rchief te jksarchie ef te Antw Antwerpe Rijksarchief hief te Antwerpe ijksarchief te Antwer en Rijksarchief te Antw

Rijksarchief te Ant

te Antwerpe R IJKSARCHIEF

TE

A NTWERPEN

I 68

archief te chief te Antwerpe ijksarchie Inventaris van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen en de RMS van Antwerpen

rpen Rijksarchief te Antw B ART W ILLEMS

Rijsarchief te Antwerpen Rijksarchief

4889 ISBN 978-90-5746-251-1

9789057462511

Illustratie op de omslag:

D/2010/531/041

Detail van de affiche ontworpen naar aanleiding van 200 jaar Koninklijk Atheneum van Antwerpen (1807-2007), Rijksarchief Antwerpen, Koninklijk Atheneum van Antwerpen, nr. 2441.

ief te Antw Rijksarchief te Antwer

Rijksarchief

INVENTARIS VAN HET ARCHIEF VAN HET

KONINKLIJK ATHENEUM VAN ANTWERPEN EN DE RMS VAN ANTWERPEN

RIJKSARCHIEF TE ANTWERPEN

INVENTARISSEN 68

ISBN : 978 90 5746 251 1

Algemeen Rijksarchief D/2010/531/041 Bestelnummer: Publ. 4889 Algemeen Rijksarchief Ruisbroekstraat 2 1000 Brussel De volledige lijst van onze publicaties kan u gratis bekomen op eenvoudig verzoek ([email protected]) of raadplegen op internet (http://arch.arch.be)

Nummers toegangen: AV1 en AV2

Inventaris van het archief van het

Koninklijk Atheneum van Antwerpen en de RMS van Antwerpen

door

Bart WILLEMS

Brussel 2010

Wijze van aanvragen Archiefstukken beschreven in deze inventaris, worden aangevraagd door het opgeven aan de terminal in de leeszaal van het nummer van de toegang, vermeld op het titelblad en in de rechterbovenhoek van elke bladzijde: AV1 en AV2 en door opgave van het archiefnummer dat u aantreft links vóór elke archiefbeschrijving. Beperkingen inzake raadpleging en reproductie Het archief ouder dan 100 jaar is vrij raadpleegbaar. Voor het archief jonger dan 100 jaar is de schriftelijke toestemming van de directeur van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen vereist. Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief, zoals gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 5 juni 2009. In enkele gevallen is de materiële toestand van de stukken echter zo slecht dat zij niet ter inzage of ter reproductie kunnen worden gegeven. Dit wordt vermeld in het inventarisgedeelte bij de betreffende archiefnummers. Voorkeurvorm voor het citeren van het archief Het verdient aanbeveling om het archief de eerste maal te citeren met zijn volledige naam. Nadien kan worden volstaan met een verkorte referentie. Volledig: RIJKSARCHIEF TE ANTWERPEN, Archief van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen en de RMS van Antwerpen, nr.… [archiefnummer] Verkort: RAA, Kon. Atheneum Antwerpen, nr.… [archiefnummer] RAA, RMS Antwerpen, nr.…. [archiefnummer]

INHOUDSOPGAVE ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF VAN HET KONINKLIJK ATHENEUM VAN ANTWERPEN ....................................... 9 I.

IDENTIFICATIE.............................................................................................................. 9

II.

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER EN HET ARCHIEF ......................... 9 A. Archiefvormer .............................................................................................................. 9 1. Naam ....................................................................................................................... 9 2. Institutionele geschiedenis ...................................................................................... 9 B. Archief ....................................................................................................................... 20 1. Geschiedenis van het archief................................................................................. 20 2. Verwerving ............................................................................................................ 21

III.

INHOUD EN STRUCTUUR.......................................................................................... 21 A. Bereik en Inhoud ........................................................................................................ 21 B. Selecties en vernietigingen......................................................................................... 21 C. Aangroei..................................................................................................................... 21 D. Ordening..................................................................................................................... 22

IV.

RAADPLEGING EN GEBRUIK................................................................................... 24 A. Voorwaarden voor de raadpleging............................................................................. 24 B. Voorwaarden voor reproductie .................................................................................. 24 C. Taal en schrift............................................................................................................. 25

V.

VERWANT MATERIAAL............................................................................................ 25 A. Documenten met een verwante inhoud ...................................................................... 25 B. Literatuur.................................................................................................................... 25

VI.

BESCHRIJVINGSBEHEER .......................................................................................... 26

VII. BIJLAGEN ..................................................................................................................... 26 A. Schoolhoofden van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen en zijn voorlopers (1807-2009) .................................................................................................................... 26 B. Illustraties................................................................................................................... 28

INVENTARIS.................................................................................................... 39 I.

ALGEMEEN BEHEER EN ORGANISATIE VAN DE SCHOOL............................... 39 A. Jaarverslagen en jaarboeken....................................................................................... 39 B. Algemene briefwisseling............................................................................................ 40 1. Toegangen op de briefwisseling ............................................................................ 40 2. Briefwisseling ........................................................................................................ 41 C. Schoolreglementen..................................................................................................... 45 D. Vergaderstukken ........................................................................................................ 45

5

Archief van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen

Nummer toegang: AV1

E. Propaganda................................................................................................................. 46 F. Medisch schooltoezicht.............................................................................................. 47 II.

FINANCIEEL BEHEER ................................................................................................ 47 A. Algemeen ................................................................................................................... 47 B. Boekhoudkundige stukken ......................................................................................... 47 C. Het schoolrestaurant................................................................................................... 48 D. Verzekeringen ............................................................................................................ 49

III.

GEBOUWEN EN MATERIEEL BEHEER ................................................................... 50 A. Patrimonium............................................................................................................... 50 B. Onderhoud van het gebouw ....................................................................................... 50 C. Verhuur van lokalen................................................................................................... 52 D. Foto’s van het schoolgebouw..................................................................................... 52

IV.

PERSONEELSADMINISTRATIE ................................................................................ 53 A. Algemeen ................................................................................................................... 53 B. Aanwervingen, bevorderingen en vervanging ........................................................... 55 C. Registratie van afwezige leerkrachten ....................................................................... 55 D. Informatie voor personeelsleden................................................................................ 56 E. Foto’s van het personeel ............................................................................................ 56

V.

LEERLINGENADMINISTRATIE ................................................................................ 57 A. Algemeen ................................................................................................................... 57 B. In- en uitschrijving van leerlingen ............................................................................. 57 C. Controle van de afwezigheid...................................................................................... 59 D. Handhaving van de discipline .................................................................................... 61 E. Klasfoto’s ................................................................................................................... 62

VI.

ONDERWIJS, DIDACTISCHE BEGELEIDING EN LEERMIDDELEN ................... 63 A. Leerprogramma’s en leerplannen............................................................................... 63 1. Algemeen ............................................................................................................... 63 2. Leerprogramma’s van de Koninklijk Athenea....................................................... 64 3. Leerplannen per vakgebied ................................................................................... 64 B. Leerstof en vragen van proefwerken.......................................................................... 66 C. Evaluatie van de lessen .............................................................................................. 68 D. Praktische organisatie van het onderwijs ................................................................... 69 E. Didactische hulpmiddelen.......................................................................................... 70 F. Foto’s van lesmomenten ............................................................................................ 72

VII. EVALUATIE VAN LEERLINGEN .............................................................................. 72 A. Uitslagen en palmaressen........................................................................................... 72 1. Uitslagen van leerlingen ....................................................................................... 72 2. Toelatings-, bevorderings- en eindexamens.......................................................... 76 3. Palmaressen en prijsuitreikingen.......................................................................... 77 B. Deliberatie, homologatie van getuigschriften en uitreiking van diploma’s ............... 81 VIII. NA- EN BUITENSCHOOLSE ACTIVITEITEN .......................................................... 82 A. Algemeen ................................................................................................................... 82 B. Verenigingsleven ....................................................................................................... 83 C. Culturele, maatschappelijke en sportactiviteiten ....................................................... 85 D. Foto’s van na- en buitenschoolse activiteiten ............................................................ 86

6


Nummer toegang: AV1

IX.

HERDENKINGEN, PLECHTIGHEDEN EN JUBILEA .............................................. 87

X.

DOCUMENTATIE......................................................................................................... 89

ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF VAN DE RMS VAN ANTWERPEN ................................................................................................... 91 NAAM VAN HET ARCHIEF............................................................................................... 91 I.

IDENTIFICATIE............................................................................................................ 91

II.

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER EN HET ARCHIEF ....................... 91 A. Archiefvormer ............................................................................................................ 91 1. Naam ..................................................................................................................... 91 2. Institutionele geschiedenis .................................................................................... 91 B. Archief ....................................................................................................................... 93 1. Geschiedenis van het archief................................................................................. 93 2. Verwerving ............................................................................................................ 93

III.

INHOUD EN STRUCTUUR.......................................................................................... 94 A. Bereik en Inhoud ........................................................................................................ 94 B. Selecties en vernietigingen......................................................................................... 94 C. Aangroei..................................................................................................................... 94 D. Ordening..................................................................................................................... 94

IV.

RAADPLEGING EN GEBRUIK................................................................................... 95 A. Voorwaarden voor de raadpleging............................................................................. 95 B. Voorwaarden voor reproductie .................................................................................. 95 C. Taal en schrift............................................................................................................. 95

V.

VERWANT MATERIAAL............................................................................................ 95 A. Literatuur.................................................................................................................... 95

VI.

BESCHRIJVINGSBEHEER .......................................................................................... 95

VII. BIJLAGEN ..................................................................................................................... 96 A. Schoolhoofden van de RMS Antwerpen (1850-2009)............................................... 96 B. Illustraties................................................................................................................... 97

INVENTARIS.................................................................................................. 103 I.

ALGEMEEN BEHEER EN ORGANISATIE VAN DE SCHOOL............................. 103

II.

FINANCIEEL BEHEER EN BOEKHOUDING ......................................................... 104

III.

GEBOUWEN EN MATERIEEL BEHEER ................................................................. 104

IV.

PERSONEELSADMINISTRATIE .............................................................................. 105

V.

LEERLINGENADMINISTRATIE .............................................................................. 106

VI.

ONDERWIJS, DIDACTISCHE BEGELEIDING EN LEERMIDDELEN ................. 108

VII. EVALUATIE VAN LEERLINGEN ............................................................................ 108 A. Uitslagen van leerlingen en palmaressen ................................................................. 108 B. Deliberatie, homologatie van getuigschriften en uitreiking van diploma’s ............. 110 7


Nummer toegang: AV1

VIII. NA- EN BUITENSCHOOLSE ACTIVITEITEN EN DOCUMENTATIE ................. 110 A. Algemeen ................................................................................................................. 110 B. Stukken betreffende de Oud-leerlingenbond middelbare school Antwerpen (O.L.M.A.) .................................................................................................................... 111

8

ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF VAN HET KONINKLIJK ATHENEUM VAN ANTWERPEN I.

IDENTIFICATIE

Referentie: Naam: Datering: Beschrijvingsniveau: Omvang:

BE RAA, Koninklijk Atheneum van Antwerpen (511 - 3013) Nummer toegang: AV1 Archief van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen 1830-2008 Archiefbestand 2476 nrs. ( 70 m)

II.

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER EN HET ARCHIEF

A.

ARCHIEFVORMER

1.

NAAM

Koninklijk Atheneum van Antwerpen Parallelle namen: Athénée d’Anvers, Athénée Royal d’Anvers 2.

INSTITUTIONELE GESCHIEDENIS

a. Ontstaan en ontwikkeling Toen de Zuidelijke Nederlanden, op 1 oktober 1795 bij de Franse republiek werden aangehecht, was de breuk met het ancien régime ook op het vlak van het onderwijs totaal. De bestaande onderwijsstructuren werden met één pennentrek afgeschaft en vervangen door nieuwe, ‘revolutionaire’ initiatieven. Het gevolg was dat vanaf dan vooral de staat zich inliet met de organisatie van het onderwijs en dat de invloed van de katholieke kerk op dit domein verminderde. Het onderwijs werd zowel inhoudelijk als pedagogisch ingrijpend gemoderniseerd.1 Voor de geschiedenis van het onderwijs in België zijn de onderwijsplannen van Jean Claude François Daunou van belang omdat zijn onderwijswet van 25 oktober 1795 ook in onze gewesten werd geïmplementeerd. De zogenaamde wet-Daunou voerde écoles primaires in voor het lager onderwijs, écoles centrales voor het middelbaar onderwijs en écoles spéciales voor het hoger onderwijs.

1

Zie voor een uitgebreidere geschiedenis van het onderwijs tijdens de Franse Tijd: WILLEMS B., Cultuur, wetenschap en onderwijs in de Départements réunis (1794-1814). Repertorium en archiefgids (Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, Gidsen, 72), Brussel, 2009, p. 15-23.

9


Nummer toegang: AV1

De oprichting van een école centrale te Antwerpen in 1797 verliep zeer moeizaam. De centrale administratie van het departement van de Twee Neten (de provincie Antwerpen) koos uiteindelijk voor het voormalige klooster van de ongeschoeide karmelieten in Antwerpen, de hoofdplaats van het departement.2 Naast de keuze van het schoolgebouw zorgde ook de selectie van de leraars voor grote problemen. Over de leerlingen van de école centrale is er weinig kwantitatieve noch kwalitatieve informatie beschikbaar. In het jaar VII (1798-1799) telde de onderwijsinstelling 50 à 80 leerlingen, die in de praktijk bijna allemaal ofwel het vak tekenen of wiskunde volgden. De andere vakken wekten geen of nauwelijks belangstelling op. Onder Napoleon werden vanaf 1799 opnieuw plannen gemaakt voor onderwijshervormingen. Vooral het feit dat de lagere scholen en de écoles centrales nauwelijks op elkaar aansloten, was een punt van kritiek. In de wet van 1 mei 1802 werd de oprichting van 45 lycea door de staat vastgelegd. Zij golden als opvolgers van de te hoog gegrepen écoles centrales.3 In de ‘Belgische’ departementen werden lycea in Brussel, Gent, Luik en Brugge opgericht. Onder dit onderwijsniveau werden écoles secondaires communales opgericht, ofwel door de gemeenten, ofwel door particulieren. Ze werden wel door de staat gesubsidieerd en geïnspecteerd. Deze scholen dienden de kloof tussen de lagere scholen en het voortgezet onderwijs te overbruggen. Antwerpen kreeg geen lyceum en moest zich tevreden stellen met een école secondaire communale (ook collège communal genoemd). Een keizerlijk decreet van 6 januari 1807 beval de oprichting van de school, die uiteindelijk haar deuren opende op 1 oktober 1807 in het gewezen klooster van de zwartzusters. Tussen de afschaffing van de école centrale in 1802/03 en de oprichting van de école secondaire communale bleef de Scheldestad gedurende vijf jaar verstoken van openbaar middelbaar onderwijs.4 De beheerraad was samengesteld uit de onderprefect van het arrondissement Antwerpen, de maire van Antwerpen, de gouvernementscommissaris bij de Rechtbank van Eerste Aanleg, twee leden van de gemeenteraad, de vrederechter en de directeur van de school. Het onderwijzend personeel bestond, naast de directeur, uit een adjunct-directeur en nog drie leerkrachten. Er werden lessen Latijn, Frans, geschiedenis, aardrijkskunde, wiskunde, godsdienst en handel gegeven. Onder het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1814-1830) bleef de école secondaire communale aanvankelijk voortbestaan tot 30 maart 1818. In april 1818 werd het Koninklijk Atheneum van Antwerpen opgericht als opvolger van de école secondaire communale. Dit was het gevolg van het Koninklijk Besluit van 25 september 1816, dat het hoger en middelbaar onderwijs regelde en dat stipuleerde dat er op het huidige grondgebied van België drie rijksuniversiteiten werden opgericht (nl. in Gent, Luik en Leuven). In de provinciehoofdplaatsen zonder universiteit werden athenea opgericht. Naast een atheneum in Antwerpen kwam er één in Brugge, Brussel, Doornik, Luxemburg, Maastricht en Namen.5

2

VERBOVEN G., Historische schets van het Koninklijk Atheneum voor jongens te Antwerpen, Antwerpen, 1949, p. 23-26; Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar. De geschiedenis van een school en haar rol in de Vlaamse Beweging, Antwerpen, 1982, p. 18-21; WILLEMS B., o.c., p. 223. 3 DE VROEDE M., Onderwijs en opvoeding in de Zuidelijke Nederlanden, 1794-1814, in Algemene Geschiedenis der Nederlanden, deel 11, Bussum, 1983, p. 65-68; SLUYS A., Geschiedenis van het onderwijs in de drie graden in België tijdens de Fransche overheersching en onder de regeering van Willem I, Gent, 1913, p. 154-156. 4 VERBOVEN G., o.c., p. 26-40. Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen, p. 21-29; WILLEMS B., o.c., p. 224. 5 JANSSENS G. en STEYAERT K., Het onderwijs van het Nederlands in de Waalse provincies en Luxemburg onder Willem I (1814-1830). Niets meer dan een boon in een brouwketel?, Brussel, 2008, p. 89.

10


Nummer toegang: AV1

Elders bleven de collèges communaux bestaan. Zij vielen nog steeds onder de bevoegdheid van de lokale overheden. De athenea werden rijksinstellingen. Bij Koninklijk Besluit van 19 februari 1817 verscheen een Algemeen Reglement op de Inrigting der Athenea en Kollegien, in de Zuidelijke Provinciën van het Koninkrijk der Nederlanden.6 Het reglement bepaalde dat in de athenea gedurende zes jaar onderwijs werd gegeven in Latijn, Grieks, geschiedenis, aardrijkskunde, mythologie, wiskunde, Frans en Nederlands. In de rhetorica werden fysica en natuurlijke historie aan het programma toegevoegd.7 Het minimum aantal leerkrachten voor athenea bedroeg tien. Twee van hen waren belast met het onderwijs in de oude talen. Zij droegen de titel van professor en dienden de graad van doctor in de Letteren en Wijsbegeerte te hebben. De professor van de eerste klas of rhetorica, was tevens het hoofd van de school (de prefect). De twee leerkrachten voor de wetenschappen droegen ook de titel van professor en hadden het diploma van doctor in de Wis- en Natuurkunde behaald. De zes andere leerkrachten waren regenten. Ze dienden minstens over de graad van kandidaat in de Letteren en Wijsbegeerte te beschikken. Vanaf 1 januari 1823 werd het Koninklijk Besluit van 15 september 1819 van kracht dat bepaalde dat het Nederlands in het openbare leven, zo ook in het onderwijs, in de Vlaamse provincies en de arrondissementen Brussel en Leuven voortaan verplicht werd gesteld.8 Een lokaal ‘bureau van administratie’ was belast met het toezicht op het atheneum. De leden van dit plaatselijke bestuurscomité werden door de centrale regeringsinstanties benoemd. Net als bij de école secondaire communale zetelde de burgemeester van rechtswege in dit ‘bureau van administratie’. Het bureau was verantwoordelijk voor het opstellen van de begroting die na de goedkeuring door de Commissaris-Generaal voor het Onderwijs en voor de Kunsten en Wetenschappen aan het stadsbestuur werd overgemaakt. Op het einde van het schooljaar werd een jaarverslag opgesteld over de toestand van het onderwijs op het Koninklijk Atheneum. Dit verslag werd naar het ‘bureau van administratie’ opgestuurd.9 Het eerste Koninklijk Atheneum van Antwerpen vond onderdak in de voormalige prefectuur van het Zeewezen in de Prekersstraat. Voorheen deed het gebouw dienst als klooster van de predikheren. Het klooster was echter door de Fransen in beslag genomen. Dit gebouw werd bij Koninklijk Besluit van 25 november 1817 door de staat aan de stad Antwerpen afgestaan met het oog op de inrichting van het atheneum. In uitvoering van artikel 37 van het Algemeen Reglement op de Inrigting en het Bestuur der Kostscholen opterigten bij de Athenea en Kollegien werd op 1 december 1826 een Reglement van Orde en Tucht voor het Koninklijk Atheneum te Antwerpen opgesteld.10 Onder

6

Integraal uitgegeven in VERBOVEN G., o.c., p. 43-46. Een Franse versie is te vinden in het Stadsarchief van Antwerpen, Modern archief, nr. 206. Artikel 13 van het Algemeen Reglement op de Inrigting der Athenea en Kollegien, in de Zuidelijke Provinciën van het Koninkrijk der Nederlanden bepaalde de publicaties van drie brochures betreffende de organisatie van het onderwijs in de athenea en de colleges: 1. het Algemeen Reglement op de Inrigting van het Onderwijs der Athenea en Kollegien […], verscheen op 5 april 1817, 2. de Instructie voor de Bureau van Administratie der Athenea en Kollegien […], werd op 1 mei 1817 uitgebracht en 3. het Algemeen Reglement op de Inrigting en het Bestuur der Kostscholen optergten bij de Athenea en Kollegien […], werd uitgevaardigd op 5 april 1819. 7 DE VROEDE M., Onderwijs en opvoeding in de Zuidelijke Nederlanden 1815-circa 1840, in Algemene Geschiedenis der Nederlanden, deel 11, Bussum, 1983, p. 133. 8 JANSSENS G. en STEYAERT K., o.c., p. 92. 9 De verslagen van de prefect zijn te vinden in het Stadsarchief Antwerpen, Modern Archief, nr. 206. 10 Stadsarchief Antwerpen, Modern Archief, nr. 211.

