C.T.C. Nieuws
Redactie
Pretoriusplein 18
CATAMARAM EN TRIMARAN CLUB
''',
Amsterdam 0.
tel.020-59039.
NEDERLAND
Bestuur: Voorzitter, O.Holtman, Jul.v.Stolberglaan 16 Voorschoten tel, 01717-3559; Secretaris-Penningmeester W.Basie, Elzenkade 2 1 , Zwanenburg, postgiro 1760732, tel. 02907-5613. N.D.Boon, Pretoriusplein 18 ''' Amsterdam-O, tel.02059039; E.de Held, Doelenstraat 3, Heenvliet, tel.0102 5 2 0 3 4 (tot 1 8 . 0 0 u u r ) ; K . K o r t e n o e v e r , ' s - G r a v e n l a n d , tel.02150-61820; Dr.W.Laane, Boxtelseweg 4 2 , Vught, tel. 04100-38350; W.J.Goedhart, Chopinlaan 5 4 , Voorschoten, tel. OI717-54O1.
Uitgave
no.6
April
1970
Van de Voorzitter. Bestuurslid zijn heeft ook plezierige aspecten en één daarvan is zeker, dat men v e e l hoort en ziet wat er leeft onder de leden. M e n zou de leden in groepen kunnen indelen. Onderstaande indeling is niet v o l l e d i g en spreekt ook geen oordeel uit over de belangrijkheid v a n de genoemde groepen. 1) wedstrijdzeilers 2) plezierzeilers op wedstrijdboten 3) kajuitbooteigenaren 4) botenbouwers 5) experimenteerders 6) eigenaren van Jim Wharram boten. Bij alle groepen ziet U de snelheid v a n de boot een rol spelen. De experimenteerders zoeken verhoging van de snelheid door n i e u w e v o r m e n ( o.a. d r a a g v l e u g e l s ) Jim Wharram b o o t e i g e n a r e n v e r t e l l e n trots over de snelheid v a n h u n b o t e n b i j w i n d k r a c h t 5,6 e n 7 , t e r w i j l a n d e r e b o t e n d e v e i lige haven opzoeken. De bezitters v a n kajuitboten kozen ook een catamaran of trimaran, omdat men snelheid wenst. De plezierzeilers op wedstrijdboten willen ook " lekker hard gaan". Een andere gemeenschappelijke eigenschap is de behoefte v a n onze leden aan originaliteit. En omdat men niet domweg een boot k o o p t , hebben v e l e leden v a n onze club een m e e r dan middelmatige kennis van hun sport of liefhebberij. Rekening houdend met deze kennis van zaken, de originaliteit en de behoefte aan snelheid lijkt het m i j d a n ook a a n b e v e l e n s waardig U aan te moedigen om deel te nemen aan de komende w e d strijden op de Westeinder. Verder in dit blad vindt U u i t g e b r e i de mededelingen over deze evenementen. Tot
ziens ! O.Holtman
2 HIRONDELLE,
een nieuwe verschijning in Nederland.
In de schemer v a n een van de winderige dagen, die het najaar v a n 1969 ons b r a c h t , v e r s t o o r d e het hakkeplofgeluid v a n een Seagull buitenboordmotor de stilte in de nieuwe jachthaven v a n Willemstad. Omdat hier in hoofdzaak grotere schepen ligg e n , was dit een ongewoon geluid, dat d a n ook v e r s c h i l l e n d e nieuwsgierige hoofden naar buiten bracht. De veroorzaker v a n de onrust bleek een kleine polyester kajuitcatamaran v a n het type Hirondelle te zijn, met aan boord een jong Engels echtpaar. Het paar bleek in dienst te zijn v a n de onderneming van Peter Haward, schrijver van het boek: "All seasons yachtsman", die er met zijn medewerkers een bedrijf v a n heeft g e m a a k t om jachten ten behoeve v a n eigenaars, die d a a r zelf n i e t toe in staat zijn overal ter wereld h e e n te brengen. De Hirondelle was bestemd voor een Duitse eigen a a r en kwam regelrecht v a n de werf in Cowes op het eiland Wight. Het echtpaar, dat nog nooit zo'n kleine boot had gevaren en geen enkele ervaring met catamarans had, was desalniettemin enthousiast. Ze hadden een snelle overtocht gemaakt en waren zeer verrast over het comfort en de handelbaarheid v a n de boot tijdens het v r i j ruwe weer. Ze v o n d e n , dat de vergelijking met v e r s c h i l l e n d e k i e l b o t e n v a n 35 v o e t en m e e r , als het om comfort o n d e r deze omstandigheden ging, ten gunste van de H i r o n delle uitviel. Deze eerste oversteek v a n een Hirondelle n a a r Nederland had al een lange voorgeschiedenis. De boot is ontwikkeld uit een 20 voets catamaran-kajuitkruiser, die enkele jaren geleden ontworpen werd door Chris Hammond: " Safari". Dit eerste p r o totype werd spoedig gevolgd door een verbeterde versie: " Safari of M e o n " , die ook een beetje groter w a s . "Safari of M e o n " w o n al meteen in het eerste jaar de M u l t i h u l l - p r i j s i n d e " R o u n d the I s l a n d " R a c e , t e r w i j l z e i n d e Yachting World Rally in Weymouth dat jaar ook beoordeeld werd als een v a n de beste schepen. De gunstige ervaringen met deze beide van hout vervaardigde k a j u i t c a t a m a r a n s leidden tot het besluit om er een p o l y e s t e r v e r s i e u i t t e ontwikkelen e n i n h e t v o o r j a a r v a n 1 9 6 9 v e r s c h e e n de eerste Hirondelle op de Engelse wateren. In dit eerste jaar zijn er ook al 2 n a a r Nederland geleverd in half afgebouwde toestand v o o r zelfafbouw. Het succes v a n de Hirondelle is zonder twijfel v o o r een deel te danken aan het zorgvuldig voorbereide en uitgekookte ontw e r p . D e b o o t z i e t e r i n t e g e n s t e l l i n g tot v e r s c h e i d e n e v r o e g e r ontworpen catamarans esthetisch zeer acceptabel uit. De hoogte v a n de cabine is ten opzichte v a n de rompen zeker niet te groot en de rompen zijn mooi v a n lijn. De onderwaterschepen zijn nagenoeg half cirkelvormig, terwijl de rompen in het midden vrij diep steken ( ongeveer 40 cm.) en zowel naar voor als n a a r achter oplopen, zodat de spiegel g e h e e l boven de w a terlijn k o m t . De boot heeft dan ook nagenoeg geen kielzog. De rompvorm, gecombineerd met de beide steekzwaarden, heeft t o t g e v o l g , d a t d e b o o t z i c h o o k z e e r m a k k e l i j k laat s t u r e n e n d o o r d e w i n d g a a t als e e n k l e i n e z w a a r d b o o t . Zeer typerend zijn de twee toegangen met een schuifluik elk tot h e t i n t e r i e u r . E e n v a n d e g r o t e v o o r d e l e n v a n k a j u i t c a t a marans is de ongelooflijke accomodatie, die te bereiken is in een relatief klein en handzaam schip.
