Projectvoorstel
Inspectie van Onderwijs 25 april 2013
Probleem: 16.000 kinderen volgen geen onderwijs, om welke reden dan ook. Dit is een ongewenste situatie voor kinderen, ouders, overheid en onderwijs gerelateerde organisaties. 1 Probleemstelling: 16.000 kinderen (po en vo) gaan niet naar school. (zie figuur 1). Reden hiervoor zijn uiteenlopend; ze worden gepest, hebben autisme of ADHD of hebben één op één begeleiding nodig. Soms zijn ze overspannen, kunnen de hoeveelheid prikkels in een reguliere schoolklas niet aan of krijgen te maken met een lange wachtlijst2. De problemen zijn van heel diverse aard maar de overeenkomst tussen deze thuiszitters is dat het huidige onderwijssysteem niet biedt wat ze nodig hebben. Het klassikale systeem wordt vaak ervaren als te druk, teveel prikkels en niet passend. Deze kinderen willen graag onderwijs maar zijn niet in staat deze in de bestaande reguliere setting te ontvangen.
Figuur 1: tabel absoluut verzuim, thuiszitters en vrijstelling
In Nederland willen we dat alle mensen zoveel mogelijk mee kunnen doen en een bijdrage kunnen leveren aan de samenleving. Die opvatting wordt door iedereen gedeeld. De overheid rekent het tot haar verantwoordelijkheid om zich daarvoor in te zetten.3 Kinderen hebben allemaal recht op goed onderwijs en passende begeleiding. Oplossing: Om alle kinderen goed onderwijs te kunnen bieden is het nodig om diverse vormen van onderwijs aan te bieden. Hiervoor is maatwerk in onderwijsaanbod nodig. Dankzij moderne technologie is veel mogelijk op o.a. het gebied van virtueel contact en educatieve leerstof waardoor we meer diversiteit kunnen bieden en beter kunnen afstemmen op de behoefte van het individuele kind. Basisschool De Vallei wil graag dit maatwerk leveren.
1
Beantwoording vragen lid Çelik (PvdA) aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de cijfers met betrekking tot het aantal thuiszittende kinderen dat geen onderwijs krijgt (2012Z06452) 2 Zie rapport: belemmeringen voor kleinschalige innovatieve zorg en onderwijs voor kinderen met autisme. 3 Zie rapport: ‘Hoera, ik ga weer naar school!’ (http://www.nationaleombudsmannieuws.nl/sites/default/files/rapport_hoera_ik_ga_weer_naar_school_2011-001.pdf)
Voor elk kind wordt een individueel leerplan opgesteld. Kinderen krijgen onderwijs op afstand waarbij op regelmatig vastgestelde tijdstippen contactmomenten zijn tussen leerling, ouders enerzijds en de school anderzijds. Hiermee worden ouders educatief partner en begeleiden zij hun kinderen dagelijks in de thuissituatie, ondersteund door een gekwalificeerde leerkracht en pedagoog. Vorming in sociaal verband wordt aangeboden door ze als groep samen te brengen in een zogenaamde thuisklas. De groep heeft onderling virtueel contact d.m.v. internet (mailgroep, klasbord, app, skype groep) en fysieke contactmomenten als excursies, activiteiten, materiaaldagen of andere bijeenkomsten, die door school gefaciliteerd worden. Het individueel leerplan en ontwikkelingen van leerlingen worden gevolgd met een online leerlingvolgsysteem.4 Doelgroep: Kinderen in de basisschoolleeftijd die thuiszitten omdat een schoolse setting niet passend is en waarvan de ouders educatief partner kunnen en willen zijn. (zie verder aannamebeleid) Wetgeving Artikel 41 uit de WPO5 geeft basisscholen de bevoegdheid om het onderwijs voor elk kind verschillend in te richten. Daarbij hoeft een kind niet al zijn onderwijs perse in het schoolgebouw zelf te ontvangen. Het kind kan op zijn woonadres onderwijs krijgen dat het klassikale onderwijs vervangt. Aan de eis dat het onderwijs gegeven moet worden door iemand met een lesbevoegdheid, wordt voldaan doordat ouders in het geven van onderwijs mogen assisteren, zolang zij de aanwijzingen van lesbevoegden maar opvolgen. Ouders worden hiermee educatief partner. Artikel 41 WPO is in beginsel niet bedoeld om het onderwijs geheel en al thuis te laten plaatsvinden. De school moet voor het onderwijs een zekere inspanning doen, de school blijft voor de wet verantwoordelijk en ontvangt bekostiging van de rijksoverheid. Dit willen we bereiken door van de thuisklas een volwaardige manier van onderwijs te maken. Praktische uitvoering • • • • • •
