Programma van Eisen van een Multiplex Bioscoop

Programma van Eisen van een Multiplex Bioscoop


april 2005 Tim den Dekker Johannes van Ussel

1140612 1142194

Programma, Ontwerp en Projectmanagement

BK6R050

Real Estate & Housing Faculteit Bouwkunde TU Delft

Tim den Dekker & Johannes van Ussel


BK6R050

1


Voorwoord Dit Programma van Eisen is gemaakt binnen het keuzevak "Programma, Ontwerp en Projectmanagement" van het 6e Bachelorsemester aan de faculteit Bouwkunde van de TU Delft. Ir. C. Krebbers en ir. J.J. van Meel hebben ons in dit onderdeel begeleid. De doel van dit vak is het opstellen van een PvE voor een bouwwerk, waarin een organisatie huisvesting zal krijgen, dat het uiteindelijke ontwerp in goede banen leidt. Voor deze opdracht hebben wij de te bouwen Multiplexbioscoop op de Spuimarkt in Den Haag gekozen. Deze bioscoop maakt onderdeel uit van een complex waarin zowel winkels- als uitgaans- en urban entertainmentfuncties worden geplaatst.



BK6R050

2


Inhoudsopgave Voorwoord ..............................................................................................2 Inleiding...................................................................................................6 Doel van het Ontwerp ............................................................................7 De gemeente.........................................................................................7 De gebruiker..........................................................................................8 Organisatie............................................................................................10 Aard en identiteit .................................................................................10 Structuur en omvang ...........................................................................10 Toekomstvisie .....................................................................................11 Locatie...................................................................................................12 Bereikbaarheid ....................................................................................12 Uitstraling ............................................................................................13 Voorzieningen .....................................................................................14 Concurentie .........................................................................................16 Processen .............................................................................................18 primaire processen..............................................................................18 Film kijken ......................................................................................................... 18

secundaire processen .........................................................................18 Verzorging rondom de film ................................................................................ 18

diverse processen ...............................................................................18 Ruimtelijst .............................................................................................19 Capaciteitsschema ..............................................................................20 Relatieschema.....................................................................................22 Eisen......................................................................................................23 Entree..................................................................................................23 Gebruik.............................................................................................................. 23 Condities ........................................................................................................... 23 Veiligheid........................................................................................................... 24

Kaartverkoop .......................................................................................25 Gebruik.............................................................................................................. 25 Condities ........................................................................................................... 25 Veiligheid........................................................................................................... 25



BK6R050

3


Inhoudsopgave Foyer ...................................................................................................26 Gebruik.............................................................................................................. 26 Condities ........................................................................................................... 26 Veiligheid........................................................................................................... 27

Bars .....................................................................................................28 Gebruik.............................................................................................................. 28 Condities ........................................................................................................... 28 Veiligheid........................................................................................................... 28

Toiletten ..............................................................................................29 Gebruik.............................................................................................................. 29 Condities ........................................................................................................... 29

Personeelsruimte ................................................................................30 Gebruik.............................................................................................................. 30 Condities ........................................................................................................... 30 Veiligheid........................................................................................................... 30

Kleedruimte .........................................................................................31 Gebruik.............................................................................................................. 31 Condities ........................................................................................................... 31 Veiligheid........................................................................................................... 31

Kantoren..............................................................................................32 Gebruik.............................................................................................................. 32 Condities ........................................................................................................... 32 Veiligheid........................................................................................................... 32

Projectiecabine....................................................................................33 Gebruik.............................................................................................................. 33 Condities ........................................................................................................... 33 Veiligheid........................................................................................................... 34

Zalen ...................................................................................................35 Gebruik.............................................................................................................. 35 Condities ........................................................................................................... 37 Veiligheid........................................................................................................... 39

Beeldverwachtingen ............................................................................40 Voorwaarden.........................................................................................41 Kosten .................................................................................................41 Uitvoering ............................................................................................41



BK6R050

4


Inhoudsopgave Bronnen.................................................................................................42 Figuren ................................................................................................42 Tabellen ..............................................................................................43 Literatuur .............................................................................................43 Krantenknipsels...................................................................................43 Websites .............................................................................................44 Plattegronden en Doorsnedes van bestaande bioscoopgebouwen ....44



BK6R050

5


Inleiding Het Haagse centrum trekt jaarlijks 28,9 miljoen bezoekers, van wie 11 miljoen van buiten de stad komen. Veel van deze bezoekers gaan na sluitingstijd weg uit het centrum, zodat er een onaangenaam uitgestorven binnenstad achterblijft. De gemeente Den Haag is bezig de binnenstad een economische en culturele upgrade te geven om er een kernwinkelgebied van te maken met internationale allure. Zodat het niet langer een zakencentrum is, maar ook een winkelen vrijetijdscentrum, dat aantrekkelijk is voor bezoekers om ook 's avonds te kunnen verblijven. Om dit te bereiken is het gebouw op hoek van het Spui, de Gedempte Gracht en de Grote Marktstraat, waarin voorheen de C&A en een deel van de Markthof gehuisvest waren, gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Het nieuwe gebouw moet onderdak bieden aan een winkelcentrum, multiplex bioscoop en uitgaansgelegenheid.



