www.epnuffic.nl Postbus 29777 2502 LT Den Haag
Rapportage Make it in the Netherlands! 2014 Eén jaar na de start
Inleiding In 2014 is het programma Make it in the Netherlands! (2013-2016), hierna “MiitN”, voortvarend van start gegaan. MiitN is een gezamenlijk actieplan in het kader waarvan activiteiten worden uitgevoerd door of in samenwerking met o.a. universiteiten, hogescholen, gemeenten en bedrijven. Het secretariaat MiitN wordt gevoerd door EP-Nuffic. We willen internationaal talent uitdagen om na de studie een carrière in Nederland te beginnen, om een aantal jaar in Nederland te komen werken en om ook daarna een duurzame band met Nederland te houden: we willen, kortom, internationale studenten binden aan Nederland. Strategische werving en binding van talentvolle studenten versterkt de internationale kenniseconomie van Nederland, verhoogt de kwaliteit van het onderwijs en het studiesucces van zowel Nederlandse als internationale studenten en verbetert de studie-ervaring van internationale studenten. Binding verhoogt ook de match met de Nederlandse arbeidsmarkt in de (Top)sectoren. Het programma, dat op 22 november 2013 in Den Haag is gelanceerd door Jet Bussemaker, de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), is gebaseerd op het gelijknamige SER-advies Make it in the Netherlands!1 en het standpunt van de Nederlandse regering inzake dit advies2, waarin een gezamenlijke aanpak wordt bepleit voor het binden van internationale studenten aan de Nederlandse kenniseconomie. De SER geeft in zijn rapport aan dat er aanwijzingen zijn dat 70% van de internationale studenten na hun afstuderen in Nederland wil blijven, maar dat slechts 27% dat ook werkelijk doet. Werkgelegenheidskansen en de wens om internationale werkervaring op te doen zijn factoren die een rol spelen bij het voornemen te blijven. Hier liggen kansen voor Nederland en voor getalenteerde internationale studenten. Die kansen willen we vergroten met MiitN. In zijn onderzoek De economische effecten van internationalisering in het hoger onderwijs3 komt ook het CPB tot de algemene conclusie dat het aannemelijk is dat de huidige internationale studentenstromen bijdragen aan de welvaart in Nederland en een positief effect hebben op de overheidsfinanciën. Uitgaande van een geschatte blijfkans voor de lange termijn van 19%4 resulteert dit in een jaarlijks positief effect op de overheidsfinanciën van ongeveer 740 miljoen euro. Dit betreft het effect bij de huidige studentenstromen van en naar Nederland ten opzichte van een situatie waarin geen studentmobiliteit plaatsvindt.Het CPB merkt daarbij o.a. op dat internationale samenstelling van de studentenpopulaties leidt tot beter ontwikkelde interculturele vaardigheden en daarmee tot een hogere productiviteit, en via creatie van internationale netwerken tot betere internationale handelsrelaties. In hun gezamenlijke Visie Internationaal presenteren de Vereniging Hogescholen en de Vereniging van Universiteiten in 20145 als een van hun vier ambities het versterken van de bijdrage van internationale studenten en staf aan de Nederlandse kenniseconomie. “Talentvolle afgestudeerden moeten meer plek vinden op de Nederlandse arbeidsmarkt (“Make it in the Netherlands”). Het snel uitdijende alumninetwerk in het buitenland moet een belangrijke ambassadeursfunctie krijgen, zowel voor de handelsrelaties van het Nederlandse bedrijfsleven en haar zakenpartners als voor de Nederlandse internationale betrekkingen.” In haar visiebrief “Internationale dimensie van ho en mbo: De wereld in”6, benadrukt de minister van OCW, mede namens de ministers van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en van Economische Zaken (EZ), het belang van een voortvarende uitrol van het actieplan “Make it in the Netherlands!”, met aandacht voor strategische werving en binding. 1 http://www.ser.nl/en/publications/publications/2013/make-it-in-the-netherlands.aspx 2 https://www.hollandalumni.nl/news-events/nl4talents/make-it-in-the-netherlands 3 CPB (2012), De economische effecten van internationalisering in het hoger onderwijs. 4 Bijwaard, G.E. (2010), Immigrant migration dynamics model for the Netherlands, Journal of Population Economics 5 Visie Internationaal: www.vsnu.nl/files/documenten/Domeinen/Internationaal/Notitie%20Visie%20Internationaal%20definitief.pdf 6 De wereld in. www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2014/07/15/kamerbrief-over-internationaledimensie-van-hoger-onderwijs-en-middelbaar-beroepsonderwijs.html
Met deze plannen en ambities gaan we ook in 2015 weer flink aan de slag. In deze rapportage geven we een overzicht van wat er in 2014 allemaal is bereikt en wat we in 2015 gaan doen.
Streven van MiitN 1. 2.
3.
Alle internationale studenten voelen zich welkom in NL en weten dat ze hier kun carrière kunnen starten. Zoveel mogelijk internationale studenten kiezen ervoor om na hun afstuderen in Nederland te werken, vooral in Topsectoren en sectoren met een goed arbeidsmarktperspectief. Daarom gaan we strategisch werven voor, tijdens en na de studie om binding te versterken. Alle internationale studenten houden na afloop van hun studieverblijf een band met NL, ook als ze naar het buitenland vertrekken.
Op basis van 5 actielijnen met in totaal 25 projecten en activiteiten leveren we in 2016 een structuur voor binding op die de kansen vergroot om meer internationale studenten duurzaam aan Nederland en aan de Nederlandse kenniseconomie te binden.
1.
Wat hebben we in 2014 bereikt?
Dit hoofdstuk presenteert de belangrijkste resultaten die in 2014 op basis van de vijf actielijnen zijn behaald. Voor een volledig overzicht van alle activiteiten zie bijlage I.