11


Nummer toegang: AV1

het bewind van prefect Le Helloco (1818-1837) steeg het aantal leerlingen van 160 in 1818 tot 180 in 1828. Nadien liep het leerlingenaantal terug, wellicht onder invloed van de regimewisseling en een cholera-epidemie in 1832. Tot 1833 telde de school nog geen honderd leerlingen. Pas na 1834 kende de school een gestage toename van haar leerlingenpopulatie.11 In de Belgische grondwet werd de vrijheid van onderwijs vastgelegd als een duidelijke reactie tegen de monopolistische tendensen van de vorige regimes. De staat mocht nog onderwijs organiseren, maar binnen door de wet vastgelegde normen. In de praktijk betekende dit een verzwakking van het openbaar onderwijs en een versterking van het particulier (katholiek) onderwijs. In 1848 waren er voor het voortgezet onderwijs immers een vijftigtal vrije onderwijsinstellingen, tegenover acht athenea en zestien gemeentelijke colleges onder staatstoezicht.12 Het Atheneum van Antwerpen bleef na de Belgische omwenteling bestaan, maar de titel ‘Koninklijk’ verdween in 1831 omdat die verwees naar koning Willem I. Na de omwenteling herwonnen de gemeenten een groot deel van hun zelfstandigheid. Het gevolg hiervan was dat van oktober 1830 tot de organieke wet op de organisatie van het middelbaar onderwijs van 1850, het Atheneum van Antwerpen een gemeentelijke instelling was. Ze stond wel onder toezicht van het rijksbestuur, aangezien die subsidies toekende.13 Bovendien wist de regering in zekere mate controle op de scholen te behouden door vanaf 1841 interscolaire wedstrijden voor instellingen met een volledige humaniora (zoals de athenea) te organiseren. Van overheidswege waren deze wedstrijden een indirecte controle op het efficiënt gebruik van staatsgelden. Het eerste doel van de athenea was om leerlingen voor te bereiden op de universiteit. Maar door de creatie van een beroepsafdeling ‘handel en nijverheid’ in 1835 hoopte het Antwerpse atheneum in te spelen op de verzuchtingen van de burgerij om ook onderwijs aan te bieden dat niet alleen op algemene vorming was afgestemd, maar een meer utilitair karakter had. Vanaf het schooljaar 1840-1841 telde de beroepsafdeling zelfs meer leerlingen dan de humaniora-afdeling. Het aantal leerkrachten kort na de Belgische onafhankelijkheid bedroeg dertien. Zes van hen waren reeds in de periode van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden aan het atheneum verbonden. Jean Smolderen gaf zelfs al sinds de Franse Tijd les aan het Antwerpse atheneum. Het onderscheid tussen professoren en regenten bleef behouden tot 1844. Door het toegenomen aantal leerlingen bleek het gebouw in de Prekersstraat veel te krap. Een verhuis naar het ‘Huis de Moelenaere’ op de Sint-Jacobsmarkt bood vanaf 2 januari 1840 een tijdelijk soelaas. Op 1 juni 1850 werd uiteindelijk een wet gestemd die de organisatie van het middelbaar onderwijs voor jongens regelde. Als gevolg van die wet werden tien14 koninklijke athenea en vijftig rijksmiddelbare scholen (RMS) opgericht. Naast deze staatsinstellingen bestonden er ook gemeentelijke en provinciale onderwijsinstellingen. Deze werden onderverdeeld in: 1. colleges met regeringssubsidies, 2. colleges die uitsluitend van de gemeenten afhankelijk waren en 3. colleges, meestal bisschoppelijke, die door de gemeenten werden ‘aangenomen’. Door het instellen van een officiële inspectie, een staatsprogramma en een controle op de organisatie van de scholen en het onderwijs werd de rol van de staat weer groter. Voortaan heette het atheneum van de Scheldestad weer ‘Koninklijk Atheneum van Antwerpen’. De wet

11

Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar, p. 334. DE VROEDE M., Onderwijs 1840-1878, in Algemene Geschiedenis der Nederlanden, deel 13, Bussum, 1983, p. 111. 13 Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar, p. 46. 14 Eén per provincie, twee in Henegouwen. 12

12


Nummer toegang: AV1

bepaalde tevens dat het godsdienstonderwijs ook in de officiële instellingen verplicht was. Tegelijk werden de diplomavereisten van de leraars bij wet vastgelegd. Wie les wilde geven aan een atheneum diende de graad van doctor behaald te hebben of geaggregeerde leraar van het middelbaar onderwijs van de hogere graad te zijn. Vanaf 1851 werd de beroepsafdeling vanaf het tweede jaar opgesplitst in een Handels- en Nijverheidsafdeling en een Wetenschappelijke afdeling. Een reactie op de nieuwe wet van 1850 kwam er van de kant van de gemeenten en de clerus. Gemeenten zagen zich beknot in de organisatie van het middelbaar onderwijs. De Kerk hekelde vooral het feit dat het christelijke karakter van de rijksmiddelbare scholen werd aangetast. In de zogenaamde Conventie van Antwerpen werd een oplossing uitgewerkt voor het Atheneum van Antwerpen.15 De regeling omvatte de volgende punten: 1. alleen een katholiek priester werd uitgenodigd om de godsdienstlessen te geven en 2. het lerarenkorps zou ‘homogeen’ zijn, wat inhield dat de geestelijke overheid bij benoemingen advies zou geven. Het Antwerpse compromis werd als model genomen voor andere athenea, maar uiteindelijk zou de Conventie van Antwerpen in lang niet alle staatsscholen worden toegepast, zodat het probleem van het middelbaar onderwijs bleef wegen op het politieke leven.16 In de periode 1850-1884 steeg het aantal leerlingen gestaag. Telde de school in 1850 250 leerlingen, dan was dit aantal in 1884 reeds opgeklommen tot 596. Een ruimere locatie drong zich dus andermaal op. Ditmaal werd resoluut gekozen voor nieuwbouw. Naar de plannen van de Stadsbouwmeester Pieter Dens, verrees op het Gemeenteplein (nu Franklin Rooseveltplaats) een majestueus nieuw schoolgebouw. Na vier jaar van bouwactiviteit werd op 6 oktober 1884 de nieuwe school officieel ingehuldigd. De school werd dus opgetrokken tijdens de eerste schoolstrijd (1879-1884). In 1881 had de liberale regering een wet op het middelbaar onderwijs gestemd die onder meer de inrichting van negentien athenea, onder andere in Mechelen, omvatte, maar de schoolstrijd woedde vooral na de stemming van de wet op het lager onderwijs in 1879. 17 Legde Willem I het Nederlands in de onderwijsinstellingen van de Zuidelijke provincies op, dan werd dit na de Belgische onafhankelijkheid teruggeschroefd. Het Frans werd opnieuw de onderwijstaal. Pas in 1883 werden de eerste stappen gezet naar de vernederlandsing van het middelbaar onderwijs in de Vlaamse provincies. Vanaf 1883 werden enkele vakken in het Nederlands gegeven. Het is dan ook geen toeval dat leerlingen en leerkrachten van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen op het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw een belangrijke rol hebben gespeeld in de Vlaamse beweging.18 In 1884 stichtten enkele leerlingen van het Antwerpse atheneum de Vlaamsche Kring, met als doel de zelfstudie in de moedertaal te bevorderen. In een pamflet uit 1885 reageerden ze onder de naam ‘De ruitenbrekers’ zeer scherp op een toespraak van Guido Gezelle waarin hij van de Vlaamse studenten meer respect voor het Frans eiste en hen ‘verwaande ruitenbrekerij’ verweet.19

15

Zie THEUNS W., De organieke wet op het middelbaar onderwijs (1 juni 1850) en de Conventie van Antwerpen (Interuniversitair Centrum voor Hedendaagse Geschiedenis. Bijdragen, 7), Leuven/Parijs, 1959. 16 LUYKX T., Politieke geschiedenis van België 1. van 1789 tot 1914, Amsterdam/Brussel, 1977, p. 177. 17 Twee in elke provincie, uitgenomen in Henegouwen, waar er drie athenea waren. 18 Volgende passages zijn gebaseerd op HOLVOET G.L., Het Koninklijk Atheneum en de Vlaamse beweging, in Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar. De geschiedenis van een school en haar rol in de Vlaamse Beweging, Antwerpen, 1982, p. 113-321. 19 IDEM, p. 145.

13


Nummer toegang: AV1

In 1891 gaven de leerlingen van het Atheneum van Antwerpen het tijdschrift De Goedendag uit. Het blad reageerde onder meer tegen de taaltoestanden in de school. De prefect, de Waal Louis Lamarche, dreigde hierop met het wegzenden van een aantal leerlingen. Het volgende nummer werd clandestien uitgegeven. Uiteindelijk verscheen het tijdschrift, met vallen en opstaan, ongeveer vijftig jaar lang. Onder meer Paul Van Ostaijen publiceerde hierin jeugdwerk. Daarnaast werd er ook een Mouvement Wallon opgericht, maar die organisatie kwam nooit echt van de grond. Veel leraars van het atheneum stonden vijandig of minstens onverschillig tegenover de Vlaamse bewustwording. De schooldirectie was bijna een eeuw lang Fransgezind. In 1913 werd Eduard Loos als prefect van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen aangesteld. In Goedendag werd hij omschreven als fanatiek anti-Vlaams én katholiek. Hij botste dan ook meermaals met zijn studenten. Een eerste incident greep plaats toen de prefect een nieuwe leerkracht Nederlands in het Frans kwam voorstellen. Na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog bestond er een soort ‘godsvrede’ tussen de Nederlandstalige en Franstalige leerlingen. Die eindigde op 18 juli 1916, de dag van de proclamatie, toen een oud-leerling in het Frans een geladen toespraak hield tegen het ‘activisme’. Onmiddellijk verschenen er nieuwe pamfletten en werden de muren van de school beklad. In 1917 werd prefect Loos tijdelijk vervangen, maar na de wapenstilstand in 1918 keerde hij terug. Meteen staken de spanningen tussen de Nederlandstalige en de Franstalige leerlingen terug de kop op. In 1927 werd vanuit het Koninklijk Atheneum van Antwerpen het Vlaamsch Antwerps Studenten Verbond opgericht en in 1928 zag de Vlaamsche Bond der Oud-Atheneumstudenten Antwerpen het levenslicht. Tien jaar later, in 1938, werd de Vlaamsche Oud-leerlingenbond van het Atheneum opgericht (onder meer door Paul Lebeau, leraar van het atheneum en Vlaams romancier). Op 20 februari 1939 voerden de leerlingen van het atheneum in de Antwerpse Stadsschouwburg De Leeuw van Vlaanderen op. De opvoering kreeg heel wat weerklank in de pers en werd toen beschouwd als ‘de eerste uiting van het huidige Vlaamsch leven van het atheneum’. Na de Tweede Wereldoorlog was er van de Vlaamse beweging in het Atheneum niet veel meer te bespeuren. Acht leerkrachten kwamen tijdens de oorlog om in Duitse gevangenschap, vijfentwintig leerkrachten werden na de bevrijding van de school verwijderd. Net zoals andere Rijksscholen, vierde het Koninklijk Atheneum van Antwerpen in 1950 het 100-jarige bestaan van het Rijksonderwijs. Vanaf de tweede helft van de jaren 1950 zette zich een structurele daling van het aantal leerlingen in. Had de school in 1955 nog 1.013 leerlingen, dan was het aantal in 1965 gedaald tot 651, in 1975 tot 339. In 1981 waren er nog maar 292 leerlingen. Onder meer de oprichting van nieuwe (Rijks)scholen in de randgemeenten na het Schoolpact van 1958 en de invoering van het Vernieuwd Secundair Onderwijs, waarbij de eerste graad werd overgeheveld naar de RMS van Antwerpen, kunnen deze structurele daling ten dele verklaren. De eerste vrouwelijke leerkracht werd in 1961 aangesteld, waarna de vervrouwelijking zich niet alleen in het lerarenkorps verder doorzette. Als gevolg van de omzendbrieven van 1969 en 1970, waarin coëducatie in de Rijksscholen werd gestimuleerd, liepen vanaf de jaren 1970 steeds meer meisjes school in het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. In 2001 kreeg de school voor het eerst een vrouwelijk schoolhoofd. Een tweede vestigingsplaats werd in 1988 in Wilrijk opgericht. Door de veranderende sociologische samenstelling van de stadsbevolking groeide vanaf de tweede helft van de jaren 1980 het aantal leerlingen met een vreemde nationaliteit. Om de taalachterstand van anderstalige nieuwkomers op te vangen, werden vanaf 1992 speciale klassen ingericht. Anno 2008 is het Koninklijk Atheneum van Antwerpen geëvolueerd naar een multiculturele school met leerlingen met meer dan 45 nationaliteiten.

14


Nummer toegang: AV1

b. Bevoegdheden en activiteiten Het Algemeen Reglement op de Inrigting der Athenea en Kollegien, in de Zuidelijke Provinciën van het Koninkrijk der Nederlanden uit 1817 legde de studieduur in de athenea vast op zes jaar. Het is duidelijk dat het leerplan gebaseerd was op de humaniorastudies, maar tegelijk werd de studie van de wetenschap uitgebreid. Artikel twee van het Algemeen Reglement bepaalde dat er in de athenea les werd gegeven in Grieks, Latijn, geschiedenis, aardrijkskunde ‘fabelkunde’, elementaire wiskunde, Frans, ‘Hollands’ of ‘Vlaams’, natuurkunde en ‘natuurlijke historie’. Toch is het wachten tot 1850 tot er daadwerkelijk een wetenschappelijke afdeling (de Moderne Humaniora) wordt ingericht. Werden de athenea opgericht met als doel de leerlingen voor te bereiden op universitair onderwijs, dan werd met het oprichten van een beroepsafdeling voor handel en nijverheid in 1835 tegemoet gekomen aan de maatschappelijke verzuchting om ook een meer utilitair onderwijs te organiseren. In 1842 werden Duits en Engels aan het programma van de humaniora toegevoegd. Op 1 juni 1850 werd de organieke wet voor het middelbaar onderwijs uitgevaardigd waarin de organisatie van de athenea en de rijksmiddelbare scholen werd vastgelegd.20 Vanaf 1 september 1851 bestonden er aan het Antwerpse atheneum twee studieafdelingen. De humaniora bestond uit zes klassen en een voorbereidend jaar. Het laatste jaar werd de rhetorica genoemd. Het curriculum van de beroepsafdeling telde vijf jaren; er werd tevens een voorbereidend jaar ingericht. Vanaf de 2de ‘klasse’ werd de beroepsafdeling opgesplitst in een Handels- en Nijverheidsafdeling die in 1860 samengevoegd werden en een Wetenschappelijke afdeling (zie figuur 1).

Figuur 1: Leerprogramma vanaf 1850. Bron: Eeuwfeest van het Rijksmiddelbaar onderwijs, 1850-1950, p. 13.

Na 1850 werden nog verschillende wijzigen aan het leerprogramma aangebracht. Zo werd in oktober 1869 het Latijn in het voorbereidende jaar afgeschaft en kwam er één gemeenschappelijk voorbereidend jaar voor beide afdelingen van het atheneum. In 1874 werd een zesde klas bij de beroepsafdeling gevoegd. In 1881 werd het voorbereidende jaar de 7e klasse genoemd en werd de splitsing van de Wetenschappelijke en de Handels- en Nijverheidsafdeling na de 4e klasse verplaatst. Vanaf 31 augustus 1887 werd de

20

Over de geschiedenis van de Rijksmiddelbare school Antwerpen is er de Historiek der Rijksmiddelbare school Antwerpen, Antwerpen, O.L.M.A., 1950.

15


Nummer toegang: AV1

beroepsafdeling ‘Moderne of Nieuwe Humaniora’ genoemd en in 1888 werd de Oude Humaniora in twee afdelingen opgesplitst. Van de 5e klasse af werden de afdelingen GrieksLatijn en Latijn-Wiskunde ingericht. In oktober 1924 werd de voorbereidende of 7e klasse afgeschaft.21

Figuur 2: Leerprogramma na 1887. Bron: Eeuwfeest van het Rijksmiddelbaar onderwijs, 1850-1950, p. 21.

In 1927 werd het programma van de Rijksmiddenschool (RMS) eengemaakt met de eerste cyclus van de Moderne Humaniora. De leerlingen die hun studie aan een RMS hadden beëindigd, konden tot de 3e klasse van de athenea worden toegelaten zonder dat de homologatie van hun getuigschrift van middelbare studies in gevaar kwam. Na de Tweede Wereldoorlog werd een aantal detailhervormingen in het programma ingevoerd. In 1946 werd de Handelsafdeling gerevaloriseerd en tot een Economische afdeling omgevormd. Voortaan konden leerlingen die de Economische afdeling hadden doorlopen zich rechtstreeks inschrijven in de hogere handelsscholen. De afdeling Latijn-Wetenschappen, die al bestond tussen 1881 en 1887 werd in 1949 opnieuw opgericht. In 1958 werd de Wetenschappelijke afdeling van de Moderne Humaniora opgedeeld in een ‘Wetenschappelijke A’ met de nadruk op wiskunde en een ‘Wetenschappelijke B’ met de nadruk op wetenschappen. Tien jaar later, in 1968, werd het aanbod in de traditionele humaniora nog uitgebreid met de richting Menswetenschappen. Vanaf de jaren 1950 onderging ook het technisch onderwijs een aantal hervormingen. Voorheen kende het technisch onderwijs een grote autonomie, maar na de Tweede Wereldoorlog schoof het steeds dichter op naar het middelbaar onderwijs om uiteindelijk te integreren in één structuur met het Vernieuwd Secundair Onderwijs (VSO). Ook de invoering van de Omnivalentiewet van 8 juni 1964 onder minister Janne betekende een gelijkschakeling van het technisch onderwijs. Zowel leerlingen van de humaniora als leerlingen van het technisch onderwijs konden voortaan naar de universiteit, mits zij slaagden in een maturiteitsproef. Vanaf het schooljaar 1972-1973 startte ook het Koninklijk Atheneum van Antwerpen met het VSO, ook Secundair Onderwijs van type I genoemd. Hiermee werd een hele reeks hervormingen in één klap doorgevoerd. Een eerste was het onderbrengen van het middelbaar

21

VERBOVEN G., o.c., p. 86.

16


Nummer toegang: AV1

onderwijs en het technisch onderwijs in één structuur. Die structuur bestond uit drie graden van twee jaar. In de eerste graad was de basisvorming grotendeels gemeenschappelijk, ongeacht of men vanaf de tweede graad opteerde voor een studierichting in het ASO, TSO, BSO of KSO. Naast het eerste jaar kon nog een aanpassingsklas worden ingericht (‘eerste leerjaar B’). De eerste graad, de observatiegraad, werd in autonome Middenscholen georganiseerd. Hiermee werden de zesde en vijfde klasse uit het programma van het Koninklijk Atheneum gelicht en werden ze als eerste en tweede jaar in de Rijksmiddenschool van Antwerpen ingericht. In het Koninklijk Atheneum van Antwerpen konden lessen gevolgd worden vanaf de oriënteringsgraad (3e en 4e jaar) en de determineringsgraad (5e en 6e jaar, voorheen de poësis en rhetorica). Het uiteindelijke doel van deze hele hervormingsoperatie was het aantal zittenblijvers te minimaliseren door de studiekeuze langer uit te stellen en door het optiesysteem en meer soepele overgangsmogelijkheden door te voeren.22 In de jaren tachtig van de twintigste eeuw escaleerde het conflict tussen de voorstanders van het VSO enerzijds en de voorstanders van het traditioneel onderwijs anderzijds (type II) in de zogenaamde ‘typenstrijd’. Vanaf 1976 werden in het Koninklijk Atheneum van Antwerpen technische afdelingen Handel, Boekhouden-Informatica en Secretariaat ingericht. Uiteindelijk werd de tegenstelling tussen type I en type II doorbroken door het invoeren van de eenheidsstructuur die op 1 september 1989 van kracht werd in alle secundaire scholen in Vlaanderen. De eenheidsstructuur was duidelijk een compromisoplossing.23 Van het VSO werd de indeling in drie graden, de (gedeeltelijke) gemeenschappelijk basisvorming in de eerste graad, de optiemogelijkheden, de A- en B-stroom, de indeling in ASO, TSO, KSO en BSO vanaf de tweede graad overgenomen. Een tegemoetkoming aan de voorstanders van het type II was het reduceren van het aandeel van de gemeenschappelijke vorming ten voordele van geprofileerde opties, waardoor het principe van uitstel van studiekeuze werd verlaten. c. Organisatie Gemeenten hadden sedert 1830 alle vrijheid in de organisatie van hun scholen. Pas met de organieke wet op het middelbaar onderwijs van 1 juni 1850 werd voor lange tijd de organisatie van athenea en rijksmiddelbare scholen vastgelegd. Artikel 11 luidde: “La direction des athénées et des écoles moyennes appartient au gouvernement, qui en nomme tout le personnel. Il y exerce la surveillance par l’intermédiaire des inspecteurs et d’un bureau local d’administration.”24 Dit bestuurscollege was samengesteld uit de burgemeester of de bevoegde schepen die voorzitter was van rechtswege en vier tot zes leden die op voordracht van het gemeentebestuur door de regering werden aangesteld. Het bestuurscollege werd om de drie jaar verkozen. Het had als opdracht toezicht te houden op de gehanteerde handboeken, advies te geven over de benoeming van het personeel, het opmaken van de begroting en de rekeningen en over het opstellen en doen naleven van het intern reglement. De budgetten,

22

D'HOKER M. en HENKENS B. Van segmentering naar convergentie: Structuur en karakter van het secundair onderwijs in België in de twintigste eeuw, in DEPAEPE M., SIMON F. en VAN GORP A. (red.), Paradoxen van pedagogisering: Handboek pedagogische historiografie, Leuven, 2005, p. 159-176; HENKENS B., De macht van het getal. De manipulatie van statistieken in de polemiek omtrent het vernieuwd secundair onderwijs, in D'HOKER M. en DEPAEPE M. (red.), Op eigen vleugels: Liber Amicorum Prof. dr. An Hermans, Antwerpen/Apeldoorn, 2004, p. 143-156. 23 De juridische basis voor de invoering van de eenheidstructuur werd vastgelegd in het decreet betreffende het onderwijs-II (beter bekend als het Lentedecreet) van 31 juli 1990 (Belgisch Staatsblad, 18/08/1990). 24 Zie het KB van 03/09/1850, het KB van 07/07/1851 en het KB van 10/06/1852 betreffende de bestuurscolleges van de Koninklijke Athenea en de Rijksmiddelbare scholen.

