Razendsnel printen tot 26 ppm Dubbelzijdig en draadloos printen

SPORT

Bingo met het bloedpaspoort

brother.nl Razendsnel printen tot 26 ppm

Hebben sporters met rare bloedwaardes inderdaad gebruikt?




Dubbelzijdig en draadloos printen

159,Excl. BTW

18

Draadloze zwart-witlaserprinterr HL-2270DW

2 Dinsdag November 2010

WWW.DEPERS.NL

GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP

De nieuwe wereldorde Vroeger waren ze erg links. Nu leiden ze pragmatisch de bestlopende economieën van deze wereld. Lees meer op pagina 4

EERST

EERST

‘Hyves is een slimme koop’ Liberaal-progressief twitterend Nederland lachte gisteren de Telegraaf Media Groep uit om de aankoop van het sociale netwerk Hyves. Ze hadden Facebook moeten kopen, werd gegrapt. Maar met negen miljoen leden vallen er uit Hyves vele (financiële) voordeeltjes te halen.

Lees meer op pagina 2

PERSPECTIEF

Mohammed ‘Intussen moet toeteren haalt

Hoe krijg je de Israëlische muur om?

6

Peking ons land leeg. Non, non!’

Een Congolese oppositieleider foetert op de almacht van de Chinezen in zijn land. Pagina 8.

VERBOD

Kom eens uit dat Kanaal De Franse kustwacht en reder DFDS Seaways willen een verbod op Kanaalzwemmers. Steeds meer mensen proberen de ruim 30 kilometer tussen Frankrijk en Engeland zwemmend te overbruggen. Tussen eind juli en begin oktober waagden 266 zwemmers zich in de golven. Dit terwijl er dagelijks ook vijfhonderd schepen door het Kanaal varen.

 

 

Eerst

2

LANGE POTEN

  



 


Hyves Overname slimme zet van Telegraaf Media Groep

#Deletejehyves? Een hype’je

...

PETER

MIDDENDORP

V

orige week maakte Rutte ‘een geoorloofd onderscheid’ tussen bewindslieden met een tweede Turkse, en een tweede Zweedse nationaliteit. De Turkse overheid bemoeide zich met onderdanen in het buitenland, de Zweedse regering deed dat niet. De kwestie roept de vraag op in hoeverre bewindslieden met alleen een Nederlands paspoort loyaal en onafhankelijk zijn. Wat doen grote landen en bedrijven om hen in een ongemakkelijke positie te brengen? Met grote stappen toog Rutte vorige week naar Brussel om de jaarlijkse afdracht van Nederland aan de Europese Unie naar beneden te dwingen. Hij kwam terug met 3 procent verhoging. Hij mag ook al niet aanschuiven bij de G20. Sneller dan minister Hillen tijdens debatten in slaap kan sukkelen, rijgt Rutte knetterende nederlagen aan elkaar. Zou hij zich nog vrij voelen om het Nederlandse belang te dienen, of zal hij zich ten opzichte van de wensen van grote landen voortaan al iets inschikkelijker tonen? Je weet niet of Wilders afhankelijk is van Israëlische donaties, je mag het ook niet weten. Martin Bosma poseert altijd zo blij met Tshirts en vlaggetjes met de woorden ‘Israel’ en ‘Defence’ erop, dat het ook goed mogelijk is dat ze bij de PVV al dolgelukkig zijn met een maandelijkse zending toeristische parafernalia van de markt in Tel Aviv. Als burgemeester van Maastricht raakte minister Leers al zodanig in de greep van een enkele Bulgaarse projectontwikkelaar dat hij gratis brandweerauto’s begon uit te delen. Hij was een groot tegenstander van Wilders. Toen hij minister kon worden, ging hij zo snel mogelijk voor Wilders op zijn bonige katholieke knietjes liggen om vergiffenis af te smeken. Misschien moet je er bezwaar tegen maken dat Albayrak de Armeense genocide niet bij de naam durft te noemen. Misschien moeten we echt bang zijn dat burgemeester Aboutaleb morgen wordt gedwongen om het in een Marokkaans uniform tegen de opstandelingen in de Westelijke Sahara op te nemen. Van de andere kant heb je met mensen als Leers in je ‘team’ geen vreemde invloeden nodig om de hanen te kunnen horen kraaien. 1

Vanwege Telegraafhaat stopten honderden met Hyves. TMG ligt er niet wakker van.




  

  
 





Camil Driessen






AMSTERDAM

...




Wim de Bie stopt ermee. ‘Hyves verkocht aan De Telegraaf? Dan sluit ik vandaag mijn Hyves-kanaal.’ Twitter en sites als fok.nl waren gisteren in de ban van #deletejehyves vanwege de overname van de netwerksite door de Telegraaf Media Groep (TMG) . Van De Telegraaf moeten veel mensen niets hebben, zo blijkt uit de vele reacties. ‘Nu blijkt dat het helemaal niet zo’n gek idee was om maanden geleden mijn Hyves-account te killen’, twitterde GroenLinks-Kamerlid Arjan El Fassed. Communicatiemanager Wouter Glaser van Hyves blijft er gelaten onder. ‘Er wordt de illusie gewekt dat men massaal van Hyves af wil, maar dat klopt niet. Wij zien het in ieder geval niet terug in de statistieken. Hyves heeft 9 miljoen leden in Nederland en groeit netto met zo’n 3.000 leden per dag.’ Gisteren zouden volgens Glaser een paar honderd leden hun account hebben verwijderd.



















 














Lidl 




 
 
 

 

Volgens social media-consultant Jan Willem Alphenaar is het onthyven dan ook ‘een hype’je’. ‘Het is nogal overdreven. Eerdere acties voor onthyven hadden ook weinig effect. Net zoals de boycot van De Telegraaf waartoe werd opgeroepen omdat ze Ruben belden na de vliegramp in Libië.’ Alphenaar constateert dat de overname vanuit bedrijfsmatig oogpunt slim is. TMG is al eigenaar van popu-

Alphenaar verwacht dat TMG veel synergievoordelen haalt uit de overname van Hyves. Zo kunnen tweehandsverkoopsite Speurders.nl en de Hyves-marktplaats samenwerken. Ook verwacht hij dat de Telegraaf via Hyves meer lokaal nieuws kan vergaren. Dat Hyves impact kan hebben bleek vorige maand toen 25.000 mensen zich via een actie op de site aanmeldden voor orgaandonatie.

laire sites als Telegraaf.nl, GeenStijl. nl en Relatieplanet.nl en gaat door de overname van Hyves (gecorrigeerd voor overlap) per maand van ruim 8,5 miljoen Nederlanders van 13 jaar en ouder bereiken: 62 procent van alle Nederlanders. Daar smullen adverteerders van. Hoeveel TMG voor Hyves betaalt is niet bekendgemaakt. Analisten schatten het bedrag op tussen de 40 en 60 miljoen euro.

Overigens is onmiskenbaar dat het ‘hippere’ Facebook in Nederland terrein wint op Hyves, maar Saskia Divendal, hoofd communicatie van TMG, vreest niet dat de nieuwe aanwinst daardoor minder populair wordt. ‘Wij geloven dat er in Nederland plaats is voor meerdere sociale netwerken naast elkaar. Net zoals er meer tv-zenders zijn. Hyves is bovendien veel meer voor de lokale markt.’ Over onafhankelijkheid hoeven gebruikers zich ook geen zorgen te maken zegt Divendal. ‘Die vrees uitten mensen bij onze overname van GeenStijl ook...’ En gisteren was het nota bene GeenStijl dat als eerste opriep om profielen op ‘de Lidl van de sociale netwerken’ te verwijderen. 1

Fototaarten Hoe streng is de Hema?

Liever Hitler en achterlijke moslims dan een erectie Welke fototaarten komen door de Hema-selectie? Wel: tompouces met daarop een kind dat de Hitlergroet brengt. Niet: bruidstaart met foto van man met erectie.

Alleen gebak met pornografische beelden kwam niet door de Hemafototaart-selectie, zoals een taart met daarop een man met erectie. De regels voor de fototaarten staan trou-

Remco Tomesen

De islamitische cultuur is achterlijk, staat er op de Hematompouces.

AMSTERDAM

...

‘Ik had gedacht dat die tompouces met een Wilders-uitspraak er niet door zouden komen’, zegt kunstenares Loes ten Anscher. Toch staan ze er nu maar mooi, in een etalage in het hartje van de Enschedese binnenstad: de tompouces met de tekst: ‘De islamitische cultuur is achterlijk’. Ook te bewonderen in de op een winkel lijkende galerie: Hema-gebak met daarop een foto van de paus die een kind zoent en Hitlergroet-tompouces.

Alleen deze week: 4* hotel €25,5* hotel €35,-

Inclusief ontbijt!

Prijzen zijn per persoon per nacht Te boeken van 2 nov 09.00 uur tot 9 nov 18.00 uur

www.HotelWeek.nl

Boeken in november, slapen in januari!

wens diep verborgen op de Hemawebsite: foto’s voor gebak mogen niet in strijd zijn met de wet, goede zeden, en mogen geen religieuze inhoud hebben. Met die regels is de Hema blijkbaar soepel omgegaan. Sommige passanten lachen als ze de taarten zien, anderen zijn geïrri-

teerd. Een man kwam binnenlopen met de opmerking: mij provoceer je niet. ‘Mijn reactie was: maar dat is ook niet de bedoeling’, zegt Ten Anscher, die het project samen met Sophia Wening bedacht. Ze exposeert met het taartenwerk tot eind deze week in een atelier van Concordia in Enschede. Maar als ze niet wil provoceren, waarom dan dit project? Welke diepzinnige gedachte gaat er achter schuil? Ten Anscher: ‘Het gaat ons om de vraag: wie bepaalt wat je mag zien, en wat je niet mag zien? En we wilden kijken hoe een fatsoenlijk bedrijf als de Hema daar mee omgaat.’ Het proces tegen Wilders was een inspiratiebron. De Hema ziet die boodschap niet zo: ‘Kijken hoe ver je kunt gaan met het bestellen van taarten, dat vinden

Mislukt

Argus Volkstelling in China

BOM VOOR AMBASSADE In Athene hebben twee mannen geprobeerd brieven met lichte explosieven naar de Nederlandse ambassade te versturen. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken mislukte het plan toen een andere bombrief, bestemd voor de Mexicaanse ambassade, voortijdig afging. Volgens de Griekse politie zijn de verdachten lid van de ultralinkse groepering ‘Samenzwering van de Cellen van het Vuur’.

Wablief?

Bieden maar!

Volgens Tweede Kamerlid Esmé Wiegman zijn Postbus 51-televisiespotjes voor doven onbegrijpelijk: een doventolk ontbreekt.

Zimbabwe wil de verkoop van diamanten uit de controversiële Marangevelden, de ‘bloeddiamanten’, binnenkort hervatten.

we, hoe zullen we het zeggen, een beetje bijzonder. Er worden vaker producten met bepaalde foto’s geweigerd. Denk aan taarten die worden besteld voor vrijgezellenfeesten.’ Dat sommige foto’s wél door de selectie zijn gekomen, en andere niet, komt omdat er volgens de Hema een ‘grijs gebied is’. ‘Wat de één niet vindt kunnen, vindt de ander wel kunnen’. Juist die onduidelijkheid vindt Ten Anscher interessant. ‘De hele maatschappelijke discussie bevindt zich nu in dat grijze gebied.’ De taart die de meeste pittige reacties oplevert is die van de erectie-man. Deze werd niet door de Hema geleverd, maar hebben de kunstenaressen van gips nagemaakt. ‘Er was ook een vrouw die een jong meisje uitlegde wat een erectie was. Kijk, dacht ik, dit is waar je het voor doet.’ 1

 

 

Eerst

  



 


3

Valutaoorlog Euro is een beetje te duur

Hopelijk dondert Griekenland nog een keer in elkaar Europa verliest de valutaoorlog, en dat is geen goed nieuws voor Nederland. Er is maar één dubieuze hoop: een nieuwe Griekenland-crisis. Jan-Hein Strop AMSTERDAM

...

Een week New York of weekendje Londen is weer betaalbaar. Want de euro is na een duikeling weer flink gestegen. Voor vakantiegangers goed nieuws, maar verder? Juist de goedkope euro was tot nu toe een zegen voor het economisch herstel, omdat de export – waar Nederland sterk van afhankelijk is – rap is aangetrokken. Het ziet er helaas naar uit dat de euro nog verder gaat stijgen. Daarmee komt het herstel in gevaar, waarschuwen allerlei economen. En dat heeft alles te maken met het aanzetten van de dollardrukpers in de VS. De centrale bank daar wil de groei aanjagen met de meest agressieve monetaire politiek uit de geschiedenis. Door zoveel goedkoop geld te introduceren – de rente staat ook nog eens superlaag – daalt de dollar. En met de dollar zakt de daaraan gekoppelde Chinese munt, de yuan in waarde – allemaal slecht voor de concurrentiepositie van Europa.

Angst Allerlei landen (Japan, Brazilië) hebben al gereageerd op de zwakke dollar door ook een poging te doen hun munt in waarde te laten zakken. Zie hier de ‘valutaoorlogen’ waar grote internationale opwinding over bestaat. En angst. Zulke oorlogen kunnen namelijk gemakkelijk ontaarden in handelsoorlogen, nu landen hun economie proberen te beschermen met handelsbelemmeringen als importtarieven, waarbij de ene actie de volgende uitlokt. Dat kan, weet elke econoom, alleen slecht aflopen. Hoe los je dat op? Eén manier is de regeringsleiders van belangrijke lan-

den aan één tafel neerzetten en dan hopen dat ze eruit komen. Er zijn al wat plechtige beloftes gedaan om een valutaoorlog te voorkomen, maar voorlopig gaan de Amerikanen hoogstwaarschijnlijk gewoon door met hun experiment. Andere oplossing voor Europa is zich melden aan het front van de valutaoorlog en ook euro’s drukken. Maar de kans hierop wordt niet groot geacht, omdat vooral Duitsland niet wil. Het land is bang dat euro’s bijdrukken tot hevige inflatie leidt, geplaagd door herinneringen aan de Weimar-republiek toen extreme geldontwaarding een vruchtbare bodem bleek voor de opkomst van Hitler. De Amerikanen denken tegengesteld:

Duitsland is bang dat euro’s bijdrukken tot hevige inflatie leidt. die worden achtervolgd door het spookbeeld van de Grote Depressie en zijn bereid alles te doen om juist deflatie (prijsdaling) te vermijden. Gevolg hiervan is dat Europa geen partij is op het strijdtoneel, schrijft de Britse vermogensbeheerder Schröders in een uitgebreide analyse die niet op zichzelf staat. ‘In een wereld waar de drukpers heerst, doet de Europese Centrale Bank alle dingen om de valutaoorlog te verliezen.’ Zo bezien blijft er ironisch genoeg maar één oplossing over: een terugkeer van de Europese schuldencrisis. Als Griekenland en Ierland weer hun hand moet ophouden bij beleggers voor het financieren van hun schulden – en dat duurt niet lang meer – zou er weer onzekerheid over het voortbestaan van de euro kunnen ontstaan. Let maar eens op hoe snel de Nederlandse exporttomaten dan weer goedkoop worden. 1

‘Ik zal nooit zeggen: Ik ben een Maastrichtenaar maar ik hoop wel dat de Maastrichtenaren snel gaan zeggen: dee Hoes, dat is d’r eine vaan us!’, zei Onno Hoes gisteren in zijn speech als nieuwe burgemeester van Maastricht.

