donderdag 17 december – nummer 26
❝ Kijkend naar de toekomst hebben we het meestal vooral over prestaties, budgetten en formaties. Toch vind ik dat niet het meest belangrijke voor VU medisch centrum. De essentie is dat we goed moeten samenwerken en ons dienstbaar en servicegericht naar elkaar en onze klanten moeten opstellen aldus Elmer Mulder, voorzitter raad van bestuur, in Tracer 1, 2 januari.
❝ Mensen zijn trots op hun werk. Dat vind ik ook heel terecht, want er wordt hier een prachtig onderwijs aanbod geboden. Ik vind dat we dat nog meer mogen uitdragen meent Margreeth van der Meijde, directeur van het instituut voor onderwijs en opleiden in Tracer 4, 12 februari.
) e + A p m l p " o m q < d L q : h < g A z ? s a c r r Q f ll h
Redactie Tracer wenst u en de uwen prettige feestdagen en een gezond, gelukkig en voorspoedig 2010
Nieuwjaarsreceptie Op 4 januari krijgen medewerkers van VUmc en GGZ inGeest de gelegenheid el kaar een gelukkig 2010 toe te wensen. Om 16.00 uur houdt Elmer Mulder, voorzitter van de raad van bestuur, zijn nieuwjaars toespraak in de Amstelzaal. Vervolgens zal hij voor de eerste keer de VUmc team prijs uitreiken. Deze prijs is bestemd voor het team van minimaal zes medewerkers dat het beste samenwerkt. Na het officiële gedeelte volgt een receptie in de foyer.
De beste wensen
De beste wensen
‘Gelukkig Nieuwjaar’ wensen we
‘Eid-eh shoma mobarak’ (een gezond
elkaar op 1 januari. Dat we het jaar 2010 op die datum laten beginnen is nog niet zo oud. In 153 v. Chr. startte het Romeinse jaar weliswaar al op die datum, maar dat had slechts een administratieve doel, er werd niets gevierd. Pas in de vierde eeuw na Christus, toen deze godsdienst zich over Europa verspreidde, werd de Kalendae Januariae ingesteld. De data van de Christelijke feestdagen vielen samen met de feestdagen die de net gekerstende bevolking van oudsher al vierde. In eerste instantie werd de geboorte van Christus op 6 januari herdacht, enkele jaren later werd dat naar 25 december verplaatst. Om te voorkomen dat er toch midwintervieringen plaatvonden op 1 januari stelde de kerk strenge straffen op het deelnemen aan dit ‘heidense’ feest. Daarna golden tot ver in de zeventiende eeuw diverse nieuwjaarsdata: 1 september, 24 september, Kerstmis, 1 maart, 25 maart en Pasen. Uiteindelijk is gekozen om de oude Romeinse datum weer in ere te herstellen. In Nederland komen familie en vrienden op 31 december bij elkaar om op middernacht Oud en Nieuw te vieren. Champagne, oliebollen en vuurwerk zijn de vaste ingrediënten.
In dit nummer van Tracer aandacht voor de verschillende manieren om het nieuwe jaar in te luiden.
en voorspoedig Naw-Ruz), wensen de mensen elkaar in Mesopotamië tijdens het lentefeest op de eerste dag van de maand Farvardin. Naw-Ruz betekent ‘de nieuwe dag van het nieuwe jaar’ en wordt gevierd op 21 maart, de datum dat dag en nacht even lang zijn. Het is een duizenden jaren oud feest, dat waarschijnlijk stamt uit het Zoroastrisme. In deze oude Perzische godsdienst stond het vuur symbool voor Ahura Mazda, de belangrijkste godheid. In Iran worden tijdens NawRuz nog steeds grote vuren ontstoken. “In Afganistan is vuur en vuurwerk nog verboden, maar we kunnen sinds 2001 wel weer Naw-Ruz vieren”, vertelt Wesal Farzad, aios bij oogheelkunde. “In Iran heeft de overheid ooit geprobeerd om het feest te verbieden maar dat is daar nooit gelukt. Ik kom uit het noorden van Afghanistan en daar gaan we met de hele familie naar Balkh, een van de oudste steden in de wereld, waar Alexander de Grote een tijd heeft gewoond. Naw-Ruz wordt buiten Afghanistan en Iran ook gevierd in de voormalige sovjetrepublieken in centraal Azië en door de Koerden.” De viering van Naw-Ruz is rijk aan symbolen. Zo staan op een versierde tafel zeven voorwerpen die in het Perzisch met een S beginnen, de zogenaamde Haft Sin. Het gaat om Sabzeh (linzenspruiten als symbool van de wedergeboorte), Samanu (een zoete pudding die voor overvloed staat), Senjed (gedroogd fruit van de oleaster, symbool van de liefde), Sir (knoflook, wat staat voor geneeskunde), Sib (de appel als symbool voor schoonheid en gezondheid), Somaq (een bes met de kleur van de zonsopgang) en Serkeh (azijn, symbool voor leeftijd en geduld). “Het Naw-Ruz feest eindigt na dertien dagen met een picknick. De linzenspuiten worden in stromend water gegooid om al het slechte van het afgelopen jaar mee te nemen.”
❝ In het weekend van 10 en 11 januari konden we het nauwelijks aan. Uiteindelijk hebben we gipsverbandmeesters van de polikliniek heelkunde bereid gevonden om op zaterdag en zondag te werken. We hebben ook een verpleegkundige en een arts exclusief voor de schaatsslachtoffers gereserveerd aldus Sjaak van Muiswinkel, SEHverpleegkundige in Tracer 2, 15 januari, over de ijspret.
❝ Het Alzheimercentrum is een virtueel
❝ Het is voor iedereen even wennen aan de
expertisecentrum, maar het is altijd mijn droom geweest om er een tastbaar en reëel centrum van te maken, waar we onze ambities op het gebied van onderzoek en behandeling verder zouden kunnen verwezenlijken reageert Philip Scheltens, hoofd van het Alzheimercentrum, op de gift van 4,5 miljoen euro van het Innovatiefonds in Tracer 3, 29 januari.
nieuwe situatie, maar we zijn heel trots op het eindresultaat. Alles ziet er mooi strak uit, daar krijgen we veel complimenten over, en de apotheek voldoet weer aan de modernste eisen vertelt Noortje Swart, hoofd van de afdeling klinische farmacologie en apotheek, in Tracer 5, 26 februari.
h ) e + A p m l p " o m q < d L q : h < g A z ? s a c r r Q f ll
De hemel ontmoet de aarde Wat maakt een ontmoeting nu zo bijzonder? Zou je dit in een beeld kunnen vangen? Enige tijd geleden zag ik in Museum De Pont in Tilburg een video van Bill Viola die veel indruk op mij maakte. Deze video The Greeting (1995) laat in tien minuten een ontmoetingsscène zien, die in werkelijkheid maar 45 seconden duurt. Een oudere en een jongere vrouw zijn met elkaar in gesprek. We kunnen niet verstaan waar ze over spreken; het enige geluid lijkt te worden gevormd door de wind. De gebaren zeggen des te meer. Er is vriendschap en vertrouwelijkheid. Plotseling verschijnt een derde vrouw in fel oranje jurk in beeld. Haar figuur verraadt dat ze zwanger is. Ze omhelzen elkaar.
Slow motion Door de slow motion wordt elk gebaar en iedere emotie tot in het kleinste detail onthuld,
van de verbazing van de oudere vrouw, de stralende ogen van de jonge vrouw tot aan de aarzeling van de vrouw die toekijkt. Deze video is geïnspireerd op een zestiendeeeuws schilderij met als onderwerp de ontmoeting tussen Maria en Elizabeth (Lucas 1:36-56). Bill Viola vertelt in een interview dat hij vooral gefascineerd was door het sociale aspect van de ontmoeting. In het eigen leven zijn er dagelijks ontmoetingen met mensen. Maar ook overal om ons heen, bijvoorbeeld op vliegvelden ontmoeten mensen elkaar. Zou hij de speciale magie van die momenten kunnen vatten? In een schilderij is dit onmogelijk, omdat het altijd een stilstaand beeld betreft. In zijn video speelt de tijd wel een rol. Voor Viola roept juist de aanraking van beide vrouwen het magische moment van de ontmoeting op. Ons team heeft dit jaar als thema voor kerst
‘de hemel ontmoet de aarde’ gekozen. Ook hier in het ziekenhuis vinden elke dag vele ontmoetingen plaats. Sommige daarvan blijven je altijd bij. Soms hoor ik verhalen terug van jaren geleden. Van een patiënt waar je bij zat in de nacht, een crisissituatie die je aangreep, een patiënt die ondanks een uiterst riskante operatie het toch gehaald heeft. Het is niet altijd te zeggen waarom juist die ontmoeting indruk heeft gemaakt. Zo’n ontmoeting heeft je ontegenzeggelijk geraakt, maar er is iets dat onbenoembaar blijft, dat boven de ontmoeting uitstijgt. Het team van de dienst pastoraat en geestelijke verzorging wenst u goede kerstdagen toe met vele bijzondere en inspirerende ontmoetingen. Benita Spronk, dienst pastoraat en geestelijke verzorging
Het jaar van Ron van Boxtel
‘Niemand mag Tracer mislopen’
n Marianne Meijerink In 1998 begonnen als medewerker op het postservicecentrum, werd hij hoofd en vervolgens seniormedewerker toen zijn afdeling in 2003 werd samengevoegd met goederenontvangst en voorraadbeheer tot een nieuwe unit. Nu leidt hij een afdeling van 28 mensen. Vol passie en ambitie heeft hij samen
8e jaargang, nummer 26 17 december 2009
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.000. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Het redactiestatuut vindt u op de intranetpagina’s van Tracer. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers , Bernie Hermes, Edith Krab, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Lys Bouma, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Maybritt Stal en, Esther van ’t Riet Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Piet Hoogland Redactiesecretariaat
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email:
[email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement Het eerste half jaar is een abonnement op Tracer gratis. Daarna bedraagt de abonnementsprijs voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen
Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-313939, e-mail
[email protected].
