Problems Down Under ?
Dr. Alex Breugelmans Diensthoofd Urologie R.Z. Heilig Hart Leuven 18 november 2010
www.urologieleuven.be
KCE: PSA-bepaling zinloos (http://www.kce.fgov.be/index_nl.aspx?SGREF=5 264&CREF=6705)
AUA : vroege screening vanaf 40 jaar (indien levensverwachting meer dan tien jaar).
Bertrand Tombal (UCL): “Er rust er een enorme verantwoordelijkheid op onze schouders. Door het PSA te doseren en biopsies uit te voeren,
kunnen we levens redden.
We moeten dat blijven doen, maar op een redelijke manier. " Zelfde roep vanuit UZ Leuven: veel vroeger biopsies doen bij lagere PSA’s en gezonde patiënten … Artsenkrant Nr. 2101 September 2010
The Urological Society of Australia and New Zealand (USANZ) has reduced the age at which it recommends men have their first Prostate Specific Antigen (PSA) test, by 10 years.
USANZ president Dr Malouf said the move followed a review of the latest research into the cancer, which is now diagnosed in 10 men under the age of 50 every week in Australia and New Zealand.
(september 2009)
One world, One Prostate ? Figure 2.2: World age-standardised incidence and mortality rates for prostate cancer by world regions, 2008 estimates Australia/New Zealand Western Europe Northern Europe Northern America Southern Africa South America Southern Europe Central America Central and Eastern Europe World Middle Africa Eastern Africa Western Asia South-Eastern Asia Eastern Asia Northern Africa South Central Asia India
Incidence
0
20
40
60
Mortality
80
Rate per 100,000 males
Geschat aantal nieuwe gevallen en overlijdens door Pca in de U.SA. voor 2010: nieuwe gevallen: 217,730; overlijdens: 32,050
100
PT MET LAGE PSA KAN TOCH Pca HEBBEN …
http://deb.uthscsa.edu/URORiskCalc/Pages/calcs.jsp?SubmitUseBMICalc=
+ 1993 Frank Zappa's prostate cancer,
a disease that is often ignored or dismissed as an "old man's cancer“, was detected in 1990, some eight to 10 years after it had first developed. Since it was in an advanced stage, it was considered inoperable. Frank was 50 years old then …
Tot voor 20 jaren was de detectie van PCa zo beperkt/slecht dat een vroeg stadium meestal onopgemerkt bleef … … en dus meer dan de helft van de patiënten niet meer curatief te behandelen was bij de diagnose.
PSA to the rescue ! asymptomatische pt te identificeren met gelocaliseerde ziekte die baat heeft bij een radicale behandeling
VROEGTIJDIGE DIAGNOSE CURATIE DOOR RADICALE BEHANDELING
Wet van “Actie- Reactie” … • Gestegen PSA ≠ Ca-diagnose
• Histologische bevestiging ndz! • Aanvaarden van PSA-meting includeert mogelijkheid van een Bioptname …
“over-diagnose”
1968, Wilson and Jungner of the World Health Organisation (WHO) developed ten principles which should govern a national screening program.
The condition is an important health problem Its natural history is well understood It is recognisable at an early stage Treatment is better at an early stage A suitable test exists An acceptable test exists Adequate facilities exist to cope with abnormalities detected Screening is done at repeated intervals when the onset is insidious The chance of harm is less than the chance of benefit The cost is balanced against benefit
Waarom screenen op prostaatkanker ? 1:6 loopt risico op D/ PCA Prostaatkanker die gediagnosticeerd wordt voor de leeftijd van 60 jaar gaat gepaard met een mortaliteit van 80 %. 63 % tussen 60-69 j 49 % na 80 j
1968, Wilson and Jungner of the World Health Organisation (WHO) developed ten principles which should govern a national screening program.