3 In de Hirondelle vindt U in het midden een tafel met rondom banken, die overdag voldoende zitruimte bieden voor vijf of zes m a n . ' s N a c h t s k a n d e z e d i n e t t e v e r a n d e r d w o r d e n i n e e n groot dubbel bed. Aan de achterzijde tegenover de tafel midden tussen de twee ingangen een kooktoestel en wat k a s t j e s . De gasfles is op een veilige plaats in de cockpitbanken ondergebracht. In de bakboordsromp aan de voorzijde is een pomptoilet geplaatst alsmede een hangkast en een wasbakje. A c h t e r in de bakboordsromp vindt U evenals aan stuurboord een flinke éénpersoons k o o i . A a n stuurboord is tenslotte een éénpersoonskooi v o o r een vijfde bemanningslid. Op dezelfde plaats, waar aan stuurboord in het midden een gootsteentje met een pompje is aangebracht, zit a a n bakboord een opklapbare kaartentafel. Behalve door de schuifluiken en een paar ventilators wordt de ventilatie ook nog bevorderd door een luik midden v o o r de mast. De condensatie binnen is beperkt, doordat dak en kajuitdak in sandwichconstructie zijn uitgevoerd. De cockpit bevat in het midden een behuizing v o o r een buitenb o o r d m o t o r , d a t kost w e l w a t r u i m t e , m a a r d e m o t o r i s d a a r d o o r m a k k e l i j k bereikbaar e n zit o p e e n g u n s t i g e p l a a t s , z o dat een gewone langstaart voldoende is om te voorkomen, dat de schroef in golvend water telkens boven w a t e r uitkomt. In en om de cockpit is een grote hoeveelheid handige bergr u i m t e n . O o k h e t g e h e e l v l a k k e v o o r d e k b e v a t twee v e r z o n k e n luiken, waaronder ruimten voor het bergen v a n de zeilen. Op de kwaliteit v a n de uitrusting heeft men beslist niet bespaard. Alle houtwerk aan de buitenzijde is teak, terwijl het beslag v a n eerste klas materialen is vervaardigd. D o o r de uitgekookte plaatsing is de bediening buitengewoon gemakkelijk. Alle vallen leiden naar valliertjes, die vanuit de cockpit te bedienen zijn, terwijl ook de genuarails, schoot— lieren en dergelijke handig zijn geplaatst. Daardoor is het mogelijk de boot singlehanded te zeilen. De grootschoot heeft een overloop over de hele breedte v a n het schip, zodat het mogelijk is het grootzeil zowel aan de wind als met halve wind zonder twist te v a r e n . Hirondelle blijkt een feest om te zeilen. Met een grootzeil v a n ruim 11 m² en een fok v a n bijna 13 m² bij een waterverplaatsing v a n slechts ongeveer 800 kg reageert ze zeer levendig op ieder zuchtje wind. Uiteraard is het nodig bij toenemende wind tijdig te reven, zeker v a n a f windkracht 5, maar zelfs met gereefd tuig en in tamelijk ruw w a t e r loopt de boot hoog aan de wind en sneller dan veel grotere kielboten. Al met al is Hirondelle een ideaal familiekruisertje, dat ook in races goede k a n s e n maakt en in ieder g e v a l eindeloos veel levendiger, handzamer en goedkoper is dan iedere k i e l boot of platbodem met gelijke accomodatie. De boot wordt gebouwd door Ponnington Yachts in New Milton, Engeland. De boot kost compleet met zeilen, doch zonder buitenboordmotor £ 2 6 4 5 . - . - Een kit v o o r zelfafbouw is v e r krijgbaar voor £ 1395.-,J.L.J.H.Laane
EEN HIRONDELLE-BEZITTER IN AMSTERDAM VERHUISDE EN SJOUWDE ZICH DAGENLANG LAM WIE EENS V E R H U I S D E WEET GEWIS V E R H U I Z E N IS G E E N " C A T T E N P I S " VANDAAR DAT V A N HEM GEEN COPY BINNENKWAM.
5
Sailcraft Ltd.
Bouwers van zeegaande kajuitcatamarans.
Gedurende de laatste 10 jaren heeft de naam van Reg White in de E n g e l s e z e i l w e r e l d e e n g r o t e b e k e n d h e i d g e k r e g e n . B e g o n n e n als Hornetkampioen heeft hij zich de laatste jaren geheel toegelegd op catamarans. Als zeiler en bouwer heeft hij daarbij nauw s a mengewerkt met de bekende ontwerper Rod MacAlpine—Downie. Hij slaagde er liefst 5 m a a l in successie in de zogenaamde "Little America's Cup" v o o r Engeland te w i n n e n in door hemzelf naar het ontwerp v a n MacAlpine-Downie gebouwde C-klasse catam a r a n s . Deze prestatie leverde hem 2 jaar geleden de titel " Y a c h t s m a n o f the Y e a r " o p . De laatste twee jaar heeft h i j zich toegelegd op het bouwen en zeilen v a n T o r n a d o ' s . In 1969 bereikte hij tijdens de w e r e l d kampioenschappen in Australië een gedeelde eerste p l a a t s . In Engeland is hij een v a n de belangrijkste bouwers v a n de T o r n a d o ' s . Op de Boatshow in Londen in dit jaar bracht hij een nieuwtje in de vorm v a n de eerste polyester uitvoering v a n de Tornado. Het belangrijkste en meest succesvolle product v a n zijn werf is echter de 30 voets Iroquois kajuitkruiser, eveneens volgens ontwerp van Rod MacAlpine- Downie. Na de vele successen, die in de afgelopen jaren met de eerste versie v a n deze boot w e r den geboekt o.a. in de R o u n d B r i t a i n Race en in de jaarlijkse Chrystal Trophy Race v o o r M u l t i h u l l s , die drie maal achtereen d o o r een Iroquois werd gewonnen, werd een tweede nog v e r b e t e r de versie op de markt gebracht. Inmiddels zijn enkele exemplaren v a n dit nieuwe type in Nederland in de vaart g e k o m e n . Er w a r e n overigens al twee exemplaren v a n het eerste type, w a a r v a n er een in het nieuws kwam, toen een aantal w a t e r s p o r t journalisten met deze boot kapseisden. V e r g e l e k e n m e t d e e e r s t e v e r s i e z i j n een a a n t a l f u n d a m e n t e l e veranderingen aangebracht. De rompen zijn breder geworden met meer reserve drijfvermogen boven de waterlijn. De tuigage is aanmerkelijk gewijzigd. De mast is ongeveer 1 meter korter g e w o r d e n . D e v o o r d r i e h o e k g a a t n u tot d e m a s t t o p , z o d a t g r o t e re genua's gevaren kunnen worden. Daartegenover werd het grootzeil kleiner. Ook werden in plaats v a n het vroegere v l e e r m u i s tuig normale korte zeillatten g e b r u i k t . Het zeilpunt k w a m z o doende aanmerkelijk lager te liggen en de tuigage werd v e e l gemakkelijker handelbaar. Hiertoe draagt ook b i j , dat de s t a gen niet meer in het smalle gangboord, maar op het kajuitdak bevestigd w e r d e n , zodat de v o o r z e i l e n , juist als b i j een scherp jacht, steeds buiten de stagen om gevaren kunnen worden. Bovendien werden de gangboorden, die v r o e g e r veel te smal waren en door de stagen werden geblokkeerd, verbreed en beter begaanbaar. Ook is het vrijboord aanmerkelijk hoger geworden. Zonder aan inwendige ruimte te verliezen kon daardoor de opbouw aanmerkel i j k l a g e r w o r d e n . A l m e t a l h e e f t d i t g e l e i d tot e e n g e m a k k e lijker te hanteren, veel stabieler en zeewaardiger schip. Volgens Reg White en ook naar onze eigen ervaring zouden de prestaties vergeleken net de eerste versie door de bank g e n o men niet minder zijn geworden. Mark II is wat minder snel in lichte wind, doch sneller bij grotere windsterkte. Het schip loopt buitengewoon hoog aan de wind met snelheden v a n m e e r dan 6 k n o p e n . B i j i e t s r u i m e r e w i n d w o r d e n s n e l h e d e n v a n 8 tot 1 0 knopen bereikt, terwijl de boot onder gunstige omstandigheden in plané kan komen en dan in staat is snelheden tussen 15 en 20 knopen per uur te halen.