Actielijn 1: Alles begint bij taal Voor het vinden van een baan in Nederland is Engels vaak niet voldoende, vooral niet in het MKB. Een vroege kennismaking met de Nederlands taal kan later helpen om sneller de weg te vinden in de Nederlandse maatschappij en op de Nederlandse arbeidsmarkt. Daarom presenteren we in 2015 een serious game Nederlandse taal en cultuur voor internationale studenten in de vorm van een app die kosteloos kan worden gedownload en door EP-Nuffic wordt gepromoot via www.studyinholland.nl. De serious game is ontwikkeld in samenwerking met experts verbonden aan de Nederlandse Universitaire Talencentra. Naar verwachting wordt de serious game in mei 2015 gelanceerd door de minister van OCW.
Sema Suleyman from Turkey: I think your idea to help international students learn Dutch is superb. I myself am a third year international student in Holland. You are very right to say you can easily survive here while you are a student without Dutch but, as I discovered two days ago at the internship market, finding an internship or job is very difficult if you’re not fluent. I took Dutch courses the first two years of my studies and they were helpful but I was one of the more motivated students. Most students found the classes so uninteresting that they did not even attend. Considering how today’s society has become attached to their smartphones I think an application in the form of a game has lot of potential.
Actielijn 2: Van studie naar carrière Internationale studenten vinden het lastig om een baan te vinden. Ook zijn ze tijdens hun verblijf in Nederland meer gericht op hun studie dan op de carrière daarna. Om de overgang naar de arbeidsmarkt na de studie makkelijker te maken is het van belang dat de internationale student tijdig over de juiste informatie beschikt. Daarom hebben we in 2014 de informatie over de kansen op de Nederlandse arbeidsmarkt op de Career-portal verder uitgebreid. De website biedt nu ook informatie over de beroepen in Nederland waar de meeste vraag naar bestaat, en toont verschillende kansen per sector en per regio. Zie https://www.hollandalumni.nl/career/work-in-holland/the-dutch-labour-market. Tijdens NL4Talents, the Holland Alumni and career forum for international students (NL4Talents), ging in het kader van het Holland Ambassador Programma de werving van ambassadors van start. In 2015 selecteert EP-Nuffic hieruit de beste kandidaten voor een drietal trainingen waarin zij opgeleid worden tot Study in Holland en/of Holland Career Ambassador.
EP-Nuffic organiseerde tijdens dit evenement ook skills workshops en case studies voor talentvolle internationale studenten om ze te laten kennismaken met het Nederlandse bedrijfsleven en de Nederlandse bedrijfscultuur en ze de juiste kennis en vaardigheden bij te brengen om een carrière te starten. In bijna alle landen met een Neso-kantoor7 vond een career event plaats waarbij alumni in contact kwamen met het Nederlandse bedrijfsleven ter plaatse.
Dimitar Kralev – HKU – Fube (own company) (Creative industry) •
•
• Ook vond een vergelijkend onderzoek plaats naar career services bij hogeronderwijsinstellingen in Duitsland, Zweden, Canada en Nederland.
I decided to stay in the Netherlands because I like the overall business climate. There is no useless bureaucracy, a stable financial system, very good working conditions and a good social security system. What is very interesting about Dutch companies, though, is their flat structure. This means that they mix friendship with work, they are entrepreneurial, they have a positive mind-set and they are strict regarding time. Living in the Netherlands is a rewarding and demanding experience. During my studies I learned to be more tolerant, improved my communication skills immensely and gained lifetime memories of adventures, efforts and fun.
Line of action 3: Breaking the bubble Om een duurzame band met Nederland op te bouwen is het nodig dat internationale studenten meer in contact komen met Nederlanders. Andersom vraagt dit van Nederlandse studenten juist een meer internationale houding. Er zijn veel succesvolle voorbeelden van buddyprogramma’s die bijdragen aan integratie. Buddy’s kunnen een grote rol spelen in de sociale integratie in het Nederlandse studentenleven en de Neli Mesyova – The Hague University of Applied universitaire gemeenschap. Sciences and Erasmus University Rotterdam – Vodafone HQ (International Business and Ter versterking van de buddyprogramma’s organiseerden de Universiteit Management) Maastricht, EP-Nuffic, de TU Eindhoven, het Erasmus Student Network • Companies in the Netherlands appreciate (ESN) en de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) gezamenlijk de diversity; if you are motivated and show eerste landelijke Buddydag in Maastricht met als thema “Hoe werven strong interest and ambition, they will see we Nederlandse studenten als buddy”.8 Ruim 70 coördinatoren van it. buddyprogramma’s leverden hieraan hun bijdrage. Een impressie • The reason why I came to the Netherlands van deze dag is te vinden op Buddydag 2014 en in de Discussion was because a friend of mine, who was paper on the National Buddy Day. Een van de uitkomsten van de already studying here, told me that the Buddydag is dat de voordelen van buddy-zijn meer onder de aandacht Dutch culture is very open to internationals gebracht kunnen worden bij met name Nederlandse studenten. Zo and that it is easy to feel at home. Well, he kan deze groep bijvoorbeeld voor het eerst een internationaal netwerk proved right. opbouwen. Instellingen kunnen buddies belonen met bijvoorbeeld studiepunten, of een certificaat uitgeven waarin
The 1st National Buddy Day: some lessons learned “Dutch students appear not to have many incentives to become a buddy. Many students have part-time paid jobs and prefer to mix and mingle in the traditional student associations, which are mainly Dutch. However, once Dutch students have studied abroad as part of their study programme, the enthusiasm to become a buddy increases. Obviously, having experienced oneself what it takes to enter a completely different environment increases the level of appreciation for initiatives aimed at internationals.” “Dutch students who have successfully and enthusiastically served as buddies before can stress the personal benefits, convey their own motivation and explain to other Dutch students why becoming a buddy can be such a valuable experience. This can be done via video clips, testimonials on the web, or short personal presentations given before lectures, etc.” “Visibility and support of the university is a key component to the recruitment of Dutch buddies. Thus, a yearly buddy event seems a good idea either in form of a national or university-based event.”