The condition is an important health problem Its natural history is well understood It is recognisable at an early stage Treatment is better at an early stage A suitable test exists An acceptable test exists Adequate facilities exist to cope with abnormalities detected Screening is done at repeated intervals when the onset is insidious
The chance of harm is less than the chance of benefit The cost is balanced against benefit
Waarom niet screenen? Vals positieven
Age (in years)
# With PSA > 4.0
# With Cancer
# False Positives
50s
5
1-2
3-4
60s
15
3-5
10-12
70s
27
9
18
Red screening levens? Resultaten van 3 grote gerandomizeerde trials:
European Randomized Study of Prostate Cancer (ERSPC) Göteborg (Swedish) Trial Prostate, Lung, Colon and Ovarian Trial (PLCO)
PLCO Trial Startdatum 1993 in 10 centra in de U.S.A. 73.000 mannen tss 55 en 74 jaar gerandomizeerd tussen screening vs. gewone opvolging Mediane follow-up 10 jaren
More cancers detected with screening ■
2820 cancers in screening group vs. 2332 cancers in control arm
Slightly more prostate cancer deaths in screening group ■
50 deaths in screening group vs. 44 deaths in control arm
Conclusion: No mortality benefit among those invited to screening BUT: Disease is found earlier because of increased awareness and use of diagnostic PSA testing. There have been substantial improvements in treatment for prostate cancer over the past 2 decades.
ERSPC Startdatum 1991 in 7 Europese landen 162.000 mannen tss 55 en 69 jaar gerandomizeerd tussen screening vs. gewone opvolging Mediane follow-up 9 jaren
More cancers detected with screening 5990 cancers in screening group vs. 4307 cancers in control arm ■
Fewer prostate cancer deaths in screening gGroup ■
261 deaths in screening group vs. 363 deaths in control arm
Conclusion: 20% lower risk of prostate cancer death in the group invited to screening.
PLCO
ERSPC
“Even a modest 20% reduction in relative risk of suffering the atrocious consequences of metastatic disease and then dying from a common cancer such as prostate cancer is a worthwhile goal to consider. “ Prostate Cancer Screening: The Need For Problem-Solving that Puts Men’s Interests First - Lars Holmberg, EUROPEAN UROLOGY 5 6 ( 2 0 0 9 ) 3 4 – 3 7
Mortality reduction comes with a price The achieved reduction in PCa mortality within ERSPC after 9 yr of follow-up coincided with a considerable number of men that needed to be screened and treated
to avoid one death from PCa - number needed to screen [NNS]: 1410 - number needed to treat [NNT]: 48 . The most important factors influencing these numbers were the potentially unnecessary PSA tests at rescreening in men with very low PSA values. As we know now, these men are at very low risk of developing clinically significant PCa. Potentially indolent cancers detected in such men increase the incidence in the screening arm and thereby increase the NNT. Defining a screening interval based on the initial PSA level and will undoubtedly have a positive effect on the NNS and the NNT.
What do you say about Jesus leaving the 99 sheep to find the one? Longer follow-up has already shown that the NNT will decrease. The Göteborg Trial showed an NNT of 12.
Göteburg (Swedish) Trial Startdatum 1995 in Göteborg 20.000 mannen tss 50 en 64 jaar gerandomizeerd tussen screening vs. gewone opvolging Mediane follow-up 14 jaren
More cancers detected with screening ■
1138 cancers in screening group vs. 718 cancers in control arm
Fewer prostate cancer deaths in screening group ■
44 deaths in screening group vs. 78 deaths in control arm
Conclusion: 40% lower risk of prostate cancer death in the group invited to screening. 40% of men with screen detected cancer chose active surveillance over curative treatment
Dus … screenen ?? Screening is nu alledaags en vaak verwacht door de patiënt! Zelfs in landen die het officiëel afraden. De individuele patiënt komt naar ons met die ene vraag: “Heb ik kanker?”. Het is onze taak die vraag te beantwoorden, oprecht. Verzuimen een antwoord te bieden met behulp van de huidige beschikbare diagnostische middelen komt neer op bedrog.
PSA 3.1 ng/ml = geruststellend ??
26.9% kans om bij sextant-biopsie PCa te vinden
Gestegen PSA, negatieve sextantbiopsie = geruststellend?
