Recreatie, sport en beweging
recreatie, sport en beweging 1
Stamboomonderzoek Toegegeven, hier klemt de vraag naar de rubricering extra. Want hoort stamboomonderzoek bij recreatie? Of nog weer elders? U test meteen het gemak van deze klapper: pak dit vel uit de map en voeg het op de door uw gewenste plaats in! Stamboomonderzoek is het in kaart brengen van voorouders. Net iets verder weg dan grootouders en overgrootouders want het gaat ook om de ouders van grootouders en nog verder terug! Voor wie dit een eenzame hobby vindt: doe het samen! Niets is zo privé als familie maar samen met anderen zijn wel grote lijnen, toegangen, adressen, vindplaatsen en archieven te ontdekken. Er komt heel wat bij kijken en er zijn eindeloos veel sporen te volgen: trouwboekjes, foto’s, notariële akten, rouwkaarten, geboortekaartjes, diploma’s, brieven, bidprentjes; er gaat een wereld voor u open. > Meer informatie krijgt u bij de Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV), Postbus 976, 1000 AZ Amsterdam. Zij kunnen u een gratis Starter-brochure aanbieden.
> www.ngv.nl
recreatie, sport en beweging 2
Hobbyclub In de zestiger jaren van de vorige eeuw beschikte de stad Rotterdam over een fenomeen dat luisterde naar de naam ‘jeugdland’. Het ging om een enorme hal waar in de vakantie jongeren onder leiding van alles konden knutselen. Dagen lang waren ze zoet met lijm en verf, met papier en kraaltjes, met klei en zachte was, met linoleum en een stanleymes. Dat idee was te mooi om er niet op voort te bouwen. Een hobbyclub is een serieus te nemen uitloper van dat Rotterdamse ‘jeugdland’. Elke afdeling kent wel leden die het heerlijk vinden om te knutselen met papier en verf, een kroontjespen en Oost-Indische inkt, karton en lijm en wat dies meer zij. > In Ede zit een organisatie die zich bezighoudt met het organiseren van creatieve activiteiten. Info en een duwtje nodig? Stichting Stap-In, Postbus 4161, 6710 ED Ede Telefoon: 0318 - 61 80 45.
recreatie, sport en beweging 3
Samen Uit Eten Het gebruiken van in elk geval de warme maaltijd, is een sociaal gebeuren. Toch eten velen noodgedwongen alleen. Het lijkt wel of zelfs het heerlijkste voedsel dan minder goed smaakt. We hoeven maar aan de zuidelijke landen te denken om feestelijke taferelen op ons netvlies te krijgen van lange tafels, bonte gezelschappen, geanimeerd gesprek, gelach. En dat alles generatie-omspannend. De KBO-afdeling Eersel startte een ‘restaurantgroep’. Eens per maand komt wie wil naar een vooraf bekende locatie om er te eten. Met zes restaurants maakte de KBO afspraken over prijs en bedoeling. Drankjes en desserts zijn niet bij de afspraken betrokken. Die kan de deelnemer naar eigen keus bestellen. Er is een voor- en hoofdgerecht en keus tussen vlees of vis. De prijs is laag en vooraf bekend. Eens per maand samen eten, eens per maand een KBO-tafel in het plaatselijke restaurant, eens per maand de exclusieve mogelijkheid anderen te ontmoeten, elkaar te spreken, contact te leggen, lekker te eten: bij wie loopt dan niet het water in de mond?
