RAPPORT BLIJE REIZIGERS PRIJS 2015
1
INHOUDSOPGAVE Blije Reizigers Prijs
3
Deelnemende initiatieven
4
Genomineerden
8
Bijzondere intiatieven
9
Uitslag: top 5
11
Winnaar: de Smart-OV proef
12
2
DE BLIJE REIZGERS PRIJS Het openbaar vervoer is in Nederland goed geregeld en elke dag maken ongeveer twee miljoen mensen er gebruik van. Gemiddeld geven reizigers hun reis een 7,5 (OV-Klantenbarometer 2014, CROW-KpVV). Toch is er altijd ruimte voor verbetering. Zo zien we dat vervoerders en organisaties nauwer samenwerken, hun communicatie met reizigers verbeteren en meer in verplaatsingen van-deur-tot-deur denken. Er zijn altijd wel verbeteringen. Sommige initiatieven zijn groot en halen de media. Andere worden op de achtergrond getest totdat ze goed genoeg zijn. Die initiatieven genieten minder bekendheid. Met de Blije Reizigers Prijs wil kennisnetwerk Railforum grote en kleine initiatieven zichtbaar maken en de beste in het zonnetje zetten. Zo wil Railforum partijen stimuleren om verbeteringen in te voeren of op te schalen, zodat meer reizigers daar blij van worden.
In 2015 reikt Railforum de Blije Reizigers Prijs voor de derde keer uit aan het beste initiatief om reizen per openbaar vervoer een stuk aangenamer te maken. Vandaar de naam: Blije Reizigers Prijs. Dit jaar betreft het voor het eerst alleen een publieksprijs. De criteria zijn: • • • • • • •
maakt het reizen plezieriger is daadwerkelijk uitgevoerd een zichtbare verbetering verrassend en uniek kan landelijk ingevoerd worden merkbaar voor veel reizigers dateert van na november 2014
3
DE DEELNEMENDE INITIATIEVEN Dit jaar hebben bedrijven en organisaties 21 initiatieven aangedragen voor de Blije Reizigers Prijs 2015. Al deze initiatieven dragen hun steentje bij aan beter, duidelijker, groener, leuker, makkelijker of toegankelijker ov. Sommige op kleine schaal, andere in het hele land.
NS je een plek waar je ook wat langer kunt verblijven. Daarnaast biedt de StationsHuiskamer extra services, zoals gratis wifi, stopcontacten om je laptop op aan te sluiten en diverse oplaadpunten voor je mobiele telefoon. Het is een comfortabele plek die uitnodigt om even je jas uit te trekken. Waar je aan een grote tafel je mail kunt DE HOPPER CAMPAGNE checken, wat kunt werken, overleggen of in een ‘Hoppen’ betekent: slim luie stoel kunt neerploffen om bij te praten met reizen. De Hopper cam- een vriend of vriendin voordat je in de trein stapt. pagne is bedoeld om Ne- Voel je thuis op het station en geniet van diverse derlanders slimmer te la- koffies, lekkernijen, broodjes en soepen die je er ten reizen. Dit houdt in: ze kunt bestellen. uit hun vaste vervoerspatroon halen en andere keu- STREETPAD DEN HAAG CENTRAAL zes laten maken, zodat ze Dit is een megagrote tablet waarmee je je reis minder reizen, op andere kunt plannen. Op de tijdstippen en met andere Streetpad kun je verschilvervoermiddelen. Dit moet bijdragen aan minder lende bestemmingen in belasting van het milieu en minder files. Den Haag ontdekken, een route plannen en zien SCHOOLTOER hoeveel tijd er nodig is Met dit product van de NS, om op je bestemming te het GVB en het CJP reizen komen. Streetpad heeft docenten en leerlingen uit verder nog een plattehet voortgezet onderwijs grond van het station én je kunt een leuke ‘seldie zijn aangesloten bij de fie’ maken om op Facebook te plaatsen. Deze CJP Cultuurkaart, duur- Streetpad is een gezamenlijke pilot van HTM, NS zaam en met een fikse kor- en de gemeente Den Haag. ting in de daluren met NS of