Projectplan in opdracht van de Gemeente Leeuwarden en Leeuwarden-Fryslân 2018 door Yoram Ish-Hurwitz en Harm Witteveen. Oranjewoud Festival 2018

2018

Leeuwarden wordt in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa. Dat is een geweldige kans voor de stad en voor de provincie Fryslân, maar ook is het een bijzondere kans voor cultuur. De huidige tijd vraagt om een nieuwe richting. Welke rol speelt kunst en cultuur eigenlijk in de samenleving van de eenentwintigste eeuw? Daar een passend antwoord op vinden, is ons voornaamste streven binnen Leeuwarden-Fryslân 2018.

Elk voorjaar vindt op zo’n 30 kilometer ten zuiden van Leeuwarden het Oranjewoud Festival plaats in het gelijknamige dorp. Dat festival heeft een missie: zo veel mogelijk mensen de magie van klassieke muziek laten ervaren. Niet alleen als verheffende podiumkunst maar ook als bindmiddel van de maatschappij Wij hebben ons daarom twee hoofddoelen gesteld voor editie 2018: allereerst een prachtig festival organiseren waarin de mooiste muziek te horen is, uitgevoerd door de beste musici uit Nederland en Europa. Daarnaast willen wij laten ervaren dat klassieke muziek springlevend is en van bijzondere betekenis kan zijn voor iedereen.

Dit plan gaat over deze twee doelen (en nog een paar dromen) en hoe wij denken die te bereiken. Het resultaat moet een feest worden voor alle zinnen, op internationaal niveau en voor en met zo veel mogelijk mensen.

 

Oranjewoud Festival 2018 Projectplan in opdracht van de Gemeente Leeuwarden en Leeuwarden-Fryslân 2018 door Yoram Ish-Hurwitz en Harm Witteveen Versie september 2014 | © 2014 Stichting Landgoedconcerten Oranjewoud

muziek op route reigerbosch door Youth perscussion pool – OF2 2013

foto Yentl Ish-Hurwitz

Inhoudsopgave

H5 Marketing

H1 Aanleiding 1.1 1.2

Oranjewoud Festival 13 Leeuwarden-Fryslân 2018

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11 5.12

13

H2 Oranjewoud Festival 2.1 2.1.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.3.1 2.3.2

Onze missie 18 Wat maakt ons bijzonder? 18 Klassieke muziek anno nu 19 Nieuwe vormen 19 Onvermoede kanten 23 Doelstellingen 23 Doelstellingen tot en met 2018 23 Doelstellingen op de langere termijn

24

H6 Financiën

H3 Leeuwarden-Fryslân 2018 3.1 3.2 3.3

Iepen Mienskip 28 Doelstellingen van Leeuwarden-Fryslân 2018 O + F = E5 32

28-29

H4 Programma 2018

4.1 Inleiding 36 4.1.1 Artists in Residence 36 4.1.2 Festivalhart De Overtuin 36 4.1.3 Prinsenwijkconcerten 36 4.1.4 Leeuwarden 37 4.2 Muzikaal Programma 37 4.2.1 Opening en afsluiting 37 4.2.2 Ideeën voor musical journeys en programma’s 4.3 Educatief programma 46 4.3.1 International Music Summer Academy 46 4.3.2 New Audiences and Innovative Practice 46 4.3.3 Tipi’s Klassiek 4 Kids 47 4.4 Participatieprogramma 47 4.4.1 Sharing Music Academy 47 4.4.2 Bach & Breakdance 47 4.4.3 Amateurs 47 4.4.4 The Crowd 48 4.5 Randprogramma 49 4.6 Gastronomisch programma 49 4.6.1 Friese Food Karavaan 50 4.6.2 Lokale horeca 50 4.7 Locaties 51 4.7.1 Binnenlocaties 51 4.7.2 Buitenlocaties 51 4.7.3 Leeuwarden 54 4.8 En verder…? 54

6

Doelstellingen van de marketinginspanningen Overtuiging en belofte 58 Doelgroepen 2015 60 Bouwen van het merk 60 Zorg voor ‘rumour around the brand’ 61 Advocates campagne 2015-2018 61 Advocay-plan 61 Marketingmateriaal 62 Ontwikkeling nieuwe vormgeving 62 Vrijwilligers 63 Content marketing 63 PR & Media partnerships 63

40

6.1 6.2 6.3

Budget Kosten Dekking

68 68 69

H7 De weg naar 2018

7.1 Samenwerkingsverbanden 74 7.2 Lokaal draagvlak 74 7.3 Publiekscapaciteit 75 7.4 Ervaring 75 7.5 Praktische zaken 77 7.5.1 Informatie en kaartverkoop 77 7.5.2 Bereikbaarheid 77 7.5.3 Verplaatsing op het festivalterrein 7.5.4 Verblijf 78

77

H8 Organisatie 8.1 8.2 8.3

Rechtsvorm 82 Bestuur 82 Festivalteam 82-83

H9 Verantwoording

86-87

Bijlagen 1 2 3 4 5 6

Begroting en dekkingsplan 2015-2018 Musici 92 Concertlocaties 93 Samenwerkingspartners 94 Leveranciers 94 Praktische zaken 94-95

90-91

7

58

De werkelijke waarde van kunst is moeilijk uit te leggen. Niet voor niets luidt het cliché: kunst begint waar woorden ophouden. Toch zal ik een poging doen. Als ik zeg dat taal essentieel is voor het functioneren van elke samenleving, zult u dat onmiddellijk beamen. Zonder taal zouden wij niet kunnen discussiëren, zou elke vorm van democratisch bestuur disfunctioneren en gebruikten wij onze vuisten om te bepalen wie de sterkste was en dus de baas. Gelukkig hebben wij taal en kunnen wij met woorden anderen proberen te overtuigen van ons gelijk en andersom. Door taal kunnen wij een complexe maatschappij bouwen, ingewikkelde problemen oplossen en ruimtereizen maken. Met taal onderscheidt de mens zich van het dier.

Kunst is ook een taal, maar op een abstracter niveau en met een andere boodschap. Het stelt ons in staat andere waarheden te benadrukken en de werkelijkheid om ons heen in een ander perspectief te zien. Waarom is dat belangrijk? Als mensen niet in staat zouden zijn over zichzelf heen te stappen noch bereid waren dingen in een ander licht te zien, geloofden wij misschien nog steeds dat de aarde plat is en het middelpunt van het zonnestelsel. De taal van de kunst is net zo essentieel voor de maatschappij als die van het woord, met dit verschil: er zijn slechts enkelen die de taal spreken. Er zijn echter velen die de taal verstaan en bijna iedereen kan de taal leren te verstaan. foto Sandra Heldring

PROLOOG

Aladins wonderlamp

Een paar jaar geleden werd de Nederlandse cultuurwereld opgeschrikt door drastische ingrepen vanuit de regering. Het overheidsbeleid ten aanzien van kunst en cultuur werd vooral afgezet tegen meetbare zaken als markt en nut. Daarmee werd echter voorbijgegaan aan de werkelijke waarde van cultuur.

De waarde van kunst is niet eenduidig. Het is als Aladins wonderlamp waarin cultuur als geest zit opgesloten. Bij verschijning neemt die steeds een andere vorm aan, afhankelijk van degene die de lamp opwrijft. Is het Barenboim, dan verschijnt een vredesstichter, als de Iraanse schrijver wrijft een activist, bij de Haïtiaan een trooster, bij de kampgevangene een redder. En als wij over de lamp wrijven? Dan zien wij een avondje vermaak. Wij leven in zo’n ongekende welvaart en onze problemen zijn in verhouding zo klein dat kunst voor ons vaak niet meer is dan vrijetijdsbesteding. Als er tijdelijk wat minder geld is, wordt een dergelijke luxe-uitgave als overbodig gezien en kan de lamp bij de vuilnis. Als iets duidelijk is geworden uit de politieke besluitvorming en in alle publieke debatten die de afgelopen jaren zijn gevoerd over kunst, dan is het dat er een onnodig grote afstand is ontstaan tussen cultuur en een groot deel van het Nederlandse publiek. Het verkleinen van die afstand is hard nodig, net als het terugbrengen van het besef dat cultuur waardevol is. Moet iedereen dan van kunst gaan houden? Dat is tamelijk idealistisch. Maar een samenleving waarin materialisme en individualisme de afgelopen tijd veel aan terrein hebben gewonnen, kan wel weer wat idealisme gebruiken. Heeft cultuur warempel toch nog nut.

Wat is die waarde dan? Misschien kan die vraag gericht worden aan Daniel Barenboim en zijn West-Eastern Divan Orchestra, waarin Palestijnse en Israëlische musici gebroederlijk naast elkaar musiceren. Vraag een Iraanse schrijver wiens boeken door de machthebbers worden verboden, wat cultuur voor hem betekent. Of aan de Haïtiaan die na de aardbeving in 2010 zijn familie, zijn huis en zijn bezittingen is kwijtgeraakt, en die desgevraagd een verslaggever toevertrouwde dat slechts muziek hem nog op de been hield. Vraag het aan een overlevende van een Duits concentratiekamp die het geluk had een muziekinstrument te bespelen, waardoor hij als lid van het kamporkestje de gaskamer ontliep. Vraag aan hen wat de waarde is van cultuur.

8

9

foto Primo Ish-Hurwitz

h1

AANLEIDING

dien groeit het festival gestaag in omvang en diversiteit. Onze ambitie is om de komende jaren uit te groeien tot het meest innovatieve klassieke muziekfestival van Nederland waarbij lokale geworteldheid hand in hand gaat met internationale allure.

1.1 Oranjewoud Festival Ten oosten van Heerenveen ligt het lommerrijke dorp Oranjewoud dat al eeuwenlang van bijzondere historische en culturele betekenis is. Ooit werd het gesticht als buitenplaats door Albertine Agnes, prinses van Oranje Nassau, weduwe van de Friese stadhouder Willem Frederik en voorouder van de huidige koninklijke familie. Verschillende negentiende-eeuwse landhuizen en het omringende parklandschap herinneren aan de luisterrijke geschiedenis.

Bekijk een korte video-impressie op oranjewoudfestival.nl/impressie

1.2 Leeuwarden-Fryslân 2018

Concertpianist Yoram Ish-Hurwitz, woonachtig in Oranjewoud, nam enkele jaren geleden het initiatief om een jaarlijks kamermuziekfestival te organiseren op deze historische locaties waarvan de deuren normaal gesproken gesloten blijven. Tijdens Oranjewoud Festival vormen zij de exclusieve entourage voor klassieke concerten door musici van internationale faam. Ook in het aanwezige Museum Belvédère voor moderne en hedendaagse beeldende kunst en in de omliggende tuinen, parken en bossen vinden optredens plaats. De eerste editie vond plaats in 2012 met zes concerten verdeeld over drie dagen. Sinds-

Op 21 mei 2014 werd Leeuwarden officieel benoemd tot Culturele Hoofdstad van Europa in het jaar 2018. Oranjewoud Festival is uitgenodigd deel uit te maken van het officiële culturele programma van Leeuwarden-Fryslân 2018. Wij zijn blij met de waardering die daaruit spreekt voor de kwaliteit en de creativiteit die het festival tot nu toe heeft getoond.
2018 zien wij echter niet als een doel op zich maar als een eenmalige gelegenheid om onze doelstellingen sneller tot uitvoering te brengen en de kans op een blijvend resultaat te vergroten.

foto Sandra Heldring

13

verhalenverteller rene groothof tijdens tipi ‘s klassiek – OF3 2014

foto Theo Kwant

h2

ORANJEWOUD FESTIVAL

foto Sarah wijzenbeel

17

Onze toekomstgerichtheid Kenmerkend voor het festival is het gebruik van innovatieve presentatievormen en de aandacht voor de concertbeleving als geheel. Soms gebeurt dat radicaal. Andere keren zijn kleine ingrepen voldoende. Het vormt geen op zichzelf staand doel maar is er altijd op gericht de mensen de diepte en rijkdom van klassieke muziek te laten ervaren.

2.1 Onze missie Klassieke muziek is als een ijsberg. Je ziet een schitterende top maar in werkelijkheid onttrekt het grootste gedeelte ervan zich aan het oog. Onder het wateroppervlak gaat een enorme massa schuil, zich uitstrekkend tot op adembenemend grote diepte. Onze missie is...

2.2

Wij zijn op zoek naar een nieuwe plek voor klassieke muziek in de 21e eeuw, waar de inhoudelijke, educatieve en sociale waarde van klassieke muziek tot
 zijn recht komt en het heersende beeld wordt weerlegd. Klassieke muziek kampt namelijk met een imagoprobleem. Het wordt vaak gezien als elitair, saai, moeilijk en ouderwets. Wij zijn ervan overtuigd dat dit imago onterecht is. Het onderzoeken van een nieuwe rol voor klassieke muziek is daarom op zijn plaats, zowel met nieuwe vormen als creatieve toepassingen.

zo veel mogelijk mensen de kracht, de diepte en de veelzijdigheid van klassieke muziek laten ervaren, die veel verder reikt dan oppervlakkig vermaak.

2.2.1

Klassieke muziek herbergt een gelaagdheid die mensen op vele manieren kan inspireren, energie geven, steunen, troosten, aan het lachen maken, zin geven en met elkaar verbinden. Men hoeft het alleen maar te ontdekken…

Wat maakt ons bijzonder?

foto Harm Witteveen

2.1.1

De plek waar het gebeurt Cultuur, natuur en tijd staan in Oranjewoud in een unieke verhouding tot elkaar: de kunst van het museum, de historische huizen, de muziek van het festival, de Ecokathedraal van kunstenaar Louis le Roy maar ook het parklandschap dat uiteenvalt in vier tuinkamers, de lange lanen die herinneren aan de Franse barokstijl en de Engelse landschapsstijl waartoe de Roodbaard-tuin van landgoed Oranjestein behoort, de rijkelijk aanwezige flora en fauna van de tuinen, parken en bossen en de interessante historie die teruggrijpt naar de wortels van het Nederlandse koninkrijk. Het is die ongedwongen combinatie van muziek, kunst, natuur en historie die het unieke karakter vormt van Oranjewoud Festival.

met een overvloed aan keuzemogelijkheden vraagt om een andere benadering. Veel meer dan vroeger is de totaalbeleving van een concertbezoek tegenwoordig van belang: van het kopen van het kaartje tot het drankje na afloop en alles ertussenin. Wanneer wij ons hiervan niet afkeren maar de ontwikkelingen juist omarmen, ontsluiten wij de schatkamer van de klassieke muziek voor een groot aantal mogelijke liefhebbers.

