1
CONCEPT RADIOADVIES 2008 Regionale Programmaraad Midden Utrecht De Regionale Programmaraad Midden Utrecht heeft in 2004 voor het laatst een radioadvies uitgebracht aan Casema. Hierbij treft u een nieuw radioadvies aan dat aan Ziggo - de nieuwe naam van de kabelaanbieder in deze regio - wordt uitgebracht. De programmaraad realiseert zich dat de consument steeds makkelijker toegang krijgt tot steeds meer kanalen. En dat het dankzij de digitalisering en toenemende bandbreedte steeds makkelijker wordt voor zenders om op radio en televisie uit te zenden. Dat leidt daadwerkelijk tot een toename van het aantal kanalen waaruit kijkers en luisteraars kunnen kiezen. Bovendien verandert het mediagebruik door de professionalisering van internet en de komst van mobiele platforms. Ook op de markt van aanbieders is het onrustig. Recent is Ziggo de kabelaanbieder voor deze regio geworden. Ziggo is ontstaan door een fusie van de aanbieders Casema, Multikabel en @Home en daarmee de grootste aanbieder van Nederland geworden. Naar kijkers en luisteraars toe wordt, ook door kabelaars, de indruk gewekt dat zij ruime keus hebben en dat zij ‘wat ze maar willen, wanneer ze maar willen en waar ze maar willen’ kunnen bekijken en beluisteren. De programmaraad constateert dat, vooralsnog, door organisatorische schaalvergroting, versnippering en unificering van het aanbod, de keuzemogelijkheden voor de consument afnemen. Dus er dreigt eerder een verarming van het aanbod dan een verrijking. Naast veranderingen in het mediagebruik bij kijkers en luisteraars, organisatorische ontwikkelingen bij Ziggo en de snelle opkomst van nieuwe platforms als internet en mobiel zijn er ook demografische ontwikkelingen binnen het verspreidingsgebied waar we bij dit advies rekening mee hebben gehouden. We hebben als programmaraad dan ook hard gewerkt om tot een nieuw, weloverwogen en uitgebalanceerd advies te komen. De programmaraad is sinds de start medio 2007 vele malen bijeengekomen.
2
In deze vergaderingen is in eerste instantie gewerkt aan kennisverbreding. Alle leden zijn nieuw en moesten zich grondig inlezen in de complexe materie. De programmaraad heeft ook behoorlijk wat correspondentie gevoerd. Voor wat betreft het radiogedeelte zijn verzoeken binnengekomen (van luisteraars én radiozenders) om bepaalde zenders in het basispakket op te nemen. De radiozenders hebben de gelegenheid gekregen zich aan de programmaraad te presenteren. Het voorliggende advies is aan iedereen die op wat voor wijze met betrekking tot dit onderwerp contact heeft gezocht met de programmaraad toegelicht. Dit advies heeft, voordat het naar u toekwam zes weken ter inzage gelegen bij de verschillende gemeenten en er is via de lokale media aandacht aan besteed. Uiteraard zijn de ingekomen reacties tijdens de periode van ter inzage legging, meegenomen in de opstelling van het definitieve advies. Het is onze mening dat u als aanbieder van (digitale) televisie, internet en telefonie, door alle nieuwe mogelijkheden die de digitalisering biedt ook een deel van uw verantwoordelijkheid simpel in zou kunnen vullen door gebruikers van verschillende doelgroepen uit verschillende taalgebieden via een eenvoudige portal op internet of een EPG op televisie door zou kunnen verwijzen naar websites, radiokanalen, iptv-stations. U zou daarmee laten zien dat het u ernst is dat iedereen alles kan zien wat hij/zij wil, waar en wanneer hij of zij maar wil’. Het is onze hoop dat Ziggo het advies van de programmaraad niet ziet als een lastige interventie in de dagelijkse bedrijfsvoering, maar als een eerlijke poging een gezond en evenwichtig informatieklimaat in de regio te scheppen waarbij iedereen binnen het uitzendgebied, oud, jong, Nederlanders en niet-Nederlanders, man en vrouw zich thuis kan voelen. Hoe zijn wij tot ons advies gekomen? Alle gemeentes in Midden Utrecht hebben te maken met een langzaam groeiende gemeenschap van mensen die 65 jaar of ouder zijn. Wel schijnt het tempo van vergrijzen in dit uitzendgebied lager te zijn dan landelijk het geval is. Daar moet bij bedacht worden dat binnen het hele uitzendgebied de aanwas van jonge bewoners stijgt. Procentueel lijkt er geen sprake van vergrijzing maar in absolute aantallen is die groei zichtbaar. Binnen de allochtone gemeenschap van Culemborg is de groep van Marokkanen met bijna 700 groot te noemen. Ook in De Bilt is deze groep
3
