Rapport meldactie 10-uursgrens. Vooraf

Rapport meldactie 10-uursgrens

Vooraf In juni 2011 schafte kabinet Rutte 1 het persoonsgebonden budget af voor mensen zonder verblijfsindicatie; 90 procent van alle pgb-houders gingen hun pgb verliezen. Toen het kabinet viel in voorjaar 2012 kwamen GroenLinks, D66, ChristenUnie, VVD en CDA (Lenteakkoord) met een begroting voor 2013 waarin een streep werd gezet door de afschaffing van het pgb. Het pgb werd afgelopen januari geherintroduceerd, behalve voor de groep die alleen begeleiding nodig heeft en geen andere zorg, voor minder dan 10 uur per week. Er was volgens deze coalitie te weinig geld beschikbaar om ook deze groep weer toe te laten tot het pgb. De 10- uursgrens gaat uit van het midden van de klasse, dus niet van het maximum uren in de klasse waarin iemand geïndiceerd is. Een dagdeel dagbesteding telt zelfs maar voor een uur en Kortdurend Verblijf wordt helemaal niet meegeteld. Om boven de 10 uur uit te komen, heeft iemand een zware zorgvraag nodig. Per Saldo is blij dat veel zorgvragers weer kunnen kiezen voor een pgb zodat zij in eigen regie zelf de zorg kunnen regelen, maar protesteert tegen uitsluiting van deze groep. Op 1 maart dit jaar is de Per Saldo, samen met Balans en de NVA, de meldactie 10-uursgrens pgb? NEE! gestart. De 42.000 pgb-houders die onder deze maatregel gaan vallen en per 1 januari hun pgb gaan verliezen, zijn opgeroepen een vragenlijst in te vullen. Deze meldactie heeft maar kort gelopen van 1 maart tot 10 april. In deze rapportage van de meldactie wordt inzichtelijk gemaakt om wat voor soort groep het gaat en vooral voor welke problemen deze mensen volgend jaar komen te staan als de maatregel niet wordt afgeschaft. Per Saldo strijdt ervoor dat de keuze voor het pgb blijft bestaan voor iedereen die zorg nodig heeft en kiest voor eigen regie, ongeacht het aantal uren zorg die iemand nodig heeft.

Pagina 2 van 22


Inhoud Vooraf ..................................................................................................................................................... 2 Samenvatting ......................................................................................................................................... 4 Conclusie ............................................................................................................................................ 7 Resultaten .............................................................................................................................................. 8 Waaruit bestaat de begeleiding die wordt ingekocht? .................................................................. 13 § 1. Het leren omgaan met onverwachte gebeurtenissen, emoties en problemen, vergroten weerbaarheid en inzicht in beperking, en leren sociale vaardigheden ................................... 13 § 2. Het structureren, plannen en ondersteunen van taken in het dagelijks leven .............. 14 § 3. Bevorderen – aanleren zelfstandigheid & begeleiding naar zelfstandig wonen ............ 16 § 4. Ontlasten van de mantelzorger en andere gezinsleden .................................................... 16 Wat gaan mensen doen als het pgb per 1 januari 2014 wegvalt? .............................................. 18 § 1. Volwassenen ............................................................................................................................ 18 § 2. Kinderen ................................................................................................................................... 19 § 3. Concrete oplossingen om zorg te behouden ...................................................................... 20 Conclusie .............................................................................................................................................. 22

Pagina 3 van 22


Samenvatting Tienduizenden mensen kunnen volgend jaar geen zorg meer krijgen die zij nodig hebben. Een grote groep van hen zal zelfs verstoken blijven van zorg. Dit blijkt uit de resultaten van de actie ‘10-uursgrens pgb? NEE!’ van Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget (pgb), in samenwerking met Balans en de NVA. Deze actie heeft maar kort gelopen van 1 maart tot 10 april. 42.000 budgethouders verliezen per 1 januari 2014 hun pgb. Zij hebben alleen begeleiding nodig voor minder dan 10 uur per week, waardoor zij niet meer mogen kiezen voor een pgb. De 10-uursgrens gaat uit van het midden van de klasse, dus niet van het maximum uren in de klasse waarin iemand geïndiceerd is. Een dagdeel dagbesteding telt zelfs maar voor een uur en Kortdurend Verblijf wordt helemaal niet meegeteld. Om boven de 10 uur uit te komen, heeft iemand een zware zorgvraag nodig. Deze maatregel is voor hen een regelrechte ramp. Per 1 januari 2014 kunnen zij niet meer zelf de zorg regelen, maar kunnen zij alleen zorg krijgen via een instelling, de zogenoemde zorg in natura. Deze instellingen kunnen deze gespecialiseerde begeleiding vaak niet leveren, waardoor veel zorgvragers volgend jaar verstoken zullen blijven van hulp. Zorgvragers die dit jaar voor het eerst begeleiding aanvragen voor minder dan 10 uur per week en geen andere zorg nodig hebben, kunnen sinds 1 januari 2012 al niet meer kiezen voor een pgb. Nee op het rekest 85% van de invullers zegt geen passende zorg te kunnen vinden bij instellingen (zogenoemde zorg in natura). Ruim de helft van alle invullers heeft zelfs al bij verschillende zorginstellingen geïnformeerd en nee op het rekest gekregen. Het gaat vaak om mensen met psychiatrische beperkingen, zoals autistisch spectrum stoornissen, niet-aangeborenhersenletsel en licht verstandelijke beperking. Zij hebben vaak moeite met veranderingen en hechten daarom aan een vaste begeleider. Daarnaast is een vaste begeleider belangrijk, omdat zorgvragers allemaal verschillend zijn en het even duurt voordat een begeleider weet wat iemand nodig heeft. Bij wisselende begeleiders schiet de zorg zijn doel voorbij, omdat zorgverleners niet precies weten wat te doen. Bij zorginstellingen is het in de meeste gevallen lastig om altijd dezelfde begeleider te krijgen, terwijl ze dat met een pgb wel kunnen organiseren. Daarnaast hebben ze allemaal, in meer of mindere mate, moeite met de sociale omgang met anderen. Daardoor luistert het heel nauw door wíe ze begeleid worden; klikt het met iemand? Wisselende begeleiders werken niet voor deze groep mensen. Zij laten zich niet helpen door mensen met wie ze geen vertrouwensband hebben opgebouwd. Bovendien kunnen zorginstellingen vaak geen begeleiding bieden juist op de momenten waarop daar behoefte aan is. Denk aan een paniekaanval, die zich ook buiten kantoortijd kan voordoen, en de schade die dat kan aanrichten voor de zorgvrager zelf en zijn omgeving. Het heeft weinig zin daar drie dagen later – al dan niet aan het bureau van een hulpverlener - over te komen praten.