6
De boot stuurt licht, onder meer, omdat de ophaalbare roeren als semibalansroeren zijn uitgevoerd. V e r g e l e k e n met andere grote catamarans is de Iroquois buitengewoon wendbaar en gaat ze gemakkelijk door de wind. De grootschoot is 6 maal geschoren en loopt dan door een schootklem. De overloop loopt over de v o l l e breedte v a n het schip. Een en ander m a a k t , dat de c o n trole op het grootzeil gemakkelijk en precies is. Ook de fokken zijn gemakkelijk te controleren met behulp van de grote tweesnelhedenlieren en de Holt-Allen nylon schootklemmen van groot formaat. In het algemeen k a n gezegd worden, dat de plaatsing en de indeling v a n het beslag eenvoudig en overzichtelijk is en dat het beslag zelf v a n royaal formaat en prima k w a l i teit i s . De binnenindeling v a n de boot is aanmerkelijk gewijzigd v e r geleken met de vorige uitvoering. De afwerking is aanmerkelijk luxueuzer. In beide rompen is achterin een geheel afgescheidencabine m e t een ruime tweepersoonskooi. In elk v a n beide een hangkast je en v e e l bergruimten. A a n stuurboord wordt het middengedeelte v a n de romp ingenomen door een ruime kombuis met een lange aanrecht en v e e l handige kastjes. Evenals in de a c h t e r c a b i n e i s e r i n d e k e u k e n r u i m e s t a h o o g t e , zelfs v o o r zeer lange mensen. De kombuisuitrusting omvat verder een tweepits gastoestel met g r i l l . A a n bakboord is er m i d d e n in de romp een W.C. compartiment met pomp, toilet en h a n d w a s b a k j e . V o o r in elk v a n beide rompen bevindt zich nog een lange en brede éénpersoons kooi met de nodige bergruimte. Het middengedeelte v a n de cabine wordt ingenomen door een tafel met a a n elke kant een flinke bank, lang en breed genoeg om als k o o i gebruikt te w o r d e n , zodat in totaal 8 v o l w a s s e n e n een goede slaapplaats kunnen vinden. Meer naar achter bevindt zich aan bakboord een kaartentafel groot genoeg v o o r een g e H e e l u i t g e v o u w e n z e e k a a r t e n voorzalen v a n e e n k a a r t l e e s l a m p en bergruimten voor kaarten en navigatiemateriaal. Ook v o o r zeilen, a n k e r s , g a s f l e s s e n , w a t e r en benzine is overv l o e d i g b e r g r u i m t e a a n w e z i g . D e b o o t h e e f t z o w e l i n v o o r - als achterstevens afsluitbare l u i k e n , die enkele kubieke meters extra drijfvermogen met zich meebrengen. Bovendien is onder in v o o r - e n achterstevens reeds v o l d o e n d e v o l u m e a a n schuim in de constructie verwerkt om het ongeveer 2 ton wegende schip o n zinkbaar te maken. Tesamen met de grote stabiliteit maakt dit d e b o o t tot e e n w e r k e l i j k z e e w a a r d i g e k r u i s e r . V a n z e l f s p r e k e n d moet bij grote windsterkten gereefd worden. De gewone versie v a n de Iroquois Offshore M a r k II heeft als h u l p m o t o r een b u i tenboordmotor. Deze kan w o r d e n bevestigd op een r o e s t v r i j s t a l e n o p h a a l b a r e m o t o r s t e u n a c h t e r d e c o c k p i t . H e t e e n 2 0 tot 3 5 P k b u i t e n b o o r d h a a l t d e b o o t g e m a k k e l i j k 8 tot 1 0 k n o p e n p e r u u r . A f s t a n d s b e d i e n i n g i s w e n s e l i j k , t e r w i j l liet e e n b u i tengewoon gemak i s , wanneer de motor een mogelijkheid bezit om de accu op te laden. De v o o r n a a m s t e m a t e n z i j n : l e n g t e 9.15 m . , b r e e d t e 4 m. , d i e p g a n g m e t o p g e t r o k k e n z w a a r d e n 4 2 cm, m e t n e e r g e l a t e n z w a a r d e n 1.35 m. , g r o o t z e i l 1 8 , 7 m² , k r u i s f o k 15 m² , 1 5 0 % g e n u a 25 m ² . V o o r degenen, die de boot zelf willen afbouwen k a n de boot g e leverd worden als kit met gemonteerde rompen en kajuit ofwel als s a i l i n g k i t , w a a r b i j o o k d e t u i g a g e e n h e t b e s l a g z i j n a a n g e b r a c h t . H e t z e l f a f b o u w e n k a n tot o n g e v e e r ƒ 1 O . 0 0 0 . - b e s p a ring opleveren. De prijs v a n een compleet afgebouwde standaard boot bedraagt £ 4 4 0 0 . - . - exclusief zeilen, zeerailing en motor.
7
Op de Boatshow v a n Januari 1970 presenteerde Reg White twee n i e u w e typen. Om te beginnen was er een iets v e r l e n g d e v e r s i e v a n de I r o q u o i s , in een uitvoering als motorzeiljacht. In elk v a n beide achterstevens, die met ongeveer 1 meter werden verlengd, ontstond ruimte v o o r het plaatsen v a n een binnenboordmotor met hekaandrijving. De roeren moesten hiervoor worden gewijzigd en onder de romp worden aangebracht. De verdere uitrusting en de tuigage is gelijk aan die v a n de standaard Iroquois. De prijs komt op £ 4 9 0 0 . - . - exclusief zeilen en motoren. In het kader v a n de voorbereidingen v a n deze motor-sailer had een prototype v a n deze boot, echter zonder mast, deelgenomen aan de Round Britain Race voor speedboten. Deze motorboot v e r sie staat bekend onder de type aanduiding Iroquois Mark II G T . Het is echter niet de bedoeling deze motorbootversie in de handel te brengen. Wel kwam Reg White op de Boatshow met een groter broertje, eveneens ontworpen door Rod MacAlpine-Downie, de 40 voet A p a c h e . Z o w e l d e c o n s t r u c t i e w i j z e als d e v o r m g e v i n g v e r r a a d t de verwantschap met de Iroquois. De rompen en het brugdek w o r d e n i n é é n stuit u i t é é n m a l g e v o r m d , e v e n a l s d e t o p v a n d e cabine met het dek, die in sandwich constructie ook in één stuk w o r d e n g e m a a k t . De boot is echter zo g r o o t , dat v r i j w e l overal stahoogte kon worden bereikt. In het algemeen zijn de m o g e l i j k h e d e n in het interieur bij een lengte v a n 40 voet en een breedte van bijna 20 voet natuurlijk buitengewoon ruim. De prijs bedraagt dan ook echter £ 1 2 . 5 0 0 . - . - zonder zeilen en motoren. Tot dusver de grootste in de serie is de 46 voet Navaho, w e d e r o m ter ere v a n M a c A l p i n e Downies Indiaanse vrouw naar een Indiaanse stam genoemd. Groot comfort bij een grote snelheid op groot water, uiteraard voor een betrekkelijk grote prijs. Voor de geïnteresseerden: SailCraft Ltd. wordt in Nederland vertegenwoordigd door do Firma Multihull, Boxtelseweg 4 2 , VUGHT. W.L.J.M.Laane
Verklarend handwoordenboek voor de
beginnende
zeiler.
Waterlijn: bevindt zich achter de kerk tegenover de kroeg. Cockpit: de voor het voedsel verantwoordelijke persoon aan boord slaapt. Preekstoel: plaats aan boord, w a a r de meeste vloeken v a l l e n . Boeiboordplaats voor galeislaven. Beun: dagverblijf van de beunhaas. Broek: onderlijk aan grootzeil. G e i t o u w : zit d e g e i t a a n v a s t o p h e t g r a s v e l d , K a t t e v a l : m u i z e n v a l , m a a r d a n iets g r o t e r . Losse broek: geschrapt door de redactie. N o m m e r : zie h o m m e r . Hommer: zie n o m m e r .
