Presentatie Zevende Vlaams tweedaags Congres Wondzorg Kortrijk Johnny Van Meurs – Nieke Lebon Stap- en ganganalyse – 12 en 13 02 2015. De voetzaak Allereerst willen wij ons graag aan u voorstellen. De Voetzaak is gelegen in hartje Brugge en werd in augustus 2011 opgericht door Johnny van Meurs en Martine Decloedt.
Geïnteresseerden en cliënten kunnen in een open en gezellige ruimte terecht voor informatie, advies en op maat gemaakte oplossingen. Een team van orthopedisten, bandagisten, schoentechnologen, diabeteseducatoren en podologen staat 6 op 7 voor u klaar.
Orthopedische zolen worden vervaardigd na een (eventuele) consultatie bij de geneesheer-specialist, een maatname aan de hand van een 2D-scan en/of dynamische analyse en uitgebreide anamnese en bespreking samen met de patiënt. De zolen worden CAD-CAM geproduceerd en manueel afgewerkt in eigen productie.
Naast orthopedische zolen bieden we u in De Voetzaak ook dynamische stap- en loopanalyse aan. Sporters, kinderen of volwassenen met problemen kunnen terecht voor een uitgebreide analyse en bespreking. Aan de hand van de bekomen resultaten wordt schoenadvies gegeven of een behandeling voorgesteld.
Sensomotorische zolen zijn zo’n mogelijke behandeling. Bij specifieke gevallen kunnen deze zolen namelijk een uitkomst bieden.
Ook schoen- en kousadvies kan bekomen worden. Zoals eerder vermeld wordt er aan de hand van de stap- en loopanalyse een type van sportschoen aangeraden aan de sporter, ook voor semiorthopedische schoenen kunt u bij ons terecht. Schoenen met uitneembaar voetbed, verschillende lengte- en breedtematen en elastische materialen worden aangeraden aan diabetespatiënten, maar bieden uiteraard ook een oplossing voor andere volwassenen.
Een orthopedisch voetbed, design naar eigen keuze, optimale ondersteuning en hoog draagcomfort, een anti-slip zool, … vormt de Valinos-slipper.
Bandages, zoals de EXO-L, kunnen bekomen worden en ook voor een podologische voetverzorging en/of diabeteseducatie kunt u in de Ezelstraat in Brugge terecht.
Prof. Dr. Jan De Waele. Negatieve druktherapie abdominaal compartimentsyndroom – 12 en 13 02 2015 Negatieve druk therapie in de buik en het abdominaal compartiment syndroom Negatieve druk therapie wordt sinds een tiental jaar ook gebruikt in bij de open buik behandeling en heeft deze behandeling aanzienlijk vereenvoudigd. Open buik behandeling werd in de jaren ‘80 en ‘90 voornamelijk gebruikt in de aanpak van patiënten met abdominale infecties waarbij de open buik behandeling met name de herhaalde interventies most faciliteren. Wegens het hoge aantal complicaties heeft dit nooit een hoge vlucht genomen. Na de herontdekking van intra-abdominale hypertensie en het abdominaal compartiment syndroom als belangrijke problemen bij ernstige zieke patiënten [1] is het openen van de buik een levensreddende behandeling gebleken [2]. Hoewel er intussen ook een aantal niet-heelkundige behandelingen beschreven zijn is het profylactisch en therapeutisch gebruik van de open buik behandeling nu standaard in veel intensieve zorg afdelingen. In de laatste 15 jaar is er veel vooruitgang geboekt en zijn er geavanceerde, gebruiksvriendelijke behandelingen beschikbaar [3]. Hoewel de Bogota bag ooit revolutionair was, waren complicaties talrijk; de eerste generatie negatieve druk behandeling zoals bv. VacPack waren al een stuk performanter en met name de controle van vochtverlies was duidelijk efficiënter. Sinds enige jaren is ook negatieve druk therapie zoals gekend uit de wondzorg toegepast in de buik. Verschillende studies hebben aangetoond dat dit een veilige behandeling is en dat met name het sluiten van de buik sneller en vaker gebeurt dan met de oudere systemen. Daarnaast zou deze aanpak ook mogelijk een voordeel kunnen bieden door de verhoogde klaring van vocht uit de buikholte. Deze vochtopstapeling is een belangrijk element in het persisteren van intraabdominale hypertensie en aldus zou dit het sluiten van de buik faciliteren. Daarnaast zou ook het verwijderen van het vocht de ontstekingsreactie kunnen milderen maar daar zijn geen patiënten studies over beschikbaar. Complicaties en de behandeling daarvan blijven echter een belangrijke uitdaging. Naast bloeding en technische complicaties is fistelvorming een gevreesd probleem. Echter hierin kan ook negatieve druk therapie net een voordeel bieden en wondgenezing versnellen; fistel isolatie technieken zijn eenvoudig toe te passen en laten toe complexe abdominale wonden snel te laten helen [4]. Negatieve druk therapie in de buik behoort in 2015 tot het standaard arsenaal van moderne intensieve zorg afdelingen. Gebruikers moeten vertrouwd zijn met de techniek, de potentiele voordelen inschatten en deze behandeling correct toepassen om complicaties te vermijden en het resultaat te maximaliseren.
