Bezoekadres: Grote Kerkstraat 20-A 8911 EC Leeuwarden Correspondentieadres: Postbus 2567 8901 AB Leeuwarden tel: 06-34544011 Rabobank: 1575.62.964 KvK: 50985086
Projectomschrijving: krachtenbundeling inzet paarden zorg(toerisme).
1.
Inleiding
Het project krachtenbundeling inzet paarden zorg(toerisme) is ontwikkeld vanuit een provinciaal initiatief Fryske 1 Fiersichten, onderdeel meer paardenkracht in de zorg . Het project speelt in op de toekomstige kansen voor de maatschappelijke inzet van paardenkracht. Na indiening van het Fiersicht is langs twee sporen verder gewerkt: 1.
De provincie heeft LTO-Noord opdracht gegeven om een haalbaarheidsonderzoek uit te voeren. Uit het 2 haalbaarheidsonderzoek LTO-Noord komt naar voren dat paarden een belangrijke rol vervullen in de Friese zorg(toerisme); voor ontspanning als rijpaard maar zeker ook effectief in te zetten voor cure en care voor mensen die verschillende vormen van zorg behoeven; zoals in equitherapie en paardenverzorging, mennen en gehandicapten paardrijden in maneges en op zorgboerderijen. De hoofdconclusie van het haalbaarheidsonderzoek: Conclusie van het onderzoek is dat er voldoende aanknopingspunten zijn om therapie met paarden in Friesland verder te ontwikkelen en voldoende toekomstperspectief te geven. De belangrijkste en eerste stap in een vervolg is het proces van krachtenbundeling. Friesland kan zich ten opzichte van andere provincies onderscheiden om door middel van krachtenbundeling te komen tot een opschaling van de inzet van paarden in de Friese hulpverlening. Er is bereidheid om samen te werken op verschillende niveaus en om inzichten uit te wisselen en elkaar te ondersteunen, zodat de inzet van therapie met paarden beter kan worden onderbouwd. De provincie Friesland kan om therapie met paarden in de Friese hulpverlening te ondersteunen, inzetten op meer samenwerking tussen zorginstellingen, particulieren die therapie met paarden aanbieden, financiers van therapie met paarden en onderwijs. Omdat therapie met paarden nog in de kinderschoenen staat, is er veel behoefte aan onderlinge uitwisseling van informatie.
2.
De indieners van de Fiersicht hebben voor het onderdeel equitherapie partijen bij elkaar gebracht om pilots voor te bereiden; tevens zijn de indieners gestart met fondsenwerving om de pilots mogelijk te maken. Naast het bij elkaar brengen van aanbieders (equitherapeuten) en vragers (zorginstellingen, zoals Jeugdhulp Friesland, GGZ Friesland, Fier Fryslân, Talant) is ook contact gelegd met de faculteit Orthopedagogiek van de Rijksuniversiteit Groningen. Deze activiteiten hebben ertoe geleid dat er nu één pilot (cliënten van Jeugdhulp Friesland) is uitgevoerd en een vervolgprogramma van pilots is voorbereid. De eerste (al uitgevoerde) pilot is door 3 een masterstudent van de RUG gemonitord en geëvalueerd . Kort gezegd is de conclusie dat na 10 therapiesessies positieve effecten kunnen worden vastgesteld ( 50% doelstellingen gehaald; 33% doelstellingen deels gehaald) en dat ingeschat wordt dat met meer sessies alle doelstellingen haalbaar zijn.
1
Het Fryske Fiersicht Meer paardenkracht in de zorg is onderdeel van het Fiersicht Fryslân Slow Region, dat als één van de tien beste Fiersichten door het provinciaal bestuur beoordeeld is. 2 Kansen voor opschaling van de inzet van paarden in de Friese hulpverlening; een haalbaarheidsonderzoek; Projecten LTO-Noord 2009. 3 Effectonderzoek naar Equitherapie bij jongeren in residentiële hulpverlening; A. Dijkstra, RUG afdeling Orthopedagogiek; juli 2010. 1
Tot slot is door de indieners van het Fiersicht onderzocht hoe betere randvoorwaarden gecreëerd kunnen worden voor de inzet van paardenkracht in de zorg:
2.
