Projectverslag Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
Inhoudsopgave
Voorwoord
3
Samenvatting
4
1
5
Inleiding
1.1
Aanleiding en doelstelling
5
1.2
Risico’s bij waterbehandeling
5
1.3
De regelgeving
6
2
Werkwijze
7
2.1
Samenwerking
7
2.2
Uitvoering
7
3
De Resultaten
8
3.1
Desinfectiemethode
8
3.2
Geconstateerde overtredingen
9
4
Conclusies en acties
12
Voorwoord In 2007 heeft zich een viertal ernstige incidenten voorgedaan met zwembaden van hotels en saunabaden waarbij werknemers en gasten met ademhalingsproblemen zijn opgenomen in ziekenhuizen. Dit was reden om extra aandacht te besteden aan het veilig werken met chemicaliën. Voor u ligt het verslag van het landelijke inspectieproject dat in de periode maart 2008 t/m april 2008 is uitgevoerd in hotelzwembaden. De Voedsel en Waren Autoriteit heeft het project namens de Arbeidsinspectie uitgevoerd in het kader van het programma “Vernieuwing Toezicht” van de Inspectieraad. De resultaten van het project laten zien dat de zorg voor de veiligheid van werknemers die werken met chemicaliën in hotelzwembaden nog onvoldoende op orde is. Verbeteringen met betrekking tot onderwerpen als etikettering van leidingen, persoonlijke beschermingsmiddelen en oogdouches zijn noodzakelijk om een verantwoorde omgang met chemicaliën te waarborgen. Het frontoffice voor de horeca zal de resultaten van dit project onder de aandacht brengen van overheden die betrokken zijn bij het toezicht op zwembaden (rijksdiensten, provincies, gemeenten en brandweer) om met hen het toezicht efficiënter te organiseren en daarmee de toezichtslast te verminderen. Wij bevelen de sector dringend aan om de resultaten nog eens nader te bekijken en mogelijke oplossingen mee te nemen bij het opstellen van een Arbocatalogus.
De waarnemend algemeen directeur Arbeidsinspectie
drs. A. van Dijk
en de inspecteur-generaal van de VWA
drs. A.M.W. Kleinmeulman.
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
3
Samenvatting Ontruiming en opname van bezoekers in het ziekenhuis zijn vaak het gevolg van incidenten in zwembaden waarbij het giftige chloorgas is vrijgekomen. Een aantal van dergelijke incidenten in het voorjaar van 2007 is voor de Arbeidsinspectie aanleiding geweest om in 2008 een inspectieproject uit te voeren In de maanden maart en april 2008 hebben controleurs van VWA, in opdracht van de Arbeidsinspectie, 102 hotelzwembaden gecontroleerd. Bij deze inspecties stond het veilig werken met chemicaliën centraal en is de naleving van de volgende verplichtingen door de controleurs onderzocht: o aanwezigheid van en risicoinventarisatie en –evaluatie (RIE) waarin risico’s van het werken met gevaarlijke stoffen zijn opgenomen; o gescheiden opslag van chemicaliën; o aanwezigheid van werkinstructies voor het veilig werken met chemicaliën; o beschikbaarheid en juist gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen; o aanwezigheid van ventilatie van werk- en opslagruimten voor chemicaliën; o aanwezigheid van noodvoorzieningen zoals een oogdouche; o etikettering en signalering van leidingen en opslagreservoirs; o de aanwezigheid van een noodprocedure in geval van calamiteiten. Bij 64% van het totaal aantal geïnspecteerde bedrijven zijn één of meer overtredingen vastgesteld, waarvoor de betreffende werkgever