Producing Hybrid Space
Urban Screens, Social Capital and the Media City
Daan Michaël Fliervoet Herengracht 384 C4 1016 CJ Amsterdam 0031 (0)6 52 154 781
[email protected] 5785162
University of Amsterdam Faculty of Humanities Department of Media Studies MA - New Media & Digital Culture Master Thesis Supervisor: Michael Dieter Second reader: Jan Simons
Date of completion: 22-06-2012
2
Abstract
The expansion of large-scale commercial urban screens in public space has transformed social relations in the contemporary media city; however, the potential exists to increase social and culture capital by altering the use of urban screens as socializing platforms. The focus of this research is on interactive urban screens that influence social behavior and collective experiences. By examining how hybrid spaces are produced through Lefebvre’s concept of the production space, this thesis offers a conceptual framework for analyzing interactive urban screens. It further suggests that by investing in concepts of social capital and soft urbanism urban screens could play a significant role in the intensification of social communication in public space. Accordingly, these theories are explored in relation to practices through a series of interviews with urban screen practitioners in the Netherlands. It is revealed how these practitioners encounter different problems concerning the structure, the content and the location of urban screens. To become a socializing platform in public space, urban screens should (1) be integrated into the fabric of the city, (2) balance content between cultural and commercial to add value to its direct surroundings, (3) consider utilizing the potential for interactivity to increase participation, and (4) take into account movement and illumination in the structure of its surroundings. It is argued that interactive urban screens need to address these conditions to achieve the promise of supporting community and social activities. In this way, they can play a significant role in the production of hybrid spaces which influence behaviors and experiences in the contemporary media city. Keywords: Production of Space – Lefebvre – Hybrid Spaces – Social Capital – Soft Urbanism – Urban Screens – Socializing Platforms – Mobile Devices – Media City
3
4
Table of Contents Abstract……………………………………………………………………………………………………………………………. 3
Table of Contents……………………………………………………………………………………………………………….5
Introduction………………………………………………………………………………………………………………………7
1. Urban Screens and the Production of Hybrid Space………………………………………………………….11
The Production of Space………………………………………………………………………………………… 11
Urban Transformation: Hybrid Spaces…………………………………………………………………….14 Social Capital and Soft Urbanism……………………………………………………………………………. 19
2. Urban Screens Practices………………………………………………………………………………………………… 23
Urban Screens and their Commercial Bias………………………………………………………………. 23
Urban Screens as a Social Platform………………………………………………………………………… 25 Interviews…………………………………………………………………………………………………………….. 28
Creating a Museum without any Walls in Public Space……………………………………………. 29
Searching for Quality Content………………………………………………………………………………… 32 Producing a Lively Public Space……………………………………………………………………………... 35
Form, Content and Typography: Integrating Urban Screens in Public Space…………….. 38
Urban Screens and the City’s DNA………………………………………………………………………...... 41
Summary of Interviews…………………………………………………………………………………………..43
3. Patterns in Urban Screens Practices……………………………………………………………………………...... 45
Patterns………………………………………………………………………………………………………………… 46
Content…………………………………………………………………………………………………………………. 46 Interaction and Participation ………………………………………………………………………………… 47
Location and its Public……………………………………………………………………………………………49
The Future of Urban Screens………………………………………………………………………………….. 50
4. Conclusion…………………………………………………………………………………………………………………….. 52 Bibliography……………………………………………………………………………………………………………………... 55
Appendix………………………………………………………………………………………………………………………….. 60
5
6
Introduction The city of the 21st century is transformed by all kinds of screen media, mobile devices,
televisions, and interactive urban screens. Throughout history, cities transform and change
continuously. It is an ongoing process of change and a fundamental condition that ‘qualifies an
urban context as a city’ (Laux 2008: 24). To understand this ongoing process of transformation as a complex one, it is worthwhile to recognize significant changes of the city’s image over the
past decades. This brief history overview will contextualize these ongoing developments.
Gunther Laux (24-25) situated four stages of transition. First, the Middle Ages were the
beginning of the urban context, during the transformation of organization of the public became central and ownership was the base of government (25). Secondly, the Residence City, which
was a condensation of political power wherein city centers formed around palaces (25-26).
Thirdly, the Industrial City, cities expanded rapidly by mass production and the industrialization
of society (26-27). Moreover, cities provided the housing of the working class. However, cities
centers neglected the proletariat, which formed themselves in the suburbs. This transformation resulted in the increase of slums (26). Throughout this industrialization, new technologies (i.e.
trains, airplanes and cars) increasingly mobilized citizens. Finally, the city transformed into a Society of Media wherein the physical transport of communication lost its significance. Today’s
communication system (i.e. phone, internet) do not need ‘the psychic-physical dialogue any more’ (27). Therefore, local space loses its identity and its significance space could get lost. The
previous structures on which cities were built are reduced. Physical presence for
communication is replaced by new communications technologies structures (telephone, mobile
phone, and internet). Moreover, the media city is an ‘expression of social, economic, political and technical reality’ (27).
Scott McQuire (2009: 47) argued that media became mobile, pervasive and
instantaneous, which created a city that based on a ‘media-architectural complex.’ On the one
hand, there are the geographical fixed media, such as urban screens, and on the other, the mobile media, such as smart phones or tablets. Marc Augé (1995/1992: 78) extended the
results of mobilization in the media city with his concept of ‘non-places’. In his assumption, if a
space cannot be defined as relational, or historical, or is not concerned with identity, it will be a
non-place (78). These places, for instance, hotels, airports, motorways, increase the mobility of
everyday life, however they signify communication and consumption. Nanna Verhoeff (2011: 33)
explained, residing in these spaces increases ‘non-places as central to our spatial presence.’ In this respect, places of mobility became more interesting for the value of daily experiences.
Improving the quality of these places will improve everyday life experiences. These non-places
are increasingly invaded by all kinds of screen technologies (13). However, media city space is
7
based on the organization of the individual by the ideology of modernity (Laux 2008: 28). Every
were you walk you are being engaged as individual. Moreover, individuals are subjected to the
logic of ‘the commodity where life is lived according to the rhythm of capital’ (Highmore 2001: 113). This transformation to modernization has ensured that capitalism penetrates the details
of everyday life and created a consumer culture (113). This consumer culture is expressed on urban screens in public space, were capitalism has its most insistent voice through advertisement.
Urban screens have been introduced in these ‘non-places’ of mobility such as; near
motorways, airports and busy intersections. Indeed, urban screens have a long history as outdoor media surfaces; the famous Spectacolour Board in New York’s Time Square is a
convenient point of origin (McQuire, Martin and Niederer 2009: 9). Such media technologies
mark a shift in adopting digital media systems by complicating discourses of virtual reality and
cyberspace in the process, which tended to separate digital media from the concept of everyday
life (9). With this different history of new media, a new framework for considering the media
city arises that not only allows for a consideration of not only architecture and infrastructure in the fabric of the city, but media space too. Therefore, it provides a basis for re-conceptualizing
the production of space with the notion of hybrid spaces. Moreover, due to this invasion of
media surfaces in public space, it became more difficult to escape and exposure of media
(Krajina 2009: 402). Instead of considering media as a separate entity of the city, McQuire (2008: vii) conceptualizes the media city as an imminent set of dynamics: ‘the spatial experiences of
modern social life emerges through a complex process of co-constitution between architectural structures and urban territories, social practices and media feedback.’ Therefore, public space in
the media city is produced by not only the physical structures and practices, but also by media
surfaces it supports. Accordingly, public space has always gets alive through interaction (Struppek 2006: 2).
Nonetheless, the commodification of public space has consequences for the public
sphere. Peter Dahlgren (1992: 9) underlines the importance of interaction in public space for generating and distributing a culture that strengthens social relations. Moreover, commercial or
ideological interests are additionally implicated in these socio-cultural interactions (Keane 1995:
1-3). Robert Putnam (2000) has followed this insight by emphasizing the significance of social
capital, where social contacts in public space raise the productivity of individuals and groups.
Contemporary society, however, increasingly relies on individualized public space. Indeed, in her advocacy of renewal tactics, Jane Jacobs (2002) has influentially criticized urban planners
for their technocratic approach to spatial management, in which citizens are not included in the
production of public space. She emphasizes the citizen’s role in urban planning, ‘considering that sidewalks are instrumental to urban function because they are filled with people, not just 8
traffic flows’ (Gordon, Schirra and Hollander 2011: 505). In other words, people actively produce the city and their input should be taken into account. This thesis will therefore
investigate the spatial dynamics of urban participation in the production of urban screens in public space. Similarly, as David Harvey claims in his recent book Rebel Cities (2012a), cities
once contained a ‘relatively compact concentration of urban population with governance by a
political machine’ (2012b). However, as a consequence of sub-urbanization and the fragmentation of the city centers, the idea of the communal project of the city has been lost,
leading Harvey to revisit political theories based on ‘The Right to the City’ – a concept first
introduced by Henri Lefebvre (1996/1967) and discussed in detail further on.
In this respect, the development of interactive urban screens that support public
participation for the benefit of social capital is an interesting concept to use in public. In her
research on urban screens, Ava Fatah (2009: 255) has claimed that ‘a public interactive installation …… could provide a platform for rich social awareness and interactions among the
various people involved.’ A common used example is the interactive installation Body Moves (2001) by Rafael-Lozano Hemmer, which forges new relations between the public, new media
technologies and urban space (Fatah 2009, McQuire 2006, and Flanagan 2009). For Mirjam
Struppek (2006a: 1), hybrid spaces redefine the function of the infrastructure of the city in
which ‘interactivity and participation will bind the screens to the communal context of the space and thereby create local identity and engagement.’ One major different between mobile devices
and urban screens is their potential to increase simultaneous participation in public space.
Smart phones focus in particular on the individual, urban screens however focus on a group of
individuals to encounter them in public space. Both though, in line with ubiquitous computing in
public space wherein computers are integrated into the everyday life. Mark Weiser (1991: 5)
foresaw, already in the beginning of the 1990’s that ubiquitous computers would come in different sizes for different tasks. He coined the term tabs, pads and boards for indexing the
scale of media surfaces, thereby distinguishing between inch-scale machines, foot-scale ones, like a sheet of paper, and yard-scale displays that are equivalent of a blackboard (5-6). In this
thesis, however, I use the extended scale of Ian MacColl and Ingrid Richardson (2008: 100), the perch-scale display, which has a length of 5.5 yards or bigger in most cases. By increasing the
size, the number of simultaneous users will increase as well (100). In this respect, the number
of users that interacted with a perch-scale display will be much higher than a single user that
interacts with an inch-scale display (i.e. smart phone or PDA). Therefore, if the term urban screen is mentioned, it will refer to perch-scale displays in public space, with the possibility for
hundreds of people to interact with them at different levels.
Accordingly, this thesis will investigate the extent to which interactive urban screens
influence social behavior and collective experiences in the contemporary media city; in 9
particular focusing on how urban screens can play a significant role in supporting community
activities in public space. This by means of a literature review and theoretical discussion on the production of urban space on the one hand, and by interviews with urban screens practitioners
on the other. The first chapter, accordingly, introduces Lefebvre’s framework of production of
space (1991/1974) to elaborate on the socio-political significance of urban screens. A central claim of this discussion is that (social) space is always a social product. Assuming that Lefebvre
neglected the technological dimension of the production of space, the second part outlines the
emergence of hybrid spaces by extending theories of production of space into a consideration of how digital media are integrated into everyday life. By establishing how socio-political relations
are at stake in the production of hybrid spaces, the next section will elaborate two key concepts
in relation to contemporary public space namely: social capital and soft urbanism. By the notion
of social capital, the importance of social contact in public space is underlined to increase
productivity in its economic sense. Moreover, this concept suggests how investments in social
capital can lead to ‘social inclusion, cohesion and justice in public space’ (Yue 2009: 274).
Cultural capital plays a role in bridging social capital by promoting social solidarity, social
integration and sustainable communities (Jeannotte 2005: 126). In addition, the concept of soft urbanism is introduced in order to underpin the use of interactive urban screens in public space
within the context of modern urbanism. Also, how the development of new communication
technologies might be considered. Chapter two will discuss the commercial bias of urban
screens, while elaborating on how urban screens as media communication platforms can augment social interaction in public space. The second part of that chapter finally, will by means
of interviews provide insights into the practices and problems of running urban screens in
terms of interactivity, location and content. The concluding discussion identifies several important patterns in urban screen practices and offers a theoretical framework for research.
10
Chapter 1. Urban Screens and the Production of Hybrid Spaces Digital media screens have become ubiquitous in the contemporary urban environment by the
presence of information boards, led-screens, televisions and today’s mobile smart phones. With this integration of digital technologies in everyday life, our perception of space has taken on a hybrid quality. To understand this transition, I will start with a discussion of Henri Lefebvre’s
(1991/1974) well-known work The Production of Space. Lefebvre is influential as a philosopher of space and everyday life from a Marxian perspective, especially for the application and
extension of dialectical thinking to space (Gottdiener 1993: 129). In general terms, his work is in
line with other great post-Marxist critical theory thinkers like Walter Benjamin, Guy Debord and Manuel Castells that have stressed the material aspects of urban society. The framework of
Lefebvre’s production of space, however, is especial significant in elaborating the political
significance of urban screens in public space. This framework, for instance, explains how social relations are central to our spatial practice. Furthermore, it is of help by articulating both how
urban public space is produced and in turn how urban public space produces us. The Production of Space
Lefebvre’s work is based on a critical reading of Capital, especially the fundamental emphasis
Marx placed on temporality, in which surplus value is created by circulation and extraction of
labor over time (Gottdiener 1993: 13). Lefebvre (1991/1974: 9-10) noted that few people
would reject the idea that capital and capitalism influence practical matters relating to space
given the construction of buildings and infrastructure. The world of commodities existed in
space, as well as in time, which implied that the Marxian dialectic was both spatial and temporal
(Gottdiener 1993: 13). These dialectical moments, however, are not explained by the two
oppositional terms in Lefebvre; instead, a third is added. This third term provides a new
complex dimension to the social production of space. In this sense, Lefebvre (1991/1974: 33) developed a conceptual triad to grasp the importance of space: spatial practice, the
representation of space and representational spaces. Spatial practice consists of everyday activities and experience that produce its particular own social space, so that ‘the spatial
practice of a society secretes that society’s space’ (38). This perceived space continually
mediates between the bounds of planners and architects (urban reality) while simultaneously
being shaped and shaping individuals’ perceptions and uses of space (daily reality) (McCann 1999: 172). The representation of space is based upon the work of planners and bureaucrats,
‘all of whom identify what is lived and what is perceived with what is conceived’ (Lefebvre 11
1991/1974: 38). Representational spaces are spaces that are directly lived through their associated images and symbols; the space for imagination. Furthermore, this third understanding of space overlays physical space by making symbolic use of its objects (39). Generally speaking, this conceptual triad of space combines the physical (perceived), the mental
(conceived), and the social (lived). According to Gottdiener (1993: 131), this spatial triad
identifies the complexity of space and demonstrates how space enters into social relations on all scales and dimensions.
If compared to the production of a single object, the production of space is complex and
always in the process of becoming. Scott Kirsch (1995: 548) has argued, for example, that the
space of a park could be conceived and produced through labor, technology, and institutional
factors. However, the meaning of that space and the space itself is changed or assumed as it perceived and lived by people (548). Therefore, public places with urban screens could be
perceived and lived in a completely different ways than it first assumed by institutional factors.
In that event, space is not merely that were one lives in but equally a ‘product’ of social and
political production of space (Elden 1998). This marks the complexity of social relations in
which space is a product of negotiation and contestation; where spatial production depends on the capacities of the productive forces of technology and knowledge (Kirsch 1995: 548). Additionally, not any distinct individual or social group does have these productive forces
instead ‘it must of necessity results from relationships between groups’ (Lefebvre 1991/1974:
380). In other words, an “elite” group or institution cannot alone produce space or determine constrains and criteria, it always is an interplay between groups.
Within this schema (conceptual triad), however, Lefebvre makes a further distinction
between abstract space and social space. Abstract space has taken over from historical space as the dominant form constructed by power and knowledge (49). It is based in the centers of
wealth and privilege and works to merge the spaces it dominates. Moreover, it reduces
resistance to it by means of controlling social organization through institutional politics and urban planning. Social space in contrast ‘permits fresh actions to occur, while suggesting others
and prohibiting yet others’ (73). Additionally, social space is constituted by the practice of
everyday lived experience by all members of society but ‘among these actions, some serve production, others consumption’ (73). People using the abstract space thus try continually to seize control of social space by instruments of rules and law. Social space, on the other hand, always tries to go beyond its conceived boundaries and regulated forms in society.
From here on the production of space can be interpreted as every mode of social
organization which produces an environment (space) that is a consequence of the social relations it possesses (Gottdiener 1993: 132). Moreover, the production of space is based on its
peculiar character that produces a peculiar society; it is not only materialized into distinctive 12
built forms, but also reproduced itself (132). In other words, the rules in public place not only
produce the space, but also are consequence of the social relation of individuals in that specific
place. Therefore, according to Lefebvre (1991/1974: 26), (social) space is a (social) product,
which underlines the essence of the mode of production in his framework. As a result, ‘every society – and hence every mode of production with all its subvariants ... produces a space, its
own space’ (31). In this way, social space can most accurately be understood as ‘produced by
social forces’ (Elden 1998). The contrast, non-social space does not exist prior, this assumes that
there is no natural space, moreover, Lefebvre (1991/1974: 199) emphasizes this by arguing, ‘social space is not a socialized space.’
Stuart Elden (1998) has pointed at the importance of technology in the production of
space and criticized Lefebvre’s neglect of it. In line with Lefebvre, Elden (1998) points at the
influence to the production of space itself. Technology, he argues ‘plays a mediating role in the production of space.’ In other words, technology has a material role in the production in space, therefore, it mediates space as well. Technologies did have an effect on our perceived, conceived
and lived spaces. Computers, airplanes, the internet and smart phones certainly reconstructed
our spatial and temporal relations in society and even the whole world. It accelerated our movement through space, changed our perception of space and reconstructed political, economic and social processes in space (Kirsch 1995: 546). For example, as opposed to the idea
of a ‘shrinking’ world due to technical development (radio, television, telephones, the internet, etc.), Kirsch draws attention to the risk of undermining complicated relations between capital,
technology and space. Indeed, as Elden (1998) argues, ‘space is not shrinking we perceive it to be shrinking.’ All these technological developments nevertheless influence our daily life experience and it seems that our space has altogether a direct relation with technology. For that
reason, space, as an object, commodity or technology can be mass-produced, this provides a
basis for interpretation of homogenization and placelessness of spaces in society (Kirsch 1995:
548). Alternatively, as Augé (2009:78) stated, if space is not concerned with identity it will
become a non-place. However, looking at which ideologies are embedded in the production of these spaces is illuminated in Lefebvre’s representation of space.
To conclude, in this first section I have outlined Lefebvre’s framework of the production
of space in order to emphasize firstly the importance of space in the reproduction of social
relations and everyday life. As argued above, the world of commodities exist in space and time,
which makes space an important dimension of everyday life. Lefebvre noted the social
connection of physical, mental and social spaces wherein space is always produced. Secondly,
this means that space is always subject to power, knowledge and political economy because of being a (social) product. The conceptual triad of space offers a way of engaging with spatial
production by differentiating between the perceived, conceived and the lived. Spatial (perceived) 13
practices consist of spaces that are produced and reproduced by everyday activities and experiences. Representation of space (conceived) is based upon the conceptual model of space
used by all organizing space reflected in knowledge and signs; although, it is the dominant space
in society, or as Lefebvre stated, the ‘mode of production.’ Representational spaces (lived) overlay the physical by making symbolic use of its objects, associated images and symbols, also
referred to as the space of the imagination. Lefebvre’s framework highlights his humanist
investments in the notion of an urban revolution to a renewed access to urban life (Lefebvre 1996: 158), he is especially against the transfer of rights from citizens to transnational
corporations and institutions (Purcell 2002: 99). Lefebvre’s right to the city is more than access
and usability of public urban space, according to him is no less than freedom to produce and reproduce society (Harvey 2008). The production of space demonstrates how social and spatial
relations influence this right to city. To end, the conceptual triad demonstrated how relations of
space are implicated with questions of power, knowledge and political economy; but it
neglected its relation with media and technology. In the next section, the mediation of space by
media and technology will be further analyzed by the concept of spaces with a hybrid character. Urban transformation: hybrid spaces
The focus of this thesis is on public access and practical relevance of space in the media city.
Lefebvre’s framework characterizes accessibility and usability, but for a deeper analysis of
urban space this section too will focus on public versus private as well. What is more, on what account play media and technology a role in urban space. In order to understand how today’s
public space is produced, I will first elaborate on the notion ‘public space’ and how that is
defined. Next, I put forward the blurring of public and private space through commercialization
and hybridizing technologies. I will argue that hybrid spaces address the blurring of the physical and digital affecting Lefebvre’s framework. The difference between public space and private space is usually measured in terms of rights of access and the nature of control of specific space.
Private space, therefore, separates itself from public space by property rights (Nissen 2008:
1130). According to Wolfgang Christ (2000), ‘public space is the city’s medium for
communication with itself’; it is the communication space were the city is commonly defined as
such.
To account for a space as a place, the people that organize it and attach meaning to it
need to be addressed (Tuan 1977). A public square becomes “public” because institutions,
planners and corporations organized it in a certain way by creating rules, exerting control and giving it movement all possible because of the window of opportunity opened by a specific
public place (Lefebvre’s representation of space). This thesis uses Nissen’s (2008: 1130-1131) definition of public space wherein two dimensions are the most important; unlimited access and 14
usability. In his concept of the public sphere, Jürgen Habermas (1989/1962) states that public
space is founded upon free accessibility for citizen and freely use of those public spaces. As
Habermas sees a downfall of these free accessibility public spaces, he notes that this
transformation affected the public sphere where private spaces gradually invade common space.
In addition to the lock of public places (parks, squares and streets) through a withdrawal of governmental support, the contemporary city is increasingly property of private interest groups
that create an unbalanced access to the production of space in society. Corporations produce the street space through advertisement and commodities, resulting in processes of spatial privatization in the city. As stated before, Lefebvre argued what matters is the freedom to
produce and reproduce public space. Whilst Habermas emphasizes the notion of authority, Lefebvre, asserts the (Marxian) notion of participation.
Streets are spatially produced as a private space by mobile devices, such as smart
phones and tablets that itself create private sphere, with all different levels of access and
motivation. Or, as Raymond Raymond Williams (2003: 19-20) argues, a form of mobile
privatization, which serves at-once mobile- and home-centered ways of live. On top of that,
broadcasting became a social product. As argued by Nissen (2008: 1130), the new hybrid space reflects different kinds of public, semi-public, semi-private and private spheres. In order to get a
transparent definition of public space, it first is necessary to narrow down the most important
characteristics of common public space. It is hard to define ‘public space’ by pointing at
landownership property rights or the power extended by public authority (1130). It therefore
has to be discussed in terms of degree of usability and unlimited access to public areas and buildings. Public space thus determined will cover free right to use a specific area or square, this is one of the fundamental characteristics of Habermas’ (1989) concept of public space.
In this way, public space has been privatized through the rise of commercial urban
screens in streets and on top of public buildings. In the beginning of the nineteenth century printed media entered public space. Advertisers started on any available surface to promote their products and theater performances (Huhtamo 2009: 16). Fences, walls, and even doors were packed with printed media throughout the whole city, obeying no rules (17). This resulted
in a constant metamorphosing of the city’s media surface, where textual and visual change was
rapid. It enabled to reach a wider audience and became financially more attractive compared to other printed mediums (16-17). Accordingly, public imagery came to embrace the everyday life of citizens. The transformation came further to foreground by the introduction of colossal
billboards in public space where they became a gateway for the communication of information, which tame the wild advertisement. Urban screens function as both ‘a frame and a gateway through which messages are transmitted and retrieved’ (17). Moreover, commercial companies operated between the public and the private. On the one hand the private was tangible and
15
personal (i.e. newspapers ads, trade cards) and, on the other hand, universal and monumental
in the quality of products displayed on billboards (20). Especially this latter characteristic gave citizens the feeling that they were losing control of exterior places. Furthermore, billboards had an unreachable feeling. It namely resulted in a new complex notion of semi-private and semi-
public areas in society. However, as Lefebvre noted, space is a social product that is always in process. Moreover, public space is always being reshaped and challenged by the spatial
practices of individuals and groups (flash mobs, graffiti, strikes, etc.) in order to undermine the homogeneity of the city (McCann 1999: 168). In debates about media culture and public space, it is interesting to address Paul Virilio’s (1994) concept of the public image of public space.
Today’s public space, wherein social communication takes place, is being adjusted to the image of the city. Streets, squares and downtown areas are covered in media surfaces that produce new spaces within the public space. Furthermore, it shifts concepts of street surveillance to
someone behind a computer interface looking at the street space itself (64). That is why the spatial dynamics of the media city, according to McQuire (2006), have always been dominated
by, on the one hand, the production of new forms of spectacle, along with new mechanisms of control and surveillance in public space.
The risk is that the development of multiple spheres and private spaces could lead to the
end of the public space through its abandonment (Nissen 2008: 1132). Research by Margaret
Kohn (2004: 8) cited that public spaces have declined, due to decreased support from the taxpayer and less revenue out of fees. This has meant that governmental institutions are no longer to build and maintain public places in the city. These spaces are necessary for a pluralism
society where citizen of all kinds of backgrounds and classes gather. When the accessibility and
usability of public spaces is privately owned, rules and regulations are determined by not the
public, but by its commercial counterpart. This transformation is especially visible in the
emergence of the shopping area as the new spectacular city’s center in urban public life (Nissen
2008: 1135). Moreover, the structure of public space is changing with the placement of new surveillance technologies in areas. These technologies create different layers of public and
private spheres (1142). Thereby implying a degree of invisibility. Urban screens, however, propagate visibility in public space; they thrive on the public attention. All these media
processes in public generate thus spaces of hybrid qualities that have ‘different degrees of accessibility and varying extents of usability’ (1139).
Digital media screens have become ubiquitous in the contemporary urban environment
through the presence of information boards, LED-screens and televisions, resulting in a mediatized perception of public places. According to Nanna Verhoeff (2012: 104), urban screens
are both part of places, as well produced by their place. Therefore, urban screens produce a
public space wherein, we, as commuters, move through; we follow signs, watch the news and in 16
some cases we are entertained. There is a constant interaction in space between the inhabitant
and urban screen surface. This interaction is what Lefebvre argued as the lived space, wherein there is mediation between the perceived space of the traveler and conceived space of urban screen. However, screen media reconfigured the dynamics and complexity of these hybrid
screenspaces (107). The urban environment is becoming a screenspace that merges ‘virtual and
physical mobility within a realm of mobility and transformation’ (107). Urban screens alter the traditional static cityscapes of the urban environment into new and dynamic architectural
structures with surfaces of moving images and information flows. In addition, as Eric
Kluitenberg (2006) notes, these media technologies radically altered the use and characterization of public space. In this respect our behavior and experience in public spaces
has diversified because of the endless possibilities with these digital media surfaces. In general,
since modernism took over the structure of our daily life by creating a more individualized
citizen, the meaning of public space, as a social meeting point, disappeared as well. The increasing usage of communication technologies (i.e. radio, television and mobile devices) has changed our experience and perception of space and time drastically. Furthermore, as Marshall
McLuhan (1996) pointed out, the world is becoming a “global village.” Besides, as mentioned in the first section, it is our perception of space that has change not space itself. The increase of the
communication technology could well be demonstrated by the use of mobile telephone or today’s smart phones in the contemporary city
Another digital screen that is increasingly interfering with everyday life are mobile
smart phones. Smart phones sales are sky high in contemporary societies, which amplifies the transformation of public space or even the augmentation of public space. Formerly used as
strictly a phone, these devices are now small microcomputers, media centers, or even serve as
collective social devices (de Souza e Silva 2006: 3). Moreover, smart phones are an example of
Lev Manovich’s (2007: 5) new media avant-garde compared to the old media avant-garde of 1920s. Where the old avant-garde came up with new ways of observing the world, rather the
new media avant-garde is about ‘new ways of accessing and manipulating information.’ Secondly, it ‘no longer concerned with representing the world in new ways but rather using old
media as its primary material’ (5). Smart phones as new media are, in fact, meta-media: they
draw from and transform previous media forms (TV, radio, telephone) into new expressions. Accordingly, we could think of them as non-dedicated devices, because they could be changed,
transformed and used in all kinds of different ways. With this shift towards an alternative account on mobile devices in society, we should rethink the type of spaces they produce in order
to properly understand them in a contemporary setting. For instance, these new devices create a persistent internet connection, leading to an intensive imbrication of digital and networked technologies in everyday life. Therefore, it is arguably that public space is becoming hybrid 17
where there is no longer any discontinuity between physical and digital spaces (de Souza e Silva 2006: 3). These digital spaces are based on the production of the interaction between individuals or groups with digital technologies.
Adriana de Souza e Silva’s (2006: 4) reading of hybrid space consists of mobile spaces
that are always connected. Moreover, this connection relies on social interaction along with its solid link to the informational space of the internet. This hybrid space arises when digital media intensively participate in the production of space. In this respect, connecting Lefebvre’s
representational spaces with hybrid spaces gives room to a mediating actor of the lived experience in everyday life. Therefore, the physical is not merely overlaid by the symbolic use of
its objects, but also with digital media that mediated space and thus affects the social in that space. The development of urban screens and non-dedicated mobile devices has ensured that
we are constantly in contact with digital media, consequently, ‘the borders between digital and
physical spaces, which were apparently clear with the fixed Internet, become blurred and no longer clearly distinguishable’ (7). This means that the physical is not pure physical anymore as stated by Lefebvre, instead it is a hybrid of the digital and the physical. These urban media
surfaces are indeed affecting our social production of space. Thus the space of representation,
‘the lived social relation of users to the environment’ (Gottdiener 1993: 131), is being produced
in this hybrid space. Additionally, according to McQuire (2008: 113), with the development of
electricity, urban space is increasingly experienced in terms of flows, since it was from this point on it was possible to communicate between different places in the city. Furthermore, the
development of streetlights created forms of controlled illumination in Lefebvre’s lived spaces in
the public space, thereby forming the basis of today’s urban networks in the media city (113).
When urban screens conquered public space in the late seventies, the city became a proto-
cinematic environment, wherein the mediation of life throughout urban space became imminent. It became harder and harder, even if you walk through public space, to escape the exposure of
media (Krajina 2009: 402). Because these media are imminent, they are an important factor in the production of space.
To summarize, the first section discussed Lefebvre’s production of space and the second
part of this chapter demonstrated how Lefebvre’s materialist space is now heavily mediated in new ways. It is a space, moreover, of hybrid character due to the development of mobile digital technologies and their imbrications with public space. Public space is determined by the degree
of accessibility and usability in order to differentiate it from private space. However, due to the
commercialization and technological development of communication, public space is more and more privately determined. Therefore, hybrid spaces emerged from the blurring between public
and private. This new definition of space makes it possible for section three to address the importance of public space on the account of social capital in the contemporary society. On the
18
other hand, the introduction of media surfaces in everyday life suggests another definition of
hybrid space: the blurring between physical and media spaces. While Lefebvre does not
emphasize the influence of technology in his framework, this section explored precisely why technology is one of the central factors in today’s production of hybrid space. Lefebvre’s
representation of space is influenced by all kinds of technologies, moreover, these media surfaces constantly shape and reshape the perception of individuals, groups and space. In this
respect, urban screens need to be considered in terms of social relations and their mediating factor in the production of space. Concerning the production of hybrid space, the next section will elaborate on Soft Urbanism and its importance to Social Capital. Social Capital and Soft Urbanism
This section will focus on the importance of public spaces for society by Putnam’s notion of
social capital. Furthermore, the previous section explained the shift towards hybrid spaces in the contemporary city, precisely this shift supports the concept of soft urbanism in order to address the potential of interactive urban screens in public place. In the transformation of
hybrid spaces, the traditional terms of spatial distinction are losing their validity (Sikiaridi and Vogelaar 2008: 279). It is the interplay between digital and physical, local and global, private
and public in which communication technologies play an important role. As Lefebvre already stated, it is not about the opposition of these terms; instead, it concerns the complex iterative social production of space. Soft urbanism is related to Lefebvre representation of space
(conceived) that is based upon work of planners and architects; however, soft urbanism adopts
a softer approach to planning. Instead of focusing on placing permanent objects or restricting
people in public space, it should focus on infrastructures for preconditions of processes in urban spaces (280). In other words, by providing frameworks of infrastructures, it clears the ground for the self-organization of the public space.
This field of work explores the dynamic interaction between urbanism and the space of
mass media and communication networks, which the ‘soft’ city relates to and interacts with its
physical counterpart, the environment (279). Moreover, it works from a bottom-up strategy instead of the institutional top-down approach of the contemporary city; this means that softurbanism rethinks intervention strategies. So it produces rules that are developed for a set of
independent elements, however, what the result is of the interaction between these elements is
not planned (280). In other words, it creates a framework of processes in public space wherein
the results of the interaction is accidental, unexpected spontaneous. In this way, the concept strives to progressive work upon the conditions of possibility suggested by Gilles Deleuze’s
concept of the society of control (1992). Additionally, McQuire (2010: 580) argued that urban
screens in their present forms can ‘all too easily dominate public spaces, serving as an Orwellian 19
platform for commercial or state propaganda.’ While societies of control suggest new forms of
intensive social mediation and power relations, this concept also points to the need for liberating public space within these conditions. As David Harvey (2012b) pointed out, public
space is ‘a space in which the public is not allowed’ referring to occupy movement in New York.
Moreover, parks, squares and streets, are now ‘entirely controlled by political power in such a
way that they are no longer commons’ (2012b). Indeed, Lefebvre noted the importance of
planners, bureaucrats and institutions in the production of space; hence, we should rethink this
notion and provide a more democratic production of space through soft urbanism. Thus, Lefebvre’s Right to The City underlines the restructuring of the power relations in the
production of public space by transferring control from capital and the state towards citizens (Purcell 2002: 101-102). This is important for society as a whole given the significance of public
space for the economy and the cultivation of social capital.
In his book Bowling Alone (2000), Robert Putnam emphasized the importance of social
capital in an increasingly individualized society. This is one of the results on how public space is
produced today. Putnam (19) constructed a new theory on social capital alongside of physical
and human capital, which points to the influence and the significance of the value of social networks. Productivity can be increased by education (human capital) or providing tools
(physical capital), hence, social contact in public space raises the productivity of individuals and groups too (19). Social capital refers to the connections among individuals that run through
‘social networks and the norms of reciprocity and trustworthiness that arise from them’ (19).
Social capital is most powerful when embedded in a society with a dense network of reciprocal social relations. Thereby relying heavily on the importance of the success of the community, however, a society with many virtuous but individualized citizens has less social capital. Thus, infrastructure provided by the concept of soft urbanism could be helpful for a dense network of
communication technologies in order to create social relations in public space. Furthermore, a society that is characterized by generalized reciprocity is more productive than a society that is based on standalone citizens who life in themselves (21). Accordingly, social capital increases
the importance of public places to connect and communicate with others for more economic
and social prosperity in society. This notion gives account to Lefebvre that production of space is far more than just planning the material space in the city, it utilized all social relations that produce and reproduce aspects of everyday life in the city and society (Purcell 2002: 102). In other words, citizens produce urban space; therefore, give them the right the construct public space for the sake of social capital and commons.