BK6R050

6


Doel van het Ontwerp De gemeente De gemeente Den Haag wil van het slechte imago van haar binnenstad af. Een paar jaar geleden voelden de mensen zich overdag niet veilig in de centrum van Den Haag, de kapitaalkrachtige Hagenaar ging naar Rijswijk, LeidschendamVoorburg of Zoetermeer om daar te winkelen (Angelique Mulders, NCP, Haagse Courant, 19 december 2003). Op dit moment is de sfeer overdag al een stuk verbeterd, maar zodra de avond begint, slaat de stemming in het centrum om. De binnenstad raakt leeg en de junks, zwervers en hangjongeren zorgen voor een onaangename en soms beangstigende sfeer. (Leo van der Velde, Haagse Courant, 13 augustus 2004) De gemeente wil door initiatieven de criminaliteit terugdringen en de sfeer in de binnenstad verbeteren. Tot nu toe lag de nadruk in het centrum meer op het zakelijke aspect. De vernieuwing dient ook hier verandering in te brengen en een dynamisch winkel-, verblijfs- en uitgaansgebied te creëren. Omdat de sfeer tegen de avond omslaat en de criminaliteit met name 's avonds plaatsvindt, wil de gemeente het avond- en nachtleven van de stad verbeteren, waardoor er meer sociale controle zal plaatsvinden, zodat de inwoners en bezoekers zich veiliger zullen voelen. Een van de middelen die de gemeente inzet om dit doel te bereiken is een upgrade van het winkelcentrum van Den Haag, met meerdere winkels, grand cafés en vrijetijdsbesteding. De gemeente verwacht met deze upgrade een verlevendiging van de binnenstad en daarbij komend ook economisch gezien een stimulans voor het centrum. (www.spuimarkt.nl) De inwoners van Den Haag en ook consumenten uit omstreken zullen hun geld weer in Den Haag uitgeven, in plaats van in omliggende steden. De vrijetijdsbesteding functie zal onder andere in de vorm van een zogenaamde multiplexbioscoop vertegenwoordigd worden. De bioscoop zal als stimulans dienen voor de omliggende functies, zodat de bioscoopganger ook de winkels, de cafés en andere uitgaansgelegenheden zal gaan bezoeken. (www.spuimarkt.nl) De multiplex bioscoop zal opgenomen worden in het project 'Spuimarkt'. De bioscoop dient hierin een integrale rol te spelen, het wordt geen afgesloten functie maar een onderdeel van de winkels, cafés en andere uitgaansgelegenheden. Er zullen fysieke relaties zijn met deze andere functies. De entree van de bioscoop zal zowel vanuit de straatzijde, als vanuit de winkelstraat bereikbaar zijn, die op haar beurt weer een verbinding heeft met de parkeergarage. Hierdoor zal een bioscoopbezoeker gestimuleerd worden nog een drankje te nuttigen in één van de verschillende uitgaansgelegenheden, of om overdag nog wat te winkelen, voor of na de film.



BK6R050

7


Doel van het Ontwerp De gebruiker Het belangrijkste argument van de gemeente om tot de bouw van de multiplex bioscoop over te gaan was om de binnenstad weer levendig te maken. De gemeente bedoeld hiermee dat er na sluitingstijd nog voorzieningen zijn waar mensen naar toe kunnen gaan zodat de binnenstad 's avonds aantrekkelijk wordt, een warm gezicht krijgt. Belangrijk is dan ook dat de toekomstige gebruiker, de bezoeker van de binnenstad zich er prettig voelt en er graag naar toe gaat. Het te ontwerpen complex waar winkels, horeca en vrijetijdsbesteding in wordt samengevoegd zal dan ook naar de wensen van de bezoekers moeten worden voltooid. Al bij het benaderen van de bioscoop moet de bezoeker zich prettig voelen. Geen achteraf hoeken, gesloten gevels of steegjes. De straat moet 's avonds voldoende verlicht worden, net als de weken voor kerst waar mensen een warm gevoel krijgen van de met lichtjes versierde etalages. De gebouwen moeten laten zien wat ze herbergen. Al van een afstand moet duidelijk zijn dat het gebouw, dat geen gesloten blok mag vormen, een bioscoop bevat. De entree van de bioscoop moet duidelijk zichtbaar zijn en geen drempel vormen om binnen te komen. De bezoeker mag niet het gevoel hebben dat als hij eenmaal binnen is ook perse een kaartje moet kopen. Een bezoek moet volledig vrijblijvend aanvoelen. In de entree moet overzichtelijk het filmaanbod weergegeven worden op een manier dat de bezoekers op hun gemak hun keuze kunnen maken ook moet er een doorgang naar de aangrenzende winkels zijn zodat een bezoek aan de bioscoop gecombineerd kan worden met een winkelbezoek. De toegangbewijzen worden persoonlijk aan de kassa verkocht. De kassa's zijn gescheiden van de bezoekers door een balie. Aan de kassa moet wederom het filmaanbod weergegeven worden met daarbij nog het beschikbaar aantal plaatsen per film. Na het kopen van een toegangsbewijs moet de bezoeker vrij zijn om zich door het complex te bewegen om iets te eten, drinken of een winkel te bezoeken. Het café/restaurant dat in de foyer zit is een open café/restaurant waar bezoeker van de winkels ook gelegenheid hebben om iets te eten en te drinken. Dit gedeelte moet deel zijn van de foyer maar bezoekers moeten op hun gemak kunnen eten. Vanuit de foyer moet (minimaal) een visuele relatie zijn met de ruimte waaraan de winkels gelegen zijn. Vanuit de foyer moet een relatie zijn met de straat, om ervoor te zorgen dat de bezoeker zich niet opgesloten voelt in een gesloten doos.



BK6R050

8


Doel van het Ontwerp De foyer moet een gedeelte bevatten waar wachtende bezoekers voldoende ruimte hebben om te staan. Er moeten bars zijn waar popcorn, frisdranken en andere versnaperingen voor tijdens de film gekocht kunnen worden. Het toegangsbewijs voor de film wordt bij het begin van de zalen, dat wil zeggen de ruimte waaraan de zalen gelegen zijn, gecontroleerd. Om zolang mogelijk een open gebied te houden. De ruimte waaraan de zalen liggen moet een iets intiemere sfeer (sfeerverlichting vloerbedekking) hebben om de bezoeker een voorproefje te geven van de zaal zodat ze haast ongeduldig worden om de zaal te betreden. De zaal wordt betreden zodat de bezoeker bij binnenkomst het doek voor zich ziet en geconfronteerd wordt met het enorme formaat van het scherm waarop enkele minuten later hun film afgespeeld wordt. Daarna ziet de bezoeker de enorme oplopende zaal en heeft een goed overzicht van zitplaatsen en kan kiezen waar hij wil gaan zitten. De comfortabele stoelen zijn enigszins verend uitgevoerd en gestoffeerd. De stoelen hebben geen opklapbaar gedeelte. Voldoende beenruimte moet ervoor zorgen dat al zittende, passerende bezoekers voorbij gelaten kunnen worden. De zaal moet een dusdanige temperatuur hebben zodat de stilzittende bezoekers zonder jas aangenaam kunnen verblijven. Er moet rekening gehouden worden dat de bezoekers tijdens de film warmte produceren, waardoor er geleidelijk warmte afgevoerd moet worden. De verlichting moet bij aanvang van de film gedimd worden gedurende een periode dat de ogen van de bezoekers kunnen wennen aan het donker. Het geluid van de film moet zo zijn dat de bezoekers het idee hebben zich in de film te begeven, maar mag niet te hard zijn zodat de bezoekers zich eraan gaan ergeren. Het verlaten van de zaal zal via een andere route gebeuren dan het binnentreden en zal voor de controle weer naar de foyer leiden. Zodat de bezoeker niet het gevoel heeft dat hij direct afgevoerd wordt.



