de heer Karl HENDRICKX en Mevrouw Karen DESCHAMPS, praktijkassistente Juridisch schrijven aan de Katholieke Universiteit Leuven , beide voornoemd
17.00
Einde.
*Belangrijke informatie over deze sessie: Het deel Redactie van juridische teksten bestaat uit vier onderdelen die nauw met elkaar samenhangen: a) een inleiding (duur: ca. 30 minuten) waarin wordt aangetoond dat er geen inherente belemmerende factoren voor een meer publieksgerichte rechtstaal zijn. Het bestaan van zulke belemmeringen wordt vaak
-4-
als excuus ingeroepen om geen inspanning voor een betere toegankelijkheid van juridische teksten te doen. b) een overzicht van aandachtspunten op woord-, zins- en tekstniveau (duur: ca. 2 uur). Die aandachtspunten worden systematisch behandeld en door kleine opgaven ingeoefend. Voor taalbewuste deelnemers is dit een opfrissing van aanwezige, maar niet altijd toegepaste kennis. Schrijvers die met de suggesties rekening houden, realiseren de doelstelling van een grotere publieksgerichtheid. c) de bespreking van een praktijkgeval (duur: ca. 2,5 uur). Het vonnis dat de deelnemers hebben herschreven en hebben bezorgd, wordt besproken en verbeterd, rekening houdend met de voordien behandelde aandachtspunten. De deelnemers krijgen hun becommentarieerde herschrijving terug en ze ontvangen ook een modelverbetering. d) de individuele bespreking van eigen vonnissen/teksten (duur: ca. 30 minuten). De eigen vonnissen die de deelnemers hebben ingestuurd, worden individueel met correcties terugbezorgd en indien gewenst en waar nodig van persoonlijke toelichting voorzien. Al is er als praktijkgeval voor een vonnis gekozen, zo goed als alle suggesties voor verbetering gelden ook voor andere types van juridische teksten. Voor een optimale interactie met de docenten en tussen de deelnemers zijn twee elementen belangrijk: a) de individuele herschrijving van het vonnis door de deelnemers, wat bij de bespreking tot een boeiende gedachtewisseling over varianten kan leiden. b) de deelname van magistraten omdat die vanuit hun praktijkervaring een interessante bijdrage tot de discussie over een betere toegankelijkheid kunnen leveren.
_____________________________________________________________________________
4) Woensdag 10 december 2014 Opgelet: (halve dag!) Voorzitter :
de heer Ivo MENNES, Kamervoorzitter in het hof van beroep te Antwerpen
9.15
Onthaal
9.30
De motivering van rechterlijke beslissingen in strafzaken (vervolg ; oefeningen op casussen) sprekers: de heren Filip VAN VOLSEM, raadsheer in het Hof van Cassatie, en Bart MEGANCK, raadsheer in het hof van beroep te Gent.
12.30
Einde
-5-