Research by Harry Brignull and Yvonne Rogers (2003) argued that interactive public
displays in public places support community and social activities. However, the major problem is the resistance of the public to participate or interact with a public display. Nevertheless, their
20
‘Opinionizer’ installation (a large display connected with a computer where people could comment on each other) was a good mechanism for supporting socializing activities, also the participants socialized with people they had not met before (21). Therefore, urban screens
could support the importance of public places by providing playground to interact with others. Within the concept of Soft Urbanism there is the shift from Government to Governance, instead of
centralized planning it is based upon de-central, networked steering (Sikiaridi and Vogelaar 2008: 281). Their “Pubic Media Urban Interface” (281) proposes overlaying the city with a network of interfaces between urban and media space, between the lived and the perceived
space. In doing so, it creates a hybrid space between the global media space and the local urban place (282). Thus by placing a network of interactive urban screens in public space to
communicate with each other, the gap closes between the local and global. Moreover, it demonstrated the importance of the public space once again because individuals have now the
opportunity to broadcast, access and influence the global media environment from their local neighborhood (282). For that reason, it contrasts interpretation of homogenization and placelessness of spaces because of the influence and significance of the local instead of the global.
This example positioned urban screens in the production of public space, moreover, it
argued its potential for interaction that is important for the concept of social capital. However, it
is meaningful to explore the practices in public in order to understand different engagements with spatial production. In consideration of defining the practices in public spaces, Jan Gehl’s
(2011: 9) research provided three types of outdoor activities in public spaces: 1) necessary activities, 2) optional activities and 3) social activities. By Lefebvre referred to as spatial
practices, which continually mediates between the bounds of planners and individuals’ perception and uses of space. Demands on the physical environment influence these activities
(9). Necessary activities consist of practices that are more or less compulsory, for instance, going to school, waiting for someone or going to supermarket. All these activities require a degree of participation and take place throughout the whole year (9). Optional activities are activities that are participated if there is a wish to do so, for instance, sitting a park or playing
football with your friends on the town square. These activities take place only when exterior conditions are favorable (11), so squares, parks and other public places should encourage the
public to use them. These activities depend heavily on physical conditions that are provided in public space. Social activities are activities that depend on the presence of others in public space in order to take place (12). This consists of simply watching others playing in the park to
activity playing with them in order to have any gratification. The categories are based on the demands on the physical environment of public space so it provides a reason why or why not an
21
urban screen should be placed in a public space. For instance, broadcasting a football match in order to facilitate the condition of the activity of watching a football match in public.
To summarize, I started with discussing Lefebvre’s conceptual framework on the
production of space in order to elaborate on the relation between urban screens and public
space. His conceptual triad serves as a framework because it elaborated on how all space is
socially produced. As Lefebvre explained, every space is a social product, or is produced by
social relations in time and space. Therefore, space is subjective to power, knowledge and politics. His conceptual triad defines space in spatial practice, the representation of space and
representational spaces. Additionally, it connects the physical (perceived), the mental (conceived), and the social (lived). This framework underlines the importance of social relations
in the production of (social) space. However, it overlooked the influences of media and
technologies in the production of hybrid spaces. The concept of hybrid space draws together
Lefebvre’s trialectic in new ways by making ground for the influence of media and technologies.
These hybrid spaces play a significant role in the reproduction of social relations in everyday
life. First, I explained the melting of public and private spaces. Secondly, I discussed the blurring between physical and digital spaces. This revealed the social relations of urban screens and its mediating factor in the production of space. Afterwards I explained the concept of soft urbanism
in order to introduce the concept of social capital. Given the theory of soft urbanism, it is
suggested that interactive urban screens can be utilized as an instrument to increase forms of
social capital. Furthermore, it provides the potential for the fundamental right of the citizen to
produce their city space.
22
Chapter 2. Urban Screen Practices The previous chapter offered a theoretical outline account of transformations in public space,
emphasizing in particular how space should be considered foremost as a social product. Furthermore, it marked a shift towards the concept hybrid spaces, which merged the digital and physical into one space with its own socio-political production. In order to extend this
discussion into considerations of the production of space, this chapter will address the extent to
which urban screens are able to increase social capital in public space. Furthermore, this section considers which forms or concepts influence urban screens in practice; on the hand, whether they serve as a socializing platform in public space or, on the other hand, as urban decorations,
billboards or wallpapers. This chapter will first outline how urban screens could be used in
public. Secondly, it will elaborate on the urban screens as social platforms through the notion of
play. Thirdly, this chapter will give in insight into the field of urban screens practices through a series of interviews with professionals who work with urban screens in public spaces. Urban Screens and Their Commercial Bias Scott McQuire (2008) has influentially described the transformation of urban space through the
proliferation of public screens and media buildings into the ‘media city’. As antennas and coaxial
cables became the material infrastructure for mass television, architectural buildings now become the infrastructure of urban media screens (Slaatta 2006). The introduction of LED
technologies, moreover, accelerated this transformation due to relatively inexpensive capacity
to shape screens into different forms which can then be secured onto a building’s architecture
(McQuire 2009: 570). The development of interactive urban screens, moreover, changed the
locations of the screens. Instead of setting them down alongside highways, these screens are situated in traditional public spaces, like squares and plazas (McQuire 2009: 10). Within this
context, the research of Veenstra et al. (2011: 1) pointed out eight possible ways of using
displays to support human needs and activities in public spaces. In their research, they
distinguished eight categories of applications: (1) advertisements, (2) information, (3) art, culture and aesthetics, (4) entertainment, (5) influencing (atmosphere, mood or behavior), (6) improving customer experience, (7) communication, (8) participation. The main emphasis lies
on advertisement, however, in the context of this thesis communication and participation are significant too. Communication applications enable interaction between people in front of the
screen or communication with people elsewhere through the screen (2). Additionally,
participation ‘covers the involvement of people in discussions concerning social or communal 23
issues’ (2). In these forms, urban screens could account for concepts of investments on social capital. However, the revenue, of the categories 2-7, is often social rather than financial, which makes them unattractive for commercial corporations.
Everywhere you walk in the contemporary city, billboards, facades and screens vie for
your attention as a consumer. On the other hand, all kinds of art projects try to encounter these
changes in public engagement, like the Contemporary Art Screen Zuidas (CASZ) near the Amsterdam-Zuid train station. This project broadcasts, 18 hours a day, digital art for the
travelers that enter or exit the train station. Nevertheless, the most used category is advertising because it makes money compared to the others (Veenstra el al 2011: 2). Additionally,
advertising has a long tradition in outdoor media surfaces. As Huhtamo (2009: 16) explained, it started roughly in the beginning of the nineteenth century when printed attractions in outdoor spaces became a widespread phenomenon. This resulted in commercial parties hijacking public space through textual advertisements and above all with pervasive interactive techniques.
Within the context of the digitalization of the society, urban screens with moving images are a
powerful medium for communicating commercial goals and missions through advertisement. In this transition, commercial companies started to realize that these urban screens are in line with the new paradigms of the digital economy (Struppek 2006b: 174). Although, commercial
dominance has always been controversial in public space through advertisements, it should not
be the reason to neglect or refuse the placement of urban screens (McQuire 2009: 572). It is
vital to restate the relationship between media and popular culture. It is more meaningful to understand and determine who is broadcasting, what good content is or who has access to the screens.
A particular example from the 1980’s, Hole in Space (1980), demonstrated how urban
screens in public space were used differently by means of connecting places on different sites. In this installation, the Lincoln Center in New York was visually connected with a department store
in Los Angeles (Struppek 2006: 179). This project made use of small televisions placed in public
space in order to explore the communicative capacities of these technologies. Moreover, it is an example of seventh category of Veenstra et al (2011: 2). A more recent example is the public
screening of the Olympics Games in 2012 throughout the United Kingdom, which also tries to
connect different places in order to establish a mediated collective. Generally, these networked urban screens contribute to the production of new forms of interconnections between places on
a global or local level (Sassen 2009: 40). Therefore, urban screens demonstrate their interplay
with the character of the city by the assumption that active citizens instead of well acting consumers produce it (Struppek 2006: 3). Recognizing the exposure of commercial visual
culture and the assumption of technological pollution is the first step into the sustainable
development of urban screens in public space. However, as mentioned earlier, with the 24
development of urban screens, it is not only about content, but its interactivity, the locations, the architecture, public space, and so on. Therefore, there should be alliances made with
different professions who come together in joint cooperation, including ‘city authorities and
regulators, architects, advertisers and broadcasters, as well as cultural curators, artists, and the citizen as producer’ (2). The first step to counter this commercial bias would be the
transformation of urban screens into a social platform, which will increase the acceptance of urban screens in public space under a variety of dynamic conditions. Urban Screens as Social Platforms The deployment of mobile and situated media technologies in public space under neoliberal
conditions has given rise to new kinds of hyper-individualism. This development created a public space for unlimited private consumption, which in urban space became more
characterized by alienation and disaffection (McQuire 2009: 50). This resulted in an individualized society where public space is not easily defined as common as discussed in the
first chapter. In addition, the development of mobile communication technologies and urban
mobility practices threaten forms of social cohesion between citizens (Jensen 2008: 141).
Nevertheless, public space accommodates other temporal and spatial mechanisms for
generating and promoting social interactions. Ava Fatah (2009: 243), for instance, claims that public space ‘offers a stage for events and activities on which people negotiate boundaries of
social and cultural nature.’ The majority of the screens are not connected to the local environment because they generally serve commercial purposes by displaying advertisements
that are not related to its surrounding. Moreover, most of these screens are not integrated in the
local architecture. Alternatively, by embedding these media surfaces within the urban landscape
of the media city, they could be seen as ‘both an interface with, and the generator of, diverse
social interaction’ (243). With integration on the urban level, Fatah (2008: 255) suggests that the content and output technologies need to be embedded in the architecture of the building.
Urban screens need to become part of the fabric of the city in order to become a platform for rich social interaction. For instance, at Federation Square in Melbourne, urban screens are fully integrated with the architecture of the buildings and forms part the building’s facade.
Interaction through mobile devices is a potential input for urban screens because the
media and communication industry, already in 2006, recognize them as being the third most important media screen, after television and the computer (Goggin 2006). However, with today’s smart phones, tabs and pads sales you could argue that they are the number one media
screen in the everyday life of a citizen. The constant connection to the internet blurred the
difference between the virtual and physical spaces. In the past you need to sit down behind your
desktop computer, now people ‘do not perceive physical and digital spaces as separate entities’ 25
(De Souza e Silva 2006: 263). Moreover, because of this constant connection people ‘do not have the feeling of “entering” the Internet, or being immersed in digital spaces’ (263). Therefore,
these new hybrid spaces emphasize how people do not ‘transcend’ physical space to enter into
the digital environment (264). On the contrary, people are constantly operating in both the
physical and digital environment. However, it should be recognized that different engagements
are possible. Research of Mizuko Ito, Daisuke Okabe and Ken Anderson (2009), for instance, identified three genres of presence in urban space with the use of mobile devices in everyday
life, cocooning, camping and footprinting. The research is based on the assumption that these mobile devices interface with the urban environment. Cocooning is the most obvious one in this
context and one of the primary functions of mobile media in urban space. It provides a personalize media space which is attached to the person and not the physical place of that
moment (73-75). With a hardwire connection the communication is between two places,
however, due to these mobile devices our connectivity has transformed to person-to-person. With the development of the internet and mobile phones, we can communicate directly to
anyone from any place. Therefore, there is a shift towards personalized or networked
individualism, which ensure that people are connected, but on a more individualistic level rather than being attached to a certain place (Wellman 2002).
On the one hand, these mobile devices produce individual bubbles of people in public
space. The research Ian MacColl and Ingrid Richardson (2008) explored, linking these mobile devices with urban screens in public spaces could connect these private spaces. Their Wiffiti
system (a platform that allows people to post message on an urban screen) demonstrated that it
could empower public expression by the use of these mobile devices. Moreover, ‘fostering, an open and strong sense of citizenship and community’ (108). In this respect, social capital
connected with interactive urban screen practices by demonstrating that this installation enhances social contact in public space. According to Putnam, social contact increases the productivity of individuals and groups. As O’Hara et al (2003: vii) already in 2003 alleged,
interactive urban screens produce communication in groups by ‘complementing our verbal
communications and shaping our group dynamics.’ In other words, a platform for social interaction or communication in public space could be created by connecting mobile devices with urban screens. It is important to connect these both because many people experience urban life through the interface of their mobile devices (de Lange 2010: 165).
You could have all kinds of interaction with the urban screens; however, by introducing
the concept of play, it could support urban screens in becoming a socializing platform. On the
notion of media in public space, Mary Flanagan (2009: 197) has argued, ‘play has the ability to
empower, build community, and foster collaboration and cultural change.’ Moreover, according to Michiel De Lange (2010: 160), play has a long tradition in conceptualizing and thinking about 26
the city, including the Situationists’ ludic interventions, Michel De Certeau’s spatial tactics and more. Constant Nieuwenhuys’ (1974) New Babylon, in particular, was based on a model of
reflection and play in which the city becomes the product of the culture of its citizens. However,
any notion of play must also recognize the contingency of street sociability in public space, which is ‘born out of the tension of anonymity and intimacy, the tension in which encounters are dictated by chance’ (Lehtonen and Mäenpää, 1997: 158). Strangers in a city share the same
anonymity, which provides a safe surrounding for the individual self because it lightens threats to someone’s face (Sutko and Souza e Silva 2011: 811). In this respect, anonymous
environments create playful social interactions. Considering that temporarily located people ‘experience an unburdening of the social consequences of their actions’ (811). In other words,
participants are more likely to play if their actions do not have any consequences in the long run. This is one way of countering the problem of a participant’s resistance to interact with a public display mentioned in chapter one.
Practices of public space, divided into three types presented in the first chapter, are
important for determining which kind of socializing platform could be built on a specific
location. Encounters with strangers in public space play a role in the construction and reflection
of social behavior (Fatah, Kostakos and Penn 2010: 179). With digital communication technologies integrated into the everyday life, however, the encounters in public space became
digitalized. Alternatively, encounters are only possible through technologies, think about communicating with some on the other side of the world. In public space, encounters take place
without the use of technologies, however, encounters through urban screens or mobile devices
are digital. In their research on digital encounters in public space, Fatah, Kostakos and Penn (2010: 180) define digital encounters as ‘an ephemeral form of communication and interaction
augmented by technology.’ Moreover, technology augments instead of replaces the human communication. Accordingly, people can take part in the digital encounter with their mobile devices. The awareness of the encounter is defined as conscious and unconscious registers,
combined with intentional and non-intentional interaction (181-182). If someone interacts with
the screens, he/she will class this as conscious and intentional interaction; in other words,
whether someone is aware that communication has taken place. However, Bluetooth, Wi-Fi, or internet-enabled urban screens can communicate with the public by connecting with their
mobile devices in an unconscious manner. This framework utilize that communication with urban screens takes place on different levels. Moreover, it argues that different types of
technologies encourage different types of interactions. This is necessary in order to understand shared social encounters media by digital technologies (192), in the virtue of the concept of
urban screens as a socializing platform. Moreover, their findings suggest that ‘by altering the relation between consciousness of communication and the intention of interaction, technology
27
can be appropriated to support emergent social interactions’ (194). In other words, urban screens as a socializing platform can support different social interaction in public space. Additionally, making the public aware of their unconscious communication in public space, it
influences their ‘behavior or provide a motivation to alter the way they communicate and engage with others’ (194). Therefore, urban screens in a certain set-up could improve the value
of social interaction in public space.
In summary, there are a number of substantial factors to consider for the effective use of
urban screens as a social platform in public space. First, urban screens need to be contextually embedded in the architecture of a space both in terms of infrastructure and media content.
Secondly, an appropriate balance needs to be found between commercial and non-commercial content. Thirdly, there should be multiple parties directly involved as collaborators, from
architects, to artists, to commercial parties and city authorities. Fourthly, because of the
importance of mobile devices in public space, there should be the possibility to connect or
engage with these interactive technologies. Fifthly, the notion of play enriches social interaction in public space; however, anonymity must be taken into account in order to unburden any long-
term social consequences. Sixthly, digital communication is based on different levels of awareness and intent. Each of these factors has a central role in the success of urban screens.
The next part will explore, through a series of interviews, urban screen practitioners in Netherlands. Interviews Based on a series of interviews with professionals in the field of urban screen, this section explores questions that relate to the practice of urban screens. The interviews were held with artists, commercial organizations, non-profit organizations, concept designers, municipal officials. Detailed responses were offered regarding the importance of location or integrating
the urban screen with the architecture of buildings and the fabric of the city. In this respect, the
question was proposed what are the best locations? How is an appropriate site determined?
Furthermore, what is the impact of urban screens on public space in the media city? How important is integrating the content for urban screens with the city’s infrastructure and the
practices of people in public space? Based on the notion that urban screens have a commercial bias, what is the relation between content and the public? How can you create a lively public
space instead of a space dominated by commercial signs and surfaces? In relation to the Putnam’s social capital, moreover, questions were posed regarding the conditions for fostering a
deeper democratic desire through public culture. As digital encounters come to dominate
communicative practices in public, how can the public be reached with interactive urban screens? Furthermore, what kind of interactive solutions do urban screens use to engage with
28
their public. Moreover, how is a public defined? As the concept of soft urbanism indicates, does
this involve a more open and bottom up structure of public space, do urban screens create a
more open or constrained public space? Is interactivity used, and what level? Finally, do urban screens, in their present form, have a future in public space or how might they be used instead? Based on these questions a set of five interviews is presented in the next section. Creating a museum without any walls in public space An interview with René van Engelenburg – Dropstuff (Annex I)
René van Engelenburg is the founder/director of Dropstuff, a network of urban screens that
displays digital arts throughout the Netherlands. Dropstuff is like a museum, a digital culture
infrastructure where the walls of the museum have instead been replaced by urban screens in
public space. Moreover, as Engelenburg explained: ‘instead of bricks we have LEDs, and no more
than that.’ In this sense, ‘the technique is subordinate to the content and the walls of the museum are the pre-conditions to hang up a painting, which creates its own context.’ Therefore,
the network of urban screens and all its technical difficulties that it applies to create its own context as well. By placing, maintaining and programming these urban screens within the
context of its digital possibilities, ‘it gives alternative options and opportunities for other types
of works of art in public space.’ In contrast to the traditional museum, Dropstuff has to cope with other dynamics that take place in public space. This means ‘you have to encounter different characteristics of the public, habits, the locations, forms of interactivity and the content in public
space.’ Nevertheless, Engelenburg aim is on the one hand to create as large as possible coverage
of culture content in public space, as well to get the audience to not only take note of, but also actually participate in the production of public culture.
First, Engelenburg explained how you have to encounter a completely different audience
in public space. It is neither ‘an audience that buys a ticket nor one that comes especially for the
urban screen.’ Instead, ‘the audience is already in public space because it wants to go somewhere.’ The urban screens of Dropstuff are most of the time placed at central points in the
city; this could be a train station hall or a public square. In this sense, Dropstuff searches for locations ‘where the public is naturally present.’ In contrast to the traditional museum, the
attention span of the audience is different when compared to that in public space. ‘Instead of taking the time to observe a painting, people move quickly through space and have only a few
minutes to pay attention to the urban screens.’ According to Engelenburg, ‘the audience consists
of individuals, hence, the urban screens are targeted for individual use.’ However, by linking the
individual visitor to another individual visitor in the same location or a different one, then a
group is formed. In a way, this is similar to the concept of the Hole in Space (1980) installation in the United States because it connects several locations together through interaction with the 29
screen. This could be possible through playing the games that are presented on the network of Dropstuff. Accordingly, Engelenburg argued, ‘it remains an interesting fact that you are
physically present on one location and that you have a noticeable influence on the other
locations.’ Dropstuff has a network of connected urban screens positioned in Den Haag, Breda, Eindhoven, Amersfoort and Schiphol Airport. Moreover, they have a mobile screen by which they attend festival throughout Netherlands and Europe.
Figure 1. Dropstuff.nl Open Podium at the Esplanade square in Almere, April 2008.
The location of the screen is one the most important issue addressed by Engelenburg: ‘if
the locations choice is miscalculated, the whole concept of communicating to the public in an artistic way will fail.’ The location of the screens is also determined by the need to offer an
alternative to ‘endless advancing of advertisement screens in public space.’ The aim is to create a network that is more than urban wallpapers in the background of a public hall. Engelenburg
tries to ‘stimulate, provoke or excite the public instead of constantly being spoken to as a consumer.’ This is where the interactive game-elements enter his urban screens concept. ‘The
interesting phenomenon that the individual’s actions have consequences to others on different locations is taken from the world of online video games.’ Subsequently, Engelenburg marks a
special type of ‘unpredictability that the game world brings with it.’ Furthermore, the individual
lives in a world where multiple components play a significant role, ‘like everyday life.’ Interactivity is a tool to participate in the content on the urban screens. This is possible in different ways, one could login with their smart phones and start playing or send content to Dropstuff’s Open Stage, a timeslot in the daily program wherein everyone could broadcast their
30
own digital content. Additionally with the new ”Made in…” program Dropstuff makes room for local artists and designers to produce content for their daily program.
The locations of the screens are most of the time identical; places with heavy traffic, and
they broadcast the same content. The aim of Dropstuff is to put down more of the same urban
screens throughout the Netherlands in order to increase the coverage of their projects in almost
the same context. Interactivity was given importance through the introduction of text messaging.
However, four years later, Engelenburg observed that this is ‘not done and ancient’. Therefore,
they installed touch screens at all the locations to lower the bar of participation. Every screen
has its own touch pad linked with current smart phone technologies, ‘but it is still difficult to interact with the screens.’ In the beginning of September, Dropstuff will equip the screens with Kinect technologies, so that people can interact with the screen through their own physical
bodies. Finally, to lower the bar of participation even further, they will use voice recognition software to direct the content on the urban screens. Accordingly, ‘range and participation are
the principles of Dropstuff, to reach the widest possible audience for cultural content.’
The fact that Dropstuff is a non-commercial organization makes it easier for them to
work with museums, artists, designers and public broadcasters. Dropstuff broadcasted live the
NOS Remembrance Day 2012 on all their urban public screens. Furthermore, the network of
screens is effective for broadcasting at any time, big events, occurrences or social issues that take place in society. Nevertheless, ‘broadcasting sport events requires extra rules, security and
regulations.’ By doing this, the screens create something of social ‘sense’ or ‘use’, and this is
needed because of the commercial bias of urban screen in public space. Engelenburg explained, ‘If you want people to look at your screens, you need to make content that says something…..has
a meaning to it.’ That is why most people neglect urban screens because they only broadcast
“non-messages.” Subsequently, ‘advertising is experienced as a breach of public space itself’
according to Engelenburg. ‘This is one of the reasons that Dropstuff is focusing on quality content produced by partnerships with, museums, artist and universities.’ Indeed, Engelenburg turns around a common misconception by saying that ‘commercial companies need
organizations like Dropstuff to get the attention of the public, instead of vice versa.’
Engelenburg concludes by arguing that public space is becoming increasingly
mediatized. ‘The digital world will increasingly interfere with the physical world. In the past,
you had to sit down behind your desk to use digital and networked technologies, now you can experience software interaction everywhere through urban screens, smart phones or even
augmented reality.’ In these conditions, buildings will increasingly contain media facades like
the new Ziggo Dome in Amsterdam (the whole outside is covered with LED-lights), which
frames media affordances as a new architectural form. Engelenburg mentioned Constant
Nieuwenhuys New Babylon, ‘a sort of ideal image that you never come in the same place but 31
that the world around you constantly changes. We are still far away and will not ultimately happen. The bricks are indeed electronics but also not to have the force to transform themselves.‘
Searching for quality content An interview with Stan Thijsen – Ngage Media (Annex 2)
Stan Thijsen is the founder/partner of Ngage Media, a company that is specialized in digital
outdoor advertisement. Their core business is Digital Out of Home (DOH) that is based on three pillars; (1) public screens, (2) transits and (3) points of sale. Thijsen worked for eleven years at
CBS (a multinational outdoor advertisement company) during the period from 2006 where
digital screens began to emerge in a significant way beyond the home market in the Netherlands.
However, the following years were not satisfying for Thijsen, since he ‘perceived urban screens
as a new medium with its own characteristics; this new medium required its own sales techniques and dynamics.’ For example, ‘we use moving images, we can differentiate sessions.’
Besides, ‘through this movement, you can get that emotion……….that we can convey to the
public.’ Consequently, two and a half years ago, he started his own company, Ngage Media, which focuses entirely on outdoor digital advertising through quality content.
As Thijsen explained: ‘companies like CBS were not that fond of digital outdoor
advertising and mainly thought in a paper-like medium. They approached digital advertising as
a digital poster or billboard, which means a static image in a bus shelter with no animation or
interaction.’ For Thijsen, this is one of the main reasons that digital outdoor advertising is not
appreciated among the public: ‘they have the arrogance to impose the will of their clients on
how they should do digital advertisement.’ Moreover, ‘screen time was exploited for 100 per
cent pure advertising since they do not want to produce any editorial content.’ For example, ‘London’s underground system consists of lots of digital screens that are used only for advertisements, because the contact time between the screens and the public is 2 minutes or
less, which means that it is almost impossible to tell a story and capture the interest of the
commuter.’ According to Thijsen, there is so little real time interaction between the screens and
its potential public; however, with good content it is possible.
Together with his business partner, they first started to connect different screen
networks in the Dutch market, purely to remove “trouble” for advertisers. ‘Ngage Media is
responsible for the advertisements on these networks, therefore, they do not maintain or place the screen on different spaces.’ As Thijsen argued, ‘one of the most important values is that you have a network that you can sell to your clients. With all these networks in place, it makes it
possible to send out the same commercial onto the different screen networks.’ Such an approach
has the potential to result in what Kirsch (1995: 548) described as the homogenization and
32
placelessness of spaces in society, or what Augé (2009:78) called non-places. All the screens
broadcast the same content, so there is no difference between unique spaces. This sense of
placelessness carries the risk of inducing a disinterested public who does not notice the screen content. How can the attention of the public be cultivated? How might the public be encouraged
to actually keep looking? Which locations are the best? Is interactivity a solution? Do you try open content? Do you need sound? What size to the screens need to be? For Thijsen, the key lies
with the quality of the content you broadcast to the perfect location.
For the interest of this research, our talk focused on the different public LED-screens
that Ngage Media are using. For public screens in the Netherlands, ‘there are just five or six places that are the most interesting’ from the perspective of Thijsen. These locations are mainly
on large squares in the heart of the city, throughout the Randstad and where a lot of people
already come together. On these spots, ‘you can create something more than just advertising,
since it has the “wow” factor.’ Additionally, ‘property developers or property owners want an
urban screen onto their building, however, they see it as a digital billboard.’ However, this often means that they forget, by placing such a screen, they enter the domain of public space.
Subsequently, ‘it could annoy people, it gives light pollution at night, it has technical difficulties
and finally you need a lot of permits.’ The latter is one of the biggest problems in the field of
urban screens, which means that in some cases the top-locations are not feasible. So in order to
get the best location, the content need to tell a story that connects the screen and the public.
Thijsen’s newest project, the Hofplein (public square) in Rotterdam, tries to connect different
areas of the city to this single spot. ‘Think of webcams that could film and analyze boats coming
in and out of the port or a video-tunnel to the harbors of Shanghai, Los Angeles or San Francisco.’
As Thijsen explains, ‘I want to tell something and that is what I am going to do.’ The content on the screen is aimed at creating a community feeling if it displays its connection with the local
environment. Therefore, the screen becomes something of a gathering or reunion of the city itself that creates its acceptance of the public.
This is best displayed on the urban screen that hangs from the Haagsetoren in the city of
The Hague, where they are trying to build a community. People can ‘talk’ with the screen by sending messages. Moreover, it tries to communicate with the city itself through visualizations
of the city’s statistics. As Thijsen explained, ‘the city has information available, and we will give
that information back to the city.’ This produces content that is ‘interesting and informative.’ However, as people get the opportunity to communicate with the screen, it delivers a mode of
control and supervision. Furthermore, on the screen at the Leidsesquare in Amsterdam, Thijsen
is developing a Foursquare-style app where you could login on the screen and share your content with others in the nightlife of Amsterdam. Thijsen, however, recognizes problems with losing the control over the screen with possible pictures of nudity or insults; ‘For example,
33
suppose someone makes a huge brawl of it, which of course you don’t want. You should always
direct.’ Therefore, interactivity is not his main goal; rather, it is an opportunity to get the public more involved. Thijsen wants to upgrade the content he broadcasts on the screens in creating a
valuable public space. This means full-HD and creative content. This involves creating alliances with museums, creative agencies and art departments. Nevertheless, how do you know if the
public likes it? ‘That is always the hard question, and an impossible one answer. Moreover, ‘if
there is an online buzz going on, in a good or annoying sense, than you know it has some influence in public.’
Figure 2. Ngage Media Screen at the Haagsetoren in The Hague, February 2012.
Finally, in order to create a public that still wants to engage with the screens, you need
to create a public culture around it. This means not only broadcasting commercials, ‘although
you need it for revenue.’ In this respect, ‘you need control and localize the content, rather than
buying a global news ticker information from a publisher.’ The latter means that ‘the screens are
not different from screens in Lisbon or Moscow, people do not want that anymore.’ To counter the homogenization of culture in public space, therefore, the content should relate to the context
of the screen. In this respect, the content will create the acceptance of the screen; moreover, it
has the potential to create a precedent. In addition, it creates a new standard for other operators; a kind of ‘that is want I want too.’ Thijsen explained that public screens are becoming
increasingly important in the world of advertising. Urban screens became cheaper to build, set34
up and maintain the screens in public spaces compare to five years ago. Commercials are inevitably part of the public domain today, however, ‘if you focus on making quality and
localized content in the context of the screen, you will not only create a public space that has
more value, the acceptance of screens will be much higher.’ Thijsen concluded by stating: ‘If I
had three men on the payroll, it was settled tomorrow, however, I don’t have the money.’ This
will be Thijsen’s main goal for the upcoming years in working with urban screen.
Producing a Lively Public Space An interview with Inge and Martin Riebeek. – Interactive video artists (Annex 3)
Martin and Inge Riebeek are two artists who create works based on interactivity with their audience. Through different interactive video installations, they try to capture the emotional
impact that results from the encounter with ‘the other’ in public space. Their project Lotus
Journey (2007) displays a journey of a little girl from the neighborhood to find her family in her
home country. Two big LED-screens, positioned above the road, try to encounter the traveler by telling a story about her journey. This project is not directed through interaction with their
audience, however, it symbolizes the meeting with others in public space. Another project is the interactive installation Between You & Me (2009), placed at a public courtyard near a music
school The Factorium in Tilburg. This installation captures the participant, if they places
themselves on the dot marked in the square with a camera positioned above the screen. The screen displays the participant in a portrait with a close up shot. Additionally, the installation
adds a sentence from a database of text from films, songs and poetry. Afterwards the camera
will zoom out in order to capture a frame of the whole courtyard with the individual participant in it. The Riebeeks, therefore, give the script to the hands of the participants that underlines the
importance of interactivity in their installation. It is the decision of the participant to interact with the installation, watch the digital art screening on the LED-screen or to walk away.
What makes their urban screen concepts interesting is the focus on interactivity,
aesthetics and non-commercial use. According to the Riebeeks, ‘people need to be amazed, astonished or even surprised by urban screens in public otherwise it is fatal to the viability of
these screens.’ Commercial use is, therefore, ‘one of the biggest dangers for the future of urban screens in public space, which has already resulted in some cases with indifference from public
space.’ The content of the screen needs to be ‘acceptable for public space, however, this does not
mean that young and old people need to agree or empathize with the content.’ In their vision, ‘a
square needs to be a place where people like to come and stay for some time, a meeting point.’ Public space is something where you meet people and that is the core characteristic of the
installation in Tilburg. ‘The location of the installation gave the possibility to create a lively square because of all the children of the Factorium.’ The Riebeeks decided to display video art if
35
there is none interaction between the screen and the audience in order to maintain this lively
atmosphere. ‘Through another text screen attached to music school, a mix of content is provided
between the participant (passive or active), the text lines, the dots on the square’s floor, and the
video content.’ Moreover, the Riebeeks update the video content every 6 weeks in order keep
the public engaged.
Figure 3. Between You & ME in Tilburg, 2010.
The Riebeeks try to incorporate the local environment into the content of their urban
screen. Therefore, they organized several projects at the nearby Fontis School and the
Factorium. ‘Students were invited to create content for the sections between the interaction part and the video art content of the screen.’ This created a link between the screen and its local parties. The server, based in the Factorium, creates local acceptance of the screen. As the
Riebeeks explained, ‘the location of the screen is the first thing to consider, or which social
relations are at stake for its acceptance at the location.’ Moreover, with its close relation with
the different schools, it is suitable for events, which indicates the diversity of use of the urban screen and its location. The installation emphasizes that ‘we all embody public space and our
contact with others.’ This reveals the importance of social capital and that these kinds of
technologies can create a valuable place to connect and communicate in public. Moreover, one
of the success factors of this installation is its playability and free of use. The latter was the
reason that during the annual fair in Tilburg, there was an actual queue in front of the screen.
36
The content on the screens, on the one hand, touch the emotional sense of the public and,
on the other; it must invite the public to participate. The Riebeeks are not interested in highly
technical interaction with their audience; ‘simplicity is well ahead.’ Accordingly, the audience is
free to use installation. The installation needs interactivity to ‘increase the liveliness in public
space.’ The bar to participate, however, must be low in order to het the public to participate.
‘Walking to the spotlight to interact is almost too much,’ insisted Martin Riebeek. In the future,
they will try facial recognition software in order to lower the threshold of interaction even further. Consequently, this will increase software and technical difficulties. Therefore, it is
always an interplay between them. The location and its users are the most important in order to
become a social platform. However, the Riebeeks create works that are ‘just as fascinating as
daily life.’ Therefore, they ‘try to encounter daily life by portraying it in their works.’ Martin Riebeek stated, ‘reality is sometimes more interesting than the art.’ That is what Between You &
Me achieves; it reveals individuals in contrast with the collective in public space.
In their latest work, The Essential (2012), they display interviews with ordinary people
on a 3 by 3 meter screen in the headquarters of Aegon in The Hague. Compared to previous
works, this installation deals with directed sound in order to be interactive with their audience.
The audience stands in front of the screen and a personage walks to them and tells his or her
story. The displayed content creates a connection between the audience and the work. The
Riebeeks shoot the content themselves on ten different places from all around the world in
order to fill a database with lots of interesting interviews. It is interesting to observe, however,
‘that people are quickly tired of moving images in public compared to, for instance, a painting.’
The Riebeeks explained that is far more difficult to ‘convince people of the value of an interactive screen, than instead of a wall painting.’ ‘People commit different values on moving
images,’ this was just one of reasons that they choose to produce a 23-hour clip for The Lotus
Journey. Therefore, the screen displays the images on different timeslot every day. Furthermore,
nudity and violence are more accepted on paintings, posters or photos compared to urban screens. The Riebeeks often work with moving images, although it ‘makes the works more vulnerable.’
This raises the crucial issue of curating the urban screen. Every six weeks they update
the content in Tilburg so that people still have the possibility of a unique experience every time they participate with the work. Moreover, as a curator working in public space, ‘there is a need
for being as sophisticated as possible, but it is impossible to predict precisely what is possible and what is not.’ Nevertheless, fixed urban screens need an organization assigned to it because of the constant possibilities of technical failure and in updating the content on a regularly basis.