BK6R050

9


Organisatie Aard en identiteit De organisatie is werkzaam in de vrijetijdssector. Pathé bioscopen onderscheiden zich van andere bioscopen in Nederland met hun grote mate van comfort. Ze zijn uitgerust met royale, luxe stoelen. De beenruimte is zo ruim dat iedere bezoeker comfortabel kan zitten. Om te zorgen dat het zicht op het doek optimaal is zijn de meeste zalen ingericht volgens het zogenaamde "Stadium Seating" principe, met voldoende hoogte verschil tussen de rijen. Daarnaast zijn Pathé bioscopen uitgerust met een klimaatregelingsysteem dat zowel 's zomers als 's winters zorgt voor een altijd aangename temperatuur. Een optimale filmbeleving begint met optimale techniek. Pathé bioscopen zijn voorzien van wand tot wand projectiedoeken ofwel megagrote schermen. Daarnaast is het geluid digitaal surround, alsof je letterlijk midden in de film zit. (bron: www.pathe.nl)

Structuur en omvang Pathé is de grootste bioscoopexploitant van Nederland. Pathé bioscopen bevinden zich in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Scheveningen, Utrecht, Groningen, Eindhoven en Helmond. De bioscopen van Pathé in Nederland hebben ca. 23.000 stoelen en er werken ca. 1.000 mensen. In 2003 bezochten ruim 8,5 miljoen mensen de Pathé-bioscopen, dat is ongeveer 37% van de bioscoopbezoeken in Nederland. Pathé is zeer actief binnen de filmbranche en is onder andere initiator van (koninklijke) premières en feesten, ondersteunt vele grote filmfestivals en is sponsor van de Nederlandse Film en Televisie Academie. Pathé Nederland maakt onderdeel uit van het Pathéconcern in Frankrijk. Het moederbedrijf schrijft al meer dan honderd jaar filmgeschiedenis en is uitgegroeid tot een belangrijke Europese speler in de film- en televisiebranche. In deze snel groeiende industrie heeft Pathé haar visie bewezen door in het begin van haar bestaan al succesvol te investeren in veelbelovende markten zoals satelliet betaaltelevisie en nieuwe multiplex bioscopen. Pathé is binnen de filmbranche niet alléén actief in bioscoopexploitatie maar ook als producent van diverse groot uitgebrachte films, als filmdistributeur en als eigenaar van film- en videorechten. Het hoofdkantoor van Pathé Nederland is gehuisvest in Amsterdam, vanuit hier worden zowel de films geworven, als nieuwe uitbreidingen van Pathé bioscopen geïnitieerd. (bron: www.pathe.nl)



BK6R050

10


Organisatie Pathé ziet toekomst in de zogenaamde multiplexen megaplexbioscopen, bij de term multiplex moet worden gedacht aan een bioscoopgebouw met 8 tot 16 zalen, bij de term megaplex moet worden gedacht aan een bioscoopgebouw met 16 of meer zalen. Vanwege de enorme omvang van het gebouw en de parkeergelegenheid, behorende tot de megaplexen, bevinden deze zich vaak in de periferie van de grote steden. De multiplexen passen binnen een stedelijk bouwblok en kunnen de parkeerfunctie delen met de parkeervoorzieningen in de binnensteden.

Toekomstvisie Door de toenemende mogelijkheden op het gebied van illegale video verspreiding via het internet, inclusief de nieuwste films, verwacht men een afname van het jaarlijkse bioscoopbezoek. Pathé probeert dit tegen te gaan, door het bieden van vele voordelen. De bezoeker wordt een optimale filmbeleving aangeboden in de vorm van uiterst comfortabele stoelen, zeer goed geluid en een goede positie ten opzichte van het zo groot mogelijke scherm. Daarnaast heeft men een royale keuze op het gebied van drinken- en etenswaren en wordt de bezoeker ook het verblijf vóór de film aangenaam gemaakt. Het bezoek aan een bioscoop wordt hierdoor niet langer een filmpje pakken, maar meer een avond uit. Uit het statistisch jaarverslag van de NVB (Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten) blijkt dat er juist een groei plaats vindt in het jaarlijkse bioscoopbezoek. Zo waren er in het jaar 2000 21,6 miljoen bioscoopbezoeken in Nederland, in het jaar 2003 waren dit er al 24,9 miljoen. Daarnaast is er een afname van het aantal bioscopen te zien en een toename van het aantal doeken. (www.nvbinfocentrum.nl) Het valt op dat er steeds grotere bioscoopcomplexen gebouwd worden en dat de kleine bioscopen sluiten. De toenemende aantal bioscoopbezoeken worden opgevangen door de grote bioscoopcomplexen.



BK6R050

11


Locatie Bereikbaarheid In de buurt van de nieuw te bouwen bioscoop zijn reeds voldoende parkeergelegenheden aanwezig, zodat er bij de bouw van het complex geen extra parkeervoorziening ingepast hoeft te worden. De parkeergarages zijn via de ‘parkeerroute’ goed bereikbaar met de auto. (zie fig. 1) Per openbaar vervoer is het complex goed bereikbaar middels het reeds gebouwde ‘Souterrain’ (tramtunnel), die tevens een directe verbinding met het Spuimarktcomplex zal krijgen.

figuur 1: Verkeer binnenstad van Den Haag



BK6R050

12


Locatie Uitstraling Het centrum van Den Haag moet een gemoedelijke, warme uitstraling krijgen, zodat de Hagenaar en de bezoeker van Den Haag zich prettig gaan voelen en zich kunnen identificeren met de stad. Vrijetijdsbesteding functies kan een bijdrage leveren aan de verlevendiging van de binnenstad. De binnenstad zal het visitekaartje van Den Haag worden.

figuur 2: Impressie `s avonds

figuur 3: Impressie feest op straat

figuur 4: Impressie gala's

figuur 5: Impressie overdag



BK6R050

13


Locatie Voorzieningen De binnenstad van Den Haag moet voorzieningen krijgen die van ’s ochtends tot ’s avonds laat mensen naar het centrum trekt. De bioscoop ligt in het centrum van Den Haag, zodat het bioscoopbezoek kan worden gecombineerd met de overige functies van het centrum (winkels, cafés, restaurants).