Volgende Tracer
D e volgende Tracer verschijnt op donderdag 31 december. Deadline voor kopij is 23 december om 12.00 uur.
2
met unithoofd Anneke Tiemersma en seniormedewerkers Frank van Windt (post), Stuart Zaalman (goederen) en Asjad Hussain (voorraad) een aantal vernieuwingen ingezet, waaronder de trefzekere verspreiding van Tracer.
Prioriteit Ron van Boxtel: “Tracer is heel belangrijk voor de interne communicatie, dus je moet er voor zorgen dat niemand hem misloopt. Veel mensen hebben vrij op vrijdag, dus je kunt er absoluut geen dag mee wachten. Waarom hem dan niet meteen doorsturen zodra hij binnenkomt om tien uur? Wij willen al die 6000 Tracers voor twaalf uur op de verspreidingspunten hebben liggen. En dat lukt meestal ook. Die piek, als bijna iedereen naar andere plekken gaat om te lunchen, moet je meepakken.” Dat die verspreiding nu zo soepel loopt, komt doordat de Tracers linea recta naar het postservicecentrum gaan. Vroeger zorgde goederenontvangst, waar de drukker Tracer aflevert, ook voor de interne verzending, maar daar had het blad niet altijd prioriteit. Van Boxtel: “Ik heb nu op het postservicecentrum elke twee weken op donderdagochtend twee mensen speciaal voor Tracer vrij geroosterd. Op
goederenontvangst is dat niet mogelijk omdat belangrijke medische zendingen soms voor moeten gaan.”
Gesloten cirkel Intussen werken Ron en zijn team ook aan andere vernieuwingen. Op zijn kamer staan grote stapels dozen met nieuwe veiligheidsschoenen. Ze zijn in gezamenlijk overleg met de medewerkers uitgezocht en ze zijn er voor bijna iedereen, want van de 28 mensen op Ron’s afdeling zijn er inmiddels 18 intern opgeleid tot flexwerker. Medewerkers van het postservicecentrum zijn dus bijvoorbeeld ook inzetbaar in het magazijn of op de goederenontvangst, en andersom. Zo kan de afdeling als geheel altijd overweg met calamiteiten en onverwachte drukte. Andere logistieke verbeteringen zijn al met evenveel doortastendheid doorgevoerd, zoals een speciale spoedprocedure voor bijzondere zendingen. Tegelijkertijd houdt Ron de vinger aan de pols aan de andere kant van de keten, bij zijn klanten. De meesten heeft hij de afgelopen maanden gesproken. En dat blijft hij doen, elk kwartaal. Van Boxtel: “We hebben de cirkel inkoop-logistiekfinanciën-klant gesloten. Als je dat hebt, loopt het allemaal op rolletjes.”
Foto Mark van den Brink
Het zal niemand zijn ontgaan. De Tracer ligt tegenwoordig op de dag van verschijning nog vóór de lunch in de rekken. Het is een van de wapenfeiten van de afdeling postservicentrum, goederenontvangst en voorraad beheer. Ron van Boxtel (35) heeft er sinds 1 september 2009 de leiding.
Ron van Boxtel: ‘Een deel van de me dewerkers zijn opgeleid tot flexwer ker, zodat ze overal inzetbaar zijn. Zo kan de afdeling altijd overweg met onverwachte drukte’
De beste wensen
De beste wensen
‘Suba aluth avurudak weva’ (een gezond Nieuwjaar),
‘Senna saida’ (gelukkig Nieuwjaar), wensen de mensen elkaar op
wensen boeddhisten elkaar in Sri Lanka. Op 12 april 2010 oftewel 1 Bak vieren Singalezen met Aluth Avurudhu het begin van 2553. De boeddhistische jaartelling begint bij de dood van Siddhartha Gautama Boeddha, de stichter van de godsdienst. “Het exacte moment wordt bepaald door astronomen, die heel nauwkeurig vaststellen wanneer de zon van Meena Rashiya (het sterrenbeeld Vissen) naar Mesha Rashiy (het sterrenbeeld Ram) overgaat en de zon recht boven het stadje Koggala staat”, legt internist Prabath Nanayakkara uit. “Het feest begint dus niet om middernacht; vorig jaar was het om 21.38 uur. Er zit enige tijd tussen het einde van het oude jaar en het begin van het nieuwe, de zogenaamde Nonagathe. Die tijd brengen families in de tempel door.” Aluth Avurudhu is ook een oogstfeest. “Het feest begint met het eten van het traditionele kiri bhat, dat is gemaakt van gekookte kokosmelk en rijst van de nieuwe oogst.”
Tr a c e r 2 6 – 17 d e ce m b e r 20 0 9 – p r e t t i g e f e e s t d a g e n e n e e n g e z o n d , g e l u k k i g e n vo o r s p o e d i g 2 0 1 0
Muharran in Marokko. Het nieuwe jaar zal op de avond van 1 Muharram 1432 beginnen, 7 december 2010. Het exacte moment is afhankelijk van het verschijnen van de sikkel van de nieuwe maan. Het beginpunt van de Islamitische jaartelling is het moment dat de profeet Mohammed en zijn volgelingen van Mekka naar Medina verhuisden. 1 Muharram is vooral een kerkelijke feestdag, waarin iedereen zich in de moskee verzamelt voor een speciale gebedsdienst. Echt gefeest wordt er tien dagen later, op Ashura. “Overdag wordt er gevast, maar ’s avonds eten we met de hele familie lekkere hapjes”, vertelt Najlae Atarmachen, administratief medewerkster bij de poli interne geneeskunde. “Vast onderdeel is de Marokkaanse pannenkoek van griesmeel en honing, beghrir, maar er zijn ook kip- en vleesgerechten.” Het vasten is een herdenking van de bevrijding van de profeet Mousa (Mozes) en zijn volk van de farao. Toeristen wordt afgeraden zich tijdens Ashura op straat te begeven. Ze lopen namelijk een gerede kans een nat pak te halen, want op die dag moet iedereen schoon zijn.
❝ Ik wil vooral iedereen bedanken die zich op die dag en ook de dagen erna heeft ingezet. Er was een enorme bereidwilligheid en saamhorigheid. Mede daardoor is alles zo goed verlopen meent Frank Bloemers, chirurg en hoofd ZIBO team, naar aanleiding van de Schipholcrash in Tracer 6, 12 maart.
❝ Pathologie is een grote afdeling met meer dan
❝ Binnen één operatie kunnen wij uit vetweefsel
200 man, dat draag je niet in één keer over. Maar Gerrit is een goede opvolger, dat maakt het gemakkelijk. We zitten op één lijn, tenzij het gaat om de keuze voor Franse of Chileense wijn aldus Chris Meijer, voormalig hoofd pathologie, in Tracer 7, 26 maart.
stamcellen halen, opzuiveren en de capaciteit gebruiken om bijvoorbeeld wervels te fuseren stelt researcher Marco Helder, over een van de nieuwe OKs, die geschikt is gemaakt voor intraoperationeel stamceltherapie. Tracer 8, 9 april.
) e + A p m l p " o m q < d L q : h < g A z ? s a c r r Q f ll h De beste wensen en zoet jaar), dat is wat Joden anderen toewensen als ze in 2010 op 9 en 10 september het Joodse Nieuwjaar, Rosj Hasjana (hoofd van het jaar), vieren. Het jaar zal op de eerste dag van Tisjrie beginnen, de zevende maand van de Joodse kalender. Volgens het Oude Testament is het dan precies 5771 jaar geleden dat de wereld werd geschapen. Rosh Hashana is het begin van de Hoogheilige dagen; een tijd waarin men geacht wordt zich te verzoenen met anderen en met God. “De nieuwe dag begint bij ons bij zons ondergang”, aldus marketeer Doron Themans, “het Joodse Nieuwjaar begint dan ook op de avond van 8 september. Orthodoxe en traditionele gelovigen gaan op beide dagen naar de synagoge. Tijdens de dienst wordt op een ramshoorn geblazen, de Sjofar. Daarna komen we met familie en vrienden bij elkaar voor een gezellige maaltijd. De traditionele voeding onderstreept het zoete jaar. Zo eten we altijd een appel met honing. De challe, het brood met maanzaad, is alleen met Rosj Hasjana rond in plaats van gevlochten. Dat symboliseert dat het jaar een kringloop is. We eten de challe op de sabbath en alle feestdagen met zout, maar met Nieuwjaar gaat ook daar honing op.”
De beste wensen
‘Felice año nuevo’ (gefeliciteerd
met het nieuwe jaar), is de wens van Spanjaarden aan het einde van Noche Vieja (oudejaarsavond). Op 31 december is het vooral een familiefeest, want tot middernacht blijven de meeste mensen thuis. Volgens de traditie luistert iedereen naar het aftellen tot het nieuwe jaar begint op de klok van de Puerta del Sol oftewel Zonnepoort, het centrale plein van Madrid. “We krijgen allemaal een bakje met twaalf druiven en bij elke klokslag wordt een druif gegeten”, vertelt Mabel Bautista Anco, medisch administratief medewerker bij revalidatiegeneeskunde. Wanneer het iemand lukt de druiven precies op tijd te eten, brengt dat het volgende jaar geluk. Een andere traditie is dat iemand die het komend jaar een reis hoopt te maken om middernacht met een gepakte koffer een rondje om het huis loopt. “Met de hele stoet van vrienden en familie er achter aan.” Na middernacht verplaatst het feest zich naar de stadspleinen en wordt er tot in de vroege ochtend uitbundig feest gevierd.
Foto Mark van den Brink
‘Sjana tova oemetoeka’ (een goed
Het jaar van Witte Hoogendijk
‘Sommige hersencellen lijken sprekend op die van een muis’ Hoogleraar biologische psychiatrie Witte Hoogendijk van GGZ inGeest schreef in het Darwinjaar een brief over de evolutionaire oorsprong van sommige emoties. Zijn stelling: onze hersenen zijn niet toegerust voor de meeste gevaren die we vandaag de dag tegenkomen. Hoogendijk was verder één van de psychiaters die door Coen Verbraak werd geïnterviewd voor de veelgeprezen serie ‘Kijken in de ziel’.