Complaints and comments are no exception, subsequently, when working in public space. To 37
conclude with the installation: ‘You can experience a unique moment. Even if you go to the
bakery, you can witness a unique moment. That makes it fun.’
Form, Content and Typography: Integrating Urban Screens in Public Space An interview with Matthijs Ten Berge – Illuminate Outdoor Media (Annex 4)
Matthijs ten Berge is the founder of Illuminate Outdoor Media, a company that develops concepts and content for digital projects in public space. Over the past years, he finished several
projects in associations with architects, designers and artists. One of his well-known works The Moodwall (2009) in the east of Amsterdam beneath the Bijlmerdreef won the 2009 Dutch Design Award for best product in public space. Furthermore, he established his name in the field of urban screens by projects likes the LED Landmark Cruquius (2007), LedTex (2008) and he is
currently developing concepts and content for the City Screen at the Leidse square in Amsterdam. Throughout his works, ten Berge tries integrate urban screens in the landscape and
architecture of the local environment. One of his main problems is that companies rigorously place urban screens (or as ten Berge calls them, public screens), in public space. Therefore, the
key in a successful, meaningful and accepted urban screen in public space lies with integrating the physical form with the architecture, creating content that is meaningful for the local environment and bridging the typography between the content and the architecture.
After finishing his study spatial planning at the University of Amsterdam, ten Berge by
chance ended up in the producing films. In 2004, he started his own company and searched for ways to connect both the media world and his passion for architecture and city planning. He
never realized his first project The 4th Wall (2005), however, it paved a financial way for his
Moodwall project. This is a 21 by 3 meter LED-wall placed to ‘influence the social perception of safety.’ Two cameras attached to both ends of the tunnel search for activity, if people pass by, in
order to trigger the content on the screen. The screen, made vandal-proof, only brightening up when there is any activity in the tunnel. According to ten Berge, ‘you need to differentiate from
what a specific place needs.’ ‘If you want people to stop, then the screen can become a medium
which creates opportunities for interactivity.’ Alternatively, ‘if you want, in this case, to create a
type of urban wallpaper, then the screen can be created to react to changes in the environment.’ In this respect, the urban screen can create a mood, an atmosphere, or unique content in a
sophisticated manner. You need to make decisions on the basis of ‘the quality of the
environment.’ For the Moodwall, this means only display something when there is a form of
movement. Therefore, if people or cyclists stop, the screen will not display anything else, which
ensures that it has not become a hangout or troubled place. It is a game of reaction that is ‘written by code, which made it different than a rigid video wall or commercial billboard.’
38
Figure 4. Moodwall at the Bijlmerdreef in Amsterdam, March 2009.
‘Content in public space attains its meaning through reaction or interactivity with its
public, except for places where there is a need for information that is specific to its location. In this case, urban screens that dominate public space by only broadcasting commercial text do not get the most out of the conception of content.’ This relates to the assumption that people have a
commercial bias on the use of urban screen. Furthermore, ‘people are already annoyed by
commercials on TV, this is increased by urban screens, when you get it hard in your face on a
public square.’ To counteract this bias, ‘the screen’s content needs to add value to its direct
environment.’ In the sustainable sense, ‘it could lead to value, if the physical structure, design and the content are good.’ Only then, it becomes commercially interested; ‘you may want
something hanging there and earn money but in the long run this will not work.’ Therefore,
commercial companies need non-commercial parties to create local relevance in place, time and
season, which results in watching and interacting with the screens. Similarly, non-commercial parties need commercial companies to finance these screens in these times of crisis. It is not the job of the government, moreover, ‘to place and maintain these screens.’
The question should be asked what an urban screen could add to a certain place, in
terms of form, content and value. Otherwise, omit it in the first place. Ten Berge’s latest project 39
Local Square Advisor (2012) at the Leidse square in Amsterdam tries to find answers on these
kinds of questions. It has to do with how people connect, ‘perhaps in a more organic way or a casual manner may encounter.’ Based on available online local and rated social media data
(Twitter, Foursquare and Flickr), it creates a platform that gives advice to cultural institutions, restaurants or bars. First, the screen displays the map of Leidse square and its interesting spots.
Secondly, it highlights the public interests with their own comments, pictures and ratings. Thus,
it visualizes the local environments’ context with social media. In this respect, it creates a meeting point in public space, where the content for the screen invites the public to interact with the screen. According to ten Berge, ‘the typography must be in the mood, the design and
above all the colors must be in line with the environment and architecture.’ Accordingly, ‘the
urban screen will create a unique experience and local acceptance of the public.’ Today’s urban
screens have ‘little or no relevance to their local environment.’
Another point raised by ten Berge is the difference in possibilities between print media
and urban screen media. Urban screen technologies ‘if attached to a building on fixed place,
leave public space reasonably unoccupied, open and clean.’ On the other hand, print media has
to be removed and changed every week or month. Urban screens can compress these places to one place because you can change the content digitally. Therefore, it could collect all commercial
advertising onto one spot. Secondly, ‘the use of moving images could amplify the attractiveness
of the spot and increase the value of the content and the environment.’ However, it could also
‘extend forms of irritation since these screens could have a huge impact on the production public space.’ The setup of the brightness is quite difficult, and it can have a huge impact on the
environment and the people who live near the screens. ‘Urban screens produce light and display movement, this means that they could be very dominant in public space.’ Therefore, you need to find balance between what the public wants, how the location works, how the content is built
and how the screen is implemented in the architecture. According to ten Berge, there should be a new profession, media architecture, which works from all these aspects in order to have a sustainable future for urban screens in public space.
The concepts and possibilities are endless but it needs to include the professions of
filmmakers, urban developers, architects and photographers in developing these urban screens in public space. Moreover, urban screens should be included in the chain of advertisers and
culture industries to produce a meaningful public space. If the concept is not integrated into the
urban fabric, media structure or content, and it neglects the implication of the public, ‘it will harm the idea of people in public space.’
40
Urban Screens and the City’s DNA An interview with Boudewijn Oranje –Executive Board - Amsterdam District-Center (Annex 5)
Boudewijn Oranje leads the Executive Board of the Center District in the Municipality of Amsterdam; his daily tasks include building, housing, urban development, monuments and
more. There are two urban screens in the city center of Amsterdam, one at the Rembrandt square, a big permit procedure failure according to Oranje, and one at the Leidse square, a
screen with tight rules and instruction. However, they are developing more screens in public
space, one at the new NRC-building at the Rokin and several attached to the building of new De
La Mar Theatre. There are two important issues highlighted by Oranje, first the enormous light
pollution that urban screens have. Secondly, the constant ‘movement’ of light disturbs the
monumental structure of the city. Learning from the debacle at the Rembrandt square, ‘light in terms of excess illumination, is the biggest issue.’ Oranje shares the specific ideas about
illumination of Christa van Santen, ‘light must really support the city and cannot be too bright,
moving or busy.’ According to Oranje, ‘Amsterdam is beautiful; certainly the city center and you should not let that be disrupted by moving images.’
The first urban screen placed in Amsterdam was on the Rembrandt square; ‘this one was
pure for commercial purposes and was placed by dint of an error in the permit procedure.’ It was new for the town of Amsterdam and it lead to an extensive discussion on why to place such screens in the city center. However due to errors in the formal paperwork the license was granted by law. Oranje explained, ‘the authorization was rated as a heavy building permit, but
actually, it was technically a minor building permit. However, it was so widely discussed that, in
the meantime, the deadlines expired and the screen was automatically granted.’ The local
authorities not intended to place that screen in public space. Accordingly, ‘this project had
major influences for the future of urban screens in the city center.’ According to Oranje, the
screen on the Rembrandt square became the “learning experience” with urban screen practices and this ‘may not happen ever again!’ The screen, attached to the Escape Club, illuminates the
whole square, which caused a lot of irritation with people living in the direct surroundings. The permit was granted, thus the screen is there and may be used as it is now installed. As Oranje complained, ‘we, as local authorities, can’t do anything about it.’ Moreover, ‘the permit allows them to do anything with it.’ Accordingly, ‘through this bright illumination of the square, spots
that seem to be well lit now feel dark and unsafe.’ Based on the contrast that is produced, the
screen does not lead to substantial more safety at the square. Indeed, ‘this illumination issue led to brightness standards for the use of urban screens in the city center of Amsterdam.’
Accordingly, the screen at the Leidse square had to operate between tight rules of the
granted permit. Additionally, the screen may not be used for commercial purposes, only for the
City Theater’s content, which is attached to it. According to Oranje, ‘since the nineties the city 41
has been trying to change the way of outdoor advertisement exists in the city center.’ This
means they reduced commercial expressions into a few options to secure the structure of the
city. As Oranje explained, ‘one interesting example is the banning of advertisement on scaffolding in the city center.’ It argues, according to Oranje, ‘that the public does not want these
forms of advertising.’ Therefore, the requirements for permits on urban screens say “no” against
commercial purposes. Even though the banning was partly a consequence of Amsterdam becoming part of the UNESCO list for World Heritage. Moreover, this highlights another problem
in the city center, the amount of monuments. Oranje chooses to retain the unique fabric of the
city, or the city’s DNA, instead of technological innovations in public space. Consequently, he has to answer no on granting permits for placing urban screens. Although Oranje can imagine that other places in Amsterdam (e.g. Bijlmer or Zuid-as) are perfect spots for placing interactive urban screens, ‘because the fit in the structure of the environment.’
Figure 5. Urban screen at the Rembrandt square by night in Amsterdam, February 2010.
With this transformation of print media into digital media surfaces, Oranje raised
another issue, ‘the introduction of light ‘movement’ in public space.’ Moreover, ‘an urban screen 42
disturbs the balance of a square by its constant interfering with the movement of the nearby
architecture.’ As Oranje explained, if a square has multiple screens than it becomes a totally different story – ‘we are not cities like Tokyo or Time Square in New York’ – however, by
installing a single screen, ‘it increases the contrast between surrounding properties.’ By contrast,
Oranje wants to highlight ‘the symmetry, the certain relationship between those properties that
provides the mood that square.’ Oranje underlined that the urban screens need to operate
within the fabric of the building itself, the screen is ‘somewhat independent,’ with the rest of the
square. Urban screens ‘need to have a function in the organization that occupies the building.’
Therefore, new screens at the NRC building and De La Mar theatre may only broadcast content that has a relationship with the organization itself. In the case of the NRC building, that screen
will only display the making of the front site of the newspaper. A BBC-like concept, where the
government partly uses and programs screens in public space, is not an issue for Oranje.
Additionally, ‘it will cost too much money, besides these screens are most of time attached to
private properties. ‘It is something for the market to come up with good ideas’ and then Oranje will maybe provide them with permits.
Finally, compared to other cities, Amsterdam does not have that many squares, thus
Oranje is a bit reluctant about interactive urban screens that bring people together in public space. Moreover, ‘organizing events in public space, like viewing the European Football
Championship, brings a lot of extra costs and organization with it.’ Thus permanent urban
screens in public space, which attract huge publics, will tend to interfere with public order and safety. As Oranje explained, ‘by placing those screens public space is becoming even more
crowded.’ He underlined that in the city center there is fight for each ‘square centimeters.’
However, all these restrictions will become more flexible in the future. All kinds of stores,
theaters and organizations are transforming their print billboards into digital screens. Moreover, the city’s counsel is introducing partly new digital abri’s, tram/bus shelters, throughout the whole city. As Oranje argued, this is not a decision made by himself so he cannot do anything
about it. However, ‘it will influence public space and their primary set of rules in the city center.’ It could probably loosen the rules on moving images and illumination in public space. For instance, the city allows the screens on the Leidse square only to change a still every 10 seconds.
The increase of digital screens in public space will create all kinds of new possibilities for interaction. To summarize, Oranje stressed the importance of breaking with the movement and
light pollution of urban screens in public space. Summary of Interviews
The interviews demonstrated how different professions think about urban screens in practice. The interviews highlighted several themes and problems. The illumination that urban screens
43
produce creates both negative and positive reactions. Negative in sense of the brightness
contrast it creates, with all it irritations and problems as a consequence. Positive, in the sense
that it creates safer places and it gives the content a longer visual time at night. This advocates
the commercial point of view. Movement on the screens emotionally engage the public, however,
this irritates and contrasts it surroundings too. Subsequently, the structure of the screens needs
to be integrated into the fabric of the city. Especially, the displayed content needs to be integrated in the context of the city. This means that it needs to add direct value to its
surroundings, its structure and with the public. The practitioners change the content frequently
compared to other mediums in public space. This raises problems with programming the
screens in terms of finances and moderating. Furthermore, interactivity with the urban screens,
due to its complex nature, utilizes participation as a tool and the acceptance of the screen in public space. Due to mistakes in the past, the Amsterdam local authorities are not fond of urban
screens and do not have the financial opportunities to maintain and operate them in public.
Moreover, the interviews agreed that it is not the authority’s responsibility to do so. All the
interviews agree upon the unique spatial dynamics that these screens produce. In the next chapter, these points form a discussion for further examination of urban screen practices.
44
Chapter 3. Patterns in Urban Screen Practices The first chapter positioned the significance of urban screens in the production of hybrid space.
Moreover, the concepts of social capital and soft urbanism suggested the importance of a social
public space in society. In order to use urban screens as a significant factor in the production of public space, they have to transform their commercial bias into a socializing platform. As
mentioned in the previous chapter, the first step into a sustainable development of urban screens is to recognize the exposure of visual culture in public space. All the interviewees struggled with this problem of advertising in public space and underlined the importance of
non-commercial use, although all content that is present, be it art or non-profit, lays within the
frames of commercial usage peculiar to Times Square (Nevarez 2006). Nevertheless, for Engelenburg, commercial parties need the culture industry rather than vice versa. Moreover,
Oranje goes further by only giving permits for the non-commercial use of urban screens in public space. One implication of the presented work is the missing of ethnographic public
research. In order to produce a greater examination of urban screens in public space this should
be researched as well. Secondly, based on professionals from the Netherlands, this research is
limited to the Dutch visual culture of urban screen practices. Comparative work on urban screen
practices in Japan, United Kingdom or the United States is required. In this sense, according to Thijsen, there are maybe six to seven locations in the Netherlands, where the potential usage of urban screens is the best, based on number of people and square sizes.
With interviewing professionals, it advocates an insight in the practice of urban screens.
It gives assumptions on how they interpreted the location, content and the other aspects of urban screens in public space. Moreover, it made clear several important aspects of the field and
extended the literature overview with beliefs in content, architecture and interactivity in hybrid spaces. With Lefebvre’s argument in his book Rhythmanalysis: Space Time and Everyday Life
(2004/1992), it grounds several aspects of urban screens practices to the rhythm of everyday
life. His rhythmanalysis approached everyday life by explaining that it is based on rhythm, wherein we could think about space and time differently and together (Lefebvre 2004/1992: ix). Moreover, the effects of these rhythms are used in the urban screens practices. As Lefebvre
noted: ‘everywhere, where there is interaction between a place, a time and expenditure of
energy, there is rhythm’ (xv). Lefebvre uses the body as point of origin that composed out of
rhythms in order to analyze the broader rhythms of everyday life and taken account of temporal
and spatial dynamics in new flexible and complex ways (xi). This conceptual framework allows
us to reflect on the patterning of urban screens as rhythmic, from the programming of content 45
by the virtue to the increasing acceptance of the screens in public space. In this way, earlier theories of the production of space can be reconsidered given the responses from the interviewees. Patterns Major patterns that resulted from the interviewees are based on the content, interactivity, the
structure and the location of urban screens to become a socializing platform in public space. All
the interviewees marked the commercial disaffection of the public towards urban screens in public space, moreover, advertisement in public space generally. The local authorities of
Amsterdam determinate this issue, in which they not give any permits for urban screens on valuable places in the city center. This could be on the account of light-pollution, noise or just
the commercialization of public space as mentioned by Highmore (2001: 113), Keane (1995: 1-3)
or (Krajina 2009: 402). Moreover, an interesting point made by Struppek (2006b) and Fatah
(2009) suggested that the screens should be integrated within the fabric of city. Ten Berge
argued three points of integration of urban screens; the physical form into the architecture, the
typography must be in keeping with the mood of its surroundings and the content must be
valuable for the location. In this respect, the results of the interviewees underlined four major
patterns; (1) the importance of content in the rhythms of its surroundings, (2) interactivity to
some degree, (3) integration of the location and its public, and (4) the commercial versus noncommercial aspect of urban screens. Content The acceptance of the public depends on the screens needing to broadcast content that gives
value to local environment itself, it needs to have a close relation with the local people, and finally the screen must be integrated with the fabric of city. Fatah (2008) argued in favor of integration on a urban level, it seemed to the interviewees that integrating local environment
aspects into screens content is one way of creating valuable content. Place is becoming
placelessness (Kirsch 1995: 548), or in Auge’s (2009: 78) terms non-places, the interviews suggest this as well. As Oranje explained, the uniqueness of places disappears if it is
overwhelmed with urban screens or other outdoor advertising. The contrast between the
architecture and the screens, moreover, disrupts the uniqueness of squares and streets that
leads to the production of non-places. Moreover, the public in these non-places often consists of commuters, which means that the contact time between the screens and its potential audience
is minimal. As Thijsen and Engelenburg explained, the screens engage the public in less than two minutes. Thus, the content has to anticipate on this notion. It creates other dynamics
compared to, for instance, watching TV where people are able to zap-away. One risk might be a 46
heightened effect of spectacle wherein ‘everything that was directly lived has moved away into a
representation’ (Debord 1967:1). This means that social life has been relegated to the predominance of appearances, which produces a passive consumer that is targeted by all kinds of urban screen media. However, as Julia Nevarez (2006) suggested, the first step into altering
the consumption driven media is to broadcast artistic content, which could affect the cultural
logic and commercial bias of the medium.
Another similarity between the interviewees is their need to program the content on the
screens. Indeed, urban screen practitioners comparatively have to change the content more often than print media. As the Riebeeks explained, moving images have other dynamics and
need to be changed. However, Oranje is strongly against moving images because they have precisely dynamics that disturb the structure of the square or building. Moreover, it contrasts
the rhythm of the buildings presented on the different squares. Accordingly, it would be
interesting to research the public what are these different dynamics between stills and moving images. What makes them so different compared to print media? Why is the public more
attracted to or distracted by moving images? Why do we get bored easier with moving images compared to print media? By the virtue of the rhythm of everyday life, content on these urban screens are easy adaptable. Moreover, by the rhythm of a workday, Thijsen suggests that you
need to program other commercials in the morning than in the evening. Additionally, the Lotus Journey project demonstrates that with changing the content on a time schedule (the rhythm of a working day); the commuter does not get to see the same images every time it drives by. It
seems that the public wants a variety of content presented on the screens instead of just urban wallpapers in specific situations. Although this latter could work fine (Moodwall), if it is presented in the mood and structure of its present location, which means that the content does
not have an irritating factor that drives the interest of the public away. Instead, the content
needs to be localized, cultural or meaningful. Interaction and Participation
Interaction with the public is quite difficult, most interviewees assume that interactivity is need for the viability of the screens in public space. However, the bar of interactivity should be as low
as possible. Engelenburg is experimenting with all kinds of innovative interaction concepts to engage the public, therefore, the Riebeeks attempt to develop simple technological concepts
through sound and cameras to get in touch with their public. By contrast, Oranje argued that interactivity, at this moment in time, is not the solution for more acceptances of the screens. Instead, by their rules and permits, they forbid in some way interaction with the screens
because the squares are already too busy. Furthermore, as interaction is possible it needs to be
controlled and moderated. Thijsen stated real interactivity is unachievable, moreover, due to
47
finance possibilities and problems in terms of nudity or other inappropriate content. Still, all
interviewees underlined that it is technically possible. Moreover, they all predict more interactivity in the future with urban screen practices. Engelenburg focuses on integrating game
elements in order to create a unique experience, while ten Berge and Thijsen are focusing on connecting people by presenting valuable content for the context of the screen.
In this respect, the interviewees suggest that urban screens could increasingly operate
as socializing platforms, however, with all kinds of restrictions on technology, finance and moderating the futures that Fatah (2009) or Struppek (2006a) behold are too promising. In this
respect, interactivity did not create a more active or participating public. Indeed, as Anthony Auerbach (2006) pronounced: ‘discovering the potential of urban screens also means taking
seriously the inattentive viewer, the perpetually distracted subject which video and the city have created.’ Besides technological interactivity divides the public in those who have
experience with these technologies and those who have not. Moreover, in terms of access to urban screens, it is fundamental to look at concepts of governance and determine whom is broadcasting, and create a discussion on what is good content (McQuire 2009: 572). The
interviewees argue that ‘good’ content connects to its surroundings and creates meaning and
value of its usage. This is possible through interactive urban screens, however, interactivity poses questions of control and moderating, which is financially not attractive for the different parties who exploit these urban screens in practice.
On the other hand, cultural participation by interaction with urban screens is a basic
building block of cultural citizenship in the contemporary city. This notion of cultural
citizenship, moreover, is examined ‘as a site of tension between cultural participation, social capital and identity’ (Yue 2009: 269). Cultural participation in cities reveals the significance of
community and citizenship. Urban screens, with their specific location on squares, are a
significant factor in their ability to determine the quality of cultural participation in public space. Interactivity provides ‘suture between us and our machines’ (Morse 1998: 16), which produces
an environment where in the participants have the impression of embodied interaction. This
embodied interaction is more successful in the public context of urban screens because ‘there is
a collective community of peer users that share in and add to the interactivity’ (Yue 2009: 271).
In this respect, urban screens indeed could contribute to cultural participation, which in turn elucidates social capital produced by public participation. By contrast, the interviewees
mentioned that real participation with urban screens is quite difficult. However, Putnam argued,
‘social capital is often a valuable by-product of cultural activities whose main purpose is purely aesthetic’ (Putnam 2000: 411). In this sense, interactivity with urban screen is not necessary in order to increase social capital that ‘builds trust and reciprocity, and cultivates social networks’
(Yue 2009: 272). Moreover, it seems that urban screens are precisely suitable for fostering 48
cultural participation in public space with optional interactivity, the capacity to attract attention
and above all take part in the production of hybrid spaces. Besides, through the flow of interaction urban screens integrate in the rhythm of everyday. For example, ten Berge’s Local
Square Advisor displays what bars and clubs you need to go in the evening by interacting with
its public on that specific location and timeslot. Location and its Public
Urban screens placed in public spaces have to cope with different dynamics of its potential
audience. The public does not determine the location of urban screens, instead, they are placed
by different organizations. For instance, Engelenburg strives to create a greater coverage of culture content in public, the Riebeeks try to create a lively public, Thijsen is targeting the public
as consumers, Ten Berge tries to connect the public together and Oranje underlined that the
public is not interested in commercial advertisement. These findings suggested that urban screens could be used in many different ways based the location they serve. However, it
depends on the screen’s location what the purpose is. Additionally, as Nevarez (2006) argued,
‘Screens can be a key vehicle in the rendering of images both visual and textual by providing narratives not only of consumption but narratives that fracture or even alter meanings.’ In this respect, Henri Giroux (2006) argued urban screen media could also define spaces for dialogues and create historical awareness to its direct surrounding context. This emphasizes on the
connection between the urban screens and their physical location. Therefore, ‘screen displays
should be linked to its location, where dialogue and critical engagement could take place’ (Nevarez 2006). This could mean creating a social platform on square to communicate with others.
Thijsen’s Hofplein concept or Engelenburg gaming applications demonstrate that it is
possible to connect the public, the location and even the city to urban screens. However, urban
screens, based on a two-dimensional wall space, produce three-dimensional territories through illumination (Kraijna 2009: 411). This means that they occupy more than just the architecture
of a building, instead, they claim, especially at night, and influence the whole surrounding. This
is what Oranje stated by the influence of the brightness of these urban screens in public space,
which transform the structure of a public square in a possible unsafe mood. By contrast, ten Berge’s Moodwall works directly with this notion of three-dimensional illumination in order to create a safer public space. Such dynamics recall Wolfgang Schivelbusch’s (1995: 220) observation, ‘in light-based media, light does not simply illuminate existing scenes; it creates them.’ Moreover, Oranje labeled the importance of local contextual elements of urban screens,
the impact of light, dimensions, size and movement. In this sense, the screens go against the rhythm of the structures and monumental state of the city center. Additionally, the Riebeeks 49
argued that the location, in which the screens are based, influence the function of the screens as
well. From their perspective, the screens connect different aspects of the surrounding to one
lively square. Form their point of view; the screens precisely integrate in the rhythm of the surrounding context of the screen. The Future of Urban Screens The interviewees suggested that urban screens will increasingly be placed in public space. Additionally, Goggin (2006) argued that mobile phones would become an important third
screen for the practices of everyday life. However, now it may be the most important media
screen in the everyday life of a citizen. The interviewees indicated an increase of urban screen
technologies in public space. Thijsen noted the increase of commercial interest in digital out of home advertisement, Oranje beholds the digitalization of abri’s (i.e. bus shelters) in his city and
Engelenburg planned to place more networked urban screen. Withal, for the upcoming European Championship almost all big screens were rented out, this is different compared to 2 years ago during the world cup. This could be a trend for upcoming events by broadcasting in
public space (NOS 2012). This means that people most likely want to watch the matches
together in public space. Contrasting is that local authorities, due to the economic crisis, are not able to finance these screens themselves. This means that most of the time commercial parties take over public space once again. However, with the Olympic Games in London, the BBC
managed to create collaboration between the BBC, local authorities and commercial parties (Gibbons 2009: 135-136).
Secondly, Struppek (2006a) suggested a new practice wherein different parties
(commercial and non-commercial, architects, designers, authorities, etc.) work together for a sustainable future of urban screens in public. The interviews confirm this notion as well, by first
arguing that if you want to place an urban screen there is a demand for all the different parties. Secondly, to create more value and acceptance of the screens, they should be integrated into the
city’s fabric. In this respect, the research suggests that a better understanding of the different
relations between the different parties will create an improved concept for the future of urban screens practices. Therefore, this research underlined what Fatah (2009: 259) proposed in order to achieve real integration on an urban level. Indeed, we need to examine space as whole, thereby integrating the physical space, media surfaces and interaction (259). This means, producing a valuable relationship between urban screens and the people that they mediatize.
Thirdly, the concept of soft urbanism as mentioned in chapter one, is on the one hand a
concept that indeed increases the freedom produce your own public space. However, as Oranje
mentioned, the local authorizes don’t have the financial capabilities do integrate such concept in
public space. Moreover, urban screens create too much problems within the structure of the city 50
center. Besides, as ten Berge argued it is not the task of the government to place urban screen in public space. To contrast, Thijsen argued that urban screens, if well placed and well managed;
create financial value for the municipality because they could earn money with exploiting them. However, with new urban screens practices wherein all professions are present new forms of
exploiting these screens could be researched and implemented. New partnerships, as the BBC model has demonstrated, can actually be implemented and be successful in public space.
51
Chapter 4. Conclusion The introduction of large-scale screens in the contemporary city has transformed our sense and experience of space. As Lefebvre notes, every space is a social product, or produced by social relations, rather than being pre-constructed or given. Physical, mental and social characteristics contribute to ongoing spatial iterations. Space, therefore, has become a product that is subject to
power, knowledge and politics; it consists of sociopolitical relations. In this respect, Lefebvre’s
framework suggests a basis for the renewal of urban life, both in terms of access and usability, as well the freedom to produce and reproduce space itself. In terms of accessibility and use, this
raises questions regarding control and authority. However, his analysis arguably lacked an
adequate consideration of technology, a factor increasingly important given the current shift to
hybrid space. This transformation in spatial production is based on two factors. On the one hand, it involves the further integration of private spaces into public as commercial parties acquire authorization over several aspects of public spaces in the city. On the other hand, it is
characterized by a blurring between physical and digital spaces, wherein Lefebvre’s physical
spaces is in first instance mediated through digital screens and software. It is within this context
that urban screens play a significant role in the socio-political relations of hybrid spaces. Finally,
these hybrid spaces play a significant role in the reproduction of social relations in everyday life.
Urban screens, therefore, need to be considered in terms of social relations and their mediating factors in the production of space.
Accordingly, urban screens can place a key role in the progressive transformation of
public space by serving as a socializing platform and increasing the circulation of social capital throughout the media city. The concept of soft urbanism provides one framework for this statement of self-organization in public. Nonetheless, in order to support the right to city, this
framework stresses social and cultural capital. Economic capital, by contrast, tends to reproduce inequalities by enforcing differences in public and private space. Social capital, in this
understanding, can assist with establishing cohesion, and thereby creating a public space, which is increasingly valuable for the whole of society in terms of trust and social networks. Moreover,
these concepts articulate bonding and bridging different ideologies and social differences in
public space by creating communities instead of individuals. Accordingly, social capital
increases the importance of public places to connect and communicate with others for more collective forms of prosperity. From this point on, integrated urban screens in public spaces
increase interactivity between individuals, and support the importance of public places in the
city. Furthermore, the homogenization of space or non-places become at once more interesting 52
and necessary since they now create value for the individual in a socio-political and socioeconomic sense. However, it is important to establish a difference between practices in order to position urban screens in public space. Social activities need the presence of others, however,
with networked urban screens it seems that presence in the same location is not required,
introducing the possibility of social interaction with others at different locations. Nonetheless, it needs to be recognized why one should place an urban screen in public to produce value and acceptance for its surroundings.
Nevertheless, one of the main problems of urban screens in becoming a socializing
platform is their commercial bias towards the public, which is a result of the long tradition of
visual outdoor advertisements. This problem, however, should not negate the installation of an urban screen. Instead, it should be addressed and critically be examined through forms of
control and agency. Furthermore, as the interviews highlighted this problem, urban screen practitioners should emphasize a closer relationship between non-commercial parties and local authorizes to cope with the commercialization of public space. All parties need each other in a financial, creative and socio-political manner to create a sustainable field of urban screens in the
future. As smart phones are also rapidly changing the experience of public space, this provides
an interesting tool for interactivity with urban screen. However, this additionally carries the risk of cocooning or footprinting, as these devices work to create a highly individualized mode of engagement. Connecting these mobile devices in public space with urban screens as socializing platforms might nevertheless offer opportunities to create social cohesion in public space.
Integrating play elements with the urban screen platform amplify these socio-political relations. In this respect, it seems that urban screens are suitable for participation in public space and for
transforming the production of hybrid spaces. The concept of soft urbanism provides interactive
urban screens in to increase participation. However, it amplifies on modes of control and surveillance, moreover, according to interviews it is neither financial nor organizational feasible
to install such a network of urban screens in public space.
Urban screens could become more widely accepted by the public, although as the
research explores, there are more practical issues at stakes. First, you need to integrate the
urban screens physically in the fabric of the city. This means, embed urban screens in the
building’s architecture to fit the unique structure and rhythm of its context. Secondly, the
content on the screen must be valuable for its direct surroundings, thereby creating a balance
between commercial and culture content. Thirdly, interactivity is a tool for creating social
interaction; however, it is not a necessity for the production of social capital in public space.
Fourthly, illumination and movement can potentially disrupt the structure of a square or street.
This means research should consider this notion. Urban screen hold the promise of supporting community and social activities in public space. Moreover, urban screens play a significant role 53
in the production of hybrid spaces, which influence our behavior and experiences in the contemporary media city.
54
Bibliography Auerbach, Anthony. ‘Interpreting urban screens’, First Monday 4 (February, 2006), http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/view/1546/1461
Augé, Marc. Non-places: Introduction to an Anthropology of Supermedernity, trans. John Howe (London: Cromwell Press, 1995; 1992). Brignull, Harry and Yvonne Rogers. ‘Enticing People to Interact with Large Public Displays in Public Spaces’, Interact (2003): 17-24.
Dahlgren, Peter and Colin Sparks (eds). Journalism and popular culture (London: Sage, 1992).
Debord, Guy. Society of the Spectacle, trans. Fredy Perlman and Jon Supak (Detroit, Mich.: Black & Red, 1977; 1967). Deleuze, Gilles. ‘Postscript on Societies of Control’, October 59 (Winter 1992): 3-7.
Elden, Stuart. ‘Henri Lefebvre and the Production of Space’, POMO conference paper (1998), http://www.gradnet.de/papers/pomo98.papers/stelden98.htm#fn1
Fatah, Ava. ‘Towards an Integrated Architectural Media Space: The Urban Screen as a socialising platform’, in Scott McQuire, Meredith Martin and Sabine Niederer (eds). Urban Screens Reader (Amsterdam: INC, 2009), 243 -260.
Fatah gen. Schieck, Ava, Vassilis Kostakos and Alan Penn. ‘Exploring the Digital Encounters in the Public Arena’, in Katharina Willis, George Roussos, Konstantinos Chorianopoulos and Mirjam Struppek (eds). Shared Encounters (Heidelberg: Springer Verlag, 2010), 179-195.
Flanagan, Mary. Critical Play: Radical Game Design (Cambridge: MIT Press, 2009).
Gehl, Jan. Life Between Buildings: Using Public Space (Washington: Island Press, 2011).
Gibbons, Mike and Scott McQuire. ‘Public Space Broadcasting [Interview]’, in Scott McQuire, Meredith Martin and Sabine Niederer (eds). Urban Screens Reader (Amsterdam: INC, 2009), 135- 143.
Giroux, Henri. ‘Rethinking Politics in the Society of the Image’, in Henry Giroux (ed.) Beyond the Spectacle of Terrorism: Global Uncertainty and the Challenge of the New Media (Boulder, Colorado: Paradigm Publishers, 2006), 17-52. Goggin, Gerard. Cell Phone Culture: Mobile Technology in Everyday Life (London: Routledge, 2006).
Gordon, Eric, Steven Schirra and Justin Hollander. ‘Immersive planning: a conceptual model for designing public participation with new technologies’, Environment and Planning B: Planning and Design 38 (2011): 505-519. Gottdiener, Mark. ‘A Marx for Our Time: Henri Lefebvre and the Production of Space’, Sociological Theory 11.1 (Mar, 1993): 129-134.
55
Habermas, Jürgen. The structural transformation of the public sphere: An inquiry into a category of Bourgeois society, trans. Thomas Burger and Frederick Lawrence (Cambridge, MA.: MIT Press, 1989; 1962). Harvey, David. ‘The Right to the City’, New Left Review 53 (2008): 23–40.
Harvey, David. Rebel Cities: From the Right to the City to the Urban Revolution (London: Verso, 2012a). Harvey, David. ‘Urban Revolution is Coming [Interview]’, Salon (2012b), http://www.salon.com/ 2012/04/28/urban_revolution_is_coming/singleton
Highmore, Ben. Everyday Life and Cultural Theory: An Introduction (London: Routledge, 2002). Huhtamo, Erkki. ‘Messages on the Wall: An Archeology of Public Media Displays’, in Scott McQuire, Meredith Martin and Sabine Niederer (eds). Urban Screens Reader (Amsterdam: INC, 2009): 15-28.
Ito, Mizuko, Daisuke Okabe, and Ken Anderson. ‘Portable Objects in Three Global Cities: The Personalization of Urban Places’, in Richard Ling and Scott Campbell (eds). The reconstruction of space and time: mobile communication practices (New Brunswick, N.J.: Transaction Publishers, 2009): 67-87. Jacobs, Jane. The Death and Life of Great American Cities (Random House: New York. 2002).
Jeannotte, Sharon. ‘Just Showing Up: Social and Cultural Capital in Everyday Life’, in Caroline Andrew, Monica Gattinger, M. Sharon Jeannotte and Will Straw (eds). Accounting for Culture: Thinking through Cultural Citizenship (Ottawa: University of Ottawa Press, 2005): 124-145.