recreatie, sport en beweging 4
Multi Culti Koken Multi Culti Koken is de titel van een boekje met 80 gerechten uit de Turkse, Marokkaanse, Antilliaanse en Surinaamse keuken. Het is een uitgave van het Nederlandse Zuivelbureau in samenwerking met Inmerc BV. Dit boekje nodigt uit tot een schitterende activiteit: koken voor andere culturen. En die andere culturen voor ons! Stamppot boerenkool versus Sopi di pampuna; stoofpeertjes contra Adompri; de ene keer wentelteefjes en de volgende keer Cacik. Samen eten of voor elkaar koken is een geweldige manier om nader tot elkaar te komen en af te rekenen met ‘onbekend maakt onbemind’. Mocht zelf koken niet te realiseren zijn, dan zijn er mogelijkheden genoeg om bescheiden buiten de deur te eten of om afspraken te maken met de keuken van een verzorgingshuis. En dat kan óók intercultureel! De afdeling Nuenen heeft ervaring opgebouwd met KBO-buiten-de-deur-dinertjes. Enige structuur is wel vereist: wanneer, waar, welke tijd, welke prijs, waar aanmelden, met hoeveel personen? In Nuenen wordt gekozen voor een vaste avond en eens per twee weken. Intercultureel of Hollandse pot, samen eten komt alle smaken ten goede.
recreatie, sport en beweging 5
Reisclub Op het gebied van met elkaar een uitstapje maken, valt heel wat te organiseren. Er zijn zelfs KBO-afdelingen die een aparte reisclub hebben! Een werkgroep binnen de afdeling houdt zich daar dan speciaal mee bezig. De tripjes kunnen variëren in bestemming, duur, tijd van het jaar, onderwerp, aantal deelnemers, kosten. Af en toe doet een afdeling in Nestor verslag van een reisje. Daarbij ligt nogal eens de nadruk op al die kleine en wat grotere feitjes op organisatiegebied. Want reizen met senioren vraagt andere aandachtspunten dan reizen met een groep scholieren. Rolstoelen, rollators, verminderde mobiliteit, afgenomen gezichtsvermogen, verminderd gehoor, diëten: hier krijgt men mee te maken. Maar als een prachtig landschap dan eenmaal langs de ruiten van de bus voorbij trekt, is alle moeite dubbel en dwars beloond.
recreatie, sport en beweging 6
Vrije Reisdag Heel wat senioren onderhouden een relatie met de Nederlandse Spoorwegen. Een van de gevolgen daarvan is het recht op vrije reisdagen. Ooit is ergens dit idee op tafel gekomen: laten afdelingen de vrije reisdagen van hun leden vooral benutten! Samen op stap gaan is leuk maar brengt kosten met zich mee. Altijd is de vraag hoe met een zo beperkt mogelijk budget optimaal genoten kan worden. Een van de foefjes is het uitschakelen van reiskosten! Want die reiskosten doen voorwaar geen kleine aanslag op de kas! In een Limburgse afdeling worden de taken heel aardig verdeeld. Een klein clubje reist naar een stad of dorp om een uitstapje voor te bereiden én voor te proeven. Bij succes wordt het dagprogramma aangeboden. Een tip voor elke afdeling: benut de vrije reisdagen van de leden en organiseer een heerlijke dag uit!
recreatie, sport en beweging 7
Solodans Het Zeeuwse Westdorpe weet er raad mee! De KBO aldaar organiseert al jaren ‘solodans’. En weer wordt er gezegd: ‘Het biedt zoveel meer dan alleen de dans’. Sociaal contact, het dienen van de gezondheid, gezelligheid, saamhorigheid: dit alles levert solodans in op! Voorheen werden er veel stijldansenbijeenkomsten georganiseerd. Is óók leuk! Toch werd daarbij geproefd dat je er zo heel erg sámen voor moet zijn. En niet iedereen is met het klimmen der jaren nog samen. De dans in het leven mag niet partnergebonden zijn, zo meenden KBO-leden in Westdorpe. Zo is de solodans op het toneel verschenen en het werd meteen een groot succes. Er is goede leiding, er zijn ongeveer veertig deelnemers, ieder beweegt in stijldans voor zich maar voelt zich desalniettemin uitermate samen. Een deelnemer verwoordde het op deze manier: ‘Als we dansend door het leven kunnen gaan, waarom zouden we dan op de stoel blijven zitten?’ > Wilt u weten hoe de KBO in Westdorpe gestart is met solodans? U kunt contact opnemen met KBO Westdorpe, telefoon 0115 – 46 01 23.