“De belangrijkste boodschap van mijn brief aan Darwin is dat sommige angsten tegenwoordig worden gezien als stemmingsstoornissen. In wezen gaat het vaak echter om adaptief gedrag dat je heel goed terug kunt zien in de evolutie, met name in primitieve soorten zoals muizen. Onder de microscoop lijken bepaalde hersencellen van de mens sprekend op die van de muis, bijvoorbeeld de hersencellen die noradrenaline produceren – voor het stimule-
ren van vecht- en vluchtgedrag. Die vecht- en vluchtrespons is niet meer adequaat voor de gevaren waar we voor staan. Tegen kernbewapening of het broeikaseffect kun je niet vechten en je kunt er niet voor vluchten. Toch krijgen sommige mensen er hartkloppingen van en komen ze er voor naar de poli. Als je je zou realiseren dat die hartkloppingen worden veroorzaakt door dat oude kerngebiedje in je hersenen, zou je misschien wat minder last hebben van de li-
Armand Girbes
Echt 2009 Voor de viering van de komende feestdagen heb ik me allerlei leuke dingen voorgenomen. Om te beginnen heb ik een stukje strand in de buurt van Rotterdam afgehuurd om een gezellig eindejaarsfeestje te bouwen. Iedereen mag komen en dan wordt het vast heel gezellig. Enkele hoofdcommissarissen van politie hebben me al toegezegd om voor de veiligheid te zorgen. Dat geeft veel vertrouwen. Ik moet wel eerst enkele flesjes Hema shampoo en antirimpel gezichtscrème naar hun privé adres sturen. Het schijnt hun favoriete merk te zijn dat ze normaal met een politiecreditcard kopen. Voor de bediening heb ik
enkele zestigjarige beauty’s bereid gevonden om schaars gekleed in de met CO2-gas verwarmde tenten de genodigden te bedienen. Als entree trekken we enkele blikjes foie gras open. Het schijnt overigens dat het niet erg lekker is als je daarna giraffe- of olifantenvlees eet. Tenminste, zo begreep ik dat van een wat oudere dame met een hoedje die steeds naar me zwaaide en me vertelde dat haar vader dat zelf geschoten vlees nog heeft ingevroren in hun vrieskast. Op het menu staat ook een bonus vermeld, zodat ook de eerbare bankiers een hapje mee komen eten. Die bonus kun je winnen door een Query
te winnen. Ik laat dan iedereen koortsachtig raden wat voor kaas ze eten. Hier verraad ik vast dat het een heerlijke geitenkaas uit Brabant is. Voor degene die dat het eerste weet, staat een heerlijke vakantie te wachten in een vorstelijke villa in Mozambique. De reis heb ik al vast betaald met mijn dsb-creditcard. Rundvlees heb ik deze keer niet op het menu gezet, want van een bevriende neuroloog uit Enschede hoorde ik dat je er Alzheimer van krijgt. Voor enkele deftige mensen organiseren een Amerikaanse golfer en een Italiaanse clown als extra een besloten feestje naast de feesttent. Alles helemaal super 2009! Op naar 2010. Armand Girbes is hoogleraar intensive care
Tr a c e r 2 6 – 17 d e ce m b e r 20 0 9 – p r e t t i g e f e e s t d a g e n e n e e n g e z o n d , g e l u k k i g e n vo o r s p o e d i g 2 0 1 0
chamelijk kant van je emoties. Je kunt het beter relativeren.” “Natuurlijk was ik ook bij de presentatie van het boek ‘Geachte Darwin’. Ik vond het erg leuk om meer te horen over de evolutiet heorie, met name over de mechanismen van de mens die je kunt terugvinden in primitievere diersoorten. Het is nog steeds een beetje taboe om menselijke emoties op deze manier te relativeren. In het nieuwe jaar zou ik heel graag geld willen hebben om bij VUmc onderzoek te doen naar het diermodel voor depressie. Dan kan ik dat vergelijken met de humane depressie. Dan kan ik de hypothese verder onderbouwen, dat bepaalde lichamelijk reacties bij emoties rudimenten zijn uit de evolutie. Net zoals mijn bijdrage aan het boek aandacht heeft gegenereerd voor de biologische psychiatrie, heeft de serie ‘Kijken in de ziel’ dat gedaan voor het vak psychiatrie in het algemeen. Ik hoorde van patiënten dat ze het leuk vonden om een kijkje in de keuken te krijgen. Het aardige van de serie was in elk geval, dat die ons vak verder gedemystificeerd heeft. Kijkers konden zien dat psychiaters ook maar mensen zijn en dat psychiatrie een normaal medisch specialisme is. Ik hoop dat die openheid drempelverlagend werkt voor mensen die een psychiater nodig hebben en drempelverhogend voor mensen die ons eigenlijk niet nodig hebben.” n JKl 3
❝ Kunst en wetenschap zijn geen tegenpolen,
❝ Medisch inhoudelijk doen we het heel goed. Maar
maar hebben duidelijke raakvlakken. Voor beide disciplines heb je fantasie nodig en moet je onderzoek doen aldus Tom Würdinger, projectleider van de neuro-oncology research Group, over de polikliniek voor liefde en liefdesverdriet. Tracer 11, 22 mei.
of de patiënt de volgende keer weer voor VUmc kiest, is van veel meer afhankelijk dan alleen de medische behandeling. Het gaat om zijn totale beleving meent José de Boer, adviseur zorg & organisatie bij divisie IV. Zij zette daarom het programma ‘Beter maken, beter worden, beter zijn’ op. Tracer 9, 23 april.
❝ Zelfs ouders zijn vaak verrast door wat hun kind bij ons testonderzoek blijkt te begrijpen. De kinderen zitten bij ons dan glunderend achter de computer ontdekte kinderneuroloog Jeroen Vermeulen over zijn onderzoek naar het taalbegrip van kinderen met cerebrale parese. Tracer 10, 7 mei.
) e + A p m l p " o m q < d L q : h < g A z ? s a c r r Q f ll h De beste wensen
Het jaar van Marja Berkhout
‘Wang boeng njoeng jari’ (geluk-
‘We groeien met elkaar in de richting van ons doel’
kig Nieuwjaar) klinkt het vrolijk door de straten van Paramaribo. In Suriname is ‘oewroe jari’ (oudjaarsdag) één groot festijn. Het speelt zich vooral op straat af en er is overal muziek te horen. Net zoals we dat van het Caribische carnaval in Rotterdams kennen, rijden er bands op vrachtwagens door de stad. “En er is vooral veel vuurwerk”, aldus Steven Meijer van receptie en beveiliging. “We steken de zogenaamde pagara’s (duizendklappers) af, grote vuurwerkmatten van vijftien tot wel dertig meter lang. Hele straten zijn er mee bedekt. In Nederland zou dat verboden zijn, maar in Suriname zie je het door de hele stad. Verder hebben we ook kronto’s, met kruit gevulde kokosnoten. Natuurlijk hebben we ook wel siervuurwerk, maar bij de meeste mensen gaat het om de knallen.” Speciale oudejaarsgerechten zijn er niet in Suriname. “Maar Surinaams eten is natuurlijk altijd lekker. De enige andere traditie is dat we op oudejaarsdag een kruidenbad nemen, om alle vuil van het afgelopen jaar van ons af te wassen.”
Ruim een jaar geleden begon Marja Berkhout als teamleider bij VUmc. Haar taak: de poliklinieken cardiologie, cardio-thoracale chirurgie en de functieafdeling cardiologie tot een geheel smeden. Terugkijkend op het afgelopen jaar is haar conclusie: “Het is een mooi en inspirerend proces.” In 2008 werd etage 4D in de kliniek grondig verbouwd om verschillende cardiologische disciplines bijeen te brengen. “Er was bij receptie M, interne geneeskunde, simpelweg niet de ruimte om het groeiend aantal patiënten op te kunnen vangen. Daarnaast zat de functieafdeling in het ziekenhuis op flinke afstand van de poli en kampte met onderbezetting”, aldus teamleider Marja Berkhout.
Spil De polikliniek is de spil in ketenzorg. Naast de poliklinieken en functieafdeling, maken ook pacemakertechnici, research verpleegkundigen, artsonderzoekers en hartfalenpoli deel uit van de afdeling. “Er was behoefte aan korte communicatielijnen en aan bereidheid om de zorgprocessen voor patiënten onderling te stroomlijnen. We groeien in een proces waarin de behoefte van patiënt én verwijzer steeds meer centraal gesteld wordt.” Voor de patiënt betekent dit dat er sneller een diagnose is en een behandelplan opgesteld. Vroeger kwam een patiënt verschillende keren terug voor consult en onderzoeken, bijvoorbeeld voor een Holteronderzoek, een echo en fietstest. “Tegenwoordig willen we dat beter op elkaar afstemmen, zodat liefst met één bezoek kan worden volstaan. Voor bepaalde aandoeningen aan het hart zijn er speciale spreekuren, die de behandeling efficiënter maken. Ketenzorg betekent vooral: samenwerking over afdelingsgrenzen heen, koppeling van zorgafspraken tussen verschillende disciplines en andere specialismen binnen VUmc. Uit de reacties blijkt dat patiënten tevreden zijn over de nieuwe poli.”