39% kans PCa te vinden bij uitgebreidere bioptname
Onwetendheid is een zegen, maar… opzettelijk kankerdiagnose over het hoofd zien? (hopelijk de “goede” …) zonder de patiënt volledig te informeren? PATIËNT – VERTROUWEN - ARTS
over-diagnose over-detectie over-behandeling
De logische oplossing: Ontkoppelen van detectie en de “noodzakelijke” behandeling !!! Active Surveillance
= HIGH RISK
• VROEGTIJDIGE DIAGNOSE • CURATIE DOOR RADICALE BEHANDELING • “RISICO-STRATIFICATIE”
RISICO-STRATIFICATIE: PSA “sec” detecteert vaak niet-lethale PCa en mist agressieve PCa …
Fine-Tuning Om indicatie tot biopsiename te stellen Om indicatie tot behandeling of Active Surveilance te stellen
Verfijnen van de PSA-test Vooral in de twilight zone (4-10 ng/ml). • PSA velocity: < 0,75 ng/ml/jaar: indien hoger: cave, biopteren! • PSA density: < 0,15, anders cave en evt biopteren dus • Vrij over totaal PSA: COV 20 % • Leeftijdsgebonden COV: zoz
Internet-based tools http://www.mskcc.org/mskcc/applications/nomograms/PSADoublingTime.aspx Memorial Sloan-Kettering Cancer Centre, New York, United States
http://psakinetics.sunnybrook.ca/pg_application_PSA_calculator.cfm Sunnybrook Health Sciences Centre, Toronto, Canada
http://www.pcngcincinnati.org/psa/calculator.html Prostate Cancer Networking Group of Greater Cincinnati, United States
http://www.prias-project.org Erasmus Medical Centre, Rotterdam
http://www.usrf.org/questionnaires/PSA_Velocity.html Urological Sciences Research Foundation
PSA nomogrammen Het gebruik van voorspellende modellen en nomogrammen kan ons helpen patiënten te informeren.
Er geen vastgelegde PSA cut-off waarde is. Vragen dat onze labo’s geen PSA-COV vermelden.
“Flagging PSA results as ‘normal’ or ‘abnormal’ is no longer justifiable.” Leeftijd – Prostaatvolume – Snelheid van verandering … PSA > 2,5 ng/ml als screeningsgrens …
“PSA-kinetica”: velocity: PLCO / ERSPC : THERE IS NOT ONE PSA COV determinative for PPB : PSAV = 0,75 ng/ml/j > 70j / 0,40 ng/ml/j < 60j
Population Screening with PSA > 4.0
<4.0
PSA 4+ 7.6% Positive biopsy 25% High grade 19%
"Normal" PSA 92.4% Positive biopsy 15% High grade 15%
Sources: SEER, PCAW, Prostate Cancer Prevention Trial Data
Screen 10,000 Men
PSA 4+ Cancer High grade PSA <4 Cancer High grade
760 190 36 9240 1386 208
De beruchte “Twilight Zone” … Prostaatbiopsie vereist om de diagnose te bevestigen of te weerleggen. Wat te doen bij negatieve biopsies en verdere PSA-stijging? Voorlopig alleen PSA-kinetiek? Andere testen?
Familiale voorgeschiedenis doel van toekomstige testen? • Mannen met eerste graad familielid met prostaatkanker hebben een 2 - tot 3-voudig verhoogd risico. • Risicovolle genetische polymorphismen: 1q25 (HPC1), 17q24, 2p15, 11q13, Xp11, 8q24
PCA-3 to the rescue ?? “De Progensa ™ PCA3 test is geen vervanging voor een prostaatbiopsie maar kan een belangrijke criterium zijn bij de bespreking van de noodzaak van een (herhaling van) biopsie.” Haese, A., et al “Clinical Utility of the PCA3 Urine Assay in European Men Scheduled for Repeat Biopsy.” European Urology, 54-5: 1081-1088 (2008)
PCA3-mRNA (PCa-specifiek) tov PSA-mRNA = “PCA3-score”
PSA > 3 ng/ml en PCA3 > 10 biopsies
Had screening voor prostaatkanker had het leven van Frank Zappa Kunnen redden?
American Urological Association (AUA) The AUA recommends that doctors offer a baseline PSA to men who wish to be screened at age 40. It also encourages men who expect to live at least another 10 years to discuss the risks and benefits of PSA testing with their doctors. American Cancer Society (ACS) The ACS recommends that men consult with their doctors to make a decision about PSA testing. According to the ACS, men should explore the risk and benefits of the PSA test starting at age 50 for men at average risk of prostate cancer, at age 45 for men at high risk and at age 40 for men at very high risk (those with several first-degree relatives who had prostate cancer at an early age).
