PROGRAMMA PLANNER STUDENT COMPANY
ARTIKEL NR | 01
Jong Ondernemen: Ondernemen: Stichting Jong
PROGRAMMA PLANNER STUDENT COMPANY
Postbus 93002 2509 AA Den Haag
Bezuidenhoutseweg 12 2594 AV Den Haag www.jongondernemen.nl http://mijn.jongondernemen.nl http://mijn.jongondernemen.nl Kamer Kamer van van Koophandel: Koophandel: 56817312 56817312
Volg Volg ons ons op: op:
N.B.: Voor de leesbaarheid is in deze tekst overal waar zowel de mannelijke vorm als de vrouwelijke vorm van toepassing is, de mannelijke vorm gebruikt. Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Jong Ondernemen. © Stichting Jong Ondernemen, Den Haag, 2015.
Welkom! Als je ondernemend bent, ligt de wereld aan je voeten. Je houdt van actie, bent altijd in voor een uitdaging, hebt oog voor kansen en neemt het heft zelf in handen. Jouw enthousiasme en creativiteit zijn ook voor anderen een bron van energie. Een betere basis voor succes is er haast niet. Bedrijven staan te springen om ondernemende types en onze Nederlandse economie al helemaal. Eén ding is zeker: van ondernemerschap wordt iedereen beter!
Welkom!
Ondernemen leer je door het te doen. Bovendien moet je eraan geroken hebben om te weten hoe het voelt. Jong Ondernemen inspireert en stimuleert jongeren te bouwen aan Je ondernemende staat aan het begin van een bijzondere ervaring. gaat namelijk samen met andere een toekomst. Datheel doen we via praktijkenJijervaringsgerichte programma’s, leerlingen eigen bedrijf Met echteverbinden producten,enecht geld en echte klanten. zoals Studenteen Company. Onze oprichten. kracht? Netwerken, organiseren. Zo bieden weBij Junior Company zijn jullie de baas over je bedrijf en neem je samen met je teamgenoten de jongeren een unieke ondernemerschapservaring die levens verandert. belangrijke beslissingen. Vanaf nu ben je geen leerling maar ondernemer!
Een goed begin is het halve werk, daarom helpen we je alvast op weg. Met deze programmaplanner, de te downloaden werkbladen en de digitale leeromgeving Mijn Jong Ondernemen. Samen vormen deze middelen de handleiding voor het starten van jullie eigen junior company. Veel succes!
‘Ik heb tijdens Student Company geleerd dat je op het juiste moment kansen moet ‘Als je het kunt dromen, pakken. Jong Ondernemen is kun je het waarmaken’ één grote kans’ Walt Disney Elise Hellings - alumnus
Inhoudsopgave Welkom!..............................................................................................................4 1. Student Company in het kort................................................................6 2. Handige hulpmiddelen..............................................................................8 3. Niveaus.........................................................................................................9 4. Rollen en taken.........................................................................................10 5. Student Company in fases....................................................................14
5.1
Het team..........................................................................................18
5.2 Het product.....................................................................................20
5.3 Het bedrijf.......................................................................................22
5.4 Ondernemingsplan........................................................................24 5.5 Investeerders.................................................................................26
5.6 Inkoop en productie......................................................................28
5.7 Marketing en communicatie.......................................................29
5.8 Verkoop.............................................................................................30 5.9 Afsluiten...........................................................................................32 6. Evenementen..............................................................................................34
|5
HOOFDSTUK 1
Student Company in het kort STARTEN
Het is tijd om je eigen onderneming te starten, want daar draait het allemaal om bij Student Company. In dit programma start je een bedrijf en werk je met echt geld, echte producten en echte klanten. En natuurlijk met een echte bedrijfsnaam. Dit doe je in een team, waarmee je een product of dienst bedenkt dat jullie daadwerkelijk in de markt gaan zetten. Maar waar is nu precies behoefte aan? Om dit te ontdekken, voer je een marktonderzoek uit. Tijdens het hele project kun je rekenen op goede begeleiding van je begeleidend docent, een bedrijfsbegeleider en een financieel begeleider. Vooral in het begin zijn zij nauw betrokken bij jullie bedrijf. Een goede start is immers goud waard! ONTWIKKELEN
Een van de eerste stappen is het kiezen van een product of dienst, maar er is meer nodig om een goede basis te leggen. Zoals een bedrijfsmissie en –visie, een goede samenwerking, het marketingplan en inzicht in de verwachte inkomsten en kosten. Deze zaken leg je allemaal vast in een ondernemingsplan. Dit leg je voor aan het begeleidingsteam, dat het plan beoordeelt. Heeft het hun goedkeuring? Dan vraagt de begeleidend docent jullie aandelen aan. Door deze te verkopen, werf je aandeelhouders en vergaar je startkapitaal. Geld om te investeren in jullie bedrijf.
6 | STUDENT COMPANY
VERKOPEN
Een goed product, een doordacht plan en een duidelijke doelgroep: laat de verkoop maar beginnen. Een mooie en spannende tijd, want nu heb je te maken met echte klanten. Ze maken kennis met het bedrijf via jullie eigen website/-shop en natuurlijk jullie promotieactiviteiten. Maar vaak valt of staat een goede deal bij het verkoopgesprek. Hoe ga je zo’n gesprek aan? En hoe overtuig je iemand van jouw product? Hiervoor kun je rekenen op nuttig advies van je begeleiders. Jullie bedrijfsresultaten verwerk je in het halfjaar- en jaarverslag. Samen kijk je of dit overeenkomt met de verwachtingen en of tussentijds bijsturen nodig is. Natuurlijk communiceer je dit ook naar de aandeelhouders! AFRONDEN
Student Company is een programma vol uitdagingen en unieke ervaringen. Je bent namelijk helemaal zelf verantwoordelijk voor het succes van je bedrijf. Hoe goed het jullie ook afgaat, het is zonder twijfel een erg leerzaam jaar. Aan het eind van het programma sluiten jullie de student company boekhoudkundig af bij Jong Ondernemen. Ook stel je een jaarverslag op dat beoordeeld wordt door het begeleidingsteam. De financieel begeleider geeft goedkeuring over het financiële afrondingsformulier. PROFITEREN
Succesvol ondernemen is niet alleen een goed financieel resultaat halen. Fouten maken en daarvan leren, samenwerken onder tijdsdruk, marktgericht denken en financiële bewustwording zijn minstens zo waardevol. Voor een toekomst als ondernemer, of die van een commerciële en ondernemende werknemer. Waardevolle ervaringen waarvan je de rest van je leven profiteert.