Pagina 4 van 22


Kunnen de mensen met een persoonsgebonden budget per 1 januari 2014 passende zorg krijgen zonder pgb? Ruim de helft heeft al geïnformeerd bij zorginstellingen (de zogenoemde zorg in natura) en weten daardoor dat ze daar niet de juiste hulp kunnen krijgen. 85% van de invullers zegt geen passende zorg te kunnen vinden bij instellingen (zogenoemde zorg in natura) Wie hebben de vragenlijst tot nu toe ingevuld? De actie is gestart op vrijdag 1 maart en duurde tot 15 april. Ruim 1100 mensen met een pgb voor minder dan 10 uur per week begeleiding hebben de vragenlijst ingevuld. De meeste invullers hebben te maken met psychiatrische problemen zoals autistisch spectrum stoornissen. Enkele invullers hebben niet-aangeboren-hersenletsel, zijn licht verstandelijk beperkt of hebben lichamelijke beperkingen. Bijna de helft van de invullers is met 5 uur of minder begeleiding per week geholpen. Mensen met alleen begeleiding voor minder dan 10 uur – Welke zorg kopen zij nu in? De trend uit de antwoorden van de invullers is dat alle mensen die begeleiding nodig hebben, zorg inkopen om geholpen te worden bij de dagelijkse taken (zoals opstaan, aankleden, tandenpoetsen, boodschappen doen, eten klaarmaken)en het structureren van de dag. Dus wanneer moet wat gebeuren en in welke volgorde. Daarnaast hebben deze mensen hulp nodig bij onverwachte gebeurtenissen en problemen waardoor de emoties alle kanten op kunnen ‘vliegen’. Het derde terrein waarop ze praktisch allemaal ondersteuning en begeleiding nodig hebben is bij het aangaan van contacten en het leren van sociale vaardigheden. Daarnaast zijn er twee grote groepen zichtbaar uit de invullers van de vragenlijst: Mensen die 24 uur per dag toezicht nodig hebben Het gaat dan vooral om kinderen met een ggz-problematiek die ook veel begeleiding nodig hebben naar en bij activiteiten buitenshuis. De indicatie is laag omdat een groot deel van de zorg die deze kinderen nodig hebben nog valt onder ‘gebruikelijke zorg’ van ouders. Daarnaast koopt deze groep zorg in waardoor de mantelzorgers (vooral ouders) worden ontlast, net als broers en zusjes (‘Even een keer rustig aan tafel de maaltijd eten’, ‘Even alle aandacht voor zusje van zonder dat we steeds worden onderbroken door haar broer’). Een echt ‘pgb-product’ hiervoor is de zorgboerderij, zeer zelden verkrijgbaar als zorg in natura. Mensen wier zelfstandigheid bevorderd/vergroot moet worden De zorg is vrij divers en loopt uiteen van kinderen leren meer zelfredzaam te worden (zelfstandiger maken door met heel veel geduld steeds opnieuw dingen uit te leggen, te leren, te doen en te herhalen) tot aan volwassen kinderen begeleiden naar zelfstandig wonen-leven-werken.

Pagina 5 van 22


Hoe gaan de mensen straks verder als het pgb wegvalt? De invullers van de vragenlijst noemen veel dezelfde gevolgen, onder meer: Ouders en gezinsleden zullen meer zelf moeten gaan doen. Dit kan leiden tot overbelasting en burn-outs, wat weer leidt tot grotere aanvragen voor zorg. Mantelzorgers kunnen in geval van burn-out en overbelasting minder tot geen zorg meer geven, wat tot hogere zorgkosten leidt. Bovendien zullen in geval van kinderen broertjes en zusjes tekort gaan komen. Psychische terugval door afscheid van vaste begeleider(s) waardoor gevoel ‘terug bij af’ erg opspeelt. Kinderen die weer alleen begeleid worden door ouders terwijl ze het juist fijn vinden om niet altijd bij hun ouders te zijn. Volwassen kinderen die zelfstandig wonen met behulp van begeleiding komen weer thuis wonen. Waarom kunnen mensen niet terecht bij zorginstellingen (zorg in natura)? Zoals ook uit deze actie blijkt, hebben de mensen om wie het gaat vaak moeite met veranderingen en hechten daarom aan een vaste begeleider. Daarnaast hebben ze allemaal in meer of mindere mate moeite in de sociale omgang met anderen. Daardoor luistert het heel nauw door wíe ze begeleid worden; klikt het met hen? Bij zorginstellingen is het vaak al lastig om altijd dezelfde begeleider te krijgen, laat staan om een vertrouwensband op te bouwen. Ook is het voor zorginstellingen vaak niet mogelijk op de momenten waarop de zorgvrager begeleiding nodig heeft een zorgverlener te sturen. Hierdoor is de zorg via instellingen voor de meeste mensen die alleen begeleiding nodig hebben voor minder dan 10 uur per week geen passende zorg. Deze groep neemt vaak geen zorg per dagdeel af, maar bijvoorbeeld een uur op elke middag van een doordeweekse dag. Veel zorginstellingen werken enkel en alleen met dagdelen.

Pagina 6 van 22


Conclusie Uit de meldactie blijkt dat veel mensen dankzij een pgb voor enkele uren begeleiding per week een zelfstandig leven kunnen leiden en kunnen deelnemen aan de samenleving. Het kabinet verwacht dat het effect van de 10-uursmaatregel is dat één derde (33%) van de budgethouders af zal zien van formele zorg en er daardoor bezuinigd kan worden. Dit percentage komt uit een SCP-onderzoek onder mensen die nog zorg moeten krijgen. Mensen die al jaren via een pgb een begeleider hebben, zullen die zorg niet zomaar op kunnen geven. Uit deze meldactie blijkt ook dat de meerderheid al navraag heeft gedaan bij zorg in natura en zal problemen begeleiding via zorg in natura te krijgen. Zorg in natura bij een reguliere instelling is gemiddeld 65 procent duurder dan dat de zorg die via een pgb wordt georganiseerd. Bovendien bestaat er het risico van overbelasting en burnout bij ouders en familie, waardoor zij het niet volhouden en er meer formele zorg nodig is. Dit staat haaks op de bezuinigingsopdracht. Het gaat niet alleen om geld of systemen, maar om mensen. Ook als de 10-uursmaatregel wel tot besparingen zou leiden, blijft het vanuit menselijk oogpunt een veel te grofmazig instrument. Het valt niet te ontkennen dat er mensen zijn die zichzelf goed zullen redden zonder pgb. De meldactie laat echter zien dat anderen, die de zorg heel hard nodig hebben, de dupe worden van de maatregel om onnodig of oneigenlijk gebruik te voorkomen. Per Saldo verwacht dat de door dit kabinet aangekondigde maatregelen voor een solide pgb voldoende zijn om onnodige en ongewenste instroom in het pgb tegen te gaan en oneigenlijk gebruik te voorkomen. Het belangrijkste instrument is de toegang “de selectie aan de poort”. Per Saldo gelooft dat een juiste toepassing van deze instrumenten voldoende rem zet op het pgb, waardoor een draconische maatregel als het 10-uurscriterium niet meer nodig is.