17


Nummer toegang: AV1

rekeningen en reglementen werden pas door de regering goedgekeurd na advies van de gemeenteraad en de bestendige deputatie (artikel 13). Het Koninklijk Besluit tot regeling van de bevoegdheden en de werking van de schoolraden der athenea en middelbare scholen van 1 juli 1852 schafte het bestuurscollege af als administratief orgaan van de openbare middelbare scholen en verving het door schoolraden.25 De schoolraad van het atheneum bestond uit negen leden. Drie leden waren lid van de gemeenteraad en werden benoemd door de minister van Openbaar Onderwijs op voordracht van de gemeenteraad. Drie leden werden gekozen door de minister van Openbaar Onderwijs, onder de ouders van leerlingen of onder oud-leerlingen van de school en drie leden werden eveneens gekozen door de minister van Openbaar Onderwijs onder de inwoners van de agglomeratie die belang stelden in de ontwikkeling van het openbaar onderwijs. Het schoolhoofd fungeerde als de secretaris en had een raadgevende stem. De gouverneur van de provincie zat de schoolraad ex officio voor. De waarnemend voorzitter werd verkozen door de leden van de schoolraad. De schoolraad werd om de vier jaar verkozen en de uittredende leden mochten opnieuw benoemd worden. Elk jaar diende de schoolraad een schriftelijk verslag over zijn werkzaamheden over te maken aan de minister van Openbaar Onderwijs. De schoolraad had de bevoegdheid “suggesties voor te leggen aan de minister van Openbaar Onderwijs, waardoor de bloei en de uitbreiding der school kunnen worden bevorderd” (artikel 2). De Schoolpactwet van 29 mei 1959 vormde de basis voor de organisatie van het onderwijs dat door de overheid werd gefinancierd of gesubsidieerd. De periode van een nationaal Schoolpact werd in 1988 afgesloten toen het onderwijs overgeheveld werd van het nationale naar het regionale niveau. Tot 1988 was het ministerie van Onderwijs de inrichtende macht van het Rijksonderwijs en nam dienaangaande ook de meeste beslissingen. Het onderstaand schema geeft een overzicht van de ministeries die bevoegd waren voor onderwijs vanaf 1830.26 Overzicht van de ministeries bevoegd voor het openbaar onderwijs vanaf 1830 1830-1878 1878-1884 1884-1907 1907-1932 1932-1961 1961-1969 1969-1983

1983-1989 1989-

Ministerie van Binnenlandse Zaken Ministerie van Openbaar Onderwijs Ministerie van Binnenlandse Zaken en Openbaar Onderwijs Ministerie van Wetenschappen en Kunsten Ministerie van Openbaar Onderwijs Ministerie van Nationale Opvoeding en Cultuur Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur en het Ministerie van Nationale Opvoeding en Franse Cultuur Ministerie van Onderwijs Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Departement Onderwijs

25

Belgisch Staatsblad, 24/08/1952, p. 2457-2458. Op basis van: VAN DER CRUYSSEN C., Het Ministerie van Openbaar Onderwijs en Cultuur (1878-1884, 1907-1991). Deel 1: Organisatie (Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, Studia, 64), Brussel, 1995, p. 27-48. 26

18


Nummer toegang: AV1

Sinds 1967 waren er twee nationale ministers van Onderwijs, één voor het Vlaamse en één voor het Franstalige landsgedeelte. De beheersfunctie van de inrichtende macht werd/wordt in grote mate uitgeoefend door het schoolhoofd (de prefect/directeur). De grondwetswijziging van 1988 schonk de Vlaamse en Franse gemeenschappen autonomie op onderwijsvlak. Het ‘Bijzonder decreet betreffende de Autonome Raad voor het Gemeenschapsonderwijs’ van 19 december 198827 trad op 1 september 1989 in voege, waardoor in Vlaanderen aan het Rijksonderwijs autonomie werd gegeven. Het Vlaamse Rijksonderwijs werd omgevormd tot het Gemeenschapsonderwijs en werd volgens het bijzonder decreet geleid door de Autonome Raad van het Gemeenschapsonderwijs (ARGO). Het decreet verleende ook aan de scholen zelf een grotere autonomie en verantwoordelijkheid. Voor het Gemeenschapsonderwijs fungeerden de Centrale Raad en de lokale schoolbesturen (LORGO’s) van de ARGO als inrichtende macht. De Centrale Raad van het Gemeenschapsonderwijs beheerde de financiële middelen, bepaalde het pedagogisch project en de leerplannen, beheerde het schoolgebouwenfonds en hield zich bezig met de benoemingen van het personeel in dit onderwijsnet. De lokale schoolraden kregen vanaf 1 april 1991 beslissingsbevoegdheid over materies van lokaal belang, zoals het onderwijs- en personeelsbeleid, het materieel en het financieel beheer. De lokale schoolraad bestond uit het schoolhoofd, vertegenwoordigers van de ouders, de lokale sociale, economische en culturele verenigingen en het onderwijzend personeel. Per school of groep van scholen die om geografische, pedagogische of infrastructurele redenen samenhoorden, kon in het Gemeenschapsonderwijs één lokale schoolraad worden opgericht. Deze LORGO’s waren samengesteld uit vier of vijf verkozen vertegenwoordigers van de ouders. Deze vertegenwoordigers coöpteerden op hun beurt vier of vijf vertegenwoordigers uit de lokale sociale, economische en culturele milieus. Deze beide fracties coöpteerden op hun beurt drie of vier vertegenwoordigers van de leerkrachten uit het pedagogisch college. Eén schoolhoofd nam deel aan de stemmingen, bereidde de vergaderingen voor en voerde de beslissingen uit. Ook de leerlingen van de derde graad van het secundair onderwijs konden voor bepaalde aangelegenheden betrokken worden bij de werking van de lokale schoolraad. Zij hadden evenwel geen recht op een permanente vertegenwoordiging. De voorzitter en de ondervoorzitter van de raad werden verkozen uit de raadsleden die geen functie in de school hadden. De lokale schoolraden hadden beslissingsbevoegdheid over alles wat op lokaal vlak kon geregeld worden, zoals het materiële en financiële beheer, het onderwijskundige vlak en het personeelsbeleid (enkel de aanstelling van tijdelijke leerkrachten). Het ‘Bijzonder decreet van 14 juli 1998 betreffende het Gemeenschapsonderwijs’28, bepaalde dat de LORGO’s hun bevoegdheid bleven uitoefenen tot 1 april 2001. Vanaf dan werden er nieuwe schoolraden ingesteld. Deze raden functioneren als advies- en overlegorganen. Tegenover de directeur hebben zij adviesbevoegdheid inzake de algemene organisatie van de school, het schoolwerkplan, de werving van leerlingen, de programmatie van het studieaanbod, de infrastructuur van de school en de organisatie van het leerlingenvervoer. Daarnaast kunnen zij advies verstrekken inzake de criteria voor de aanwending van het lestijdenpakket, de organisatie van de niet-lesgebonden opdrachten, de veiligheid, en het schoolreglement. Tevens hebben zij informatierecht over de beslissingen die het schoolleven beïnvloeden. Deze schoolraden zijn samengesteld uit drie door de ouders

27 28

Belgisch Staatsblad, 29/12/1988, p. 17818. Belgisch Staatsblad, 30/09/1998, p. 31863.

19


Nummer toegang: AV1

verkozen leden, drie door en uit de personeelsleden verkozen leden en twee door deze beide groepen gecoöpteerde leden uit de lokale sociale, economische en culturele milieus. De directeur woont de vergaderingen bij met raadgevende stem. Het nieuwe decreet verruimde de bevoegdheden van de verkozen bestuursorganen op lokaal vlak. Vooral met het oog op het stimuleren van een participatiecultuur werd medezeggenschap van personeelsleden, leerlingen, ouders en maatschappelijke actoren bij de totstandkoming van het schoolbeleid door de wetgever ingebouwd en dit als garantie voor een democratischer schoolbeleid. Vanaf 1 januari 2000 is medebeheer door ouders en personeel ook mogelijk via de raad van bestuur en/of de algemene vergadering van de scholengroep. Een scholengroep heeft de bevoegdheid van inrichtende macht voor scholen en internaten die ertoe behoren. De algemene vergadering van de scholengroepen bestaat uit twee afgevaardigden per schoolraad van de scholengroep. Per schoolraad wordt één afgevaardigde verkozen door en uit de vertegenwoordigers van de ouders en de gecoöpteerde leden van de schoolraad en één afgevaardigde door en uit de vertegenwoordigers van het personeel. De algemene vergadering bekrachtigt de begroting, de rekeningen en de aanstelling van de algemeen directeur van de scholengroepen. De raad van bestuur van een scholengroep bestaat uit zes leden, verkozen door de leden van de schoolraden, drie leden gecoöpteerd door de rechtstreeks verkozen leden op voorstel van het college van directeurs (m.a.w. alle directeurs van de scholen en het Centrum voor Leerlingenbegeleiding van de scholengroep) en de algemeen directeur van de scholengroep. Deze laatste heeft evenwel geen stemrecht. Deze raad van bestuur heeft alle rechten om het algemeen, het pedagogisch, het materieel, het financieel en het personeelsbeleid voor de scholengroep te voeren als inrichtende macht en beschikt daarenboven over alle bevoegdheden die niet aan andere bestuursorganen zijn toevertrouwd. In het GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap fungeren 28 scholengroepen en de Raad van het GO! als inrichtende machten. Het Koninklijk Atheneum van Antwerpen behoort tot Scholengroep nr. 1 ‘ANTIGON’. ANTIGON staat voor ‘Antwerpse Instellingen van het Gemeenschaponderwijs’. Alle scholen van het GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap in de stad Antwerpen en haar districten, alsook de internaten en Centra voor Leerlingenbegeleiding die eraan verbonden zijn, maken er deel van uit.29 B.

ARCHIEF

1.

GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEF

Sinds de organieke wet op het middelbaar onderwijs van 1850 beheerde het Koninklijk Atheneum als rijksinstelling zijn eigen archief. Het statische archief werd in ongeordende staat op verschillende locaties in de school bewaard (zolder en kelders). Dit archief was op geen enkele wijze ontsloten. Het Koninklijk Atheneum van Antwerpen werd daarenboven in de loop van de geschiedenis twee maal door een brand geteisterd, waardoor heel wat archieven verloren zijn gegaan. De grote hiaten die het archiefbestand vertoont, zijn hier voor een groot deel aan te wijten. Een eerste brand vond plaats op 10 juli 1968. Vermoedelijk waren werkzaamheden op de zolder van de aanpalende Rijksmiddelbare School hiervan de oorzaak. Vooral de zolderverdieping werd zwaar beschadigd door het vuur. De onderliggende verdiepingen leden voornamelijk waterschade. In de nacht van 14 op 15 januari 2003 werd

29

www.antigon.be.

20


Nummer toegang: AV1

het voorgebouw door een brand vernield. Daarnaast zijn wellicht verschillende archiefstukken na verhuisoperaties, directiewissels en/of onoordeelkundige selecties verloren gegaan. 2.

VERWERVING

Naar aanleiding van het 200-jarig jubileum van de school werd het Rijksarchief Antwerpen gecontacteerd door dhr. Wouter Van Loo, leerkracht plastische opvoeding en verantwoordelijke van de tentoonstelling over 200 jaar Koninklijk Atheneum Antwerpen, met de vraag of een eventuele archiefoverdracht kon worden voorbereid. Na een eerste inspectie op 3 juli 2007 werd op voorstel van Michel Oosterbosch, afdelinghoofd van het Rijksarchief Antwerpen, door de directie van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen beslist om, althans het statische archief, na reiniging, in bewaring te geven aan het Rijksarchief Antwerpen om zo de optimale bewaring te garanderen. De overdracht werd vanaf september 2008 vanuit het Rijksarchief Antwerpen begeleid door Bart Willems, die ook instond voor de uiteindelijke inventarisering.

III. INHOUD EN STRUCTUUR A.

BEREIK EN INHOUD

Dit bestand bevat archieven vanaf 1830 tot 2008. Stukken betreffende de vroegste geschiedenis van de school (1807 tot ca. 1850) zijn echter eerder zeldzaam. Archief van en over het Koninklijk Atheneum van Antwerpen uit de eerste helft van de negentiende eeuw is te vinden in het Stadsarchief van Antwerpen (Modern Archief, nrs. 206 en 211). De belangrijkste reeksen betreffen briefwisseling, uitslagen van leerlingen, palmaressen, afwezigheidsregisters, jaarverslagen en jaarboeken (vanaf 1989). Naast stukken die voortvloeien uit de schooladministratie zijn er heel wat archieven die betrekking hebben op onderwijszaken (leerprogramma’s, registers met geziene leerstof, vragen van proefwerken, lijsten van gebruikte schoolboeken, enzovoort). Ook over na- en buitenschoolse activiteiten werden verschillende interessante archieven bewaard (leerlingentijdschriften, foto’s, archieven van oud-leerlingenbonden, stukken betreffende herdenkingsplechtigheden, enzovoort). B.

SELECTIES EN VERNIETIGINGEN

Bij de overdracht van het archief van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen werden voornamelijk stukken van het economaat vernietigd (facturen, aankoopbons, keukenbladen, refterbonnetjes, enzovoort). Deze stukken hadden geen informatieve en/of historische waarde. Van de dubbels van palmaressen en jaarboeken, waarvan er tientallen exemplaren werden bewaard, werd in de meeste gevallen slechts één exemplaar behouden voor het archief. De archiefruimten werden ook als bergruimte gebruikt door iedereen die geen uitweg vond voor zijn/haar (les)materiaal. Dubbels van kranten, tijdschriften, periodieken, niet meer gebruikte (hand)boeken, enzovoort werden niet in het archief opgenomen. Het archief is lange tijd verwaarloosd geweest, waardoor er in het verleden archief is vernietigd geworden. Door de brand in 2003 zijn ook verscheidene stukken, waaronder leerlingendossiers, verloren gegaan. C.

AANGROEI

Het geïnventariseerde bestand is niet afgesloten. Een aangroei kan in de toekomst verwacht worden.

21


D.

Nummer toegang: AV1

ORDENING

Het archief van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen werd in ongeordende staat aangetroffen. Een ordeningsplan, een beheerssysteem of een toegang van dit statisch archief werd niet teruggevonden. Het archief werd op verschillende locaties in de kelder van het Koninklijk Atheneum bewaard. Op de zolder lag voornamelijk archief van het economaat. De oudste stukken werden chronologisch genummerd. Voor het herstellen van de series was het echter nodig deze nummering te doorbreken omdat de stukken niet per serie waren geordend. Van sommige oude stukken was het etiket met het nummer door slijtage verdwenen. Aan stukken van latere datum, maar die duidelijk op eerder genummerde stukken volgen, werden dan weer geen nieuwe nummers toegekend. Een toegang met verwijzing naar deze genummerde stukken werd niet teruggevonden. Vanaf begin jaren zeventig van de twintigste eeuw werden de stukken volgens een rubriekenstelsel geordend. Op klasseurs en de rekken werden codes aangebracht. De inkomende en uitgaande stukken werden in indicateurs (die slechts onvolledig bewaard zijn gebleven) ingeschreven en refereren aan het klassement dat op die codes gebaseerd was. Hieronder geven we de legende van de gehanteerde codes. Klasseercode van het archief van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen (jaren 1970) AV AB

Audiovisuele middelen Associatief Beheer (Leerlingenraad, oudercomité, Vrikona)

AD

Adressen (inspectie, inrichtingen, hoofdbestuur) Bijschoolse activiteiten Eervolle onderscheidingen Gebouwen Homologatie – Maturiteitsexamen Juridische Dienst – Arbeidsongevallen GD Administratieve Gezondheidsdienst Medisch Schooltoezicht SD Sociale Dienst Briefwisseling met ouders van leerlingen en oud-leerlingen Leerplichtige leerlingen LO Lager en anders gericht onderwijs Mededelingen (leraars, leerlingen, ouders) Materiële organisatie – begroting Meester-, technisch en dienstpersoneel (economaat) Vereniging van prefecten Personeel Plaatsaanbiedingen voor leerlingen Personeel individueel dossier Personeelstijd PMS-centrum Pedagogische organisatie 1. Algemene structuur 2. Schoolstructuur - evaluatie 3. Schoolstructuur – begin schooljaar, instructie, lesrooster 4. Leerplannen algemeen

BA EO G HOM JD

Lln LP M MO MVD PF PL PLA PL1 PLT PMSC PO

22


Nummer toegang: AV1

5. 6.

PR PS PU SB SR STL STR1 STR2 STR3 STU TV VAC VG VH VM VR VSO1 VSO2 W

Leerplannen Inspectie en Regionaal Pedagogisch Bureau 7. Verlof – registers – lln.-statistiek – scholengemeenschap – Pedagogisch centrum 8. Briefwisseling varia Propaganda Pedagogische stages Prijsuitdeling Schoolboeken Schoolraad en personeelsraad Studietoelagen Leerplannen Studiedagen Alles over VSO Studiedagen of congressen Schoolradio en schooltelevisie Naschoolse activiteiten (Vacarsa, Volba) Gebruik lokalen voor doeleinden vreemd aan het onderwijs Veiligheid en hygiëne Vademecum Varia – algemeenheden Vernieuwd Secundair Onderwijs: officiële gegevens Vernieuwd Secundair Onderwijs: Documentatie Wedden

De stukken van latere datum werden evenwel niet volgens dit plan geordend en ook de oudste stukken pasten niet in dit schema. Het voldeed ook niet aan de moderne archivistische principes. Vandaar dat een nieuw archiefschema werd opgesteld. Het bestaat uit tien grote delen die een afspiegeling zijn van de taken en functies van de school: ARCHIEFSCHEMA I. ALGEMEEN BEHEER EN ORGANISATIE VAN DE SCHOOL A. Jaarverslagen en jaarboeken B. Algemene briefwisseling C. Schoolreglementen D. Vergaderstukken E. Propaganda F. Medisch schooltoezicht II. FINANCIEEL BEHEER A. Algemeen B. Boekhoudkundige stukken C. Financieel beheer van het schoolrestaurant D. Verzekeringen III. GEBOUWEN EN MATERIEEL BEHEER A. Patrimonium B. Onderhoud van het gebouw C. Verhuur van lokalen

23


Nummer toegang: AV1

IV. PERSONEELSADMINISTRATIE A. Algemeen B. Aanwervingen, bevorderingen en vervangingen C. Registratie van afwezige leerkrachten D. Informatie voor personeelsleden E. Foto’s van het personeel V. LEERLINGENADMINISTRATIE A. Algemeen B. In- en uitschrijving van leerlingen C. Controle van de afwezigheden D. Handhaving van de discipline E. Klasfoto’s VI. ONDERWIJS, DIDACTISCHE BEGELEIDING EN LEERMIDDELEN A. Leerprogramma’s en leerplannen B. Leerstof en vragen van proefwerken C. Evaluatie van de lessen D. Praktische organisatie van het onderwijs E. Didactische hulpmiddelen F. Foto’s van lesmomenten VII. EVALUATIE VAN LEERLINGEN A. Uitslagen en palmaressen B. Deliberatie, homologatie van getuigschriften en uitreiking van diploma’s VIII. NA- EN BUITENSCHOOLSE ACTIVITEITEN A. Algemeen B. Verenigingsleven C. Culturele, maatschappelijke en sportactiviteiten D. Foto’s van na-en buitenschoolse activiteiten IX. HERDENKINGEN, PLECHTIGHEDEN EN JUBILEA X. DOCUMENTATIE

IV. RAADPLEGING EN GEBRUIK A.

VOORWAARDEN VOOR DE RAADPLEGING

Het archief ouder dan 100 jaar is vrij raadpleegbaar. Voor het archief jonger dan 100 jaar is de toestemming van de archiefvormer, met name de directeur van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen, vereist. Voor de personeelsdossiers geldt de wet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Enkele stukken worden in het kader van een tijdelijke tentoonstelling naar aanleiding van 200 jaar Koninklijk Atheneum Antwerpen nog op de school zelf bewaard. De directeur bepaalt zelf hoe lang die stukken nog in school worden tentoongesteld. Daarna worden ook deze stukken naar het Rijksarchief Antwerpen overgebracht. B.

VOORWAARDEN VOOR REPRODUCTIE

Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief. (cfr. Belgisch Staatsblad, 05/06/2009, p. 40133-40138). Sommige stukken mogen wegens hun slechte materiële staat niet worden gereproduceerd.

24


C.

Nummer toegang: AV1

TAAL EN SCHRIFT

De negentiende-eeuwse en begin-twintigste-eeuwse stukken werden doorgaans in het Frans opgesteld, vanaf het midden van de twintigste eeuw in het Nederlands.

V.

VERWANT MATERIAAL

A.

DOCUMENTEN MET EEN VERWANTE INHOUD

Stukken van de voorlopers van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen uit de Franse en Hollandse Tijd zijn te vinden in het archief van het departement van de Twee Neten en van de provincie Antwerpen. Deze bestanden worden eveneens in het Rijksarchief van Antwerpen bewaard. In het bestand ‘Verzameling Onderwijs, 1915-1970’ wordt archief bewaard van particulieren, waaronder dat van Rudolf De Cavel (Koninklijk Atheneum Antwerpen, 19331941). In het bestand ‘Familiearchief’ zijn stukken te vinden van Pol De Mont, leraar aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. Zie over deze archieven: HOUTMAN E., Overzicht van de archieven en verzamelingen van het Rijksarchief te Antwerpen (Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, Archievenoverzichten, 6), Brussel, 2006, p. 323-342, 1467, 1515. Archief over het Koninklijk Atheneum van Antwerpen uit de eerste helft van de negentiende eeuw is ook te vinden in het Stadsarchief van Antwerpen (Modern Archief, nrs. 206, 211). Daarnaast worden er ook stukken bewaard van de Vlaamse Bond der Leerlingen van het Antwerpsch Atheneum (o.a. een verslagboek, 1903-1916) en voor de periode 19281949 stukken van de Federatie der Oud-Leerlingen van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. Plannen van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen zijn te vinden in de bestanden Stedebouw-Werken-Milieu (aanbestedingen) en in het Planarchief van de Dienst Gebouwen van het Departement Werken. Ook in het AMVC-Letterenhuis zijn archieven van/over oud-leerlingenbonden van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen te vinden. B.

LITERATUUR

BAECKEN S., De maagd van Antwerpen. 200 jaar Koninklijk Atheneum van Antwerpen, Antwerpen, 2007. DE CLERCK K., Chronologisch overzicht van de Belgische onderwijsgeschiedenis (18301990), Gent, 1991. DE SMEDT O., De ‘Vlaamsche Bond’ en zijn voorgangers: een bijdrage tot de geschiedenis van de Vlaamse studentenkringen aan het Koninklijk Atheneum te Antwerpen (1883-1914), Antwerpen, 1954. Eeuwfeest van het Rijksmiddelbaar onderwijs (1850-1950), Brussel, 1950. Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar. De geschiedenis van een school en haar rol in de Vlaamse Beweging, Antwerpen, 1982. HOLVOET G.L., Het Koninklijk Atheneum en de Vlaamse beweging, in Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar. De geschiedenis van een school en haar rol in de Vlaamse Beweging, Antwerpen, 1982, p. 113-321. JANSSENS G. en STEYAERT K., Het onderwijs van het Nederlands in de Waalse provincies en Luxemburg onder Willem I (1814-1830). Niets meer dan een boon in een brouwketel?, Brussel, 2008. MORTELMANS J., De wetgeving op het onderwijs in België. Periode 1830-1907, Brussel, 1953.

25


Nummer toegang: AV1

THEUNS W., De organieke wet op het middelbaar onderwijs (1 juni 1850) en de Conventie van Antwerpen (Interuniversitair Centrum voor hedendaagse Geschiedenis. Bijdragen, 7), Leuven/Parijs, 1959. TYSSENS J., Strijdpunt of pasmunt? Levensbeschouwelijk links en de schoolkwestie, 19181940, Brussel, 1993. TYSSENS J., De schoolkwestie in de jaren vijftig: van conflict naar pacificatie, Brussel, 1997. Van Broodjeskapel tot Stad der Scholen. 175 jaar Stedelijk Onderwijs Antwerpen, Antwerpen, 1994. VERBOVEN G., Historische schets van het Koninklijk Atheneum voor jongens te Antwerpen, Antwerpen, 1949. WILLEMS B., Cultuur, wetenschap en onderwijs in de Départements réunis (1794-1814). Repertorium en archiefgids (Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, Gidsen, 72), Brussel, 2009. WITTE E., DE GROOF J. en TYSSENS J. (eds), Het schoolpact van 1958. Ontstaan, grondlijnen en toepassing van een Belgisch compromis, Brussel/Leuven, 1999.

VI. BESCHRIJVINGSBEHEER De ordening gebeurde op basis van COPPENS H., Richtlijnen voor de inhoud en de vormgeving van een archiefinventaris, Brussel, juni 2008. De overdracht van het archiefbestand werd uitgevoerd door Wouter Van Loo (Koninklijk Atheneum van Antwerpen) onder leiding van Bart Willems (Rijksarchief Antwerpen). Na de bewaargeving werd het voorbereidend onderzoek, de analyse van de archiefbestanddelen en de definitieve ordening, beschrijving en afwerking in het najaar van 2008 en voorjaar 2009 door Bart Willems uitgevoerd.

VII. BIJLAGEN A. SCHOOLHOOFDEN VAN HET KONINKLIJK ATHENEUM VAN ANTWERPEN EN ZIJN VOORLOPERS (1807-2009) Ecole secondaire communale (Collège communal), 1807-1818 -Jacobus, Petrus, Josephus Lauwers (1807-1809) -Louis De Lattre (1809-1818) Koninklijk Atheneum, 1818-1831 -Louis Jean François Le Helloco (1818-1831) Atheneum, 1831-1850 -Louis Jean François Le Helloco (1831-1837) -Auguste Gobert (1838-1850) Koninklijk Atheneum, 1851-2009 -Jean Coune (1851-1871) -Jean Frans Bosschaerts (1872-1881) -Frédéric Malchair (1882-1888) 26


Nummer toegang: AV1

-Louis Lamarche (1889-1901) -Frans du Mont (1902-1907) -Camiel Libbrecht (1908-1912) -Eduard Loos (1913-1926) (op 1/1/1918 vervangen door Maes tot 11/1918) -Louis Aen den Boom (1927-1932) -Edler Hansen (1933-1937) -Adhemar de Smet (1938-1949) -Sylvain Cardon (1950-1971) -Herman Schoeters (1972-1983) -Xaveer Janssens (1983-1984) -Josef Wellens (1985-1990); a.i. Walter Dirckx (1987-1990) -Thomas Coppens (1991-2000) -Dirk Brans (2000-2001) -Karin Heremans (2001-)

27


B.