Klassieke muziek anno nu

De beste manier om iets van waarde te behouden is door niet behoudend te zijn.

Nieuwe vormen

Niet de muziek zelf, maar de vorm waarin deze wordt gepresenteerd, bepaalt het beeld. Wat dat betreft moeten klassieke musici ook de hand in eigen boezem steken. De uitvoeringspraktijk van de klassieke muziek heeft zich de afgelopen decennia nauwelijks ontwikkeld. Mede hierdoor heeft de klassieke muziekwereld zich geïsoleerd
van de samenleving. De huidige tijd van snelle technologische ontwikkelingen en een kritisch publiek

Beeld

Door gebruik te maken van nieuwe, verrassende presentatievormen sluit klassieke muziek beter aan bij de belevingswereld van het hedendaagse publiek. Ook een laagdrempelig festivalhart en multidisciplinaire activiteiten zijn manieren om klassieke muziek toegankelijker te maken.

Oplossing

>>

> Tipi’s Klassiek 4 Kids

De kwaliteit Kwaliteit en muzikale integriteit zijn leidend bij alles wat het festival onderneemt, van de keuze van de uitvoerende musici en het programma tot de concertlocaties. Niet alleen is dat waar het volgens ons in essentie om gaat, ook vormt het een voorwaarde voor het slagen van onze missie.

18

saai

Korte concerten, interactieve vormen, participatie, in- en uitloop soms wel mogelijk, belevenis maken door spannende locaties en formats, aankleding en belichting, gastronomie, hulp bij duiding en bieden van referentiekader op een prikkelende manier

Het duurt lang, je mag niet praten of bewegen of reageren. Het lijkt op elkaar of het klinkt lelijk, het is statisch, het is niet hip

19

silent concert door yoram ish-Hurwitz – OF3 2014

foto Sarah Wijzenbeek

Beeld

Oplossing

>>

elitair Alleen voor rijke mensen want de kaartjes zijn duur, alleen voor oude mensen, alleen voor intellectuele mensen, de etiquette, ontoegankelijke locaties waar je je niet thuis voelt, je voelt je onvrij

moeilijk

Behapbaar maken (korter, toelichting, afwisselend), je stapt niet in een keer op zolder: mensen bij de hand nemen (gidsen!), routes, tags, humor zichtbaar maken, toegankelijk door participatie, ontsluiten

Je moet ervoor geleerd hebben, ik begrijp er niets van, het staat veraf, ik ken de weg niet, het klinkt raar, het is serieus en droevig

ouderwets

Kennismaken met levende componisten (video-interviews), componist theatraal tot leven wekken, tijdloze aspecten benadrukken (liefde, dood), parallellen klassieke en popmuziek, moderne communicatie

Componisten zijn allang dood, muziek niet van deze tijd, sluit niet aan bij mijn belevingswereld, het is precies als vroeger, het is voor oude mensen

foto Sarah Wijzenbeek

Betaalbare kaartjes, educatieve projecten, amateurparticipatie, laagdrempelige locaties, herkenbare setting, spelen met etiquette (voorbeeld Barok Disco), informaliteit, taal veranderen, snobisme uitbannen, musici opvoeden om lowbrow te communiceren

2.2.2

vervullen, is het belangrijk dat klassieke muziek een vaste en gewaardeerde plaats krijgt in de samenleving. Mensen in een vroeg stadium de magie en potentiële kracht van klassieke muziek laten ontdekken, kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren. Kunsteducatie speelt hierin een belangrijke rol. Als gevolg van bezuinigingen staat die in Nederland sterk onder druk. Wij proberen daar een ondersteunende rol in te spelen. Daarnaast vinden wij het van belang jong muzikaal toptalent kansen te bieden om zich verder te ontwikkelen. In Friesland is dat een onderontwikkeld terrein.

Onvermoede kanten

De rol van klassieke muziek is veel breder dan alleen als podiumkunst. Het kan ook een sterk bindmiddel vormen binnen de samenleving en zelfs een bijdrage leveren aan het oplossen van sociale en maatschappelijke problemen. Met onderstaande initiatieven geven wij invulling aan dit andere gezicht van klassieke muziek. Zij hebben echter alleen effect als zij een duurzaam karakter hebben.

Sociaal-maatschappelijke projecten Participatie aan klassieke muziek kan sociale cohesie bevorderen. Door te spelen in een jeugdorkest of andere amateurgezelschappen leert men samenwerken, te luisteren naar elkaar, deel uit te maken van een groep, discipline te hebben, te plannen, concrete resultaten te behalen en respect te verdienen (applaus!).

2.3

2.3.1 Doelstellingen

tot en met 2018

Oranjewoud op de kaart Met het jaarlijkse festival waarin hoogwaardige concerten van internationaal niveau

Educatieve projecten Om haar maatschappelijke rol goed te kunnen

22

Doelstellingen

23

plaatsvinden in een schitterende omgeving willen wij Oranjewoud en Friesland artistiek op de kaart zetten in Nederland en daarbuiten.

leveren aan een infrastructuur in Friesland die een inspirerende en bruikbare voedingsbodem vormt voor jong regionaal toptalent op het terrein van de klassieke muziek. Het jaarlijkse International Music Summer Academy is daarbij een eerste stap. Daarnaast willen wij zogeheten ‘Friezen om utens’ betrekken uit de klassieke muziek, bijvoorbeeld voor het geven van clinics. Enerzijds vernieuw je de natuurlijke band met Fries muzikaal talent dat zich elders heeft gevestigd en maak je gebruik van hun expertise en netwerken. Anderzijds dienen zij als inspirerend voorbeeld voor nieuw opkomend talent in Friesland. Oranjewoud Festival heeft de potentie en het streven als vast podium een platform te worden voor klassieke muziek in Friesland.

Innovatie Daarnaast willen wij de traditionele concertpraktijk structureel vernieuwen met innovatieve presentatievormen en bijzondere concertlocaties.

Artists in Residence Geen kunstvorm staat geheel op zichzelf. Het geheel aan disciplines vormt een bron van wederzijdse inspiratie en synergie. Met het Artists in Residence-project willen wij een kraamkamer creëren voor nieuwe ideeën en interessante samenwerkingsverbanden die kunnen leiden tot nieuwe initiatieven en concertvormen.

masterclass saxofoon door Femke IJlstra en arno bornkamp – OF3 2014

2.3.2 Doelstellingen op langere termijn

Sociale inbedding en lokale betrokkenheid Met sociaal-maatschappelijk projecten willen wij laten zien dat klassieke muziek niet alleen van waarde is voor een kleine elite maar voor iedereen.

24

fotos Sandra Heldring

Talentontwikkeling in Friesland Brain-drain is een verschijnsel dat vele buitengebieden in Europa bedreigt, waaronder Friesland. De daarmee samenhangende verminderde bedrijvigheid en werkgelegenheid werkt dat proces in de hand en vormt zo een vicieuze cirkel. Het is daarom belangrijk om in Friesland te werken aan een economisch klimaat dat jonge, talentvolle mensen inspireert om te blijven of mensen van elders zelfs beweegt om zich in het noorden te vestigen. Eenzelfde mechanisme geldt voor cultuur. Eén van de lange termijndoelen die het Oranjewoud Festival zichzelf stelt, is een bijdrage

h3

LEEUWARDEN _FRYSLaN 2018 fotos Sarah Wijzenbeek

3.1 Iepen Mienskip

3.2

De visie van Leeuwarden-Fryslân 2018 sluit nauw aan bij die van het festival. Cultuur is meer dan elitair vermaak maar kan ook noodzakelijke maatschappelijke processen in gang zetten. Door gemeenschapszin te koppelen aan openstelling voor invloeden van buitenaf wordt een krachtige basis gelegd voor een samenleving die de grote uitdagingen het hoofd kan bieden waar Europa zich in de huidige tijd mee geconfronteerd ziet, zoals regionale verschillen in rijkdom en onzekerheid rond de Europese identiteit.

§ Doelstellingen van Leeuwarden-Fryslân 2018

In onderstaande tabel is te zien welke van onze activiteiten aansluiten op de doelstellingen van Leeuwarden-Fryslân 2018, inclusief een verwijzing naar de betreffende paragrafen.

Publieksinkomsten

Toegangskaarten concerten en exposities, gastronomie

4.5 6.3.2 6.3.5

Publiekstoename en terugkerende bezoekers

Continue groei aantal (terugkerende) festivalbezoekers

5.1

Toename aantal studenten Bouwen aan infrastructuur jong talent, 2.3.2 International Music Summer Academy 4.3.1 NAIP 4.3.2 Toename cultureel toerisme Door concertactiviteiten, randactiviteiten, culturele samen werkings verbanden, vernieuwing concertpraktijk

4 7.1

Levendige cultuur en duurzaamheid Voedingsbodem creatieve industrieën in dorpen

Uiteindelijk gaat het er om een platform te bieden voor ontmoeting, zowel tussen buren als mensen uit heel Europa

Doelstelling Leeuwarden-Fryslân 2018

Activiteit Oranjewoud Festival

Toegankelijkheid cultuur en participatie

§

Participatie door kinderen en volwassenen

Participatieprojecten, Sharing Music Academy

4.4

Participatie door mensen met doorgaans weinig culturele belangstelling

Sociale projecten, festivalhart De Overtuin

2.2.2 2.3.2 4.1.2 4.4.1 4.4.2

Bijdrage door vrijwilligers

Vrijwillige inzet bij alle activiteiten

8.2

Bekendheid met/toepassing van Mienskip Sociale projecten (iedereen mag 2.2.2 meedoen), betrokkenheid lokale 4.4 gemeenschap Oranjewoud en 7.2 Heerenveen Economie en toerisme Europese zichtbaarheid

Internationale musici en kunstenaars, International Music Summer Academy, NAIP

28

4.1.1 4.2 4.3.1 4.3.2

Artists in Residence

4.1.1

Sterk netwerk en positieve ervaringen Wijkteam Noord tussen cultural operators Never Ending Orchestra/City Proms Oerol Jiddisch Muziekfestival

4.4.2

Ouderen (65-80 jaar) delen artistieke vakkennis aan andere generaties

Masterclasses

4.3.1

Gefinancierd door internationale EU-fondsen

International Music Summer Academy Artists in Residence

4.1.1 4.3.1

Bezoekerstoename musea, theaters, concerten, kunstexposities en literaire evenementen

Door concertactiviteiten, randactiviteiten, culturele samenwerkingsverbanden, vernieuwing concertpraktijk Artists in Residence

4 4.1.1

Nieuwe academische mogelijkheden en betrokkenheid bachelor/masters/PhD-studenten

Bouwen aan infrastructuur jong talent NAIP

2.3.2 4.3.2

Toename partnerschap buitenlandse universiteiten (en hogescholen) en studentenuitwisseling

NAIP Bouwen aan infrastructuur jong talent, International Music Summer Academy

2.3.2 4.3.1 4.3.2

Beeldvorming

Friesland wordt ook beschouwd als plaats waar Vernieuwing klassieke concertpraktijk, 2.2.1 open creatieve innovatie mogelijk is compositieopdrachten, Artists in 4.1.1 Residence

Bestuur en beleid

Inwoners Leeuwarden/Friesland ontwikkelen Het festival als geheel, actieve en meer trots, plezier, sociale binding en passieve betrokkenheid lokale optimisme voor 2019 gemeenschap Oranjewoud en Heerenveen



29

4 8.2

music in mind in de overtuin door Jan kuiper – OF3 2014

foto Theo Kwant

Entrepreneurship Met het festival en de diverse lokale samenwerkingsverbanden, zoals Museum Belvédère, Tjaarda Oranjewoud en Staatsbosbeheer, zetten wij Oranjewoud als toeristische bestemming op de kaart. Daarnaast leveren wij een structurele bijdrage aan het culturele klimaat in de regio met de bijbehorende economische spin-off.

3.3 O + F = E5 Leeuwarden-Fryslân 2018 hanteert vijf speerpunten, de zogenaamde vijf E’s. Het festival draagt daar op de volgende manieren toe bij: Europe Wij werken samen met het lectoraat Lifelong Learning in Music van Rineke Smilde. Dat ontwikkelde in samenspraak met het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, Prins Claus Conservatorium Groningen, The Iceland Academy of the Arts in Reykjavik en The Royal Conservatoire in Stockholm het Internationale Joint Master of Music programma New Audiences and Innovative Practice, kortweg NAIP. De doelstellingen van dit masterprogramma komen nauw overeen met die van het festival, namelijk het ontwikkelen van nieuwe presentatievormen van klassieke muziek en de sociale inbedding ervan.

Empowerment Door de lokale gemeenschap actief te laten meedoen met participatieprojecten, als vrijwilliger of met inhoudelijke inbreng (The Crowd), proberen wij optimale betrokkenheid te bewerkstelligen. Mensen in een sociaal geïsoleerde positie worden bereikt met reach-out projecten zoals Bach & Breakdance en de Sharing Music Academy. Ecology Wij streven naar een energieneutraal festival, bijvoorbeeld met generatoren op zonne-energie. Met digitale informatievoorziening, een festival-app en mobiele tickets beperken wij het gebruik van papier. Bij de gastronomische activiteiten in het festivalhart wordt uitsluitend gewerkt met ecologisch en sociaal verantwoorde producten. Met biologisch afbreekbare verbruiksartikelen proberen wij zo min mogelijk afval te creëren.