Winkels Cafés Uitgaansgelegenheid Pleinen Theaters Tramlijn figuur 6: Binnenstad Den Haag

figuur 7: Centrum Den Haag



BK6R050

14


Locatie

figuur 8: Winkels Grote Marktstraat

figuur 9: Winkels in het centrum

figuur 10: Café's Grote Markt

figuur 11: Grote Markt



BK6R050

15


Locatie Concurentie Den Haag telt 5 gelegenheden waar films bezocht kunnen worden. Men zou zeggen dat dit voldoende aanbod is. Echter twee daarvan draaien over het algemeen culturele films, en het Omniversun vertoont informatieve films. De enige concurrent in Den Haag zou Pathé Buitenhof zijn. Vanuit de gemeente is er echter besloten dat op deze locatie een bioscoop moet komen. Met het oog op de concurrentie, is het dus verstandiger om in deze aantrekkelijke locatie te investeren. Zodat de concurrentie geen bezoekers weg kan trekken.

8 zalen Informatief Filmtheater

6 zalen

9 zalen

Filmhuis figuur 12: Concurentie in Den Haag

Te bouwen Pathé bioscoop Bestaande Pathé bioscoop Andere bioscopen



BK6R050

16


Locatie Filmtheater Babylon Koningin Julianaplein 30 2595 AA DEN HAAG Filmhuis Den Haag Spui 191 2511 BN DEN HAAG

Pathé Buitenhof Buitenhof 20 2513 AG DEN HAAG Pathé Scheveningen Kurhausweg 2 2587 RT DEN HAAG

Omniversum President Kennedylaan 5 2517 JK DEN HAAG



BK6R050

17


Processen primaire processen Film kijken binnentreden van de bioscoop toegangsbewijs kopen film bekijken verlaten van de bioscoop

secundaire processen Verzorging rondom de film film uitzoeken wachten voor de film eten en drinken kopen toiletteren

diverse processen administratieve zaken schoonmaak opslag films opslag etenswaren kleedruimte verblijfruimte/kantine personeel



BK6R050

18


Ruimtelijst -

Entree Kaartverkoop Foyer Bar Toiletten Personeelsruimte Kleedruimte Kantoren Projectiecabines Zaal 1 t/m 9



BK6R050

19


Ruimtelijst

Capaciteitsschema Ruimte Entrée Kaartverkoop

Activiteiten Ontvangst; vitrine voor programma en affices Verkoop toegangsbewijzen

Entrée; evt. Personeelsruimte

1

Foyer

wachtruimte vóór de film, recepties

Open relatie met bar. Entrée, toiletten

1

Popcornbar

verkoop eten&drinken voor in de film; popcornkeuken

Open relatie met foyer

2

Cafébar

verkoop eten&drinken voor alle publiek

winkelcentrum; foyer

1

Sanitair

toiletteren

Foyer

dames

toilet

heren

Relaties Foyer, uitgangen van zalen

Aantal

Capaciteit 1

150 m²

invaliden

1

wastafel

8

toilet

6

urinoir

8

invaliden

1

wastafel

8 Ingang via gecontroleerde zone

5 m² per stuk

30

min. 350 m²

350

2 kassa's per unit 50 zitplaatsen

50 100

100 m²

100

650 m² per zaal

650

480 m² per zaal

960

250 m² per zaal

750

140 m² per zaal bxdxh: miminaal 4 x 3 x 2,5 m

420

2 units

2 units

9 zalen

Uitgang via foyer>>entree

2400 stoelen

zaal 1

hoofdfilms/premieres bekijken

1 zaal

550 stoelen per zaal

zaal 2,3

films bekijken

2 zalen


zaal 4,5,6

films bekijken

3 zalen


zaal 7,8,9

films bekijken

3 zalen


Projectiecabines

films projecteren

Personeelsruimte

Lunchen, dineren, besprekingen

Kleedruimte

omkleden (kleedhokjes); kleren opbergen (kluisjes)

heren dames Kantoren

150

5 kassa's

25 m² per unit

10

Zalen

Totale oppervlakte (m²)

Afmeting

projectieopeningen met zalen; personeelsruimte Kaartverkoop; kleedruimte; kantoren; bar; projectieruimten; personeelsingang

9 cabines

270

1 40 m²

40

20 m²

20

90 m²

90

personeelsruimte

administratie

personeelsruimte

1 1 1

softdrinkinstallatie en opslag softdrinks

bar

1

20 m²

bar

1

50 m²

50

1

80 m²

80

12 m² per 300 stoelen

Opslag drankopslag opslag droge voeding bergruimte promotiemateriaal

20

FVO: tabel 1: Capaciteitschema



BK6R050

20

4130 m²


Ruimtelijst Het capaciteitsschema geeft aan hoeveel Functioneel Vloer Oppervlak er nodig is voor het bioscoopgebouw. De gangen zullen nog een grote hoeveelheid oppervlakte hieraan toevoegen. De bezoekersstroom zal namelijk een flink deel van het vloeroppervlak vragen, aangezien deze gesplitst is in binnenkomende bezoekersstromen en uitgaande bezoekersstromen. Echter de uitgangen voor de uitgaande stroom mensen kan tevens voor nooduitgangen dienen. De verhouding BVO/FVO wordt op 1,6 gesteld. Daarmee komt men op een Bruto Vloer Oppervlakte van ongeveer 6.700 m².



BK6R050

21


Ruimtelijst

Relatieschema

Openbaar Winkelgebied

Bezoekersgebied bioscoop

Personeelsgebied bioscoop

Bezoekersstroom IN

Bezoekersstroom UIT

Winkelende bezoekersstroom

Personeelsstroom

figuur 13: Relatieschema Tim den Dekker & Johannes van Ussel


BK6R050

22


Eisen Entree Gebruik •

•

•

•

relaties - De entree van de bioscoop moet duidelijk zichtbaar zijn en geen drempel vormen om binnen te komen. - Er moet een doorgang naar de aangrenzende winkels zijn zodat een bezoek aan de bioscoop gecombineerd kan worden met een winkelbezoek. - De entree moet vanaf de straatzijde duidelijk herkenbaar zijn. bereikbaarheid - De entree moet vanaf de straat duidelijk herkenbaar en bereikbaar zijn. - De entree moet vanuit het 'Souterrain' bereikbaar zijn. - De entree moet vanuit het winkelcentrum bereikbaar zijn. bruikbaarheid - In de entree moet overzichtelijk het filmaanbod weergegeven worden op een manier dat de bezoekers op hun gemak hun keuze kunnen maken - De entree moet een aantrekkelijke ruimte zijn, waar mensen hun filmkeuze op hun gemak kunnen maken. Het filmaanbod moet in deze ruimte duidelijk worden. - De filmdisplays moeten makkelijk vervangbaar zijn. Ruimte-eis - 150 m

Condities •

• • •

•

thermisch binnenklimaat - De entree vormt een overgangsgebied tussen binnen en buiten. - Verwarmingselement boven de ingang om in de winter bij te verwarmen is wenselijk. luchtkwaliteit - De entree is een overgangsgebied, er zal voornamelijk natuurlijke ventilatie plaatsvinden. Extra ventilatie is niet nodig. akoestisch comfort - Te hoge nagalm moet vermeden worden. visueel comfort - Informatieborden moeten goed leesbaar zijn. - De verlichting moet sterk genoeg zijn om de informatieborden aangenaam leesbaar te maken. hygiëne - De vloer moet makkelijk te reinigen zijn.