Wat brengt Europa nog bij? Prostate cancer is a major health problem and one of the main causes of male cancer death. However, beware of overtreatment … … by developing safe methods of cancer surveillance and monitoring without resorting to invasive therapy. Development of novel diagnostic and prognostic markers and imaging modalities is urgently needed to enhance the predictive value of screening tools. European Association of Urology Position Statement on Screening for Prostate Cancer Per-Anders Abrahamsson, Walter Artibani, Christopher R. Chapple, Manfred Wirth. European Urology, Volume 56, issue 2, pages 237-406, August 2009
Active Surveillance in Low Risk PCa …
Verschillende variabelen spelen in deze modellen een rol: - PSA voor R/ - Gleasonscore van de biopsie - klinisch stadium -…
Tabellen van Partin Risico classificatie van D’Amico Nomogram van Kattan, Nakanishi, Chun of Roemeling.
D’Amico risico-stratificatie Low risk: PSA < 10ng/ml and Gleason < 6 and the percentage of involved cores is < 50% or Intermediate risk with only 1 positive core (stadium T1-2a) Intermediate risk: Gleason score of 7 or PSA of 10-20 Low risk with > 50% of positive cores or High risk and only 1 positive core (stadium T2b) High risk: Gleason > 8 or PSA > 20 and more than 1 positive core Or intermediate risk and more than 50% positive cores (T2c-3a)
Prostate Cancer Risk Assessment and the UCSF-CAPRA Score http://urology.ucsf.edu/patientGuides/uroOncPt_Assess.html
Example patient one: A 51 year old man with a PSA of 6.2, a Gleason score of3+4, and stage T2c prostate cancer involving 2 of 8 biopsy cores (25%) would have a score of 3. Five variables to be analized: Age at diagnosis = 51 PSA at diagnosis = 6.2 Gleason score of the biopsy (primary/secondary) = 3+4 (3/4) Clinical stage (T-stage) = T2c Percent of biopsy cores involved with cancer (positive for cancer) = 2 of 8 (25%) Assigned scores for each variable from chart above: 51 = 1 6.2 = 1 3/4 = 1 T2c = 0 25% = 0 CAPRA score is equal to the sum of the individual variables: 1+1+1+0+0 = 3 Patient one has a CAPRA score equal to 3 Example patient two: A 48 year old man with a PSA of 15.2, a Gleason score of 4+3, and stage T1c prostate cancer involving 5 of 10 cores (50%) would have a score of 6. Five variables to be analized: Age at diagnosis = 48 PSA at diagnosis = 15.2 Gleason score of the biopsy (primary/secondary) = 4+3 (4/3) Clinical stage (T-stage) = T1c Percent of biopsy cores involved with cancer (positive for cancer) = 5 of 10 (50%) Assigned scores for each variable from chart above: 48 = 0 15.2 = 2 4/3 = 3 T1c = 0 50% = 1 CAPRA score is equal to the sum of the individual variables: 0+2+3+0+1 = 6 Patient one has a CAPRA score equal to 6 What does this score mean? A CAPRA score of 0 to 2 indicates low-risk A CAPRA score of 3 to 5 indicates intermediate-risk A CAPRA score of 6 to 10 indicates high-risk
PRIAS
(Prostate cancer Research International: Active Surveillance)
CRITERIA
Stadium T1c (2a? 2b?)
Gleason-score < 7 ≤ 2/10 positieve biopsies (≤ 30% van het biopt)
PSA Doubling Time > 24 m (36 m?) PSAV < 0,75 (0,4?) ng/ml/j (3x) Indien PSA < 4 ng/ml: PSAV > 0,35 ng/ml = levensbedreigende PCa Indien PSA > 4 ng/ml: PSAV < 0,75 ng/ml = BPH of niet-bedreigende Pca
PSA-density <0.15 (0.2?) ng/ml per ml
PSA kinetiek
risicogroepen
European Urology,Volume 54, issue 3, pages 483-708, September 2008 Prostate-Specific Antigen Kinetics in Clinical Decision-Making During Active Surveillance for Early Prostate Cancer Schröder, Bangma.
Valkuilen … • PSA-DT of PSA-V: andere oorzaken van stijging uitsluiten (en zonodig enkele waarde als outlier beschouwen).
• Schommelingen tot 25 % bij mannen ouder dan 50 jr in de PSA-range van 0,1-20 ng/ml kunnen te wijten zijn aan biologische variatie.