|7
HOOFDSTUK 2
HOOFDSTUK 3
Handige hulpmiddelen
Verschillen per niveau
Om studenten vooruit te helpen en begeleiders en docenten te ondersteunen, stellen we handige hulpmiddelen beschikbaar, verlenen we toegang tot een helpdesk en verstrekken we een zakelijke bankrekening.
Student Company is er voor mbo-, hbo- en universitair onderwijs. Per niveau zijn er enkele verschillen. Waaronder: MBO
Hier sommen we de verschillende hulpmiddelen binnen het programma op. Meer informatie staat op Mijn Jong Ondernemen. DOCENTEN EN BEGELEIDERS
� de coördinator als aanspreekpunt; � Mijn Jong Ondernemen: de digitale programmaomgeving via http://mijn.jongondernemen.nl; � programmaplanner; � chatfunctie met MKB Servicedesk in Mijn Jong Ondernemen; � E-Scan voor het monitoren van de ontwikkeling van de studenten; � toegang tot het Twinfield- of Excel boekhoudpakket. STUDENTEN
� advies van een begeleider; � Mijn Jong Ondernemen: de digitale programmaomgeving via http://mijn.jongondernemen.nl; � programmaplanner; � E-Scan voor het ontdekken en monitoren van je talenten en ondernemerschapscompetenties; � werkbladen die je helpen bij het uitwerken van de verschillende fasen van het programma; � ABN AMRO online bankieren met pas en e.dentifier; � korting bij het openen van een webshop via onze partner CCV Shop en ontvangen van online betalingen via Buckaroo; � twee verschillende mogelijkheden qua boekhouding: 1. Twinfield-boekhoudpakket (online) 2. Een boekhoudprogramma in Excel (offline); � chatfunctie met MKB Servicedesk in Mijn Jong Ondernemen; � advies van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland voor octrooien en patenten.
8 | STUDENT COMPANY
� � � �
Het aandelenkapitaal bedraagt maximaal € 2.250,-. Eén aandeelhouder mag maximaal 5 aandelen kopen. Voor transacties van meer dan € 200,- (incl. btw) tekent de begeleidend docent voor akkoord. Studenten krijgen een verplicht minimumloon van € 0,15 per uur, nadat de aandeelhouders het ondernemingsplan goedkeuren.
HBO
� � � �
Het aandelenkapitaal bedraagt maximaal € 3.000,-. Eén aandeelhouder mag maximaal 5 aandelen kopen. Voor transacties van meer dan € 250,- (incl. btw) tekent de begeleidend docent voor akkoord. Studenten krijgen een verplicht minimumloon van € 0,20 per uur, nadat de aandeelhouders het ondernemingsplan goedkeuren.
UNIVERSITEIT
� � � �
Het aandelenkapitaal bedraagt maximaal € 9.000,-. Eén aandeelhouder mag maximaal 5 aandelen kopen. Voor transacties van meer dan € 500,- (incl. btw) tekent de begeleidend docent voor akkoord. Er geldt geen verplicht minimumloon per gewerkt uur.
|9
HOOFDSTUK 4
Rollen en taken Student companies worden ondersteund door een begeleidingsteam dat bestaat uit een begeleidend docent en een begeleider. Samen met de contactdocent en de coördinator van Jong Ondernemen vormt dit team een onmisbare schakel bij het inspireren en assisteren van de student company. In dit hoofdstuk lichten we kort alle rollen en taken toe. COÖRDINATOR JONG ONDERNEMEN
De coördinator van Jong Ondernemen werkt regionaal en is een verbindende factor tussen Jong Ondernemen, de opleiding en het begeleidingsteam. Zijn belangrijkste taken zijn: � het koppelen van de bedrijfs- en financieel begeleiders aan de student companies; � assisteren bij de organisatie van een startbijeenkomst voor studenten, docenten en begeleiders; � optreden als eerste aanspreekpunt voor docenten en helpen bij vragen over Student Company; � het monitoren en evalueren van de voortgang van het programma, in samenwerking met de begeleider. CONTACTDOCENT
Elke opleiding heeft een contactdocent die optreedt als aanspreekpunt voor de begeleidend docenten en de coördinator van Jong Ondernemen. Zijn takenpakket bestaat uit: � jaarlijks inschrijven van nieuwe student companies in Mijn Jong Ondernemen; � Het koppelen van begeleidend docenten aan de student companies in Mijn Jong Ondernemen; � het doorsturen van inlogcodes voor Mijn Jong Ondernemen aan begeleidend docenten en student companies; � het organiseren van een start- en evaluatiebijeenkomst voor de student companies en de begeleidingsteams (samen met de begeleidend docent en coördinator van Jong Ondernemen); � het organiseren van een kennismaking tussen de student companies en de begeleiders bij de start van het programma. Dit is goed te combineren met een startbijeenkomst.