De beste wensen
(gelukkig Nieuwjaar) wensen Polen elkaar toe op 1 januari. Oud en nieuw is een echt familiefeest in Polen. “Net als in Nederland komen familie en vrienden bij elkaar, hebben we lekkere hapjes en drinken we champagne”, aldus Malgorzata Watson-Siemienczuk, verpleegkundige bij de zorgeenheid neurologie. “We hebben alleen geen oliebollen; die eten we namelijk op Aswoensdag, vlak na carnaval.” Wat ook anders is in Polen is dat oudejaarsavond St. Silvester wordt genoemd, genoemd naar de Paus Sylvester, die een gevaarlijke draak gevangen nam. “Ik verwacht dat er aan het feest het een en ander veranderd is, sinds ik begin jaren negentig uit Polen ben weggegaan.” Als je verslagen leest van Poolse feestvierders, zou dat heel goed kunnen. Tegenwoordig vieren ze de jaarwisseling met grote feesten. Ze doorstaan de kou en komen op de marktpleinen bij elkaar waar vaak gratis popconcerten plaatsvinden. Na middernacht volgt de climax wanneer een groot vuurwerk wordt afgestoken.
Foto Mark van den Brink
‘Szczesliwego Nwego Roku’
Marja Berkhout: ‘Om elkaar beter te leren kennen hebben we met elkaar schilderijen gemaakt’
Piet Hoogland
Morgen gebeurt het Heel, heel lang geleden was er op de televisie een serie genaamd ‘Morgen gebeurt het’. Iedere aflevering eindigde op zo’n manier, dat je bijna niet kon wachten tot de volgende uitzending. Die volgende aflevering begon nooit zo spannend als de vorige geëindigd was. Bij feuilletons in de krant heb je dat ook altijd. De verwachtingen die op het eind gewekt zijn, worden de volgende dag meestal niet echt ingelost en zo moet je iedere keer weer tot de volgende dag wachten. Een ware Tantaluskwelling. Wat je wilt is zo dichtbij, maar je kunt er nooit aan raken. De Mexicaanse griep was ook zo’n kwelling. Iedere dag kreeg je het idee dat het moordende 4
virus de volgende dag zou toeslaan. Maar de grote slachting bleef steeds maar uit. Enkele tientallen slachtoffers maar en dat op 130.000 mensen die gewoon aan kanker of hartklachten doodgaan. Dat is geen nieuws. Bijna gelukkig was de pers met de eerste dode van een gemuteerd Mexicaans griep virus. De hoop op een wereldramp bleef zo springlevend. Misschien komt het nog. En zo heb ik tegen de kerst altijd een beetje het gevoel, dat het afgelopen jaar toch niet helemaal gebracht heeft wat ik er van verwacht had, maar dat er volgend jaar pas echt grootse dingen gaan gebeuren. Volgend jaar gaan we echt
veel betere artsen opleiden, zodat het afgelopen is met die honderden sterfgevallen door vermijdbare medische fouten. De veiligheid in het ziekenhuis wordt opgevoerd naar 100% en de wachtlijsten smelten als sneeuw voor de steeds warmer wordende zon. Volgend jaar geen seksuele intimidatie meer tenzij u erop staat. Volgend jaar komen ook de doorbraken op het gebied van het kankeronderzoek en wordt de oplossing gevonden voor Alzheimer en Parkinson. Volgend jaar schaffen we het leger af wegens gebrek aan conflicten. Volgend jaar ben ik niet meer te dik. Volgend jaar houd ik weer van mijn vrouw. Volgend jaar rij ik weer met licht op mijn fiets. Echt, volgend jaar gebeurt het allemaal… Hoop ik. Piet Hoogland is hoogleraar klinische anatomie
Tr a c e r 2 6 – 17 d e ce m b e r 20 0 9 – p r e t t i g e f e e s t d a g e n e n e e n g e z o n d , g e l u k k i g e n vo o r s p o e d i g 2 0 1 0
Samenwerking Het afgelopen jaar heeft helemaal in het teken gestaan van procesinrichting voor deze nieuwe afdeling en de samenwerking tussen de verschillende disciplines. “Er wordt geweldig hard gewerkt door medewerkers die door de fusie bij elkaar in één team terechtgekomen zijn, met tegelijkertijd een nieuwe leidinggevende. Met elkaar moesten we uitvinden wat de mogelijkheden zijn, waar we naar toe willen en wat we, realistisch gezien, kunnen uitvoeren. Mijn taak was naast het inrichten vooral het faciliteren, motiveren en inspireren van de medewerkers.” Het is een proces geweest waarin Berkhout en haar team stap voor stap successen met elkaar vierden. “We zijn nu op de goede weg met een formatie die aardig op sterkte komt om geïntegreerde zorg uit te kunnen breiden. Daarvoor zijn medewerkers nodig die zich willen blijven ontwikkelen. We hebben medewerkers met een ‘plus’. De mensen die op deze afdeling werken hebben passie en bevlogenheid voor hun beroep. Daar voel ik me helemaal bij thuis.” n MK
Vacatures VUmc De volledige vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O, direct naar ‘vacatures VUmc’, en af te halen bij het loopbaancentrum in de polikliniek.
Vacatures van 2 dec. t/m 8 dec. Uiterlijke reactiedatum 21 december 2009 (Senior) kernanalist D5.2009.00074 afdeling/dienst hematologie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. dr. A. Dräger, hoofd hematologie laboratoria, e-mail:
[email protected], of tracer *987243 Pacemaker/ICD technicus D4.2009.00081 afdeling/dienst cardiologie, divisie IV werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 9 inlichtingen Mw. H. Ket, hoofd zorgeenheid cardiologie, e-mail:
[email protected], of tst. 42073, tracer *986925 Stafmedewerker zorgadministratie D7.2009.00059 afdeling/dienst BIZA-sectie zorgadminsitratie, facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 32 uur per week inlichtingen K.G. Bakker, hoofd debiteurenbeheer, tst. 41254 Apothekersassistent in ziekenhuisapotheek D5.2009.00102 afdeling/dienst klinische farmacologie en apotheek, divisie V werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 6 inlichtingen Mw. dr. A.I. Veldkamp, e-mail:
[email protected], of tst. 43524 Analist D5.2009.00103 afdeling/dienst medische oncologie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 6 inlichtingen Dr. V.W. van Beusechem, tst. 42162 Psychotherapeut D2.2009.00069 afdeling/dienst polikliniek psychiatrie, divisie II werktijd 24 uur per week salarisschaal 12 inlichtingen A.M. Eeckhout, e-mail:
[email protected], of tst. 40196, tracer *986332
Phd student/postdoctoral fellow D1.2009.00058 afdeling/dienst nucleaire geneeskunde & PET research, divisie I werktijd 36 uur per week inlichtingen Dr. R. Boellaard, fysicus, e-mail:
[email protected], of tst. 49638 Phd student D1.2009.00059 afdeling/dienst department of nuclear medicine & PET research, divisie I werktijd 36 uur per week salarisschaal OIO inlichtingen Dr. J.M. Lubberink, clinical fysicus, e-mail:
[email protected], of tst. 44346 Promovendus D4.2009.00082 afdeling/dienst fysiologie, divisie IV werktijd 36 uur per week salarisschaal OIO inlichtingen Mw dr. Jolanda van der Velden, e-mail:
[email protected], of tst. 48113 Post-doc (scientific researcher) D1.2009.00060 afdeling/dienst department of nuclear medicine & PET research, divisie I werktijd 36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen Dr. J.M. Lubberink, clinical fysicus, e-mail: mark.
[email protected], of tst. 44346 Research assistent D1.2009.00061 afdeling/dienst department of nuclear medicine, divisie I werktijd 36 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen Dr. R. Boellaard, fysicus, e-mail:
[email protected], of tst. 49638 Onderzoek(st)er MS centrum Amsterdam D5.2009.00101 afdeling/dienst MS centrum Amsterdam, afdeling neurologie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen Prof. dr. C.H. Polman, e-mail:
[email protected], of tst. 40742
AGIKO of wetenschappelijk onderzoeker D1.2009.00062 afdeling/dienst dermatologie, divisie I werktijd 36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen Dr. S. Gibbs, hoofd dermatologisch lab., e-mail:
[email protected], of tst. 42815 Wetenschappelijk onderzoeker D1.2009.00063 afdeling/dienst dermatologie, divisie I werktijd 36 uur per week inlichtingen Dr. S. Gibbs, hoofd dermatologiscg lab., e-mail:
[email protected], of tst. 44815 Expert arbeidsvoorwaarden D7.2009.00060 afdeling/dienst stafdienst p&o, facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 36 uur per week inlichtingen Mw. G. van Veen, hoofd HRMa.i, tst. 42717 Vacatures van 9 dec. t/m 15 dec. Uiterlijke reactiedatum 28 december 2009 CCU-verpleegkundigen D4.2009.00052 afdeling/dienst cardiologie, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 9A inlichtingen Mw. H. Ket, hoofd zorgeenheid, e-mail:
[email protected], of tst. 020-4442073 Assistent manager financiën D6.2009.00098 afdeling/dienst instituut voor onderwijs en opleiden, divisie VI werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 9 inlichtingen R. Dzialiner, e-mail:
[email protected], of tst. 46923 Secretaresse D6.2009.00109 afdeling/dienst epidemiologie en biostatistiek/EMGO+, divisie VI werktijd 24-28 uur per week salarisschaal 6 inlichtingen Mw. I. Strating, MSc, beleidsmedewerker, e-mail:
[email protected],of tst. 48405 Medisch typist D3.2009.00049 afdeling/dienst zorgcentrum gender, divisie III werktijd 8 uur per week salarisschaal 4 inlichtingen J. Megens, coördinator genderteam, zorgcentrum gender, e-mail:
[email protected], of tst. 40627
Apothekersassistente D5.2009.00104 afdeling/dienst apotheek en klinische farmacie, divisie V werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 6 inlichtingen Mw. L. Timmers, apotheker, e-mail:
[email protected], of tst. 42777 Informaticus D2.2009.00070 afdeling/dienst kno/audiologie, divisie II werktijd 36 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen Dr. S.T. Goverts, e-mail:
[email protected], of tst. 40969 Onderzoeker in opleiding D6.2009.00110 afdeling/dienst sociale geneeskunde, divisie VI werktijd 36 uur per week salarisschaal OIO inlichtingen Mw. dr. L. Buffart, e-mail:
[email protected], of tst. 49931 Cursist intensive care verpleegkundige D4.2009.00084 afdeling/dienst IC, divisie IV werktijd 32-36 uur per week inlichtingen G. van Tricht, e-mail:
[email protected], of tst. 43932, tracer *987326 Onderzoeker/postdoc D4.2009.00085 afdeling/dienst urologie, divisie IV werktijd 36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen Dr. A.A. Geldof, e-mail:
[email protected], of tst. 445104 Leerling longfunctie assistent D1.2009.00064 afdeling/dienst longfunctieafdeling, divisie I werktijd 36 uur per week salarisschaal 5 inlichtingen H. Groepenhoff, hoofd functie afdeling longfunctie, e-mail:
[email protected], of tst. 44327 Gastvrouw/heer voor de familiekamer D1.2009.00066 afdeling/dienst zorgeenheid medische oncologie, divisie I werktijd 24 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. Y. Schotsman, hoofd zorgeenheid medische oncologie, tst. 42130 Premedicatieverpleegkundige D4.2009.00086 afdeling/dienst dienst operatie kamers, divisie IV werktijd 24 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. N. Dekkers, e-mail:
[email protected], of tst. 43761
Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via
[email protected]
Ringbandhoezen Af te halen bij het CMA voor uw afdeling 23 rings hoezen! Ze zijn af te halen bij de balie van het centraal medisch archief in de polikliniek op PK -1 Z 055. J.Tamse, Seniormedewerker CMA tst. 41262
[email protected] Januari 2010: tweede training spiegelgesprekbegeleider Heeft u ervaring met het leiden van groeps gesprekken met patiënten, bijvoorbeeld voor een spiegelgesprek of focusgroep? Ziet u de meerwaarde van het betrekken van patiënten bij het zorgproces en vindt u het leuk om met patiënten in contact te zijn? Dan biedt de coördinatiegroep patiënt centraal u de volgende uitdaging: een tweedaagse workshop waarin u wordt voorbereid om een spiegelgesprek te bege leiden. De coördinatiegroep patiënt centraal ondersteunt initiatieven waarbij de patiënt direct betrokken wordt bij zijn zorgproces. Spiegelgesprekken maken dit mogelijk. In dit groepsgesprek houden de patiënten
de afdeling als het ware een spiegel voor. Patiënten vertellen zelf wat ze van onze zorg en dienstverlening vinden en welke wensen ze hebben. De gespreksleider zorgt voor een veilige omgeving, waarin de patiënten zich welkom voelen en uitgenodigd om ook de minder leuke ervaringen te delen. De training bestaat uit twee dagen: de eerste trainingsdag vindt plaats op 14 januari en de tweede dag op 23 september 2010. Deel name aan deze training is niet vrijblijvend. Je stelt jezelf voor minimaal twee keer per jaar beschikbaar om een gesprek te begeleiden. Hier staat geen vergoeding tegenover. Over eventuele teruggave van uren zul je zelf met je leidinggevende afspraken moeten maken. De training wordt nog eenmalig gratis aangeboden en er is plaats voor maximaal 12 personen. Voor deelname vindt een ken nismakingsgesprek plaats ter beoordeling van je motivatie en geschiktheid. Mocht je nog steeds geïnteresseerd zijn dan kun je via e-mail aanmelden marcia.sanderse@vumc. nl, onder vermelding van: Voor- en ach ternaam, Afdeling, Huisadres (straatnaam,
nummer, postcode plaats), Geboortedatum en geboorteplaats. VCW organiseert Wetenschapsdag Onderzoekers kunnen vóór 7 januari, 12.00 uur abstracts insturen voor de Wetenschaps dag 2010. Op 5 maart krijgen de onderzoek instituten de kans om het onderzoek te presenteren waar zij trots op zijn en waarvan zij vinden dat onderzoekers uit andere insti tuten op de hoogte moeten zijn. Op die ma nier kunnen VUmc medewerkers een goed beeld krijgen van wat er aan onderzoek binnen VUmc gebeurt. De Wetenschapsdag begint met een postersessie met lunch. Vervolgens krijgen vijf onderzoekers de kans hun onderzoek te presenteren en hierover met de zaal in discussie te gaan. De beste poster en de drie beste presentaties worden beloond met een prijs. Vervolgens geeft een gerenommeerd wetenschapper een presen tatie. De middag wordt afgesloten met een borrel in de foyer. De abstract kunnen worden gestuurd naar: Ellen Dijkstra,
[email protected]. Nieuwjaarsborrel Jong-VUmc Het nieuwe jaar, een frisse start en dus tijd voor een goed begin van de Jong-VUmc activiteiten van 2010! Ook voor dit jaar zijn er weer voldoende plannen om met Jong-Vumc’ers bij elkaar te komen voor een paar informele borrels en inhoudelijke workshops. Qua workshop denken we bijvoorbeeld aan het organiseren van een Coaching café in het voorjaar. Meer informa
Tr a c e r 2 6 – 17 d e ce m b e r 20 0 9 – p r e t t i g e f e e s t d a g e n e n e e n g e z o n d , g e l u k k i g e n vo o r s p o e d i g 2 0 1 0
tie hierover volgt begin 2010. Maar allereerst nodigen we jullie graag uit voor een gezel lige, informele borrel in de Lounge. Wanneer: donderdag 14 januari Waar: de Lounge, bij het personeels restaurant Hoe laat: 16.00 – 19.00uur In verband met het bestellen van de catering horen we graag of jullie erbij zijn. Laat dit even weten via een mail naar Marlieke Hou ben (
[email protected]). Liefst horen we dit voor 7 januari. Vergeet ook niet je (jonge) collega’s hierop te attenderen! Verbetering service bij spoedbalie Centraal magazijn/Voorraadbeheer De bestaande procedure is: Indien u met spoed patiëntgebonden voorraadartikelen uit het Centraal Magazijn nodig heeft, kunt u volgens de huidige procedure dagelijks tussen 12.30 – 14.00 uur terecht bij de spoedbalie in het Centraal Magazijn, locatie ZH -2 A86. De verbetering is: Ook voor alle overige/ kantoorartikelen kunt u tussen 12.30 – 14.00 uur terecht bij de spoedbalie. We hebben geluisterd naar de behoefte van de klant! Sluitingstijden op 24 en 31 december 2009 Postservice centrum/Goederenontvangst en Centraal magazijn/Voorraadbeheer Veel afdelingen/bedrijven zijn eerder dicht op 24 en 31 december, wij ook. Op deze dagen zijn we twee uur eerder dicht dan u van ons gewend bent. Wij sluiten om 14.00 uur.
Agenda
Promoties donderdag 17 december – aula, 10.45 uur, J.P.W. Don Griot, ‘The Berrettini branch. Anatomical and clinical research into the communicating branch between the ulnar and median nerves in the hand’ promotor: prof.dr. M.J.P.F. Ritt vrijdag 18 december – aula, 13.45 uur, J.J.W.M. Janssen, ‘Molecular and immunophenotypic features of chronic myeloid leukemia in an era of evolving therapeutic strategies’ promotor: prof.dr. G.J. Ossenkoppele; copromotor: dr. G.J. Schuurhuis woensdag 23 december – aula, 15.45 uur, S.S. Staekenborg, ‘Cerebrovasculaire MRI-veranderingen bij veroudering en dementie’ promotoren: prof.dr. Ph. Scheltens, prof.dr. F. Barkhof; copromotor: dr. W.M. van der Flier dinsdag 12 januari – aula, 15.45 uur, N.M. Batelaan, ‘Panic and public health: di agnosis, prognosis and consequences’ promotoren: prof.dr. A.T.F. Beek man, prof.dr. A.J.L.M. van Balkom; copromotoren: dr.ir. R. de Graaf, prof.dr. W.A.M. Vollebergh vrijdag 15 januari – aula, 10.45 uur, F.O.B. Spoelstra, ‘Optimalization of imageguided radiotherapy (IGRT) for lung cancer’ promotoren: prof.dr. S. Senan, prof.dr. B.J. Slotman; copromotor: dr. J.R. van Sörnsen de Koste donderdag 21 januari – auditorium, 10.45 uur, G.E. Anholt, ‘OCD: Spectrum theory and issues in measurement’ promotor: prof.dr. A.J.L.M. van Balkom; copromotoren: dr. P.C. van Oppen, dr. D.C. Cath donderdag 21 januari – aula, 13.45 uur, M.D.W. Hupperets, ‘Preventing ankle sprain recurrences in sports. Athletes back in balance?’ promotor: prof.dr. W. van Mechelen; copromotor: dr. E.A.L.M. Verhagen vrijdag 22 januari – aula, 13.45 uur, C.M.L. Beckers, ‘Spatio-temporal signaling controling endothelial permeability’ promotor: prof.dr. V.W.M. van Hinsbergh; copromotor: dr. G.P. van Nieuw Amerongen maandag 25 januari – aula, 13.45 uur, E.M. Redout, ‘Sources and consequences of reactive oxygen species in right ventricular hypertrophy and right ventricular failure’ promotor: prof.dr. W.J. Paulus; copromotoren: dr. W.S. Simonides, dr. R.J.P. Musters’ woensdag 27 januari – aula, 15.45 uur, M. Bax, ‘The functional consequences of glycosylation on dendritic cell biology’ promotor: prof.dr. Y. van Kooyk; copromotoren: dr. S.J. van Vliet, dr. J.J. Garcia-Vallejo Cursussen vrijdag 22 januari, 1 februari, 12 februari en 5 maart – Restaurant De Veranda, ‘Scholing zorglogistiek VUmc: Bouwen aan het ziekenhuis van de toekomst’ maandag 25 januari – Amstelzaal, ‘Dienend leiderschap en interculturalisatie’ maandag 25 januari-26 januari – Aristo, Teach the teacher: ‘Didactische basisprincipes’ Oratie vrijdag 22 januari – aula, 15.45 uur, prof.dr. W.R. Gerritsen, ‘Afweer en prostaatkanker: vriend of vijand?’ donderdag 28 januari – aula, 15.45 uur, prof. dr. A.M. van Furth, ‘Kinderen en infec ties; balanceren op het slappe koord’ Symposia donderdag 14 januari – aula, 10.00 uur, ‘Revalidatiegeneeskunde in de schijn werpers’ Inschrijven: www.VUmc.nl/ paog/afscheidlankhorst Receptie Maandag 4 januari – Amstelzaal, 16.00 uur, Nieuwjaarsreceptie
5
❝ Wij kijken door de bril van de patiënt en passen
Amstel Academie
Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
donderdag 17 december kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar en kroepoek, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 18 december gebakken vis, remoula desaus, tomaat-komkommersalade, rösti aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat vermicellisoep, gebon den vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat vermicellisoep zaterdag 19 december kalfssaucijsje, vegeta rische schnitzel, jus en vegetarische jus, ratatouille, gekookte aardappelen, gebon den goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 20 december omelet tomaat kaas, tomatensaus, haricots verts, frituur aardappel, gebonden toma tensoep, heldere kippensoep, ge bonden vegetarische tomatenoep heldere vegetarische groentesoep maandag 21 december rookworst, vegetari sche worst, jus en vegetarische jus, stamp pot boerenkool, vegetarische stamppot boerenkool, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonen soep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 22 december rôti kip, rôti vege tarisch, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vege tarische heldere Madrileense soep woensdag 23 december babi pangang, quorn pangang, pangangsaus, pangang groenten, witte rijst, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep donderdag 24 december karbonade, groen teschnitzel, jus en vegetarische jus, spruit jes, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippen soep, vegetarische gebonden tomaten soep, vegetarische heldere Chinese soep
De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam Bedrijfsopleidingen M. van Nieuwenhoven Bij- en nascholingen M. van Nieuwenhoven Verpleegkundige vervolgopleidingen Paramedische opleidingen www.VUmc.nl/amstelacademie
Het aanbod bedrijfsopleidingen voorjaar 20010 van de Amstel Academie staat op internet. www.amstelacademie.nl link Ontwikkelingsgerichte trainingen De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u on dersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen? Kijk snel hieronder en schrijf nu in! Persoonlijke ontwikkeling Assertief optreden op 13, 20- en 27 januari 2010 (3 hele dagen) Open aanbod VUmc In goed overleg met de Unit Human Resource Management van de stafdienst P&O is een aantal trainingen ontwikkeld dat direct aansluit bij het beleid van het VUmc, vanuit de visie dat de werkgever faciliterend is in de ontwikkeling van goed medewerkerschap en goed leider
(020) (020) (020) (020) (020)
444 444 444 444 444
schap. Deze trainingen worden door P&O betaald.