• het gebruik van verschillende labo-testen kan een andere belangrijke oorzaak zijn van de variatie in PSA-niveau (verschil tot 10%)
• de observatieperiode die nodig is voor het verkrijgen van een geldige berekening van de PSA-V of PSA-DT (ongehinderd door schommelingen op korte termijn) kan (te) lang zijn
• omdat PSA voortkomt uit zowel goedaardig als kwaadaardig weefsel, kan de voorspellende waarde van PSA-V of PSA-DT voor de progressie van kanker lager zijn in bepaalde groepen van patiënten, waardoor het een onbruikbare parameter in de klinische praktijk tijdens de actieve bewaking: - % PSA afkomstig van BPH-deel is groter dan de % PSA veroorzaakt door de kanker-deel - kleine prostaattumoren of tumoren die weinig PSA aanmaken, waardoor, indien aanwezig, slechts kleine veranderingen in de PSA optreden …
• zowel PSA-V als PSA-DT correleren niet steeds met vroege progressie van de tumor, maar kunnen slechts indicatoren van agressieve ziekte zijn, ziekte waarbij de curabiliteitsdatum verstreken is …
• Positief effect van de 5-α-reductase-inhibitoren op de voorspellende waarde van PSA kinetiek? (verlaging van PSA rond 50%, vooral BPH-deel in de actieve surveillance populatie) (VIDE
INFRA)
Chun Nomogram
Risico van “Active Surveilance” For some patients who submitted to radical prostatectomy (RP) after an initial period of Active Surveillance, high rates of aggressive and/or locally advanced disease were found at final pathology. Therefore, an important point needs to be clarified: Do these patients really progress over the initial period of Active Surveillance or do they harbor aggressive misclassified disease at the time of diagnosis? David Samadi, MD, chief of the Division of Minimally Invasive Surgery - Medscape Urology
European Association of Urology (EAU) 25th Annual Congress: Abstract 578. Presented April 18, 2010.
Active Surveillance May Not Be Best Option The worrisome part of the study by Ploussard is that even with aggressive biopsy protocols, 18 % of patients harbor misclassified aggressive unfavorable disease, with a high risk of early failure of AS programs and incurable PCa (pT3 or higher). Counseling of patients with low-risk PCa who accept the Active Surveillance strategy should always include discussion about the risk of misclassification.
Nomogram voor upgrade-voorspelling Nomogram predicting Gleason sum upgrading between biopsy and radical prostatectomy.Legends: PSA: Prostate-specific antigen (ng/ml); BX Gleason Pri: Primary biopsy Gleason score; BX Gleason Sec: Secondary biopsy Gleason score; P(Upgrade): probability of biopsy Gleason sum upgrading.To obtain nomogram predicted probability of biopsy upgrading, locate patient values at each axis. Draw a vertical line to the “Point” axis to determine how many points are attributed for each variable value. Sum the points for all variables. Locate the sum on the “Total Points” line to be able to assess the individual probability of biopsy Gleason sum upgrading on the “P(Upgrade)” line.
Recente studies stellen het nut van radicale behandeling bij pt met laag-risico-profiel in vraag tvv. “active surveillance”.
RISICO PROGRESSIE
RISICO MISCLASSIFICATIE
Tegelijkertijd hebben verbeteringen in de chirurgie en radiotherapie de morbiditeit van de behandeling sterk verminderd.
Active Surveillance? Radicale Prostatectomie Active Surveillance
Kankermortaliteit
4.6 %
9%
Risico op M+
laag
hoog
QoL
E.D.
Obstructie
Incontinentie Angst/Depressie
=
RP tov WW: Mortaliteit -44 % Risico op meta’s -40 % Lokale tumorgroei -67 %
=
Surveillance SWITCHT VAAK naar behandeling:
door ziekteprogressie om niet-specifieke redenen (angst bij arts of patiënt)
Bij vroege diagnose
- Active Surveillance - maar vaak alternatieve R/ ipv radicale prostatectomie
BRACHYTHERAPIE Indicatie: niet gemetastaseerd, lokaal te behandelen prostaatadenocarcinoma Alternatief voor radicale prostatectomie
Minder erectiestoornissen Geen incontinentie
LITHOTOMIE-POSITIE
PLANIMETRISCHE VOLUMEBEPALING
3D-MODEL
DOSIMETRIE VERDELING RADIOACTIEF MATERIAAL VERMIJDEN HOT SPOTS
VLEUGELNAALDJES (met radioactief materiaal te vullen)
PLAATSEN NAALDEN VOLGENS COMPUTERDOSIMETRIE (“ZEESLAG”)
Postop. Beleid Transiënte zwelling van de prostaat => B.O.O.S •R/ NSAID (Ibuprofene) •R/ alfalytica (Terazosabb) •R/ AB (quinolone)
Radioactiviteit: 1ste maand geen kind op schoot
Belang van de Leeftijd ???? Management of prostate cancer in older men: recommendations of a working group of the International Society of Geriatric Oncology Jean-Pierre Droz, Lodovico Balducci, Michel Bolla, Mark Emberton, John M. Fitzpatrick, Steven Joniau, Michael W. Kattan, Silvio Monfardini, Judd W. Moul, Arash Naeim, Hendrik Van Poppel, Fred Saad, Cora N. Sternberg BJU International Volume 106, Issue 4pages 462–469, August 2010
Less Collateral Damage? Nature Medicine (2009;15:559-565, Liu) Johns Hopkins University
One single precursor cell is responsible for generating metastatic disease. • researchers analyzed tissue samples taken from men with prostate cancer who had died of disseminated disease • 94 samples of malignant tissue from various metastatic sites taken from 30 men, and analyzed them with a high-resolution genome-wide survey of single-nucleotide and copy-number polymorphisms. • within each patient, metastases at various anatomically distinct sites originated from a single precursor cell.