recreatie, sport en beweging 8
Argentijnse tango Vond u vroeger op dansles de tango ook de moeilijkste dans? Al die passen, hoe móeten ze ook alweer en hoe onthoud ik ze! Toch is de Argentijnse tango beslist een dans voor ouderen. U hoeft er niet jong voor te zijn en kunt er wel oud mee worden. Het is een dans voor paren, de man leert vooral te leiden en dat kan alleen als hij héél goed aanvoelt wat zijn danspartner wil en kan. Argentijnse tango combineert de fascinatie voor de dans, het genieten van de muziek, het ervaren van de dans als woordeloos gesprek, het pure samengaan van de romantiek van het Europese salonorkest met de wat snellere ritmes van andere culturen. > Overal in het land zijn tango-salons. > Aanknopingspunt: www.argentijnse-tango.pagina.nl.
recreatie, sport en beweging 9
Yoga Een spreekwoord zegt dat men de vaardigheden van het lichaam moet oefenen om die van de geest te krijgen. Daar kan geen misverstand over bestaan! Juist het samenspel van lichaam en geest is voor ouderen belangrijk. Yoga helpt de balans te vinden tussen in- en ontspanning. Het is een Oosterse leer die tot doel heeft de mens verder te helpen in zijn bewustzijn, groei en ontwikkeling. Yoga is erop gericht de mens in harmonie met zichzelf en anderen te laten leven. Lichaam en geest zijn één, dat te ervaren is een kunst op zich en yoga is een van de wegen het te proberen. Er zijn diverse vormen van yoga. Hatha-yoga legt de nadruk op lichamelijke oefeningen en op de beheersing van de ademhaling. Er wordt nooit geforceerd! De grenzen van elke deelnemer zijn de maatstaf. Geen lichaam is gelijk, ieder geniet van de eigen mogelijkheden en kampt met de eigen beperkingen. Yoga is een groepsactiviteit met individuele invulling. > Zie ook: www.yoga.pagina.nl
recreatie, sport en beweging 10
T’ai-chi T’ai-chi is de oude, Chinese spelling. Het is de term voor de filosofie van het Yin en Yang. En die twee wat vreemde woorden zijn het symbool voor ‘natuurlijk evenwicht’. Lichamelijke activiteiten vragen concentratie en inspanning. Door daar gedreven in op te gaan, gaat de aandacht (veelal) weg bij innerlijke rust en een evenwichtige ademhaling. We hijgen, puffen en zijn lekker actief. Maar dat is slechts één pool. Wat T’ai-chi beoogt is het in evenwicht brengen van enerzijds de lichamelijke activiteit en anderzijds de innerlijke rust en harmonieuze ademhaling. De conditie van het lichaam gedijt bij dat totaal van leren ontspannen, vloeiende bewegingen maken, natuurlijk ademen, het denken concentreren en niet laten uitstromen als een vlucht ganzen. De energiedoorstroming komt op gang en in- en ontspanning gaan hand in hand. > KBO-Limburg heeft er ervaring met deze bewegingsactiviteit. > Meer informatie over verschillende vormen van T’ai chi en de mogelijkheden voor senioren is te vinden op www.jankraak-taichitao.nl.
recreatie, sport en beweging 11
Flexvolleybal Flexibel, dynamisch, gezond en gezellig: dat zijn de kernbegrippen van deze volleybalvariant. Het flexibele zit in meerdere aspecten. Nethoogte, veldgrootte, type volleybal én het aantal spelers per team kunnen variëren. Het hangt allemaal af van wat het beste past bij een trainingsgroep. De startende volleyballer kan de basistechnieken van het volleybal snel leren, terwijl de ervaren volleyballer zijn volleybaltechnieken kan bijslijpen. Flexvolleybal bestaat uit 6 spelvormen. Elke spelvorm is opgebouwd uit een aantal basisprincipes, centrale leerdoelen en relevante volleybaltechnieken. Vanwege de geleidelijke opbouw kan een ieder in een relatief korte periode het volleybalspel op een leuke manier leren. Altijd al een teamsport willen starten maar er nooit toegekomen? Flexvolleybal is een mogelijkheid die kans alsnog te grijpen. > Voor informatie kunt u contact opnemen met Mathieu Daalder van de Nederlandse Volleybal Bond via 0348-411994 of
[email protected]. Hij kijkt graag welke mogelijkheden er voor u of uw groep zijn of kunnen worden opgezet bij u in de buurt.