Om 15.20 uur kreeg de Brabantse VVD’er de ambtsketen omgehangen door locoburgemeester Jacques Costongs. Hoes volgt CDA’er Gerd Leers, huidig minister voor Immigratie en Asiel, op. 1 FOTO: CHRIS KEULEN/HOLLANDSE HOOGTE

Rechtspraak

NIEUWE ADVOCAAT PAARLBERG Jan Dirk Paarlberg, de zakenman die deze zomer is veroordeeld tot 4,5 jaar celstraf voor het witwassen van de afgeperste miljoenen van vastgoedhandelaar Willem Endstra, heeft een nieuwe advocaat. Hij heeft het duo Bénédicte Ficq en Marnix van der Werf ingeruild voor Frans Sijbers, die de zaak zal doen met zijn collega Robbert de Bree van Wladimiroff Advocaten. De twee zijn gespecialiseerd in economisch en fiscaal strafrecht. Paarlberg heeft de switch gemaakt omdat hij verwacht dat hij met de

specialisatie van zijn nieuwe advocaten meer kan bereiken in het hoger beroep, dat volgend jaar zal dienen. ‘Ik merkte bij de rechtbank in Haarlem dat ze geen flauw idee hadden van vennootschappen. In het vonnis staat geen enkel bewijs, alleen maar aannames.’ Hij zal proberen aan te tonen dat hij wel degelijk een vordering van 17 miljoen euro had op Endstra. Volgens de rechtbank heeft Willem Holleeder Endstra afgeperst en heeft hij Paarlberg gebruikt om de miljoenen weg te sluizen.

M he ili lp eu t u Ce ve ntr rd aa er l !

Onno Hoes wil ‘eine vaan us’ worden Klimaatbewust met groente en fruit

   

 
    
       
     
 
 
          
 
 
    
   Het telen, vervoeren en bewaren van groente en fruit kost energie. Zo is er energie nodig voor het verwarmen van een kas of voor het vervoer, bijvoorbeeld per vliegtuig. Hierdoor komt er extra CO2 vrij, een broeikasgas. Bij aankoop is het lastig om te letten op de teeltwijze (kas of buiten) en de vervoerwijze. Daarom is er de Groente- en fruitkalender. Deze helpt bij een klimaatbewuste keuze: u ziet snel welke soorten in welk seizoen klimaatvriendelijk zijn. Ga naar www.milieucentraal.nl/groente-en-fruitkalender.

Hondenbondage Een man uit Aalten heeft bekend zijn hond tien jaar lang vast te hebben geketend aan de verwarming in zijn keuken. Het dier was graatmager, schijnzwanger en had doorligplekken.

www.milieucentraal.nl

4

 

 

Eerst

STEL...

  



 


Nieuwe wereldorde Brazilië, Rusland, India en China

Het Rode Gevaar is terug

...dat alcohol wordt verboden

O

phef in alcoholminnend Groot-Brittannië. Als we stimulerende middelen classificeren op basis van de schade die ze bij gebruikers veroorzaken, zo schrijft een eerbiedwaardige academische onderzoeksgroep, dan staat alcohol op nummer één, op afstand gevolgd door heroïne en crack-cocaïne. De Independent Scientific Committee on Drugs schrijft in medisch tijdschrift The Lancet dat als een bepaald model wordt gebruikt om verschillende soorten ‘schade’ te meten (schade aan je lijf, sociale schade, economische schade door werkuitval en dergelijke), alcohol als absoluut schadelijkste stof uit de bus komt. De voorzitter van de commissie, David Nutt, vroeg de politiek zich te herbezinnen op vraagstukken als preventie en voorlichting. ‘De wet op drugsmisbruik is achterhaald en moet worden herzien’, aldus Nutt, die benadrukte dat het rapport voortbouwde op eerdere onderzoeken die in Engeland en Nederland gedaan zijn. ‘Het agressief tegengaan van alcoholmisbruik is daarom een valide en noodzakelijke taak van de overheid.’ Ai, dat doet pijn in een land waar de halve bevolking op zaterdagavond kotsend over de pleinen zwalkt, zoals elke toerist kan ervaren. Maar kom met die boodschap niet aan bij de Engelse politiek. Daar denkt men in hoeveelheden kiezers en is men volgens critici minder geneigd de liefhebberijen van de gemiddelde Engelsman onder vuur te nemen dan om in te grijpen bij exotische drugs als crystal meth of crack-cocaïne. Hoe dan ook, Engeland kan niet om de conclusies heen. En dus? Alcohol in de ban? Daar zal geen Engelsman zich ooit bij neerleggen. Maar dat er meer moet gebeuren om de Engelse binge-cultuur tegen te gaan, staat buiten kijf. Want ook op het eiland Engeland kun je anno 2010 lelijk komen te verzuipen. 1

Met Dima Rousseff is het BRIC-kwartet weer compleet. Het gezelschap is geworteld in het communisme. Maar ach. Mark van Assen AMSTERDAM

...

Vanachter haar zware zwarte bril kijkt ze in de lens van de politiefotograaf. Dit is 1970. Dilma Rousseff, dan 23, is lid van de VAR-Palmares, een marxistische guerrillabeweging. Ze vecht tegen de militaire junta die Brazilië in die dagen met harde hand regeert. Haar groep ontvoert buitenlandse diplomaten voor losgeld. In de tussentijd komt ze op voor sociaal zwakken. Maar nu is ze opgepakt, ook al houdt ze vol dat ze nooit een wapen heeft aangeraakt. Ze gaat drie jaar vol marteling tegemoet, maar dat weet ze tijdens het nemen van de foto nog niet.

Succesvol product In hetzelfde jaar, aan de andere kant van de wereld, verlaat de 18-jarige Vladimir Poetin de middelbare school. Ook hij komt uit een communistisch gezin, maar dat is in de

Sovjet-Unie onder Leonid Brezjnev de regel. Vladimir groeit op in Leningrad (nu St. Petersburg) en krijgt een keurige patriottische opvoeding. ‘Ik was een echt en uiterst succesvol product van de Sovjet-Unie’, zal hij later zeggen. Als Dilma de cel in moet en Vladimir de wijde wereld intrekt, begint Hu Jintao aan een indrukwekkende carrière in de Chinese Communistische Partij. Hij is dan al de dertig gepasseerd. Volgens staatspersbureau Xinhua is Jintao een modelburger: hij heeft ‘vele klassiekers’ van Karl Marx, Vladimir Lenin en Mao Zedong ademloos uitgelezen. Mede hierdoor is hij tot een ‘diep begrip’ gekomen voor theorieën van Deng Xiaoping, die over een paar jaar de Grote Roerganger Mao zal opvolgen. In India gaat in 1970 Manmohat Singh braaf naar zijn werk. Hij is dan al bijna veertig en nooit betrapt op welke communistische sympathie dan ook. Dat maakt hem in dit gezelschap een vreemde eend in de bijt,

maar niet in de voormalige parel in de Britse kroon. Singh is een beetje saai, econoom en ambtenaar, werkt voor de Verenigde Naties en geeft les aan de universiteit van New Delhi.

Kluitje in het riet Veertig jaar later zijn deze vier mensen de leiders van de snelst groeiende economieën ter wereld: Brazilië, Rusland, China en India (samen de BRIC-landen). Ze vertegenwoordigen veertig procent van de wereldbevolking en nemen twintig procent van de mondiale economische productie voor hun rekening. De wereldwijde crisis heeft op hen geen vat gekregen. Sterker: hun economieën zijn gegroeid. En hun onderlinge handel is verviervoudigd. Over niet al te lange tijd bepalen zij wat er gebeurt in de wereld. Nu al eisen ze meer inspraak, bijvoorbeeld in de Verenigde Naties. Brazilië en India willen een permanente zetel in de Veiligheidsraad. Drie van de vier heb-

ben kernwapens, de laatste, Brazilië, is hard op weg. Ze laten zich door niemand meer met een kluitje in het riet sturen. Als dit de jaren vijftig en zestig waren, dan zouden westerse leiders slapeloze nachten hebben. Het Rode Gevaar komt van alle kanten! Marxisten nemen de wereld over! Maar de tijden zijn veranderd. De communistische roots van de nieuwe wereldorde zijn onmiskenbaar, maar pragmatisme viert de boventoon. De ex-guerrilla Rousseff heeft het militante activisme allang afgezworen, en gaat proberen haar land rijker te maken. Poetin was nooit een echte communist, maar wel een echte en trotse Rus. Hij wil meer macht voor zijn land. Hu is officieel nog steeds communist, maar heeft het kapitalisme allang omarmd (zie China’s onstuitbare economische opmars). En Singh? Die blijft een buitenbeentje. Hij luistert naar verluidt alleen naar Sonia Gandhi, de leider van zijn Congrespartij. 1

De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties: [email protected] Over niet al te lange tijd bepalen zij wat er gebeurt in de wereld. Eng? FOTO’S: REUTERS, AP, GETTY IMAGES

ZANDHEUVEL ...

TOMMY

WIERINGA

E

en tijdje geleden sprak ik voor een groepje studenten van de afdeling Beeld en Taal aan de Rietveld-academie in Amsterdam. Aspirant-schrijvers, al was dat aan hun nieuwsgierigheid niet af te meten. Het ging over schrijven en schrijvers, tot een vorm van uit-

wisseling kwam het pas na mijn bewering dat de literatuur een eenzaam bedrijf is waarin andere schrijvers nauwelijks te verdragen zijn. Daarom zijn echte vriendschappen tussen schrijvers zeldzaam. Ze lijken over het algemeen nog het meest op niet-aanvalsverdragen. Vriendschappen zijn mogelijk, maar zelden tussen gelijke grootheden. Er moet een ongelijkheid zijn – de een moet bijvoorbeeld romans schrijven en de ander korte verhalen, of de een moet heel veel succes hebben en de ander juist heel weinig, deze dingen vormen een evenwicht. Ook vinden sommige schrijvers elkaar in hun beider miskenning, zij leven samen op een smalle richel.

Het schrijversleven is een zelfbedacht en zelfgemaakt bestaan waarin je zó bent samengevallen met het soort literatuur dat je schrijft, dat het bestaan van al het andere je bijna beledigend voorkomt. Het is toch een beetje een schok als je jaren in eenzaamheid doorbracht in de woestijn, en je ontdekt dat er achter de volgende zandheuvel nog iemand zat zoals jij, en achter de volgende, en de volgende. Ik riep de polemiek tussen Arnon Grunberg en A.F.Th. van der Heijden in herinnering, waarin de laatste de eerste aanwreef dat hij de literatuur beschouwde als ‘eenmanszaak’. Een noodzakelijk te vervullen voorwaarde leek me, maar het was

als verwijt bedoeld. Jalousie de métier is een hoogst actief principe in het schrijversleven. Zelden zal een schrijver, gevraagd naar zijn literaire voorkeuren, een tijdgenoot noemen die in dezelfde taal en hetzelfde genre schrijft als hij. De doden worden als voorbeeld genoemd, de buitenlanders of zij die een generatie voorlopen, en daarmee spoedig door de dood onschadelijk zullen worden gemaakt. De studenten leken mijn beweringen te beschouwen als dienstmededelingen in een vreemde taal, pas na enig aandringen wilden ze het schouderophalen toelichten. Ze beoordeelden elkaars schrijfopdrachten en pro-

beerden er hun voordeel mee te doen; ze probeerden, zoals ze zeiden, ‘er beter van te worden’. De concurrentiegedachte had hierin geen plaats. Het leek een beetje op het leven in een ideëel-geïnspireerde gemeenschap, een soort commune, en ook moest ik denken aan een nest jonge roofdieren die spelenderwijs technieken leerden waarmee ze elkaar later konden vermoorden. Zodra ze hun tanden aan elkaar geslepen zouden hebben, zouden ze in eenzaamheid hun weg vervolgen, als solitaire predatoren. (Dit had een stukje over Harry Mulisch moeten worden.) 1

De flop van Mulisch

Das ist schade!

Rolex anyone?

Nu in het Letterkundig Museum in Den Haag: de originele floppy van Harry Mulisch met het manuscript van zijn roman Siegfried.

Een krater van 40 meter lang, 30 meter breed en 25 meter diep slokte maandagnacht een auto op in de Duitse stad Schmalkalden.

Een tijdens een inval buit gemaakte imitatie-Rolex van zo’n 6.000 euro zorgt vooralsnog voor vraagtekens bij de politie. Het horloge wordt niet vermist.


      
   
 $  ' #       %          %  % '     "    
 $     '
              %   "

      
 $    '" & '  '% %    #     %  ' " www.castel-wines.nl

       ' 

   
 $ "

Nieuw

   %   
 $   !     '  '   !   #  %      "

 
 




  




   

  
 



  




  

 
"


 
 


 



 


"
 
 
 

!
 


 
"


"

 

 

"

"
 





"
 
 

!
 
'5
%*#3/#05'
'3%63'
15'.
'6.'0
60-'34&13(
#/
5#&+10
.+)5
+0
*'5
8'45'.+,-
&''.
7#0
&'
45#&
2

/+065'0
.112#( 45#0&
7#0
&'
53#/
8'.-'
6
$+00'0

/+065'0
*#35,'
45#&
$3'0)5
'5
*15'.
$'4%*+-5
17'3
/1&'30
+0)'3+%*5'
-#/'34
''0
)';'..+)
3'45#63#05
'0
+0
&'
.1$$:

7#0
*'5
*15'.
*''(5
6
5'7'04
)3#5+4
51')#0)
515
*'5
+05'30'5
+,-1/'0&
7113&''.
7113
6
6
-605
)3#5+4
2#3-'3'0
013/##.
631

2'3
&#)
+0
&'
2#3-''3)#3#)'
7#0
*'5
*15'.
"
*''(5
)''0
&63'
2#3-''3 -145'0
+0
&'
45#&
'0
)''0
2#3-''3231$.'/'0

    

     

 
23+,4
2'3
2'34110
12
$#4+4
7#0
''0
 2'341104-#/'3
'0

-+0&
515

,##3
)3#5+4
12
&'
-#/'3
7#0
&'
16&'34
"
$'5##.5
)>>0
3'4'37'3+0)4-14 5'0
'
45#&
'6.'0
*'(5
2'3

1-51$'3

''0
%6.5663$'.#45+0)
7#0

17'3
&'
-#/'323+,4
';'
$'.#45+0)
&+'05
6
5'3
2.##54'
5'
71.&1'0


 
 

 





 
 






  =

17'30#%*5+0)
+0
''0
 2'341104-#/'3 =

9
;''3
6+5)'$3'+&
105$+,5$6(('5 =
+0(13/#5+'
17'3
&'
-'345/#3-5'0 =
)3#5+4
2#3-'3'0

!!!! ! %#5')13+'
3'+;'0

*15'.17'30#%*5+0)'0

'5
#33#0)'/'05
+4
12
$#4+4
7#0
$'4%*+-$##3*'+&
'0
'+)'0
7'371'3
'0
)'.&+)
5/

/##35






 

  #
0##3
10;'
8'$8+0-'.
1(
$'.
6563'
!3#7'.

<



1(
' /#+.
0##3
/'3%63'(6563'53#7'. 0.
1 7 7
''34

##0-1/45&#)
'0
#&3'4)')'7'04

6

 

 

Eerst

  



 


Israël Akoestische oorlogsvoering

Toeteren Mohammed, toeteren! De Israëlieten kregen de vesting van Jericho omver dankzij een beetje muziek. Aldus de bijbel. Waar wachten de Palestijnen achter de Israëlische muur nog op? Eva Ludemann AMSTERDAM

...

Ze moesten er veertig jaar voor door de woestijn zwerven, maar dat was het waard. Als beloning voor hun doorzettingsvermogen kregen de Israëlieten de stad Jericho in handen. Volgens de bijbel namen ze de hoog ommuurde vesting in zonder één man te verliezen. Hun geheime wapen: akoestische oorlogsvoering. Ere wie ere toekomt; die strategie werd hen ingefluisterd door god. ‘Loop zes dagen achter elkaar één maal daags toeterend op je ramshoorn om de stad heen’, beval die zeven Israëlitische priesters. ‘Op de zevende dag loop je er zeven keer luid schallend omheen, terwijl jullie kameraden het op een schreeuwen zetten. Tijdens het laatste rondje zullen de muren van Jericho uiteenvallen.’ En zo geschiedde. Of toch niet? Onlangs onderzochten twee journalisten of zeven priesters met hun shophars, ramshoorns, echt een lemen muur konden omverblazen. Hun conclusie: daarvoor waren minimaal 407.380 toeterende priesters nodig geweest. De Israëlieten waren maar met 40.000. Oeps. Maar wacht eens even. Op de Westelijke Jordaanoever wonen twee en een half miljoen Palestijnen, intens verlangend naar Jeruzalem. Ze zwerven dan wel niet door de woestijn, maar ze zitten er al 43 jaar, sinds de huidige Israëlieten hun land in 1967 bezetten. En achter een steeds langere muur die de Israëlische bezetter in hun achtertuin bouwt. Niet van leem, maar van beton. Gemiddeld negen meter hoog en vijf decimeter dik. Het is Jericho in de rebound. Waar wachten de Palestijnen nog op? ‘Theoretisch kun je een muur omver toeteren’, zegt David Lubman,

akoestisch archeoloog in Westminster, Californië. ‘Maar in de praktijk komt wat goddelijke interventie wel van pas. Geluid veroorzaakt luchtgolven die tegen voorwerpen aanrollen en er aan trekken, talloze keren per seconde. Om de lemen muur rond Jericho om te toeteren, moesten de zeven priesters ten minste 177 decibel produceren, dat heb ik uitgerekend.’ Ter vergelijking: een vuvuzela produceert 116 decibel en luidsprekers op een houseparty maken zo’n 110 decibel.

