Problemen met water hv123 Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
25 May 2016
Licentie
CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie
Webadres
http://maken.wikiwijs.nl/52486
Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.
Inhoudsopgave Vooraf Leerdoelen Eindproduct-Beoordeling Werkwijze
Aan de slag Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5
Begrippenlijst Problemen met water
Over dit lesmateriaal
Pagina 1
Problemen met water hv123
Vooraf Leerdoelen
Aan een aantal wetenschappers werd in 1998 gevraagd wat volgens hun de belangrijkste problemen van 21ste eeuw zouden worden. De meest genoemde antwoorden: bevolkingsgroei en problemen met water. In deze opdracht staan de problemen met water centraal. Het gaat om drie soorten problemen: te veel water, te weinig water en te vuil water. Aan het eind van deze opdracht kun je: aan de hand van voorbeelden duidelijk maken dat er gebieden zijn waar sprake is van waterschaarste. aan de hand van voorbeelden duidelijk maken dat er gebieden zijn waar men regelmatig te maken heeft met overstromingen. uitleggen hoe er in arme landen voor schoon drinkwater gezorgd kan worden. uitleggen welke problemen wij in Nederland met het water hebben.
Eindproduct-Beoordeling
Pagina 2
Problemen met water hv123
Eindproduct
In het eindproduct van deze opdracht maak je een vergelijking tussen de waterproblemen in Nederland en Bangladesh. Met welk eindproduct je dat doet, is je eigen keuze. Beoordeling Je krijgt een goede beoordeling voor je eindproduct als: Het eindproduct duidelijk maakt welke waterproblemen er zijn in Nederland en welke waterproblemen er zijn in Bangladesh. Het eindproduct duidelijk maakt dat er ook grote verschillen zijn tussen Nederland en Bangladesh als het gaat over de oplossingen van de waterproblemen. Het eindproduct met zorg gemaakt is. Het eindproduct op tijd klaar is. Maak afspraken met je docent.
Werkwijze Activiteiten Stap
Groepsgrootte
Activiteit
Stap 1
Alleen
Video bekijken en vragen beantwoorden over overstromingen in Banglade
Stap 2
Alleen + samen
Video bekijken en invulvraag over arseen pompen beantwoorden.
Stap 3
Alleen
Video bekijken en vragen beantwoorden over waterwerken.
Stap 4
Alleen
Toets Problemen met water maken.
Stap 5
Samen
Een vergelijking tussen de waterproblemen in Nederland en Bangladesh m
Benodigdheden Het materiaal dat je bij deze opdracht nodig hebt hangt af van je eindproduct. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.
Pagina 3
Problemen met water hv123
Aan de slag Stap 1
Problemen met water
Bestudeer de vier pagina's van het onderdeel 'Problemen met water' uit de Kennisbank aardrijkskunde. KB: Problemen met water Bangladesh Bangladesh is een land in Zuid-Azië. Het land ligt naast India en aan de Indische oceaan. In het noorden ligt het Himalaya gebergte. De hoofdstad van Bangladesh heet Dhaka. Net als in Nederland zijn er veel rivieren. De twee belangrijkste rivieren zijn de Ganges en de Brahmaputra. Bangladesh is één van de dichtstbevolkte landen ter wereld. Het land is bijna 4 keer zo groot als Nederland en heeft 120 miljoen inwoners. Bekijk het volgende filmpje op SchoolTV en beantwoord daarna de vragen:
Overstromingen in Bangladesh kn.nu/lcg3q
Pagina 4
Problemen met water hv123
1 In de winter waait droge lucht van het land naar de zee. Hoe heet deze wind? a. Droge cycloon b. Droge moessoen
2 In de zomer is het in Bangladesh heel warm. Wat klopt? a. Boven land ligt een hogedrukgebied. Vochtige lucht van land stroomt naar de zee. b. Boven land ligt een lagedrukgebied. Vochtige lucht van zee stroomt het land binnen.
3 In de zomer waait vochtige lucht van zee het land binnen. Wat is het gevolg? a. In de zomer kan het in Bangladesh heel hard regenen. b. In de zomer is er in Bangladesh sprake van extreme droogte.
