Procedure opname in een woonzorg centrum
1
Contact
2
Sociale dienst T 014 71 20 81 Weekdagen 8.30u - 16.00u
opname in een woonzorgcentrum
Welkom Beste, De sociaal verpleegkundige/assistent heeft u ingelicht over de opnameprocedure in een woonzorgcentrum (wzc). Wij zijn er ons van bewust dat het veel informatie is op korte tijd en geven u graag een uitgeschreven procedure mee, die u de kans biedt het thuis rustig opnieuw door te nemen. Concreet werd er afgesproken dat u binnen de vijf dagen: Uit de adressenlijst van de wzc minimaal vijf instellingen kiest (in overleg met de oudere indien wilsbekwaam). Deze wzc contacteert om de inschrijving te plaatsen. De gecontacteerde wzc doorgeeft aan de sociaal verpleegkundige/assistent.
Wij zijn steeds bereid bijkomende informatie te geven. Hopende op een vlotte en constructieve samenwerking,
Sociale dienst H. Hartziekenhuis Mol Gasthuisstraat 1 2400 MOL
3
Inleiding De overstap van thuis naar een woonzorgcentrum (=wzc) wordt vaak voor de oudere en zijn of haar familie als een ingrijpende, emotionele ervaring beleefd. Er is verdriet voor wat de persoon achterlaat en dat is niet alleen de woning, maar ook de vele herinneringen die hiermee samengaan. Het is duidelijk meer dan louter een afscheid van een hoop stenen. Het is het loslaten van het volledige unieke leven dat zich achter die muren heeft afgespeeld. Elke verhuizing, zo ook de verhuis naar een wzc, beleeft de oudere als een stukje verlies van zijn of haar identiteit. Toch moet men in bepaalde situaties belangrijke en moeilijke keuzes maken in functie van de noodzakelijke zorg die de oudere nodig heeft en veel te zwaar geworden is om thuis verder te zetten en/of uit bescherming van de draagkracht van de directe omgeving. Om de overstap van het ziekenhuis naar het wzc zo vlot mogelijk te laten verlopen, zonder bijkomende stress en negatieve gevoelens, vindt u hier de uitgeschreven procedure, die gehanteerd wordt in het ziekenhuis in het bijzonder op de afdeling geriatrie. Deze procedure werd u reeds door de sociaal verpleegkundige/assistent van de afdeling mondeling toegelicht. We vertrouwen op een vlotte en constructieve samenwerking bij de uitwerking van deze procedure in de praktijk en maken graag, bij vragen en/of onduidelijkheden, extra tijd voor u vrij. Een nieuw leven in een woonzorgcentrum is zeker en vast geen eindpunt. Het is de start van een nieuwe ontdekking en uitdaging in een nieuwe, collectieve woon omgeving.
4
opname in een woonzorgcentrum
De Procedure Indien het geriatrisch team, na wekelijks overleg, van mening is dat een terugkeer naar huis om medische en/of sociale redenen niet langer haalbaar is, wordt de procedure voor opname in een wzc opgestart. Concreet betekent dit dat: •
Het behandelend team steeds de noodzakelijke tijd neemt om tot deze gemotiveerde beslissing te komen.
•
De patiënt en/of wettelijk vertegenwoordiger* over deze beslissing wordt ingelicht door de arts en/ of sociaal verpleegkundige/assistent van de afdeling.
•
De patiënt en/of wettelijk vertegenwoordiger de huisarts van de patiënt zelf hierover op de hoogte brengt.
•
De patiënt en/of wettelijk vertegenwoordiger alle noodzakelijke adressen van de wzc uit de nabije en verdere regio ontvangt van de sociaal verpleegkundige/ assistent van de afdeling.
•
De patiënt en/of wettelijk vertegenwoordiger zich rechtstreeks richt tot de sociale dienst van het OCMW van de woonplaats bij vragen en/of zorgen over de financiële gevolgen van deze beslissing. Op basis van een financiële analyse onderzoekt deze dienst de tussenkomst van een borgstelling en/of onderhoudsplicht van de kinderen.
•
De patiënt en/ of wettelijk vertegenwoordiger zo snel als mogelijk en ten laatste binnen de vijf werkdagen een keuze van voorkeur maakt ( Let wel: ten minste vijf wzc gezien de problematiek van de lange wachtlijsten!), deze wzc persoonlijk contacteert (bij voorkeur d.m.v. een bezoek) en de sociaal verpleegkundige/assistent van de afdeling telefonisch of schriftelijk en binnen dezelfde termijn van max vijf werkdagen op de hoogte brengt van de keuze EN de data van de inschrijvingen.
•
Ter info: Indien deze afspraak niet nageleefd wordt en de patiënt in tussentijd medisch ontslagklaar is, wordt een ontslag naar huis door de behandelende arts vooropgesteld binnen een door hem bepaalde termijn.
* zie terminologie
5
•
De sociaal verpleegkundige/assistent alle noodzakelijke administratie in orde brengt en overmaakt aan de gekozen wzc ( Let wel: het ziekenhuis hanteert een eigen rusthuisbundel en vult geen individuele documenten/bundels van wzc in).