8 Polynesiërs in Leiden.
(
21 Maart 1970)
Was de opkomst in Leiden zo slecht door gebrek aan belangstelling of was de datum m i n d e r geschikt? H i s w a standhouders klaagden, dat ze niet konden komen, anderen kwamen juist, omdat ze door de Hiswa toch in de buurt waren. V o o r alle catamaran zeilers was de lezing v a n de h e e r Kooijman beslist interessant. O n d e r begeleiding v a n fraaie dia's h o o r d e n we hoe de uitgeholde boomstammen, die op de rivieren voeren, v o o r ruimer w a t e r v a n twee uitleggers w e r d e n v o o r z i e n . In de beschutte wateren v a n Indonesië waren deze schepen geschikt om met a f a n d s e nachtwind te gaan vissen en met ochtendwind terug te k e r e n . S c h e e f g a a n mocht n i e t , laveren deed m e n n i e t , desnoods werd er gepeddeld. Uit een kaartje bleek, dat op zeeën, w a a r stormen v o o r k w a m e n uitsluitend prauwen met één uitlegger, aan de windzijde, g e bruikt werden. Bij een windvlaag konden ze in evenwicht gehouden worden door haastig naar de uitlegger te kruipen. Schepen met twee gelijke rompen kwamen nauwelijks v o o r . Waarom niet? V a n de ontwikkeling van de schepen is weinig bekend, hout is zo'n vergankelijk materiaal. Navigeren kon men in ieder geval wel góed, doelbewust zijn de eilanden gekoloniseerd en men vond bekende eilanden altijd terug. De heer Kooijman vertelde, hoe op kaarten v a n bamboelatjes de golfslag rond de eilanden werd aangegeven. Jongens moesten dit allemaal uit hun hoofd kennen voor ze mochten uitvaren; heel n u t t i g , n o o i t last v a n g e s c h e u r d e k a a r t e n o f d u i s t e r n i s . Er werd natuurlijk nog v e e l meer verteld, maar alles hoeft hier niet herhaald te worden. In de pauze konden de leden, die intussen al in groter aantal (50) aanwezig waren hun eigen ideeën naar hartelust uitwisselen, o o k k o n d e n z e i n h e t m u s e u m a l l e s n o g eens e v e n g o e d b e k i j k e n en bediscusieren, waarbij de wildste theoriën werden uitgedacht. Anderen knielden bij de modellen v a n Hina en Tangaroa, die maar w e e r eens w a r e n m e e g e b r a c h t . D e h e e r K o o i j m a n beantwoordde w a t vragen en een enkeling bracht de penningmeester een tientje. T o e n iedereen na gongslagen weer was gaan zitten werd de h e e r lijke kleurenfilm gedraaid: Vertrek in de ochtendnevel v a n enige vlerkprauwen en dan later het zeilen in het blauwe water. De schepen, slank en bruin, het water blauw, de mannetjes, die snel het zeil omzetten en de s t u u r r i e m los e n v a s t k n o p e n . J e v o e l d e b i j n a d e w i n d l a n g s j e aaien en het opspattende water. Het was te begrijpen, dat de film twee keer m o e s t . Van Zuidzee Polynesiërs naar moderne polynesiërs is niet zo'n grote stap. Wat dia's v a n James Wharrams Tehini werden nog even vertoond. Daarna geanimeerde gesprekken, die om half twaalf echt afgebroken moesten w o r d e n ; de mensen v a n het museum w i l len ook slapen. Marijke
EEN LEZING GEHOUDEN IN LEIDEN MOEST ONTZETTE CTCers BEVRIJDEN VAN HET IDEE DAT EEN PRAUW OP ZEE LAVEERT ZOALS DE MENSEN ZEIDEN.
Boon.
9
Zeereizen met
de Manta.
De terugtocht uit Engeland werd later gemaakt dan de Hina's , (zie ons v o r i g e n u m m e r . r e d ) o m d a t m i j n v a c a n t i e pas e i n d Augustus begon. Het werd de derde oversteek met dit schip tussen het kontinent en Engeland. De voornaamste ervaring, v o o r zover ook v o o r een buitenstaander van belang, worden hierna puntsgewijs opgegeven. Algemeen. Het'kruisen' met een catamaran is minstens even p l e z i e r i g als h e t r a c e n , d o o r d a t h e t s c h i p j u i s t h i e r b i j veelzijdig is te gebruiken. Hoewel de noodzakelijke v o o r z i e n i n g e n i.v.m. z e e w a a r d i g h e i d t e n k o s t e g a a n v a n s n e l h e i d , kan een vergelijking met dure en scherpe 'mono' jachten v a a k nog gunstig uitvallen. Soms was de v o o r b e r e i d i n g v o o r de tocht of de u i t v o e r i n g hiervan een zware taak, maar het bleef altijd de moeite waard en zeer boeiend. Dit zelfde gold voor de menselijke contacten met geïnteresseerden en bemanning. De behulpzaamheid, die werd ondervonden was een belevenis! E e n paar voorbeelden: Een Lufthansavlieger, niet-deelnemer wordt zo enthousiast, dat hij besluit een kompasopstelling v o o r de Manta te b o u w e n — C o n s o r t i u m l i d en bemanning, ook van Hina's werken en ploeteren om het s c h i p op tijd k l a a r te k r i j g e n — Tijdens moeilijkheden in Margate treedt een keurige beschermengel op in de v o r m v a n een correcte Engelsman compleet met 'Rover' d i e w e r k e l i j k a l l e s v o o r ons w i l r e g e l e n e n d o e n — E e n v r o u w moeder v a n een groot gezin in Grote Keet, wil geen v e r g o e d i n g v o o r ons n a c h t l o g i e s e n g e e f t ons e e n l u n c h m e e , d i e voldoende is voor drie dagen. Uitrusting. Omdat de M a n t a v a n huis uit een racer i s , zijn veel extra voorzieningen aangebracht. De kiel werd al t i j dens de bouw, o n d e r i n v o l g e s c h u i m d . Standaard v o o r b u i t e n boordmotor bleek noodzakelijk, daar deze v r i j w e l in alle havens gebruikt wordt. Een dubbele verstaging voor de draaibare mast werd aangebracht, kort nadat deze was verlengd, bij elkaar een flink karwei. Om de bagage v a n drie man te kunnen bergen, werden luiken in het dek en een overdekte brancard v o o r de mast aangebracht. Deze brancard lekte eerst als e e n v e r g i e t , m a a r d i t w e r d n a d e r h a n d o p g e l o s t m e t b e t e r e naadafdichting. Verder waren er natuurlijk noodsignalen, life— lines en radarreflector aan boord. Er is een apart stormzeil en indien nodig, loopt het schip nog redelijk hoog aan de wind met alleen de kleine fok, die met één v a n de beide v o o r stagen naar achter verplaatst kan worden. Verschillende van deze voorzieningen w e r d e n tijdens de tocht uitgewerkt of v e r beterd en voor de komende winter is aan werk geen gebrek. Navigatie. Tijdens een zomerdag v a n 15 lichturen is de b e zeilde afstand, die kan worden afgelegd ongeveer 15x6=90 z e e mijlen. Dit is een afstand v a n Schouwen-Duiveland rechtstreeks n a a r de Engelse k u s t . Ook bij zeer lichte wind werd nog een 5 m i j l per u u r op zee g e m a a k t , zolang de stroom niet tegen w a s . V o o r a l v o o r het v a r e n langs de kust is g e b r u i k v a n een stroomatlas noodzakelijk. De 'Reeds-nautical almanac' bevat vrijwel alle verdere informatie, hoewel v o o r sommige havens géén of zeer onvoldoende informatie voorhanden w a s . Maximum windkracht, die ik nog v o o r een oversteek aanvaard, is z e s . Bij de laatste terugtocht uit Engeland was de v e r w a c h ting windkracht z e s , soms zeven en dit bezorgde me a a n v a n k e lijk zorgen, daar was g e b l e k e n , dat bij windkracht zeven aan een lager w a l - k u s t , schip en bemanning het zwaar te v e r d u r e n kunnen krijgen.