zondag 27 december groente curry met kip, groente curry, zilvervliesrijst, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep vegetarische heldere vermicelli maandag 28 december sucadelapje, omelet champignons, Provençaalsaus, spitskool, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere groentesoep dinsdag 29 december klapstuk, vegetarische worst, klapstukjus, vegetarische jus, hutspot, vegetarische hutspot, gebonden linzensoep, heldere Mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere Mulligatawnysoep woensdag 30 december kipnuggets ( 6 p.p.), Griekse groenteburger, cocktailsaus, tomaat-komkommersalade, krinkel frites, gebonden champignonsoep, heldere Madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vege tarische heldere Madrileensesoep
6
h A z ? s a c r r Q f ll
Medewerkerschap Assertief optreden op 3, 10 en 17 februari 2010 (hele dagen) Nog bewuster communiceren op 12, 19, 26 januari en 2 februari 2010 (ochtenden). Let op: leslocatie GGZ inGeest te Bennebroek Workshop Persoonlijk leiderschap: Kunst van het loslaten op 15 januari (ochtend, met aansluitend een lunch) Inhoudelijke informatie over deze trainin gen kunt u vinden op www.AmstelAcade mie.nl (en dan doorklikken naar ‘Ontwik kelingsgerichte trainingen’. Daar treft u ook het digitale inschrijfformulier. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Marjolein van Nieuwenho ven. Zij staat u graag te woord! Tel. 44213, e-mail
[email protected]
Personeel en organisatie Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘personeel’
Het jaar van Claudy Oliveira Dos Santos Zorgverzekering met collectiviteitkorting Als u nog geen UMC zorgverzekering heeft, grijp dan nú de kans om dat alsnog te doen! U kunt tot 31 januari 2010 besluiten om over te stappen naar UMC zorgverzekering. Deze gaat in per 1 januari 2010. UMC zorgverzekering biedt een basispakket voor een zeer concurrerende prijs. En keuze uit vier aanvullende verze keringen. Zeker niet onbelangrijk, omdat u medewerker bent van VUmc, een aantrek
kelijke korting op de premie. Meer hier over kunt u lezen in de brochure van UMC zorgverzekering. Aanmelden kan met het inschrijfformulier via de website van UMC zorgverzekering (www.umczorgverzeke ring.nl) onder ‘formulieren en brochures’. Dit formulier kunt u zelf invullen,behalve vraag 4. Vraag 4 kunt u laten invullen door een medewerker van de personeelsad ministratie in uw divisie. Kijk op het P&O intranet voor meer informatie.
Bibliotheek Bezoek de medische en verpleegkundige bibliotheek in VUmc op locatie 0B100 (nabij personeelsrestaurant). Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9 tot 21 uur en vrijdag van 9 tot 17 uur. Tel: (020) 444 1237. Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde
vrijdag (1e kerstdag) 25 december perzik/krab cocktail, tournedos, wildsaus, gegratineer de lof, kroket aardappel, heldere groente soep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag (2e kerstdag) 26 december kip “florentine”, pepersaus, haricots verts, Parijse wortelen, duchesse aardappel, heldere tomaat vermicelli, vegeta rische heldere tomaat vermicelli
daarop innovaties toe. Uit de spiegelgesprekken en patient journeys wordt duidelijk wat de patiënt precies ervaart en welke belevingsmomenten hij doormaakt stelt oncoloog Henk Verheul over de te bouwen polikliniek sneldiagnostiek oncologie in Tracer 12, 4 juni.
4229 4253 4253 2020 4569
Foto Mark van den Brink
Menu
‘Als je iets wilt bereiken, moet je er wat voor doen’ Voor Claudy Oliviera Dos Santos (30) was 2009 een bewogen jaar. Een van haar belangrijkste hoogtepunten was de uitverkiezing tot Beste VUmc Geneeskundestudent 2009. “Deze prijs betekende een enorme waardering voor mijn inzet en harde werken.” n Pauline Diemel
Cursussen Vergroot uw informatievaardigheden met de cursussen van de medische biblio theek! Doe bijvoorbeeld onze cursus Systematisch zoeken voor reviews, of onze PubMed-, Reference manager- of Citatie analysecursus. Meer info en aanmelden op: www.ubvu.vu.nl/agenda Nieuwsbrief medische bibliotheek Blijf op de hoogte van de nieuwste medi sche informatiebronnen en de service die wij u bieden met onze nieuwsbrief voor artsen, onderzoekers, verpleegkundigen en paramedici van VUmc: www.ubvu.vu.nl/nieuwsbriefmedisch/ laatstenummer.html Medische bibliotheek óók zondag open Vanaf oktober 2009 zijn wij ook op zondag weer open. Tussen 11 en 16 uur kunt u op zondagen gebruik maken van onze studieplekken en raadpleeg-pc’s. Toegang medische bibliotheek buiten openingstijden Ook buiten openingstijden is de medische bibliotheek toegankelijk voor medewer kers van VUmc. Wanneer u gebruik wilt maken van deze service, vraagt u om het ‘formulier autorisatie kaartlezer’ aan onze bibliotheekbalie. Als u het formulier daar ingevuld weer inlevert, is uw VUmc-pas binnen een week geautoriseerd voor toegang ná reguliere openingstijden.
Inhoudelijke vragen? Bel of mail de medisch informatiespecialist! René Otten: (020-44)42027,
[email protected]; Hans Ket: (020-44)42523,
[email protected]; Ilse Jansma: (020-44)42523, i.jansma@ubvu. vu.nl. Tracer: *97 (zeven!) 337.
Personalia In deze rubriek kunnen medewerkers en vrij willigers een stuk plaatsen over geslaagden en of een afscheid van medewerkers. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren via e-mail:
[email protected]
Symposium en afscheidsrede Guus Lankhorst Op 14 januari 2010 zal Guus Lankhorst afscheid nemen als hoogleraar en hoofd van de afdeling Revalidatiegeneeskun de van het VU medisch centrum. Graag nodigen wij u uit dit symposium, de afscheidsrede en de aansluitende receptie bij te wonen. Voor meer informatie kunt u kijken op www.vumc/ nlpaog/afscheidlankhorst. Inschrijven is verplicht.
Tr a c e r 2 6 – 17 d e ce m b e r 20 0 9 – p r e t t i g e f e e s t d a g e n e n e e n g e z o n d , g e l u k k i g e n vo o r s p o e d i g 2 0 1 0
De benoeming tot Beste Geneeskundestudent heeft Claudy Oliviera Dos Santos niet zomaar gekregen. Als werkende moeder van twee kinderen én topstudente oogstte zij al langer het respect van haar studiegenoten en docenten. Op de vraag hoe zij het voor elkaar krijgt om alles te combineren
antwoordt Claudy eenvoudig: “Wat mij kracht geeft, is mijn wil om iets te bereiken.”