Nummer toegang: AV1

ILLUSTRATIES

Afbeelding 1: Voorgevel van het Koninklijk Atheneum Antwerpen, 1887. Bron: VERBOVEN G. Historische schets, plaat 30.

Afbeelding 2: Groepsfoto op de speelplaats met zicht op de achtergevel van de voorbouw, 1ste helft 20ste eeuw (nr. 1729).

28


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 3: Zicht op de feestzaal van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen, ca. 1950 (nr. 333).

Afbeelding 4: Hockeyploeg die in 1936 deelnam aan een paastornooi (nr. 2395).

29


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 5: De voetbalploeg van de ARS, 1957 (nr. 2393).

Afbeelding 6: Het archief bevat een dossier over het memoriaal dat ter ere van de gesneuvelde leerlingen en leerkrachten na WOI werd ingehuldigd (nr. 2429).

30


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 7: De bovenste foto werd in het schooljaar 1922-1923 genomen (nr. 1715), de foto onderaan in het schooljaar 1971-1972 (nr. 1718). Let op de vestimentaire verschillen.

31


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 8: Het eerste nummer van het leerlingenblad De Goedendag verscheen in 1891 (nr. 2342). Vanaf 1943 gaven de leerlingen van de twee Antwerpse athenea Op, Sinjoorke, als leerlingenblad uit (nr. 2356).

32


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 9: Een schooljaar werd tot 2000 afgesloten met een plechtige proclamatie waarbij de palmaressen werden uitgereikt (nrs. 2191, 2280, 2293).

33


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 10: In de jaarboeken worden de belangrijkste gebeurtenissen van een schooljaar samenvat (nr. 45).

Afbeelding 11: Aanvankelijk werden leerprogramma's op maat van de school uitgeschreven. Hier voor het schooljaar 1896-1897 (nr. 1749).

34


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 12: De brand op 10 juli 1968 vernielde een groot deel van de zijvleugel aan de Osystraat (nr. 336).

Afbeelding 13: L'Histoire se répète. De ravage die de brand tijdens de nacht van 14 op 15 januari 2003 in de feestzaal heeft aangericht. Bron: Website Koninklijk Atheneum Antwerpen.

35


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 14: Voor de viering van 175 jaar Koninklijk Atheneum Antwerpen werd een passend logo gezocht. Hier een voorstelling van drie ontwerpen die het niet gehaald hebben. Het uiteindelijke logo is te zien op afbeelding 9 (nr. 2439).

36


Nummer toegang: AV1

Afbeelding 15: Leerkrachten op de korrel genomen. Een ludieke fotocollage gemaakt door 'Pruts' en 'Jabo' [1960-1969] (nr. 2406).

Afbeelding 16: Vanaf de jaren zestig werd het programma van het Koninklijk Atheneum Antwerpen via affiche aangekondigd. Hier van de schooljaren 1969-1970 en 1970-1971 (nrs. 30 en 31).

37

INVENTARIS

1-31.

I.

ALGEMEEN BEHEER EN ORGANISATIE VAN DE SCHOOL

A.

JAARVERSLAGEN EN JAARBOEKEN

Jaarverslagen. 1935-1971.

31 omslagen

Met hiaten.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21.

1935-1936. 1937-1938. 1938-1939. 1940-1941. 1942-1943. 1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950. 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. Vanaf 1960 bevatten de jaarverslagen affiches.

22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31.

1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970. 1970-1971.

39


32-45.

Jaarboeken. 1989-2008.

Nummer toegang: AV1

14 delen

Met hiaten.

32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45.

46-57.

1989-1990. 1991-1992. 1992-1993. 1993-1994. 1995-1996. 1996-1997. 1997-1998. 1998-1999. 1999-2000. 2000-2001. 2001-2002. 2004-2005. 2006-2007. 2007-2008. B.

ALGEMENE BRIEFWISSELING

1.

TOEGANGEN OP DE BRIEFWISSELING

Indicateurs van ingekomen en uitgaande brieven. 1901-1995.

13 delen

Met hiaten.

46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57.

Indicateur van uitgaande brieven naar het ministerie en het Bestuurscollege. 10 oktober 1901-21 augustus 1920. Indicateur van uitgaande brieven naar het ministerie. 21 augustus 1920-31 juli 1938. Indicateur van ingekomen brieven van het ministerie 1 augustus 1927-30 juli 1938. Indicateur van uitgaande brieven naar het Bestuurscollege. 13 februari 1903-9 april 1921. Indicateur van uitgaande brieven naar het Bestuurscollege. 16 april 1921-14 juli 1938. Indicateur van ingekomen en uitgaande brieven. 1 augustus 1938-31 december 1942. Indicateur van ingekomen en uitgaande brieven. 2 januari 1943-11 oktober 1948. Indicateur van ingekomen en uitgaande brieven. 11 oktober 1948-31 juli 1955. Indicateur van ingekomen en uitgaande brieven. 1 augustus 1955-31 juli 1960. Indicateur van ingekomen en uitgaande brieven. 7 april 1973-22 augustus 1978. Indicateur van ingekomen en uitgaande brieven. 31 augustus 1978-12 maart 1987. Indicateur van ingekomen en uitgaande brieven. 23 februari 1987-10 oktober 1995.

40


Nummer toegang: AV1

58.

Indicateur van briefwisseling van de prefect met personen die niet tot het Middenbestuur van het Middelbaar Onderwijs of het Bestuurscollege van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen behoren. 1 juni 1927-16 januari 1934. 1 deel

59.

Indicateur van briefwisseling van het economaat. 1980-1987. 2.

60. 61. 62-160. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91.

1 deel

BRIEFWISSELING

Kopieboek van uitgaande brieven naar het ministerie. 1851-1868.

1 deel

Kopieboek van uitgaande brieven naar het Bestuurscollege. 1860-1864.

1 deel

Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven. 1870-2001. 1870-1879. 1880-1889. 1890. 1891. 1892. 1893. 1894. 1895. 1896. 1897. 1898. 1899. 1900. 1901. 1902. 1903. 1904. 1905. 1906. 1907. 1908. 1909. 1910. 1911. 1912. Wordt tijdelijk bewaard in het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1913. Wordt tijdelijk bewaard in het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1914. Wordt tijdelijk bewaard in het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1915. 1916. 1917. 41

98 pakken


92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111.

1918. 1919. 1920. 1921. 1922. 1923. 1924. 1925. 1926. 1927. 1928. 1929. 1930. 1931. 1932. 1933. 1934. 1935. 1936. 1937. Vochtschade.

112.

1938. Tot juli 1938.

113.

1938-1939. Vanaf augustus 1938.

114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121.

1939-1940. 1940-1941. 1941-1942. 1942-1943. 1943-1944. 1944-1945. 1945-1946. 1946-1947. Vochtschade.

122.

1947-1948. Vochtschade.

123.


124.


125.


126.


127.


128.


129.


42

Nummer toegang: AV1


130. 131. 132. 133. 134.

Nummer toegang: AV1

1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. Vochtschade.

135.


136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148.

1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970. 1970-1971. 1971-1972. 1972-1978. 1978-1981. Minuten van uitgaande brieven.

149.

1981-1989. Minuten van uitgaande brieven.

150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159. 160.

1990-1991. 1991-1992. 1992-1993. 1993-1994. 1994-1995. 1995-1996. 1996-1997. 1997-1998. 1998-1999. 1999-2000. 2000-2001.

161-163.

Briefwisseling met het Bestuurscollege. 1902, 1905-1930. 1902, 1905-1913. 1914-1918. 1919-1930.

161. 162. 163.

3 pakken

164.

Ingekomen en minuten van uitgaande brieven betreffende het te Antwerpen georganiseerde Internationaal Congres voor Middelbaar Onderwijs. 1930. 1 pak

165-166.

Ingekomen omzendbrieven van het ministerie. 1951-1982. 1951-1967. 1972-1982.

165. 166.

43

2 pakken


167.

168.

Nummer toegang: AV1

Ingekomen brieven betreffende resultaten van oud-leerlingen behaald aan verschillende universiteiten en hogescholen. 1954-1971. Briefwisseling met het Contactcentrum Bedrijfsleven. 1960-1971.

1 pak

1 omslag

169.

Briefwisseling met de Europese Vereniging van het Onderwijzend Personeel. 1961-1972. 1 omslag

170-171.

Minuten van uitgaande brieven naar het ministerie betreffende ambtsverrichtingen. 1960-1972. 1960-1966. 1967-1972.

170. 171.

2 pakken

172.

Briefwisseling met uitgeverijen betreffende abonnementen op tijdschriften (Wiskunde Post, Jeugd en Wetenschap, Clio, Aktualiteit Zedenleer, Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal, Onze Horizon en Historische Verhalen). 1961-1972. 1 pak

173.

Briefwisseling met de American Field Service International Scholarships. 1962-1971. 1 omslag

174.

Ingekomen brieven van oud-leerlingen van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1970-1972. 1 omslag

175.

Minuten van mededelingen aan ouders en leerlingen. 1971-1981.

176.

Briefwisseling met Jeugd en Muziek. 1971-1972.

1 omslag 1 pak

177.

Briefwisseling met de Sociale Dienst van het ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur. 1972-1979. 1 omslag

178.

Briefwisseling met de Juridische Dienst van het ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur. 1972-1978. 1 omslag

179-181.

Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende leerlingen van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1972-1987. 3 pakken 1972-1974. 1974-1976. 1976-1987.

179. 180. 181. 182. 183.

Ingekomen brieven van de Universitaire Instellingen Antwerpen (UIA). 1975-1985.

1 pak

Minuten van uitgaande brieven van Scholengroep Antwerpen 1. 1989-1995.

1 pak

44


184.

Nummer toegang: AV1

Ingekomen geboortekaartjes en doodsbrieven. 1991-1994. C.

1 omslag

SCHOOLREGLEMENTEN

185.

Uittreksel uit het reglement van inwendige orde van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. [1902?]. 1 stuk

186.

Reglement van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. [1924].

3 stukken

Bewaard in 3 exemplaren (twee in het Nederlands en één in het Frans).

187.

Reglement van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. [1927].

4 stukken

Bewaard in 4 exemplaren (twee in het Nederlands en twee in het Frans).

188-189. 188. 189.

Huishoudelijk reglementen van andere Koninklijke Athenea. 1926-1929. 1926-1928. 1929.

1 deel, 4 stukken 1 deel 4 stukken

Bewaard in 4 exemplaren (twee in het Nederlands en twee in het Frans).

190.

191-195. 191. 192. 193. 194. 195.

Onderrichtingen van het ministerie voor het onderwijzend personeel van Rijksmiddelbare scholen en Koninklijke Athenea. 1929, 1938. Schoolreglementen. 1992-2008. 1992-1993. 1993-1994. 1994-1995. 1995-1996. 2007-2008. D.

196-202. 196. 197. 198. 199. 200. 201.

2 delen 5 stukken

VERGADERSTUKKEN

Stukken betreffende de personeelsvergaderingen 1877-1983. Notulen van de ‘Conseil des professeurs’. 1877-1883. Notulen van de maandelijkse personeelsvergaderingen 1889-1893. Notulen van de maandelijkse personeelsvergaderingen. 1897-1904. Notulen van de personeelsvergaderingen. 1938-1941, 1955-1970. Dienstorders en notulen van vergaderingen voor het personeel. 1945-1955. Notulen van de Personeelsraad. 1951-1975.

45

6 delen, 1 pak 1 deel 1 deel 1 deel 1 deel 1 deel 1 deel


202.

203-205. 203.

204. 205. 206-208. 206. 207. 208. 209. 210. 211.

Ingekomen instructies betreffende de organisatie en samenstelling van de Personeelsraad. 1949-1983.

1 pak

Stukken betreffende de Schoolraad. 1950-1975. 1 deel, 2 pakken Stukken betreffende de oprichting, de organisatie en de samenstelling van de Schoolraad. 1950-1975. 1 pak Notulen van de vergaderingen van de Schoolraad. 1952-1975. 1 deel Convocatiebrieven voor de vergaderingen van de Schoolraad. 1952-1971. 1 pak Notulen van de vergaderingen van de leraren-germanisten. 1952-1972. 1952-1955. 1956-1971. 1971-1972. Vergaderstukken van de Leerlingenraad. 1972-1973, 1991-1993. Vergaderstukken betreffende de Rijksscholengemeenschap Antwerpen. 1978-1986.

3 delen

1 omslag 1 pak

Vergaderstukken en notulen van de vergaderingen van het Pedagogisch College. 1991-1993. 1 pak E.

212.

Nummer toegang: AV1

PROPAGANDA

Brochure, Koninklijk Atheneum te Antwerpen. 1930.

4 stukken

Bewaard in 2 exemplaren in het Nederlands, 2 exemplaren in het Frans.

213. 214.

Prospectussen. 1954-1971.

1 pak

Financiële stukken betreffende gevoerde propaganda. 1965-1972.

1 pak

215.

Briefwisseling, krantenknipsels en ingekomen stukken betreffende gevoerde propaganda. 1972-1978. 1 pak

216.

Affiches. [1972?]-1981.

217.

1 omslag

Brochures, bladwijzers, briefkaarten, dienend als propagandamateriaal. [Tweede helft 20ste eeuw]. 1 omslag

46


F.

Nummer toegang: AV1

MEDISCH SCHOOLTOEZICHT

218.

Ingekomen stukken betreffende de Psycho-Medisch-Sociale Rijkscentra (PMScentra). 1947-1987. 1 pak

219.

Ingekomen omzendbrieven betreffende PMS-centra en de Administratieve gezondheidsdienst. 1953-1987.

220.

1 pak

Stukken betreffende het medisch schooltoezicht en het Universitair Sanatorium van België. 1957-1969. 1 pak

II. FINANCIEEL BEHEER A. 221.

ALGEMEEN

Ingekomen omzendbrieven van het ministerie betreffende de algemene comptabiliteit. 1949-1950.

1 pak

222.

Onderrichtingen van het ministerie betreffende de rekenplichtigheid van de Rijksmiddelbare onderwijsinstellingen. [1937]. 1 stuk

223-226.

Briefwisseling met het ministerie betreffende het financieel beheer. 1940-1978.

4 pakken

Met hiaten.

223 224. 225. 226.

1940-1950. 1953-1961. 1961-1970. 1971-1978.

227.

Bewijsstukken van stortingen van het schoolgeld. 1946-1958.

1 pak

Stukken betreffende de jaarlijkse aangifte van de bedrijfsvoorheffing. 1955-1984.

1 pak

228.

B. 229-231. 229. 230. 231. 232-234. 232. 233. 234.

BOEKHOUDKUNDIGE STUKKEN

Boeken van de stand van de begroting. 1938-1970. 1938-1949. 1950-1968. 1968-1970. Dagboeken voor uitgaven. 1938-1985. 1938-1960. 1960-1971. 1971-1985.

3 delen

3 delen

47


235-236.

235. 236. 237. 238-239. 238. 239. 240-242. 240. 241. 242. 243-245. 243. 244. 245.

Stukken betreffende het opstellen van de begroting en het verkrijgen van kredieten. 1945-1966. 2 pakken 1945-1960. 1961-1966. Begrotingsvoorstellen. 1950-1977.

247-249. 247. 248. 249. 250.

1 pak

Financiële stukken betreffende de ‘Bijzondere kas’. 1950-1972. 1950-1960. 1960-1972. Crediteurenboeken. 1985-1988. 1985-1986. 1987. 1988.

2 pakken

3 delen

Facturenboeken. 1985-1988. 1985-1986. 1987. 1988. C.

246.

Nummer toegang: AV1

3 delen

HET SCHOOLRESTAURANT

Kasboek van de drankverkoop. 1955-1961.

1 deel

Kasboeken van de schoolrefter. 1958-1980. 1958-1961. 1961-1966. 1966-1980.

3 delen

Dagboek voor uitgaven voor het schoolrestaurant. 1961-1966.

1 deel

251.

Financiële verslagen van het schoolrestaurant ten behoeve van de verificateur. 1966-1979. 1 pak

252.

Facturenboek van de schoolrefter. 1966-1984.

253. 254.

1 deel

Klachtenboeken over de schoolmaaltijden. 1974-1982.

2 delen

Staat van de uitgedeelde gratis maaltijden. 1978-1985.

1 pak

48


D. 255-256. 255. 256. 257-258. 257. 258. 259.

Nummer toegang: AV1

VERZEKERINGEN

Verzekeringspolissen. 1917-1948. 1917-1938. 1942-1948.

2 pakken

Registers met aantekening van het aantal schoolongevallen. 1938-1973. 1938-1961. 1961-1973. Briefwisseling met verzekeringmaatschappijen. 1942-1948.

2 delen

1 pak

260.

Stukken betreffende de verzekering tegen schoolongevallen bij de Onderlinge Maatschappij der Openbare Besturen. 1947-1952. 1 omslag

261.

Verslagen van schoolongevallen. 1949-1953.

262-283. 262. 263. 264. 265. 266. 267. 268. 269. 270. 271. 272. 273. 274. 275. 276. 277. 278. 279. 280. 281. 282. 283.

1 omslag

Minuten van aangiften van schoolongevallen bij de verzekering. 1949-1971. 1949-1950. 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970. 1970-1971.

49

22 omslagen


Nummer toegang: AV1

III. GEBOUWEN EN MATERIEEL BEHEER A. 284.

PATRIMONIUM

Inventaris van de aanwinsten. 1938-1973.

1 omslag

285.

Staat van meubels, materiaal en voorwerpen opgemaakt voor de Dienst der Stadsgebouwen. 1938-1960. 1 omslag

286.

Briefwisseling en processen-verbaal van overdrachten van goederen. 1952-1992.

287. 288. 289. 290. 291.

1 pak

Verklaringen van overdracht van overtollig materiaal/meubilair. 1965-1971.

1 omslag

Staat van vernielde meubels na de brand van 1968. 1968.

1 omslag

Inventaris van meubels, sport- en werkmateriaal. 1970, z.d.

1 omslag

Inventaris van bureelmachines. 1972-1979.

1 omslag

Inventaris van het meubilair en het didactisch materieel. 1978-1986.

1 deel

292.

Inventaris van het didactisch en niet-didactisch materiaal, opgetekend per lokaal. 1984. 1 omslag

293.

Inventaris van het schoolmeubilair en het didactisch materiaal in de vestigingsplaats Wilrijk. 1987-1990.

294. 295.

1 pak

Inventaris van de meubels die bezit zijn van de stad. z.d.

1 omslag

Inventaris van de meubels die bezit zijn van de staat. z.d.

1 omslag

B.

ONDERHOUD VAN HET GEBOUW

296.

Voorlopige onderrichtingen van het ministerie betreffende de toepassing van de wet van 17 juni 1937 betreffende de overdracht van de uitgaven voor de lokalen en het materieel van de Koninklijke Athenea en de Rijksmiddelbare Scholen. 1938. 1 deel

297.

Plattegrond van de school. 1940.

2 stukken

Bewaard in 2 exemplaren.

298.

Plattegrond van de kelder van de school. 1943.

50

1 stuk


299. 300-301. 300. 301.

Nummer toegang: AV1

Contracten voor het onderhoud van de schrijfmachines. 1950-1973. Stukken betreffende schilderwerken. 1952-1976. 1952-1956. 1967-1976.

1 omslag 2 omslagen

302.

Minuten van uitgaande brieven naar het Fonds der Schoolgebouwen van het Rijk. 1958-1972. 1 omslag

303.

Ingekomen brieven van het Fonds der Schoolgebouwen en het ministerie. 1958-1972.

1 pak

Bevat technische tekeningen en bouwplannen.

304.

305.

Ingekomen brieven en minuten van uitgaande brieven betreffende onderhoudswerkzaamheden. 1963-1989.

1 pak

Stukken betreffende het onderhoud van de verwarmingsinstallaties. 1963-1990.

1 pak

Bevat een technisch plan van de centrale verwarming.

306.

Stukken betreffende het onderhoud en herstellingswerken aan het schoolgebouw. 1964-1977. 1 pak

307.

Ingekomen omzendbrieven en instructies van het ministerie betreffende het onderhoud van schoolgebouwen en het onderhoudspersoneel. 1967-1969. 1 pak

308.

Briefwisseling, begrotingen en staten met de behoeften voor de materiële uitrusting. 1967-1976.

1 pak

Technische plannen van de elektrische installaties. 1969.

1 pak

Stukken betreffende het materieel beheer van de school 1971-1980.

1 pak

309. 310. 311.

Stukken betreffende de inrichting en het onderhoud van de schoolrefter en de keuken. 1972-1979. 1 pak Bevat technische tekeningen en bouwplannen.

312.

Dossier inzake de oprichting van een internaat. 1978.

1 omslag

Bevat bouwplannen.

313. 314.

Dossier inzake de vervanging van houten trappen. 1978-1979.

1 omslag

Dossier inzake het uitvoeren van aanpassings- en inrichtingswerken voor een mediatheek. 1978-1979. 1 pak Bevat technische tekeningen en bouwplannen.

51


315.

Ingekomen stukken van onderhoudsfirma’s. 1983-1985. C.

316-317.

316. 317.

Nummer toegang: AV1

1 pak

VERHUUR VAN LOKALEN

Contracten betreffende het gebruik van schoollokalen, -terreinen en -installaties door externen. 2 omslagen 1959-1974. 1959-1970. 1970-1974.

318.

Ingekomen verzoekschriften om gebruik te maken van klaslokalen en ingekomen omzendbrieven van het ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur betreffende het gebruik van schoollokalen. 1961-1987. 1 omslag

319.

Stukken betreffende de verhuur van lokalen aan het ministerie van Verkeerswezen. 1972-1978.

1 omslag

320.

Stukken betreffende de verhuur van lokalen aan de Hogere en Technische Leergangen voor Boekhouden en Aanverwante Wetenschappen. 1972-1983. 1 omslag

321.

Stukken betreffende de verhuur van lokalen aan het Instituut Emile Vandervelde. 1972-1983. 1 omslag D.

322.

FOTO’S VAN HET SCHOOLGEBOUW

Foto van de keuken. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto

Foto op hout gekleefd.

323-325. 323.

Foto’s van het lokaal wetenschappen. [1ste helft 20ste eeuw]. [1ste helft 20ste eeuw].

324.

[1ste helft 20ste eeuw].

3 foto’s 1 foto

Foto op hout gekleefd

1 foto


325.


1 foto

Vochtschade, op karton opgekleefd.

326.

Foto van het lokaal scheikunde. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto


327.

Foto van het lokaal geschiedenis. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto


328.

Foto van het lokaal aardrijkskunde. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto


329-331.

Foto’s van de speelplaats. [1ste helft 20ste eeuw].

3 foto’s 52


329.


Nummer toegang: AV1

1 foto


330.


1 foto


331.


1 foto

Beschadigd, op karton gekleefd.

332.

Foto’s van de inkomhal. [1ste helft 20ste eeuw].

2 foto’s


333.

Foto van de feestzaal. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto

Vochtschade, op karton gekleefd.

334.

Foto van voorraadkasten. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto


335.

Foto van de galerij in de Oostvleugel. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto


336.

Foto’s van de westelijke vleugel na de brand van 1968 genomen door leerkracht Daniël Ostijn. 1968. 9 foto’s

337.

Foto van de voorgevel van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen, met op de voorgrond een bushalte. [1960-1970]. 4 foto’s, 1 dia Bewaard in 4 exemplaren en 1 dia.

338. 339.

Foto’s genomen in het biologie- en fysicalokaal. [2de helft 20ste eeuw].

5 foto’s

Foto’s van de slechte staat van het gebouw en interieur van het Koninklijk Atheneum. [20ste eeuw]. 13 foto’s

IV. PERSONEELSADMINISTRATIE A. 340-342.

ALGEMEEN

Stamboeken van het personeel. 1919-1969.