The implication of this work is that we can learn about metastases from genomic analysis of individual tumor foci within the prostate, perhaps before metastases occur. That suggestion alone justifies PSA testing and biopsy to permit molecular analysis, aiming to avoid blanket treatment of every PCa and to focus on treating that one malignant lesion destined to metastasize.
PROSTAATKANKER PREVENTIE
“Tegen iedere ziekte is een kruid gewassen” Finasteride (Proscar) Dutasteride (Avodart, Combodart) (blokkeert de 2 subtypes van 5-alfa-reductase) Zaagtandpalm, Serenoa repens, Sabal serrulatum, Saw Palmetto (Paracelsus)
5-alfa-reductase-inhibitoren 5-AR inhibitie reduceert DHT onder castratieniveau in de prostaat
INTRACELLULAIR
5-a-Reduc.
(Neven-)effecten van 5AR-inhibitoren Verminderd libido (etio??) - schommeling in Totale en Vrije T2-spiegel - DHT krachtiger als neurale stimulator erecties …
Moeilijker erecties te houden
Effect pas na maanden merkbaar …
• Inhibitie van groei en dus PSA-secretie van BPH EN laaggradige PCa • Verminderde detectie van “onschuldige kankers” • Detectie van kankers die niet reageren op R/ en dus hoger risico van progressie hebben • (verdere studies ndz).
Finasteride increased the sensitivity of PSA and DRE for detection of prostate cancer and, especially in the case of PSA, significantly increased sensitivity for detection of high-grade disease Roger S. Rittmaster et al. Eur Urol 2009;5:1064-1074
1/1
Statines blokkeren 3-hydroxy-3-methylglutaryl coenzyme A (HMGCoA) van de cholesterol synthese (Hypercholesterolemiestudies) inhibitie van cholesterol-rijke celmembraan R (cell signalling) reductie van intracellulair androgeen reductie van mevalonaat, precursor van isoprenoiden (cell survival)
Statine-geinduceerde apoptosis
Werkt het?
Cyclooxygenase inhibitoren COX-2 is een induceerbaar enzyme, geassocieerd met oa inflammatie Hoge spiegels intraprostatisch Verhoogde expressie kan carcinogenese potentiëren (verhoogde angiogenese, verminderde apoptose) Sinds Vioxx-probleem (fatal heart) geen studie meer …
Selectieve Oestrogen R modulatoren (SERM’s) Oestrogenen synergizeren met androgenen in inductie van hyperplasie, dysplasie, en PCa In the transgenic adenocarcinoma of mouse prostate (TRAMP) model of rodent prostate cancer, the selective estrogen receptor modulator (SERM) toremifene has been shown to reduce and to delay the development of prostate cancer. Faze2 trial met toremifene in high-grade PIN zonder Ca => reductie in PCa incidentie echter: stimuleren androgeenas (blokkeren deels negatieve feedback van T2 op de hypothalamus-hypofyse => stijging LH, T2, PSA => cave potentiële stimulatie van sommige kankers
Dieet
• obesitas • insuline resistentie • inname van grote hoeveelheid dierlijke vetten
groenten: alle koolsoorten, broccoli, sojabonen, spruitjes, bloemkool, spinazie (1x per 2 weken), rode biet, waterkers, artisjok, aubergine, avocado, alfalfa, kropsla, paksoi en elke dag knoflook en ui. fruit: druiven, blauwe bessen, frambozen, aardbeien, cranberry's, bramen, appel, kersen, mango, en citrusvruchtensap (let op: geen grapefruit indien men statines gebruikt) kruiden: Elke dag: Kurkuma 1 theelepel op de nuchtere maag met groene thee, 1 eetlepel tomatenpuree of verse tomaten gebakken samen met knoflook en zwarte(!) peper. Gember, chilipeper, kruidnagel, kappertjes, peterselie, selderij, tijm, venkel, anijs en koriander. dranken: groene thee Sencha - verkrijgbaar bij de reform/natuurwinkel. diversen: pure chocolade (minimaal 75% cacao), gerst, linzen, shii take, tarwezemelen, zeealgen.