!
Fondsenwerving/onderzoek financieringsmogelijkheden Er is met De Friesland overleg gevoerd over hun mogelijkheden tot financiering van het onderzoek naar de effectiviteit van equitherapie. Op 16 juli j.l. lieten vertegenwoordigers van de zorgverzekeraar weten dit verzoek af te wijzen; men geeft te kennen zich gebonden te achten aan de bestaande (wettelijke) financiële kaders. Diverse fondsen (Kind & Mobiliteit/Rotary/Vitus Stichting) zijn wel met succes benaderd en hebben inmiddels een bijdrage beschikbaar gesteld. Weer andere partijen (Chiron, Stichting Rijhal en Zorgboerderij Donia State Wester) bleken bereid tot voorfinanciering van bepaalde kostenposten, zonder dat hier zekerstelling in de vorm van subsidie tegenover stond.
!
Uitbreiding netwerk Vooruitlopend op definitieve besluitvorming hebben de auteurs het al bestaande netwerk van zorgaanbieders en –vragers verder uitgebreid/uitgewerkt (o.a. Jeugdhulp Friesland’s onderzoek naar “Jeugdzorgboerderijen”) Met de NHL zijn/worden de relaties verder uitgediept n.a.v. de zorgminor “Hulpverlening en Paarden”, het lectoraat “participatie in de maatschappij” (prof. J. Drost) en de mogelijkheden van de opleiding “communicatie & multimedia design” Met Stenden-University zijn/worden de relaties verder geïntensiveerd in het kader van de opbouw van een database voor een transparant aanbod t.b.v. zorgtoerisme en de daarbij passende publiciteit.
!
Informatieverzameling en –verstrekking Mede n.a.v. de terughoudende reacties van enkele belangrijke stakeholders op de uitnodiging om zich voor langere tijd te binden aan het project “Meer paarden in de zorg”, is studie gedaan naar de financiële ruimte binnen bestaande wet- en regelgeving. Voor zover mogelijk is ook een inschatting gemaakt van de komende ontwikkelingen op dit punt. Naar verwachting zal de AWBZ verder worden afgeslankt, zullen (met efficiencykorting) een aantal functies worden overgeheveld naar de WMO en hebben lokale overheden hun beleid op dit punt nog niet/onvoldoende gedefinieerd. In het netwerk is het concept “Meer paarden in de zorg” verder uitgedragen en zijn de reacties, ondanks de financiële onzekerheid, onverminderd positief.
Huidige situatie
Tegen de achtergrond van bovenstaande ontwikkeling is er zowel ambtelijk als bestuurlijk overleg met de provincie geweest. Naar aanleiding hiervan hebben gedeputeerde staten bij brief van 27 april 2010, kenmerk 00890164 aangegeven de plannen vanuit een positieve grondhouding te benaderen. Het provinciale bestuur ziet daarbij als rol: het verbinden van partijen, het faciliteren van activiteiten en/of het verstrekken van aanvullende, incidentele subsidie. Daarbij is concreet aangegeven dat subsidie aangevraagd kan worden bij het Provinciaal Meerjarenprogramma Landelijk Gebied, onderdeel plattelandsbeleid provinciaal (max ! 50.000,-) en specifiek voor de werkconferentie uit het budget Fryske Fiersichten/Fryslân Slow Region maximaal ! 4.500,-. In bovengenoemde brief is door g.s. een achttal concrete inhoudelijke vragen geformuleerd: ! Blijk van inhoudelijke en financiële betrokkenheid van primair verantwoordelijke partijen ! Inzicht in de vraag ! Concretere omschrijving werkzaamheden ! Inzicht in dwarsverbanden en samenwerking met andere initiatieven (o.a. Hippisch Platform) ! Leggen van dwarsverband met haalbaarheidsonderzoek Kansen voor opschaling van de inzet van paarden in de Friese hulpverlening. ! Gespecificeerde, sluitende begroting ! Inzicht in wie verantwoordelijk en eindverantwoordelijk is voor het project ! Inzicht in hoe het project na de projectperiode wordt gefinancierd. In deze projectomschrijving hebben we niet alleen bovengenoemde vragen meegenomen, maar hebben we ook een aantal accentverschuivingen aangebracht, die meer overeenkomen met de benadering, die de provincie kiest en die mede voortkomen uit de noodzaak tot verdergaande vormen van samenwerking vanwege een toenemende budgettaire problematiek bij alle betrokken partijen.