10 | STUDENT COMPANY
BEGELEIDEND DOCENT
De begeleidend docent is het aanspreekpunt voor studenten en de begeleiders. Zijn belangrijkste taken zijn: � inroosteren van Student Company; � studenten de basiskennis bijbrengen over ondernemersaspecten, zoals marketing, financiën, vergaderen en het ondernemingsplan; � het bewaken van de voortgang van de student companies en ondersteuning bieden bij stagnering, conflicten en onjuist handelen (zie het reglement); � erop toezien dat studenten contact onderhouden met hun externe begeleiders, ook als daar in een periode weinig aanleiding toe lijkt; � het ondernemingsplan beoordelen, samen met de bedrijfs- en financieel begeleider; � na goedkeuring van het ondernemingsplan de aandelen voor de student companies aanvragen in Mijn Jong Ondernemen; � het bijwonen van de bedrijfsvergaderingen: voor mbo is dit verplicht en voor hbo en universiteit alleen waar nodig; � het organiseren van een start- en evaluatiebijeenkomst voor de student companies en de begeleidingsteams (samen met de contactdocent en coördinator van Jong Ondernemen); � tekenen voor financiële verplichtingen boven € 200,- (mbo), € 250,- (hbo) en € 500,- (universiteit); � overnemen van de financiële afwikkeling als de student company hier niet toe in staat is; � het aanvragen van een certificaat voor de studenten.
| 11
BEGELEIDER
De begeleider ondersteunt studenten met advies over marketing(onderzoek), het ondernemingsplan, verkoop en algemeen management. Hij houdt zich bezig met: � het bijwonen van de start- en evaluatiebijeenkomst met de begeleidend docent, student company en coördinator van Jong Ondernemen; � het periodiek bijwonen van vergaderingen van de student company; � het beoordelen van het ondernemingsplan, samen met de begeleidend docent; � de studenten voorzien van advies wanneer zij hierom vragen; � het beoordelen van het (half)jaarverslag; � goedkeuren van het financiële afsluitingsformulier van Jong Ondernemen.
CONTACTPERSOON EN FINANCIEEL CONTACTPERSOON
Elke student company wijst zowel een contactpersoon als een financieel contactpersoon aan. Dit zijn dus twee studenten binnen het team, die ieder een taak op zich nemen. De taken van de contactpersoon zijn: � het inschrijven van de studenten in Mijn Jong Ondernemen; � ervoor zorgen dat elk teamlid het inschrijfformulier van Jong Ondernemen ondertekent en overhandigt aan de begeleidend docent; � het uploaden van het ondernemingsplan; � aanmelden van het team voor evenementen van Jong Ondernemen; � contact onderhouden met Jong Ondernemen waar nodig. De taken van de financieel contactpersoon zijn: � een bankrekeningpakket aanvragen en het rekeningnummer invoeren in Mijn Jong Ondernemen; � de financiële gegevens invoeren in Mijn Jong Ondernemen bij de afronding van het programma; � de verantwoordelijkheid dragen voor de boekhouding van de student company. Meer informatie over de verantwoordelijkheden van de contactpersoon en de financieel contactpersoon staan op Mijn Jong Ondernemen. In het programma staat precies wie wanneer een bepaalde taak hoort uit te voeren. 12 | STUDENT COMPANY
| 13
1. HET TEAM
2. HET PRODUCT
3. HET BEDRIJF
4. ONDERNEMINGSPLAN
5. INVESTEERDERS
6. INKOOP EN PRODUCTIE
Welke rol heb ik?
Inspiratie
Visie, missie en doelen
Ons bedrijf
Investeerders
Inkoop
� Teamrollen
Succesvolle student companies Sociaal ondernemen
Jouw fans Pitchen Investeerders zoeken
Het team samenstellen
Wat kopen we in? Waar kopen we in? Hoe doen we zaken?
� Teamleden zoeken
Mens Milieu
Investeerdersregister Vergaderen
Klanten en concurrenten
Importeren
Stappenplan productkeuze
Voor de vergadering Na de vergadering Tijdens de vergadering
Welke gegevens heb je nodig? Nadat je een aandeel verkocht hebt
Invoerrechten Wet- en regelgeving Importeren met DHL
Contact met investeerders
Productie
Communiceren met je investeerders Eerste investeerdersvergadering Afsluitende investeerdersvergadering
Zelf produceren Laten produceren
Kennismaken Leer je medeondernemers kennen Neem contact op met je begeleider E-Scan � Manager, vakman, pionier en verkoper Functieverdeling � Functies LinkedIn-profiel � Je eigen LinkedIn-profiel
Bepaal je doelgroep Onderzoek je doelgroep Wat, Waarom, Wow! Formuleer HKJ’s Bedenk ideeën Maak ideekaarten Kies je definitieve product
Concurrenten Je concurrenten onderzoeken Een samenvatting Productbescherming � Wanneer vraag je een patent of octrooi aan?
Stap 1 Vul de deelnemers in
Stap 3
Missie Visie Waarom doe je wat je doet? Doelstellingen
Administratie Twinfield Excel Belastingen
Loonheffing Winstbelasting Saldo btw Inkopen Verkopen
Huisstijl
Bedrijfsnaam Logo Slogan Visitekaartje
De bankrekening aanvragen Business Model Canvas
Stap 2 Voer de bedrijfsnaam in
Stap 4 Voer je bankrekening in
14 | STUDENT COMPANY
Klantsegmenten Waardeproposities Kanalen Klantrelaties Inkomstenstromen Key resources Kernactiviteiten Key partners Kosten
Wie ben je? Waar sta je voor? Wat doe je? Welke risico’s zie je?