Jensen, Ole. ‘Flows of Meaning, Cultures of Movements – Urban Mobility as Meaningful Everyday Life Practice’, Mobilities 4.1 (2009): 139-158. Keane, John. ‘Structural transformations of the public sphere’, Communications Review 1.1 (1995): 1–22. Kirsch, Scott. ‘The incredible shrinking world? Technology and the production of space’, Evironment and Planning D: Society and Space 13 (1995): 529-555.
Kluitenberg, Eric. ‘The Network of Waves: Living and Acting in a Hybrid Space’, Open 11. (2006): 6-16.
Kohn, Margaret. Brave New Neighborhoods (New York: Routledge, 2004).
Krajina, Zlatan. ‘Exploring Urban Screens’, Culture Unbound 1 (2009): 401-430.
de Lange, Michiel. ‘Moving Circles: Mobile Media and Playful Identities’, PhD Thesis, University of Rotterdam (2010).
Laux, Gunther. ‘Transformation – City Morphing’, in Frank Eckardt (ed.) Media and urban space: understanding, investigating and approaching mediacity (Berlin: Frank & Timme, 2008), 23-44.
Lefebvre, Henry. The Production of Space, trans. Donald Nicholson-Smith (Oxford: Basil Blackwell, 1991; 1974).
56
Lefebvre, Henri. Writings on Cities, trans. Eleonore Kofman and Elizabeth Lebas (Cambridge, MA.: Wiley-Blackwell, 1996; 1967). Lefebvre, Henry. Rhytmanalysis: Space, Time and Everyday Life, trans. Stuart Elden and Gerald Moor, forw Stuart Elden (London: Continuum, 2004; 1992)
Lehtonen, Turo-kimmo and Pasi Mäenpää. ‘Shopping in the East Centre Mall’, in Pasi Falk and Colin Campbell (eds). The Shopping Experience (Thousand Oaks, CA.: Sage), 136–165.
MacColl, Ian and Ingrid Richardson. ‘A Cultural Somatics of Mobile Media and Urban Screens: Wiffiti and the IWALL Prototype’, Journal of Urban Technology 15.3 (2008): 99-116.
Manovich, Lev. ‘Avant-garde as Software’, Artnodes 2 (2003), http://www.uoc.edu/ artnodes/espai/eng/art/manovich1002/manovich1002.pdf
McCann, Eugene. ‘Race, Protest, and Public Space: Contextualizing Lefebvre in the U.S. City’, Antipode 31.2 (1999): 163–184.
McLuhan, Marshall. Understanding Media: The extensions of Man (New York: McGraw Hill, 1964).
McQuire, Scott. ‘The politics of public space in the Media City’, First Monday 4 (February, 2006), http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/view/1544/1459 McQuire, Scott. The Media City: Media, Architecture and Urban Space (London: Sage 2008).
McQuire, Scott. ‘Mobility, Cosmopolitanism and Public space in the Media City’, in Scott McQuire, Meredith Martin and Sabine Niederer (eds). Urban Screens Reader (Amsterdam: INC, 2009a), 45- 64.
McQuire, Scott, Meredith Martin and Sabine Niederer (eds). Urban Screens Reader (Amsterdam: INC, 2009b).
McQuire, Scott. ‘Rethinking media events: large screens, public space broadcasting and beyond’, New Media & Society 12.4 (2010): 567-582.
Morse, Margaret. Virtualities: Television, Art, and Cyberculture (Indianapolis: Indiana University Press, 1998)
Nevarez, Julia. ‘Art and social displays in the branding of the city: Token screens or opportunities for difference?’, First Monday 4 (February, 2006), http://firstmonday.org/ htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/view/1551/1466
Nieuwenhuys, Constant. ‘New Babylon: A nomadic town’, notbored (2010; 1974) http://www.notbored.org/new-babylon.html
Nissen, Sylke. ‘Urban Transformation: From Public and Private Space to Space of Hybrid Character’, Czech Sociological Review 44.6 (2008): 1129–1149.
NOS. ‘Oranjekoorts: Run Op schermen’, NOS.nl (2012), http://nos.nl/ek2012/artikel/378454oranjekoorts-run-op-schermen.html O’Hara, Kenton, Mark Perry, Elizabeth Churchill and Daniel Russell (eds). Public and Situated Displays: Social and Interactional Aspects of Shared Display Technologies (Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 2003).
57
Purcell, Mark. ‘Excavating Lefebvre: The right to the city and its urban politics of the inhabitant’, GeoJournal 58 (2002): 99-108.
Putnam, Robert. Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community (New York: Simon & Schuster, 2000).
Sassen, Saskia. ‘Reading the City in A Global Digital Village’, in Scott McQuire, Meredith Martin and Sabine Niederer (eds). Urban Screens Reader (Amsterdam: INC, 2009), 29-44. Schivelbusch, Wolfgang. Disenchanted Night: the Industrialization of Light in the Nine-teenth Centure (Los Angeles: University of California Press, 1995).
Sikiaridi, Oliver and Frans Vogelaar. ‘Hybrid space / Soft Urbanism’, in Frank Eckardt (ed.) Media and urban space: understanding, investigating and approaching mediacity (Berlin: Frank & Timme, 2008), 275-304. Slaatta, Tore. ‘Urban screens: Towards the convergence of architecture and audiovisual media’, First Monday 4 (February 2006), http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php /fm/article/view/1549/1464 de Souza e Silva, Adriane. ‘From Cyber to Hybrid: Mobile Technologies as Interfaces of Hybrid Spaces’, Space and culture 9.3 (2006): 261-278.
Struppek, Mirjam. ‘Urban Screens: The Urbane Potential of Public Screens for Interaction’ Intelligent Agent 6.2 (Aug 2006a): 1-5.
Struppek, Mirjam. ‘The Social Potential of Urban Screens’, Visual Communication 5 (2006b): 173188.
Sutko, Daniel and Adriana de Souza e Silva. ‘Location-aware mobile media and urban sociability’, New Media & Society 13.5 (2010): 807-823. Tuan, Yi-Fu. Space and Place: The Perspective of Experience (Minneapolis: Minnesota Press, 1977).
Veenstra et al. ‘Beyond Advertising: Large Displays for Supporting People's Needs and Activities in Public Space’, proceedings of the CHI'11 Workshop on Large Displays in Urban Life 7-12 May (2011), http://largedisplaysinurbanlife.cpsc.ucalgary.ca/PDF/veenstra_final.pdf
Verhoeff, Nanna. Mobile Screens: The Visual Regime of Navigation (Amsterdam: Amsterdam University Press, 2012). Virilio, Paul. The Vision Machine, trans. Julie Rose (London: BFI, 1994; 1988).
Wellman, Barry. ‘Little Boxes, Glocalisation, and Networked Individualism’, in Makoto Tanabe, Peter van den Besselaar and Toru Ishida (eds). Digital Cities II: Computational and Sociological Approaches (Berlin: Springer, 2002), 10-25. Weiser, Mark. ‘The Computer for the 21st Century’, Mobile Computing and Communications Review 3.3 (1999; 1991): 3–11.
Williams, Raymond. Television: Technology and cultural form, trans. Ederyn Williams (London: Routledge: 2003; 1974).
58
Wolfgang, Christ. ‘Public versus private Space’, paper presented at the international symposium ‘Die europäische Stadt - ein auslaufendes Modell?’ Berlin (March, 2000). Yue, Audrey. ‘Urban Screens, Spatial Regeneration and Cultural Citizenship: The Embodied Interaction of Cultural Participation’, in Scott McQuire, Meredith Martin and Sabine Niederer (eds). Urban Screens Reader (Amsterdam: INC, 2009), 261-278.
Artworks Galloway, Kit and Sherrie Rabinowitz. Hole in Space (Los Angeles and New York, 1980). Lozano-Hemmer, Rafael. Body Movies (Rotterdam, 2001).
Riebeek, Martin and Inge Riebeek. Lotus Journey (Beverwijk and Heemskerk, 2007). Riebeek, Martin and Inge Riebeek. Between You & ME (Tilburg, 2009).
Riebeek, Martin and Inge Riebeek. The Essential (Den Haag, 2012).
ten Berge, Matthijs and Jasper Klinkhamer. Moodwall (Amsterdam 2009).
ten Berge, Matthijs and Fons Verheijen. LED Landmark Cruquius (Cruquius, 2007).
ten Berge, Matthijs, Jasper Klinkhamer and Floris van der Veen. LedTex (Tilburg, 2008).
ten Berge, Matthijs, Jasper Klinkhamer and Daan Hartoog. The 4th Wall (Amsterdam, 2005). ten Berge, Matthijs. Local Square Advisor (Amsterdam, 2012).
Figures Figure 1. ‘Mobile Screen Dropstuff’, Dropstuff (2008), http://www.flickr.com/photos /dropstuffnl/2413360020/
Figure 2. ‘Haagsetoren’, Roel Wijnants (2012), http://www.flickr.com/photos/roel1943 /6871948635/
Figure 3. ‘Between You & ME’, Martin Riebeek and Inge Riebeek (2010), http://www.martin riebeek.nl/betweenyouandme/stills/skaters.jpg Figure 4. ‘Moodwall’, Jasper Klinkhamer (2009)
Figure 5. ‘Rembrandtplein’, John Kannenberg (2010), http://www.flickr.com/photos/ jkannenberg/4394885316/
59
Appendix
Annex 1. Interview met René - Dropstuff, Amsterdam 16 -05-12
(d) Zou je eerst wat kunnen vertellen over dropstuff en jouw rol in de organisatie? (re) Wij zien dropstuff als een museum, als een digitale culturele infrastructuur, waarbij de muren van het museum dat zijn onze schermen in het land. In plaats van stenen hebben wij ledjes, en niet meer dan dat. De techniek is in die zin onderschikt aan inhoud. Alleen de techniek, net zoals de witte muren van het museum de voorwaarde zijn voor om er een schilderij aan te kunnen hangen. En daarmee een eigen context creëert, geven de schermen en alle technische mogelijkheden die daar zijn en ook de context. (d) Dus het echt duidelijk afbakenen van de jullie schermen in de publieke ruimte? (re) Wij plaatsen het in de publieke ruimte en in de context van die digitale mogelijkheden in die publieke ruimte geven een totale andere mogelijkheden voor andere soorten kunstwerken. Dan een traditioneel museum. Ten eerste is je publiek anders. Je hebt niet te maken met een publiek dat een kaartje koopt, maar gewoon publiek dat buiten is in de openbare ruimte aanwezig is. En de houding van het publiek is anders. Onder andere de aandacht spanne, dat is een hele belangrijke. Het publiek zit er ook niet op te wachten, het publiek komt er niet speciaal voor. Het publiek is al aanwezig, daar gaan we tenminste vanuit. We zoeken dan ook locatie waar publiek van nature al aanwezig is. Omdat ze toch al ergens heen moeten. Ergens moeten zijn. (d) Jullie zoeken het publiek op? (re) Ja, wij het zoeken het publiek op, wij zoeken kruispunten op waar veel publiek is. En vervolgens kijken wat heeft dit specifieke medium nu voor mogelijkheden. En op welke manier kunnen wij op een artistieke manier met het publiek communiceren. En dat doen wij door een aantal dingen te organiseren qua programmering, en dat heeft een hoog trial en error gehalte. Je probeert iets, je evalueert iets, en je probeert op nieuw iets. Zo proberen we langzaam te bouwen, en het belangrijkste is dat we in samenwerking met allerlei andere culture instellingen, zoals musea, festivals, goede doelen. Dat wij eigenlijk opdrachten geven aan ontwerpers, kunstenaars, etc. interactie designers, om applicaties te ontwikkelen, waarbij het publiek ook niet alleen maar ernaar kijkt en er kennis van nemen. Dat ze ook zelf, betrokken kunnen raken. Dus dat datgene wat erop het scherm te zien daar kun jezelf ook wat mee, dat kan in een passieve manier, dat wij da passief noemen, door een spel wat bedacht te spelen, bijvoorbeeld met je smart Phone kun je een spel spelen wat op zo’n scherm gedraaid wordt en er zijn zelfs via het medium contact kunnen maken met andere mensen op andere locaties. In ieder geval de invloed van andere locaties kun je merkbaar maken (d) Jullie hebben meerdere schermen door Nederland? (re) Ja we hebben netwerk van schermen die allemaal aan elkaar verbonden zijn, en die zijn dus te beïnvloeden door onder andere met je smart Phone. Maar we zijn nu ook heel druk mee bezig om die doormiddel van je eigen aanwezigheid en jou beweging te laten beïnvloeden. Jouw eigen beweging, net zoals bij een kinect, binnenshuis willen we dat, dus die aanwezig de personen buiten en de hoeveelheid, hoe ze kijken, hoe ze bewegen. (d) Zoals het scherm in Tilburg? (re)
60
Daar hangt ook een camera, alleen wij willen een hele boel verschillende applicaties die gebaseerd zijn op motiontracking. Dit is een ding, dat is professioneel werk. Daarnaast stellen we ook ruimte open voor het publiek mensen kunnen ook hun eigen stuff droppen, iedereen kan zijn eigen digitale culture content naar onze redactie sturen en wij maken daar een keuze uit. (d) Ik zou dat in principe ook kunnen? (re) Iedereen kan het, op basis van originaliteit, iets wat past in de tijdsgeest, kiezen wij of wij wel of niet iets uitzenden. Technische kwaliteit is daar niet perse de belangrijkste criterium. Daarnaast organiseren wij als museum, digitaal museum, organiseren wij speciale master classes. In samenwerking met allerlei hogescholen en academies en universiteiten. En we hebben special educatie programma mediawijsheid voor het voortgezet onderwijs. Waarop we op die manier op allerlei lagen van de bevolking betrekken bij het project. Bij het museum, (d) Jij bent de oprichter? (re) Ja, maar ik werk hier niet alleen, we werken hier nu met vijf mensen. Voor allerlei werkzaamheden, het op iedere keer maar weer opnieuw bedenken van nieuwe ideeën. Alle technische constructies die hiervoor bedacht voor moeten worden tot het produceren tot communiceren, communicatie en educatie. (d) Je had het in het begin over de locatie van het scherm. Hoe belangrijk is de locatie van het scherm voor jullie? (re) De locatie is heel belangrijk, want dat is de omgeving waar we uiteindelijk iets gaan doen. Als bijvoorbeeld de locatie fout is, da zal het daar bijvoorbeeld ook niet lukken. Want het publiek komt niet speciaal voor ons of voor het scherm, het publiek komt er niet special naartoe. De locatie keuze is heel basaal. (d) Wat voor een functie heeft de locatie dan voor het publiek? Als je zegt dat het publiek daar niet special voor naartoe komt? (re) Dan heeft het dus geen functie, dan staat het ergens loos te staan. (d) Wat voor een functie heeft het scherm dan op een locatie? Met welk doel staan jullie schermen in de publieke ruimte? Zet je je af tegen de vercommercialisering van de maatschappij? (re) Ja, wij proberen een alternatief te geven tegen de eindeloos oprukkende reclame schermen over bestaat. En we willen dus ook meer, het moet meer voorstellen dan dan alleen behang. Meer dan alleen een plaatje van de achtergrond siert. Waarbij ook nog eens eindeloos alleen maar commerciële boodschappen worden verkondigd. Kopen kopen kopen, willen wij met name de inhoudelijke content, boodschappen waar je inhoudelijk over na kan denken. Waar is iets mee kan of juist niet. Het je prikkelt, vragen oproept, dat soort werk willen wij stimuleren. (d) Moet het ook entertainen? (re) Ja er zit ook een stuk entertainment bij, Het gaat ook om bereik, participatie, we willen het publiek echt betrekken. En dat doe je ook door een deel spelelementen in toe te voegen. Veel van de werken die wij willen en uitzenden hebben een spelelement. Juist omdat dat een vorm van interactiviteit is die heel goed werk. (d) Zie jij het publiek dan meer als groep? Of een individu? (re) Ik zie het als een groep individuen,
61
(d) Probeer je die dan ook bij elkaar te krijgen voor het scherm? (re) Nee, we richten op iedere bezoeker individueel. Alleen door de individuele bezoeker te koppelen aan een andere individuele bezoeker, ontstaat dan weer een groep. Dat zou een ultieme, droom zijn die daarmee uitkomt. Als we zo ver zijn dat dat werkt. (d) Ook als mensen elkaar aanspreken voor de schermen zelf? (re) Nou ja, dat zie ik niet 1 2 3 gebeuren. Dat gebeurt wel eens maar dat is niet een doel op zich. (d) Waarom denk je dat dat niet gebeurt? (re) Mensen gedragen zich in de publieke ruimte toch anders. (d) Of zou de locatie van de schermen hier een rol inspelen? Vaak op drukke plekken van reizigers? (re) Nee, dat heeft te maken met dat de meeste mensen de kat uit de boom kijken, De meeste mensen staan eromheen. Als er 1 iemand staat te spelen dan gaat de rest kijken van wat is daar te doen. Zonder dat ze zelf actief willen zijn. Dus er zijn altijd maar een paar mensen die actief zijn maar daardoor wel zodanig aandacht trekken. Dat er andere mensen omheen gaan staan. En kijkt wat is daar te doen en op die manier heel passief maar wel kennis nemen van wat daar gebeurt. Een soort van mee beleving. (d) Je zegt net dat mensen op verschillende locaties met elkaar kunnen spelen. Waarvoor heb je gekozen voor die opzet? In plaats van eigen content op elk van de locaties? Waarom wil je een soort van broadcast-model gebruiken? Is dat technisch makkelijker? (re) Nee, dat is helemaal makkelijker, wij denken dat het interessant is, het blijft een interessant gegeven dat je op de ene plek, dat jezelf fysiek op de ene plek bent en dat je op de andere plek een invloed kan uitoefenen. Dat wat op de ene plek gebeurt dat dat gevolgen heeft voor iets wat op de andere plek gebeurt. Dan vind ik een heel interessant gegeven. En ook binnen de spelwereld, game wereld, is dat een interessant fenomeen, omdat het een speciaal soort onvoorspelbaarheid met zich meebrengt. Dat het niet alleen maar gaat over wat jij, als individu, wat jou handelen, dat dat een direct gevoel geeft. En het gaat om je in een wereld leeft meerder componenten een rol spelen en zoals het echte leven zeg maar. En wat iemand anders doet op een andere plek ook gevolgen heeft voor jou. Dat vind ik een interessant aspect. En dat je op die manier ook met elkaar kan communiceren. Net zoals er voor het eerst een beeld telefoon was, dat mensen als het ware tegen elkaar aan het schreeuwen waren. Dat je twee televisies in een etalage stonden en dat de mensen op een gegeven moment doorhadden dat je mensen zag uit een andere etalage. Dat je op die manier live met elkaar kon spreken. (d) De plaatsen rondom de schermen zijn dus identiek geworden aan elkaar. Je zendt altijd dezelfde content uit. (re) De context op die plekke zijn min of meer hetzelfde. (d) Je creëert zelfde plekken alleen dan in verschillende steden. (re) Het doel daarmee is het bereik te vergroten. Bovendien als je het maar op 1 plek hebt, heb je dat effect niet. (d) Interactiviteit vindt jijzelf heel belangrijk. Hebben jullie daar veel ervaring mee? Op welk punt zitten jullie nu?
62
(re) We zijn in 2008 begonnen met Dropstuff. De eerste vormen van interactiviteit was doormiddel van een sms’en sturen. We zijn nu 4 jaar verder en sms’jes sturen is eigenlijk not-done en antiek. Op een gegeven moment zijn we overgestapt om elk scherm met een Touch screen uit te rusten. Zodat het niet per se met een telefoon moet en kosten met zich mee brengt. Om te reageren en daarmee de drempel ook lager te maken, dus te verleiden om mee te doen. En op een gegeven moment dachten we, met de introductie van de smart Phone, nu heeft iedereen een eigen Touch screen. En ontstond er dus ook een second-screen. Waarbij je dus via je mobiele telefoon een second-screen hebt waarmee je het grote scherm het netwerk gaat aansturen. En de volgende stap waar wij mee bezig zijn is dat je helemaal van de telefoon afgaat. En dat de hele interactie door middel van je eigen lijf gaat. En dan misschien ook wel met geluid. Dat je kan praten. Dat is graag waar we naartoe willen, Dat is nog niet zover maar we zijn wel bezig dat te ontwikkelen. (d) Is interactie dat het belangrijkste voor jullie concept? (re) Bereik en participatie zijn de uitgangspunten van dropstuff, om een zo groot mogelijk en breed mogelijk bereik te creëren voor culturele content. En participatie We hebben het liefste dat mensen niet alleen er kennis van nemen maar ook echt meedoen. Interactiviteit is een middel daarvoor. Interactiviteit is niet het gedoe op zich maar het is wel een middel. Om die participatie, om deel te nemen omdat te vergroten. (d) Ik sprak net al even met je over het concept/idee van social capital. Zie jij de participatie met schermen in de publieke ruimte daar ook in terug? Zou dat kunnen helpen voor communicatie in de publieke ruimte? (re) Op het moment als je ergens onderdeel van bent, om het moment als je ergens aan meedoet, voel je je daar een onderdeel van. En dat op zich is al een meer waarde voor jezelf maar ook voor de omgeving. Dan geeft dat een meerwaarde voor jou persoonlijk, ik dat dat eindelijk een maatschappelijk nut, al hoewel in termen van kunst en cultuur niet en per se in nut of opbrengst zou willen spreken, je kunt wel spreken over maatschappelijke opbrengst, Ik ben zelf zo liberaal niet per se, ik vind het niet zo nodig dat iets van tevoren al bewezen heeft, en zeker niet als het over kunst en cultuur gaat, dat er van te voren al een vastgelegde opbrengst moet zijn. Een winst behaald zou moeten worden. Ik vind het proces daarna toe minstens zo interessant. Op het moment dat je vast zit in een creatief proces, aan een per se te behalen winst, opbrengst, ook al is dat een social kapitaal. Dan is de kans dat je daar komt niet zo groot. Omdat je dan niet meer de ruimte hebt en de vrijheid hebt om fouten te maken, links om of rechtsom te kiezen. Als je die vrijheid niet voelt ben je heel erg beperkt in je creatieve proces. Dus wij maken graag fouten dan weet hoe je de volgende keer het anders moet doen. (d) Zou je dan kunnen zeggen doordat je die smart Phone gaat gebruiken, en mensen uit hun privé sfeer haalt, (re) Naja dat is fysiek zin, dat je je verhoudt tot dat kastje. Al die mensen die s ochtends in de trein zitten en met hun eigen kasten bezig zijn. Dat zou je inderdaad kunnen interpreteren als je eigen kubusje om je heen. Je eigen privé ruimte, tegelijker tijd zijn er applicatie zoals Facebook en Twitter waardoor we meer dan ooit met elkaar aan het verhouden zijn en dat gaat de godganse dag door, Waar ik soms wel van denk, moet iedereen elke scheet van mij weten. Wat ik allemaal aan het doen ben. Daar ben ikzelf wel heel erg kritisch op. Ik post echt amper iets op Twitter en Facebook. Alleen echt hoogte punten, dat zou ik wel willen delen met vrienden. Maar er zijn echt mensen die daar de hele dag hun sociale leven mee vullen. Dan kun je zien als minderwaardig dat t juist minder individueel is dan het al was. Omdat je juist bezig bent met het tot elkaar verhouden. Alleen niet in fysieke zin. (d) 63
Dat apparaat doet het voor jou eigenlijk (re) Je hoeft inderdaad niet meer letterlijk naast elkaar te staan. En daardoor kan je juist heel veel gesprekken voeren. (d) Wordt de waarde van zo’n gesprek dan wel minder? (re) Nee, dat hoeft helemaal niet, als je vroeg bij de dorpspomp stond ging het ook niet over per se allerlei intellectuele hoogstandjes (d) Het is toch anders? (re) Ja, het heeft een eigen vorm van communicatie, ruzie maken over email. Dat escaleert heel snel bijvoorbeeld. Dus in die zin heeft het medium een eigen taal. Ik zou dat niet per se als slecht of juist heel goed, het is wat het is. Ik denk wel dat het sociale verkeer kan verrijken. Maar je kunt ook jezelf erin verliezen en verslaaft aanraken, mensen die niet meer van Facebook afkunnen komen. (d) Even terugkomen op de content van jullie schermen. Jullie hebben een open podium en jullie bepalen zelf de content daarmee wat er getoond wordt. Hoe komen de lokale invloeden terug op jullie schermen? En hoe deze invloed kunnen uitoefenen op het scherm. (re) Ja, dat kan dus via het open podium, We hebben ook een ander programma bedacht en dat heet gemaakt in Rotterdam, Utrecht, Den Haag. Dat is met name voor de lokale creatieve industrie bedoelt. Er komt bijvoorbeeld binnenkort een scherm in Amersfoort, met gemaakt in Amersfoort. Gemaakt in Eindhoven etc. Voor een heel klein bedrag kun je als kunstenaar, een clipje van vijftien seconde maken en bij ons uitzenden in een standaard dropstuff opmaak om te ver komen dat het alsnog reclame wordt. We zien dit eigenlijk als een museum winkel, waar creatieve producten getoond worden met een naam en de titel van het kunstwerk. Dat kan van alles zijn, een foto video game etc. clipjes van 15 seconde die onder de titel gemaakt in. Worden getoond, Voor een mini bedrag kun je die zendtijd bij ons kopen. En dan kom je 4x per uur een maand lang voorbij. Je filmpje op alle schermen in Nederland. Op die manier kan je het lokale ook landelijk laten zien. (d) Jullie hebben dus een hele programmering op scherm over de hele dag? (re) In principe is het 24 uur maar de meeste schermen zijn ‘s nachts uit. Aan van 0700 tot 2300. Omdat er ‘s nachts te weinig mensen naar kijken en de stroom kosten te hoog zijn. (d) Jullie doen ook events met jullie mobiele scherm, wat is het grote verschil tussen deze en jullie vaste schermen? (re) Met het mobiele scherm kunnen we plekke opzoeken waar al hoogte punten van culturele agenda plaatsvinden. Daar kunnen we dus heel specifiek publiek opzoeken. Wat met de vaste schermen niet kan. Daarmee richt je op een vast publiek dat altijd op dezelfde plek komt. En met het mobiele scherm kunnen we bijvoorbeeld naar festivals, als lowlands, Strp etc. Het voordeel daarvan is dat je in een hele korte tijd. Een heel hoog bereik kan creëren. Een keer heel veel mensen dezelfde content zien. Het leuke is in het kader van zo’n festival iets bijzonder of nieuw werk te presenteren of een nieuw werk te laten maken. Of in die context ontwikkeld is. (d) Het publiek blijft dan ook langer staan? (re) Ligt of het werkt of niet Het idee is dat je een zo’n groot mogelijk publiek wilt bereiken en dat mensen dus ook zo lang mogelijk blijven kijken.,
64
(d) Organiseren jullie er dan ook events bij de vaststaande schermen? (re) Nog niet, maar dit zijn we wel van plan. Bijvoorbeeld in het najaar willen we kinect achtige spellen, meer commerciële spellen laten zien. Op de schermen. Waar je dus ook op zaterdagmiddag op die mega schermen echt een spel kan spelen. (d) Dan denk ik vooral aan het scherm in Eindhoven (re) Eindhoven maar ook Amersfoort en Breda. (d) En in het geval van sport events, zoals het BBC model? (re) We hebben daarover met de NOS gepraat, we hebben nu een eerste samenwerking gedaan, waarbij we dodenherdenking op 4 mei live hebben doorgezet. En we moeten echt verder kijken hoe we dat, wij willen graag dat je het maatschappelijk nut, in ieder geval het maatschappelijke gevoel. Dat die schermen zeg maar op de momenten dat het erom gaat, dat er live nieuws is, Dat er dingen gebeuren in de wereld die iedereen wil weten op dat moment, Dat zouden wij het heel interessant vinden om dat nieuws gewoon live door te zetten. (d) Kan dat technisch ook allemaal? (re) Ja, dat is geen probleem. Dat hebben we net met dodenherdenking gedaan. (d) \ Dus het gelijk inspelen op maatschappelijk kwesties? (re) Ja, maar we begeven ons dat gelijk op een rechten kwestie. Omdat wij een maatschappelijk organisatie zijn, en geen commerciële is dat voor ons makkelijker om dat met de NOS voor elkaar te krijgen. Dan dat wij daar nog heel veel geld aan zouden verdienen. Dat is niet zo. (d) Daar kom je natuurlijk snel op (re) Ja precies, we wilden ook graag het voetbal uitzenden dat lag niet zo zeer aan dat wij dat niet mochten maar meer aan de regels die de gemeente daar tegenwoordig tegenover stelt. Alleen maar om het feit dat je een voetbalwedstrijd uitzendt. Dat zou betekenen dat wij voor allerlei beveiliging toestanden moeten gaan zorgen. En daar beginnen wij niet aan. (d) Hier kom je dus bij Levefbvre, conceived space terecht, waarbij je dus planners en bureaucraten zich manifesteren in de publieke ruimte. Het opleggen van regels en dergelijke. (d) We zien de steeds meer schermen in de publieke ruimte opkomen, maar deze worden vooral voor commerciële doeleinden gebruikt. Zie jij een ommekeer in het anders gebruiken van deze schermen in de publieke ruimte? Ik had vanochtend met Stan gesproken, die zei dat mensen niet meer naar deze schermen kijken om dat er teveel slechte content gemaakt wordt, dus wat doen zei is andere content maken dat attractiever is voor het publiek, hoe kijk jij hier tegenaan? (re) Ik heb ooit is een discussie gehad met een commerciële aanbieder, die op een gegeven moment tegen ons zei, jullie mogen bij ons wel een blokje culture content verzorgen, met andere woorden hij stelde de zendtijd beschikbaar. Dan mogen jullie arme kunstenaars wel een blokje zendtijd bij ons programmeren. Dat heb ik heel vriendelijk geweigerd, Want het is namelijk precies andersom. Mensen weten heel goed wanneer iets commercieel is of niet. En een merendeel van die mensen negeert die led schermen daarom, omdat het alleen maar nonboodschappen zijn, het heeft voor het publiek geen boodschap. Dus wil je dat mensen naar die schermen gaan kijken dan zal je er dingen op moeten laten zien die ergens over gaan. En wij 65
maken dingen die ergens over gaan. En ik ben dus ook van mening dat zij ons nodig hebben, naja wij investeren in content, wij geven kunstenaars opdrachten, wij investeren door master classes te geven op universiteiten en hogescholen. En daar komt content uitvoert, de ene keer interessant en dan andere keer wat minder. En Wil je zendtijd verkopen voor commerciële doeleinden, wil je zeg maar dat mensen gaan kijken en daarmee je platform een waarde geven. Dan heeft het dus betekenis nodig. Tussen die betekenis door kan je best reclame uitzenden, Ook al ervaart het publiek dat als irritant. Het wordt ervaren als een inbreuk op hun publieke ruimte. Dat is ook de rede waarom wij van begin af aan al gekozen hebben voor geen reclame. Dan kun je het nog hebben over de definitie van reclame. (d) Als je als consument wordt aangesproken? (re) Wij werken ook samen met musea en die proberen ook publiek te trekken via onze schermen. Die verzorgen namelijk een deel van zendtijd. En daarmee tonen zij zichzelf en dus dat het publiek naar die musea toegaat. Maar dat is iets anders dan koop dit cola merk. En daar maken wij dus een onderscheid in. (d) Hoe zie jij de toekomst in van schermen in de publieke ruimte? (re) Sowieso dat de hele publieke ruimte meer gemediatiseerd gaat worden. (d) Ook gedigitaliseerd? (re) Nee, ik geloof niet in second life dingen, we blijven van vlees en bloed, we blijven ons in een fysieke omgeving bevinden. Alleen de digitale wereld zal zich steeds meer mengen met de fysieke wereld. Vroeger had je websites en de virtuele wereld en fysieke wereld. Het bureau waar achter je zat te kijken naar virtuele wereld. En nu gaan die werelden zich steeds meer mengen. Onder andere door urban screens, projecties telefoons satellieten augement reality de wereld naast de wereld. De wereld die je door een second screen kan zien. En dat vind ik behoorlijk interessant. Maar ook architectuur zal steeds meer media zijn (d) Zoals de nieuwe ziggo dome? (re) Ja precies, en dat vind ik qua architectuur armoedig vorm gegeven, tis een doos met led schermen erom heen. Wat ik echt interessant zou vinden is als je ook. Als je buiten kan zien wat erbinnen gebeurt. Maar dat je ook door die gevels heen kan kijken. Dat daar een soort rijkheid en gelaagdheid in ontstaat, dan kan zie ik wel toekomst in de media architectuur. Daarmee wordt de media de architectuur. (d) De media krijgen een prominente plek in de publieke ruimte. (re) Ik moet gelijk denken aan Constant Nieuwenhuys New Babylon, een soort van ideaal beeld waarbij je nooit meer op dezelfde plek komt maar dat de wereld om je heen continue veranderd. Zover zijn we nog lang niet en dat zal ook uiteindelijk niet gebeuren. De bakstenen worden weliswaar elektronica maar die hebben ook niet uit hunzelf krachten om, om te vormen. (d) Je kunt wel gepersonaliseerd worden in publiek ruimte zo., (re) Inderdaad je kan wel bepalen door de beelden die uitzend via die media, die kun je continue laten veranderen. En in die zin verandert de omgeving meer dan vroeger, straten veranderen simpel weg om dat er een ander plaatje op staat. (d) Als laatste, wat zijn jouw grootste ergernissen met urban screens? Vergunningen? (re)
66
Wat zijn de hobbels waar we tegen aanzitten, dat is de omgang met de regels. De brij aan regels en elke gemeente heeft zijn eigen regels. En dat we iedere keer te maken met commerciële concurrenten. Naja, we hebben te maken met het vooroordeel dat urban screens altijd commercieel zijn. En vaak is het zo slecht wat er op uitgezonden wordt, hebben wij eigenlijk altijd te delen met het vooroordeel, we moeten mensen ervan overtuigen dat het ook anders kan. (d) En lukt dat een beetje? (re) Naja soms, we hebben nu 7 schermen in Nederland en 4 staan er al, binnenkort komt Schiphol daarbij, Utrecht komt erbij en ons mobiele scherm. De bedoeling is dat dat langzaam verder groeit. En we willen de commercie een zo’n klein mogelijk rol daar inspelen. Ook al zullen we er niet altijd onderuit kunnen. (d) Dat is dan ook een probleem bij CASZ, die kunnen niet verder zonder subsidie. (re) Nee, wij hebben nooit structureel subsidies gehad, we hebben het altijd weten te rooien door ondernemend te zijn. Iedere keer nieuwe project te bedenken etc. Wij verhuren ons mobiele scherm bijvoorbeeld ook voor commerciële evenementen en daar halen wij bijvoorbeeld ook inkomsten uit. Wij verhuren ons kapitaal en dat heet dan op dat moment ook geen dropstuff. Dat wordt dan ook niet uitgezonden op ons netwerk. En we verkopen ook zendtijd binnen het platform en dat andere culturele instellingen ons betalen. En die hebben ook niet veel geld. (d) Wat zou uiteindelijk jullie ideaal plaatje zijn? (re) Schermen door heel Nederland. En daarna Europa. We zijn al in het buitenland aan het kijken, hoe we verschillende steden aan elkaar kunnen koppelen. Het systeem zoals het nu is werkt over heel de wereld. Zo kun je ook niet alleen Amsterdam en den haag aan elkaar koppelen maar ook Amsterdam en Parijs London. Dat zou ik wel heel cool vinden. Dat je met je eigen telefoon op zo’n beeldscherm het publiek kan bespelen in Parijs (d) Wel dezelfde content blijven uitzenden? (re) Naja de zelfde applicatie, dat betekent niet dat wat jij op het scherm ziet exact hetzelfde is maar je draait een applicatie en op die manier kun je beelden uitwisselen. Het programma is hetzelfde. Alleen in New York laat je beelden van Amsterdam zien en in Amsterdam beelden van New York. Op die manier kun je communiceren, dus wat je letterlijk zit is anders maar het programma wat draait is zelf. Hoe die dingen met elkaar communiceren is hetzelfde.