een waarschuwing heeft gekregen. In twee gevallen was sprake van direct ernstig gevaar. Het ging hierbij om situaties waarbij zuur en chloorbleekloog dusdanig slecht waren opgeslagen dat de veiligheid in het geding was. Slechte etikettering van leidingen met gevaarlijke stoffen, persoonlijke beschermingsmiddelen die niet aanwezig waren, het ontbreken van oogdouches en niet goed opgeslagen chemicaliën waren de belangrijkste geconstateerde overtredingen. Organisatorische aspecten zoals bedrijfshulpverlening, noodprocedures en het verzorgen van veiligheidinstructies waren over het algemeen wel in orde. De resultaten van dit inspectieproject laten zien dat de zorg voor de veiligheid en gezondheid van werknemers nog onvoldoende op orde is. Daar moet verbetering in komen. Een arbocatalogus ontwikkeld door werkgevers en werknemers moet zwembadeigenaren helpen de juiste maatregelen te nemen en goede voorlichting te geven. Het zou goed zijn om eisen op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu te verankeren in het Keurmerk Veilig en Schoon (zwembadkeur). Dat kan er voor zorgen dat de naleving van veiligheidsen gezondheidsvoorschriften verder verbetert. Leveranciers van chemicaliën kunnen door de herkenbaarheid van de jerrycans te verbeteren vergissingen bij het gebruik van deze gevaarlijke stoffen helpen voorkomen. Daarnaast zijn leveranciers en ook gebruikers van chemicaliën onvoldoende op de hoogte van het feit dat gebruik van natriumhypochloriet (chloorbleekloog) in zwembaden onder de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden valt. De Arbeidsinspectie zal via het frontoffice Horeca over dit soort zaken overleg voeren met de branche en met leveranciers.
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
4
1
Inleiding
1.1 Aanleiding en doelstelling Om de kwaliteit van het water in een zwembad op peil te houden is desinfectie van het zwemwater nodig. Door het water te desinfecteren met oxidatiemiddelen zoals chloor of ozon moet besmetting van zwemmers door bacteriën, virussen en schimmels worden voorkomen. In het voorjaar van 2007 hebben zich enkele incidenten voorgedaan bij zwembaden met chemische stoffen. Deze incidenten deden zich voor in o.a. Maastricht, Wolfheze, Raalte, Bleiswijk en Doorn. Het betrof hier geen grote zwembaden maar hotelzwembaden en het bad van een sauna. In alle gevallen was er sprake van vermenging van hypochloriet (chloorbleekloog) en zwavelzuur waarbij chloorgas vrijkwam. Dit had tot gevolg dat werknemers en gasten onwel werden, ademhalingsproblemen hadden met in sommige gevallen ziekenhuisopname tot gevolg. Deze opeenstapeling van incidenten was de aanleiding om in 2008 hotelzwembaden te inspecteren. In 2005 is door de Arbeidsinspectie het inspectieproject “Zwembaden” (A730) uitgevoerd. De inspecties in dat project waren uitgevoerd bij de grotere gemeentelijke en privaat geëxploiteerde zwembaden. Hierbij was het aantal geconstateerde overtredingen ten aanzien van het onderwerp chemische veiligheid hoog. Personeel en gebruikers van zwembaden lopen bij onverantwoord gebruik van chemicaliën een risico om blootgesteld te worden aan chloordampen. De doelstelling van dit inspectieproject is dan ook het veilig en verantwoord gebruik van chemicaliën in hotelzwembaden te bevorderen.
