PROMs in de praktijk van Atrium Medisch Centrum Parkstad Nico van Weert (Atrium MC), Asiong Jie (Atrium MC), Jean-Pierre Thomassen (TNO MC)
Inhoud 1. 2. 3. 4.
PROMs vanuit een verbeterperspectief Casus chirurgie Casus oncologie Eerste ervaringen en lessen
PROMs vanuit een verbeterperspectief
3
Het toepassingsperspectief van Atrium MC
Ziekenhuisvergelijking Diagnosegroep Individuele behandeling
Kernwaarden Atrium MC & relatie met PROMs Gastvrijheid
De behoefte van de patiënt als uitgangspunt
Veiligheid
Behandeling afwegen obv verwachte outcome
Doelmatigheid
Creëren van max. meerwaarde voor de patiënt (per euro) Evalueer de behandeling vanuit het perspectief van de patiënt (en stel deze bij)
Professionaliteit
Casus Chirurgie Atrium MC
Methode Patiënten Galblaasverwijdering in Atrium MC 2003 – 2007 Letsel groep en controle groep (1:3) Retrospectief In- en exclusie Latrogeen galwegletsel (Amsterdam criteria) Tenminste 1 jaar follow-up Geen opname ander ziekenhuis
Metingen: QoL met SF-36
Resultaten Patiënten 2107 galblaasverwijderingen 27 patiënten met galwegletsel (1,3%) 60 controles
Response rate: 61% Letsel groep: n = 17 Controle groep: n = 51
SF-36
Conclusie casus chirurgie
Galwegletsel na een cholecystectomie is een serieuze complicatie met een grote impact op de kwaliteit van leven Bron: David van Dijk, Rik Dassen, Bartold Kuiken, Reginald Goei, Marc Bemelmans, Meindert Sosef, 2012
Casus Oncologie Atrium MC
Huidige oncologische zorg
Technisch hoogstaand, uitstekende resultaten Ziektegericht, tumorspecifiek Ingericht vanuit perspectief artsen/hulpverleners
Wat wil de patiënt ? Resultaten spiegelgesprek Atrium MC Eén aanspreekpunt in hele behandelproces (casemanagers in ZP maag/darm, longkanker, borstkanker, lymfklierkanker) Tijd, antwoord op vragen Inlevingsvermogen/empathie Patiënt centraal (niet de ziekte) Behandeling doorstaan met behoud kwaliteit van leven
Niet fysieke aspecten zijn belangrijk Patiënten: Fysieke aspecten patiënt neemt vaak initiatief om deze bespreken Grote behoefte om impact van de ziekte op het dagelijks leven, emotionele klachten en psychosociale klachten te bespreken 2530% doet dit alleen als de arts het initiatief neemt! Artsen: Zien bespreken fysieke aspecten als hun primaire verantwoordelijkheid Psychosociale klachten deels hun verantwoordelijkheid/gedeelde verantwoordelijkheid met paramedici DUS zowel patiënt als arts wacht op signaal om deze aspecten te bespreken… Detmar et al, JCO 2000; 18, 3295-3301
Medische specialisten Atrium MC oncologie Kwaliteit van leven patiënt belangrijk Moeilijk onderwerp moeilijk meetbaar/grijpbaar Geen eenduidige definitie Wat is de rol van de arts hierin? Verder te weinig tijd hiervoor
DUS KvL belangrijk onderwerp Behoefte aan adequaat (meet)instrument Probleemeigenaar, specialist weinig tijd
Waarom PROMS ? Medici onderschatten de incidentie, ernst of mate van distress die patiënten met kanker ervaren Verschillen zijn groter naarmate symptomen erger zijn Patiënten melden frequentie en klachten eerder dan artsen Comparison between patiënt-reported and clinician-observed symptoms in oncology Xiao C, et al Cancer Nurs 2012 oct 5
PROMS, ervaringen van een ander project Inzet vragenlijst (QLQ-C30) leidde tot: Vaker bespreken van gezondheidstoestandsgerelateerde vragen Artsen in de interventiegroep identificeerden een groter % patiënten met matig-ernstige problemen in diverse domeinen Verbetering communicatie tussen patiënt en arts Health-related quality-of-life assessments and patient-physician communication: a randomized controlled trial. Detmar S et al. JAMA 2002;288(23):3027-34
De pilot oncologie Atrium MC Oncologie • Chemobehandeling darm- en borstkanker • Doelgroep patiënt (n=20) • Zorgproces: intake, 6-8 chemobehandelingen, afronding behandeling • Protocol