67
Annex 2. Interview met Stan Thijsen - Ngage Media, Amsterdam 16-05-12
(d) Zou je jezelf kunnen introduceren? (St) ik heb 11 jaar lang bij CBS outdoor gewerkt, buitenreclame exploitanten. Bushokjes, de abri’s. Daar speelde digitaal, twee helft 2005-2006 kwam dat digitale op. Dat werd vertaald in heel veel projecten vooral op Utrecht centraal station. Daar hebben we een hele grote led wal staan. Die zijn we gaan exploiteren. Maar we hadden toen te maken met een Amerikaans beursgenoteerd bedrijf. Die gewoon andere belangen hebben dan digitaal. Ik had toen al zoiets van hier groeien we uit elkaar. CBS denkt gewoon in papier. Die denken bushokjes en vlakken, die hebben gewoon pakketten. Ze hebben een paar duizend abri-vlakken die ze elke week moeten vullen. Waar soms hoge afdrachten tegen overstaan. Die hadden zoiets waarom ga ik een nieuw digitaal medium in de markt zetten wat een hele andere verkoop techniek heeft, die hele andere dynamiek kent. Terwijl ik elke dag aan Amerika moet rapporteren waarom een sales achter blijft ten aanzien van posters, billboards, en abri’s bushokjes. Terwijl dat wel een logisch bedrijf zou zijn om digitaal te omarmen. Dat gaan ze ook wel doen maar zei zien digitaal als een digitale poster. 100% puur reclame. Zoals je nu een Unilever campagne hebt, die is nu gewoon digitaal. Daar zit dan ook bijna geen animatie in. Ze willen er gewoon geen redactionele zendtijd eraan kwijt. (D) Vinden ze het teveel werk, te veel kosten? (st) Ik denk dat ze het teveel werk vinden. En, platgezegd, dat zij de arrogantie hebben dat ze de wil op kunnen leggen bij hun klant. Van zo moet je digitaal doen. In Engeland in de London underground. Hebben ze een hele grote digitale proeftuin. Nah een serieuze positie. En het gaat daar hartstikke goed hoor, maar daar doen ze dus alleen maar 100% advertisement. Londen is hartstikke mooi, heel innovatief, alleen der is, je moet je voorstellen. Londen als markt heeft een eigen dynamiek. Is net zo groot als Nederland, je daar een metro, je staat daar 2, 3 minuten. Je vertrekt weer. In de context van London begrijp ik wel dat je daar met content werkt, omdat het zo kort is, ze pakken dus alleen maar advertisement. (D) Ligt dat er niet aan waar je je scherm positioneert? (st) Ja klopt, je heb de escalator-panels, de grote roltrappen waarbij je van boven naar beneden gaat. Daar hebben ze schermen langs gezet. Die hele korte contact momenten hebben, je gaat namelijk niet heel vertellen. Dus dat is 100% advertisement. Cross Spectral junction advertisement, heet dat, dat als je op het perron staat en je kijkt tegen die geweldige. Om de 2 minuten 2,5 minuut, is je metro er alweer. Je hebt dus weinig echt lang contact het scherm. Maar ik had wel de smaak te pakken. Dit is namelijk wel waar ik in geloof. Dus ben ik 2,5 jaar geleden. Zijn we met Silvia Tillman, de marketing directeur van CBS. Zijn we met zijn tweeën begonnen. (D) Het bedrijf bestaat dus 2 jaar (st) Ja, we hadden zoiets van wat gaan we doen: we zijn eerst begonnen met al die losse kruimels, die in de Nederlandse markt, om die bij elkaar te rapen. De een had een netwerk bij een fitness centrum, en ander had een netwerk bij een ander fitness centrum, de andere had een tankstation bij Shell en andere bij BP, een kappers netwerk. De een had de voetbal, de andere had iets met golf. De andere had weer iets bij slijterijen, kortom een enorme chaos. Dus we hebben gezegd we rapen al die netwerken bij elkaar en voegen ze samen. Aan de voorkant voor verkoop. En we bieden dat als een pakket aan voor adverteerders, zo zijn we gestart. Puur om alle hessel weg te halen bij adverteerders.
68
(d) ik zag bij jullie op de website dat jullie 3 verschillende pijlers hebben? Ja we hebben het openbaarvervoer, publiek screens en doelgroep locaties. Maar toen we begonnen zagen we al snel dat we makkelijk kopieerbaar waren. Die netwerken zijn namelijk van iemand anders, wij verkopen ze alleen (d) Jullie beheren die netwerken zelf niet? (st) Nee, dat hebben we allemaal uitbesteed. Want dat is toch een vak apart. We willen eigenlijk onafhankelijk zijn, ik wil zeg maar niet gebonden zijn aan een scala, omnie facts, broadsign, Voor elke compositie kiezen wij de juist partij. De juist flexibiliteit, die in de geest van het project denkt. Als wij hier namelijk twee drie mannetjes hebben van scala, dan voel ik mij toch enigszins verbonden met die scala. Terwijl soms tallentseizer, broadsign, scienerio, beter is. Ik daar vrij in blijven zijn. Ik wil eigenlijk, om het heel simpel te zeggen. De klant centraal stellen. Hoe wil jij je compositie hebben. (d) Dus jullie zitten tussen de klant en de urban screens? (st) Ja, toen we eraan begonnen en langzaam zijn we over gegaan op contracten, want die kwamen vrij, simpel omdat wij 12 jaar bij CBS gezeten hadden wij kennen die wereld. En dus, als je iets met digitaal wilt gaan doen, ja dat moet je ons hebben, want wij gaan iets met digitaal doen. Dus toen werden we eigenaar van het contract, dan hebben we de techniek wel uitbesteed. Wij doen de verkoop en de sales. En je moet dus heel erg nadenken over de content. Wat ga ik nu doen ja, hoe ga je dat invullen? Hoe consumeer je het? Hoe pak je het op? Dus daar denken wij veel over na. Zo zijn we eigenlijk begonnen. Met als resultaat nu die drie pijlers, bij openbaarvervoer hebben de nu de ns, binnen twee jaar komt Railtv schermen op de perrons, daar zitten mensen 7.5 minuut te wachten. Dan heb je dus echt een heel mooi contact moment. Je echt over content vertellen en advertisement brengen. Maar content is daar het belangrijkste in. Dat mensen ook echt blijven kijken. Er hangen nu schermen in de treinen, daar zijn we mee in gesprek. We gaan een paar grote projecten doen met publiek screens in Amsterdam. Leidseplein (d) Daar ben ik vooral geïnteresseerd in, de grote schermen in de publieke ruimte. (st) Er komt iets, dat moet je maar niet in je verslag gebruiken. Volgende week presenteren we aan het Hofplein in Rotterdam een heel groot scherm. Voor publiek screens zijn er denk ik maar vijf zes plekken, waar je van kunt zeggen, als ik die plekken heb. Dan… en het Hofplein is daar eentje van. Hartje stad, veel mensen komen daar, als je dan daar een scherm hebt, een groot scherm. Dan heb je echt wooh, dan kun je ook echt iets neerzetten. (D) Hoe bepaal de je locatie van een scherm? (st) Wat vaak gebeurt, uuh, het is altijd een spanningsveld tussen vastgoedontwikkelaar, of een eigenaar van een pand, die dat scherm wil hangen, die dan met de gemeente, de afdeling die vergunningen moet lenen. En dat is heel gevoelig, het is namelijk geen billboard, het is een scherm, het gaat licht geven, ’s avonds, het gaat irriteren, dat is nogal een heel gedoe. Je kan nu wel zeggen, pak een paar goede plekken waar veel mensen, veel volk is, ga dat gewoon vullen, en zet er een scherm neer. Maar vaak krijg je geen vergunning en wij merken nu dat we wel al twee keer, niet op top top locaties maar toch echt wel goede locaties, puur om ons verhaal klopt, onze content klopt. We zijn nu bezig met plekken buiten Rotterdam, die toch wel Rotterdam zijn naar de binnenstad te halen, je moet je voorstellen dat jij op het Hofplein zit, of een centrale hal in Rotterdam, daar komt ook een scherm dat wij gaan exploiteren, dat je gaat zeggen, ik wil de haven, die een substantieel iets in Rotterdam is, stel voor dat je die mega grote containerschepen met een webcam meeneemt naar de binnenstad toe. En daar gaat uitzenden. (d)
69
Dus jullie proberen, aandacht te creëren door andere punten in de stad te filmen en dat vervolgens uitzenden op jullie schermen? En daar reclame omheen te zetten? (st) Nee, het is niet zozeer advertisement eraan te hangen, maar zoiets van een digitaal prikbord, digitale schuurkalender, je gaat elke dag iets doen. Maar we gaan de schermen dusdanig, de content moet zo goed zijn dat het een soort van verzamelplaats, bijeenkomst wordt van de stad. Het is een soort van publiek prikbord. Ik wil iets vertellen en dat ga ik op het scherm doen. Citymarketing heeft natuurlijk heel veel te vertellen, festivals, idealiter bouw je daar ook een advertentie ruimte omheen, maar feit is nu gewoon dat H&M ons belt, ik heb in week 24 heb ik een commercial en wat kost dat bij jullie? En die book ik door, dat staat dus totaal buiten de context van het scherm zelf, waar de content afgespeeld wordt. Er komt dan dus een blokje reclame. Zoals op tv. (d) In Rotterdam gaat het dus echt om de lokale invloeden en die wil daar in terug zien? Resulteert dat denk je ook in lokale acceptatie van het scherm? (st) Naja, je praat hier wel over Rotterdam, heeft partnershipsteden, Shanghai Los Angeles, SF, ze hebben allemaal steden met water, we gaan bijvoorbeeld een webcam van Shanghai op het scherm laten zien, dus kunnen mensen zien wat er zich momenteel in Shanghai afspeelt. Je gaat een community doen met, periscoop doen met, etc. (d) Is het dus belangrijk dat er een community ontstaat rondom het scherm? Dat het dus meer dan alleen advertisement wordt? (st) Jaja, dus wel, bekijk ons scherm www.beeldvandenhaag.nu. Dat is ons scherm in Den Haag op de Haagsetoren, hier zijn we dus bezig met een community. Je gaat hier een merk laden, waar mensen hun eigen boodschap naartoe kunnen sturen, gelukkig hebben wij hier een redactie achter, en die kunnen de berichten selecteren, en die kunnen hier mee gaan spelen. We kunnen gaan praten met die mensen. Heel concreet, afgelopen Moederdag, laadt je Moederdag boodschap op het scherm. Waar niet heel veel reacties maar waren toch wel iets van 14-15 berichten van mensen op het scherm verschenen. Mensen die website kennen, berichten maken en het vervolgens op het scherm laden. (d) We praten hier dan over interactiviteit met het publiek. De mogelijkheden van interactiviteit zijn eindeloos maar het lijkt wel of het publiek hier nog niet echt voor klaar is? Je kunt heel veel doen met smart Phones, Ipads, etc.. Maar dat is er nog niet echt heb ik het idee? (st) Nee, dat klopt, maar de jongens van het Medialab nu, zijn bezig met een app op het Leidseplein, waardoor het bijna een soort van foursquare achtig, waarbij je inlogt voor het scherm, en zitten daarachter de balie, de Paradiso, de Melkweg, De La Mar theater. Wat dat betreft kun je op die plekken waar iedereen i s, binnen die community kun je content laden naar die site, en dan komt dat op het scherm. Maar je heb natuurlijk altijd, omdat je binnen de vergunning zit die de gemeente afgeeft heel netjes binnen de lijnen kleuren. Stel bijvoorbeeld dat iemand daar gewoon een enorme scheldpartij van maakt, dat wil je daar natuurlijk niet erop hebben staan. Je moet dus altijd regisseren. (d) Werkt die begrenzend op jullie projecten? Zouden jullie meer willen uitproberen? (st) We zouden wel meer willen, en we zijn ook bezig met een app ontwikkelen, maar we zijn door nog zoekend in (d) probeer je dan van het scherm een soort van community plek te maken, of ga je meer schermen in de stad plaatsen die naar elkaar linken (st)
70
Het zou zeker helpen als er meer schermen in de stad staan, je hebt dan gewoon meer Touch points, meer contactmomenten, maar wel op goede plekken. Het gekke is dat wij vaak het zelfde belang als de gemeente hebben. De gemeente zegt dan dat wij reclame hyena’s zijn maar dat zijn we dus niet. Natuurlijk ik verdien mijn boterham en daar kan ik weer mensen van betalen. Maar ik wil wel dat mensen na dat beeld van den haag en Amsterdam gaan, om daar creatieve content te laten zien, die we zelf ontwikkeld hebben of dat allianties zijn aangegaan met de kunstafdeling, musea (d) Het creëren van een vollere publieke ruimte? (st) Ja, een dat we de publieke ruimte upgraden naar iets moois, kijk Daan die commercials van de H&M en Heineken zijn vaak heel mooi, die hebben het budget omdat te doen. Die maken echt mooie content. Die hebben ook het geld om creatief er bij te zijn. Dit is namelijk geen PowerPoint die we gaan laten zien. Tis echt wel naar full-video en HD en echt mooi kwalitatief. We hebben het zelfde belang als de gemeente, als het gaat irriteren dan vinden mensen het niet leuk, dus we zitten continue in dat spanningsveld. (d) Maar dat is natuurlijk ook voor jullie eigenbelang, hoe langer mensen naar jullie schermen kijken hoe hoger jullie invloed is. En beter kunt verkopen naar jullie eigen klanten. (st) Als wij kunnen aantonen hoeveel mensen er naar het scherm kijken, het wordt geliked, er zijn mensen die erover praten, er ontstaat een buzz. Ik kan me voorstellen als ze een foto maken en die komt erop, leuke foto’s in de publieke ruimte, maar je zult altijd daar een regisseur tussen moeten hebben (d) Je hebt een moderator nodig? (st) Ja, daarbij komt dat automatiseren altijd kostbaar is, minimaal 1.5 fte, kost veel, daarom is het makkelijk dat we nu bezig zijn met 1 scherm, en een extra scherm toevoegen is zo gebeurt. Kijk wij zijn altijd bezig met de hartslag van de stad te proberen weer te geven. Dat willen we tonen. In den haag hebben we het concept van data geanalyseerd. We hebben gezegd, de hele stad heeft informatie, dus we gaan de stad als persoonlijk voorwerp laten zien. De stad heeft informatie beschikbaar, en we gaan die informatie terug geven aan de stad. Bijvoorbeeld via de burgerlijke stand. Jullie weten precies hoeveel mensen er ingeschreven per minuut in Den Haag. Dat soort data kunnen we heel makkelijk koppelen aan het scherm. Je kunt het zien als een dashboard van de stad. (d) Dus het visualiseren van data van de stad? (st) Ja, dat is het, data visualisaties. Je kunt dat namelijk heel makkelijk automatiseren, mooi visualiseren en digitaliseren. En naarmate je de historie opbouwt, kun je bijvoorbeeld NUON naar het scherm trekken en precies laten zien hoeveel energie er wordt verbruikt in het Strijkijzer. Dit levert dan weer content op, die leuk en informatief is. Nog een voorbeeld is bedrijf die alle parkeerlussen in den haag beheert, dus die weten precies hoeveel verkeerslichten er bijvoorbeeld op rood staan of op groen. Je kunt dus wel degelijk iets leuk met die content doen. Het is allemaal informatie die de stad zelf opbrengt. Dit bedoel ik met de hartslag van de stad. Je creëert dus iets waar mensen over gaan praten, het is namelijk interessant. Digitale scheurkalender met Juul Deelder, waarbij je elke dag een gedicht met visualisaties en geluid. OP deze manieren kun je erg mooi dingen doen met de schermen en het publiek ook emotioneren en daar zijn wij mee bezig. Je wilt altijd heel veel maar het budget is heel klein, het is namelijk een nieuw medium waar nog niet heel veel mee geëxperimenteerd is. We zitten nu te kijken met veel creatieve bureaus hoe kunnen die schermen gaan inzetten. (d)
71
Je ziet er wel een hier wel een stijgende lijn in? Je ziet dat steeds meer bedrijven interesse tonen in de schermen in de publieke ruimte? Ik las op jullie website dat van alle outdoor reclame ongeveer 9% digitale reclame inhoudt? (st) Buiten reclame in Nederland gaat zo’n netto 200 tot 230 miljoen om op jaar basis. Dit zit voornamelijk in de bushokjes en abri’s. Dit beslaat zo’n 4- 4,5% van de totale mediamix(radio tv print). Je zit dus al een behoorlijk niche market te werken. Binnen deze niche market zijn wij ook nog een eens niche niche niche, van de mensen die verstand van hebben zouden wij hier zo’n 9%^van zijn met digitale outdoor advertisement. Dan zouden wij hier zo’n 20 miljoen mee hebben hebben, maar dat halen we bij lange na niet. We raken de miljoen nog niet eens aan. Maar het gaat wel komen, we zijn nu bezig met de ns, grote hallen, railtv etc. (d) Is dit in een stroom versnelling terecht gekomen? En hoe? (st) Dit heeft voornamelijk te maken met de hardware die goedkoper is geworden, moest ik vroeger 2006 5,5 ton betalen voor een scherm op Utrecht centraal, betaal ik daar nu ongeveer 1 ton plus voor. Dat is gewoon in vijf zes jaar tijd enorm gekelderd in prijs en daarnaast is de kwaliteit beter. Dat maakt natuurlijk wel dat de winstketen begint roken. Dan kun je dus wel beginnen met schermen op te hangen. Dan krijg met een contract van vijf tot zes wel terug verdiend. Als je netwerkt natuurlijk helemaal. (d) Jullie proberen wel zoveel mogelijk de schermen in een netwerk te plaatsen? (st) Dat proberen we wel, want dan kunnen wij aan een Unilever, een Vodafone koopt dan een netwerk in. Zo’n groot scherm vinden ze eenmalig leuk maar ik wil gewoon een steady business, ik wil ze om de zes weken terug hebben. Dus dat netwerk moet goed zijn. Ik ben gebaat bij een netwerk dat goed is, onderbouwd is, snel kan uitbouwen, werkt. Kijk we zijn ook bezig met een scherm in Goes en Leeuwarden, coca cola vindt de exposure dan te weinig op zo’n scherm en dan zeggen ze ik ga wel radio inkopen. Een schermpje werkt niet. Je het koppelen aan die publiek screens. We hebben er nu twee in Rotterdam, Den Haag hebben we er 1 en Scheveningen komt er 1 Amsterdam Leidseplein, we proberen het steeds verder uit te bereiden. Kort gezegd we willen de top 7 steden in Nederland hebben met de A-locaties. Dan heb je een serieus verhaal naar je klant. Er zit ook heel veel ego achter, die vastgoedmeneren zeggen dan, we gaan een led scherm hangen, kunnen mooi een Ek op uitzenden, Olympic games, (d) We hebben het nu over events rondom de schermen, hoe kijk hier na? (st) Is allemaal harstikke leuk, maar wat ga je 12 november uitzenden? En dan is het stil.. Kijk die events geloof ik wel maar dat is maar 4 weken. en dan is het snel afgelopen (d) Je moet dus programmeren voor je scherm? (st) Ja, het is bijna een soort out of home television, Het liefst wil je dat, Hier in Hilversum, kost een uur televisie 25-30k alleen het maken,, wakker Nederland ‘s ochtend kost ongeveer 30 k per uur. Wij moeten 18 uur vullen en we hebben geen afstandsbediening. En iedereen moet het leuk vinden. Dus er wordt nog al wat gevraagd van ons. Wij zijn dus bezig met allerlei partijen, de VARA de NOS om een soort van content-bibliotheek te maken. (d) Je zegt net dat iedereen moet het leuk vinden, Hoe ga je hiermee om? Je content bepaald of je een publiek fragmenteert of juist bij elkaar brengt? (st) Ik zeg altijd: zolang het niet irriteert, doe je het goed. Kijk het liefst wil ik natuurlijk een hele scherpe programmering maken, zoals ned3 rtl7, maar hier kies je daar niet voor. Je moet dus 72
zeg maar een soort van algemene noemer, een onderstroom bereiken, van dit is goed. Je kunt natuurlijk af en toe uitzondering maken maar… (d) Dus je zoekt naar mainstream content? (st) Dat is toch wel een beetje waar de vulling op krijgt, …….. CASZuid-as misschien overnemen?.. We merken wel dat we qua timing heel goed zitten. Er komen nu dingen naar ons toe die we twee jaar geleden niet hadden voor mogelijk gehouden. Daar zit wel echt enorm veel kennis bij CASZuid-as, die mensen hebben er echt wel goed over nagedacht. Die kennis wil ik eigenlijk wel gebruiken om te kijken hoe wij Rotterdam kunnen invullen. Dan willen we ook eigenlijk een soort van digitaal bibliotheek samenstellen met heel content. Nu haal ik alles van Istock, koop ik dingen aan, jeweetwel, Ik wil eigenlijk een soort van digitale database hebben, een bibliotheek. Waarmee je gelijk kan inspringen om de dag van vandaag. O het is hemelvaart vandaag, wat betekent dat eigenlijk? Tweet je bericht naar Rotterdam, en daar ga je meespelen. Dat is wel waar ik naartoe wil met dit bedrijf. Dit betekent wel dat je een soort van redactie moet hebben 2 3 man heb je zeker nodig Die praten met het publiek, een soort ziel zijn van dat scherm. Dat is natuurlijk wel belangrijk. (d) Zie je daar een plaats voor interactie weggelegd? (st) Ik vind het een moeilijk woord (d) Denk bijvoorbeeld aan een berichtje twitteren, sms’en (st) Kijk de regie overnemen vind ook zo wat, ik ben de baas over het scherm, je kunt zeggen dat je binnen een slot spellen gaat spelen, vind ik allemaal prima. Ik vind het eng dat iemand het scherm kan overnemen aan de achterkant. En dingen kan gaan publiceren. Denk maar na, porno scheldpartijen etc. vb. Rusland, overgenomen en mensen opgepakt. Gevangenis, je kunt wel alle kinderen, (d) Voor beeld CASZuid-as waarbij het scherm op zwart ging na aanleiding van bloot op het scherm. (st) Precies, als je dus niet irriteert doe je het goed. Kijk dus als je scherpe programmering doet, donderdagavond, uitgaansavond, van 20:30 andere programmering. Daar geloof ik wel in. (d) Zou je dan ook niet de lokale bedrijfjes mee moeten nemen in de exploitatie van de schermen? Zij kijken er immers de hele dag tegen aan? (st) Naja, het gaat vaak over budgeten, die lokale bedrijven hebben daar het geld niet voor, die gaan adverteren in de lokale krant. Wij praten echt met de A-merken, de substantiële adverteerders die grote budgeten hebben. (d) Is het niet interessant om juist voor die lokale ondernemer, een plaats te bieden, “kom nu een kopje koffie drinken bij Theo om de hoek”? (st) Dat kan absoluut, dat kan zeer zeker, (d) Maar dat zie jij niet zo snel gebeuren? Jij kiest eerder voor A-merken (st) Ja, die komen met andere budgeten waarbij de kwaliteit van de content gewoon veel hoger ligt. Die lokale ondernemer komt niet verder dan een jpg of een PowerPoint en dat wil ik gewoon niet op onze schermen hebben. Dan denk ik echt jezus man, als ik dat ga uitzenden op mijn scherm. Dan is dat gewoon bagger. Je mag erop maar dan hebben we wel hier een redactie die er dan echt goede content van maakt. Je het is gewoon belangrijk dat je mooie dingen doet.
73
(d) In mijn eigen project ben ik zelf ook 3 maanden bezig geweest met de goede kleuren, goede resoluties uitzoeken etc. (st) Laat staan dat jij een ondernemer bent, daar heb je gewoon geen tijd voor. Wij krijgen PowerPoint binnen die gewoon slecht zijn voor ons merk. Kijk die A merken komen altijd met goede content. En geld. Daarbij komt ook nog eens bijna dat ik vervolgens geld moet afdragen aan de gemeente, dus gemeente verdient ook nog eens geld aan ons. Kijk de gemeente Amsterdam heeft echt, ga jij maar lekker te werk op de zuid-as en bij de arena maar als je aan de binnenstad komt. Dat willen ze meer authentiek houden. Kijk Leidseplein hebben we nu een scherm, Rembrandplein hangt nu een scherm waar niet iedereen tevreden over is. (D) Daar is echt heel veel commotie over. (st) Dat is trouwens niet voor ons, ik kan me wel voorstellen, hoe ga je er mee om. Het gaat wel proberen en ik zie dat ze in Rotterdam wat progressiever erin zijn dan in Amsterdam. Het grote scherm gaat er komen, hoe ga je het doen. En in Amsterdam is meer ja, mits… Nee mits,… Rotterdam is meer ja tenzij.. (d) Even terugkomen op die events. In Engeland hebben ze nu door het hele land schermen geplaatst, om de Olympic games. Daar is een wisselwerking tussen de BBC en de lokale schermen en gemeentes, Doen jullie dit ook, Zie je dat in Nederland ook gebeuren? (st) Ja, ons netwerk met de ns. Wij hebben nu ongeveer 8 schermen bij de ns hangen, schermen van 12m2 die gaan we tijdens de olympische spelen inzetten. Die gaan we inzetten voor publiek screening. Ik denk niet de hele dag maar we weten nu al dat Edith Bosch op dat en dat tijdsstip speelt. Dus wij willen alle wedstrijden van Edith Bosch gaan uitzenden. Het mooie is dat die dagen en tijdstippen al helemaal vast liggen. Dus wij kunnen onze programmering hier helemaal op aanpassen., Je hebt wel altijd geen geluid. We willen ook niet dat mensen moeten inloggen met het een of ander. Dat kan ik niet uitleggen naar adverteerders, het namelijk iets anders dan tv. We willen de mensen eigenlijk opvoeden, met het idee dat dit een nieuw medium is. Een paar jaar geleden radio wat eigenlijk een print campagne met geluid is. Je moet nu gewoon leren dat Digital out of home komt, nieuwe netwerken. (D) Met andere eigenschappen? (st) Ja, bijvoorbeeld een tv commercial van T-Mobile is terug gebracht van 30 naar 15 sec plus ondertiteld. En dat werkte perfect. De discussie is dus is, is het tv commercial zonder geluid of een print campagne met beeld? Dat vind ik dus eigenlijk een non-discussie. Het werkt anders. Ik zie buiten reclame campagnes, 9 van de tien keer zie ik print campagnes. Die zijn opgemaakt voor een dagblad en uitgerekt voor buiten. Kleine lettertjes zijn gewoon 1 op 1 printcampagnes. Kijk die kleine tekstjes lees je nooit, je moet in een oogopslag weten wat het is. Anders ben je er al weer voorbij. Er wordt bijvoorbeeld voor buitenreclame niet altijd een commercial gemaakt, vaak wordt iets hergebruikt. En proberen deze omslag wel te maken, met de specifieke kenmerken van de schermen. (d) Jullie zetten dan meer in op bewegende beelden? Flash? Etc? (st) Ja, ik denk juist dat dat onze kracht is, we gebruiken bewegende beelden, we kunnen op dagdeel differentiëren. Door die beweging kan je die emotie raken. Voorbeeld Circus de Soleil. Die hebben juist bij ons geboekt om dat het natuurlijk een visueel spektakel is, en dat kunnen wij overbrengen op het publiek. Om dat gevoel neer te leggen. Je kunt een poster ophangen, maar bij zie je echt hoe het is. Bijvoorbeeld met T-Mobile, kun je perfect laten zien hoe hun nieuwe
74
telefoons werken. Print is een bevroren beeld. Wat we wel merken is dat in de publieke ruimte je niet kort gesneden mtv-achtige clips maken. Je moet juist heel rustig, vaak in slow-motion, close-ups werken heel goed, In Den Haag hebben we voorbeeld een groot OOG dat de stad in kijkt en daar hebben juist voor 1 oog gekozen. We hebben een hele mooie grote Duif. In slow motion is dat veel mooier dan snel. (d) Daarbij is het natuurlijk handig je het ook van een afstand kan programmeren in plaatst billboards die je moet verwisselen? (st) Mooi voorbeeld. OP Utrecht centraal was een grote storing, tevens deden de schermen het niet. De persoon die verantwoordelijk was voor de schermen zat in Bali en werkte samen met iemand vanuit in Canada en die hadden binnen 30 minuten alles gefikst. Onze schermen waren ook op zwart en die wilde ze inzetten voor calamiteiten. Dit geeft aan dat je overal ter wereld bij de schermen kan, dit was een paar geleden niet denkbaar. Dit geeft het belang van een netwerk aan. Het ging dus de hele wereld over. (d) Dat spectaculair, het netwerk is dus erg belangrijk om te kunnen inspringen? (st) We willen dan ook wel dat bedrijven elke 2 minuten minimaal langskomen. (d) Dan heb je veel bedrijven nodig? (st) Kijk bij railtv zit op je 30% commercie dat kan je op allerlei manier verdelen. Je kunt dus doen dat 3 adverteerders per loop voorbij komen, daar zijn we een beetje mee aan t stoeien. (d) Wat werkt het beste? (st) Dat zijn we nu aan het testen, je moet je beloftes nakomen. (d) Hoe weet je of je publiek iets leuk vindt dan? (st) Heel moeilijk, digital syngage, om te adverteren binnen de context van de scherm kan ik zeggen. Voorbeeld, Friesland campina, ochtend program, en ‘s middags de Burger King. Die hoeven maar op bepaalde timeslots te adverteren. Met digital sygnage dagdelen presenteren, dag differentiëren, koppelen aan een event, makkelijk inspelen op de emotie. Maar het is altijd lastig om in te schatten wat het heeft opgeleverd. Je hebt een ochtendproduct, dus je kun in de ochtend afgespeeld worden. Precies op de gebieden waar mensen dingen kunnen kopen, meer kan ik niet voor je beteken. Ik kan het je dus meest relevant maken en alles ruis er omheen weghalen. Maar dat hang weer samen met de kwaliteit van de commercial. (d) Wat zijn je grootse ergernissen of hobbels als exploitant? (st) Ik wil graag kwalitatieve goede content bieden, terwijl de sales alleen maar omzet wil draaien. Bij is de adverteerder onderschikt aan de content maar bij de sales draait het om zo vaak mogelijk de klant binnen te halen. De content moet goed zijn om je relatie met de vastgoedontwikkelaar en gemeente in stand te houden. Ik zie gewoon heel veel slechte content (d) Heeft dit als effect dat het publiek niet meer kijkt? (st) Waar we mee waren begonnen met de paraplu functie van al die kleine netwerken. Veel content ziet er gewoon niet uit, Wil ik het dan nog verkopen? Dit lijdt ertoe dat wij steeds meer zeggenschappen over die netwerken krijgen, om de kwaliteit van de netwerken hoog te houden. Waar mijn buikgevoel, waarvan ik kan zeggen dan de kwaliteit goed is. Zoals hij nu bijvoorbeeld
75
gebeurt bij slijterij netwerken waar ik dan de verkoop voor regel, is de kwaliteit van de content gewoon erg laag. En daar wil ik kan dan eigenlijk niet de verantwoordelijkheid voor dragen. (d) Zie jij dan nog andere rollen weggelegd voor urban screens? (st) Je ziet amber alert, NS (d) Gebruiken jullie hiervoor ook je schermen? (st) Ja soms wel, omdat dat vaak vanuit de gemeente komt en om hun daar in te voorzien. Maar we gaan we toch meer in de richting van verhalen vertellen, prikbord functie etc. \ (d) Een soort van publieke cultuur te creëren/ (st) Ja, daar geloof ik wel in, veel mensen hebben niet goed door, wat voor een bezieling je nodig hebt om te willen en goed te doen. Het is vaak we pleuren er maar wat content op en het komt wel goed. Je kan bij de spits gewoon content kopen en dan krijg ik 3 x per dag een update op het scherm. Maar dat willen de mensen de niet meer. Dan wordt het niks… Het lijkt mij juist leuk om zo’n Rotterdams scherm echt Rotterdams te maken. Om echt van het scherm in Amsterdam een Amsterdams Leidseplein scherm te maken. En ik denk dat dat heel belangrijk. Anders kan zo’n scherm ook in Lissabon of Moskou hangen en maakt het geen verschil. (D) Dat heeft dus te maken met de homogenisering van de maatschappij. Alles wordt hetzelfde. (st) Reclame zal er altijd blijven zijn. Maar de content moet je regisseren en lokaliseren. Echt maken voor de context waar het scherm staat. Als ik drie man op de loonlijst had staan, dan was t morgen geregeld maar dat geld heb ik niet. Maar daar creëer je wel acceptatie van het scherm, een soort van, dat wil ook. Als je dat niet doet. Werkt het. (d) Dus kwaliteit voorop? (st) Jazeker, en dan krijg je ook roering op sociale media, over wat werkt en niet werkt en dat is goed. En dat is belangrijk!