BK6R050

23


Eisen Veiligheid • • •

gebruiksveiligheid - De vloer moet niet te glad zijn i.v.m. uitglijden. sociale veiligheid - Er moet vanuit de organisatie voldoende toezicht zijn op de entree. calamiteiten - Er moeten minimaal 2 vluchtrichtingen zijn.



BK6R050

24


Kaartverkoop

Eisen

Gebruik • • •

•

relaties - De kaartverkoop heeft een fysieke en visuele relatie met de entree. bereikbaarheid - Vanuit de entree moet direct duidelijk worden waar de kaartverkoop is. bruikbaarheid - Er moet voldoende werkruimte zijn voor 5 kassa's met computers. - Er moet tevens gelegenheid zijn om kaarten uit een kaartenautomaat te halen en kaarten die via internet besteld zijn op te halen. Ruimte-eis - 30 m²

Condities • • • • •

thermisch binnenklimaat - Het kassapersoneel moet in een werkbaar klimaat kunnen werken. - Temperatuur moet lokaal aanpasbaar zijn. luchtkwaliteit - Er moeten voorzieningen zijn die de luchtverversing regelen. akoestisch comfort - De klant en het personeel moeten duidelijk verstaanbaar kunnen communiceren. visueel comfort - De lichtvoorziening moet zodanig zijn, dat het personeel aangenaam kan werken. hygiëne - De balie moet makkelijk te reinigen zijn.

Veiligheid • • •

gebruiksveiligheid - Er moet ruimte zijn voor het beveiligingssysteem van het geld. - Het kassapersoneel moet op ooghoogte van de klant zitten. sociale veiligheid - De kaartverkoop moet zichtbaar zijn. calamiteiten - De kaartverkoop moet over een waarschuwingssysteem beschikken.



BK6R050

25


Eisen

Foyer Gebruik •

• •

• •

relaties - De foyer heeft een fysieke relatie met de entree. - In de foyer zijn minimaal 2 popcornbars met 2 kassa's per bar, waar men consumpties voor in de bioscoopzaal kan kopen. - In de foyer is minimaal 1 bar aanwezig voor de eetcafé-functie, waar de mogelijkheid bestaat voor winkelende bezoeker om een drankje en een snelle hap te nuttigen. - Vanuit de foyer is er de mogelijkheid om naar het toilet te gaan. - Vanuit de foyer kan men naar de gecontroleerde zone. bereikbaarheid - De foyer is vanuit de entree bereikbaar. - De foyer is vanuit het winkelcentrum bereikbaar. bruikbaarheid - De foyer moet ruim genoeg zijn om 550 bezoekers op te vangen, die klaar staan om één van de bioscoopzalen te betreden. - De foyer moet tevens een gedeelte bevatten, waar de eetcafébezoekers kunnen zitten. - In de foyer moet de mogelijkheid zijn voor de bioscoopbezoeker, om plaats te nemen op een bank, een stoel of aan een sta-tafel, om het wachten aangenaam te maken. Ruimte-eis - 350 m² veranderbaarheid - Na sluitingstijd van de winkels, moet de relatie moet het winkelcentrum afsluitbaar zijn.

Condities • •

• •

thermisch binnenklimaat - Er moet een aangename temperatuur in de foyer heersen, de bezoekers zitten of staan over het algemeen stil, vaak zonder jas. luchtkwaliteit - De foyer moet over voldoende luchtverversingcapaciteit beschikken. - Het gedeelte met de 'caféfunctie' moet extra luchtverversing aankunnen i.v.m. ongewenste luchtjes. akoestisch comfort - Bij de materiaalkeuze van de foyer moet rekening gehouden worden met de galm in de ruimte. visueel comfort - De lichtvoorziening moet lokaal te dimmen zijn, om een gevarieerde sferen te creëren. - Het barpersoneel moet voldoende licht hebben om aangenaam te kunnen werken.



BK6R050

26


Eisen •

hygiëne - De bars moeten makkelijk te reinigen zijn. - De vloer moet makkelijk te reinigen zijn.


gebruiksveiligheid - Er moet voldoende ruimte zijn voor de klanten om een rij te vormen aan de popcornbar. sociale veiligheid - Personeel moet overzicht hebben over de foyer. calamiteiten - De foyer moet over minimaal 3 gelijk over de omtrek van de foyer verdeelde nooduitgangen beschikken. Van elk 2 meter breed.



BK6R050

27


Eisen

Bars Gebruik •

•

•

• •

relaties - De popcornbars en de bar bevinden zich in de foyer. - De popcornbars en bar moet een verbinding hebben met de opslagruimte. bereikbaarheid - Voordat de film begint dient er de mogelijkheid te zijn voor de bezoekers om eten en drinken te kopen aan de popcornbar. - Na de film dient er mogelijkheid te zijn voor de bezoeker om een drankje en een snelle hap te kopen in het 'cafégedeelte', zodat hier nageborreld kan worden. - Er dient mogelijkheid te zijn voor de winkelende bezoeker om een drankje en een snelle hap te nuttigen in het 'cafégedeelte'. bruikbaarheid - Er moet voldoende ruimte zijn om de etenswaar en drinkwaren te bewaren en te bereiden. - Aangezien er steeds binnen zeer korte tijd een groot aantal bioscoop bezoekers moet worden geholpen, dienen de popcornbars voldoende capaciteit te hebben om deze drukte aan te kunnen. - De bar moet voorzien zijn van stromend water. Ruimte-eis - 100 m² veranderbaarheid - Mogelijkheid voor toekomstige interieur aanpassing om bij de tijd te blijven.