2
Deze accentverschuivingen behelzen: 1. Verbreding van het onderwerp van equitherapie naar inzet paardenkracht in zorg(toerisme). 2. Naast uitvoering van concrete projecten krachtenbundeling tussen betrokken partijen centraal stellen. 3. Betrokkenheid partijen formeel vastleggen door participatie in de Stichting ZorgPK’s 3.
Uitvoering en toekomstige situatie
Met het project wordt beoogd de inzet van paardenkracht in de zorg(toerisme) te stimuleren en de krachtenbundeling van betrokken partijen en organisaties te faciliteren. Om die doelstelling te bereiken zijn drie programma’s gedefinieerd: a. oprichten en (tijdelijk) beheren van de Stichting ZorgPK’s. b. coördineren, organiseren en meefinancieren van inhoudelijke resultaten krachtenbundeling c. overdracht van resultaten en organisatievorm naar reguliere (zorg)partijen 3.1.
Oprichten en (tijdelijk) beheren van de Stichting ZorgPK’s.
3.1.1. Doel en bestuur van de Stichting. De naam ZorgPK’s verwijst naar het idee dat er meer Paardenkracht gebracht moet worden in de zorg en het zorgtoerisme. Deelnemers aan de Stichting ZorgPK’s kunnen zijn natuurlijke personen, instellingen, bedrijven en overheden die zich bezighouden met aspecten van het werk van de Stichting. De Stichting stelt zich ten doel om het gebruik van paarden in de zorg te bevorderen, het zorgtoerisme te stimuleren en op structurele wijze verbinding tussen partijen tot stand te brengen Zij doet dit door: - equitherapie als professionele behandelingmethode in de zorg te bevorderen; - het zorgtoerisme met paarden in het werkgebied te versterken - het vergroten en verspreiden van de kennis op het terrein van equitherapie en zorgtoerisme met paarden en daarmee samenhangende faciliteiten; - het onderhouden van een netwerk van belanghebbenden in afstemming met reeds bestaande initiatieven; - het werven van fondsen en het onderzoeken van financieringsmogelijkheden; - en alle verdere wettelijke mogelijkheden die bijdragen aan het gestelde doel. De Stichting is gevestigd in Spannum, gemeente Littenseradiel en haar werkgebied is in eerste instantie de provincie Fryslân. 3.1.2.