10 De coastguard werd steeds ingelicht en direct na de oversteek w e r d t e l e f o n i s c h h e t c o n t a c t a d r e s m e d e g e d e e l d , d a t d e 'air s e a rescue' niet nodig w a s . Sinds kort is er een automatisch n o o d zendertje in de handel voor ongeveer ƒ 4 0 0 . - , die de veiligheid v a n zo'n oversteek a a n m e r k e l i j k k a n v e r b e t e r e n . Iets v o o r een gemeenschappelijke aanschaf en/of verhuur? De verzekering van schip en bemanning heeft geen problemen veroorzaakt. De navigatie tijdens de oversteek v e r l i e p steeds goed. Het radiotje droog houden is een probleem. Een duikersclub moet hier een goede oplossing v o o r hebben, die fotograferen ook onder w a t e r nog. Het 'bijhouden' v a n de navigatie tijdens een langere tocht is een kwestie v a n discipline. Het is zo m a k k e l i j k d i t w e r k u i t t e s t e l l e n , als m e n d r u k b e z i g w a s m e t z e i len en lijnen bijstellen of eindelijk warm en v o l d a a n in de 'wet s u i t ' e e n r u s t i g p l e k j e a a n b o o r d h a d o n t d e k t . In principe moet de oversteek, qua navigatie al gemaakt zijn, v o o r m e n h i e r m e e begint en dit w o r d t belangrijker als het w e e r tegenvalt. Dan moet zo veel mogelijk iedere observatie en conclusie b e v e s t i g d w o r d e n d o o r e e n a n d e r e o f v o l g e n d e . W e e s n i e t bang v o o r enige uren blind v a r e n op volle zee, zolang de kompassen goed staan. De nachtnavigatie is een v e r h a a l apart en blijft hier a c h t e r wege. De 'grotere' navigatie met de Manta gedaan w a s : Folkestone-de Panne-Vlissingen. Z a n d v o o r t - O s t e n d e - R a m s g a t e - S h e p n e y (bij C h a t h a m ) Sheppey-Margate v i a een opgegeven oversteekpoging n a a r Ramsgate Ramsgate-Nieuwpoort-Vlissingen-Zandvoort Zandvoort-Harlingen via Terschelling. De oversteek, die aanvankelijk werd opgegeven werd veroorzaakt door lekkage in één v a n de rompen, opgedaan, toen we het schip 's nachts aan zijn anker achterlieten. Iemand had me verteld, dat m i j n ankerketting aanmerkelijk verkort k o n w o r d e n , met als gevolg, dat de toenverkorte ketting het anker onvoldoende h o u vast g a f , zelfs in vast zand. Het ankeren bleek nodig, omdat M a r g a t e g é é n b u i t e n h a v e n h e e f t , z o a l s ons t e n o n r e c h t e w a s v e r teld. Bij laag w a t e r s t a p t e n we aan w a l , 'dronken een glas en lieten de zaak zoals het w a s ' . Resultaat: krabbend anker- stranding 's nachts bij harde windeen dag hard werken om een lek (onvoldoende) te dichten- een d a a r n a o p g e g e v e n o v e r s t e e k p o g i n g m e t n o g eens 2 d a g e n w e r k e n v o o r alles w e e r gezond w a s : ' Al doende leert m e n . ' C.R. P r i n s .
PROTESTSONG TEGEN HET WEER. (Ontboezeming van een zeiler in het noordwesteuropese klimaatgebied.) Ik protesteer tegen het weer dit is beslist niet aardig m e e r de regen stroomt voortdurend neer mijn arme keel doet alweer zeer. Het is v e r d i k k e m e h a a s t M e i de mensen zijn volstrekt niet blij geen enkele vogel legt een ei b i j h a g e l s t e n e n als een k e i .
11
Het k l e t t e r t al e e n d a g of t i e n de weerman zegt: 'Dat blijft misschien' en daarbij mistig bovendien ik heb de zon nog niet gezien. Het w a t e r s t a a t tot in m i j n b o o r d j e w o r d t h i e r d o o r het k l i m a a t v e r m o o r d w i e n o o i t v a n dit land h e e f t g e h o o r d g e l o o f t v a n dit v e r h a a l g e e n w o o r d . De Batavieren van weleer de Rijn afzakkend op een k e e r v e r g a t e n t e l e t t e n o p het w e e r en zetten zich in de Betuwe neer. De man, die hiertoe opdracht gaf die leit b e g r a v e n i n z i j n g r a f w a a r i k h e m g a a r n e tot z i j n s t r a f posthuum een enorme doodschop gaf. En d a t , t e r w i j l er s t r e k e n z i j n geheel doordrenkt van zonneschijn daar is het leven altijd fijn m e t a f e n toe e e n g l a a s j e w i j n . O, had ik m a a r twee v l e e r m u i s v l e r k e n d a n v l o o g i k langs d e e s ' w o e s t e z w e r k e n n a a r e e n z u i d e l i j k land v o l k o e l e k e r k e n w a a r het t e h e e t i s o m t e w e r k e n . D a n zat i k z o n d e r jas o f d a s op een met zon doorstoofd terras en snoof de geur v a n stoffig gras en v o o r me één of ander vurig glas. M a a r ja, w e w o n e n n o g s t e e d s h i e r het l a n d v a n j a j e m e n v a n b i e r ik kan de rotzooi niet meer zien en wordt er lazarus van bovendien. D a a r b u i t e n heerst een woest k a b a a l het s n e e u w t e n h a g e l t h o r i z o n t a a l daarboven blijft de lucht m a a r v a a l en ach, wat zijn die bomen k a a l . I k g a , g e l o o f ik, m a a r n a a r b e d w a a r i k d a n d e k a c h e l o n d e r zet m e t o p m i j n h o o f d e e n w a r m e pet ik geloof, dat ik het dan net red. J a h e u s , dit land v o l s o m p i g g r a s w i n d v l a g e n als g e m a l e n g l a s h a d m o e t e n b l i j v e n w a t het w a s blubber, oerwoud en moeras. Walsmurf•
12 Aanleggen met
een H i n a .