Arianeraket De verhoging van het aantal decibel gaat logaritmisch. Elke verhoging met 10 decibel betekent een vergroting in vermogen met een factor 10. Een verhoging met 20 decibel betekent dus een factor 100, verhoging met 30 decibel een factor 1000. Oftewel: 177 decibel is gíerend hard.

‘Wat goddelijke interventie komt de Palestijnen goed van pas.’

Om een lemen muur omver te krijgen moeten deze jongens 64 keer het lawaai van een lancering van een Arianareket maken. Voor deze betonnen muur nog iets meer. AP

David Lubman

‘Om precies te zijn: vierenzestig keer zo hard als het lawaai van de lancering van een Arianeraket’, legt Bas Möllenkramer uit. Möllenkramer geeft geluidscursussen in Soesterberg en is betrokken bij de European Space Agency (ESA) in Noordwijk. Hij leverde de meetapparatuur voor ESA’s geluidstestkamer, waar raketlanceringen kunstmatig worden nagebootst. Dit om te testen of de ruimtesatellieten die op de raketten worden bevestigd, het lawaai kunnen overleven of dat ze kapot trillen. ‘Tijdens lancering van een Arianeraket wordt op de punt daarvan, waar de satelliet is bevestigd, een geluidsniveau van 160 decibel veroorzaakt. Om dat vierenzestig keer te versterken, heb je zeker één miljoen watt aan energie nodig, dat is een energiecentrale.’

Dat wordt lastig voor de Palestijnen. Zelfs als je de Hebreeuwse ramshoorn vervangt door, zeg, de wat luidere Palestijnse darbukkah, een trommel, is het lawaai nooit hard genoeg. En álle geluid moet zo dichtbij mogelijk en op één punt van de Israëlische muur zijn gericht, om die te slopen. Dat gaat niet met twee en een half miljoen toeterende Palestijnen.

Schild-met-gattechniek Maar hoe deden die Israëlieten dat dan 3400 honderd jaar geleden en zonder luidsprekers? ‘Dat zal ik je vertellen’, zegt akoestisch archeoloog

Lubman: ‘Dé manier om een stadsmuur te ondermijnen, was door er tunnels onderdoor te graven. Maar dat maakt lawaai. Daarom maakten de inwoners van een belegerde stad gebruik van de ‘oor-op-het-schild met-het-gattechniek’. De schilden, van ruim een diameter groot, werden overal langs de stadsmuur op de grond gelegd en werkten als versterkers van seismische signalen, zogeheten geophones. Maar de Israëlieten zeiden tegen elkaar: ‘Jericho maakt vast gebruik van de ‘oor-op-het-schild met-het-gattechniek. Laten we er een stel priesters met ramshoorns op uit-

Criminaliteit

sturen, zodat ze niet kunnen horen waar we aan het graven zijn.’ Maar die versie van de geschiedenis is verloren gegaan. De Israëlieten vertelden liever over een overwinning middels goddelijke interventie.’ Maar toch, waarom zouden de Palestijnen de oude Israëlitische tactieken niet proberen? Eén ding hebben ze al mee: ze kunnen bijzonder goed tunnels graven. Wie weet blazen de Palestijnen de betonnen muur omver. Die staat tenslotte op het heilige land, epicentrum van gods wonderen op aard. En mocht Allah het laten afweten, dan is er altijd nog semtex. 1

Wapenvoorraad

MISDAAD BLIJFT VERBORGEN Criminaliteit in Nederland blijft voor een groot deel verborgen omdat slachtoffers het niet melden. Dat stelt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Slechts eenderde van alle delicten worden aan de politie doorgegeven. In ruim een kwart van de gevallen doen burgers ook daadwerkelijk aangifte. Vooral bij geweldsincidenten als bedreigingen en seksuele delicten laten de slachtoffers het vaak na om aangifte te doen. Seksuele delicten worden in slechts 3 procent van de

gevallen aangegeven, bij bedreigingen is dit 11 procent. Veel slachtoffers vinden melding maken niet ‘belangrijk genoeg’. Bij mishandeling wordt wel vaker de politie op de hoogte gebracht. Ook vermogensdelicten zoals inbraak, diefstal van en uit de auto en zakkenrollerij worden meer gemeld. Hierbij stapt men in twee van de drie gevallen naar de autoriteiten. Belangrijke reden hiervoor is de verzekering, maar ook omdat slachtoffers willen dat de dader wordt gepakt.

CLUSTERBOM VERNIETIGD Sinds de ingang van het Internationale Verdrag tegen Clustermunitie drie maanden geleden zijn 176.000 clusterbommen vernietigd. Dat staat in een voortgangsrapport. Clusterbommen vallen uiteen in kleine bommetjes, die vaak door kinderen voor speelgoed worden aangezien. Enkele belangrijke gebruikers van de wapens, zoals Israël, de Verenigde Staten en Rusland, ondertekenden het verdrag niet.

Bezuinigen op kinderen

Geen risico

Kinderhulporganisatie Terre des Hommes kan de komende vijf jaar fluiten naar subsidie, zo heeft minister Ben Knapen laten weten.

Na de bompakketten van afgelopen week komt geen enkel vliegtuig vanuit Jemen voorlopig nog het Duitse luchtruim in.

 

 

Eerst

  



 


7

Overheid ’We proberen ons imago als werkgever in stand te houden’

Werven zonder werk, een langetermijninvestering Prachtige posters van de wervende ‘Werken Bij Het Rijk’-campagne schitteren weer op de perrons. Voor niet meer dan 53 vacatures.

wil het kabinet-Rutte nog flink in het ambtenarenbestand gaan snijden. Dus wat doen al die A0’tjes langs de perrons?

Imago Julie Enthoven AMSTERDAM

...

Wie om zeven uur ’s ochtends richting zijn crisisuitzendbaan forenst, kan het weer overal lezen: werken bij het Rijk is fantastisch, dus komt allen zien. Als je dat doet, ontdek je op de betreffende site op dit moment echter slechts 53 vacante banen. En dan

‘We proberen hiermee ons imago als werkgever in stand te houden en te versterken. We moeten bij werknemers tussen de oren gaan zitten’, legt Bert Bos, campagnemanager van Expertisecentrum Arbeidsmarktcommunicatie Rijk uit. Volgens Bos moet de overheid ondanks het kleine vacatureaanbod steeds zichtbaar blijven als aantrekkelijke aanbieder op de

arbeidsmarkt. Op die manier weten werknemers de instantie te vinden op het moment dat er weer veel vacatures zijn. Geert-Jan Waasdorp, arbeidsmarktspecialist van de Intelligence Group, vindt het een slimme zet. ‘Veel bedrijven verkrampen op het moment dat het iets minder gaat. Ze doen dan een aantal jaren niet aan werving, en moeten hun naam vanaf de bodem opbouwen als ze weer mensen zoeken. De overheid is echt een best practice-voorbeeld op het gebied van werving. Een aantal jaar geleden kwam het Rijk nog niet voor

in het lijstje van populairste werkgevers, nu staat het op de derde plaats.’

Niet nodig Toch blijft het vreemd: het kakelverse kabinet kondigt 18 miljard bezuinigingen aan en de overenthousiaste personeelsafdeling van de populaire werkgever spendeert tienduizenden euro’s aan werving van mensen die eigenlijk niet nodig zijn. Volgens Bos is het een langetermijninvestering. ‘De campagne die we nu voeren is relatief goedkoop. Het is lang niet zo duur als wanneer je alle vacatures straks voor zo’n 8000 euro in de Volks-

krant moet laten plaatsen omdat we niet automatisch via internet gevonden worden.’ Bos en Waasdorp voorspellen over vier à vijf jaar hoge nood bij het Rijk, omdat dan de babyboomers de Haagse wolkenkrabbers verlaten. Hun aantal is naar verwachting groter dan de hoeveelheid ambtenaren die de regering wil wegbezuinigen. ‘Bovendien zullen er echt niet zoveel banen verdwijnen’, voorspelt Waasdorp. ‘Dat valt in de praktijk altijd tegen. En als er echt mensen uitvliegen, zullen ze niet voor 2013 op straat staan.’ 1

Uitbreidingsplannen Return of the British

Pas op V&D, Marks & Spencer komt er aan! Na een lange periode van afwezigheid gaat de Britse winkelketen Marks & Spencer waarschijnlijk weer het Europese continent op.

Europese vasteland de rug toe en besloot zich vanaf dat moment vooral op zijn winkels in Engeland (ruim 600 vestigingen) te richten. De aankondiging dat alle 38 Europese winkels zouden sluiten, zorgde destijds voor veel beroering. Bij Europese consumenten, maar vooral ook bij het eigen personeel. Het leidde tot wilde stakingen en in de vestiging in Parijs werd zelfs een periode van algehele rouw afgekondigd en een condoleanceregister geopend.

Tjeerd Wiersma AMSTERDAM

...

Er werd al langer over gespeculeerd, maar er zijn steeds meer aanwijzingen dat winkelketen Marks & Spencer (M&S), na tien jaar afwezigheid inderdaad met eigen vestigingen op het Europese vasteland terugkeert. Die stap wordt volgende week waarschijnlijk bekendgemaakt door Marc Bolland, de Nederlander die sinds mei van dit jaar aan het roer staat bij de van oorsprong Britse winkelketen. In Spanje zou bijvoorbeeld al onderhandeld worden over de te-

Spijt

Marc Bolland hintte al eerder op een terugkeer van M&S naar Nederland. rugkoop van enkele filialen die in handen zijn van het Spaanse warenhuis El Corte Inglés. Ook zou Marks & Spencer Frankrijk weer in het vizier hebben. Daar wordt de terugkoop van 18 winkels overwogen. Daar zou ook de prestigieuze vestiging op de Boulevard Haussmann in Parijs bij zijn. M&S opende daar in 1975 destijds zijn allereerste winkel op het

Het huidige assortiment van M&S lijkt veel op dat van V&D en Hema. GETTY IMAGES

Europese vasteland. En M&S zou ook plannen hebben om weer vestigingen in Nederland te openen. Vorig jaar hintte Bolland in een interview met het inmiddels ter ziele gegane zakenblad FEM Business al op een mogelijke terugkeer van M&S naar ons land. Hij zei toen dat dat niet kwam omdat hij zelf een Nederlander is. Marks & Spencer had

vroeger winkels in Amsterdam en Den Haag, maar sloot deze ruim tien jaar geleden. Mocht M&S inderdaad weer naar Nederland komen, dan krijgen Hema en V&D er met het weer neerstrijken van de Britse winkelketen een geduchte concurrent bij. Het huidige assortiment van Marks & Spencer lijkt veel op dat van hen. En bestaat tegenwoordig voornamelijk

uit kleding, etenswaren en meubels/ woonaccessoires. Vrijwel alle producten die in de Marks & Spencer-winkels worden verkocht zijn net als bij Hema van het eigen merk. Marks & Spencer keerde in 2001 het

Dat de vestigingen van M&S in Frankrijk, België, Nederland, Luxemburg, Duitsland, Portugal en Spanje toen van de ene op de andere dag gesloten werden, kwam – nadat ze in de jaren tachtig en begin jaren negentig zeer succesvol waren geweest – omdat ze in het jaar 2000 ineens in de rode cijfers doken. Dat kwam vooral omdat de winkels van M&S niet met hun tijd waren meegegaan en omdat het assortiment voor veel klanten te oubollig was. Dat is nu niet meer zo. Het besluit om het Europese vasteland de rug toe te keren destijds, is er een waar het latere management van M&S altijd spijt van heeft gehad. Dat zou in een opwelling zijn genomen. En dat besluit lijkt Marc Bolland, die een nieuwe ondernemingsplan voor M&S schrijft, eindelijk terug te gaan draaien. 1



 
  
     
  

BTW NIET OMHOOG

WETHOUDERS GEVEN VAAK OP

De oppositie protesteerde gisteren tegen de voorgenomen verhoging van het btw-tarief voor bedrijven in de culturele sector. Het kabinet wil het belastingtarief verhogen van 6 naar 19 procent. GroenLinks noemde het rechtse beleid een ‘vendetta tegen de kunstsector.’ PVV-Kamerlid Roland van Vliet verdedigde zich: ‘Burgers kunnen straks zelf besluiten waaraan ze hun geld uitgeven.’

Eenderde van de Nederlandse wethouders legt zijn ambt neer tijdens de raadsperiode. Dat blijkt uit een onderzoek van adviesbureau Andersson Elffers Felix. Driekwart van de gemeentebestuurders zou voordat ze het ambt aanvaarden niet goed op de hoogte zijn van de inhoud van de bestuurstaak. Werkdruk en lange werkdagen worden als grootste nadelen van de functie genoemd. Vooral gemeentebestuurders met jonge kinderen klagen hierover. Een op de zeven wet-

houders meldt dat het thuisfront hierover ‘kritisch’ is en soms zelfs negatief staat tegenover het aanvaarden van het ambt. Bijna de helft van de collegeleden die dit voorjaar zijn aangetreden, is afkomstig uit het bedrijfsleven. Slechts één op de vijf wethouders werkte eerder bij de overheid. Salaris was voor driekwart van hen geen reden om het ambt te aanvaarden, eenderde ging er zelfs op achteruit. Bijna eenvijfde stond niet op de kandidatenlijst voor hun gemeenteraad.

Horroropa spreekt

Smeekvergoeding

Oostenrijkse horroropa Jozef Fritzl in Bild over zijn vrouw: ‘Ik heb niets van haar gehoord maar ik weet dat ze van mij houdt.’

De Chinese stad Shenzhen wil zo graag de miljardair Ma Huateng als inwoner houden dat hij nog maandelijks 335 euro huursubsidie krijgt.



     

Gemeentebestuur

 
  


Kabinetsplannen

8

 

 

Perspectief

  



 


Handel Steeds meer Chinezen naar Kinshasa

Sjeng sjang sjing veroveren Er is een soort open verbinding tussen Congo en de Chinese stad Guangzhou. De handel bloeit, er is veel geld mee gemoeid. Toch wordt er flink gemopperd. ‘Wat een rotland.’ Mark van Assen

...

D

it is Afrika, maar ook China. Op de Marché de la Liberté in Kinshasa, de hoofdstad van Congo, treffen we het volgende aan: Chinese bh’s, portemonnees, horloges, schoenen, T-shirts, onderbroeken, Barbies, sloten, theezeefjes, handdoeken, tassen, babykleertjes, pannen, potten en doekjes. En: Chinese plastic identiteitskaarthoesjes, riemen, petten, ballen, brillen, kammen, gsm-hoesjes, sokken, tomatenpuree, rugzakken en fietsjes. Het kost allemaal niks, en het is waarschijnlijk ook binnen een week kapot. Daar is zelfs een woord voor bedacht: Guangzhou. ‘Hé, mijn bh is gescheurd.’ ‘Ah, Guangzhou zeker.’ Er doen ook macabere grapjes de ronde. Congolese vrouw raakt zwanger van Chinees, maar enkele maanden na de geboorte sterft het kindje. Iedereen is verdrietig, behalve de jonge moeder: ‘Ach, je weet toch van tevoren dat made in China nooit lang heel blijft.’ Iedereen in Congo weet dit, maar niemand vindt het erg. Wie weinig geld heeft, gaat voor het goedkoopste, zo werkt het nou eenmaal. En het goedkoopste komt uit China. Of om precies te zijn: uit Guangzhou. Er is

een soort open verbinding tussen deze hoofdstad van de Zuid-Chinese provincie Guangdong en Congo. Congolese handelaren reizen naar Guangzhou, laden daar een scheepscontainer vol met spullen en verkopen die voor iets meer geld op de markten van Kinshasa, Kisangani of Lubumbashi. Andersom leggen tien of twintig arme Chinezen ergens diep in de provincie al hun spaargeld bij elkaar, om vervolgens met hun bh’s, horloges en plastic identiteitskaarthoesjes een plekje te zoeken op een markt in het hart van Afrika.

