Prioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 22 mei 2013
Nieuwe omstandigheden op de wereldwijde energiemarkt Effect van de financiële crisis Teruggang particuliere investeringen, strikte financieringsvoorwaarden
Fukushima
Schaliegas Olie- en gasproductie in de VS Onconventioneel gas
Conventioneel gas
Onconventionele olie
Conventionele olie
Sommige landen gaan over tot uitfasering kernenergie
mboe/d 25 20 15 10 5
1980
1990
2000
2010
2020
2030 2035
Bron: IEA
Stijgende vraag hogere prijzen Verwachting voor 2030: verdubbeling wereldeconomie en toename energiebehoefte met 1/3
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
1
Prijzen beïnvloeden het concurrentievermogen Trends van de energieprijsindexen 2005-2012 Gasprijsindex
Industrie
EU
35%
VS
-66%
Elektriciteitsprijsindex
Industrie
EU
38%
VS
-4%
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
Gasprijsindex
Huishoudens
EU
45%
VS 3%
Elektriciteitsprijsindex
Huishoudens
EU
22%
VS 8%
Bron: IEA
2
Energie-intensieve industrie meest kwetsbaar Aandeel energie in percentage van de productiekosten – enkele sectoren in Duitsland (2010) Cement, kalk en gips Bouwmaterialen van klei Ruw ijzer en staal Pulp, papier en karton Glas Primaire geneesmiddelen Non-ferrometalen (incl. aluminium) Hout en kurk Maakindustrie gemiddeld Meubels Mortorvoertuigen Consumentenelektronica 0
5
10
15
20
25
% van de totale productiekosten
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
Bron: Europese Commissie
3
Europa's afhankelijkheid neemt waarschijnlijk toe Nettoafhankelijkheid van olie- en gasinvoer per regio 2010 Gasinvoer
2035
Japan
100% 80% Europese Unie 60% 40% 20%
China
India Verenigde Staten
0%
Gasuitvoer
20% 20%
40%
60%
80%
100%
Olie-invoer Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
Bron: IEA
4
Onze energiemix ontwikkelt zich verder
Bruto binnenlands verbruik EU 2011
Bruto binnenlands verbruik EU 2030 (scenario) Hernieuwbare energie
Hernieuwbare energie Vaste brandstoffen
Vaste brandstoffen
10%
Kernenergie
17%
14%
24% Gas
18%
Kernenergie
12% 14%
35%
22% Olie
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
Gas
33% Olie
Bron: Europese Commissie
5
Aanzienlijke investeringen zijn nodig
Totale energie-investeringsbehoeften 2010-2020: meer dan € 1 biljoen
Elektriciteitsopwekking: ~ € 500 miljard
Transmissie en distributie: ~ € 600 miljard
Hernieuwbare energie: ~ € 310-370 miljard
Distributie: ~ € 400 miljard Transmissie: ~ € 200 miljard
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
Bron: Europese Commissie
6
Krijgt Europa ooit goedkope energie? De energiekosten stijgen in alle scenario’s, maar Europa heeft het grootste voordeel als het minder CO2 uitstoot (in % van het bbp, per jaar tot 2050) Invoer brandstof
Overige energieaankopen (binnenlands)
Investering in infrastructuur
Investeringen in energie-efficiëntie
16% EU in 2050: energiekosten rond 14% van het bbp in beide scenario’s
14%
% van bbp
12%
EU vandaag
-1.4% invoer
10% 8% 6%
+1.9% investeringen in infrastructuur en efficiëntie
4% 2%
0%
Bij ongewijzigd scenario beleid Business-as-usual
“Ontkolings”-scenario 2050 Decarbonisation scenario
2050 Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
Bron: Europese Commissie
7
Een "no regrets"-scenario voor Europa
Concurrentievermogen
Slimme infrastructuur
Diversificatie levering
Leveringszekerheid
Concurrerende markten
Energie-efficiëntie
Hernieuwbare bronnen
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
Duurzaamheid 8
Prioriteit 1. Stimuleren energie-efficiëntie Voordelen energiebesparingsdoelstelling van de EU van 20 % in 2020 2,6
€ 193 miljard
Aantal vaten olie per jaar dat de EU niet hoeft in te voeren
Bespaard geld, uitgaande van 73 EUR/vat per jaar (conservatieve raming)
miljard vaten
=
=
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
1 000 minder kolencentrales
bbp van Finland
=
(in 2012)
9
Prioriteit 2. Voltooiing interne-energiemarkt Geraamde effecten van de opening van de gas- en elektriciteitsmarkt % van bbp
(in % van het bbp - intervallen)
1,0% 0,8%
Effect op bbp
0,6% 0,4%
Effect op werkgelegenheid
0,2% 0,0% -0,2% -0,4%
Effect op inflatie
-0,6% -0,8% na 1 jaar
na 5 jaar
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
na 10 jaar
Bron: Europese Commissie
10
Prioriteit 3. Slimmere infrastructuur
Gas Koppelingsplan energiemarkt
Elektriciteit Elektriciteit en gas
Oostzee
Noordzee offshorenet
elektriciteit & gas
Olie en gas
Midden-/Zuidoost-Europese elektriciteitskoppelingen Noord-Zuid gascorridor in West-Europa
Slimme elektriciteitsnetten in de EU
Noord-Zuid gaskoppelingen & olievoorziening Zuidelijke gascorridor
Zuidwestelijke elektriciteitskoppelingen
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
Bron: Europese Commissie
11
Prioriteit 4. Kosteneffectief gebruik van hernieuwbare bronnen Productiekosten versus subsidies voor hernieuwbare energie (gemiddelden, in €/MWh, laatst beschikbare jaar) Productiekosten
Subsidies hoger dan productiekosten
Windenergie op land €/MWh
Subsidies lager dan productiekosten
Zonne-energie (fotovoltaïsch) €/MWh 500
140
450 120 400
100
350 300
80
250 60
200 150
40
100 20 50 0
0 SE UK IE LV DK NL EE MT RO ES CZ PL LT PT SI SK BG IT HU CY LU FI EL FR BE AT DE
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
ES MT CY PT EL IT BG RO FR HU AT SI SK LV EE LT PL CZ DE IE LU DK NL UK BE SE FI
Bron: Fraunhofer
12
Prioriteit 5. De externe dimensie Het voorbeeld van de Zuidelijke corridor Openingsopties corridor (2018 - Shah Deniz II) Nabucco-West Trans-Adriatische pijpleiding
Uitbreiding corridor Uitbreiding van de transportroutes & nieuwe transportroutes
Trans-Anatolische pijpleiding & Zuid-Kaukasische pijpleiding
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 22 mei 2013
13