Condities 'Voor de bars gelden dezelfde condities als in de foyer'


gebruiksveiligheid - De bar moet voldoen aan de eisen van de arbowetgeving. - Inkomsten moeten veilig opgeborgen kunnen worden. sociale veiligheid 'zie foyer' calamiteiten 'zie foyer'



BK6R050

28


Toiletten

Eisen

Gebruik • •

•

bereikbaarheid - De toiletruimte is vanuit de foyer te bereiken. bruikbaarheid - Er dienen 6 mannentoiletten, 8 urinoirs, 10 vrouwentoiletten en 2 invalidentoiletten aanwezig te zijn. - Per sekse dienen 8 wasbakken aanwezig te zijn. - De toiletten zijn naar seksen gescheiden. - De toilethokken zijn afgesloten uitgevoerd. Ruimte-eis - 100 m²

Condities • • • • •

thermisch binnenklimaat - De temperatuur moet aangenaam zijn, zodat er zonder jas verbleven kan worden. luchtkwaliteit - De toiletten moeten voldoende luchtverversing hebben. akoestisch comfort - De toiletten zijn uitgevoerd in niet te erg galmend materiaal. visueel comfort - De verlichting moet aangenaam zijn om te verblijven. hygiëne - De toiletten moeten makkelijk grondig schoon te maken zijn.



BK6R050

29


Eisen

Personeelsruimte Gebruik • •

•

• •

relaties - De personeelsruimte is gekoppeld aan de kantoren, de kleedruimte en de projectiecabines. bereikbaarheid - De personeelsruimte is bereikbaar vanuit de foyer, d.m.v. een afgesloten deur. - De personeelsruimte is bereikbaar vanuit buiten. bruikbaarheid - De personeelsruimte dient voor de personeelsleden om hier hun pauze te houden en eventueel hun lunch of diner te nuttigen. - Er moet dus de mogelijkheid zijn om aan tafel te zitten en er dient een keukentje aanwezig te zijn. Ruimte-eis - 40 m² veranderbaarheid - De personeelsruimte moet tevens als vergaderruimte kunnen fungeren.

Condities • • • •

•

thermisch binnenklimaat - Er moet een aangename verblijfstemperatuur in de personeelsruimte heersen. luchtkwaliteit - De luchtverversing kan zowel mechanisch als natuurlijk plaatsvinden. akoestisch comfort - Voor de nagalm dient er rekening te worden gehouden met eventuele vergaderingen in deze ruimte. visueel comfort - De verlichting moet voldoende zijn om goed te kunnen lezen, eten en vergaderingen te kunnen voeren. - Daglicht is een vereiste. hygiëne - De keuken moet opbergruimte voor etenswaren bevatten in de vorm van kastjes en een koelkast. - De personeelsruimte moet makkelijk in het onderhoud zijn.

Veiligheid •

calamiteiten - De personeelsruimte dient over 2 uitgangen te beschikken.



BK6R050

30


Eisen

Kleedruimte Gebruik • •

•

relaties - De kleedruimte moet in verbinding staan met de personeelsruimte. bruikbaarheid - De kleedruimte wordt gebruikt voor het aantrekken van de bedrijfskleding. - Er moeten stoelen en banken aanwezig zijn. - Per sekse moeten 2 toiletten aanwezig zijn. - Er moeten 2 wasbakken per kleedruimte zijn. Ruimte-eis - 20 m²

Condities • • • •

thermisch binnenklimaat - De kleedruimte moet verwarmd zijn. luchtkwaliteit - De kleedkamer moet geventileerd zijn. visueel comfort - De verlichting van de kleedruimte moet voldoende sterk zijn. hygiëne - De kleedruimte makkelijk te reinigen zijn.

Veiligheid • •

gebruiksveiligheid - Er moet de mogelijkheid zijn om eigendommen veilig op te bergen in kluisjes. sociale veiligheid - Er moet een separate ruimte voor de mannen en de vrouwen zijn.



BK6R050

31


Eisen

Kantoren Gebruik • •

•

relaties - De kantoren zijn verbonden met de personeelsruimte. - De kantoren moeten daglichttoetreding hebben. bruikbaarheid - Er moet ruimte zijn voor twee kantorenruimtes. - 1 éénpersoonskantoor waar mensen ontvangen kunnen worden en 1 drie persoonskantoren. - In de kantoren moet ruimte zijn voor per persoon een ruim bureau met computer en een ruime kast. Ruimte-eis - 90 m²

Condities • •

• •

thermisch binnenklimaat - De temperatuur moet plaatselijk aanpasbaar zijn. luchtkwaliteit - De kantoren moeten voldoende luchtverversing hebben i.v.m. apparatuur die warmte produceren. - Er moet gelegenheid zijn om natuurlijk te ventileren. akoestisch comfort - In de kantoren moet galm zoveel mogelijk vermeden worden. visueel comfort - De verlichting moet zodanig zijn dat er aangenaam beeldschermwerk verricht kan worden

Veiligheid •

calamiteiten - De kantoren moeten in twee richtingen ontsloten worden.



BK6R050

32


Projectiecabine

Eisen

Gebruik •

•

• •

relaties - De projectiecabines moeten tegen de achterwand van elke filmzaal geplaatst worden en door twee projectie ramen verbonden worden. - De projectiecabines zijn verbonden met de personeelsruimte. bruikbaarheid - De plaats van de cabine moet zodanig zijn dat de projectieopeningen zich zo dicht mogelijk op de hartlijn van het scherm bevinden. - De hoek die de optische as maakt met de horizontale lijn, mag niet groter zijn dan 10 graden voorover en 5 graden achterover. - De cabine moet zich op een zodanige hoogte bevinden, zodat de onderkant van de lichtbundels van de projectoren zich minimaal 2 meter boven de zaalvloer bevinden. - De minimale afmetingen die moeten worden toegepast: breedte: 4 meter diepte: 3 meter hoogte: 2,5 meter - De projectieopeningen moeten 1,20 meter boven de cabinevloer liggen. - Aan de voorwand van de cabine moeten alle schakelinrichtingen en andere apparatuur aanwezig zijn die de operateur tijdens het draaien van de film nodig heeft, zoals de schakelingen van de zaalverduistering, gordijnopeners, geluidssterkteregelaars, e.d.. Ruimte-eis - 270 m² veranderbaarheid - De ruimte moet groot genoeg zijn om eventuele uitbreiding van apparatuur mogelijk te maken.

Condities •

•

•

thermisch binnenklimaat - De temperatuur moet aangenaam zijn zodat er langdurig stil gezeten kan worden. - Het binnenklimaat moet lokaal aangepast kunnen worden. luchtkwaliteit - In de cabine moet voldoende luchtverversing aanwezig zijn i.v.m. de projectoren die veel warmte produceren. - Per persoon dient er een vrije luchtruimte van minimaal 7 m³ te zijn. Waarvan minimaal 2,8 m³ boven 1,8 meter. akoestisch comfort - Het plafond moet uitgevoerd worden in een geluidsabsorberend materiaal zodat geen geluid van de cabine in de zaal kan komen.