Bekijk een korte introductie op oranjewoudfestival.nl/naip Niet alleen zijn musici en docenten uit heel Europa actief betrokken bij Oranjewoud Festival, ook worden internationale kunstenaars uitgenodigd voor een Artist Residency in Oranjewoud. Daarnaast staat International Music Summer Academy open voor docenten en deelnemers uit Heel Europa en daarbuiten. Experience Al onze inspanningen zijn erop gericht om zowel traditioneel als nieuw publiek klassieke muziek op een uitzonderlijke manier te laten beleven. Daarbij spelen de vernieuwende presentatievormen en bijzondere locaties een belangrijke rol maar ook de voor Oranjewoud kenmerkende combinatie van muziek, kunst, historie, natuur en gastronomie.

O + F = E5 32

33

h4

PROGRAMMA 2018

foto Sandra Heldring

4.1 Inleiding

4.1.4

De komende festivaledities worden tal van processen in gang gezet op het gebied van innovatie, educatie en sociale inbedding in combinatie met klassieke muziek van uitzonderlijke kwaliteit. Dat zal uitmonden in een grootschalig evenement in 2018 waarbij Oranjewoud het artistieke knooppunt vormt waar musici en kunstenaars uit heel Europa elkaar kunnen ontmoeten, samenwerken, hun kennis doorgeven aan jongere generaties en het publiek deelgenoot maken van de nieuw opgedane inspiratie.

Naast Oranjewoud vinden concerten plaats in Leeuwarden, ten eerste vanwege de historische band en ten tweede omdat Leeuwarden de culturele hoofdstad is.

Editie 2018 is uitzonderlijk qua opzet. Allereerst wordt het eenmalig in de zomer gepland in plaats van in het voorjaar. Ook de duur is verlengd tot een periode van vier weken met vijf weekends. Door daarnaast het aantal locaties drastisch uit te breiden, zijn de hoeveelheid concerten en de bijbehorende publiekscapaciteit aanzienlijk groter dan gebruikelijk.

• Muzikaal programma • Educatief programma • Participatieprogramma • Randprogramma • Gastronomisch programma

4.1.1

Artists in Residence

Uiterlijk najaar 2017 willen wij een locatie in Oranjewoud inrichten voor Artists in Residence. Daar zullen creatieve musici, schrijvers en kunstenaars gedurende langere periodes kunnen werken, elkaar ontmoeten en inspireren. Hierbij wordt nauw samengewerkt met Museum Belvédère. Mogelijk krijgt het Master of Music-programma NAIP hier ook een rol in. Tijdens de festivalperiodes worden de activiteiten op deze locatie publieksgerichter en vinden ook concerten plaats, workshops en presentaties.

4.1.2

4.1.3

Daniel Barenboim Het festival wordt spectaculair geopend in stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden met een optreden door het West-Eastern Divan Orchestra o.l.v. Daniel Barenboim met de jonge Nederlandse violiste Noa Wildschut als solist. Het in 1999 door Barenboim en Edward Said opgerichte orkest bestaat uit jonge Israëlische en Palestijnse musici. Zij opereren vanuit de filosofie dat vrede alleen bereikt kan worden als er naar elkaar geluisterd wordt en men elkaar respecteert. Zonder die voorwaarden is het immers ook onmogelijk te musiceren.

Muzikaal programma

Innovatieve presentatievormen en interdisciplinariteit spelen de hoofdrol in het programma. De meeste concerten vinden plaats in de weekends en op doordeweekse avonden. Op de zaterdagen en zondagen vindt daarnaast ook doorlopende programmering plaats. Op de doordeweekse dagen kan het publiek openbare repetities bijwonen alsmede masterclasses en presentatieconcerten. Ook worden excursies georganiseerd naar enkele Staten en Stinzen in de provincie waar eveneens concerten plaatsvinden.

Klassieke muziek staat niet naast de maatschappij, zij staat er middenin

> West-Eastern Divan Orchestra o.l.v. Barenboim

Prinsenwijkconcerten

Gedurende de hele festivalperiode zal een ponton op de Prinsenwijk worden geplaatst, het water tussen Museum Belvédère en Landgoed Oranjewoud. Elk weekend zullen hier laagdrempelige, humoristische en feestelijke concerten plaatsvinden. Het publiek zit aan beide oevers van het water in het gras of in rond dobberende bootjes bij het podium. Optredende artiesten zijn bijvoorbeeld het Ahn Trio, Janine Jansen, Salut Salon, het Tango Ensemble van Isabelle van Keulen en het Nederlands Blazers Ensemble. Daarnaast zullen ook muziektheater- en dansvoorstellingen worden geprogrammeerd.

Festivalhart De Overtuin

Om publiek op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met klassieke muziek komt er een sfeervol festivalhart waar continu korte concerten, randprogramme-

36

Opening en afsluiting

foto CHRISTODOULOU

ring en aanverwante activiteiten gaande zijn zoals workshops, presentatieconcerten, een open podium en diverse straatoptredens. Het vormt feitelijk een festival binnen een festival. Er kunnen kleine lekkernijen worden gegeten en mensen kunnen elkaar ontmoeten voor of na de optredens. Het festivalhart is ideaal om jong Fries toptalent de kans te geven zich te presenteren of om ruimte te geven aan programma-ideeën vanuit het publiek. In een wijdere cirkel om het festivalhart vindt de verdieping plaats op de overige concertlocaties met langere optredens en bijzondere presentatievormen.

Het programma van Oranjewoud Festival 2018 valt uiteen in de volgende onderdelen:

4.2

4.2.1

Leeuwarden

37

prinsenwijkconcert ponton op water met Jong NBE – OF3 2014 foto Theo Kwant

treden (zie bijlage 2). Ter illustratie worden hieronder een aantal ideeën geschetst. Aangezien pas in het najaar van 2014 kan worden begonnen met de feitelijke programmering en het bepalen van de thema’s, moet deze lijst worden beschouwd als artist impression.

It All Ends Here Op de laatste dag van het festival zal een feestelijk slotevenement plaatsvinden op en rond de Prinsenwijk. De hele dag zijn er voorstellingen bij te wonen. Met name de amateurgezelschappen krijgen hierin een belangrijke plek, alsmede eindpresentaties van sociaal-maatschappelijke projecten, maar ook enkele publiekstrekkers.

Opera

Rusalka Interdisciplinair intermediaal Watersprookje van Dvořák dat in samenwerking met Opera Spanga zal worden uitgevoerd in Oranjewoud, Spanga, Leeuwarden, diverse andere plekken in Friesland en op de internationale televisie. Het betreft een opera in drie bedrijven, gebaseerd op het sprookje
De kleine zeemeermin van Hans Christian Andersen. Film maakt al sinds 1999 een belangrijk deel uit van de voorstellingen van Opera Spanga. Het spanningsveld tussen live opera en film is een fascinerende vorm van theater maken. Met Rusalka brengt Opera Spanga dit spanningsveld op een hoger plan. De uitvoerders bevinden zich niet allemaal op de zelfde locatie (denk aan de ‘onderwaterwereld’) en het publiek kijkt vanaf meerdere locaties toe. Geluid en beeld worden live gestreamed naar de voorstellingslocaties. Zo kunnen diverse plekken binnen één voorstelling een rol spelen, mensen ver weg lijken maar toch dichtbij zijn en andersom.

pera

4.2.2

Ideeën voor musical journeys en programma’s Een groot aantal vooraanstaande Nederlandse en internationale musici hebben aangegeven geïnteresseerd te zijn om in 2018 op te

Adventure

> Première Tasten, mei 2014

Wanderings De Ecokathedraal in Mildam is een eeuwig evoluerend kunstwerk van Louis le Roy en benadrukt
de interactie tussen mens en natuur en plaatst tijd in een ander perspectief. Uitgevoerd wordt ‘In C’, een minimal compositie van Terry Riley, door ca. 30 koperblazers die verspreid door de Ecokathedraal staan. Het publiek wandelt over de paden en hoort de compositie voortdurend vanuit een andere positie. Tipi’s Klassiek 2.0 Roulerende miniconcerten door wisselende musici in een drietal moderne tipi’s die speciaal hiertoe worden ontwikkeld door Dré Wapenaar.

Night Club - Igor Roma & Peter Beets Het museum als nachtclub met gekleurde verlichting en bijpassend meubilair. Pianist Igor Roma schenkt drankjes, vertelt wat en speelt een keur aan klassieke werken maar vaak niet meer dan één deel alvorens afgewisseld te worden door jazzpianist Peter Beets.

Brundibar Klassieke muziek kan soms levensreddend kan zijn, getuige verschillende overlevenden van concentratiekampen die de dood ontsprongen doordat zij konden deelnemen aan een kamporkest. In het concentratiekamp Theresienstadt bestond een andere situatie. Daar verbleven naar verhouding veel musici en kunstenaars. De Duitsers gebruikten het kamp voor het maken van propagandamateriaal waarin werd ‘aangetoond’ dat er een humaan klimaat heerste in de kampen. Een van de producties die indertijd in Theresienstadt werd uitgevoerd is de kinderopera Brundibar. Onderzocht wordt of dit kan worden uitgevoerd door het Israëlische Meitar Ensemble. foto Sarah Wijzenbeek

40

Silent Concert – Jerusalem Quartet Deze presentatievorm, waarbij het publiek met koptelefoons luistert, is geschikt voor stille locaties (nachtelijk park, museum, bibliotheek) of juist rumoerige (stationshal, warenhuis). Met het gebruik van elektronische instrumenten ontstaat een nieuwe wereld aan klankmogelijkheden: conventioneel, synthetisch
en alles daartussenin. Naast traditionele muziek speelt het kwartet ook speciaal geschreven composities die de specifieke mogelijkheden van de elektronische instrumenten optimaal benutten. Room Service - Diverse musici ’s Avonds laat kunnen hotelgasten van Tjaarda Oranjewoud bellen naar de receptie om een Lullaby te bestellen, een vijf minuten durend privéconcert door één van de festivalmusici.

41

Water Music - Monica Germino & Frank van der Weij Zwembadconcert in hotel Tjaarda (of Sportstad Heerenveen) waarbij het publiek zowel om als in het zwembad luistert. Er zal een compositieopdracht worden uitgeschreven waarbij het publiek boven water iets anders hoort dan onder water. Monica Germino speelt afwisselend viool en elektrische viool terwijl Frank van der Weij zich bezig houdt met sound design.

nieuwe werken. Participatieonderdelen worden afgewisseld met korte optredens van de slagwerkgroep. Ook geschikt voor kinderen.

vermoeden, ook in die tijd waren er underground muziek en ruige feesten!

Picknick Radio Picknickconcert met compositieopdracht. Het publiek ontvangt een rijk gevulde picknickmand met kleed en verspreidt zich op een omsloten terrein in de Overtuin waar een bijzonder concert plaatsvindt. Op een bepaald teken haalt het publiek een radio uit de mand die op verschillende zenders staat afgesteld waarop speciale inhoud wordt uitgezonden. Elke zender vormt een eigen laag binnen de compositie. Publiek krijgt instructies om de volumeknop te bedienen waardoor bepaalde golfpatronen ontstaan. Zo ontstaat een interactief stuk.

Barok Disco Aan het begin van de avond leert het publiek dansvloer-etiquette en de fijnste kneepjes van de Barokdans, zodat hun Balboekje voortaan vol staat. Daarna dagende barokmusici elkaar uit tot energieke melodieën, diepe bassen en opzwepende ritmes en kan de dansvloer los gaan op de verrassend dansbare muziek uit de baroktijd. Want al zou je het bij het horen van de gemiddelde barokmuziekconcert niet

keren deze uitmuntende musici terug naar Friese bodem. Een speciale concertserie rond Friezen om utens als Simone Lamsma, Femke IJlstra, Maarten Koningsberger, Erik Bosgraaf, Albert Bonnema en Jacob Slagter.

Cello Box De cello box is een intrigerend en poëtisch microtheater met programmeerbaar led-licht en wanden die openen en sluiten als vleugels. Speciaal voor celliste Katharina Gross heeft scenograaf en mediakunstenares Marion Traenkle deze box gecreëerd waarin Songs uit het Cello Songbook worden vertolkt. Dit zijn korte op popliedjes geïnspireerde stukjes van drie minuten waarbij Katharina zichzelf samplet. De verzameling songs breidt zich voortdurend uit.

Don’t Slam the Door Interactief programma in het Reigerbosch door Slagwerk Den Haag, met onder andere clapping music van Steve Reich maar ook

Metamorphosis Project door het Fresco Trio waarvan Yoram Ish-Hurwitz pianist is, geïnspireerd op het werk van de in Leeuwarden geboren kunstenaar M.C. Escher (1898-1972). Publiek krijgt virtuele brillen op met speciale videokunst.

A Touch of Strings

> Zapp4 foto Merlijn Doomernik

YouTune - Zapp4 Aan het begin van het concert kunnen de bezoekers een kort muzikaal thema inleveren. Halverwege
het optreden worden achtereenvolgens vier of vijf thema’s at random gekozen waarna het strijkkwartet enkele minuten daarop improviseert. De thema’s zijn volledig vrij. Het publiek krijgt zo een actieve rol in het programma en voelt zich persoonlijk betrokken bij de muziek. In onbruik geraakt 19e-eeuws concept. Beyond Zero: 1914-1918 - Kronos Quartet Een werk voor strijkkwartet met film, gecomponeerd door Aleksandra Vrebalov: “In tegenstelling tot officiële geschiedschrijving die oorlog vaak romantiseert of zelfs ophemelt, waren het vaak kunstenaars die de bruutheid, vernietiging en lelijkheid ervan lieten zien. Door de hele geschiedenis heen functioneerde het creëren van kunst in die omstandigheden voor velen als overlevingsstrategie.”