recreatie, sport en beweging 12
Wandelen: samen of alleen Het lijkt een open deur als activiteit: wandelen. Toch kan er meer mee gedaan worden. De KNBLO Wandelsport organisatie brengt jaarlijks een wandelprogramma uit waarin alle mogelijke wandeltochten die in Nederland georganiseerd worden vermeld staan met afstand, aanvangstijd en al wat u meer zou willen weten over wandeltochten in het hele land. Trek er eens op uit met een groepje leden. Overweeg een lidmaatschap van de regionale of plaatselijke wandelvereniging en breidt uw horizon verder uit. > Meer informatie: KNBLO-Wandelsportorganisatie Nederland, postbus 1020, 6501 BA Nijmegen. Telefoon: 024-365 55 75. E-mail:
[email protected]. > Zie ook: www.wandel.nl.
recreatie, sport en beweging 13
Een andere manier van wandelen: Nordic Walking Nordic walking is een relatief nieuwe wandelsport in Nederland. De afgelopen twee jaar heeft Nordic Walking in Nederland bewezen dat het een manier van bewegen is voor jong en oud, met of zonder lichamelijke beperking en ongeacht het fitheidsniveau. Opvallend is het gebruik van stokken, de zogenaamde ‘poles’, waardoor ook het bovenlichaam volop meedoet tijdens de activiteit. Bij goed uitgevoerde nordic walking wordt 90 procent van de spieren gebruikt. Probeer het eens uit met een groepje geïnteresseerden. Nodig een instructeur uit voor een workshop of bezoek een van de introductielessen bij u in de buurt. Er zijn in het hele land erkende (INWA)- instructeurs actief. > Meer informatie over de mogelijkheden en introductielessen vindt u op www.nordicwalking.nl.
recreatie, sport en beweging 14
Knotshockey Wie vanaf de zijlijn een hockeywedstrijd volgt, ziet vooral veel beschermelementen. Knieën en scheenbenen gaan verstopt achter zacht en toch stevig materiaal. Menig speler draagt een plastic plaatje in de mond ter bescherming van de tanden. Een sport voor ouderen? Beter van niet. Toch is hockey een te leuke sport om hem leeftijdafhankelijk te maken. Dat begreep ook hockeyclub Ares uit Apeldoorn. Zij presenteerden een variant die bijzonder geschikt is voor senioren: ‘knotshockey’. De oplossing ligt in het materiaal. In plaats van met een keiharde stick met een evenzeer harde bal wordt er in knotshockey gespeeld met een zachte bal en met kunstschuim afgewerkte knuppels. Bezeren kán nauwelijks meer. Iedere senior, ook hij of zij die nog nooit van hockey heeft gehoord, kan ervan genieten. Bewegen zonder risico is bewegen met plezier. Het is een teamsport, gezellig, sociaal, gezond. > Informeer bij de plaatselijke hockeyclub of kijk op de site van Ares waarop u ook foto’s kunt bekijken: www.hcares.nl/vademecum/knotshockey.html.
recreatie, sport en beweging 15
Aquajoggen Als mensen zich in water bewegen, wordt de zwaartekracht gecompenseerd. Dit betekent dat de gewrichten ontzien worden! Water maakt vrijwel gewichtloos, waardoor het lichaam niet op enkels, heupen en knieën drukt. En het prettige is dat er toch conditie mee wordt opgebouwd want de inspanning blijft. De spieren ondervinden weerstand in het water waardoor het bewegingsapparaat goed wordt getraind. Spieren worden losser en soepeler, iedereen kan de eigen maat bepalen. Aquajoggen is slechts één van de vormen van sport onder water. Er is ook aquarobics en aquafitness. > Informatie: Informatielijn 55+ in beweging : 026 – 483 44 27. > MBvO, Meer Bewegen voor Ouderen, Kaaphoorndreef 72, 3563 AW Utrecht, telefoon: 030 – 261 48 51.