7
Netherlands Education Support Office, lokale vestigingen in Brazilië, China, India, Indonesië, Mexico, Rusland, Thailand, Vietnam en Zuid-Korea. Zie ook http://www.nuffic.nl/onderwijspromotie/neso-activiteiten
8
Discussion paper on the National Buddy Day, 30 October 2014, Maastricht, written by Maastricht University (Tom van Veen, Jan Hoffmann, Alexandra Rosenbach) and EP-Nuffic (Susanne Feiertag)
bewezen competenties zoals interculturele competenties en leadership skills staan vermeld. Bedrijven hebben hiervoor belangstelling.
Martin Paul, President of the Maastricht University Executive Board during Buddy Day 2014, see also the impression of the annual Buddy Day 2014
De landelijke Buddydag wordt jaarlijks gehouden en wordt gehost door een hogeronderwijsinstelling. Holland Alumni-netwerk (HAn) www.hollandalumni.nl zag het aantal leden in 2014 stijgen tot 47.000. Dit was mede te danken aan twee succesvolle MiitN-welkomstacties: een pre-alumni welcome gift en een online welcomeadvertentie op Facebook gericht op de internationale student in Nederland.
Actielijn 4: Van rompslomp naar rode loper
The participation of international students doesn’t end in the international classroom; it should also provide opportunities for social and cultural experiences. This contributes to their future as global citizens.
Praktische zaken en administratieve procedures vormen vaak nog een barrière voor internationale studenten. Studenten en onderwijsinstellingen kunnen met hun administratieve problemen terecht bij het Mobstaclesmeldpunt dat cases verzamelt t.b.v. de agendering van de obstakels op het terrein van wet- en regelgeving die een rol spelen bij binding. Samen met de betrokken ministeries Neli Mesyova – The Hague University of en uitvoeringsorganisaties wordt via intensief overleg naar Applied Sciences and Erasmus University oplossingsrichtingen gezocht voor bijvoorbeeld de ingewikkelde Rotterdam – Vodafone HQ (International regelgeving rondom het zoekjaar en de regeling hoogopgeleiden, de Business and Management) kinderopvang voor onbezoldigde kenniswerkers en de mogelijkheid voor niet-EU-studenten om stage te lopen in Nederland. The Holland Alumni network is a great opportunity to meet people who have De informatievoorziening over studiefinanciering, verblijfsvergunningen been where you are now. People who en andere administratieve procedures en regels is zowel in het can give you advice and ideas on how to Nederlands als in het Engels bij elkaar gebracht in de Pathfinder, take the right steps forward, so dare to een webapplicatie bedoeld voor de websites van hogescholen, explore! universiteiten en studentenorganisaties met informatie over visa, verzekeringen, verblijfsvergunningen en studiefinanciering voor internationale studenten. 15 Instellingen hebben de applicatie op hun website in gebruik genomen. Een voorbeeld is te vinden op www.iso.nl/international/studying-in-the-netherlands/ Voor werkgevers wordt het zogenaamde werkgeverspakket ontwikkeld. Hierin is informatie gebundeld over het aannemen van een internationale stagiair, een buitenlandse student voor een bijbaan en het in dienst nemen van hoogopgeleide internationale werknemers.
Actielijn 5: Resultaat in de regio
The Interstedelijk Studenten Overleg “Een jaar geleden implementeerde ISO de applicatie Pathfinder op de website. Sindsdien zien zij een aanzienlijke afname in rechtstreekse vragen die worden ontvangen van internationale studenten die naar Nederland komen.”
In regionale projectplannen bepalen regionale hogeronderwijsinstellingen, bedrijven en overheden hoe zij met elkaar kunnen samenwerken om internationaal talent aan te trekken en te behouden voor de regionale arbeidsmarkt. Bestaande en nieuwe samenwerkingsverbanden van deze triple helix worden daarin meegenomen. Zo startten twee pilots voor binding: een pilot waarbij Saxion Hogescholen het eigen, reeds bestaande programma Connect inzet om binding van internationals aan de regio te bevorderen, en de Brabantse internationale studentenpilot van Brainport Development, bedoeld om in Nederland studerende internationale studenten gedurende een aantal jaren te volgen, zowel tijdens hun studie als later op de Nederlandse arbeidsmarkt. Op die manier wil Brainport in kaart brengen hoe het deze internationals vergaat, gemeten naar de vijf actielijnen van MiitN. Daarnaast zijn een bindingspilot West (Regio West o.l.v. Rotterdam in samenwerking met o.a. Den Haag, Delft en Leiden) en een bindingspilot in de regio Noord (o.l.v. Drenthe, i.s.m. Groningen en Friesland) in ontwikkeling. MiitN wil naast deze pilots ook andere regionale bindingsactiviteiten bij ho-instellingen én bij bedrijven onder de aandacht brengen en ze versterken door ze aangesloten te houden bij de vijf actielijnen. Met dit doel is een regionaal netwerk gestart waar hogeronderwijsinstellingen, bedrijven en overheden van harte welkom zijn om good practices op het terrein van binding met elkaar te delen en samenwerkingsverbanden op te zetten.
Stayrate Het secretariaat MiitN initieerde een overleg met het ROA, het CBS, het ministerie van OCW en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) ter voorbereiding op de uitvoering van een actuele meting van de stayrate van internationale studenten in 2015. Door de aansluiting van de internationale student op de arbeidsmarkt te monitoren, ontstaat hierover meer kennis die o.a. kan worden ingezet om strategisch(er) te kunnen werven op arbeidsmarktperspectieven.