•
We vormen één of twee thuisklassen van 20-25 leerlingen per klas. De thuisklas wordt begeleidt door een bevoegde leerkracht en gediplomeerd pedagoog die ouders helpen om in didactische en pedagogische zin om thuis onderwijs te geven Elk kind werkt aan de hand van een individueel leerplan dat opgesteld wordt a.d.h.v. een leerwensengesprek. De leerkracht en pedagoog komen enkele keren per jaar op huisbezoek bij de kinderen. Tijdens die bezoeken wordt geëvalueerd hoe het gaat en worden nieuwe plannen gemaakt. Ouders krijgen ondersteuning van de school bij onderwijs- en opvoedingsvragen. De school faciliteert in leermateriaal, contactmomenten en virtuele leeromgeving. Hierdoor kunnen alle kinderen van de thuisklas contact opnemen met elkaar via een mailgroep. Ideeën kunnen gedeeld worden, speelafspraken kunnen gemaakt worden of vragen gesteld worden. Per 25 kinderen stellen we 1 fte beschikbaar.
4 5
Toeleiding naar inschrijving op een fysieke school kan onderdeel uitmaken van het persoonlijk plan, maar hoeft niet. http://wetten.overheid.nl/BWBR0003420/HoofdstukI/TitelII/Afdeling1/4/Artikel41/geldigheidsdatum_25-04-2013
Aanbod • •
•
•
•
• •
Professionele begeleiding op pedagogisch en didactisch vakgebied tijdens periodieke contactmomenten. Een of twee keer per jaar komen ouders met hun kinderen naar school tijdens zogenaamde materialen dag. Op die dag wordt samen uitgezocht met welk educatief leer materiaal bij de behoefte van de kinderen aansluit en waaruit ze de volgende periode willen werken. Hierbij kan gedacht worden aan methodieken, werkboeken, hulpmiddelen of ander ondersteunend materiaal. Afhankelijk van het materiaal vindt uitleen of uitgifte plaats. Er wordt samen met pedagogische driehoek (kind, ouder, school) een individueel plan opgesteld. Elk persoonlijke plan is afgestemd op de leefcontext, het competentieniveau en behoefte, wensen en ambities van de individuele leerling. Hierbij werken we uit van de visie van onze school waar we uitgaan van de motivatie en talenten van de kinderen.6 Kinderen en ouders worden een virtuele leeromgeving aangeboden met online gegeven instructies, skype afspraken, optioneel een facebook pagina voor uitwisselingen van ervaringen of er kunnen via de mail vragen gesteld worden over onderwijs en opvoeding. Leerstofaanbod door geschiedt onder andere door het volgen van het Pinterest kanaal7, deelname aan musea uitstapjes, naar de materialendagen te komen, ideeën online te delen met de rest van de klas. Alle kinderen krijgen een museumjaarkaart; de leerkracht organiseert regelmatig een activiteit waar de kinderen naar toe kunnen gaan om fysiek andere kinderen te ontmoeten uit hun klas. Leerlingen en ouders hebben onbeperkt toegang tot het leerlingvolgsysteem. (zie volgen van ontwikkeling en leerlingenzorg)
Volgen van ontwikkeling en leerlingenzorg • • •
Ontwikkeling wordt zichtbaar gemaakt en in kaart gebracht door aangeven van leerlijnen en dagverslagen via het leerlingvolgsysteem. Dit leerlingvolgsysteem is 24u p/d online beschikbaar, toegankelijk én te bewerken voor ouders, kinderen en school. 8 Indien externe hulp gewenst is, kan het zorgprotocol (zie bijlage) gevolgd worden. De leerkracht/ pedagoog kunnen indien nodig in overleg met de ouders en het kind via de school hulp inschakelen, het zorgnetwerk is hiermee beschikbaar.