allochtonen met 600 het sterkst vertegenwoordigd. In Houten is de Surinaamse gemeenschap met 700 leden groot. In Nieuwegein is die groep met zo’n 2400 mensen ook goed vertegenwoordigd. In de bijlage vindt u de meest opvallende zaken in wat tabellen/grafieken uitgewerkt. Sinds het verschijnen van het vorige advies in 2004 zijn de volgende zenders van de advieslijst tussentijds uit het aanbod verdwenen: ID&T, RTL FM, Colorful en Radio, RTL FM Daarvoor zijn in de plaats gekomen: Radio Veronica, FunX en City FM. Hoewel Casema dus de vrijgekomen plaatsen heeft ingevuld met extra radiostations is ons niet duidelijk waarom die nieuwe zenders niet gekozen zijn uit de zenders die op de plaatsen 26 tot en met 29 van de lijst stonden. We hebben in de afgelopen periode radiozenders in de gelegenheid gesteld om zich te presenteren. Twee radiozenders hebben daar uiteindelijk daadwerkelijk gebruik van gemaakt te weten Slam!FM en Radio SBS FM. Sinds 2004 zijn er vanuit de gemeenschap nieuwe wensen opgekomen maar is door de programmaraad geen commentaar geregistreerd op de samenstelling het huidige pakket. Mede op grond daarvan is, bij het vaststellen van de uiteindelijke advieslijst voor 2008, deze programmaraad er van uitgegaan dat de vorige programmaraad in 2004 een uitgebalanceerd pakket van radiozenders heeft samengesteld. Dat heeft gevolgen voor onze aanpak bij het opstellen van dit advies. We vinden dat veranderingen binnen deze lijst gemotiveerd moeten worden en dat wij op grond van criteria aan moeten kunnen geven waarom door ons een verandering in de lijst van 2004 wordt aangebracht. De criteria die we daarbij hanteren zijn de volgende: • Bijdrage aan pluriformiteit en diversiteit van het aanbod Dat aanbod groeit weliswaar maar meer kanalen betekent niet noodzakelijk meer keuze. • Aanbod afgestemd op veranderende doelgroepen binnen het uitzendgebied We willen inspelen op demografische ontwikkelingen. • Vergroting van het lokale en regionale aanbod Door unificering aan de aanbodzijde zou lokaal en regionaal geluid uit het aanbod kunnen verdwijnen. Deze programmaraad wil dat tegengaan.
4
• Vernieuwend aanbod We willen inspelen op veranderend mediagebruik en nieuwe initiatieven. Bij het benoemen van de lokale zenders in de verschillende gemeenten hebben we geprobeerd rekening te houden met de wensen van lokale gemeenschappen. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat niet alle stromingen en gemeenten binnen de Programmaraad Midden Utrecht vertegenwoordigd zijn. Het gaat daarbij om de gemeenten Culemborg en Maarssen en om de stromingen godsdienst/geestelijke stromingen, werkgevers en standorganisaties en sportorganisaties. Deze plaatsen zijn, ondanks herhaalde oproepen vanuit de programmaraad, niet ingevuld door gemeenten. Bij de totstandkoming van dit advies is echter aan de hand van demografische gegevens wel geprobeerd rekening te houden met deze groepen. De lijst ziet er als volgt uit: 1. Radio 1 2. Radio 2 3. Radio 3 4. Radio 4 5. Radio 5 / 747 FM 6. VRT 1 7. VRT 2 8. Regionale Omroep* 9. Lokale omroep** 10. Arrow Classic Rock 11. Business News Radio 12. Arrow Jazz 13. Radio Veronica 14. SBS FM 15. Radio 538 16. FUN X (Utrechtse versie) 17. Kink FM 18. Radio 6 19. 100% NL 20. WDR 3
21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35.
WDR 4 BBC World Service SLAM!FM Q-Music Classic FM Radio France Intern. WDR 2 BBC Radio 4 Sky Radio VRT Klara Open Open Open Open Open
* Regionale omroep De Bilt, Houten, Maarssen, Nieuwegein en Vianen: Radio M Utrecht Culemborg: Radio Gelderland **Lokale omroep
5
Vianen: SRC FM Culemborg: SRC FM Nieuwegein: RTV 9 Houten: geen lokale omroep aanwezig. Gekozen kan worden voor Bingo FM met de afspraak dat bij de komst van een lokale zender Bingo FM zonder procedures plaats maakt. De Bilt: Roulette FM Maarssen: aanbod wordt in kaart gebracht. De zenders die vanaf plaats 26 op de lijst staan, staan daar niet willekeurig. Wanneer zenders uitvallen, wordt u verzocht deze volgorde aan te houden. De programmaraad is uiteraard bereid haar keuze toe te lichten als daar behoefte aan is. Verder zouden we als programmaraad samen met u willen bekijken hoe we de komst van lokale omroepen kunnen stimuleren en welke andere bijdragen wij kunnen leveren aan het realiseren van een evenwichtig en pluriform aanbod van informatie. In de 2e helft van 2008 kunt u van ons het televisieadvies tegemoet zien. Met vriendelijke groet en in afwachting van uw reactie, Regionale Programmaraad Midden Utrecht, Arthur Vierboom Dennis Odijk Haider Al Mousawi Joeri Eijzenbach Kees Gerritsen Martin Brand