Psychische problemen : waar kan ik terecht ? Marc Vermeire Dag van de Zorg 17 maart 2012
1
Voorkomen van psychische stoornissen (ESEMeD-studie 2002) ► 10,7
% stoornis voorbije jaar (850.000 belgen) belgen)
6 % angststoornis 5 % depressie 1,8 % alcoholprobleem
► 27,6
% ooit een stoornis (2,1 miljoen belgen) belgen)
14,9 % depressie 13,2 % angststoornis 8,1 % alcoholprobleem ► 13,6
% van bevolking krijgt ooit depressie ► 39 % is dit chronisch of met terugval
2
Hulp zoeken Van mensen met depressie zoekt 43 % professionele hulp.
34 % daarvan huisarts alleen 10 % psychiater alleen 43 % huisarts en psychiater 13 % psycholoog alleen
3
Welke hulp krijgt men ? ► 48
% krijgt medicatie ► 32 % krijgt medicatie en psychotherapie ► 10 % krijgt enkel psychotherapie ► 10 % krijgt geen hulp
4
Pillen of praten ? ► Erg
afhankelijk van situatie en ziektebeeld. Zie ook informatiefolders VVGG.
► Combinatie
resultaat.
van beiden doorgaans beste
► Bij
een zekere ernstgraad is medicatie aangewezen ter ondersteuning van psychotherapie.
5
Welke hulp is mogelijk ? ►
Belangrijk is uit isolement te treden en een hulpvraag te stellen.
►
Getrapte zorg (stepped care) : niet meer dan nodig.
►
Start bij uw huisarts.
►
Informatie te vinden op www.psygent.be
►
Specifieke vragen te stellen aan netwerkpunt 09 216 74 70
[email protected] [email protected]
6
Wanneer het wat moeilijk gaat. ► www.fitinjehoofd.be ► www.plukjegeluk.be ► www.noknok.be ► Tele-onthaal
tel. 106 www.tele-onthaal.be ► www.zelfmoordlijn.be
7
Informatie over ziektebeelden
www.vvgg.be
8
Eerste stap : de huisarts ► Huisarts
= vertrouwenspersoon, diegene die de context best kent ► Luisterend oor ► Probleemverkenning ► Inschatting van de ernst ► Gezond advies ► Eerste opstap naar behandeling : medicatie ► Doorverwijzing
9
De psychiater ► Gespecialiseerde
arts – ook binnen deze groep specialisaties : verslaving, depressie, persoonlijkheidsstoornissen, ouderen, kinderen en jongeren ► Diagnostiek ► Behandelbeleid- advies ► Op punt stellen van medicatie ► Soms psychotherapie : opgeleid of niet ? ► Vrije consultaties in UZ Gent
10
De psychotherapeut ► ► ►
Onderscheid ondersteunende gesprekken (counseling) en psychotherapie Psychotherapeut is psycholoog of psychiater met bijkomende opleiding Een aantal psychotherapeutische richtingen :
► ►
Gedragstherapeuten Systeemtherapeuten Experië ëntExperiëntië ntiële therapeuten (cli (clië nt-centered, centered, ….) Psychoanalytici Psycho
Kortdurend – langdurig. Vraag aan uw therapeut hoe hij werkt, van waaruit hij werkt, wat zijn specialisatie is, hoe hij denkt u te kunnen helpen, … .
11
Waar vind je psychotherapeuten ? ►
Centra Geestelijke Gezondheidszorg :
►
Eclips & Regionaal Centrum Geestelijke Gezondheidszorg € 11 of € 4 per zitting Multidisciplinaire werking : maatsch. maatsch. werk, psychiater, ..
Privé-psychotherapeuten : niet terugbetaald : € 40 à € 60 per zitting tussenkomst ziekenfondsen voor kinderen en jongeren
►
Kortdurende, probleemoplossende psychotherapie polikliniek AZ Maria Middelares, AZ SintSint-Lucas, Lucas, AZ Jan Palfijn € 20 per zitting, maximaal 5
12
Ambulante programma’s ► Kort-
of langdurige programma’s gericht naar specifieke problemen.