4 In de tijd van de natte moesson treden de rivieren buiten hun oever. Vinden de inwoners van Bangladesh dat erg? a. Ja, door deze overstromingen verliezen vaak duizenden mensen hun huis. b. Nee, deze overstromingen geven de grond een laagje vruchtbare modder.
5 Hoe worden de wervelstormen genoemd die aan het eind van de zomer boven de Indische oceaan ontstaan? a. orkanen b. cyclonen
6 De cyclonen zorgen voor overstromingen. Vinden de inwoners van Bangladesh dat erg? a. Nee, deze overstromingen geven de grond een laagje vruchtbare modder. b. Ja, door deze overstromingen verliezen vaak duizenden mensen hun huis.
Stap 2
Pagina 5
Problemen met water hv123
Geholpen .... met giftig water
Ondanks de vele overstromingen in Bangladesh is er in sommige perioden sprake van waterschaarste. Om het land te helpen hebben hulporganisaties in de jaren '70 van de vorige eeuw meer dan 10 miljoen waterpompen in de grond geplaatst om grondwater op te pompen. Waterpompen moeten zorgen voor schoon drinkwater. Door schoon drinkwater kun je voorkomen dat mensen besmet raken met ziekten als cholera en dysenterie die ernstige, zelfs dodelijke diarree veroorzaken. Alleen het grondwater van Bangladesh is niet zo schoon... Schoon grondwater zit veel dieper in de grond. De grond van Bangladesh zit vol arsenicum. In de jaren tachtig begon het grote aantal mensen met zwarte huidvlekken op te vallen, een van de eerste tekenen van langdurige arsenicumvergiftiging: een kwart van alle waterbronnen in Bangladesh bevat arsenicum. Omdat het water ook wordt gebruikt voor irrigatie, krijgen de mensen via rijst nog een dosis mee. Pompen met arsenicum besmet water worden rood geverfd. Toch worden ze vaak nog gebruikt... Bekijk het volgende filmpje Het meisje in het filmpje heeft drie opties: geen water, vervuild water of vergiftigd water. Lees de tekst. In arme landen sterven mensen vaak door het drinken van verontreinigd water. Als mensen dit water drinken kunnen ze ...1... of dysenterie krijgen en sterven ze binnen een week. Hulporganisaties helpen arme landen door pompen te plaatsen. Deze pompen het schonere ...2... op. Dit kunnen de mensen in de meeste gevallen veilig drinken. Alleen is dat niet het geval in Bangladesh. In dit land is een groot gedeelte van het grondwater vergiftigd met ...3... . Iemand die water drinkt wat besmet is met arsenicum heeft een ...4... van 10 jaar. Niet alleen door het drinken van besmet water, maar ook door het eten van ...5... wat met besmet water is geïrrigeerd, krijgen mensen arsenicum binnen. Een oplossing is door pompen te plaatsen die nog ...6... grondwater oppompen. Dat water is schoon.
In de tekst ontbreken nog een woorden. Die woorden zie je hieronder.
Pagina 6
Problemen met water hv123
Selecteer de tekst en plak hem in een Worddocument en vul vervolgens de ontbrekende woorden in. a grondwater b voedsel
c arsenicum d dieper
e levensverwachting f cholera
Stap 3
Nederland en Bangladesh
In Nederland komen enkele grote rivieren samen in een delta met rivierarmen die in zee uitmonden. En net als Bangladesh heeft Nederland wel eens last van een hevige storm of hoge waterstanden in de rivieren. Maar daarmee houden de overeenkomsten tussen Nederland en Bangladesh wel op. Om te beginnen kent Nederland geen droog en nat jaargetijde. Het hele jaar door valt er af en toe regen. Kijk nu naar de film ‘Waterwerken’ Waterwerken Vragen 1. Waarom komen er in Nederland geen rivieroverstromingen en overstromingen vanuit zee voor? 2. Waarom is dat in Bangladesh wel het geval (zie Stap 1)? 3. Waarom neemt de kans op overstromingen vanuit zee de komende decennia toch toe in Nederland? 4. Is dat ook het geval in Bangladesh? Kijk nu naar de films ‘Filtreren’ en ‘Drinkwater’. Filtreren Drinkwater 5. Waarom hoeven we in Nederland niet bang te zijn om ziek te worden van drinkwater?