Droom verwezenlijken In 2002 ging Claudy aan de slag als kernanaliste in een laboratorium van VU medisch centrum. Na een aantal jaar met veel plezier gewerkt te hebben, merkte Claudy dat de uitdaging weg was. Haar grootste wens is om arts te worden en ze besloot haar droom na te jagen. Nadat Claudy haar eerste zoontje kreeg, onderzocht zij de mogelijkheden om geneeskunde te studeren. Haar droom begon vaste vormen aan te nemen, maar tegelijkertijd raakte ze zwanger van haar tweede kind. “Niemand verwachtte dat ik ooit nog geneeskunde zou gaan stu-
De beste wensen
‘Sub Holi’ (gelukkige Holi) wensen Hindoestanen
de mensen toe tijdens het Holifeest, op 1 maart 2010. Tijdens de vooravond van Holi, een feest dat Phagun wordt genoemd, bouwen de feestgangers een brand stapel op een centrale plaats. “Deze brandstapel symboliseert het kwaad en alles wat slecht en vervelend is wordt daarmee verbrand”, vertelt Indoematie Charan, medisch administratief medewerker bij radiotherapie. In India kennen de Hindoestanen verschillende momenten om het nieuwe jaar te vieren, net zoals er verschillende jaartallen in omloop zijn. Om aan de verwarring een einde te maken besloot de Indiase overheid in 1957 om de Saka kalender te volgen. Deze jaartelling begon met de kroning van koning Salivahana. Volgens deze jaartelling valt Holi op 1 Chaitra 1932. “Na het verbranden van het kwaad wensen we elkaar ‘Sub Holi’. We omhelzen elkaar en smeren elkaar in met gekleurd poeder. Oudere mensen gebruiken vaak parfum hiervoor. Hierna wordt er de hele dag, tot laat in de nacht uitbundig gefeest: gegeten, gedronken en gezongen door jong en oud samen met familieleden, vrienden en kennissen. Het is een echt volksfeest.”
❝ De strijd tussen sporters en dopingjagers levert alleen verliezers op. De sporters liggen nu aan de ketting. Volgens ons moet de dopinglijst zwaar gesaneerd worden. De centrale vraag moet zijn: is het middel nadelig voor de gezondheid van de sporter bepleit Toine Pieters van metamedica in Tracer 13, 18 juni.
❝ V Umc beschikt hiermee over de nieuwste technologie. Voor patiënten is het grote voordeel dat zij in nog kortere tijd volledig gescand worden. Deze CT scan is in staat om bijvoorbeeld het hart of de lever in één keer te scannen binnen een seconde aldus Peter Derriks, hoofd paramedische sectie radiologie, in Tracer 14, 2 juli.
❝ Het is echt een uitkomst voor onze patiënten. Ze komen hier jarenlang, soms wel zes keer in de week. Ik wilde dit al zo lang”, aldus Piet ter Wee, afdelingshoofd nefrologie, over de opening van de gratis WIFI zone in VUmc in Tracer 19, 10 september.
) e + A p m l p " o m q < d L q : h < g A z ? s a c r r Q f ll Het jaar van Michiel van Agtmael
‘Stiekem verheugd over grieppandemie’ “Dat er ooit een agressieve griepepidemie komt, is goed mogelijk, maar dit wordt ’m niet”, zegt Michiel van Agtmael. De internist-infectioloog had het afgelopen jaar veel werk aan de Mexicaanse griep. In huis, en in de media die hem graag zagen verschijnen, maar waarvoor hij toch regelmatig bedankte. Portret van een nieuwsgierige dokter die stiekem een beetje verheugd is over een epidemie.
medicatie voor nodig. Een ander met klassieke griepsymptomen bleek een hartklepontsteking te hebben en helemaal geen griep. Grip op griep is prima, maar alert blijven op alternatieve diagnoses is essentieel.” Binnen VUmc had de pandemie commissie, waar Van Agtmael ook lid van is, al vroeg in het jaar de nodige protocollen klaar. “Complimenten voor iedereen die heeft meegedaan. Van de medewerkers die de posters ophingen tot de organisatoren van de vaccinatie die bij het restaurant klaarstonden.”
n Barbara van Male
deren, maar ik zette toch door. Als je iets wilt bereiken dan moet je er ook wat voor doen.” Omdat universiteiten zelf een aantal studenten mogen selecteren kon Claudy meedoen aan de decentrale selectie. Haar motivatie en achtergrond waren overtuigend genoeg en in 2007 begon zij met de studie geneeskunde.
Organiseren Haar nieuwe leven vraagt wel wat van haar organisatorisch vermogen. Naast haar studie en het moederschap werkt Claudy sinds 2008 ook als studentassistent op de afdelingen medische microbiologie en moleculaire celbiologie. Naast dit alles werd Claudy begin 2009 alleenstaande moeder. “Mijn prioriteit op dat moment was het zoeken naar een geschikte woonruimte. Gelukkig vond ik vlak voordat mijn oudste naar school ging een leuke eengezinswoning. Toen kon de rust weer enigszins terugkeren.” Hoewel Claudy het afgelopen jaar minder tijd kon besteden aan studeren, lukte het haar toch om alle tentamens te halen. “Gelukkig heb ik geen ruzie met mijn ex-man en doen we de opvoeding van onze kinderen samen. En hoe verdrietig een scheiding ook is, een voordeel is dat ik in de weekenden alleen ben en studie-uren kan inhalen.” Volgend jaar start Claudy haar vierde studiejaar en loopt zij haar eerste coschappen bij interne geneeskunde. “Uiteindelijk wil ik of arts-microbioloog of klinisch patholoog worden. Toch hou ik het nog open, er zijn ook zoveel interessante specialisaties.”
Versluierend Van Agtmael zei wel ja tegen een blog op de nrc-website. “Daarin kan ik mijn ei kwijt. En wat ik meemaak, lijkt me voor de leek interessant.” In zijn berichten observeerde hij ook dat de golf van aandacht versluierend kon werken. “Eén van mijn patiënten werd maar niet beter met Tamiflu, het medicijn tegen h1n1. Naast griep bleek zijn hart slecht te pompen en daar had hij toch echt andere
Foto Mark van den Brink
Claudy Oliveira Dos Santos: ‘Niemand verwachtte dat ik ooit nog geneeskunde zou gaan studeren, maar ik zette toch door’
Oorlogstijd “Als infectioloog ben je stiekem een beetje verheugd bij een epidemie. De opwinding die een oorlogsjournalist in oorlogstijd ook ervaart, denk ik.” Door de jaren heen heeft de internistinfectioloog en opleider talloze infecties zien langskomen, de een heviger dan de ander. “Begin jaren negentig maakte de ziekte aids veel indruk op me, een toen nog dodelijke ziekte bij jonge mensen, veelal homoseksuele mannen en drugsverslaafden. Het keerpunt kwam in 1996 met een actieve therapie, waarna de ziekte chronisch en goed behandelbaar werd.” Een infectioloog werkt nauw samen met de arts-microbioloog. “Die speurt in het laboratorium naar de ziekteverwekker, ik zoek de oorzaak van de koorts bij de patiënt. Ons gezamenlijke doel: gerichte therapie zodat de patiënt vlot herstelt.” Nieuwsgierigheid is Van Agtmaels sterkste drijfveer. “Complexe problemen oplossen, daar word ik enthousiast van. En dat kan over aids gaan, griep, malaria of, heel actueel, Q-koorts.”
“Niemand kon er omheen, de voorbereiding op de griepepidemie en vooral de media-epidemie. Wekelijks kreeg ik verzoeken van bnr, Pauw en Witteman… Egostrelend, en toch bedankte ik meestal. Want ik vraag me dan altijd drie dingen af: ‘ben ik de juiste persoon, is er nieuws voor de leek en is dit het juiste moment?’ Nee, was vaak het antwoord.” Michiel van Agtmael kreeg zelf de Nieuwe influenza A h1n1, zoals de Mexicaanse griep officieel heet en lag vier dagen in bed. “Waarschijnlijk heb ik het via m’n zoon opgelopen. In ieder geval was twee keer vaccineren niet meer nodig.”
Michiel van Agtmael: ‘Complexe problemen oplossen, daar word ik enthousiast van. En dat kan over aids gaan, griep, malaria of Q-koorts
Michiel van Agtmaels blog is te lezen op: weblogs.nrc.nl/griepblog
Henriette van der Horst
Wat is gezondheid? Dat blijkt geen gemakkelijk te beantwoorden vraag. Stel die vraag aan een aantal willekeurige mensen en je krijgt verschillende antwoorden. Fit zijn, geen klachten hebben, de dingen kunnen doen die je graag wilt doen, je prettig voelen, een ‘helder’ hoofd hebben. Ook mensen met forse lichamelijke beperkingen zeggen dat ze gezond zijn. Dus hoe zit dat nu met gezondheid? Ruim zestig jaar geleden definieerde de who, de World Health Organisation, gezondheid aldus: een toestand van volledig fysiek, mentaal en sociaal welbevinden, en niet slechts afwezigheid van ziekte of handicap. Dat klinkt geweldig, iedere overheid en individuele gezondheidswerker wist wat haar of hem te doen stond: zoveel mogelijk bevorderen dat iedereen die ideale toestand bereikt of op z’n
minst benadert. De werkelijkheid is natuurlijk een stuk ingewikkelder. Er zijn nog steeds grote gezondheidsverschillen tussen landen: bij de geboorte is de levensverwachting van een Malawiaan, twee keer zo laag als die van een Japanner. Maar ook in één land, of zelfs in één stad, zijn er grote verschillen: inwoners van een achterstandswijk in Glasgow hebben gemiddeld een dertig jaar lagere levensverwachting dan inwoners van een welvarende wijk in diezelfde stad. Zelfs de inwoners van die welvarende wijk zijn niet erg gezond: naarmate er meer kennis is over risicofactoren en over genetische aanleg, en we mensen screenen op allerlei zaken, blijkt bijna niemand meer gezond. Dus hoe zit het nu met gezondheid? De Gezondheidsraad en ZonMw organiseerden 10 en 11
Tr a c e r 2 6 – 17 d e ce m b e r 20 0 9 – p r e t t i g e f e e s t d a g e n e n e e n g e z o n d , g e l u k k i g e n vo o r s p o e d i g 2 0 1 0
december een invitational conference: ‘Is health a state or an ability?’ Ik heb het genoegen gehad daar aan deel te nemen. Antropologen, filosofen, artsen, onderzoekers, beleidsmakers en leken hebben anderhalve dag intensief gesproken over dat ongrijpbare begrip gezondheid. Helaas, het slechte nieuws is dat we geen nieuwe definitie hebben kunnen formuleren waar iedereen het over eens was. Wel zijn er wat contouren geschetst: het gaat om een dynamisch evenwicht, dat gedurende het leven verschuift. Dankzij een groot aanpassingsvermogen, en misschien is dat dan de kern van gezondheid, kunnen we ons in allerlei omstandigheden gezond blijven voelen. Gezondheid voor het individu is en blijft een subjectieve ervaring. Maar overheden hebben nog wat uit te leggen als er zulke enorme verschillen blijven bestaan tussen bevolkingsgroepen. Henriëtte van der Horst is hoogleraar huisartsgeneeskunde
7
❝ Als we bedreigde vitale functies vroegtijdig
❝ Het duurt soms wel één tot anderhalf jaar
herkennen en er adequaat op inspelen, kan voorkomen worden dat een patiënt gereanimeerd moet worden of zelfs overlijdt stelt Erik Lust, medisch coördinator van het Spoed Medisch Interventie Team, SMIT. Tracer 16, 30 juli.
voordat patiënten aan de beurt zijn. Wij vinden dat onaanvaardbaar. Met de marathon hebben we een statement willen maken: wij stáán voor onze patiënten aldus uroloog André Vis over de ‘URO-OK marathon’ in Tracer 21, 8 oktober.