Hoe rijk mensen als meneer Wang echter ook zijn, en hoeveel Chinezen er met hun spulletjes ook op de markt staan, ze zijn niet meer dan mieren vergeleken bij de olifanteske manier waarop de Chinese staat zich in Congo beweegt. In Kinshasa wordt het meteen duidelijk: waar er gebouwd wordt, daar zijn Chinezen. Opzichters met een grote rieten hoed geven aanwijzingen aan zwarte arbeiders. Hun aanwezigheid in Congo is onderdeel van een reeks miljardendeals van president Joseph Kabila en de regering in Peking. Kort gezegd ko-

Meneer Wang Elke dag komen er nieuwe Chinezen aan, de vliegtuigen zitten er vol mee. Ze zijn arm, werken hard, verdienen weinig en wonen tussen de Congolezen die net zo veel of net zo weinig geld hebben als zijzelf. Sommigen doen het beter, zoals meneer Wang. Hij is miljonair, zegt men. Wang heeft een aantal winkels in Kinshasa en een bedrijf in grind, voor de aanleg van wegen. Hijzelf houdt niet van vragen en van antwoorden al helemaal niet, hoewel hij vloeiend Frans spreekt. Samen met zes anderen woont hij in een klein appartement. De ene helft van de kamer dient als opslag, in de andere helft staan een koeling (met groenten en kruiden), een tv, een tafel vol facturen en bed. Dat bed is voor meneer Wang, de rest slaapt op de grond. ‘De baas is heel rijk’, zegt een van hen zacht. ‘Hij heeft vijf huizen in China. Maar hij blijft hier om nog meer geld te verdienen.’

‘Ik wordom dehaverklap aangehouden doordepolitie. Zedenkendat ikalsChinees veelgeldheb.’

men die hier op neer: in ruil voor het ontginnen van de nationale mijnen zorgt China voor de (her)opbouw van de infrastructuur. De snel groeiende Chinese economie snakt naar grondstoffen als koper en kobalt, en Congo kan wel wat wegen gebruiken, om het maar voorzichtig te stellen. ‘Sjeng sjang sjing’ heten deze Chinezen met hun rieten hoedjes, vrij naar de ‘cinq chantiers’ (vijf bouwprojecten) van Kabila, een groots herstructureringsprogramma van het water- en elektriciteitsnet, het onderwijs, de infrastructuur en de gezondheidszorg. Bijna overal zijn Chinezen bij betrokken. Oppositieleider Franck Diongo van de Mouvement Lumumbiste Progressiste (MLP) maakt zich daar enorm boos over. ‘Ze werken hier met Chinese machines, vervoeren zand in Chinese vrachtwagens en kopen hun materiaal met Chinees geld in China. De lokale economie profiteert totaal niet mee. En ondertussen haalt Peking ons land leeg, met toestemming van de president. Non, monsieur! Non, non, non!’

Lees: smeergeld Maar ook de Chinezen zijn niet altijd even blij. Officiële contracten worden vaak tussentijds eenzijdig aangepast ten faveure van de Congolese overheid. Of er moet ineens veel meer ‘presidentiële belasting’ worden betaald (lees: smeergeld). Nu kunnen de diepe zakken van Peking best wel wat hebben, maar Kinshasa gedraagt zich ook zo ten opzichte van het enorme leger kleine handelaren. ‘Ze behandelen ons als tweederangs burgers’, klaagt meneer Song, eigenaar van een klein Chinees restaurant. Hijzelf heeft het nog redelijk voor elkaar, maar veel van zijn landgenoten wonen bijvoorbeeld ‘als zwarten’, zo arm zijn ze. ‘We hebben overal extra vergunningen voor nodig, met extra presidentiële belasting. Water en elektra is voor ons duurder dan voor Congolezen. En ik word om de haverklap aangehouden door de politie. Ze denken dat ik als Chinees wel geld zal hebben. Vanochtend moest ik betalen, omdat er een krasje op mijn bumper zat. Gisteren reed ik zogenaamd over een witte lijn die er niet was. Als ik mijn zaak kan verkopen, ben ik weg. Wat een rotland.’ 1 Dit artikel is mede tot stand gekomen dankzij cultureel en politiek centrum De Balie in Amsterdam, het NCDO en SNS Reaal Fonds. De Balie organiseert t/m november zes avonden over Congo. Morgen (3 november) is de vijfde: Congo Later, over de toekomst. Aanvang: 20.30u. Kaarten via www.debalie.nl

Een Chinese kledingverkoper in Kinshasa. AFP

Handel Elk regime kan

Afrika is

China kan niet zonder Afrika, en Afrika kan inmiddels ook niet zonder China. Maar helemaal gelijkwaardig is hun verhouding niet.

... Hoeveel Chinezen er precies in Afrika rondlopen, is onbekend. Een half miljoen? Een miljoen? Nog meer? Het enige wat duidelijk is, is dat hun aantal blijft groeien. Andere cijfers zijn er wel. Het Forum voor Chinees-Afrikaanse Samenwerking was vier jaar geleden de grootste diplomatieke bijeenkomst in China ooit. Er waren ministers uit 48 (van de 54) Afrikaanse landen. Ze spraken over een ‘nieuwe, stabiele en

Het weer

Geinig

Tip

Guangzhou: 25°C/15°C, helemaal onbewolkt. Kinshasa: 33°C/21°C, veel regen met af en toe zon. Peking: 12°C/2°C, onbewolkt en fris.

Klein koloniaal overblijfsel van de Belgen: wie frietjes bestelt in een Congolees restaurant, krijgt er een heel lief schaaltje mayonaise bij.

Voor wie zich verveelt in Kinshasa: neem de taxi naar Kikole, een vissersdorp aan de Congo. Eerst naar de vismarkt en dan lekker eten.

 

 

Perspectief

  



 


9

het hart van Afrika

Een kopermijn in Congo, waar kinderen vanaf acht jaar aan het werk zijn. Het meeste koper dat hier wordt gevonden, gaat naar China. GETTY IMAGES

rekenen op de uitgestoken hand van Peking

verworden tot een afhaalrestaurant voor China langdurige relatie’, meer specifiek over ‘handel, ontwikkelingshulp en culturele uitwisseling’. Ter vergelijking: een soortgelijke top met India in plaats van China trok twee jaar geleden veertien Afrikaanse landen.

Ideale klanten Waarom Afrika? Simpel. De razendsnel groeiende economie van China heeft grondstoffen nodig als koper, tin en zink, en die zijn in Afrika in overvloed te vinden. En voor de Chinese industrie met haar goedkope producten vormen de meer dan een miljard arme Afrikanen natuurlijk de ideale klanten. En andersom: waarom is Afrika zo

geïnteresseerd in China? Ook dat is simpel. China heeft geld. China biedt goede deals: als wij jullie mijnen mogen ontginnen, dan krijgen jullie van ons wegen en ziekenhuizen. En, misschien wel het belangrijkste: China stelt geen vragen. Elk regime, hoe corrupt (Congo) of misdadig (Soedan) ook, kan rekenen op de uitgestoken hand van Peking. Voorbeeld: China mag van Congo de komende twintig jaar ruim vier ton kobalt en 10 miljoen ton koper ontginnen à negen miljard dollar. In ruil daarvoor leggen Chinese bedrijven meer dan 3.500 kilometer weg, een spoorlijn van 3.000 kilometer en 32 ziekenhuizen aan. Die negen mil-

jard is inmiddels onder druk van het Internationaal Monetair Fonds teruggebracht tot zes. Door een daling van de grondstofprijzen kwam de regering in Kinshasa in de problemen, en moest zelfs gaan bezuinigen. President Joseph Kabila rijdt nog steeds in zijn Ferrari, dus hij zal het geld wel ergens anders weg hebben gehaald. Het probleem bij dit soort deals is dat iedereen ervan profiteert behalve de bevolking. De wegen en spoorlijnen zijn primair bedoeld voor het afvoeren van delfstoffen naar China. En de president heeft zijn Ferrari echt niet betaald van zijn staatssalaris. Op de westerse ambassades in Kinshasa, vanzelfsprekend de onschuld zelve,

doen smakelijke verhalen de ronde over Chinees smeergeld en Congolese strijkstokken.

Grote zak geld Er is druk verkeer tussen Peking en Afrika. Zo reisde de Zuid-Afrikaanse president Jacob Zuma deze zomer met liefst vierhonderd zakenlieden en elf ministers af naar het oosten. Resultaat: bouw en ontginning van een titaniummijn in ruil voor infrastructuur. En de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Yang Jichie kwam begin dit jaar met een grote zak geld langs in Nigeria, Sierra Leone, Algerije, Marokko en Saoedi-Arabië. China pompt miljarden in Afrika. In

Kenia mag het daarvoor een tweede haven bouwen in Lamu, met name voor de export van Zuid-Soedanese olie. In Ghana gaan de Chinezen er vandoor met koperafval, oud ijzer, hout, rubber en cacao. In Egypte bouwen ze fabrieken voor de export van auto’s, reserve-onderdelen, huishoudelijke apparatuur en elektronica. Algerije krijgt in ruil voor toekomstige gas- en olieconcessies een nieuw vliegveld, een enorm winkelcentrum, 60.000 nieuwe huizen en de langste aaneengesloten snelweg van Afrika. In Kameroen gaat het om mineralen en hout. In Soedan om olie. Yang Jichie heeft ongetwijfeld de drukste baan van heel China. 1

Luisteren

Baas boven baas

Weetje

Jules Shungu Wembadio Pene Kiku (aka Papa Wemba) is een van de bekendste Congolese zangers. Zijn nieuwe cd Notre père rumba gaat als een trein.

Congo was aan het eind van de 19e eeuw de persoonlijke kolonie van de Belgische koning Leopold II. Letterlijk. Leopold was de eigenaar van Congo.

De bekerwinnaar van het Congolese voetbal was vorig seizoen DC Moteme Pembe. Na strafschoppen werd gewonnen van AS Dragons.

 

 

10

  



 
 ENJOY AND DO GOOD WWW.DEBETEREWERELD.NL

COLUMN

Top Fit Kids Altijd in topvorm

TIRSAHOFSTEE

Geef je kind een gezonde toekomst

...

Brei mee!

O

m aandacht te vragen voor de enorme kindersterfte in India lanceert kinderrechtenorganisatie Save the Children de campagne ‘Geef de kleintjes van India een warm welkom; brei een mutsje’. Jaarlijks sterven in India twee miljoen kinderen en pasgeboren baby’s, vaak in de wintermaanden, als gevolg van onderkoeling. Daar doet Save the Children iets aan. Mobiele klinieken bieden medische zorg aan zwangere vrouwen en kleine kinderen in de sloppenwijken van Delhi. Het project Brei voor India is onderdeel van dit grote gezondheidszorg programma, dat tot stand is gekomen met steun van de Nationale Postcode Loterij. Met deze campagne roept Save the Children mensen op om mutsjes te breien voor pasgeboren baby’s. Deze kleintjes verliezen veel lichaamswarmte via hun hoofd, ongeacht het klimaat. Hierdoor is een baby extra vatbaar voor ziekten en onderkoeling. Een mutsje kan dus het leven redden van een pasgeboren baby. De mutsjes worden in India uitgedeeld door onze verpleegkundigen in de mobiele klinieken. 1

www.breivoorindia.nl. Tirsa Hofstee is campagnecoördinator bij Save the Children, de grootste onafhankelijke kinderrechtenorganisatie ter wereld.

Recent onderzoek laat zien dat slechts 46 procent van de jeugd tussen 4 en 17 jaar voldoende beweegt. Redactie De Betere Wereld AMSTERDAM

...

Steeds meer kinderen in Nederland kampen met overgewicht: een op de zes is te zwaar. Overgewicht verhoogt de kans op ernstige ziektes zoals diabetes type 2, hart -en vaataandoeningen en kanker. Het is van groot belang dat er actie ondernomen wordt om deze cijfers in Nederland terug te dringen. Een initiatief dat een steentje bijdraagt aan de gezondheid van de volgende generatie is het nieuwe voorlichtingsprogramma Top Fit Kids van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Het programma leert kinderen van vijf tot tien jaar op speelse wijze wat gezond eten en leven is. Want gedragsgewoonten die we aanleren als kind zetten we meestal voort in onze volwassen jaren. Dit betekent dat gezonde kinderen meer kans hebben om gezonde volwassenen te worden.

Gezond voedingspatroon en leefstijl Ouders en verzorgers spelen een cruciale rol bij de ontwikkeling van het eet- en beweeggedrag van hun kinderen. Hoe eerder kinderen in aanraking komen met een gezond voedingspatroon en een gezonde leefstijl, hoe beter. Professor Ellen

Gezonde voeding verkleint de kans op onder meer kanker.

Kampman, hoogleraar Voeding en Kanker aan de Wageningen Universiteit: ‘De kiem voor kanker wordt al jong gelegd. Dit betekent dat er een lange tijd zit tussen de eerste cel die abnormaal gaat groeien en het moment dat we merken dat iemand kanker heeft, doordat die persoon er last van krijgt of door screening. Hier kan wel 30 tot 40 jaar overheen gaan. Kanker kan dus al heel vroeg ontstaan, in de puberteit of nog eerder. Daarom is het belangrijk dat kinderen al vroeg gezond eten en goed op gewicht blijven. Zo verlagen zij hun kans op kanker in de toekomst.’

Praktische tips voor ouders - Eet gezamenlijk om van maaltijden een sociale aangelegenheid te maken. Kinderen leren eetgewoontes aan door hun ouders of broertjes en zusjes te imiteren. - Betrek kinderen bij het koken en laat ze meehelpen in de keuken. - Eet op vaste tijdstippen om te voorkomen dat kinderen tussendoor trek krijgen en vragen om snoep en snacks. - Maak lichaamsbeweging dagelijkse routine. Ga lopend of op de fiets naar school en naar de winkel. Wil je het gezonde kinderkookboek-

je Koken maar! ontvangen, mail dan nu naar [email protected].

Bezoek Appeldoorn virtueeel Onderdeel van het Top Fit Kids programma is de educatieve en interactieve website www.topfitkids.nl. Hier verkennen kinderen samen met de Top Fit Kids de gezondste stad van Nederland: Appeldoorn. Zij leren wat gezond eten en leven inhoudt, en waarom dit zo belangrijk is. 1 www.debeterewereld.nl, twitter: @debeterewereld of kijk op facebook en YouTube.

CarrièreBeurs

Naast een gevarieerde beursvloer tevens een veelzijdig congresprogramma met thema’s als: • Hoe je in drie stappen een (andere) baan in de zorg kunt vinden • Hoe bereid jij je voor op een functioneringsgesprek • Ga agressie op de werkvloer te lijf! • Wat past bij jou, een klein, middel of groot ziekenhuis?

30 november en 1 december Amsterdam RAI

Ontdek jouw mogelijkheden in de zorg- en welzijnssector! Voor meer informatie en gratis entree ga je naar

www.carrierebeurszorgenwelzijn.nl

O.a. onderstaande organisaties, bekend op 1-11-2010, zijn aanwezig met een stand en/ of workshop (spreker) op de Carrièrebeurs Zorg & Welzijn. Kijk voor meer informatie op www.carrierebeurszorgenwelzijn.nl

 

 

Weten

  



 


?????

Biotechnologie

Biologie Drankmisbruik

Gen maakt dronken

...