76
Annex 3. Interview met Inge en Martin Riebeek- kunstenaars, Tilburg 16-05-12
(d) Hoe werkt uw installatie? Hoe ziet u het gebruik van schermen in de publieke ruimte. (In) Naast die interactiviteit, en die publieke camera, die dan in die mast zit, is er dat er geen reclame, helemaal geen reclame, op is. En dat is wel heel fijn. Goh schermen in de publieke ruimte, Het grootste gevaar, zelfs bij CASZuid-as, je loopt er langs, en er zit weer zo’n grote auto reclame op. Volgens mij is dat, redelijk dodelijk voor de leefbaarheid van de schermen. Mensen moeten verrast worden, of iets kunnen met die schermen. En reclame dat zit als zo overal, en dat moet je niet willen, (d) Merken mensen die schermen dan nog op? (In) Nee, (d) In de publieke ruimte worden wij vaak als consument aangesproken, en dit heeft als gevolg dat wij ons zelf vervreemde van die ruimtes. En als je dan iets anders wilt exploiteren, wordt je vaak tegengewerkt door regels en bureaucratie. Hoe zien jullie dat? (In) Tuurlijk, dat is ook met de content die wij hiervoor aanleveren, dat het in ieder geval niet schofferend mag zijn. Het moet te doen zijn voor jong tot oud. Ze moeten/hoeven het allemaal niet accepteren of invoelbaar te vinden, maar het moet wel aanvaardbaar zijn in de publieke ruimte. Dat is wel een ding, Wij werden 5 jaar geleden benadert om iets te doen met, zwitsal die gaat daar, een soort van entree terrein komen,plein, voor de dans en muziek school, daar kon niet opgebouwd worden, Dat wisten wij op voorhand en dat werd ons gaande weg sowieso duidelijk, we konden eigenlijk alleen de randen gebruiken, wij hadden wel van het begin af het idee als met een plein aan de gang gaat dan moet een plein leven, Als je kijkt naar andere mooie voorbeelden van pleinen, Wat moet een plein bieden? Het liefst moet het een plek zijn, waarbij je graag blijft hangen. Wat jij zegt over de publieke ruimte, het is ontzettend leuk, om op een plein te zijn dat leeft en dat je daar het gevoel bij hebt, dat je mensen kunt ontmoeten, dat er continue wat gebeurt, daar staat iemand op een zeepkist, daar zijn wat skaters bezig, dat zijn de mooie dingen in de publieke ruimte. Daar hebben we ons toen op toegelegd. Wel, dat scherm kwam in beeld, toen ze het zelf hadden over billboards, vanuit het factorium, met billboards en hoe doen we dat dan? Billboards vind ik al te veel naar reclame leiden, Dus dat was helemaal niet wat bij ons paste, maar het gegeven om daar iets doen, we waren sowieso al bezig met led schermen en interactiviteit. Om daar iets te doen wat behalve dat het iets doet licht interactiviteit en een camera, wat we daar dus hebben. Je kan er dus zelf deel vanuit maken om daar te gaan staan op die interactieve stip. Jij wordt opgenomen en dan maakt ie een portret opname en dan zoomed die camera naar boven, zoomed-uit over het hele plein, vandaar de titel Between You & Me. Je beetje zoals je bij schaatswedstrijden ook zien, waar je ook zo’n rail ziet, dat vinden wij altijd zo’n mooi filmopname , of bij einde van films een uitzoom hebt en dan de omgeving ziet waar iemand zich in bevind om dat te verlevendigen met het plein. Als er geen gebruik wordt gemaakt van de interactiviteit om het toch nog levendig te houden, en daar dus content voor aan te leveren in de vorm van video kunst in dit geval. En dat leeft ook. Dat is natuurlijk het goede daaraan. Er zijn teksten, onze eigen beelden, en mensen die kiezen voor de interactiviteit aan te gaan. Dan krijg je dus een samenspel tussen de teksten, de personen en kleuren in het plein, dat verandert dan allemaal. En wordt er geen gebruik van gemaakt. Dan speelt er dus een video kunst programma, wat elke 6 weken wisselt. En daar zijn wij dan weer de curators van. (d) Jullie beheren zelf jullie programma’s? Zit er dan een soort van loop? En hoe bepaald je dat programma? 77
(In) Inderdaad we hebben een uur programma, het enige wat tussen doorkomt, is geen reclame maar de gemeente heeft van die, Tilburg een behoorlijk levendige stad sowieso qua festival en daarom doen zijn korte aankondiggingen van, en die komen dan tussendoor. Bij de filmblokken. (d) Hoelang zijn jullie ongeveer bezig geweest met het realiseren van het project? (In) De aanloop is vrij lang geweest, wij waren dar dus al voordat dat gebouw, het factorium gebouwd was. Voor ons was het meer de locatie, je zit hier in de stad, vanaf de stadsring, je zit tegenover Fontis hogenschool van de kunsten. De schouwburg zit om de hoek. En het komt dus direct aan een dans en muziek school. Daarmee zijn we aan de gang gegaan. Als we dan gebruik willen maken van zoveel mogelijk, van goh wat kun je daar allemaal doen. In teksten, we gaan zelf met film aan de gang dus we gebruiken film teksten, songteksten, en we gebruiken teksten uit romans en poëzie, Alle kleuren die natuurlijk kunt gebruiken en daarnaast, dachten we hoe houdt je het zo levendig mogelijk. Door te zorgen dat je zoveel mogelijk levendige content daar hebt. (d) Hebt u nog de lokale context/omgeving proberen integreren in het scherm. Door content van bedrijven in de omgeving te gebruiken? (In) Het eerste dat we aan content hebben aangeleverd, dat waren de bumpers, de overgangsfilmpjes, als je gaat van de cameraopname waardoor alles onderbroken wordt, als iemand kiest voor die interactiviteit, dan houdt alles op en dan gaat het over naar dat beeld. En na een onderbreking komt er een bumpertje, dat hebben we gedaan in samenspraak met het factorium, We zeiden he, weten jullie niet iets, dansers muzikanten, klein strijkorkestje, die iets kunnen doen. Bij de oude waterzuivering hebben we wat dansers neergezet, en zo hebben we een paar bumpers aan elkaar gezet. Zo dat het een link had met wat erin de school gebeurt. (d) Vonden jullie het dan ook belangrijk dat het lokaal geaccepteerd werd? Was dit van tevoren al bepaald? Hadden jullie hierover nagedacht? (In) Wij zijn beeldend kunstenaars, dus als eerste waar je over nadenkt, is de plek, en wat kun je doen op die plek. Het echt zijn plek vind. Dat is wat ons interesseerde. Wij werken sowieso vaak met mensen, Dus dat was in dit geval niet anders, Hoe ga je er dan mee om? Wat wij hoopte, en wat ook gebeurt is, De Fontis hogeschool zit aan de overkant, dus als jullie filmpjes hebben kunnen die op het scherm uitgezonden worden. Er zijn studieprojecten geweest waarbij zij filmpjes gingen maken en die wij gingen uitzoeken. Dat kan natuurlijk omdat het daar zit, ze kunnen het zelf direct zien. Ze hadden dan ook een vraag, goh als we een eindexamen feestje hebben, kunnen wij daar dan iets meedoen? Dat kan, als ze daar een plannetje voor inleveren, wat leuke genoeg is en in samenspraak met de gemeente op die datum dan dient het scherm daarvoor. (d) Dan wordt het dus gebruikt voor events? (In) Ja, maar waar het voor gebruikt wordt, is allereerst het speelelement, dat wordt veelvuldig gebruikt door, juist om dat die school daarnaast staat, al die kinderen die naar muziekles gaan. Ik hoorde dan toevallig gisteren, ze hebben natuurlijk de jaarlijkse kermis in Tilburg, die zit daar dichtbij, er stonden toen dus rijen voor het scherm, omdat deze attractie gratis is, dat zijn erg leuke dingen om te horen, We zijn er zelfs ook wel eens geweest waar we van tevoren totaal geen rekening mee gehouden hebben. We stonden daar met mogelijk nieuwe opdrachtgevers, en er komt een auto met een paar jongen erin en die rijden die auto op de stip. Die gaan dat plein op, parkeren hun auto op de stip, dak open en legde zichzelf vast in hun nieuwe bolide, even achteruit en nog een keertje terug, ja inderdaad het wordt helemaal toegeëigend, en dat is
78
erg leuk om te zien. Dat kan en dat bedenk je van tevoren niet. Dat zijn wel leuke beelden die dat opleveren, (In) Wie zijn er allemaal verantwoordelijk voor het scherm, in eerste instantie de gemeente, want de gemeente is eigenaar van scherm, technisch hebben ze daar een onderhoudscontract, op afgesloten, met de audiovisuele aannemer die het daar heeft neergezet, en het factorium, binnen in het factorium zit de technische ruimte, waarvan uit de computer het scherm aanstuurt. Het factorium, ook omdat ze zelf het gevoel hebben met die bumpers, dat ze er aan hebben bijgedragen, die voelen zich ook verantwoordelijk, Dat is heel goed want wij worden op die manier snel op de hoogte gehouden, als er problemen zijn dan krijgen wij dat snel te horen, (d) Jullie beslissen welke content jullie uitzenden, het is dan altijd een spel tussen wat zend je uit en wat zend je niet uit, wat laat je zien aan het publiek en wat wil het publiek? Hoe denken jullie hierover? Bepalen jullie alles wat er wordt uitgezonden? (In) Je hebt in die zin geen communicatie met het publiek, het publiek gaat over het spel zelf, ze kunnen daar indoen wat ze doen, we krijgen reacties van mensen, waar gaan die teksten nu over, of dat mensen privé foto’s nemen van zichzelf op het scherm. En dat zenden ze rond. Juist op de films die we draaien krijgen we weinig reactie, behalve dan mensen die tegenkomt van het factorium, Fontis of gemeente, die vinden dat heel leuk, dat het gewoon levendig is, (d) Plus het is iedere maand anders (In) Ja dat ook, er zijn mensen die er dagelijks langfietsen, en het is wel leuk als dat een ander beeld oplevert. En dat gaat dus kennelijk vlot genoeg, Iedereen is er nog steeds erg blij mee, Sterker nog , wij zouden het erg leuk vinden als er een soort van bankje werd geplaats, zodat je er kunt gaan zitten, en naar kan kijken, het is overigens wel een geluidloos scherm. Dat is eigenlijk wat meer doen, tis al heel wat dat je zorgt dat je elke 6 weken, een uur nieuw programma gevuld is, de eisen aan die filmpjes zijn natuurlijk dat ze beeldend sterk zijn. Want qua geluid, dat zit er niet bij. Je merkt al dat bij film geluid erg belangrijk is, dus over het algemeen zijn het korte sterk beeldende filmpjes, dat is ook waar ik ze op selecteer. Liefst waarbij je denkt dat ze heel goed zijn om getoond te worden in stadsomgeving, of dat ze juist een contrast aangaan, met de snelheid van het leven in de stad, of juist dat ze gaan over de stad, (d) Wat voor een publiek komt er dan vooral voorbij? Je hebt die school die daar zit veel reizigers, drukke weg? (In) Ja, van het station af is wel 10 minuten lopen, dus het is niet zo dat mensen vanuit het station het kunnen zien, het is wel dat vanuit café Keizer, waarbij ze een terras hebben, en je gaat daar zitten, dan kijk je zo, in de verte op dat scherm, Dat zie je dan heel goed, het is op zich wel een beetje in een cultuur hoek van de stad. Dat doet het natuurlijk leuk, je hebt veel te maken met studenten, wat woon-werkverkeer, kinderen, (d) Heeft dat een rol gespeeld in het ontwerp van het scherm? (in) Nou het ontwerp van het scherm, wat we niet wilden is de in vorm van het scherm iets geks gaan doen. Dat doen we sowieso niet in ons werk, (d) Het ging dan puur om de content? (In) Ja, om de content, en die mast van het scherm is juist prima, die mast is echt een tv-mast, zoals het eruit ziet, een prototype tv mast, en die camera rail, wees zich ook vanzelf. Die camera moest glijden omhoog, zodat je een mooi krijgt van het plein, waar de mensen zich bevinden. De vorm is echt gekomen door de functie. 79
(d) Hebben jullie vaker gewerkt, wat was jullie ervaring met schermen in de publieke ruimte. (In) Ja, bij Beverwijk en Heemskerk, daar hangen twee led-schermen aan spoorbruggen. Dat was een Fenix locatie, polder, die kende twee uitvalswegen voor het werk en dat waren die twee en daarbij was opzet, het idee was dat je mogelijk uitgezwaaid werd door en wat we daar hebben gedaan is, we hebben een advertentie geplaats voor een kind in die wijk, waren voornamelijk kinderen met voorheen andere nationaliteiten, en wij hebben een advertentie gezet, die de ster van de polder wilden worden, en die familie in het buitenland had willen wonen, en daar graag iemand van zou willen opzoeken, en dan gingen wij dus mee op die reis, en dan moest er heel veel gegroet worden op allerlei manieren, en daar hebben wij slow motion films van gemaakt, en in dat geval slow motion dat in Tilburg niet hoefde maar hier moest dat omdat er verkeer langs kwam, en dan willen ze dat de beelden rustig zijn, iets over wisseling van beelden, met Rijkswaterstaat (d) Dat mag niet? (In) De beelden mogen niet te snel, te veel afleiding, een beeld per halve minuut, voor ons geen probleem maar juist, in die begroetingen de emotionele waarde daarvan wordt nog meer, van verhevigd, en daar hebben we een film van gemaakt, er kwamen kinderen met zestig verschillende nationaliteiten op af. Het is uit eindelijk een meisje geworden die uit SF kwam, en daar zijn we naartoe geweest, met haar en hebben daar op een geweldige locatie in de buurt gefilmd, En veel mensen uit Beverwijk ook gevraagd om te zwaaien en dat is 23 uur film geworden, (d) 23 uur? (In) Dat is ook om een rede, als je daar dag in dag uit langskomt, op het zelfde tijdstip, dat je dan het hele jaar nodig hebt, om die totale film te kunnen zien, er zit altijd een rede achter, hahaha, en dat was ook leuk, 1 dat de school van dat meisje, iedereen van de school vond het direct geweldig, (ma) Als iemand er dan onder door rijdt met zijn eigen muziek op in zijn eigen wereld en je combineert dat met die beelden dat vind ik erg mooi. --Uitleg met plaatjes— n.v.t. (In) Dat zijn echt de twee situaties waarbij we schermen in de openbare ruimte hebben gebruikt. (d) Waarbij de een op interactiviteit is gericht en de andere niet? (in) Ja klopt? (d) Je zou natuurlijk met allerlei sensors interactiviteit kunnen opwekken met schermen? (In) Daar hebben we wel even aan gedacht maar dat werd allemaal te ingewikkeld. Wie beheert dat dan? Dat Tilburg werkt zo goed, en mensen zijn er zo enthousiast over, om het ook inderdaad goed functioneert. Er gaat niks mis, weinig problemen gehad met de techniek. En dat is heel fijn, het onderhoudscontract wat erop zit werkt, er hoeft gelukkig niet al te veel aan te gebeuren, dat is allemaal goed uitgedacht, en dat is wel wat we in gedachten houden, hoe meer techniek, hoe meer er mis kan gaan. (d) Dus je houdt het eigenlijk heel simpel en basic qua techniek? (in)
80
Kijk Lotus journey zou je dus materiaal er bij kunnen plaatsen, maar wie gaat dat beheren? Materiaal weghalen dat er niet bij hoort etc. en dat moet allemaal weer precies dat format zijn. En dan moet er nog iemand zijn die het er allemaal opzet, (d) Iedere keer als ik over interactiviteit praat, hebben mensen over moderating, hier moet ik iemand opzetten, nu vertel jij precies hetzelfde, kan niet in de publieke ruimte? Het zou juist heel interessant kunnen zijn. (in) Op zich lijkt het ons ook heel leuk, dat is hierbij ook te doen, de content van het scherm, willen we best nog lang blijven doen, want het is ons scherm , en dan vinden wij het heel leuk, Maar alles kost tijd, en de andere partij moet er dan ook wel in geloven, er moet een potje vrij voor gemaakt worden, en het moet duidelijk zijn welke partij, dan toegang heeft tot die content, en de computer waarmee het aangestuurd kan worden. Dat is H&B werkt dat heel mooi, we hebben daar 23 uur film end at is genoeg, en we willen graag niet dat er nog lopende kosten blijven in de toekomst, Maar zoals in Tilburg bewijst het zich wel nu. Maar er zijn wel voorbeelden waarbij of het onderhoud of het beheer niet goed werkte, (d) Dropstuff, heeft bijvoorbeeld veel techniek en die brengt extra problemen met zich mee, in tegenstelling tot jullie scherm is het allemaal vrij eenvoudig? Maakt het het dan minder leuk? (In) Nee, Wij proberen juist zo simpel mogelijk in die techniek te blijven, wij zijn allebei niet vreselijk technisch, het is meer dat wij die interactiviteit en techniek willen gebruiken. Omdat we nou eenmaal levendige beelden willen neerzetten, (d) Interactiviteit is dus echt het aller belangrijkste bij jullie installaties? (In) Ja, wij zetten daar echt op in, wij gebruiken dat veel, verhoogd sowieso de levendigheid, (d) Dat is dan ook echt jullie doel (In) Op dat plein sowieso, dat moet wel kunnen, dat je echt denkt hier gebeurt het. (d) Is het dan ook belangrijk dat jullie installatie het publiek bij elkaar brengt in die ruimte? Of spreken jullie het individu aan? (in) Dat mag allebei, Het mooi is juist bij Tilburg is juist. Dat als je je auto er parkeert, bij interactiviteit wordt je zelf een beetje de regisseur, We bedenken van alles aan beelden van tevoren, maar we vinden het eigenlijk wel leuk dat vervolgens de toeschouwer de regisseur wordt, Als je daar op de stip gaat staan, heb je heel duidelijk je eigen moment of fame, je opgenomen wordt en gekoppeld wordt aan een zin, we hebben dat wel al vaak, binnen toegepast maar dan op andere manieren, En wat je dat ziet is dat beeld en tekst, het gaat altijd op elkaar inwerken, mensen gaan zelf relaties leggen, of ze dat nu individueel doen, (d) Is de drempel voor interactie met het scherm hoog of laag? (In) Ik denk vrij laag, volgens mij wijst het zich vrij gemakkelijk vanzelf, het gebruik, (d) Vaak vinden het lastig om met interactiviteit om te gaan, en ik denk zelf in de publieke ruimte al helemaal, je staat toch in het zicht en iedereen kan je zien? Hoe zien jullie dit? (in) We zien daar, Tilburg, mensen die zeggen ga jij maar op die stip staan ik ga mooi niet op die stip staan. Maar je zit met een school met heel veel kinders, en die vinden het geweldig. Nah Het is ook wel zo als er niet teveel publiek omheen is, de mens is toch geïnteresseerd in zichzelf, dat merk je ook wel, als het een beetje rustiger is dan gaan ze ook op die stip staan. Je hebt wel te
81
maken met de privacy wetgeving, die beelden worden bijvoorbeeld niet bewaard. Mensen vinden het leuk en grappig, (d) Zie jij toekomst dat schermen op andere manieren worden ingezet? Als sociaal platform? (In) Dat ligt aan de situatie, dan kijk je weer wat er gedaan kan worden. Ik vind het zelf dat helemaal afhankelijk is van de plek en de gebruikers, om te weten waar je wat kunt doen. (ma) Je kan natuurlijk heel veel doen. Maar de simpelheid staat wel voorop. Ik hou bijvoorbeeld ook niet van koptelefoons, wij werken vaak met gericht geluid, je staat ervoor het je hoort het, je hoeft niks op te zetten. Als je al een muis moet pakken vind ik al heel vervelend. Ik vind het zelf al vervelend dat je naar die cirkel moet lopen, We hebben ook onderzocht bijvoorbeeld of die camera gaat zoeken op het plein, Dat zou bijvoorbeeld als een eerste stap zijn. Ten tweede zou ik zeggen nu speel je alleen met tekst, als er staat Je vertrouwd me niet dan lees je dat toch terug op het gezicht. Dan ga je toch op dat gezicht nakijken of dat past of niet en dat maakt het verrassend. Ik kan me ook voorstellen dat je met beeld gaat werken. Maar die techniek is volgens mij nog bestwel moeilijk, ik kan me voorstellen je maakt 20 filmpjes, en die camera zoekt iemand op het plein, en die plaats jou in het filmpje, Als het maar simpel is, ik hou niet van spelletje en puzzeltjes. Het ondergaat je net zoals je naar de bakker gaat. Het is interactief maar iedereen begrijpt het. Wij maken vaak werk dat net zo boeiend is als het dagelijkse leven. En dan hoef je ook niks te verzinnen want het dagelijkse leven is natuurlijk ontzettend interessant, de werkelijkheid is soms interessanter dan de kunst, (in) We proberen dicht bij de werkelijkheid te blijven. (Ma) Je zou er dus heel veel meekunnen doen, alleen is wel zo dat, de techniek, deze techniek is dan speciaal gemaakt voor ons idee maar het is wel kwetsbaar, ik zou dan ook zelf nooit allerlei led dingen gaan verzinnen, er ook een kunstenaar die alles op geluid doet, en dan vibreert maar goh, ik heb zelf 10 jaar lang met techniek gewerkt maar je legt het op een gegeven moment af op je werk qua onderhoudt, op dat moment koop je iets uit de groothandel, en zes jaar later is het er niet meer, je kunt de dingen niet meer repareren, of je moet alles zelf maken, maar dat is nog heftiger, (In) Dan krijg je dus dropstuff taferelen, (ma) Kijk maar naar je eigen computer, ik had vanmiddag 30 min lang geen email. Verbasend wekkend dat het na een half uur weer deed, maar soms ben je een hele avond eruit. Dan moet je dus allemaal weer zien dat dat bij zo’n groot scherm weer aangaat en hoe het zich houdt, wij hebben zelf, -Vb watertoren n.v.t.- (wij zijn geboeid naar de eerste ontmoeting tussen mensen) Eerste half uur werkt te installatie prima, daarna een groot drama… Als de techniek weigert, heb je niks dus dat doen we nooit meer. We hebben groot led-scherm bij Aegon staan, interactief, we maken over al in wereld interviews, mensen komen naar de camera toelopen. En bij Aegon is het dan zo, die gene komt dan naar je toe lopen, ook de eerste ontmoeting. En die vertelt dan een persoonlijk verhaal aan jou, en dat grote scherm van 3 x 3 m stottert soms, bij elk filmpje alleen het begin, ik vind het dan ook verbasend wekkend dat Aegon dat heeft geaccepteerd de eerste 6 maanden maar als het goed is is het nu opgelost. Daar erger ik me dan dood aan. Techniek moet gewoon werken, waar het voorbedoelt is moet het doen en anders heb je niks. --Over codecs. n.v.t.-(d) Ik merk steeds vaker met vaststaande schermen dat er een hele organisatie achter zit. Iedereen denkt in programma’s, Als uitbater ben je constant bezig met het verzinnen van nieuwe content, het is nooit af. Hoe gaan jullie hier mee om? Een schilderij hang je op en daar ben je klaar mee. (ma) 82
We hadden laatst een werk gemaakt voor het gymnasium, en toen vroeg een man ook aan mij gaan die beelden dan niet vervelen. Zeg je dat van de Nachtwacht ook dan? Dat doe je niet, maar op een of andere manier op schermen gaat het opeens vervelen, we maken sowieso vijf uur film materiaal, dus dan betekent het dat het maar 2x per dag langs komt. En zelfs in B&H hebben we zelfs zo’n 20 uur materiaal, dus dan komt het maar 1 x per dag langs, dat is niet te veel denk ik. (in) Op een gegeven moment hang het natuurlijk op met de content die we bijvullen bij Aegon, maar dan heb je een hoeveelheid. Dan heb je dus wel tijdsegment, van bepaalde strekken, maar dat is wel mooi juist, dan kun je over 10 jaar terugkijken naar interviews die dan zijn opgenomen. Dat heeft dan ook op zich wel een bepaalde waarde, emotionele waarde, OP die school was het ook gebonden aan een LED-scherm, maar die toonde geloof ik ook wat anders, dat support de levendigheid, maar het moet wel van de schoonheid van de beelden komen. Bij Aegon zijn de interviews gewoon mooi, we maken een selectie, met een hele mooie beelden kun je lang vooruit, maar het is wel waar, dat je mensen vaker moet overtuigen van de waarde van een interactief scherm. Dan dat je dat hebt als een wandschildering voorstelt. Maar een wandschildering kan naar zeven jaar ook gaan vervelen. (d) Ligt dat misschien niet aan de associatie met tv, dat we constant nieuwe beelden verwachten op een digitaal scherm? (ma) Dat is wel gek inderdaad, we zaten laatst in Istanbul in een hotel waar ze constant dezelfde video uitzonden in de ochtend, voor mij is wordt het dan een soort van een behang, ik kan me dan goed voorstellen dat je denkt dat heb ik nu wel gezien. (d) Ligt dat misschien aan de beweging van de beelden? Het is namelijk geen stilstaand beeld? Je bent sneller afgeleid in de publieke ruimte door bewegende beelden, je kijkt er toch altijd snel even na? (In) Nee, dat klopt, mensen verbinden er hele andere waarde aan. Dat is ook een van de rede dat we bij B&H gekozen hebben voor 23 uur beelden zodat je op elk tijds van de dag andere beelden hebt en dat het dus steeds een stukje opschuift. Als je dus constant op hetzelfde tijdstip langs komt zie je andere beelden voorbij komen. Maar je kunt ook zeggen we maken er een tijdsbeeld van en dat is over 15 jaar ook nog steeds mooi. En is niet aan iedereen om elk schilderij elke dag even mooi te vinden. (ma) Mail B&H schermen hangen er al 6 jaar en nu iemand had 2 twee blote jongetjes met bal gezien op de schermen en in de hedendaagse tijd kon dat echt niet, (In) Ik dacht echt zo van jongens waar hebben we het over, na 6 jaar begint iemand te klagen. Ten eerste waren het 2 meisjes, onze dochters, en ze stonden in het water, en hadden geen bal bij zich. Mensen die zien wat ze willen zien. Soms is dat jammer, het is verder geen probleem want ik kan die content zo verwijderen (ma) Waar maken mensen zich dan druk over, maar ik heb wel het idee dat dit te maken heeft met die schermen, als met schilderijen of posters of foto’s. Het is bewegend en daardoor kwetsbaarder denk ik. We hadden het overigens ook een keer in Tilburg. (In) Dat was een filmpje tussen een magrit en een absurdistisch film, waar een mannetje in bolhoedje in slow motion naar het scherm komt lopen. En dan met een bordje zwaait, op dat bordje staat Holland ist dod, en dan loopt ie weer weg. Ik vond het wel grappig en mooie kleurtjes, en schets mijn verbazing brief via de gemeente, als daar nu had gestaan Marokko of Turkije etc. wat een onsmakelijk gebeuren. Dat is dus de openbare ruimte, dan is er dus niks anders te doen dan dat filmpje te verwijderen, dus je houdt rekening met de content op het
83
scherm. In relatie tot het publiek. Dat probeer je maar soms valt het niet te raden ik weet bijvoorbeeld niet waarom die man zich daarover opwind. (ma) Het is wel fascinerend hoe dat dan komt, wij maken voor Aegon een selectie van 24 filmpjes en 20 mogen ze er kiezen en dit is van te voren niet bepalen welke ze gaan kiezen. -- over filmpjes gepraat n.v.t.(in) Niet van tevoren te bedenken wat mensen leuk vinden. Niet te bedenken wat het publiek leuk. Democratie is natuurlijk altijd moeilijk binnen kunst en cultuur. (ma) --Filmpje n.v.t.— (d) Jullie proberen wel iets lost te maken bij jullie publiek? (In) Dit werk, van Aegon, hadden we nog niet meegemaakt dat het zo goed bekeken werd. Er dus echt belangstelling, en de aller eerste keer, het is kunst dus je kunt eigenlijk helmaal niet zeggen van die niet en die wel maar dat hebben we toch toegestaan. Maar daarnaast, is het een goede leerstoel, die communicatie is dan wel heel leuk. Wij zijn echt bezig met het oprekken van hun grenzen, (ma) En het is politiek natuurlijk, (in) Mensen kunnen niet in schatten hoe die content gaat werken van tevoren dus men is heel voorzichtig. We hebben gezegd, we kunnen het nu eruit halen maar dat is zonde, dan maak je maar een start net een gering aantal portretten. We willen dat het scherm een zo’n breed mogelijk publiek bereikt. (d) Zo min mogelijk mensen proberen ui te sluiten? (In) Dat heeft wel aangeslagen, die band breedte moet je niet verengen. Maar proberen een zo’n groot mogelijk publiek aan te spreken. (d) Uitleg over studie -n.v.t.- term social capital uitgelegd. (ma) Na het is natuurlijk raar dat je op het ene plein wel leuk is en het andere niet, Ik kreeg laatst een bericht van iemand die zag een jongen met een tas staan en een precies dezelfde afbeelding was te zien op het scherm. En dat soort dingen maken het plein leuk en interessant. Daarvoor maak je wel je werk. Het gaat om die unieke momenten die mensen meemaken, en dat mooie moment heeft die jongen nooit gezien. En dat zal nooit meer iemand zien, en die tekst erbij, want we hebben 1000e stukjes tekst, dus die tekst verandert ook steeds, Dat vind ik dus erg mooi. Je kan een uniek moment meemaken. Ook als je naar de bakker gaat kun je een uniek moment meemaken. Dat maakt het ook leuk, (d) Kun je dat tegen de vervreemding en individualisering van de maatschappij zien? Door allerlei technieken, software, communicatie middelen, etc. (in) Dat is ook zo, wat je noemt is ook waar, de kwaliteit van het beeld is erg belangrijk. We hebben hier allemaal webcam beelden maar het moet wel zijn dat het ook attractief is om naar te kijken, dat vraagt wel wat. De Rabobank van Tilburg vond het een erg leuk initiatief, goh wij willen daar wel in participeren, dan wilde ze eigenlijk ook filmpjes van lokale dingen, die zouden dan op het scherm vertoond gaan worden, -- praten over een foto— (d) Staat het scherm de hele dag aan? Of gaat het ook uit?
84
(in) Tot 2300 ongeveer en rond 0630 gaat het weer draaien, (ma) De teksten kun je in lijn zien met een fortuneteller, je gelooft ze vaak niet de horoscoop maar je denkt er wel aan, en dat doen de teksten bij ons scherm ook. Mensen gaan op de stip staan en worden toch even geraakt en gaan nadenken over de tekst. Ook als het helemaal niet klopt, dan denk je erover na, we krijgen er wel heel veel reacties op, (In) En ook heel veel leuke reacties, lokaal zou ik het erg leuk vinden als er nog meer filmpjes vanuit Tilburg komen en op het scherm, maar je moet wel een beetje in de gaten houden of het nog wel een spannend filmpje blijf. De Rabobank wilde dan wel dingen gaan initiëren, ik ben nu twee jaar bezig om het scherm te vullen, en ze zijn pas een keer met een filmpje gekomen, het is niet alleen omwil maar het is ook best moeilijk om iets goeds in elkaar te zetten. (d) Jullie maken die filmpjes niet zelf. (in) Wat ik doe, ik probeer mensen te bereiken, ik stuur een nieuwsbrief rond, via het Fontis, het Factorium, Tilburg is de basis maar daar vul je het niet mee, en ik wil kwaliteit, dus je trekt het veel groter. Uit heel Nederland komen filmpjes, vanuit allerlei hoeken, we maken gebruik van gast curatoren, Schreuder heeft at wel eens gedaan, auteur van het boek Pixels en Plaatsen.