1.2 Risico’s bij waterbehandeling In de afgelopen 10 jaar zijn bij de Arbeidsinspectie 40 ongevallen in zwembaden gemeld. Bij 15 van deze ongevallen zijn zowel werknemers als bezoekers onwel geworden als gevolg van vrijkomend chloorgas. Het chloorgas was in al deze gevallen ontstaan als gevolg van een vergissing bij het bijvullen van de installatie. Chloor heeft een sterk ontsmettende werking. Er zijn maar kleine hoeveelheden nodig om bacteriën en andere ziekteverwekkers te doden. De zuurgraad van het zwemwater is bepalend voor de desinfecterende werking van het chloor. Door zwavelzuur aan het water toe te voegen zal het chloor meer actief worden en meer desinfecteren. Bij een overdosering van zuur of onvoldoende snelle menging met het zwemwater kan echter chloorgas gevormd worden. Dit kan ook gebeuren wanneer bijvoorbeeld bij het handmatig bijvullen van het systeem jerrycans verwisseld worden. Chloorgas is een giftige stof die de ogen irriteert en bij inademing irritatie geeft van keel en luchtwegen en kan leiden tot kortademigheid. Blootstelling aan hoge concentraties kan direct leiden tot zwelling van de slijmvliezen van de luchtwegen met gevaar voor verstikking. Desinfectiemethoden In de praktijk komen grofweg drie methoden voor waarmee het zwembadwater wordt gedesinfecteerd: 1. Chloor wordt geproduceerd door het bij elkaar voegen van Natriumhypochloriet (chloorbleekloog) en een zuur, meestal zwavelzuur; 2. Chloor wordt geproduceerd door elektrolyse van keukenzout waarbij Chloor en Waterstof vrijkomen; 3. Desinfectie d.m.v. ozon dat ter plaatse wordt geproduceerd met een ozongenerator. De eerste methode, de chemicaliënmethode, wordt het meest toegepast. De methode bestaat al heel lang, is relatief goedkoop, maar risicovol. De elektrolysemethode, is gebruiksvriendelijk, veel veiliger dan de chemicaliënmethode, maar vergt een investering. De ozonmethode is kwalitatief de beste desinfectiemethode, bespaart milieutechnisch veel (warm) water omdat er relatief minder verversing nodig is, maar is tevens een kostbare methode.
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
5
1.3 De regelgeving De Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (Whvbz) en het daarbij behorende Besluit hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden regelen de waterkwaliteit voor zwembaden. Hoewel er verschillende manieren zijn om het zwembadwater te desinfecteren schrijft de Whvbz voor dat in het zwembadwater een minimum gehalte aan chloor aanwezig moet zijn. Alle desinfectiemethoden maken dus op één of andere manier gebruik van chloor. Op grond van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden kan desinfectie alleen worden uitgevoerd met een toegelaten desinfectiemiddel. Natriumhypochloriet (chloorbleekloog) is op basis van artikel 129 eerste lid van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden toegelaten onder nummer 38N. In de Arbowet- en regelgeving is een aantal doelvoorschriften opgenomen voor het veilig werken met gevaarlijke stoffen. De Arbeidsinspectie heeft in haar brochure “Arbeidsrisico’s in de horeca” de belangrijkst risico’s op een rijtje gezet. In deze brochure zijn naast verplichtingen voor de werkgever ook verwijzingen naar instrumenten en hulpmiddelen om aan de regels te voldoen opgenomen. Wat wordt van de werkgever verwacht? Het gebruik van gevaarlijke stoffen moet hij in principe zoveel mogelijk beperken. De risico’s van het gebruik van gevaarlijke stoffen en de manieren om deze risico’s te voorkomen moeten opgenomen zijn in de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Is er voor een gevaarlijke stof geen vervangend (minder gevaarlijk) middel beschikbaar en is het gebruik noodzakelijk dan moet door het treffen van maatregelen worden voorkomen dat schade aan de gezondheid kan ontstaan. Daarbij moet worden gelet op de volgende zaken: ¾ Zoek eerst naar minder schadelijke alternatieven. ¾ Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen als handschoenen en gezichtsbescherming bij kans op spatten. ¾ Lees het etiket van de