in het hele netwerk van KIDS VRIJ GVB Amsterdam. Zo wordt een culturele activi- Vanaf 1 april heeft de NS het Kids Vrij abonneteit met de klas voordeliger en zijn culturele inment (gratis aan te vrastellingen beter bereikbaar. gen bij NS). Maximaal drie (klein)kinderen van 4 STATIONSHUISKAMERS t/m 11 jaar reizen, onder De StationsHuiskamer is begeleiding van een voleen plek waar je als reiziwassene met een geldig ger kunt ontmoeten, ontvervoersbewijs, gratis spannen of werken in een met de trein. Ze hebben huiselijke sfeer. Waar de alleen een ov-chipkaart meeste faciliteiten op het nodig. station zijn gericht op het ‘to go’ concept, biedt de StationsHuiskamer van
4
TREINRESPECT MOET IK RENNEN? Vijf studenten richtten de Facebookpagina Trein- Nooit meer onnodig het ov missen. Bekijk de Respect op. Het is heel simvertrektijden van de pel: schud de hand van een trein, bus, metro, tram conducteur, maak daar een en veerboot. Voer eenselfie van en post ‘m online. voudig je reistraject in Het doel: meer respect afen maak gebruik van je dwingen voor conducteurs. huidige locatie om direct Daarnaast zorgt dit initiatief te kunnen zien of je wel/ voor persoonlijk contact en niet moet rennen om je verbindt het reizigers met eerstvolgende reisoptie personeel. te halen. De app maakt gebruik van realtime ov data. Met behulp van acRET REAL TIME APP tuele vertrektijden wordt berekend hoeveel tijd Om de reiziger beter en sneller te informeren je nog hebt voor vertrek. Eventuele vertragingen heeft de RET een nieuwe ap- worden dus ook meegenomen in de klok die afplicatie voor je mobiele te- telt. Ben je niet in een haastige bui? Maak dan lefoon gemaakt met actuele gebruik van aanbiedingen bij de winkels op de vertrektijden voor de halte, NS stations! kaart met de dichtstbijzijnde haltes, reisplanner voor heel COÖPERATIE STATIONSPARK DEURNE Nederland en een omleidin- Met zijn initiatief zet Michel Lintermans zich gen- en verstoringenalert samen met de buurt in voor jouw meest gebruikte voor vergroening van lijn. en verbetering van leefbaarheid rondom statiGRATIS WIFI IN TRAMS EN METRO’S on Deurne. Zijn visie is Vanaf januari is de RET gestart met het aanbiedat een prettige omgeden van gratis wifi in metro ving bijdraagt aan blijere en tram. Inmiddels zijn alle mensen. Concreet heeft trams en metro’s voorzien hij met de buurt weidevan wifi. Hiermee is de RET bloemen ingezaaid, bloede eerste stadsvervoerder menperkjes aangelegd, een watertappunt gerein Europa die haar hele vloot aliseerd, en transformatorhuisjes opgeknapt. van gratis wifi voorziet. Ook op de tien drukste metrostations van de RET kunnen reizigers gebruik maken van de gratis service.
5
SMART-OV PROEF
Initiatiefnemer GVB is in het voorjaar een proef gestart om in- en uit te checken met een smartphone. In het najaar zijn Vodafone, KPN en de andere openbaar vervoerders aangehaakt. Zo’n 200 ov-reizigers krijgen een NFC simkaart, waarop een ov-chip is geïnstalleerd. De NFC antenne maakt contactloos betalen mogelijk en de ov-chip op de simkaart werkt hetzelfde als de ov-chipkaart. De poortjes gaan open door de telefoon voor de kaartlezer te houden. Dezeproef is de eerste landelijke, publieke proef met Smart-OV. DE NIEUWE HTM APP Je weg vinden in de Haagse regio met tram of bus kan met deze gratis app. Bijzonder is dat reizigers kunnen zien waar ze staan of naar toegaan door gebruik van Google streetview. Reizigers kunnen ook zien waar dichtstbijzijnde oplaadpunten voor de ov-chipkaart zich bevinden.