The Art of Tradition

The Pianist Serie waarbij de piano centraal staat en die het hele spectrum van pianomuziek beslaat: van klassiek tot experimenteel. De Nederlandse specialist op het gebied van hedendaagse muziek Ralph van Raat zal hier een plek krijgen, evenals de broers Lucas en Arthur Jussen maar ook internationale meesterpianisten zoals bijvoorbeeld Severin von Eckardstein, Alexander Gavrylyuk, Jorge Luis Prats, Jean-

Royal Frysian

Friezen om Utens Ooit uitgevlogen om de wereld te veroveren,

42

43

Present Time

Yves Thibaudet en Maria João Pires. Optredens in Museum Belvédère, de verschillende paviljoens van Dré Wapenaar en Leeuwarden.

Never Ending Composition Geïnspireerd op de Ice Bucket-campagne voor ALS: een Nederlandse componist schrijft het begin van een compositie maar laat deze onvoltooid. Een aantal Europese componisten krijgen om de beurt de opdracht hierop voort te borduren. Elke componist nomineert de volgende, enzovoort, eindigend bij het eerste fragment. Het resultaat van deze cyclische feuilletoncompositie zal tijdens het festival worden uitgevoerd.

Dutch Delight De Nederlandse top presenteert zich aan het internationale publiek en geeft daarmee een visitekaartje af. Traditionele concerten met een eigentijdse aankleding rond musici als Janine Jansen, Simone Lamsma, Quirine Viersen, Pieter Wispelwey, Noa Wildschut en Lucas en Arthur Jussen. Double Dutch – Quirine Viersen & Noa Wildschut Een gevierde Nederlandse musicus deelt het podium met jong toptalent, bijvoorbeeld de jonge violiste Noa Wildschut samen met de internationaal gerenommeerde celliste Quirine Viersen. Avondvullend programma opgesplitst in twee korte concerten van 45 minuten die ook los te bezoeken zijn.

noa wildschut speelt gypsy blues – OF3 2014

Dances & Canons – Saskia Lankhoorn Een bijzonder programma rond een compositie van Kate Moore. Dit zal worden uitgevoerd in het Klankbodempaviljoen van Dré Wapenaar met het publiek rondom het podium annex klankbord. Ook wordt gebruik gemaakt van speciaal hiertoe ontworpen lichtkunst en audio-effecten rondom het publiek.

New Generation

Overig

Noa’s Choice De culturele hoofdstad gaat vooral over de toekomst. Een speciale rol binnen het festival krijgt daarom de jonge Nederlandse violiste Noa Wildschut. Nu nog maar 13 jaar ontwikkelt zij zich in snel tempo tot een interessant musicus op het internationale toneel. Reden om haar de status Musical Artist in Residence te geven met een bijzondere plaats binnen het programma.

The City Bijzondere (participatie)projecten vanuit boo tjes in de grachten of vanaf de daken in het centrum van Leeuwarden Alice in Wonderland Naast de reeds genoemde educatieve activiteiten zal er een uitgebreid jeugdprogramma worden opgesteld, dat veelal parallel loopt aan de volwassen programma’s. Kinderen worden aan de hand genomen op een ontdekkingstocht in de wondere wereld van klassieke muziek en kunst. Het programma bestaat uit een mix van jeugdvoorstellingen, interactieve concerten, kinderworkshops en speciale kunstroutes.

44

foto Sandra Heldring

The Apprentice Concertserie gekoppeld aan de International Music Summer Academy in samenwerking met Peter de Grote Festival en Gezeitenkonzerte. Daarin spelen de docerende musici samen met hun studenten met optredens op alledrie de festivals.

tournee aangeboden langs de drie festivals. In Nederland vormt dat de serie The Apprentice. De International Music Summer Academy staat open voor jong Fries toptalent, muziekstudenten en pas afgestudeerde musici uit de hele wereld.

4.3 Educatief programma Vanaf editie 2013 van het Oranjewoud Festival vinden educatieve activiteiten plaats in de vorm van masterclasses en projecten voor basisschoolleerlingen. Deze lijn wordt voorgezet en zal in (de aanloop naar) 2018 verschillende vormen aannemen:

4.3.1

4.3.2

International Music Summer Academy

4.3.3

New Audiences and Innovative Practice

4.4 4.4.1

foto Theo Kwant

46

Tipi’s Klassiek 4 Kids Long Distance Call Een voorbeeld van een sociaalmaatschappelijk project van Merlijn Twaalfhoven zelf is Long Distance Call uit 2005 waarbij amateurmusici een concert gaven vanaf de daken van zowel de Turks- als Grieks-Cypriotische kant van Nicosia. De muziek was daarbij te horen aan de andere kant van de muur die de twee bevolkingsgroepen van elkaar scheidt

In samenwerking met Ateliers Majeur in Heerenveen is Oranjewoud Festival in 2014 gestart met een educatief programma voor basisschoolleerlingen uit groep 8. In een aantal tipi’s verspreid door de Overtuin krijgen de deelnemende kinderen cross-over workshops van een festivalmusicus of -ensemble en verschillende kunstenaars afkomstig van verschillende disciplines, zoals beeldende kunst, fotografie en audio design. Het eindresultaat van de verschillende workshops wordt ter plekke geëxposeerd. Naast Tipi’s Klassiek 4 Kids zal met Ateliers Majeur ook een educatief project worden ontwikkeld voor middelbare scholieren.

Het lectoraat Lifelong Learning aan de Hanze Hogeschool in Groningen ontwikkelde het internationale Joint Master of Music programma New Audiences and Innovative Practice. De masterstudenten wordt geleerd nieuwe presentatievormen van klassieke muziek te ontwikkelen en aansluiting te zoeken bij nieuwe doelgroepen, bijvoorbeeld in de vorm van sociale projecten. De doelstellingen van dit masterprogramma komen nauw overeen met die van het festival. In 2017 zal in samenwerking met het lectoraat een conferentie over innovatieve muziekvormen worden georganiseerd. Ook zal bij het onderzoeken en ontwikkelen van nieuwe formats worden samengewerkt.

Het Peter de Grote Festival/Prins Claus Conservatorium Groningen organiseert sinds 1997 jaarlijks een Summer Academy waarbij (inter)nationaal jong talent en muziekstudenten lessen krijgen van de musici die op het festival spelen. De nieuw te vormen en jaarlijks terugkerende International Music Summer Academy wordt gecoördineerd vanuit Groningen maar krijgt twee exponenten erbij: Oranjewoud Festival en Gezeitenkonzerte van het Ostfriesische Landschaft (Duitsland). Deze festivals maken zo gebruik van de expertise en opgebouwde ervaring van het Peter de Grote Festival. De beste studenten wordt een

voorbeeld

Participatieprogramma

Bekijk TEDx-talk van Merlijn Twaalfhoven op oranjewoudfestival.nl/merlijn

Sharing Music Academy

4.4.2

Musici met idealen zijn er genoeg. Alleen ontbreekt het ze vaak aan kennis, vaardigheden of tijd om hun ideeën te realiseren. Sharing Music Academy is een initiatief van componist Merlijn Twaalfhoven. In de vorm van een aantal maanden durend coachingstraject leren musici hoe zij hun idealen kunnen omzetten in realiseerbare projecten. Door middel van een tien-stappenplan worden hen middelen aangereikt om hun droom helder te formuleren, de juiste mensen om zich heen te verzamelen, aansluiting te vinden bij de doelgroep, geld te werven en de uitvoeringen te evalueren en te verbeteren. Gelijktijdig wordt een internationale online en offline gemeenschap gecreëerd waarbij ideeën en ervaringen van lopende en voorbije projecten kunnen worden uitgewisseld.

Bach & Breakdance

Vanaf 2015 organiseert Oranjewoud Festival een sociaal project in samenwerking met Wijkteam Noord uit Leeuwarden en Caleidoscoop uit Heerenveen. Jongeren uit achterstandswijken krijgen de kans hun vaardigheden op het gebied van urban hiphop en breakdance te verbeteren onder leiding van dansgroep ISH op originele en digitaal bewerkte muziek van Bach. Essentieel aan dit meerjarige traject is een toenemende zelfredzaamheid van de lokale organisaties, zodat zij dit project zelfstandig kunnen voortzetten.

4.4.3

Amateurs

Wij geloven in het pyramidemodel: geen hoge top zonder brede basis. Een concertpraktijk van hoge kwaliteit bestaat bij gratie van een breed gedragen cultureel klimaat waarbij ac-

47

foto Redmar Slotboom

4.5 Randprogramma

4.6 Gastronomisch programma

In de aanloop van 2018 zal met diverse partijen, waaronder Museum Belvédère en Stichting TIJD en deelnemers aan het Artists in Residence-project, worden gewerkt aan een prikkelend en inspirerend randprogramma. Daarbij kan worden gedacht aan exposities, workshops, rondleidingen, filmvertoningen, lezingen en excursies. Stichting TIJD beheert het gedachtengoed van kunstenaar Louis le Roy die lange tijd in Oranjewoud heeft gewoond en gewerkt. Zijn werkterrein betrof de interactie tussen mens en natuur, afgezet tegen de tijd.

Oranjewoud Festival wil een feest zijn voor alle zinnen. Dat draagt bij aan het creëren van een festivalgevoel waarbij de totaalbeleving en toegankelijk maken van klassieke muziek een leidende rol spelen.

Belangrijke uitgangspunten bij het samenstellen van het gastronomische programma zijn de in 2.1.1 genoemde onderscheidende waarden: kwalitatief hoogwaardig, toekomstgericht en ingebed in de omgeving. Deze kenmerken gelden ook voor het culinaire aanbod tijdens het festival. De eetgelegenheden tijdens het festival zullen daarnaast zo veel mogelijk voldoen aan de volgende criteria: regionaal, smaakvol, sociaal en ecologisch verantwoord, verrassend, betaalbaar en gezond.

> Frysk Jeugdorkest o.l.v. Theo Brouwer

4.4.4

tieve beoefening essentieel is. Enerzijds vormen enthousiaste amateurmusici een belangrijke bijdrage aan de publieke belangstelling voor (klassieke) muziek, anderzijds zorgen zij voor een natuurlijke aanwas van nieuw talent. Friesland kent een bloeiende cultuur op het gebied van jeugdorkesten, harmonie- en fanfareorkesten, brassbands (HaFaBra) en koren. Met amateurgezelschappen als het Frysk Jeugdorkest en Soli Brass zullen projecten worden ontwikkeld die innovatief van karakter zijn. Orkestleden kunnen bijvoorbeeld worden verdeeld in bootjes die door de grachten van Leeuwarden varen terwijl zij fragmenten van een nieuw te schrijven compositie uitvoeren. Toevallige ontmoetingen tussen de bootjes moeten leiden tot onverwachte resultaten. De blazers van Soli Brass spelen het minimal muziekstuk In C van Terry Riley vanaf een aantal daken in Leeuwarden.

The Crowd

Crowdsourcing zou je kunnen typeren als de ideeënbus van de eenentwintigste eeuw. Wij staan continu open voor programma-ideeën en andere suggesties vanuit de gemeenschap. Deze kunnen online worden ingediend. Ook valt te denken aan informele bijeenkomsten met dorpsbewoners die het leuk vinden mee te denken. Het festivalhart is een ideaal podium voor deze gemeenschapsgedreven kunst.

voorbeeld

48

49

fotos Buro Amaro

Belvédère2Belvédère De plaatselijke organisatie Brongergea op de Kaert kwam met het idee iets te doen met de uitkijktoren Belvédère. Dat mondde uit in de interactieve openingsceremonie Belvédère2Belvédère en het centrale thema tijdens het Oranjewoud Festival 2014.

4.6.1

Culturele verbindingen Aangezien het festivalhart in een park plaatsvindt, hoort een ‘klassieke’ picknick er ook bij. Gekozen wordt voor een vorm met muziek in de hoofdrol. Voor Picknick Radio (zie hoofdstuk 4) betalen bezoekers voor een kleed en een picknickmand die zij kunnen laten vullen bij de verschillende deelnemers van de food karavaan. Bij het Museum Belvedère kan worden gedacht aan eetbare kunst. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als een bakker en een kunstenaar samen iets creëren?

Friese Food Karavaan

Voor het festivalhart zal worden samengewerkt met De Smaakversterkers, een nieuw bedrijf dat zich richt op het organiseren en communiceren van food-gerelateerde evenementen en projecten. Zij zullen een ‘Friese Food Karavaan’ samenstellen, bestaande uit een aantal mobiele streetfood-aanbieders. Vanwege de verscheidenheid van het publiek moeten aan verschillende wensen worden voldaan, van de culinaire fijnproever tot gezinnen met jonge kinderen.

4.6.2

Het foodcourt wordt ‘aangekleed’ met een passende vormgeving, waaronder zitjes en bankjes en een duidelijke bewegwijzering. Een goed voorbeeld is de overdekte zitkuip van Dré Wapenaar. Samen met het bijbehorende keukenelement kan dat als extensie worden ingezet van het KlankbodemPaviljoen. De eetlocaties kunnen worden opgeluisterd door live muziek. Dit alles draagt bij aan de kenmerkende festivalsfeer.

en dat tijdelijke structuren geen concurrentie vormen voor de lokale horeca, maar een aanzuigende werking hebben. In het aanlooptraject naar elk festival organiseert Oranjewoud Festival daarom rondetafelgesprekken met belanghebbenden om tot een breed gedragen plan te komen.

4.7 Locaties 4.7.1

Lokale horeca

4.7.2

Buitenlocaties

Buitenlocaties in het parklandschap van Oranjewoud zijn de Roodbaardtuin van Oranjestein, de tuin van Landgoed Oranjewoud, de Overtuin, Luilekkerland (de voormalige moestuin van landgoed Oranjewoud), uitkijktoren Belvédère, het Reigerbosch, het bos rondom de Woutersberg, Tjaarda’s bos, de Prinsenwijk, de Nullijn, de Bunker en de Ecokathedraal in Mildam.

