Public Affairs Leergang 2011
1
Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.
Campus Den Haag Campus Den Haag is in 1999 opgericht als nevenvestiging van Universiteit Leiden in samenwerking met de gemeente Den Haag. Den Haag als politiek en bestuurlijk hart van Nederland is dé perfecte plaats om de Leidse expertise en de Haagse kwaliteiten samen te laten komen. De “Haagse” thema’s komen dan ook terug in het onderwijs dat Campus Den Haag verzorgt. Met voornamelijk avond onderwijs richt Campus Den Haag zich op een andere student dan de vestiging in Leiden, namelijk professionals uit de beroepspraktijk. Zo bieden wij unieke eenjarige master programma’s op het gebied van Rechtsgeleerdheid, Politicologie en Bestuurskunde. Naast verschillende masterspecialisaties ontwikkelt Campus Den Haag onderwijs programma’s in opdracht van overheidsorganisaties, maatschappelijke instellingen en bedrijven die een intensief contact hebben met de overheid. Jaarlijks start voor het ministerie van Binnenlandse Zaken het Rijkstraineeprogramma en sinds 2004 verzorgt Campus Den Haag de diplomatenopleiding van het ministerie van Buitenlandse Zaken. In september 2010 is onder de naam Leiden University College The Hague (LUC The Hague) een driejarige Engelstalige bacheloropleiding in Liberal Arts & Sciences gestart. Inmiddels is Campus Den Haag uitgegroeid tot een instituut dat niet alleen academisch onderwijs aanbiedt, maar waar ook verschillende onderzoekcentra gevestigd zijn: • het Centre for Governance Studies • het Grotius Centre for International Legal Studies • het Centre for Modern Urban Studies • het Centre for Terrorism & Counterterrorism • het Centrum voor Regionale Kennisontwikkeling (duaal promoveren) Verder organiseert Campus Den Haag regelmatig lezingen, debatten en korte cursussen.
Leergang Public Affairs
Om in deze dynamische omgeving effectief invloed uit te kunnen (blijven) oefenen, moet de public affairs professional beschikken over inzicht in politieke en bestuurlijke processen.
Dat vereist antwoorden op vragen als: - Hoe komen wetgeving en beleid tot stand in Den Haag en Brussel? - Hoe komt een onderwerp op de maatschappelijke, de ambtelijke en de politieke agenda? - Verloopt besluitvorming planmatig of chaotisch? - Welke rol spelen netwerken en de media in beleid- en besluitvorming? Deze thema’s kunnen het best begrepen worden aan de hand van zowel de praktijk als de wetenschap. Daarom biedt Universiteit Leiden - Campus Den Haag de Leergang Public Affairs aan, waarin bestuurskundige en politicologische inzichten worden gecombineerd met actuele casuïstiek.
Doelgroep U houdt zich in uw dagelijks werk bezig met het beïnvloeden van besluitvorming en beleid op het snijvlak van overheid, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. U werkt bijvoorbeeld als lobbyist, communicatie-adviseur,
1
Leergang Public Affairs
Public affairs betreft het beïnvloeden van processen van beleid en besluitvorming. Zowel van binnen als van buiten de overheid proberen organisaties invloed uit te oefenen op die processen. Dat wordt om een aantal redenen steeds complexer. Besluitvorming verplaatst zich ten eerste in toenemende mate naar Europees niveau, waardoor de concurrentie om invloed in de Brusselse beleidsarena’s alleen maar toeneemt. Daarnaast laat het Nederlandse politieke systeem de opkomst van allerlei single issue bewegingen zien, die de concurrentie met de traditionele sociaaleconomische belangengroepen aangaan. Bovendien is de publieke opinie van toenemend belang. De publieke opinie klinkt steeds luider en zij wordt lastiger te voorspellen door de toegenomen assertiviteit van de burger en de dominantie van snelle media als televisie en internet bij beeldvorming.
manager public affairs, manager corporate communication, coördinator belangenbehartiging, issue manager of beleids medewerker. U functioneert op HBO of wetenschappelijk niveau en beschikt over enkele jaren relevante werkervaring. In het verleden hebben medewerkers van onder andere verschil lende brancheorganisaties, (zorg)verzekeraars, provincies, gemeentes, politieke partijen, banken, ziekenhuizen en verschillende ministeries onze Leergang Public Affairs gevolgd.