verpakking en de gebruiksaanwijzing en volg de instructies op. ¾ Bewaar daarom stoffen altijd in de originele verpakking. ¾ Geef instructies aan uw werknemers over het werken met gevaarlijke stoffen en het gebruik van de persoonlijke beschermingsmiddelen. ¾ Laat kinderen niet met gevaarlijke stoffen werken. ¾ Bewaar van elk product dat gevaarlijke stoffen bevat het veiligheidinformatieblad op de werkplek. Bij zwembaden is het van belang dat het natriumhypochloriet (chloorbleekloog) gescheiden is van het zuur en dat vermenging van beide stoffen wordt voorkomen in verband met vorming van het giftige chloorgas. De (opslag)ruimtes van chemicaliën moeten zijn voorzien van ventilatieroosters of op ander wijze geventileerd worden. De basis voor deze verplichtingen is te vinden in de Arbowet- en regelgeving: Arbobesluit: art. 4.2 beoordeling van de blootstelling aan gevaarlijke stoffen Arbobesluit: art. 4.4 voorkomen van ongewilde gebeurtenissen Beleidsregel 4.6-4 gebruik van chemicaliën in zweminrichtingen
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
6
2 2.1
Werkwijze Samenwerking
Dit inspectieproject maakt onderdeel uit van het jaarplan 2008 van de samenwerkende rijksinspectiediensten voor de horecasector. In het jaarplan wordt duidelijk gemaakt welke reguliere inspecties ondernemers in de horeca in 2008 van de Arbeidsinspectie (AI), de VROM-Inspectie (VI) en de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) kunnen verwachten. Het frontoffice horeca, ondergebracht bij de VWA, coördineert de geplande inspectiebezoeken. De Arbeidsinspectie en de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) hebben afgesproken dat de reguliere inspecties op arbeidsomstandigheden en arbeidstijden in de horeca voortaan door de VWA worden uitgevoerd, als onderdeel van de andere inspecties van VWA. De VROM-inspectie heeft in dezelfde periode van dit jaar een onderzoek uitgevoerd in (semi) openbare zwembaden, waaronder ook een aantal hotelzwembaden. Om te voorkomen dat hotels door beide inspecties bezocht zouden worden zijn gegevens met betrekking tot de te bezoeken locaties uitgewisseld.
2.2 Uitvoering De VWA heeft uit het bestand van in 2008 te bezoeken hotels 102 hotels met zwembad verspreid over het land geselecteerd. De inspectiebezoeken zijn in de maanden maart en april 2008, zonder vooraankondiging, door VWA-controleurs uitgevoerd. Na de rondgang door het bedrijf zijn de resultaten met de bedrijfsleiding besproken en hebben alle gecontroleerde bedrijven een brief met bevindingen ontvangen. Bij deze inspecties stond het veilig werken met chemicaliën centraal en is de naleving van de onderstaande Arbowetverplichtingen door de controleurs onderzocht. Bij deze controles is niet geïnspecteerd op verplichtingen opgenomen in de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden. De geïnspecteerde Arbowetverplichtingen hadden betrekking op: aanwezigheid van en risicoinventaristie en –evaluatie (RIE) waarin risico’s van het werken met gevaarlijke stoffen zijn opgenomen; gescheiden opslag van chemicaliën; aanwezigheid van werkinstructies m.b.t. het veilig werken met chemicaliën; de beschikbaarheid en juist gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen; aanwezigheid van ventilatie van werk- en opslagruimten voor chemicaliën; aanwezigheid van noodvoorzieningen zoals een oogdouche; etikettering en signalering van leidingen en opslagreservoirs; de aanwezigheid van een noodprocedure in geval van calamiteiten.
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
7
3
De Resultaten
3.1 Desinfectiemethode Het merendeel (81%) van de hotelzwembaden gebruikte chemicaliën voor desinfectie. Daarnaast werd in een aantal gevallen (17%) elektrolyse toegepast.
Figuur 1
Toegepaste desinfectiemethoden
100% 90%
81%
percentage zwembaden
80% 70% Chemicaliën
60%
Zoutelectrolyse
50%
Ozonmethode
40%
Chloor met CO2
30% 20% 10%
17%
1%
1%
0% desinfectiem ethode
Voorbeeld van opslag van chemicaliën. In de linker container bevindt zich chloor en in de rechter container is het zwavelzuur opgeslagen.