Productie Potentiële klanten Klantbehoeftes Waarom kiezen klanten voor jouw bedrijf en product? Klantrelaties Concurrenten Het product op de markt
Jouw netwerk Partners Communicatie Distributie Verkoop
Financiën
Startkapitaal Uitgaven Inkomsten Begrotingen
Voorraad Voorraadbeheer
Stap 6 Aandelen aanvragen
Administratie Urenadministratie Verkoopfacturen Inkoopfacturen
Samenvatting en conclusie Managementsamenvatting Conclusie
Stap 5 Ondernemingsplan
| 15
7. MARKETING EN COMMUNICATIE
8. VERKOOP
9. AFSLUITEN
Je netwerk
Klanten
Jaarverslag
Maak een netwerkoverzicht Communiceren met je netwerk
Reflectie Financiële resultaten
Je sterke kanten inzetten Owned media Earned media Paid media
Een goede eerste indruk Succesvol verkoopgesprek Klantenservice Bestaande klanten behouden
Online verkopen Webshop Online betalingen
Investeerders Voor de investeerdersvergadering Tijdens de investeerdersvergadering Reflectie
Wat is je verhaal? Producten versturen Storytelling Unique selling points
Verzenden met DHL
Sociale media
Factureren
Factureren via Twinfield
Facebook Instagram Twitter YouTube
Halfjaarverslag E-Scan en samenwerking Financiële paragraaf Uitvoering ondernemingsplan
16 | STUDENT COMPANY
Stap 7 Vraag de tweede E-Scan aan Stap 8 Certificaat aanvragen Stap 9 Financiële afsluiting
| 17
5.1 HET TEAM Je gaat starten met Student Company. Je stelt je team samen en maakt afspraken met elkaar. Wanneer je je team nog niet hebt samengesteld, log je in het met het SC-nummer. Pas wanneer je bij stap 1 de deelnemers hebt toegevoegd, krijgt ieder teamlid een eigen inlogcode. Welke rol heb ik? Teamrollen
Het team samenstellen � Teamleden zoeken
Kennismaken � Leer je medeondernemers kennen � Neem contact op met je begeleider
E-Scan Manager, vakman, pionier en verkoper.
18 | STUDENT COMPANY
Functieverdeling � Functies
Op basis van de uitkomsten van de Belbin Teamrollentest en de E-Scan maak je een functieverdeling. Zorg dat jullie functieverdeling gebaseerd is op deze persoonlijke profielen.
Je hebt vast wel eens gemerkt dat je met sommige medestudenten goed kunt samenwerken en met anderen minder. Een team is het best wanneer iedereen andere, aanvullende, kwaliteiten en vaardigheden heeft. Je maakt de Belbin teamrollentest. Uit deze test komt welke rol jij inneemt in een team. Vervolgens zoek je medestudenten die een andere teamrol hebben om mee samen te werken.
LinkedIn-profiel
ACTIES
Acties bij 1. het team | Deze acties voer je uit onder de button ‘Mijn bedrijf’ op Mijn Jong Ondernemen.
Nu je weet welke rol het beste bij jou past ga je je team samenstellen. Hoe meer verschillende rollen in je team, hoe beter jullie als team functioneren.
Stap 1. Vul de deelnemers in
De contactpersoon van de groep voert de gegevens van alle studenten in. Alles goed ingevuld? Klik dan op ‘Opslaan en afronden’.
Je eigen LinkedIn-profiel
LET OP: � Je kunt later geen studenten meer toevoegen. � Je kunt maximaal 8 studenten toevoegen. � Zodra één teamlid is ingevoerd, vervalt het SC-nummer als inlogcode. Iedereen logt nu in met zijn eigen e-mail adres en zelfgekozen wachtwoord. Is iemand zijn wachtwoord vergeten? Vraag dan een nieuw wachtwoord aan op de inlogpagina.
Jullie gaan intensief samenwerken met elkaar. Dan is het handig als je elkaar goed kent. Maak kennis met elkaar én met je begeleider!
Je hebt jouw teamrol al ontdekt en weet wat jouw kwaliteiten in een team zijn. Je hebt ook persoonlijke kwaliteiten. Door de E-Scan te maken, ontdek je waar jouw persoonlijke kwaliteiten liggen. De inlogcode krijg je opgestuurd nadat je stap 1 hebt afgerond.
Het is belangrijk dat je makkelijk te vinden bent voor potentiële klanten, investeerders, leveranciers en later ook voor je werkgever. Daarom maak je in dit onderdeel een LinkedIn-profiel aan.
Stap 2. Voer je bedrijfsnaam in
Bij deze stap voert de contactpersoon de bedrijfsnaam in. Je kunt deze later nog wijzigen.
Evenement Startbijeenkomst (optioneel)
Vraag je docent of jullie opleiding een startbijeenkomst organiseert.
| 19
5.2 HET PRODUCT Je team is gevormd en je weet van elkaar waar je goed in bent. Nu is het tijd om echt te gaan ondernemen. Om te ondernemen heb je een product nodig. Dit kunnen goederen of diensten zijn. Hoe verzin je nou iets waar klanten op zitten te wachten? Dat leer je in deze fase. Inspiratie Succesvolle student companies
Sociaal ondernemen � Mens Milieu
Stappenplan productkeuze Bepaal je doelgroep Onderzoek je doelgroep Wat, Waarom, Wow! Formuleer HKJ’s Bedenk ideeën Maak ideekaarten Kies je definitieve product
Concurrenten Je concurrenten onderzoeken Een samenvatting
20 | STUDENT COMPANY
Productbescherming � Wanneer vraag je een patent of octrooi aan?
Een vernieuwend idee bedenken is niet makkelijk. Je bekijkt eerst voorbeelden van voorgaande student companies om inspiratie op te doen.
Je hebt een aantal voorbeelden van ideeën gezien. Sommige van deze bedrijven ondernemen op een sociale manier. Op welke manier kunnen jullie iets voor de maatschappij betekenen?
Je hebt gezien welke producten andere student companies verkochten en je hebt geleerd wat sociaal ondernemen is. Neem deze inspiratie mee bij het bedenken van jouw eigen product. Volg het stappenplan. Aan het einde van het stappenplan heb je jouw product gekozen dat aansluit op de behoeftes van je doelgroep.
Je hebt het idee bepaald. Is dit een innovatief idee? Dan kun je je idee misschien wel laten beschermen. Om je product te beschermen, kun je een octrooi aanvragen. Een octrooi is een exclusief recht op een uitvinding en beschermt een technisch product of proces. Dit betekent dat iemand anders jouw uitvinding niet mag namaken, verkopen of invoeren. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) helpt je hierbij.