Aanname: •
• • • •
Er volgt voor de kinderen die mee willen doen eerst een aanname gesprek waarin de voorwaarden voor deelname met de ouders en de kinderen besproken worden. Dit vindt plaats op school. Verwachtingen worden uitgesproken Er wordt een plan gemaakt voor de eerste periode en een eerste thuisbezoek gepland. Vervolgens wordt een jaarplanning opgesteld. Tijdens dit bezoek wordt de voortgang besproken en nieuwe plannen gemaakt. Bij aanname worden kinderen ingeschreven op basisschool De Vallei als leerling, ze zitten fysiek in de thuisklas en worden vanuit deze basisschool begeleid op afstand.
Zie www.basisschooldevallei.nl zie http://pinterest.com/DeVallei/ 8 www.spectrovita.nl 6 7
Voorwaarden voor deelname • • • • •
Ouders hebben minimaal HBO denk niveau hebben en/of blijk kunnen geven van instructie – en reflectie niveau. Ouders zijn beschikbaar voor kun kind en voldoen aan een bepaalde aanwezigheidsverplichting. Ouders gaan akkoord met de aannameprocedure van de school m.b.t. de thuisklas. Ouders en kinderen voldoen aan verplichting om op periodiek basis in het leerlingvolgsysteem ontwikkelingen bij te houden. Het woonadres beschikt over een computer met internet.
Wat levert het op? • • • • • •
• • •
• •
• • •
Kinderen krijgen passend onderwijs (dwz onderwijs wat het beste bij zijn/ haar talenten of beperkingen past) aangeboden. Inzet op leerrecht, het recht op onderwijs wordt ingevuld. Persoonlijke begeleiding door leerkracht en pedagoog, kinderen worden gezien en gevolgd in hun ontwikkeling. Kinderen behouden de binding met de maatschappij en andere kinderen met inachtneming van hun belemmering deel te nemen aan het reguliere systeem. Zorgstelsel rond een kind wordt overzichtelijker en administratieve last geringer. (er hoeven immers minder zorginstellingen rondom het kind ingeschakeld te worden.) Het project kan in een nieuwe onderwijsvorm resulteren welke naast de bestaande manieren ingezet kan worden. Hierdoor wordt niet alleen de variatie in onderwijs, maar ook de mogelijkheid voor kinderen om passend onderwijs te vinden vergroot. Een thuisklas heeft een preventieve werking. Problemen die in een reguliere situatie gesignaleerd worden, kunnen voortijdig ondervangen worden. Financieel voordeel 1; hoeft geen extra gelden beschikbaar te stellen en geen kostbare ingewikkelde bureaucratische procedures nodig om passende begeleiding te krijgen.9 Financieel voordeel 2; financiering maakt onderdeel uit van de lumpsumbekostiging van de school. (dwz; 1 fte en materiaal, geld bestemd voor inrichting van een lokaal wordt besteed aan museumjaarkaarten en excursies. Financieel voordeel 3; Overheid is geen geld kwijt aan uitvoeren van controle (kosten leerplichtambtenaar) en de daar eventueel uit voortvloeiende juridische kosten. De onderwijsvorm respecteert bezwaren van ouders die hun kinderen vanwege levensbeschouwelijke gronden thuis laten terwijl tegelijkertijd deze kinderen wel gezien worden. De school is aangesloten bij WSNS en heeft derhalve beschikking over een uitgebreid zorgnetwerk. Leerkracht en pedagoog hebben vanwege hun professie kennis over eventueel vervolgonderwijs indien gewenst. Zij kunnen ouders hierover van advies dienen. De regie blijft in handen van de school. Hierdoor hebben gemaakte afspraken meer kans om nagekomen te worden doordat de eindverantwoordelijk duidelijk is (ipv zorgteams, etc)
9
Zie rapport: belemmeringen voor kleinschalige innovatieve zorg en onderwijs voor kinderen met autisme.
•
Een bovenliggend doel is het ontwikkelen van een methodiek die ook door andere scholen gebruikt kan worden.
Hoe verder? • •
Toestemming onderwijsinspectie en/of de minister; Het zou wenselijk zijn om er een experiment van te maken en een extra fte in te kunnen zetten om methodieken te ontwikkelen, observaties te doen en resultaten te bundelen zodat andere scholen er in de toekomst ook mee kunnen gaan werken.