REIZIGERS ALS KWALITEITSWAARNEMERS Vanaf februari zet Arriva haar vaste reizigers in als kwaliteitswaarnemers. Via een app beoordelen zij tweemaandelijks een rit met de trein of bus op 15 vaste aspecten. Daarnaast kunnen zij op ieder moment via de app een melding doen, bijvoorbeeld van een kapotte halte of van een onveilige situatie op het perron. Hiermee kan Arriva de dienstverlening verbeteren en er zo voor zorgen dat er voor de reizigers een veilige en aangename reissituatie ontstaat. MYOV Reizigers op de treinlijnen in Groningen en Friesland en de Vechtdallijnen van Arriva kunnen vanaf juni gebruik maken van de app MyOV. Doel is treinreizigers beter over de dag te spreiden. MyOV geeft een handig overzicht van gemaakte reizen en geeft punten als er buiten de spits gereisd wordt. Deze punten zijn in te wisselen voor leuke producten. Ook geeft de app gericht aan waar ruimte is in de trein. Op basis van de laatst gemaakte reizen geeft de app een persoonlijk reisadvies, inclusief alternatieven om comfortabel of sneller langs de drukste momenten te reizen. Doordat de app is gekoppeld aan een ov-chipkaart kan je ook gemakkelijk geld terug vragen bij vertraging of bij een vergeten check-out. MyOV is een pilotprogramma en bij succes wordt MyOV een blijvend, bij meerdere vervoerders uit te rollen programma..
ACTIE ‘BLIJ MET DE BUS’ ‘Blij met bus’, is een fotowedstrijd voor reizigers en niet reizigers in Groningen en Drenthe. Voor de fotowedstrijd werd iedereen uitgenodigd een foto te maken van zijn of haar ‘blijebus-moment’. Zangeres Oes uit Groningen was het gezicht van deze actie. De hoofdprijs was een huisconcert van Oes en haar bandleden. Andere prijzen waren OV-chipkaar- LESPAKKET GOEDE REIS! ten met saldo, Dal-Dagkaarten voor Groningen In samenwerking met de provincie Zuid-Holland en Drenthe en drie hippe pocketcamera’s. wil Arriva kinderen uit groep 7 en 8 vertrouwd maken met het ov en leren om zelfstandig te
6
reizen. Door middel van dit lespakket maken zij in theorie én praktijk kennis met alle facetten van het ov. Een ware ontdekkingstocht waarin verkennen, plannen en doen centraal staan.
korting reizen en mogen iemand meenemen die dan ook de korting ontvangt. Mensen die zich aanmelden op de Facebookpagina kunnen daar proberen af te spreken met kortingskaarthouders om samen te reizen. Volgens de oprichter van de pagina bespaart dat mensen veel geld, en levert het bovendien leuke gesprekken op.