Pagina 7 van 22


Resultaten De meldactie is gestart op vrijdag 1 maart. Medio april hebben ruim 1100 mensen met een pgb voor minder dan 10 uur per week begeleiding de vragenlijst volledig ingevuld. Budgethouders hebben zelf aangegeven welke beperking zij hebben waardoor zij begeleiding nodig hebben. De meeste invullers hebben te maken met psychische beperkingen, waarbij autistisch spectrum stoornissen het meest wordt genoemd. Andere beperking die zijn genoemd zijn: niet-aangeboren-hersenletsel, (licht) verstandelijke beperking, chronische ziekte en lichamelijke beperkingen (waarbij specifiek de zintuigelijke beperking wordt genoemd). Het aantal uren begeleiding dat wordt geïndiceerd kent een grote variatie. De meeste invullers zijn geïndiceerd voor 3-4 uur (17%) gevolgd door 9,9 uur (14%), 46 procent van de invullers is met 5 uur of minder begeleiding per week geholpen.

Aantal uren begeleiding 14%

1-2 uur

9% 13%

7%

2-3 uur 3-4 uur 4-5 uur

9% 17% 13% 11%

7%

5-6 uur 6-7 uur 7-8 uur 8-9 uur 9,9 uur

Budgethouders huren het vaakst zzp’ers in die de begeleiding op zich nemen (34%). Vervolgens worden organisaties gecontracteerd (25%). Dit betreft reguliere zorginstellingen, maar ook kleinere organisaties (zoals zorgboerderijen). Voor 9% geldt dat de ouders van een kind met een beperking zichzelf inhuren vanuit het pgb. 15 % huurt een (ander) familielid in om de zorg te verlenen. 5% schakelt particuliere zorgverleners in op basis van een arbeidsovereenkomst (vrienden & kennissen). 12% van de invullers geeft aan dat zij een andere constructies heeft gekozen; mogelijk gaat het dan om een combinaties van type zorgverleners.

Pagina 8 van 22


Welke zorgverlener 15% 34%

9%

Familie Ouders

12%

Overig Vrienden/kennissen

25%

5%

Instelling ZZP-er

Onder de functie begeleiding worden allerlei verschillende vormen van ondersteuning ingekocht. Deze ondersteuningsvormen zijn in te delen 4 hoofdcategorieën: 1) Het leren omgaan met onverwachte gebeurtenissen, emoties en problemen,

vergroten weerbaarheid en inzicht in beperking, en leren sociale vaardigheden 2) Het structureren, plannen en ondersteunen van taken in het dagelijks leven 3) Bevorderen – aanleren zelfstandigheid & begeleiding naar zelfstandig wonen 4) Ontlasten van de mantelzorger en andere gezinsleden Voor meer toelichting op deze vier hoofdcategorieën, zie ‘Waaruit bestaat de begeleiding die wordt ingekocht?’ op pagina 13. De grafiek staat op de volgende pagina, de volledige tabel op pagina 17.

Pagina 9 van 22


Waaruit bestaat de begeleiding die wordt ingekocht? Begeleiding bij vervoer –leren ov-deelname verkeer Toezicht (24 uur) Ondersteunen bij het contacten met instanties Begeleiding naar zelfstandig wonen-leven-werken Plannen activiteiten in verband met onderwijs -studie Stimuleren activiteiten te ondernemen voorkom… Administratie en financiën Ontlasten mantelzorg +andere gezinsleden Begeleiden naar/bij activiteiten buitenshuis… Leren plannen en organiseren Bevorderen – aanleren zelfstandigheid Helpen bij sluiten contacten leren sociale… Tijd leren invullen/structureren dag Hulp bij dagelijkse taken Helpen bij onverwachte gebeurtenissen,… 0

50

100 150 200 250 300 350 400 450

Opvallend is dat de vraag of zorgvragers al navraag hebben gedaan bij zorg in natura instellingen of deze de benodigde zorg kan leveren, een ruime meerderheid (56%) positief heeft beantwoord. Zij hebben dus nu al bij zorg in natura instellingen geïnformeerd of zij in de toekomst de begeleiding kunnen leveren die zij nodig hebben.

Is er geïnformeerd bij een zorginstelling?

44% 56%

Wel geinformeerd Niet geinformeerd

Pagina 10 van 22


85% van de invullers zegt geen passende zorg te kunnen vinden bij instellingen (zogenoemde zorg in natura). Het gaat vaak om mensen met psychiatrische beperkingen zoals autistisch spectrum stoornissen, niet-aangeboren-hersenletsel en licht verstandelijke beperking. Zij hebben vaak moeite met veranderingen en hechten daarom aan een vaste begeleider. Bij zorginstellingen is het in de meeste gevallen lastig om altijd dezelfde begeleider te krijgen, terwijl ze dat met een pgb wel kunnen organiseren. Daarnaast hebben ze allemaal in meer of mindere mate moeite in de sociale omgang met anderen. Daardoor luistert het heel nauw door wíe ze begeleid worden; klikt het met iemand? Wisselende begeleiders werken niet voor deze groep mensen. Zij laten zich niet helpen door mensen met wie ze geen vertrouwensband hebben opgebouwd. Bovendien kunnen zorginstellingen vaak geen zorg bieden, juist op de momenten waarop er behoefte is aan begeleiding. Denk aan een paniekaanval, die zich ook buiten kantoortijd kan voordoen, en de schade die dat kan aanrichten bij de zorgvrager en zijn omgeving. Het heeft weinig zin daar drie dagen later – al dan niet aan het bureau van een hulpverlener - over te komen praten.