BK6R050

33


Eisen •

• •

trillingen - De twee projectoren moeten ook op een mat van trillingsabsorberend materiaal gezet worden zodat er geen geluid naar de ondergelegen ruimtes kan lekken. visueel comfort - De binnenzijde van de openingen moet afgewerkt worden met een dofzwarte verf zodat ongewenste reflectie wordt vermeden. hygiëne - De projectorcabine moet zoveel mogelijk stofvrij uitgevoerd worden. Daarom moeten stoffen vermeden worden die stofvormend kunnen werken, zoals ruw beton en gestukadoorde muren. Wenselijk is het om de wanden glanzend te lakken of te betegelen zodat het onderhoud wordt vergemakkelijkt. - De vloer moet tevens in een stofvrij materiaal uitgevoerd worden.

Veiligheid •

•

gebruiksveiligheid - Aan de bedieningszijde van de projector moet een vrije ruimte van minimaal 1 meter zijn - Aan de achterzijde moet er een vrije ruimte van minimaal 1,5 meter zijn. - Aan de muurzijde moet er een vrije ruimte van 0,5 meter zijn. - Als er meer dan 1 projector opgesteld wordt dient er een vrije ruimte tussen de projectoren zijn van minimaal 1 meter. calamiteiten - De wanden, vloer en plafond van de cabine dienen in hoofdzaak van onbrandbare materialen samengesteld zijn en een brandwerendheid van minimaal 30 minuten bezitten. - De toegangsdeuren tot de cabine moeten zelfsluitend zijn. - De deuren moeten in de vluchtrichting open gaan. - De projectie ramen moeten voorzien zijn van brandwerend glas.



BK6R050

34


Eisen

Zalen Gebruik •

•

•

relaties - De zalen moeten bereikbaar zijn via de gecontroleerde zone. - De bezoekers worden via een ander uitgang naar de foyer achter de gecontroleerde zone geleid. bereikbaarheid - De drie grote zalen moeten bereikbaar zijn voor rolstoelen. Hiervoor moeten plaatsen gereserveerd worden waar de rolstoelen geparkeerd kunnen worden. bruikbaarheid Scherm: - De breedte van het scherm tenminste gelijk zijn aan 1/3 x en ten hoogste 1/2 x de grootste kijkafstand - De breedte mag niet breder zijn dan 0.6 x projectielengte (afstand projectie-objectief tot hart geprojecteerde beeld). - De hoogte van het scherm is de breedte gedeeld door 2.35. - Het frame waarin het scherm hangt moet de afmetingen van het scherm + 30 cm hebben. - Het scherm moet loodrecht en symmetrisch op de hartlijn van het stoelenplan staan. - Het scherm moet 1.2 m van de muur geplaatst worden t.b.v. de speakers. - Het scherm mag de onder of naast gelegen uitgangen niet blokkeren of belemmeren. - Indien de projectie hoek van het beeld groter is dan 5 graden voorover dan moet het scherm achterover hellend opgesteld worden onder een hoek die gelijk is aan 1/3 van de projectie hoek. Stoelen - De laatste rij stoelen moet tenminste 0.2 m van de achterwand verwijderd zijn om de bezoeker op deze rij voldoende hoofdruimte te bieden. - Het vloerverloop moet zodanig zijn dat elke bezoeker over de hoofden van de voor hen zittende persoon ongehinderd de onderkant van het scherm kan zien.

Eisen Tim den Dekker & Johannes van Ussel


BK6R050

35


Eisen - De helling van de vloer mag nergens steiler zijn dan 1/10, mocht het verloop steiler zijn dan moet de vloer getrapt worden uitgevoerd. Met een minimum aantrede van 24 cm en een maximum optrede van 17 cm.

figuur 14: Afmetingen stoel

1 x ± 550 zitplaatsen 650 m² 2 x ± 400 zitplaatsen 480 m² 3 x ± 200 zitplaatsen 250 m² 3 x ± 120 zitplaatsen 140 m²

Gangpaden

- De gangpaden moeten bij voorkeur aan de zijkanten van de zaal gesitueerd worden. - Een rij zitplaatsen die maar aan 1 gangpad uitkomt mag niet meer dan 8 zitplaatsen bevatten.



BK6R050

36


Eisen - Een rij zitplaatsen die aan twee gangpaden uitkomt mag 32 zitplaatsen indien de vrije ruimte groter is dat 45 cm. - Een gangpad waarvan niet meer dan 50 personen gebruik maken moet tot een hoogte van 2 meter een breedte hebben van 60 cm en voor elke 9 personen toenemen met 10 cm. - De helling van de gangpaden mag niet steiler zijn dan 1/10. Bij een grotere helling moet het gangpad getrapt uitgevoerd worden. Met een minimum aantrede van 24 cm en een maximum optrede van 17 cm.

Uitgangen

- Elke zaal tot 400 zitplaatsen moet minimaal 2 zover mogelijk van elkaar verwijderde uitgangen van elk minimaal 2 meter breed. - Zalen met meer dan 400 zitplaatsen moeten voor elke 200 zitplaatsen een uitgang hebben die gelijk over de omtrek van de zaal verdeeld zijn. - Elke zaal moet over minstens 2 vluchtwegen beschikken.

Condities • •

•

thermisch binnenklimaat - De temperatuur moet aangenaam zijn om er zittende langere tijd zonder jas te verblijven. luchtkwaliteit - De luchtverversing moet toerijkend zijn voor het aantal bezoekers dat maximaal in de zaal kunnen. - De luchttoevoerkanalen moeten isolerend verwerkt worden zodat geen ongewenst geluid van de luchttoevoer in de zaal komt. akoestisch comfort - De zaal moet symmetrisch van vorm zijn om onvoorspelbare geluidsreflecties te voorkomen. - Het verschil tussen directe en indirecte geluidswaarneming mag niet groter zijn dan 1/20 seconden. - De nagalmtijd wordt achteraf door een expert aangepast d.m.v. materialen met verschillende absorptiecoëfficiënten in de zaal te hangen. - Nagalmtijd te lang voor lage en hoge frequenties: gesproken woord niet te verstaan, klanken lopen in elkaar over. - Nagalmtijd te lang voor lage en te hoog voor hoge frequenties: gesproken woord klinkt dof en onduidelijk - Nagalmtijd te kort voor lage en te lang voor hoge frequenties: gesproken woord klinkt scherp en is moeilijk te verstaan.