Onderwijsfilosofie De onderwijsfilosofie van Campus Den Haag houdt rekening met de levensfase waarin de meeste van haar studenten zich bevinden. Campus Den Haag is gericht op het geven van onderwijs aan professionals en heeft hier ruime ervaring mee.
Leergang Public Affairs
2
Gezien uw (werk-)ervaring wilt u graag zelfstandig werken. Samen werken met anderen in kleine teams waar dat stimulerend is, individueel waar dat nodig is. De verschillen die u meebrengt – in achtergrond, academische discipline en praktijkervaring – zorgen ervoor dat u veel van uw medestudenten kunt leren. Naast de plenaire colleges werkt u veel met case-studies en in zelflerende teams: deze onderwijsvormen maken een toepassings gerichte aanpak mogelijk. Uiteraard gaan we ervan uit dat u actief deelneemt. Daarvoor is het noodzakelijk dat u de voorgeschreven literatuur bestudeert en ook buiten de cursus contact hebt met uw medecursisten om presentaties voor te bereiden. Reken daarbij op een voorbereiding van twee tot drie dagdelen per module.
Overzicht programma De leergang bestaat uit een introductiemiddag en vijf modules van twee aaneengesloten dagen, waaronder een module in Brussel. Tussen de modules ligt telkens een periode van enkele weken, zodat u voldoende gelegenheid heeft om zich voor te bereiden.
Introductiebijeenkomst Tijdens de introductiebijeenkomst maakt u kennis met uw medecursisten en wordt een overzicht van het programma gegeven. U wordt ingedeeld in één van de zelflerende teams, die een opdracht meekrijgen voor een presentatie tijdens de eerste module.
Module 1
Publiek beïnvloeden? Het publieke bestel Om effectief te kunnen beïnvloeden is gedegen kennis van besluitvormings- en beleidsprocessen van belang. In deze module wordt ingegaan op de manier waarop beleid en wetgeving tot stand komen en op de bevoegdheden en de verantwoordelijk heden van de diverse overheidsorganen. Tevens komen de rol en de invloed van de vele nationale en internationale adviesorganen aan de orde. Aan de Europese Unie wordt speciale aandacht besteed. De invloed van Brussel op het beleid van de gemeenten, de provincies en het Rijk is de afgelopen jaren flink toegenomen. Ook wordt het verschijnsel public affairs in de politiekbestuurlijke context geplaatst. Hoe definiëren wij public affairs en wat is de relatie met het oude begrip lobbyen? Op basis van politicologische theorieën en inzichten uit het staatsrecht en de bestuurskunde proberen we greep te krijgen op de rol van de public affairs professional binnen het publieke bestel.
Module 2 Margreet van der Werve,
Public affairs en agendamanagement
adviesbureau Awareness
De wijze waarop besluitvorming verloopt heeft veel te maken met de positie van een issue op de maatschappelijke, politieke en ambtelijke agenda. Daarom zullen de deelnemers zich verdiepen in theorieën over agendavorming. Voordat een issue hoog op de agenda komt, dienen barrières te worden overwonnen, zoals
De mix van theorie en cases heeft me zekerder gemaakt in mijn advieswerk over PA en beleidscommunicatie bij overheden. De interactie tussen docenten en cursisten was inspirerend.
vooroordelen en procedures. Public affairs managers kunnen dergelijke hindernissen gebruiken om agendavorming te beïnvloeden. Ook kunnen zij het momentum voor een beleids verandering mee helpen creëren, door kennis van een maatschappelijk probleem te verspreiden of door oplossingen aan te dragen bij politieke beslissers. Op basis van een casus krijgen de deelnemers inzicht in veel gemaakte inschattingsfouten. Beïnvloeden en netwerken zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ook de relaties tussen overheidsorganisaties en belangengroepen komen aan de orde komen. Hoe beïnvloedt die verwevenheid agendavorming en besluitvorming? In deze module wordt een workshop in de Tweede Kamer gehouden.