Vooraanstaande wetenschappers beantwoorden vragen van lezers U heeft een vraag? Ga naar www.depers.nl/vraagteken

11

De kans dat je alcoholist wordt is straks meetbaar.

Eindhoven schept botje in een potje Botten bestaan uit kalk, leert iedereen. Was het maar zo eenvoudig. Redactie weten AMSTERDAM

...

Als onze botten alleen uit kalk zouden bestaan, lag iedereen voortdurend in het ziekenhuis. Botten zijn keihard, veel harder dan stukken kalk, en tegelijk levend materiaal, dat zichzelf kan repareren. Ze behoren tot de meest complexe onderdelen van ons lichaam. Een ware uitdaging voor biotechnologen die organen in het lab willen kweken. Onderzoekers van de TU Eindhoven zijn daar, met collega’s van de universiteit van Illinois, nu in geslaagd. En wat misschien nog belangrijker is: ze kunnen de groei van hun kunstbot op moleculair niveau op de voet volgen.

Waarom groeit alleen hoofdhaar door? Antwoord van dermatoloog Marcel Pasch: ‘Haar groeit in een haarzakje in de huid. Het zakje laat een haar even groeien, waarna het zakje een rustfase ingaat en de haar uitvalt. Korte tijd later gaat ditzelfde haarzakje een nieuwe haar maken, die weer uitvalt, en zo maakt ieder haarzakje in de loop van ons leven tal van haren. Een hoofdhaar groeit gemiddeld zo’n 5 jaar lang met 1 centimeter per maand. Een haar in een haarzakje op het been groeit maar enkele maanden voordat hij uitvalt.’ ‘Oorspronkelijk diende haar als isolatie. Dit is bij de mens niet meer nodig. Haar heeft vooral een decoratieve functie gekregen. Te veel zonlicht op een kaal hoofd leidt sneller tot huidkanker. Dat is dus een evolutionair nadeel.’

Steiger

GETTY IMAGES

En wat denkt de lezer? ‘De vraag zou moeten zijn: ‘waarom is het lichaamshaar verkort’. Dat kan te maken hebben met het feit dat mensen zweten, en dat dit alleen effectief is als er niet te veel haar in de weg zit. Zweten heeft een evolutionair voordeel op de savanne, en jachttechnieken van de primitieve mens berustten waarschijnlijk op het opjagen van een geïsoleerde relatief grote prooi, die uiteindelijk door oververhitting door de poten gaat. (Erwin de Wolff )

Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

(nog) niet. Ze kregen een testdrankje en moesten aangeven in hoeverre ze zich dronken voelden. Intussen was van iedereen ook het genetisch materiaal verzameld en in kaart gebracht (een koud kunstje, tegenwoordig), en zo werd ontdekt dat het vermogen om alcohol te weerstaan samenhing met een bepaald stukje DNA waarop zich een reeds verdacht gen bevindt, CYP2E1 genaamd, dat een rol speelt bij de vertering van alcohol. Van dit gen bestaan verschillende versies, die verschillende eiwitten produceren. Zo beschikt 10 à 20 procent van de mensheid over een versie die minder efficiënt ‘werkt’, waardoor de verbranding minder snel verloopt en de bezitter dus sneller dronken wordt. Een vergelijkbaar deel beschikt over de gevaarlijke, extra efficiënte versie. Een genetische test

‘Vraagteken’ wordt mogelijk gemaakt door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, de nationale wetenschapsfinancier.

Kent u ze ook, pubers die opscheppen dat ze geen last hebben van alcohol? Onderzoekers van de universiteit van North Carolina hebben het gen ontdekt dat hiervoor verantwoordelijk is. Ze liegen – ze kunnen er gewoon niks aan doen. En het écht slechte nieuws is dat ze door dat gen ook een grotere kans lopen alcoholist te worden. Dat drankmisbruik iets ‘erfelijks’ heeft, was al langer bekend. Onderzoekers komen steeds meer genen op het spoor die daarvoor verantwoordelijk zijn. Die in North Carolina namen tweehonderd proefpersonen van wie steeds één van de ouders verslaafd was aan alcohol, maar zij zelf

Geluidsherkenning

Hagedissen

HOOR, EEN HOOLIGAN

WARM WEER GEEFT DOCHTERS

Volgende week: Waarom mag je niet op een lcd-scherm duwen? Weet u het antwoord? Mail naar [email protected]. 1

De Groningse promovendus Dirkjan Krijnders heeft een computersysteem ontwikkeld dat incidenten op het perron of in de trein signaleert. Krijnders liet acteurs scènes spelen, van een normale begroeting tot agressief gedrag van hooligans. Als hij vervolgens de waargenomen geluiden combineerde met gegevens over de hoeveelheid beweging, een al ouder systeem, was 78 procent van de alarmsignalen ‘correct’.

Groningse biologen hebben ontdekt dat het geslacht van de nakomelingen van de hagedis Niveoscincus ocellatus, die op Tasmanië woont, afhankelijk is van de temperatuur. Tenminste, als de ouders in lager gelegen gebied wonen. Daar geldt dat warm weer tot meer vrouwtjes leidt. Bij hagedissen op grotere hoogten is het gewoon de genetica die het geslacht van de kinderen bepaalt. De invloed van temperatuur is niet nieuw, maar het is wel bijzonder dat binnen één soort twee verschillende mechanismen voor ge-

voor CYP2E1 kan snel op de markt zijn. Maar er zijn meer genen betrokken bij drankgebruik, en nog belangrijker: er zijn genetische factoren die mensen aanzetten tot risicovol gedrag (een extra lang chromosoom nummer 11, bijvoorbeeld). Ook die zwakke punten kunnen nu snel worden aangetoond. Nog even en ieder slim meisje heeft een kleine genetische test op zak. Om snel te checken of de opschepper alleen maar indruk wil maken, of echt een loser is. Moet hij wel wat speeksel afstaan. 1

Bot bestaat uit een ‘skelet’ van collageenvezels, dat dichtgegroeid is met kristallen calciumfosfaat. Tot nu toe werd gedacht dat die vezels, tijdens de vorming van nieuw botweefsel, een passieve ‘steiger’ vormden waarin gespecialiseerde ‘biomoleculen’ de kristallen ophingen. Maar Nico Sommerdijk en Fabio Nudelman gebruikten een bijzondere elektronenmicroscoop, de cryoTitan, om dat proces te volgen. Daarmee kunnen supersnel ingevroren monsters tot op atomair niveau worden bekeken. Zo zagen ze dat de collageenvezels zélf de groei van de kristallen regelen, en dus de botgroei sturen. De biomoleculen zijn niet meer dan de leveranciers van calciumfosfaat. Het kweken van het juiste bot is dus een kwestie van het maken van de juiste vezelstructuur. Een Italiaans onderzoeksinstituut is al begonnen met het ontwikkelen van botimplantaten gebaseerd op deze doorbraak van Sommerdijk en Nudelman. In Eindhoven wordt niks gekweekt. Sommerdijk: ‘Het gaat ons om begrijpen, niet om produceren.’ De onderzoekers hebben op YouTube een filmpje gezet, ‘bone formation’, met een animatie van de groei van een stukje bot. 1

slachtsbepaling aanwezig zijn. Evolutionair is de invloed van de temperatuur goed te verklaren. Bij een ‘koudbloedig’ dier is warmte gunstig voor de groei van de jongen. Als er dan extra veel vrouwtjes zijn, betekent dat extra veel jongen die snel groeien. Dat dit in de bergen niet gebeurt, komt volgens hoogleraar Ido Pen doordat het klimaat daar wisselvalliger is: ‘In een warm jaar zou je alleen vrouwtjes krijgen, in een koud jaar alleen mannetjes. Dat is niet gunstig voor de reproductie.’

Leve de modder!

Dream on, baby!

Vroege vogel

De Utrechtse promovendus Arjan Broere heeft ontdekt dat uit DNA, achtergebleven in sediment, de geschiedenis van het klimaat valt te reconstrueren.

Neuroloog Moran Cerf wil de hersenactiviteit tijdens dromen vastleggen en deze vergelijken met overdag – om te zien waar we over dromen.

Menselijke fossielen van 100.000 jaar oud, gevonden in China, bewijzen dat Homo sapiens Afrika 60.000 jaar eerder heeft verlaten dan tot nu toe gedacht.

in business

12

 

    



 


Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering

Q&A

Persis Hilton Nederlaag in Zuid-Frankrijk

Harry Mulisch was ook onzeker hoor! Persis Hilton kende Harry Mulisch als een man die blauwtjes liep en niet kon pingpongen. Ja, dat mag ook wel eens worden gezegd. Nog een keer Harry Mulisch dan. Ook Persis Hilton heeft hem leren kennen als een vlerkerige literaire reus, maar we hebben ook zijn zwakke kant kunnen ontdekken, en die lagen vooral op sportief en seksueel vlak. We gaan eerst terug naar midden jaren tachtig. Het moet in 1986 of 1987 zijn geweest. Hans van Mierlo, toen D66-fractie-

voorzitter, en zijn vriend Harry Mulisch arriveerden in een vakantiehuis in het Zuid-Franse Le Rayol en monsterden er aan bij een vakantievierende bevriende familie. Toen gebeurde het. Van Mierlo en Mulisch doken achter de pingpongtafel met aanwezig puberkinderen die al weken werkten aan hun topspin. Het duo, dat zo goed kon converseren in de Herenclub, sloeg als duo weinig punten, al was HM, zo herinnert Persis Hilton zich, net iets minder matig dan de sociaal-liberaal. Arrogant? Welnee, hij lachte om zijn eigen

...

onkunde en vertrok snel weer naar Rome na zijn smadelijke nederlaag. Incasseren kon hij namelijk fantastisch. Een tante van een van deze rubriekschrijvers, een voormalige balletdanseres uit Amsterdam, bezorgde De Neus in de jaren zestig namelijk een enorm blauwtje. De ballerina werd uitgenodigd in zijn huis aan de Leidsekade en trof Harry na een kort wcbezoek op zijn bed aan in een witte onderbroek. Haar antwoord: ‘Nou, ik ga maar weer eens.’ HM bleef in kleermakerszit achter in zijn schrijvershok. 1

Chipshol Vechten tegen rechtelijke dwalingen

‘Het is een zaak van nationaal belang’ Peter Poot, directeur van Chipshol, is klaar voor een nieuwe slag met de rechtelijke macht. Mark Koster/FTM

...

Mocht u denken dat Geert Wilders’ vendetta tegen de ‘bevooroordeelde rechtelijke macht’ een nieuw fenomeen is: praat eens met de familie Poot! De projectontwikkelaar, die al jaren tegen de overheid strijd over het bezit van 600 hectare grond rondom Schiphol, voert al bijna achttien jaar óók een gevecht tegen rechters die in zijn ogen niet onafhankelijk zijn. ‘We zijn pioniers’, zegt Peter Poot, directeur van Chipshol. ‘Toen wij in 1994 een rechter wilde wraken zagen we daar vanaf, omdat de les toen was: wie wraakt, verliest zijn zaak. Nu is het veel gewoner om rechters kritisch te volgen. We waren groentjes hè.‘ Donderdag is er een nieuwe episode in ‘de grondoorlog.’ Peter Poot en zijn vader Jan willen in Utrecht een groep oud-raadsheren van de rechtbank Den Haag horen omdat ze ‘de beffen’ ervan verdenken niet objectief te zijn in hun beoordelingsvermogen. De familie Poot wil graag weten of de voormalige vicepresident van de Haagse rechtbank, Pieter Kalbfleisch, nu bestuursvoorzitter van mededingingautoriteit NMa, kennis had van de onverkwikkelijke handelswijze van mr. Hans Westenberg.

Deze Haagse magistraat zette in 1994 de advocaat van Chipshol, Hugo Smit, onder druk om zijn zaak in te trekken. In 2009 vertrok Westenberg, die zijn interventie lang ontkende, na een slepende rechtszaak met vervroegd pensioen bij de rechtbank. ‘Bij Wilders werd er voor veel minder gewraakt (omdat de rechter een getuige niet onmiddellijk zijn verhaal liet doen, FTM), maar bij ons duurde het vertrek van een falende rechter jaren.’

onderhielden met de tegenpartij (en) van Poot, onder meer een concurrerend vastgoedpartij. De Amsterdamse onderneming wil verder weten of ook andere rechters, onder wie mr. Van Delden, thans voorzitter Raad van de Recht-

spraak, op de hoogte waren van Westenberg’s ‘gekonkel’. ‘Ik vind het schokkend dat Corstens, president van de Hoge Raad, zegt dat Wilders de rechtbank aanpakt, terwijl hij de uitwassen zou moeten bestrijden. Het lijkt wel de katholieke kerk. De boodschapper wordt zwartgemaakt, terwijl de pedofiele priesters vrij spel hebben.’ 1

‘Nu is het veel gewoner rechters kritisch te volgen. We waren groentjes.’

Dr. Ewald Engelen wordt donderdag bijzonder hoogleraar Etnisch Ondernemerschap. ‘Ondernemerschap onder niet-westerse immigranten stijgt prima door.’ AMSTERDAM

...

Professor Ewald Engelen, u heeft een tegendraadse boodschap. Het gaat goed met niet-westerse immigranten, want ze zijn lekker aan het ondernemen. ‘Inderdaad. De feiten spreken al dat tobberige gepraat enorm tegen. Het ondernemerschap onder niet-westerse immigranten stijgt harder dan onder autochtonen. Het gaat eigenlijk hartstikke goed. En dat is niet alleen fabrieksarbeid, want ze doen het ook goed in horeca en andere dienstverlening.’ Meneer Wilders wil juist de invoer stoppen. ‘Dat is echt flauwekul. Door ontgroening en vergrijzing hebben we straks meer immigranten nodig. In 2020 werken 30 tot 50 procent van de schoolverlaters in de zorgsector. En dat zijn niet alleen chirurgen en billenwassers, maar ook nieuwe dienstverleners, zoals cateraars en gezelschapsdames. Er ontstaat hevige concurrentie om de werknemers. We hebben immigranten nodig. En weet je waar nu net een overschot zit…’ Wij vrezen… ‘Ja, in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. We moeten aan ondernemende immigratie gaan doen, net als in Canada. Daar mogen immigranten naar binnen op basis van een puntensysteem. Met een goed bedrijfsplan, een bewijs dat je Engels spreekt en dat je genoeg geld hebt, kun je starten.’

Peter Poot

De zaak is nu opnieuw actueel, omdat de Poot-dynastie meent dat de handelswijze van Westenberg, die uiteindelijk zelfs rechtelijk werd bestraft, niet op zichzelf stond. ‘Eerst dachten we dat het een incident was, toen een kwestie van de Haagse rechtbank. Maar nu denken we dat het een zaak van nationaal belang is.’ Een ‘anonieme bron’ die zich via een journalist tot de familie Poot wendde zou erop wijzen dat Westenberg en Kalbfleisch innige contacten

Liberaal: hierrr met die immigranten!

‘Bij Wilders werd er voor veel minder gewraakt.’ HOLLANDSE HOOGTE

Logische boodschap. ‘Ja, Bernard Wientjes, voorzitter van werkgeversverenging VNO/NCW, ziet dat ook zo. Het is geen PvdAhuilverhaal, maar een positieve liberale boodschap. Ik word zo moe van het fetisjisme van de verschillen. Het zoeken naar onderscheid gaat ons niet verder brengen.‘ 1

Organiseer je eigen party en ontvang de speciale T-bag!

Meld je nu aan op www.t-time.nu

De leukste tea-party van Nederland De langste schaakpartij

De langste neus

De oudst dateerbare brug

De onbesliste partij tussen de schaakgrootmeesters Goran Arsovic en Ivan Nikolic duurde 20 uur en 15 minuten en telde 269 zetten.

De neus van Mehmet Ozyurek werd op 18 maart 2010 gemeten en was van de brug tot het puntje 8,8 cm lang.

De oudst dateerbare brug ter wereld die nog altijd in gebruik is, dateert uit ongeveer 850 voor Christus en bevindt zich in Turkije.

MsM

 

    



 


13

Europarlementariër Derk Jan Eppink vermoedt oneerlijke concurrentie: wordt een vliegmaatschappij met EU-geld en vriendjespolitiek kapot gemaakt? Luchtvaart Vuile luchtvaartoorlog

Curaçao flest Hollandse ondernemer Eric Smit/Follow the Money AMSTERDAM

...

