Rapportage Eerste Noodhulp Filipijnen (AMG, CCT en Insol)
Introductie In deze rapportage doet Woord en Daad u verslag van de noodhulpactiviteiten die door de partnerorganisaties AMG, CCT en Insol direct na de ramp in de Filipijnen zijn uitgevoerd. Mede dankzij uw bijdrage kon Woord en Daad van betekenis zijn in het getroffen gebied. Uw betrokkenheid blijkt uit de overweldigende opbrengst van € 2.523.1421! Een gedeelte van deze opbrengst, € 272.186, is besteed aan directe noodhulp. De overige gelden komen ten goede aan het wederopbouwprogramma dat zal worden uitgevoerd in Oost-Samar. Actuele situatie Vier maanden na de verwoestende tyfoon Haiyan zijn de gevolgen van de ramp voor miljoenen mensen dagelijks merkbaar. De tyfoon heeft 9 regio's, 44 provincies en bijna 600 gemeenten (waarvan 171 gemeenten binnen 50 km aan weerszijden van de baan van de tyfoon liggen) geraakt. Ruim 14 miljoen mensen, onder wie vijf miljoen kinderen, leden schade. Meer dan vier miljoen mensen verloren hun huis, een miljoen huizen werden verwoest. Van deze 14 miljoen mensen leeft 2 procent in een evacuatiecentrum, ruim 98 procent leeft elders, vaak bij een gastgezin. De 381 evacuatiecentra bieden onderdak aan ruim 101.000 mensen, vaak uit de armste delen van de bevolking, zij die vaak ook de meeste schade hebben geleden.
1
De stand tot en met 19 maart.
2/13
De tyfoon liet een spoor van verdriet achter, 6.000 mensen overleefden de ramp niet. De meest dringende noden op dit moment zijn duurzaam onderdak en het herstel van bedrijvigheid, waardoor mensen weer in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Milieu Daarnaast heeft het milieu veel schade geleden. Zo heeft er een olieramp plaatsgevonden in de provincie Iloilo, waarbij ruim 600.000 liter olie is gelekt uit een gestrande olietanker. Hierdoor zijn stukken kust ernstig vervuild. Ook is een risico op erosie en aardverschuivingen ontstaan, vanwege de beschadiging van vegetatie in berggebieden. De impact van de ramp op het mariene leven en de natuurgebieden is nog onbekend. Eén van de grootste bedreigingen voor het milieu na de storm is de hoeveelheid puin die is achtergelaten, waaronder ook gevaarlijke stoffen zoals elektronisch afval en industriële chemische stoffen. Inkomstenbron 5,9 miljoen mensen verloren hun bron van inkomen door de schade van de tyfoon aan onder andere gewassen en vissersboten. Daarbij verloren veel families één of meerdere bronnen van voedselvoorziening, zoals een moestuin. Om toch in de eerste levensbehoeften te voorzien ontwikkelen veel families een negatieve aanpak, zoals de verkoop van nuttige bezittingen, het verminderen van het voedselverbruik, elders werken, kinderarbeid of bedelen. De inkomens in alle getroffen sectoren van werkgelegenheid zijn gemiddeld genomen gehalveerd. In de rurale gebieden zijn vooral de visserij en landbouw ernstig getroffen. Voedselzekerheid Wat betreft voedselzekerheid: ongeveer 29 procent van de getroffen bevolking is momenteel nog afhankelijk van directe voedselvoorziening die door internationale organisaties en de Filipijnse overheid wordt gegeven. De meest kwetsbare groep zijn de kleine boeren en vissers die dicht langs de kust wonen. Zij hebben juist veel schade geleden en hebben over het algemeen weinig financiële bronnen om de geleden schade te verhelpen. Meer dan 450.000 boeren en vissers werden rechtstreeks getroffen en raakten hun huizen, boten, irrigatiesystemen en gewassen zoals rijst, suikerriet en kokosnoten kwijt. Voor vruchten zoals kokosnoten en mango’s zullen alternatieve gewassen moeten worden gezocht aangezien deze meerdere jaren nodig hebben om te volgroeien. De kokospalmenplantages vormden een zeer belangrijk middel van bestaan in de getroffen gebieden (circa 73 procent van de gewassen). Naar schatting zijn alleen al in de provincie Noord-Leyte, een miljoen kokosbomen ontworteld. De grote landbouwschade zal de oogst in maart/april naar verwachting ernstig beïnvloeden.