Bart van Konijnenburg Vereniging van Nederlandse Papier- en kartonfabrieken Naast de enthousiaste sprekers was ook het contact met de medecursisten erg inspirerend. Uiteindelijk ben je ongeacht de gewenste uitkomst toch allemaal met hetzelfde spel bezig waarbij je in de Leergang Public Affairs veel van elkaar kunt leren.
Permanente Vertegenwoordiging bij de Europese Unie. Zij worden in de gelegenheid gesteld om kennis te maken met andere public affairs professionals die werkzaam zijn in Brussel. De groep reist op de eerste dag van de module in de ochtend naar Brussel, volgt in de middag en avond het programma en overnacht in een hotel in het centrum. Op de tweede dag wordt het programma afgerond, waarna de groep in de namiddag terug naar Den Haag reist.
Module 3
Public affairs in Brussel Europese besluiten hebben gevolgen voor de Nederlandse over heden en het Nederlandse bedrijfsleven. Als Europese wet- en regelgeving eenmaal is vastgesteld, is hier op nationaal niveau weinig meer aan te veranderen. Het is dus van belang dat organisaties zich bewust zijn van de invloed van Brussel op hun werkterrein en dat de deelnemers weten waar voor hen de mogelijkheden liggen voor beïnvloeding. Deze module biedt de deelnemers de kans om Brussel te ontdekken en zo meer zicht te krijgen op alle Europese activiteiten en de Brusselse agenda. De deelnemers bezoeken het Europese Parlement en andere belangrijke instellingen zoals de Nederlandse
Public affairs en de media Het bewerken van de publieke opinie speelt van oudsher een belangrijke rol in public affairs. Daarbij worden zowel traditionele als nieuwe media ingezet. Zo zijn redacties van kranten en tijdschriften ontvankelijk voor de bevindingen van onderzoeks rapporten en het strategisch lekken van informatie. Televisie en radio bieden mogelijkheden om grote groepen mensen rechtstreeks te bereiken. Dat is uiteraard ook mogelijk via het breed toegankelijke internet, dat niet alleen in informatie voorziet, maar waar ook plaats is voor debat, discussie en beoordelingen. Vanuit verschillende invalshoeken wordt de relatie tussen public affairs en de verschillende media belicht. Deze module wordt afgesloten
Leergang Public Affairs
Module 4
3
met een debattraining, waar de deelnemers hun retorische vaardigheden kunnen verbeteren.
Docenten zijn onder meer: In het docentencorps is een mix aangebracht tussen weten schappers en praktijkdeskundigen om zowel academische diepte als toepassingsgerichtheid te bewerkstelligen.
Peter Papegaaij Provincie Gelderland
Prof. dr. Jouke de Vries
Lobby is zo’n onderwerp waar iedereen verstand van denkt te hebben. Veel lobbyisten hangen er ook graag een waas van fingerspitzengefühl omheen. Deze leergang heeft mij voldoende ideeën gegeven om mijn werk professioneler en effectiever te doen. Daarnaast was het ook gewoon een leuke opleiding.
Wetenschappelijk directeur van Universiteit Leiden - Campus Den Haag. Hoogleraar Bestuurskunde en auteur van verschillende boeken over agendavorming en ontwikke lingen in het Nederlandse politieke bestel.