Het stormt op Curaçao. Niet alleen vanwege orkaan Tomas die door de Cariben raast, ook vanwege de al jaren durende strijd tussen de luchtvaartmaatschappijen Insel Air en Dutch Antilles Express (DAE). Een strijd die volgens betrokkenen alle perken te buiten gaat. ‘Vanaf het moment dat Insel Air is gaan vliegen zijn we op alle mogelijke manieren tegengewerkt’, zegt Niek Sandmann, de eigenaar van DAE. ‘Wij zijn drie jaar geleden op de route Sint Maarten zelf begonnen met de prijs te concurreren. Daar werd toen door de autoriteiten een stokje voor gestoken. Maar inmiddels doet Insel op grote schaal aan prijs- en capaciteitsdumping zonder dat daar tegen wordt opgetreden. We ondervinden ook aanhoudende tegenwerking van allerlei overheidsdiensten. De politiek in Curaçao steunt Insel Air open en bloot.’ De Amsterdamse zakenman Sandmann zette zijn eerste stappen in de luchtvaart samen met zijn vroegere zakenpartner Erik de Vlieger. Holland Exel heette hun maatschappij die in 2005 met het nodige tumult rond De Vlieger een dodelijke smak maakte. Sandmann bleef actief in de lucht. Hij richtte in 2005 met de hulp van KLM DAE op om de eilanden van een ‘airlift’ te blijven voorzien. Zakelijk nam hij een groot risico. Luchtvaartmaatschappijen op de Antillen maakten in het verleden allemaal grote verliezen en gingen een voor een ten onder. Sandmann hoopte dat hij de eerste jaren verschoond zou blijven van concurrentie zodat zijn bedrijf vaart kon krijgen. Die hoop werd in 2006 de grond in geboord toen Insel Air vanuit Curaçao van start ging.

De hoofdrolspelers. Vanaf linksboven met de klok mee: Edward Heerenveen, Niek Sandmann, Insel-directeur Albert Kluyver en Derk Jan Eppink. FOTO’S: DICK DRAYER/ PERSBUREAU CURACAO EN NOELLE AN-

Oorlog

NEOSULLIVAN.WORD-

DAE-ceo Floris van Pallandt deed toen een voorspelling: ‘Wij laten het kaas niet van ons brood eten, dus komt er oorlog’. En oorlog kwam er. De rechtszaken volgden elkaar de afgelopen jaren snel op. In april van dit jaar werd Insel nog door de rechtbank veroordeeld tot het plaatsen van een rectificatie in enkele kranten. De luchtvaartmaatschappij had daarvoor uitlatingen gedaan over de verliesgevendheid van DAE en de toestand van het onderhoud van de maatschappij van Sandmann. Op dit moment loopt er een zaak van DAE tegen het eiland Curaçao in verband met de schending van Insel van wettelijke verordeningen over minimumtarieven en het leveren van overcapaciteit. De Nederlandse Europarlementariër Derk Jan Eppink heeft zich inmiddels op de kwestie gestort. Eppink zetelt sinds 2009 voor België namens de politieke partij Lijst Dedecker in het Europees Parlement. Twee weken geleden stelde hij de on-

PRESS.COM

De hoogste mast Niek Sandmann (1946) begon ooit met de handel in antiek. Hij bezit onder andere een aanzienlijke vastgoedportefeuille in Amsterdam. Ook op Bonaire is hij in het vastgoed actief. Sandmann is een fanatiek zeezeiler. Hij liet enkele jaren geleden een zeiljacht bouwen dat zich tijdelijk kon beroemen de hoogste mast ter wereld te hebben. 1

eerlijke strijd bij de Europese Commissie aan de orde. Volgens Eppink blijkt ‘uit beschikbare financiële gegevens’ dat een semi-overheidsinstelling op Curaçao aan Insel Air financiele steun heeft verstekt. Dezelfde ‘semi-overheidsinstelling’ blijkt ook nog eens 20 procent van de aandelen

in Insel Air in handen te hebben. De instelling waar Eppink op doelt, is ontwikkelingsbank, Korporashon pa Desaroyodi Korsou (Korpodeko). Een financieringsinstelling zonder winstoogmerk die tot doel heeft met onder andere ontwikkelingsgelden kleine projecten te steunen ter bevordering van de werkgelegenheid en de lokale economie. Korpodeko is voor het overgrote deel eigendom van het eiland Curaçao. ‘De leningen en aandelenparticipatie hebben er echter voor gezorgd dat de concurrentieverhouding tussen de twee privé-luchtvaartmaatschappijen danig is verstoord’, stelt Eppink. Eppink wil van de Europese Commissie weten of Korpodeko direct dan wel indirect gelden uit ontwikkelingsfondsen van de EU heeft ontvangen. Inmiddels is er vanuit de EU een verzoek gedaan aan diverse Amerikaanse instanties als het Department of Transport (DoT) om te hel-

pen bij het onderzoek naar Insel Air, zo melden meerdere bronnen in Brussel.

Zware verliezen Eppink baseert zijn zorgen op een niet openbaar onderzoek naar de activiteiten van Insel Air. Dat onderzoek werd in opdracht van honorair president van de verenigde assemblee van de voormalige overzeese EU-gebiedsdelen John Corrie verricht. Uit het verslag zou blijken dat, op een enkele dienstregeling na, Insel Air met zware verliezen opereert. Dit ondanks de door Insel Air gerapporteerde miljoenenwinsten in 2008 en 2009. Bij Insel Air was niemand bereikbaar voor commentaar. Of de steun de concurrentieverhoudingen in de luchtvaart inderdaad ondermijnt wil Arthur Rosaria, directeur van Korpodeko, niet zeggen. ‘Wij beantwoorden geen vragen over cliënten van

Korpodeko’. Het vermoeden van Sandmann dat Insel Air warme banden onderhoudt met de politieke macht op Curaçao, lijkt te worden gestaafd door enkele bijzondere relaties. Een van de oprichters van Insel Air – Edward Heerenveen – stond met Charles Cooper, de leider van de huidige coalitiepartij MAN, bij de voorlaatste verkiezingen op Curaçao afgebeeld op billboards die de campagne van Cooper opfleurden. De echtgenote van Heerenveen, de voormalige journaliste Stella Heerenveen-Van Rijn is de adviseur en vertrouwenspersoon van ministerpresident Gerrit Schotte. ‘De billboard van Cooper en Heerenveen sprak boekdelen’, zegt Sandmann. ‘Er werd openlijk partij gekozen voor een private onderneming. Dat is in het kort de situatie waar DAE zich in bevindt en dat is gewoon te gek voor woorden.’ 1

De week van Froger

Martin Sheen helpt Charlie

Uitmelken werkt!

Reneetje wordt vijftig en dat wordt flink gevierd. Om af te trappen kreeg René Froger van radiozender 100% NL een oeuvreprijs.

Zijn advies voor zijn zoon, verwikkeld in een rel rond coke, een hoer en een hotelkamer: kom een tijdje uitrusten bij de familie Estevez in Ierland.

Deeltje zeven (!) van de nare horrorfilmreeks Saw harkte in de VS dit weekend zo’n 25 miljoen dollar binnen. Minder dan voorgaande delen, maar toch.

14

 

 

Uit & thuis LEZEN

  



 


AKO Literatuurprijs 2010 And the winner is...

De Vlaamse leeuw brult zijn victorie De literaire renaissance van onze zuiderburen is compleet: ook de AKO-prijs 2010 winnen zij op hun slofkes.

ningsspeech kunnen schrijven. 100 pagina’s lang postmodern koketteren met zijn schrijversproblemen voor hij aan de moedermemoires begint, kost hem de prijs.

Oscar van den Boogaard Meer dan een minnaar Na alle voorspelbare raamvertellingen op de AKO-shortlist zou je vergeten dat er nog schrijvers zijn die een verrassend plot in elkaar kunnen timmeren. Nederbelg Oscar van den Boogaard vertelt een verhaal van ‘ongelukkige vaders, moeders en kinderen’ tegen de achtergrond van de ramp met de Herald of Free Enterprise in 1987. Twee buurgezinnen klotsen tegen elkaar aan de rand van de golfbaan van SintMartens-Latem: dat van de volkse grasmaaier Noël Poppe en dat van de rijke seksuoloog Rudolf Bouvy. Dromerige romances ontaarden in grimmige paardansen. In eerder werk laat Van den Boogaard de emoties overheersen, hier houdt hij de teugels strak in handen. Met Donnie Darkoachtige magische elementen. Een kanshebber.

Koen Peeters

Dirk Koppes

De Bloemen

AMSTERDAM

...

Amai, die Hollanders laten het afweten als het om het binnenhalen van de grote cashkoeien der literatuurprijzen gaat. De Libris ging naar Bernard Dewulf, de Libris Geschiedenis naar David van Reybrouck en de AKO naar Erwin Mortier. En aankomende maandagavond moet het wel heel zot uitpakken indien de 50.000 AKOeuro’s niet in Vlaamse handen geraken. Maar liefst drie Vlamingen en een Nederbelg staan op de shortlist van juryvoorzitter Femke Halsema. Je zou zeggen dat Nederland met zijn huidige gepolariseerde politiek auteurs genoeg stof biedt tot satire en andere zaken, maar de praktijk leert dat literatuur minimaal vijf jaar nodig heeft om de stof der actualiteit te laten neerdwarrelen. 2015 wordt een fantastisch jaar voor de Batavieren. Maar eerst de kanshebbers van 2010.

Willem Jan Otten Onze lieve vrouwe van de schemering Otten bewijst in deze essaybundel een omnivoor te zijn, die zowel filmmaker Ingmar Bergman, dichter Ida Gerhardt, als Harry Potter aan zijn hoogstpersoonlijke visie onderwerpt. ‘Wat ik u te vertellen heb gaat steeds over hetzelfde: hoe en waarom raak ik betrokken bij een verhaal, toneelstuk, een film.’ Vooral als Otten massacultuur aanpakt levert dit interessante inzichten op, waarbij hij op subtiele wijze zijn late bekering tot het katholicisme in zijn analyses verwerkt. God is nooit ver weg bij Otten. Toch is deze bundel te onsamenhangend om de prijs binnen te halen.

God speelt ook een voorname rol in de intrigerende familieroman van Koen Peeters. Zijn diepgelovige oma Hortence schrijft van het Kempense plattelandsdorp Gierle brieven aan haar twee zonen, die tijdens WOII op kostschool zitten. Zij overlaadt ze met levenslessen, inclusief prevelementen. Kleinzoon Koen krijgt de brieven via oom Jos in handen, bewerkt ze en schrijft het boek terwijl wij meelezen. Koens overleden vader René en opa Louis verschijnen om commentaar te leveren. Peeters vervalt niet in makkelijke nostalgie, maar schrijft losjes een verhaal van drie generaties. Te losjes, waardoor de impact na afloop minimaal is.

David van Reybrouck Congo, een geschiedenis

Kees van Beijnum Een soort familie Het etiket Amsterdamse stadschroniqueur (Dichter op de Zeedijk) werpt Kees van Beijnum definitief van zich af met Een soort familie over Waddenzeestadje Wieringen. Puber Teun Draaijer sjokt samen met zijn oudere broer Hans elk weekend achter zijn ouders aan om van deur tot deur de blijde boodschap van de Vredesbeweging te verspreiden. God is hier vervangen door Gandhi. Trefzeker laat Van Beijnum zien dat idealen hartverscheurend verkeerd kunnen uitpakken. Helaas zit het relaas van puber Teun gevangen in een raamvertelling over de volwassen Teun, een gefrustreerde kopieermachineverkoper die de vroege dood van broer Hans nooit verwerkt heeft. Clichématig.




  



  
 
  


 

 


"%," & "0, &
&,-
0 &,&
% %& "#,$+ 1&%,&"
& &&0%  &.
"" %& 1".&
 )& &
 .0& &
&
)&&$+&
"
"#,"/ 
,1,00" "#," & &
& %& ,
,)&&
%& 1".&
"
+&  ,%&


"
 .,-& "0&,
" &
"!0 %&

&#)&
)&&$+&
"
,#,! &
0)&,-& &
%& "#,$+ $ 0,
",& &(&
, "
"%,
,! &
""0
,!/ & ..&
1& %& 0$"0 &
0&&%&
% 1,%%&0 "
+& "1&
&&
%&

&+"0&
 %& 1&
&
&
%& 0"
%&
.&

&
 ,
"0 +
#,-
%&&

&$+&,%&
+&,%/  ''* '    
  
 
       


! 
  "     

Tom Lanoye Sprakeloos Met een hysterische amateuractrice als moeder (ze simuleerde regelmatig een hartaanval) verrast het niet dat divo Tom Lanoye opgroeide tot drama-queen die zijn publiek met een emotionele woordentsunami overspoelt. In Sprakeloos

BOEK RECENSIE ARJAN TERPSTRA

...

Ex-slaaf en meester vinden elkaar

P

arrot en Olivier in Amerika. Als niet Peter Carey de auteur van deze kloeke avonturenromanmet-gekke-titel was, hadden wij hem niet opgepikt. Maar een roman van de Australische grootmeester in historische fictie – hij won twee keer de Booker Prize – sla je graag open.

vertelt hij hoe zijn moeder José een attaque kreeg die haar sprakeloos achterliet. Sprakeloos bevat verrassend weinig over het ziekteproces, minutieus portretteert Lanoye zijn moeder terwijl ze huisbaas Dikke Liza verzorgt en hoe ze keihard verklaart dat ze liever een mongool dan een flikker als zoon had gehad. Had Lanoye zich hiertoe beperkt, dan had hij zijn overwin-

Vervolgens word je een draaikolk van een vriendschapsrelaas ingezogen. Olivier is een jonge Franse aristocraat die door zijn moeder naar Amerika wordt gestuurd, op de vlucht voor de revolutie en de guillotine. Parrot is een iets oudere Engelse etser/manusje-van-alles, een losgeslagen sujet die door maman mee wordt gestuurd om Olivier in de gaten te houden. In de VS moeten zij het samen zien te rooien, waarbij uit hun wederzijdse afkeer – een stijve aristocraat en een anarchistisch straatschoffie gaan slecht samen in 1800 – uiteindelijk iets moois groeit. De wederwaardigheden van de vrienden zijn prachtig beschreven.

Je zou Congo een populair-wetenschappelijk boek kunnen noemen over de voormalige Belgische kolonie, maar daar doe je David van Reybrouck tekort mee. Hij combineert interviews met misschien wel de oudste man op deze aardbol (Etienne Nkasi, 128 jaar) met prehistorische sfeerverslagen, reisreportages en politieke commentaren. In plaats van het zoveelste boek over onschuldige wilden versus snode blanken presenteert hij Congo als een plek waar niemand wint. David van Reybrouck reist naar het Chinese Guangzhou, waar een hele neokolonie Congolezen rijk wordt door de import-exportbusiness. Een verrassend boek in een unieke schrijfstijl, dat gerust de pageturner van het jaar genoemd mag worden. De grote favoriet. 1

Maar wat van dit boek een echt Carey-boek maakt, is de onnadrukkelijke aanwezigheid van de grote thema’s uit de geschiedenis. De Franse Revolutie staat haaks op het aristocratische gedachtengoed van door God uitverkoren leiders, en de jonge democratische republiek Amerika versterkt de nieuwe ideeën als een megafoon. In die onzeker makende context blijkt een innige maar onwennige vriendschap tussen ex-slaaf en ex-meester nog helemaal geen gekke oplossing. 1 Peter Carey Parrot en Olivier in Amerika

Zin in schrijven?

Het is elementair, Watson

Deze week begint in Engeland de National Novel Writing Month. Iedereen is uitgenodigd 50.000 woorden in te leveren.

O, en dat moet binnen de maand. Lastig? De eerste Sherlock Holmes-roman, A Study in Scarlet, was in drie weken af.

 

 

Mix

  



 


20.40

PLAT PRÉFERÉ CANVAS Reportageserie over de bijzondere eetgewoontes van wijlen Marlon Brando.