❝ GGZ inGeest accepteert alleen patiënten met een laag veiligheidsrisico. Wij zijn de eerste GGZ-instelling die voor deze groep met Justitie samenwerkt vertelt Osvaldo Heredia, directeur behandelzaken sociale psychiatrie Amsterdam-Zuid, over patiënten met een justitiële straf in Tracer 18, 27 augustus.
)e + Ap m lp" o mq
‘We hebben de lat hoog gelegd en dat werkt’ Alweer ruim een jaar is Margreeth van der Meijde directeur van het instituut voor
Margreeth van der Meijde: ‘Goede plannen zijn noodzakelijk, maar het zijn vervolgens de mensen die het moeten doen. Zonder hen bereiken we niet veel’
onderwijs en opleiden. Haar ambitieniveau was hoog, toen zij eind vorig jaar van start ging. Dat heeft dit afgelopen jaar zijn vruchten afgeworpen.
Twee belangrijke speerpunten had Margreeth van der Meijde toen zij aantrad: een meerjarenplan opzetten en een goed team om zich heen vormen. Vooral dat laatste had wel wat voeten in de aarde. “Toen ik begon was er een aantal vacatures in het managementteam. Functies met een heel specifiek profiel waarvoor we mensen zochten, die vaak ook nog eens goed op hun plek zitten bij een andere organisatie.” Er zijn drie vacatures vervult op cruciale posten. Een hoofd paog, een manager voor de Amstel Academie en recentelijk een programmadirecteur voor de opleiding geneeskunde. Van der Meijde voelt zich bijzonder thuis bij VUmc. Ze heeft haar basis gevonden. “Ik heb erg leuke collega’s en bevindt mij in een fantastisch team. Ook met de andere stafdirecteuren voel ik mij verwant. We staan met elkaar voor dezelfde opdracht en dat wordt breed gevoeld: de randvoorwaarden vervullen waardoor VUmc zijn drie kerntaken kan uitvoeren.” Mensen zijn belangrijk voor Van der Meijde. “Goede plannen zijn noodzakelijk, maar het zijn vervolgens de mensen die het moeten doen. Zonder hen bereiken we niet veel.”
Foto Mark van den Brink
n Ellen Kleverlaan
Boven tafel Het instituut wordt de komende jaren op onderdelen doorgelicht. Dit jaar was de afdeling
onderwijs & studentenzaken aan de beurt. Het resulteerde in een formele adviesaanvraag voor de or om de afdeling te kunnen omvormen tot het studentenservicecenter. Inhoudelijk is het onderwijsprogramma geneeskunde tegen het licht gehouden door een tussentijdse toetsing door het Nederlands Vlaams Accreditatieorgaan, dat toeziet op de kwaliteit van de onderwijsprogramma’s van hbo’s en universiteiten. “In 2013 staan de medische faculteiten op het programma, maar ik wilde nu boven
tafel krijgen hoe we er voor staan.” Inmiddels ligt er een rapport waarmee de raad van bestuur een plan van aanpak kan initiëren. VUmc is goed op weg. “Het is belangrijk dat we met de verbeterpunten aan de slag gaan.”
Marktaandeel Het afgelopen jaar zijn er ook nog prestatieindicatoren vastgesteld. Onder meer voor het aantal docenten met een onderwijskwalificatie, voor het marktaandeel van onze
geneeskundeopleiding en voor het meewegen van het studenttevredenheidsonderzoek. Met de prestatieindicatoren gaat het ioo in 2010 voor het eerst meten hoe zij ervoor staan. “2010 is het jaar van de nulmeting. Daarmee kunnen we beleid ontwikkelen om onszelf te verbeteren.” De ontwikkelingen in het afgelopen jaar overziend, ziet het nieuwe jaar er voor het ioo er zonnig uit. “We hebben geen enkele excuus meer om niet goed te presteren”, lacht Van der Meijde.
De beste wensen
Het jaar van Ysbrand van der Werf
‘Wie beknibbelt op slaap, ondermijnt zijn prestaties’ Het jaar 2009 bracht neurowetenschapper Ysbrand van der Werf ongekende media-aandacht voor zijn onderzoeksactiviteiten. Bovendien werd hij uitgenodigd lid te worden van de prestigieuze Jonge Akademie van de KNAW.
“2009 is in mijn beleving een ruimere periode waarin een aantal positieve gebeurtenissen samenkomen. Het begon voor mij eigenlijk al in de nazomer van 2008, toen ik van het nwo een vidibeurs kreeg voor slaaponderzoek. Daarmee kon in 2009 de eerste aio worden aangesteld”, vertelt Ysbrand van der Werf. Van der Werf is senior onderzoeker bij het Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (knaw). Sinds maart 2009 is hij tevens universitair docent bij de afdeling anatomie en neurowetenschappen van VUmc. “Ik houd me onder andere bezig met wetenschappelijk onderzoek naar cognitie, slaap en slaapstoornissen, cognitieve en mentale stoornissen bij patiënten met de ziekte van Parkinson en obsessieve compulsieve stoornis (dwangstoornis). Dat doe ik overigens niet alleen. Ik ben bioloog en psycholoog, geen clinicus. Op het gebied van patiëntenonderzoek werk ik nauw samen met slaaponderzoeker Eus van Someren, neuroloog Henk Berendse en psychiater Odile van den Heuvel.” 8
Foto Mark van den Brink
n Ursula Wopereis
Ysbrand van der Werf: ‘De media-aandacht die voortvloeide uit de verschillende publicaties overviel me’
Een artikel in De Volkskrant in januari 2009 over één van Van der Werfs publicaties over slaapstoornissen vormde de opmaat tot een aantal media-optredens gedurende het jaar. “De media-aandacht die voortvloeide uit de verschillende publicaties overviel me. Ik heb verschillende aandachtsgebieden en ben geïnteresseerd in popularisatie van onderzoeksresultaten, dus hoe breder, hoe beter. Maar ik waak ervoor om constant als slaapdokter in het nieuws te komen, want ik wil wel recht doen aan de complexiteit van het onderzoek. Als wetenschapper probeer je de balans te vinden tussen het behoud van integriteit en authenticiteit en het vertalen van onderzoeksresultaten naar een breed publiek.” Dit najaar werd Van der Werf uitgenodigd lid te worden van de Jonge Akademie van de knaw, een select gezelschap van jonge, veelbelovende onderzoekers die zich wetenschappelijk hebben onderscheiden. “Aanvankelijk voelde ik me vooral vereerd, maar langzamerhand ben ik erachter gekomen dat het een tamelijk prestigieuze aangelegenheid is. Ik vind het vooral heel leuk dat me deze mogelijkheid geboden wordt om nieuwe interdisciplinaire samenwerkingsverbanden aan te gaan en iets maatschappelijk relevants te doen.” Voor 2010 wenst Van der Werf iedereen de broodnodige ontspanning. “We leven in een 24-uurseconomie waarin iedereen altijd maar bereikbaar moet zijn. Er is steeds minder aandacht voor langdurige slaap. Maar als je daarop beknibbelt, ondermijn je je prestaties. Ik wens iedereen dan ook een goede, ongestoorde nachtrust.”
Tr a c e r 2 6 – 17 d e ce m b e r 20 0 9 – p r e t t i g e f e e s t d a g e n e n e e n g e z o n d , g e l u k k i g e n vo o r s p o e d i g 2 0 1 0
‘Xin nian yu kuai’ (gelukkig
Nieuwjaar) zeggen Chinezen over de hele wereld op 14 februari 2010 als zij het Xin Nian (Nieuwjaar) vieren. De datum van het Chinees Nieuwjaar oftewel het Lentefeest, wordt bepaald volgens de maankalender. Het is de dag waarop de tweede nieuwe maan ná de kortste dag verschijnt. De Chinese jaartelling wordt gerekend vanaf de kroning van de eerste Chinese koning, bijgenaamd de Gele Koning. Op 14 februari is het dag 1, maand 1 van het jaar van de Tijger, 4707. “Het Chinese Nieuwjaar wordt gevierd met de hele Chinese gemeenschap”, vertelt Lisa Oey-Lim, verpleegkundige op de zorgeenheid kno en hoofd-halschirurgie. “In Amsterdam vinden leeuwen- en drakendansen plaats, de mensen geven elkaar cadeaus verpakt in rood papier en er is natuurlijk vuurwerk.” Chinezen beschouwen het nieuwe jaar als een nieuw begin met een schone lei. Volgens de legendes helpt de leeuw, het lawaai van het vuurwerk en de kleur rood bij het verdrijven van het kwaad, de Nian. Bij het feest hoort verder veel en lekker eten. Kinderen krijgen van volwassenen geld in kleine rode zakjes, het geluksgeld.