“PROFESIONALISME CREW MASTER CONTROL ROOM (MCR) DALAM PROSES PENYIARAN PROGRAM DI SINDO TV”
SKRIPSI Disusun Sebagai Salah Satu Syarat Untuk Memperoleh Gelar Sarjana Strata 1 (S1) Ilmu Komunikasi Bidang Studi Broadcasting
Disusun Oleh : FELIX IVANDER SEANDION 44108110025
FAKULTAS ILMU KOMUNIKASI UNIVERSITAS MERCU BUANA JAKARTA 2013
KATA PENGANTAR
Rasa syukur penulis panjatkan atas rahmat dan kehadirat ALLAH SWT, yang telah memberikan rahmat dan hidayahnya kepada penulis sehingga dapat menyelesaikan penyusunan skripsi dengan judul “Profesionalisme Crew Master Control Room (MCR) Dalam Proses Penyiaran Program di SINDO TV”. Penulis menyadari bahwa penyusunan skripsi ini tidak terlepas dari dukungan berbagai pihak baik secara langsung maupun tidak langsung, baik yang bersifat moril maupun materil. Oleh karena itu penulis ingin menyampaikan ucapan terima kasih antara lain kepada : 1) ALLAH SWT, yang telah memberikan Rahmat dan Karunia-Nya hingga skripsi ini dapat diselesaikan dengan baik. 2) Kedua Orangtuaku, Mama dan Papa, adik-adikku Dino, Daniel, dan Daffi, beserta seluruh keluarga besarku. 3) Bapak Dicky selaku pembimbing, terima kasih atas bimbingannya yang sangat berguna bagi penulis. 4) Semua dosen Fakultas Ilmu Komunikasi, terima kasih atas bimbingan dan ilmu yang bermanfaat bagi penulis. 5) Para staff TU FIKOM, yang telah memberikan berbagai surat pengantar dalam mendapatkan informasi. 6) Rekan-rekan seperjuangan Broadcasting angkatan 13 Program Kelas Karyawan, khususnya Ridwan, Niken, yang ikut membantu penulis dalam mendapatkan data penelitian.
x
7) PT. Carrefour Indonesia, yang telah memberikan keleluasaan dalam schedulle, sehingga penulis dapat melaksanakan kuliah dan menyelesaikan skripsi dengan baik. 8) Rekan-rekan kerja Dep. 23 Bakery Carrefour Harapan Indah, (bos Nafiz, Bang Iif, Bang Safri, Meliza, Dina, Sugi, Aef, Ade dan Yayan) kalian semua adalah teman, sahabat dan keluarga sejati bagiku. 9) Pihak SINDO TV yang telah memberikan kesempatan bagi penulis untuk mendapatkan informasi dan memberikan bimbingan dan pengarahan bagi penulis (Bpk. Abdullah selaku OnAir & Studio Dept. Head, Bpk. Anggoro selaku Chief OnAir Broadcast, Mas Hans OAP Section Head, Bang aditya crew MCR, pak rus, bang gures, bang hadi, edo, dede, dan semua crew SINDO TV yang tidak dapat di sebutkan satu perastu).
Akhirnya penulis ucapkan Alhamdulillah Hirobbil’alamin, serta ucapan terima kasih yang sebesar-besarnya kepada semua pihak, semoga selalu diberikan Rahmat oleh ALLAH SWT. Amin. “Skripsi ini kupersembahkan untuk iyek-ku tercinta Alm. Syawaludin, sebagai inspirasi dalam hidupku....”.
Jakarta, Februari 2013
Felix Ivander Seandion
xi
DAFTAR ISI
LEMBAR PERSETUJUAN SKRIPSI.................................................... i LEMBAR LULUS SIDANG SKRIPSI................................................... ii LEMBAR PENGESAHAN PERBAIKAN SKRIPSI............................ iii LEMBAR PENGESAHAN SKRIPSI..................................................... iv ABSTRAKSI............................................................................................. v DAFTAR ISI.............................................................................................
vi
KATA PENGANTAR..............................................................................
x
DAFTAR GAMBAR................................................................................