Activiteiten tot en met 19 maart Woord en Daad startte samen met Dorcas, Red een Kind, Tear en ZOA (het christelijk noodhulpcluster) een noodhulpactie. Woord en Daad heeft in de Filipijnen een sterk christelijk partnernetwerk, bestaande uit AMG, CCT en Insol. Het voordeel hiervan was dat het noodhulpcluster direct na de ramp, ter plekke was en hulp kon bieden. De eerste noodhulp bestond uit aanwezig zijn in de gemeenschap, uitdelen van noodhulppakketten en medische hulp.
3/13
13.976 getroffen families ontvingen een hulppakket AMG Filipijnen (partnerorganisatie van Woord en Daad) deelde in totaal 8.300 noodhulppakketten uit. AMG was op de 4e dag na de tyfoon één van de eerste organisaties die met hulpgoederen noodhulp verleende in de getroffen gebieden van Iloilo en Leyte, waar AMG kinderopvangcentra heeft. In samenwerking met het personeel van deze centra, de lokale bestuurders, de Barangays (wijken) en lokale bevolking was AMG in staat de mensen, die hulp konden gebruiken, te identificeren. Hierna heeft AMG ook noodhulp verleend in andere gebieden, waarbij ze in afstemming met de lokale bestuurders en de wijken, de hulp verleende. De 3.000 pakketten die vlak voor kerst zijn uitgedeeld, bevatten de traditionele Filipijnse spaghetti. Een onmisbaar element op Noche Buena, de benaming van de traditionele Filipijnse kerstmaaltijd die rond middernacht wordt gevierd. Naast deze pakketten heeft AMG aan 800 schoolleerlingen een pakket uitgedeeld met schoolmateriaal, omdat veel materiaal was vernietigd door de tyfoon. Aan 1.000 kinderen deelde zij rond kerst iets extra’s uit: speelgoed of iets lekkers. 400 gezinnen ontvingen een Bijbel omdat er vele onbruikbaar waren geworden in de storm.
HET VERHAAL VAN WENCY ELOSENDO Wency Elosendo werd samen met haar familie getroffen door de tyfoon. De familie kreeg hulp van AMG in de vorm van een noodhulppakket, en psychologische hulp. Wency kreeg een pakket met schoolspullen. De tyfoon heeft veel zichtbare schade gebracht, maar ook veel onzichtbare schade, in de vorm van trauma. Wency vertelt dat ze nog vaak bang is: ‘Ik hoop dat alles weer snel normaal wordt. Ik wil die mensen die ons hebben geholpen na de tyfoon Yolanda bedanken. Na de ramp voelde ik me nog steeds erg bang als het regent, maar het helpt wel als ik hier met mensen over praat.’
Steun De aanwezigheid van AMG vlak na de ramp deed de getroffenen erg goed. Wency: ‘Het was heel fijn dat AMG naar ons toekwam. Dat gaf mij en mijn familie nieuwe moed. Dat andere mensen naar ons omkeken.’
CCT ondersteunde 5.676 families met noodhulppakketten. In onderstaand figuur een overzicht van de distributie per gebied. In haar directe noodhulp richtte CCT zich op de mensen met wie ze reeds contact had; de CCT community partners. CCT community partners zijn mensen uit de lokale gemeenschappen die direct te maken hebben met de activiteiten van CCT, zoals microkredietverlening en de schoolexploitatie van CCT. CCT noemt deze betrokkenen ‘partners’ omdat zij deze mensen niet puur ziet als ‘ontvangers’, maar als mensen die een transformatie in hun gemeenschap teweeg kunnen brengen. In de diensten die CCT verleent, richt zij zich op arme gemeenschappen waarin zij mensen ongeacht hun geloof insluiten, zolang ze bereid zijn deel te nemen aan de spirituele activiteiten die plaatsvinden tijdens bijeenkomsten van CCT.