Verspreid in het parklandschap van Oranjewoud zullen het KlankbodemPaviljoen, het RecitalPaviljoen en het VierVleugel Plaviljoen van pianist en beeldend kunstenaar Dré

> Huize Oranjewoud

51

foto Sandra Heldring

foto Yoram Ish-Hurwitz

50

Binnenlocaties

Binnenlocaties die worden betrokken bij het festival zijn Landgoed Oranjewoud, inclusief de Chinese toren in de tuin, Landgoed Klein Jagtlust, Landgoed Oranjestein inclusief de Oranjerie, Museum Belvédère, Hotel Tjaarda, Huize Voormeer en de kerkjes in Mildam, Katlijk en Oudeschoot.

Naast de Friese Food Karavaan zal ook de lokale horeca van Oranjewoud nauw betrokken worden bij de festivalactiviteiten, zoals Tjaarda Oranjewoud. Zo zullen er speciale festivalmenu’s worden samengesteld en worden rondom het festival hotelarrangementen aangeboden. Ook zullen horecagelegenheden rond Oranjewoud als locaties voor concerten worden gebruikt. Het is de bedoeling dat de economie in het gebied optimaal profiteert

> Tjaarda Oranjewoud

Wapenaar worden opgebouwd. De creaties van Wapenaar zien er zeer spectaculair en bieden plaats aan honderden festivalbezoekers. Door hun vorm en functie leveren zij een bijdrage aan de unieke signatuur en uitstraling van het Oranjewoud Festival. Ook belichamen zij de synthese tussen beeldende kunst en muziek. Voor 2018 ontwikkelt Wapenaar ook een nieuwe variant van de tipi, speciaal geschikt voor concertdoeleinden. Deze zullen in het Festivalhart De Overtuin komen.

> Museum Belvédère >> VierVleugelPaviljoen - Dré Wapenaar

foto Sandra Heldring

foto Kooyker Fotografie

> KlankbodemPaviljoen-Dré Wapenaar >> Oranjerie landgoed Oranjestein

foto Robbert R. Roos

foto Sandra Heldring

4.7.2

de initiatieven zijn erop gericht van blijvende invloed te zijn op de culturele en sociale infrastructuur van Oranjewoud en van Friesland. Deze projecten hebben om die reden een meerjarig karakter met trajecten die lang voor 2018 worden gestart en daarna worden voortgezet. Het Artists in Residence-project heeft bijvoorbeeld als doel bestaande netwerken uit te breiden en als aanjager te dienen voor nieuwe, duurzame samenwerkingsverbanden, zowel interregionaal als internationaal.

Leeuwarden

Vanwege de historische band tussen Leeuwarden en Oranjewoud worden ook in de Friese hoofdstad concerten georganiseerd, zoals bijvoorbeeld in het Stadhouderlijk Hof, de Prinsentuin, stadsschouwburg De Harmonie en het Fries Museum, maar ook op minder traditionele locaties zoals in bootjes op de grachten, vanaf daken (koperblazers) en in warenhuizen (Silent Concert). Zie bijlage 3 voor de lijst met concertlocaties.

Het jaar 2018 vormt echter een goed moment om de tot dan toe behaalde resultaten in kaart te brengen en de doelstellingen en strategieën te evalueren en waar nodig aan te passen. Het is onze verwachting dat de in dit plan beschreven projecten leiden tot nieuwe inspirerende initiatieven die hun weg zullen vinden naar Oranjewoud Festival 2019 en verder.

4.8 En verder…? 2018 wordt een bijzonder jaar voor Oranjewoud. Daar blijft het echter niet bij. Veel van

rechts > De Overtuin

Festivalomgeving

15

3

pe

u

A32

P

n vee

Kni

nje

Ora

De

aan

aul

ss Na

P voor mindervaliden

u

P

ren

e

/ He

wandelen | bezoeken 10 Overtuin / Parklandschap 11 Roodbaardtuin Oranjestein 12 Uitkijktoren Belvédère 13 Ecokathedraal wandelpaden

imb

laa der

hou

L Van

d Sta

urg

n

5

ar M

12

u

i

tin Oos

54

t

hoo esc

8

P

/M lijk

t

Ka

> Ecokathedraal IJntzelaan, Mildam

13 9

foto Yoram Ish-Hurwitz

a

rum

Oud

u

14

tingweg

Bieruma Oos g gwe

Bie

am

ild

7

i

e iw

10

uo

P

m

e ijk

veen

eeren

P

16

11

laan ans

n

P

n

ed

Lind

km Kru

laa ma

Em

2

g nawe

H A32 /

4

ere

P

ORANJEWOUD

ulia gin J

Konin

M

elaa

en

ve eren

/ He

ei

oiw

mu

der

u

A32

Bern

lve

weg

um

Ma

Be

mu rijke

ke arij

1

weg hard

eten | drinken 14 Tjaarda Oranjewoud (hotel / restaurant) 15 Museum Belvédère (museumrestaurant) 16 Oranjerie (theeschenkerij)

ei

oiw

Stir

6

Prins

concertlocaties 1 Landgoed Oranjewoud 2 Landgoed Klein Jagtlust 3 Museum Belvédère 4 Oranjerie van Oranjestein 5 Prinsenwijk 6 Luilekkerland 7 Overtuin 8 Reigerbosch 9 Ecokathedraal

te onderzoeken

h5

MARKETING

music gives soul to the universe, wings to the mind, flight to the imagination, and life to everything. plato foto Monique Vogelsang

Het marketingplan werd geschreven i.s.m. Buzzer Engagement Agency Amsterdam. Doel van het plan is het opschalen van Oranjewoud Festival voor de speciale editie in het kader van Leeuwarden-Fryslân 2018.

5.2 Overtuiging en belofte van Oranjewoud Festival

Oranjewoud Festival heeft de ambitie om de klassieke muziekvertolking te vernieuwen door jaarlijks een fris en inspirerend evenement te organiseren voor mensen uit de directe omgeving, uit de noordelijke provincies en op den duur uit de rest van Nederland en het buitenland.

5.1 Doelstellingen van de

marketinginspanningen van Oranjewoud Festival

Kwantitatief Als uitgangspunt wordt het bezoekersaantal in 2014 gehanteerd. Toen zijn er 1.500 bezoekers geweest, waarvan 1.000 betalend. De prognose voor de komende jaren is als volgt:

Magie Muziek beluisteren is een feest. Muziek live meemaken des te meer. Daar moet je van genieten. Te vaak echter wordt het als iets zwaars gezien, als ‘dat is niets voor mij’. Te ingewikkeld, te elitair, te saai. Daar wil Oranjewoud Festival verandering in brengen, door mensen de magie van muziek op een verrassende manier te laten ontdekken.

2015 – Betalend 2.750 en 6000 bezoekers in totaal 2016 – Betalend 4.500 en 9.000 bezoekers in totaal 2017 – Betalend 6.000 en 11.000 bezoekers in totaal 2018 – Betalend 10.000 en 25.000 bezoekers in totaal

Oorspronkelijk Het resultaat is een rijke mix van klassieke muziek van hoge kwaliteit, op en rond de historische landgoederen en in het omliggende parklandschap van Oranjewoud in Friesland. Basiswaarden van Oranjewoud Festival: oorspronkelijk, oorstrelend en verblijdend. Oranjewoud Festival blijft bij de oorspronkelijke muziek – het origineel. Tegelijkertijd is Oranjewoud Festival dat zelf ook – dus geen namaak. Er wordt altijd iets nieuws en verrassends toegevoegd. Iets oorspronkelijks dat iets extra’s bijdraagt aan bestaande composities.

De sprong in bezoekersaantallen, met name in 2018, is alleen mogelijk met de inhoudelijke en financiële inbreng van de samenwerkingspartners. Overigens merken wij op dat het bereik verder reikt dan puur de bezoekersaantallen: het ‘merk’ en de missie van Oranjewoud Festival zal (inter)nationaal bekend raken bij een grotere groep dan alleen degenen die daadwerkelijk het festival bezoeken.

Pearson’s archetypen Bij de communicatie wordt uitgegaan van bepaalde archetypes uit het model van Pearson. Dit model is gebaseerd op het gegeven dat mensen kunnen worden gepositioneerd tussen enerzijds iets nieuws willen beleven versus houden wat zij hebben en anderzijds zich willen onderscheiden versus erbij willen horen. iets nieuws beleven

zich onderscheiden

erbij horen

houden wat wij hebben Dat vertaalt zich in twaalf archetypen. Onderzocht is welke archetypen het best passen bij wat het festival wil uitstralen en de emotionele lading dekt van het merk Oranjewoud Festival. Dit beïnvloedt het buikgevoel van mensen waarop zij hun keuzes meestal baseren. Gekozen is voor de archetypen Jester en Explorer. Deze spelen respectievelijk in op de universele verlangens van plezier hebben en stimuleren, en de wereld ontdekken.

Merkbelofte voor de komende vier jaar
 Bezoekers ervaringen geven die ze niet vergeten, waar ze het graag met anderen over hebben en waarvoor ze blijven terugkomen. Oranjewoud Festival laat je met plezier de magie van muziek ontdekken, door een rijke mix van klassieke muziek van hoge kwaliteit op een verrassende manier te brengen op en in de buurt van Landgoed Oranjewoud in Friesland.

Kwalitatief • Ontwikkelen en implementeren van nieuwe presentatie- en communicatievormen • Doelgroepen hier actief bij betrekken • Verbreden van de doelgroepen

58

59

5.3 Doelgroepen van Oranjewoud Festival 2015

buren

De overkoepelende doelgroep van Oranjewoud Festival zijn Cultureel nieuwsgierigen, open-minded, uit Friesland en de omliggende provincies en cultuurtoeristen in Nederland, veelal hoger opgeleid. Deze bestaan uit onderstaande categorieën.

fans

muziekbeoefenaars internationele incidentele toeristen cultuurgangers

Oranjewoud Festival richt zich op: De buren – niet-reguliere cultuurgangers uit de directe omgeving (20 kilometer rond Oranjewoud / Leeuwarden), die er trots op zijn dat zo’n festival in hun midden plaatsvindt.

De bezoekers van Oranjewoud Festival bevinden zich tot nu toe vooral in de categorieën ‘buren’ en ‘fans’.

Incidentele cultuurgangers: • mensen die wel eens naar een theater of concert gaan, voor wie Oranjewoud Festival een welkome, frisse vernieuwing van hoge kwaliteit is binnen het podiumaanbod. • belevingszoekers die gaan voor de sfeer en uitstraling; veelal onbekend met klassieke muziek.

5.4 Bouwen van het merk

Festival gaan communiceren • Lokale en landelijke publiciteit genereren met gerichte PR

Daarnaast worden zij met de juiste content gestimuleerd hun ervaring met Oranjewoud Festival te delen in hun directe omgeving, zowel online als offline. Er komen foto’s, verhalen, filmpjes die eenvoudig gedeeld kunnen worden.

5.5 Zorg voor ‘rumour around the brand’

De kern van het marketingplan is het creëren van een steeds groter wordende groep fans en deze door de jaren heen te binden. Iets waar je ieder jaar naar toe terug wil wat je direct in de agenda zet voor volgend jaar, wat je bezoekt met nieuwe en oude vrienden en waar je naar terugkijkt en uitkijkt.

5.7

Wij willen advocates uit de verschillende doelgroepen (100 per doelgroep) werven om over Oranjewoud Festival te praten. De advocates zijn mensen die sowieso festivalbezoekers zijn, vrijwilligers en mensen die door een speciale aanbieden gevraagd wordt naar het festival te komen.

De terugkerende en enthousiaste bekenden van het festival zijn de kern, de basis voor groei van binnenuit en hier zal dan ook in 2015 mee begonnen worden.

Oranjewoud Festival werkt samen met de bedrijven Buzzer en Brandwriters (B&B) om het merk Oranjewoud Festival te bouwen en de ten doel gestelde bezoekersaantallen te overtreffen voor 2015 tot aan 2018.

Muziekbeoefenaars – amateurgezelschappen (HaFaBra, jeugdorkesten, koren), jonge musici, musici in opleiding en muziekdocenten, te bereiken bij/via muziekscholen en conservatoria, die geïnspireerd worden door muziek die ze (her)kennen, op een bijzondere manier gebracht.

Het gaat onder meer om de volgende werkzaamheden: • Nieuwe, pakkende vormgeving ontwikkelen voor consistente en emotioneel geladen communicatie, samen met onze huidige grafisch ontwerper • Communicatiemateriaal ontwikkelen voor reguliere kanalen gericht op de vier doelgroepen, zoals posters, flyers, mailings, en voor op festivalterrein, tickets, vlaggen, etc. • Een makkelijk toegankelijke (mobiele) site, voor informatie, muziek- en ticketverkoop • Content marketing inzetten voor websiteverkeer, online aanwezigheid of Facebook, Twitter, Instagram etc. om bewustzijn te creëren en om buzzability te vergroten • Advocates werven en aansturen uit de vier doelgroepen die over Oranjewoud

Fans – bezoekers die reeds een Oranjewoud Festival hebben bezocht en fans van klassieke muziek in het algemeen of specifieke kunstenaars uit het programma, die de magie van de muziek reeds kennen en het met plezier blijven ontdekken. Deze doelgroep bevindt zich in heel Nederland. Met gebruik van de tools uit het overkoepelende marketingplan van LeeuwardenFryslân 2018 richten wij ons ook op de (inter) nationale toeristen.