Aansturing van Make it in the Netherlands! De stuurgroep MiitN is samengesteld uit leden vanuit de coalitie9 die adviseren over de koers, de samenhang en de opbrengsten van de activiteiten die in het kader van MiitN worden uitgevoerd. De stuurgroep MiitN adviseerde in 2014 ook over de maatschappelijke inbedding van MiitN en het debat daarover. EP-Nuffic voert het secretariaat en is verantwoordelijk voor de coördinatie van de vijf actielijnen en activiteiten en voor de organisatie van programmaoverstijgende bijeenkomsten zoals de stuurgroep MiitN en de klankbordgroep. De breed samengestelde klankbordgroep denkt mee over de concrete maatregelen die genomen moeten worden, signaleert ontwikkelingen ten behoeve van de actualisering van het actieplan en geeft reflecties op de uitwerking van de actielijnen. De klankbordgroep bestaat uit o.a. internationale en Nederlandse studenten, internationale alumni, docenten, werkgevers en medewerkers van international offices, career centers en Alumni & Development offices. In de regiegroep Rode Loper zijn o.a. de IND, het ministerie van SZW, de VSNU en de VH verenigd. Deze regiegroep agendeert vanuit actielijn 4 de obstakels in wet- en regelgeving zoals de problemen rondom stages voor niet-EU-studenten.
2.
Aandachtspunten
•
Het realiseren van samenwerking tussen MiitN en bedrijven/Topsectoren vraagt veel inzet.
•
In 2014 is een goed samenwerkingsverband met de hightechsector opgebouwd dat we in 2015 willen voortzetten. Zo was de hightechsector vertegenwoordigd tijdens NL4Talents en tijdens de Buddydag en voorzag deze sector in advies over en commentaar op MiitN-activiteiten zoals de regiopilots. Het secretariaat MiitN wil met meer sectoren een dergelijke samenwerking opzetten.
•
Het MiitN-programma geeft invulling aan actielijn 19 van het Techniekpact: Binding van internationale studenten aan de Nederlandse arbeidsmarkt. Meer zichtbaarheid van de resultaten van MiitN via deelname aan bijvoorbeeld Techniekpact-on-tour in de regio zou de synergie tussen beide programma’s versterken, met name als het gaat om de samenwerking tussen partijen uit het hoger onderwijs en het bedrijfsleven.
•
Herhaling van evenementen zoals NL4Talents, career events, de Buddydag, Holland Alumni-activiteiten, enz. is een belangrijke voorwaarde om binding breder onder de aandacht te brengen bij hogeronderwijsinstellingen, bedrijven en (inter)nationale studenten.
9
Leden van de stuurgroep MiitN: ministerie van OCW, ministerie van SZW, ministerie van EZ, VNO/NCW-MKB Nederland, FNV, ISO, LSVb, VSNU, VH en EP-Nuffic.
3.
Wat gaan we doen in 2015?
•
In mei 2015 wordt de serious game Nederlandse taal en cultuur gelanceerd; vanaf dat moment kunnen alle internationale studenten voorafgaand aan hun studieverblijf in Nederland op een laagdrempelige en aansprekende manier gratis kennismaken met de Nederlandse taal;
•
We publiceren de eerste MiitN-stayrate van internationale studenten: wie blijven er in Nederland werken na afloop van de studie, in welke sector hebben de betrokkenen een baan gevonden en welke factoren speelden daarbij een rol?
•
Internationale studenten kunnen halverwege 2015 op de Pathfinder Engelstalige actuele informatie vinden over stage lopen en werken in Nederland. Zo kunnen zij zich al tijdens de studie voorbereiden op werken in Nederland;
•
Voor werkgevers publiceren we in 2015 factsheets op de careerportal: welke stappen moet een werkgever ondernemen om internationale studenten in dienst te nemen?
•
Voor ondernemend ingestelde studenten kan het aantrekkelijk zijn tijdens of na de studie een bedrijf in Nederland te starten. In 2015 stelt het ministerie van EZ via de careerportal www.careerinholland.nl Engelstalige informatie ter beschikking voor studenten en alumni over de mogelijkheden voor het starten van een onderneming;
•
We breiden het regionetwerk uit en leveren de eerste cases omtrent binding in de regio’s op die we vanuit MiitN landelijk delen; nieuwe initiatieven zijn van harte welkom!
•
Geselecteerde Holland Alumni worden middels trainingen voorbereid om als een Holland Ambassador Nederland, het Nederlands hoger onderwijs en het starten van een carrière in Nederland zo goed mogelijk te promoten in het buitenland. Het doel daarvan is om meer talentvolle internationale studenten te interesseren en te werven voor het Nederlandse hoger onderwijs en ze daarnaast ook te wijzen op de mogelijkheid om een carrière te starten in Nederland;
•
We breiden het Holland Alumni-netwerk verder uit zodat we meer internationale studenten aan Nederland binden;
•
Aan de hand van gebruikersonderzoeken worden de website van het Holland Alumni-netwerk en de careerportal geoptimaliseerd en beter ontsloten voor de internationale student en het Nederlandse bedrijfsleven;
•
Samenwerking tussen het Nederlandse bedrijfsleven en het Holland Alumni-netwerk wordt verder uitgebreid;
•
In de Study in Holland-promotiematerialen wordt een duidelijke Career in Holland-component ingevoegd.
Tot slot Het eigenaarschap van MiitN ligt bij een grote groep stakeholders10. Mede dankzij hun activiteiten en bijdragen kunnen we o.a. de serious game bouwen en de Buddydag realiseren, en hebben we NL4Talents tot een succes kunnen maken. Dit willen we nog zichtbaarder maken in 2015 door meer bindingsactiviteiten en -opbrengsten via MiitN te delen, o.a. via het regionetwerk. Bij bedrijven en sectoren bestaat nog veel onbekendheid over de mogelijkheden om internationale kenniswerkers te benutten, bijvoorbeeld op plekken die niet opgevuld worden door Nederlandse afgestudeerden, of over de bijdrage die internationale kenniswerkers kunnen leveren aan een bedrijf. Met MiiTN willen we deze kennis en kansen breder onder de aandacht brengen, juist ook bij werkgevers. Maar bovenal willen we het voor hogeronderwijsinstellingen en bedrijven gemakkelijker maken om de handen ineen te slaan en internationale talentvolle studenten daadwerkelijk te behouden voor de Nederlandse arbeidsmarkt. 10 Ministerie van OCW, ministerie van SZW, ministerie van EZ, VNO/NCW-MKB Nederland, FNV, ISO, LSVb, VSNU, VH en EP-Nuffic.