ACTIES
Acties bij 2. Het product | Deze acties voer je uit onder de button ‘Mijn bedrijf’ op Mijn Jong Ondernemen.
Stap 3. De bankrekening aanvragen
De financieel contactpersoon vraagt een zakelijke rekening aan voor jullie bedrijf. Hij ontvangt de gegevens hiervan per post op zijn thuisadres.
Stap 4. Voer de bankrekening in
Zodra je de rekening en het pasje ontvangt, voert de financieel contactpersoon het IBAN-rekeningnummer in.
Evenement Start-up event
We organiseren landelijk het Jong Ondernemen Start-up event. Leuk en vooral ook erg leerzaam! Hier ontmoet je succesvolle ondernemers en andere student companies. Bovendien zit deze dag vol met leuke en vooral leerzame activiteiten. Jullie docent ontvangt hiervoor een uitnodiging per e-mail. Het Start-up event vindt op 2 oktober plaats.
2 oktober 2015 Jaarbeurs Utrecht Concurrentie is de strijd tussen bedrijven om klanten te winnen. Daarom is het belangrijk om in kaart te brengen wie je concurrenten zijn. Door de concurrentie in de gaten te houden, kun je je kansen vergroten. Door in te spelen op de sterke punten van je concurrenten zorg je ervoor dat jouw product net wat interessanter is voor de klant.
| 21
5.3 HET BEDRIJF De derde fase van Student Company staat in het teken van het bedrijf. Je denkt na over je visie, missie en doelen, vergadert, kiest een boekhoudpakket, ontwikkelt een huisstijl en vult het Business Model Canvas in. Missie, visie en doelen Missie Visie Waarom doe je wat je doet? Doelstellingen
Vergaderen Voor de vergadering Tijdens de vergadering Na de vergadering
Administratie Twinfield Excel
Belastingen Loonheffing Winstbelasting Saldo btw Inkopen Verkopen
22 | STUDENT COMPANY
Je hebt bepaald wie jouw doelgroep is en welk product je aanbiedt. Dat is wát je doet. Nog belangrijker om te bedenken is waaróm je dat doet. Je denkt na over je missie, visie en doelen.
Huisstijl Bedrijfsnaam Logo Slogan Visitekaartjes
Business Model Canvas Jullie hebben tot nu toe al een aantal beslissingen gemaakt. Beslissingen maak je met elkaar. In het vervolg van Student Company moeten jullie nog meer beslissingen maken waarbij je overlegt met elkaar. Om dit effectief te doen, vergader je. Je leert hoe je een vergadering slim aanpakt.
Je gaat straks echt starten met het runnen van je bedrijf. Je gaat producten inkopen en verkopen. Je houdt bij hoeveel geld erin komt en eruit gaat. Dat doe je met een boekhoudpakket. Je kunt kiezen voor een boekhoudpakket van Twinfield of van Excel.
Klantsegmenten Waardeproposities Kanalen Klantrelaties Inkomstenstromen Key resources Kernactiviteiten Key partners Kosten
Als je je als bedrijf naar de buitenwereld presenteert, is het belangrijk om dit steeds op dezelfde manier te doen. Je bent dan herkenbaar voor de buitenwereld. Om herkenbaar te zijn, ontwikkel je een huisstijl. Een huisstijl is kort gezegd alles wat je aan een onderneming kunt zien. De belangrijkste onderdelen van je huisstijl zijn je bedrijfsnaam, het logo en de slogan.
Je hebt je bedrijf al redelijk op de rit. In de volgende fase schrijf je je ondernemingsplan. Om daar zo goed mogelijk op voorbereid te zijn, vul je het Business Model Canvas (BMC) in. Business Model Canvas is een model met negen bouwstenen. Deze bouwstenen laten zien hoe jouw bedrijf waarde creëert, levert en behoudt.
Net als andere bedrijven doen student companies belastingaangifte. Jong Ondernemen heeft hierover speciale afspraken met de Belastingdienst. Jong Ondernemen neemt tijdens Student Company de rol van de Belastingdienst over. Je betaalt dus belasting aan Jong Ondernemen en niet rechtstreeks aan de Belastingdienst. Tijdens Student Company betaal je loonheffing, winstbelasting en btw.
| 23
5.4 HET ONDERNEMINGSPLAN Hoe werk je alle ideeën uit tot een succesvol bedrijf? Het antwoord op deze vraag beschrijf je in het ondernemingsplan. Je omschrijft welke stappen jullie zetten om het bedrijf tot een succes te maken. Hierbij leg je niet alleen de nadruk op de sterke punten, maar houd je ook rekening met probleemsituaties en nieuwe uitdagingen. Ons bedrijf Wie ben je? Waar sta je voor? Wat doe je? Welke risico’s zie je?
Klanten en concurrenten Productie Potentiele klanten Klantbehoeftes Waarom kiezen klanten voor jouw bedrijf en product? Klantrelaties Concurrenten
Het product op de markt Jouw netwerk Partners Communicatie en marketing Verkoop Distributie
24 | STUDENT COMPANY
Financien Startkapitaal Uitgaven Inkomsten Begrotingen
Wie zijn jullie en wat vinden jullie als bedrijf belangrijk? Welk product levert je bedrijf en hoe doen jullie dat? Waar staan jullie voor en welke doelen willen jullie bereiken met je student company? Allemaal vragen waar je stapsgewijs antwoord op geeft.
Klanten staan centraal in elk bedrijf. Zonder klanten kan geen enkel bedrijf overleven. Daarom is het belangrijk om precies te weten wie jouw klanten zijn en welke behoeftes zij hebben. Dit beschrijf je in je ondernemingsplan.
Je wilt natuurlijk zo veel mogelijk producten verkopen. Maar hoe doe je dat? In dit gedeelte van het ondernemingsplan beschrijf je hoe jullie dit aanpakken en met wie je samenwerkt. Hoe ga je het product onder de aandacht brengen van de klant? Waar is het product te koop?