Voorbereidingsactiviteiten, oprichting en (tijdelijk) beheer van de Stichting ZorgPK’s
-
Opstellen statuten en notariële akte Hierboven genoemde doelstellingen zullen verwoord worden in de statuten en vastgelegd worden in notariële akte. Werving deelnemers In de Stichting moeten bij de start naast de initiatiefnemers vertegenwoordigers van betrokken partijen: zorgverleners, opleidingen en private partijen deelnemen. De volgende personen en instellingen zijn/worden gevraagd of hebben toegezegd lid te willen zijn van de Stichting ZorgPK’s: Toegezegd hebben: Stichting Rijhal Zorgboerderij Donia State Wester, Chiron Friesland, Zorgboerderij Donia State Wester, E.M. Janssen, J.H. de Jonge, A. van Weperen Gevraagd worden: NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool, Talant, GGZ Jeugd, Jeugdhulp Friesland, Vereniging Zorgboeren Fryslan, RUG, Tjallingahiem, AOC, LTO-Noord, Van Hall Larenstein
-
-
Bemensing organen Stichting ZorgPK’s Comité van Aanbeveling. De Stichting ZorgPK’s kent een Comité van Aanbeveling, waarvoor de volgende personen worden benaderd: Dhr. P. Miedema (mensport), Mw. T. Schokker-Strampel (provinciaal bestuur), Dhr. B. Middel (gemeenten) en dhr. D. Hettinga (zorgaanbieder LVG) Deelnemersraad In samenspraak met de deelnemers van de Stichting ZorgPK’s zal een deelnemersraad worden samengesteld.
3
Bestuur Het voorlopig bestuur zal bestaan uit de initiatiefnemers/oprichters, drs. E.M. Janssen (vz), drs. J.H. de Jonge (secr.) en vacature (penningmeester) In samenspraak met de deelnemers van de Stichting ZorgPK’s zal tijdens de eerste deelnemersvergadering een nieuw bestuur worden benoemd. Bureau Voor het eerste halfjaar wordt tijdelijk en parttime voorzien in projectleiding en secretariaat; tijdens dit half jaar wordt met de deelnemers besproken op welke wijze een efficiënte, structurele voorziening gecreëerd kan worden. -
Logo en website 4 De Stichting ZorgPK’s laat een website ontwikkelen die dient als informatieplatform voor alles wat de Stichting betreft. Belangrijk aspect van de website is registratie, herkenbaarheid en vindbaarheid op het Internet. Naam en beeldmerk van de Stichting, alsmede de domeinnaam op het Internet zullen moeten worden geregistreerd (Beneluxmerkenbureau, webhostingservice). Voor de herkenbaarheid van de stichting is een beeldmerk (logo) een onmisbaar basisinstrument. Dit moet professioneel ontwikkeld worden. Het beeldmerk kan bestaan uit een herkenbaar vormgegeven letterbeeld waarin de naam van de organisatie is verwerkt, dan wel een beeld dat uitdrukking geeft aan kenmerkende activiteiten van de organisatie (Paarden, Zorg, Toerisme, Verbinding, Samenwerking, enz.). De vindbaarheid van een website is noodzakelijke voorwaarde voor de gebruikersvriendelijkheid en het succes ervan. Daartoe kunnen de volgende zoekwoorden helpen: Equitherapie, Fryslân, Zorgtoerisme, Zorg, Paarden in de zorg, Friesland, Fryslân, enz.
3.2.
Coördineren, organiseren en meefinancieren van inhoudelijke resultaten krachtenbundeling Vanuit de continuïteit van de in voorbereiding zijnde activiteiten worden hierna een aantal inhoudelijke resultaten benoemd. In overleg met de deelnemers kan besloten worden te werken aan nog meer inhoudelijke resultaten c.q. projecten. Indien dat extra kosten met zich meebrengt zal hiervoor afzonderlijk dekking gevonden moeten worden. De inhoudelijke resultaten bestaan (vooralsnog) uit: a.
Uitvoeren en monitoren pilots equitherapie Tegen de achtergrond van de uitkomsten van de eerste pilot, zoals vastgelegd in de rapportage van de RUG worden drie vervolgpilots gestart. Twee pilots met cliënten van GGZ Friesland en een pilot met cliënten van het Leger des Heils. Net als de eerste pilot zal de uitvoering van deze pilots ook gemonitord worden. De uitvoering van deze pilots wordt verzorgd door gecertificeerde equitherapeutes. In noordelijk verband werkt een groep van zeven equitherapeutes samen, met name gericht op intervisie en samenwerking in de uitvoering. Deze groep wil deelnemen in de Stichting ZorgPK’s en daarbij haar inbreng richten op: ! Gezamenlijke pr-campagne om bekendheid equitherapie te vergroten ! Meewerken in traject om equitherapie erkend te krijgen als evidence based behandelmethode. ! Afstemming ervaringen en resultaten met RUG/NHL, zodat enerzijds de praktijk(vragen) beter in opleidingsmodules vertaald worden en anderzijds de opleidingsinstituten een betere ingang krijgen om stageplaatsen te verwerven.