Bestaat er geschikte zorg via instelling? 11%

4%

85% Ja

Nee

Niet ingevuld

Het is dan ook niet verrassend dat de meeste zorgvragers op de vraag “Als het pgb wegvalt, hoe gaat u dan de zorg regelen?” antwoord “Dat weet ik niet, geen idee” of woorden van die strekking. Daarbij wordt opgemerkt dat zorg in natura geen oplossing biedt. Veel invullers geven aan dat zij door de voorgenomen wijziging in paniek zijn en het een negatieve weerslag heeft op het ziektebeeld (angstaanvallen, depressies, stress). Budgethouders zijn bang dat de zorgverleners niet kunnen op de tijden dat het nodig is, ze zijn bang dat er veel verschillende mensen over de vloer komen die niet vertrouwd zijn.

Pagina 11 van 22


Daarnaast is er zorg om continuïteit: kan een begeleider geworven worden binnen zorg in natura, die zich voor langer tijd aan de zorgvrager of het gezin van de zorgvrager verbindt?

“Zonder pgb-begeleider wordt mijn kwaliteit van leven minder. Nu kan ik de hulp variabel inroepen. Ik moet er niet aan denken dat ik moet wachten wanneer er tijd is en wie er dan komt.” Voor meer toelichting wat deze mensen gaan doen als het pgb wegvalt, zie pagina 18.

Wat gaan mensen doen als het pgb per 1-1-2014 wegvalt? Meer zorg gaan aanvragen (bijvoorbeeld PV meer uren… Kinderen geen activiteiten meer buitenshuis, isolement Meer behandeling en/of medicijnen Zorgboerderij niet via Zin in te kopen Aanvraag doen bij gemeente Wmo Volwassen kind terug naar ouders Ouders stoppen met werken, verliezen werk Niet meer meedoen, isolement Als pgb-aanbieder via Zin in te huren is… Aangewezen op zichzelf of mantelzorg, partner/familie… Opname in verblijfsinrichting Zelf betalen, spaargeld, opzet netwerk ouders maar… Kind zal psychisch achteruitgaan minder zelfstandig,… Zoeken zin-begeleider moeilijk! Veel verschillende… Zelf doen als ouders, risico: overspannen raken Geen zorg, stort het leven in psychische terugval, Zin… Dat weet ik niet –(paniek), Zin kan niet 0

Pagina 12 van 22

50

100

150

200

250

300


Waaruit bestaat de begeleiding die wordt ingekocht? Onder de functie begeleiding worden allerlei verschillende vormen van ondersteuning ingekocht . Deze ondersteuningsvormen zijn in te delen 4 hoofdcategorieën: §1. Het leren omgaan met onverwachte gebeurtenissen, emoties en problemen,

vergroten weerbaarheid en inzicht in beperking, en leren sociale vaardigheden §2. Het structureren en plannen en ondersteunen van taken in het dagelijks leven §3. Bevorderen – aanleren zelfstandigheid & begeleiding naar zelfstandig wonen §4. Ontlasten van de mantelzorger en andere gezinsleden

§ 1. Het leren omgaan met onverwachte gebeurtenissen, emoties en problemen, vergroten weerbaarheid en inzicht in beperking, en leren sociale vaardigheden De meest genoemde begeleidingstaak is het leren omgaan met emoties en problemen. Veel zorgvragers geven aan dat zij van slag kunnen raken door onverwachte gebeurtenissen en op die momenten ondersteuning nodig hebben om hiermee om te gaan. Verder hebben zij last van emoties als angst, paniek of agressie waar zij niet mee om kunnen gaan. “Mijn

begeleider helpt mij dingen te verwerken die fout zijn gegaan. Ik raak snel in paniek en dan kom ik tot niets meer. Na een gesprek kom ik dan weer verder. Ze leert me ook steeds meer zelf te doen.” Begeleiders trainen zorgvragers ook om het zelfvertrouwen te vergroten en inzicht in de (psychische) beperking te geven, zodat ze beter hiermee om kunnen gaan. “Door

mijn jeugdervaring en blokkades kan ik moeilijk mijn verhaal kwijt en dan voel ik me wanhopig en verstikkend. Mijn begeleider probeert me te begrijpen, ik schrijf haar en we wandelen; daardoor voel ik mij voor het eerst in mijn leven veilig en zij steunt mij bij medicatie en GGZ zaken.” Problemen die relatie houden met de ziekte worden besproken en conflicten op het werk en in de thuissituatie. “De begeleider houdt mij en mijn gezinsleden een spiegel voor over ervaringen, knelpunten en emoties op het werk en thuis” (398 x ingevuld). Een veel genoemde taak die daarbij aansluit is het helpen bij het sluiten van sociale contacten en het aanleren van sociale vaardigheden om met anderen om te kunnen gaan. Zorgvragers geven aan dat zij bang zijn om nieuwe mensen te leren kennen of nieuwe dingen te doen. “Mijn wereldje buiten school en familie is klein en dankzij de hulp van een

begeleider gaat het nu beter met de contacten en kan ik mee op kamp. Ik vond het heel moeilijk om ‘loze tijd’ in te vullen, een verhaal te vertellen over iets dat ik had meegemaakt. Ook botst het soms met wat ik verwacht en wat er gebeurt. Mijn begeleider leert me daarmee om te gaan” (295 x ingevuld).

Pagina 13 van 22


De begeleider stimuleert de zorgvragers activiteiten buitenhuis te ondernemen. Hierbij is toezicht nodig. Veel zorgvragers geven aan dat zij anders niet meer naar buiten gaan of zaken ondernemen, en dan in een isolement komen. De begeleiders stimuleren naar een sportclub te gaan, of te gaan fietsen of zwemmen, of naar het buurthuis te gaan, vrijwilligerswerk te gaan doen etc. Zonder toezicht lukt dit niet. “ De begeleider zorgt ervoor

dat mijn zoon los komt van de computergames en andere zaken gaat ondernemen. Zonder begeleider zou hij het huis niet of nauwelijks uit komen” (119 x ingevuld). Vaak gaat de begeleider (een tijdje) mee naar de activiteiten buitenshuis om te zorgen dat de weg ernaartoe wordt gevonden en de omgang met anderen goed verloopt. Zonder deze toezicht lukt dat niet. “Ik had altijd heel snel conflicten en ruzie en werd steeds meer

gepest. Nu kan ik onder begeleiding sporten met leeftijdsgenoten en worden conflicten meteen uitgepraat”. Het gaat hier om activiteiten die samen, of onder begeleiding van een individuele begeleider, worden gedaan (winkelen, wandelen, paardrijden, etc.) of groepsactiviteiten buitenshuis voor een bepaalde doelgroep of dagbesteding, waarbij de zorgboerderij opvallend vaak genoemd wordt. “Op de zorgboerderij wordt de zorgvrager

opgevangen, zodat zijn 80-jarige vrouw kan uitrusten. Hij wil niet naar de dagopvang in een verzorgingstehuis; hij was altijd boer en wil niet naar bingo of eieren verven; op de boerderij telt hij mee” (237 x ingevuld).