recreatie, sport en beweging 16
Dynamic Tennis Dynamic tennis is een redelijk nieuwe sport. De Gelderse KBO Bergharen/Hernen/Leur doet het al en haalde Nestor met deze sport. Het is afgeleid van de racketsporten badminton, tafeltennis en tennis. Deze racketsporten hebben allemaal zo hun voordelen en een combinatie ervan is terug te vinden in Dynamic Tennis. Bekende (blessure)bezwaren aan badminton, tafeltennis en tennis zijn juist weggenomen. Dat maakt dynamic Tennis ideaal voor senioren.
Het spel wordt gespeeld op een badmintonveld zonder buitenste lijnen. Het net hangt ter hoogte van een tennisnet. Het racket is iets kleiner dan een tennisracket en het is gemaakt van speciale, lichtgewicht materialen. Dit voorkomt overbelasting van handen en gewrichten. Dutch Tennis wordt gespeeld met een speciaal ontwikkelde, zachte bal, een zogeheten softibal. Het spel kan zowel binnen als buiten worden gespeeld, zo lang de ondergrond maar vlak, hard en onbegroeid is. Spelregels en telling zijn afkomstig van tafeltennis. Het spel is gemakkelijk te leren. > Laat u informeren en helpen bij het opstarten: Dynamic Tennis Bond Nederland (D.T.B.N.), Burgemeester Kehrerstraat 10, 7002 LC Doetinchem, tel: 0314 – 33 27 27. Neem ook een kijkje op www.dynamictennis.nl.
recreatie, sport en beweging 17
Bowls Deze van origine Engelse sport kent in Engeland ruim twee miljoen beoefenaars. Bowls is ook in Nederland sterk in opkomst. Er is zelfs een Nederlandse Indoor en Outdoor Bowls Bond met aangesloten verenigingen. Indoor wordt gespeeld op oprolmatten van dertig bij vier meter. Outdoor wordt gespeeld op gras of kunststofbanen van vijf en een half bij veertig meter. Bowls is voor elke leeftijd, makkelijk te leren, kent de spanning die bij sporten gewoon is en is betaalbaar. Het spel lijkt een beetje op Jeu de boules. Twee teams hebben elk een, twee, drie of vier spelers. Er is een ‘jack’, dat is een klein, kunststof balletje dat wordt weggeworpen, minimaal 23 meter verder dan de plaats van werpen. De spelers hebben een ‘bowl’. Dat is een voorwerp dat nog het meeste weg heeft, wat vorm betreft, van een Edammer kaasje. Die bowls zijn excentrisch geslepen waardoor ze altijd in een bocht voorwaarts gaan. Dat werpt natuurlijk niet strak en dat is nu net de bedoeling. Om de beurt proberen leden van de twee teams hun bowl zo dicht mogelijk bij de jack te laten uitkomen. Wie daar uiteindelijk het beste in slaagt, is de winnaar. > Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met: Nederlandse Indoor en Outdoor Bowls Bond (N.I.O.B.B.), Albert Loethoelistraat 208, 1111 KZ Diemen, tel: 020- 69 51 286.