Samenvatting en conclusie Managementsamenvatting Conclusie
!
Tot slot maken jullie een financieel plan. Dat is belangrijk voor het bedrijf, maar ook voor de buitenwereld. Zo laat je namelijk zien dat jullie verstand van zaken hebben en verantwoord omgaan met geld.
De managementsamenvatting is een belangrijk onderdeel van je ondernemingsplan. Het is het eerste (en soms het enige) wat anderen zullen lezen en het laatste onderdeel dat je moet schrijven. Het is simpelweg een korte samenvatting van je totaalplan. In de conclusie beschrijf je de haalbaarheid van je plannen.
Meedoen aan de competitie
Het ondernemingsplan is een belangrijk onderdeel van de competitie.
ACTIE
Actie bij 4. Ondernemingsplan | Deze actie voer je uit onder de button ‘Mijn bedrijf’ op Mijn Jong Ondernemen.
Stap 5. Ondernemingsplan
1.
Evenement Company launches
In de winter zijn er regionale Company launches. Deze zijn bedoeld voor 2 studenten per student company. Op een externe locatie vertel je in een korte pitch meer over het product en de plannen en uitdagingen die jouw student company heeft.
De contactpersoon uploadt de definitieve versie van het ondernemingsplan bij stap 5. 2. Zodra het ondernemingsplan is goedgekeurd, geeft de docent dit bij deze stap aan.
| 25
5.5 INVESTEERDERS Als bedrijf heb je een startkapitaal nodig om de onderneming van de grond te krijgen en producten in te kopen. Dit brengen jullie zelf bijeen door de verkoop van aandelen. Het startkapitaal waarmee een student company werkt, bedraagt voor mbo maximaal € 2.250,- (150 aandelen van € 15,-), voor hbo maximaal € 3.000,- (150 aandelen van € 20,-) en voor de universiteit maximaal € 9.000,- (300 aandelen voor € 30,-). Investeerders Jouw fans Pitchen Investeerders zoeken
Investeerdersregister Welke gegevens heb je nodig? Nadat je een aandeel verkocht hebt
Contact met investeerders Communiceren met investeerders Eerste investeerdersvergadering Afsluitende investeerdersvergadering
26 | STUDENT COMPANY
ACTIE
Actie bij 5. Investeerders | Deze actie voert de docent voor jullie uit.
Stap 6. Aandelen aanvragen
Zodra de docent het ondernemingsplan goedkeurt, kan hij aandelen aanvragen. Deze ontvangt jullie contactpersoon via de post, met jullie bedrijfsnaam op het etiket.
Als ondernemer moet je je idee ‘verkopen’ aan investeerders. Investeerders willen weten hoe je waarde gaat creëren voor jouw klant. Het overtuigen van investeerders begint met een goede pitch. In een pitch vertel je in ongeveer een minuut welk probleem jij oplost of hoe jullie je talenten inzetten en waarom iemand in jouw bedrijf moet investeren.
Jullie houden de verkoop van aandelen bij in het investeerdersregister. Het is belangrijk om de gegevens van een investeerder heel nauwkeurig vast te leggen en goed te bewaren. Deze gegevens hebben jullie nodig om een investeerder uit te nodigen voor investeerdersvergaderingen, op de hoogte te houden van de vorderingen van je bedrijf en om uiteindelijk het ingelegde aandelenkapitaal met eventuele dividend terug te storten.
Gaan er zaken anders dan verwacht (positief of negatief) of zijn er nieuwtjes te vertellen, communiceer! Alleen dan kun je rekenen op betrokkenheid van je investeerders. Daarnaast organiseer je tijdens Student Company minimaal twee keer een investeerdersvergadering. Tijdens de eerste investeerdersvergadering presenteer je het ondernemingsplan en vraag je toestemming aan de investeerders voor de uitvoering ervan.
| 27
5.6 INKOOP EN PRODUCTIE De zesde fase van Student Company staat in het teken van inkoop en productie. Je kiest leveranciers en koopt je product in. Je kunt je product ook zelf (laten) produceren. Inkoop Wat kopen we in? Waar kopen we in? Hoe doen we zaken?
Importeren Invoerrechten Wet- en regelgeving Importeren met DHL
Productie Zelf produceren Laten produceren
Voorraad Voorraadbeheer
Administratie Urenadministratie Verkoopfacturen Inkoopfacturen
28| STUDENT COMPANY
Je gaat producten inkopen. Koop jij je producten kant en klaar in of koop je grondstoffen in en verkoop je ze weer door? Bieden jullie een dienst aan, dan ga je dat proces hier opzetten. Wat heb je nodig om je dienst uit te kunnen voeren?
Het is mogelijk om producten uit het buitenland te importeren. Vaak zijn er 2 redenen om een product te importeren: een gat in de Nederlandse markt of het is simpelweg voordeliger. Maak van tevoren een plan, zodat je weet wat er bij importeren komt kijken. Bedenk dat er in Nederland ook veel te halen is.
Je kunt je producten kant en klaar inkopen, maar je kunt ze ook zelf (laten) produceren. Je leert hoe je dit op een handige en slimme manier aanpakt.
Als bedrijf is het belangrijk dat je weet hoeveel producten je op voorraad hebt. Zodra je producten inkoopt of verkoopt, houd je dat bij. Koop op tijd nieuwe producten in als je voorraad op dreigt te raken.