xii
DAFTAR TABEL..................................................................................... xiii
BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Masalah......................................................................... 1 1.2 Rumusan Masalah.................................................................................. 8 1.3 Tujuan dan Manfaat Penelitian............................................................... 8 1. 3.1 Tujuan Penelitian.................................................................... 8 1.3.2 Manfaat Penelitian................................................................... 8 1.3.2.1 Manfaat Akademis.............................................................. 8 1.3.2.2 Manfaat Praktis..................................................................... 9
BAB II TINJAUAN PUSTAKA
vi
2.1 Komunikasi Massa................................................................................. 10 2.1.1 Pengertian Komunikasi Massa................................................ 10 2.1.2 Karakteristik Komunikasi Massa............................................ 11 2.1.3 Fungsi Komunikasi Massa..................................................... 12 2.1.4 Efek Komunikasi Massa......................................................... 13 2.2 Televisi dan Media Massa..................................................................... 14 2.2.1 Pengertian Televisi.................................................................. 15 2.2.2 Fungsi Televisi........................................................................ 15 2.2.3 Efek Televisi.......................................................................... 16 2.3 Program Televisi................................................................................... 17 2.3.1 Pengertian Program................................................................ 17 2.3.2 Jenis-jenis Program................................................................ 18 2.4 Proses Penyiaran Televisi...................................................................... 19 2.4.1 Master Control Room............................................................. 20 2.4.2 Video Tape Record (VTR) Material Room............................ 22 2.4.3 Studio Produksi....................................................................... 24 2.4.4 Ruang Transmisi...................................................................... 26 2.4.5 Siaran Langsung (Live Event) On Air.................................... 27 2.4.6 Siaran Tidak Langsung (Recording) Off Air.......................... 30 2.4.7 Traffic...................................................................................... 32 2.5 Profesionalisme...................................................................................... 33
vii
BAB III METODOLOGI PENELITIAN
3.1 Tipe Penelitian......................................................................................
37
3.2 Metode Penelitian.................................................................................
37
3.3 Teknik Pengumpulan Data...................................................................
39
3.3.1 Data Primer............................................................................
39
3.3.2 Data Sekunder........................................................................
40
3.4 Definisi Konsep....................................................................................
40
3.5 Fokus Penelitian.....................................................................................
45
3.6 Teknik Analisis Data.............................................................................
45
3.7 Karakteristik Informan..........................................................................
47
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN ANALISIS DATA
4.1 Profil Perusahan..................................................................................
49
4.1.1 Sejarah Sindo TV.................................................................
49
4.1.2 Logo Perusahaan..................................................................
51
4.1.3 Visi dan Misi Perusahaan.....................................................
53
4.1.4 Coverage Area......................................................................
54
4.1.5 Target Audience...................................................................
55
4.1.6 Jenis Program Sindo TV......................................................
56
4.2 Hasil Penelitian....................................................................................
57
4.2.1 Master Control Room Sindo TV ..........................................
57
viii
4.2.2 Perangkat Keras Sindo TV....................................................
59
4.2.3 Perangkat Lunak Master Control Room................................
62
4.2.4 Proses Penyiaran....................................................................
65
4.2.5 On Air Director.....................................................................
72
4.2.6 Traffic....................................................................................
74
4.2.7 Program Acara Sindo TV......................................................
74
4.3 Pembahasan..........................................................................................
76
BAB V KESIMPULAN
5.1 Kesimpulan Penelitian...........................................................................
80
5.2 Saran-saran............................................................................................
81
DAFTAR PUSTAKA TRANSKIP WAWANCARA LAMPIRAN CURRICULUM VITAE
ix
DAFTAR TABEL
Tabel 3.1 ...................................................................................................... 35 Tabel 4.1 ...................................................................................................... 49
xiii
DAFTAR GAMBAR
Gambar 2.1 ................................................................................................... 21 Gambar 2.2 ................................................................................................... 23 Gambar 2.3 ................................................................................................... 24 Gambar 2.4 ................................................................................................... 25 Gambar 2.5 ................................................................................................... 29 Gambar 4.1 ................................................................................................... 43 Gambar 4.2 ................................................................................................... 45 Gambar 4.3 ................................................................................................... 46 Gambar 4.4 ................................................................................................... 51 Gambar 4.5 ................................................................................................... 53 Gambar 4.6 ................................................................................................... 64 Gambar 4.7 ................................................................................................... 65 Gambar 4.8 ................................................................................................... 65
xii