recreatie, sport en beweging 18
Jeu de Boules Jeu de boules, het woord zegt het al, is Frankrijks nationale trots. Maar al is het spel oerfrans, ook de Nederlanders wagen zich eraan. Ons land telt inmiddels enkele honderden jeu de boules-banen, zowel binnen als buiten. Het spel wordt gespeeld door twee teams, met elk één tot drie spelers. Het terrein waarop gespeeld wordt moet vlak en onbegroeid zijn. Bij dit spel heet het balletje dat vanuit de gooicirkel wordt weggeworpen een ‘but’. De but dient zes tot tien meter vanaf de gooicirkel te komen liggen. Op die but zijn alle ogen gericht. Iedere speler heeft een paar grote, redelijk zware, metalen ballen tot zijn beschikking. Deze ballen worden vanuit de gooicirkel één voor één richting de but geworpen. De speler die het klaarspeelt om, desnoods via het wegketsen van andermans ballen, zijn metalen bal het dichtst bij de but geplaatst te krijgen, heeft gewonnen. In de praktijk is dit een kwestie van millimeters! Het spel is afgelopen als een team dertien of meer punten heeft. > Voor meer informatie kunt u terecht bij de Nederlandse Jeu de Boules Bond Postbus 74 2685 ZH Poeldijk Telefoon : 0174-24 02 49 Website: www.njbb.nl
recreatie, sport en beweging 19
Damesbiljart Biljarten de heren in uw KBO? Informeer eens of er ook dames interesse hebben. In Rosmalen zijn ook de vrouwen een middag per week actief met damesbiljart! Ze spelen eerst een wedstrijd en daarna is het vrij spel. In Rosmalen is het zo dat de vrouwelijke spelers wel eens in de leer gaan bij hun mannelijke collega’s. Weinig mensen beseffen dat biljarten veel met het geheugen te maken heeft. Eigenlijk is het logisch: telkens moeten de spelers de ligging van de ballen in hun geheugen opslaan om een mogelijk vervolg en een gewenste ligging van de ballen ‘te zien’. Biljart nodigt eerder uit het geheugen te prikkelen dan te zeggen ‘dat kan ik niet want mijn geheugen is niet meer wat het was.’ > Veel wijkcentra beschikken over een biljart. Informeer eens naar de mogelijkheden.
recreatie, sport en beweging 20
Bridge De verzuchting ‘oh, die ouwe wijven-sport!’ wordt nog wel eens gehoord als het gaat om bridge. Kenners zeggen echter dat het dé investering in hun oude dag is. Ooit stond er in Nestor deze zin: ‘Ik, een boerendochter, geef nu bridgeles! En wat voorkomt het veel eenzaamheid!’ Iedereen kan dit kaartspel leren, het is beslist geen activiteit voor uitsluitend bollebozen. Bridge is in het leven van heel veel senioren de gangmaker geworden. Bridge speel je met een vaste partner. Het is de bedoeling om zoveel mogelijk slagen te halen. Er wordt gespeeld mét of zonder troefkleur en de aas is de hoogste kaart. Er is een KBO-afdeling die bridge verpakt in een kroegentocht! Met elkaar de kroegjes langs en overal een spelletje of meer spelen onder het genot van… Niet voor niets noemt een fervent bridgespeler dit spel het ‘Ei van Columbus’. Als ouderen toch eens wisten… U weet het nu! > Er bestaat een Nederlandse Bridge Bond (NBB). Die is te vinden in Nationaal Denksportcentrum Den Hommel, Kennedylaan 9, 3533 KH Utrecht. Telefoon: 030 - 275 99 99 > www.bridge.nl
recreatie, sport en beweging 21
Mah Jong Mah Jong is een van oorsprong Chinees stenenspel voor vier spelers met als doel reeksen van de stenen te maken. In zekere zin is het te vergelijken met Rummikub. In dit spel kan men niet alleen de Tarot maar vrijwel alle Westerse gezelschapsspelen terugvinden. Het kan beschouwd worden als het oudste en meest exclusieve gezelschapsspel ter wereld. Door de vele mogelijkheden die een set Mah Jong speelstukken heeft, kreeg het de bijnaam ‘Spel der Duizend Wonderen.’ In Loon op Zand is er, zij het niet in KBO-verband, een Mah Jong-club en wel sinds 1997. Er wordt wekelijks in groepsverband Mah Jong gespeeld. > www.flover.nl/mahjong
recreatie, sport en beweging 22