► Tussen
educatie/training en therapie
► Enkele
voorbeelden :
Alcoholverslaving : Sint-Camillus, CAT Borderlinepersoonlijkheidsst. : Sint-Camillus Piekercursus : UZ Gent Mindfullness : UZ Gent ADHD bij volwassenen : Sint-Camillus
13
Psycho-sociale problematiek ► Wonen,
juridische problemen, financiële problemen – uitkeringen, ….
► Waar
?
Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW) : Visserij, Artevelde Sociale diensten ziekenfondsen Sociale diensten OCMW
14
Langdurige begeleiding MOBiL-team Gent – Eeklo ► 4 teams in regio ► Begeleiding aan huis ► Helpen ook zoeken naar dagbesteding ► Betrekken de omgeving ► Samenwerken met gezinszorg, maatschappelijk werk, activiteitencentra, thuisverpleging, …. ► Intensiteit in functie van zorgnood ► Aanmelding door patiënt, familie of verwijzer 09 230 56 46
[email protected]
15
Wat te doen bij crisis ? Crisis = situatie waar op korte termijn actie nodig is om erger te voorkomen. Mogelijkheden
Huisarts Mobil Crisisteam (MCT) Gent ► 09
332 14 14
► Enkel aanmelden voor verwijzer ► Intensieve begeleiding aan huis –
nodig
tot meerdere keren per dag indien
Opname via spoed op PAAZ Opname op universitaire psychiatrische spoed (UPSIE) Opname in een PZ TeleTele-onthaal, onthaal, zelfmoordlijn
16
Wat als een opname onvermijdelijk is ? ► Redenen
►4
voor opname
Veiligheid Intensieve behandeling Uit omgeving halen is cruciaal 24-uurs toezicht en hulp is nodig
functies Crisisopvang en kortdurende behandeling (PZ – PAAZ) Observatie – diagnostiek (PZ – PAAZ) Behandeling via programma’s (PZ) Resocialisatie en langdurige zorg (PZ)
17
Opnames mogelijk in … ► PAAZ
AZ Maria Middelares ► PAAZ AZ Sint-Lucas ► PAAZ AZ Jan Palfijn ► Universitaire dienst psychiatrie UZ Gent (UZ) ► PZ Sint-Camillus (SC) ► PC Dr. Guislain (DG) ► PC Gent-Sleidinge (GS) ► PC Caritas (CAR)
18
Residentiële behandelprogramma’s ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ►
Stemmingsstoornissen, depressie, angst: PAAZ, UZ, SC, GS, DG, CAR CAR Psychosen : SC, GS, DG, CAR Alcohol : PAAZ, SC, GS, DG, De Pelgrim Druggebruik : SC, GS, De Pelgrim, De Sleutel, De Kiem Eetstoornissen : UZ Ouderen : PAAZ, SC, GS, DG Kinderen en jongeren : CAR, UZ Kinderen en jongeren met verstand. hand. : DG NietNiet-aangeboren hersenaandoening : CAR Borderline persoonlijkheidsstoornissen : PAAZ, SC, GS Moeder en baby : SC Auditief gehandicapten met met psych. psych. Probl. Probl. : DG Verstandelijke gehandicapten met psych. psych. Probl. Probl. : DG, CAR
19
Indien blijvende ondersteuning nodig is. ►
MOBiL-team
►
Beschut wonen : groepswonen, studio’s
►
Psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT)
►
Activiteitencentra en dagcentra :
De Moester (Sint (Sint--DenijsDenijs-Westrem) Westrem) ‘t Cozijn (Sint(Sint-Camillus) Compagnie De Sporen (Dr. Guislain) Guislain) Ontmoetingscentrum Poco Loco De Keiberg (Caritas) ‘t Torentje
20
Lotgenotencontact - zelfhulp ► Patiëntenverenigingen
:
Ups & Down : depressie Uylenspiegel : algemeen AA : alcohol SOS nuchterheid : alcohol
► Familieverenigingen
:
Similes Al-anon - Alateen
21
Online hulpverlening ► www.alcoholhulp.be ► www.tele-onthaal.be ► www.mijnkwartier.be
22