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
8
3.2 Geconstateerde overtredingen Bij 64% van het totaal aantal geïnspecteerde bedrijven zijn 1 of meer overtredingen vastgesteld, waarvoor de betreffende werkgever een waarschuwing heeft gekregen. In twee gevallen was sprake van direct ernstig gevaar. Het ging hierbij om situaties waarbij zuur en chloorbleekloog dusdanig slecht waren opgeslagen dat de veiligheid in het geding was. De werkzaamheden zijn hierbij stilgelegd en tegen de werkgever is een boeterapport opgemaakt. In twee andere gevallen is het werk preventief stilgelegd. Slechts een beperkt aantal werknemers verricht werkzaamheden aan de zwembadinstallatie en is betrokken is bij de bediening en dagelijks onderhoud van het desinfectiesysteem. Bij 71 van de geïnspecteerde zwembaden (70%) waren 1 of 2 werknemers belast met deze taak. Bij 26% van de geïnspecteerde bedrijven verrichtten 3 tot 5 werknemers werkzaamheden aan de zwembadinstallatie. Van de kleinere hotels (tot 15 werknemers) heeft 75% de zaken niet op orde. Bij de middenklasse (tot 45 werknemers) zijn bij 64% van de hotels tekortkomingen geconstateerd. Het aantal ondernemingen met tekortkomingen bedroeg bij de hotels met meer dan 45 werknemers 61%.
Figuur 2
Grootteklasse en overtredingen
120 102
Aantal zwembaden
100
80 65
62
Aantal zwembaden
60
Niet in orde 38
40 28 20
18 12
9
0 1 tot 15 werknemers
15 tot 45 werknemers
>45 werknemers
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
Totaal
9
Aard van de overtredingen In totaal zijn bij 102 hotelzwembaden 183 overtredingen geconstateerd. De 5 belangrijkste overtredingen waren hierbij:
Ontbreken van of niet juiste etikettering van leidingen en opslagvaten. Leidingen en opslagvaten moeten voorzien zijn van een duidelijke en goed te onderscheiden etikettering. Dit is van belang voor de herkenning van de gevaren van de chemicaliën en belangrijke informatie voor de dagelijkse werkzaamheden aan het systeem, zoals het bijvullen, maar ook voor hulpdiensten in geval van calamiteiten. Bij 48% van de hotelzwembaden zijn tekortkomingen met betrekking tot de etikettering geconstateerd. Met name leidingen waren als gevolg van het ontbreken van de benaming van de gevaarlijke stof of het ontbreken van een gevarensymbool niet of slecht geëtiketteerd.
Ontbreken van een oogdouche In geval van een calamiteit moeten de ogen snel en voldoende lang gespoeld kunnen worden. Bij 27% van de hotelzwembaden ontbrak een oogdouche en was het daardoor niet mogelijk de ogen te spoelen om daarmee eventueel letsel aan de ogen te voorkomen.
Oogspoelvoorziening die snel en eenvoudig is te bedienen.
Ontbreken van persoonlijke beschermingsmiddelen. Bij werkzaamheden met chloorbleekloog en zwavelzuur, waarbij de huid en de ogen in contact kunnen komen met deze agressieve stoffen, moeten zowel handschoenen als een veiligheidsbril of gelaatsscherm gedragen worden. Persoonlijke beschermingsmiddelen ontbraken of waren niet geschikt voor de werkzaamheden in 27% van de gevallen.
Opslag van gevaarlijke stoffen Choorbleekloog en zwavelzuur moeten van elkaar gescheiden zijn opgeslagen en mogen niet bij elkaar in een lekbak geplaatst worden. Dit om te voorkomen dat deze agressieve stoffen met elkaar in contact komen en het giftige chloorgas kan ontstaan. Bij 13% van de geïnspecteerde hotelzwembaden zijn tekortkomingen met betrekking tot de opslag geconstateerd.