In het artikel v a n de heer Heupers over de Dart, een trimaran v a n 7,5 m . i n h e t v o r i g e C T C N i e u w s , lees i k , d a t h e t m o e i l i j k is met dat schip aan te leggen of v o o r anker te g a a n . Dit g a a t , hoop ik, niet op v o o r alle typen trimarans en catamarans. In ieder geval zijn de gedragingen v a n Polynesische catamarans in dergelijke omstandigheden heel anders. Omdat het zeilen met deze vaartuigen strek toeneemt, acht ik het noodzakelijk een ooggetuigeverslag te geven v a n de aanleg ( of anker) procedure b i j k r a c h t i g e a a n l a n d i g e w i n d ( w i n d k r a c h t 4 à 5). Deze laatste situatie is de moeilijkste, maar die doet zich n o g a l eens v o o r i n V o l e n d a m , w a a r a l m e e r v a n d e z e W h a r r a m catamarans zoals dat heet op open rede liggen, in een baai in de G o u w z e e . Bij Zuid-westen wind is dat lager w a l . Het a a n l e g g e n v e r l o o p t als v o l g t : Op ruime afstand v a n de kust pal bovenwinds v a n de plaats, waar het schip moeten komen te liggen, stuurt men het schip zo scherp m o g e l i j k n a a r de windrichting toe en v i e r t m e n gelijk de schoten w a t , zodat de vaart uit het schip raakt. Laat men de helmstokken geheel aan de gekozen lijkant overboord steken, en dat doen deze h e l m s t o k k e n v a n z e l f , o m d a t d e a c h t e r s t e v e n s (zoals d a t h o o r t ) achterover hellen, dan blijft het schip trouw zo liggen. Men kan dan heel rustig de fok, die het meest klappert wegnemen en d a a r n a h e t g r o o t z e i l opgeien, b i j e e n s p r i e t z e i l o f a f n e m e n . In die tussentijd v a l t het s c h i p w a t af tot ongeveer een hoek v a n 60 à 70 graden ten opzichte v a n de golf en windrichting is bereikt. Het verlijert daarbij heel traag en vaart nauwelijks w a a r n e e m b a a r v o o r u i t . In de tijd, die nodig is om zonder haast de zeilen weg te nemen en in de zeilzakken op te bergen, zijn we niet meer dan een meter of twintig dichter naar de w a l g e dreven, dat noem ik weinig bij deze windsterkte. Er zijn dan n o g een v e e r t i g m e t e r over v o e r het precies b e s p r e ken v a n de nog uit te voeren manoeuvres. Er moet geen paniek ontstaan, ieder moet duidelijk zien, wat er gedaan moet worden en waarom. Met de neuzen v a n het schip naar de wal gericht moeten we tussen v i e r paaltjes k o m e n te liggen. Goed schipperen e i s t vooruit z i e n , v o o r a l o p e e n P o l y n e s i s c h e c a t a m a r a n , d i e w a t traag reageert en juist daarom zo'n comfortabel vaartuig i s . Een emmer aan een lijn van een meter of tien wordt gereed g e houden om de te grote snelheid wat af te remmen. Bij hardere wind kunnen we gaan denken aan een anker over de achterbalk gevierd. Midscheeps staat een mannetje gereed met een landvast met een oogsplits erin, dat om de achterste paal moet komen. Hij heeft w a t t i j d o m d a t o o g o m d e p a a l t e l e g g e n als d e z e p a a l w o r d t gepasseerd. Nu wordt de helmstok overgebracht naar loef, de boot begint verder af te vallen, komt voor de wind te varen met een toenemende snelheid (voetgangersvaart) op de wal af. Als het achterste landvast rustig en tijdig om de paal wordt gelegd, waaraan de achtersteven moet komen vast te liggen, is het schip geheel in bedwang te houden. De andere voorste landvast en komen later w e l . Voor paniek is geen reden. Mist men d a t l a n d v a s t , d a n i s e r n o g n i e t s ergs g e b e u r d . D e v o o r s t e palen staan er ook n o g . Staat de wind langszij de oever, ook dan kan gebruik worden gemaakt v a n de makheid v a n het s c h i p , een gevolg v a n de lange k i e l , de loefbijter en het niet te geringe gewicht.
13
Met halve wind zoals dat h e e t , k a n men gewoon op de w a l a f v a r e n , als er n a a r rekening wordt gehouden met enige v e r l i j e r i n g . Door geleidelijk aan de schoten wat te vieren, tenslotte de fok weg te nemen en dan het grootzeil op te geien, wordt de vaart uit het s c h i p gehaald. Zo legt men ook aan langszij een steiger, bij wind dwars op die steiger. In vroeger tijden noesten schippers altijd zo te werk g a a n De werkschuiten v a n die tijd, de tjalken, de T h e e m s - b a r g e s , de vissersschepen, waren geen lichte snel wendbare dinghies, Zo' n schip moest zich zelf zeilen, daarbij g e h o l p e n d o o r het vakmanschap van de schipper. Het roer diende v o o r kleine koerscorrecties. Grote veranderingen v a n richting moesten net steun v a n de zeilen en net goed begrip v a n wat het schip kon en niet kon worden v e r richt. • Dit alles eiste s c h i p p e r s k u n s t , net als het v a r e n met p l a t bodemschepen thans. En daarmee is ook h e t v a r e n met P o l y n e sische catamarans te vergelijken. D i e s c h i p p e r s k u n s t , d i e e v e n l a n g i s als h e t l e v e n k o r t , z u l l e n w e ons m o e t e n e i g e n m a k e n . 0
N.D.Boon.
Een
beetje kritiek.
In eerdere nummers v a n het CTC Nieuws zijn zelfbouwers aan bod gekomen, De Unicorn ( T o r n a d o ) en de Polynesische catamarans v a n James Wharram zijn boten, die daarvoor geschikt zijn, al zullen de eerste twee typen soms w e l compleet w o r d e n gekocht. Het is na lezing v a n de besprekingen v a n de Hirondelle en de Iroquois duidelijk, dat we hier te doen hebben met een tweetal in details zorgvuldig afgewerkte schepen met een inrichting, die de luxe k a n t o p g a a t , wat n i e t w i l zeggen, dat ze ook c o m fortabeler zijn geworden. De genoemde prijzen, alhoewel alleszins redelijk g e z i e n het g e b o d e n e illustreren dit nog e e n s . Door die prijzen zal de kring v a n liefhebbers veel beperkter z i j n . W e m o e t e n ons n . l . realiseren, d a t i n N e d e r l a n d n i e t m e e r dan 10 v a n elke 10.000 mensen niet m e e r dan ƒ 1 0 . 0 0 0 . - kunnen u i t g e v e n v o o r een boot óf v o o r w a t dan ook. Na dit wat statistische begin is een nawoord op de besproken types g e r e c h t v a a r d i g d ; a a n g e z i e n alle feiten en gegevens en de daaruit voortvloeiende pluspunten eerlijk en juist zijn w e e r g e g e v e n zonder o v e r d r i j v i n g , k a n ik mij b e p e r k e n tot enige algemene vraagtekens en bedenkingen. Op de technische afwerking ( dikte v a n stagen, roerbeslag, anker enz) ga ik niet in. Eventuele fouten op dit terrein zijn eenvoudig te verbeteren. Een Hirondelle bezitter meldde m i j , dat het slaan van de s t e i le golven van de Noordzee tegen het gesloten dek voor de k a juit hem wat schichtig m a a k t e , h o e w e l alles h e e l bleef. Stellig zullen ambitieuze eigenaren ruin water opzoeken. Het is nuttigs dat ze dan weten v a n dat slaan. Vaart minderen is d a n n o o d z a k e l i j k . W e l l i c h t z a l m e n met zwaar w e e r zelfs v o o r d e w i n d m o e t e n a f d r a a i e n als h e t t e erg w o r d t . D a a r m o e t d a n voldoende zeeruimte voor zijn.