‘BUS FOL FERHALEN’ Een project van Arriva waarbij voor een half jaar Friese boeken te lezen waren in 15 bussen in Fries- WACHTRUIMTE STATION HOUTEN land. Dit idee is ontstaan in NS en ProRail zijn eind 2014, in verschillende samenwerking met Qbuzz, vormen, gestart om Boeken fan Fryslân en de bij wijze van proef provincie Fryslân, om het wachtruimtes anders reizen met de bus nog aanin te richten. Een leuk genamer te maken. De spevoorbeeld hiervan is ciale boekenbussen reden station Houten. De tot 1 juli. Reizigers konden wachtruimte is dicht en de boeken in de bus lezen, maar mochten ze ook tijverwarmd, de reiziger delijk mee naar huis nemen en later terugleggen. kan inloggen via wifi en de ruimte heeft een EERSTE P-ROUTE VOOR FIETSERS warme en huiselijke uitstraling. Utrecht geeft voorrang aan fietsers en voetgangers. Daarom zijn alle LAMP - THE LAST MILE PLANNER gemeentelijke fietsenstal- We doen alles op onze smartphones, maar lingen de 1e dag gratis en wanneer je deze niet verwijst Utrecht als eerste kunt gebruiken ben je stad ter wereld nu niet alaangewezen op de gele leen auto’s, maar ook fietborden op het station sers via digitale borden op of de dienstregeling bij straat naar vrije parkeerde halte. Voor toeristen plekken in de fietsenstalis deze informatie vrij lingen! Ook zet Utrecht Pop ongeschikt. LAMP Up Parkings in op drukke momenten en komen is een interactieve er in de komende drie jaar maar liefst bijna touchwindow met 20.000 extra overdekte fietsparkeerplekken bij. routeplanner en werkt intuïtief: hij toont een grote digitale kaart van de omgeving met SAMENREIZEN MET NS KORTING jouw locatie in het midden en de belangrijkste De oprichters van deze Facebookpagina hebben bestemmingen om je heen. Door op de kaart je een slimme manier bedacht om treinreizigers te bestemming aan te wijzen, plan je een reis daar helpen met het besparen van geld. Reizigers met naartoe met het ov, maar ook met de (huur)fiets een kortingskaart kunnen in de daluren met 40% of taxi.
7
GENOMINEERDEN De vakmensen in de sector hebben door te stemmen vijf genomineerden geselecteerd. Dit werd tijdens het jaarcongres van Railforum op 1 oktober bekend gemaakt.
BEKENDMAKING GENOMINEERDEN De genomineerden zijn: • • • • •
Moet Ik Rennen? Smart-OV proef StationsHuiskamers MyOV Streetpad Den Haag Centraal
In 2015 reikt Railforum één prijs uit: de Blije Reizigers Prijs. Dit is een publieksprijs voor het beste initiatief volgens reizigers die in de maand oktober konden stemmen op www.railforum.nl/brp.
8
BIJZONDERE INITIATIEVEN VALYS BEGELEID, EEN INITIATIEF VAN TRANSVISION Mobiliteitsregisseur Transvision wil een bijdrage leveren aan de leefkwaliteit van minder mobiele mensen. Met Valys kunnen reizigers met een mobiliteitsbeperking sociaal-recreatieve uitstapjes maken buiten de eigen regio. Het is een vergelijkbare dienstverlening als de Regiotaxisystemen, maar dan bovenregionaal. Dit initiatief wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport. Valys nieuwe stijl: reizen met taxi & trein Naast Valys Basis, taxivervoer dat de reiziger van deur tot deur brengt, heeft Transvision sinds begin 2014 een nieuwe dienst ontwikkelt, namelijk Valys Begeleid (een zogenaamde ketenreis). Met Valys Begeleid kunnen gebruikers een treinreis combineren met de taxi onder volledige begeleiding. Valys Begeleid is speciaal ontwikkeld om reizigers met een mobiliteitsbeperking kennis te laten maken met de combinatie trein en taxi. Het zorgt er ook voor dat minder mobiele mensen weer gebruik gaan maken van het openbaar vervoer. De gebruiker wordt geholpen en gecoacht te (leren) reizen met de trein. Een Valys Reisassistent helpt de reiziger van de taxi naar de trein (en omgekeerd). In de trein maakt de reiziger gebruik van het Valys Reismaatje. Dit is een soort telefoon voorzien van een noodknop, zodat de reiziger op ieder moment contact kan leggen met de Centrale Verkeersleiding van Valys. Ook heeft de reiziger de mogelijkheid om ervoor te kiezen een Valys Ambassadeur aan te vragen. Deze vrijwilliger reist in de trein mee.