§ 2. Het structureren, plannen en ondersteunen van taken in het dagelijks leven Het leren invullen en structureren van de dag en daaraan gekoppeld het leren plannen en organiseren is een functie waarvoor de begeleiding vaak wordt ingezet. Veel zorgvragers geven aan dat zij overzicht missen en daardoor niet weten met welke taak te beginnen en daardoor zaken vergeten of niets meer doen. “Mijn begeleider zorgt voor

structuur en duidelijkheid in mijn chaos, helpt vaste plekken voor dingen te vinden en helpt mij om te beoordelen of iets weg kan, ja of nee. Hiernaast biedt zij mij vastigheid, vertrouwen en vriendschap. Samen met een begeleider wordt de dag/week gestructureerd. Er wordt ook gekeken wat er goed is gegaan en wat er nog moet gebeuren. Nieuwe activiteiten zijn spannend, dat wordt samen gedaan (bellen, afspraken maken etc.)” (321 x ingevuld). Ook activiteiten buitenshuis moeten zorgvuldig worden ingepland. “Begeleiding in het sociale mijnenveld van de samenleving.” Het leren van het doen van het huishouden door een stappenplan te maken. Het zorgen voor rustmomenten gedurende de dag. “Alleen dankzij de

regelmatige begeleiding lukt het me om studie, huishouden en sociaal leven georganiseerd te krijgen. Het verstand is er wel, maar het plannen en organiseren en vooral uitvoeren lukt niet zonder begeleiding; dan zou ik zonder werk en in isolement terecht komen.” Ook gaat het om het ondersteunen van gezinstaken. “Begeleiders ondersteunen mij in het dagelijks reilen en zeilen van mijn gezin met opgroeiende kinderen” (258 x ingevuld).

Pagina 14 van 22


Een ondersteuningstaak, die hiermee samenhangt maar door sommigen nog specifiek genoemd wordt, is de ondersteuning bij de administratie en de financiën. De begeleider kijkt of er niet te veel wordt uitgegeven, de rekeningen worden betaald, de post wordt opengemaakt en ordent post en administratie etc. “Ik heb een verstandelijke beperking en

psychische problemen. Met mijn begeleider maak ik wekelijks een planning van afspraken, bespreek ik hoe ik moet omgaan met mijn leefgeld… we nemen de post door en de begeleider legt uit wat er in staat. Mijn begeleider helpt mij daarbij ook in het weekend of ’s avonds als dat nodig is” (120 x ingevuld).

Daarnaast bestaat de begeleiding uit het ondersteunen van zorgvragers in contacten met instanties. Dit heeft te maken met plannen en structureren, maar ook leren omgaan met de stress die contacten met instanties op kunnen roepen (82 x ingevuld). De functie ondersteuning bij dagelijkse taken wordt bijna net zo vaak genoemd als het structuren, en ligt ook in het verlengde van de functie structurering. Bij de ondersteuning bij dagelijkse taken gaat het om alledaagse zaken als opstaan, aankleden, wassen en tandenpoetsen, innemen van medicijnen, naar school/werk gaan, boodschappen doen en andere huishoudelijke taken. Het gaat er niet om dat de taken worden overgenomen (want dan gaat het om hulp bij huishouden uit de Wmo of persoonlijke verzorging). Iemand wordt niet gewassen onder de douche, maar er wordt voor gezorgd dat het kind of de volwassene daadwerkelijk onder de douche gaat. “Mijn begeleider zorgt ervoor dat ik op tijd ben aangekleed en heb ontbeten voordat de bus komt.” Zorgvragers geven aan zonder die begeleiding in de problemen te komen. Omdat ze zaken vergeten en geen overzicht hebben, het anders niet goed gaat met op tijd opstaan, schone kleding aantrekken, de juiste spullen meenemen, de weg vinden in het verkeer, niet te veel geld uitgeven, zorgen dat er goed gegeten wordt etc. “Dankzij mijn begeleiders kom ik niet te laat, heb ik ontbeten, draag ik

niet de verkeerde kleren (ik maak anders combinaties die anderen raar vinden), kan ik meedoen in de groep en doe ik mijn huiswerk; daardoor kan ik meekomen op een gewone school” (333 x ingevuld). Opvallend is dat ondersteuning bij taken die te maken hebben met het kunnen volgen van onderwijs en/of studie specifiek benoemd worden. “Mijn begeleider helpt me met zelfstandig

wonen en de studie. Zonder mijn begeleider, die ik kan vertrouwen, zou ik overhoop liggen met school” (99 x ingevuld) Sommige zorgvragers worden begeleid bij het reizen van/naar activiteiten. Dit kan te maken hebben met onbekendheid met het (openbaar) vervoer waardoor dit geleerd moet worden. Het kan ook zijn dat begeleiding noodzakelijk is omdat de zorgvrager vanwege fysieke beperkingen niet in staat is zelfstandig te reizen. “Mijn begeleider gaat mee naar mijn arts,

mijn specialisten en naar mijn kinderen, omdat ik in coma kan raken en dus niet zonder begeleiding kan reizen” (28 x ingevuld). Er zijn kinderen (en ook volwassenen) waarbij het toezicht permanent aanwezig moet zijn.

Pagina 15 van 22


Er is dan sprake van 24 uurs-toezicht, waarbij af en toe ingrijpen/begeleiding nodig is. In deze situatie is het vaak een partner of ouder die al in de omgeving is en daardoor op onregelmatige tijden en uren dit op zich kan nemen (41 x ingevuld).