Stap 4
Pagina 7
Problemen met water hv123
Toets
Voor je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Problemen met water'. De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score. Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien. De score wordt opgenomen in het volgsysteem. Klik op de knop 'Toets' om te beginnen:
Problemen met water kn.nu/5wnmp
1 Problemen met water Waarom komen er in Nederland geen rivieroverstromingen en overstromingen vanuit zee voor, en in Bangladesh wel? Welke van onderstaande antwoorden is niet waar? a. Dat komt omdat in Nederland waterkeringen langs rivieren en de kust zijn aangelegd, en in Bangladesh zijn niet overal waterkeringen aangelegd. b. Waar in Bangladesh langs de kust wel waterkeringen zijn aangelegd, zijn ze vaak niet bestand tegen het geweld van het water dat door een cycloon wordt opgezweept. c. De kans op overstromingen uit zee in Nederland is kleiner omdat de laatste decennia in Nederland de zeespiegel niet zoveel is gestegen als in Bangladesh.
2
Pagina 8
Problemen met water hv123
Waterputten en waterpompen Tanzanianen hebben verschillende manieren bedacht om op een makkelijke manier aan meer water te komen. De meest simpele manier is een kanaal aan te leggen tussen een meer of riviertje en het dorp, waarbij gebruik wordt gemaakt van de zwaartekracht. Dat kan natuurlijk alleen als er een hoogteverschil is tussen het meer of de rivier en het dorp. Een andere manier om makkelijker aan water te komen is het slaan van waterputten. Er zijn ook nadelen aan het gebruik en slaan van waterputten. Welke hoort hier niet bij? a. Het water is niet altijd schoon. Er kan van alles van bovenaf in vallen, (soms vallen er zelfs kinderen en dieren in!) waardoor er nog steeds allerlei ziektekiemen in het water terecht kunnen komen. b. Het grondwater in de meeste delen van Tanzania zit niet zo heel diep. Daardoor lukt het soms niet om waterputten te slaan. c. Hulporganisaties plaatsen gratis een waterpomp maar deze slijt en moet onderhouden worden. Wie is er dan verantwoordelijk voor het onderhoud?
3 Bangladesh Welke bewering hieronder is niet waar? I. In Bangladesh is het in de zomer warm omdat boven land een lagedrukgebied ligt. Vochtige lucht van zee stroomt het land binnen. II. In Bangladesh waait in de zomer vochtige lucht van zee het land binnen waardoor het heel hard kan regenen. III. In Bangladesh ligt in de zomer een hogedrukgebied. Er stroomt droge lucht van het land naar de zee. Het is de droge tijd: de droge moesson. a. I b. II c. III
4
Pagina 9
Problemen met water hv123
Waterschaarste De vraag naar water overstijgt de aanbodcapaciteit van het natuurlijke systeem. Dit is een probleem waar een derde van de mensheid mee te maken heeft. Oorzaak van waterschaarste is een combinatie van factoren. Welke hoort hier niet bij? a. Wereldwijde bevolkingsgroei b. Urbanisatie c. Migratie d. Watervervuiling
5 Waterschaarste Hieronder vindt je stellingen over waterschaarste. Welke is niet waar? a. "Watervluchtelingen" zijn mensen die de droogte ontvluchten en op zoek gaan naar gebieden met meer water. b. Waterschaarste is het gebrek aan voldoende schoon water. c. Extreme regenval of smeltwater zullen ervoor zorgen dat in de toekomst het probleem van waterschaarste minder groot wordt. d. Door klimaatveranderingen vinden regenbuien die watervoorraden moeten aanvullen onregelmatiger plaats.