•
Ter info: Indien de patiënt een O-of A-profiel scoort op de KATZ-schaal* zonder bijkomende diagnose van dementie leert de praktijkervaring ons dat de wachtlijsten in de meeste wzc voor dergelijke profielen bijzonder lang zijn omdat men deze profielen niet als prioritair beschouwt. Vaak zal dus in dergelijke situatie een opname in een wzc aansluitend met de ziekenhuisopname onmogelijk zijn. In samenspraak zal dan een ontslag naar huis georganiseerd worden met maximale ondersteuning van professionele thuiszorgdiensten.
•
De patiënt ontslagen wordt van zodra hij/ zij medisch stabiel is en één van de wzc een opnamemogelijkheid heeft. Indien deze opnamemogelijkheid niet onmiddellijk in het wzc van de eerste voorkeur is, dan is de verwachting van het geriatrisch team dat deze vrije plaats wordt ingenomen (tenzij de patiënt in samenspraak met zijn/haar familie beslist om de wachttijd thuis te overbruggen met ondersteuning van mantelzorg en/of thuiszorgdiensten).
•
Ter info: Indien deze vrije plaats NIET ingenomen wordt en de patiënt toch medisch ontslagklaar is, dan wordt door de behandelende arts een ontslag naar huis vooropgesteld binnen een door hem bepaalde termijn.
In de praktijk betekent dit dat: •
De sociaal verpleegkundige/assistent de patiënt en/of wettelijk vertegenwoordiger persoonlijk of telefonisch op de hoogte zal brengen van zodra zich een vrije plaats aandient.
•
De patiënt en/ of wettelijk vertegenwoordiger het opnamecontract in het wzc gaat tekenen op de voorgestelde datum, zodat de opname snel kan geconcretiseerd worden. De patiënt kan steeds zijn/haar familie hierbij vergezellen indien
6
* zie terminologie
opname in een woonzorgcentrum
de medische toestand dit toelaat. In tweede instantie kan de patiënt steeds verhuizen van het ene naar het andere wzc, mits het respecteren van specifieke opzegtermijnen. Afspraken hieromtrent zijn vaak individueel verschillend per wzc, dus belangrijk van dit vooraf goed te bevragen aan de opnameverantwoordelijke. •
Uitzondering: Indien de patiënt tijdens de ziekenhuisopname op de eerste plaats van de wachtlijst van het wzc van de voorkeur staat, en een overbrugging thuis medisch gezien niet haalbaar is, wordt gewacht tot de opname concreet kan doorgaan. Een tussenoplossing is hier dan niet nodig. De mededeling van een vrije plaats komt meestal na een wachttijd als heel “plots” over. Ook de tijd tussen de boodschap van de vrije plaats en de specifieke opnamedatum is vaak heel “kort” = kwestie van enkele dagen. Dit veroorzaakt bij patiënten en familieleden vaak terechte gevoelens van “onrust, angst en haast”. Niettegenstaande het begrip van alle teamleden hiervoor, wordt ook in deze moeilijke omstandigheden maximale inzet en flexibiliteit van de patiënt en zijn/ haar familie gevraagd. We zijn er graag om u hierbij te begeleiden. Bij het consequent nalaten van een constructieve samenwerking in deze procedure kan de behandelend arts autonoom de keuze maken om de ziekenhuisopname niet langer te motiveren bij het RIZIV* waardoor de patiënt, vanaf de datum waarop hij/zij medisch ontslagklaar is, de totale ziekenhuiskosten zal dienen te betalen. Concreet betekent dit dat het ziekenfonds niet meer tussen komt in de hospitalisatiekosten. Uiteraard vertrouwen wij er op dat deze maatregel slechts in heel uitzonderlijke gevallen dient ingeroepen te worden.
•
De patiënt en/of een vertegenwoordiger van de familie ten laatste 48u voor het ontslag aan de verpleging van de afdeling laat weten hoe het vervoer naar het wzc zal georganiseerd worden. Indien gewenst, regelt het verpleegkundig team, op vraag, liggend ziekenvervoer*.
•
Het geriatrisch team tegen het afgesproken ontslagmoment alle ontslag documenten verzamelt bij de verpleging van de afdeling.
* zie terminologie
7
Terminologie: De KATZ-schaal: In de meeste wzc zijn naast rustoordbedden (=ROB) vaak ook rust- en verzorgingsbedden (=RVT) geïntegreerd. Deze bedden zijn bestemd voor zwaar zorgbehoevende ouderen. De KATZ-schaal speelt hierin een cruciale rol. Op basis van de KATZ-schaal worden de wzc namelijk, volgens de graad van zorgbehoevendheid van de bewoners, gefinancierd door de verzekeringsinstellingen (RIZIV). Deze zorgbehoevendheid wordt met andere woorden specifiek gemeten aan de hand van de KATZ-schaal, het toegangsticket voor een opname in een wzc. Op basis van de gescoorde punten op de onderwerpen wassen, kleden, transfer en verplaatsingen, toiletbezoek, continentie, eten, oriëntatie in tijd en plaats komt de oudere in één van de volgende vijf categorieën terecht:
Niet dringende categorieën:
Categorie O: In deze categorie zijn de kandidaat bewoners fysiek volledig onafhankelijk en niet dementerend. Categorie A: In deze categorie zijn de kandidaat bewoners fysiek afhankelijk. Zo hebben zij hulp nodig om zich te wassen en/of te kleden. Psychisch zijn ze goed georiënteerd in tijd en ruimte.