85
Annex 4. Interview met Matthijs ten Berge – Illuminate, Amsterdam 22-05-12
(d) Zou je eerst jezelf kunnen introduceren? Daarna je bedrijf en je werkzaamheden bij het Medialab Amsterdam? (m) Mijn naam is Matthijs ten Berge oprichter van Illuminate, een bedrijf dat zich richt op het maken van concepten en creëren van content voor digitale projecten in de buiten ruimte, een aantal projecten die ik heb gerealiseerd in samenwerking met andere, de Moodwall in AmsterdamOost 2009, een interactieve lage resolutie muur die reageert op de beweging van voorbijgangers, met als doel impact te hebben op de perceptie van sociale veiligheid, meegewerkt aan LED Landmark Cruquius, ontworpen door vvkh architecten, bezig geweest met een lichtlijn op het museumplein wat uiteindelijk niet is gerealiseerd, Led-tekst een lage resolutie led wall in het textiel museum, en daarnaast ben ik met een heleboel concepten bezig waaronder die op het Leidseplein in Amsterdam, om daar content voor te ontwikkelen, ook binnen SpaceSee, en ik ben betrokken bij het Medialab Amsterdam, (d) Ik zag op jou website, dat jij ook de 4th wall – Anton de Komplein hebt ontwikkeld? (m) O jah de 4th wall, dat was eigenlijk het eerste project wat ik heb ontwikkeld, dat is ook het project waar ik contact heb gemaakt met Stan, Dat was een 60m lang urban screen, op het Anton de Komplein in Amsterdam Zuid-Oost, en daar heb ik mee gedaan aan een prijsvraag, dit is uiteindelijk ook niet gerealiseerd maar hier is de Mood Wall wel uiteindelijk uitgekomen. De moodwall zou een pilot project gaan worden voor de 4th wall, voor het toen nog niet bestaande Anton de Komplein, dat bestaat nu wel, Zuid-oost is een groot marktplein waar nu ook het stadsdeel kantoor staat. En daar ontbrak eigenlijk in de stedenbouwkundige programmering, ontbrak 1 wand, wat het doel was van die prijsvraag was de 1000e culturen, waarmee ze het gezicht van de Bijlmer naar buiten wilde brengen, en wij wilde dat gaan doen met digitale media, inmiddels kwam de urban screens beweging op, en wij dachten, we gaan een soort van hele lange waaier maken die als 1 want in de programmering zou zorgen, (d) Waarom koos je toen voor urban screens en digitale media? (m) Omdat ik ben planoloog, ik heb planologie gestuurd aan de universiteit van Amsterdam maar naar mijn studie ben ik op toevallige wijze in de filmwereld terecht gekomen. Eerst als productie assistent en later als producent, ik produceer en heb in het verleden ook filmproducties geproduceerd, en in 2004 ben ik voor mezelf begonnen en wist ik het een en ander al over film en filmproductie, ik ben dan ook nog steeds gepassioneerd over de stad, en heb dan ook gedacht hoe ik die twee samen kan brengen, architectuur en stedenbouwen, ik was op dat moment bezig om na te denken hoe ik die twee samen kon voegen, en toen raakte ik in contact met Jasper Klinkhamer, en toen zijn wij eigenlijk zelf projecten gaan bedenken, want er was nog niet zo heel veel, (d) Media projecten kwamen op in de stad? (m) Ja dat was wel het gevoel, op een aantal opzichten gaat het snel en in een aantal opzichten gaat het langzaam, we zijn toen een aantal projecten gaan maken en creëren om een kans te krijgen en toen hebben we meegedaan aan die prijsvraag, en waren we 1 van de winnaars, en toen kwam er wat geld vrij om dingen te gaan onderzoeken en toen vervolgens, was dat financieel niet haalbaar wat we hadden bedacht, maar het was wel een project wat een aantal mensen interessant vonden, en toen heeft het stadsdeel gezegd zouden jullie niet op deze locatie, deze onderdoorgang iets kunnen bedenken om ook een aantal van jullie voorgestelde technieken uit 86
te proberen, En dat heeft vervolgens nog vijf jaar geduurd, en toen is de Moodwall daar gekomen. (d) Ik vind het interessant om te praten over jou projecten, de Moodwall en aan het Leidseplein omdat die ook uitgewerkt zijn, en al werkend zijn. LED schermen worden vooral gebruikt voor commerciële doeleinden in de publieke ruimte, was dit voor jullie scherm in de AmsterdamOost voor instantie ook die bedoeling? (m) Bij het begin project the 4th wall was dit zeker het idee, dat dat daar de exploitatie uit zou moeten komen, en ook van stichtingskosten, Dat was ook de rede dat we met CBS hadden gebeld en we mochten dan ook bij Stan langskomen, Bij de Moodwall was dit echter niet het geval, dat was niet hoe dit project vergund zou worden, Het is als een kunstobject, daar was gewoon vergunning technisch geen mogelijkheid om dingen te doen met commercie, en daarna is de resolutie der mate laag, dat wij daar ook weinig kansen toezagen, De meeste led schermen hebben een zo hoog mogelijke resolutie. Zodat je bestaande campagnes door kan plaatsen, Het scherm is 21 m lang, en 1,5 m hoog, en de positionering van de leds is horizontaal 20 cm en verticaal 5 cm, daarbij is het optisch zo omdat het een gewerveld paneel zit. Als je aan de buitenkant staat, werkt het optisch zo dat het beeld naar elkaar toetrekt, Alleen je moet wel echt specifiek dingen gaan maken, waar dus het extra producten kosten met zich mee brengt, waardoor het commercieel niet echt interessant is. En we hoefde dat daar ook niet, Wij waren niet verantwoordelijk, dat geld is een private samenwerking die daar geld in hebben gestopt, ING, stadsdeelkantoor, ING-vastgoed is eigenaar van het winkelgebied, dienstgemeente belasting, en een woningbouwcorporatie, en op die manier is het geld bij elkaar gekomen, Voor een periode van vijf jaar hadden ze geld, om daar iets aan content te doen, (d) De content wordt dus vernieuwd elk jaar? (m) Elk jaar heb ik een heel beperkt budgetje om iets te doen, (d) Dus een soort van programmering, (m) Ja dat is wel het idee alleen, we hebben veel dingen gemaakt, we hebben ook samengewerkt met HKU om dingen te maken, maar uiteindelijk bleek dat we al heel snel, weinig hoefde te doen, het was niet heel erg noodzakelijk om daar veel in te gaan variëren. (d) Het publiek werd niet moe van de content? (m) Dat weten we niet, we hebben daar geen testen gedaan, we gaan nu met het landelijk expertise centrum, veiligheidspercepties, en met Mettina Veenstra, waarschijnlijk, een onderzoek opzetten, om te kijken in hoeverre die beïnvloeding van de sociale veiligheidsperceptie, dat de hypothese is dat het zo is. Eigenlijk 1 van doelen, maar wel één die het meeste is blijven hangen, daar gaan we kijken we daar nog wat data naar voren kunnen brengen, om daar een conclusie uit naar voren kunnen trekken, wat weten dat die moodwall met geen vinger is aangeraakt, dus die heeft de afgelopen 3 jaar zonder enig onderhoudt kunnen draaien, ondanks dat ie onder de Bijlmerdreef hangt, is er nooit iets mee gebeurt, dat is dus wel een indicatie maar, dat zegt niets meer, het zegt wel dat ze het niet hebben kapot gemaakt, (d) Wat ik merk met het programmeren van content, is dat er steeds nieuwe beelden op de schermen moeten, anders gaat het vervelen, hoe zie jij dat? (m) Dat is een fundamentele vraag die ik ook heb bij het creëren van content, als je bijvoorbeeld ook een film hebt, je hebt eenheid van compilatie, tijd, je hebt een soort van vast kader, en hier moet je definiëren van wat uit zo’n plek nodig heeft, of je wilt dat je medium creëert, waar mensen
87
voor gaan stoppen, een stopping time, of je inderdaad meer als een soort van urban wallpaper, waarbij je een mood of een sfeer, licht, of gewoon content, (d) Een soort van decoratie van de publieke ruimte, (m) Ja, of als een digitale, wat je eigenlijk zoals vroeger had met commerciële uitingen had, maar dan digitaal, je moet volgens mij op basis van de kwaliteit van zo’n omgeving gaan bepalen, van wat je wilt bereiken, denk ik, omdat je dan volgens mij staat, (d) Dus de context van het scherm bepaald (m) De context is leidend, (d) Voor wat je uitzendt en wat niet? (m) Ja absoluut, daar ben ik van overtuigd. En daarbij is het nog wel zo dat je daar dan ook weer in kan kiezen, bijvoorbeeld op een Leidseplein kan je twee kanten opgaan, je kunt zeggen voor de mensen die voorbij gaan in de trams, op de fiets, taxie etc. wil ik gewoon iets creëren, maar je hebt daar ook de keuze mogelijkheid om dat te variëren, om te zeggen nou ik wil dat dit een medium wordt waarmee dat ik wil dat mensen gaan stilstaan voor een bepaalde periode, dat je daar echt de stopping time echt vergroot, maar je moet ook variëren op verschillenden momenten op de dag, (d) En hoe werkt dit bij de moodwall? (m) De moodwall is echt bedacht dat je binnen van 30 seconden van a naar b gaat, vooral niet in de tunnel blijven hangen, door die tunnel heen en wegwezen, dat is eigenlijk omdat het absoluut geen hang plek mag worden, dat is heel erg de angst, want oké het is overdekt, stel dat het daar zo fijn wordt dat mensen het leuk vinden om in die publieke ruimte te blijven, dat was niet echt de bedoeling, (d) Niet de bedoeling? (m) Daarom zit er ook beweging in, dat is ook zo bedacht, op het moment dat je stil blijft staan, gebeurt er weinig, dan trilt ie nog een beetje na, je wil in dat spel element, interactie of reactie game dat ie wat doet op het moment dat ie beweegt, (d) Daar is die interactie heel erg belangrijk bij, (m) Ja, dat is daar de key, (d) Hoe komt die interactie tot stand? (m) Het is vrij standaard onderdoorgang, er staat een mediaplayer die de leds aanstuurt, daarbij twee camera’s die de beweging registreren, waarbij we de beelden absoluut niet opslaan, via een bepaalde bewerking wordt de beweging vertaald naar beeld op het scherm. Er is een programma gemaakt door Mathias van Ostrick. (d) Het dus wel een doel om een interactie te creëren tussen het publiek en de Moodwall? (m) Ja, dat was wel essentieel, het was absoluut niet het idee om daar gewoon een video wall neer te zetten, maar juist om die interactie, Ik wil eigenlijk meer spreken over reactie, het is een geschreven code, die uiteindelijk gaat maken, een minuut iets gaat doen, (d)
88
Geen feedbackloop of zoiets dergelijks? (m) Nee nee daarom vind ik het ook meer reactief, maar dat is wel de essentie van die ingreep, als dat er niet zou zijn dan zou ik niet inzien waarom je dat zou doen, Misschien zou het ook wel werken maar het is niet zo dat ik denk, dat is niet waar het omgaat, (d) Maak je daarmee de content onderschikt aan die reactiviteit? (m) Sterker nog die content is de reactiviteit. En dat is wel zoiets waar ik heel sterk van denk , als we het over content in de publieke ruimte hebben, heb ik wel een tijdje gehad eigenlijk, is er alleen maar op het moment dat er interactie is, klopt het. Ik heb dan ook een tijdje gedacht ik wil alleen maar dat soort dingen maken, anders zie ik daar het nut niet van in, op het Leidseplein is het een ander verhaal, maar op dat soort plekken denk ik dat zelf getriggerde content (d) Dus de schermen krijgen een betekenis zodra er een interactie is tussen het publiek en de content, (m) Dat vind ik zelf het meest interessant en daar geloof ik zelf het meest in, dat gezegd op een aantal locatie waar behoefte is aan informatie, dingen die redelijk specifiek zijn voor een locatie dan wel maar dan is er ook heel goed nagedacht over wat een publiek daar nodig heeft, maar eigenlijk het gewoon alleen maar zenden vind ik vaak dat zulke grote urban screens projecten vind ik heel lastig, dat het de buiten ruimte compleet domineert, op een manier die ik niet altijd prettig vind. En niet het idee dat je daar echt het maximale uit kan halen, (d) Denk je dan ook dat mensen een vooroordeel hebben over schermen in de publieke ruimte in commercieel oogpunt? En hoe ga je er daar mee om dan? (m) Ja compleet. Om heel erg te kijken naar welke waarde het toe kan voegen, in eerste instantie, de directe omgeving, wat is er in de omgeving? Voorbeeld te noemen, dat scherm op het Leidseplein, toneelgroep Amsterdam, die waren heel gepikeerd, en vroegen zich af waarom is soldaat van oranje hier, en waarom staan wij er niet op, dus dit kan niet maar hoe kunnen wij erop komen, en kunnen we dans iets mooiers maken, Dus we gaan kijken bij het Leidseplein want door is zo ontzettend veel moois in de buurt, enorme culturele rijkdom, enorme geschiedenis, dat is echt mega, en dat proberen we nu te ontsluiten, we hebben dat geprobeerd met een paar stills van het EYE-institute, een soorten van helden van Amsterdam, maar dat draait nu al te lang, en mensen vonden dat wel leuk, prettig, (d) Dus het irritatie niveau van zo’n groot scherm ging omlaag? (m) Mensen vinden commercials op tv al vervelend en laat staan, als je het dan keihard in je gezicht krijgt, op zich kan het prima, die aandacht kan je daar ook voor generen, maar uiteindelijk zou het zo moeten zijn, maar dat heeft met budget te maken, met de waarde die zo’n scherm heeft, iets belangrijk is om van de publieke ruimte iets te maken, en als je daar dus ook echt iets mee kan doen. Dan heb je dus het fysieke contact met een brede groep, je hebt dan niet alleen de mensen die spel spelen maar ook het publiek dat eromheen staan. Het is een happening. Fantastisch als dat lukt. Zo’n scherm moet een bepaalde waarde gaan krijgen, en ook om het commercieel aantrekkelijk te maken. (d) Een emotionele waarde bij het publiek? (m) Ja, wat ik bedoel, als je het hebt over rendement, en waardes, is dat in de projecten van Illuminate altijd allebei. Het moet goed zijn voor de omgeving qua fysieke structuur, ontwerp, content dan kan het ook waarde gaan opleveren. In de duurzame zin. Je kan best iets ophangen en daar geld mee gaan verdienen maar in de long run gaat dat niet werken.
89
(d) Mensen kijken dan niet meer? (m) Ja, althans naar mijn idee, mijn ervaring is dat. Logisch nadenken van wat jezelf prettig vind. Niet als absoluut nemen maar dat komt ook met de ervaring over de jaren heen…… Bij dit soort schermen als je daar op een geven moment mengt, dat er heel regelmatig, dat het klopt, dat het een mix is tussen commercieel en niet commercieel dat er een relevantie lokaal is, in de tijd, in jaargetijde, dan vind ik het leuk om naar het scherm te kijken (d) Denk je dat het commerciële het niet-commerciële nodig heeft? (m) Ja compleet, en omgekeerd ook, want uiteindelijk moet het wel gefinancierd kunnen worden. Ik denk ook niet dat het een overheidstaak is dat er dit soort schermen, op te hangen is en te onderhouden (d) Heeft de overheid dan geen taak in de planning van de publieke ruimte? (m) Ja, maar de overheid hangt ook geen billboards op in de openbare ruimte, ze hebben een aantal taken qua ov verlichting, informatie, digital singage. Om daar een onderdeel in te zijn, maar niet om de kosten van een scherm te gaan betalen, maar als je dat wel vind, gaat dat ook niet gebeuren in deze tijden van crisis. Als je hier iets mee wilt zou je ook moeten blijven zoeken naar waardes (d) Dus commerciële partners zijn alleen geïnteresseerd als je hun een community kan brengen in de publieke ruimte? (m) Maar ik denk ook, om het moment dat je je dat met niet commerciële content doet en het commerciële gaat helemaal zijn eigen gang, en die kan ook weer schade toebrengen en het beeld van zo’n scherm. Dus uiteindelijk moet het naar elkaar toegaan groeien. (d) Hebben commerciële partijen niet allang veel schade toegebracht aan urban screens? (m) In Amsterdam zeker, als je kijkt naar het Rembrandtplein. De manier waarop dat gegaan is met gemeente en alle dingen die daar gebeurt zijn, heeft heel veel kwaad bloed gezet, dit betekent dat je in Amsterdam vrij wel niks kan. Ik werk voornamelijk in Amsterdam en dat is wel een soort van ding jah. Eigenlijk is het scherm op het Leidseplein het enige scherm, rembrandplein is alleen commercie, zuidas is alleen hardcore kunst, en het Leidseplein is wel een mooie plek waar andere dingen kunnen gaan gebeuren, (d) Op een ander niveau tillen? (m) Waarom ik mij vooral opricht zijn drie dingen. Plekken waar problemen zijn op het gebied van de perceptie van veiligheid, tunnels, plekken waar veel mensen bij elkaar komen, pleinen, en ik ben heel erg aan het nadenken wat je kan met etalages, met winkel ramen, als je nadenkt over het stedelijk weefsel en architectuur wat de meest logische plek is waar gecommuniceerd wordt met mensen, voor Retail maar dat zou ook op een andere manier kunnen en waar ook heel veel van is. En op een scherm op het Leidseplein, daarbij denk ik dat het ontzettend belangrijk is dat mensen denken dat ze invloed op die content. Dit zijn plekken waar ik iets wil doen en waar die digitale en virtuele wereld een plaatse hebben. (d) Hoe zie jij dat die hybride ruimte, het samengaan van digitaal en fysiek, terug in relatie tot urban screens? (m) Interessant vraag, maar daar kan ik alleen op antwoorden vanuit mijn praktijk ervaring.
90
(d) Je kan het bijvoorbeeld zo zien dat door de introductie van smart Phone etc. iedereen een eigen bubbel heeft gecreëerd waarin het fysieke en digitale op elkaar reageert, (foursquare) en Urban screens kunnen dat natuurlijk ook, waar bij ze ook nog eens mensen bij elkaar kunnen brengen? En hoe spreek je mensen dan aan als individu of als groep? (m) De vraag is dan, is zo’n scherm dan eigenlijk wel nodig? Wat voegt het toe en kan je het natuurlijk niet gewoon weggelaten? Dat hebben we dan ook besproken op Leidseplein, wat heb je al op je mobiel en wat ga je op een andere manier gaat doen? En dat heeft te maken met wat mensen verbind, misschien op een meer organische wijze of een toevallige wijze tegen kunnen komen. Op het Leidseplein zijn we nu een Local Square Advisor aan het maken, van gerate al beschikbare sociale media informatie, van mensen die niet specifiek iets aan het zoeken zijn maar wel iets tegen komen. (d) Dus je gaat het publiek analyseren? (m) Ja alles, dat is het lastige van de publieke ruimte dat verschil altijd wel, en dat laat zich heel erg slecht definiëren. Dat heeft echt heel erg te maken met de locatie met de tijd, ‘s ochtend scholieren en ‘s avonds balie publiek. Dat loopt allemaal door elkaar heen. Dus wat we daar doen is inzichtelijk maken wat er is. Waar bij er wel keuzes worden gemaakt met wat we wel en niet laten zien. En dat we dat in ieder geval al ontsluiten. Het specifieke probleem, wat wij zagen als probleem, is dat het Leidseplein district, 3 pleinen, is er ontzettend veel, maar heel veel mensen weten er niet wat er allemaal is aan mega culturele interessante dingen. Dus in eerste instantie laat zien hoe dat gebied eruit ziet. En vervolgens uitlichten wat er is. En dat in tegenstellingen tot het zoek op je eigen smart Phone, hier kan je het direct ervaren. (d) Je wilt dus echt dat mensen naar het scherm toekomen en vanuit daar vertrekken naar andere plekken in het district? (m) Achterliggende gedachten is inderdaad, je kan dat scherm heel gemakkelijk gebruiken als digitaal billboard, of beter gezegd urban wall paper, dat het stemmig is, klopt en niet vloekt met de omgeving. Maar liever nog, er niet 1 meeting point op het Leidseplein. Al we maximale waarde willen creëren voor het scherm, dus ook voor adverteerders, en niet commerciële content. Zou willen hebben dan mensen er naartoe gaan om informatie te halen. En dat is wat we nu proberen te doen. Door daar relatief basale informatie, die ook inderdaad je mobiele telefoon, maar het zou naast mobiel tablet, is het ook een van de schermtoepassingen. (d) Dus de content zorgt er voor dat mensen er naartoe komen? (m) Ja, ik denk dat dat alles is (d) Ik kan me ook voorstellen dat je er een game kan spelen, dat je ervoor de interactiviteit komt. (m) Maar dat beschouw ik ook als content. Net zo goed als informatie beschouw ik ook als een content vorm. Is ook een soort van verhaal. Ik beschouw content niet als een clip van 20 sec, alles wat je daarop doet. Ik denk meer van wat zijn de verschillende behoeftes zo’n plek en wat is er en dan die opbouw maken. (d) Dus je gaat echt kijken naar de behoeftes van mensen op die plek. (m) Dat hebben we daar echt gedaan, we hebben interviews gemaakt en persona’s gemaakt. Helemaal klassiek dat project ontwikkelt. En daar hebben we verschillende personen uit ontwikkeld. Alle informatie is in het Engels, voor het internationale publiek, Amsterdammers
91
zullen dat ook niet erg vinden. Waarschijnlijk op die manier te doen, er wordt wel een bepaalde keuze gemaakt. (d) Daarmee fragmenteer je het publiek toch wel op zekere hoogte? Mainstream? (m) We hebben wel gekozen dat de meeste mensen het leuk vinden. Dat je het in ieder geval wel zo maakt dat het niet vloekt. Dat het de mensen niet tegenstaat, en dan kan het best zo zijn dat je ‘s avonds iets anders doet dan ‘s ochtends. (d) Jullie maken een programma voor de hele dag? (m) In principe is dit een applicatie, in hun CMS heb ze hun eigen carrousel waarbij ze onze applicatie er tussen kunnen zetten. Ze kunnen er tussen schakelen, dan krijg je dus 2 a 3 adviezen en dan kun je weer doorgaan. Maar dat moeten we gaan uitzoeken. Vb. toneel toneelgroep Amsterdam maakt fantastische stills en die kunnen we er ook op uitzenden, wat relevantie heeft voor de omgeving. Wat een hoge kwaliteit heeft. Dus wij proberen ook een soort van museale of galerij achtige functie van de applicatie. Zodat je dat al in een keer geïntegreerd hebt op een automatische manier. Om het een financieel sound te krijgen, moet het eigenlijk allemaal zo min mogelijk kosten. Zo weinig mogelijk uur. Het liefst niet betalen voor de content. (d) Je probeert ook echt lokale bedrijfjes in het scherm te integreren? (m) Daar hebben wij nu nog geen oplossing voor, maar we proberen de lokale culture partijen te verenigen. Goede partners in dit geval. (d) Helpen deze lokale bedrijven ook meer in de acceptatie van het scherm in de publieke ruimte? (m) Dat moet allemaal maar nog gaan blijken, maar ik denk wel op het moment dat dat meegenomen wordt dat het voor de balie een functie heeft, dan is het voor hun ook belangrijk. Dan is het voor letterlijk een uithangbord, een groot bereik, dan kan het voor iedereen gaan werken. (d) Kijk, zou dit kunnen zien in contrast met homogenisering van de publieke ruimte in de stad, waarbij jullie gebruik maken van de lokale bedrijven, dus een soort van unieke ervaring creëren, waarbij je dus niet commercials uitzend die overal te zien zijn? (m) Ja en Nee, omdat qua vormgeving, ontwerp we echt nadenken hoe het binnen de architectuur kan vallen. Typografie, qua kleur en vormgeving, en partijen waarmee werken. Maar de basis gedachte hoe we daar mee omgaan en hoe de database in elkaar zit etc. is het heel erg het idee White label applicatie die kan in aangepaste vorm prima op een ander plein, alleen misschien wel in jaren 50 architectuur. (d) Dus alleen andere bedrijven? (m) Ja, geen toneel groep Amsterdam, maar in principe zouden we dit op een andere locatie ook kunnen doen. In een aangepaste vormgeving. Maar in hetzelfde ontwerp. De basis zou zo sterk moeten zijn dat het overal toepasbaar is. Voor een pleintoepassing moet het kloppen. Interessant is bij het business model, zou je tegen lage productie kosten ook lokale ondernemers, niet de H&M maar de bakker om de hoek er in kunnen betrekken. We gaan in samenwerking met de balie stukjes doen over de helden van Amsterdam, foto Nelson Mandela n.v.t.-Dat geeft duiding aan de plek, en hoe de plek is geweest vroeger. Dat laat zien dan het plein bijzonder is. (d) Cultuur historische content
92
(m) Ja (d) Denk je dat schermen hier meerwaarde aan kunnen geven in plaats van de gedrukte media? Hoe zie jij het verschil tussen een scherm en gedrukte media. (m) Ja, vrijheid om hier mee een grote variatie is mega, je bent niet gebonden aan een afbeelding, je kan veel en veel meer doen. Je kan meer platform zijn. Hier kan je op 1 plek, (d) Je ziet een urban screens echt als een platform? (m) Ja, op het moment dat je met print werkt kan je in één maand 1 ding laten zien en met urban screens heb je in potentie is het endless, en je kunt de publieke ruimte redelijk gevrijwaard houden, open en schoon omdat je op 1 plek iets goeds doet i.p.v. dat je de hele omgeving vol plakt met van alles, je kan het comprimeren. In wezen kan het een digitaal billboard zijn, op het Leidseplein zijn er nu eenmaal randvoorwaarden wat je met bewegend beeld mag doen, dus je moet ook wat meer nadenken over stills. (d) Dat mag qua wetgeving niet? (m) Daar zijn wel wat haken en ogen zijn. Daarbij komt dat je makkelijker aan hoogwaardig foto materiaal komt i.p.v. videomateriaal. Er zijn een aantal regels van het stadsdeel. En dat komt waarschijnlijk door wat erop het rembrandplein is gebeurd. (d) Zijn bewegende beelden dan irritatie verhogend? (m) Dan kan zijn. Ik geloof ook wel dat dat zo kan zijn. Iets wat te bright is, te vel, enorme bak licht. Onwijs dominant, als het goed wordt gebruik is het fantastisch, maar op het moment dat het niet goed wordt gebruikt is het een probleem. --gesprek over retail nvt--(m) Systemen waar ik echt een bijdrage kan leveren aan de publieke ruimte, er zijn heel veel interessante kunstprojecten, of toegepaste kunstprojecten maar is weinig echt groots en op veel plekken terecht komt. Iedereen is bezig met het wiel uit te vinden, (d) Zie jij urban screens dan ook steeds meer opkomen? (m) Ik zie aan Xavier (Ngage) dat hij de aanvragen bijna niet kan bijhouden, hij merkt het vooral omdat ie vanuit commercieel kant, ik heb veel gewerkt met overheden en stadsdelen en daar is op dit moment helemaal niks, daar is vrijwel geen geld, een moodwall zou nu niet meer lukken. De term urban screens in volgens mij gecoined door het INC, met de conferentie in 2005 en vervolg conferentie. Maar ik heb het idee dat het een beetje stil ligt. (d) Laatst had je natuurlijk wel de social cities of tomorrow conferentie (m) Ja daar waren mooie urban screen achtige project te zien, maar dat ging veel breder, daar was dataviz nu het. En urban screens zwemt daartussen. Met SpaceSee waar we het public screens noemen, dat is de term die wij nu iets meer gebruiken, we zijn een public screens forum aan het opzetten, waar we al die schermen in kaart gaan brengen, dus niet de narrow casting systemen, maar de schermen in de publieke ruimte, waar een mix mogelijk is tussen publiek en commercieel, om te laten zien wat er allemaal is. (d) Je praat dan over het netwerken van urban screens, hoe zie jij dat terug? Vb Dropstuff, Ngage (m)
93
Als je puur kijkt vanuit de financiering, als je voor elk scherm iets individueels ontwikkelt. Als je zorgt voor aantal landmark achtige locaties, daar zal je altijd wel iets specifieks willen doen, hoe meer je basis van een analyse wat werkt op een plein, hoe meer je ook kan gebruiken op andere plekken. In plaats van rotzooi er op zetten, (d) De kwaliteit is nog eigenlijk heel laag van de content? (m) Nou laag in die zin, dat het geen of weinig relevantie heeft de omgeving waarin het scherm staat. (d) En daarom werkt het ook niet (m) Dat is mijn gevoel, dat denk ik. Op het moment dat je iemand wil bereiken moet iemand je boodschap willen. Je in ieder geval niet visueel wil afstoten, je auto niet draait, misschien willen sommige dat je iets ondergaat, normaliter wil je dat iemand iets voelt en getriggerd wordt. Op het moment dat je reclame op tv ziet vind je dat vervelend, als je zo’n boodschap buiten ziet vind je dat misschien ook vervelend, er moet over nagedacht worden, het besef dat je daar wat mee moet doen. Dat is wel in ontwikkeling (d) Dit is in opkomst? (m) Dat weet ik niet precies maar dat zou wel moeten als je en duurzame, toegevoegde waarde wilt laten hebben en commerciële waarde. (d) Hou jij in je project ook rekening met de omwonende van een scherm? En waarom? (m) Bij het textiel museum hadden we echt te maken met mensen die rechtstreeks uitzicht hadden op dat scherm, dat hebben we meegenomen in de test, het mooie van al die soort projecten de schermen kunnen uit, dus als mensen er last van krijgen hebben, kan je kijken tot hoe laat je zo iets aanzet. Kijk de moodwall doet alleen iets als mensen er langslopen. Het scherm op Leidseplein hangt heel erg af van de brightness, zit je tegen een lichtbak aan te kijken of niet, Überhaupt met het instellen van de brightness moet je rekening houden met omgeving, je installeert iets dat een hevige impact heeft op de omgeving en de publiek ruimte, (d) Dus een scherm heeft een grote impact op de publieke ruimte? (m) Jazeker, ik denk zelf dat het een mega impact kan hebben op de publieke ruimte, (d) De productie van zo’n ruimte wordt dus sterk bepaalt door zo’n scherm, (m) Dat kan, het geeft ontzettend veel ligt en het beweegt. Daar trek je oog naartoe, je bent ermee bezig (d) Zoals het verhaal van de productie van space van Lefebvre, waarbij het dus een soort van wisselwerking is tussen de interpretatie van mensen en hoe planners het bedacht hebben. (m) Op het moment dat jij scherm op een bepaald vlak ophangt, en je zet het aan je gaat het lekker laten jakkeren, dan weet je van tevoren al dat het een mega impact heeft. (d) Bijvoorbeeld bij de moodwall, wanneer er mensen graffiti over heen gaan spuiten wordt het scherm toch anders geïnterpreteerd als waarvoor jij het bedoeld hebt. (m) En dat hebben ze nog nooit gedaan, daarin is nagedacht in de hardware bescherming ledjes, brandwerende platen, die lopen er op een manier dat je er geen goede tag op kan zetten, dat is
94
bewust gedaan. Op het moment dat je iets in de buiten ruimte doet, is de eerste vraag gaat het niet kapot? Gaan mensen het slopen, daarnaast is het het beste te zien als je buiten staat, daarbij hangen er camera’s bij, waarbij je het gevoel van veiligheid creëert, onze hypothese is dat als je het gevoel hebt dat je waargenomen wordt, door iets systeem of machine, voel je je beschermd of betrapt, en ben je minder geneigd om iets te gaan. Dat is de achterliggende gedachte, ik kan dit niet aantonen maar. Het landelijk instituut voor veiligheidsperceptie, waar ik in zit, is daar heel erg mee bezig, (d) Even terugkomend op content en publiek, het is altijd de vraag wat zend je niet uit en wat wel, laten jullie het publiek het scherm beïnvloeden, dat het publiek de regisseur wordt voor het scherm, in zekere zin laat je het publiek beslissen wat erop het scherm komt? (m) Op Leidseplein gaat het zo zijn dat het publiek een wezenlijke bijdrage kan leveren, wat het idee achter die applicatie dan is dat enigszins al met gemonitorde social media werken. Omdat er altijd mensen zijn die het leuk vinden om in te checken, foursquare, etc. (d) Je focus al op een groep die die applicaties gebruikt? En laat het zien aan een groter publiek. (m) Beide misschien mensen die die applicaties ook al gebruiken maar niet specifiek daarnaar op zoek waren geweest. Een toerist komt op het Leidseplein, en wil ergens naartoe, geen Wi-Fi, niet mee bezig, kan die natuurlijk zelf op zijn eigen mobiel kijken maar ook op het scherm. Wij hebben dan al een bepaalde selectie gemaakt, omdat het al door een filter heen gehaald is is het al goed, waarbij wij dus proberen zo min mogelijk te moderaten, (d) Wat zijn jouw grootste problemen hobbels, ergernissen in samenwerking met urban screens, (m) Dat is er 1 of het scherm op de juiste manier geïntegreerd wordt in de omgeving, op het moment dat een scherm, 1 qua structuur, hoe er rekening wordt gehouden met de architectuur en het stedelijk weefsel, dus als het maar ergens wordt opgeplakt en niet geïntegreerd wordt in media structuur, en datzelfde geldt voor wat er op dat scherm komt, dat er niet wordt nagedacht over wat implicaties dat heeft voor het publiek, en dat schaadt het idee van mensen in de publieke ruimte, ik heb idee dat het enorm veel mogelijkheden biedt mits het goed wordt uitgevoerd. De hele keten moet zorgen dat dat klopt, er zou een nieuw soort professie moeten ontstaan media architecten media textuur, dat het idee wat zo’n scherm kan komt mede uit stedenbouwkundige architectuur, film makers, fotografie, een specifieke middengroep, dat allebei hebben. (d) De Ziggodome? (m) Ja, dat is natuurlijk een voorbeeld waar dit is gebeurt en dat is natuurlijk heel spannend hoe dit gaat werken, dat gebeurt niet zo vaak en in Nederland natuurlijk al nooit. Het hoeft natuurlijk niet altijd zo’n compleet media-object te worden, maar mijn ergernis is natuurlijk dat dat niet gebeurt. (d) Je ziet dat media een steeds belangrijkere rol gaat spelen in het dagelijkse leven überhaupt, (m) Wat er natuurlijk mee gebeurt, hoe meer mensen er mee in aanraking komen en het minder een hype wordt, het wordt wat reëler, en er zijn meer mislukkingen waardoor er meer nagedacht kan worden wat werkt en niet. En dat is heel mooi er is een bredere massa aan partijen die een aantal keer op hun bek zijn gegaan, laten we dat proberen, dus daarom is er mee hommeles om keuze te maken op dingen die werken. (d) Zie jij bijvoorbeeld een verschuiving van het gebruik van urban screens van de straat naar het plein? Dat ze daar meer geschikt voor zijn (m)
95
Het allemaal een beetje het land der blinde, ik voel me daar een één oog in, hoeveel schermen zijn er in Nederland en op hoeveel ben ik er in betrokken, er zijn een aantal cases, ik zie niet een mega grote verschuiving. Het is wel denk ik ook zo. Led techniek wordt wel steeds groter, (d) Financieel is natuurlijk goedkoper om zo’n scherm te plaatsen dan 5 jaar geleden? (m) En het moet in die keten worden meegenomen van die media bureaus die daar in komen, digital out of home, op het moment dat dat er meer in gaat, dan gaat het vanzelf meer komen, als Ngage dat merkt gaat het er komen. Ik heb wel het idee dat er een aantal partijen blijven hangen, dat die daar een belang in hebben dat het goed komt. Er zijn architecten die steeds meer gewend zijn geraakt met led en dat soort toepassingen te spelen, er zijn meer cases voor adverteerders, er zijn meer partijen die niet alleen maar in hype en gouden bergen zien maar echt iets voor de publieke ruimte willen beteken, er is meer kennis, (d) Dus we kunnen zeggen dat de culture industrie de commerciële nodigt heeft en visa versa? (m) Ja compleet, dat denk ik echt, maar goed als ik naar EYE toe ga kijk ik wat ze in huis hebben en kijken wat de mogelijkheden voor scherm zijn, maar goed dan kijk ook naar hun marketing budget, als er een gedeelte van dat budget naar digital out of home kan vloeien, krijg je systeem dat het uit kan. Dat is wat het moet zijn. Ik heb hoop!
96
Annex 5. Interview met Boudewijn Oranje - Wethouder Amsterdam, Amsterdam 01-06-12
(d) Zou zichzelf kunnen voorstellen en met name wat u functie is binnen de gemeente Amsterdam (b) Boudewijn oranje, ik ben stadsdeel wethouder, dat werkt hetzelfde als het college van B&W, ik zit in een raad college van B&W in de binnenstad, en ik het de portefeuille monumenten zorg, economische zaken en bouwen en wonen. Wat met jou onderwerp te maken heeft komt van links tot recht aan mij voorbij. (d) De dillema’s van de publieke ruimte bedoelt, komt u tegen. Zoals ik al zei gaat mijn onderzoek over schermen in de publieke ruimte, na mijn mening heeft Amsterdam 3 grote schermen, het rembrandplein, Leidseplein en het zuid-wtc. Die worden op 3 verschillende manieren gebruikt volgens mij. Waarbij CAS zuid-as zich richt op kunst, Leidseplein een mengeling tussen cultureel en commercie, een waarbij rembrandplein 100% reclame is. Klopt dit? (b) Nah, het misschien nog iets uitgebreider. Er komt zo meteen nog een groot project bij dat is nummertje drie. Maar eerst even over het rembrandplein, ja dat was puur commercieel. Overigens ontstaan door een fout in de vergunningen. Het komt er op neer dat het nieuw was voor de gemeente, dat was het eerste scherm dat er geplaats is, ton hooimakers was daar mee, er is uitgebreid over gesproken, daar lag een aanvraag en die bleek toen de facto van rechtswege verleende vergunning hebben geleid. Dat betekent dat die vergunning werd beoordeeld als een zware bouwvergunning, maar het was eigenlijk technisch gezien een lichte bouwvergunning, en er werd dus uitgebreid gesproken maar ondertussen waren de termijnen verlopen, en was ie dus vergund. Dus de middenstand zei dankjewel, en kwam daarna overigens nog met een claim, want ze hadden hem later in gebruik kunnen nemen omdat ze er pas later achter kwamen dat ie van rechtswege vergund was. Maar dat is dus een niet-bedoelde door de overheid geplaatst scherm. Bij het Leidseplein ligt dit heel anders, trouwens ook tamelijk ingewikkeld, want zij kwamen met een voorstel, o ja er komt nog een project bij De La Mar theater. Die heeft ook schermen. En wat wij hebben gedaan is gezegd, van luister eens wij willen dat geen intimiderende schermen worden. (d) Wat bedoel je daarmee? (b) Geen bewegende beelden, ze kunnen wel bewegen maar er moet een bepaalde tijd tussen zitten, en ook hebben we afgesproken, over de licht sterkte, dat is trouwens ingewikkelder, (d) De brightness, de lichtvervuiling neem ik aan? (b) Ja, precies, en ook wie er op mochten, wij hebben gezegd het is alleen voor het theater, voor de bioscoop, en er zit ook nog een casino onder, en die wilder er ook op, en wij zeiden nee, want die hebben formeel hun ingang aan de achterkant, dat was ook de rede dat ze zich daar mochten vestigen, aan de lange leidsedwarstraat. Als dat de ingang is ga je niet aan de achterkant reclame maken, maar de Boeddha bar die zit ook aan de voorkant. Die mag er ook op maar doen moeten ze hun andere reclame weghalen. Dus het Leidseplein scherm mag uitsluitend voor Pathé en mogelijk de Boeddha bar gebruikt worden. Om de 10s mogen ze die veranderen. En een bepaalde lichtsterkte. Technisch was het vrij ingewikkeld, wij konden het niet bij de vergunningverlening zo eisen. Maar zei moesten het op die manier aanvragen. Wij vergunnen datgene wat aangevraagd wordt. (d) Dus zei moesten die aanvraag zo aanpassen dat jullie heb konden verlenen. (b) Precies. Dus toen konden we vergunnen.