14
De grote r u i t e n net h e t fraaie uitzicht zijn ook tot nu toe heel gebleven. M a a r ze worden slechts vastgehouden door de bekende rubberklemranden. Ze overlappen niet het polyester v a n de kajuit. Het lijkt niet onmogelijk, dat ze bij een overkomende flinke zee in hun geheel n a a r binnen kunnen worden g e d r u k t . D i t g e b e u r d e eens m e t e e n t r i m a r a n e n l e i d d e tot e e n n o o d l o t tige a f l o o p . In het bijzonder v o o r r u i t e n zijn kwestbaar. Door de grote opbouw zal het vaartuig ook zonder zeil bij v o o r de wind v a r e n nog een flinke snelheid houden. Een sleepzak kan nodig zijn om voldoende vaart te minderen. De zijdekken vind ik wat smal voor het naar voren gaan. 5 slapers a a n boord tijdens 4 w e k e n v a c a n t i e : dat is v o l , h o o r , 3 of 4 l i j k t g e n o e g , 2 m i s s c h i e n n o g b e t e r . Strikt genomen met elkaar maar weinig kritiek, maar wel principieel. Mijn vraag blijft: is zo'n vaartuig wel geschikt voor zeereizen, waarbij m e n elk soort w e e r k a n tegenkomen? Als het antwoord n e e i s , moet dat niet onbekend blijven, v o o r a l omdat de Hirondelle een kans maakt vrij v e e l te worden gekocht. Dan de vooroverhellende achterstevens. Bij veel roer geven in een vlaag bij ruime wind zal de achterkant v a n de boot wat o n hoog k o m e n en de neus dus w a t dieper zakken. D a a r h o u ik n i e t van. Iroquois. Het geheel gesloten voordek mis ik hier gelukkig, de raamconstructie is v e e l steviger (en k o s t b a a r d e r ) m a a r er is ook h i e r erg v e e l g l a s . D a t z o u m e n m e t p l a t e n m u l t i p l e x m o e t e n k u n n e n a f d i c h t e n , net zoals op m o t o r j a c h t e n op zee w o r d t g e d a a n bij slecht weer. Aan het roer zittend kan men slecht over de kajuit heenkijken en zeker niet naar beide kanten. Met de verlengde helmstok is een zit/kijkplaats v ó ó r in de kuip te v i n d e n , maar er is ook daar geen zicht rondom. Dat bij de gebruikelijke laaghangende genuafok het rondom zicht nog wat minder wordt, is niet de fout v a n een catamaran, naar het bezwaar v a n dit soort voorzeilen. M a a r ja, ze zijn in de meet-mode. N a a r v o r e n gaan langs de kajuit is n i e t p r e t t i g . De t o c h nog smalle zijdekken worden door de zwaarden en zwaardtalie nog ontoegankelijker. Het kajuitdak is begaanbaar, maar wel hoog en bol.In stormachtig w e e r , met v e e l zeegang, zie ik dat a l l e maal niet zo. 8 volwassen slapers aan boord, dat is ook hier leuk v o o r een korte tijd ' s zomers met mooi w e e r . V o o r lange tochten is 4 man z a t . Op bijna alle jachten, ook g e w o n e , zijn m e e r s l a a p plaatsen aangebracht dan v o o r 't zenuwstelsel v a n de mens toelaatbaar i s . Halveren v a n dat aantal is een bruikbare v u i s t r e gel. De v l o e r v a n de kuip met zijn verstijvingsribben ondervond ik als onaangenaam. Een nadeel vind ik ook hier de vooroverhellende achtersteven. Hoge achteroplopende golven zullen eerder over de rompen heen slaan, omdat de reserve-waterverplaatsing wat meer naar voren zit. Over omslaan sprak ik nog niet.Wie vaart moet zijn verstand gebruiken; m e n k a n niet alles doen met alle soorten schepen. Bij sterk toenemende wind zal men het lijzwaard moeten optrekk e n , mogelijk ook een deel v a n het loefzwaard. Misschien zou m e n dan ook het roerblad recht omhoog moeten kunnen hijsen om te zware klappen en daardoor de kans op afbreken tegen te gaan. N.D.Boon.
15
Algemeen Wedstrijdprogramna
1970.
Het bestuur brengt de volgende evenementen, die mogelijk voor C.T.C. leden aantrekkelijk zijn nu reeds onder Uw aandacht. W a n n e e r U d o e l wilt n e m e n dient U 1. lid te zijn v a n een(reeds)erkende v e r e n i g i n g . De C.T.C. heeft een aanvrage v o o r het lidmaatschap v a n het Verbond lopen, maar is gedurende dit wedstrijdseizoen dus nog niet erkend. 2 . z é l f i n t e s c h r i j v e n als d e e l n e m e r v o o r d e w e d s t r i j d o p het "wedstrijd" secretariaat van de organiserende v e r e n i ging. 17-18 Mei ( Eerste en Tweede Pinksterdag) en 23-24 Mei (weekend' n a P i n k s t e r e n ) : v i e r w e d s t r i j d d a g e n v a n d e V e r e n i g d e Rivierenzeilers. Inschrijving is mogelijk voor alle schepen, gemeten of ongemeten, kruiser of open bootje, klasse of geen klasse, snel of traag. De v i e r wedstrijden, die altijd een grote deelneming trekken en een bijzonder genoeglijk karakter hebben zijn: 1. T i e l - G o r k u n race ( Eerste P i n k s t e r d a g ) 2. Loevestein wedstrijden op de Merwede voor Gorkum ( Tweede Pinksterdag) 3. Jacomina race v a n Werkendam naar Drimmelen over Merwede en Amer. 4. Heusden-Hedel-Heusden race op de Maas. De gebruikelijke protestcommissies zijn bij deze wedstrijden vervangen door feestcommissies, die in de steden T i e l , Gorkum en Heusden schippersbals en dergelijke organiseren. Inschrijving bij de secretaris-van de Verenigde Rivierenzeilers: J.G.Hertman, Haydnstraat 21 te 's-Hertogenbosch. tel 04lOO-35745. Inschrijfformulieren ook verkrijgbaar bij het C.T.C.bestuurslid W . L a a n e , B o x t e l s e w e g 4 2 t e V u g h t , d i e o o k z a l b e m i d d e l e n voor de specifieke catamaranproblemen, ligplaatsen, te waterlating en dergelijke. 20 en 21 Juni. Vijf eilanden tocht. g e o r g a n i s e e r d door- d e Z.V.Dordrecht e.o. Dit is een toertocht tussen de Zuid H o l landse eilanden met een wedstrijdafdeling. 4-5 J u l i . Haaksraces. op de Noordzee bij Den Helder, georganiseerd door de Koninklijke Marine Jachtclub. (secretaris Luitenant Kolonel der Mariniers A.J.Romijn.) Het K.M.J.C.bestuur besloot op versoek van het C.T.C.bestuur bij voldoende' belangstelling, starts v o o r een klasse Multihull k r u i s e r s u i t te- s c h r i j v e n . Geïnteresseerden worden verzocht zich zo Vroeg mogelijk in v e r binding te stellen met W.Laane, Boxtelseweg 42 te Vught. Ongeveer 19-26 J u l i . Catweek on Sheppey Island in de T h a m e s monding. M r . Clifford King nam het initiatief om bij deze g e legenheid ook een Engels-Nederlandse wedstrijd voor zeegaande M u l t i h u l l - k r u i s e r s t e organiseren v a n S t e l l e n d a m (bij H e l l e voetsluis) n a a r Sheerness v.v. W.Laane houdt hierover namens het C.T.C.bestuur contact. Geinteresseerden, die zich tijdig melden, w o r d e n v a n de v e r dere details op de hoogte gehouden.