Referenties
1. Kirkpatrick AW, Roberts DJ, De Waele J, Jaeschke R, Malbrain ML, De Keulenaer B, Duchesne J, Bjorck M, Leppaniemi A, Ejike JC, Sugrue M, Cheatham M, Ivatury R, Ball CG, Reintam Blaser A, Regli A, Balogh ZJ, D’Amours S, Debergh D, Kaplan M, Kimball E, Olvera C: Intra-abdominal hypertension and the abdominal compartment syndrome: updated consensus definitions and clinical practice guidelines from the World Society of the Abdominal Compartment Syndrome. Intensive Care Med 2013, 39:1190-1206. 2. De Waele JJ, Hoste EA, Malbrain ML: Decompressive laparotomy for abdominal compartment syndrome--a critical analysis. Crit Care 2006, 10:R51. 3. De Waele JJ, Leppaniemi AK: Temporary abdominal closure techniques. Am Surg 2011, 77 Suppl 1:S46-S50. 4. D’Hondt M, Devriendt D, Van Rooy F, Vansteenkiste F, D’Hoore A, Penninckx F, Miserez M: Treatment of small-bowel fistulae in the open abdomen with topical negative-pressure therapy. Am J Surg 2011, 202:e20-e24.
Prof. Dr. A. Nieuwboer, departement Revalidatiewetenschappen KU Leuven. Voetzorg bij patiënten met de ziekte van Parkinson: aandachtspunten en voetnoten De ziekte van Parkinson (PD) is een frequente neurodegeneratieve aandoening, die vooral de basale hersenkernen aantast. Alhoewel de ziekte bekend staat als een bewegingsstoornis, heeft ze ook een belangrijke invloed op de mentale vermogens en andere lichaamsfuncties. Patiënten met PD hebben een afwijkend gangpatroon en een hoger valrisico dan gezonde leeftijdsgenoten. Dit beïnvloedt niet alleen het risico op bijkomend letsel, maar heeft ook een belangrijke negatieve impact op de levenskwaliteit. Valincidenten verhogen immers de angst om te vallen en veroorzaken hierdoor een negatieve spiraal van immobiliteit. Valincidenten worden onder andere veroorzaakt door veranderingen van het afrolpatroon van de voet. Ook blijkt uit prospectieve studies dat freezing van het gaan, of het onvrijwillig blokkeren van het stappatroon, de meest belangrijke predictor van het valrisico bij PD is. Vallen, balansproblemen en freezing ontstaan voornamelijk tijdens de uitvoer van transfers, en bij complexe gangmanoeuvres in de thuissituatie, zoals tijdens het draaien en het uitvoeren van dubbeltaken. Gang- en balansproblemen zijn minder gevoelig aan de gangbare symptomatische behandeling met dopaminerge producten en neurochirurgische ingrepen. Vaak worden PD-patiënten met mobiliteitsproblemen dan ook doorverwezen voor revalidatie en is voetzorg bij deze patiënten belangrijk om de vicieuze cirkel van immobiliteit te doorbreken. De positieve effecten van fysieke training bij de ziekte van Parkinson worden steeds grondiger wetenschappelijk onderbouwd. Vernieuwende inzichten ondersteunen een geïndividualiseerde revalidatie-aanpak van de patiënt. Er is een Europese richtlijn voor kinesitherapie uitgekomen, die aangeeft welke behandelingen voor welke problemen nuttig zijn en die ook duidelijk indiceert wat geen werkzame interventie is. De aanpak van freezing vormt een cruciaal onderdeel van valpreventie en revalidatie
Freezing is een trigger-geïnduceerd gangprobleem dat kan worden opgevat als overdreven responsremming bij confrontatie met onvoorspelbare of incongruente stimuli. Vroege detectie van freezing is van uitermate groot belang voor een efficiënte training. Uit ons eigen onderzoek blijkt dat dubbeltaaktraining bij Parkinson een positief effect heeft en het valrisico niet nadelig beïnvloedt. Alhoewel zowel freezers als niet-freezers verbeteren, is het effect van dubbeltaaktraining bij freezers kleiner. Het aanbieden van externe cues, of prikkels die een beweging op gang kunnen helpen is een vorm van bewegingssturing die zeer belangrijk is bij PD, omdat de interne automatische controle van de beweging gestoord is. Deze vorm van compensatoire training verbetert de gang en ook de voetplaatsing meer dan training zonder cues. Ze heeft ook een belangrijk corrigerend effect op freezing. Verder onderzoek is noodzakelijk om het therapeutisch gebruik van cues te onderbouwen. Momenteel werkt onze onderzoeksgroep aan de ontwikkeling van vroeg-detectie van gangproblemen met behulp van sensoren aan de voet om hierdoor direct de voetplaatsing te kunnen beïnvloeden. Deze nieuwe trends ondersteunen het belang van tijdige revalidatie en een degelijke voetzorg bij PD.
Alice Nieuwboer Departement Revalidatiewetenschappen KU Leuven
Verpaelst Nele – 12 02 2015 Casuïstiek in de thuiszorg: Mogelijkheden en moeilijkheden
Adhv 4 casussen wordt getoond hoe de in de thuiszorg reeds vele behandelingen mbt wondzorg mogelijk zijn, zoals negatieve druk therapie of compressietherapie. Therapietrouw of financiële problemen maken echter dat het niet steeds eenvoudig is om de ideale wondbehandeling thuis uit te voeren.