97
(d) Hebben jullie dan nog inspraak in het scherm? (b) Nee hij is dus uitsluitend voor de bioscoop. Dus wij hebben verder dus zelf geen uitingen, dit ging even fout, wij hadden nog een grote actie op het Leidseplein om het aantal fietsen daar weg te halen. En toen is een afdeling enthousiast een project begonnen. Ook met communicatie, hoe je zorgt dat mensen op het Leidseplein hu fiets beter parkeren. En die hadden bedacht, he dat scherm is wel leuk, laten we de actie op het scherm doen. En nog een banier op de stadsschouwburg. En toen ik er van hoorde zei ik dat moet er onmiddellijk vanaf, want dat is niet conform de afspraken. Want het is namelijk uitsluitend voor de bioscoop. Dus ook niet voor de overheid. (d) Waarom hebben jullie dit zo gedaan? (b) Omdat we het gewoon zuiver willen houden. Dan ga je als overheid, vind je dat je anders bent dan een private partij, dat je als overheid meer rechten zou hebben, op beelden vertonen of je boodschap vertonen, en dat vinden wij niet terecht. Dat moet je niet doen. Dat was de conclusie. La Mar is eigenlijk hetzelfde verhaal. Je hebt aankondigingsborden van voorstellingen waar kasten hangen met affiches met daarachter een tl-buis. En daar komen schermen te hangen te, en daar hebben we dezelfde afspraken meegemaakt over de lichtsterkte. Op dit moment lijkt ie dat ie iets te sterk is. (d) Er zijn klachten van omwonende? (b) Nee, maar de stadsschouwburg vond wel dat, het evenwicht in die buurt wel weg is. (d) het scherm moet passen inde structuur van de locatie? (b) Ja, die brightness van het Leidseplein, het rembrandplein was onze leerschool. Die is veelte sterk. (d) Dat scherm heeft voor grote consequenties gezorgd? (b) Ja, iedereen die roept dat never nooit meer, het leidt zelfs tot onveilige situaties, terwijl het plein op zich goed verlicht is, is door dat belachelijke felle scherm. Zijn plekken die eigenlijk wel goed verlicht zijn. Voelen als of het donker is. Dat komt door die contrasten. Dus het leidt niet tot grote veiligheid of zo iets. Dus niemand was er blij mee. Behalve de exploitant. De eigenaar heeft inmiddels het scherm verkocht. En Caransa die eigenaar is van het pand is nu ook eigenaar van het scherm. En we zullen we zien wat ie er mee gaat doen. (d) Er kan verder niks meer mee gebeuren? (b) Nee, het is onherroepelijk met een bouwvergunning verleend, en hij hangt er en hij mag gebruikt worden zoals ie er nu voor wordt gebruikt. We kunnen daar als overheid geen bal aan doen. Leidseplein wel, mochten ze de vergunning voorwaarde overtreden, dan voldoen ze niet aan de vergunning voorwaarden, en dat is met de la mar eigenlijk hetzelfde. En er komt nog een vierder scherm, dat is bij de NRC. De NRC gaat zich vestigen aan her Rokin en een van de dingen toen zij binnen kwamen. Het gebouw wordt verbouwd met glazen gevels, de NRC wil zich naar buiten toe laten zien. Onderdeel van de stad, en toen was een van de voorwaarden wij willen laten zien, hoe de krant wordt gemaakt. Dus daar hebben we overgesproken. Wij vinden het belang van de NRC voor de stad zo belangrijk, dat we daar als stadsdeel, mee akkoord gaan. Wel weer voorwaarden over de lichtsterkte, en ook dat de beelden niet te snel wisselen. Wat zijn nu gaan doen is dat je actuele opmaak van de krant. Dat je die kan zien. En is er een nieuw feit. Dat
98
wordt de voorpagina veranderd. Pagina 3 p 5 dan kan je dat zien op het scherm. En de mogelijkheid van het laten zien van foto’s (d) Hoe groot zijn die schermen? (b) Behoorlijk groot. De welstandscommissie was hier tegen. Maar wij zijn als bestuur contrair gegaan. We vinden het toch acceptabel. De welstandcommissie was niet tegen die schermen an sich want die voldeden aan onze normen over de lichtsterkte. Maar dat gebouw zo transparant is met glas, dat er dan weer een scherm tegenaan komt. Er zijn geen doorzichtige led-schermen. Dat was dus meer een architectonische rede waarom welstand tegen was. (d) Jullie hebben dit besloten op puur de belangrijkheid van de NRC op deze locatie, (b) Ja, het was een belangenafweging. Kijk als een bedrijf als de V&D die naar nu zit mee zou komen, zouden we zeggen nee. Maar hier hebben we lang gewikt en gewogen. Wij binden de functie van het Rokin zo belangrijk dat we onder die voorwaarden het acceptabel achten. (d) het creëert meerwaarde voor het Rokin? (b) Ja voor ons project 1012. Je merkt dit ook meteen aan de gevolgen van het vestingen van het nrc. (d) Wat zijn die dan? (b) Dat het gebied veel meer in de belangstelling is gekomen van beleggers, en winkels. Een enorme spin-off, nu al. (d) Wordt er voor het scherm ook nog een soort van plein gecreëerd waar mensen kunnen zitten of kijken? Of blijft het alleen een doorgaande weg? (b) Er komt een soort van plein voor. Overigens ook met bomen. Interessant hoe zich dat gaat verhouden met de zichtlijnen. Maar er komt een soort plein voor die gebouwen met terrassen. Maar de grootste voetgangersstroom zit aan de andere kant. De westzijde. Van daar zal het meeste zicht zijn. (d) Dit wordt ook weer verleend met een vergunning. Dus daarna hebben jullie geen inspraak meer in de content. Alleen als het conform de regels gaat? (b) Ja klopt, we hebben wel afgesproken dat het niet voor reclame mag zijn. Het mogen alleen hun eigenkranten zijn, en deze projecteren. Maar als de voorpagina zou luidt dat er toevallig een advertentie opstaat dan moet ie weg. Ik zei net al over het Leidseplein dat uitsluitend voor het theater was, waar er ook geen reclame op mag. Deze is dan ook uitsluitend voor het NRC en niet voor andere doeleinden. (d) En waarom is dat zo? (b) Omdat we vasthouden aan de hoeveelheid, nee, de uitingen hoe je reclame doet in de stad. In de eind 70 jaren, 97 98 99 is er een enorme slag gemaakt in het reduceren van het aantal reclame uitingen op straat. (d) Dit zijn billboard, bushokjes, etc.? (b) Ja, precies, er waren er wel 25 soorten en het was een zooitje. Toen hebben we dat gereduceerd tot bisonborden, verlichtborden op de lantaarnpalen, abri’s een paar van dat soort dingen. En we willen niet dat er reclame op komt. We hebben ook een nog een voorbeeld van een winkel. 99
Die kwam met een aanvraag, compleet de hele gevel, een groot led-scherm van de te maken. En dan prachtige beelden van oceanen en weet ik allemaal. Toen hebben we ook gezegd dat moet je op de zuid-as doen of in een winkelcentrum maar niet op de kalverstraat. Dat kan niet. (d) En waarom? (b) Om de structuur van de binnenstad, is een unieke structuur, dat een structuur heel sterk op basis van verkaveling, met een hele duidelijke ingang. Een duidelijk relatie tussen onderste etage en bovenste etages. Architectonisch, het is echt wel werelderfgoed, ook ligt dit er net buiten. De hele structuur van de opbouw van de stad. Daar is het zo mee in strijd. Dus wij zeggen. En dat gaan we ook in de nieuwe welstandsnota opnemen. Dat bewegende reclame niet mag. Je mag dus wel reclame borden op de winkel als plat op de gevel hebben. En dan mag het op een bepaalde manier nog verlicht zijn. Maar we willen geen bewegende reclame. En dat wordt opnieuw in de welstandsnota opgenomen. Dus voor ons zal het zijn dat particuliere instellingen dit niet mogen. En half culture instellingen zoals Pathé de la mar, mogen dat ook niet, alleen voor hun eigen bedrijf doen. Ik heb wel gesproken met de theaters van het Leidseplein en ook van de nes. Luister ik zie ook wel dat jullie moeten bezuinigen. Meer eigen inkomsten genereren. En daar hoort natuurlijk ook een bepaalde werving bij. En ik heb ze wel gevraagd als jullie als gezamenlijk partijen. Van het Leidseplein met een voorstel zouden komen om op een beschaafde manier iets te kunnen laten zien wat jullie programmering is of zoiets. Ik ben geen ondernemer, misschien komen jullie met een bepaald idee om dat te laten zien. (d) Op een andere manier het scherm te gebruiken? (b) Of het nu een zuil of een scherm is, dat we daar wel voor openstaan om daarover te praten. En voor de nes ook. Zeker zoals we het net handen over het Rokin, en die nes hoort daar ook bij. Als er allemaal bezuinigd wordt op cultuur. En ze moeten allemaal hun eigen inkomsten halen. Dan is het ook logisch dat je ze ook meer mogelijkheden geeft om geld te verdienen. Dat is bijvoorbeeld door meer horeca toe te staan. Die vermenging komt veel meer. Maar mijn eis was ook dat het gezamenlijk zou zijn. Dus niet dat iedereen zelf dat doet. En dan los van elkaar. En hebben we net ook afgesproken met banieren van de musea, afspraken gemaakt, we vinden het oké dat er een banier komt, een soort, een kleur. Een soort maatvoering. Dus dat mocht van mij wel. De echte culture instellingen. Hoe ze dat gaan vormgeven en hoe ze samenwerking zoeken dat is aan hen. Maar ik ben benieuwd of daar nog iets uitkomt. Maar in de binnenstad zijn wij op zich vrij panisch tegenover bewegend licht. (d) Omdat dit niet past in de cultuur van de binnenstad? (b) Omdat de stijl, zeker als het commercieel is, de verhoudingen worden verstoord. We zijn geen Tokio of timesquare. Dat is onze keus. Maar ik zie dat die ontwikkeling razend snel gaat. Her en der in bedrijven wordt er al slimmer gebruik van gemaakt. Schermen vlak achter of ergens in de etalage. Reclame achter de gevel. (d) CASZuid-as… n.v.t. Gaat alleen over de binnenstad. (b) De binnenstad heeft zijn eigen ruimtelijke systeem. De stedenbouwkundige structuur is anders dan de pijp of de zuidas, geheel autonoom voor de binnenstad. (d) Dropstuff zendt bijvoorbeeld alleen kunst uit op haar schermen, maar deze zou dus geen plaats kunnen hebben in de binnenstad. (b) In het kader van een cultuur evenement dan mag je sowieso meer. We hadden laatste het aids fonds. Die de toren belicht had. (d) 100
Maar dit zijn tijdelijke event? (b) Ja, dan mag het. Net zoals we tegen vlaggenmasten in binnenstad zijn. Maar als het hollandfestival is dan vinden we het niet erg als er vlaggen aan de brugleuningen zitten. Maar dus echt gebonden aan het evenement. (d) Zo’n scherm op het Leidseplein zou dat dan ook anders ingezet mogen worden. Voor het bekijken van een voetbalwedstrijd of zoiets? (b) Op dit moment dus niet. Volgens de vergunningsvoorwaarde nee. Maar kijk als het in een kader van een event zou doen, ik zit even hard op te denken, dat zou het wel mogelijk moeten zijn. Maar dan krijg te maken met de openbare orde en veiligheid advies. Moet je dat wel doen op het Leidseplein? Binnen een evenement, zeker als het cultuur is. Mag altijd meer. Dan zijn er wel mogelijkheden om schermen te gebruiken. Als het een of andere kunstzinnige uiting is dan is het alleen maar leuk dat dat kan in de binnenstad. (d) Dat creëert dan meerwaarde? (b) Dan is het een week of zo en dan zijn ze weer weg. (d) Normaliter, als jullie pleinen indelen, denken jullie niet aan het gebruik van schermen in de publieke ruimte. (b) Precies, en met het trauma van het rembrandplein, de lichtbalans van een plein zo naar klote. Dat is echt ongelofelijk. (d) Je kan ze natuurlijk uitzetten? (b) Ik kan ze niet uitzetten wat er zijn commerciële partijen. Die dat ding beheert. (d) Jullie zouden ze zelf kunnen beheren? (b) Ja, maar ik weet nu niet of wij als overheid zo’n scherm in dienst zouden moeten nemen. (d) Het kan waardevol zijn voor de publieke ruimte. Als je kijkt naar het voorbeeld in Engeland, waar ze een project bezig zijn met de BBC, die tijdens grote evenementen de uitzendingen regelt en waarbij de rest van het jaar de organisatie en programmering in de handen ligt van de lokale overheden. (b) Ik denk in de binnenstad niet. Ik denk gewoon dat de binnenstad. Ons grote probleem is dat de binnenstad daar wonen 84.000 mensen. Het aantal mensen dat er werkt, ligt eraan hoe je telt, is 95.000 dat is altijd 1 op 1 geweest maar het aantal bezoekers verdubbeld elke 10 jaar. En je merkt dat die openbare ruimte zo schaars is. En zo druk, is vol. En als je met dit soort dingen gaat optuigen wordt het nog voller. De strijd hier is om elke vierkante centimeter, het aantal fietsers dat de singelgracht passeert groeit elkaar met 10 procent. De binnenstad staat stamp vol met fietsen. Alles staat vol. (d) Toeristen vooral? (b) Naja ook bewoners en mensen die er werken. Het is gewoon vol. En dan heb je die monumentale structuur. En onze pleinen zijn klein. We hebben niet zulke grote pleinen. In Engeland heb je misschien grotere pleinen. Dat het dan een ander verhaal is. We proberen ook hoe we het een beetje leeg kunnen krijgen. (d)
101
Jullie proberen het publiek niet echt te organiseren in de publieke ruimte, meer de vrijheid te geven? (b) Ja, precies. Maar je hebt ook wel het systeem, in het westerpark en in noord, van die borden, die zijn van JC de Gaulle geloof ik. Waar je de programma’s presenteert. En de festivals staan erop. Die hebben wij niet in de binnenstad. Ik zie ze dan ook niet zo snel komen. Maar ik heb gezegd als die theaters met een voorstel kunnen komen dan moeten we het even zien. (d) Dan is het mogelijk? (b) Kijk ik weet ook niet hoe de wereld verandert, dit is hoe we er nu instaan. De ontwikkeling gaat natuurlijk vrij snel, en wat de overheid doet veranderd snel. Ik weet niet of dat over vijf jaar nog zo gaat. Ik kan je alleen vertellen hoe het nu is. (d) Zie jij dan wel toekomst voor schermen in de publieke ruimte op een of andere manier? (b) Nou, dat het per definitie lastig blijft. Want het zijn bijna allemaal monumentale panden. Waar je pats een scherm op krijgt, (d) Wat andere mensen zegge, een scherm werkt pas als je het integreert in de locatie, qua vorm, inhoud en typografie, op die manier zal het minder irritatie opwekken, hoe zie jij dit. (b) Ik zie bij de la mar theater. De ruimtes waar het nu hangt die borden, hebben altijd papieren affiches gehangen dus dat hoort bij het gebouw. Je ziet dat dat het geval is bij City. Het scherm is heel nadrukkelijk onderdeel van het ontwerp. Bij het rembrandplein niet. (d) Dit is dan misschien ook wel een van de redenen dat het niet goed werkt. (b) Klopt, en bij het NRC ligt dit heel lastig. En daarom was de welstandscommissie ook tegen. Omdat zij echt vonden dat het niet integraal onderdeel van het gebouw was. Je maakt het transparant en dan doe je er een scherm tegenaan. Dat klopt niet. We hebben om andere rede gezegd ja, maar in de binnenstad zijn is bijna geen nieuwbouw. We hebben zoveel monumenten. Dus de kans dat er zomaar een nieuw gebouw wordt gebouwd, de Heineken hoek wordt misschien opnieuw gebouwd. Maar dan krijg je weer, als je maar 1 gebouw sloopt en daar weer geïntegreerd een scherm plaatst, blijf je problemen houden met de licht balans op zo’n plein. Want dat is wel heel kwetsbaar. (d) Veel klachten? (b) Ja van de politie, iedereen, iedereen vind het vreselijk op het Rembrandt plein. Kun je het niet weghalen, nee (d) Gaat dat dan vooral over de content of over het licht? (b) Vooral het licht, maar we hebben nu trouwens ook de steigerdoekreclame afgeschaft. ---vb. steigerdoekreclame n.v.t. --(b) Het gaat gewoon over reclame in de openbare ruimte. En dat wil men niet. (d) Als die steigerdoeken dan in de vorm van de architectuur worden gemaakt. (b) Dat mag wel, je mag een gevelprint maken met een bescheidde sponsor vermelding doen. Maar dat zou op de tweede weteringsdwarsstraat niks opbrengen. Maar bij de restauratie van de Westerkerk als het een heel groot doek wordt. Dan wordt de sponsor vermelding ook relatief
102
groter daar zou de ING zich wel aan willen verbinden. Maar dat de steigerdoekreclame er nu uitgaat, zegt ook iets over dat mensen die reclame-uitingen niet willen hebben. Maar bij het rembrandplein was het vooral het licht. (d) Dat is wel een interessant punt, dat het vaak dus met commercie te maken heeft. Dat is dus wel echt een punt waar jullie fel op tegen zijn in de publieke ruimte? (b) Ja de politiek. Vandaar ook dat onze eisen voor die led-schermen nu zeggen van nee. En steigerdoeken nee. Maar dan blijft er nog een categorie over van je eigen uitingen. Wat je als overheid zou willen dat mensen meekrijgen. Dan zit je met die beperkte openbare ruimte hier. En de vraag of je dat moet doen als overheid. Maar zoals ik al zei, zoals je noord en het westerpark wel van die borden hebt staan. Dat zijn nu relatief oude borden, als ze vervangen worden, worden het natuurlijk ook modernere borden. Die doen wel overheidsinformatie of festivals, of mededelingen van de politie. Weet ik niet of die in de binnenstad gaan komen. (d) Naja precies. Amber alerts, hooligans Rotterdam, den haag en Utrecht wordt dat wel gedaan. Dit gaat in Amsterdam niet gebeuren. (b) Nouja, niet in de binnenstad, de binnenstad heeft echt een andere stedelijk bouwkundige structuur. Een andere ruimtelijk systeem. En ik weet niet of ze in de 20 40 gordel ook veel ruimte voor hebben verder kom je langs de zuidas ij-overs de Bijlmer. (d) Bijvoorbeeld de Ziggodome. (b) Ja, dat is zo’n ander gebied. En daar is het juist goed. Ik denk dat het juist daar precies past. Wat ik juist zei over die winkel. Zo’n etalage, ze hebben geen etalage het is gewoon een groot ledscherm. Met waanzinnige mooie beelden. Wat niks te maken heeft direct met hun product. Een sfeer uitademt, dan ik me voorstellen bepaalde winkel centra fantastisch werkt. Maar niet in de kalverstraat. Of het Rokin. Of de negen straatjes. (d) Dus een scherm moet geïntegreerd worden in het stedelijk weefsel? (b) Ja, en de architectuur zoals jij al zei. En er zijn weinig plekken in de binnenstad waar dat goed kan. (d) De plekken waar het druk is zijn het meest interessant voor commerciële partijen. De schermen zelf trekken niet echt mensen maar ze moeten echt de schermen naar de mensen toe brengen. Daar zie ik een frictie (b) Dan kunnen ze het beter in de bijenkorf doen. De bijenkorf heeft 6.5 miljoen mensen over de vloer per jaar. Dat is twee keer zoveel mensen die in de rondvaart boten gaan zitten. Even over de waanzinnige hoeveelheid mensen die daar langskomen. Ik kan me voorstellen voor commerciële partijen om in de bijenkorf te doen. En daar ga ik niet over. Ik ga alleen over de publieke ruimte. (d) Een non-profit rol voor een scherm zou dus wel kunnen? (b) Nou niet op permanente basis, de City is daar een mooi voorbeeld van. Omdat we zeggen bij City is het waar vroeger de echte film. Waar gewoon met papieren affiches hingen. Prachtige, billboards. Werden er echt op geplakt. Later hebben ze dat vervangen door omklappende lichtdingen. Ze werden verlicht. Die dan film affiches waren. Ja dat hele gebouw, hele vlak, dat hoort zo bij het ontwerp van en de functie. Ja, en bij de la mar ja dan hoort het erbij. NRC was dus een hele bijzondere maar voor de rest zullen we daar buiten gewoon terughoudend in zijn.
103
Dus het idee voor het aidsfonds nee dus. Io het rembrandplein mag alles en daar gebeurt het ook al tenzij het en evenement is. Dan mag meer. (d) Het moet dus echt een binding hebben met de plek zelf. (b) Het is een zelfstandig iets. Ik heb wel gezegd dat voor culture instellingen NES etc. als er dan gecombineerd wordt goede doelen weet ik veel wat dat moeten we dan nog maar zien. Dan krijg je natuurlijk een hele nieuwe discussie hoe dat allemaal moet maar op gebouwen, zoals het nu is, dan nee. (d) Er komen er dan ook geen schermen meer bij in de toekomst? (b) Ja, en als het een particulier scherm is dan moet het gebonden zijn aan het gebouw en de functie binnen het gebouw. (d) En de gemeente gaat zelf geen schermen plaatsen? (b) Nee op dit moment niet. Zeker nu er veel bezuinigd moet worden. Zit niemand er om te springen om er nieuwe taken bij te doen. (d) Wat je ziet is dat commerciële bedrijven gaan samenwerken met culture instellingen, om meer aandacht te vragen voor hun schermen, om meerwaarde te creëren. (b) Voor het centrum zal dit niet werken. We zullen het niet toestaan en we zullen er dan ook niet aan meedoen. Wat ik toen straks zei over City. Wat lijkt er niet meer voor de hand om dat op je projecten, let op de fietsen want we gaan ze wegknippen en je kan ze daar en daar stallen. Dat was een hele publieksactie voor het algemene nut is. En toch zeg ik eraf. (d) Dus als advertentie voor de gemeente mag het ook niet gebruikt worden? Jullie willen er niks mee te maken hebben eigenlijk? (b) Ja klopt (d) Bepaalde voorwaarden en daar moeten ze aan voldoen? (b) Ja klopt, wat nieuw wordt. Zijn de nieuwe abri’s. Het gekke is, wij zijn een stadsdeel, we houden onze eigen broek op, hebben onze eigen bevoegdheden, eigen structuur, en je hebt een takverdeling met de stad. En de stad is diegene die de contracten afsluit voor de abri’s. En ik zie dat de nieuwe abri’s die nog geleverd moeten worden. Heel veel van dit soort digitale mogelijkheden bieden. Die komen ook met schermen. Dat wordt voor ons iets nieuws, in die zin wij als stadsdeel nooit zouden zeggen kom maar op met die reclame op die abri’s wij hebben het liefst helemaal transparant. Maar de gemeente gaat erover, en die zegt dan. Vroeger, in beperkte mate mocht je het met reclame doen, maar ik zie dat daar ook een ontwikkeling in is. Wat die abri’s allemaal gaan doen geen idee. Touch-screens etc. (d) Dus ook bewegende beelden? (b) Dat gaat er aankomen, en daar moeten wij allemaal nog antwoorden om gaan verzinnen. En dat is wel een ontwikkeling die ik zie. (d) Dit kan dus een doorbraak zijn voor bewegende beelden in binnenstad? (b) Dat zou kunnen. Maar ik ben er zelf niet enthousiast van omdat de binnenstad. Vind ik niet gediend is met die constante beweging van licht. Ik heb ook wel eens een college van de nestor 104
van Nederlands licht, Christa van Santen, gehad. Dit is een hele interessante mevrouw en die heeft hele specifieke opvattingen over licht die ik ook wel deel. Licht moet echt ondersteunend zijn aan de stad en niet dat alles te fel is en te bewegend en te druk. Amsterdam is prachtig. Zeker die binnenstad is zo mooi. Je moet dat niet laten verstoren door dat snelle beelden. Terwijl die huizen zo mooi zijn en die structuur zo mooi is. En we proberen ook de vloer van de stad mooier te maken. Veel eenduidiger. Met rustige materialen. Rustige kleuren. En dan pats pats pats dat licht er overheen. Dat pas niet in de binnenstad. (d) Voorbeeld de neonlampen, uithangenborden? (b) Precies. Er is veel weg gesloopt hoor. Ga maar eens naar het Damrak kijken. Iedereen denkt dat het stampvol hangt met reclame. Ga maar eens naar de gevels kijken daar hangt bijna niks meer. De Febo knalgeel daar allemaal, je had er zo’n luchtbrug. Allemaal weg. Daar is behoorlijk wat weggehaald. Maar je ziet dat winkeliers steeds trucjes proberen te verzinnen door bijvoorbeeld te projecteren op straat. Mag niet. (d) Dan tik je ze op de vingers? (b) Ja dan komen we even langs. (d) Je ziet dus wel echt een verschuiving poster billboards naar digitale schermen t.o.v. Vijf jaar geleden. (b) Jazeker, het is eigenlijk nog maar net aan de gang. Je ziet het bij het De La Mar. Maar je ziet een hele boel theaters, die hebben dat nog niet maar dat gaat allemaal komen. (d) Je ziet dit echt met een sneltreinvaart veranderen. (b) Maar kijk je hebt, licht als gewoon bron van licht als tl-buis gloeilamp of een led lamp dat is 1 en twee is dat het beweegt. Dat je er beelden van gaat maken. En met led vloeit dat in elkaar over. De kasten bij het concert gebouw moet nog steeds met een sleuteltje worden opengemaakt. En er komt iemand aan trekt het affiche eruit en hang er een nieuwe op. En hoopt dat de tl buis erachter doet. Terwijl De La Mar dat niet zo is. (d) Als je het scherm op het Leidseplein hebt kan je zo inrichten, bewerken, zo’n programmering van maken dat je alle reclame van het plein daarop uitzend. En dus je alle andere vormen van reclame kan weghalen. Dat je dus maar op 1 plek reclame hebt. (b) Dat kan, (d) Print media geeft nogal veel rotzooi, makkelijker in de omgang, afstand bewerken, zelf programmeren. Ik kan me goed voorstellen dat de gemeente zelf een netwerk van schermen onderhoudt waarop ze veel meer toezicht heeft. (b) Ik zou ze niet zo snel zelf willen exploiteren als gemeente, bovendien zitten ze aan gebouwen vast. Dus daarom denk ik bij het Leidseplein, dat er iets tussen gebouweigenaren en ondernemers moet ontstaan. En dat wij moeten zeggen dit wel en dit niet. De gemeente moet het niet zelf gaan doen. Ik begrijp wel wat je bedoelt met de BBC dat ongeveer een staatsbedrijf is., maar dat zie ik hier nog niet zo snel gebeuren. Nouja die abri’s worden echt vernieuwend. Ook omdat het steeds interactiever wordt. (d) Ja precies, schermen kunnen op allerlei manier gebruikt worden, via het spelen van games. Of met mobiele telefoons, --uitleg eigen game Led It Up n.v.t.—
105
Je zou bijvoorbeeld pleinen kunnen maken waar mensen met elkaar games kunnen gaan spelen op die schermen? Of andere innovatieve oplossingen. (b) Dat zie ik ook dat het dat er aan zit te komen. En je wilt als Amsterdam ook absoluut digitale stad zijn en daarbij zijn. Maar tegelijkertijd ben je ook een werelderfgoed en hele monumentale stad. (d) Drukt dat dan niet heel erg op de innovatie in Amsterdam? (b) Ja, ik denk t wel. Dat zal zeker zo zijn. Maar als ik moet kiezen tussen die innovatie en bewaren van het DNA van de stad. Kies ik voor het DNA van de stad. Het is net zoals met duurzaamheid. Als je nu zonnepanelen, dubbelglas, voor monumenten, ja sorry dan kies ik toch voor monumenten en niet voor het milieu. Want dat is namelijk nu het wezenlijke kenmerk van mijn stad. Amsterdam zou zonder dat DNA niks zijn. De stad is heilig voor mij. Maar goed ik ben over twee jaar weer weg, en dan zit er weer iemand anders die er misschien anders overdenkt. Dat kan. Alles gaat zo snel (d) Het is wel interessant wat je zegt, de cultuur historie gaat voor innovatieve technologische mogelijkheden, ik heb het idee dat den haag en Rotterdam daar veel losser mee omgaan. (b) Ja daar is veel meer ruimte. Letterlijk veel meer ruimte. Als je naar de binnenstad van Rotterdam kijkt. En ook nog de grote van de gebouwen. Dan is daar zoveel meer mogelijk. Zeker in binnenstad hier is dat heel lastig. En wij worden natuurlijk gered dat er gelijkentijd DNA van de stad zo mooi is dat iedereen ondanks dat die rauwheid hier niet helemaal is toch dat kantoortje in die binnenstad wil hebben. Wij hebben ook geen leegstand, van cafés, kantoorleegstand is heel snel aan het zakken ondanks de crisis. Geen lege winkels. (d) Vooral het centrum (b) Ja, klopt (d) Buitenwijken hebben natuurlijk meer leegstand (b) Jazeker, ik kan me voorstellen dat je op een gegeven moment wel, maar ik zou niet weten hoe, die abri’s bijvoorbeeld, dat soort constructies die automatisch al in de openbare ruimte staan. Wat er onderdeel van is. Daar krijg je dit soort afweeggingen, en we moeten maar zien hoe dit loopt. Maar dat alles snel gaat veranderen ja dat weet ik ook wel. Ik weet niet welke vragen op ons afkomen en welke antwoorden we gaan geven. (d) Zou interactiviteit dan belemmerd zijn voor deze schermen? (b) Uiteindelijk als je kijkt vanuit de dienstverlening, vanuit overheid, als wij vergunning verstrekken, dat zijn allemaal, wat je wel en niet nodig hebt van de overheid zit in de vergunningen sfeer. En heel veel wordt steeds digitaler. Ja, ik weet niet hoe straks die ontwikkeling met je mobieltje, Ipadje, ik weet niet hoe dat allemaal straks met elkaar gaat verhouden. Maar wij zitten hier in de binnenstad heel snel in een nee-stand. Tegen de monumentale tijd. Terwijl op de zuid-as zegt ja kom, bij wijze van spreken. Of Rotterdam of den haag (d) Dan zou het eerder in de structuur van de plaats passen? (b) Ja (d)
106
Jullie zijn dus eigenlijk nooit verantwoordelijk voor de schermen, jullie verlenen vergunningen en kijken of die nageleefd worden. (b) Ja klopt. (d) Geven jullie ook vergunning uit op wat er uitgezonden wordt, qua content reclame, groffe plaatjes, grof taalgebruik. (b) Nee, omdat dat niet aan de orde is. De NRC mag op het scherm zetten wat ze op de voorkant van de krant zetten. City mag op zijn scherm zetten de film affiches in redelijk stilstaande toestand. Dus daar zal niet iets raars gebeuren. De enige waar je censuur op zou kunnen toepassen dat is dan scherm van het rembrandplein. Maar wij zijn niet zo van die zedenmeester achtige dingen. Kijk als er keiharde porno op zou worden uitgezonden. Misschien dat je dan een titel hebt om iets te zeggen van hoho maar dat heeft meer te maken met de openbare orde en veiligheid. Ik ga niet letten op, we hebben geen ambtenaren die controleren wat er op die schermen wordt uitgezonden op het scherm op het rembrandplein. (d) Vb. Tilburg waar er werd geklaagd over naaktheid op het scherm. En bijvoorbeeld bij CASZuid waar omwonende ook het scherm op zwart zetten. Het scherm moest toen uit. (b) Dat hebben wij nog nooit meegemaakt. We hebben het inderdaad wel eens met abri’s gehad. Van reclame, we hebben het ook wel eens gehad, dat mensen over de steigerdoekreclame praten. Prachtig trouwens toen Amsterdam werelderfgoed werd. Dat gaat via de Unesco conferentie, ik was daarbij in Brasilia schitterend, daar was ook een nominatie dossier met expert die het allemaal precies vertellen en dan had je ook nog een paar dingetjes die een probleem waren in Amsterdam. Daar zitten dan 187 landen dat is een enorme conferentie met gigantische schermen en dan komt het nominatie dossier van Amsterdam langs en geprojecteerd op het scherm, de foto’s van de grachtengordel, allemaal prachtig en toen kwam pats, zo’n steigerdoekreclame een lingerie merk en je voelde een siddering door de zaal heen gaan. Er zitten dan ook allerlei islamitische landen bij en het was een bijna geheel naakte mevrouw en echt mega groot in beeld op dat scherm. We hadden even de aandacht. We krijgen dan wel eens klachten van iemand die zich daarover beklaagd. Maar de steigerdoekreclame gaat eruit bij ons. Dus ja sorry dan ga ik daar niet op in. (d) Was dat ook een van minpunten van Unesco? (b) Jaja, Unesco vond die steigerdoekreclame, niet zoveel die juffrouw, maar reclame in het algemeen. Ze willen überhaupt geen steigerdoekreclame. Maar we bemoeien ons niet met de content. Het is niet aan de orde geweest. (d) Alleen de context waar het ingezet wordt. De structuur? De vorm (b) Klopt. Ik geloof wel dat er nog een project was waarmee je foto’s maakte van jezelf en dat ze pats. Op het grote scherm je foto zag. (d) Dat was inderdaad op het rembrandplein. (b) Maar goed daar heb ik dus geen enkele zeggenschap over. (d) Tilburg voorbeeld over een interactieve installatie, en zoiets zou niet kunnen in Amsterdam? (b) 107
Alleen op het rembrandplein, ik denk als jij als kunstproject naar Caransa loopt, ik zou dit en dit willen doen, dan vind ie dat waarschijnlijk wel leuk. Maar dat hangt volkomen van de privé mening van Caransa af. Daar hebben wij nul inspraak in. (d) Als zulke concepten gemaakt zullen worden voor het Leidseplein? (b) Zover zijn we nog niet. Maar ik kan me er wel iets bij voorstellen, dat er iets gaat komen. Dan zou je iets moeten gaan zoeken dat het zodanig geprojecteerd is dat het niet storend voor het plein is. Ik zou niet weten hoe dat zou moeten vormgeven. De zijkant van de balie via een soort zuil? Of weet ik veel wat. Het is aan de culturele wereld om met een voorstel te komen. (d) Het dus wel kunnen een soort van interactieve oplossing. (b) Ik weet niet of mijn raad dat leukt vindt aar ik heb zojuist al gezegd dat ik vind het logisch dat culture instellingen meer profileren op zo’n plein. Al was het voor commerciële redenen voor henzelf. Dan kan je het ook automatisch koppelen aan meer kunstzinnige dingen zoals jij al aangaf. Ik ga het zelf niet maken. En of het wordt goedgekeurd zal blijken (d) U moet de vergunningen verlenen. (b) Dat zal inderdaad een leuke discussie opgaan leveren. Maar ik sta er positief tegenover. (d) Welke lessen kunnen we dan leren uit het verleden in relatie met het gebruik van schermen in de publieke ruimte. (b) Wat wij in ieder geval hebben geleerd, die beweging eruit krijgen en die licht sterkte. Dat zijn de twee grootste punten. (d) Omdat die beweging dus contrasteert met de omgeving en de brightness eigenlijk ook (b) Ja, en daar hebben we standaarden voorgemaakt over die sterkte. De licht sterkte, bewegende beelden hebben we geloof ik gezegd over de 10 seconden of zo iets. En dat is dan op dit moment onze standaard. Vaststaand beeld dat verwisseld (d) Een soort van urban wallpaper? (b) Ja, dat geeft een ander beeld dan dat et continue beweegt. (d) Ik kan me wel voorstellen dat je mooi films wilt laten zien op het scherm (b) Maar dan heeft het geen relatie meer met het gebouw, ja bij de City kan ik het me misschien voorstellen dat je een keer filmtrailers gaat uitzenden. Maar je moet je voorstellen dat als je een plein hebt. En je hebt één scherm hangen en dat beweegt dan krijg je een verstoring van de balans van zo’n plein. Dus daar ben ik wel heel huiverig voor. Kijk als een heel plein dat heeft. Dan is het een totaal ander verhaal. (d) Mensen letten altijd wel even op een zo’n scherm (b) Ja, je wordt er naartoe getrokken. Het contrasteert dan heel sterk met de omliggende panden terwijl wij juist een bepaalde symmetrie hebben, een bepaalde relatie tussen die panden, dat je ook op een plein voelt, en dat pats, zie ik niet zo snel gebeuren. 108