Nederland 1 17:00 17:25 17:59 18:00 18:15 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:05 21:50 22:30 23:05

ODE AAN DE DODEN NED2 Met een eerbetoon van Marcel van Dam aan overleden vriend Hans van Mierlo.

Nederland 2

NOS Studio Sport: WK Volleybal Vrouwen Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Intensive Care NOS Journaal Blik op de weg Opgelicht?! Opsporing verzocht De rijdende rechter Pauw & Witteman

17:00 17:05 17:35 18:20 18:55 19:25 19:55 20:25 20:50 22:00 23:00

The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s Ghostbusters II Black sheep

17:05 17:10 18:05 19:00 19:35 20:30 22:20 23:10

RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 22:45

20.50

23:55

22.30

DE RIJDENDE RECHTER NED1 Meester Frank Visser beslecht burenruzies over struiken, honden en lekkages.

Nederland 3

NOS Journaal Kruispunt Tijd voor MAX - Hersenstichting De verandering Man bijt hond Vroege vogels That’s the question Uitgesproken Ode aan de doden Nieuwsuur AVRO Close up: Max Bill - Het oog van de meester Kunststof TV

18:00 18:23 18:45 19:00 19:30 20:15

Fabeltjeskrant Oprah Winfrey show Dr. Phil Kinderziekenhuis Style by jury The surrogate As the world turns Topchef

17:10 18:05 19:00 19:15 19:50 20:30 21:30 22:30 22:50 22:55 23:25 23:55

RTL 8

22:40 23:35 23:50

Vrijland Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal SpangaS De Wereld Draait Door NOS UEFA Champions League: SV Werder Bremen - FC Twente NOS UEFA Champions League: nabeschouwing SV Werder Bremen - FC Twente NOS Journaal op 3 De Wereld Draait Door

22.30

FILM: THE MATADOR COMEDY CENTRAL Pierce Brosnan laat zijn komisch talent zien als alcoholistische huurmoordernaar.

RTL 4 17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:30 23:30 23:40 23:45

SBS 6

17:05 17:35 18:30 19:30 20:00 20:30 21:25 22:20 23:15

22.45

FILM: BLACK SHEEP RTL7 Een kudde gemuteerde schapen gaat op mensenjacht. Vermakelijke culthorror.

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden TV Makelaar Herman den Blijker: Herrie in de keuken! Gordon Ramsay: Oorlog in de keuken! RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard

17:35 18:00 18:30 19:00 20:00 20:30 21:30 22:00 22:30

Two guys and a girl Will & Grace Airline Surf patrol The Kardashians Desperate housewives Eastwick Law & Order: Special Victims Unit Cold case

17:05 17:30 18:00

NET 5 De grote verhuizing Huizenjacht Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum NCIS NCIS Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Nederland op wielen Tienermoeders

15

The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny Topchef Take me out Glee Modern family Modern family So you think you can dance

Veronica

18:15 18:40 19:10 19:30 20:00 20:30 21:30 22:35 23:05

Phineas & Ferb Zack & Cody Veronica’s funniest commercials ever! 3rd Rock from the sun According to Jim Two guys and a girl Two and a half men The big bang theory Undercover boss Waar is De Mol? Veronica’s funniest commercials ever! Oplichters ontmaskerd

LEZERSCOLUMN

Harry Mulisch Vanessa Mammola

...

I

k stond in de tram in Amsterdam, het zal 1990 zijn geweest, ik was een jaar of 13, en mama fluisterde: ‘Vannie niet kijken, daar heb je Harry Mulisch!’ Verwilderd keek ik om mij heen. Zeer luidop vroeg ik mij af: ‘Wie!?!’ ‘Stt, Harry Mulisch.’

OPLOSSINGEN PUZZELS Cryptogram

Sudoku (vorige week dinsdag) 8 5 6 1 2 3 7 4 9

1 7 2 5 4 9 6 3 8

4 3 9 6 8 7 5 2 1

7 2 1 8 3 6 9 5 4

6 9 3 4 7 5 1 8 2

5 4 8 9 1 2 3 6 7

2 6 4 3 9 1 8 7 5

9 8 5 7 6 4 2 1 3

Zweeds raadsel   
  

     
  
    


3 1 7 2 5 8 4 9 6

   
        



‘Harry Mulisch, wie is dat?’ ‘Sst, een bekende schrijver...’ ‘Oh waar dan?’ ‘Sst, die meneer daar. Niet kijken.’ ‘Die?’ ‘Sst, niet wijzen! Ja die.’ Uiteindelijk wist ik uit te maken om welke meneer het ging. Hij stond in de tram, staarde nietsziend naar buiten. Een hoofd vol briljante zinnen, ongetwijfeld, zijn gedachten ver uitstijgend boven tram en reizigers. Misschien stond hij daar zelfs de he-

mel te ontdekken. Ik las dat hij zaterdag is overleden op 83-jarige leeftijd. Eerlijk gezegd verbaasde mij dat een beetje; ik dacht eigenlijk dat hij allang dood was. Toen ik hem in de tram zag, scheen hij mij al in de tachtig toe, en dat was twintig jaar geleden. Ik heb die dag geleerd dat men een schrijver alleen fluisterend en uit onze ooghoeken dient te herkennen, tenzij hij achter een tafel zit en signeert. Ik had deze wijze les die dag beter kunnen negeren; een handtekening is binnenkort zeker goud waard en zijn boeken worden per direct on-

betaalbaar. Maandag is hij uitverkocht, Bol.com is al aan het bijbestellen, uitgeverij de Bezige Bij drukt dag en nacht door. Hij werd gelezen, nog een keer gelezen, stukgelezen, op elke boekenlijst kwam hij voor, met meerdere boeken zelfs. In achtentwintig talen is hij vertaald. Achtentwintig. Hij is na Anne Frank de meest vertaalde Nederlandse auteur ooit. Een record dat niemand meer verbetert. Hij heeft meer prijzen en onderscheidingen voor zijn werk gekregen dan ik wist dat er bestonden. Schrijvers natuurlijk, maar ook regis-

seurs, acteurs, eenieder die maar een enigszins bekende Nederlander is, spreekt over een groot verlies voor Nederland en de Nederlandse literatuur, tot onze premier aan toe, in de Tweede Kamer nog wel. Ja, laten wij hem eren. Een groot schrijver is overleden. Misschien wordt het eens tijd, dat ik een van zijn boeken ga lezen. Wat heeft hij ook weer geschreven? 1

* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].

Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl

 

 

Mix

16

  



 


ZWEEDS RAADSEL: kledingstuk Chinese deegwaar

WIN!

lijn

uiting van berusting

vis

honende opmerking

Deze week:

de Nikon S8000 digitale camera t.w.v. 269,De uiterst dunne (27.3mm) COOLPIX S8000 met 10x zoom past in elke zak en is de ideale camera als je op elk moment van de dag prachtige foto’s en HD-video’s wilt maken. De S8000 is bovendien zeer eenvoudig in gebruik!

kunsttaal

maand makker

5 Japanse strip legerafdeling

editie

6

zet bij dammen

pausennaam

4

dicht

Griekse heraut bijbelse figuur

7

1

eveneens

8

aardkluit dichtkunst symbool koper

Engelse paardenrenbaan

WIN!

vrouwelijk dier

Vandaag:

distributie: [email protected] 088-0131830

Prijspuzzel van vandaag is de sudoku. Bel: 0909-5010701 Zo doet u mee:

sales: [email protected] 0800-7200000

of SMS naar: 3553

3

Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010701 (€ 0,60 per gesprek). Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553

materie

marketing: [email protected]

(€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)

1

2

3

4

5

6

7

8

© Puzzelland

De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers

Prijspuzzel SUDOKU



CRYPTOGRAM: Horizontaal: 1. Het is slecht spul dat in de weg zit (5); 3. Heilzaam voor de visvangst (5); 4. Goden die verlichting van lasten geven (4); 7. Lijnvoorschrift (5); 10. Oplawaai van een varensgast? (9); 11. Menagemeester (8). Verticaal: 1. In ongerustheid gebracht (7); 2. Welk aantal heeft geen maat op het platteland? (5); 5. Griekse letter om 't merkteken (6); 6. Bevestigt een boom met een ontkenning (6); 8. Dier dat vreemd uitgeteld is (5); 9. Middel om bij te blijven als schoenmaker (5).

1

A

9

7 6

A © Puzzelland/ Leen Groeneveld

4 7

8

5

C

3

2

2

1

2 9

4

2

9

7

3

art direction: Koos Jeremiasse

5

5

1

5

11

1 8

6

7

6

uitgever: Ben Rogmans

3

B

8

oprichter: Cornelis van den Berg

hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst

4

3 6

9

10

Speel deze puzzels online en win! Ga naar: www.puzzelland.com/depers

B

2

3

website: www.depers.nl redactie: [email protected] 020-3460550

Met de Hotelbon Jaarkaart kunnen twee personen één jaar lang gratis overnachten in een van de ruim 3000 aangesloten hotels. Voor meer informatie: www.hotelbon.nl

een zekere

Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

of SMS naar: 3553

Hotelbon Jaarkaart t.w.v. €75,-.

dochter van Cadmus

2

tuit van een kan

Zie voor meer informatie: www.nikon.nl

Bel: 0909-5010701

Een uitgave van Mountain Media BV

8 C

5

1

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

Vreemd

LCD

Rekendictee

Waarom vliegen Turkse ufo’s vooral aan de kust? www.depers.nl/ufo

Waarom mag je niet op een LCD-scherm duwen? [email protected]

Word jij het nieuwe rekenwonder? www.depers.nl/rekendictee

Selectie geplande ov-verstoringen: 111

Rotterdam (bus)

Morgen: RETlijn 35. Halten Droogbloem, Varenhof, Lorentzweg, Selma Lagerlofweg, Leermos, Barbarakruid, Stamroos, Brantingweg en Hesseplaats vervallen. Er is pendelbusinzet.

Leiden (bus) 111

111

Vandaag

Morgen

Er is veel bewolking en van het westen uit gaat het licht regenen. De wind draait naar zuidwest en trekt aan tot matig, aan zee vrij krachtig tot krachtig. In de middag wordt het vanuit het westen droger, maar het blijft zwaar bewolkt. De temperatuur komt uit rond 13 graden. Vanavond is het bewolkt en wordt het een graad of 9.

Woensdag wordt een druilerige dag. Het is bewolkt en van tijd tot tijd valt er (mot-)regen. Er staat opnieuw een vrij stevige zuidwestenwind. Met maxima rond 14 graden is het zacht. Ook donderdag is er veel bewolking en valt er af en toe een spat regen. Er staat opnieuw een stevige zuidwestenwind en het wordt 16 graden.

T/m 11 november: Connexxionlijnen 11, 12, 13, 14, 28, 32, 39, 48, 56, 169, 182, 186, 187 en 206. Halten Nieuwe Beestenmarkt en Lammermarkt vervallen.

Lisse (bus)

Vandaag en morgen: Connexxionlijnen 51, 55, 59, 61, 89. Halten Hyacinthenstraat en Uitermeer vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

 
  

  
 
 
 


  


 


$"&
%#
%#%'
'
&!"
!'
#

##&'
 %
 
 &&'

%#%'
)""
"
"

 #$"
%"
"
( '&''(&
%' /C/
@348/8
C348
79/36345
?/;5;341,++;
/8
@9;./8
?99;
=9;/8 291/
:;34C/8
++81/,9./8
'+8C/60<:;/5/8.
.9/8
@34
.++;
83/=
++8
7//
";9/0
/8
/;?++;
2/=
C/60
7/=
./
9:
./
/;638/;
(38/
%2;9:B
7/=
19>.
,/5;998./
8>-
$/6/--3F8
";39;+=
/8
>83/5/
5+8<
97
//8
C//;
/A-6><3/?/
@348
=/
,/7+-2=31/8
?99;
//8
<=>8=:;34<

"(
 #"

%#%'
 


$-23==/;/8./
5;+-2=31/
/8
-97:6/A/
;9./
@348
985/;;99.
?+8
56/>;
8
./
1/>;
238=/8
?+8
;34:
;99.
0;>3=
/8
/35/829>=
'966/
/8
/6/1+8=
?+8
<7++5
7/=
37:;/<<3/<
?+8
;99.
0;>3=
C9 +6<
,9<,/<3.31
;+-2=31/
19/.
1/,+6+8-//;./
+0.;985
8.;>5@/55/8.

  



*%&$%&
+


' "
"
*#%" /
6/?/;=34.
,34
,/<=/66381
7/=
./
98./;<=++8./
,98
3<

@/;5 .+1/8/?/;=34.
,34
,/<=/66381
?3+
98C/
@/,@385/6
3<

@/;5.+ 1/8
'+8+0
?3/;
.9C/8
,/=++6=
>
1//8
?/;C/8.59<=/8
34
738./;
.+8
?3/;
.9C/8
.;++1=
>
G

,34 34
?;+1/8
9?/;
>@
,/<=/66381
5>8=
>
,/66/8
7/=
./
6+8=/877/;




 
G

:/;
1/<:;/5 /=
3<
2/6++<
83/=
791/6345
>@
,/<=/66381
=/6/0983<-2
90
:/; /7+36
.99;
=/
1/?/8 
   3/;,34
,/<=/6
35 )))
++8=+6
A
.9C/8

D
/<-
$/6/--398

";39;+=



E
G

:/;
D
/< '!!#%%#$


'!!# 


'


#$
"!$%!


"%$

%!!  !!#%%& 3/;,34
7+-2=31
35
>-5/;99
"+B7/8=
$/;?3-/
97
39?
(/1/8/;
3/>@</.3+
' //87+631
2/=
?/;<-2>6.31./
,/.;+1
+0
=/
<-2;34?/8   #!#    %   $=>>;
./
?966/.31
38
,6956/==/;<
381/?>6./
,98
38
//8
/8?/69:
8++;
(/,@385/6
9??
*(348/8
"9<=,><
  




%36,>;1

9/
>@
,/<=/66381
8>
?3+


)))$%&" ))"


 
 


 
    


  




  


 
   
    
 
  

 
 
 

 


  
 

  
  


18

 

 

Sport

Wielrennen

  



 


Doping Bloedpaspoort

Vacansoleil op naar ProTourstatus Nederland krijgt er na Rabobank een tweede ProTour-ploeg bij. Vacansoleil staat op het punt om te worden gepromoveerd naar de hoogste wielerliga. Redactie sport AMSTERDAM

...

Vacansoleil is met ingang van volgend seizoen vrijwel zeker de tweede Nederlandse wielerploeg in de ProTour. De ploeg van manager Daan Luijkx heeft de promotie naar de Champions League van het wielrennen te danken aan het nieuwe puntensysteem dat de internationale wielerunie UCI heeft ingevoerd. Met ingang van volgend jaar kent de ProTour een promotie-degradatieregeling. De beste ploegen krijgen het recht om toe te treden tot de elite van wielerteams. Daarnaast spelen financiële en ethische aspecten een rol in de toekenning van de licentie. Op 20 november wordt de lijst van ProTourploegen voor 2011 bekendgemaakt door de UCI.

Grote rondes Vacansoleil scoorde het afgelopen jaar een sloot punten in diverse kleinere wedstrijden. Daarnaast ‘kocht’ het punten door de Italiaan Riccardo Riccò binnen te halen. Vacansoleil heeft in de strijd om een ProTour-licentie flinke concurrentie. Een groot aantal teams (zoals Cofidis, BMC, Pegasus Racing en het nieuwe team van de Schleck-broertjes) heeft een aanvraag voor een ProTour-licentie ingediend. De toekenning van de licentie is nog niet officieel, maar binnen de vereniging van profploegen gaat iedereen er vanuit dat Vacansoleil de ProTour-licentie binnen heeft. Ook de ploeg zelf gaat daar inmiddels van uit. Niet voor niets trok het een extra renner (het jonge talent Pim Ligthart) aan. Met een ProTour-licentie krijgt Vacansoleil het recht om te starten in diverse grote wedstrijden die tot de ProTour-serie behoren. Dat wil overigens niet per definitie zeggen dat Vacansoleil welkom is in de drie grote rondes, aangezien de organisaties daarvan geen overeenstemming hebben bereikt met de UCI over deelname aan het ProTour-circus. Zo wil de organisatie van de Tour het recht behouden om een groot aantal teams zelf aan te wijzen. 1

Op naar de rechter voor bingo Leuk spel, bingo. Beetje met cijfertjes goochelen en hopen dat je een potplant wint. Maar bingo speel je met bejaarden. Niet met het bloed van topsporters.