www.epnuffic.nl Postbus 29777 2502 LT Den Haag
Bijlage bij de jaarrapportage Make it in the Netherlands! 2014
Toelichting op en ontwikkeling van de uitvoering per actielijn
– Op basis van de planning zoals beschreven in het Plan van Aanpak zijn in 2014 per actielijn de volgende activiteiten gestart of gerealiseerd:
Actielijn 1: Alles begint bij taal Doel: Vergroten van de Nederlandse taalvaardigheid van internationale studenten zodat zij sneller toegang hebben tot de Nederlandse samenleving en arbeidsmarkt. Vergroten van de Engelstalige taalvaardigheid van docenten ter verbetering van de kwaliteit van de international classroom. Gestart Ontwikkelen van een online introductiecursus Nederlandse taal De aanbesteding van de online introductiecursus Nederlands, de serious game, is afgerond. De organisatie IJsfontein heeft de opdracht gewonnen. OCW heeft de extra subsidie die voor de game beschikbaar is gesteld formeel bevestigd. De ontwikkeling van de game is inmiddels van start gegaan. Zowel talencentra als een studentenpanel van internationale studenten worden hierbij betrokken. De lancering (mogelijk door de minister) staat gepland voor mei/juni 2015 - vóór de zomer dus. Gestart Bijeenbrengen van Nederlandse taallessen De oorspronkelijk voorgestelde planning voor het bijeenbrengen van alle Nederlandse taallessen hield in dat de benodigde aanpassingen van de Study in Holland (SiH)-, de Holland Alumni- en de Neso-websites voor het einde van 2014 zouden zijn doorgevoerd. Een en ander heeft deels conform planning plaatsgevonden en wordt deels in het eerste kwartaal van 2015 opgepakt wegens reorganisatie van de EP-Nuffic-website. Naar verwachting zal deze activiteit in elk geval voor de lancering van de serious game gereed zijn. Activiteit 3, het verbeteren van de Engelse taalvaardigheid van docenten, wordt volgens het actieplan door een hogeronderwijsinstelling getrokken. De VSNU en de VH is gevraagd deze activiteit bij universiteiten en hogescholen onder de aandacht te brengen. Er zijn veel voorbeelden verzameld van activiteiten en best practices op dit terrein. Inmiddels is bekend dat het NUT dit gaat oppakken.
Actielijn 2: Van studie naar carrière Doel: bevorderen en vergemakkelijken van de overgang van studie naar arbeidsmarkt voor internationale studenten, met name in de bèta-technieksector en in de overige Topsectoren. Gestart Generieke promotie van werken en studeren in Nederland Een scala aan acties is in gang gezet in overleg met betrokken partijen (o.a. Study in Holland en Neso-kantoren) en op basis van oriënterende gesprekken met o.a. de hightechsector, Platform Bèta-techniek, Brainport, Gemeente Amsterdam, Academic Transfer en ministerie van EZ: • • •
Informatie over studie en carrière op Study in Holland en Career in Holland is gestroomlijnd en aangevuld; Study in Holland & Holland Career Ambassador Programma: de werving van ambassadors ging van start op 22 november tijdens het event NL4talents; De Nuffic startte in het kader van arbeidsmarktmonitoring het (deel)project Informatie arbeidsmarktperspectief op careerinholland.nl. Doel is de (toekomstige) internationale student en alumni te informeren over de arbeidsmarktperspectieven in Nederland, met de nadruk op sectoren waar nu of in de nabije toekomst tekorten (dreigen te) ontstaan. Deze informatie maakt deel uit van de generieke informatie voor internationale studenten en alumni over het starten van een carrière in Nederland die ontsloten wordt via de careerportal www.careerinholland.com.
Gestart Samenbrengen van informatie over carrièremogelijkheden in Nederland op de website www.careerinholland.nl en informeren van studenten over carrièremogelijkheden in de (Top)sectoren. Gerealiseerd De promotietool “Online career test” is geactualiseerd met nieuwe cijfers en nieuwe informatie over de Topsectoren en is geschikt gemaakt voor mobiele apparatuur. Het aantal gebruikers van de test in de maand na NL4talents is toegenomen met 12 % (557 in 2014, tegen 496 in 2013) voor dezelfde periode (22 nov- 22 dec).
Gerealiseerd I.s.m. de afdeling K&I van EP-Nuffic is de informatie over de kansen op de Nederlandse arbeidsmarkt op de careerportal uitgebreid. Om internationale studenten naar die plekken te leiden waar zich de tekorten bevinden, biedt de website nu ook informatie over de beroepen in Nederland waar de meeste vraag naar bestaat en worden verschillende kansen per sector en per regio getoond: https://www.hollandalumni.nl/career/work-in-holland/the-dutchlabour-market Gestart Op NL4talents hebben meer dan 300 internationale studenten zich aangemeld voor het Holland Ambassador programme. De eerste groep wordt in het voorjaar van 2015 getraind om Nederland in het buitenland te promoten. Gestart Creëren van contactmogelijkheden tussen internationale studenten en Nederlandse bedrijven Gerealiseerd NL4Talents vond plaats op 22 november in Den Haag. De EP-Nuffic organiseerde skills workshops en case studies voor talentvolle internationale studenten om ze te laten kennismaken met het Nederlandse bedrijfsleven en de Nederlandse bedrijfscultuur en ze de juiste kennis en vaardigheden bij te brengen om een carrière te starten. Gerealiseerd In alle landen met een Neso-kantoor vond een career event plaats waarop alumni in contact kwamen met het Nederlandse bedrijfsleven ter plaatse. Gestart Verbeteren van de voorlichting aan studenten en alumni over de mogelijkheden voor het starten van een onderneming Samen met het ministerie van Economische Zaken en de Centres for Entrepreneurship bekijkt de coördinator welke informatie over het starten van een eigen onderneming (op dit moment in ontwikkeling door EZ) bedoeld is voor zowel Nederlandse als internationale kenniswerkers, en hoe deze informatie via MiitN gepromoot kan worden. Eerste resultaten: Entrepreneurship-opleidingen worden in gezamenlijkheid via één zoekknop op Study in Holland ontsloten, en de eerste Engelstalige informatie over het starten van een onderneming is geplaatst op de careerportal. Gerealiseerd Het internationaal onderzoek naar de Study to work transition services voor internationale studenten is uitgezet onder career offices en international offices en op 29 oktober afgesloten. De resultaten van dit onderzoek worden gepresenteerd in het voorjaar van 2015. Het onderzoek, uitgevoerd door SVR Expert Council of German Foundations on Integration and Migration (SVR)1, vergelijkt de career services van career en international offices van instellingen in Denemarken, Zweden, Duitsland en Nederland.