6 VN luidt noodklok over dreigende ........ De Verenigde Naties waarschuwt voor de dreiging van wereldwijde ........ in de nabije toekomst. Dat staat in een rapport dat de VN vrijdag heeft gepresenteerd. Veel ondergrondse waterreservoirs raken uitgeput en door de klimaatveranderingen vinden de regenbuien die de voorraden moeten aanvullen onregelmatiger plaats. Daarnaast blijft de wereldbevolking naar verwachting de komende decennia toenemen. Naar schatting wonen er in 2050 zo’n 9 miljard mensen op aarde, wat betekent dat er meer water nodig is voor landbouw, industrie en persoonlijke consumptie. De VN waarschuwt ook dat door de ....... oogsten gaan mislukken, ecosystemen afbreken en het aantal gewelddadige conflicten over de resterende waterbronnen gaan toenemen. Door: NU.nl/AP Wat moet er op de stippellijn staan? a. Water gerelateerde conflicten b. Watervervuiling c. Waterschaarste d. Watervluchtelingen
Stap 5
Pagina 10
Problemen met water hv123
Nederland en Bangladesh
Nederland en Bangladesh hebben de nodige overeenkomsten, maar ook grote verschillen. Voor beide landen geldt: 'Water: de beste vriend en de ergste vijand.' Het eindproduct van deze opdracht is een vergelijking tussen de waterproblemen in Nederland en Bangladesh. Met welk eindproduct je dat doet, is je eigen keuze. In het eindproduct moet duidelijk worden dat Nederland en Bangladesh de nodige overeenkomsten hebben, maar ook grote verschillen. De titel van het eindproduct moet zijn: 'Water: de beste vriend en de ergste vijand.' Klaar? Kijk nog even bij Eindproduct-Beoordeling of jullie eindproduct aan de beoordelingscriteria voldoet. Tevreden? Laat het eindproduct beoordelen door je docent.
Pagina 11
Problemen met water hv123
Begrippenlijst Problemen met water Waterschaarste Het gebrek aan voldoende schoon water.
Watervluchtelingen Mensen die de droogte ontvluchten en meer water.
Overstroming Het onder water lopen van een gebied dat onder normale omstandigheden droog ligt.
Tsunami Een grote vloedgolf veroorzaakt door e
Moesson Winden bij de evenaar die elk half jaar van richting veranderen.
Smeltwater Water dat afkomstig is van gesmolten s
Waterkwaliteit Hoe het oppervlaktewater en het grondwater zijn samengesteld. Het gaat hierbij om de biologische en de chemische samenstelling.
Pagina 12
Problemen met water hv123
Antwoorden Antwoorden: Overstromingen in Bangladesh 1 In de winter waait droge lucht van het land naar de zee. Hoe heet deze wind? 1. Droge cycloon 2. Droge moessoen Aantal punten juist antwoord: 1
2 In de zomer is het in Bangladesh heel warm. Wat klopt? 1. Boven land ligt een hogedrukgebied. Vochtige lucht van land stroomt naar de zee. 2. Boven land ligt een lagedrukgebied. Vochtige lucht van zee stroomt het land binnen. Aantal punten juist antwoord: 1
3 In de zomer waait vochtige lucht van zee het land binnen. Wat is het gevolg? 1. In de zomer kan het in Bangladesh heel hard regenen. 2. In de zomer is er in Bangladesh sprake van extreme droogte. Aantal punten juist antwoord: 1
4 In de tijd van de natte moesson treden de rivieren buiten hun oever. Vinden de inwoners van Bangladesh dat erg? 1. Ja, door deze overstromingen verliezen vaak duizenden mensen hun huis. 2. Nee, deze overstromingen geven de grond een laagje vruchtbare modder. Aantal punten juist antwoord: 1
5 Hoe worden de wervelstormen genoemd die aan het eind van de zomer boven de Indische oceaan ontstaan? 1. orkanen
Pagina 13
Problemen met water hv123
2. cyclonen Aantal punten juist antwoord: 1
6 De cyclonen zorgen voor overstromingen. Vinden de inwoners van Bangladesh dat erg? 1. Nee, deze overstromingen geven de grond een laagje vruchtbare modder. 2. Ja, door deze overstromingen verliezen vaak duizenden mensen hun huis. Aantal punten juist antwoord: 1
Pagina 14
Problemen met water hv123
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
25 May 2016 om 08:42
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau
VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2;
Leerinhoud en doelen Watervraagstukken in de wereld; Waterproblematiek; Water; Aardrijkskunde; Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
rearrangeerbare
Gebruikte Wikiwijs Arrangementen content, VO. (2015). Problemen met water vmbo12. http://maken.wikiwijs.nl/63438/Problemen_met_water__vmbo12
Pagina 15
Problemen met water hv123