b. -
Invoeren systeem kennisdeling opzetten Friese database (voorzieningen, capaciteiten, accommodaties) niet verloren laten gaan en up to date houden inventarisaties haalbaarheidsonderzoek toegankelijke maken (buitenlands) wetenschappelijk onderzoek overzicht best practices netwerk leden helpen leden
-
c. Gezamenlijke fondsenwerving nieuwe projecten Verschillende stichtingen en organisaties hebben inmiddels ervaring opgedaan met fondsenwerving binnen deze sector. Door deze ervaringen te bundelen en een database aan te leggen wordt het werven van fondsen eenvoudiger en effectiever.
4
Voor versie 0.1. van deze website zie http://www.horza.nl/public/zorgpks 4
d. Gezamenlijke pr campagne Zoals ook uit het haalbaarheidsonderzoek (zie noot 2 pagina1) blijkt, is het belangrijk meer bekendheid te geven aan de gebleken positieve resultaten van de inzet van paardenkracht in zorg(toerisme). Door beschikbare budgetten van leden te bundelen kan een krachtige campagne worden opgezet en uitgevoerd. 3.3.
Overdracht basis Stichting ZorgPK’s van tijdelijk naar structureel Na de eerste fase zal de tijdelijke (financiële en bestuurlijke) basis van de Stichting ZorgPK’s structureel verankerd worden. Hiertoe worden de volgende activiteiten ontwikkeld:
4.
5
a.
Werkconferentie bereikte resultaten en toekomstige kansen Als afsluiting van het project wordt een werkconferentie georganiseerd. Naast de presentatie van de bereikte resultaten staan de toekomstige kansen voor paardenkracht in zorg(toerisme) in Friesland centraal. Door een bredere groep organisaties, instellingen en bedrijven hierbij te betrekken een goede mogelijkheid om tot uitbreiding van het aantal deelnemers aan de Stichting ZorgPK’s te komen.
b.
Uitwerken structurele en bestuurlijke en financiële basis ZorgPK’s Uitgezocht zal worden welke vertegenwoordigers van primair verantwoordelijke partijen bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de Stichting ZorgPK’s wil dragen, zodat na de opstartfase de stichting sterker verankerd is in het werkveld. Ook zal een nieuwe begroting gemaakt worden op basis van de mogelijkheden om de structurele lasten van de Stichting ZorgPK’s door de deelnemers te laten financieren. Door projecten pas te starten als (incidentele) dekking rond is, kent de stichting een solide financiële basis.
Planning, kosten en dekking
Het project loopt van 1 januari 2010 tot 1 juli 2011. 5.
Concrete resultaten
Als het project juli 2011 is gerealiseerd: ! Functionerende Stichting ZorgPK’s als netwerkorganisatie met structurele financiering van de vaste lasten; ! Meerjarig projectenplan op basis van de onderzochte meerwaarde van de samenwerking in de stichting; ! Eerste resultaten van de samenwerking in het verband van de Stichting ZorgPK’s: effecten toepassen equitherapie in de zorg systeem van kennisbundeling en -deling (leden helpen leden) facilitering deelnemers bij werving subsidies en fondsen uitvoering gezamenlijke pr-campagne: Paardenkracht en zorg(toerisme) samenwerking en afstemming van activiteiten met Paardenplatform (voorkomen doublures)
5
Door het bestuur van de St. ZorgPK’s is – gezien de aparte subsidietitel - een separaat projectvoorstel voor deze werkconferentie opgesteld. 5