Dringende categorieën:
Categorie D: Kandidaat bewoners met A profiel en met een door een geneesheerspecialist vastgestelde diagnose van dementie. Categorie B: In deze categorie zijn de kandidaat-bewoners fysiek afhankelijk om zich te wassen en te kleden en zijn ze afhankelijk om zich te verplaatsen en/of naar toilet te gaan. Psychisch zijn ze gedesoriënteerd in tijd en ruimte. Categorie C: In deze categorie zijn de kandidaat – bewoners fysiek afhankelijk om zich te wassen en te kleden. Maar ze zijn ook afhankelijk om zich te verplaatsen en om naar het toilet te gaan. Ook zijn ze afhankelijk door incontinentie en/of om te eten. Categorie C dement: Psychisch zijn ze gedesoriënteerd in tijd en ruimte en zijn ze fysiek afhankelijk om zich te wassen en te kleden en zijn ze afhankelijk door hun incontinentie. Ook zijn ze afhankelijk om zich te verplaatsen en/of om naar het toilet 8
te gaan en/of om te eten.
opname in een woonzorgcentrum
De vertegenwoordiger: Het geriatrisch team zal steeds de patiënt zoveel als mogelijk en in verhouding tot zijn begripsvermogen betrekken bij de uitoefening van zijn rechten en wensen tijdens de opname in het ziekenhuis. Het belang van onze patiënt blijft steeds het belangrijkste criterium bij het nemen en uitwerken van beslissingen. Wie beschouwen wij en de rechtspraak (conform de wet op de patiëntenrechten van 22/8/2002) nu als wettelijk vertegenwoordiger van de patiënt tijdens een ziekenhuis opname: a) Indien de patiënt wilsbekwaam is > het geriatrisch team beschouwt de patiënt als eerste contactpersoon. b) Indien de patiënt wilsbekwaam is maar toch een vertegenwoordiger aanduidt dmv een schriftelijk en gedagtekend mandaat > het geriatrisch team beschouwt deze “wettelijke vertegenwoordiger” als eerste contactpersoon naast de patiënt. c) Indien de patiënt wilsonbekwaam (bv. tgv zijn/haar mentale beperkingen) is en er is geen sprake van een wettelijke vertegenwoordiger > het geriatrisch team volgt dan een cascade van informele vertegenwoordigers zoals in de wetgeving bepaald: • 1ste de familie: nl. de wilsbekwame echtgenoot > samenwonende partner > kinderen > ouders > broers > zussen. Let wel: Indien het behandelende team van mening is dat de informele vertegenwoordiger beslissingen neemt die niet in het belang zijn van de patiënt of als er conflicten zijn tussen verschillende informele vertegen woordigers, kan de arts, na multidisciplinair overleg, andere beslissingen nemen. • 2de bij het ontbreken van familie: het geriatrisch team beslist autonoom en werkt autonoom de procedure uit. 9
Ziekenvervoer: U hebt als patiënt en/of wettelijk vertegenwoordiger de vrije keuze om zelf rechtstreeks contact op te nemen met de dienst ziekenvervoer van het ziekenfonds van de patiënt om zo het goedkoopste vervoersalternatief voor de patiënt uit te zoeken en te bespreken in functie van een ontslag uit het ziekenhuis. Indien u deze taak liever aan de verpleging van het ziekenhuis overlaat, past de verpleging een intern uitgewerkte procedure toe waarin afspraken gemaakt zijn met vervoersdiensten en waarbij een beslissingsboom gehanteerd wordt. U verklaart zich dan ook akkoord met de gemaakte afspraken en tarieven. Meer informatie hieromtrent kan u navragen bij de hoofdverpleegkundige/assistent van de afdeling.
RIZIV: Het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (http://inami.fgov.be/homenl.htm) : Is een openbare instelling van de Belgische sociale zekerheid. Behoort tot de bevoegdheid van de Minister van Sociale Zaken. Beheert en controleert de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen.
10
opname in een woonzorgcentrum
H. Hartziekenhuis Mol Gasthuisstraat 1 – 2400 Mol Tel.: 014/71 20 00 E-mail:
[email protected] www.azmol.be
11
Algemeen nummer: 014 71 20 00 Afspraken: 014 71 20 53 Ombudsdienst: 014 71 21 93 Spoedgevallendienst: 014 71 23 92 Afspraken radiologie: 014 71 20 43
12