3 delen

Met hiaten.

340. 341. 342.

1919-1928. 1928-1938. 1956-1969.

343.

Register van stamboekkaarten van het personeel. [Tweede helft 20ste eeuw].

344-347.

Personeelslijsten. 1926-1982.

1 kaartsysteem 4 pakken

Met hiaten.

53


Nummer toegang: AV1

344. 345. 346. 347.

1926-1954. 1955-1971. 1972-1976. 1977-1982.

348.

Lijst van het personeel dat door de school wordt uitbetaald. 1942.

349-1422. Personeelsdossiers van het onderwijzend personeel. [Tweede helft 20ste eeuw].

1 omslag 1074 omslagen

Nadere toegang beschikbaar.

1423-1474. Personeelsdossiers van het meester-, vak- en dienstpersoneel. [Tweede helft 20ste eeuw]. 1423-1428. A-C. 1429-1441. D-H. 1442-1448. I-L. 1449-1457. M-U. 1458-1469. Va. 1470-1474. Ve-Z. 1475-1476. Stukken betreffende bijbetrekkingen van het personeel. 1935, 1965-1969. 1475. 1935. 1476. 1965-1969. 1477-1478. Prestatiestaten van het waarnemend en tijdelijk personeel. 1935-1961. 1477. 1935-1949. 1478. 1950-1961.

51 omslagen

2 pakken

2 pakken

1479.

Ingekomen omzendbrieven en andere stukken betreffende het meester-, vak- en dienstpersoneel. 1951-1976. 1 pak

1480.

Stukken betreffende de militaire dienstplicht van personeelsleden. 1951-1966.

1481.

Staten van de overuren. 1954-1972.

1 pak

1482-1483. Stukken betreffende stakingen. 1971-1987. 1482. 1971-1981. 1483. 1981-1987. 1484. 1485.

1 omslag

2 pakken

Stukken betreffende de Rijksdienst voor Sociale Zaken (RSZ). 1982-1985.

1 omslag

Adressenlijst van oud-personeelsleden. z.d.

1 omslag

54


B. 1486. 1487.

Nummer toegang: AV1

AANWERVINGEN, BEVORDERINGEN EN VERVANGING

Eedafleggingen van het onderwijzend personeel en de studiemeesters. 1905-1931.

1 pak

Register met inschrijving van indiensttreding van het dienstpersoneel. 1928-1939.

1 deel

1488-1489. Voorstellen tot het verkrijgen van eervolle onderscheidingen voor het personeel van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1932-1987. 4 omslagen 1488. 1932-1939. 1489. 1947-1953. 1490. 1954-1960. 1491. 1961-1987. 1492-1494. Registers met aantekening van de mutaties in de personeelstoestand. 1946-1986.

3 delen

Met hiaten.

1492. 1493. 1494.

1946-1952. 1953-1960. 1963-1986.

1495.

Lijsten van de vervangingen van leerkrachten. 1934-1972.

1 omslag

Dossier inzake de aanstelling van een preparator-technicus. 1943.

1 omslag

1496. 1497.

Staten van de veranderingen in de personeelstoestand. 1946-1961.

1 pak

1498.

Stukken betreffende de aanstelling en de verzekering van personeel voor het schoolrestaurant. 1952-1954. 1 pak

1499.

Dossier inzake de vervanging van de stoker voor de centrale verwarming. 1966-1967.

1 pak

Ingekomen sollicitatiebrieven. 2000-2001.

1 pak

1500.

C.

REGISTRATIE VAN AFWEZIGE LEERKRACHTEN

1501-1509. Registers met aantekening van de afwezigheden van leerkrachten. 1851-1994. Met hiaten.

1501. 1502. 1503. 1504. 1505. 1506. 1507. 1508.

1851-1874. 1874-1903. 1906-1928. 1938-1948. 1948-1961. 1961-1976. 1976-1987. 1987-1989. 55

9 delen


1509.

Nummer toegang: AV1

1991-1994.

1510-1511. Maandelijkse overzichten van de afwezigheden en vervangingen van leerkrachten. 1887-1936. 1 deel, 1 pak Met hiaten.

1510. 1511.

1887-1889. 1926-1936. D.

1 deel 1 pak

INFORMATIE VOOR PERSONEELSLEDEN

1512-1530. Mededelingen en dienstnota’s van het schoolhoofd voor het personeel. 1851-1999. 6 delen, 13 pakken Met hiaten.

1512. 1513. 1514. 1515. 1516. 1517. 1518. 1519. 1520. 1521.

1851-1859. 1863-1865. 1865-1867. 1902-1907. 1907-1922. 1922-1932. 1972-1974. 1974-1975. 1975-1976. 1976-1977.

1 deel 1 deel 1 deel 1 deel 1 deel 1 deel 1 pak 1 pak 1 pak 1 pak

Bewaard op het Koninklijk Atheneum van Antwerpen

1522. 1523. 1524. 1525. 1526. 1527. 1528. 1529. 1530.

1977-1978. 1978-1982. 1984-1985. 1985-1986. 1987-1988. 1994-1995. 1995-1996. 1996-1997. 1997-1999. E.

1531. 1532. 1533.

1 pak 1 pak 1 pak 1 pak 1 pak 1 pak 1 pak 1 pak 1 pak

FOTO’S VAN HET PERSONEEL

Groepsfoto van de leerkrachten, in de feestzaal. [1927].

1 foto

Groepsfoto van het lerarenkorps op de speelplaats. [1933?].

1 foto

Foto’s van leerkrachten en leerlingen op de speelplaats. 1941-1942.

15 foto’s

Geschonken door Paul Vanmechelen.

1534. 1535. 1536.

Groepsfoto van personeelsleden [?] op de speelplaats. 1948-1949.

1 foto

Foto van de directeur [?] in zijn bureel. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto

Foto van de leerkrachten in de leraarskamer. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto

56


1537. 1538. 1539. 1540.

1541.

Nummer toegang: AV1

Groepsfoto van het lerarenkorps. 1976.

1 foto

Groepsfoto’s van de personeelsleden. 1997-1999.

2 foto’s

Groepsfoto van het lerarenkorps. [1990-1999].

1 foto

Foto van leerkracht Daniël Ostyn. [2de helft 20ste eeuw].

1 foto

V.

LEERLINGENADMINISTRATIE

A.

ALGEMEEN

Staten van het aantal leerlingen. 1900-1971.

1 pak

1542-1543. Registers van wijzigingen in het leerlingenaantal. 1909-1925.

2 delen

Gedeeltelijke overlapping van de jaartallen.

1542. 1543.

1909-1914. 1911-1925.

1544.

Statistisch verslag over de leerlingen van de Rijksinrichtingen voor het middelbaar onderwijs. 1959-1992.

1 pak

Aanvragen voor kosteloos onderwijs. 1900-1927.

1 pak

1545.

1903-1904, 1905-1907, 1914-1915, 1923-1924 ontbreken.

1546.

Mededelingen aan de leerlingen. 1901-1906.

1 deel

1547.

Lijst van de leerlingen geabonneerd op het tijdschrift Jeugdgemeenschap en Kunstbeleven. 1971. 1 omslag

1548.

Lijst met de resultaten behaald door oud-leerlingen van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen behaald aan de Université Libre de Bruxelles en de Vrije Universiteit Brussel. 1972-1973. 1 omslag B.

IN- EN UITSCHRIJVING VAN LEERLINGEN

Er zijn drie reeksen inschrijvingsregisters die dezelfde informatie bevatten, maar telkens anders geordend zijn. In een eerste reeks werden de leerlingen in chronologische volgorde ingeschreven. In het “registre de matricule” werden de leerlingen per klas opgetekend. Daarnaast bestaat er nog een reeks waarbij de leerlingen per schooljaar in alfabetische orde werden ingeschreven.

57


1549-1557. Chronologische Inschrijvingsregisters. 1833-2000.

Nummer toegang: AV1

8 delen, 1 pak

Aanvankelijk werd deze reeks “Registre d’inscription” genoemd, later “Stamboek”.

1549. 1550. 1551 1552.

1833-1845. 1848-1872. 1872-1880. 1880-1888. Wordt bewaard op het Koninklijk Atheneum van Antwerpen.

1553. 1554.

1888-1905. 1905-1920. Wordt bewaard op het Koninklijk Atheneum van Antwerpen.

1555. 1556.

1920-1933. 1933-1978. Een tweede exemplaar wordt bewaard op het Koninklijk Atheneum van Antwerpen.

1557.

1994-2000.

1 pak

1558-1566. “Registre de matricule”. 1851-1921. 1558. 1851-1854. 1559. 1854-1865. 1560. 1865-1875. 1561. 1875-1883. 1562. 1883-1889. 1563. 1889-1894.

9 delen

Wordt bewaard op het Koninklijk Atheneum van Antwerpen.

1564. 1565. 1566.

1894-1903. 1903-1912. 1912-1921.

1567-1590. Alfabetische inschrijvingsregisters. 1898-1927, 1977-1984. 1567. 1898-1899 1568. 1899-1900. 1569. 1900-1901. 1570. 1902-1903. 1571. 1905-1906. 1572. 1906-1907. 1573. 1908-1909. 1574. 1910-1911. 1575. 1911-1912. 1576. 1912-1913. 1577. 1913-1914. 1578. 1914-1915. 1579. 1915-1916. 1580 1916-1917. Bewaard in 2 exemplaren.

1581. 1582. 1583. 1584.

1917-1918. 1919-1920. 1920-1921. 1921-1922.

58

25 delen


1585. 1586. 1587. 1588. 1589. 1590.

Nummer toegang: AV1

1922-1923. 1923-1924. 1924-1925. 1925-1926. 1926-1927. 1977-1984.

1591-1607. Inschrijvingsformulieren van godsdienstonderricht of zedenleer. 1951-1956, 1964-1974. 1591. 1951. 1592. 1952. 1593. 1953. 1594. 1954. 1595. 1955. 1596. 1956. 1597. 1964. 1598. 1965. 1599. 1966. 1600. 1967. 1601. 1968. 1602. 1969. 1603. 1970. 1604. 1971. 1605. 1972. 1606. 1973. 1607. 1974. 1608-1609. Uitschrijvingsregisters. 1871-1976. Met optekening van de datum waarop het diploma werd afgeleverd. 1608. 1871-1936. 1609. 1953-1976. C.

2 delen

CONTROLE VAN DE AFWEZIGHEID

1610-1612. Stukken betreffende de leerplichtcontrole. 1950-1971. 1610. 1950-1956. 1611. 1957-1965. 1612. 1966-1971. 1613-1688. Afwezigheidsregisters. 1900-1987.

3 pakken

76 delen

Met hiaten.

1613. 1614. 1615. 1616. 1617. 1618. 1619.

17 pakken

1900-1901. 1901-1902. 1902-1903. 1903-1904. 1904-1905. 1905-1906. 1906-1907. 59


1620. 1621. 1622. 1623. 1624. 1625. 1626. 1627. 1628. 1629. 1630. 1631. 1632. 1633. 1634. 1635. 1636. 1637. 1638. 1639. 1640. 1641. 1642. 1643. 1644. 1645. 1646. 1647. 1648. 1649. 1650. 1651. 1652. 1653. 1654. 1655. 1656. 1657. 1658. 1659. 1660. 1661. 1662. 1663. 1664. 1665. 1666. 1667.

1907-1908. 1908-1909. 1909-1910. 1910-1911. 1911-1912. 1912-1913. 1913-1914. 1914-1915. 1916-1917. 1917-1918. 1918-1919. 1919-1920. 1920-1921. 1921-1922. 1922-1923. 1923-1924. 1924-1925. 1925-1926. 1926-1927. 1927-1928. 1928-1929. 1929-1930. 1930-1931. 1931-1932. 1932-1933. 1933-1934. 1934-1935. 1935-1936. 1936-1937. 1937-1938. 1938-1939. 1939-1940. 1940-1941. 1941-1942. 1942-1943. 1943-1944. 1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958.

60

Nummer toegang: AV1


1668. 1669. 1670. 1671. 1672. 1673. 1674. 1675. 1676. 1677. 1678. 1679. 1680. 1681. 1682. 1683. 1684. 1685. 1686. 1687. 1688.

Nummer toegang: AV1

1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970. 1970-1971. 1972-1973. 1973-1974. 1974-1975. 1976-1977. 1979-1980. 1980-1981. 1982-1983. 1984-1985. 1986-1987.

1689-1695. “Controleboeken”, registers met de aanduiding van de datum van verzending van een schrijven naar de ouders ter rechtvaardiging van de afwezigheid van de leerling. 1930-1990. 7 delen 1689. 1930-1935. 1690. 1936-1942. 1691. 1943-1950. 1692. 1951-1959. 1693. 1959-1978. 1694. 1978-1986. 1695. 1988-1990. D.

HANDHAVING VAN DE DISCIPLINE

1696-1703. “Retenues”, registers van de strafstudies. 1885-1959. 1696. 1885-1889. 1697. 1893-1895. 1698. 1895-1896. 1699. 1897-1899. 1700. 1899-1904. Wordt bewaard op het Koninklijk Atheneum van Antwerpen.

1701. 1702. 1703.

1904-1906. 1906-1908. 1914-1959.

61

8 delen


Nummer toegang: AV1

1704.

Register met optekening van de klachten van leerkrachten over het gedrag van leerlingen in de klas. 1901-1908. 1 deel

1705.

Register met optekening van het aantal strafstudies uitgedeeld per leraar. 1905-1919.

1706-1711. Registers met per leerling de optekening van de reden van de strafstudie. 1920-1927. 1706. 1920-1921. 1707. 1921-1922. 1708. 1923-1924. 1709. 1924-1925. 1710. 1925-1926. 1711. 1926-1927.

1 deel 6 delen

1712.

Register met formulieren met aanduiding van de reden van de strafstudie en de opgelegde taak. 1942-1944. 1 deel

1713.

Formulieren met de reden van het arrest, de opgelegde straf en de datum van de strafstudie. 1972-1976. 1 pak

1714.

Stukken betreffende het gedrag van leerlingen. 2001. E.

1 omslag

KLASFOTO’S

1715-1728. Klasfoto’s. 1922-2000. 1715. 1922-1923. 1716. 1948-1949. 1717. [1ste helft 20ste eeuw]. 1718. 1971-1972. 1719. 1991-1992. Enkel van de laatstejaars.

165 foto’s, 6 omslagen, 3 pakken 40 foto’s 46 foto’s 28 foto’s 25 foto’s 1 omslag

Op papier gekleefde foto’s.

1720.

1992-1993.

1 omslag

Klasfoto’s en foto’s van individuele leerlingen geordend per klas. Op papier gekleefde foto’s.

1721.

1993-1994.

1 omslag

Enkel van de laatstejaars. Op papier gekleefde foto’s.

1722.

1993-1994.

1 omslag


1723.

1994-1995.

1 pak


1724.

1995-1996.

1 omslag


62


1725.

Nummer toegang: AV1

1996-1997.

1 omslag


1726.

1997-1998.

1 pak


1727.

1998-1999.

1 pak


1728.

1999-2000.

26 foto’s

1729.

Groepsfoto van alle leerlingen op de speelplaats. [1ste helft 20ste eeuw].

2 foto’s


1730-1732. Foto’s van individuele leerlingen geordend per klas. 1995-1996.

2 omslagen, 1 pak


1730. 1731. 1732.

1995-1996 1998-1999. 1999-2000.

1 omslag 1 omslag 1 pak

VI. ONDERWIJS, DIDACTISCHE BEGELEIDING EN LEERMIDDELEN A.

LEERPROGRAMMA’S EN LEERPLANNEN

1.

ALGEMEEN

1733-1735. Voorlopige onderrichtingen van het ministerie betreffende de hervorming van het middelbaar onderwijs. 1948. 3 delen 1733. Algemene instructies voor leerkrachten m.b.t. het taalonderricht en het begeleiden van huistaken. 1948. 1734. Uurroosters en leerplannen voor de derde klassen. 1948. 1735. Uurroosters en leerplannen voor de tweede en eerste klassen. 1948. 1736.

Ingekomen omzendbrieven van het ministerie over leerplannen. 1957-1973.

1 pak

1737-1739. Stukken betreffende de invoering van het Vernieuwd Secundair Onderwijs (VSO). 1970-1974. 3 pakken 1737. Ingekomen instructies, circulaires en documentatie betreffende het VSO. 1970-1974. 1738. Stukken betreffende studiedagen over de invoering van het VSO. 1973-1974. 1739. Teksten ter voorbereiding van studiedagen over de invoering van het VSO. 1974.

63


Nummer toegang: AV1

1740-1741. Ingekomen stukken, circulaires en omzendbrieven van het ministerie betreffende de organisatiestructuur van het onderwijs van het type 1. 1971-1984. 2 pakken 1740. 1971-1978. 1741. 1979-1984. 2.

LEERPROGRAMMA’S VAN DE KONINKLIJK ATHENEA

1742-1749. Registers met leerprogramma’s van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1830-1900. 9 delen 1742. 1830-1845. De jaren 1831-1833, 1835-1837 ontbreken.

1743.

1849-1860. De jaren 1851-1853 ontbreken.

1744. 1745.

1858-1860. 1860. Bewaard in 2 exemplaren.

1746. 1747. 1748.

1860-1869. 1870-1879. 1881-1890. De jaren 1886-1887 ontbreken.

1749.

1890-1900.

1750-1751. Leerprogramma’s van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1899, 1919. 1750. 1889.

3 stukken


1751.

1919.

1752-1755. Leerplannen van de Koninklijke Athenea. 1918-1938. 1752. 1918. 1753. 1924. 1754. 1929, 1935.

5 stukken

Leerplan van de Koninklijke Athenea vastgelegd in het Ministeriel Besluit van 15 april 1929 met een bijvoegsel van de hervormingen van 16 november 1935. Bewaard in 2 exemplaren, 1 in het Frans en 1 in het Nederlands.

1755.

1938.

1756.

Uurroosters en leerplannen voor de Koninklijke Athenea. 1926. 3.

1757.

1 deel

LEERPLANNEN PER VAKGEBIED

Onderrichtingen van het ministerie over het wiskundeonderwijs aan de Koninklijke Athenea. 1929.

1 deel

1758.

Methodologische onderrichtingen van het ministerie over het onderwijs in de oude talen. 1929. 1 deel

1759.

Methodologische onderrichtingen van het ministerie over het muziekonderwijs. 1929-1930. 1 deel 64


Nummer toegang: AV1

1760.

Methodologische onderrichtingen van het ministerie over het taalonderwijs. 1930. 1 deel

1761.

Onderrichtingen van het ministerie over het aardrijkskunde- en geschiedenisonderwijs aan de Athenea en de Rijksmiddelbare Scholen. 1930.

1 deel

Woordenlijst van de Nederlandse natuurkundige taal. 1934.

1 deel

Onderrichtingen van het ministerie betreffende de eenmaking van de spraakkunstterminologie. 1936.

1 deel

Leerplannen Latijn en Grieks. 1945-1983.

1 pak

Leerplannen wiskunde. 1947-1972.

1 pak

Leerplannen handel. 1947-1977.

1 pak

Leerplannen aardrijkskunde en geschiedenis. 1947-1983.

1 pak

Leerplannen plastische opvoeding en handenarbeid. 1948-1977.

1 pak

Leerplannen fysica. 1948-1978.

1 pak

Leerplannen plastische opvoeding. 1948-1982.

1 pak

Leerplannen muziek. [1948]-1981.

1 pak

Leerplannen Frans. 1949-1954.

1pak

1762. 1763.

1764. 1765. 1766. 1767. 1768. 1769. 1770. 1771. 1772. 1773. 1774. 1775. 1776. 1777. 1778.

Leerplannen begrippen van burgerzin. 1949-1955.

1 omslag

Leerplannen Nederlands. 1949-1983.

1 pak

Leerplannen economie. 1953-1981.

1 pak

Leerplan protestants-evangelische godsdienst en zedenleer. 1960.

1 stuk

Leerplannen Engels. 1960-1983.

1 pak

Leerplannen chemie. 1969-1981.

1 pak

65


1779. 1780. 1781. 1782.

Leerplannen biologie. 1971-1984.

1 pak

Leerplannen Duits. 1973-1978.

1 pak

Leerplannen dactylografie. 1974-1981.

1 pak

Leerplannen niet-confessionele zedenleer. 1978, z.d.

1 pak

B. 1783.

Nummer toegang: AV1

LEERSTOF EN VRAGEN VAN PROEFWERKEN

Schriften met leerstof economie. [1920?].

3 delen

1784-1843. Registers van geziene leerstof en vragen van proefwerken. 1949-1979.

156 delen

Deze schriften werden ter controle aan het schoolhoofd voorgelegd. Aangezien sommige leerkrachten verschillende vakken gaven, maar de geziene leerstof in één schrift werd genoteerd, werden de stukken alfabetisch geordend op naam van de leerkracht.

1784. 1785. 1786. 1787. 1788. 1789. 1790. 1791. 1792. 1793. 1794. 1795. 1796. 1797. 1798. 1799. 1800. 1801. 1802. 1803. 1804. 1805. 1806. 1807. 1808. 1809. 1810. 1811. 1812. 1813.

Allaert, turnen, 1968-1972. Adriaensen, economie-wiskunde-zedenleer, 1962-1971. Boven, Nederlands-Engels, 1964-1971. Broeckx, wiskunde, 1956-1969. Brosius, Grieks-Latijn, 1983-1985. Castelijns, zedenleer, 1958-1972. Claessens, Frans, 1969-1971. De Decker, rooms-katholieke godsdienst, 1975-1985. De Laet, Frans, 1968-1969. De Laet, plastische opvoeding, 1972-1977. De Roeck, aardrijkskunde, 1962-1968. De Wilde, wiskunde, 1961-1971. Dewijze, Engels, 1957-1971. Dils, Frans, 1964-1971. Douven, wiskunde, 1964-1979. Duchateau, Nederlands-Engels-Duits, 1964-1977. Duym, Nederlands, 1960-1970. Faes, turnen, 1951-1971. Fransen, Nederlands, 1954-1972. Gey, aardrijkskunde, 1949-1977 Hansoul, zedenleer, 1953-1972. Hendrickx, Latijn, 1957-1972. Heremans, biologie-scheikunde, 1957-1972. Hermans, wiskunde, 1970-1972. Holvoet, Nederlands, 1959-1972. Janssens, F., Nederlands, 1959-1972. Janssens, X., Nederlands-Duits-Engels, 1958-1970. Lange, wiskunde, 1970-1971. Lauwers, Engels, 1982-1985. Lenssens, psychologische problemen, 1983-1984. 66

1 deel 3 delen 2 delen 3 delen 1 deel 4 delen 1 deel 1 deel 1 deel 1 deel 1 deel 3 delen 3 delen 3 delen 5 delen 6 delen 4 delen 2 delen 4 delen 5 delen 3 delen 4 delen 3 delen 1 deel 4 delen 4 delen 3 delen 1 deel 2 delen 1 deel


Nummer toegang: AV1

1814. 1815. 1816. 1817. 1818. 1819. 1820. 1821. 1822. 1823. 1824. 1825. 1826. 1827. 1828. 1829. 1830. 1831. 1832. 1833. 1834. 1835. 1836. 1837. 1838. 1839. 1840. 1841. 1842. 1843.