Module 5
Public affairs: grassroots en parallelsessies
Leergang Public Affairs
4
Het beïnvloeden van besluitvorming en beleid beperkt zich niet tot politieke en bestuurlijke sleutelfiguren of de landelijke publieke opinie. Het kan zich ook richten op het verwerven van draagvlak binnen lokale gemeenschappen om zo het overheids beleid ter discussie te stellen. Dit staat bekend als de grassroots benadering. Hierbij draait het niet om het aangaan van een confrontatie met het betreffende overheidsorgaan, maar om een aanpak die ruimte biedt voor samenwerkingsmogelijkheden. De deelnemers zullen in zelflerende teams een eigen onderzoek verrichten, waarmee zij een grassroots strategie gaan ontwikkelen. In deze module staan ook enkele parallelsessies op het programma, waar de deelnemers voorbeelden uit hun dagelijkse werkpraktijk kunnen bespreken.
Alumnivereniging Oud-deelnemers van de leergang hebben de alumnivereniging ‘Genootschap Willem V’ opgericht. Na afronding van de leergang kunt u kosteloos lid worden van deze actieve vereniging die lezingen en netwerkactiviteiten organiseert.
Prof. dr. Rinus van Schendelen Hoogleraar Politicologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Auteur van diverse boeken over public affairs in Europa.
Prof. Edward Grefe Hoogleraar Grassroots en Issues Manage ment aan de Graduate School of Political Management van de George Washington University en lid van het bestuur van de Amerikaanse Public Affairs Council.
Drs. Remco Heeremans Manager European & Public Affairs bij BouwendNederland
Praktische informatie en algemene voorwaarden
Inschrijving
Locatie, data en kosten De leergang vindt plaats bij Universiteit Leiden - Campus Den Haag, Kantoren Stichthage, Koningin Julianaplein 10 te Den Haag. Voor de cursusdata en locaties verwijzen we u naar de website van Universiteit Leiden - Campus Den Haag, onder het kopje InCompany.
Campus Den Haag verzoekt u een CV aan uw inschrijving toe te voegen. U kunt zich alvast aanmelden voor voorlopige deelname aan Public Affairs via e-mail. Let op! U bent pas verzekerd van definitieve deelname nadat wij uw inschrijfformulier hebben ontvangen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met drs. Youssef Rahman van Campus Den Haag. Telefoon: 070 800 95 02 / 06 278 523 09 e-mail:
[email protected] Zuid Hooigracht Hooikade
t Willemstraa
eg Dennew
Nieuwe schoolstraat
De kosten van de opleiding bedragen s 4.550,- per persoon (prijspeil 2011). Dit bedrag is vrijgesteld van BTW en is inclusief literatuur, lunch, Brusselexcursie en hotel. Deelnemers die lid zijn van de Beroepsvereniging voor Public Affairs ontvangen een reductie op het lesgeld. Delen van het programma worden in het Engels gegeven. Bij voltooiing van de leergang ontvangt u een certificaat van Universiteit Leiden - Campus Den Haag.
De toelatingseisen zijn een HBO/WO opleiding en enkele jaren relevante werkervaring. Het maximum aantal deelnemers voor de leergang is 22. U kunt zich inschrijven door het volledig ingevulde inschrijfformulier te retourneren aan CampusDen Haag. U kunt dit downloaden op wwww.campusdenhaag.nl/incompany.
-Holandlaa n
Houtweg
Boorlaan
llege
Co niversity Leiden U orhout 44 o V ge Lan
Nieuwe uitweg
at Kazernestra
5
Leergang Public Affairs
Colofon Vormgeving ratiodesign.nl Druk Najaar 2010
CDH 5-7 outstraat H ge an L
CDH Stichthage Kantorende verdieping de en 13 12
Locaties Universiteit Leiden Campus Den Haag
6
Universiteit Leiden Campus Den Haag Postbus 13228
Xxxxxx
2501 EE Den Haag Telefoon 070 800 95 02
[email protected] www.campusdenhaag.nl
CampusDenHaag