4/13
De pakketten hadden de volgende inhoud: A. Zes 1000 ml flessen mineraalwater B. 3-5 kg rijst C. 10 pakjes instant noodles D. 5 broden E. 5-10 blikjes sardines F. Dekens G. Zaklampen met batterijen H. Gebruikte kleding I. Ondergoed
8 sessies voor traumaverwerking georganiseerd AMG heeft acht psychologische sessies voor traumaverwerking georganiseerd onder kinderen, jongeren en volwassenen. Bij kinderen wordt een speciale methode toegepast, met werkvormen als drama en tekenen. Daarnaast heeft AMG ook een sessie georganiseerd waarin zij leiders uit de kerk en de gemeenschap heeft getraind zodat zij de sessies die AMG in hun gemeenschap is gestart, kunnen voortzetten. En dit is hard nodig. Het trauma zit diep bij de lokale bevolking. Bij iedere storm die over de eilandengroep trekt speelt heel veel angst op. Een deel van het budget voor deze psychologische sessies voor traumaverwerking wordt aangewend voor een kamp voor kinderen en jongeren in de komende zomervakantie, waar traumaverwerking een grote plaats krijgt. 3.324 patiënten ontvingen medische zorg CCT heeft in vijf gebieden medische hulp verleend. Zij bereikt met deze medische hulp tot op heden een totaal van 3.324 patiënten, waaronder ook mensen die geen CCT community partner zijn. CCT heeft een medisch team uitgezonden dat bestond uit drie dokters en twee verpleegsters; zij gaven waar nodig gratis medicijnen. Het team behandelde mensen met open wonden en breuken,veelal veroorzaakt door spijkers, glas of dakplaten. Het team gaf daarnaast inentingen voor tetanus. Op de volgende bladzijde schrijft pastor Ruel Castino over een levensreddende ervaring. 187 kleine ondernemers werden ondersteund Insol ondersteunde verschillende (boeren- en visserij)bedrijfjes met het herstellen van schade en het aanvullen van voorraden. Insol heeft de steun voornamelijk in de vorm van een lening gegeven. Hiermee stimuleert Insol de verantwoordelijkheid van de mensen zelf. Met de aflossingen kan Insol weer nieuwe leningen uitgeven. 187 ondernemers kunnen dankzij deze steun weer zelfstandig opereren. Vissers ontvingen financiële steun in de reparatie van hun boten en netten, boeren konden de benodigde meststoffen en nieuwe aanplant financieren en winkeleigenaren konden hun leveringen bekostigen. Doordat deze ondernemers hun werk kunnen oppakken, kunnen hun families, maar ook de families van hun werknemers weer in hun levensonderhoud voorzien. -
43 ondernemers (groentewinkels, viswinkels en kledingwinkels) worden door Insol ondersteund door middel van levering en financiering van voorraden 5/13
-
4 suikerboeren kregen hulp bij het herstel van hun suikermolen (om suiker te winnen) 25 vissers ontvingen een lening voor de reparatie aan hun schepen, netten en gereedschap 20 miniondernemers konden dankzij een financiële bijdrage hun winkel herstellen 52 boeren ontvingen steun (50 procent als lening), in de aankoop van voorraden mest en de aanplant voor gewassen 43 bedrijfjes hebben weer toegang tot elektriciteit door de aanschaf van nieuwe generatoren en zonnepanelen
HET VERHAAL VAN CRISOLOGO R. BIANSON ’Dit is het meest verschrikkelijke dat ik ooit heb meegemaakt.’ De eigendommen van Crisologo Bianson, waaronder zijn suikermolen, raakten ernstig beschadigd door de tyfoon. ’Ik verloor ongeveer 80procent van mijn bezittingen, ik dacht dat ik nooit in staat zou zijn de schade te herstellen. De suikermolen is mijn belangrijkste bron van inkomsten. Ik benaderde Insol om te zien of ze me konden helpen met het herstellen van mijn molen.‘ Met de steun van Woord en Daad kon Crisologo een nieuwe suikermolen bouwen die meer capaciteit heeft dan zijn oorspronkelijke molen. Crisologo: ‘Met deze investering kan ik 85 procent rendement behalen. Hoe meer suikerrietsap er kan worden gewonnen, hoe meer muscovado (bruine suiker) er kan worden geproduceerd.’ Veel boeren zullen profiteren van de verbeterde capaciteit en efficiëntie van de suikermolen van Crisologo Bianson. Dit betekent dat naast de familie van Crisologo vele andere gezinnen zijn gebaat bij deze investering!