5.7 MARKETING EN COMMUNICATIE In elke vorm van contact met je doelgroep laat je een bepaalde indruk achter. Alles speelt mee: hoe je overkomt in een verkoopgesprek, de uitstraling van jullie webshop, maar ook de stand op de Marktdag. Daarnaast wend je middelen aan om je product onder de aandacht te brengen van de doelgroep. Bijvoorbeeld een website en social media. Je netwerk Maak een netwerkoverzicht Communiceren met je netwerk
Je sterke kanten inzetten Owned media Earned media Paid media
Wat is je verhaal? Storytelling Unique selling points
Sociale media Alle gegevens die je op papier of elektronisch (online) vastlegd over je student company noem je administratie. Een ondernemer is verplicht om een goede aministratie bij te houden én te bewaren. Je administratie geeft je altijd een actueel overzicht over de situatie in jouw bedrijf. Bij de afsluiting van je bedrijf draag je de administratie over aan je docent.
Facebook Instagram Twitter Youtube
Vanaf het begin van je bedrijf ben je bezig met je netwerk. De mensen in jouw eigen netwerk hebben als eerste geïnvesteerd in je bedrijf. Ze zijn daarom al nauw verbonden met je bedrijf en dat is in je voordeel.
In jullie situatie heb je vaak weinig geld en ervaring. Waar je juist wel veel van hebt is creativiteit, lef, inzet en een goed netwerk. Deze voordelen kun je op een slimme manier inzetten om zoveel mogelijk uit je marketing te halen. De kanalen die je inzet om te communiceren met je doelgroep kun je indelen in earned, owned en paid (ook wel bought) media.
Vertel je verhaal op je website, je blog en in nieuwsbrieven. Maak de markt nieuwsgierig naar je product en bedrijf: geef teasers. Je kunt niet vroeg genoeg starten met marketing. Betrek je klant bij je product ook bij de ontwikkeling: zo maak je al snel fans en mensen die voor jullie het verhaal willen vertellen.
Sociale media worden ook wel sociale netwerken genoemd. Het zijn media waarbij mensen met elkaar in verbinding staan. Op sociale media deel je informatie, bijvoorbeeld foto’s, nieuws en filmpjes. Je doelgroep kan daarop reageren en deze informatie ook delen. Zo bouw je een band op met je klanten en maak je fans!
| 29
5.8 VERKOOP Je producten zijn besteld en/of geproduceerd en de verkoop kan echt beginnen. Waar moet je aan denken bij de verkoop? Hoe voer je een verkoopgesprek en hoe maak je een factuur? Dat leer je in deze fase.
Klanten Een goede eerste indruk Succesvol verkoopgesprek Klantenservice Bestaande klanten behouden
Online verkopen Webshop Online betalingen
Producten versturen Verzenden met DHL
Factureren Factureren via Twinfield
E-Scan en samenwerking Financiële paragraaf Uitvoering ondernemingsplan
Je komt op verschillende momenten met je klanten in gesprek. Je wilt klanten overtuigen om jouw product te kopen, goede service bieden en bestaande klanten behouden.
Een goed product verkoopt zichzelf. Maar dan moet het natuurlijk wel ergens te koop zijn. Een webshop is dan wel zo handig! Met CCV Shop ontwikkelen jullie zelf een online winkel. Een plek waar mensen jullie product kunnen bekijken en kopen. Dankzij Buckaroo betalen klanten snel en veilig via iDEAL, een online overschrijving of PayPal.
Wanneer je ervoor kiest om producten per post op te sturen naar klanten, kun je dat het beste via DHL doen. Jong Ondernemen heeft afspraken gemaakt met DHL over het versturen van producten.
Wanneer klanten besluiten om jullie product te kopen, stellen jullie een factuur op. Op de factuur vermelden jullie wat de klant koopt en wat hij moet betalen. Het is belangrijk dat je geen btw vermeldt op de factuur, maar deze wel in de prijs meerekent en administreert. Bedrijven die producten kopen bij student companies (b2b) kunnen geen btw terugvragen van de Belastingdienst.
30 | STUDENT COMPANY
Halfjaarverslag
Na een halfjaar is het tijd om de eerste balans op te maken. In een halfjaarverslag vergelijken jullie het resultaat met de verwachtingen vooraf. Hierbij stel je de financiële en commerciële aandachtspunten op. Zijn jullie radicaal afgeweken van het ondernemingsplan? Overweeg dan de investeerders op de hoogte te brengen via een tussentijdse investeerdersvergadering.
Evenement Marktdagen
Elk bedrijf kan meedoen aan één van de Marktdagen van Jong Ondernemen. Een Marktdag is een mooie kans om je verkooptechnieken te oefenen. Hier presenteren jullie namelijk jezelf en je product aan het winkelend publiek in een winkelcentrum. Presteert jullie team het beste? Dan win je nog een prijs ook! De contactpersoon en de docent ontvangen een persoonlijke uitnodiging voor een Marktdag in de buurt.
Evenement Halve finale 10 mei 2016 ABN AMRO, Amsterdam
De student companies die zijn uitgekozen door de jury, presenteren hun bedrijf tijdens de Halve finale. De beste kandidaten stromen vervolgens door naar de ‘Student company van het jaar finale’.
Student company van het jaar finale 6 juni 2016 Jaarbeurs, Utrecht
De winnaar hiervan, oftewel de ‘Student company van het jaar’, mag ons land vertegenwoordigen op de Europese finale. Er is een finale voor mbo en een finale voor hbo/universiteit.
European Enterprise Challenge (hbo/universiteit) Begin juli Roemenië Company of the Year Competition (mbo) Eind juli Zwitserland | 31
5.9 AFSLUITEN In een korte periode hebben jullie geproefd van het echte ondernemerschap. Je was zelf verantwoordelijk voor het succes en weet nu wat het van je vraagt om je eigen bedrijf te runnen. Al met al een heel nuttige en hopelijk ook leuke ervaring! Nu is het tijd om je student company af te ronden. Jaarverslag E-Scan Reflectie Financiële resultaten
Investeerders Voor de investeerdersvergadering Tijdens de investeerdersvergadering Uitbetalen van investeerders
Aan het einde van Student Company schrijven jullie een jaarverslag. Hierin maken jullie de balans op, voor jezelf en voor de investeerders. Je vertelt hoe er het afgelopen jaar is gewerkt, wat goed ging en welke tegenslagen er waren. Daarnaast benoem je de financiële resultaten van je bedrijf.