Actielijn 3: Breaking the bubble Doel: bevorderen van de integratie van internationale studenten in de Nederlandse samenleving. Gerealiseerd Gezamenlijke inspanning om meer buddy’s te werven en organisatie van een jaarlijkse buddydag De Universiteit Maastricht, EP-Nuffic, de TU/e, UM, ESN en LSVb organiseerden op 30 oktober gezamenlijk de eerste landelijke Buddydag in Maastricht, waaraan ruim 70 deelnemers hun bijdrage leverden. Doelgroepen voor deze Buddydag zijn de coördinatoren van buddy-programma’s in het hoger onderwijs en buddy’s. Thema van de bijeenkomst was: “Hoe werven we Nederlandse studenten als buddy’s?” De workshops leverden tal van voorstellen en ideeën op zoals: - Inzet van buddyambassadeurs is belangrijk om de naamsbekendheid van buddyprogramma’s te vergroten en zo meer NL-buddies te werven; ook buddytestimonials kunnen aan dit doel bijdragen; - De buddyactiviteiten en -programma’s zouden bij bedrijven breder onder de aandacht moeten worden gebracht, zodat zij bijvoorbeeld inzicht krijgen in de interculturele en taalvaardigheden die dit met zich brengt; - Buddy-programma’s zouden zich via één centraal aanspreekpunt bekend moeten maken (zichtbaarheid vergroten); - Het kan stimulerend werken om Nederlandse studenten een beloning in de vorm van ECTS-punten in het vooruitzicht te stellen. De Buddydag bleek ook te voorzien in de behoefte aan kennisuitwisseling en verdere professionalisering van buddycoördinatoren.
1 MiitN participeert in een internationaal onderzoek van de Expert Council of German Foundations on Integration and Migration (SVR): het betreft een internationale survey met als onderwerp de overgang van studie naar werk van internationale studenten in Nederland, Canada, Duitsland en Zweden.
Follow-up De uitkomst van de Buddydag is verwoord in een take-home message en in beeld gebracht via een videofilm. Beide documenten zijn te raadplegen via http://www.nuffic.nl/promotie/make-it-in-the-netherlands. Inmiddels verkent de MiitN-coördinator mogelijkheden voor een tweede buddy-dag in 2015. Gerealiseerd Line/International Classroom Op 15 mei 2014 lanceerden de Nuffic en het Europees Platform de online kennisomgeving Line (zie ook www. internationalisering.nl). Inmiddels is Line uitgebreid met o.a. de module Leeruitkomsten voor Internationalisation at Home. Gerealiseerd Uitbreiden van Holland Alumni-netwerk (HAn) t.b.v. blijvende band met Nederland De Nuffic reikte tijdens de introductieweken een pre-alumni welcome gift (oortjes voor een mobiele telefoon) uit aan internationale studenten (via International Offices). De reacties hierop waren positief. Parallel aan deze actie stond een welcome-advertentie op Facebook gericht op de internationale student in Nederland online in de maand september. Deze advertentie maakte eveneens deel uit van de welkomstactie vanuit het HAn als onderdeel van actielijn 3. De welkomstpagina die speciaal als landingspage was ingericht, www.hollandalumni.nl/welcome, was de tweede meest bezochte pagina op de HAn-website in de maand september. Deze HAn-acties zijn voor herhaling vatbaar omdat ze veel exposure genereren en relatief veel inschrijvingen opleveren (9,4 % van de ‘doorklikkers’ heeft zich geregistreerd). Resultaten: 1635 clicks en 154 nieuwe registraties in september. Het totale aantal alumni bedraagt op dit moment 47.000. Gestart Nederlands studentenverenigingsleven richt zich op internationale studenten / Voorbereiding training medezeggenschap ISO nam de door de Nuffic ontwikkelde Pathfinder in gebruik voor Engelstalige informatieverschaffing aan internationale studenten. Zie toelichting Pathfinder onder actielijn 4. ISO/LSVb oriënteren zich op een training met als thema: hoe kunnen studentenorganisaties de internationale studenten nadrukkelijker vertegenwoordigen. De prijsvraag Binding is voorlopig geïntegreerd in de Orange Carpet Award in het onderdeel binding. In 2015 verkent de coördinator met instellingen of zij dit onderdeel kunnen uitvoeren zoals oorspronkelijk de bedoeling was.