6/13
EEN ONVERWACHTE REDDING – DOOR PASTOR RUEL CASTINO (CCT) De zon ging bijna onder. Het medische team, bestaande uit drie artsen en twee verpleegkundigen, met wie ik meereisde haastte zich om nog meer patiënten te helpen voordat de duisternis inviel. Het team behandelde overlevenden bij de Rizal Central School waar meerdere gezinnen onderdak kregen. De niet-medische leden van de groep, onder wie ikzelf, hadden over het Evangelie gesproken en Bijbels uitgedeeld. Een klein meisje, van ongeveer vijf jaar oud, hing wat rond bij de geïmproviseerde kliniek waarin de teamleden hun werk deden. Ik gaf haar een beetje aandacht en leerde haar een liedje met gebaren en dat deed ze met verve na. Ik vroeg haar waar haar familie was. Ze wees naar het gebouw en vertelde me dat het niet goed ging met haar moeder. Ik besloot te gaan kijken of onze artsen deze vrouw wat hulp konden bieden. De moeder van het meisje bleek betrokken te zijn bij een klein brandincident in het overvolle evacuatiecentrum. Ze had last van brandwonden op haar rug. Vlak naast de vrouw zag ik echter een kind naar adem happen. Het jongetje van zo’n zes jaar oud, had meer behoefte aan onmiddellijke medische verzorging dan deze vrouw. Ik weet zeker dat de vader van deze jongen in andere omstandigheden meteen met de jongen naar een apotheek zou zijn gegaan voor een paar tabletten om de astma-aanval te stoppen. Maar het was op dat moment slechts 13 dagen na de superstorm, het leven leek tot stilstand te zijn gekomen. Mensen hadden hun huis verloren, ziekenhuizen waren geruïneerd en de mogelijkheden voor transport waren nihil en de stank van lichamen die nog onder het puin lagen vulde de lucht . Misschien dat deze vader de hoop had opgegeven, wachtend tot het onvermijdelijke zou gebeuren.
Pastor Jorel (in geel T-shirt) met een deel van het team van CCT Maar ik wist dat er nog hoop was voor dit kind. Ik waarschuwde dr. John Tabije van het medische team. Volgens hem moest deze jongen zo snel mogelijk naar het ziekenhuis worden gebracht. We leenden één van de weinige vervoermiddelen die beschikbaar waren, een legertruck die door Japanse hulpverleners naar Tacloban was gebracht. Het eerste ziekenhuis waar we het kind naartoe brachten sloot net toen we aankwamen. Ik ben God zo dankbaar dat we een ander ziekenhuis hebben gevonden! Toen we de jongen voor ons vertrek naar een ander getroffen gebied opzochten, kon hij gelukkig al veel beter ademen. De blik van wanhoop die de dag ervoor op het gezicht van de vader stond, was verdwenen. De vrouw met brandwonden op haar rug kreeg overigens ook medische hulp. En het kleine meisje dat ik een lied leerde? Misschien zal ze nooit weten welke belangrijke rol ze speelde in het redden van het leven van een ander kind die dag in dat evacuatiecentrum.
7/13
HET VERHAAL VAN JOY MARTINEZ Joy Martinez vertelt: ’De tyfoon Yolanda was in vergelijking met ander tyfoons die ik heb meegemaakt zo sterk! Ik dank God dat Hij over ons waakte. De tyfoon vernietigde ons huis en onze gewassen, die ons van inkomen voorzagen. We moeten nu ons huis opknappen, zodat we een droog onderkomen hebben. Ik heb medelijden met mijn kinderen als het regent en ik ben bang dat de wind ons huis zal vernietigen. Ik vraag God om Zijn bescherming en dat Hij ons zal helpen ons huis te repareren.’