§ 3. Bevorderen – aanleren zelfstandigheid & begeleiding naar zelfstandig wonen Een derde hoofdtaak die door veel van de invullers van de meldactie wordt genoemd is het aanleren en bevorderen van de zelfstandigheid. Veel volwassenen geven aan dat zij zelfstandig kunnen wonen/werken/leven dankzij het feit dat er een begeleider is die weet wat zij nodig hebben. Het gaat dan de doorlopende begeleiding van zaken waarbij structureel ondersteuning geboden moet worden (zoals bij de vorige paragraaf beschreven). Daarbij is het van belang een begeleider te hebben die zich voor langere tijd aan de zorgvrager verbindt en die wordt vertrouwd. Er zijn dagelijkse taken die kunnen worden aangeleerd door vaardigheden te trainen, vaardigheden steeds te herhalen en zo ‘in te slijten’ dat ze eigen worden en zelfstandig kunnen worden uitgevoerd. Deze training naar zelfstandigheid vinden zorgvragers heel belangrijk om de grip op het leven te vergroten.

”Mijn begeleider is er achter gekomen hoe ik het beste leer en samen groeien we hier in. Doordat er letters zijn opgeplakt kan ik eenvoudige veelgebruikte woorden lezen. Door oefenen heb ik geleerd om te gaan met de computer, plannen en lezen van de kalender en klokkijken. Nu kan ik zelf op tijd naar de tafeltennisclub fietsen. Dit is belangrijk voor mijn zelfstandigheid. Ik moet hier wel steeds mee bezig blijven om niet terug te vallen maar verder te komen” (288 x ingevuld). Jongeren die zelfstandig willen gaan wonen, of volwassenen die vanuit een instelling weer op zichzelf gaan wonen, hebben specifieke begeleiding die erop gericht is om hen voor te bereiden op de zelfstandigheid. “Nieuwe dingen doe ik liever niet, maar ik moet wel leren om

zelfstandiger te worden, zoals zelf telefoneren, afspraken maken en zelfstandig dingen doen buitenshuis.” Daarbij gaat het om het leren runnen van het huishouden, het uitoefenen van werk en het onderhouden van sociale contacten. “Ik heb meer zorg nodig in de aanloop naar het (begeleid) wonen op kamers. Ik moet gaan sparen om spullen voor mijn huis te kopen, kennismaken met de andere bewoners etc.” (93 x ingevuld).

§ 4. Ontlasten van de mantelzorger en andere gezinsleden Veel zorgvragers geven spontaan aan dat familieleden (met name de ouders/moeders van kinderen en jongvolwassenen, maar ook de partners van volwassen zorgvragers) een heel groot deel van de ondersteuning als vanzelfsprekend zelf doen. Deze ondersteuning vergt veel van de inwonende gezinsleden, die weinig tijd voor zichzelf over houden. Dit wordt door de zorgvragers wel gezien. “Ik ga regelmatig logeren bij mijn begeleider, dan kan het

thuisfront ook een beetje op adem komen, en zo kan ik thuis blijven wonen.” Op de dagen dat de zorgvrager naar logeeropvang gaat, of naar dagopvang of dagbesteding, of op de momenten dat de individuele begeleider met de zorgvrager bezig is, hebben gezinsleden even de tijd om op adem te komen en met iets anders bezig te zijn dan

Pagina 16 van 22


de begeleider. “Onze zoon heeft een begeleider die hem traint in zelfstandigheid en hij

bezoekt een zorgboerderij. Daardoor is hij zelfstandiger geworden, de situatie in het gezin is weer beheersbaar en de rust is teruggekeerd.” Dit geldt niet alleen voor de mantelzorger. Voor broertjes en zusjes van een kind met een beperking is vaak niet zoveel tijd. Dankzij de begeleiding kunnen zij apart activiteiten ondernemen met de ouders. Het maakt het ook mogelijk een activiteit buitenshuis te doen met het hele gezin; wanneer de begeleider zich richt op de zorgvrager, kunnen ouders optrekken met de andere kinderen in het gezin. “Mijn

zoon leert veel van zijn begeleider en voor mij is het fijn aandacht te kunnen besteden aan zijn zusje zonder dat hij daar doorheen dendert” (136 x ingevuld).

Waaruit bestaat de begeleiding die wordt ingekocht? Soort begeleiding

Aantal

Leren omgaan met onverwachte gebeurtenissen, emoties en problemen, vergroten weerbaarheid en inzicht in beperking

389

Hulp bij dagelijkse taken

333

Tijd leren invullen/structureren dag

321

Helpen bij aangaan contacten, leren sociale vaardigheden, gedrag

295

Bevorderen – aanleren zelfstandigheid

288

Leren plannen en organiseren

258

Begeleiden naar/bij activiteiten buitenshuis (dagbesteding )

237

Ontlasten mantelzorg+andere gezinsleden

136

Administratie en financiën

120

Stimuleren activiteiten te ondernemen, voorkom isolement

119

Plannen activiteiten in verband met onderwijs-studie

99

Begeleiding naar zelfstandig wonen-leven-werken

93

Ondersteunen bij het contacten met instanties

82

Toezicht (24 uur)

41

Begeleiding bij vervoer – leren ov-deelname verkeer

28

NB aantallen tellen niet op tot 1109 omdat verschillende invullers verschillende begeleidingsfuncties hebben genoemd.

Pagina 17 van 22


Wat gaan mensen doen als het pgb per 1 januari 2014 wegvalt? Het merendeel van de budgethouders heeft al geïnformeerd bij zorg in natura-instellingen (zie pagina 6) en dat heeft de onrust bij een overgrote meerderheid van de budgethouders niet kunnen wegnemen. “Nu is de zorg dagelijks aanwezig, ook in de vakantietijd. Vaste

ritmes, vaste regelmaat en vaste hulp zijn bij autisme belangrijk. Er is geen instelling die dagelijks op verschillende tijdstippen komt als dat nodig is, die direct op de stoep staat als je ze belt of om 7.00 uur komen en meegaat met sport”. Het is dan ook niet verrassend dat de meeste zorgvragers op de vraag “Als het pgb wegvalt, hoe gaat u dan de zorg regelen?” antwoorden “Dat weet ik niet, geen idee” of woorden van gelijke strekking, dit is 284 x geantwoord. Daarbij wordt opgemerkt dat zorg in natura geen oplossing biedt. Veel invullers geven aan dat zij door de voorgenomen wijziging in paniek zijn en het een negatieve weerslag heeft op het ziektebeeld (angstaanvallen, depressies, stress). Budgethouders zijn bang dat de zorgverleners niet beschikbaar zijn op de tijden dat het nodig is, ze zijn bang dat er veel verschillende mensen over de vloer komen die niet vertrouwd zijn en niet de juiste zorg bieden. Daarnaast is er zorg om continuïteit: kan een begeleider gevonden worden binnen zorg in natura, die zich voor langer tijd aan de zorgvrager of het gezin van de zorgvrager verbindt? “Zonder pgb-begeleider wordt mijn

kwaliteit van leven minder. Nu kan de hulp variabel inroepen. Ik moet er niet aan denken dat ik moet wachten wanneer er tijd is en wie er dan komt.”