60

Advocacy-plan

Wij willen hen: • betrekken bij de ontwikkeling van de nieuwe vormgeving van de site en de communicatie • aansporen het over Oranjewoud Festival te hebben • in aanloop naar het festival, tijdens het festival, na afloop van het festival, betrekken bij het werven van vrijwilligers voor het festival Dit alles om hen, alsmede hun vrienden en kennissen, het gevoel te geven dat dit festival van en voor hen is, waar je de magie van muziek met plezier kan ontdekken. Uitgangspunt hierbij is toegankelijkheid voor iedereen, dus: • Verbeterde (mobiele) site • Aandacht voor aanwezigheid op en interactie via social media Onderzocht moet worden: • wat de gewenste intensiteit van dialoog is • wat de content exact moet zijn • op welke voordelen, acties en ‘disruption’ mensen reageren

5.6 Advocates

campagne 2015-2018

Om de advocates-campagne een goede start te geven en om inzicht in de wensen van de verschillende doelgroepen te krijgen, richten we in 2015 een campagne in met deels bestaande bezoekers en deels Buzzers (actieve consumenten ingeschreven in het panel van Buzzer) binnen de doelgroepen. Deze consumenten bezoeken bepaalde onderdelen van het programma en geven hierover hun feedback via de app en andere kanalen. Voor aanvang van het festival krijgen ze middels o.a. Spotify-radio al de mogelijkheid te gaan buzzen. Tevens zullen doelgroepspecifieke BuzzTools worden ingezet.

61

5.8

Marketingmateriaal

Na afloop van de festivals Doel: evaluatie en verrassen van de bezoekers (‘engage’) • Muziek
Spotify list, cd’s, overige optredens van de musici • Enquêtes met nieuwe voorstellen voor komende festivals, testen, toetsen en aan laten dragen

In aanloop naar de festivals Doel: engageren eerdere bezoekers, awareness algemeen en kaartverkoop • Nieuwsbrieven - vanaf januari een keer per maand om te beginnen naar alle mensen in de database • Aanbiedingen
- Het op een ludieke wijze onder de aandacht brengen van tickets voor een music journey (muzikale ontdekkingsreis) • Buzzable concept
- Een op content gerichte ludieke aanpak die veel Buzz teweeg brengt. • Spotify Oranjewoud Radio - Het inzetten van Spotify om het hele jaar door aandacht te genereren voor het festival

5.9

Ontwikkeling nieuwe vormgeving

Het raamwerk van het merk, waar het voor staat en wat het belooft, staat. Nu is het tijd daar invulling aan te geven zodat mensen het onthouden en bezoeken.

Tijdens de festivals Doel: Buzz + routemap voor bezoekers • Interactief programma boekje en gedrukt programma, breakouts, journeys, locaties – wat is waar-info over het festival • Buzz-kanalen
Facebook, Instagram, Twitter, etc. • Enquêtes
om inzichten te vergaren, te leren en om te zetten in actie

Uitgangspunt De vormgeving wordt verzorgd door de lokale grafisch ontwerper Monique Vogelsang, die ook de eerdere edities vormgaf. Plan van aanpak De vormgever werkt drie concepten uit, die wij online testen. Daarna maken wij de nood-

Contentthema’s Contentthema’s hangen nauw samen met de gewenste (eind)doelstellingen op lange termijn en de genoemde waarden. Een rode draad. Per doelgroep zal dit net iets anders liggen. Met als einddoel voor iedereen: een plezierig gevoel oproepen.

zakelijke uitingen consistent geschikt voor verschillende media. Door voldoende richting en ruimte te geven aan de vormgever, rekening te houden met een bredere context, helder te zijn over de verwachtingen en met gericht onderzoek garanderen wij onderscheidende en effectieve communicatie. Buzzer neemt de verantwoordelijkheid voor het resultaat. Dat houdt in dat zij de vormgever briefen, het onderzoek van de nieuwe vormgeving begeleiden en de kwaliteit van zowel de inhoud als de vormgeving van verschillende uitingen bewaken.

Content Content moet informatief, inspirerend en deelbaar zijn. En voor een groot deel interactie oproepen. Publiek wordt actief betrokken.

Amplifier Doelgroepen moeten weten dat Oranjewoud Festival bestaat. Alleen content-creatie is onvoldoende, al vanaf het begin moet rekening gehouden worden met diverse in te zetten kanalen (social media, app, e-mail, nieuwsbrieven, partners) en media-inzet om de gewenste doelgroepen te bereiken en raken.

Timing Dit proces moet afgerond zijn voor de communicatiestart van editie 2015. Het onderzoek zal gebeuren binnen het advocacy-programma en zowel bestaande als nieuwe bezoekers meenemen. De ontwikkeling van de beste vormen van marketing gaat door, heeft haar hoogtepunt in 2018 en gaat hand in hand met de doelstellingen van Oranjewoud Festival.

5.10

5.12

Vrijwilligers

PR Doelstelling: langetermijnrelatie opbouwen met selecte groep (vak)journalisten. Niet alleen op lokaal niveau, maar juist ook landelijke media en tijdschriften. Credibility hangt hier ook mee samen. Vraag is of dit een exclusief gezelschap moet worden of juist breed moet worden opgepakt.

Het betrekken van muzikale- en buurtvrijwilligers heeft een dubbel effect: • De beleving van de bezoeker wordt intenser omdat de mensen ook de inhoud kennen. • Door de betrokkenheid in een vroeg stadium kunnen zij goed fungeren als ambassadeurs en anderen in hun omgeving enthousiasmeren.

5.11

Mediapartners Doelstelling: langetermijnrelatie opbouwen. Hiervoor wordt een selecte groep partners gezocht die voor langere duur zich willen verbinden. Ook met uitgevers wordt gezocht naar een langdurige afspraak. Buzzer heeft de noodzakelijke ervaring en creativiteit op het gebied van PR in huis om Oranjewoud Festival bij de juiste pers onder de aandacht te brengen.

Content marketing

Storytelling De content cycle/planning van voor, tijdens en na elk festival wordt nauwkeurig neergezet en op gezette tijden geëvalueerd en aangepast waar nodig. Altijd ondersteunend, herkenbaar en altijd bedacht vanuit de waarden oorspronkelijk, oorstrelend en verblijdend.

62

PR & Media partnerships

63

h6 ..

FINANCIeN

foto Sarah Wijzenbeek

vocaallab en ish danst dj moz ‘ art – OF3 2014 foto Theo Kwant

6.1 Budget

6.2.2

In dit stadium van het proces moet de begroting als een indicatieve worden gezien - uiteraard gebaseerd op realistische inschattingen. Het ambitieniveau ligt evenwel hoog en kan alleen worden gerealiseerd dankzij vereende inspanning door de samenwerkingspartners en andere stakeholders.

Een professionele productionele voorbereiding is essentieel. Dit geldt des te sterker bij het implementeren van nieuwe presentatievormen. Deze zijn arbeidsintensief vanwege de vereiste voorbereiding (denkwerk, productioneel overleg, locatieoverleg), op- en afbouw van benodigde techniek en het gebruik van atypische locaties. Dit brengt extra kosten met zich mee. Ook materiaalkosten zijn hier uiteraard hoger. De verwachting is dat bij toekomstige herhaling van nieuw ontwikkelde formats deze kosten zullen dalen, ten eerste doordat minder tijd gemoeid is met de voorbereiding. Daarnaast verwachten wij dat de nieuwe vormen zich de komende jaren tot een succesfactor zullen ontwikkelen. Bij een publiekstoename kunnen deze vormen worden opgenomen in een doorlopend programma. Het voordeel daarvan is een grotere publiekscapaciteit zonder dat de kosten even sterk stijgen. De hogere kosten die nu gemoeid zijn met het ontwikkelen van nieuwe presentatievormen kunnen daarom voor een deel als investering worden gezien. Omdat onze zoektocht naar nieuwe vormen een continu proces is, zullen toekomstige kostenbesparingen enerzijds plaats maken voor nieuwe investeringen anderzijds. Research & Development is wellicht geen standaard kostenpost bij een festival maar voor onze missie essentieel.

De begroting voor Oranjewoud Festival 2018 bedraagt in totaal zo’n € 1.700.000. Dit is inclusief de kosten die in de jaren 2015 tot en met 2017 worden gemaakt (met name voor marketing en de ontwikkeling van nieuwe presentatievormen en samenwerkingen) om de noodzakelijke opschaling in 2018 te kunnen realiseren. Een schaalvergroting van een dergelijke omvang (in 2014 was de totale festivalbegroting ongeveer € 100.000) kan immers niet op stel en sprong worden bereikt, maar vereist een langdurige voorbereiding wat dat betreft zijn de drie jaren die ons nu nog resten al behoorlijk aan de krappe kant.

De (pre)productiekosten van coproducenten en de kosten van bijvoorbeeld deelnemende hotels en gastronomische partners zijn niet in de begroting opgenomen. Dat geldt evenzeer voor de inkomsten die deze partijen verwerven van sponsoren, horeca-inkomsten en productiesubsidies. Het feitelijke budget is via deze derde geldstromen dan ook aanmerkelijk hoger.

6.2

6.2.3

Kosten

6.2.1

Presentatievormen

Vergoedingen musici

Gerenommeerde musici treden voor een relatief bescheiden honorarium op. Toch wordt een groot deel van het budget besteed aan de honoraria van de musici en overige deelnemers. Coproducenten als Opera Spanga ontvangen een uitkoopsom die gebaseerd is op de recette-opbrengst. De ontwikkel- en organisatiekosten van coproducties vallen niet onder de festivalbegroting.

Beheerslasten

De kernorganisatie bestaat op dit moment uit slechts twee personen en heeft geen eigen kantoor. Hierdoor blijven de beheerslasten beperkt. Vanaf 2017 is de huur van een kantoorruimte voorzien.

68

6.2.4

terugverdient. Zonder een substantiële bijdrage van de gemeente waar een groot deel van de programmering plaatsvindt, is de totstandkoming van Oranjewoud Festival 2018 niet goed denkbaar.

Marketing

Omdat stevig wordt ingezet op het vergroten van de naamsbekendheid van Oranjewoud Festival, wordt een deel van het marketingbudget ingezet in de jaren 2015 tot en met 2017. Naast de eigen marketingstrategie profiteert Oranjewoud Festival bovendien van het overkoepelende marketingplan dat Leeuwarden-Fryslân 2018 inzet voor alle activiteiten in het kader van het culturele jaar.

6.2.5

Een cultureel evenement als LeeuwardenFryslân 2018 heeft belangrijke economische gevolgen. Op korte termijn krijgt de lokale/ regionale economie een impuls door de uitgaven van bezoekers. (Voor dagjesmensen komt dit al gauw op € 40 uit en voor verblijfstoeristen geldt een factor vijf à zes van dit bedrag, zo blijkt uit onderzoek door Greg Richards van het Britse bureau TRAM, die een analyse heeft gemaakt van evenementen in andere Europese steden). Voor de langere termijn geldt dat een ontwikkelde culturele infrastructuur het vestigingsklimaat van een regio aanmerkelijk verbetert.

Personeel

Alle betrokkenen worden gecontracteerd op freelance-basis. De stichting is dus steeds opdrachtgever en geen werkgever, met lagere kosten en minder verplichtingen tot gevolg. De totale personele bezetting tijdens Oranjewoud Festival 2018 bedraagt het equivalent van ongeveer 12 fte.

De internationale samenwerkingsverbanden zoals met name de samenwerking met Gezeitenkonzerte en NAIP alsmede het Artists in Residence-project zijn slechts mogelijk met Europese steun. Hiertoe wordt een beroep gedaan op onder meer Interreg, een regeling die samenwerking tussen Nederland en Duitsland in het grensgebied wil bevorderen.

6.3 Dekking 6.3.1

Overheden

Voor Oranjewoud Festival 2018 is in het bidbook een bedrag van € 450.000 gereserveerd. De organisatie van Leeuwarden-Fryslân 2018 draagt hiermee ongeveer een kwart van de totale kosten. Een deel van de bijdrage van Leeuwarden-Fryslân 2018, naar begroot in totaal € 150.000, wordt in de jaren 2015 tot en met 2017 gespendeerd, zoals eerder aangegeven.

Andere overheidsinstanties die worden aangesproken zijn het Fonds Podiumkunsten, het Fonds Cultuurparticipatie en het Fonds BNG.

Het totale percentage overheidsbijdragen aan de editie 2018 is ongeveer 40% (waarvan dus een deel al eerder wordt uitgegeven), waar dit normaliter rond de 20% ligt. Deze stijging is eenmalig.

In het dekkingsplan is van de zijde van de gemeente Heerenveen een bijdrage voorzien van € 50.000 tot € 100.000. Ten opzichte van de huidige bijdrage is dit een forse stijging, zeker voor een gemeente met beperkte financiële armslag, maar wij zijn van mening dat dit een investering betreft die zichzelf snel

6.3.2

Recettes

Door de concertprogrammering van een volle maand, en mede dankzij een aantal publiekstrekkers op grotere locaties (zoals de ope-

69

ning door het West-Eastern Divan Orchestra, Opera Spanga en het slotevenement) kan € 350.000 aan recette-inkomsten worden gehaald. Dit is ruim 20% van de totale inkomsten.

6.3.4

Voor de realisatie van het programma wordt een beroep gedaan op een aantal grote particuliere fondsen (VSBfonds, SNS Reaalfonds, SENA, Prins Bernhard Cultuurfonds, Julia Jan Woutersfonds). De onafhankelijke Steunstichting Landgoedconcerten Oranjewoud richt zich onder meer op het werven van Vrienden van Oranjewoud Festival. De Vrienden leveren een financiële bijdrage en fungeren tevens als ambassadeurs van het festival. In totaal zal zo’n 25% van de begroting worden gedekt door particuliere fondsen.

Oranjewoud Festival hanteert een gevarieerd prijzenbeleid. De entree voor reguliere concerten is tussen de € 15 en € 25, onder meer afhankelijk van de bezetting van het concert. Kinderconcerten zijn goedkoper. Een kaartje voor de muziektheatervoorstellingen kost ongeveer € 40. Om de toegankelijkheid voor mensen met een kleinere beurs te waarborgen, organiseren wij acties en kortingen. Een aantal concerten en activiteiten is gratis te bezoeken.