Actie bij 9. Afsluiten | Deze actie voer je uit onder de button ‘Mijn bedrijf’ op Mijn Jong Ondernemen.
Stap 9. Financiële afsluiting
Dit is de allerlaatste stap. Je voert de financiële afrondingsgegevens in. Hierna heb je nog een maand toegang tot Mijn Jong Ondernemen om jullie geüploade documenten ergens anders op te slaan.
De laatste investeerdersvergadering staat helemaal in het teken van het jaarverslag. Deze vergadering kan dus alleen worden gehouden als het jaarverslag helemaal klaar is. Tijdens deze vergadering geven jullie aan hoe het jullie student company is vergaan bij de uitvoering van het ondernemingsplan. Is alles volgens dat plan verlopen of is er van afgeweken? Zo ja: hoe en waarom? Een ander belangrijk onderwerp is natuurlijk de winst per aandeel (dividend) dat elke investeerder uitbetaald krijgt.
ACTIES
Acties bij 9. Afsluiten| Deze acties voert de docent voor jullie uit.
Stap 7. Vraag de 2e E-Scan aan
Jullie maken nu nog een keer de Junior E-Scan. Zo zie je je groei als ondernemer en de talenten die je hebt ontwikkeld. Dit beschrijf je in het jaarverslag.
Stap 8. Certificaat aanvragen
Bij een knappe prestatie hoort natuurlijk ook een certificaat. De docent vraagt aan het einde van het project jouw certificaat aan. Jong Ondernemen stuurt dit vervolgens op naar de docent die het aan jou overhandigt.
32 | STUDENT COMPANY
ACTIE
| 33
HOOFDSTUK 6
Evenementen Jong Ondernemen organiseert jaarlijks een aantal evenementen voor student companies. De contactpersoon en begeleidend docent van elke student company ontvangen tijdig informatie per e-mail over data, inschrijfprocedures en exacte voorwaarden van alle evenementen. Ook vermelden wij deze op de website en Mijn Jong Ondernemen. START-UP EVENT 2 oktober 2015 - Jaarbeurs, Utrecht
In het najaar organiseert Jong Ondernemen het Start-up event. Dit vindt plaats op een centrale locatie in Nederland. Hier ontmoet je succesvolle ondernemers en andere student companies. Bovendien zit deze dag vol met leuke en vooral leerzame activiteiten. COMPANY LAUNCHES Winter 2015/2016
In de winter zijn er regionale Company launches. Deze zijn bedoeld voor alle directeuren van student companies. Op een externe locatie vertelt de directeur in een korte pitch welke plannen en uitdagingen het studentenbedrijf heeft. Doel van de Company launches is inspiratie opdoen en netwerken. Verder is er een jury aanwezig die studenten nuttige tips geeft om ze verder op weg te helpen. De beste pitches slepen zelfs een prijs in de wacht. De contactpersoon van elke student company ontvangt een uitnodiging voor dit evenement. MARKTDAGEN Voorjaar 2016
De Marktdagen zijn verkoopdagen waar je als student company de kans krijgt om je product of dienst aan het winkelend publiek te verkopen. De Marktdagen vinden meestal vroeg in het voorjaar plaats in verschillende regio’s. Wat het nog waardevoller maakt: studenten ontmoeten hier andere student companies en begeleiders in een ondernemende sfeer. Dit is niet alleen een mooie verkoopkans; er zijn ook aantrekkelijke prijzen te winnen.
STUDENT COMPANY VAN HET JAAR FINALE 6 juni 2016 - Beatrix Theater, Utrecht Jaarlijks organiseert Jong Ondernemen de Finale voor de verkiezing van de beste ‘Student company van het jaar’. Er is een finale voor mbo en een finale voor hbo/universiteit. De hoofdprijs is een ticket naar de Europese finale. EUROPESE FINALES Jong Ondernemen is lid van de Europese organisatie JA Europe. Jaarlijks organiseert JA Europe de competities ‘Company of the Year’ (mbo) en ‘European Enterprise Challenge’ (hbo/universiteit). European Enterprise Challenge Begin juli 2016 - Roemenië De Nederlandse ‘Student company van het jaar’ van het hbo/universiteit neemt deel aan de European Enterprise Challenge in Roemenië. Company Of the Year Competition Eind juli 2016 - Zwitserland Samen met ruim 30 companies strijdt de Nederlandse mbo Student company van het jaar om de Europese titel. Dit jaar vindt deze Europese finale plaats in Zwitserland. INTERNATIONAL TRADE FAIR Voor een student company is het mogelijk om Nederland te vertegenwoordigen tijdens de international trade fair. De contactpersoon en begeleidend docent ontvangen een mail waarin staat hoe ze hiervoor in aanmerking komen. Inschrijven voor internationale Marktdagen is ook mogelijk. Aan deze evenementen zijn kosten verbonden.
HALVE FINALE 10 mei 2016 - ABN AMRO, Amsterdam Student companies kunnen zich online opgeven voor de competitie van Jong Ondernemen. Een vakjury selecteert de teams die deel mogen nemen aan de Halve finale. Na de voorronde en de beoordeling door de vakjury, maakt Jong Ondernemen de halve finalisten bekend. Tijdens een eendaagse uitdaging laten studenten zien waarom zij de beste student company zijn. Aan het eind van de dag maakt de jury de finalisten bekend.
34 | STUDENT COMPANY
| 35
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
36 | STUDENT COMPANY
| 37
Partners:
.................................................................................................................................. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................
Programma sponsoren:
......................................................................................................................................................................................
BUCKAROO - CCV SHOP - TWINFIELD
...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... 38 | STUDENT COMPANY
POSTADRES Postbus 93002 2509 AA Den Haag WEBSITES www.jongondernemen.nl http://mijn.jongondernemen.nl