Meewis, Engels, 1962-1977. Morren, geschiedenis, 1966-1971. Olluyn, fysica, 1962-1972. Pauwels, turnen, 1968-1972. Peeters, Grieks, Latijn, 1980-1985. Peters, Frans-Latijn, 1962-1972. Peremans, Grieks-Latijn, 1964-1970. Permentier, wiskunde, 1956-1965. Pianet, Frans, 1963-1972. Roofthooft, muziek, 1962-1972. Sfingopoulos, geschiedenis, 1970-1972. Tenaerts, Frans, 1971-1972. Thijs, fysica, 1952-1971. Tilleman, godsdienst, 1975-1978. Uyttenhove, Grieks-Latijn, 1957-1978. Van Beeck, Engels, 1963-1971. Van Beeck-Van de Ven, scheikunde, 1972-1977. Van den Bosch, Latijn-Grieks, 1959-1971. Van De Velde, Frans, 1957-1972. Van De Walle, dactylografie, 1972-1977. Van Elsen, wiskunde,1959-1968. Van Mechelen, scheikunde-biologie 1954-1968. Van Rickstal, turnen, 1968-1972. Van Staey, wiskunde, 1953-1969. Van den Bosch, Latijn-Grieks, 1963-1967. Van der Wildt, aardrijkskunde, 1970-1972. Verbiest, Nederlands, 1961-1969. Verstraelen, aardrijkskunde biologie. Walscharts, biologie, 1961-1979. Wijckmans, Frans, 1965-1971.

1844.

Lijsten van behandelde teksten in de lessen Latijn en Grieks. 1952-1973.

1845. 1846. 1847. 1848.

Registers van de behandelde leerstof lichamelijke opvoeding. 1960-1968.

5 delen 1 deel 4 delen 1 deel 2delen 5 delen 2 delen 3 delen 4 delen 1deel 1 deel 1deel 3 delen 1 deel 5 delen 4 delen 1 deel 3 delen 4 delen 1 deel 3 delen 3 delen 1 deel 3 delen 1 deel 2 delen 3 delen 1 deel 5 delen 3 delen 1 pak 16 delen

Schrift zedenleer. 1967-1968.

1 stuk

Overzichten van verbeterde huistaken. 1967-1972.

1 pak

Schriften Israëlitische godsdienst. [1960-1969].

8 stukken

Bevat een schrift van Paul Ambach.

1849.

Opgaven van taken door leerlingen te maken bij afwezigheid van de leerkracht. 1980-1981. 1 pak

1850.

Vragen en uitslagen van mondelinge proeven. 1988-1989.

67

1 omslag


C.

Nummer toegang: AV1

EVALUATIE VAN DE LESSEN

1851-1876. Verslagen opgemaakt door het schoolhoofd naar aanleiding van klasbezoeken. 1913-1971. 2 delen, 24 omslagen Met hiaten.

1851. 1852. 1853. 1854. 1855. 1856. 1857. 1858. 1859. 1860. 1861. 1862. 1863. 1864. 1865. 1866. 1867. 1868. 1869. 1870. 1871. 1872. 1873. 1874. 1875. 1876.

1913-1915. 1942-1943. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950. 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970. 1970-1971.

1 deel 1 deel

1877-1880. Registers met waarderingscijfers van de inspectie. 1935-1972. 1877. 1935-1938. 1878. 1938-1944. 1879. 1945-1954. 1880. 1954-1972. 1881-1901. Verslagen van stagelessen. 1947-1972.

4 delen

28 delen

Leerkrachten die in een stageperiode zaten, dienden een verslag op te maken van de gegeven lessen die ter controle aan de begeleidende leerkracht of het schoolhoofd werden voorgelegd. Aangezien sommige leerkrachten verschillende vakken gaven maar de verslagen van de stagelessen in één schrift werden genoteerd, werden de stukken op naam van de leerkracht alfabetisch geordend.

1881. 1882. 1883. 1884. 1885.

Adriaensen, economie, 1957-1959. Asselberg, wiskunde, 1969-1970. Claessens, Frans, 1966-1967. Dils, Frans, 1961. Duym, Engels-Nederlands, 1947-1948. 68

2 delen


Nummer toegang: AV1

1886. 1887. 1888. 1889. 1890. 1891. 1892. 1893. 1894. 1895. 1896. 1897. 1898. 1899. 1900. 1901.

Fransen, Engels-Nederlands, 1946-1947. Heremans, biologie, 1957-1958. Olluyn, fysica, 1964-1966. Op de Beeck, aardrijkskunde, 1970-1971. Sfingopoulos, geschiedenis, 1970-1971. Somers, wiskunde, 1961-1962. Van de Velde, Frans, 1959-1960. Van Elsen, fysica-wiskunde, 1952-1953. Van Keymeulen, Frans, 1947. Van Mechelen, biologie- fysica, 1953. Van Puymbroeck, Nederlands, 1962-1963. Van Walle, Nederlands, 1963-1964. Vermeylen, Frans, 1966-1967. Wijckmans, Frans-economie, 1966-1967. z.n., chemie-biologie, 1965. z.n., aardrijkskunde, 1971-1972.

1902.

Evaluatieverslagen van leerkrachten opgesteld door het schoolhoofd en/of pedagogische begeleiders. 1992-1998. D.

2 delen

2 delen

5 delen

PRAKTISCHE ORGANISATIE VAN HET ONDERWIJS

1903-1906. Stukken betreffende de coördinatieweek. 1949-1955. 1903. Thema ‘Aspecten van de kunst’, 1949-1950. 1904. Thema ‘Aspecten van de kunst’, 1951-1952. 1905. Thema ‘De Schelde’, 1952-1953. 1906. Thema ‘Geschiedenis-muziek’, 1954-1955.

4 omslagen

1907-1909. Verslagen van de coördinatievergaderingen. 1950-1959. 1907. Vierde klassen, 1950-1959. 1908. Vijfde klassen, 1950-1958. 1909. Zesde klassen, 1950-1957. 1910. 1911. 1912.

1913.

1 pak

4 delen 2 delen

Instructies betreffende de organisatie van de eerste schooldag. 1963-1971. Verslagen van themaweken. 1964-1972.

1 pak 1 omslag

Ingekomen instructies en omzendbrieven van het ministerie betreffende de schoolstructuur en de evaluatie van leerlingen. 1966-1986.

1 pak

Stukken betreffende het Centraal/Regionaal Pedagogisch Bureau. 1973-1982.

1 pak

1914-1916. Lesroosters. 1967-1979. 1914. 1967-1970. 1915. 1977-1978.

3 omslagen

69


Nummer toegang: AV1

1916.

1978-1979.

1917.

Stukken betreffende de verdeling van de lessen per vakgebied. 1968-1972.

1918.

Ingekomen verzoekschriften om enquêtes te mogen afnemen. 1978-1987.

1 omslag 1 pak

1919-1922. Ingekomen stukken betreffende nascholing en studiedagen voor het onderwijzend personeel. 1978-1991. 4 pakken 1919. 1978-1980. 1920. 1980-1981. 1921. 1982-1987. 1922. 1989-1991. 1923-1925. Briefwisseling en prestatiestaten van pedagogische stages van studenten die een lerarenopleiding volgen. 1960-1994. 3 pakken 1923. 1960-1971. 1924. 1971-1980. 1925. 1980-1994. E.

DIDACTISCHE HULPMIDDELEN

1926-1956. Lijsten van gebruikte schoolboeken. 1925-1983.

3 delen en 28 omslagen

Met hiaten.

1926. 1927. 1928. 1929. 1930. 1931. 1932. 1933. 1934. 1935. 1936. 1937. 1938. 1939. 1940. 1941. 1942. 1943. 1944. 1945. 1946. 1947. 1948.

1925-1926. 1926-1927. 1933-1937. 1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950. 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965.

1 deel 1 deel 1 deel

70


Nummer toegang: AV1

1949. 1950. 1951. 1952. 1953. 1954. 1955. 1956.

1965-1966. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970. 1970-1971. 1971-1972. 1972-1983.

1957.

Lijst van leermiddelen opgesteld door het ministerie van Kunsten en Wetenschappen voor de Koninklijke Athenea en de Atheneumafdelingen. 1932.

1958-1969. Klasagenda’s. 1946-1996. 1958. 1946-1947. 1959. 1947-1948. 1960. 1948-1949. 1961. 1949-1950. 1962. 1950-1951. 1963. 1951-1952. 1964. 1952-1953. 1965. 1953-1955. 1966. 1955-1957. 1967. 1960-1963. 1968. 1966-1969. 1969. 1995-1996. 1970.

12 delen

Briefwisseling met de ‘Kinematografische Dienst’ van het ministerie van Openbaar Onderwijs/Nationale Opvoeding en Cultuur betreffende didactische films. 1953-1972. 1 omslag

1971-1973. Aanwinstenregisters van de bibliotheek. 1957-1973, z.d. 1971. 1957-1973. 1972. z.d. 1973. z.d. 1974. 1975. 1976. 1977.

1 deel

Inventarissen van de leerlingenbibliotheken geordend per vakgebied. 1950-1970.

3 delen

1 pak

Lijst van langspeelplaten voor didactische doeleinden. [1950-1959].

1 omslag

Stukken betreffende schooltelevisie- en radio in het Rijksonderwijs. 1967-1977.

1 omslag

Stukken betreffende het gebruik van audiovisuele middelen bij vervangings- en inhaallessen. 1979-1981. 1 omslag

71


1978.

Inventaris van diapositieven geordend per vakgebied. z.d. F.

1979. 1980. 1981. 1982.

Nummer toegang: AV1

1 omslag

FOTO’S VAN LESMOMENTEN

Foto van leerlingen werkend aan werkbanken. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto

Foto van leerlingen die zich aankleden voor een turnles. [1960-1979].

1 foto

Dia’s van opnames tijdens verschillende lessen. [1970-1979].

32 dia’s

Foto’s van leerlingen in de turnzaal. [20ste eeuw].

2 foto’s

VII. EVALUATIE VAN LEERLINGEN A.

UITSLAGEN EN PALMARESSEN

1.

UITSLAGEN VAN LEERLINGEN

1983-2048. Registers met uitslagen van leerlingen. 1867-1938. 1983. 1867-1869. 1984. 1873-1875.

66 delen

Voor 1874-1875 enkel de uitslagen van de 7de, 6de, 5de, 3de, 2de en 1ste klasse van de beroepsafdeling.

1985.

1874-1878. Voor 1874-1875 enkel de uitslagen van de 4de klasse van de beroepsafdeling. Voor 1877-1878 enkel de beroepsafdeling.

1986.

1877-1881. Voor 1877-1878 enkel de uitslagen van de humaniora. Voor 1880-1881 enkel de 7de en de 6de klassen van de beroepsafdeling.

1987.

1880-1882. Voor 1880-1881 enkel de uitslagen van de 5de tot de 1ste klassen van de beroepsafdeling en alle klassen van de humaniora.

1988. 1989. 1990. 1991. 1992. 1993. 1994.

1882-1883. 1883-1884. 1884-1885. 1885-1886. 1886-1887. 1887-1888. 1888-1889. Bevat alleen de uitslagen van de humaniora.

1995.

1888-1889. Bevat alleen de uitslagen van de beroepsafdeling.

1996. 1997. 1998. 1999. 2000.

1889-1890. 1890-1891. 1891-1892. 1892-1893. 1893-1894. 72


2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007.

1894-1896. 1896-1897. 1897-1898. 1898-1899. 1899-1900. 1900-1901. 1901-1902. Uitslagen van de moderne humaniora.

2008.

1901-1902. Uitslagen van de oude humaniora.

2009. 2010.

1902-1903. 1903-1904. Uitslagen van de 7de tot de 5de klassen van de moderne humaniora.

2011.

1903-1904. Uitslagen van de 4de tot de 1de klassen van de moderne humaniora.

2012.


2013.

1904-1905. Uitslagen van de moderne humaniora.

2014.


2015.


2016.


2017.


2018.


2019.


2020.


2021. 2022. 2023. 2024. 2025. 2026. 2027. 2028. 2029. 2030. 2031. 2032. 2033. 2034. 2035. 2036. 2037.

1908-1909. 1909-1910. 1910-1911. 1911-1912. 1912-1913. 1913-1914. 1914-1915. 1915-1916. 1916-1917. 1917-1918. 1918-1919. 1919-1920. 1920-1921. 1921-1922. 1922-1923. 1923-1924. 1924-1925.

73

Nummer toegang: AV1


2038. 2039. 2040. 2041. 2042. 2043. 2044. 2045. 2046. 2047. 2048.

Nummer toegang: AV1

1925-1926. 1926-1927. 1927-1928. 1928-1929. 1929-1931. 1931-1933. 1933-1934. 1934-1935. 1935-1936. 1936-1937. 1937-1938.

2049-2075. Uitslagen van de leerlingen van de 6de tot de 4de klassen van de moderne humaniora. 1938-1966. 27 delen 2049. 1938-1939. 2050. 1939-1940. 2051. 1940-1941. 2052. 1941-1942. 2053. 1942-1943. 2054. 1943-1944. 2055. 1944-1945. 2056. 1945-1946. 2057. 1946-1947. 2058. 1947-1948. 2059. 1948-1949. 2060. 1949-1950. 2061. 1950-1951. 2062. 1951-1952. 2063. 1952-1953. 2064. 1953-1954. 1954-1955 ontbreekt.

2065. 2066. 2067. 2068. 2069. 2070. 2071. 2072. 2073. 2074. 2075.

1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966.

2076-2079. Uitslagen van de leerlingen van de 6de tot de 1ste klassen van de moderne humaniora. 1966-1970. 2076. 1966-1967. 2077. 1967-1968.

74

4 delen


2078. 2079.

Nummer toegang: AV1

1968-1969. 1969-1970.

2080-2105. Uitslagen van de leerlingen van de 3de tot de 1de klassen van de moderne humaniora. 1938-1966. 26 delen 2080. 1938-1939. 2081. 1939-1940. 2082. 1940-1941. 2083. 1941-1942. 2084. 1942-1943. 2085. 1943-1944. --1944-1945. Zie nr. 2143 van deze inventaris.

2086. 2087. 2088. 2089. 2090. 2091. 2092. 2093. 2094.

1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950. 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955 ontbreekt.

2095. 9096. 2097. 2098. 2099. 2100. 2101. 2102. 2103. 2104 2105.

1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966.

2106-2117. Uitslagen van de leerlingen van de 6de tot de 4de klassen van de oude humaniora. 1938-1950. 12 delen 2106. 1938-1939. 2107. 1939-1940. 2108. 1940-1941. 2109. 1941-1942. 2110. 1942-1943. 2111. 1943-1944. 2112. 1944-1945. 2113. 1945-1946. 2114. 1946-1947. 2115. 1947-1948. 2116. 1948-1949. 2117. 1949-1950. 75


Nummer toegang: AV1

2118-2136. Uitslagen van de leerlingen van de 6de tot de 1ste klassen van de oude humaniora. 1950-1970. 19 delen 2118. 1950-1951. 2119. 1951-1952. 2120. 1952-1953. 2121. 1953-1954. 1954-1955 ontbreekt.

2122. 2123. 2124. 2125. 2126. 2127. 2128. 2129. 2130. 2131. 2132. 2133. 2134. 2135. 2136.

1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970.

2137-2148. Uitslagen van de leerlingen van de 3de tot de 1de klassen van de oude humaniora. 1938-1950. 12 delen 2137. 1938-1939. 2138. 1939-1940. 2139. 1940-1941. 2140. 1941-1942. 2141. 1942-1943. 2142. 1943-1944. 2143. 1944-1945. Uitslagen van de 3de tot de 1ste klassen van de oude en de moderne humaniora.

2144. 2145. 2146. 2147. 2148.

1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950.

2149.

Puntenregister van de mondelinge proeven van de 3de en de 2de klassen. 1950-1965. 2.

1 deel

TOELATINGS-, BEVORDERINGS- EN EINDEXAMENS

2150-2158. Registers van de toelatings- en bevorderingsexamens. 1890-1985. 2150. 1890-1895. 2151. 1896-1900. 2152. 1900-1905. 2153. 1905-1912.

76

9 delen


2154. 2155. 2156. 2157. 2158.

Nummer toegang: AV1

1912-1921. 1922-1931. 1932-1943. 1943-1961. 1961-1985.

2159-2161. Registers met de verslagen van de commissie van het eindexamen. 1894-1965. 2159. 1894-1931. 2160. 1931-1958. 2161. 1958-1965. 2162-2163. Uitslagen van de eindexamens. 1902-1946. 2162. 1902-1946. 2163. 1912-1946. 2164. 2165. 2166. 2167.

3 delen

2 pakken

Uitslagen van de eindexamens van de 1ste klassen. 1909-1965.

1 pak

Register met de verslagen van de eindexamens van de 4de klassen. 1938-1965.

1 deel

de

Uitslagen van de eindexamens van de 4 klassen. 1938-1965. Stukken betreffende tot de organisatie van de eindexamens. 1952-1965. 3.

PALMARESSEN EN PRIJSUITREIKINGEN

a.

Palmaressen

1 pak 1 omslag

Er zijn twee reeksen palmaressen die complementair zijn. De ingebonden palmaressen bestrijken de periode van 1830 tot 1970. De losse palmaressen gaan vanaf 1894 tot 2000 (met hiaten). 2168-2190. Ingebonden palmaressen. 1830-1970. 2168. 1830-1851.

23 delen

Vochtschade.

2169. 2170.

1850-1859. 1852-1856. Bewaard in 2 exemplaren.

2171. 2172.

1856-1857. 1858-1860. Vochtschade.

2173.


2174.


2175.


77


2176.

Nummer toegang: AV1


2177. 2178. 2179.

1900-1904. 1900-1909. 1910-1914. Vochtschade.

2180. 2181.

1914-1919. 1920-1923. Vochtschade.

2182.


2183. 2184. 2185. 2186. 2187.

1928-1936. 1937-1941. 1942-1948. 1948-1949. 1949-1955. Vochtschade.

2188. 2189. 2190.

1956-1960. 1961-1965. 1966-1970.

2191-2293. Losse palmaressen 1894-2000.

114 delen

Met hiaten.

2191. 2192. 2193.

1894. 1895. 1897. 1896 ontbreekt.

2194. 2195. 2196. 2197. 2198. 2199. 2200. 2201. 2202. 2203. 2204. 2205.

1898. 1899. 1900. 1901. 1902. 1903. 1904. 1905. 1906. 1907. 1908. 1910. 1909 ontbreekt.

2206. 2207. 2208. 2209.

1911. 1912. 1913. 1914. Bewaard in 2 exemplaren.

2210.

1914-1915. Bewaard in 2 exemplaren.

2211.


78


2212.


2213.


2214.


2215. 2216.


2217.


2218.


2219.


2220. 2221.


2222. 2223. 2224. 2225. 2226. 2227. 2228. 2229. 2230. 2231. 2232. 2233. 2234. 2235. 2236. 2237. 2238. 2239. 2240. 2241. 2242. 2243. 2244. 2245. 2246. 2247. 2248. 2249. 2250. 2251. 2252. 2253.

1926-1927. 1927-1928. 1928-1929. 1929-1930. 1930-1931. 1931-1932. 1932-1933. 1933-1934. 1934-1935. 1935-1936. 1936-1937. 1937-1938. 1938-1939. 1939-1940. 1940-1941. 1941-1942. 1942-1943. 1943-1944. 1944-1945. 1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950. 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 79

Nummer toegang: AV1


2254. 2255. 2256. 2257. 2258. 2259. 2260. 2261. 2262. 2263. 2264. 2265. 2266. 2267. 2268. 2269. 2270. 2271. 2272.

Nummer toegang: AV1

1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970. 1970-1971. 1971-1972. 1972-1973. 1973-1974. 1974-1975. 1975-1976. 1976-1977. Ontbreekt.

2273. 2274. 2275. 2276. 2277. 2278. 2279.

1977-1978. 1978-1979. 1979-1980. 1980-1981. 1981-1982. 1982-1983. 1983-1984. 1984-1985 ontbreekt.

2280. 2281. 2282. 2283. 2284. 2285.

1985-1986. 1986-1987. 1987-1988. 1988-1989. 1989-1990. 1991-1992. 1990-1991 ontbreekt.

2286.


2287. 2288. 2289. 2290. 2291. 2292. 2293.

1993-1994. 1994-1995. 1995-1996. 1996-1997. 1997-1998. 1998-1999. 1999-2000. b.

Prijsuitreikingen

2294-2295. Stukken betreffende de prijsuitreiking. 1948-1971. 2294. 1948-1960. 80

2 pakken


Nummer toegang: AV1

2295.

1960-1971.

2296.

Stukken betreffende de ‘Prijs Jacques Van Weeren’. 1953-1972.

1 omslag

Financiële stukken betreffende de ‘Prijs van de Schoolraad’. 1961-1971.

1 omslag

Stukken betreffende de ‘Prijs Peter Jacobs’. 1962-1972.

1 omslag

2297. 2298.

B.

DELIBERATIE, HOMOLOGATIE VAN GETUIGSCHRIFTEN EN UITREIKING VAN DIPLOMA’S

2299-2300. Registers met inschrijving van welke leerlingen een einddiploma behaalden. 1928-1965. 2 delen 2999. 1928-1962. 2300. 1963-1965. 2301.

Register met inschrijving van de leerlingen die het diploma van de 4de klassen behaalden. 1938-1965. 1 deel

2302-2303. Onderrichtingen betreffende de homologatie van getuigschriften, het maturiteitsexamen en de Centrale Examencommissie. 1947-1988. 2302. 1947-1975. 2303. 1976-1988.

2 pakken

2304.

Ministeriële onderrichtingen betreffende het inrichten van een klassenraad en het opstellen van een individueel schooldossier. 1957-1972. 1 omslag

2305.

Register met de verslagen van de maturiteitsexamens. 1965-1985.

1 deel

Attesten van het lager onderwijs. 1966-1967.

1 pak

2306.

2307-2318. Stukken betreffende de homologatie van eindgetuigschriften H.S.O en maturiteitsproeven. 1965-1986. 12 pakken 2307. 1965-1967. 2308. 1968-1970. 2309. 1970-1972. 2310. 1976-1977. 2311. 1977-1978. 2312. 1978-1979. 2313. 1979-1980. 2314. 1980-1981. 2315. 1981-1982. 2316. 1982-1983. 2317. 1983-1984. 2318. 1984-1986.

81


2319. 2320. 2321.

Nummer toegang: AV1

Processen-verbaal van de deliberaties. 1969-1977. Examenteksten voor de maturiteitsproef. 1972.

1 omslag

Verhandelingen door leerlingen geschreven als maturiteitsexamen. 1984-1985.

1 omslag

2322-2324. Puntenlijsten voor de deliberaties. 1996-1997. 2322. 1996. 2323. 1997. 2324. z.d. 2325.

1 pak

3 pakken

Blanco evaluatieschrift. z.d.

1 deel

VIII. NA- EN BUITENSCHOOLSE ACTIVITEITEN A. 2326. 2327.

2328. 2329. 2330.

ALGEMEEN

Ingekomen stukken en documentatie betreffende schooluitstappen. 1968-1974.

1 omslag

Stukken betreffende buitenschoolse sportactiviteiten. 1969-1972.

1 omslag

Ministeriële omzendbrieven betreffende leerlingenwedstrijden. 1969-1972. 1969-1971. 1972.

Stukken betreffende wedstrijden voor leerlingen van het middelbaar onderwijs. 1971. 1 omslag

2331-2339. Stukken betreffende buitenschoolse activiteiten. 1972-1985. 2331. 1972-1974. 2332. 1974-1976. 2333. 1976-1979. 2334. 1979-1980. 2335. 1980-1981. 2336. 1981-1982. 2337. 1982-1983. 2338. 1983-1984. 2339. 1984-1985. 2340.