6.3.3

70

6.3.5

Sponsors

Gastronomie

Deelnemende ondernemers op het foodcourt willen allemaal een mooie omzet. Uiteraard is dat ook afhankelijk van onzekere factoren zoals het weer. Een gedegen slecht-weer-scenario is daarbij belangrijk. Gedacht wordt om standhouders een bepaald percentage van hun omzet te laten afdragen. Risico hierbij is dat wij bij een tegenvallende omzet ook weinig revenuen hebben. Daarom is een vast bedrag per standhouder ook een optie. Ook een combinatie van beiden is denkbaar.

Vermeldenswaard is in dit verband dat Oranjewoud Festival is geselecteerd om deel te nemen aan het programma ‘Wijzer Werven’, een initiatief van het ministerie van OCW, uitgevoerd door het samenwerkingsverband Berenschot, Charistar en Van Dooren Advies. Wijzer Werven heeft als doel het ondernemerschap bij culturele instellingen te versterken door het aanbieden van een trainings- en coachingsprogramma op maat. Samen met de festivalorganisatie wordt een traject uitgestippeld voor een gerichtere en effectievere benadering van (potentiële) sponsors. De kosten van het traject worden voor 90% vergoed door het ministerie van OCW. Sponsorwerving is een kwestie van een lange adem; substantiële resultaten verwachten wij vanaf 2016, maar voor 2015 rekenen wij al op een bescheiden toename. In 2018 moet minimaal 10% van de dekking afkomstig zijn van sponsorbijdragen. In dit percentage is ook de bijdrage van verschillende partners gekapitaliseerd. foto Sandra Heldring

Katharina Gross tijdens Fresco and Friends – OF3 2014

Particuliere fondsen

6.3.6 Overig Waar mogelijk worden incidentele inkomsten verworven, onder andere door het geven van concerten voor derden en advertentieverkoop.

71

h7

DE WEG NAAR 2018 foto Linus Harms

7.1 Samenwerkingsverbanden

Een uitgebreide lijst is te vinden in bijlage 3.

Een festival organiseer je niet in je eentje en zeker niet een grootschalig evenement als in 2018. Samenwerking met lokale, regionale, nationale en internationale partners met ieder zijn eigen expertise leidt tot een bundeling van krachten en een verdere verankering van het festival in Friesland en daarbuiten.

7.2

Lokaal draagvlak

Voor Oranjewoud Festival is de lokale gemeenschap van cruciaal belang. Uit de vele persoonlijke gesprekken met dorpelingen en vertegenwoordigers van lokale organisaties als Plaatselijk Belang Oranjewoud en Stichting Brongergea op de Kaert blijkt grote waardering en een stevig draagvlak te bestaan voor het festival. Toch wordt er nogal wat verwacht van het dorp en zijn bewoners in 2018. Door het dorp te blijven betrekken bij het ontwikkelingsproces, zowel formeel als persoonlijk, verwachten wij dat er brede steun zal zijn voor de plannen en hetgeen wij proberen op te bouwen.

Vanaf het eerste begin heeft het Oranjewoud Festival samengewerkt met lokale partijen zoals Museum Belvédère, het Posthuis Theater, Ateliers Majeur en hotel Tjaarda Oranjewoud. In de aanloop naar 2018 worden samenwerkingsverbanden aangegaan met een groot aantal andere organisaties, waaronder het Peter de Grote Festival (Summer Academy), Stichting Staten & Stinzen (locaties), The Iceland Academy of the Arts in Reykjavik (NAIP) om er enkele te noemen. > Prinsentuin Leeuwarden

Aspecten die hierbij kunnen helpen, zijn:

7.3

• In kaart brengen van specifieke knelpunten die samenhangen met de organisatie van de festival. Is er bijvoorbeeld sprake van overlast en hoe kan deze worden beperkt?

Een grootschalig festival met Europese zichtbaarheid vergt in de eerste plaats voldoende publiekscapaciteit. Door veel locaties in te zetten, waarvan enkele buiten Oranjewoud, het festivalhart in de Overtuin en diverse buitenlocaties binnen het parklandschap zoals de Prinsenwijk en Luilekkerland, de inspirerende tentstructuren van Dré Wapenaar, gekoppeld aan een festivalduur van vier weken met, waar mogelijk, doorlopende programmering, creëren wij ruim voldoende capaciteit voor het toegestroomde publiek.

• Rekening houden met de wensen van de bewoners en onderzoeken hoe het festival daar aan tegemoet kan komen. Dit kan betrekking hebben op de precieze periode en de intensiteit.

• Iets terug doen. Zijn er bepaalde behoeftes te verzinnen waarin het festival een rol van betekenis kan spelen?

7.4

• Deelgenoot maken van het festival. Met crowdsourcing kunnen bewoners ideeën aandragen voor onderdelen die mogelijk een plek kunnen krijgen tijdens een of meerdere festivals. Ook kan het dorp op organisatorisch vlak betrokken worden, bijvoorbeeld met vrijwillige inzet.

Ervaring

Bij de organisatie maken wij gebruik van de opgebouwde ervaring van de afgelopen edities. Ook de nog tussenliggende edities zijn hiervoor van groot belang. Nieuwe ideeën en programmaonderdelen kunnen worden uitgeprobeerd, geëvalueerd en waar nodig verbeterd. De volgende lijst bevat onderdelen die voor het eerst plaatsvinden en bijdragen aan de ontwikkeling van het festival:

• Lokale economie versterken en dit zichtbaar maken. Bij aanbestedingen en het zoeken naar leveranciers zal altijd gekeken worden of er plaatselijke of regionale aanbieders zijn die dit kunnen verzorgen. Voorbeelden zijn de reeds bestaande samenwerkingen met Tjaarda Oranjewoud, grafisch ontwerper Monique Vogelsang en drukkerij Van der Eems

Editie 2015 • Muziektheater in samenwerking met Opera Spanga • Festivalhart De Overtuin • Pilotproject crowdsourcing voor onderdeel festivalhart • Gastronomisch programma in het festivalhart in samenwerking met De Smaakversterkers • Inhoudelijke project met Museum Belvédère • Educatief project met Ateliers Majeur voor 700 kinderen • Pilotproject Ateliers Majeur met verstandelijk gehandicapten • Sociaal project in samenwerking met Wijkteam Noord Leeuwarden, Caleidos-

(zie ook bijlage 4).

Heerenveen ’n Gouden Plak Met de werkgroep Heerenveen ’n Gouden Plak zal worden samengewerkt om te bepalen hoe, naast de sociaal-maatschappelijke projecten, ook de middenstand van Heerenveen optimaal kan profiteren van Oranjewoud Festival.

74

Publiekscapaciteit

75

coop Heerenveen en Dansgroep ISH Amsterdam • Ecokathedraal, parkeerterrein, vierdubbele tipi, zwembad en hotelkamers Tjaarda Oranjewoud als concertlocaties

foto Maarten van de Velde

> Opera Spanga > Szymon Marciniak tijdens Gypsy Blues

Tijdens het festival bevindt zich in het festivalhart ook een fysiek informatie- en kaartverkooppunt voor publiek.

7.5.2

Editie 2016 • Muziektheater in samenwerking met SILBERSEE (voorheen VOCAALLAB) • Sociaal project Ateliers Majeur met verstandelijk gehandicapten • Start Sharing Music Academy o.l.v. Merlijn Twaalfhoven • Pilotproject NAIP • Pilotproject met middelbare scholen • Publiek betrekken in programma festivalhart • Eerste projecten International Music Summer Academy • Friezen om Utens-project • Ecologisch verantwoord maken van het festival

Oranjewoud is eenvoudig per auto te bereiken. Bereikbaarheid per openbaar vervoer is echter verre van ideaal (zie bijlage). Met de gemeente Heerenveen zal worden gesproken over vervoersmogelijkheden tussen Heerenveen en Oranjewoud. Gedacht wordt om tijdens de festivalperiode een opvallende (elektrische) Oranjewoud-bus te laten rondrijden volgens een eigen dienstregeling om mensen van en naar station Heerenveen te vervoeren en eventueel naar iets verder gelegen locaties rond Oranjewoud. Deze bus kan ook worden ingezet in combinatie met dinerarrangementen in Heerenveen. Daarnaast zullen touringcars worden ingezet met opstapplaatsen door heel Nederland om gemakkelijk naar en van Oranjewoud te reizen. Daarmee worden de toegangswegen en de parkeerterreinen in Oranjewoud ontlast en het milieu gespaard.

Editie 2017 • Muziektheater in samenwerking met nader te bepalen partner • Proefconcerten Staten en Stinzen • Start Artists in Residence-programma • Conferentie over innovatieve muziekvormen i.s.m. Lifelong Learning • Uitbreiding Sharing Music Academy • Grootschalig participatieproject voor Friese amateurgezelschappen

7.5

foto Sandra Heldring

76

Leeuwarden is te goed te bereiken per auto en met het openbaar vervoer.

7.5.3

Praktische zaken

7.5.1

Verplaatsing op het festivalterrein

De meeste festivallocaties bevinden zich op loopafstand van elkaar. Ook zal het publiek de mogelijkheid worden geboden een fiets te huren waarmee het zich kan verplaatsen binnen en rond Oranjewoud, zowel voor concertbezoek als recreatief gebruik. Minder validen kunnen gebruik maken van een aantal elektrische riksja’s en tuktuks die worden bestuurd door vrijwilligers.

Informatie en kaartverkoop

Uitvoerige informatie over het evenement, waaronder het programma en de beschikbare faciliteiten, zal te vinden zijn op een meertalige (mobiele) website alsmede de ontwikkelen mobiele app voor iOS en Android. Ook zullen via de site en de app e-tickets kunnen worden besteld.

Bereikbaarheid

77

foto Dré Wapenaar

> TentVillage - Dré Wapenaar

werk. De eventuele noodzaak voor het creëren van extra kampeercapaciteit bij het festivalterrein zal worden onderzocht.

7.5.4 Verblijf Op het festivalterrein in Oranjewoud bevindt zich Golden Tulip Hotel-Restaurant Tjaarda Oranjewoud. Daarnaast zijn er in en om Heerenveen verscheidene hotels, waaronder Fletcher Hotel-Restaurant Heidehof, Hajé Heerenveen en Joure en Van der Valk Wolvega. Naast hotels zijn er in en rond Oranjewoud een groot aantal Bed & Breakfast-adressen. Tot slot zijn er in de omgeving diverse mini-campings aanwezig. Publiek krijgt de mogelijkheid vooraf opgezette tipi’s te huren op de campings voor gezelschappen tot zes personen. Zeer exclusief is de tentvillage van Dré Wapenaar: overnachten in een kunst-

Voor een volledig overzicht van de overnachtingsmogelijkheden in de buurt van Oranjewoud, zie bijlagen.

Godelieve Schrama op Klein Jagtlust – OF3 2014

79

foto Sandra Heldring

78

h8

ORGANISATIE

foto Monique vogelsang

deel van de programmering voor hun rekening zullen nemen. De artistiek directeur bepaalt en bewaakt in overleg met de zakelijk directeur en het bestuur de lijn die het Oranjewoud Festival zal volgen.

8.1 Rechtsvorm De organisatie van het Oranjewoud Festival wordt formeel uitgevoerd door Stichting Landgoedconcerten Oranjewoud. De stichting heeft statutair de volgende doelstelling:

Zakelijk team Zakelijk directeur Harm Witteveen zal zich laten ondersteunen door een administratief medewerker en een medewerker belast met de kaartverkoop.

Het zonder winstoogmerk organiseren van openbare concerten op bijzondere, in het algemeen niet voor het publiek toegankelijke (erfgoed)locaties in Oranjewoud.

De organisatie is onder te verdelen in een stichtingsbestuur, een festivalteam en een vrijwilligerspoule.

Technisch coördinator Gerco van Veenen is eindverantwoordelijk voor de planning en uitvoering van alle technische zaken tijdens het evenement. Hij laat zich daarbij assisteren door externe partijen, afhankelijk van de benodigde faciliteiten.

8.2 Bestuur Het bestuur van stichting Landgoedconcerten Oranjewoud bestaat op dit moment uit drie leden. Voor extra expertise zal op korte termijn worden uitgebreid naar vijf. Het is een bestuur op afstand met een controlerende functie en eindverantwoordelijkheid. Het huidige bestuur bestaat uit Aad Zillinger Molenaar (gepensioneerd advocaat, voorzitter), Klaas Dijksma (gepensioneerd ondernemer, penningmeester) en Ingrid Metz (mediator en afgestudeerd klassiek musicus, secretaris).

artistiek directeur en programmeur Concertpianist. Opleiding: Sweelinck Conservatorium Amsterdam (Dechenne, Wijn), Juilliard School New York (Sándor) en solistenklas Musikhochschule Hannover (Kämmerling). Verschillende prijzen, beurzen en nominaties (waaronder Jacques Vonk Prijs, toelating Gina Bachauer Competition en Juilliard Bachauer scholarship), solist o.a. bij NedPhO, acht solo-cd’s, Steinway Artist sinds 2003. Optredens in vele Europese landen en VS, radio en tv. Lid Fresco Trio. Artistiek leider en programmeur Festival Oranjewoud. Zijn succesvolle projecten Pelgrimsjaren (2004), De Pianist (2008) en Iberia (2009) tonen aan dat Yoram Ish-Hurwitz altijd op zoek is naar nieuwe manieren om een brug te slaan tussen klassieke muziek en het hedendaagse publiek.

Vrijwilligers Het totaal aantal benodigde vrijwilligers tijdens Oranjewoud Festival zal ca. 100 bedragen. De vrijwilligers worden gecoördineerd door een vrijwilligerscoördinator die in direct contact staat met het productionele team.