16
24-25-26 Juli. Drie Zeelandwedstrijden. georganiseerd door de Koninklijke Roei- en Zeilvereniging " De M a a s " op de Oosterschelde vanuit Zierikzee. Op versoek van het C.T.C.bestuur overweegt het bestuur v a n de E.R.Z.V."De M a a s " ( secretaris Mr.J.van der Hoop, V e e r dam 1. Rotterdam. T e l 0 1 0 - 1100040) of een divisie voor gemeten Multihull-kruisers kan worden gevormd bij voldoende belangstelling. Geïnteresseerden worden verzocht zich in verbinding te stellen met W.Laane, Boxtelseweg 42 te Vught. Ze zullen dan op de hoogte worden gehouden. 7-8-9 A u g u s t u s . 3 Flevoraces. georganiseerd door de Koninklijke Nederlandse Zeil- en R o e i vereniging te Muiden, resp. van Muiden naar Enkhuizen, van Enkhuizen naar Hoorn, en van Hoorn naar Muiden. Op verzoek v a n het C.T.C.bestuur overweegt het bestuur v a n de "Koninklijke" (secretaris H.W.Keesom te Muiden. T e l . 0 2 9 4 2 154o) of een divisie voer gemeten Multihull-kruisers k a n w o r den gevormd. Het ruimteprobleem in de havens, vooral die te Muiden, is echter moeilijk. Geïnteresseerden dienen zich zo vroeg mogelijk in verbinding te stellen met W.Laane, Boxtelseweg 42 te Vught. Ze zullen dan op de hoogte worden gehouden. 2 1 tot 2 2 A u g u s t u s . 24 uursrace op het Ijsselmeer. georganiseerd door de Nederlandse Vereniging van Kustzeilers en de W.V.Bestevaer, Medemblik. Inschrijving ook v o o r gemeten en ongemeten Multihull-kruisers. Bij deze wedstrijd gaat het er om binnen 24 uur volgens een zelf te k i e z e n parcours langs een aantal vastgestelde boeien op het Ijsselmeer een zo groet mogelijk aantal mijlen af te leggen. Voor navigators! September. Degenen, die e r m a a r niet genoeg v a n k u n n e n k r i j g e n , of de s m a a k pas echt te p a k k e n h e b b e n , w i j z e n wij op twee wedstrijden in het naseizoen: Deltarace. (Colijnsplaat-Terneuzen buiten Walcheren om) georganiseerd door de Royal Yacht-Club de Belgique te Gent, die ook inschrijvingen accepteert v a n Multihull-kruisers. 19 September. Oosterschelde wedstrijden. g e o r g a n i s e e r d d o o r d e W.V. "de S c h e l d e " t e B e r g e n o p Z o o m v o o r alle klassen ( v o o r z o v e r ons b e k e n d o o k v o o r o n g e m e t e n jachten).
Advertentie: Cruises per trimaran. Snel, veilig en comfortabel. a c c . v o o r 8 p e r s . e n m . s c h i p p e r . T o c h t e n o p Ned. w a t e r e n . V R A A G T zeezeilers o.a. n a a r Denemarken en Noorwegen. Tevens gevraagd: gebr. genua v. 25-30 m ². I n l . P.J. M i l d e r i n g . W . P y r m o n t l . l 4 . V e l p . t e l . 0 8 3 0 2 - 6 0 6 7 .
EVEN AANDACHT:
d e v o o r z i t t e r i s o p d e a v o n d i n L e i d e n z i j n tas kwijt g e r a a k t . H e e f t een v a n de a a n w e z i g e n die gevonden? C.Holtman. tel. 01717-3559.
! 7
REPLIEK op Een beetje kritiek. M i j n vriend Boon beeft een beetje kritiek op de Iroquois en de Hirondelle. Wanneer hij schrijft "zorgvuldig afgewerkte schepen met een inrichting, die een beetje de luxe kant opgaat, wat niet w i l zeggen dat ze ook comfortabeler zijn g e w o r d e n " moet ieder, die hem een beetje k e n t , w e t e n dat hij bedoelt: "comfortabeler dan Hina's en andere Wharram o n t w e r p e n ".De v e r g e l i j k i n g d o e t k o m i s c h a a n . E e n m o d e r n e motorsailer is ook niet te vergelijken met een vissermanbotter, al zie ik de laatste nog zo graag. Wat de Hirondelle betreft: zijn principiële kritiek gaat o.a. t e g e n h e t g e s l o t e n b r u g d e k , w a a r w e l o o i t g o l v e n t e gen slaan. Dit komt inderdaad voor. Maar de suggestie, dat een Hirondelle daarom niet tegen ruw weer in zou kunnen opwerken, is o n j u i s t , zoals v e l e ervaringen al h e b b e n b e wezen. Zonder twijfel is de Hirondelle niet ontworpen v o o r lange zeereizen. Dit k a n men v a n een schip v a n 7 m. over alles ook niet v e r w a c h t e n . Gebleken is echter dat ze bij kortere tochten heel wat kan incasseren en stormen van 9 Beaufort en m e e r k o m e n in onze streken ook niet onverwacht uit de lucht vallen. Wat de I r o q u o i s b e t r e f t : de r u i m t e h i e r is zo g r o o t en g o e d i n g e d e e l d , d a t 6 of 7 m a n o o k op l a n g e r e t o c h t e n niet gauw het gevoel hebben elkaar in de weg te lopen. In ieder geval véél minder dan op scherpe jachten v a n de dubbele grootte en de drievoudige prijs. Het zicht vanuit de verhoogde en beschutte zitjes achter de kajuit is prima. Wat de achterop lopende golven betreft: de hele spiegel l i g t b o v e n h e t w a t e r als d e b o o t n i e t t e z w a a r g e l a d e n i s . Ook uit eigen ervaring weet ik, dat achteroplopende g o l v e n g e e n p r o b l e m e n g e v e n , zelfs v o o r zover ze in staat zijn de Iroquois in te halen. Het omgekeerde maakte ik vaker mee. W. L. J. M. L a a n e . E e n energieke penningmeester in het westen v a n het land l i e t z i j n c i j f e r s n o g eens g a a n d o o r z i j n h a n d K a a r t e n , s t e e d s m e e r k a a r t e n zag h i j i n d e b a k M a a r helaas,aan betalen hadden v e l e leden lak Tenslotte zal hij w e l aan 't royeren moeten gaan Want zonder financiële steun k a n de club en dit blad niet bestaan.
Advertentie. DE CONDOR IS
ER.
J o h n Mazotti's 2 m a n s b o o t in p o l y e s t e r , hout of k i t - v o r m . 5.03 x 2.28 m. 18 m ² z e i l . Z e i l k l a a r v a n a f ƒ 5 . 1 5 0 . Financiering en verzekering mogelijk. Schijf of bel voor brochure na 19 uur ook 070- 552461
01790-3715, 023-280506, en 02534-462.
N.V. KAGER KATAMARANS. EMMALAAN 1 0 , KAAGDORP.
GEHEEL POLYESTER KAJUITCATAMARAN voor 5 personen op de Nederlandse markt. Alle snelheid, ruimte en comfort v a n een catamaran, gecombineerd met het sportief plezier en de gemakkelijke hanteerbaarheid v a n een open jachtje. Bovendien d o o r de bescheiden maten (7.00x3.00x0.40) geschikt v o o r elk w a t e r e n p a s s e n d i n i e d e r e h a v e n .
Inlichtingen en demonstraties: "MULTIHULL" Boxtelseweg 42. VUGHT.
AANGEBODEN: Zeilcatamaran. Flying Kitten. 5 m. aluminium m a s t . r.v.s.beslag.dacron zeilen + trailer. ƒ 3 2 3 0 . J.A.de M e i j . D o e l e n s t r . l4.Heenvliet. t e l . 0 1 8 8 7 - 1 6 2 7 .
K a j u i t c a t a m a r a n , a f m . 7x3 m . g e w . ± 4 5 0 k g . z e i l o p p . 2 2 , 5 m ² rompbr.wl.45 cm. p o l y e s t e r s a n d w i c h constr. a l u m . m a s t . r.v.s. verst. Sneller dan Shearwater, F.D.enz. Verrassing v a n de C.T.C.wedstr.'68-'69. Prijs ƒ 9 5 0 0 . E.de Held.Doelenstr. 3.Heenvliet.tel.overdag 0 1 0 - 2 5 2 0 3 4 .
W e t s u i t . m e d i u m . 1x g e b r u i k t . ƒ 2 0 0 . W . B a s i e . t e l . 7-4 u u r : 0 2 0 - 2 2 1 8 3 1 . d a a r n a 0 2 9 0 7 - 5 6 1 3 . Elzenkade 21. Halfweg.
Advertentie
tarief vraag en aanbod v o o r C.T.C.leden: tot v i j f r e g e l s t e k s t ƒ 2.50 6-10 r e g e l s t e k s t ƒ 7.50