Ventilatie Om verontreinigde lucht af te voeren moet de ruimte waarin het desinfectiesysteem geplaatst is voorzien zijn van ventilatie. Een goede ventilatie zorgt voor voldoende verse lucht en moet voorkomen dat eventueel gevormde chloordampen zich kunnen ophopen. Bij 25% van de hotelzwembaden ontbrak een goede ventilatie van de technische ruimte en/of opslagruimte.
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
10
De voorbereiding op een ontsnapping van een chloorgaswolk (noodprocedure) en de organisatie van de bedrijfshulpverlening waren voldoende verzorgd. Daarnaast waren werknemers met werkinstructies voldoende op de hoogte van de gevaren bij het werken met gevaarlijke stoffen.
Figuur 3
Aard van de overtredingen
12%
3% BHV
25%
48%
Etikettering Noodprocedure Oogspoelvoorziening
5%
Opslag RIE 6%
27%
PBM Werkinstructies Ventilatie
27%
14%
Overig
13%
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
11
4
Conclusies en acties
Uit de resultaten van het project is naar voren gekomen dat de zorg voor de veiligheid en gezondheid nog onvoldoende op orde is. Bij 64% van de geïnspecteerde bedrijven is een aantal tekortkomingen geconstateerd. De belangrijkste conclusies op een rij: ¾
De traditionele chemicaliënmethode is de meest toegepaste en meest risicovolle vorm van desinfectie in hotelzwembaden.
¾
Bij de kleinere hotels (tot 15 werknemers) ligt het percentage hotelzwembaden met tekortkomingen hoger (75%) dan het gemiddelde, bij de grotere hotels (> 45 werknemers) ligt dit iets lager (61%).
¾
Het ontbreken van een juiste etikettering van vooral leidingen, de beschikbaarheid van geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen, het ontbreken van een oogdouche en het ontbreken van een goede ventilatie van de werk- en opslagruimte zijn de belangrijkste tekortkomingen.
¾
Aan organisatorische aspecten zoals bedrijfshulpverlening, noodprocedures en het verzorgen van veiligheidinstructies voor werknemers wordt voldoende aandacht besteed.
¾
Het ontbreken van persoonlijke beschermingsmiddelen in combinatie met het feit dat werknemers voldoende werkinstructies hebben ontvangen is opmerkelijk. Zijn werknemers en werkgevers zich werkelijk voldoende bewust van de gevaren van deze gevaarlijke stoffen?
¾
Het aantal werknemers dat betrokken is bij werkzaamheden aan de zwembadinstallatie in hotelzwembaden is gering. In meer dan driekwart van de hotels zijn slechts 1 of 2 werknemers belast met deze werkzaamheden. Daarbij moet echter worden opgemerkt dat de gevolgen van een incident met gevaarlijke stoffen niet alleen de (betrokken) werknemers treft maar ook de bezoekers van het hotelzwembad. Veilig en verantwoord werken met gevaarlijke stoffen betekent dus ook een veilige omgeving voor bezoekers.