Artistiek team Artistiek directeur en programmeur Yoram Ish-Hurwitz zal worden ondersteund door een of meer artistiek medewerkers die een

82

Hugo Brouwer hoofd productie Freelance productieleider met uitstekende referenties. In die hoedanigheid werkzaam (geweest) bij De Nacht van Electra, Stichting La Vie sur Terre, On Wings, Groninger Forum, Het Houten Huis, Festival Oranjewoud, TG Normen en Veenbrand.

foto Merlijn Doomernik

Het organiserende team van het festival (in totaal ongeveer 12 fte) zal bestaan uit:

Ervaren zakelijk leider, onder meer bij het Grachtenfestival. Recentelijk werkzaam voor Splendor Amsterdam en Dutch Harp Festival. Groot netwerk in theater- in klassieke muziekpraktijk. Produceerde eerder muziektheaterproductie ‘De Kleine Man’. Startte zijn loopbaan als productieleider, onder meer bij Toneelgroep Amsterdam.

foto Harm Witteveen

8.3 Festivalteam

Harm Witteveen zakelijk directeur

Marketing en communicatie Voor dit businessplan heeft marketingbureau Buzzer een marketingstrategie opgesteld. Dit marketingbedrijf zal in samenwerking met Brandwriters in het najaar van 2014 beginnen aan de uitvoering van dit traject. Daarnaast is Vogelsang Grafisch Ontwerp verantwoordelijk voor de grafische vormgeving en alle uitingen op grond van de vastgestelde visuele identiteit.

Gastronomisch personeel De catering voor festivalpersoneel en uitvoerende musici en andere optredende gasten wordt verzorgd door een lokale cateraar.

foto Merlijn Doomernik

Productioneel team Het thans uit twee personen bestaande productionele team zal worden uitgebreid naar acht personen met de functies hoofd productie, twee productieleiders en vijf productie-assistenten. Voor de concertlocaties buiten Oranjewoud zullen locatiemanagers worden aangesteld.

De stichting is een culturele ANBI en hanteert de Code Cultural Governance. Er zijn geen mensen in loondienst bij de stichting; er wordt alleen gewerkt op basis van opdrachtovereenkomsten.

Yoram Ish-Hurwitz

83

h9

people will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel.

VERANTWOORDING

maya angelou foto Sarah Wijzenbeek

Verantwoording Dit projectplan kwam tot stand na gesprekken met, met hulp en/of medewerking van: Consultancy Laurens Runderkamp, directielid Theaterschool Amsterdam Johan Idema, cultureel consultant

Culturele organisaties Museum Belvédère, Heerenveen/Oranjewoud | Han Steenbruggen en Corrie Oerlemans Stadsschouwburg De Harmonie, Leeuwarden | Arthur Oostvogel en Rommy Bijlsma Opera Spanga | Corina van Eijk en Lieke van Hoogenhuyze, Dansgroep ISH/stichting Balls | Vevi van der Vliet en Marco Gerris Noord Nederlands Orkest | Marcel Mandos, algemeen directeur Kunstkring Hardegarijp Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog | Georges Mutsaerts Posthuis Theater | Gerard Wolthuis Frysk Jeugdorkest | Theo Brouwer, dirigent Soli Brass | Anne van den Berg (artistiek leider) en Harri Smit (voorzitter) Stichting TIJD | Peter Wouda en Peter Brinkman (voorzitter) Arnold Marinissen, componist Peter de Grote Festival | Paul Komen, artistiek leider Silbersee (ex VocaalLAB) Overheden Gemeente Heerenveen: • Hans Broekhuizen, wethouder cultuur • Hanneke Huisman • Nico Zeldenthuis, coördinator Dag van het Park Europese projectcoördinatie ECoC 2018 | Albert Ruiter en Roos Geelhoed Leeuwarden-Fryslân 2018 Oeds Westerhof, directielid Jelle Burggraaff, internationaal programmacöordinator Andrea Müller Participatie/sociale projecten Merlijn Twaalfhoven, componist Wijkteam Noord, Leeuwarden | Iqbal Aslam Caleidoscoop, Heerenveen | Iemkje de Goede

Voorzieningen Golden Tulip Tjaarda Oranjewoud | Tjitte de Wolff, directeur Hotels in en rondom Heerenveen Lokaal draagvlak Werkgroep Vorstelijk Oranjewoud Stichting Plaatselijk Belang Oranjewoud

86

Stichting Brongergea op de Kaert Heerenveen ‘n Gouden plak | Gerard Wolthuis

Educatie Master of Music New Audiences and Innovative Practice: • Rineke Smilde, hoogleraar lectoraat Lifelong Learning in Music, Hanzehogeschool Groningen en Universität für Musik und Darstellende Kunst Wien • Sigurdur Halldórsson, Iceland Academy of the Arts, Reykjavik • Guy Wampa (UK) • Renée Jonker, Koninklijk Conservatorium Den Haag • Wendy Zaro-Mullins, University of Minnesota Prins Claus Conservatorium, Groningen | Harry van den Elsen Ateliers Majeur, Heerenveen | Pieter Jan Struik en Harry Koning Keunstwurk, Leeuwarden | Johannes Terpstra Locaties Stichting Staten en Stinzen | Bearn Bilker (voorzitter) en Peter Nieuwenhuijsen Stichting FB Oranjewoud, Jan de Vries, voorzitter Landgoed Oranjestein | Mevrouw A. de Beaufort-van Sminia, eigenares Landgoed Klein Jagtlust | Mevrouw H. Smilde, eigenares Staatsbosbeheer | Roel Vriesema Dré Wapenaar, pianist en beeldhouwer Wessel van Boetzelaer, advocaat Poptaslot Marssum | Bert Prins, beheerder Vijversburg Tytsjerk | Audrey Stielstra Dekema State, Jelsum | Jacomine Hoogendam Vogelsangstate, Veenklooster | Freddy d’Ansembourg, eigenaar Gastronomie Buro Amaro/De Smaakmakers | Tjerk Visser Golden Tulip Tjaarda Oranjewoud | Tjitte de Wolff, directeur Landgoed Oranjewoud | Cees Wagenaar, beheer en gastronomie Marketing en communicatie Buzzer Engagement Agency Amsterdam: • Robbert Cornelissen, oprichter • Nicole Brouwer, campaign manager • Edward Hissink Bandwriters: • Nathalie van der Ploeg, directeur Vogelsang© Grafisch Ontwerp | Monique Vogelsang

Stichting Landgoedconcerten Oranjewoud www.oranjewoudfestival.nl [email protected]

Harm Witteveen zakelijk directeur [email protected] +31 (0)6 52 00 43 22

87

Yoram Ish-Hurwitz artistiek directeur [email protected] +31 (0)6 44 11 09 85

bijlagen

foto MajankaFotografie

Bijlage

2

Musici

Intentieverklaringen Ahn Trio Severin von Eckardstein Reinhold Friedrich Isabelle Faust Trio Alexander Gavrylyuk Jean Paul Trio Jerusalem Quartet Arthur Jussen Lucas Jussen Rias Kammerchor Isabelle van Keulen Nicolas Koeckert Tania Kross Meitar Ensemble Anna Majchrzak

Bijlage

3

Alexander Melnikov Maria João Pires Jorge Luis Prats Jean-Guihen Quyeras Ralph van Raat Gustav Rivinius Juan Carlos Rodrigues Slagwerk Den Haag Maurice Steger Storioni Trio Jean-Yves Thibaudet Noa Wildschut Zehetmair Quartett

B. Concertlocaties in Leeuwarden

C. Staten en Stinzen

Stadhouderlijk Hof ntb Prinsentuin ntb Stadsschouwburg De Harmonie: •Grote zaal 970 •Middenzaal 450 •Kleine zaal 300 Fries Museum ntb Voormalige Friesland Bank ntb Nader te bepalen bijzondere locaties: badhuis/zwembad/bootjes in de grachten /daken/etc

Vijversburg 100 Folgelsanghstate 150 Popmastate/kerk Marssum 40-500

Bovenstaande lijst is incompleet en onder voorbehoud.

Bijlage

Andere mogelijke musici/ensembles Janine Jansen Silbersee Nieuw Ensemble o.l.v. Ed Spanjaard

Concertlocaties in en om Oranjewoud

• Recitalpaviljoen •Tipi’s 2.0 (nieuw te ontwikkelen voor 2018) Kerkje Mildam Kerkje Katlijk Kerkje Oudeschoot Voormeer Heerenveen Nader te bepalen locaties Heerenveen

Intentieverklaringen

A. Concertlocaties in en om Oranjewoud Binnen/overdekt: Landgoed Oranjewoud + Chinese toren 70 + 20 Landgoed Klein Jagtlust 60 Landgoed Oranjestein + Oranjerie 30 + 70 Donglust 120 Museum Belvédère 130 Hotel Tjaarda (diverse locaties) Bunker Festivalhart De Overtuin 250-400 Dré Wapenaar: •Vier vleugelpaviljoen 200-250 •Klankbodempaviljoen 110

110 150 100 100 100 60

Buiten: Roodbaardtuin Oranjestein ntb Festivalhart De Overtuin 2.000? Uitkijktoren Belvédère 100 Reigerbosch 200 Woutersberg 300 Tjaarda’s bos nbt Prinsenwijk 3.000 Nullijn ntb Bunker 30 Ecokathedraal Mildam 100

92

4

 

Samenwerkingspartners

Buro Amaro/De Smaakmakers Keunstwurk Wijkteam Noord, Leeuwarden

A. Lokale samenwerkingspartners

C. Nationale samenwerkingspartners

Museum Belvédère Gemeente Heerenveen Stichting FB Oranjewoud Stichting Landgoed Oranjestein Koninklijke Smilde Stichting TIJD OSG Sevenwolden Ateliers Majeur Golden Tulip Tjaarda Oranjewoud Caleidoscoop Heerenveen Sportstad Heerenveen

Koninklijk Conservatorium in Den Haag Grachtenfestival Amsterdam

D. Internationale samenwerkingspartners Gezeitenkonzerte (Ostfriesische Landschaft) Kunstenaarsdorp Worpswede The Iceland Academy of the Arts in Reykjavik The Royal Conservatoire in Stockholm Guildhall School of Music and Drama in London University of Music and Performing Arts Vienna

B. Regionale samenwerkingspartners Stichting Staten & Stinzen Staatsbosbeheer Provinciale en lokale overheden waar concerten plaatsvinden Prins Claus Conservatorium in Groningen Peter de Grote Festival

93

Bijlage

5

B. Verblijf

Leveranciers

Stichting FB Oranjewoud Haarsma Muziek De Bakkers van Verloop

Nationaal:

Lokaal/regionaal:

Steinway Nederland Buzzer Engagement Agency Amsterdam

Vogelsang© Grafisch Ontwerp Drukkerij Van der Eems Majanka Fotografie Volle Zalen Golden Tulip Tjaarda Oranjewoud

Bijlage

6

Bovenstaande lijst is incompleet en zal worden uitgebreid in de aanloop naar 2018. 

Praktische zaken

Parkeerfaciliteiten in Oranjewoud: • Parkeerplaats Museum Belvédère via Oranje Nassaulaan (60 plaatsen) • Parkeerplaats Museum Belvédère via Woudsterweg (45 plaatsen) • Parkeerplaats Tjaarda Oranjewoud aan Koningin Julianaweg + Tjaarda’s Laan (totaal 200 plaatsen) • Parkeerplaats Koningin Julianaweg ter hoogte van (55 plaatsen) • Parkeerplaats De Blocq van Scheltingaweg (50plaatsen) • Parkeerplaats Marijkemuoiwei (55 plaatsen) • Parkeerplaats Bieruma Oostingweg (50 plaatsen)

A. Bereikbaarheid Oranjewoud is op dit moment als volgt bereikbaar: • Per auto: Rijksweg A32, afslag Oranjewoud. Reistijd vanaf Amsterdam/Schiphol 90 minuten; Den Haag 120 minuten; Rotterdam 150 minuten. • Met het openbaar vervoer: trein naar intercitystation/regiobus naar busstation Heerenveen, vervolgens bus 20 of 21 naar Bushalte Veensluis (ritduur 8 minuten; 2 maal per uur) plus 17 minuten lopen

94

Hotels Hotel Plaats Golden Tulip Tjaarda Oranjewoud Heidehof Heerenveen Hajé Heerenveen Hajé Joure Van der Valk Wolvega Holland Inn Wolvega De Oorsprong Nicolaasga Hampshire Classic Legemeer Van der Valk Sneek Amicitia Sneek Hampshire de Eese Steenwijk Van der Valk Drachten

Bed & Breakfasts Het Huis Oranjewoud Tuskentiid Oranjewoud Nos Ambo Heerenveen D-Dream Oudeschoot Veensluis 20 Heerenveen B&B Nijehaske Nijehaske B&B Bontebok Bontebok J. Wassenaar Terwispel Tollhusleane Terwispel B&B Joure Joure B&B Safier Joure Herberg Joure Joure Freule Froukje Joure Terherne Haven Terherne d’Oude Herberg Terherne Villa Envie Terherne ‘t Brekkenhus Sneek Onder de Beuk Oldeberkoop De Etage Vinkega Het Vossennest Vinkega De Nijenshof Nijensleek (erfgoedlogies) ‘t Wijnjeterper Schar Wijnjewoude

Afstand Aantal (km) kamers 0 70 4 42 5 55 12 47 12 105 13 50 18 33 21 21 25 114 25 35 27 56 28 90

Capaciteit restaurant(s) 220 46 150 150 300 250 75 75 300 250 85 150

Prijs (€)

vanaf 99 vanaf 80-97 vanaf 77-183 vanaf 80-145 vanaf ca. 45 vanaf 50 vanaf 75 vanaf 90 vanaf 69 vanaf 80 vanaf 60

Linde Plaets Boornebergum De Pauw Elsloo De Olde Tramhalte Elsloo De Boshoeve Boijl B&B Donkerbroek Donkerbroek Chalet Petersburg Donkerbroek De Gouden Vlo Donkerbroek Joke’s Bêd & Brochje Donkerbroek It Foarhus Hemrik Campings ’t Woutersbergje Oudeschoot De Frijse Fries Heerenveen de Vasthi-hoeve Gersloot Camping Tjeukermeer Camping Balstien Bontebok Mini-camping De Tijnehoeve Nannewyd Nannewijd De Kievit Lyts Mar Smuk Wijnsma De Geele Bosch

95

foto Monique Vogelsang