Actielijn 4: Van Rompslomp naar Rode Loper Doel: Verbeteren en stroomlijnen van administratieve procedures en voorlichting. Bijzondere aandacht is er voor het bevorderen van het stagelopen door de internationale student bij Nederlandse bedrijven (eerder gerangschikt onder actielijn 2). Gestart Oplevering en uitbreiding Pathfinder Verschillende uitvoeringsinstanties leveren via de Pathfinder relevante informatie in het Engels en in het Nederlands over te volgen regels en procedures. De applicatie is in technisch en inhoudelijk (op hoofdlijnen) opzicht klaar voor gebruik; de informatie moet enerzijds volledig en juist zijn, anderzijds ook doelgroepgericht en voldoende uitnodigend. Het life event Studie is in 2014 zowel technisch (applicatie) als inhoudelijk (teksten) geoptimaliseerd. Bijna alle producten zijn voldoende geschikt voor publicatie. Vijftien instellingen hebben de applicatie nu werkend op hun website, en elke week komen er meer bij. Parallel aan de vervolmaking van de basisapplicatie wordt nu gewerkt aan de uitbreiding met twee nieuwe life events. Naast Studeren in Nederland komt er ook een voorziening gericht op de internationale student voor Stage lopen en werken (allebei naast en na je studie). Stage lopen en werken naast je studie is een passende manier om vertrouwd te raken met de Nederlandse arbeidsmarkt. De technische kant van deze nieuwe life events wordt nog dit kalenderjaar opgeleverd. De inhoud is aan het einde van Q1 2015 gereed. Gestart Verbeteren administratieve procedures Deze actielijn behelst intensief overleg over een uitgebreide lijst van knelpunten; in eerste instantie bedoeld om de lijst volledig te maken, maar ook om vervolgens naar oplossingsrichtingen te zoeken. In 2015 wordt dit overleg voortgezet.
Gestart Informatie voor werkgevers Naast het informeren van studenten is het van groot belang om ook de werkgevers goed te informeren over regelgeving met betrekking tot het (al dan niet tijdelijk) in dienst nemen van internationale stagiairs en werknemers. EP-Nuffic ontwikkelt hiervoor o.a. een drietal factsheets die ook digitaal beschikbaar zullen zijn. Gestart Versoepelen inschrijfprocedures Studielink wil in het kader van de inschrijfprocedures in goed overleg met de IND onderzoeken of het administratieve verkeer tussen hogeronderwijsinstellingen en de IND met steun van Studielink kan worden vergemakkelijkt. Alle betrokken partijen – de hogeronderwijsinstellingen, Studielink en de IND – zijn het eens geworden over deze doelstelling, de opzet en de uitvoering. De uitvoering is gestart. Gestart Verkenning Mixed housing Kences wil met de aangesloten organisaties en anderen onderzoeken hoe huisvesting een rol kan spelen in de bevordering van de integratie van internationale studenten. Nagedacht wordt over een eerste, inventariserend rondetafelgesprek met een breed scala aan relevante partijen. Gestart Het Mobstacles-meldpunt functioneert volop en verzamelt cases t.b.v. de agendering van obstakels op het terrein van wet- en regelgeving die een rol spelen bij binding. Deze obstakels zijn en worden geagendeerd voor het hierboven beschreven overleg inzake het verbeteren van de administratieve procedures. De ketensamenwerking op het terrein van arbeid tussen IND en instellingen is versterkt, o.a. door een netwerkvergadering in november. Mobstacles gaf begin november voor het laatst de cursus Studie, samen met IND; de IND heeft dit onderdeel nu weer teruggenomen. Voorts is een IND-klankbordgroep opgericht en heeft de IND een actievere rol gespeeld bij de cursus Arbeid in december 2014. In het kader van deze actielijn is de regiegroep Rode Loper opgericht. Deze is inmiddels driemaal bij elkaar geweest. Indicatie planning actielijn 4 Activiteit
Bijzonderheid
Wanneer
Oplevering Pathfinder
Nieuwe life events
Voorjaar 2015
Aanpassing regelgeving zoekjaar afgestudeerde en regeling hoogopgeleiden
Mogelijk 1e wijziging juli 2015
Optimalisering filteringssysteem brief Zorginstituut Nederland
Mogelijk voorjaar 2015
Opleverdatum factsheets werkgevers
Voorjaar 2015
Actielijn 5: Resultaat in de regio Doel: Binding versterken in de regio door partijen te helpen en te ondersteunen met een specifiek regionale aanpak. Gerealiseerd Quickscan en ontwikkeling projectplannen in 3 regio’s door de Rijksdienst voor ondernemend Nederland RVO selecteerde drie regio’s (West, Noord, Oost) voor de uitvoering van een pilot Binding, met een financiële bijdrage van € 30.000 per pilot. RVO noemde de volgende actiepunten van belang voor de pilots: a) inventarisatie van de vraag naar werk en stages; b) inventarisatie van het aanbod van studenten; en c) inventarisatie van de behoefte aan flankerende zaken, bv. huisvesting en taal. Daarnaast is het belangrijk dat de match tussen arbeidsmarktvraag en studentenaanbod tot stand komt via o.a. stagemarkten, banenmarkten, inzet van nieuwe media en andere fora waar bedrijven en studenten elkaar ontmoeten.