Eerder dit jaar heeft de VROM-inspectie controles uitgevoerd bij 72 zwembaden waaronder een aantal hotelzwembaden. De inspectie heeft vastgesteld dat de zwembaden over het algemeen veilig zijn. Desondanks zijn bij 80% van de zwembaden overtredingen geconstateerd en is bij éénderde van de zwembaden ernstige overtredingen vastgesteld. De constatering dat het zwembadpersoneel over het algemeen goed op de hoogte is van de veiligheidseisen en veiligheidsmaatregelen sluit aan bij de bevindingen in dit project. Alertheid en continue aandacht voor veiligheidsaspecten binnen de zwembadbranche zijn volgens de VROM-inspectie noodzakelijk om te voorkomen dat onveilige situaties kunnen ontstaan. Het ontbreken van etikettering op leidingen en het ontbreken van geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen als belangrijkste geconstateerde overtredingen in dit project bevestigen deze noodzaak. In dit project is de naleving van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden niet gecontroleerd. Uit signalen uit het veld blijkt echter dat zowel leveranciers als gebruikers van chemicaliën in zwembaden onvoldoende op de hoogte zijn van het feit dat gebruik van natriumhypochloriet (chloorbleekloog) in deze situatie onder de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden valt. Dit betekent dat op de verpakking van de afgeleverde chemicaliën o.a. het gebruiksvoorschrift en de gebruiksaanwijzing vermeld moeten worden. De gebruiker moet de chemicaliën vervolgens gebruiken volgens deze voorschriften. Naar aanleiding van de resultaten van dit inspectieproject en de resultaten van de VROM-inspectie worden de volgende acties in gang gezet: ¾
De resultaten van dit inspectieproject zullen via het frontoffice horeca besproken worden met de Koninklijke Horeca Nederland en de Recron. Leden van beide brancheorganisaties exploiteren hotels of verblijfsaccommodaties met zwembaden. Brancheorganisaties kunnen in
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
12
samenwerking met werknemersorganisaties de wijze waarop in de sector aan de normen kan worden voldaan vastleggen in een arbocatalogus. Daarbij zal zeker in moeten worden gegaan op minder risicovolle desinfectiemethoden zoals elektrolyse. ¾
Aan het Nationaal Platform Zwembaden (NRZ) en de Stichting Zwembadkeur wordt het advies gegeven voorschriften voor het veilig werken met gevaarlijke stoffen in zwembaden te implementeren in het handboek keurmerk veilig en schoon. Dit kan er voor zorgen dat de naleving van de voorschriften verbetert. Zwembaden die het zwembadkeur krijgen voldoen daarmee tevens aan wet- en regelgeving op het gebied van arbo en milieu.
¾
Met leveranciers van gevaarlijke stoffen (verbond van handelaren in chemische producten) zal de verbetering van de herkenbaarheid van de in zwembaden gebruikte chemicaliën worden besproken. De analyse van ongevallen die bij de Arbeidsinspectie zijn gemeld laat zien dat bij het vullen van het doseersysteem vergissingen worden gemaakt die grote gevolgen hebben. Jerrycans voor choorbleekloog en zwavelzuur zijn behalve het etiket identiek en worden, zelfs door geïnstrueerd personeel, soms verwisseld. In de bespreking met leveranciers van gevaarlijke stoffen zullen tevens de verplichtingen met betrekking tot de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden onder de aandacht gebracht worden.
¾
De Provincie controleert de kwaliteit van zwemwater door toezicht te houden op de uitvoering van de Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (Whvbz). Zwembaden worden niet alleen door de Provincies maar ook door gemeenten, brandweer en rijksinspectiediensten (VVROM-inspectie ,VWA en Arbeidsinspectie) gecontroleerd. Het frontoffice horeca zal in overleg met de provincies (IPO) bekijken hoe de toezichtslast kan worden verminderd, en hoe het toezicht efficiënter kan worden ingericht. De provincies inspecteren zwembaden jaarlijks. De mogelijkheid om daarbij zowel op arbo- en milieuaspecten als op de naleving van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden te controleren zal hierbij worden besproken.
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
13
Colofon Projectnummer
A876
Projectleider
Maria Breas, Arbeidsinspectie
Projectsecretaris
Annet Geurts, Arbeidsinspectie
Projectuitvoering
Voedsel- en warenautoriteit
Correspondentieadres
Arbeidsinspectie kantoor Arnhem Postbus 9018 6800 DX Arnhem t.a.v. mw. J.M.M. Geurts
Rapportage Veilig werken met chemicaliën in hotelzwembaden
14