Anti-roest Groene tee (polyfenolen)
TE MIJDEN:
Vitamine D (zon, vis, ei)
o Transvetten
Broccoli (sulforafaan) Bloemkool (kruisbloemigen) Tomaten (lycopeen) Mager vlees Vis (omega-3) Fruit Noten (vit E) Rode wijn (resveratrol) Plantaardige olie (vit E) Selenium
o o o o
(margarines, frituur) Calcium (kaas) Pikante voeding Zink Vette vleessoorten
Selenium?
Vitamine E ?
Effect of Selenium and Vitamin E on Risk of Prostate Cancer and Other Cancers The Selenium and Vitamin E Cancer Prevention Trial (SELECT-TRIAL) JAMA. 2009;301(1):39-51
4 groups (selenium, vitamin E, selenium + vitamin E, and placebo)
Conclusie: geen significante preventie door gebruik van Selenium of vitamine E
Lycopeen Synoniem: Psi-caroteen
behoort tot de groep der carotenoïden en bezorgt de rode kleur aan ondermeer tomaten, watermeloen en roze pompelmoes.
Anti-oxidans
Prostaatcelprofileratie afremmen: - remmen prostaat-IGF-I-signalering - remmen IL-6-expressie - remmen androgeen-signalering
Carotenoiden en prostaatkankercelgroei -Lycopeen -Tocoferolen -Phytoflueen -Zeta-caroteen [ REFRAIN :] Mange des tomates mon amour Mange des tomates nuit et jour Ça donne bonne mine C'est plein de vitamines Vitamines A B C C'est bon pour la santé
GEKOOKT > RAUW
1958
“Visrijke voeding verlaagt PCa-sterfte” American Journal of Nutrition (sept. 2010), Szymanski, McGill University Health Center, Montreal beschermt visrijke voeding mannen niet om prostaatkanker te krijgen, wel om eraan te sterven.
-meta-analyse van 31 studies (honderdduizenden pt) -zowel case-controlstudies als cohortstudies -die de voedingspatronen vergeleken van mannen met en zonder prostaatkanker
-geen verband tussen het eten van vis en het risico om prostaatkanker te ontwikkelen -vaststelling dat mannen die veel vis aten, beduidend minder kans hadden om metastasen te ontwikkelen -hogere visconsumptie geassocieerd met minder kans om te sterven aan prostaatkanker.
-De precieze mechanismen achter dit beschermend effect zijn nog niet duidelijk. Mogelijk speelt het anti-inflammatoire effect van visolie onder meer een rol, door het proces van de ziekteprogressie te vertragen.
-Aangezien de studie alleen beschrijft of de deelnemers vis aten en hoeveel, kan ze niet uitsluiten dat er ook andere aspecten in de leefstijl van grote viseters een rol spelen in het bekomen gunstige effect op de kankersterfte.
Twee tot drie porties van kruisbloemige groenten (kool, veldkers, mierik, waterkers, radijs) per week (wat meer bij mensen zonder GSTM1 gen).
Glutathione S-transferase Mu 1 (gene name GSTM1) alpha, kappa, mu, omega, pi, sigma, theta and zeta. The mu class of enzymes functions in the detoxification of carcinogens, environmental toxins and products of oxidative stress, by conjugation with glutathione.
And so she wandered through the door-way Just like a shadow from the tomb She said her stereo was four-way, oh yeah!
And I could eat some broccoli up in her room Camarillo Brillo, Over-Nite Sensation
1973
Frank Zappa (1940-1993)
www.urologieleuven.be