Gerealiseerd Bijeenkomst regio’s Op 29 oktober organiseerden de EP-Nuffic en RVO een regiobijeenkomst. Doel hiervan was de drie pilots aan MiitN over te dragen en daarnaast te verkennen hoe MiitN de regio’s landelijk het beste onder de aandacht kan brengen en ze kan versterken door ze aangesloten te houden bij de ontwikkelingen in alle actielijnen. De bijeenkomst leverde veel discussie op maar toonde ook de betrokkenheid van de regio’s. Samenwerken met bedrijven is een moeizaam proces en vergt veel extra inspanningen van hogeronderwijsinstellingen, die onvoldoende verzilverd worden. Ook de huidige wet- en regelgeving (bv. t.a.v. stages) levert obstakels op. Tegelijkertijd willen de regio’s (die nu vooral bestaan uit overheden van gemeenten en ho-instellingen) vooruitgang boeken als het gaat om binding van internationale studenten. In maart 2015 komt de groep opnieuw bij elkaar om good practices te delen: hoe ontwikkelen de bindingspilots zich en hoe kan de samenwerking tussen bedrijven en hogeronderwijsinstellingen verbeteren? Op die manier komt kennisdeling tot stand en wordt toegewerkt naar een werkgroep Regio’s met als doel cases op te leveren. Gestart is met het bundelen van materiaal over de activiteiten die de regio’s in het kader van binding uitvoeren. Gestart Brabantse studentenpilot door Brainport Development Via regionale samenwerking en de inzet van gezamenlijke wervings- en marketingactiviteiten wordt internationaal toptalent afkomstig uit Turkije en Polen (circa 70-100 bèta-technische talenten) voor de regio Brabant aangetrokken en na de studie begeleid bij het vinden van een baan in de regio. De pilot richt zich op de profielen ICT, engineering en economics & finance. De volgende partners zijn in de pilot verenigd: Brainport Development, TU/Eindhoven, Avans Hogeschool, Fontys Hogescholen, Tilburg University (nieuw), Topsector HighTech (scholarships) en overige stakeholders zoals consulaat e/o ambassade in het pilotland. Daarnaast is het streven erop gericht om via de Topsector HTSM een deel van de 250 beurzen die men daarvoor wil realiseren toegewezen te krijgen voor deze studenten. Gedurende de periode in Nederland worden de studenten intensief gevolgd om inzichtelijk te maken waar de bindingsmomenten liggen en, in aansluiting op de actielijnen van MiitN, waar verbeteringen mogelijk zijn voor binding tijdens en na de studie. Op 4 november bezocht Brainport samen met de partners en NIHA Ankara Ankara en Istanbul (bezoeken aan Bilkent University en METU-university in Ankara en Boğaziçi University en Koç University in Istanbul), alwaar honderden gesprekken werden gevoerd met deelnemers. Met Boğaziçi en Koç is een samenwerking gestart. Daarnaast nam het consortium deel aan een fair voor Turkse studenten die een studie zoeken en werd daar promotie gemaakt voor de mogelijkheid van studie en carrière in Nederland alsmede de scholarships die de Topsectoren bieden. Een alumni event maakte deel uit van de activiteiten. Na het bezoek aan Turkije is met de geïnteresseerde studenten contact opgenomen via mail en overige kanalen van de onderwijsinstellingen. Over het aantal inschrijvingen is momenteel nog niets te zeggen. Van 20 t/m 22 maart 2015 staat de reis naar Poznan (Polen) gepland. Nog meer dan in Turkije zal de nadruk komen te liggen op de gezamenlijkheid. In Poznan wordt deelgenomen aan de internationale fair georganiseerd door WEBA. De verdere invulling van het programma wordt nader bepaald. Beoogd eindresultaat van de Brainport-pilot is het volgende: • Van de 70-100 internationale studenten rondt 80 % de studie af aan de gekozen Brabantse onderwijsinstelling; • Van de afgestudeerde studenten zal een aanzienlijk hoger percentage dan nu gebruikelijk is (19 %) na afronding van de studie in Brabant werken. Gestart Studyfinder breder beschikbaar maken en op meerdere websites ontsluiten Actielijn 5 werkt in 2014 aan de doorontwikkeling van de Studyfinder (www.studyfinder.nl). Door Studyfinder regionaal aan te bieden kan de internationale studiekiezer die al weet waar zij/hij (ongeveer) wil studeren mogelijk verder geholpen worden. Dit kan door het aanbod in een regio/stad doorzoekbaar te maken en ervoor te zorgen dat de studiekiezer (uiteindelijk) op Studyfinder ook het gehele Nederlandse opleidingsaanbod kan bekijken. Uit alle overwegingen blijkt dat de internationale student hiermee het beste wordt bediend. De testversie van de nieuwe facet widget die het mogelijk maakt in de Studyfinder meerdere steden te selecteren is gereed en wordt begin 2015 uitgevoerd.
Stayrate Dataverzameling en tracerstudies Gestart Vergelijkbaarheid van data Er is behoefte aan kennis over de huidige stayrate en over de effecten hierop van de geplande activiteiten. Om die effecten te kunnen beoordelen is internationale vergelijkbaarheid van belang. Uitgaande van internationale criteria verkent EP-Nuffic hoe de vergelijkbaarheid van Nederlandse data kan worden verbeterd. In dit kader kwamen op 12 november bij de Nuffic verschillende experts op deze terreinen - het CBS, het ministerie van OCW en het ROA - bij elkaar. Hierbij kwamen de volgende vragen aan de orde: • • • •
Wat zijn de toonaangevende internationale instellingen op het vlak van HO- en MBO-studentenmobiliteit, arbeidsmarktstayrate, … (OESO, UNESCO, EUROSTAT, en andere); Welke criteria worden gehanteerd om uitdrukking te geven aan trends t.a.v.internationale studentenmobiliteit, (internationale) studentenopname in de arbeidsmarkt, buitenlandse werknemers, aan stayrate gerelateerde onderwerpen en de stayrate op zich? Zijn er trendbepalende gegevens die NL zou moeten leveren maar momenteel niet levert of beschikbaar heeft (of niet in de vereiste kwaliteit levert of beschikbaar heeft), waardoor er terzake geen NL-beeld bestaat dat internationaal vergeleken kan worden? Vanuit internationaal perspectief: wat zouden voor Nederland de beste criteria zijn om uitdrukking te geven aan de stayrate van internationale studenten? Wat zou hiervoor een goede internationale benchmark zijn?
Op basis van deze eerste bijeenkomst leveren genoemde partijen aanvullende gegevens voor de aanpak van de vergelijkbaarheid van data, die vervolgens samen met o.a. de VH en de VSNU in 2015 verder moeten worden uitgewerkt. In het eerste kwartaal van 2015 volgt de uitkomst van een eerste meting van de stayrate. EP-Nuffic doet vervolgens een voorstel voor de uitvoering van een arbeidsmarktmonitor en de levering van gegevens ten behoeve van een evaluatie van het MiitN-programma door een bij voorkeur externe partij.
Communicatie • • • •
Voor webpagina MiitN, zie http://www.nuffic.nl/promotie/make-it-in-the-netherlands; Diverse promotiemiddelen ontwikkeld, waaronder kenniskaart Make it in the Netherlands! en kenniskaarten HAn. Een kenniskaart MiitN voor het bedrijfsleven is in voorbereiding; Berichten en aankondigingen van MiitN-activiteiten zoals de Buddydag verspreid via Nuffic News; Sociale media ingezet tijdens en na MiitN-activiteiten, zoals NL4Talents en de Buddydag.