Voedselpakket ’AMG Filipijnen heeft ons erg geholpen met een voedselpakket. Het pakket bevatte rijst, noedels, sardines, suiker, koffie en wasmiddel. De hulp die wij kregen was meer dan we verwacht hadden. Ik ben zo blij dat AMG niet stopt met het geven van hulp, maar dat ze al een aantal keer zijn geweest en ons zullen helpen met herstel na deze trieste ramp met zijn grote gevolgen.’
HET VERHAAL VAN ROFA DELOGAR Brokstukken en dankbaarheid Rofa Delogar vertelt over haar angst gedurende de tyfoon: ‘Tijdens de tyfoon was ik ontzettend bang. De wind was sterk, bomen werden ontworteld. Het dak van ons huis waaide eraf. We huilden en baden God of Hij de tyfoon wilde stoppen. God verhoorde ons gebed, de tyfoon raasde voorbij. Hij spaarde ons leven.’ De tyfoon liet een enorme ravage achter. ’Als ik naar de brokstukken van ons huis kijk en de ontwortelde gewassen en fruitbomen, kan ik er eigenlijk nog steeds niet bij dat dit echt is gebeurd. De bomen zijn lang geleden door mijn vader en moeder geplant, maar nu is er niets meer van over. Vlak na de tyfoon hadden we niets anders te eten dan gekookte banaan.’
Noodhulp en wederopbouw Rofa woont nu samen met haar familie in het huis van een familielid. AMG bezocht de familie een aantal keer en gaf hun de nodige ondersteuning met voedsel en hygiëneartikelen. En dat niet alleen, AMG helpt de familie ook met materialen waardoor ze haar huis weer kan opbouwen. Rofa: ’Ik ben God dankbaar voor al deze hulp. Dat Hij de harten van mensen aanraakte om te geven.’
8/13
Impact eerste noodhulp Mede dankzij uw bijdrage konden de teams van AMG, CCT en Insol directe noodhulp verlenen aan getroffenen van de tyfoon. De praktische hulp door middel van voedselverstrekking, medische zorg en bedrijfsondersteuning, maar juist ook de aanwezigheid van de teams vlak na de ramp, waren voor deze mensen een grote troost. De partnerorganisaties konden duizenden mensen bereiken.
Hoe nu verder.. De leden van het christelijk noodhulpcluster in Nederland (Dorcas, Red een Kind, Tear, Woord en Daad en ZOA) werken momenteel aan een gemeenschappelijk meerjarenprogramma voor wederopbouw van de Filipijnen. Het uitgebreide meerjarenprogramma richt zich op verschillende interventies: huizenbouw voor korte en lange termijn, onderwijs en levensonderhoud. Het werkgebied is Oost-Samar waar de drie gemeenten Quinapondan, Hernani en Giporlos zijn geselecteerd als primaire aandachtsgebieden.
Het doel van de samenwerking als christelijk noodhulpcluster is om op een zo effectief mogelijke manier steun te garanderen voor de slachtoffers van de tyfoon Yolanda die 8 november de Filipijnen trof. Wij gaan ervan uit dat door deze samenwerking de totale impact voor de doelgroep groter is dan de som van individuele bijdragen en acties.
9/13
De partnerorganisatie van Woord en Daad, AMG, implementeert op dit moment het huizenbouwprogramma. Dit project draagt bij aan de huisvesting van 573 gezinnen met eenkamerwoningen en zogenoemde shelterkits, dit zijn pakketten met benodigde materialen om huizen te repareren.
Figuur: Op de foto het ontwerp van de eenkamerwoning. De man in de deuropening is Roque, de nieuwe eigenaar. Roque verloor zijn vrouw en 21-jarige dochter.
10/13
Foto’s
11/13
AMG Filipijnen deelt pakketten uit aan getroffenen
12/13
Kinderen tijdens bijeenkomsten voor traumaverwerking
13/13