THIJS ZONNEVELD

AMSTERDAM

...

Bijna drie jaar geleden introduceerde de internationale wielerbond UCI een nieuw spel: bloedpaspoortbingo. Het gaat als volgt. Je zit met een stel pseudowetenschappers rond een tafel, je goochelt met een hoop cijfertjes, je hannest wat in het rond met bloedwaardes – en aan het eind van het spel rolt de naam van de winnaar uit de bus. Die winnaar krijgt geen prijs; hij wordt bestolen. Van zijn carrière. Van zijn portemonnee. En van zijn imago. De UCI is inmiddels niet meer de enige bond die bloedpaspoortbingo speelt. De internationale schaatsbond ISU doet ook vrolijk mee. Een greep uit de winnaars van de afgelopen jaren: de Duitse schaatsster Claudia Pechstein. En de wielrenners Franco Pellizotti (bolletjestrui in de Tour van 2009), Pietro Caucchioli (ooit derde in de Giro) en Tadej Valjavec (tiende in de Tour van 2008). Ze

‘Het systeem van het bloedpaspoort rammelt aan alle kanten.’ Statisticus Klaas Faber

werden aangewezen als dopinggebruikers. Niet omdat er doping werd gevonden in hun bloed of urine, niet omdat er bij ze thuis spuiten epo in de koelkast werden gevonden, zelfs niet omdat ze klant waren van een dubieuze veearts – maar omdat hun bloedwaarden zogenoemde ‘abnormale schommelingen’ vertoonde.


 
 




  
 
&
$.-$ # (  /*$   &$. $ )$!!$
..$/ . $.  /$$
-.  /
$$
.
($ # ( $$
-
$
-. / .*+# * )$ ")  $ $--$
,  /*$ * . #*$ $ " $   $
.  *$
#  +$ !*

$
 /*
$
$$
"/.$$ $
$$ / .*+#   &$. -
 $$
,  /*$ *
 /*
$
!$*+ #  #  /$ $$
  )
#*($  "+$ $
$$
($#$ (
* *$

 *$#$$$
/($.*+- *, $ 

$")*..$
#$ /$
 *+
 $.$--$ ($ *$$# $
$, $ $"$$
*+
 ($")$ $
#  +$ $.-$ /*
 */ . !$
,   %%'%'    
  
 
       


 
        

Volgens de UCI en ISU kunnen abnormale schommelingen worden veroorzaakt door dopinggebruik. Dat is een waarheid als een koe. Maar abnormale schommelingen kunnen ook worden veroorzaakt door ziekte. Of door hoogtetraining. Of door uitdroging. Of door overtraindheid. Of door meetfouten. Of simpelweg door het feit dat topsporters per definitie abnormaal zijn. Abnormale schommelingen in een bloedpaspoort leiden tot een vermoeden. Dat vermoeden kan een basis zijn voor extra, specifieke, dopingtesten – ook wel target testing genoemd. Maar de bonden gaan een stap verder: als er géén doping wordt gevonden bij de extra testen, dan is het vermoeden van dopinggebruik plotseling ook genoeg om de renner te schorsen. Tot afschuw van de meeste wetenschappers. Zo zei Harm Kuipers (nota bene lid van de medische commissie van de internationale schaatsbond) anderhalf jaar geleden nog dat hij het ‘niet koosjer’ zou vinden als schommelende waarden in het bloedpaspoort op zichzelf al genoeg zouden zijn voor een schorsing. Arme Harm; een paar maanden na die uitspraak schorste de ISU Pechstein op basis van de gegevens die Kuipers zelf had verzameld.

Bewijs Maar vooral de deskundigen die níét voor de UCI of ISU werken, wijzen bloedpaspoortbingo af. De Nederlandse statisticus Klaas Faber ziet met afgrijzen aan hoe er wordt gegoocheld met cijfers om bewijs in elkaar te flanzen: ‘Statistisch gezien rammelt het systeem aan alle kanten. De redenering is nu: doping levert abnormale bloedwaardes op, dus als we iets abnormaals vinden is het doping. Terwijl topsporters per definitie lichamelijk en genetisch abnormaal zijn. Om zich in te dekken hebben ze een zogenaamd pa-

Schaatsen

Wielrennen

GERRITSEN LAAT NK SCHIETEN Schaatsster Annette Gerritsen ontbreekt komend weekend in Heerenveen bij de Nederlandse afstandskampioenschappen. De schaatsster van Team Liga heeft nog te veel last van een hamstringblessure. De winnares van olympisch zilver op de 1000 meter van de Spelen in Vancouver wil geen risico’s lopen. Gerritsen nam na vorig seizoen afscheid van Control. Samen met Marianne Timmer en Margot Boer begon ze een eigen team. Gerritsen veroverde vorig jaar drie titels bij de NK af-

standen, respectievelijk op de 500, 1000 en 1500 meter. ‘Het herstel verloopt voorspoedig, maar ik moet realistisch zijn. Ik heb nog niet op het ijs gestaan en dus heb ik met de medische en technische staf het besluit genomen om niet deel te nemen aan de NK afstanden. Uiteraard ben ik teleurgesteld, ook omdat het de eerste grote wedstrijd voor onze sponsor is. Het is nu van belang in alle rust te werken aan mijn herstel’, keek de sprintster vooruit. ‘De focus ligt op het NK en WK sprint.’

O’GRADY NAAR DE SCHLECKS Stuart O’Grady rijdt volgend jaar voor het nieuwe Luxemburgse team van de gebroeders Andy en Frank Schleck. O’Grady is de zoveelste renner van Saxo Bank die overstapt naar de Luxemburgers. Eerder gingen onder anderen Jens Voigt en Jakob Fuglsang hem voor. O’Grady gaat zijn zeventiende seizoen als beroepsrenner in. In het verleden won hij onder meer de keienklassieker Parijs-Roubaix.

Altijd weer die vrouwen

Fenomenaal

Antonio Cassano heeft ruzie met zijn trainer. De reden: ‘Ik heb een zware tijd met mijn eigen vrouw.’

Cristiano Ronaldo maakte in vier wedstrijden al tien doelpunten. Dan past er geen nederigheid. ‘Ik ben fenomenaal.’

 

 

Sport

  



 


Champions League

met bloed

AJAX NEEMT ANITA MEE

nel van deskundigen ingesteld. Die gaan bij elkaar zitten, kijken naar de data en zeggen: nou, wat maken we ervan jongens? Dat is geen wetenschap.’ Klinisch chemicus Douwe de Boer: ‘Voor target testing is dat bloedpaspoort heel bruikbaar. Maar disciplinaire actie op basis van een paar bloedwaardes alleen: dat kan écht niet. Het bewijs dat uit zo’n paspoort wordt gehaald is zo indirect. Alsof er een moord is gepleegd en je wijst iemand als moordenaar aan omdat hij in de buurt is geweest toen de moord werd gepleegd.’ En jurist Janwillem Soek: ‘Dat hele bloedpaspoort draait alleen maar om vermoedens. Daarop kun je toch

‘Gaan we straks ook sporters schorsen omdat ze kippenvel hebben?’

Trainer Martin Jol heeft Vurnon Anita opgenomen in zijn selectie voor de uitwedstrijd in de Champions League tegen Auxerre. De oefenmeester weet echter nog niet of de linksback morgen ook tegen de Franse club in actie kan komen. Hij neemt daarom niet achttien maar negentien spelers mee. Anita verrekte afgelopen zaterdag zijn linkerhamstring.

Wielrennen

SKY TREKT ROGERS AAN Michael Rogers fietst de komende twee seizoenen voor Team Sky. De Australiër, in het verleden drie keer wereldkampioen tijdrijden, is de zesde aanwinst van Sky voor 2011. Hij twitterde zelf dat het om een 2-jarig contract gaat. De 30-jarige Rogers, afgelopen seizoen actief voor Columbia, finishte als achtste in de Ronde van Italië van vorig jaar.

Jurist Janwillem Soek

niet iemand schorsen? Hoe ver moet je gaan? Gaan we straks ook sporters schorsen omdat ze wit weg trekken of kippenvel hebben?’

Volgende ronde De UCI steekt jaarlijks bijna tien miljoen euro in het bloedpaspoortsysteem. Daar wil het wat voor terug: slachtoffers. Linksom of rechtsom, dat maakt niet uit. En dus worden er een stel cijferfetisjisten bij elkaar gezet die uitmaken wat normaal is en wat niet. Dat is geen recht. Dat is bingo. Maar het mooie van bloedpaspoortbingo is dat er altijd een volgende ronde komt: in de rechtszaal. De geslachtofferde sporters slaan terug. Wielrenners Pellizotti en Valjavec zijn vorige week vrijgesproken door nationale commissies. De UCI gaat waarschijnlijk in hoger beroep bij het Hof van Arbitrage voor Sport, waar de zaak tegen Caucchioli inmiddels al is beland. De zaak van schaatsster Claudia Pechstein is onderweg naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. En er hangen schadeclaims tegen de UCI en ISU in de lucht. Het is wachten op het moment dat de hogere rechters de luchtbel van vermoedens doorprikken en een dikke rode streep zetten door het spel met het bloedpaspoort. Want deze bingo is per definitie vals. 1

Veldrijden

19

PSV

Preud’homme (rechts): ‘We gaan altijd voor een aanvallende tactiek.’ EPA

Voetbal Tukkers willen revanche

FC Twente kiest ook in Bremen voor de aanval FC Twente wil vanavond in het Champions League-duel met Werder Bremen vooral de aanval zoeken. Redactie sport

ZWARE STRAF VOOR VUKOVIC PSV-verdediger Jagos Vukovic is door de tuchtcommissie van de KNVB voor vier duels geschorst. De Serviër kreeg tegen FC Twente de rode kaart na een onbesuisde tackle met twee benen op Bryan Ruiz. Vukovic had net als invaller het veld betreden. Vukovic kwam terug van een schorsing, nadat hij bij een duel van de beloften van PSV ook rood had gekregen.

Schaatsen

CONTROL WIL SPONSOR Control hoopt op korte termijn een akkoord te bereiken met een cosponsor voor het schaatsteam. ‘We willen een solide fundament en zijn op zoek naar een co-sponsor die zich net als Control tot minimaal de Olympische Spelen van 2014 in Sotsji aan de ploeg willen verbinden’, aldus Hans Wilmink, communicatieman van de schaatsploeg. ‘Op dit moment voert Control gesprekken met meerdere partijen.’

AMSTERDAM

...

Preud’homme wil niet terugkijken naar vorig seizoen toen de Tukkers al na een half uur met 3-0 achter stonden in de Duitse stad. Twente verloor destijds met 4-1 en werd uitgeschakeld in de Europa League. ‘We gaan altijd voor een aanvallende tactiek. Volgens mij heb ik nog nooit gezegd dat ik voor een gelijkspel wilde spelen’, aldus Preud’homme. Ondanks dat voornemen denkt de oefenmeester dat Twente ook met een punt nog niet is uitgeschakeld in de Champions League. ‘De beslissing in de groep valt nog niet. Ook bij een gelijkspel hebben we zeker nog kansen.’ FC Twente en Werder Bremen, die twee weken geleden in Enschede gelijk speelden (1-1), hebben beiden twee punten na drie duels. Dat zijn er twee minder dan nummer twee Tottenham Hotspur dat vanavond koploper Internazionale ontvangt. De Italianen staan op zeven punten in groep A. Werder beleeft een moeilijke competitiestart met de elfde plaats in de Bundesliga. ‘Maar dat zegt niet zoveel. Tegen Bayern München voor de beker was ik van ze onder de indruk.’ Twente had het twee weken geleden in eigen stadion al moeilijk met Werder. ‘Toen hadden ze volgens veel

Bayern München

mensen ook problemen. Toch speelden ze erg goed.’ De eerdere afstraffing in Bremen leeft nog wel bij aanvaller Luuk de Jong. ‘Natuurlijk baal je van die wedstrijd. Die nederlaag kwam hard aan. Revanche zit altijd in een mens.’ De spits verwacht veel van Werder. ‘Ze hebben een heel sterk team. Zeker thuis spelen ze heel goed.’ Toch heeft De Jong vertrouwen in een goede afloop. ‘We hebben pas twee punten, maar daar hopen we verandering in te brengen.’

‘Natuurlijk baal je van de nederlaag van vorig jaar. Die kwam hard aan.’ Luuk de Jong

Dwight Tiendalli is niet fit genoeg voor de ontmoeting met Werder Bremen. De verdediger kampt met een knieblessure en moest zaterdag al de met 1-0 gewonnen wedstrijd tegen PSV missen. Tiendalli is gisteren niet met de selectie naar Bremen gereisd. Wout Brama (spierblessure) is nog een twijfelgeval. Preud’homme beslist pas deze ochtend of de middenvelder speelt. Theo Janssen heeft last van zijn kuit en trainde gisteravond niet mee, maar is naar verwachting gewoon van de partij tegen Werder. Rasmus Bengtsson deed door ziekte niet mee tegen PSV, maar de Zweedse verdediger is weer hersteld. Datzelfde geldt voor doelman Nikolai Michailov. 1

Champions League

NYS STERKER LOUIS MOET OP MATJE KOMEN DAN STYBAR

AJAX KRIJGT CLATTENBURG

De Belgische veldrijder Sven Nys heeft gisteren in Oudenaarde de Koppenbergcross, de tweede veldrit om de Gazet van Antwerpen-Trofee, gewonnen. Het was voor Nys de zevende opeenvolgende keer dat hij de koers in zijn thuisland op zijn naam bracht. De Tsjechische wereldkampioen Zdenek Stybar werd vierde op ruim twee minuten achterstand. Hij blijft wel leider in het klassement.

De Champions League-wedstrijd Auxerre - Ajax wordt morgen gefloten door de Engelse scheidsrechter Mark Clattenburg. Clattenburg ligt in Engeland onder vuur, nadat hij zaterdag een curieus doelpunt van Manchester United-aanvaller Nani had goedgekeurd in de wedstrijd tegen Tottenham Hotspur. De Portugees maakte opzichtig hands, maar mocht van de scheidsrechter doorgaan en scoren.

De felle kritiek van president Uli Hoeness van Bayern München aan het adres van trainer Louis van Gaal is voor voorzitter Karl-Heinz Rummenigge reden de twee op het matje te roepen. Dat maakte de Zuid-Duitse club gisteren bekend. ‘Een gesprek tussen de twee, samen met sportdirecteur Christian Nerlinger en mij, moet de onenigheden de wereld uit helpen’, legde Rummenigge de tactiek uit om de rijen in München weer gesloten te krijgen. Hoeness liet zich onlangs ongewoon kritisch uit over

zijn Hollandse coach. De preses vertelde dat er moeilijk met Van Gaal valt te praten en dat hij de mening van andere mensen niet accepteert. Daarnaast verweet Hoeness de trainer de fout te maken zijn spelers van het tweede plan niet al te serieus te nemen. Wanneer het gesprek plaatsvindt, is niet bekend. Bayern München kent een matige start van het seizoen in de Bundesliga. De ploeg van Van Gaal staat op een zevende plaats met tien punten achterstand op koploper Borussia Dortmund.

REUTERS

Les 1

Slecht privéleven

Punten foetsie

Johan Cruijff moet Vitesse van adviezen voorzien. Naar verluidt was het eerste: probeer de bal over te spelen naar iemand in een geel-zwart shirt.

Henk Verweij moet het niet zo naar zijn zin hebben thuis. Hij verbeterde dit weekend het wereldrecord darten. Henk gooide in totaal 61 uur met pijltjes.

Het ooit zo grote Dundee United heeft geen geld meer in kas. Daarom kreeg het van de Schotse bond een boete van 25 punten. Dundee staat nu op -11

ARE YOU

READY

FOR

X MAS RACHEL WIJSMAN MODEL FOR SAPPH