BK6R050

37


Eisen

• •

- Nagalmtijd te kort voor lage en hoge frequenties: gesproken woord klinkt `droog`, maar is wel te verstaan - Het geluidsplan wordt per zaal door een expert op maat ontworpen. - De wanden van de zaal moeten uitgevoerd worden met een spouw. De bladen moeten elk minimaal 15 cm dik zijn. De spouw moet minimaal 15 cm breed zijn. - De wanden van de zaal moeten bekleed zijn met 2,5 cm mineraalwol met tussen de wol en de muur een spouw van 2,5 cm tot 5 cm. trillingen - Contactgeluid van de zaal naar een andere ruimte moet vermeden worden. visueel comfort - De voorste rij moet zo ver van het scherm verwijderd zijn zodat de persoon die op deze rij zit zijn hoofd maximaal 40 graden achterover hoeft te buigen om de bovenste rand van het beeld te zien. - Alle zitplaatsen moeten binnen een vlak vallen dat begrenst wordt door een lijn die een hoek van 100 graden met de rand van het scherm maakt. - De buitenste zitplaatsen van de laatste rij moeten een kijkhoek van minimaal 26 graden hebben.

figuur 15: Kijkhoek laatste rij



BK6R050

38


Eisen - Het zaallicht moet geleidelijk gedimd worden, zodat de ogen van de bezoekers kunnen wennen aan het donker. - De afstand van de projectiestraal tot alle aan het plafond hangende elementen moet minimaal 30 cm zijn om strooilicht te vermijden. - De wanden, vloer en plafond van de zaal moeten mat zwart afgewerkt worden om strooilicht te voorkomen.

Veiligheid •

gebruiksveiligheid - Alle treden in de zaal moeten zodanig verlicht zijn dat ze goed te onderscheiden zijn.



BK6R050

39


Beeldverwachtingen De nieuw te bouwen Pathébioscoop zal binnen het Spuimarktcomplex gerealiseerd worden. Dat houdt in dat het exterieur van de bioscoop overeen moet komen met de rest van het gebouw. Pathé Cinemas wil dat het exterieur van het bioscoopgebouw in de moderne stijl van de eerder gebouwde Pathé bioscopen in Nederland past. Daarnaast moet aansluiting worden gezocht bij de bestaande omgeving. Het gevelbeeld van de Grote Marktstraat heeft een cultuurhistorische waarde, hier mag geen afbreuk aan worden gedaan. Het gebouw moet een open gevelbeeld krijgen, zodat de activiteit die zich binnen afspeelt vanaf de straat gezien kan worden. Dit moet leiden tot een verlevendiging van de straat.

figuur 16: Gevelbeeld Grote Marktstraat

figuur 17: Gevel Bijenkorf



BK6R050

40


Voorwaarden Kosten Over het budget van de bioscoop hebben we niets kunnen vinden. Als we meer tijd hadden, zouden we dieper in de gemeentestukken hebben kunnen duiken.

Uitvoering Het project moet in het eerste kwartaal van 2006 opgeleverd worden. Bij de uitvoering moet rekening gehouden worden dat de binnenstad van Den Haag geen hinder ondervindt doordat doorgangswegen afgesloten moeten worden.



BK6R050

41


Bronnen Figuren figuur titelpagina: Spuimarkt Bron: www.spuimarkt.nl figuur 1: Verkeer binnenstad van Den Haag Bron: http://www.denhaag.nl/docs/dsb/parkeren/kaart%20nw%20centrum.pdf figuur 2: Impressie `s avonds Bron: http://campuspartners.osu.edu/images/cinema.jpg figuur 3: Impressie feest op straat Bron: http://210.75.208.159/eolympic/ztq/Downloadphotos/Opening%20ceremony%20of%20the%20Renovated% 20Wangfujing%20Shopping%20Street.jpg figuur 4: Impressie gala's Bron: http://www.oscars.org/academyawards/images/redcarped_74.jpg figuur 5: Impressie overdag Bron: www.pietervreedeplein.com figuur 6: Binnenstad Den Haag Bron: http://www.htmfoto.net/denhaag/kaart-denhaag.jpg figuur 7: Centrum Den Haag Bron: http://www.htmfoto.net/denhaag/kaart-denhaag.jpg figuur 8: Winkels Grote Marktstraat Bron: Johannes van Ussel figuur 9: Winkels in het centrum Bron: Johannes van Ussel figuur 10: Café's Grote Markt Bron: Johannes van Ussel figuur 11: Grote Markt Bron: Johannes van Ussel figuur 12: Concurentie in Den Haag Bron: http://www.htmfoto.net/denhaag/kaart-denhaag.jpg figuur 13: Relatieschema Bron: Tim den Dekker & Johannes van Ussel figuur 14: Afmetingen stoel Bron: Tim den Dekker



BK6R050

42


Bronnen

figuur 15: Kijkhoek laatste rij Bron: http://electronics.howstuffworks.com/thx.htm/printable figuur 16: Gevelbeeld Grote Marktstraat Bron: Johannes van Ussel figuur 17: Gevel Bijenkorf Bron: Johannes van Ussel

Tabellen tabel 1: Capaciteitschema Bron: Tim den Dekker

Literatuur Bouwbesluit Bouwbesluit 2003. Den Haag: Ministerie van VROM, 2003. Arbo-besluit Arbeidsomstandighedenbesluit. Staatsblad 451, Minister van Justitie, 1999 Neufert, E., Neufert, P., Architects' Data. 3e druk. Blackwell Publishing, 2000

Krantenknipsels Mulders, A., 'Binnenstad heeft ten onrechte rot-imago'. Haagse Courant, 19 december (2003). Silvester, M., 'Den Haag moet swingen waar het stil is geweest', Cobouw, 2 december (2003). Velde, L. van der, 'Als avond valt, begint duister leven Spuiplein', Haagse Courant, 13 augustus (2004).



BK6R050

43


Bronnen Websites NVB, Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten www.nvbinfocentrum.nl THX, normen http://electronics.howstuffworks.com/framed.htm?parent=thx.htm&url=http://w ww.cinemaequipmentsales.com/athx1.html Pathé Cinemas www.pathe.nl

Plattegronden en Doorsnedes van bestaande bioscoopgebouwen Pathé, Arena www.cie.nl Pathé, Schouwburgplein Kerkdijk, H., 'Architectuur zonder beeld, Recent werk van Koen van Velsen', Archis, 4 (1997), p. 45-55.



BK6R050

44

Programma van Eisen van een Multiplex Bioscoop

Recommend Documents