2 pakken

9 pakken

Stukken betreffende het Comité voor Associatief beheer. 1971-1980. Het Comité voor Associatief Beheer was een overkoepelend orgaan van de verschillende verenigingen die aan de school verbonden waren (o.a. schoolraad, oud-leerlingenbonden, oudercomité, leerlingenraad).

82

1 pak


2341.

Ministeriële omzendbrieven betreffende de ouderverenigingen. 1978-1980. B.

2342.

Nummer toegang: AV1

1 pak

VERENIGINGSLEVEN

Goedendag, studentenblad uitgegeven door ‘Ontwikkeling’, Vlaamse Bond der Antwerpsche Athenea. 1939-1940. 1 omslag Met hiaten. Februari, maart van 1939, juli van 1940.

2343-2347. Ingekomen stukken betreffende ‘Ontwikkeling’, Vlaamse Bond voor Antwerpse Atheneumstudenten, geschonken door Frans Baudouin, oud-leerling van de school. 1939-1942, z.d. 5 pakken 2343. Briefwisseling, vergaderstukken en documentatie voor Elck Wat Wils, Orgaan van den Vlaamschen Oud-leerlingenbond Atheneum Antwerpen. 1938-1942. 2344. Ledenlijst, planningen en ingezonden artikels voor Elck Wat Wils, Orgaan van den Vlaamschen Oud-leerlingenbond Atheneum Antwerpen. 1939. 2345. Notities voor artikels en krantenknipsels voor Elck Wat Wils, Orgaan van den Vlaamschen Oud-leerlingenbond Atheneum Antwerpen. 1939-1942. 2346. Pamfletten, aankondigingen, toespraken, notities, toegangskaarten voor Elck Wat Wils, Orgaan van den Vlaamschen Oud-leerlingenbond Atheneum Antwerpen. 1939; z.d. 2347. Briefwisseling, vergaderstukken, stukken betreffende financiën en reclame voor Elck Wat Wils, Orgaan van den Vlaamschen Oud-leerlingenbond Atheneum Antwerpen. 1941-1942. 2348.

Volba, mededelingenblad van de Vlaams-Oud-Leerlingenbond Athenea Antwerpen. 1945-1949. 1 omslag Met hiaten.

2349-2363. Op, Sinjoorke, orgaan der beide Antwerpse Athenea. 1945-[1973]. Met hiaten.

2349. 2350. 2351. 2352. 2353. 2354. 2355.

1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950 1950-1951. 1951-1952. Bezit nr.4.

2356. 2357.

1953-1954. Jg. VIII, 1952-1953, ontbreekt. 1954-1955.

83

15 omslagen


2358.

Nummer toegang: AV1

1955-1956. nr. 2 ontbreekt.

2359.

1956-1957. nrs. 1 en 4 ontbreken.

2360.

1957-1958. nr. 3 ontbreekt.

2361.

1958-1959. nrs. 5 en 6 ontbreken.

2362.

1965-1966. Bezit nr. 2.

2363.

[1973].

2364.

Athena, Maandblad van de Federatie der oud-leerlingen van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1947-1970. 1 omslag Met hiaten. Bezit nrs. 1-3 van 1947, nrs. 1 en 5 van 1948, nrs. 4-5 van 1950, nrs. 3-4 van 1951, nr. 1 van 1952, nr. 1 van 1961-1962 en zonder nr. van 1970.

2365-2366. Verslagen van de activiteiten van de aan de school verbonden ontspanningsclubs. 1947-1972. 2 pakken 2365. 1947-1960. 2366. 1960-1972. 2367.

Stukken betreffende de studentenvereniging ARS (Antwerpse Rhetorica Studenten). 1958-1972 1 omslag

2368.

Stukken betreffende de aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen verbonden afdeling van de Vlaamse Jeugdherbergcentrale. 1962-1966. 1 omslag

2369.

Ledenlijsten van leerlingen die jeugdlid zijn van de Koninklijke Maatschappij voor Dierenbescherming. 1963-1972. 1 omslag

2370.

Stukken betreffende de aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen verbonden afdeling van Jeugdgemeenschap voor Kunstbeleven. 1964-1970. 1 omslag

2371.

Overzichten van welke leerlingen deelnamen aan de activiteiten van de aan de school verbonden clubs (o.a. kunst en sport). 1965-1971. 1 pak

2372.

Stukken betreffende de aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen verbonden afdeling van Jeugd en Muziek. 1968-1971. 1 omslag

2373.

Ingekomen stukken betreffende de aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen verbonden UNESCO-club. 1969-1972. 1 omslag

2374.

Stukken betreffende de Oudervereniging van het Koninklijk Atheneum Antwerpen. 1970-1980.

84

1 pak


Nummer toegang: AV1

2375-2376. Stukken betreffende de Vriendenkring van het Koninklijk Atheneum Antwerpen (VRIKONA). 1971-1976, 2000. 1 pak, 1 omslag 2375. 1971-1976. 1 pak 2376. 2000. 1 omslag 2377.

Ecrasiet, leerlingenblad. 1984-1993, z.d.

1 pak

Met hiaten. Bezit jg.1 [1984-1985], nr. 4; jg. 2 [1985-1986], nrs. 1-4; jg. 4 [1987-1988], nrs 1, 5; 1992-1993, november, z.d. nrs. 1, 3.

C. 2378.

CULTURELE, MAATSCHAPPELIJKE EN SPORTACTIVITEITEN

Guldenboek van de kampioenschappen die door leerlingen van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen werden behaald. 1930-1950. 1 deel Vochtschade.

2379.

Verslag van een schoolreis naar Nederland van 2 tot 4 mei 1951 door de 3de Wetenschappelijke D. 1951. 1 omslag

2380.

Diploma door de Belgische Schaakbond Jeugdschaak aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen uitgereikt als herinnering aan de overwinning behaald op het Interscholentornooi. 1953. 1 stuk

2381.

Stukken betreffende de Jeugd-Rode-Kruisafdeling van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1955-1972. 1 pak

2382.

Programmaboekje van het 3de bal van de Antwerpse Studenten gehouden in de Stadsfeestzaal van Antwerpen. 1958. 1 stuk

2383.

Stukken betreffende de Vacantiehuizen voor de leerlingen der Athenea en Rijksmiddelbare Scholen in de provincie Antwerpen (VACARSA). 1960-1971.

2384.

2385. 2386. 2387.

Stukken betreffende lezingen gehouden over venerische ziekten voor laatstejaarsleerlingen. 1964-1970. Stukken betreffende speelvakanties georganiseerd door Kindervreugd. 1971-1972. Financiële stukken betreffende schooluitstappen. 1972.

1 pak

1 omslag 1 pak 1 omslag

Stukken betreffende voordrachten en leerlingenwedstrijden georganiseerd door de Alliance Française de Belgique. 1972-1974. 1 omslag

85


D.

Nummer toegang: AV1

FOTO’S VAN NA- EN BUITENSCHOOLSE ACTIVITEITEN

2388.

Foto van zeven ongeïdentificeerde personen op de speelplaats van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. [1922-1923]. 1 foto

2389.

Portretfoto van een ongeïdentificeerde man. 1923.

1 foto

Groepsfoto van de congresleden van het XIIe Internationaal Congres voor Middelbaar Onderwijs, gehouden te Antwerpen. 1930.

1 foto

2390.

2391.

Groepsfoto van de voetbalploeg van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen tijdens het Paastornooi. 1932. 1 foto

2392.

Foto van twee jongens. 1933.

1 foto

Geschonken door Frans Baudouin, oud-leerling van de school.

2393.

Fotoalbum van ploegen van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen tijdens sportactiviteiten. 1933-1957. 1 deel

2394.

Foto’s van leerkrachten en een schoolreis. 1935, 1939.

7 foto’s

Geschonken door Maurice Gallis.

2395.

Foto’s van de hockeyploeg van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen tijdens een tornooi in Nederland. 1936. 6 foto’s

2396.

Foto van een schoolreis naar Londen. [1930-1939].

1 foto

2397.

Foto van de bekeroverhandiging aan de basketbalploeg van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1949. 1 foto

2398.

Groepsfoto aan een standbeeld. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto

Foto van een banket. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto

Fotoalbum van een schoolreis door Nederland door de klas 2A. 1950

1 deel

Fotoalbum van een schoolreis naar Amsterdam door de klas 2B. 1951.

1 deel

Fotoalbum van een schoolreis naar Amsterdam door de klas 2C. 1951.

1 deel

Fotoalbum van een schoolreis naar Amsterdam door de klas 2D. 1951.

1 deel

2399. 2400. 2401. 2402. 2403.

86


Nummer toegang: AV1

2404.

Foto’s van een schoolreis van 3B naar Melsbroek-Hofstade, met verslag. 1953. 2 foto’s, 1 stuk

2405.

Groepsfoto van de oud-leerlingen van de rhetorica jaar 1927, met begeleidende brief. 1967. 1 foto en 2 stukken

2406.

Album met een ludieke fotocollage gemaakt door ‘Pruts’ en ‘Jabo’. [1960-1969].

1 stuk

2407-2414. Foto’s genomen tijdens schooluitstappen en buitenschoolse activiteiten. 1991-2002. 8 pakken 2407. 1991-1992. 2408. 1992-1993. 2409. 1993-1994. 2410. 1995-1996. 2411. 1996-1997. 2412. 1997-1998. 2413. 1998-1999. 2414. 2001-2002. 2415. 2416. 2417. 2418. 2419.

2420. 2421.

Foto’ van een Valentijnsontbijt. 1998.

10 foto’s

Dia’s van een eetmaaltijd. 1999.

33 dia’s

Foto’s van in de sneeuw spelende leerlingen op de speelplaats. 1999.

3 foto’s

Foto’s van een schooluitstap naar Brussel. 1999.

8 foto’s

Foto’s van een tentoonstelling van werken uit de lessen handenarbeid en plastische opvoeding. [2de helft 20ste eeuw].

9 foto’s

Foto genomen van gedekte tafels in de schoolrefter. [20ste eeuw].

1 foto

Foto van vier ongeïdentificeerde mannen op een kaai met op de achtergrond een passagiersboot. 1 foto [20ste eeuw].

IX. HERDENKINGEN, PLECHTIGHEDEN EN JUBILEA 2422-2426. Ingekomen archiefstukken voor een tentoonstelling naar aanleiding van 200 jaar Koninklijk Atheneum Antwerpen. 1879-2007. 1 omslag, 12 delen 2422. Werkschrift, 1879. 1 deel 2423. Werkschriften van Paul Lachappelle, 1888-1894. 8 delen 2424. Werkschriften van Xavier Lachappelle, 1890-1892. 3 delen 2425. Technische tekening van Eric Sportmans, [1953-1954]. 1 stuk 2426. Diploma van Eric Sportmans, 1957. 1 stuk

87


Nummer toegang: AV1

2427.

Schenkingen, veelal kopieën, van oud-leerlingen, 1942-2007.

1 omslag

2428.

Foto van het memoriaal voor de gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog met bloemenkransen. [na 1918]. 1 foto

2429.

Stukken betreffende tijdens de Eerste Wereldoorlog gesneuvelde (oud-)leerlingen. 1919. 1 omslag Met foto’s.

2430.

Diploma uit erkentelijkheid uitgereikt door de Weerstand van het Rijksmiddelbaar Onderwijs en het departement van Openbaar Onderwijs aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1946. 1 stuk

2431.

Dossier inzake de oprichting en inhuldiging van een memoriaal voor de gesneuvelde (oud-)leraars en leerlingen tijdens de Tweede Wereldoorlog. 1946-1947.

2432.

Foto van de begrafenis van leerling Johnny Huybrechts. 4 april 1949.

1 pak 2 foto’s

2433.

Stukken betreffende het eeuwfeest van het Rijksmiddelbaar Onderwijs. 1950. 1 omslag

2434.

Jaarboek van het Koninklijk Atheneum Antwerpen naar aanleiding van het eeuwfeest van het Rijksmiddelbaar Onderwijs, 1850-1950. 1950. 3 delen Bewaard in 3 exemplaren.

2435.

Foto’s van de begrafenis van leerling José Steel, zoon van de leraar tekenen. 24 oktober 1957. 3 foto’s

2436.

Foto genomen in de feestzaal van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen van het aanwezige publiek. [1970-1979]. 2 foto’s Bewaard in 2 exemplaren.

2437-2439. Stukken betreffende de herdenking van 175 jaar Koninklijk Atheneum Antwerpen. 1980-1983. 1 pak, 2 omslagen 2437. Stukken betreffende de organisatie van de activiteiten naar aan leiding van 175 jaar Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1980-1983, z.d. 1 pak 2438. Documentatie voor het samenstellen van het boek over 175 jaar Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1983, z.d. 1 omslag Bevat kopieën van de verslagen van de politie en de brandweer over de brand van 1968.

2439.

Ontwerpen voor het logo van 175 jaar Koninklijk Atheneum van Antwerpen. [1983]. 1 omslag

2440.

Briefwisseling betreffende opendeurdagen. 1982-1983.

88

1 omslag


Nummer toegang: AV1

2441-2443. Stukken betreffende 200 jaar Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 2007. 2441. Affiche, Een jubileumjaar om te vieren, 1807-2007. 2007.

1 stuk


2442.

2443.

Strip De Maagd van Antwerpen. 200 jaar Koninklijk Atheneum Antwerpen, getekend door Serge Baeken. 2007. 1 deel Stukken betreffende de culturele activiteiten rond ‘Op stap met Elsschot’ in het jubileumjaar 2007. 2007.

X.

DOCUMENTATIE

2444-2450. Ingebonden palmaressen en programma’s van andere rijksscholen. 1855-1861.

7 delen

Van de Athena/Rijksmiddelbare Scholen van Aarlen, Bergen, Brugge, Brussel, Doornik, Gent, Hasselt, Luik, Namen en Tongeren.

2444. 2445. 2446. 2447. 2448. 2449. 2450.

1855. 1856. 1857. 1858-1859. 1859-1860. 1860 1861.

2451-2464. Losse palmaressen, prospectussen, programma’s, geschiedenissen en bladen van andere Athenea en Rijksmiddelbare scholen. 1938-1990. 14 omslagen 2451. Berchem, 1938, 1947. 2452. Blankenberge, 1962. 2453. Deurne, 1948. 2454. Elsene, 1934,1938. 2455. Heist-op-den-Berg, 1957. 2456. Kapellen, 1953-1955, 1990, z.d. 2457. Kortrijk, 1957. 2458. Leopoldstad-Kalina, 1957-1958. 2459. Lier, 1951, 1961-1962. 2460. Mechelen, [1953]. 2461. Oostende, [z.d.] 2462. Ronse, 1955. 2463. Sint-Niklaas; 1958. 2464. Vilvoorde, 1956-1957, 1961. 2465.

Handleiding voor het dragen en onderhouden van gasmaskers als bescherming tegen luchtaanvallen. 1939. 1 deel

2466.

Instructies bij luchtalarm. 1942.

1 omslag

89


Nummer toegang: AV1

2467.

Boek Historische schets van het Koninklijk Atheneum voor jongens te Antwerpen, door G. Verboven. 1949. 1 deel

2468.

Brochure Eeuwfeest van het Rijksmiddelbaar Onderwijs, 1850-1950. 1950.

2469.

1 deel

Programma van het Eeuwfeest te Brussel van de wetgeving op het openbaar middelbaar onderwijs, 1850-1950, gehouden op 8 oktober 1950. 1950. 4 stukken Bewaard in 4 exemplaren.

2470.

Ingekomen prospectussen van en briefwisseling betreffende Rijksnormaalscholen. 1952-1972. 1 pak

2471.

Prospectussen van Rijksscholen met internaten. 1952-1972.

1 pak

Adressenlijsten van andere (onderwijs)instellingen. 1972-1987.

1 pak

2472. 2473.

Manuscript van het boek Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen, 175 jaar. 1982. 1 pak

2474.

Proefdruk van het Boek Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen, 175 jaar. 1982.

1 deel

Boek Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen, 175 jaar. 1982.

1 deel

2475. 2476.

Krantenknipsels en kopieën van krantenknipsels betreffende het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. 1982-2003, z.d. 1 omslag

90

ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF VAN DE RMS VAN ANTWERPEN NAAM VAN HET ARCHIEF I.

IDENTIFICATIE

Referentie: Naam: Datering: Beschrijvingsniveau: Omvang:

BE RAA, RMS Antwerpen (511 - 3014) Nummer toegang: AV2 Archief van de Rijksmiddenschool van Antwerpen 1861-2007 Archiefbestand 256 nrs (8 m)

II.

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER EN HET ARCHIEF

A.

ARCHIEFVORMER

1.

NAAM

Rijksmiddenschool Antwerpen Acroniemen: RMS ANTWERPEN Parallelle namen: Rijksmiddelbare Antwerpen’, école moyenne d’Anvers 2.

School

Antwerpen,

Middenschool

‘Atheneum

INSTITUTIONELE GESCHIEDENIS

Op 1 juni 1850 werd de organieke wet op het middelbaar onderwijs gestemd. Als gevolg hiervan werden er tien koninklijke athenea en vijftig rijksmiddelbare scholen voor jongens (RMS) opgericht.30 De RMS van Antwerpen opende haar deuren in 1852. Voorlopers van de RMS van Antwerpen waren de door Willem I in 1818 opgerichte Lagere Modelschool (vanaf 1826 Koninklijke Lagere School genaamd), die na de omwenteling van 1830 werd omgevormd tot de Lagere Modelschool van de Regering, om in 1842 nogmaals van naam te veranderen in de Lagere Hoofdschool van Antwerpen. In 1818 vond de school onderdak in een vleugel van het Hof van Liere in de Prinsstraat. Er werd onderwijs verstrekt in lezen, schrijven, Nederlands, Frans, aardrijkskunde, geschiedenis, zang, rekenen, algebra en meetkunde. In het schooljaar 1831-1832 verhuisde de school naar het voormalig klooster van

30

Dit stuk is gebaseerd op de volgende werken: Eeuwfeest van het Rijksmiddelbaar onderwijs (1850-1950), Brussel, 1950; Historiek der Rijksmiddelbare School Antwerpen, Antwerpen, 1950; Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar. De geschiedenis van een school en haar rol in de Vlaamse Beweging, Antwerpen, 1982, VERBOVEN G., Historische schets van het Koninklijk Atheneum voor jongens te Antwerpen, Antwerpen, 1949.

91

Archief van de Rijksmiddenschool van Antwerpen

Nummer toegang: AV2

de apostolinnen in de Meistraat. Op 23 september 1842 werd de wet op het lager onderwijs uitgevaardigd, waardoor in tweeëntwintig steden (in elk gerechtelijk arrondissement één) een Lagere Hoofdschool van de Regering werd opgericht. Artikel twee van de wet van 1850 behelsde onder meer: “Les écoles moyennes inférieures dans lesquelles seront comprises les écoles primaires supérieures [Lagere Hoofdschool], ainsi que les écoles connus actuellement sous la dénomination d’écoles industrielles et commerciales; elles porteront le titre d’écoles moyennes”. Op 1 oktober 1852 heropende de Lagere Hoofdschool van Antwerpen haar deuren onder de naam RMS Antwerpen. De Bestuurscommissie van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen zou ook de RMS Antwerpen, met voorbereidende afdeling, beheren. De voorbereidende afdeling bestond uit twee klassen, iedere ‘klasse’ uit twee afdelingen. De vier afdelingen vormden dus vier studiejaren. Een klas mocht ontdubbeld worden indien er meer dan vijftig leerlingen waren. In 1854 legde de Bestuurscommissie van de RMS het leerprogramma van de voorbereidende afdeling als volgt vast: schrijven, Frans en ‘Vlaams’ lezen, dictee in de tweede taal, vertalingen, beginselen van spraakkunst, verbuigingen, vervoegingen, ontleding en samenstelling, beginselen van aardrijkskunde en hoofdrekenen. Het programma van de middelbare afdeling, dat over drie jaren liep, zag er als volgt uit: Frans, Nederlands, Duits, Engels, rekenen, meetkunde, tekenen, landmeten en andere toepassingen van meetkunde, schoonschrift, boekhouden en begrippen van handelsrecht, natuurwetenschappen, aardrijkskunde, geschiedenis, zangles en lichamelijke opvoeding. Door het stijgend aantal leerlingen werd het schoolgebouw in de Meistraat te krap, waardoor er vanaf 1857 les gegeven werd in de Eikenstraat. In 1859 was de RMS van Antwerpen met haar 393 leerlingen de grootste rijksmiddelbare school van België. Tot 1881 was de RMS van Antwerpen autonoom, dat wil zeggen dat haar programma niet aansloot bij dat van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. In 1881 wilde de regering de samenhang tussen het lager en het middelbaar onderwijs versterken. Het lager onderwijs diende aan te sluiten bij het middelbaar onderwijs van de lagere graad dat op zijn beurt moest aansluiten bij het middelbaar onderwijs van de hogere graad. De rijksmiddelbare scholen werden dusdanig omgevormd dat de eerste twee studiejaren algemeen vormend onderwijs verstrekten dat overeenstemde met de twee lagere klassen van de athenea. Specifieke vakken zoals meetkunde, boekhouden en handelsrecht werden verschoven naar het derde jaar. Lang duurde deze hervorming niet vermits ze reeds in 1888 teniet werd gedaan. De RMS van Antwerpen werd opnieuw een autonome school. In 1890 verscheen de eerste aflevering van l’Émulation, waarin maandelijks de beste opstellen van de leerlingen werden gepubliceerd. Dit blad was de kortstondige voorloper van Echo. Het Koninklijk Besluit van 10 september 1897 hervormde de organisatie van de Rijksmiddelbare Scholen grondig. De voorbereidende afdeling werd omgevormd tot een volledige lagere school en telde nu zes studiejaren. Om ingeschreven te kunnen worden in het eerste jaar van de middelbare school diende men minstens twaalf jaar oud te zijn. Aan de Rijksmiddelbare School van Antwerpen werd tevens een handelsafdeling opgericht. In dezelfde periode verhuist de school naar de Boogstraat (thans Pijlstraat), waardoor de RMS van Antwerpen in hetzelfde gebouw als het Koninklijk Atheneum werd gehuisvest (1896). De school kende veel succes en telde in het begin van de jaren 1920 circa 1.000 leerlingen (voorbereidende en middelbare afdeling samen). Als gevolg van het Ministerieel Besluit van 20 september 1924 werden de RMS opnieuw een onderbouw van de athenea. De drie klassen voor algemene vorming en de drie laagste klassen van de nieuwe humaniora (de moderne) van het Atheneum kregen dezelfde programma’s. Tevens konden leergangen in de oude talen ingericht worden, wat een gelijkschakeling met de oude humaniora betekende.

92


Nummer toegang: AV2

Vanaf 1927 werd het programma van de Rijksmiddenschool (RMS) eengemaakt met de eerste cyclus van de Moderne Humaniora. De leerlingen die hun studie aan een RMS hadden beëindigd, konden tot de 3e ‘klasse’ van de athenea worden toegelaten zonder dat de homologatie van hun getuigschrift van middelbare studies in gevaar kwam. Vanaf het schooljaar 1972-1973 werd ook in het Koninklijk Atheneum van Antwerpen het VSO - ook Secundair onderwijs van type I genoemd - ingevoerd. Hiermee werd in één klap een hele reeks hervormingen doorgevoerd. Een eerste was het onderbrengen van het middelbaar onderwijs en het technisch onderwijs in één structuur. Die structuur bestond uit drie graden van twee jaar. In de eerste graad was de basisvorming grotendeels gemeenschappelijk, ongeacht of men vanaf de tweede graad opteerde voor een studierichting in het ASO, TSO, BSO of KSO. Naast het eerste leerjaar kon nog een aanpassingsklas worden ingericht (‘eerste leerjaar B’). De eerste graad of de observatiegraad werd in autonome Middenscholen georganiseerd. Hiermee werden de zesde en vijfde klasse uit het programma van het Koninklijk Atheneum gelicht en werden ze als eerste en tweede jaar in de Rijksmiddenschool van Antwerpen ingericht. Uiteindelijk werd de tegenstelling tussen het onderwijs van het type I en type II doorbroken door de invoering van de eenheidsstructuur die op 1 september 1989 van kracht werd in alle secundaire scholen in Vlaanderen. De eenheidsstructuur was duidelijk een compromisoplossing.31 Van het VSO werd de indeling in drie graden, de (gedeeltelijke) gemeenschappelijk basisvorming in de eerste graad, de optiemogelijkheden, de A- en Bstroom, de indeling in ASO, TSO, KSO en BSO vanaf de tweede graad overgenomen. Een tegemoetkoming aan de voorstanders van het type II was het reduceren van het aandeel van de gemeenschappelijke vorming ten voordele van geprofileerde opties waardoor het principe van uitstel van studiekeuze werd verlaten. B.