VALYS BEGELEID OUDEREN IN HET OPENBAAR VERVOER
9
REIZEN OP REKENING VOOR BLINDEN EN SLECHTZIENDEN Blinden en slechtzienden kunnen sinds oktober 2014 gebruik maken van reizen op rekening via het NS-Business Card-platform. Dat betekent dat zij kunnen reizen met trein, tram, bus en metro zonder dat er saldo op hun kaart staat. Mislukte in- en uitchecks worden achteraf gecorrigeerd, waardoor ze nooit te veel betalen. De komst van de speciale ov-kaart is mede te danken aan de inspanningen van directeur Auke Huisman van Humanis Consulting. Huisman maakte reizen op rekening eerder al mogelijk voor de zakelijke reiziger door de NS-Business Card te ontwikkelen. Huisman: “De extra service is dat de boetes voor vergeten in- of uit te checken eraf gehaald worden. Nog voordat de rekening is gestuurd, kunnen ze dat corrigeren via een landelijke helpdesk. Dit zorgt er mede voor dat een deel van de angst voor het reizen voor deze doelgroep wordt weggehaald.” Peter Waalboer van de Oogvereniging is blij met de oplossing: “Het mooie van deze oplossing is dat blinden en slechtzienden zich geen zorgen hoeven te maken over de fouten die ze maken. Die worden zoveel mogelijk hersteld. Ik denk dat dit voor velen drempelverlagend werkt. Veel blinden en slechtzienden vinden het moeilijk om saldo te laden. Zo krijgen mensen meer controle over wat ze betalen.” Naast de telefonische ondersteuning vanuit een centrale helpdesk is het mogelijk om een taxi te bestellen of een auto te huren (waar bijvoorbeeld een begeleider in kan rijden). Ook biedt het platform de functionaliteit om een tweede kaart bij te bestellen, bijvoorbeeld voor een begeleider.
AUKE HUISMAN
PETER WAALBOER
10
UITSLAG: TOP 5 Dit jaar hebben reizigers voor het eerst kunnen stemmen op de genomineerden van de Blije Reizigers Prijs. De Smart-OV proef is met 35% als duidelijke winnaar uit de bus gekomen! De StationsHuiskamers hebben met 27% een mooie tweede plek. De mobiele applicatie Moet Ik Rennen? heeft met 19% van de stemmen de derde plaats bemachtigt. De Streetpad op Den Haag Centraal (12%) en de MyOV app (7%) eindigen op de vierde en vijfde plaats.
7% Smart-OV proef
12%
35%
StationsHuiskamers Moet Ik Rennen?
19%
Streetpad Den Haag Centraal 27%
MyOV
UITREIKING DOOR ROVER-VOORZITTER ARRIËN KRUYT
11
WINNAAR: DE SMART-OV PROEF SMART-OV Rover-voorzitter Arriën Kruyt reikte op maandag 30 november de Blije Reizigrs Prijs 2015 uit aan Inge Keur en Bas van Weele van de Smart-OV proef. Initiatiefnemer GVB is samen met Translink in het voorjaar gestart om in- en uit te checken met een smartphone, als alternatief voor de ov-chipkaart, mogelijk te maken. In het najaar zijn Vodafone, KPN en de andere Nederlandse vervoersbedrijven aangehaakt. Deze innovatie is een logische stap om het betaalgemak in het openbaar vervoer te vergroten.
INGE KEUR EN BAS VAN WEELE IN- EN UITCHECKEN MET JE SMARTPHONE Deze proef is de eerste landelijke, publieke proef met Smart-OV. Zo’n 200 klanten van Vodafone en KPN krijgen een NFC simkaart, waarop een ov-chip is geïnstalleerd. De NFC antenne maakt contactloos betalen mogelijk en de ov-chip op de simkaart werkt hetzelfde als de ov-chipkaart. De poortjes gaan open door de telefoon voor de kaartlezer te houden. Tijdens de test zullen gebruikers hun smartphone dus kunnen gebruiken voor het in- en uitchecken in het openbaar vervoer door het hele land. Het is nog niet mogelijk om kortingsproducten of abonnementen te laden tijdens te testfase en ook zul je gebruik moeten maken als tester van het automatisch opwaarderen van je ov-saldo.
12