Doelstellingen: 1. Met patiënt in gesprek gaan over effecten behandeling op kwaliteit van leven, behandeling waar nodig aanpassen (micro) 2. Analyses van resultaten in de loop van de tijd (meso) 3. Ervaring opdoen met PROMs als vast onderdeel klinisch proces 4. Bijdragen aan kwaliteit van leven
18
Vragenlijsten op meerdere momenten 3 weken na laatste chemo
Voor behandeling
Onderdelen vragenlijst: -SBG -3 uitdagingen -QLQ – C30 -BR23 / CR29 -chemospecifiek -SIP 19
Onderdeel vragenlijst: -SBG
3 maanden na laatste chemo
Eerste test grote vragenlijst Bereidheid invullen groot: gemiddeld 38 min (10%: te lang) 20%: wil ruimte voor toelichting, vermelden ‘andere’ complicaties 30%: 3 x uitgebreide lijst tijdens behandeltraject te veel 50%: vragen met benoemen spontane associaties (SBG) lastig - ja/nee vragen eenvoudiger Lastmeter lastig in te vullen
Voorbeeld construct SBG (1
e
deel, bron S. Bloem)
Als je kijkt naar afgelopen maand, waar stond je op de ladder? Dit kun je aangeven door een kruisje (X) te tekenen door de tree die daar bij hoort? We willen graag weten hoe je je gezondheid hebt ervaren over afgelopen tijd. In deze periode zul je mogelijk goede en slechte dagen hebben gehad. Het gaat er niet alleen om wat je doet of denkt, maar ook hoe je je voelt. 1) De bovenste tree is je topdag: de beste dag die je tot nu toe hebt ervaren na de operatie. Als je denkt aan je beste dag, welke drie woorden komen als eerste in je op? Woorden beste dag (topdag) ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. Woorden slechtste (rotdag) ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. 2) De onderste tree is je rotdag: de slechtste dag die je tot nu toe hebt ervaren na de operatie. Als je denkt aan je slechtste dag, welke drie woorden komen als eerste in je op? 3) Als je kijkt naar vandaag, waar sta je nu op de ladder? Dit kun je aangeven door een rondje (O) te tekenen door de tree die daar bij hoort.
21
Vragenlijst Geheel mee oneens
Geheel mee eens
5.
Ik heb vrede met hoe mijn gezondheid is.
1
2
3
4
5
6
7
6.
Ik heb zelf veel invloed op mijn gezondheid.
1
2
3
4
5
6
7
7.
Wat betreft mijn gezondheid aanvaard ik mij zelf zoals ik ben.
1
2
3
4
5
6
7
8
Ik heb het gevoel dat ik zelf grip heb op mijn gezondheid.
1
2
3
4
5
6
7
9.
De manier waarop ik nu lichamelijk en/of geestelijk kan functioneren is voor mij onacceptabel.
1
2
3
4
5
6
7
.
Mijn gezondheidstoestand heb ik voor een groot deel zelf in de hand.
1
2
3
4
5
6
7
.
Het is voor mij moeilijk om mijn gezondheidstoestand te accepteren.
1
2
3
4
5
6
7
10 11
Plot in kwadrantenstelsel
+ II. Planning & structuur
I. Informatie
‘Praktische hulp’
‘Trots’
acceptatie
IV. Coaching
T1
III. Emotieve support
‘Hoop’
‘Rust’
-
Controle
+
Eerste ervaringen en lessen uit de praktijk
Ervaringen en lessen (I)
Bepaal eerst het doel van de inzet van PROMs Welke vragenlijsten te gebruiken? Zelf een vragenlijst maken of bestaande gebruiken? Generieke QoL, specifieke vragenlijsten of combinatie? Open en/of gesloten vragen Inzet voor, tijdens en na behandeling Vragenlijsten zijn geen doel op zich! Voor- en nadelen van gebruik bestaande PROMs
Voordelen: • Gevalideerd • Wetenschappelijk geaccepteerd • Geen ontwikkelwerk nodig
25
Nadelen: •Lang •Niet gemaakt voor continu gebruik •Niet echt patiëntvriendelijk
Ervaringen en lessen (II) Clinicus in the lead Maak een onderzoeksprotocol Maak het een normaal onderdeel van de behandeling Helpt clinicus in communicatie met patiënt Helpt clinicus om zorg op maat te bieden Hierdoor sluiten andere zorgverleners aan PROMs worden al meer toegepast dan lijkt
26
Externe betekenis Ervaring Landelijke discussie is hot Verzekeraars Risico dat het ons overkomt Kans Ziekenhuis is pro-actief en gáát voor impact voor patiënten
Vragen?