ARCHIEF

1.

GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEF

Sinds de organieke wet op het middelbaar onderwijs van 1850 beheerde de RMS van Antwerpen als rijksinstelling haar eigen archief. Het statische archief werd in ongeordende staat op verschillende locaties in de school bewaard (zolder en kelders). Dit archief werd nooit ontsloten. De RMS van Antwerpen werd op 10 juli 1968 door een brand geteisterd, waardoor heel wat archieven verloren zijn gegaan. De grote hiaten die het archiefbestand vertoont, zijn hier voor een groot deel aan te wijten. Vermoedelijk waren werkzaamheden op de zolder de oorzaak van de brand. Vooral de zolderverdieping werd zwaar beschadigd door het vuur. De onderliggende verdiepingen leden voornamelijk waterschade. De brand in de nacht van 14 op 15 januari 2003 veroorzaakte vooral langs de kant van het Koninklijk Atheneum schade. 2.

VERWERVING

Naar aanleiding van het 200-jarig jubileum van het Koninklijk Atheneum werd het Rijksarchief Antwerpen gecontacteerd door dhr. Wouter Van Loo, met de vraag of een eventuele archiefoverdracht kon worden voorbereid. Na een eerste inspectie op 3 juli 2007 werd op voorstel van het afdelinghoofd van het Rijksarchief Antwerpen, Michel Oosterbosch,

31

De juridische basis voor de invoering van de eenheidstructuur werd vastgelegd in het decreet betreffende het onderwijs-II (beter bekend als het Lentedecreet) van 31 juli 1990 (BS 18/08/1990).

93


Nummer toegang: AV2

door de directie van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen beslist om, althans het statische archief dat zich op de zolder en in de kelder bevond na reiniging in bewaring te geven aan het Rijksarchief Antwerpen, om zo de optimale bewaring te garanderen. Na verdere controle bleken in Basisschool ‘De Pijl’ nog heel wat archiefstukken te liggen (voornamelijk klassenregisters). Deze stukken werden wel in de inventaris opgenomen, maar de consultatie dient na contactname met de directie van de Basisschool ‘De Pijl’ ter plaatse te gebeuren. De overdracht werd vanaf september 2008 vanuit het Rijksarchief Antwerpen begeleid door Bart Willems, die ook instond voor de uiteindelijke inventarisering.

III. INHOUD EN STRUCTUUR A.

BEREIK EN INHOUD

In dit archiefbestand worden bescheiden bewaard van 1861 tot 2007. De belangrijkste reeksen betreffen briefwisseling, palmaressen, alfabetische inschrijvingsregisters en stamboekkaarten van leerlingen. Ook over na- en buitenschoolse activiteiten werden enkele archieven bewaard, waaronder stukken betreffende de Oud-Leerlingenbond Middelbare School Antwerpen (OLMA), het leerlingentijdschrift Echo, foto’s en stukken betreffende herdenkingsplechtigheden, enzovoort. B.

SELECTIES EN VERNIETIGINGEN

Bij de overdracht van het archief van de RMS van Antwerpen werden voornamelijk stukken van het economaat vernietigd (facturen, aankoopbons, keukenbladen, refterbonnetjes, enzovoort). Deze stukken hadden geen informatieve en/of historische waarde. Het archief van de RMS is lange tijd verwaarloosd geweest, waardoor er in het verleden archief is vernietigd geworden. Ook door de brand in 1968 zijn verscheidene stukken verloren gegaan. Grote lacunes konden worden vastgesteld (onder andere briefwisseling werd niet teruggevonden). C.

AANGROEI

Het geïnventariseerde bestand is niet afgesloten. Een aangroei kan in de toekomst verwacht worden. D.

ORDENING

Het archief van de RMS van Antwerpen werd in ongeordende staat aangetroffen. Vandaar dat een nieuw archiefschema werd opgesteld. Het bestaat uit acht grote delen die een afspiegeling zijn van de taken en functies van de school: ARCHIEFSCHEMA I. ALGEMEEN BEHEER EN ORGANISATIE VAN DE SCHOOL II. FINANCIEEL BEHEER EN BOEKHOUDING III. GEBOUWEN EN MATERIEEL BEHEER IV. PERSONEELSADMINISTRATIE V. LEERLINGENADMINISTRATIE VI. ONDERWIJS, DIDACTISCHE BEGELEIDING EN LEERMIDDELEN VII. EVALUATIE VAN LEERLINGEN A. Uitslagen van leerlingen en palmaressen B. Deliberatie, homologatie van getuigschriften en uitreiking van diploma’s VIII. NA- EN BUITENSCHOOLSE ACTIVITEITEN EN DOCUMENTATIE A. Algemeen 94


Nummer toegang: AV2

B. Stukken betreffende de Oud-leerlingenbond middelbare school Antwerpen (O.L.M.A.)

IV. RAADPLEGING EN GEBRUIK A.

VOORWAARDEN VOOR DE RAADPLEGING

Het archief ouder dan 100 jaar is vrij raadpleegbaar. Voor het archief jonger dan 100 jaar is de toestemming de directeur van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen vereist. B.

VOORWAARDEN VOOR REPRODUCTIE

Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief (cfr. Belgisch Staatsblad, 05/06/2009, p. 40133-40138). C.

TAAL EN SCHRIFT

De negentiende-eeuwse en begin twintigste-eeuwse stukken werden doorgaans in het Frans opgesteld, vanaf het midden van de twintigste eeuw in het Nederlands.

V.

VERWANT MATERIAAL

A.

LITERATUUR

Eeuwfeest van het Rijksmiddelbaar onderwijs (1850-1950), Brussel, 1950. Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar. De geschiedenis van een school en haar rol in de Vlaamse Beweging, Antwerpen, 1982. Historiek der Rijksmiddelbare School Antwerpen, Antwerpen, 1950. HOLVOET G.L., Het Koninklijk Atheneum en de Vlaamse beweging, in: Het Koninklijk Atheneum te Antwerpen 175 jaar. De geschiedenis van een school en haar rol in de Vlaamse Beweging, Antwerpen, 1982, p. 113-321. THEUNS W., De organieke wet op het middelbaar onderwijs (1 juni 1850) en de Conventie van Antwerpen (Interuniversitair Centrum voor hedendaagse Geschiedenis. Bijdragen, 7), Leuven/Parijs, 1959. VERBOVEN G., Historische schets van het Koninklijk Atheneum voor jongens te Antwerpen, Antwerpen, 1949.

VI. BESCHRIJVINGSBEHEER De ordening gebeurde op basis van COPPENS H., Richtlijnen voor de inhoud en de vormgeving van een archiefinventaris, Brussel, juni 2008. De overdracht van het archiefbestand werd uitgevoerd door dhr. Wouter Van Loo (Koninklijk Atheneum van Antwerpen) onder de leiding van Bart Willems (Rijksarchief Antwerpen). Na de bewaargeving werd het voorbereidend onderzoek, de analyse van de archiefbestanddelen en de definitieve ordening, beschrijving en afwerking in het najaar van 2008 door Bart Willems uitgevoerd.

95


Nummer toegang: AV2

VII. BIJLAGEN A.

SCHOOLHOOFDEN VAN DE RMS ANTWERPEN (1850-2009)

T.J.B. Bastien (1850-1862) J.G. Sanders (1862-1872) J.F. Arents (1872-1889) F. De Volder (1889-1998) K. Vanderplaetse (1898-1917) A. Bossaerts (1917-1919) F. Nauwelaerts (1919-1923) J. Cieters (1923-1934) L.Lebeau (1934-1946) C. Verhoeven (1946-1960) F. De Bruyn (1960-1986) T. Byloos (1986-1988) H. van Leemput (1988-1989) R. Hellemans (1989-1994) G. Gilleir (1994-2007) F. De Strycker (2007-)

96

B.

ILLUSTRATIES

Afbeelding 17: Op 10 november 1946 werd hulde gebracht aan de tijdens WOII gesneuvelde oudleerlingen (nr. 221).

97


Nummer toegang: AV2

Afbeelding 18: Het schooljaar werd afgesloten met een plechtige prijsuitreiking. De uitslagen van de leerlingen zijn te vinden in de palmaressen (nrs. 156, 176, 222).

98


Nummer toegang: AV2

Afbeelding 19: Naar aanleiding van 100 jaar RMS Antwerpen werd een historiek van de school door de oud-leerlingenbond uitgegeven, 1950 (nr. 223).

99


Nummer toegang: AV2

Afbeelding 20: Fotocollage zoals weergegeven in de Historiek der Rijksmiddelbare School Antwerpen, p. 33 (nr. 237).

100


Nummer toegang: AV2

Afbeelding 21: Echo was kort na WOII het blad dat door de oud-leerlingenbond werd uitgegeven (nr. 1624).

101

INVENTARIS I. 1-5. 1. 2. 3. 4. 5. 6-7. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12. 13. 14. 15.

16.

ALGEMEEN BEHEER EN ORGANISATIE VAN DE SCHOOL

Kopieboeken met minuten van uitgaande brieven. 1905-1948. 1905-1914. 1919-1922. 1922-1931. 1932-1939. 1939-1948. Indicateurs van ontvangen brieven van het ministerie. 1932-1987. 1932-1964. 1965-1987. Stukken betreffende opeisingen door de geallieerden en inkwartiering. 1945-1946.

5 delen

2 delen

1 omslag

Stukken betreffende de werkgeversbijdragen voor de de Rijksdienst voor Maatschappelijke Zekerheid. 1945-1952.

1 pak

Verslagen van de vergaderingen van de Personeelsraad. 1951-1970.

1 deel

Verslagen van de vergaderingen van de Schoolraad. 1952-1974.

1 deel

Indicateur van de uitgaande brieven. 1966-1975.

1 deel

Verslagen van de vergaderingen van het Pedagogisch College. 1980-1987.

1deel

Verslagen van de vergaderingen van de Toelatingsraad. 1982-1986.

1 deel

Verslagen van de vergaderingen van het Bestuurscollege van de Rijksscholengroep 1. 1986-1995. Prospectus van de RMS Antwerpen. 1994.

103

1 omslag 1 stuk


Nummer toegang: AV2

II. FINANCIEEL BEHEER EN BOEKHOUDING 17-19. 17. 18. 19. 20-21. 20. 21. 22-24. 22. 23. 24. 25. 26.

Boeken van de stand van de begroting. 1938-1969. 1938-1948. 1949-1958. 1959-1969. Dagboeken van de uitgaven. 1938-1970. 1938-1960. 1961-1970.

3 delen

2 delen

Ingekomen brieven en minuten van verzonden brieven van het economaat. 1944-1960. 3 pakken 1944-1951. 1952-1954. 1955-1960. Financiële verslagen van de refter. 1967-1973.

1 pak

Register van opgehaalde maaltijdtickets. 1973-1986.

1 deel

III. GEBOUWEN EN MATERIEEL BEHEER 27.

Inventaris van het meubilair, bureaubenodigdheden en projectieapparaten. 1938-1956. 1 omslag

28.

Inventaris van de refter en het schoolrestaurant. 1941-1972.

29. 30. 31. 32. 33-34. 33. 34. 35-36. 35. 36.

Inventaris van het meubilair behorend aan de stad Antwerpen. 1946-1959.

1 omslag 1 pak

Inventaris van het audio-visueel materiaal. 1946-1964.

1 omslag

Aanwinsteninventaris voor het vak handenarbeid. 1946-1965.

1 omslag

Inventaris van het materieel van de wetenschappelijke vakken. 1946-1973. Aanwinsteninventarissen. 1947-1963. 1947-1958. 1959-1963.

1 pak 2 delen

Stukken betreffende de overdrachten van materieel. 1947-1987. 1947-1959. 1970-1987.

104

2 omslagen


37. 38.

Nummer toegang: AV2

Stukken betreffende binnenschilderwerken. 1955-1957. Inventaris van het didactisch materieel voor het vak geschiedenis. 1958-1968, z.d.

1 pak 1 omslag

39.

Inventaris van het didactisch materieel voor wiskunde en landmeetkunde. [na 1959]. 1 omslag

40.

Inventaris van meubelen en voorwerpen. 1960.

41. 42. 43.

1 omslag

Inventaris van de meubelen. 1962.

1 pak

Inschrijvingsregister van aangekochte en ontvangen boeken/tijdschriften. 1962-1983.

1 deel

Algemene inventaris. 1963-1984.

1 deel

44.

Inventarissen van het materieel en meubilair met begeleidende instructies voor het opstellen van een inventaris. 1966, 1972, 1986, 1988. 1 pak

45.

Inventarissen van de kaarten voor de lessen aardrijkskunde. [1960-1969].

1 omslag

46.

Processen-verbaal betreffende gestolen, beschadigde en overgedragen goederen. 1986-1993. 1 omslag

47.

Stukken betreffende de periodieke controle van het schoolgebouw. 1991-1992.

1 omslag

Inventaris van de Midden- en de Basisschool. z.d.

1 omslag

48.

IV. PERSONEELSADMINISTRATIE 49. 50. 51. 52. 53.

Stukken betreffende het ouderdomspensioen. 1931-1952.

1 omslag

Dossier inzake secretaris-huismeester De Bruyn. 1938-1942.

1 omslag

Prestatiestaten van het dienstpersoneel. 1950-1954.

1 omslag

Afwezigheidsregister. 1965-1989.

1 deel

Sollicitatiebrieven voor onderhouds- en dienstpersoneel. 1967-1969.

1 pak

105


V. 54. 55-136.

Nummer toegang: AV2

LEERLINGENADMINISTRATIE

Staat van het aantal leerlingen in het schooljaar 1944-1945. 1945.

1 omslag

Alfabetisch register per klas. 1861-1966.

82 delen

De nummers 55 tot 115 worden bewaard in de Basisschool ‘De Pijl’, Pijlstaat 2, 2000 Antwerpen.

55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95.

1861-1862. 1862-1863. 1863-1864. 1864-1865. 1865-1866. 1866-1867. 1875-1876. 1878-1879. 1879-1880. 1880-1881. 1882-1883. 1883-1884. 1884-1885. 1886-1887. 1887-1888. 1888-1889. 1889-1890. 1890-1891. 1891-1892. 1892-1893. 1893-1894. 1894-1895. 1895-1896. 1896-1897. 1897-1898. 1899-1900. 1900-1901. 1901-1902. 1902-1903. 1903-1904. 1904-1905. 1905-1906. 1906-1907. 1907-1908. 1908-1909. 1909-1910. 1910-1911. 1911-1912. 1912-1913. 1914-1915. 1915-1916.

106


Nummer toegang: AV2

96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 134. 136.

1916-1917. 1917-1922. 1921-1922. 1922-1923. 1923-1924. 1924-1926. 1926-1928. 1928-1930. 1930-1932. 1932-1934. 1934-1935. 1935-1936. 1936-1937. 1937-1938. 1938-1939. 1939-1940. 1940-1941. 1941-1942. 1942-1943. 1943-1944. 1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950. 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1965-1966.

137-139.

Chronologische inschrijvingsregisters (‘stamboekregisters’). 1940-1997. 1940-1941.

137.

Wordt bewaard in de Basisschool ‘De Pijl’, Pijlstaat 2, 2000 Antwerpen.

138.

1941-1985. Wordt bewaard in de Basisschool ‘De Pijl’, Pijlstaat 2, 2000 Antwerpen.

139.

1985-1997.

107

3 delen


140. 141-146. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147-148. 147. 148.

Nummer toegang: AV2

Alfabetische leerlingenlijst. 1977-1994.

1 deel

Register met stamboekkaarten van leerlingen uit de Middenschool. [2de helft 20ste eeuw]. 1 kaartsysteem A-D. De Brou-G. H-M. N-S. T-V. Van H-Z. Register met stamboekkaarten van leerlingen uit de Basisschool ‘De Pijl’. [2de helft 20ste eeuw]. 1 kaartsysteem A-D. E-Z.

VI. ONDERWIJS, DIDACTISCHE BEGELEIDING EN LEERMIDDELEN 149. 150.

Register met de beoordelingen van de inspectie. 1923-1992.

1 deel

Schoolwerkplan. 1994-1995.

1 stuk

VII. EVALUATIE VAN LEERLINGEN A. 151-152.

UITSLAGEN VAN LEERLINGEN EN PALMARESSEN

Registers met de verslagen en uitslagen van de eindexamens. 1882-1915.

3 delen

Worden bewaard in de Basisschool ‘De Pijl’, Pijlstaat 2, 2000 Antwerpen.

151. 152. 153.

1882-1897. 1998-1907. 1907-1915.

154-209.

Palmaressen. 1911-1970. 1911-1912. 1914-1915. 1915-1916. 1916-1917. 1917-1918. 1918-1919. 1919-1920. 1920-1921. 1921-1922. 1922-1923. 1923-1924. 1924-1925.

154. 155. 156. 157. 158. 159. 1560. 1561. 1562. 1563. 164. 165.

56 omslagen

108


166. 167. 168. 169. 170. 171. 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178. 179. 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. 187. 188. 189. 190. 191. 192. 193. 194. 195. 196. 197. 198. 199. 200. 201. 202. 203. 204. 205. 206. 207. 208. 209.

1925-1926. 1926-1927. 1927-1928. 1928-1929. 1929-1930. 1930-1931. 1931-1932. 1932-1933. 1933-1934. 1934-1935. 1935-1936. 1936-1937. 1937-1938. 1938-1939. 1939-1940. 1940-1941. 1941-1942. 1942-1943. 1943-1944. 1944-1945. 1945-1946. 1946-1947. 1947-1948. 1948-1949. 1949-1950. 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959. 1959-1960. 1960-1961. 1961-1962. 1962-1963. 1963-1964. 1964-1965. 1966-1967. 1967-1968. 1968-1969. 1969-1970.

210.

Uitslagen van leerlingen van de voorbereidende afdeling. 1970-1975.

109

Nummer toegang: AV2

1 pak


B. 211-214. 211. 212. 213. 214. 215-216. 215. 216.

Nummer toegang: AV2

DELIBERATIE, HOMOLOGATIE VAN GETUIGSCHRIFTEN EN UITREIKING VAN DIPLOMA’S

Verslagen van de vergaderingen van de Klassenraad. 1970-1982. 1970-1978. 1978-1982. 1984-1988. 1988-2001. Registers met de eindbeslissingen van de Klassenraad. 1970-2001. 1970-1986. 1986-2001.

4 delen

2 delen

VIII. NA- EN BUITENSCHOOLSE ACTIVITEITEN EN DOCUMENTATIE A. 217.

ALGEMEEN

Dossier inzake het 75-jarig bestaan van de Rijksmiddenschool Antwerpen. 1927. 1 omslag Wordt bewaard in de Basisschool ‘De Pijl’, Pijlstaat 2, 2000 Antwerpen.

218.

Krantenknipsels en verslagen van feestelijke activiteiten op de school. 1935-1939.

1 omslag


219. 220.

Dossier inzake de inrichting van een Zweedse kunstavond. 1936-1937.

1 omslag

Stukken betreffende de inhuldiging van een gedenkplaat op de speelplaats van de school voor de tijdens de Tweede Wereldoorlog gesneuvelde (oud-)leerlingen. 1946. 1 pak Wordt bewaard in de Basisschool ‘De Pijl’, Pijlstaat 2, 2000 Antwerpen.

221.

222. 223. 224.

Programma van de herdenking voor de tijdens de Tweede Wereldoorlog gesneuvelde (oud-)leerlingen. 1946. Programma’s van de prijsuitreikingen. 1947, 1950.

1 stuk 1 omslag

Boek, Historiek der Rijksmiddelbare School Antwerpen. 1950.

1 deel

Foto van leerlingen in de turnzaal. [1ste helft 20ste eeuw].

1 foto

225.

Folder betreffende een tombola van Vacantiehuizen voor de leerlingen der Athenea en Rijksmiddelbare Scholen in de provincie Antwerpen (VACARSA). 1951. 1 stuk

226.

Programma van de opendeurdag. 1993.

1 stuk

110


227. 228.

Affiche van de opendeurdag. 1993.

229. 230.

1 stuk

Kopie van een artikel uit HUMO, ‘Onze man wordt Belg (slot). Het Atheneum van Antwerpen, 45 nationaliteiten op één speelplaats’. 2007. 1 stuk B.

229-230.

Nummer toegang: AV2

STUKKEN BETREFFENDE DE OUD-LEERLINGENBOND MIDDELBARE SCHOOL ANTWERPEN (O.L.M.A.)

Verslagen van de Bestuurs- en algemene vergadering van O.L.M.A. 1927-1950. 1927-1929. 1948-1950.

2 omslagen


231.

Verslagen van de algemene vergadering van O.L.M.A. 1935-1939.

232.

Boekhouding ‘Echo’, boekenfonds, spaarkas en radio-installatie. 1936-1939.

233-234.

1 deel

Plakboeken met aankondigingen en programma’s van activiteiten die door O.L.M.A. werden georganiseerd. 1938-1940. 2 omslagen Wordt bewaard in de Basisschool ‘De Pijl’, Pijlstaat 2, 2000 Antwerpen.

233. 234.

1938-1939. 1939-1940.

235.

Register met ingekomen brieven naar aanleiding van het verschijnen van ‘Echo’. 1936-1948. 1 deel Wordt bewaard op de Basisschool ‘De Pijl’, Pijlstaat 2, 2000 Antwerpen.

236. 237-248.

Financieel dagboek. 1947-1950.

1 deel

Echo, driemaandelijks tijdschrift van de oud-leerlingenbond der Rijksmiddelbare School te Antwerpen. 1947-1959. 12 omslagen Met hiaten.

237. 238. 239. 240. 241. 242 243. 244. 245. 246. 247. 248.

1947-1948. 1948-1949. 1949-1950 1950-1951. 1951-1952. 1952-1953. 1953-1954. 1954-1955. 1955-1956. 1956-1957. 1957-1958. 1958-1959.

111


249-250. 249. 250. 251.

Nummer toegang: AV2

Minuten van verzonden brieven van O.L.M.A. 1951-1969. 1951-1958. 1960-1969. Dossier inzake het 30-jarig bestaan van O.L.M.A. 1955.

2 omslagen

1 omslag


252. 253. 254-265. 254. 255. 256.

Ledenlijst van O.L.M.A.. 1957-1958.

1 pak

Kasboek voor kleine schooluitgaven van O.L.M.A. 1960-1966.

1 deel

Centrale dagboeken. 1938-1982. 1938-1949. 1968-1975. 1975-1982.

3 delen

112

rchief te jksarchie ef te Antw Antwerpe Rijksarchief hief te Antwerpe ijksarchief te Antwer en Rijksarchief te Antw

Recommend Documents