§ 1. Volwassenen Volwassenen (met name met een psychische beperking) maken zich heel ernstig zorgen over het verlies van de vaste begeleider met wie een vertrouwensband is opgebouwd. Deze zorgverlener kent de ‘gebruiksaanwijzing’ van de zorgvrager en is er op de momenten dat het nodig is. “Ik zoek geen therapeut. Ik heb wel iemand bij wie ik mij veilig voel, die mijn

ontwikkeling kent en die de kans ziet mij te stimuleren zonder mij onder druk te zetten. Helaas is dat talent aan weinigen gegeven, heb ik bij vele hulpverleners en coaches moeten ondervinden”. Uit ervaringen uit het verleden, of uit recente navraag bij reguliere instellingen, verwachten deze zorgvragers dat zorg in natura deze zorg niet kan bieden. “Ik heb slechte ervaringen

met reguliere zorginstellingen nooit het idee dat het om mij gaat maar meer dat ik een nummer ben. Ook het flexibel inzetten van zorg was altijd een probleem. Als het pgb wegvalt, koop ik geen zorg bij zorg in natura in. Het heeft jaren geduurd om op dit niveau zelfstandig te functioneren, mede dankzij de vertrouwensband tussen mij en mijn begeleider.” Zij verwachten dat zij om die reden geen begeleiding meer zullen krijgen, en maken zich

Pagina 18 van 22


daar grote zorgen over. Zij zijn bang om in te storten of een psychische terugval te krijgen (151 x geantwoord). Sommige verwachten dat zij daardoor meer behandeling of medicijnen gaan gebruiken (14 x). Verschillende invullers verwachten ook dat zij (volwassenen en kinderen) zonder pgbbegeleiding op termijn weer opgenomen zullen worden in een verblijfsinstelling. “Afwachten tot het misgaat en ik misschien weer opgenomen moet worden” (36 x geantwoord). Er zijn ook budgethouders die verwachten dat zij zonder de steun van de pgb-begeleiders niet langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Zo zijn er volwassen kinderen die vrezen dat zij weer bij de ouders zullen moeten intrekken, waarbij zij het verlies van zelfstandigheid en een grote belasting voor de (vaak oudere) ouders vrezen. “Ik moet dan weer bij mijn ouders

gaan wonen, terwijl ik er 9 jaar over heb gedaan om zelfstandig te kunnen gaan wonen” (23 x geantwoord). Ook is er de vrees dat ze zonder begeleiding niet meer kunnen meedoen in de samenleving, hun baan zullen verliezen en in isolement zullen raken (26 x geantwoord).

§ 2. Kinderen Wanneer kinderen geen pgb-begeleiding meer krijgen, zullen de ouders/moeder de zorg weer volledig op zich nemen, waarbij wordt opgemerkt dat dit niet zonder problemen en risico’s zal gaan. (Dit is 109 x geantwoord). De ouders vrezen dat zij overspannen of overbelast zullen raken. Ook vrezen ouders dat ze de andere kinderen daardoor tekort doen en soms gedwongen zijn het gezin te splitsten om afzonderlijk activiteiten te gaan ondernemen. “Wij gaan ons als ouderpaar dan splitsen. Eén ouder voor het kind met een beperking, de ouder voor activiteiten met de overige gezinsleden”. Kinderen zijn bang dat zij meer afhankelijk worden als de ouders de enige verzorgers/begeleiders zijn. Het betekent ook dat de ouders daardoor soms niet meer in staat zijn hun baan te behouden; zij moeten stoppen met werken of dreigen het werk te verliezen omdat zij het niet meer kunnen bolwerken (dit is 25 x geantwoord). Het feit dat kinderen niet meer naar de zorgboerderij, andere dagbesteding of naar een logeerhuis kunnen gaan, legt ook een extra druk op de thuissituatie. Ouders die zelf al veel zorg leveren, worden hierdoor zwaarder belast en voor de andere kinderen is er daardoor minder aandacht. Over het algemeen bestaat er de vrees dat kinderen achteruit gaan en aan zelfstandigheid verliezen wanneer zij niet meer kunnen rekenen op de ondersteuning van een vaste, vertrouwde begeleider. “Ik weet hoe mijn zoon is zonder de juist zorg en

begeleiding, ervaringen met zorginstellingen zijn negatief; ik vrees dat mijn zoon dan weer onhandelbaar wordt; de school en de buren zullen daar ook niet blij mee zijn.” Ook jong volwassenen die bezig zijn zich voor te bereiden op zelfstandig wonen, zullen dit niet kunnen realiseren. “Dan komt de begeleiding weer op mijn moeder neer en wordt begeleiding naar

(begeleid) zelfstandig wonen uitgesloten. Ik ben bang waar ik heen moet als mijn moeder iets overkomt en bovendien kan ik niet heel mijn leven bij mama blijven.” Ook is men bang dat kinderen minder activiteiten buitenshuis kunnen ondernemen waardoor zij

Pagina 19 van 22


geïsoleerd raken en geen begeleiding krijgen voor onderwijs gerelateerde activiteiten waardoor het moeilijk wordt om (regulier) onderwijs vol te houden (66 x ingevuld).

§ 3. Concrete oplossingen om zorg te behouden Verschillend budgethouders geven aan dat zij op zoek zullen gaan naar een geschikte begeleider in zorg n natura. Hoewel budgethouders denken dat er geen passende zorg is, zullen zij zich toch tot zorg in natura wenden (71 x ingevuld). “Ik denk wel dat mijn

begeleiders zullen helpen om dan weer geschikte hulp te vinden. Hoe, wat, waar, is verre van duidelijk.” Diverse budgethouders geven aan dat zorg in natura wel passend is indien de huidige pgb-aanbieders via zorg in natura hun zorg kunnen leveren (gecontracteerd door het zorgkantoor of via onderaanneming bij een zorg in natura instelling). “Mijn begeleider werkt

bij een instelling die geen zorg in natura levert. Zij zijn aan het kijken of ze dit wel kunnen doen. Zo niet, dan zal ik mijn zorg bij een andere organisatie moeten zoeken; dat is voor mij verschrikkelijk”. Vooral voor zorgboerderijen is er hoop bij deze zorgvragers dat deze zorg in de toekomst via zorg in natura verkrijgbaar is (71 x ingevuld). Een aantal invullers geeft aan dat zij zo lang mogelijk zal proberen om de zorg zelf te betalen. Enkele invullers denken dat het gaat lukken, maar dat er dan wel minder zorg kan worden ingekocht. Voor zover mogelijk wordt ook spaargeld aangesproken om de benodigde zorg zelf in te kopen. “Ik zou de zorg handhaven uit de eigen spaarpot. Een effectief en vertrouwd samenwerkingsverband geef ik bij mijn autistische kind niet op.” De meerderheid geeft aan dat dit binnen afzienbare tijd tot financiële problemen zal leiden. “Er

zal een lening worden afgesloten om de zorg te moeten bekostigen, maar dat kan niet onbeperkt” (59 x ingevuld). Verschillende budgethouders houden ook rekening met de mogelijkheid dat zij aan kunnen tonen meer zorg nodig te hebben (meer dan 10 uur begeleiding of een combinatie met uren persoonlijke verzorging of een zorgzwaartepakket) waardoor zij het pgb kunnen blijven behouden. (Dit is 12 x ingevuld). Een aantal invullers geeft aan dat ze het dan zonder begeleiding gaan doen, of dat zij een groter beroep gaan doen op partner en andere familieleden/vrienden (33 x ingevuld). Ten slotte zijn er budgethouders die verwachten dat de gemeente in het kader van de Wmo de benodigde pgb-ondersteuning wil financieren. (22 x ingevuld).

Pagina 20 van 22


Wat gaan mensen doen als het pgb per 1 januari 2014 wegvalt? Genoemde oplossingen

Aantal

Dat weet ik niet –(paniek) ZIN kan niet *-

284

geen zorg –stort het leven in – psychische terugval-ZIN gaat mij weigeren

151

Zelf doen als ouders –risico: overspannen raken* Tekortdoen andere kinderen gezin splitsten*

109

Zoeken ZIN begeleider moeilijk! Meer zorg nodig veel verschillende mensen over de vloer – niet vertrouwd -niet flexibel

71

Kind zal psychisch achteruitgaan minder zelfstandig* Dan krijgt kind geen zorg meer gezin onder druk Geen begeleiding bij school achteruitgang*

66

Zelf betalen – spaargeld –opzet netwerk ouders** maar financieel niet haalbaar*

59

Opname in verblijfsinrichting*

36

Aangewezen op zichzelf of mantel zorg partner/familie /vrienden

33

Als pgb-aanbieder via Zin in te huren is (onderaanneming)

28

VOLWASSENEN Niet meer meedoen in samenleving –isolement verlies werk

26

Ouders stoppen met werken –verliezen werk*

25

Niet langer zelfstandig wonen -Volwassen kind terug naar ouders ??*of werken naar (begeleid zelfstandig wonen)

23

Aanvraag doen bij gemeente Wmo*

22

Zorgboerderij niet via Zin in te kopen

22

Meer behandeling en/of medicijnen

14

Kinderen geen activiteiten meer buitenshuis - isolement

13

Meer zorg gaan aanvragen (bijvoorbeeld PV meer uren OF EEN zzp)*

12

*NB: de totalen tellen niet op tot 1109 omdat sommigen deze vraag niet hebben beantwoord en andere meerdere antwoorden hebben genoemd

Pagina 21 van 22


Conclusie Uit de meldactie blijkt dat veel mensen, dankzij een pgb voor enkele uren begeleiding per week, een zelfstandig leven kunnen leiden en kunnen deelnemen aan de samenleving. De vaste pgb-begeleider, die past bij de zorgvrager en die kan komen op de tijden dat de begeleiding nodig is, maakt daar in het verschil. Het kabinet lijkt vooralsnog niet van plan om af te zien van de maatregel. Dit lijkt vooral te worden ingegeven door financiële motieven. Er wordt ervan uitgegaan dat door de invoering van de 10-uursmaatregel éénderde (33%) van de budgethouders af zal zien van formele zorg. Dit percentage komt uit het SCP-onderzoek “de opmars van het PGB” dat is gehouden onder mensen die nog zorg moeten krijgen. Het is maar zeer de vraag of dit ook geldt voor mensen die al (jarenlang) zorg ontvangen. Mensen die al jaren een vaste begeleider hebben via een pgb, zullen die zorg niet zomaar op kunnen geven. Een groot deel van de mensen uit de meldactie geeft dan ook aan dat zij zal aankloppen bij zorg in natura. Een meerderheid van de invullers heeft zelfs al navraag gedaan bij zorg in natura. Het is daardoor niet waarschijnlijk dat deze maatregel geld zal besparen. Zorg in natura bij een reguliere instelling is duurder dan de zorg die via een pgb wordt georganiseerd; zorg ingekocht met een pgb kost gemiddeld 65 procent van het naturatarief. Bovendien bestaat er het risico van overbelasting en burn-out bij ouders en familie, waardoor zij het niet volhouden en er meer formele zorg nodig is. Het gaat niet alleen om geld of systemen, maar om mensen. Ook als de 10uursmaatregel wel tot besparingen zou leiden, blijft het vanuit menselijk oogpunt een veel te grofmazig instrument. Het valt niet te ontkennen dat er mensen zijn die zichzelf goed zullen redden zonder pgb. Deze mensen hebben waarschijnlijk niet meegedaan aan de meldactie. De meldactie laat zien dat anderen, die de zorg heel hard nodig hebben, de dupe worden van deze maatregel . Mensen die verstoken raken van de juiste hulp kunnen in de problemen komen op diverse beleidsterreinen. Denk aan uitval op school, criminaliteit, schuldenproblematiek etc. Per Saldo verwacht dat de door dit kabinet aangekondigde maatregelen voor een solide pgb voldoende zijn om onnodig en ongewenste instroom in het pgb tegen te gaan en oneigenlijk gebruik te voorkomen. Het belangrijkste instrument is de toegang “de selectie aan de poort”. In face to face gesprekken wordt door het CIZ vastgesteld waarvoor ondersteuning nodig is, in toegangsgesprekken wordt door het zorgkantoor bekeken waarom dit in pgb-vorm wordt afgenomen. Andere belangrijke instrumenten zijn het invoeren van een persoonlijk plan, het invoeren van trekkingsrechten en het bruto-pgb. Per Saldo gelooft dat een juiste toepassing van deze instrumenten voldoende rem zet op het pgb, waardoor een draconische maatregel als het 10–uurscriterium niet meer nodig is.

Pagina 22 van 22

Rapport meldactie 10-uursgrens. Vooraf

Recommend Documents